You are on page 1of 303

វិញ្ញាសាទី១

ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គេឱ្យចំនន
ួ កំផ្លិច z ដែលមានដផ្ែកពិត និងដផ្ែកនិម្ត
មិ វ ិជ្ជមាន គ យ

 
គផ្ទៀងផ្ទទត់ z z  1  5  i 3 ។
ក. រកចំនួនកំផ្លិច z រួចសរគសរជាទ្រង់ទ្តើគោណមាទ្ត។
ខ. សរគសរ z 3 ជារទ្ម្ង់ពជ្
ើ េណិត។
េ. កំណត់ចំនួនពិត a , b គែើម្បឱ្
ើ យ z  a  i a  2b ។
3 3
 
២. េណនាលើម្ើត និងអំងគតទ្ោលខាងគទ្ោម្៖
x 2  cos x  1 3x 4  3
ក. A  lim ខ. B  lim
x 0 x sin x x 1
x 2  3  3 3  5x

dx 1  tan2 x
េ. C   ឃ. E  3 dx ។
 
2
x ln x  1 4
tan x

៣. កែងថ្នែក់គរៀនម្ួយមានសិសសពូដកចំនន
ួ 10 នាក់ ដែលកែងគនាោះមាន 4
នាក់ជាសស
ិ សទ្សើ នង
ិ 6 នាក់ជាសស
ិ សទ្រុស។ គេគរៀរចំសស
ិ សជាទ្កុម្
កែងម្ួយទ្កុម្មានសិសស 4 នាក់ គោយចចែនយ យកគៅទ្រកួតជាម្ួយ
ទ្កុម្សស
ិ សចនថ្នែក់ែចរ។ រកទ្រូបារចនទ្ពឹតោ
តិ រណ៍ខាងគទ្ោម្៖
ក. A : “ទ្កុម្សិសសដែលគទ្ជ្ើសបានសរធដតទ្សើ”
ខ. B : “ទ្កុម្សស
ិ សដែលគទ្ជ្ើសបានសរធដតទ្រុស”
េ. C : “ទ្កុម្សិសសដែលគទ្ជ្ើសបាន 50% ជាសិសសទ្រុស” ។
sin xdx cos xdx
៤. េណនា I   sin x  cos x និង J   sin x  cos x ។

 
៥. A. គេមានរួនចំណច A 1,1, 0 , B 0, 2, 2 , C 1, 2, 3 នង
ិ    
 
D 1, 2, 0 គៅកែងលំ Oxyz  ។
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 1
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. ចូរកំណត់កូអរគោគនផ្ចិត នង  
ិ រង្វាស់ោចំ នដសា៊ែ S ដែលោត់តាម្
ចំណច A, B,C , D ។
 
ខ. គេឱ្យរលង់ P ោត់តាម្េល់ O និងមានវ ិចរ័រណរមា៉ាល់

ំ ចនរលង់ P
n  i  2 j  3k ។ ចូររញ្ជជក់រើតាង   និងដសា៊ែ S  ។
េ. សរគសរទ្េរ់សម្ើោររលង់ Q  ដែលរ៉ាោះនឹង  S  គ យ ើ ទ្សរនឹងរលង់
 P  ។ ទាញរកចមាាយពើ I គៅ Q  ។
B. បា៉ារ៉ា រូល  P  ម្ួយមានអ័កសឆលោះទ្សរនឹងអ័កសអរ់សើសគ យ ើ ោត់តាម្
េល់ O និងពើរចំណច A 1, 2  ; B  3, 2  ។

ក. កំណត់កូអរគោគនកំពូល S និងកំណំ F ចន  P  ។

ខ. កំណត់សម្ើោររនាទត់    រ៉ាោះនឹង  P  ទ្តង់ចំណច A ។ សង់  P 

និង    កែងតទ្ម្ុយដតម្ួយ។

៦. ដផ្ែក A គេមានសម្ើោរឌើគផ្រង៉ា ់ដសយល  E  : y   2y  2 e  1 ។


2x

ក. កំណត់ចំនួនពិត a និង b គែើម្បឱ្ ើ យអនេម្ន៍ u  x   axe  b ជា


2x

ចគម្លើយចនសម្ើោរ  E  ។

ខ. តាង v  x   u  x     x  រង្វាញថ្ន v  x  ជាចគម្លើយចនសម្ើោរ

 E  លោះទ្តាដត  x  ជាចគម្លើយចនសម្ើោរ E  : y   2y  0 ។
គោោះទ្ាយសម្ើោរ  E   រួចទាញរកចគម្លើយរូគៅចនសម្ើោរ  E  ។

េ. រង្វាញថ្ន  E  មានអនេម្ន៍ g ជាចគម្លើយដតម្ួយេត់ដែលោត់តាម្


េល់ O ។
ដផ្ែក B គេមាន g ជាអនេម្ន៍កំណត់គលើ ដែលរកបានគៅកែង
ដផ្ែក A សំណួរ េ.។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 2


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. កំណត់រិសគៅអគេរភាពចន g រួចេូសតារងអគេរភាពចន g ។
សក
ិ ាសញ្ជៃចន g គលើ ។
 
ខ. a. គោោះទ្ាយវ ិសម្ើោរ 1  g x  0 កែង ។
1
b. េណនា I  0
2
  
1  g x  dx ។

c. រកទ្ាយតាម្ទ្ោភិចនូ វលរធផ្លដែលររួលបានពើសំណួរ a.
និង b. ។
e 2x  1
ដផ្ែក C គេឱ្យអនេម្ន៍ f ដែលកំណត់គលើ *
គោយ f : x
x
មានទ្ោរតំណាង C ។
ក. a. េណនាលើម្ើតចន f ទ្តង់  , 0 ,   ។
b. ទាញថ្នទ្ោរ C មានអសើម្តូតដតម្ួយេត់ដែលទ្តូវកំណត់។
ខ. សក
ិ ាអគេរភាពររស់អនេម្ន៍ f រួចេូសតារងអគេរភាព។
េ. សង់ទ្ោរ C កែងតទ្ម្ុយកូអរគោគនដែលមានឯកតាគលើអ័កសអរ់សើស
2 cm និងអ័កសអរគោគន 3 cm ។
 f x
ឃ. គេឱ្យអនេម្ន៍ h x      ebI x  0
។ ចូរគ្ាើរំណកទ្ាយ
2 ebI x  0

e 2x  2x  1

តាម្ទ្ោភិចនូវចំនួន h  0 ។ ទាញរក lim
x 0 x2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 3


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដំត ោះ្ាយ
១. ក. រកចំនួនកំផ្លិច z
គយង
ើ មានចំនួនកំផ្លិច z ដែលមានដផ្ែកពិត និងដផ្ែកនិម្មិតវ ិជ្ជមាន គ យ

 
គផ្ទៀងផ្ទទត់ z z  1  5  i 3 ។

តាង z  x  iy ,  x  0, y  0   z  x  iy

គេបាន z z z  5 i 3
 x 2  y 2  x  iy  5  i 3
 x 2

 y 2  x  yi  5  i 3
x 2  y 2  x  5 x 2  x  2  0
សម្ភាពគនោះគកើតមានោលណា  
y  3 y  3
សម្ោ
ើ រ x  x  2  0  x 1  1 , x 2  2  0 ម្ន
2
ិ យក។

ែូចគនោះ x  1 , y  3  z  1  i 3 ទ្តូវបានកំណត់។
សរគសរជាទ្រង់ទ្តគើ ោណមាទ្ត
1 3   
គេបាន z  1  i 3  2  i   2  cos  i sin 
2 2   3 3

  
ែូចគនោះ z  2  cos  i sin  ។
 3 3

ខ. សរគសរ z 3 ជារទ្ម្ង់ពើជ្េណិត
3
  
គេបាន  
z  2  cos  i sin   8 cos   i sin   8 1
3 3

3 3
 

ែូចគនោះ z 3  8 ។
េ. កំណត់ចំនួនពិត a , b គែើម្បឱ្
ើ យ z  a  i a  2b
3 3
 
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 4
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
គេបាន  
a 3  i a  2b  z 3  8

a  8
3
a  2

  
a  2b  0 b 1
 
ែូចគនោះ a  2 , b  1 ទ្តូវបានកំណត់។

២. េណនាលម្
ើ ត
ើ នង
ិ អំងគតទ្ោលខាងគទ្ោម្៖
x 2  cos x  1 0
ក. A  lim (រងម្ន ិ កំណត់ )
x 0 x sin x 0
 
 x cos x  1 
 lim  
x  0 sin x
 x sin x cos x  1   
 
1  cos x 1
 1  lim 
x  0 x sin x
cos x  1

 1  lim

1  cos x 1  cos x  
1 
x 0

x sin x 1  cos x cos x  1
2
sin x 1
 1  lim 
x 0

x sin x 1  cos x cos x  1
sin x 1
 1  lim 
x 0 x 
1  cos x cos x  1  
1 1 3
 1  1 1 
22 4 4
3x 4  3 0
ខ. B  lim (រងម្ិនកំណត់ )
x 1
x  3  3  5x
2 3 0
3x 4  3 x 1
 lim   L1  L2
x 1 x  1
x 2  3  3 3  5x

ដែល L1  lim
3x 4  3
 lim
3 x  1 x  1 x2  1    
x 1 x  1 x 1 x 1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 5


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ


 lim 3 x  1 x 2  1  12
x 1
 
1 x 2  3  3 3  5x  x 2  3  2 2  3 3  5x 
និង  lim  lim   
L2 x 1 x 1 x 1  x 1 x 1 
 
x2  3  4 2  3 3  5x
 lim  lim 5
 x  1  x  3  2 
x 1 2 x 1
8 3
 3  5x 
3

 lim
x  1x  1
 x  1  x  3  2 
x 1 2

2  3 3  5x
 lim 5

 2
  
x 1
2  3  5x 4  2 3 3  5x  3 3  5x 
3

 
x 1 1
 lim  lim 5
 
x 1
x 2  3  2 x 1 4  2 3 3  5x  3 3  5x 2
2 1 6  5 1
  5  
4 12 12 12
ែូចគនោះ B  L1  L2  12 12  144 ។   
dx dx
េ. C   តាង t  ln x  1  dt 
 
2
x ln x  1 x

dt 1 1
C  t   c    c , c ជាចំនន
ួ គេរ។
2
t ln x  1
 
1  tan2 x  1 
ឃ. E   3
dx    tan x  tan x  dx
3

4
tan x 4


 

 sin x

 cos x   dx
   cot x  tan x  dx  
3 3
 sin x 
cos x 
4 4  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 6


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
E  ln sin x  ln cos x  3  ln tan  ln tan
4
3 4
1
 ln 3  ln 1  ln 3
2
៣. រកទ្រូបារចនទ្ពឹតតិោរណ៍ខាងគទ្ោម្៖
ក. A : “ទ្កុម្សិសសដែលគទ្ជ្ើសបានសរធដតទ្សើ”
- គេគទ្ជ្ស
ើ គរសស
ើ ស
ិ ស 4 នាក់ពក
ើ ែងចំគណាម្សស
ិ សសររ 10 នាក់
10! 10  9  8  7
 
គនាោះ ចំនួនករណើអច n S  C 10, 4  
4 !6!
 
4  3 2 1
 210

សស
ិ សទ្សមា
ើ ន 4 នាក់ គេបានចំនួនករណើទ្សរ n A  C 4, 4  1    
 
n A 1
ែូចគនោះ  
P A 
n S  210

ខ. B : “ទ្កុម្សស
ិ សដែលគទ្ជ្ើសបានសរធដតទ្រុស”
សិសសទ្សើមាន 6 នាក់ គេបានចំនួនករណើទ្សរ

    46!!2!  15
n B  C 6, 4 

n B  15 1
ែូចគនោះ P B     ។
n S  210 14

េ. C : “ទ្កុម្សស
ិ សដែលគទ្ជ្ស
ើ បាន 50% ជាសស
ិ សទ្រុស”
50% ជាសិសសទ្រុស ចនសស
ិ ស 4 នាក់ មានន័យថ្ន 2 នាក់ជាសិសសទ្រុស
6! 4!
គេបាន ចំនន    
ួ ករណើទ្សរ n C  C 6,2  C 4,2    
2! 4 ! 2!2!
 15  6  90 ។
   90 
n C 3
ែូចគនោះ  
P C 
n S  210 7

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 7


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
sin xdx cos xdx
៤. េណនា I   sin x  cos x និង J   sin x  cos x
 sin x cos x 
គេបាន I J     dx
 sin x  cos x sin x  cos x 
sin x  cos x
 dx   dx  x  c , c ជាចំនន
ួ គេរ
sin x  cos x
 sin x cos x 
និង I J     dx
 sin x  cos x sin x  cos x 


sin x  cos x
dx   

sin x  cos x
dx

sin x  cos x sin x  cos x
  ln sin x  cos x  d , d ជាចំនន ួ គេរ
2I  x  ln sin x  cos x  c  d
គេបាន 
2J  x  ln sin x  cos x  c  d


1

I  x  ln sin x  cos x 
2
c d
2

J  x  ln sin x  cos x   d
1
 c

 2 2

ែូចគនោះ
1
 
I  x  ln sin x  cos x  C ដែល C 
2
c d
2
គេរ

និង
1
 
J  x  ln sin x  cos x  D ដែល D 
2
c d
2
គេរ។

     
៥. A. ចំណច A 1,1, 0 , B 0, 2, 2 , C 1, 2, 3 និង D 1, 2, 0  
ក. កំណត់កូអរគោគនផ្ចិត និងរង្វាស់ោចំ នដសា៊ែ S  
 
ដសា៊ែ S : x 2  y 2  z 2  ax  by  cz  d  0

 
- ដសា៊ែ S ោត់តាម្ចំណច A 1,1, 0 : a  b  d  2  0 1 
- ដសា៊ែ S ោត់តាម្ចំណច B  0, 2, 2  : 2b  2c  d  8  0 2 
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 8
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
- ដសា៊ែ S ោត់តាម្ចំណច C 1, 2, 3 : a  2b  3c  d  14  0 3 
- ដសា៊ែ S ោត់តាម្ចំណច D 1, 2, 0  : a  2b  d  5  0 4
យក 1   3  : 3b  3c  12  0  5 

យក  3    4  : 3c  9  0  c  3 ជ្ំនស
ួ កែង  5   b  1

a  d  3 
a  1
ជ្ំនស
ួ b  1 , c  3 កែង 1 & 2     
d  4
 

d  4

គេបាន  
S : x 2  y 2  z 2  x  y  3z  4  0

S  :  x 2
   
 x  y 2  y  z 2  3z  4 
2 2 2
 1  1  3 1 1 9
 
S : x    y    z    4   
2  2  2 4 4 4

2 2 2
 1  1  3 27
 
S : x    y    z   
2  2  2 4

 x  x   y  y    z  z 
2 2 2
មានរង 0 0 0
 r2

 1 1 3 3 3
ែូគចែោះ  
ដសា៊ែ S មានផ្ចិត I   ,  ,  និងោំ r  ។
 2 2 2 2

ខ. រញ្ជជក់រតា
ើ ង  
ំ ចនរលង់ P និងដសា៊ែ S  
 
រលង់ P ោត់តាម្េល់ O នង
ិ មានវ ិចរ័រណរមា៉ាល់ n  i  2 j  3k
គនាោះ P  : x  2y  3z  0 ។
1  1 3
  2     3 
2  2 2
គេបាន    
d I, P
14 9

6
14

3 14
7

គោយ     3 714  r  3 2 3
d I, P

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 9


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ែូគចែោះ រលង់ P នង    
ិ ដសា៊ែ S ទ្រសពាគ្នែ។
េ. សរគសរទ្េរ់សម្ោ ើ ររលង់ Q 
រលង់ Q  ដែលរ៉ាោះនឹង  S  គ យ ឹ រលង់  P  គនាោះគេបាន
ើ ទ្សរនង
Q  : x  2y  3z  m  0 ។
តាង  L  ជារនាទត់ដែលដកងនឹង  P  គ យ ើ ោត់តាម្ផ្ចិត I ។
 1
x    t
2
 1

 1
គនាោះ  
L : y    2t
2
 2  , t  

3
z   3t
 2
 3
គយង
ើ នង  
ឹ រកកូអរគោគនចំណចទ្រសពារវាងរនាទត់ L ជាម្ួយដសា៊ែ S  
ួ 1 ,  2  &  3  កែងសម្ោ
គោយជ្ំនស ើ រដសា៊ែ  S  គេបាន៖
27 27
    3t 
2 2
t 2  2t  14t 2  
4 4
3 3 3 42
 t 
2 14 28
 3 42  14
x 
 28
3 42  3 42  7
- គរើ t 
28
 y 
14
គេបាន ចំណចទ្រសពារវាង L នង
ិ  

 42  9 42
z  28

 42  14 3 42  7 42  9 42 
S  េឺ M  3 28
,
14
,
28
 គ


ើ ក៏ជាចំណចដែល
 
Q  រ៉ាោះ S  ដែរ គេបាន៖
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 10
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

3 42  14 3 42  7 42  9 42
2 3 m  0
28 14 28
3 42  14  12 42  28  126  27 42
 m  0
28
42 42  168 3 42
 m 6
28 2
 3 42  14
x 
 28
3 42  3 42  7
- គរើ t  
28
 y 
14
គេបាន ចំណចទ្រសពារវាង L  

 42  9 42
z  28

 3 42  14 3 42  7 42  9 42 
 
និង S េឺ N 
 28
,
14
,
28
 គ


ើ ក៏ជាចំណច
 
   
ដែល Q រ៉ាោះ S ដែរ គេបាន៖

3 42  14 3 42  7 42  9 42
2 3 m  0
28 14 28
3 42  14  12 42  28  126  27 42
 m  0
28
42 42  168 3 42
 m 6
28 2
3 42
ែូចគនោះ  
សម្ើោររលង់រ៉ាោះដសា៊ែគនាោះេឺ៖ Q : x  2y  3z  6 
2
0

3 42
 
ឬ Q : x  2y  3z  6 
2
 0។

ទាញរកចមាាយពើ I គៅ Q  
   
គោយ Q រ៉ាោះដសា៊ែ S គនាោះគេទាញបានថ្នចមាាយពើ I គៅ Q េឺជា  
ោំចនដសា៊ែ  S  ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 11


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ែូចគនោះ     r  3 23
d I, Q ។

 
B. បា៉ារ៉ា រូល P ម្ួយមានអ័កសឆលោះគែកគ យ
ើ ោត់តាម្េល់ O នង
ិ ពរើ
 
ចំណច A 1, 2 ; B 3, 2 ។  
ក. កំណត់កូអរគោគនកំពូល S នង
ិ កំណំ F ចន P  
 
បា៉ារ៉ា រូលោត់តាម្េល់ O 0, 0 និងមានអ័កសឆលោះគែកមានសម្ើោររង៖

P  : y 2
 ay  bx  0 ។

 
- បា៉ារ៉ា រូលោត់តាម្ចំណច A 1,2  4  2a  b  0 1 
- បា៉ារ៉ា រូលោត់តាម្ចំណច B  3, 2   4  2a  3b  0 2 

2a  b  4  0 
a  4
 
តាម្ 1 & 2 :  
2a  3b  4  0
 

b4

P  : y  4y  4x  0  y  2  4x  4
2
គេបាន 2

P  : y  2  4 x  1 មានរង y  k   4p x  h 
2 2

ដែល k  2 , h  1 , p  1

ែូគចែោះ     ។
- កូអរគោគនកំពូល S h, k  S 1,2

- កូអរគោគនកំណំ F h  p, k   F  2,2  ។

ខ. កំណត់សម្ើោររនាទត់    រ៉ាោះនង
ឹ  P  ទ្តង់ចំណច A
ចំណច A 1, 2  េជា
ឺ កំពូលចនបា៉ារ៉ា រូល  P  ដែលមានអ័កសឆលោះគែក

ែូចគនោះ សម្ើោរចនរនាទត់រ៉ាោះគនាោះេឺ    : x  1 ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 12


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
សង់ P នង
ិ   
 កែងតទ្ម្ុយដតម្ួយ

 
៦. ដផ្ែក A គេមានសម្ើោរឌើគផ្រង៉ា ់ដសយល E : y   2y  2 e 2x  1 ។  
ក. កំណត់ចំនួនពិត a និង b
គែើម្បឱ្  
ើ យអនេម្ន៍ u x  axe  b ជាចគម្លើយចនសម្ោ
2x
ើ រ E  
គេបាន  
u  x  ae 2x  2axe 2x

គនាោះ E   ae 2x
  
 2axe 2x  2 axe 2x  b  2 e 2x  1 
 ae 2x
 2b  2e 2x
2 a  2 ,b 1

ែូចគនោះ ចំនន
ួ ពិតដែលទ្តូវកំណត់េឺ a  2 , b  1 ។

 
ខ. រង្វាញថ្ន v x ជាចគម្លើយចនសម្ើោរ E លោះទ្តាដត  x ជា   
ចគម្លើយចនសម្ើោរ  E   : y   2y  0
- លកខខណឌចំបាច់
គយង    
ើ មាន v x  u x   x ជាចគម្លើយចន E   

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 13


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
     
v  x  2v x  2 e 2x  1 
 u  x     x    2 u  x     x    2 e  1 2x
   
 u   x      x   2u  x   2  x   2 e  1
2x

 u   x   2u  x       x   2  x    2 e  12x
   
ដត u  x  ជាចគម្លយ ើ ចនសម្ោ ើ រ  E   u   x   2u  x   2 e  1
2x

គនាោះ 2 e  1     x   2  x    2 e  1
2x 2x

    x   2  x   0 គផ្ទៀងផ្ទទត់សម្ើោរ  E   : y   2y  0
   x  ជាចគម្លើយចន  E   1
- លកខខណឌទ្េរ់ទ្គ្នន់
 
គរើ  x ជាចគម្លយ  
ើ ចន E  : y   2y  0    x  2 x  0    
គ យ  
ើ u x ជាចគម្លយ
ើ ចនសម្ោ  
ើ រ E  u  x  2u x  2 e  1
2x
     
គេបាន u   x      x    2 u  x     x    2 e  1
2x
   

 u x   x   2 u x   x   2 e 2x  1
         
   
     
v  x  2v x  2 e  1
2x

 v  x  ជាចគម្លើយចនសម្ើោរ  E  2 
តាម្ 1 &  2  គេបាន v  x  ជាចគម្លយ ើ ចនសម្ោ ើ រ  E  លោះទ្តាដត   x 
ជាចគម្លយ
ើ ចនសម្ោ ើ រ  E   : y   2y  0 ។
គោោះទ្ាយសម្ោ ើ រ E 
សម្ោើ រ  E   : y   2y  0 មានសម្ោ ើ រសំគ្នល់ r  2  0  r  2

ែូចគនោះ ចគម្លើយរូគៅចនសម្ើោរ  E   េឺ y  Ae , A ជាចំនន 2x


ួ គេរ។

ទាញរកចគម្លើយរូគៅចនសម្ើោរ  E 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 14


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ចគម្លយ        
ើ រូគៅចន E េឺ v x  u x   x ដែល u x  2xe  1
2x
 
នងិ   x  ជាចគម្លយ ើ ចន  E      x   Ae
2x

ែូចគនោះ v  x   Ae  2xe  1 , A ជាចំនន


2x 2x
ួ គេរ។

េ. រង្វាញថ្ន  E  មាន ចគម្លយ ើ g ដតម្ួយេត់ដែលោត់តាម្េល់ O


g  x   Ae  2xe  1
2x 2x

គេបាន   A  0  1  0  A  1
g  0   0
ែូចគនោះ មាន g x   2xe  e  1 ដតម្ួយេត់ដែលោត់តាម្ O
2x 2x

ដផ្ែក B គេមាន g  x   2xe  e  1 ជាអនេម្ន៍កំណត់គលើ


2x 2x

ក. កំណត់រិសគៅអគេរភាពចន g
គេបាន    
g  x  2e 2x  2 2x  1 e 2x  2 2x  1 e 2x  
គោយ 2e 2x  0 x   
គនាោះ g  x យកសញ្ជៃតាម្ 2x  1 ។
1
- គរើ x  
2
 2x  1  0  g  x  0 : g x     ជាអនេម្ន៍ចោះ

1
- គរើ x    2x  1  0  g  x  0 : g x
2
    ជាអនេម្ន៍គកើន

េូសតារងអគេរភាពចន g
1
x   
2
g x    

g x   1
1
2e

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 15


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 1 1 1
តចម្លអរបររមា g     e 1  e 1  1  1 
 2 2 2e
សិកាសញ្ជៃចន g គលើ
 1
តាម្តារងអគេរភាពខាងគលើ គេទាញបាន g x  g    , x   
 2
1 2e  1
 g x 1  
2e

2e
 0 x 

ែូចគនោះ g x   0 , x  ។

ខ. a. គោោះទ្ាយវ ិសម្ើោរ 1  g x  0 កែង  


គេបាន  
1   2x  1 e 2x  1  0
 
   2x  1 e 2x
 
 0  2x  1 e 2x  0

 2x  1  0 គទ្រោះ e 2x  0 x 
1
 x 
2
 1
ែូចគនោះ ចគម្លើយចនវ ិសម្ើោរេឺ x   ,  ។
 2
1
b. េណនា I  
0
2
  
1  g x  dx

1 1
គេបាន I   
0
2
 
 2x  1 e 2xdx    2 2x  1 e 2xdx
0

u  2x  1  du  2dx

តាង  1 2x តាម្អំងគតទ្ោលគោយដផ្ែក
dv  e dx  v  e
2x

 2
1
1 2 1
គេបាន  
I    2x  1 e 2x    2 e 2xdx
2
0
0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 16


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 1 1
1

   0    e 2x  2
 2 2 0

1 1 e

   e 1  1
2 2 2

e 2
ែូចគនោះ I  ។
2
c. រកទ្ាយតាម្ទ្ោភិចនូ វលរធផ្លដែលររួលបានពើ៖
- សំណួរ a. គយង
ើ បានលរធផ្ល េ៖

 1
 
វ ិសម្ើោរ 1  g x  0 មានចគម្លើយ x   ,  មានន័យថ្ន
2

 1
គៅគលើចគនាលោះ x   ,  គនាោះរនាទត់គែក y  1 ម្ិនឋត
ិ គៅខាងគទ្ោម្
 2
ទ្ោរចន g x ។  
- សំណួរ b. គយង
ើ បានលរធផ្ល េឺ៖
1
អំងគតទ្ោល I  1  g x  dx  e  2 មានន័យថ្នចផ្ទទ្កឡា
 
  0
2
2
 
ដផ្ែកចនរលង់ដែលខ័ណឌគោយទ្ោរចន g x រនាទត់គែក y  1 និង
1 e 2
រនាទត់ឈរ x  0 , x  េមា
ឺ នតចម្ល ឯកតាចផ្ទ។
2 2
e 2x  1
ដផ្ែក C គេឱ្យមានអនេម្ន៍ f : x f កំណត់គលើ *

x
មានទ្ោរតំណាង C ។
ក. a. េណនាលើម្ើតចន f ទ្តង់  , 0 ,  

e 2x  1  e 2x 1 
គេបាន  
lim f x  lim
x
 lim    00  0
 x x
x  x  x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 17


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
e 2x  1 e 2x  1
x 0
 
lim f x  lim
x 0 x
 lim
x 0 2x
2  12  2

e 2x  1  e 2x 1 
និង  
lim f x  lim
x
 lim       0  
 x x
x  x  x 

b. ទាញថ្នទ្ោរ C មានអសើម្តូតដតម្ួយេត់ដែលទ្តូវកំណត់
គយង  
ើ មាន lim f x  0 គេទាញបានថ្ន រនាទត់ y  0 ជាអសើម្តូត
x 

គែកចនទ្ោរ C គ យ
ើ មានអសម្
ើ តូតដតវាម្ួយេត់។
ខ. សិកាអគេរភាពររស់អនេម្ន៍ f
  
2e 2x x  e 2x  1   2xe 2x
 
 e 2x  1 g x
គេបាន  
f x 
x 2
x2
 2
x
គោយ x 2  0 x  *
 
និង g x  0 x  *

គនាោះ  
f  x  0 x  *

ែូចគនោះ f គកើនោចខាតគលើ *

េូសតារងអគេរភាព

x  0 
 
f x
 

 
f x 2 
0 2

េ. សង់ទ្ោរ C កែងតទ្ម្ុយកូអរគោគនដែលមានឯកតាគលអ
ើ ័កសអរ់សស

2 cm និងអ័កសអរគោគន 3 cm

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 18


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ឃ. គ្ារ
ើ ំណកទ្ាយតាម្ទ្ោភច
ិ នូវចំនន
ួ h 0 
គយង
ើ មានអនេម្ន៍ h x  
 f x
    ebI x  0
2 ebI x  0

 
គោយ f x ម្ិនជារ់ទ្តង់ x  0 គ យ
ើ lim
x 0
 
f x 2h 0 
គេទាញបានថ្ន h  x  េឺជាអនេម្ន៍រនាលយតាម្ភាពជារ់ចន f  x  ។

មានន័យថ្ន h  x  ជារ់ទ្តង់ x  0 ។
តាម្ទ្ោភិច ចំននួ h   0  េឺជាគម្េណទ្បារ់រិសចនរនាទត់រ៉ាោះទ្ោរតាង

អនេម្ន៍ h  x  ទ្តង់ចំណច  0, 2  ។
e 2x  2x  1
ទាញរក lim
x 0 x2
តាម្និយន័យគែរគវើ គេបាន៖
e 2x  1
 
h x h 0  2
e 2x  2x  1

h  0  lim
x 0 x
 lim x
x 0 x
 lim
x 0 x2
2xe 2x  e 2x  1
 x 0
 
ដត h  0  lim f  x  lim
x 0 x2
2xe 2x  2x  2x  e 2x  1
 lim
x 0 x2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 19


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 2e 2x  2 e 2x  2x  1 
 lim   
x 0
 x x2 
e 1
2x
e  2x  1
2x
 2 lim  lim
x 0 x x  0 x2
e  2x  1
2x
 2  2  lim
x 0 x2
e 2x  2x  1 e 2x  2x  1
គេទាញបាន lim  4  lim
x 0 x2 x 0 x2
e 2x  2x  1 e 2x  2x  1
 2 lim  4  lim 2
x 0 x2 x 0 x2
e 2x  2x  1
ែូចគនោះ lim 2 ។
x 0 x2

Please ច្វើវញ្
ិ ញាសាបន្ទាបច់ ទៀត Bro and Sis !

