เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล

ค.ร.น. และ ห.ร.ม.

ตัวประกอบของจำนวนนับ
ตัวประกอบของจำนวนนับ คือ จำนวนที่นำมำหำรจำนวนนับนั้นลงตัว
เช่น ตัวประกอบของ 12 ได้แก่ 1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 12

จำนวนเฉพำะ
จำนวนเฉพำะ คือ จำนวนที่มีตัวประกอบเพียง 2 ตัว
เช่น 2 , 3 , 5 , 7 , 11 , 13 เป็นต้น

ตัวหำรร่วมมำก (ห.ร.ม.)
ห.ร.ม. คือ ตัวหำรร่วมที่มีค่ำมำกที่สุด ซึ่งมีวิธีกำรหำอยู่หลำยแบบ ดังนี้
แบบที่ 1 กำรหำ ห.ร.ม. โดยวิธีหำตัวประกอบ
ตัวอย่ำง จงหำ ห.ร.ม. ของ 12, 24, และ 48
พิจำรณำจำนวนนับที่หำร 12, 24 และ 48 ได้ลงตัว ดังนี้
จำนวนนับที่หำร 12 ลงตัว ได้แก่ 1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 12
จำนวนนับที่หำร 24 ลงตัว ได้แก่ 1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 8 , 12 , 24
จำนวนนับที่หำร 48 ลงตัว ได้แก่ 1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 8 , 12 , 16 , 24 , 48
จะเห็นว่ำ ตัวหำรร่วม ของ 12 , 24 และ 48 ได้แก่ 1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 12
ดังนั้น ตัวหำรร่วมมำก (ห.ร.ม.) ของ 12 , 24 และ 48 คือ 12

แบบที่ 2 กำรหำ ห.ร.ม. โดยวิธีแยกตัวประกอบ

ตัวอย่ำง จงหำ ห.ร.ม. ของ 12, 24 และ 48
12 = 2 x 2 x 3
24 = 2 x 2 x 2 x 3
48 = 2 x 2 x 2 x 2 x 3

ดังนั้น ตัวหำรร่วมมำก (ห.ร.ม.) ของ 12, 24, และ 48 คือ 2 x 2 x 3 = 12

1
 เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ
แบบที่ 3 กำรหำ ห.ร.ม. โดยวิธีตั้งหำรสั้น
ตัวอย่ำง จงหำ ห.ร.ม. ของ 12, 24 และ 48
2 ) 12 24 48
2 ) 6 12 24
3) 3 6 12
1 2 4
ดังนั้น ตัวหำรร่วมมำก (ห.ร.ม.) ของ 12, 24, และ 48 คือ 2 x 2 x 3 = 12
แบบฝึกหัด
1. จงหำ ห.ร.ม. ของจำนวนต่อไปนี้
1. 45 และ 60
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
3. 48, 120 และ 144
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
5. 72, 144 และ 180
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
2
วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล
2. 32 , 64 และ 80
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
4. 84, 108 และ 120
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
6. 24 , 34 และ 67
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล

ตัวคูณร่วมน้อย (ค.ร.น.)
ค.ร.น. คือ ตัวคูณร่วมที่มีค่ำน้อยที่สุด ซึ่งมีวิธีกำรหำอยู่หลำยแบบ ดังนี้
แบบที่ 1 กำรหำ ค.ร.น. โดยพิจำรณำจำกตัวคูณร่วม
ตัวอย่ำง จงหำ ค.ร.น. ของ 4, 6, และ 8
พิจำรณำตัวคูณร่วมของ 4, 6, และ 8 ดังนี้
ตัวคูณของ 4 ได้แก่ 4, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 32, 36, 40 , 44, 48 , …
ตัวคูณของ 6 ได้แก่ 6, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48 , 54, 60 , …
ตัวคูณของ 8 ได้แก่ 8, 16, 24, 32, 40, 48, 56, 64 , …
ตัวคูณร่วม ของ 4, 6, และ 8 คือ 24, 48 , …
ดังนั้น ตัวคูณร่วมน้อย (ค.ร.น.) ของ 4, 6, และ 8 คือ 24

แบบที่ 2 กำรหำ ค.ร.น. โดยวิธีแยกตัวประกอบ

ตัวอย่ำง จงหำ ค.ร.น. ของ 12, 20 และ 24
12 = 2 x 2 x 3
20 = 2 x 2 x 5
24 = 2 x 2 x 2 x 3

ดังนั้น ค.ร.น. ของ 12, 20 และ 24 คือ = 2 x 2 x 3 x 5 x 2 = 120

แบบที่ 3 กำรหำ ค.ร.น. โดยวิธีตั้งหำรสั้น
ตัวอย่ำง จงหำ ห.ร.ม. ของ 15, 24 และ 30
3 )15 24 30
2)5 8 10
5)5 4 5
4)1 4 1
1 1 1

ดังนั้น ค.ร.น. ของ 15, 24 และ 30 คือ 3 x 2 x 5 x 4 = 120

3
 เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ
แบบฝึกหัด
2. จงหำ ค.ร.น. ของจำนวนต่อไปนี้
1. 24 และ 36
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
3. 24 , 36 และ 72
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
5. 120 , 180 และ 240
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
4
วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล
2. 48 และ 144
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
4. 60 , 90 และ 180
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
6. 51, 136 และ 204 (กทม. 2/2560)
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล

ควำมสัมพันธ์ระหว่ำง ห.ร.ม. กับ ค.ร.น.

