Aralin 1.

Isyung Pangkapaligiran

1. Suliranin sa solid waste management

2. Pagkasira ng kagubatan
3. Climate change

Suliranin: Suliranin sa solid waste

Bahagdan ng pinanggagalingan ng solid waste (National Solid Waste Management Status Report, 2015)

TANONG:

1. Anong mga katotohanan ang ipinakikita ng dalawang graph? Magbigay ng tiglima sa bawat graph.
2. Ano ang iyong maipapayo tungkol sa suliranin? Bumanggit ng 5.
3. Isa-isahin ang lahat ng solusyong ipinatutupad ng ating paaralan upang malunasan ang suliranin sa basura. Ilahad lahat.

Suliranin: Pagkasira ng likas na yaman

Uri ng likas na Dahilan ng pagkaubos Epekto ng pagkaubos Mga gawain, programa,

yaman proyekto na naglalayong
bigyang solusyon ang mga
suliranin at mga epekto nito
Yamang gubat
Yamang lupa
Yamang tubig
Yamang mineral

26.5
26.0
25.5
25.0
24.5
24.0
23.5
23.0
22.5
22.0
1990 1995 2000 2005 2010 2015
Line graph na nagpapakita ng lawak ng forest cover ng Pilipinas mula 1990 hanggang 2015.

Climate change
Talahanayan 1.1 – The Long-Term Climate Risk Index (CRI): the 10 countries most affected from 1995 to 2014 (annual averages)

CRI Country CRI Death toll Deaths per 100 Total losses in Lossess per Number of events
1995- score 000 inhabitants million US$ PPP unit GDP in % (total 1995-2014)
2014
1 Honduras 11.3 302.75 4.41 570.35 2.23 73
2 Myanmar 14.17 7 137.20 14.75 1140.29 0.74 41
3 Haiti 17.83 252.65 2.76 223.29 1.55 63
4 Philippines 19.00 927 1.10 2757.3 0.68 337
5 Nicaragua 19.00 162.30 2.97 227.18 1.23 51
6 Bangladesh 22.67 725.75 0.52 2438.33 0.86 222
7 Vietnam 27.17 361.30 0.44 2205.98 0.70 225
8 Pakistan 31.17 487.40 0.32 3931.40 0.70 143
9 Thailand 32.33 164.20 0.25 7480.76 1.05 217
10 Guatemala 32.5 83.35 0.66 407.76 0.50 86
Sanggunian: Global Climate Risk Index (Sönke et al., 2015)
Gawain 8. Environmental issue map Pumili ng isang suliraning pangkapaligiran. Gumawa ng environmental issue map sa
pamamagitan ng paggawa sa sumusunod:
a. sanhi – suriin kung ito ba ay gawa ng tao o natural na pangyayari
b. epekto – suriin ang epekto sa iba’t ibang aspekto ng pamumuhay
c. kaugnayan – suriin ang kaugnayan nito sa mga suliraning nararanasan sa iba pang likas na yaman
d. tunguhin – suriin ang maaaring maging epekto kung magpapatuloy ang nararanasang suliraning pangkapaligiran

Dalawang Approach sa Pagtugon sa mga Hamong Pangkapaligiran (Disaster management)

 - Disaster Management – tumutukoy sa mga dinamikong proseso na sumasakop sa pamamahala ng pagpaplano, pag-
oorganisa, pagtukoy ng mga kasapi, pamumuno at pagkontrol.
 Top-Down Approach – ang lahat ng plano, aksiyon at iba pang may kaugnayan sa disaster management ay galing at
ipinatutupad ng pamahalaan.
 Bottom-up Approach – ang pagpaplano at aksiyon ay sinisimulan sa mga barangay, munisipyo at probinsiya. May malaking
partisipasyon ng mga mamayan at hindi lang iniaasa sa pamahalaan.
 Hazard – mga banta na maaring dulot ng kalikasan o gawa ng tao.
Anthropogenic Hazard o Human Induced Hazard - halimbawa: usok ng mga pabrika at sasakyan
Natural hazard – halimbawa: bagyo, lindol, tsunami, thunderstoms, storm surge at landslide.
 Disaster – pangyayari na nagdudulot ng panganib at pinsala sa tao, kapaligrian at mga gawaing pang-ekonomiya.
 Vulnerability – mataas na posibilidad na maapektuhan ng mga hazard. May mga tao, lugar at imprastruktura na siyang
pinakaapektado ng mga hazard.
 Risk – inaasahang pinsala sa tao, ari-arian at buhay dulot ng pagtama ng isang kalamidad.
 Resilience – kakayahan ng pamayanan na harapin ang mga epekto na dulot ng kalamidad.

PDRRM (Philippine Disaster Risk Reduction Management) Framework – nagsisilbing batayan ng lahat ng mga programa
o gawain para sa pagtugon sa mga kalamidad.
 Paghahanda sa darating na kalamidad
 Pagtutulungan ng pamahalaan at ng iba pang sector sa pagpaplano at paghahanda.

CBDRM – Community-Based Disaster Risk Management – isang uri ng Bottom-up Approach

Mga Yugto ng Disaster Management

1. Disaster Prevention & Mitigation
2. Disaster Preparedness
3. Disaster Response
4. Disaster Rehabilitation and Recovery
DISASTER PREVENTION AND MITIGATION
A. Disaster Risk Assessment
Hazard Assessment
Vulnerability Assessment
Risk Assessment
B. Capacity Assessment

Mga katangian ng Hazard

1. Pisikal
a. Pagkakakilanlan d. Lawak g. manageability
b. Katangian e. Saklaw
c. Intensity f. Predictability
2. Temporal – katangiang nauugnay sa panahon o oras
a. Frequency – gaano kadalas d. Forewarning – panahon o oras sa pagitan ng
b. Duration – gaano katagal pagtukoy ng hazard at oras ng pagtama nito
c. Speed of onset – bilis ng pagtama sa isang komunidad
e. Force – gaano kalakas

2 Proseso sa Pagsasagawa ng Hazard Assessment

1. Hazard Mapping
2. Historical Profiling/Timeline of Events
Historical Profile
Hazard type Frequency Duration Speed of Forewarning Force When where
onset
Flood
Drought
Earthquake
Landslide
Civil war
Pollution
Volcanic Eruption
Activity: Gumawa ng Hazard Map ng iyong barangay
Paano gumawa ng mapa?
Paano naiiba ang karaniwang mapa sa hazard map?