អូនអាចជួយឱាយ Bro and Sis ប្បឡងជាប់បាន។

អររុណ Bro and Sis ច ើយន្ដលបានទិញខ្ញុំមក និងចប្បើប្បាស់ខ្ញុំរាល់


ថ្ងៃ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 20


វិញ្ញាសាទី២
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមយមសមស្សាទុតិរ្ូមិម្បាក់សាទុបិរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១.ប គេឱ្យចំនន
ួ កំផ្លិច z   2 i 2 
3 i ។ 
ក. សរគសរ z ជាទម្រង់ពជ
ី េណិត រួចជាទម្រង់ម្តគី ោណមាម្ត។
 
ខ. ទាញរកតម្រលម្ាកដម្ន cos នង
ិ sin ។
12 12
២. េណនាលីរីតខាងគម្ោរ៖
x
sin 3x 1  sin
ក. A  lim ខ. B  lim 4
x2  x
2  x 
x 0 x 2 2

2x  ln x 1  sin x  1  sin x
េ. C  lim ឃ. D  lim
x  x  ln x x 0 tan x
៣.ប េណនាអំងគតម្ោលម្នអនេរន៍ខាងគម្ោរ៖
3 3x  1 1 
ក. I   dx ខ. J     2  sin x  ex  dx
2
x 3
2
 x x 

  sin x  cos x  dx
2
េ. K  ។
៤.ប កនងថតតរួយមានគសៀវគៅេណិតវ ិទា 7 កាល និងគសៀវគៅភាសាខ្ខែរ
5 កាល។ សស
ិ សមានក់ានយកគសៀវគៅ 4 កាលម្ពរគ្ននគចញពថ
ី តត
គោយម្ចដនយ។ រកម្រូារម្នម្ពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “សស
ិ សយកានគសៀវគៅេណិតវ ិទាទាំង 4 កាល”
ខ. B : “សិសសយកានគសៀវគៅភាសាខ្ខែរ 1 កាលយ៉ាងតិច” ។
ី រឌគី ផ្រង៉ា ់ខ្សយល E : y  y  x  x  e នង
៥.ប គេមានសរោ ិ អនេរន៍
2 x

   
f x  x  k e x  x 2  x  1 ខ្ដល k ជាចំនន
ួ គថរ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 21


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. េណនា f  x ។ 
ខ. រង្ហាញថា f ជាចគរលីយម្នសរីោរ E ។
េ. កំណត់តម្រល k ចំគ 
ោះ f 0  1 ។

៦.ប A. កំណត់សរីោរសតង់ោា៉ារ៉ា រូលខ្ដលមានកំពូល 4, 0 និងកំណំ 


 0, 0  រួចសង់ា៉ារ៉ា រូលគនោះ។
B. គេមានរីចំណច A  2,1,1 , B  2, 0, 0  និង C 1,2, 0  គៅកនង

លំហ Oxyz  ។ (គរកខជនរិនាច់េូសរូរគទ)។

ក. េណនា BA  BC និងម្ផ្ៃម្កឡាម្តីគោណ ABC ។ កំណត់សរីោរ


រលង់ ABC ។
ខ. កំណត់កូអរគោគនចំណច D គដីរបឱ្
ី យ ABCD ជាម្រគលឡូម្ោរ។
េ. កំណត់សរីោរឆលោះ នង
ិ សរោ
ី រា៉ារ៉ា ខ្រ៉ាតម្នរនាៃត់ AC ។
៧.ប គេមានអនេរន៍ f កំណត់ម្េរ់ x   
គោយ f x  3e x  2x  4
មានម្ោរតំណាង C ។
ី ីតម្ន f ម្តង់  ។
ក. េណនាលរ
   
ខ. គផ្ៃៀងផ្ទៃត់ថា f x  e x 3  2xe x  4e x រួចកំណត់ lim f x ។
x 
 
េ. រង្ហាញថារនាៃត់ D : y  2x  4 ជាអសីរតូតគម្ទតម្នម្ោរ C
ម្តង់  ។
ឃ. សិកាទីតង
ំ ម្នខ្ខសគោង C គ ៀរនឹងរនាៃត់ D ។
 
ង. េណនា f  x នង
ិ គោោះម្សាយវ ិសរោ
ី រ 3e  2  0 ។
x

សង់តរងអគថរភាពម្ន f ។
ច. កំណត់សរីោររនាៃត់ T ខ្ដលរ៉ាោះនឹងខ្ខសគោង C ម្តង់ចំណចខ្ដល
ី 0 ។ រួចសង់ T នង
មានអរ់សស ិ C ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 22


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដំត ោះ្ាូ

១.ប គយង
ី មានចំនួនកំផ្លិច z   2 i 2  3 i 
ក. សរគសរ z ជាទម្រង់ពជ
ី េណិត រួចជាទម្រង់ម្តគី ោណមាម្ត
គេាន z   2 i 2  
3 i  2 1i   3 i 
 2  3  i  i 3  i2 

 2  3  1  3  1 i
    

z  6 2  6 2 i   
 2 2  3 1 
គហយ
ី z  2 i 2  3  i   4   i   i
 2 2   2 2 

     
 4  cos  i sin   cos  i sin 
 4 4  6 6
         
 4  cos  i sin  cos     i sin    
 4 4   6  6 
       
 4 cos     i sin    
 4 6  4 6 
   
z  4  cos  i sin 
 12 12 

ដូចគនោះ z   6 2     
6  2 i និង z  4  cos


12
 
 i sin  ។
12 
 
ខ. ទាញរកតម្រលម្ាកដម្ន cos និង sin
12 12

z  6  2  6  2 i
   
គយង
ី មាន     
z  4  cos  i sin 
  12 12 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 23


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

គនាោះ
   
4  cos  i sin  
 12 12 
  
6 2  6 2 i 
  6 2 6 2
 cos  i sin   i
12 12 4 4
 6 2  6 2
ដូចគនោះ គេទាញាន cos  , sin  ។
12 4 12 4
២. េណនាលីរីតខាងគម្ោរ៖
sin 3x 0
ក. A  lim (រងរិនកំណត់ )
x 0 x 2  x 0
sin 3x 3 3
 lim   1  3 ។
x 0 3x x 1 01
x
1  sin
4 0
ខ. B  lim (រងរន
ិ កំណត់ )
 
2
x 2
2x 0

តង t  2  x  x  2  t , t  0 គេាន៖

 2  t    t 
1  sin 1  sin   
4  2 4 
B  lim  lim
t 0 t2 t 0 t2
2  t 
2
t 2 sin   t 
1  cos    sin 
 lim 4  lim  8 
 2 lim  8  
t 0 t2 t 0 t2 t 0
 t 8
 
 8 
t

2 sin
 2 8 1 ។
 2 1    គម្ ោះ lim
 8  32 t 0  t
8
2x  ln x 
េ. C  lim (រងរិនកំណត់ )
x  x  ln x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 24


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 ln x  ln x
x 2   2
C  lim 
x   lim x  20  2
x   ln x  x  ln x 10
x 1   1
 x  x
ln x
គម្ ោះ lim 0 ។
x  x

1  sin x  1  sin x 0
ឃ. D  lim (រងរិនកំណត់ )
x 0 tan x 0
1  sin x  1  sin x 1
D  lim 
x 0 tan x 1  sin x  1  sin x
2 sin x 1
 lim 
x  0 tan x
1  sin x  1  sin x
cos x 1
 2 lim  2  1
x 0
1  sin x  1  sin x 11
៣.ប េណនាអំងគតម្ោលម្នអនេរន៍ខាងគម្ោរ៖

ក. I 
3 3x 3 3 x 3
2
 
 3 
3

 
2 2 x 2  3
 
2
dx dx ln x 3
2
x2  3 2 2
3 3

2
 
ln 6  ln 1  ln 6 ។
2
 1 1 
ខ. J     2  sin x  ex  dx
 x x 
1 e
 2 x   cos x  x 2  c , c ជាចំនន
ួ គថរ។
x 2

  sin x  cos x  dx    sin 


2
េ. K  2
x  2 sin x cos x  cos2 x dx

1
  1  sin 2x  dx  x
2
cos 2x  c , c ជាចំនួនគថរ ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 25


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
៤.ប ក. រកម្រូារម្នម្ពឹតតិោរណ៍ A
A : “សស
ិ សយកានគសៀវគៅេណិតវ ិទាទាំង 4 កាល”
គេគម្ជីសគរសគសៀវគៅ
ី 4 កាលគចញពីចំគណារគសៀវគៅ 12 កាល
12!
 
- ចំនួនករណីអច n S  C 12, 4 
4!8!

 495 
គសៀវគៅេណិតវ ិទាមាន 7 ខ្ដលគេចង់យកឱ្យានវាទាំង 4 កាល

 
- ចំនួនករណីម្សរ n A  C 7, 4    47! 3!!  73  62  15  35
n A 35 7
ដូចគនោះ ម្រូារ P  A     ។
n S  495 99

ខ. រកម្រូារម្នម្ពឹតោ
តិ រណ៍ B
B : “សិសសយកានគសៀវគៅភាសាខ្ខែរ 1 កាលយ៉ាងតិច”
ម្ពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ B ជាម្ពត
ឹ ោ
តិ រណ៍រំគពញម្ន A គនាោះ P A  P B  1    
7 92
ដូចគនោះ  
ម្រូារ P B  1  P A  1   99

99

៥.ប គយង ី រឌគី ផ្រង៉ា ់ខ្សយល E : y  y  x  x  e


ី មានសរោ
2 x

   
និងអនេរន៍ f x  x  k e x  x 2  x  1 ខ្ដល k ជាចំនន
ួ គថរ

ក. េណនា f   x 

គេាន f   x   e   x  k  e  2x  1
x x

ដូចគនោះ f   x   1  x  k  e  2x  1 , k
x
ជាចំនួនគថរ។

ខ. រង្ហាញថា f ជាចគរលីយម្នសរីោរ E
េណនា f  x  f x   

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 26


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   
  1  x  k e x  2x  1   x  k e x  x 2  x  1
   
 
 1  x  k  x  k e x  2x  1  x 2  x  1
 e  x  x  x  x  e x
x 2 2

គផ្ៃៀងផ្ទៃត់ សរីោរ E : y  y  x 2  x  e x
ដូចគនោះ f ជាចគរលីយម្នសរីោរ E ។
េ. កំណត់តម្រល k ចំគ 
ោះ f 0  1

ចំគ   
ោះ f 0  1  0  k e 0  02  0  1  1  k  0

ដូចគនោះ k  0 ម្តូវានកំណត់។
៦.ប A. កំណត់សរីោរសតង់ោា៉ារ៉ា រូល
ា៉ារ៉ា រូលខ្ដលមានកំពូល 4, 0 នង  
ិ កំណំ 0, 0 មានអរគោគនកំពូល 
នង
ិ កំណំ ដូចគ្នន  ា៉ារ៉ា រូលគនាោះមានអ័កសឆលោះម្សរនឹងអ័កសអរ់សស

   4p  x  h 
2
មានសរោ
ី ររង y  k
- កំពូល h, k    4, 0   h  4 , k  0
- កំណំ h  p, k    0, 0   4  p  0  p  4

ដូចគនោះ សរីោរសតង់ោម្នា៉ារ៉ា រូលេឺ y  16  x  4  2


សង់ា៉ារ៉ា រូលគនោះ
- គរី x  0  y 2  16 4  y  8 
មានន័យថាា៉ារ៉ា រូលោត់តរចំណច 0, 8 & 0, 8    

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 27


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
B. គេមានរីចំណច A 2,1,1 , B 2, 0, 0 និង C 1,2, 0   
ក. េណនា BA  BC និងម្ផ្ៃម្កឡាម្តីគោណ ABC
គេាន  
BA  0,1,1 , BC  1,2, 0  
i j k
គនាោះ BA  BC  0 1 1  2i  j  k
1 2 0

1 1 6
គហយ
ី S ABC
 BA  BC  4 11 
2 2 2
6
ដូចគនោះ BA  BC  2, 1,1  និង S ABC

2
ឯកតម្ផ្ៃ។

កំណត់សរីោររលង់ ABC
រលង់ ABC មានវ ិចទ័រនរមា៉ាល់ n  BA  BC  2, 1,1  
គនាោះ ABC : 2x  y  z  d  0
រ៉ាខ្នត   
B 2, 0, 0  ABC  2 2  0  0  d  0  d  4

ដូចគនោះ ABC : 2x  y  z  4  0 ។


ខ. កំណត់កូអរគោគនចំណច D គដរ
ី បឱ្
ី យ ABCD ជាម្រគលឡូម្ោរ
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 28
វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

គដីរបឱ្
ី យ ABCD ជាម្រគលឡូម្ោរ លោះម្តខ្ត AD  BC
  
តង D x, y, z  AD  x  2, y  1, z  1 

គនាោះ AD  BC  x  2, y  1, z  1  1,2, 0   
x  2  1 x  1
 
 y  1  2  y  3
z  1  0 z  1
 
ដូចគនោះ  
D 1, 3,1 ម្តូវានកំណត់។

េ. កំណត់សរីោរឆលោះ និងសរីោរា៉ារ៉ា ខ្រ៉ាតម្នរនាៃត់ AC

 
គេាន AC  1,1, 1 ជាវ ិចទ័រម្ារ់ទិសម្នរនាៃត់ AC គេាន៖
x  x0 y  y0 z  z0
- សរោ
ី រឆលោះម្ន AC េឺ  
a b c
x 1 y 2 z
 AC :  
1 1 1
x  x  at
 0
- សរីោរា៉ារ៉ា ខ្រ៉ាតម្ន AC េឺ y  y 0  bt , t   
z  z  ct
 0

x  1  t

 AC : y  2  t , t   
z  t

 
៧.ប គេមាន f x  3e x  2x  4 កំណត់ម្េរ់ x  មានម្ោរ C
ក. េណនាលីរីតម្ន f ម្តង់ 

x 
  x 

គេាន lim f x  lim 3e x  2x  4   គម្  ោះ lim e x  0
x 

ខ. គផ្ៃៀងផ្ទៃត់ថា f x  e  x
 3  2xe x
 4e x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 29
វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 2x 4 
ម្េរ់ x   
គេាន f x  e x  3  x  x 
e e 

   
f x  e x 3  2xe x  4e x 
ដូចគនោះ   
f x  e x 3  2xe x  4e x  x  ។

កំណត់ lim f x
x 
 
 
គេាន lim f x  lim e x 3  2xe x  4e x  
x  x 
 
គម្ ោះ lim e x   , lim e x  0 , lim xe x  0 ។
x  x  x 

េ. រង្ហាញថារនាៃត់ D ជាអសីរតូតគម្ទតម្នម្ោរ C ម្តង់ 


 
គោយ C : f x  3e x  2x  4 និង D : y  2x  4

គេាន lim  f  x   y   lim 3e x


0

x   x 

ដូចគនោះ រនាៃត់ D : y  2x  4 ជាអសីរតូតគម្ទតម្នម្ោរ C ម្តង់  ។


ឃ. សក
ិ ាទត
ី ង
ំ ម្នខ្ខសគោង C គ ៀរនង
ឹ រនាៃត់ D
 
ផ្លសង f x  y  3e x  0 x 
ដូគចនោះ ម្ោរ C ឋត
ិ គៅខាងគលីអសីរតូត D ជានិចច។
ង. េណនា f  x  
គេាន f   x   3  e   2 1  0
x

ដូចគនោះ f   x   3e  2 , x 
x

គោោះម្សាយវ ិសរោ
ី រ 3e  2  0
x

2 2
គេាន 2  3e x  e x 
 x  ln
3 3
2 3
 x   ln  x  ln
3 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 30


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 3 
ដូចគនោះ ចគរលីយម្នវ ិសរីោរេឺ x  ln ,   ។
 2 
សង់តរងអគថរភាពម្ន f
 
តរសម្មាយខាងគលី f  x  3e x  2 គេាន៖
3
- គរី x  ln
2
 f x  0 
3
- គរី x  ln  f  x  0
2
 
3
x  ln 
2
 
f x
 

 
 
f x 3
2 ln 2
2
 3 2 3 3
តម្រលអរបររមា f  ln   3   2 ln  4  2 ln  2 ។
 2 3 2 2
ច. កំណត់សរីោររនាៃត់ T
 
តររូររនតសរីោររនាៃត់រ៉ាោះ T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0   
T រ៉ាោះនឹងខ្ខសគោង C ម្តង់ចំណចខ្ដលមានអរ់សីស 0
    
គនាោះ x 0  0  f x 0  f 0  3 1  2 0  4  1

នងិ f   x   f   0   3  1   2  1
0

ដូគចនោះ T : y   x  0   1  T : y  x  1 ។
សង់ T និង C

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 31


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

រវល់ចៅណា បានទុកខ្ញុំចោល Bro and Sis?

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 32


វិញ្ញាសាទី៣
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
  
១. គេមានចំនួនកំផ្លិច z1  2  2i 3 និង z 2  a a  1  b b  i  8i 
ដែល a , b ជាចំនួនពិត ។
ក. សរគសរ z 1 ជាទម្រងម្់ តគី ោណមាម្ត រួច z 13 ជាទម្រងព
់ ជ
ី េណិត។
ខ. េណនា a និង b គ ីគេែឹងថា z 2  z 13 ។
២. េណនាលីរីតខាងគម្ោរ៖

ក. A  lim
2  1  3x 2
ខ. B  lim

ln 1  2x 
x 1 x 1 x 0 x
cos 3x  cos 5x e 1
sin x
េ. C  lim ឃ. D  lim ។
x 0 x2 x 0 tan 2x
2x 2  3x
៣. គេឱ្យអនេរន៍ f កំណត់គលច
ី គនាលោះ  1,1 គោយ f x    x 2

2
   f x  dx
1
ក. គផ្ទៀងផ្ទទត់ថា f x  2x  1  រួចទាញរក I  ។
x 2 1

  4x  3 ln x  2 dx
1
ខ. េណនាអំងគតម្ោល J  ។
1

៤. ក. គោោះម្ាយសរីោរឌីគផ្រង៉ ដ់ សយល E : y   4y   3y  0 ។
ខ. កំណត់ចគរលយ  
ី f x រួយននសរោ
ី រ E គែរ
ី បឱ្
ី យម្ោ តាងអនេរន៍
f ោត់តារចំណច A  0, 2  គ យ
ី ់ ំណច
នាទត់ ោះ៉ នឹងដខែគោងម្តងច

គនោះម្ស គៅនឹង នាទត់ y  8x ។


់ ួយមានឃលម្ី ក រ 3 ម្ា ់ និងឃលគី ខៀវ 7 ម្ា ។
៥. កនងថងរ ់ គេចា ឃ
់ លី 4
ម្ពរានគោយនចែនយ។ រកម្ ូបា ននម្ពត
ឹ ោ
តិ រណ៍៖
ក. A : “រិនបានឃលម្ី ក រគាោះ” ខ. B : “បានឃលម្ី ក រ 2 េត់”
េ. C : “យ៉ងតច
ិ បានឃលគី ខៀវរួយ” ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 33


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
៦. គេមាន ន    
ួ ចំណច A 1, 0, 2 , B 0, 0,1 , C 1,1, 0 នង 
ិ D 1,1,1 គៅ  
កនងលំ Oxyz  ។ (គ កខជនរន
ិ បាច់េូសរូ គទ)។

ី រ លង់ ABC ។
ក. កំណត់សរោ
ិ គៅកនង លង់ ABC ។ េណនាមាឌននចតរខ
ខ. ង្ហាញថា D រិនឋត
ABCD ។
េ. សរគសរសរីោរដសវ៊ែ S ោត់តារ ួនចំណច A , B , C និង D ។
3
៧. គេឱ្យអនេរន៍ f កំណត់ម្េ ់ x   
គោយ f x  x  1 
e 1x

មានម្ោ តំណាង C ។
ក. េណនាលីរីតនន f ម្តង់  និង  ។
  ់ រាងអគថរភាពនន f ។
ខ. េណនា f  x រួចសិកាសញ្ញាវា។ សងតា

េ. ង្ហាញថា នាទត់ d1 : y  x  1 និង d2 : y  x  2 ជាអសីរតូ ត


គម្ទតននម្ោ C ខាង  និងខាង  គរៀងាន ។
ឃ. ញ្ញាក់ទីតាង
ំ ននដខែគោង C គ ៀ នឹងអសីរតូ តគម្ទតទាំងពីរ ។
ង. រកសរោ
ី រ នាទត់ ោះ៉ T គៅនង ់ ំណចដែលមាន
ឹ ម្ោ C ម្តងច
អ ស
់ ីស 0 ។
ច. សង់ T , d1 , d2 នង
ិ C កនងតម្រុយអរតូ ណរមា៉ល់ O, i , j   ។
់ ណឌគោយ C នង
ឆ. េណនានផ្ទម្កឡាដផ្នកនន លងខ ិ អ័កែអ ស
់ ស
ី គលី
ចគនាលោះ 0,2 ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 34


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
ដំត ោះ្ាយ

  
១. គេមាន z1  2  2i 3 , z 2  a a  1  b b  i  8i , a, b    
ក. សរគសរ z 1 ជាទម្រងម្់ តីគោណមាម្ត
 1 3   2 2 
គេបាន z 1  2  2i 3  4    i  4  cos  i sin 
 2 2   3 3 
 
 2 2 
ែូ ចគនោះ z 1  4  cos  i sin  ។
 3 3 
់ ជ
សរគសរ z 13 ជាទម្រងព ី េណិត
3
 2 2 
គេបាន z  4  cos
3
1
3
 i sin
3
  64 cos 2  i sin 2
3 
 


z 13  64 1  0i  64 
ែូ ចគនោះ z13  64 ។

ខ. េណនា a និង b គ ីគេែឹងថា z 2  z 13


  
គេបាន a a  1  b b  i  8i  64 
 a 2  a  b 2  bi  8i  64
 a 2
  
 b 2  a  b  8 i  64
a 2  b 2  a  64 a 2  a  0
   
b  8  0 b  8
a  0  a  1
 
b  8
ែូ ចគនោះ a  0 , b  8  ឬ a  1 , b  8  ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 35


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
២. េណនាលរ
ី ត
ី ខាងគម្ោរ៖
2  1  3x 2 0
ក. A  lim (រាងរិនកំណត់ )
x 1 x 1 0

A lim
4  1  3x  2


1 
x 1 x 1 2  1  3x 2
3  3x 2 1
 lim 
x 1 x  1
2  1  3x 2

 lim

3 1x 1x 

1 
 lim
3 1  x  
x 1 x 1 2  1  3x 2 x 1
2  1  3x 2


3 1  1 

6
 
3
22
 2
2
2 13 1

ខ. B  lim

ln 1  2x  (រាងរន
0
ិ កំណត់ )
x 0 x 0
1
1

B  lim ln 1  2x  lim ln 1  2x
x 0 x x 0
   x

 
2
 ln lim 1  2x 2x
 ln e 2  2
x 0

cos 3x  cos 5x 0
េ. C  lim 2
(រាងរិនកំណត់ )
x 0 x 0

C  lim

cos 3x  1  1  cos 5x   
x 0 x2
1  cos 5x 1  cos 3x
 lim 2
 lim
x 0 x x 0 x2
 5x   3x 
2 sin2   2 sin2  
 lim  2   lim  2 
2 2
x 0 x x 0 x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 36


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
2 2
 5x   3x 
 sin 5   sin 3 
 2 lim  2    2 lim  2  
x 0
 5x 2 x 0
 3x 2
   
 2   2 
2 2
 5  3 25 9
 2 1    2 1      8
 2  2 2 2
e sin x  1 0
ឃ. D  lim (រាងរន ិ កំណត់ )
x  0 tan 2x 0
e sin x
1 e sin x
1 e sin x
1
D  lim  lim  lim  cos 2x
x  0 tan 2x x  0 sin 2x x  0 2 sin x cos x

cos 2x
e sin x
 1 cos 2x 1 1
 lim   1 
x 0 sin x 2 cos x 2 2
2x 2  3x
៣. គេមានអនេរន៍ f កំណត់គលីចគនាលោះ  1,1 គោយ f x    x 2
2
 
ក. គផ្ទៀងផ្ទទត់ថា f x  2x  1 
x 2
2x 2  3x 
2 x  4x  4  5x  8
2

មាន f x   
x 2

x 2
   
2
2 x 2 5 x 2 2

x 2
2 2

2 x 2 5  x 2
 2x  1 
x 2
2
ែូ ចគនោះ  
f x  2x  1 
x 2

 f x  dx
1
ទាញរក I 
1

 2 
 f x  dx  
1 1
គេបាន I   2x  1   dx
1 1
 x  2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 37


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
1
 x 2  x  2 ln x  2 
1

  
 1  1  2 ln 3  1  1  2 ln 1 
 2 ln 3  2  0
ែូ ចគនោះ I  2 ln 3  2 ។

  4x  3 ln x  2 dx
1
ខ. េណនាអំងគតម្ោល J 
1

 dx

u  ln x  2  du 
តាង  x 2

 
dv  4x  3 dx  v  2x 2  3x

1 2x  3x
  
2


1
គេបាន  
 1 1 x  2
J  2x 2
 3x ln x  2  dx

     
1
  2  3 ln 3  2  3 ln 1   f x dx
  1
 
 5 ln 3  0  2 ln 3  2  3 ln 3  2

ែូ ចគនោះ J  3 ln 3  2 ។

ី រឌគី ផ្រង៉ ដ់ សយល E : y   4y   3y  0


៤. ក. គោោះម្ាយសរោ
សរីោរ E មានសរីោរសំាល់ r 2  4r  3  0 មានរាង a  b  c  0
គនាោះឫសរ ស់វាេឺ r1  1 , r2  3 ។

ែូ ចគនោះ ចគរលីយទូ គៅនន E េឺ y  Ae x  Be 3x , A, B ជាចំនួនគថរ។

 
ខ. កំណត់ចគរលីយ f x រួយននសរីោរ E

គេបាន f  x  មានរាង f  x   Ae x
 
 Be 3x  f  x  Ae x  3Be 3x

គែីរបឱ្
ី យម្ោ តាងអនេរន៍ f ោត់តារចំណច A 0, 2 គ យ
ី នាទត់ ោះ៉  
់ ំណចគនោះម្ស គៅនឹង នាទត់ y  8x
នឹងដខែគោងម្តងច

េឺម្តូវដត

 f 0  2 A  B  2

A  1



 f  0  8 A  3B  8 B  3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 38


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

ែូ ចគនោះ  
f x  e x  3e 3x ម្តូវបានកំណត់។

៥. ក. រកម្ ូបា ននម្ពត


ឹ ោ
តិ រណ៍ A : “រន
ិ បានឃលម្ី ក រគាោះ”
់ លី 4 ម្ពរានគោយនចែនយគចញពីថងដ់ ែលមានឃលស
គេចា ឃ ី រ 10
ដែល មានឃលម្ី ក រ 3 ម្ា ់ និងឃលគី ខៀវ 7 ម្ា ។

10!
- ចំនួនករណីអច n S  C 10, 4  
4 !6!