ในกรณีที่โจทย์กำหนด ห.ร.ม. และ ค.ร.น. ของเลข 2 จำนวน พร้อมทั้งกำหนดเลขมำให้จำนวนหนึ่ง แล้วให้หำ
อีกจำนวนหนึ่ง เพื่อควำมรวดเร็วให้ใช้สูตร ดังนี้
ห. ร.ม. xค. ร. น.
จำนวน 2 =
จำนวน1
ตัวอย่ำง เลข 2 จำนวน มี ค.ร.น. เท่ำกับ 60 และ ห.ร.ม. เท่ำกับ 3 ถ้ำเลขจำนวนหนึ่งเท่ำกับ 15
แล้วอีกจำนวนจะเป็นเท่ำไหร่
ห. ร.ม. xค. ร. น.
วิธีคิด จำนวน 2 =
จำนวน1
60 × 3
=
15
= 12
ดังนั้น เลขอีกจำนวนหนึ่ง คือ 12

แบบฝึกหัด
1. เลข 2 จำนวน จำนวนที่มำกกว่ำมีค่ำเป็น 40 จงหำจำนวนที่น้อยกว่ำ เมื่อ ค.ร.น. ของเลขทัง้ สอง คือ 80
ห.ร.ม. คือ 8

.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................

2. กำหนดให้ a และ b เป็นจำนวนนับ มี ห.ร.ม. ของ a และ b เป็น 25 มี ค.ร.น. เป็น 150 จงหำค่ำ a เมื่อ b = 50

.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................

5
 เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล

โจทย์ปัญหำ ห.ร.ม.
1. มีเงำะ 150 ผล และมังคุด 210 ผล ต้องกำรแบ่งผลไม้แต่ละชนิดเป็นกอง แต่ละกองมีจำนวนเท่ำกัน
โดยไม่ให้ผลไม้ปนกัน จะแบ่งได้มำกที่สุดกองละกี่ผล และแบ่งได้ทั้งหมดกี่กอง
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ............................................................................................................................................................

2. มีเชือกสำมเส้น ยำว 50, 100 และ 150 เมตร ถ้ำตัดเชือกออกเป็นเส้นสั้นๆ ยำวเท่ำๆกัน ให้ยำวที่สุดเท่ำที่จะ
ทำได้โดยไม่มีเศษ จะได้เชือกยำวเส้นละกีเ่ มตร และได้เชือกทั้งหมดกี่เส้น
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ............................................................................................................................................................

3. กระดำษแผ่นหนึ่งกว้ำง 24 เซนติเมตร ยำว 40 เซนติเมตร ต้องกำรตัดกระดำษเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสให้ได้ขนำด

ใหญ่ที่สุดโดยไม่เหลือเศษ จะได้กระดำษรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสกี่แผ่น
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ................................................................................................................................................................

6
 เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล

โจทย์ปัญหำ ค.ร.น.
1. เงำะรำคำกิโลกรัมละ 20 บำท ส้มรำคำกิโลกรัมละ 25 บำท และมังคุดรำคำกิโลกรัมละ 30 บำท ต้องซื้อผลไม้ทั้ง
สำมชนิด อย่ำงน้อยที่สุดรวมกันทั้งหมดกี่กิโลกรัมจึงจะจ่ำยเงินซื้ออย่ำงละเท่ำๆ กัน
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

2. ระฆัง 3 ใบ ใบแรกตีทุกๆ 10 นำที ใบที่สองตีทุกๆ 15 นำที ใบที่สำมตีทุกๆ 20 นำที เมื่อเริ่มครั้งแรกตีพร้อมกันเมื่อ

เวลำ 05.00 น. ระฆังทั้งสำมใบจะดังพร้อมกันเป็นครั้งที่สำมเมื่อเวลำเท่ำใด
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

3. เด็กสำมคนวิ่งรอบสนำมแห่งหนึ่งใช้เวลำวิ่งครบรอบ 3 , 5 และ 15 นำที ถ้ำทั้งสำมคนออกวิ่งที่จุดเดียวกันเมื่อ

เวลำ 07.30 น. ทั้งสำมคนจะมำพบกันที่จุดเริ่มต้นอีกครั้งเมื่อเวลำเท่ำใด
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

7
เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล

โจทย์ปัญหำกรณีเหลือเศษ

1. จงหำจำนวนนับที่น้อยที่สุดที่หำรด้วย 15 และ 20 แล้วเหลือเศษ 3 เท่ำกัน

...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

2. จงหำจำนวนนับที่น้อยที่สุดที่หำรด้วย 25 และ 30 แล้วเหลือเศษ 7 เท่ำกัน

...............................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

3. จงหำจำนวนนับที่น้อยที่สุดที่หำรด้วย 18 และ 72 แล้วเหลือเศษ 4 เท่ำกัน

...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

8
เอกสารประกอบการติวออนไลน์ คอร์ส 3อ วิชาความสามารถทั่วไป ด้านตัวเลขและเหตุผล

4. จงหำจำนวนนับที่มำกที่สุดที่นำมำหำร 65 และ 80 แล้วเหลือเศษ 5 เท่ำกัน

……..................................................................................................................................................................................................................................
……..................................................................................................................................................................................................................................
……...................................................................................................................................................................................................................................
……...................................................................................................................................................................................................................................
……...................................................................................................................................................................................................................................
……...................................................................................................................................................................................................................................
……...................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

5. จงหำจำนวนนับที่มำกที่สุดที่นำมำหำร 51 และ 114 แล้วเหลือเศษ 9 เท่ำกัน

…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................

6. จงหำจำนวนนับที่มำกที่สุดที่นำมำหำร 97 และ 133 แล้วเหลือเศษ 7 เท่ำกัน

…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................................................................
ตอบ ......................................................................................................................................