 210 
7!
- ចំនន
ួ ករណីម្ស n A  C 7, 4  
4 ! 3!
 
 35

n A 35 1  
ែូ ចគនោះ ម្ បា
ូ P A      ។
n S 210 6  
ខ. រកម្ ូបា ននម្ពឹតតិោរណ៍ B : “បានឃលម្ី ក រ 2 េត់”
7!
- ចំនន
ួ ករណីម្ស      
n B  C 3,2  C 7,2  3 
2!5!
 63

n B  63 3
ែូ ចគនោះ ម្ បា
ូ P B     ។
n S  210 10

េ. រកម្ ូបា ននម្ពឹតតិោរណ៍ C : “យ៉ងតិចបានឃលគី ខៀវរួយ”


ម្ពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ ំគពញនន C េឺ C : “ចា បា
់ នឃលម្ី ក រទាំង 4 ”
គោយឃលម្ី ក រមានដត 3 គនាោះ C រិនអចគកីតមាន  P C  0  
គេបាន      
P C P C 1  P C 1P C 1  
ែូ ចគនោះ ម្ បា
ូ P C   1 (ជាម្ពឹតតិោរណ៍គកីតមានម្បាកែ)។

៦. គេមាន ួ ចំណច A 1, 0,2  , B  0, 0,1 , C 1,1, 0  និង D 1,1,1


ក. កំណត់សរីោរ លង់ ABC


គេបាន  
AB  1, 0, 1 , AC  0,1, 2  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 39


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

i j k
គនាោះ AB  AC  1 0 1  i  2 j  k  1, 2, 1  
0 1 2

គេបាន  
n  1, 2, 1 ជាវ ិចទ័រណរមា៉ល់នន លង់ ABC

 ABC : x  2y  z  d  0 គោយ B 0, 0,1  ABC  


 
0 2 0 1d  0  d  1

ែូ ចគនោះ សរីោរ លង់ ABC : x  2y  z  1  0 ។


ិ គៅកនង លង់ ABC
ខ. ង្ហាញថា D រិនឋត
រគ ៀ ទី១
គោយជំនួសកូ អរគោគនចំណច D 1,1,1 ចូ លកនងសរោ 
ី រ លង់ ABC 
គេបាន 
1  2 1  1  1  1  2  1  0 រិនគផ្ទៀងផ្ទទត់

ែូ គចនោះ ិ គៅកនង លង់ ABC ។


D រិនឋត
រគ ៀ ទី២

 
គោយ AD  0,1, 1 និង AB  AC  1, 2, 1 
គេបាន  AB  AC   AD  1 0    2 1   1 1  1  0

ែូ ចគនោះ ិ គៅកនង លង់ ABC ។


D រិនឋត
េណនាមាឌននចតរខ ABCD

តាររូ រនត VABCD 


1
6
 1
AB  AC  AD  1
6

1
ែូ ចគនោះ មាឌចតរខ VABCD  ឯកតានផ្ទ។
6
េ. សរគសរសរីោរដសវ៊ែ S ោត់តារ ួនចំណច A , B , C និង D

សរីោរដសវ៊ែ មានរាង S : x 2  y 2  z 2  ax  by  cz  d  0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 40


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

 
- ដសវ៊ែោត់តារ A 1, 0, 2  a  2c  d  5 1 
- ដសវ៊ែោត់តារ B  0, 0,1  c  d  1 2 
- ដសវ៊ែោត់តារ C 1,1, 0   a  b  d  2 3
- ដសវ៊ែោត់តារ D 1,1,1  a  b  c  d  3 4
តារសរោ ី រ  3  &  4   c  1
ជំនួស c  1 កនងសរោ ី រ 2   d  0
ជំនួស c  1 & d  0 កនងសរោ ី រ  1   a  3
ជំនួស a  3 & d  0 កនងសរោ ី រ  3  b  1

ែូ ចគនោះ សរីោរដសវ៊ែគនាោះេឺ S : x 2  y 2  z 2  3x  y  z  0 ។
3
 
៧. អនេរន៍ f x  x  1 
e 1
កំណត់ម្េ ់ x 
x
មានម្ោ C

ក. េណនាលីរីតនន f ម្តង់  នង
ិ 
 3 
គេបាន
x 
 
lim f x  lim  x  1  x
x  e  1
  

 3 
និង
x 
 
lim f x  lim  x  1  x
x  e  1
  

3 3 3
គម្រោះ lim x  0 , lim x  3 ។
x  e  1 x  e  1 01
 
ខ. េណនា f  x និងសិកាសញ្ញាវា

3e x e 2x  e x  1
គេបាន  
f x  1 0   ។
e  e 
2 2
x
1 x
1

   
2
គោយ e x  1  0 x  គនាោះ f  x យកសញ្ញាតារ e 2x  e x  1

 
2
គោយ e 2x  e x  1  e x  1  e x  0 x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 41


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

ែូ គចនោះ  
f  x  0 x  ។

់ រាងអគថរភាពនន f
សងតា

x  
 
f x

 
f x 


េ. ង្ហាញថា d1 : y  x  1 ជាអសីរតូ តគម្ទតននម្ោ C ខាង 


 3 
គយង
ី មាន    
lim  f x  x  1   lim x  1  x
x    x  e 1

 x 1  
 
 3 
 lim  x 0
x  e  1
 
ែូ គចនោះ នាទត់ d1 : y  x  1 ជាអសរ
ី តូ តគម្ទតននម្ោ C ខាង  ។
ង្ហាញថា d2 : y  x  2 ជាអសីរតូ តគម្ទតននម្ោ C ខាង 
 3 
គយង
ី មាន    
lim  f x  x  2   lim x  1  x
x    x  e 1

 x 2  
 
 3  3
 lim  x  3  30
x  e  1
  01
ែូ គចនោះ នាទត់ d2 : y  x  2 ជាអសរ
ី តូ តគម្ទតននម្ោ C ខាង  ។
ឃ. ញ្ញាក់ទីតាង
ំ ននដខែគោង C គ ៀ នឹងអសីរតូ តគម្ទតទាំងពីរ
3
  
- ចំគរោះ C & d1 : f x  x  1   e 1
x
 0 x 

គនាោះ ម្ោ C គៅខាងគលីអសីរតូ តគម្ទត d1 ជានិចច។


3 3e x
 
- ចំគរោះ C & d2 : f x  x  2   ex  1
 3 
ex  1
 0 x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 42


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
គនាោះ ម្ោ C គៅខាងគម្ោរអសរ
ី តូ តគម្ទត d2 ជានច
ិ ច។
ង. រកសរីោរ នាទត់ ោះ៉ T
 
តាររូ រនត នាទត់ ោះ៉ T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0   
់ ំណចដែលមានអ ស
នាទត់ T គៅនឹងម្ោ C ម្តងច ់ ីស 0
3 1
គេបាន   
x0  0  f x0  f 0  0  1  
e 1 2
0

3 1 1
និង   
f  x0  f  0  1  
 1  1
2
4

1 1
គនាោះ T :y 
4
x 0 
2

1 1
ែូ ចគនោះ T :y  x ជាសរោ
ី រនន នាទត់ ោះ៉ គនាោះ។
4 2
ច. សង់ T , d1 , d2 និង C កនងតម្រុយអរតូ ណរមា៉ល់ O, i , j  

់ ណឌគោយ C នង
ឆ. េណនានផ្ទម្កឡាដផ្នកនន លងខ ិ អ័កែអ ស
់ ស
ី គលី

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 43


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
ចគនាលោះ 0,2
 3 
  
2 2
គេបាន A  f x dx  0 
 x  1   dx
0
ex  1 
2
1  2 ex 
  x 2  x   3  1  x  dx
2 0
0
 e  1
     
2
 2  2  0  0  3 x  ln e x  1 
 0

 
 3  2  ln e  1  0  ln 2 

2 
  
 2 
 3  2  ln 2 
 e  1
 2 
ែូ ចគនោះ A  3  2  ln 2  ឯកតានផ្ទ។
 e  1

អររុណ Bro and Sis ច ើយន្ដលបានទិញខ្ញុំមក និងចប្បើប្បាស់ខ្ញុំរាល់


ថ្ងៃ។

Please ច្វើវញ្
ិ ញាសាបន្ទាបច់ ទៀត Bro and Sis !

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 44


វិញ្ញាសាទី៤
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គេមានចំនួនកំផ្លិច z1  1  i នង
ិ z2  1  i ។
ក. សរគសរ z 1 និង z 2 ជាទម្រងម្់ រីគោណមាម្រ ។
់ ជ
ខ. សរគសរ z 112  z 210 ជាទម្រងព ី េណិរ ។
២. េណនាលីរីរខាងគម្ោរ៖

ក. A  lim
1  2 sin x  1
ខ. B  lim

ln 2x  1 
x 0 3x x 0 3x
  
េ. C  lim ln 2x  1  ln x  3  ។
x 

1 dx 1
៣. ក. េណនាអំងគរម្ោល I   2x និង J   x 3 1  x 2dx ។
0
e 5 0

4x 2  2x  1
ខ. បង្ហាញថា f x    ដូ ចគ្នាគៅនង

 
2
1  2x
1 1
 
f x 1   
េណនា F x   f x dx ។  
1  2x
 
2
1  2x

៤. ក. គ ោះម្ាយសរីោរឌីគផ្រង៉ ស្់ សែល E : y   9y  0 ។


ខ. គេមានសរោ
ី រ E  : y   9y  8 sin x ។ បង្ហាញថា
1
 
f x   sin 3x  A cos 3x  sin x ជាចគរលយ
3
ី រួយនន E 
 
និងកំណរ់ចំនួនពិរ A ស្ដលគផ្ទៀងផ្ទទរ់ f    0 ។
4
៥. កាងថងរ់ ួយមានឃ្លស
ី 4 ម្គ្នប់ ឃ្លគី មៅ 3 នង
ិ ឃ្លម្ី កហរ 3 ម្គ្នប់។ គេចាប់
យកឃ្លី 3 រដងរួយៗរិន ក់ចូលវ ិញគ យនចដនែ។ រកម្បូបាបនន៖
ក. ម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍ A : “ឃ្លចា
ី ប់បានតារលំ ប់ ស គមៅ នង
ិ ម្កហរ”

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 45


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
ខ. ម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍ B : “ឃ្លចា
ី ប់បានមានពណ៌ដូ ចគ្នា”
េ. ម្ពឹរតិោរណ៍ C : “ឃ្លចា
ី ប់បានយ៉ងរិចម្កហររួយ” ។

៦. គៅកាងរម្រុយ O, i , j , k  មានទិសគៅវ ិជជមាន គេឱ្ែ បួនចំណច
A  4,2, 3  , B  2,1, 1 , C  3, 8, 7  និង D  6,2, z  ។

ក. បង្ហាញថាម្រីគោណ ABC សរបារ។


ខ. កំណរ់រនរល z គដីរបឱ្
ី ែ ABD ជាម្រីគោណសរបារកំពូល B ។
េ. រកកូ អរគ គនននចំណច G ជាទីម្បជំទរងនម្់ រីគោណ ABD ។
ឃ្. កំណរ់នផ្ទម្កឡាម្រគី ោណ ABC ។

    
2
៧. គេឱ្ែអនេរន៍ f x  2 ln x  6 ln x  4 កំណរ់គលី 0,  និង
មានម្ោបរំងង C ។
ក. េណនាលរ
ី រ ់ ងននស្ដនកំណរ់ ។
ី នន f ម្រងច
  ់ រាងអគថរភាពនន f ។
ខ. េណនា f  x និងសិកាសញ្ញាវា។ សងតា
់ ំណច A មាន
េ. កំណរ់សរីោរបនាទរ់បោះ៉ T ស្ដលប៉ោះម្ោប C ម្រងច
អប់សស
ី គសៅី 1 ។
    រួចសង់ C និង T ។
ឃ្. េណនា f 4 , f 8

ង. បង្ហាញថា F x   2x  ln x   10x ln x  14x  


2
ជាម្ពរ
ី ទ
ី វី នន f x ។
់ ណឌគ យ C នង
ទាញរកនផ្ទម្កឡាស្ផ្ាកននបលងខ ិ អ័កសអប់សស
ី គលី
ចគនាលោះ 1,2  ។
3
(គេឱ្ែ ln 2  0.7 , e 2  4.5 )

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 46


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
ដំត ោះ្ាយ
១. គេមានចំនួនកំផ្លិច z1  1  i និង z 2  1  i
ក. សរគសរ z 1 និង z 2 ជាទម្រងម្់ រីគោណមាម្រ
 2 2    
គេបាន z1  1  i  2   i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4

 2 2    
និង z2  1  i  2   i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4

     
 2 cos     i sin    
  4  4 
        
ដូ ចគនោះ z1  2  cos  i sin  , z 2  2 cos     i sin    
 4 4   4  4 
់ ីជេណិរ
ខ. សរគសរ z 112  z 210 ជាទម្រងព
 12
   cos 3  i sin 3 
12

z1  2
គេបាន 
  2
10   5   5 
z 210 cos     i sin   
   2   2 


z 12
1 
 64 1  0i  64 
 10
z
 2    
 32 0  i 1   32i

ដូ ចគនោះ z112  z 210  64  32i ។

២. េណនាលរ
ី រ
ី ខាងគម្ោរ៖
1  2 sin x  1 0
ក. A  lim (រាងរនិ កំណរ់ )
x 0 3x 0

A  lim

1  2 sin x  1


1
x 0 3x 1  2 sin x  1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 47


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
2 sin x 1
 lim 
x 0 3x 1  2 sin x  1
2 sin x 1
  lim 
3 x  0 x 1  2 sin x  1
2 1 1
  1  
3 1 1 3

ខ. B  lim

ln 2x  1  (រាងរិនកំណរ់
0
)
x 0 3x 0
1 1
1 1
   
2
B lim ln 2x  1 x  ln lim 2x  1 2x
3 x 0 3 x 0
1
 ln e 2  1
2
  
េ. C  lim ln 2x  1  ln x  3  (រាងរិនកំណរ់    )
x 

 2x  1   2x  1  2
C  lim ln    ln lim    ln    ln 2 ។
x 
 x 3  x 
 x 3  1
dx 1 1
៣. ក. េណនាអំងគរម្ោល I  និង J   x 3 1  x 2dx

0
e 5 0 2x

1 dx 1 1  e 2x  5 e 2x 
គេបាន I   2x    2x  2x  dx
0
e  5 5 0 e  5 e  5 
 
1 1 1 e 5 
2x
  1 
1

   1   2x
5 0 2 e  5 
dx 
5
1
2
2x

x  ln e  5 
0

 

1    
5 
1
  1  ln e 2  5    0 
2  
  1
2
ln 6  

1 1 6 
  1  ln 2 
5 2 e  5
1
នង
ិ J  x
3
1  x 2dx
0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 48


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

តាង t  1  x 2  x 2  t 2  1  xdx  tdt


គបី x  0t 1, x 1t  2
2
1 1 
  
1 2
J  x 1  x dx  t  1 tdt   t 4  t 2 
3 2 2

4 2 1
0 1

1 1 1

 11     
4 2 4
4x  2x  1
2
1 1
ខ. បង្ហាញថា f x    ដូ ច f x  1    

1  2x
  
2 2
1  2x 1  2x

1 4x 2  2x  1 1  4x  4x 2  2x  
ម្េប់ x  , f x    
   
2 2
2 1  2x 1  2x

1  2x 
2
1  2x  1 1  2x 1
  1 
1  2x  1  2x  1  2x  1  2x 
2 2 2 2

1 1
1 
1  2x
 
2
1  2x
4x 2  2x  1 1 1
ដូ ចគនោះ f x    និង f x  1     ដូ ចគ្នា
  1  2x
 
2 2
1  2x 1  2x

េណនា F  x    f  x  dx
 
1 1
គេបាន   
F x   f x dx   1 
     dx
2 


1  2 x 1  2x 
  
 
1 1  2x 1 
1  2x   
2  1  2x 2  1  2x 2
x  dx  dx
 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 49


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

1 1 1 
x  ln 1  2x     c
2 2  1  2x 
1 1
x  ln 1  2x   c , c ជាចំនួនគថរ
2 
2 1  2x
1 1
ដូ ចគនោះ  
F x x  ln 1  2x   c , c ជាចំនួនគថរ។
2 
2 1  2x 
៤. ក. គ ោះម្ាយសរីោរឌីគផ្រង៉ ស្់ សែល E : y   9y  0
សរីោរសំគ្នល់ r 2  9  0  r 2  9  r1,2  0  3i

ដូ ចគនោះ ចគរលីយទូ គៅនន E េឺ y  A cos 3x  B sin 3x , A, B គថរ។

 
ខ. បង្ហាញថា f x ជាចគរលីយរួយនន E 
1
គយង
ី មាន  
f x   sin 3x  A cos 3x  sin x
3
 
f  x   cos 3x  3A sin 3x  cos x
& f  x   3 sin 3x  9A cos 3x  sin x
គេបាន៖ f   x   9 f  x   3 sin 3x  9A cos 3x  sin x
 1 
 9   sin 3x  A cos 3x  sin x 
 3 
   
 3  3 sin 3x  9A  9A cos 3x  1  9 sin x  
 8 sin x
គផ្ទៀងផ្ទទរ់សរីោរ E  : y   9y  8 sin x
ដូ ចគនោះ  
f x ជាចគរលយ
ី រួយនន E  ។
 
កំណរ់ចំនួនពិរ A ស្ដលគផ្ទៀងផ្ទទរ់ f    0
4

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 50


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
1  3   3  
គេបាន  sin    A cos    sin  0
3  4   4  4
1 2  2 2
     A   0
3  2   2  2
 
1 1 1 1 2
 A    A 1 
2 2 6 3 3
2
ដូ ចគនោះ A ម្រូវបានកំណរ់។
3
់ ួយមានឃ្លស
៥. កាងថងរ ី 4 ម្គ្នប់ ឃ្លគី មៅ 3 នង
ិ ឃ្លម្ី កហរ 3 ម្គ្នប់។ គេចាប់
យកឃ្លី 3 រដងរួយៗរិន ក់ចូលវ ិញគ យនចដនែ។ រកម្បូបាបនន៖
ក. ម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍ A : “ឃ្លចា
ី ប់បានតារលំ ប់ ស គមៅ នង
ិ ម្កហរ”
4 2
- ចាប់បានឃ្លស
ី គលក
ី ទី 1 េឺ 
10 5
3 1
- ចាប់បានឃ្លគី មៅ គលីកទី 2 េឺ 
9 3
3
- ចាប់បានឃ្លម្ី កហរ គលីកទី 3 េឺ
8
2 1 3 1
ដូ ចគនោះ ម្បូបាបននម្ពឹរតិោរណ៍ A េឺ P A      
5 3 8 20

ខ. ម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍ B : “ឃ្លចា
ី ប់បានមានពណ៌ដូ ចគ្នា”
4 3 2 1
- ចាប់បានឃ្លស
ី ទាំងបគី លក
ី េឺ   
10 9 8 30
3 2 1 1
- ចាប់បានឃ្លគី មៅ ទាំងបគី លក
ី េឺ   
10 9 8 120
3 2 1 1
- ចាប់បានឃ្លម្ី កហរ ទាំងបីគលីកេឺ   
10 9 8 120
1 1 1 1
ដូ ចគនោះ ម្បូបាបននម្ពឹរតិោរណ៍ B េឺ P B     
30 120 120

20

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 51


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
េ. ម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍ C : “ឃ្លចា
ី ប់បានយ៉ងរច
ិ ម្កហររួយ”
ម្ពឹរតិោរណ៍បំគពញនន C េឺ C : “ចាប់រិនបានឃ្លម្ី កហរគាោះ”
7 6 5 7
គេបាន P C      
10 9 8 24
17
ដូ ចគនោះ ម្បូបាបននម្ពឹរតិោរណ៍ C េឺ P C  1  P C      24

   
៦. គេឱ្ែ A 4,2, 3 , B 2,1, 1 , C 3, 8, 7 និង D 6,2, z    
ក. បង្ហាញថាម្រីគោណ ABC សរបារ
គេបាន  
AB  6, 1, 4 និង AC  1, 6, 4  
 6    1   4 
2 2 2
គនាោះ AB   81  9

 1
2
នង
ិ AC   62  42  81  9

ដូ ចគនោះ ABC ជាម្រគី ោណសរបារកំពូល A ។


ខ. កំណរ់រនរល z គដីរបឱ្
ី ែ ABD ជាម្រីគោណសរបារកំពូល B
គេបាន AB  BD

 4   1  z  1
2 2
 9 2

z  1  81  17  z  1  
2
 64
 z  1  8  z 1  9 , z 2  7

ដូ ចគនោះ z  9 ឬ z  7 ។
េ. រកកូ អរគ គនននចំណច G ជាទីម្បជំទរងនម្់ រីគោណ ABD

គេបាន OG 
1
3
OA  OB  OD 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 52


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
 x A  x B  xC 4 y  yB  yC 5
xG    , yG  A 
  3 3 3 3
z  z  z  z 2  z
A B C

 G 3 3
 4 5 7  4 5 
ដូ ចគនោះ G   , ,   ឬ G   , , 3 ។
 3 3 3  3 3 
ឃ្. កំណរ់នផ្ទម្កឡាម្រគី ោណ ABC
គយង 
ី មាន AB  6, 1, 4 និង AC  1, 6, 4   
i j k
គេបាន AB  AC  6 1 4  20i  28 j  37k
1 6 4
1 1
 
2
គនាោះ S ABC
 AB  AC  202  282  37
2 2
2553
ដូ ចគនោះ S ABC
 ឯកតានផ្ទ។
2
    
2
៧. គេឱ្ែ f x  2 ln x  6 ln x  4 កំណរ់គលី 0,  មានម្ោប C
ក. េណនាលរ
ី រ ់ ងននស្ដនកំណរ់
ី នន f ម្រងច


lim f x  lim 2 ln x    6 ln x  4 
2
គេបាន
x 0 x 0 
 
 
2  6  4
  
2
 lim ln x
 2
x 0

ln x ln x  
  2  0  0  
2
  
6 4
 
គម្រោះ lim ln x    lim  0 , lim 0
 
2
x 0 x 0 ln x x 0
ln x


lim f x  lim 2 ln x    6 ln x  4 
2
និង
x  x  
 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 53


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
 
6 4

 lim ln x 2   
2

 2
x 

ln x ln x  
  
2
  2  0  0  
ខ. េណនា f  x នង
ិ សក  
ិ ាសញ្ញាវា

1 6 4 ln x  6 2 2 ln x  3  
 
គេបាន f  x  2  2 
x

ln x  
x
x

x
គ  
យ x  0 ម្េប់ x  0,   f  x យកសញ្ញាតារ 2 ln x  3  
3
3
យក 2 ln x  3  0  ln x   x  e 2
2
3
x 0 e2 
2 ln x  3  
3
- គបី 0  x  e  f  x  0
2
 
3
- គបី x  e  f  x  0
2
 
3
- គបី x  e 2  f  x  0  
់ រាងអគថរភាពនន f
សងតា
3
x 0 e 2

 
f x
 

 
f x   1

2
2
 3 3 3 1
រនរលអបបបរមា f e 2   2    6    4  
 
  2 2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 54


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
េ. កំណរ់សរោ
ី របនាទរ់បោះ៉ T
 
សរីោរបនាទរ់បោះ៉ T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0   
់ ំណច A មានអប់សីសគសៅី 1  x 0  1
ប៉ោះម្ោប C ម្រងច

    
 f x  f 1  2 ln1 2  6 ln1  4  4
 0
គនាោះ  2 2 ln1  3  

 
f  x 0  f  1  1
 6

គេបាន  
T : y  6 x  1  4  6x  10

ដូ ចគនោះ T : y  6x  10 ។
    រួចសង់ C នងិ T
ឃ្. េណនា f 4 , f 8

គេបាន f  4   2  ln 4   6 ln 4  4  8  ln 2   12 ln 2  4  0.4
2 2

f  8   2  ln 8   6 ln 8  4  18  ln 2   18 ln 2  4  0.4
2 2
និង

    
2
ង. បង្ហាញថា F x  2x ln x  10x ln x  14x ជាម្ពីរីទីវនន f x
1 1
     
2
គេបាន F  x  2 ln x  4x  ln x  10 ln x  10x   14
x x
 
2
 2 ln x  4 ln x  10 ln x  10  4
 2  ln x   
2
 6 ln x  4  f x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 55


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

    
2
ដូ ចគនោះ F x  2x ln x  10x ln x  14x ជាម្ពីរីទីវនន f x ។
ទាញរកនផ្ទម្កឡាខណឌគ យ C និងអ័កសអប់សស
ី គលីចគនាលោះ 1,2 

    F  x  dx  F x 
2 2 2
គេបាន A  f x dx 
1 1 1

គ យ F x   2x  ln x   10x ln x  14x
2

    
F 2  4 ln 2  20 ln 2  28  16
2

 
  
F 1  2  ln1  10 ln1  14  14
2

ដូ ចគនោះ A  F 2   F 1  16  14  2 ឯកតានផ្ទ ។

អររុណ Bro and Sis ច ើយន្ដលបានទិញខ្ញុំមក និងចប្បើប្បាស់ខ្ញុំរាល់


ថ្ងៃ។

អូនអាចជួយឱាយ Bro and Sis ប្បឡងជាប់បាន។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 56


វិញ្ញាសាទី៥
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គេមានចំនួនកំផ្លិច z1  2  i 2 នង
ិ z2   2  i 2 ។
z1
ក. ចូ រេណនា z1  z 2 , z1  z 2 , z1  z 2 និង ។
z2
ខ. ចូ រសរគសរ z12019  z 22020 ជាទម្រងម្់ រីគោណមាម្រ រួចជាទម្រង់
ពជ
ី េណិរ ។
២. េណនាលីរីរខាងគម្ោរ៖
1  x2 e 2x  e 3x
ក. A  lim ខ. B  lim
x 1 2x 2  3x  5 x 0 x
sin 3x 2  3x  1  2
េ. C  lim ឃ. D  lim ។
x 0 tan 5x x 1 x 2  3x  2
x2
៣. ក. គេឱ្យអនេរន៍ f x 
x2  1
 
ដែល x  1 ។ ចូ រកំណរ់ចំនួនពរ

B C
A, B,C គែីរបឱ្
ី យបាន f x  A   
x 1 x 1

េណនា I   f x dx ។  

cos x
ខ. េណនាអំងគរម្ោលកំណរ់ J   2
dx
0 5  3 sin x

និង K 
2 
cos ln x  dx ។

1 x
 
៤. គេឱ្យអនេរន៍ g x  ax 2  bx  c នង ី រឌគី ផ្រង៉ ដ់ សយល
ិ សរោ
E : y   2y  x 2  x  1 ។
ក. ចូ រកំណរ់អនេរន៍ែឺគម្កទីពីរ g គែីរបឱ្
ី យ g   2g  x  2x  1 ។
2

ខ. បង្ហាញថា f នង
ិ g ជាចគរលយ
ី នន E លុះម្ាដរ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 57


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

 f  g   2  f  g   0 ។
េ. គ ុះម្ាយសរោ
ី រ y   2y  0 រួចទាញរក f ។
៥. គេមានប័ណណម្បាំសនលឹកបងគ់ លខ 1,2, 5, 7, 8 ។ គេចាប់យកប័ណណបីសនលឹក
រដងរួយៗ ចាប់គ យ
ី រន
ិ ក់វ ិញគែីរបប
ី គងករ
ី គលខបខ ់ ន
ី ទងរ ិ ម្ចំដែល។
ក. គរីគេអចបគងកីរចំនួនបានប៉នាាន?
ខ. រកម្បូបាបគែីរបប
ី គងករ
ី បានជាចំនួនេូ ។
េ. រកម្បូបាបគែីរបប
ី គងកីរបានចំនួនរូ ចជាង ឬគសាី 278 ។
ឃ. រកម្បូបាបគែីរបប
ី គងកីរបានចំនួនេូ គ យ
ី រូ ចជាង ឬគសាី 278 ។

៦. គៅកនងរម្រុយ O, i , j , k  មានទិសគៅវ ិជជមាន គេឱ្យ បួនចំណច

  
A 1, 2, 4 , B 2, 6, 5 និង C 4, 0, 3 ។   
់ ន។
ក. បង្ហាញថា បីចំណច A , B , C រិនររ់ម្រងគ្ន

 
ខ. បង្ហាញថា n  1, 1, 1 ជាវ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC ។

កំណរ់សរីោរបលង់ ABC ។
េ. កំណរ់សរោ ី ដកងបលង់
ី របា៉រ៉ ដរ៉របនាទរ់ L ោរ់ារ O គ យ
់ ំណច P ។ រកកូ អរគ គនចំណច P ។
ABC ម្រងច
4e x
៧. គេឱ្យអនេរន៍ f x   
ex  7
កំណរ់គលី និង មានម្ោប C ។

4
ក. ចូ រគផ្ទៀងផ្ទទរ់ថា f x   
1  7e  x

ខ. បង្ហាញថាដខែគោង C មានអសីររូ រគែកពីរដែលម្រូវកំណរ់។


 
េ. បង្ហាញថា f x ជាអនេរន៍គកីនជានិចចគលី ។

ឃ. បង្ហាញថា ចំគ ុះម្េប់ចំនួនពរ


ិ x គេបាន 0  f x  4 ។  
 
ង. បង្ហាញថា I ln 7,2 ជាផ្ចិរឆលុះននម្ោប C ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 58


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

ី របនាទរ់ T ដែលប៉ុះ C ម្រង់ I ។ សង់ C នង


ច. កំណរ់សរោ ិ T ។
ឆ. កំណរ់ម្ពីរីទីវននអនេរន៍ f រួចកំណរ់រនរលរធ្យរនន f គលីចគនាលុះ
0, ln 7  ។ (គេឱ្យ ln 7  1.94 )

ដំត ោះ្ាយ
១. គេមានចំនួនកំផ្លិច z1  2  i 2 និង z 2   2  i 2
z1
ក. េណនា z1  z 2 , z1  z 2 , z1  z 2 នង

z2
គេបាន z1  z 2    
2 i 2   2 i 2 
 2  i 2  2  i 2  2i 2
z1  z 2    
2 i 2   2 i 2 
 2 i 2  2 i 2  2 2
z1  z 2   2  i 2   2  i 2 
 i 2    2   2i  2
2 2
2

 
 2 1  2  4

និង
z1

2 i 2

 
2 1i
z2  2 i 2 2  1  i 

1  i   1  2i  i
2
2 2

 1  i 1  i  i  1 2 2

1  2i  1 2i
   i
1  1 2
ខ. សរគសរ z12019  z 22020 ជាទម្រងម្់ រីគោណមាម្រ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 59


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
 2 2    
គយងី មាន z 1  2  i 2  2   i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4
 2 2   3 3 
និង z 2   2  i 2  2    i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4 

 2019 2019 
គនាុះ z12019  22019  cos  i sin 
 4 4 
     
 22019 cos  504      i sin  504     
  4  4 
 3 3 
 22019  cos  i sin 
 4 4 
 2020  3 2020  3 
និង z 22020  22020  cos  i sin 
 4 4 
  
 22020 cos 505  3  i sin 505  3
 


2 2020 
   
cos 1515  i sin 1515  
2 
2020

cos   i sin 
  3   3 
គនាុះ z12019  z 22020  22019  22020 cos      i sin    
  4   4 
  7   7  
 24039 cos    i sin  
  4   4 
     
 24039 cos  2    i sin  2   
  4  4 

     
ែូ ចគនុះ z12019  z 22020  24039 cos     i sin     ។
  4  4 
់ ជ
សរគសរ z12019  z 22020 ជាទម្រងព ី េណិរ
- រគបៀបទី ១

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 60


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
     
គយង
ី មាន z1  z 2  2 cos     i sin    
2019 2020 4039

  4  4 
 2 2
 24039  i   24038 2  24038 i 2
 2 2 

- រគបៀបទី ២

គេបាន 
z 12019  z 22020  z 1  z 2 
2019
 
 z 2  4
2019

  2  2i 

 42019  2  i 2  42019   2 i 2 
 42019 2  42019 i 2
ែូ ចគនុះ z12019  z 22020  42019 2  42019 i 2 ។
២. េណនាលីរីរខាងគម្ោរ៖
1  x2 0
ក. A  lim (រងរិនកំណរ់ )
x 1 2x  3x  5
2
0

A  lim

1x 1x  lim

 1x

2

 
x 1
 
x  1 2x  5 
x 1 2x  5 7

e 2x  e 3x 0
ខ. B  lim (រងរិនកំណរ់ )
x 0 x 0
e  1 e  1
2x 3x
e  1
2x
e 3x  1 
B  lim     lim   2   3
 x x  x 0  2x 3x
x 0

 1  2  1  3  1
sin 3x 0
េ. C  lim (រងរន
ិ កំណរ់ )
x 0 tan 5x 0
sin 3x sin 3x 5x 3 3 3
C  lim  lim    11  ។
x 0 tan 5x x 0 3x tan 5x 5 5 5

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 61


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

2  3x  1  2 0
ឃ. D  lim (រងរិនកំណរ់ )
x 1 x 2  3x  2 0
2  3x  1  4 1
D  lim 
x 1 x  3x  2
2
2  3x  1  2
3x  1  2 1
 lim 2 
x 1 x  3x  2
2  3x  1  2
3x  1  4 1 1
 lim 2  
x 1 x  3x  2
3x  1  2 2  3x  1  2

 lim
3 x 1  
 1

1
x 1

x 1 x 2  
3x  1  2 2  3x  1  2
3 1 1
 lim  
x 1 x  2
3x  1  2 2  3x  1  2
3 1 1 3
    
1 4 4 16
៣. ក. កំណរ់ចំនួនពរ
ិ A, B,C
B C
គែីរបឱ្
ី យបាន f x  A    
x 1 x 1
ដែល x  1

x2 B C
គនាុះ A 
x 1
2
x 1 x 1


x2

  
A x  1  B x  1 C x  1
2
  
x2  1   
x 1 x 1
 x  Ax
2 2
 B  C  x  A  B  C 
សរភាពគនុះគផ្ទៀងផ្ទទរ់ម្េប់ x  1 ោលណា
A  1
 1 1
B  C  0  A1, B  ,C  
A  B  C  0 2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 62


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

1 1
ែូ ចគនុះ A1, B  , C   ម្រូវបានកំណរ់។
2 2
េណនា I   f x dx  
 1 1 1 1 
គេបាន  
I   f x dx    1      dx
2 x  1 2 x  1

1 1
 x  ln x  1  ln x  1  C , C ជាចំនួនគេរ។
2 2
1 1
ែូ ចគនុះ I x ln x  1  ln x  1  C , C ជាចំនួនគេរ។
2 2
ខ. េណនាអំងគរម្ោលកំណរ់
 5  3 sin x 
គេបាន J  2

cos x 1
dx    2 dx
 
0 5  3 sin x 3 0 5  3 sin x

1 1
  ln 5  3 sin x  2   ln 2  ln 5
3 0 3
 
1 5
ែូ ចគនុះ J  ln ។
3 2

cos ln x  dx 
  ln x  dx
2 2
នង
ិ K    cos ln x
1 x 1

     
2
 sin ln x   sin ln 2  sin ln1
 1
 
 sin ln 2  sin 0

ែូ ចគនុះ K  sin  ln 2  ។

៤. គយង ី មានអនេរន៍ g  x   ax  bx  c នង ី រឌគី ផ្រង៉ ដ់ សយល


ិ សរោ
2

E : y   2y  x 2  x  1 ។
ក. កំណរ់អនេរន៍ែឺគម្កទីពីរ g គែីរបឱ្
ី យ g   2g  x  2x  1
2

 
ាង g x  ax 2  bx  c  g  x  2ax  b  
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 63
វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
គេបាន g   2g  x 2  2x  1
 2ax  b   2 ax  bx  c   x  2x  1
2 2

 2ax   2a  2b  x  b  2c   x  2x  1
2 2

សរភាពគនុះគផ្ទៀងផ្ទទរ់ម្េប់ x  ោលណា៖
2a  1
 1 1 1
2a  2b  2  a  , b  , c 
b  2c  1 2 2 4

1 2 1 1
ែូ ចគនុះ អនេរន៍ែឺគម្កទីពីរ g x    2
x  x
2 4

ខ. បង្ហាញថា f នង
ិ g ជាចគរលយ
ី នន E លុះម្ាដរ

 f  g   2  f  g   0
- លកខខណឌចាំបាច់

គបី f នង
ិ g ជាចគរលយ
 f   2 f  x 2  2x  1 1
ី នន E គនាុះ 

g   2g  x  2x  1 2
2

     
យក 1  2  f   g   2 f  g  0

 f  g  2f  g  0

- លកខខណឌម្េប់ម្គ្នន់

គបី  f  g   2  f  g   0
 f   g   2 f  2g  0
 f   2 f  g   2g
ារបំរប់ g   2g  x 2  2x  1

 f   2f  x 2  2x  1
 f ជាចគរលីយននសរីោរ E

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 64


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

ែូ ចគនុះ f នង
ិ g ជាចគរលយ
ី នន E លុះម្ាដរ f  g    2  f  g   0 ។
េ. គ ុះម្ាយសរោ
ី រ y   2y  0
សរីោរ y   2y  0 មានសរីោរសំគ្នល់ r  2  0  r  2

ែូ ចគនុះ ចគរលីយទូ គៅននសរីោរគនុះេឺ y  Ae 2x , A ជាចំនួនគេរ។


ទាញរក f

គ 
យ f g   2  f  g   0  f  g ជាចគរលីយនន y   2y  0
គេបាន f  g  Ae  f  x   g  x   Ae
2 x 2 x

1 2 1 1
គ យ g x    2
x  x
2 4
1 2 1 1
ែូ ចគនុះ  
f x 
2
x  x   Ae 2x , A ជាចំនួនគេរ។
2 4
៥. គេមានប័ណណម្បាំសនលឹកបងគ់ លខ 1,2, 5, 7, 8 ។ គេចាប់យកប័ណណបីសនលឹក
រដងរួយៗ ចាប់គ យ
ី រិន ក់វ ិញគែីរបប ់ ិនម្ចំដែល។
ី គងកីរគលខបីខទងរ
ក. គរគី េអចបគងករ
ី ចំនួនបានប៉នាាន?
ចំនួនចមាលស់នន 3 ធារ យកគចញពី 5 ធារ
ែូ ចគនុះ ី ទងដ់ ែលអចបគងករ
ចំនួនននគលខបខ ី បានេឺ
5!
 
N  P 5, 3 
2!
 60 ។

ខ. រកម្បូបាបគែីរបប
ី គងកីរបានជាចំនួនេូ
ខទងរ់ យ ់ ប់
ខទងែ ់ យ(េូ )
ខទងរ
មាន ៣ ករណី មាន ៤ ករណី មាន ២ ករណី 2, 8 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 65


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
- ចំនួនករណីម្សប n1  3  4  2  24
n1 24 3
ែូ ចគនុះ ម្បូបាប P1    ។
N 60 5
េ. រកម្បូបាបគែីរបប
ី គងករ
ី បានចំនួនរូ ចជាង ឬគសាី 278
ចំនួនដែលរូ ចជាង ឬគសាី 278 អចគផ្ដីរគ យគលខ 1 ឬ 2
ខទងរ់ យ ់ ប់
ខទងែ ់ យ
ខទងរ
មាន ១ ករណី មាន ៤ ករណី មាន ៣ ករណី
(គផ្ដរ
ី គលខ 1) 2, 5, 7, 8

ខទងរ់ យ ់ ប់
ខទងែ ់ យ
ខទងរ
មាន ១ ករណី មាន ៣ ករណី មាន ៣ ករណី
(គផ្ដីរគលខ 2) 1, 5, 7
- ចំនួនករណីម្សប n2  1  4  3  1  3  3  21
n2 21 7
សែូ ចគនុះ ម្បូបាប P2    ។
N 60 20
ឃ. រកម្បូបាបគែីរបប
ី គងកីរបានចំនួនេូ គ យ
ី រូ ចជាង ឬគសាី 278
ចំនួនេូ ដែលរូ ចជាង ឬគសាី 278 អចគផ្ដីរគ យគលខ 1 ឬ 2
គ យ
ី បញ្ច ប់គ យគលខ 2 ឬ 8 ។
ខទងរ់ យ ់ ប់
ខទងែ ់ យ(េូ )
ខទងរ
មាន ១ ករណី មាន ៣ ករណី មាន ២ ករណី
(គផ្ដីរគលខ 1) 2, 8

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 66


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
ខទងរ់ យ ់ ប់
ខទងែ ់ យ(េូ )
ខទងរ
មាន ១ ករណី មាន ៣ ករណី មាន ១ ករណី
(គផ្ដីរគលខ 2) 1, 5, 7 8
- ចំនួនករណីម្សប n3  1  3  2  1  3  1  9
n3 9 3
ែូ ចគនុះ ម្បូបាប P3    ។
N 60 20
 
៦. គេឱ្យ បួនចំណច A 1, 2, 4 , B 2, 6, 5 និង C 4, 0, 3    
់ ន
ក. បង្ហាញថា បីចំណច A , B , C រិនររ់ម្រងគ្ន

គេបាន  
AB  3, 4,1 & AC  5,2, 7  
i j k
គនាុះ AB  AC  3 4 1  26i  26 j  26k  0
5 2 7

គេទាញបាន AB & AC រិនកូ លីគនដអ៊ែគ្នន។


ែូ ចគនុះ បច
ី ំណច A , B , C រន ់ ន។
ិ ររ់ម្រងគ្ន
 
ខ. បង្ហាញថា n  1, 1, 1 ជាវ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC

គយង
ី មាន n  1, 1, 1  , AB   3, 4,1 & AC   5,2, 7 
គនាុះ n  AB  1 3    1 4    11  0 1
និង n  AC  1 5    12    1 7   0 2 
n  AB

 
ារ 1 & 2  n  AC  n  បលង់ ABC

AB minkUlIenEG‘ AC
ែូ ចគនុះ  
n  1, 1, 1 ជាវ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 67


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ

ី របលង់ ABC
កំណរ់សរោ

បលង់ ABC មានវ ិចទ័រណរមា៉ល់ n  1, 1, 1 គេបាន 
ABC : x  y  z  d  0
   
ប៉ដនែ A 1, 2, 4  ABC  1  2  4  d  0  d  1

ែូ ចគនុះ ី របលង់ ABC : x  y  z  1  0 ។


សរោ
េ. កំណរ់សរីោរបា៉រ៉ ដរ៉របនាទរ់ L
ី ដកងបលង់ ABC គនាុះ n  1, 1, 1 ជា
បនាទរ់ L ោរ់ារ O គ យ  
x  x  at
 0
វ ិចទ័រម្បាប់ទិសនន L ។ គេបាន L : y  y 0  bt , t 
z  z  ct
 0

x  t

ែូ ចគនុះ L : y  t 
, t  ។
z  t

រកកូ អរគ គនចំណច P
ចំណច P ជាម្បសពវននបនាទរ់ L និងបលង់ ABC ។
- ចំគ 
ុះ P  L  P t, t, t 
1
- ចំគ    
ុះ P  ABC  t  t  t  1  0  t  
3
 1 1 1
ែូ ចគនុះ កូ អរគ គនននចំណចម្បសពវគនាុះេឺ P   , ,  ។
 3 3 3
4e x
៧. គេឱ្យអនេរន៍ f x   
ex  7
កំណរ់គលី និង មានម្ោប C

4
ក. គផ្ទៀងផ្ទទរ់ថា f x   
1  7e  x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 68


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
4e x 4e x 4
ម្េប់ x  , f x    ex  7

 7

1  7e x
ex 1  x 
 e 
4
ែូ ចគនុះ f x   1  7e x
, x  ម្រូវបានគផ្ទៀងផ្ទទរ់។

ខ. បង្ហាញថាដខែគោង C មានអសរ
ី រូ រគែកពរី ដែលម្រូវកំណរ់
4e x
- ចំគ ុះ f x 
e 7
x  
គ យ lim e x  0
x 

4e x 4 0 
គនាុះគេបាន lim f x  lim x
x  x  e  7
 

07
0

ែូ គចនុះ បនាទរ់ y  0 ជាអសីររូ រគែកនន C ខាង  ។


4 1
- ចំគ ុះ f x   1  7e  x
គ យ lim e x  lim
x  x  ex
0

4 4
គនាុះគេបាន lim f x  lim    4
x  x  1  7e x
17 0 
ែូ គចនុះ បនាទរ់ y  4 ជាអសីររូ រគែកនន C ខាង  ។
 
េ. បង្ហាញថា f x ជាអនេរន៍គកន
ី ជានច
ិ ចគលី
4e x
ម្េប់ x  , f x   
ex  7

ex ex  7  ex  ex 
  
f x  4
 
2
ex  7



4 e 2x
 7e  e 2x
x
 4  7e x

e  7  e 
2 2
x x
7

 0 , e  7   
2
គ យ x  , e x x
 0 គនាុះ f  x  0 x 

ែូ ចគនុះ  
f x ជាអនេរន៍គកន
ី ជានច
ិ ចគលី ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 69


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
ឃ. បង្ហាញថា ចំគ ុះម្េប់ចំនួនពរ
ិ x គេបាន 0  f x  4  
ារសម្មាយខាងគលី x  , f x ជាអនេរន៍គកន  
ី ជានច
ិ ច។
គេទាញបាន lim f x   f x   lim f x  , x 
x  x 

គ យ lim f x   0 , lim f x   4
x  x 

ែូ ចគនុះ ចំគ ុះម្េប់ចំនួនពិរ x គេបាន 0  f  x   4 ។

ង. បង្ហាញថា I  ln 7,2  ជាផ្ចិរឆលុះននម្ោប C

ាររូបរនែ f  2a  x   f  x   2b ដែល a  ln 7 , b  2

គេបាន f  2a  x   f  x   f  2 ln 7  x   f  x 
4 4
 
1  7e 2 ln 7 x 1  7e x
4 4
 
1  7e  e
x ln 7 2
1  7e x
4 4 28 4e x
   
e x 1  7e x 7  e x e x  7
1
7

 x
28  4e x

4 7  ex 
 4  2b

e 7 ex  7
ែូ ចគនុះ  
I ln 7,2 ជាផ្ចិរឆលុះននម្ោប C ។

ច. កំណរ់សរីោរបនាទរ់ T ដែលប៉ុះ C ម្រង់ I


សរោ  
ី របនាទរ់បុះ៉ T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0  
 
់ ំណច I ln 7, 2 គេបាន x 0
ម្រងច  ln 7 , f  x   20

28e ln 7 28  7
និង   
f  x 0  f  ln 7    1
e   
2 2
ln 7
7 77

ែូ ចគនុះ T : y  x  2  ln 7 ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 70


វ៊ិ ញ្ញាសាទី៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រយភូ
៊ិ ម៊ិ
សង់ C នង
ិ T

ឆ. កំណរ់ម្ពីរីទីវននអនេរន៍ f

4e x ex  7

 
ម្េប់ x  , f x  x  
e 7
 4 x
e 7
  
គេទាញបានម្ពីរីទីវនន f េឺ F x  4 ln e x  7  C , C ចំនន 
ួ គេរ

ែូ ចគនុះ    
F x  4 ln e x  7  C , C ចំនន
ួ គេរ។

កំណរ់រនរលរធ្យរនន f គលច ី គនាលុះ 0, ln 7 


1
 
ln 7
ាររូបរនែ គេបាន ym   f x dx
ln 7  0 0
1  1 
    
ln 7
 F x   F ln 7  F 0 
ln 7   0 ln 7  

1 
ln 7 
 
4 ln e ln 7  7  4 ln e 0  7    
1 4 7
 4 ln 14  4 ln 8    ln
ln 7  ln 7 4
4 7
ែូ ចគនុះ រនរលរធ្យរគនាុះេឺ ym   ln ។
ln 7 4

Please ច្វើវញ្
ិ ញាសាបន្ទាបច់ ទៀត Bro and Sis !

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 71


វិញ្ញាសាទី៦
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
 
១. គេឱ្យពហុធា p z  z 3  3  2i z 2  1  5i z  2  2i ។  
ក. េណនា p  2  ។

ខ. កំណត់ពរី ចំនួនកុំផ្លិច a នង
ិ b គ ី p z  z  2 z  az  b ។
2
   
េ. គ ោះស្រាយសមកា
ី រ p z 0 ។ 
២. េណនាលម
ី ត
ី ខាងគស្រកាម៖
1  cos 2x cos x  sin x  2
ក. A  lim ខ. B  lim
x 0
x x2 x
 
4 2x 
2

េ. C  lim
3
 
x  8  x  2 x  3x  8 3 2
 ។
  
x 2 2
x2  x  1 x  2

៣. េណនាអំងគតស្រកាលកំណត់ខាងគស្រកាម៖

x x 1  dx
 
2
ក. I   x 3 3x  2 dx ខ. J  x 2
x 1
e 1 x
េ. K  e dx ។
x
1
៤. គេឱ្យសមីការឌីគផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   y   2y  4x  8 ។
ក. កំណត់ពរី ចំនួនពត
ិ  នង
ិ  គ ម
ី បឱ្
ី យអនុេមន៍ y1   x  
ជាចគមលីយមួយរ ស់សមីការ E ។
ខ. គ ី រឌគី ផ្រង៉ ់ស្សយល F : y   y   2y  0 (គេតាង
ោះស្រាយសមកា
y2 ជាចគមលីយននសមីការគនោះ)។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 72


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
េ. ចូរស្រាយ ញ្ជាក់ថាអនុេមន៍ y  y1  y2 ជាចគមលីយទូគៅរ ស់
សមកា
ី រ E ។
ួ មាន ិកពណ៌ស្រកហម 2 គ ីម ិកពណ៌គខៀវ 3 គ ីម និង
៥. កនុងស្រ អ ់មយ
ិកពណ៌គមៅ 4 គ ម
ី ។ គេចា ់យក ិក 2 គ ម
ី ស្រពមគ្ននគចញពក
ី ុ ងស្រ
ន អ ់
គនាោះគ យនច នយ។ ចូរេណនាស្រ ូបា ននស្រពឹតតិការណ៍៖
ក. A : “យកបាន ិកពណ៌ខុ សគ្នន”
ខ. B : “យកបាន ិកពណ៌គខៀវយ៉ងតិចមួយគ ីម”
េ. C : “យកបាន ិកពណ៌គមៅយ៉ងគស្រចន
ី មួយគ ម
ី ”។

៦. A. គៅកនុងតស្រមុយ O, i , j , k  មានទិសគៅវ ិជ្ាមាន គេឱ្យពីរវុ ិចទ័រ
u  1, 4, 1 , v   1, 2, 2  គហយ
ី ីចំណុច A , B , C ស្ ល
A 2, 1, 3  , u  AB នង ិ v  AC ។
ក. េណនា u  v រួចទាញរក u  v ។ េណនា u នង
ិ v រួចទាញ
រករង្វាស់មុំផ្ុ ំគ្ យវុ ិចទ័រ u និង v ។
ខ. រកកូអរគ គនចំណុច B នង
ិ C ។ រកស្រ គេទននស្រតគី កាណ ABC ។
ី រ លង់ ABC ។
េ. េណនា AB  AC រួចសរគសរសមកា
B. គេឱ្យសមីការ E : 9x 2  25y 2  150y ។
ក. ង្វាញថា សមីការ E ជាគអលី មួយ ។
ខ. េណនាកូអរគ គនផ្ចិត កំពូល និង កំណុំរ ស់ E រួចសង់គអលី E ។

 
៧. គេឱ្យអនុេមន៍ f x  10xe x កំណត់គលី នង
ិ មានស្រកា C ។
ក. េណនាលម
ី ីត xlim

f x នង
ិ xlim

f x     រួចទាញ ញ្ជាក់នូវសមកា
ី រ
ននអសុម
ី តូតគ ករ ស់ស្រកា C ។
 
ខ. េណនាគ រគវី f  x រួចសង់តារាងអគេរភាពនន f ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 73


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
េ. ស្រាយថាអនុេមន៍ G x កំណត់គ      
យ G x  x  1 e x ជា

ស្រពម
ី ទ  
ី វី មួយរ ស់អនុេមន៍ g x  xe ស្រេ ់ x 
x

ឃ. ចូរសង់ស្រកា C និងអសុីមតូតរ ស់វាគៅកនុងតស្រមុយស្តមួយ។
 
ង. េណនានផ្ៃស្រកឡា S  ស្ផ្នកនន លង់កំណត់គ យស្រកា C , អ័កស
អ ស
់ ុស
ី និង នាៃត់ឈរពរី x  0 , x   ស្ ល   0 ។
េណនា lim S  ។
 
 
ដំត ោះ្ាយ
    
១. គេមានពហុធា p z  z 3  3  2i z 2  1  5i z  2  2i

ក. េណនា p  2 

គនាោះ p  2   2   3  2i   2   1  5i  2   2  2i
3 2

 8  12  8i  2  10i  2  2i
 0  0i  0

ូចគនោះ p 2  0 ។

ខ. កំណត់ពរី ចំនួនកុំផ្លិច a នង    
ិ b គ ី p z  z  2 z  az  b
2


គេបាន p z  z 3  a  2  z  b  2a  z  2b
2
(១)

ស្ត p z   z 3
  3  2i  z  1  5i  z  2  2i (២)
2

តាម (១) នង
ិ (២) គេទាញបានថា៖
a  2   3  2i

 
a  1  2i

b  2a  1  5i  b  1  i
2b  2  2i b  2a  1  5i
 
   
គេបាន b  2a  1  i  2 1  2i  1  5i គផ្ៃៀងផ្ទៃត់

ូចគនោះ a  1  2i , b  1  i ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 74


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
េ. គ ោះស្រាយសមកា
ី រ p z 0 
សមកា  
ី រ p z  0  z  2 z  az  b  0
2
 
- គ ី z 2  0 z  2

- គ ី z 2  az  b  0  z 2  1  2i z  1  i  0 
    
2
មាន     1  2i   4 1 1  i  3  4i  4  4i  1
 
 
   1  2i   1 1  2i  1 1  i
z   
គនាោះ  
2 1 2 i
ូចគនោះ សមីការ p  z   0 មានចគមលីយ 
z  2, i,1  i  ។

២. េណនាលម
ី ត
ី ខាងគស្រកាម៖
1  cos 2x 0
ក. A  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0
x x2 0
 2 sin2 x  sin x 
2

 lim  2 lim    2
2 sin2 x x 0 x  x x 0
 x 
A  lim  2
 lim 2 sin x  2 lim  sin x   2
2
x 0 xx
 
x 0 x x

x  0
 
 x 

cos x  sin x  2 0
ខ. B  lim (រាងមិនកំណត់ )
x
  0
4 2x 
2
   
2  sin cos x  cos sin x   2
 4 4 
B  lim
x
 
4 2x 
2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 75


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

    
2 sin  x    2 sin  x      1
 4 2  4 2
 lim  lim
x
   2 x  
4 2 x   4 x
 4 4
   
cos  x    1 1  cos  x  
2  4 2  4
B lim  lim  0
2 x   2 x  
4 x 4 x
4 4
1  cos u
គស្ររោះ lim 0
u 0 u

េ. C  lim

x 3  8  x  2 x 3  3x 2  8 
(រាងមិនកំណត់ )
0 
  
2
x 2
x2  x  1 x  2 0

C  lim
x  2  x  2x  4   x  2  x  3x
2 3 2
8 
 x  x  1  x  2 
x 2 2
2

 lim
x  2  x  2x  4  x  3x  8 
2 3 2

 x  x  1  x  2 
x 2 2
2

 lim
x  2  x  2x  2x  4 
3 2

 x  x  1  x  2 
x 2 2
2

x  2  x x  2   2 x  2   lim x  2  x  2 


2
2 2

 lim
 x  x  1  x  2   x  x  1  x  2 
x 2 2 x 2 2
2 2

x2  2 6
 lim   2
x 2 x  x  1
2
3
៣. េណនាអំងគតស្រកាលកំណត់ខាងគស្រកាម៖

   
2
ក. I   x 3 3x  2 dx   x 3 9x 2  12x  4 dx

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 76


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

  9x  9 6 12 5 4 4
 5
 12x 4  4x 3 dx  x  x  x c
6 5 4
3 6 12 5
 x  x  x 4  c , c ជាចំនន
ួ គេរ។
2 5

ខ. J 

x x 1  dx  x 2

 x  1  2x  1
x 2
x 1  x x 1
2
dx


  1  2
2x  1  x2  x  1

 
 dx  x   2 dx
 x  x  1 x x 1


 x  ln x 2  x  1  c , c ជាចំនន 
ួ គេរ។

ex  1 2e x x
1  e 
េ. K   x dx   dx
e 1 ex  1

 2e x
  x
 ex  1
 1  dx  2  x

dx  x
 
 e  1  e  1

 
 2 ln e x  1  x  c , c ជាចំនន
ួ គេរ។

៤. គេឱ្យសមីការឌីគផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   y   2y  4x  8
ក. កំណត់ពរី ចំនួនពត
ិ  នង
ិ 
គ ីមបឱ្
ី យអនុេមន៍ y1   x   ជាចគមលីយមួយរ ស់សមីការ E
គេបាន y1  y1  2y1  4x  8 ស្ត y1   , y1  0

គនាោះ 
0    2  x    4x  8 
 
2 x    2   4x  8 
សមភាពគនោះគផ្ៃៀងផ្ទៃត់ស្រេ ់តនមល x កាលណា

2  4 
  2
 


  2  8 

 3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 77


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ូចគនោះ   2 ,   3 គហយ
ី y1  2x  3 ។

ខ. គ ោះស្រាយសមីការឌីគផ្រង៉ ់ស្សយល F : y   y   2y  0 (គេតាង


y2 ជាចគមលយ
ី ននសមកា
ី រគនោះ)
សមីការសំគ្នល់ r 2  r  2  0 មានឫស r1  1 , r2  2

ូចគនោះ ចគមលយ
ី ននសមកា
ី រេឺ y1  Ae  Be
x 2x
, A, B ជាចំនន
ួ គេរ។
េ. ស្រាយ ញ្ជាក់ថា y  y1  y2 ជាចគមលយ
ី ទូគៅរ ស់សមកា
ី រ E
គយង
ី មាន y1 ជាចគមលីយនន E  y1  y1  2y1  4x  8 1 
និង y2 ជាចគមលីយនន F  y2  y2  2y2  0 2 
      
យក 1  2 : y1  y2  y1  y2  2 y1  y2  4x  8 

 y 1
 y   y
2 1
 y2   2 y 1 
 y2  4x  8

 y   y   2y  4x  8 គផ្ៃៀងផ្ទៃត់សមីការ E
ូចគនោះ y  y1  y2 ជាចគមលយ
ី ទូគៅរ ស់សមីការ E ។
ួ មាន ិកពណ៌ស្រកហម 2 គ ីម ិកពណ៌គខៀវ 3 គ ីម និង
៥. កនុងស្រ អ ់មយ
ិកពណ៌គមៅ 4 គ ម
ី ។ គេចា ់យក ិក 2 គ ម
ី ស្រពមគ្ននគចញពក
ី ុ ងស្រ
ន អ ់
គនាោះគ យនច នយ។ ចូរេណនាស្រ ូបា ននស្រពឹតតិការណ៍៖
ក. A : “យកបាន ិកពណ៌ខុ សគ្នន”
9!
    2!7
- ចំនួនករណីអច n S  C 9,2 
!
 36

ួ ករណីស្រស n  A   C  2,1  C  3,1  C  2,1  C  4,1


- ចំនន
C  3,1  C  4,1  6  8  12  26
n  A  26 13
ូចគនោះ ស្រ ូបា P  A     ។
n S  36 18

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 78


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខ. B : “យកបាន ិកពណ៌គខៀវយ៉ងតិចមួយគ ីម”
រគ ៀ ទ១

- ចំនួនករណីស្រស        
n B  C 3,1  C 6,1  C 3,2  21
n  B  21 7
ូចគនោះ ស្រ ូបា P B     ។
n S  36 12
រគ ៀ ទី២
ស្រពត
ឹ កា ិ បាន ិកពណ៌គខៀវគាោះ”
តិ រណ៍ ំគពញនន B េឺ B : “យកមន
6!
 
គេបាន n B  C 6,2    2! 4 !
 15

15 7
ូចគនោះ ស្រ ូបា  
P B 1P B 1   36

12

េ. C : “យកបាន ិកពណ៌គមៅយ៉ងគស្រចីនមួយគ ីម”


រគ ៀ ទ១

- ចំនួនករណីស្រស        
n C  C 3,1  C 6,1  C 6, 2  33
n C  33 11
ូចគនោះ ស្រ ូបា P C     ។
n S  36 12
រគ ៀ ទី២
ស្រពត តិ រណ៍ ំគពញនន C េឺ C : “យកបាន ិកពណ៌គមៅទាំងពរី ”
ឹ កា
 
គេបាន n C  C 3, 2  3  
3 11
ូចគនោះ ស្រ ូបា  
P C 1P C 1   36

12


៦. A. គៅកនុងតស្រមុយ O, i , j , k  មានទិសគៅវ ិជ្ាមាន គេឱ្យពីរវុ ិចទ័រ
u  1, 4, 1 , v   1, 2, 2  គហយ
ី ីចំណុច A , B , C ស្ ល

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 79


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
A 2, 1, 3 , u  AB នង
ិ v  AC ។
ក. េណនា u  v
i j k
គេបាន u  v  1 4 1  6i  3 j  6k
1 2 2


ូចគនោះ u  v  6, 3, 6 ។ 
ទាញរក u  v

 6 
2
គនាោះ u v   32  62  3 4  1  4  3 9

ូចគនោះ u v  9 ។

េណនា u និង v

 
2
គេបាន u  12  42  1  1  16  1  18  3 2

 1  
2 2
និង v   22  2  1 4  4  9  3

ទាញរករង្វាស់មុំផ្ុ ំគ្ យវុ ិចទ័រ u និង v


u v
គ ី  ជាមុំផ្ុ ំគ្ យវុ ិចទ័រ u និង v គេបាន sin  
u v

9 1 2
 sin    
3 2 3 2 2
ូចគនោះ   45 ។
ខ. រកកូអរគ គនចំណុច B នង
ិ C
គ  
យ A 2, 1, 3 , u  AB នង
ិ v  AC

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 80


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

គេបាន 

AB  1, 4, 1 

AC  1,2, 2 
x B  1  x A , yB  4  yA , z B  1  z A
 
xC  1  x A , yC  2  yA , zc  2  z A
x B  3 , yB  3 , z B  2
 
xC  1 , yC  1 , zc  1
ូចគនោះ កូអរគ 
គនចំណុចគនាោះេឺ B 3, 3,2 , C 1,1,1   ។

រកស្រ គេទននស្រតីគកាណ ABC


គយង
ី មាន AB  u  3 2 , AC  v  3 និង BAC  45
គហយ
ី BC  4  4  1  3 ។
គនាោះ AB 2  AC 2  BC 2  ABC ជាស្រតីគកាណស្កង គហយ

គលស
ី ពគី នោះគទៀត វាមាន BAC  45
គេទាញបាន ABC ជាស្រតីគកាណស្កងសមបាត។
េ. េណនា AB  AC
គេបាន AB  AC  u  v នង
ិ u  v  6, 3, 6  

ូចគនោះ AB  AC  6, 3, 6 ។ 
សរគសរសមីការ លង់ ABC
វុ ិចទ័រស្របា ់ទិសនន លង់ ABC េឺ n  AB  AC  6, 3, 6  
គេបាន ABC : 6x  3y  6z  d  0
ស្ត  
C 1,1,1  ABC  6  3  6  d  0  d  3

ី រ លង់ ABC : 2x  y  2z  1  0 ។


ូចគនោះ សមកា
B. គេឱ្យសមីការ E : 9x 2  25y 2  150y

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 81


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. ង្វាញថា សមីការ E ជាគអលី មួយ
គយង
ី មាន E : 9x 2  25y 2  150y
 
E : 9x 2  25 y 2  6y  0 

E : 9x 2  25  y  3  9   0 
2

 
 
2
 E : 9x  25 y  3  9  25
2

 
2
x2 y 3
 E:  1
25 9
 x  h   y  k 
2 2

មានរាង  1 ជាសមីការសតង់ ននគអលី


a2 b2
ស្ លមានអ័កសធំស្រស នឹងអ័កសអ ់សុសី គហយី h 0,k 3

a  5 , b  3 និង c  a 2  b 2  16  4 ។
ខ. េណនាកូអរគ គនផ្ចិត កំពូល និង កំណុំរ ស់ E
- កូអរគ គនផ្ចត   
ិ I h, k  I 0, 3
- កំពូល V h  a, k   V  5, 3  នង
1 1 ិ V h  a, k   V  5, 3 2 2

- កំណុំ F h  c, k   F  4, 3  នង
1 1 ិ F h  c, k   F  4, 3 
2 2

សង់គអលី E

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 82


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
៧. គេឱ្យអនុេមន៍ f x  10xe x កំណត់គលី នង
ិ មានស្រកា C
ក. េណនាលម
ី ីត xlim

f x នង
ិ xlim

f x    
គេបាន  
lim f x  lim 10xe x
x  x 
         
x
នង
ិ  
lim f x  lim 10xe x  10 lim
x  x  x  e x
 0 ។

ទាញ ញ្ជាក់នូវសមកា
ី រននអសុ ម
ី តូតគ ករ ស់ស្រកា C
គ  
យ lim f x  0 គនាោះគេទាញបានថា នាៃត់ y  0 ជាអសុ ីមតូត
x 

គ កននស្រកា C ។
ខ. េណនាគ រគវី f  x  
គេបាន    
f  x  10 e x  e x x   10 1  x e x
   
សង់តារាងអគេរភាពនន f
គ យ 10e x  0 x   
គនាោះ f  x យកសញ្ជាតាម 1  x

x  1 
1x  
f x    
10
f x   e
 0
10
- តនមលអតិ រមា f 1  10 1 e 1   e

 
េ. ស្រាយថាអនុេមន៍ G x ជាស្រពីមីទីវមួយរ ស់អនុេមន៍ g x  
ស្រេ ់ x  គយង ី មាន G  x    x  1 e និង g  x   xe
x x

គេបាន G   x    1 e   e   x  1
x x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 83


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៦
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
 e x  e x x  1  xe x  g x  
   
ូចគនោះ G x  x  1 e x ជាស្រពម
ី ទ
ី វី នន g x  xe ។
x
 
ឃ. សង់ស្រកា C និងអសុីមតូតរ ស់វាគៅកនុងតស្រមុយស្តមួយ

ង. េណនានផ្ៃស្រកឡា S   
 
S  ជាស្រកឡាស្ផ្នកនន លង់កំណត់គ យស្រកា C , អ័កសអ ់សុស
ី នង

នាៃត់ឈរពីរ x  0 , x   ស្ ល   0 គនាោះគេបាន៖

   f x  dx   10xe dx  10 g x  dx
  
S   x
0 0 0

 10 G  x    10 G     G  0 

  0  
 10    1 e  10  1


 10  10    1 e 

ូចគនោះ S     10  10    1 e ឯកតានផ្ៃ។ 

េណនា lim S   
 

 1
គ  
យ lim   1 e    lim       0  0  0
    e e 

ូចគនោះ  
lim S   10 ឯកតានផ្ៃ។
 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 84


វិញ្ញាសាទី៧
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. ក. គេមានចំនន
ួ កំផ្លិច z  1  i ចូរកំណត់ផ្ផ្ែកពត
ិ នង
ិ ផ្ផ្ែកនិម្ត
មិ នន
z2  z  1
w  ផ្ែល z ជាចំនន
ួ កំផ្លិចឆ្លលស់នន z ។
z
ខ. គេឱ្យចំនួនកំផ្លិច x  2 3  2i និង y  1  i 3 ។ សរគសរ
x 2019  y 2020 ជាទម្ម្ង់ពីជេណិត។
២. េណនាលីម្ីតខាងគម្ោម្៖

ក. A  lim
4  x2
ខ. B  lim
ln 1  3x 
1  2x  3
x 2 x 0 1  3x

េ. C  lim
x 0
1  cos 4x
sin2 2x
ឃ. D  lim
x 
 x2  1  x2  x  ។

1  1 
៣. ក. េណនាអំងគតម្ោលកំណត់ I  1 
 3 x  1   dx
x  2
 ln x e 
នង
ិ J   
2
 1  dx ។
 x
1

1 1 1 1
ខ. បង្ហាញថា    រួចេណនា
 x x 1
  
2 2
x x 1 x 1
2 dx
K   ។
 
1 2
x x 1

៤. គេឱ្យសម្ីោរឌីគផ្រង៉ ់ផ្សយល E : y   4y   4y  4x 2  8 ។
ក. គ ោះម្ាយសម្ោ
ី រ E  : y   4y   4y  0 ។
 
ខ. កំណត់អនេម្ន៍ g x  ax 2  bx  c ជាចគម្លីយពិគសសម្ួយ
នន E ។ ទាញរកចគម្លីយទូគៅនន E ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 85


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
៥. គេមានប័ណណម្រំម្ួយសនលឹកចោះអកសរ b , a , n , a , n , a ។
ក. រកចំនួនចមាលស់ផ្បងផ្ចករនននតួអកសរខាងគលី។
ខ. រកម្បូរបផ្ែលគេគម្ជស
ី គរសគ
ី យនចែនយនូវតួអកសរគចញពច
ី មាលស់
ខាងគលី គបី៖
A : “អកសរ a គៅជាប់គ្នែទាំងបី”
B : “គផ្ដីម្គ យអកសរ n ”។
 មានទស
៦. គៅកែងតម្ម្ុយ O, i , j , k ិ គៅវ ិជជមាន គេឱ្យបលង់ P ោត់តាម្
ចំណច B 1, 2,1 នង
ិ មានវ ិចទ័រណរមា៉ល់ n   2,1, 5  នង
ិ បលង់
R មានសម្ោ
ី រ x  2y  7  0 ។
ក. បង្ហាញថា បលង់ P និង R ផ្កងគ្នែ។
ខ. បង្ហាញថាម្បសពវរវាង P នង
ិ R ជាបនាាត់  ោត់តាម្ C 1, 4, 1  
និងមានវ ិចទ័រម្រប់ទស
ិ u  2, 1,1 ។  
 
េ. េណនាចមាាយពី A 5, 2, 1 គៅបលង់ P រួចពី A គៅបលង់ R ។
េណនាចមាាយពី A គៅបនាាត់  ។
1

   
 x
៧. គេឱ្យអនេម្ន៍ f x  20x  10 e 2
កំណត់គលី មានម្ោប C ។

ក. េណនាលីម្ីត lim f x និង lim f x


x  x 
    រួចទាញបញ្ជជក់នូវសម្ីោរ

ននអសីម្តូតគែករបស់ម្ោប C ។
ិ ាអគេរភាពនន f រួចសង់តារាងអគេរភាពនន f ។
ខ. សក
 
េ. បង្ហាញថាសម្ីោរ f x  10 មានឫស  ផ្តម្ួយេត់ចគនាលោះ 4, 5 ។  
3 5
 
ឃ. សង់ម្ោប C ។ ( e 4
 0.47 , e 2  0.13 , e 2
 0.08 )

 f x  dx
3
ង. េណនា I  រួចបកម្ាយលទធផ្លតាម្ធរណីមាម្ត។
0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 86


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដំត ោះ្ាយ
១. ក. កំណត់ផ្ផ្ែកពិត និងផ្ផ្ែកនម្
ិ ត
មិ នន w
z2  z  1
គេមានចំនួនកំផ្លិច z  1  i  z  1  i និង w 
z
1  i   1  i   1  1  2i  1  1  i  11  i 
2

គេរន w
1i 1  i 1  i 

2  3i 1  i   2  2i  3i  3i  1  5i
2

11 2 2
1 5
ែូចគនោះ ចំនន  
ួ កំផ្លិច w មាន Re w  
2
 
, Im w  
2

ខ. សរគសរ x 2019  y 2020 ជាទម្ម្ង់ពជ


ី េណិត
គយង
ី មានចំនួនកំផ្លិច x  2 3  2i នង
ិ y 1i 3
 3 1       
x  4  i   4 cos     i sin    
 2 2    6  6 

1 3       
នង
ិ y  2  i   2 cos     i sin    
2 2    3  3 

  2019   2019  
គនាោះ x 2019  42019 cos     i sin   
  6   6 
     
 42019  cos  336    i sin  336   
  2  2 
  

 42019  cos  i sin   42019 0  i
2 2


  2020   2020 
នង
ិ y 2020  22020 cos     i sin   
  3   3 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 87


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
  4   4  
 22020 cos  672    i sin  672  
  3   3 
     
 22020 cos      i sin     
  3  3 
    1 3 
 22020   cos  i sin   22020    i
 3 3   2 2 
 
 1 3 
គេរន  
x 2019  y 2020  42019 i  22020   
 2 2
i

 
1 3 2
 42019  22020  i 
2
 2
i   222019  22019 i  3


 
2 32019

3 i 2 
6057
3  26057 i

ែូចគនោះ x 2019  y 2020  26057 3  26057 i ។


២. េណនាលីម្ីតខាងគម្ោម្៖
4  x2 0
ក. A  lim (រាងម្ិនកំណត់ )
x 2
1  2x  3 0

A  lim
x 2
1  2x  3
4  x2
 1  2x  3  lim
  
22  x 2
x 2 4  2x

 1  2x  3  
2  x 2  x   1 
 lim
x 2
2 2  x 
 2x  3 
 lim
x 2
2x
2
 1  2x  3  
22
2
 1 22  3   

 2 1 1  4 
ខ. B  lim

ln 1  3x   ln 1  0  ln1  ln1  0
x 0 1  3x 10 1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 88


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
1  cos 4x 0
េ. C  lim 2
(រាងម្ិនកំណត់ )
sin 2x
x 0 0
2
2 sin 2x
C  lim
x 0 sin2 2x
2 1  2 
ឃ. D  lim
x 
 x2  1  x2  x  (រាងម្ិនកំណត់    )

D  lim
x 2
 
 1  x2  x   lim 1x
x  x 
x2  1  x2  x 1 1
x 1 2
 x 1
x x
1  1
x   1 1
 lim x 
 lim x

x 
1 1  x  1 1
x 1 2  1  1 2  1
 x x  x x

0 1 1
  
10  10 2
1 1
គម្រោះ x  0  x  x , lim  0 , lim 2  0
x  x x  x

៣. ក. េណនាអំងគតម្ោលកំណត់
1
 1   2 
 
1
I   3 x  1   dx  3  x  1 x  1  ln x  2 
1
 x  2  3  1

    
 2 2 2  ln 3   2 0 0  ln1  4 2  ln 3

 ln x
e  e ln x e e ln x
និង J 1  x 2 
  1  dx  1 x 2 dx   1 1 x 2 dx  e  1
x  

1 1 1
តាង u  ln x , dv  2 dx  du  dx , v  
x x x
e
 1  e 1 1
គនាោះ I    ln x     dx  e  1
 x
1 x x
1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 89


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
e
 ln x 1 
    e 1
 x x 1
 ln e 1   ln 1 1 
        e 1
 e e  1 1
1 1
    0 1e 1
e e
2 e2  2
  e 
e e
1 1 1 1
ខ. បង្ហាញថា   
  x x 1
 
2 2
x x 1 x 1

គេរន
1

x 2
 2x  1  x 2  x  x   
   
2 2
x x 1 x x 1

 x  1  
2
x x 1 x

 
2
x x 1

 x  1  x  x  1   x
2


x  x  1 x  x  1  x  x  1
2 2

1 1 1
  
x x 1
 
2
x 1

1 1 1 1
ែូចគនោះ    , x  0 , x  1 ។
  x x 1
 
2 2
x x 1 x 1
2 dx
េណនា K  
 
1 2
x x 1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 90


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 
គេរន
2
1  1  1 
K   x x  1 2 
dx
1
 x 
 1 
2
 1 
 ln x  ln x  1  
 x  1 1
 1  1
  ln 2  ln 3     ln 1  ln 2  
 3  2
23 1
 2 ln 2  ln 3   ln 4  ln 3 
6 6
4 1
K  ln 
3 6
៤. គេមានសម្ីោរឌីគផ្រង៉ ់ផ្សយល E : y   4y   4y  4x 2  8
ក. គ ោះម្ាយសម្ីោរ E  : y   4y   4y  0

 
2
សម្ីោរសំគ្នល់ r 2  4r  4  0  r  2  0  r1  r2  2

ែូចគនោះ ចគម្លយ
ី ននសម្ោ
ី រ E  េឺ y  Ax  B e
2x

, A, B គេរ។ 
ខ. កំណត់អនេម្ន៍ g x  ax 2  bx  c 
 
g x  ax 2  bx  c ជាចគម្លីយពិគសសម្ួយនន E

g   2ax  b
គនាោះ g   4g   4g  4x 2  8 គ យ  គនាោះគេរន៖
g   2a

   
2a  4 2ax  b  4 ax 2  bx  c  4x 2  8
 4ax 2
  8a  4b  x   2a  4b  4c   4x 2
8

សម្ភាពគនោះគផ្ាៀងផ្ទាត់ម្េប់តនម្ល x ោលណា៖
 4a  4  a 1
 
 8a  4b  0   b  2
2a  4b  4c  8 2c  1
 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 91


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

1
ែូចគនោះ  
g x  x 2  2x 
2
ម្តូវរនកំណត់។

ទាញរកចគម្លីយទូគៅនន E
ចគម្លយ
ី ទូគៅននសម្ោ
ី រ E េឺ y  yc  y p ផ្ែល yc ជាចគម្លយ
ី ទូគៅ
ននសម្ីោរ E  គ យ
ី y p ជាចគម្លីយពិគសសម្ួយននសម្ីោរ E ។
ែូចគនោះ ចគម្លីយទូគៅននសម្ីោរ E េឺ៖
1
 
y  Ax  B e 2x  x 2  2x 
2
, A, B ជាចំនន
ួ គេរ។

៥. គេមានប័ណណម្រំម្ួយសនលឹកចោះអកសរ b , a , n , a , n , a
ក. រកចំនួនចមាលស់ផ្បងផ្ចករនននតួអកសរខាងគលី
ប័ណណមាន 6 សនលក
ឹ ផ្ែលផ្បកផ្ចកជា 3 ម្បគេទេឺ៖
- ម្បគេទ b (មាន 1 ប័ណណ)
- ម្បគេទ a (មាន 3 ប័ណណ)
- ម្បគេទ n (មាន 2 ប័ណណ)
ែូគចែោះ ចំនន
ួ ចមាលស់ផ្បងផ្ចករនននតួអកសរទាំង 6 េ៖

6!
 60 រគបៀប។
1!2! 3!
ខ. រកម្បូរបផ្ែលគេគម្ជីសគរសគ
ី យនចែនយនូវតួអកសរគចញពីចមាលស់
ខាងគលី គប៖

A : “អកសរ a គៅជាប់គ្នែទាំងបី”
- ចំនន  
ួ ករណីអច n S  60 (សម្មាយខាងគល)

4!
- ចំនួនករណីម្សប n A   
1!1!2!
 12 (អកសរ a គៅជាប់គ្នែទាំងបី

មានន័យថាវាមានផ្តម្ួយ(ែំ) យកគៅចមាលស់នឹងគេ 3 គផ្សងគទៀត)

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 92


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   12 
n A 1
ែូចគនោះ ម្បូរប P A   n S  60 5

B : “គផ្ដីម្គ យអកសរ n ”
5!
- ចំនួនករណីម្សប n B   
1!1! 3!
 20 (គផ្ដីម្គ យអកសរ n មាន

ន័យថា យក n ម្ួយឱ្យវាគៅម្ួយកផ្នលង គៅសល់ 5 អកសរគផ្សងគទៀត


គៅគធវច
ី មាលស់ជាម្ួយគ្នែ)
   20  1 ។
n B
ែូចគនោះ ម្បូរប P B   n S  60 3

៦. គេមានបលង់ P ោត់តាម្ចំណច B 1, 2,1 និងមានវ ិចទ័រណរមា៉ល់

 
n  2,1, 5 និងបលង់ R មានសម្ីោរ x  2y  7  0 ។

ក. បង្ហាញថា បលង់ P និង R ផ្កងគ្នែ


បលង់ P មានវ ិចទ័រណរមា៉ល់ n  2,1, 5  
នង
ិ បលង់ R : x  2y  7  0 មានវ ិចទ័រណរមា៉ល់ n   1,2, 0 
        
គេរន n  n   2 1  1 2  5 0  2  2  0

 n & n អរតូកូណាល់គ្នែ។
ែូចគនោះ បលង់ P និង R ផ្កងគ្នែ។
ខ. បង្ហាញថាម្បសពវរវាង P នង
ិ R ជាបនាាត់  ោត់តាម្ C 1, 4, 1  
និងមានវ ិចទ័រម្រប់ទស
ិ u  2, 1,1  
 
បលង់ P ោត់តាម្ចំណច B 1, 2,1 មានវ ិចទ័រណរមា៉ល់ n  2,1, 5  
គនាោះ P : 2  x  1   1  y  2   5  z  1   0
P : 2x  2  y  2  5z  5  0
P : 2x  y  5z  1  0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 93


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

P : 2x  y  5z  1  0
គេរន :
 R : x  2y  7  0

តាង y  t , t   
ជារ៉រា៉ ផ្ម្៉ត ជំនស
ួ កែងម្បព័នធសម្ីោរខាងគលី
2x  5z  1  t x  7  2t
 
គេរន  : x  7  2t   : y  t ,t
y  t z  3  t
 
គ យជំនស
ួ កូអរគ 
គនចំណច C 1, 4, 1 កែងសម្ោ
ី របនាាត់  គេរន 
7  2t  1 2t  8 t  4
  
t  4  t  4  t  4 គផ្ាៀងផ្ទាត់
3  t  1 t  4 t  4
  
គ យ 
ី វ ិចទ័រម្រប់ទិសនន  េឺ 2, 1,1  u (គម្ីលគម្េណ t ) 
ែូចគនោះ 
បនាាត់  ោត់តាម្ C 1, 4, 1 និងមានវ ិចទ័រម្រប់ទិស 

u  2, 1,1 ។ 
េ. េណនាចមាាយពី A 5, 2, 1 គៅបលង់ P  
គយង
ី មាន P : 2x  y  5z  1  0
2x A  yA  5z A  1
តាម្រូបម្នត d A, P  
 2 

 12  52

10  2  5  1 18 30 3 30
   ឯកតានផ្ា។
30 30 5
េណនាចមាាយពី A 5, 2, 1 គៅបលង់ R  
គយង
ី មាន R : x  2y  7  0
x A  2yA  7 547 6 5
តាម្រូបម្នត d A, R   
 
5
ឯកតានផ្ា។
1 2 0 2 2
5
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 94
វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
េណនាចមាាយពី A 5, 2, 1 គៅបនាាត់   
រគបៀបទី១
យកចំណច M    M 7  2t, t, 3  t  
2  2t   2  t    4  t 
2 2 2
គេរន AM 

 4  8t  4t 2  4  4t  t 2  16  8t  t 2
 6t 2  12t  24  6 t 2  2t  1  18  
 
2
 6 t  1  18

   
2 2
ម្េប់ t   t 1  0  AM  6 t  1  18  18  3 2

ចមាាយពី A គៅ  េឺជាចមាាយខលីបំផ្តពីចំណច A គៅចំណចណាម្ួយ


គៅគលប
ី នាាត់  ។

ែូចគនោះ  
d A,   3 2 ឯកតាម្បផ្វង។

រគបៀបទ២

យកចំណច M    M 7  2t, t, 3  t  
គេរន 
AM  2  2t,2  t, 4  t គ  យ
ី u  2, 1,1  
ចមាាយពី A គៅ  េឺជាចមាាយខលីបំផ្តពីចំណច A គៅចំណច M ម្ួយ
គៅគលប
ី នាាត់  ផ្ែល AM   ។
គេរន AM  u  AM  u  0
   
2 2  2t  2  t  4  t  0   
 4  4t  2  t  4  t  0
 6t  6  0  t  1
គនាោះ 
AM  2  2,2  1, 4  1  0, 3, 3   

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 95


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 AM  AM  02  32  32  3 2

ែូចគនោះ  
d A,   3 2 ឯកតាម្បផ្វង។

រគបៀបទី៣
គយង  
ី មាន  ោត់តាម្ C 1, 4, 1 និងមានវ ិចទ័រម្រប់ទិស u  2, 1,1  
AC  u

តាម្រូបម្នត d A,    u
គ យ AC  6, 6, 0  
i j k
គនាោះ AC  u  6 6 0  6i  6 j  6k
2 1 1

 
2
62  62  6 62  3
 
d A,      63  3 2
 
2
2  1  1
2 2 6

ែូចគនោះ  
d A,   3 2 ឯកតាម្បផ្វង។
1

    កំណត់គលី
 x
៧. គេមានអនេម្ន៍ f x  20x  10 e 2
មានម្ោប C

ក. េណនាលម្
ី ីត lim f  x  នង
ិ lim f  x 
x  x 
1

      
 x
គេរន lim f x  lim 20x  10 e 2
    
x  x 
1

   
 x
នង
ិ lim f x  lim 20x  10 e 2
x  x 

 
20x 10
 lim  1  1 00 0
x   x x 
 e2 e2 
ទាញបញ្ជជក់នូវសម្ីោរននអសីម្តូតគែករបស់ម្ោប C

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 96


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
គ  
យ lim f x  0 គនាោះបនាាត់ y  0 ជាអសម្
x 
ី តូតគែកនន C ។
ខ. សក
ិ ាអគេរភាពនន f
1
 1  1x 
   
 x
គេរន f  x  20e 2
 20x  10   e 2 
 2 
 
1 1

   3  2x 
 x  x
 20  10x  5 e 2
 5e 2

 
 x
គ យ 5e 2
 0 x   f  x យកសញ្ជាតាម្ 3  2x
3
- គបី x 
2
 3  2x  0  f  x  0 : f x គកីន    
3
- គបី x   3  2x  0  f  x  0 : f x ចោះ
2
   
3 
3
អនេម្ន៍ f មានតនម្លអតិបរមា f    40  e  18.8 ។
4

2
់ រាងអគេរភាពនន f
សងតា
3
x  
2
 
f x  

 
f x 18.8
 0
េ. បង្ហាញថាសម្ោ  
ី រ f x  10 មានឫស  ផ្តម្ួយេត់ចគនាលោះ 4, 5  
1

  
 4
គយង
ី មាន f 4  20  4  10 e 2
 90  e 2  11.7
1 5

  
 5 
និង f 5  20  5  10 e 2
 110  e 2
 8.8

គ យ 
11.7  10  8.8  f 4  10  f 5 គនាោះមានចំនន
ួ ពិត 
 ម្ួយយ៉ងតិចគៅចគនាលោះ  4, 5  ផ្ែល f    10 (១)

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 97


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ប៉ផ្នត តាម្តារាងអគេរភាពខាងគលី អនេម្ន៍ f x ចោះ   ច់ខាត

គៅម្តង់ចគនាលោះ 4, 5   (២)
តាម្ (១) នង
ិ (២) គនាោះសម្ោ
ី រ f x  10 មានឫស  ផ្តម្ួយេត់  
 
ចគនាលោះ 4, 5 ។
ឃ. សង់ម្ោប C

 f x  dx
3
ង. េណនា I 
0
1

    
3 3  x
គេរន I  f x dx  20x  10 e 2
dx
0 0
1 1
3  x 3  x
 20 xe 2
dx  10 e 2
dx
0 0

1 u  x  du  dx
3  x 
- ចំគរោះ  xe 2
dx គយង
ី តាង  1
 x
1
 x
0
dv  e dx  v  2e
2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 98


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៧
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
3
3
1
 x  1x  1
3  x
គនាោះ  xe 2
dx  2 xe 2   2 e 2 dx
0
  0 0

3
 3   1x 
   
 2  3e 2  0   2  2 e 2 
    0

3
  3
 
3
 6e 2  4 e 2  1   4  10e 2
 
 
3
3  1x 
1
 x  3  
3
- ចំគរោះ  e dx  2 e   2 e  1   2  2e
2 2 2 2
 
  0
0
 
  
3
  
3

3
គេរន I  20  4  10e   10  2  2e   100  220e
2 2 2
   
   
ែូចគនោះ I  100  220  0.22  50.91 ។
បកម្ាយលទធផ្លតាម្ធរណីមាម្ត
តាម្ន័យធរណីមាម្ត គេរន តនម្លននអំងគតម្ោលកំណត់ I  50.91 េឺ
ជានផ្ាម្កឡាផ្ផ្ែកននបលង់ខណឌគ យម្ោប C ជាម្ួយអ័កសអប់សស
ី នង

បនាាត់ឈរ x  0 និង x  3 ។

កុុំទុកខ្ញុំចោលអី Bro and Sis !

Please ច្វើវញ្
ិ ញាសាបន្ទាបច់ ទៀត Bro and Sis !

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 99


វិញ្ញាសាទី៨
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គេមានចំនួនកំផ្លិច z  1  i នង
ិ w 1i ។
ក. សរគសរ z និង w ជាទម្រងម្រីគោណមាម្រ។
ខ. សរគសរ z 12  w 10 ជាទម្រង់ពីជេណិរ។
២. េណនាលីរីរខាងគម្ោរ៖

ក. A  lim
1  2 sin x  1
ខ. B  lim
ln 2x  1 
x 0 3x x 0 3x
  
េ. C  lim ln 2x  1  ln x  3  ។
x 

1 dx 1
៣. ក. េណនាអំងគរម្ោល I   2x និង J   x 3 1  x 2dx ។
0
e 5 0

4x 2  2x  1
ខ. បង្ហាញថា f x    ដូចគ្នានង

 
2
1  2x
1 1
 
f x 1  ។ េណនា K   f  x  dx ។
1  2x
 
2
1  2x

៤. ក. គ ោះម្ាយសរីោរ E : y   9y  0 ។
ខ. គេមានសរោ
ី រ E  : y   9y  8 sin x ។ បង្ហាញថា
1
 
f x   sin 3x  A cos 3x  sin x ជាចគរលយ
3
ី នន E  រួចកំណរ់
 
ចំនន
ួ ពិរ A ដដលគផ្ទៀងផ្ទទរ់ f    0 ។
4
៥. ថង់រយ
ួ មានបូលស 4 បូលគមៅ 3 នង
ិ បូលម្កហរ 3 ។ គេចាប់យកបូល 3
រដងរួយៗរិន ក់ចូលវ ិញគ យនចដនយ។ រកម្បូបាបននម្ពឹរតិោរណ៍៖
ក. A : “បូលចាប់បានតារលំ ប់ ស គមៅ និងម្កហរ” ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 100


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខ. B : “បូលចាប់បានមានពណ៌ដូចគ្នា” ។
េ. C : “បូលចាប់បានយ៉ាងរិចម្កហររួយ”។

៦. គៅកាងរម្រុយ O, i , j , k  មានទិសគៅវ ិជជមាន គេឱ្យចំណច A  4,2, 3 
B  2,1, 1 , C  3, 8, 7  និង D  6,2, z  ។(គបកខជនរិនបាច់េូសរូប)

ក. បង្ហាញថា ABC ជាម្រីគោណសរបារ។


ខ. កំណរ់ z គដរ
ី បឱ្
ី យ ABD ជាម្រគី ោណសរបារកំពូល B ។
េ. រកកូអរគ គននន G ជាទីម្បជំទរងន់ម្រីគោណ ABD ។
ឃ. កំណរ់នផ្ទម្កឡាម្រគី ោណ ABC ។

    
2
៧. គេឱ្យអនេរន៍ f x  2 ln x  6 ln x  4 កំណរ់គលី 0, 
មានម្ោបរំណាង C ។
ក. េណនាលរ
ី ីរ lim f x នង
ិ xlim
x 0
 

f x ។  
 
ខ. េណនា f  x និងសិកាសញ្ញាវា។ សង់តារាងអគថរភាពនន f ។
េ. កំណរ់សរីោរបនាទរ់ T ដដលប៉ាោះម្ោប C ម្រង់ចំណច A មាន
អប់សស
ី x0  1 ។
   
ឃ. េណនា f 4 , f 8 រួចសង់ C និង T ។

ង. បង្ហាញថា F x   2x  ln x   10x ln x  14x


2
ជាម្ពរ
ី ីទវី នន
f  x  ។ ទាញរកនផ្ទម្កឡាដផ្ាកបលង់ខណឌគ យ C នង
ិ អ័កសអប់សស

គលច
ី គនាលោះ 1,2  ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 101


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដំត ោះ្ាយ
១. គេមានចំនួនកំផ្លិច z  1  i នង
ិ w 1i
ក. សរគសរ z និង w ជាទម្រងម្រីគោណមាម្រ
 2 2    
គនាោះ z  2  i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4

 2 2       
និង w  2  i   2 cos     i sin    
 2 2    4  4 

        
ដូចគនោះ z  2  cos  i sin  , w  2 cos     i sin    
 4 4   4  4 
ខ. សរគសរ z 12  w 10 ជាទម្រង់ពីជេណិរ

   12 12 
12
គេបាន z 12  2  cos  i sin 
 4 4 
 
 26 cos 3  i sin 3  26  64

    10   10 
10
និង w 10  2 cos    i sin   
  4   4 
 5 5 
 25  cos
2
 i sin   32 0  i
2 
   32i

ដូចគនោះ z 12  w 10  64  32i ។
២. េណនាលរ
ី រ
ី ខាងគម្ោរ៖
1  2 sin x  1 0
ក. A  lim (រាងរិនកំណរ់ )
x 0 3x 0

A  lim

1  2 sin x  1


1
x 0 3x 1  2 sin x  1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 102


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
2 sin x 1
 lim 
x 0 3x 1  2 sin x  1
2 sin x 1
  lim 
3 x  0 x 1  2 sin x  1
2 1 1
  1  
3 1 20 1 3

ខ. B  lim

ln 2x  1  0
(រាងរិនកំណរ់ )
x 0 3x 0
1
1 1 1 2
   
2
B  lim ln 2x  1  lim ln 2x  1 2x
 ln e 2  ។
x 0 3x 3 x 0 3 3
 
េ. C  lim ln 2x  1  ln x  3  (រាងរន
x 
 
ិ កំណរ់    )
 1 1
x 2   2 
 2x  1   x x
C  lim ln    ln xlim  ln lim
x 
 x  3    3  x  3
x 1   1
 x x
20
 ln  ln 2
10
៣. ក. េណនាអំងគរម្ោល

1 dx 1 1e  e  5
2x 2x
 
I  0 e 2x  5   5 0 e 2x  5 dx
1 1 e 2x 1 1
   2x dx   dx
5 0e 5 5 0

  
1 1 e 5 
2x 
 1
dx  x 
1

10 0 e  52 x
5 0

1
 1
  
1
   ln e 2x  5   1  0
10   0 5
 
1 
10 
2
 
ln e  5  ln 6  

1
5

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 103


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

1 1  e2  5 
I   ln  
5 10  6 
1
និង J  x
3
1  x 2dx
0

តាង t  1  x 2  x 2  t  1 , dt  2xdx
- គបី x  0  t  1 - គបី x  1  t  2
1 1 2
 
1
គនាោះ J  x 2 0
3
1  x 2dx  x 1  x 2 2xdx
0

1 2 1 2  23 1


2 1

t 1  tdt    t  t  dt
2 1 
2


2
1  2 25 2 23  1  2 2   2 2 
  t  t     22 2   2 2      
2  5 3 1 2  5 3   5 3 
1  8 2 4 2  4  4 2 2 2 2
       
2  5 3  15  5 3 15
 


2 2 2

2  2 1 
15 15
1 1
 
2
គេបាន J   1  x2  
5 3
4x 2  2x  1 1 1
ខ. បង្ហាញថា f x    1 
1  2x    1  2x
2 2
1  2x

4x  2x  1 1  4x  4x    2x  1  1
2
2
គយង
ី មាន f x   
1  2x  1  2x 
2 2

1  2x   1  2x   1
2


1  2x 
2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 104


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

1  2x   1  2x  1
2


1  2x  1  2x  1  2x 
2 2 2

1 1
1 
1  2x
 
2
1  2x

4x 2  2x  1 1 1
ដូចគនោះ  
f x  1  ។
  1  2x
 
2 2
1  2x 1  2x

េណនា K   f  x  dx
 
 1 1  dx
គេបាន K   1 
 1  2x 2
 1  2x 
  
 
x 
1 1  2x 
dx  
1 1  2x dx
 
2 1  2x 2 1  2x 2
 
1 1 1 
x ln 1  2x     c
2 2  1  2x 
1 1
K x ln 1  2x   c , c ជាចំនន
ួ គថរ។
2 2 1  2x  
៤. ក. គ ោះម្ាយសរោ
ី រ E : y   9y  0
សរីោរសំគ្នល់ r 2  9  0  r  3i មាន   0 ,   3

ដូចគនោះ ចគរលីយទូគៅនន E េឺ y  A cos 3x  B sin 3x , A, B គថរ។


1
 
ខ. បង្ហាញថា f x   sin 3x  A cos 3x  sin x ជាចគរលីយនន E 
3
គយង
ី មានសរោ ី រ E  : y   9y  8 sin x
1
គហយ
ី  
f x   sin 3x  A cos 3x  sin x
3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 105


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 
f  x   cos 3x  3A sin 3x  cos x
 f  x   3 sin 3x  9A cos 3x  sin x
 f   x   3 sin 3x  9A cos 3x  sin x
គេបាន 
9 f  x   3 sin 3x  9A cos 3x  9 sin x
 f   x   9 f  x   8 sin x គផ្ទៀងផ្ទទរ់សរីោរ E 
1
ដូចគនោះ  
f x   sin 3x  A cos 3x  sin x ជាចគរលយ
3
ី នន E  ។
 
កំណរ់ចំនន ួ ពិរ A ដដលគផ្ទៀងផ្ទទរ់ f    0
4
1
 
គ យ f x   sin 3x  A cos 3x  sin x
3
  1 3 3 
គនាោះ f    0   sin  A cos  sin  0
4 3 4 4 4
1 2 2 2
  A  0
3 2 2 2
1 2
 A   1
3 3
2
ដូចគនោះ A ម្រូវបានកំណរ់។
3
៥. ថង់រយ
ួ មានបូលស 4 បូលគមៅ 3 និងបូលម្កហរ 3 ។ គេចាប់យកបូល 3
រដងរួយៗរិន ក់ចូលវ ិញគ យនចដនយ។ រកម្បូបាបននម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍៖
ក. A : “បូលចាប់បានតារលំ ប់ ស គមៅ និងម្កហរ”
4
- ម្បូបាបដដលចាប់គលីកទី ១ បានបូលពណ៌ ស េឺ
10
3
- ម្បូបាបដដលចាប់គលីកទី ២ បានបូលពណ៌ គមៅ េឺ
9

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 106


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
3
- ម្បូបាបដដលចាប់គលីកទី ៣ បានបូលពណ៌ ម្កហរ េឺ
8
4 3 3 1
 
ដូចគនោះ ម្បូបាបននម្ពឹរតិោរណ៍ A េឺ P A    
10 9 8 20

ខ. B : “បូលចាប់បានមានពណ៌ដូចគ្នា”
4 3 2 1
- ម្បូបាបដដលចាប់បានបូលពណ៌ ស ទាំង 3 េឺ   
10 9 8 30
3 2 1 1
- ម្បូបាបដដលចាប់បានបូលពណ៌ គមៅ ទាំង 3 េឺ   
10 9 8 120
3 2 1 1
- ម្បូបាបដដលចាប់បានបូលពណ៌ ម្កហរ ទាំង 3 េឺ   
10 9 8 120
ដូចគនោះ ម្បូបាបននម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍ B េ៖

1 1 1 62 31
 
P B    
20 120 120 120

60

េ. C : “បូលចាប់បានយ៉ាងរិចម្កហររួយ”
រគបៀបទី១
 3 7 6
- ម្បូបាបដដលចាប់បានបូលម្កហរ 1 េឺ      3
 10 9 8 
 3 2 7
- ម្បូបាបដដលចាប់បានបូលម្កហរ 2 េឺ      3
 10 9 8 
3 2 1
- ម្បូបាបដដលចាប់បានបូលម្កហរ 3 េឺ  
10 9 8
ដូចគនោះ ម្បូបាបននម្ពឹរតិោរណ៍ C េឺ៖
 3 7 6  3 2 7 3 2 1
 
P C     3     3  
 10 9 8   10 9 8  10 9 8



6 63  21  1


85

17
720 120 24

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 107


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
រគបៀបទី ២
ម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍បំគពញនន C េឺ C : “បូលចាប់បានគ្នៅនពណ៌ម្កហរគាោះ”
7 6 5 7
គេបាន P C      
10 9 8 24
ដូចគនោះ ម្បូបាបននម្ពរ
ឹ ោ
តិ រណ៍ C េ៖ឺ
7 17
 
P C 1P C 1   24

24

  
៦. គេមានចំណច A 4,2, 3 , B 2,1, 1 , C 3, 8, 7    
និង D 6,2, z 
ក. បង្ហាញថា ABC ជាម្រគី ោណសរបារ

 6    1   4 
2 2 2
គេបាន AB   36  1  16  53

 1
2
AC   62  42  1  36  16  53

ដូចគនោះ ABC ជាម្រគី ោណសរបារ កំពូល A ។


ខ. កំណរ់ z គដីរបឱ្
ី យ ABD ជាម្រីគោណសរបារកំពូល B
គយង
ី មាន BA  AB  53

 4     
2 2 2
និង BD   12  z  1  17  z  1

គដីរបឱ្
ី យ ABD ជាម្រីគោណសរបារកំពូល B លោះម្តាដរ៖

 
2
BA  BD  53  17  z  1

z  1
2
  53  17
 z  1   36
 z  1  6
ដូចគនោះ z  5 ឬ z  7 ។
េ. រកកូអរគ គននន G ជាទីម្បជំទរងន់ម្រីគោណ ABD

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 108


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

G ជាទីម្បជំទរងន់ម្រីគោណ ABD គនាោះ OG 


1
3
OA  OB  OD  
 xA  xB  xD 4
xG  
 3 3
 yA  yB  yD 5
គនាោះ កូអរគ គនននចំណច G េឺ yG  
 3 3
z  Az  z  z z 2
B D

 G
3 3

 4 5 7
- គបី z  5  G   , , 
 3 3 3
 4 5 5
- គបី z  7  G   , ,  
 3 3 3
ឃ. កំណរ់នផ្ទម្កឡាម្រគី ោណ ABC
1
តាររូបរនត S ABC
 AB  AC sin A
2
គ យ AB  AC  53

នង
AB  AC  6  1   1 6    4  4    16
ិ cos A  
AB  AC 53  53 53

532  162 2553


គនាោះ sin A  1  cos2 A  
53 53

 
2
53 2553 2553
ដូចគនោះ S ABC
   ឯកតានផ្ទ។
2 53 2

    
2
៧. គេឱ្យ f x  2 ln x  6 ln x  4 កំណរ់គលី 0,  មានម្ោប C
ក. េណនាលីរីរ lim f x និង lim f x
x 
x 0
   

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 109


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

  
lim f x  lim 2 ln x  6 ln x  4  
2
គេបាន
x 0 x 0 
 
 
6 4

 lim ln x 2   
2

 2
x 0

ln x ln x   

  2  0  0  
2
   គម្រោះ lim ln x  
x 0

  
lim f x  lim 2 ln x  6 ln x  4  
2
និង
x  
x   
 
6 4
 lim ln x 2    
2

 2 
x 

ln x ln x   

  2  0  0  
2
   គម្រោះ lim ln x  
x 

ខ. េណនា f  x នង
ិ សក  
ិ ាសញ្ញាវា

ln x 6 4 ln x  6 2 2 ln x  3  
គេបាន  
f x  22
x
 
x x

x

2
គ យ
x
 
 0 x  0,  គនាោះ f  x យកសញ្ញាតារ 2 ln x  3  
3
3
យក 2 ln x  3  0  ln x   x  e 2
2
3
- គបី 0  x  e  2 ln x  3  0  f  x  0
2
 
3
- គបី x  e 2  2 ln x  3  0  f  x  0  
សង់តារាងអគថរភាពនន f
2
 3 3 3 1
- រនរលអបបបរមាននអនេរន៍ េឺ f e 2   2    6    4  
 
  2 2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 110


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

3
x 0 e 2

 
f x  
 
 
f x 1

2

េ. កំណរ់សរីោរបនាទរ់ T
បនាទរ់ T ដដលប៉ាោះម្ោប C ម្រង់ចំណច A មានអប់សីស x 0  1
មានសរោ  
ី ររាង T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0   
គ យ x0  1  f  x   f  1   4 , f   x   f   1   6
0 0

គេបាន T : y  6  x  1  4

ដូចគនោះ T : y  6x  10 ។
   
ឃ. េណនា f 4 , f 8 រួចសង់ C នង
ិ T

f  4   2  ln 4   
2
គេបាន  6 ln 4  4  0.47

f  8   2  ln 8   6  ln 8   4  0.17
2
និង

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 111


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៨
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ង. បង្ហាញថា F x ជាម្ពរ  
ី ីទវី នន f x  
  
2
គយង
ី មាន F x  2x ln x  10x ln x  14x
ln x 1
   
2
គេបាន F  x  2 ln x  4x   10 ln x  10x   14
x x
 
2
 2 ln x  4 ln x  10 ln x  10  14
 2  ln x   
2
 6 ln x  4  f x
ដូចគនោះ  
F x ជាម្ពីរីទីវនន f x ។  
ទាញរកនផ្ទម្កឡាដផ្ាកបលង់ខណឌគ យ C និងអ័កសអប់សីសគលីចគនាលោះ 1,2 

 f x  dx  F x   
2 2
គេបាន A F 2 F 1
1 1

គ យ
   
F 2  4 ln 2 2  20 ln 2  28

  
2
F 1  2 ln1  10 ln1  14

A  4  ln 2   20 ln 2  14  2.06
2
គនាោះ ឯកតានផ្ទ។

Bro and Sis ច្វើវិញ្ញាសាបានបុន្មានច ើយ?

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 112


វិញ្ញាសាទី៩
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
x2  x  2 1  x2
ក. A  lim ខ. B  lim
x 1 x 1 x 3  1
x2  1
គ. C  lim
x 0
cos x  cos 3x
x2  x3
ឃ. D  lim x  x 2  x  9
x 
 
 2e x 
ង. E  lim  x
x  e  3
 ln x  ln 1  2x  ។ 
 
ax 2  bx  c
២. ចូរកំណត់ចំនន
ួ ពិត a, b, c ក្ ម
ី បឱ្
ី យ f x 
x 2
  ក្្ទៀងផ្ទទត់

លកខខណឌទំងបខា ី ងក្រោម៖
i  
ចំណុច A 0, 5 ជារបស់ខ្ខែក្ោង  តំណាង f ។

 ii  បនាទត់ប៉ះនឹងខ្ខែក្ោង  រតង់ចំណុច A រសបនឹងអ័កែ x x

 iii  បនាទត់ប៉ះនឹងខ្ខែក្ោង  រតង់ចំណុច B អាប់សុីស x B  1


មានក្មគុណរាប់ទិសក្សមីនឹង 3 ។
1 ex 1
៣. គណនាអាំងក្តរោល I  0 x 1  x dx នងិ J 
3 2
0 ex  e x dx ។
ី រឌក្ី ្រង់ខ្សយល E1 : y   2y  1  2x  e sin x ។
៤. ក្គមានសមោ x

ក. ក្ ៉ះរាយសមីោរ E2 : y   2y  0 ។
  
ខ. រកអនុគមន៍ g x  ax  e x b sin x  c cos x ជាចក្មលយ
ី មួយនន 
សមោ
ី រ E1 ។ ទញរកចក្មលយ
ី ទូក្ៅនន E1 ។
៥. ក. ក្គមានចំនន
ួ កុំ្លិច z  3  i និង w  3  i ។ ចូរគណនា

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 113


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
z
z  w , z  w , z  w និង ។
w
2019
z 
ខ. កំណត់ខ្្ែកពិត និងខ្្ែកនិមមិតនន   ។
w 
៦. ថង់មយួ មានាល់រកហម 2 និងាល់ក្ខៀវ 6 ។ ក្គចាប់យកាល់ 2
មដងមួយៗមិន ក់ចូលវ ិញក្ យនច នយ។ រករបូាបននរពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “ាល់ចាប់ានទំងពរី គ្មមនពណ៌រកហមក្ា៉ះ” ។
ខ. B : “ាល់ចាប់ានយងតិចណាស់ពណ៌រកហមមួយ” ។
គ. C : “ាល់ចាប់ានមួយគត់ពណ៌រកហម”។
 
៧. A. កំណត់សមីោរសតង់ ក្អលីបមានកំពូល 4,1 និង 2,1 ក្ហយ
ី  
 
ោត់តាមចំណុច 1, 3 ។ សង់ក្អលីបក្ន៉ះ។
B. ក្គមានគូប ABCD  EFGH រទនុង 1 ឯកតា និងយក

A, AB, AD, AE  ជាក្គ្មលអរតូណរមាល់។ យក I ជា្ចិតោក្រ

ADHE , J ជា្ចត
ិ ននោក្រ ABCD នង
ិ K ជាចំណុចកណា
ដ ល IJ ។
ក. រករគប់កូអរក្ ក្នននកំពូលគូប និងកូ អរក្ ក្ននន I , J , K ។

ិ រត់រតង់គ្មែ។ កំណត់សមីោរបលង់ AKG


ខ. បង្ហាញថា A , K , G មន

ិ បង្ហាញថា D ជារបស់បលង់ AKG ។


នង
xe x

៨. ក្គឱ្យអនុគមន៍ f x  x
e 1
ក្បី x  0 និង f  0   1 មានរោប

តំណាង C ក្ៅកែុងតរមុយ O, i , j  ។


 1 
ី ីតនន f រតង់  ។ រាយថា f x  x  1  x
ក. កំណត់លម  

e  1

នងិ ទញរកលម ី នន f រតង់  ។
ី ត

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 114


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
x
ខ. គណនា lim និងបង្ហាញថា f ជាប់រតង់ x  0 ។
x 0 e 1
x

គ. កំណត់សមីោរអាសុីមតូតក្រទត d ននរោប C ។
ឃ. បង្ហាញថា e x  x  1 ។ គណនា f  x និងកំណត់អនុគមន៍ g x    
exg x 
ខ្ ល f  x    ។
 
2
ex  1

ង. សង់តារាងអក្ថរភាពនន f ។ សង់រោប C នង
ិ អាសុ ម
ី តូត d កែុង
តរមុយ O, i , j  ខ្តមួយ។
ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
x2  x  2 0
ក. A  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 1
x 1
2 0

A  lim
x2  x  2
 lim
x  1x  2 
x 1
x2  1 x 1
x  1x  1
x  1  x  2  lim
2
x 1
 lim    
 x 2  0
x 1
x  1x  1 x 1 x 1

1  x2 0
ខ. B  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 1 x 3  1 0

B  lim
1x 1x  lim 2

1x


2
x 1

x 1 x x 1
2

x 1 x  x  1 3 
cos x  cos 3x 0
គ. C  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0 x x
2 3
0
 1  cos 3x 1  cos 2x  1
C  lim    
 1x
2 2
x 0
 x x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 115


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 2 3x 
 2 sin 2 sin 2
x  1
 lim  2  
 1x
2 2
x 0
 x x
 
 
 3x 
2

 sin  2

 2 lim  2  2    sin x    1
x 0 
 
 3x 3  x   1x
  
 2  
 2
2
 1 4  10
C  2  1    12    2   1  
 3  10 9  9
 

 
ឃ. D  lim x  x 2  x  9 (រាងមិនកំណត់    )
x 

D  lim

x2  x2  x  9   lim x  9
x  x 
x  x2  x  9 1 9
xx  1
x x2
 9 9
x  1   1 
 x  x
 lim  lim
x   1 9  x 
1 9
x 1  1   2  1 1  2
 x x  x x

1  0 1
  
1 100 2
 2e x 
ង. E  lim  x
x  e  3

 ln x  ln 1  2x  
 
 2e x 1  2x   2e x   1  2x 
E  lim  x  ln   lim  x   lim  ln 
x  e  3 x  x   e  3  x   x 

2e x  1 2x 
 lim  ln lim   
x  3 x x 
x  
e 1  x 
x

 e 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 116


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
2 1  2
E  lim
x  3
 ln lim   2  
x  x 10

 ln 0  2  2  ln 2 
1 x  
e
២. ចូរកំណត់ចំនន ួ ពិត a, b, c
ax 2  bx  c
ក្យង
ី មាន  
f x 
x 2
កំណត់រគប់ x  2

    
2ax  b x  2  ax 2  bx  c
ក្គាន  
f x 
x  2 
2

ax  4ax   2b  c 
2

f  x  
x  2 
2

i ចំណុច A  0, 5  ជារបស់ខ្ខែក្ោង  តំណាង f


c
ក្គាន 
f 0 5
2
 5  c  10 1 
 ii  ឹ ខ្ខែក្ោង  រតង់ចំណុច A រសបនង
បនាទត់ប៉ះនង ឹ អ័កែ x x

 2b  c  0  2b  c  0
ក្គាន 
f 0  0  2 
 2 
2

 iii  ឹ ខ្ខែក្ោង  រតង់ចំណុច B អាប់សុស


បនាទត់ប៉ះនង ី xB  1
មានក្មគុណរាប់ទស
ិ ក្សមន
ី ង
ឹ 3
ក្គាន   
f  1  3  3a  2b  c  3 3
តាម  2  &  3   3a  0  3  a  1

តាម 1 &  2   2b   10   0  b  5

ូចក្ន៉ះ a  1 , b  5 , c  10 រតូវានកំណត់។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 117


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
៣. គណនាអាំងក្តរោល
1
I  x
3
1  x 2dx តាង t  1  x 2  x 2  1  t , 2xdx  dt
0

- ក្បី x  0  t  1 - ក្បី x  1  t  0
1 1 2 1 0
 I  
2 0

x 1  x 2 2xdx   1  t
2 1
   t  dt 
1
1 1 1
1 1  21 3
 1  2 23 2 25 
2 0

2 0 

  1  t t dt    t  t  dt   t  t 
2 2
 2  3 5  0

1  2 2   1 1 2
     0    
2  3 5   3 5 15
1 ex 1 ex 1 e 2x
នង
ិ J  0 ex  e x dx  e dx  0 e2x  1 dx
0 x
e 2x

1

1 1 e 1
2x


1
 
1
  dx  ln e 2x
 1 
2 0 e 2x  1 2 0
1 e  1
 
2
1
  ln e 2  1  ln 2   ln  
2  2
 2 
៤. ក្គមានសមីោរឌីក្្រង់ខ្សយល E1 : y   2y  1  2x  e x sin x
ក. ក្ ៉ះរាយសមោ
ី រ E2 : y   2y  0
សមីោរសំគ្មល់ r  2  0  r  2

ូចក្ន៉ះ ចក្មលីយននសមីោរគឺ y  Ae 2x , A ជាចំនន


ួ ក្ថរ។

 
ខ. រកអនុគមន៍ g x ជាចក្មលីយមួយននសមីោរ E1

ក្យង  
ី មាន g x  ax  e b sin x  c cos x
x
 
 g   x   a  e b sin x  c cos x  b cos x  c sin x 
x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 118


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ក្គាន
  
g  x  a  e x b sin x  c cos x  b cos x  c sin x 

  
2g x  2ax  2e b sin x  c cos x
x

ក្នា៉ះ      
g  x  2g x  a  2ax  e x  b  c cos x  c  b sin x 
   
ក្ យសមីោរ E1 : y   2y  1  2x  e x sin x
ក្នា៉ះ g ជាចក្មលីយនន E1  g   2g  1  2x  e x sin x
a  1
 a  1
2a  2 
ក្គទញាន   1
b  c  0 b  c 
c  b  1  2

ex
ូចក្ន៉ះ  
g x x 
2

sin x  cos x  ។

ទញរកចក្មលីយទូក្ៅនន E1
ចក្មលយ
ី ទូក្ៅននសមោ
ី រ E1 គឺ y  yc  yg ខ្ ល yc ជាចក្មលយ
ី ទូក្ៅ
ននសមីោរ E 2 ក្ហយ  
ី y g  g x ជាចក្មលីយពិក្សសនន E1 ។
ex
ូចក្ន៉ះ y  Ae 2x  x 
2
sin x  cos x  , A ជាចំនន
ួ ក្ថរ។

z
៥. ក. គណនា z  w , z  w , z  w នង

w
ក្យង
ី មានចំនួនកុំ្លិច z  3  i នង
ិ w  3 i

ក្គាន z w   3  i   3  i  2 3
z  w   3  i    3  i   2i

z  w   3  i   3  i   3  i
2
2
 4

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 119


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
2

z 3 i 3 i 3  2 3i  1 1 3
និង      i
 3  i 31
2
w 3 i 2 2 2

2019
z 
ខ. កំណត់ខ្្ែកពិត និងខ្្ែកនិមមិតនន  
w 
z 1 3  
ក្យង
ី មាន   i  cos  i sin
w 2 2 3 3
2019 2019
z     2019 2019
     cos  i sin   cos  i sin
w   3 3 3 3
  
 cos 673  i sin 673  1  0i 
2019
z 
ូចក្ន៉ះ ចំនន
ួ កុំ្លិច   មាន Re  1 , Im  0 ។
w 
៦. ថង់មយ
ួ មានាល់រកហម 2 និងាល់ក្ខៀវ 6 ។ ក្គចាប់យកាល់ 2
មដងមួយៗមិន ក់ចូលវ ិញក្ យនច នយ។ រករបូាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍៖
ក. A : “ាល់ចាប់ានទំងពីរគ្មមនពណ៌រកហមក្ា៉ះ”
6
- ចាប់ានាល់ពណ៌ក្ខៀវ ក្លីកទី 1 គឺ
8
5
- ចាប់ានាល់ពណ៌ក្ខៀវ ក្លីកទី 2 គឺ
7
6 5 15
ូចក្ន៉ះ របូាបននរពឹតតិោរណ៍ A គឺ P A     
8 7 28

ខ. B : “ាល់ចាប់ានយងតិចណាស់ពណ៌រកហមមួយ”
រក្បៀបទី១
15
រពឹតតិោរណ៍ B ជារពឹតតិោរណ៍បំក្ពញននរពឹតតិោរណ៍ A ខ្ ល P A    28

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 120


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

13
ូចក្ន៉ះ របូាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ B គឺ P B  1  P A      28

រក្បៀបទី២
2 6 6 2
- របូាបខ្ លចាប់ានាល់ពណ៌រកហម 1 គឺ   
8 7 8 7
2 1
- របូាបខ្ លចាប់ានាល់ពណ៌រកហម 2 គឺ 
8 7
12  2  2 13
ូចក្ន៉ះ របូាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ B គឺ P B    87

28

គ. C : “ាល់ចាប់ានមួយគត់ពណ៌រកហម”
2 6
- របូាបខ្ លចាប់ានាល់ពណ៌រកហមមួយគត់ក្លីកទី 1 គឺ 
8 7
6 2
- របូាបខ្ លចាប់ានាល់ពណ៌រកហមមួយគត់ក្លីកទី 2 គឺ 
8 7
12  12 3
ូចក្ន៉ះ របូាបននរពឹតតិោរណ៍ C គឺ P C    87

7

ី រសតង់ ក្អលប
៧. A. កំណត់សមោ ី
 
ក្អលីបមានកំពូល 4,1 និង 2,1 ក្ហយ 
ី ោត់តាមចំណុច 1, 3   
ក្ យកំពូលទំងពីរមានអរក្ ក្ន ូចគ្មែ ក្នា៉ះក្អលីបមានអ័កែធំរសបនឹង

 x  h   y  k 
2 2

ី មានសមីោរសតង់ រាង
អ័កែអាប់សុីស ក្ហយ 1
a2 b2
h  a  4 h  1
 
 
- កំពូល h  a, k  h  a  2  a  3
k  1 k  1
 
x  1  y  1
2 2

ក្នា៉ះ E :
9 b2
 1 ក្ យ E ោត់តាមចំណុច 1, 3  
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 121
វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

1  1   3  1
2 2

 2
 1  b2  4
9 b

 x  1   y  1
2 2

ូចក្ន៉ះ សមីោរសតង់ ននក្អលីប E: 1 ។


9 4
សង់ក្អលីបក្ន៉ះ

B. ក្គមានគូប ABCD  EFGH រទនុង 1 ឯកតា នង


ិ យក

A, AB, AD, AE  ជាក្គ្មលអរតូណរមាល់។ យក I ជា្ចត


ិ ោក្រ

ADHE , J ជា្ចិតននោក្រ ABCD និង K ជាចំណុចកណា


ដ ល IJ ។
ក. រករគប់កូអរក្ ក្នននកំពូលគូប និងកូ អរក្ ក្ននន I , J , K

ក្គាន A ជាគល់តរមុយ  A 0, 0, 0  

AB  i  B 1, 0, 0 
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 122
វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

AD  j  D 0,1, 0  
AC  AB  AD  i  j  C 1,1, 0  
AE  k  E 0, 0,1  
AH  AD  AE  j  k  H 0,1,1  
AG  AH  HG  AH  AB  i  j  k  G 1,1,1  
AI 
1
2
1

AH  AD  AE 
2
1
2
 1 1
 
j  k  I  0, , 
 2 2

1 1 1 1 
AJ 
2

AC  i  j  J  , , 0 
2

2 2 

AK 
1
2
 11 1
 1 1  1 1 1
AI  AJ   j  k  i  j   K  , , 
22 2 2 2  4 2 4
ខ. បង្ហាញថា A , K , G មិនរត់រតង់គ្មែ
1 1 1
ក្យង  
ី មាន A 0, 0, 0 , K  , ,  , G 1,1,1  
4 2 4
1 1 1
ក្គាន AK   , ,  & AG  1,1,1  
4 2 4
i j k
1 1 1 1 1
 AK  AG   i  0j  k
4 2 4 4 4
1 1 1

1 1
ក្ យ AK  AG   , 0,    0 ក្ន៉ះមានន័យថាវុ ិចទ័រ AK & AG
4 4
មិនកូលីក្នខ្អ៊ែគ្មែ។
ូចក្ន៉ះ បច ិ រត់រតង់គ្មែ។
ី ំណុច A , K , G មន

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 123


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
កំណត់សមីោរបលង់ AKG
1 1
បលង់ AKG មានវុ ិចទ័រណរមាល់ AK  AG   , 0,   ក្នា៉ះក្គាន៖
4 4
1 1
 
AKG : x  z  d  0 ខ្ត A 0, 0, 0  AKG  d  0
4 4
1 1
ូចក្ន៉ះសមីោរបលង់ក្នា៉ះគឺ AKG : x  z  0 ឬ AKG : x  z  0
4 4
បង្ហាញថា D ជារបស់បលង់ AKG
ជំនស
ួ កូអរក្  
ក្នចំណុច D 0,1, 0 ក្ៅកែុងសមីោរបលង់ AKG : x  z  0
ក្គាន 0  0  0 ក្្ទៀងផ្ទទត់។
ូចក្ន៉ះ ចំណុច D ជារបស់បលង់ AKG ។
xe x
៨. ក្គឱ្យអនុគមន៍ f x  
ex  1
ិ f  0   1 មានរោប
ក្បី x  0 នង

តំណាង C ក្ៅកែុងតរមុយ O, i , j 

ី ីតនន f រតង់ 
ក. កំណត់លម
xe x 0
ក្គាន
x 
 
lim f x  lim x
x  e  1

0 1
 0

ក្ររ៉ះ lim xe x  0 , lim e x  0


x  x 

 1 
 
រាយថា f x  x  1  x
e  1


xe x  ex  1  1   ex  1 1 
 
រគប់ x  0 , f x  x
e 1
x x   x  x  x 
 e 1  e  1 e  1
 1 
ូចក្ន៉ះ  
f x  x 1  x  , x  0 ។
e  1

ទញរកលម ី នន f រតង់ 
ី ត

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 124


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 1 
ក្គាន  
lim f x  lim x  1  x
x  x  e  1
 
   1  0   ។ 

1 1
ក្ររ៉ះ lim x  0
x  e  1 
x
ខ. គណនា lim x និងបង្ហាញថា f ជាប់រតង់ x  0
x 0 e  1

ex  1 x 1 1
ក្យង ី ង
ឹ ថា lim  1  lim x  lim x   1 ។
x 0 x x 0 e  1 x 0 e  1 1
x
x
xe x
ក្គាន
x 0
 
lim f x  lim x
x 0 e  1
 lim x
x 0 e  1
 ex  1  e 0  1

នង ិ 
f 0  1 (សមមតក ិ មម)
ក្យង
ី ក្ឃញ
ី ថា  
lim f x  f 0
x 0

ូចក្ន៉ះ អនុគមន៍ f ជាប់រតង់ x  0 ។
គ. កំណត់សមីោរអាសុ ីមតូតក្រទត d ននរោប C
 1  x
ក្យង  
ី មាន f x  x  1  x
e  1
x  x
e 1

x
ក្ យ lim x  0 ក្នា៉ះក្គទញាន ថា បនាទត់ d : y  x ជា
x  e  1

អាសុ ម
ី តូតក្រទតននរោប C ខាង  ។
ឃ. បង្ហាញថា e x  x  1
  
តាង h x  e x  x  1 , x    h   x   e  1 នង
x
ិ h   x   e
x

h   0   e  1  0
0

ក្ៅរតង់ x  0   មានន័យថា h  x  មានអបបបរមា


h   0   e  1  0
0

ក្ៅរតង់ x  0  h  x   h  0  , x  ។

ក្ យ h  0   e   0  1  1  1  0  h  x   0 x 
0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 125


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ូចក្ន៉ះ e x  x  1 , x  ។

 
គណនា f  x និងកំណត់អនុគមន៍ g x  
xe x e x x  1 e x  1  e x  xe x   
 
រគប់ x  0, f x  x  f x   
e 1
 
2
ex  1


e x xe x  x  e x  1  xe x   e e x x
x 1 
 
f x 
e  e 
2 2
x
1 x
1
exg x  
 
ខ្ត f  x  ក្នា៉ះក្គទញាន g x  e x  x  1  
e 
2
x
1


ex ex  x  1 ,g
ូចក្ន៉ះ  
f x  x   e x
x 1 ។
e 
2
x
1

ង. សង់តារាងអក្ថរភាពនន f
exg x  
ក្យង
ី មាន f  x     0 x  0
 
2
ex  1

ex
 
ក្ររ៉ះ g x  h x  0 ,    0 x  0
e 
2
x
1

x  0 
 
f x
 

 
f x 1 
0 1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 126


វ៊ិ ញ្ញាសាទ៩
ី ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
សង់រោប C នង
ិ អាសុម
ី តូត d កែុង តរមុយ O, i , j  ខ្តមួយ

Bro and Sis កុុំចលង Game អី ។ មកចមើលខ្ញុំវិញ។ វិញ្ញាសាប្បឡង


អត់មាន Game ទុំងចន្ោះចទ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 127


វិញ្ញាសាទី១០
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
1  x2 x2  7  4
ក. A  lim ខ. B  lim
x 1 2  x  3x 2 x 3 x2  9

x 

គ. C  lim 2x  4x 2  x  1 
ឃ. D  lim 2
sin x
x  x   2

២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z  2  2i នង
ិ w  1  i ។
z
ក. ចូ រគណនា z  w , z  w , z  w និង ជារាងពីជគណិត។
w
2020
z 
ខ. សរក្សរ z និង w ជារាងរតីក្ោណមារត រួចគណនា   ។
w 
4x  5
៣. ក. រកចំនួនពត
ិ a, b, c ក្ ី f x    អាចសរក្សរជារាង
  
2
x 1 x 2
a b c
   f x  dx
1
f x    ។ គណនា I  ។
x 1 x 2
 
2 0
x 2

ខ. គណនាអាំងក្តរោល J 
1 xdx
នង
e   dx ។
sin ln x
 0
2x  1
ិ K  
1 2x
៤. ក. ក្ ោះរាយសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ស្់ សែល E : y   16y  0 ។
1
ខ. ក្ ី f ជាចក្មលីយននសមីោរ E ស្ែល f 0   10
និង

2 3 1  

f 0  
5 5
 
ចូ រ ង្ហាញថា f x  cos  4x   ។
3

់ ួយមាន ណ
៥. ថងម ័ ណ 8 សនលឹកចោះអកសរ p , a , r , a , l , l , e , l ។ ក្គ
ចា យ
់ ក ណ
័ ណ 3 សនលឹក មដងមួយៗមិន ក់ចូលវ ិញ។ រករ ូបា នន

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 128


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

រពត
ឹ ោ
តិ រណ៍៖
ក. A : “ ណ
័ ណទី 2 ជាអកសរ l ”
ខ. B : “ ណ
័ ណតាមលំ ់ a ,l ,e”

័ ណ 2 សនលឹកែំ ូ ងអកសរខសគ្នា” ។
គ. C : “ ណ
៦. A. ង្ហាញថាស្ខសក្ោង  : 25x 2  36y 2  900  0 ជាក្អលី ។ កំណត់
កូ អរក្ ក្នផ្ចិត កំពូល កំណំ រួចសង់  ។
B. កាងតរមុយអរតូ ណរមា៉ល់មានទស
ិ ក្ៅវ ិជជមាន O, i , j , k   ក្គឱ្ែ

 
A 3,2, 6 , B 1,2, 4 នង 
ិ C 4, 2, 5 ។  
ី រ លង់ ABC ។
ក. ង្ហាញថា ABC ជារតក្ី ោណស្កង ។ កំណត់សមោ
ី ស្កងនឹង លង់
ខ. កំណត់សមីោរបា៉រា៉ ស្ម៉ត នាាត់  ោត់តាម O ក្ យ
ABC ។
គ. យក K ជាក្ជីងននចំក្ោលស្កង O ក្លី លង់ ABC ។ កំណត់
កូ អរក្ ក្នននចំណច K ។
 
៧. A. ក្គមានអនគមន៍ h x  x 2  1  2 ln x កំណត់ក្លី  0,   ។
ក. សិកាអក្ថរភាពននអនគមន៍ h ់ រាងអក្ថរភាពនន h  x  ។
និងសងតា
់ ងស្ែនកំណត់ក្ទ)
(មិនចាំបាច់គណនាលីមីតរតងច

ខ. គណនា h 1 រួចទាញថា h វ ិជជមាន ច់ខាតក្លច
ី ក្នាលោះ 0,  ។  
1  2 ln x
 
B. ក្គឱ្ែអនគមន៍ f x  x  4 
x
មានរោ C និងកំណត់

ក្លីចក្នាលោះ  0,   ។
ក. គណនាលីមីតនន f រតង់ 0 និង  ។ កំណត់សមីោរអាសីមតូ ត
ននរោ C ។
ខ. ង្ហាញថា នាាត់ D : y  x  4 ជាអាសីមតូ តក្រទតននរោ C

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 129


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

រួចសក
ិ ាទតា
ី ងំ នន C ក្ ៀ នង
ឹ D ។
h x  
គ. ង្ហាញថា f  x    x2
នង ់ រាងអក្ថរភាពនន f ។
ិ សងតា

សង់ C និង D ។
់ ណឌក្ យ C នង
ឃ. កំណត់នផ្ារកឡាស្ផ្ាក លងខ ិ D ក្លច
ី ក្នាលោះ 1,e  ។
ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលីមីតខាងក្រោម៖
1  x2 0
ក. A  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 1 2  x  3x 2
0

A  lim

1x 1x 
 lim
 1x

2

x 1

1  x 2  3x  
x 1 2  3x 5

x2  7  4 0
ខ. B  lim (រាងមន
ិ កំណត់ )
x 3 x 9
2
0
x  7  16
2
1
B  lim 
x 3 x 9
2
x2  7  4
x 9
2
1
 lim 2 
x 3 x  9
x2  7  4
1 1 1
 lim  
x 3
x2  7  4 97 4 8

x 

គ. C  lim 2x  4x 2  x  1  (រាងមន
ិ កំណត់    )

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 130


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

C  lim

4x 2  4x 2  x  1   lim x  1
x  x 
2x  4x 2  x  1 1 1
2x  x 4 
x x2
 1 1
x  1   1 
 x  x
 lim  lim
x  x 
1 1 1 1
2x  x 4   2 2 4  2
x x x x
1  0 1
  
2 400 4
sin x 0
ឃ. D  lim (រាងមិនកំណត់ )
x  x 2
2
0

D  lim

sin   x    lim

sin   x  1
x 
x   x    x 
  x  x 

1 1 sin   x  sin t
 1    ក្ររោះ lim  lim 1 ។
2 2 x   x t 0 t
២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z  2  2i និង w  1  i
z
ក. គណនា z  w , z  w , z  w និង ជារាងពីជគណិត
w
ក្គបាន    
z  w  2  2i  1  i  1  3i

z  w   2  2i    1  i   3  i
z  w   2  2i  1  i   2 i  1i  1  2  2   4
2  i  1 2  2i 
2
z 2  2i
    2i
w 1  i i  1i  1 2

ខ. សរក្សរ z និង w ជារាងរតីក្ោណមារត

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 131


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

 2 2    
ក្គបាន z  2  2i  2 2   i   2 2  cos  i sin 
 2 2   4 4

 2 2   3 3 
និង w  1  i  2    i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4 

    3 3 
ែូ ចក្នោះ z  2 2  cos  i sin  , w  2  cos  i sin  ។
 4 4  4 4 
2020
z 
គណនា  
w 
2020
z 
z
   
2020 1010
ក្ យ  2i     2i  22020  i 2
w w 
 
1010
 22020 1  22020
2020
z 
ែូ ចក្នោះ    22020 ។
w 
៣. ក. រកចំនួនពត
ិ a, b, c
4x  5 a b c
ក្ ី f x     
x  1x  2   
x 1 x 2
2 2
x 2

a  x  2   b  x  1 x  2   c x  1
2
4x  5
 
x  1x  2  x  1x  2 
2 2

4x  5 a  x  4x  4   b  x  3x  2   c x  1
2 2

 
x  1x  2  x  1x  2 
2 2


4x  5

a  b  x   4a  3b  c  x   4a  2b  c 
2

x  1x  2  x  1x  2 
2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 132


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

សមភាពក្នោះក្ផ្ាៀងផ្ទាត់រគ ច
់ ំនួនពត
ិ x  2 , x  1 ោលោ៖
a  b  0 a  1
 
4a  3b  c  4  b  1
4a  2b  c  5 c  3
 
ែូ ចក្នោះ a  1 , b  1 , c  3 រតូវបានកំណត់។

 f x  dx
1
គណនា I 
0

 
 1  1  3 
 
1 1
ក្គបាន I   f x dx   dx
x  1 x  2 2
0 0
 x  2  
1
 x 1 3   2 3   1 3 
 ln     ln     ln  
 x  2 x  2 0  3  3   2 2 
2 3 4 1
 ln  1  ln 2   ln 
3 2 3 2
ខ. គណនាអាំងក្តរោល
1 xdx t 1
J   តាង t  2x  1  dt  2dx និង x 
0
2x  1 2
- ក្ ី x  0  t  1 - ក្ ី x  1  t  3
t  1 1 dt 1 3 1
1 3  21  
1

 
3 
J  1 2  
t 2

4 1
t  1 t 2
dt 
4 1 
 t  t 2
 dt

3
1 2  1  2  2 
  t t  2 t     3 3  2 3     2 
4 3  1 4  3  3 
1
  4  1 4
  2 3  2 3       
4  3  4 3
 1
3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 133


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

  dx  1
sin ln x 
  
e e
និង K   2
sin ln x ln x dx
1 2x 1

1 1 1
     
e
  cos ln x    cos 1  cos 0    cos1  1
2 1 2  2
1  cos1
K 
2
ី រឌក្ី ផ្រង៉ ស្់ សែល E : y   16y  0
៤. ក. ក្ ោះរាយសមោ
សមីោរសំគ្នល់ r 2  16  0  r 2  16  r  0  4i
ែូ ចក្នោះ ចក្មលីយទូ ក្ៅននសមីោរគឺ y  A cos 4x  B sin 4x , A, B ក្ថរ។
1  
ខ. ង្ហាញថា f x    5
cos  4x  
3

ក្ យ f ជាចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ E ស្ែល f 0    101 នងិ f   0    2 53
ក្នាោះ f  x   A cos 4x  B sin 4x  f   x   4A sin 4x  4B cos 4x
 1  1  1

 f 0 
10
A 
10
A 
10
ក្ យ   
f  0   2 3
 4B   2 3 B   3
 5  5  10
1 3
ក្គបាន  
f x 
10
cos 4x 
10
sin 4x

11 3 
  cos 4x  sin 4x 
5  2 2 

1   1  
  cos 4x cos  sin 4x sin   cos  4x  
5 3 3 5  3

1  
ែូ ចក្នោះ  
f x 
5
cos  4x   រតូវបានរាយ ញ្ជជក់។
3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 134


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

់ ួយមាន ណ
៥. ថងម ័ ណ 8 សនលក
ឹ ចោះអកសរ p , a , r , a , l , l , e , l ។ ក្គ
ចា យ
់ ក ណ
័ ណ 3 សនលឹក មដងមួយៗមិន ក់ចូលវ ិញ។ រករ ូបា នន
រពត
ឹ ោ
តិ រណ៍៖
ក. A : “ ណ
័ ណទី 2 ជាអកសរ l ”
ក្ យអកសរ l មានែល់ក្ៅ 3 ក្នាោះក្គបាន៖
8
- រ ូបា ស្ែលចា ក្់ លក
ី ទី១ បានអកសរអវក
ី បា
៏ ន គឺ
8
3
- រ ូបា ស្ែលចា ក្់ លីកទី២ បានអកសរ l គឺ
7
6
- រ ូបា ស្ែលចា ក្់ លីកទី៣ បានអកសរអវីកបា
៏ ន គឺ
6
8 3 6 3
ែូ ចក្នោះ  
រ ូបា ននរពឹតតិោរណ៍ A គឺ P A    
8 7 6 7

ខ. B : “ ណ
័ ណតាមលំ ់ a ,l ,e”
2
- រ ូបា ស្ែលចា ក្់ លីកទី១ បានអកសរ a គឺ
8
3
- រ ូបា ស្ែលចា ក្់ លក
ី ទី២ បានអកសរ l គឺ
7
1
- រ ូបា ស្ែលចា ក្់ លកី ទី៣ បានអកសរ e គឺ
6
2 3 1 1
ែូ ចក្នោះ រ ូបា ននរពត
ឹ ោ  
តិ រណ៍ B គឺ P B    
8 7 6 56

័ ណ 2 សនលឹកែំ ូ ងអកសរខសគ្នា”
គ. C : “ ណ
- ករណីចា ក្់ លក
ី ទី១ បាន p ក្លក
ី ទ២
ី ក្ផ្សងពី p ក្លក
ី ទ៣
ី អវក
ី បា
៏ នគ៖

1 7 6 1
  
8 7 6 8
- ករណីចា ក្់ លក
ី ទី១ បាន a ក្លក
ី ទ២
ី ក្ផ្សងពី a ក្លក
ី ទ៣
ី អវក
ី បា
៏ នគ៖

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 135


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

2 6 6 3
  
8 7 6 14
- ករណីចា ក្់ លក
ី ទី១ បាន r ក្លកី ទ២
ី ក្ផ្សងពី r ក្លក
ី ទ៣
ី អវក
ី បា
៏ នគ៖

1 7 6 1
  
8 7 6 8
- ករណីចា ក្់ លីកទី១ បាន l ក្លីកទី២ ក្ផ្សងពី l ក្លីកទី៣ អវីកបា
៏ នគឺ៖
3 5 6 15
  
8 7 6 56
- ករណីចា ក្់ លីកទី១ បាន e ក្លីកទី២ ក្ផ្សងពី e ក្លីកទី៣ អវីកបា
៏ នគឺ៖
1 7 6 1
  
8 7 6 8
ែូ ចក្នោះ រ ូបា ននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ C គ៖

1 3 1 15 1 6
P C        
8 14 8 56 8 7

៦. A. ង្ហាញថាស្ខសក្ោង  : 25x 2  36y 2  900  0 ជាក្អលី


25x 2 36y 2 x 2 y2
ក្គបាន :  1  0   :  1
900 900 36 25
x 2 y2 a 2  36 a  6
មានរាង  2  1 ស្ែល  2  ជាសមោ
ី រក្អលី
a 2
b b  25 b  5
 
ស្ែលមានអ័កស ំរស នឹងអ័កសអា ស
់ ីស។
កំណត់កូអរក្ ក្នផ្ចិត កំពូល កំណំ រួចសង់ 
x 2 y2
ក្អលី :   1 មាន a  6,b  5  c  36  25  11
36 25
 
- ផ្ចិត O 0, 0

- កំពូល V a, 0   V  6, 0  & V  a, 0   V  6, 0 


1 1 2 2

- កំណំ F c, 0   F  11, 0  & F  c, 0   F   11, 0 


1 1 2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 136


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

   
B. ក្គឱ្ែ A 3,2, 6 , B 1,2, 4 និង C 4, 2, 5  
ក. ង្ហាញថា ABC ជារតីក្ោណស្កង
ក្គបាន   
AB  2, 0, 2 & AC  1, 4, 1 
ក្នាោះ AB  AC   2 1   0  4    2  1  0

 AB  AC
ែូ ចក្នោះ ់ ំពូល A ។
ABC ជារតក្ី ោណស្កង រតងក
កំណត់សមីោរ លង់ ABC
i j k
ក្គបាន AB  AC  2 0 2  8i  4 j  8k
1 4 1
1
ក្នាោះវ ិចទ័រណរមា៉ល់នន លង់ ABC គឺ n   AB  AC  2,1, 2
4
 
ក្គបាន 
ABC : 2x  y  2z  d  0 ស្ត B 1, 2, 4  ABC 
ក្នាោះ  
2 1 2 2 4 d  0 d  4

ែូ ចក្នោះ ី រ លង់ ABC : 2x  y  2z  4  0 ។


សមោ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 137


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

ខ. កំណត់សមោ
ី របា៉រា៉ ស្ម៉ត នាាត់ 
x  at

នាាត់  ោត់តាម O ក្នាោះវាមានសមោ ី រ  : y  bt , t 
z  ct

ក្ យី  ស្កងនងឹ លង់ ABC ក្នាោះវ ិចទ័ររបា ទ
់ ស
ិ នន  គឺ n  2,1, 2  
ែូ ចក្នោះ  : x  2t , y  t , z  2t , t   ។
គ. កំណត់កូអរក្ ក្នននចំណច K
យក K ជាក្ជីងននចំក្ោលស្កង O ក្លី លង់ ABC ក្នាោះមានន័យថា
 
K    K 2t, t, 2t និង K  ABC : 2x  y  2z  4  0
4
   
ក្គបាន 2 2t  t  2 2t  4  0  t  
9
 8 4 8
ែូ ចក្នោះ កូ អរក្ ក្នចំណច K គឺ   ,  ,  ។
 9 9 9
 
៧. A. ក្គមានអនគមន៍ h x  x 2  1  2 ln x កំណត់ក្លី  0,  
ក. សក
ិ ាអក្ថរភាពននអនគមន៍ h
1 2 x 1
2
 
2 x 1 x 1   
 
ក្គបាន h  x  2x  2  
x x

x
2 x 1 
ក្ យ
x
   
 0 x  0,  ក្នាោះ h  x យកសញ្ជាតាម x  1

   
- ក្ ី 0  x  1  x  1  0  h  x  0 : h x ជាអនគមន៍ចោះ

- ក្ ី x  1  x  1  0  h   x   0 : h  x  ជាអនគមន៍ក្កន

សងតា់ រាងអក្ថរភាពនន h  x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 138


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

x 0 1 
h x    

h x  

h 1

ខ. គណនា h 1 

ក្គបាន h 1  12  1  2 ln1  2

ទាញថា h វ ិជជមាន ច់ខាតក្លច  


ី ក្នាលោះ 0, 
តាមតារាងអក្ថរភាពខាងក្លី h  x   h 1  2 x   0,  

ែូ ចក្នោះ h  x   0 មានន័យថា h វ ិជជមាន ច់ខាតក្លច


ី ក្នាលោះ  0,   ។
1  2 ln x
 
B. ក្គឱ្ែ f x  x  4 
x
មានរោ C កំណត់ក្លី 0,   
ក. គណនាលម ី នន f រតង់ 0 នង
ី ត ិ 
 1  2 ln x 
 
ក្គបាន lim f x  lim  x  4 
x
  0  4    
x 0 x 0
 
 1 2 ln x 
នង ិ x  x 
 
lim f x  lim  x  4  
x x 
  

កំណត់សមីោរអាសីមតូ តននរោ C
ក្  
យ lim f x   ក្នាោះក្គទាញបានថា នាាត់ x  0 ជាអាសម
x 0

តូ តឈរននរោ C ។
ខ. ង្ហាញថា នាាត់ D : y  x  4 ជាអាសម
ី តូ តក្រទតននរោ C
 1 2 ln x 
x 
  
ក្គមាន lim  f x  x  4   lim  
x  x
 x 
000

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 139


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

ែូ ចក្នោះ នាាត់ D : y  x  4 ជាអាសម


ី តូ តក្រទតននរោ C ។
រួចសិកាទីតាង
ំ នន C ក្ ៀ នឹង D
1  2 ln x
រគ ់ x  0 , f x  y   x
ក្  
យ x  0 ក្នាោះផ្លែក f x  y

យកសញ្ជាតាម 1  2 ln x ។
1
ឱ្ែ 1  2 ln x  0  ln x  x  e ។
2
- ក្ ី 0  x  e  1  2 ln x  0  f x  y  0 
: រោ C ក្ៅខាងក្រោម D
- ក្ ី x  e  1  2 ln x  0  f x  y  0  
: រោ C នង
ិ D រ សពវគ្នា
- ក្ ី x  e  1  2 ln x  0  f x  y  0  
: រោ C ក្ៅខាងក្លី D
 
h x
គ. ង្ហាញថា f  x    x2
2
 x  1  2 ln x  
x 2  2  1  2 ln x
  
ក្គបាន f x  1  x
x2

x2
x 2  1  2 ln x

x 2
ក្ យី h x  x  1  2 ln x
2
 
h x  
 
ែូ ចក្នោះ f  x 
x2
រតូវបានក្ ីក ង្ហាញ។

់ រាងអក្ថរភាពនន f
សងតា
 0
h x
ក្   
យ x 2  0 & h x  0 x  0,  ក្នាោះ f  x     x2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 140


វ៊ិ ញ្ញាសាទី១០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសកាទ
៊ិ រ៊ិយភូម៊ិ

x 0 
f x   

f x   


សង់ C នង
ិ D

ឃ. កំណត់នផ្ារកឡាស្ផ្ាក លងខ ់ ណឌក្ យ C នង ិ D ក្លច ី ក្នាលោះ 1,e 


e 1  2 ln x
   
e
ក្គបាន A    f x  x  4  dx   dx
1   1 x
e 1 
  
e
  dx  2  ln x ln x dx
1 x 1
e
1
 
 ln x   2   ln x 
e 2

1 2  1

     
 ln e  ln 1   ln e  ln 1 
2 2

 
1010  2
ែូ ចក្នោះ A  2 ឯកតានផ្ា។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 141


វិញ្ញាសាទី១១
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសក្សាទុតរកភូមមក(បាក្ឌុតរ
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១.( គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
tan 2x 2  2 sin x
ក. A  lim ខ. B  lim
x 0
1  1  sin 3x x
 4x  
4

1  cos 5x  3e  1  3x  
2x
គ. C  lim ឃ. D  lim  2x  ln   ។
x 0 x2 x  e
 1  2  x 
1 1 1 1
២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z   i នងិ w   i ។
2 2 2 2
z
ក. គណនា z  w , z  w , z  w នង ិ ជារាងពីជគណិត។
w
2020
z 
ខ. ចូរកំណត់ផ្ផ្ែកពិត និងផ្ផ្ែកនិមមិតនន   ។
w 
x2 c
៣.( កំណត់ចំនន
ួ ពិត a, b, c ក្ ីមបបា
ី ន  ax  b  ។
x 1 x 1
2
1 x
គណនាអំងក្តរោលកំណត់ I  0 x  1 dx ។
1

៤.( ក្គមានសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ផ្សែល E : y    y 3  ln y ។
20

 1
    
ក. បង្ហាញថា ក្បី f  x   f x 3  ln f x  លុះរាផ្ត
20  
1 3
g x  
20
g x   
20
ផ្ ល g  ln f ។  
1 3
ខ. រកចក្មលីយទូក្ៅននសមីោរ H : z   z ។ ទាញរក f ។
20 20
៥.( ថង់មយួ មានបូល 10 ចុះក្លខពី 1 ល់ 10 ។ ក្គចាប់បូល 2 ក្ោយចាប់
មដងមួយៗ ោក់ចូលវ ិញ។ រករបូបាបននរពឹតតិោរណ៍៖

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 142


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. A : “ផ្លបូកក្លខក្លីបូលទាំងពីរក្សមី 8”
ខ. B : “ផ្លបូ កក្លខក្លប
ី ូលទាំងពរី តូចជាង 5”
៦.( A. ចូរបំផ្លងក្េលីប  : 9x 2  4y 2  18x  16y  11  0 ជារាងសតង់ោ
រួចរកកូេរក្ោក្ន ផ្ចិត កំពូល កំណំ រួចសង់  ។
B. ក្គឱ្ែគូប ABCD  EFGH រទនង 1 ឯកា និងក្ោលេរតូណរ


មា៉ល់ A, AB, AD, AE ។ 
ក. កំណត់រគប់កូេរក្ោក្នកំពូលគូប។ បង្ហាញថា BDE ជារតក្ី ោណ
សម័ងស។
ខ. កំណត់កូេរក្ោក្ន I ទរី បជំទមងន់រតក្ី ោណ BDE ។ បង្ហាញថា
1
AI  AG ។
3
ី លង់ BDE ។
គ. បង្ហាញថា I ជាចំក្ោលផ្កងនន A ក្លប
 
៧.( A. ក្គឱ្ែេនគមន៍ g x  x 2  2  ln x កំណត់ក្លី 0,  ។  
ក. សិកាេក្ថរភាពនន g និងគណនាលីមីតវារតង់ 0 និង  ។
ខ. បង្ហាញថាសមោ  
ី រ g x  0 មានឫស  ផ្តមួយគត់ចក្នាលុះ 1, 2 ។  
គ. កំណត់សញ្ញានន g  x  នង ិ បង្ហាញថា ln   2   ។
2

B. ក្គមានេនគមន៍ f x   x  2  ln x  មានរោប C
2
2
និងកំណត់

ក្លីចក្នាលុះ  0,   ។

ក. គណនា f   x  ជាេនគមន៍នន g  x  ។
ខ. ទាញរកេក្ថរភាពនន f ។ សង់ារាងេក្ថរភាពនន f ។
   ិ សង់ផ្ខសក្ោង C តំោង f ។
គ. គណនា f 1 , f 2 , f 3 នង
(ក្គឱ្ែ ln 2  0.7 , ln 3  1.1 )

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 143


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដំត ោះ្ាភ
១.( គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
tan 2x 0
ក. A  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0
1  1  sin 3x 0

A lim
x 0
tan 2x

1  1  sin 3x
 1  1  sin 3x
  
  lim
tan 2x
x  0 sin 3x

 1  1  sin 3x 
  lim
x 0
tan 2x
2x

3x 2
  1  1  sin 3x
sin 3x 3
 

2
1  1  1  1  0  
3
 4
3

2  2 sin x 0
ខ. B  lim (រាងមិនកំណត់ )
x
 4x   0
4

 
ាង t  x  x  t , t  0
4 4
 
2  2 sin   t 
ក្នាុះ B  lim 4 
t 0
  4t    
   
2  2  sin cos t  cos sin t 
 4 4 
 lim
t 0 4t
2  2 cos t  2 sin t
 lim
t 0 4t
2  1  cos t sin t 
 lim   
4 t  0
 t t 
2 2
B
4

0 1  
4

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 144
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
1  cos 5x 0
គ. C  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0 x2 0
2
5x 2  5x 
2 sin  sin 5
2
2 2  5 25
C  lim 2
 2 lim     2 1    ។
x 0 x x  0
 5x 2  2 2
 
 2 
 3e 2x  1  3x  
ឃ. D  lim  2x  ln  
x  e
 1  2  x 
3e 2x  1  3x 
D  lim 2x  lim ln  
x  e  1 x   2  x 
1 
2x
x   3
 lim 2x
3e
 ln lim x 
x 
e 1e 
2x
 x  2
x   1

x 
1
3
3 x 3 03
 lim  ln lim   ln  3  ln 3
x  1  e 2x x  2 10 0 1
1
x
1 1 1 1
២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z   i និង w   i
2 2 2 2
z
ក. គណនា z  w , z  w , z  w នង ិ ជារាងពីជគណិត
w
1 1  1 1 
ក្គបាន z w    i    i  1
2 2  2 2 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 145


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
1 1  1 1 
z w    i    i  i
2 2  2 2 
1 1  1 1  1 1 1
z  w    i     i    i2 
2 2  2 2  4 4 2
1 1
 
2
 i 1i
z 1  i 1  2i  1
 2 2   2 2   i
w 1 1 1i 1 i 11
 i
2 2
2020
z 
ខ. កំណត់ផ្ផ្ែកពិត និងផ្ផ្ែកនម
ិ ត
មិ នន  
w 
2020
z 
z
   
1010 1010
ក្ោយ i    i2  1 1
w w 
2020
z 
ូចក្នុះ   មាន Re  1 , Im  0 ។
w 
៣.( កំណត់ចំនន
ួ ពិត a, b, c
x2 c
ក្ ីមបបា
ី ន  ax  b 
x 1 x 1


x2

 
ax  b x  1  c 
x 1 x 1
 
x  ax  a  b x  b  c
2 2
  
a  1 a  1
 
សមភាពក្នុះក្ផ្ទៀងផ្ទទត់រគប់ x  1 ោលោ a  b  0  b  1
b  c  0 c  1
 
ូចក្នុះ a  1 , b  1 , c  1 ។

x2 1
គណនាអំងក្តរោលកំណត់ I   dx
0 x 1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 146


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
1 x2 1  1 
ក្គបាន I  0 x  1 dx   x  1   dx
0
 x  1
1
1  1 
  x 2  x  ln x  1     1  ln 2   0 
2 0  2 
1
I  ln 2 
2
1
ី រឌក្ី ផ្រង៉ ់ផ្សែល E : y   
៤.( ក្គមានសមោ
20

y 3  ln y 
ក. បង្ហាញថា ក្បី f  x     1
20
    
f x 3  ln f x  លុះរាផ្ត
 
1 3
 
g x 
20
g x 
20
 
ផ្ ល g  ln f  
f
ក្យង
ី មាន g  ln f  g   
f
- លកខខណឌចាំបាច់

ក្បី  
f x  
1
20
 
f x 3  ln f x 
    
f

f
1
  3  ln f x 
20     
1
 g  
20
3g  
1 3
 g x 
20
 
g x 
20
   1
- លកខខណឌរគប់រោន់
1 3
ក្បី  
g x 
20
g x 
20
 
f 1 3

f

20
ln f 
20
 
1
 f  f  ln f  3 
20    
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 147
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

  
f x  
1
20   
f x 3  ln f x 
    
2

  1
 
ាម 1 & 2 ក្គបាន f  x   f x 3  ln f x  លុះរាផ្ត
20      

1 3
 
g x 
20
 
g x 
20
ផ្ ល g  ln f ។  
1 3
ខ. រកចក្មលយ ី ទូក្ៅននសមីោរ H : z   z
20 20
1 3 1 3
សមីោរ H : z   z  H : z  z  
20 20 20 20
1 1 1
សមីោរ z   z  0 មានសមីោរសំោល់ r  0r 
20 20 20
1
1 x
ក្នាុះចក្មលយ
ី នន z   z  0 គឺ y  Ae 20 , A ជាចំនួនក្ថរ។
20
1

 
x
 ចក្មលីយននសមីោរ H គឺមានរាង z  A x  e 20

1 1
1
    ជំនស
x x
 z   A x  e 20  A x e 20
ួ z & z  កែងសមីោរ
20
1 1 1
1 1 3
     
x x x
H ក្គបាន A x  e 20  A x  e 20  A x  e 20  
20 20 20
1
3
 
x
 A x  e 20  
20
1 1 1
3  20 x 3
   
 x  x
 A x  e A x   20e 20  c  3e 20  c
20 20
1
x
ូក្ចែុះ ចក្មលយ
ី នន H គឺ z  3  ce 20 , c ជាចំនន
ួ ក្ថរ។
ទាញរក f
1 3 1 3
សមោ
ី រ H : z 
20
z
20
មានរាង g  x 
20
 
g x 
20
 
1

   
x
ក្នាុះ g x ជាចក្មលីយននសមីោរ H  g x  3  ce 20

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 148


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 1
x 
ក្ោយ      
g  ln f  f x  exp g x   exp  3  ce 20 
   
 
 1
x 
ូចក្នុះ  
f x  exp  3  ce  , c ជាចំនន

20

ួ ក្ថរ។
 
៥.( ថង់មយ
ួ មានបូល 10 ចុះក្លខពី 1 ល់ 10 ។ ក្គចាប់បូល 2 ក្ោយចាប់
មដងមួយៗ ោក់ចូលវ ិញ។ រករបូបាបននរពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “ផ្លបូកក្លខក្លប
ី ូលទាំងពរី ក្សមី 8”
- ចំនន  
ួ ករណីអច n S  10  10  100

- ចំនួនករណីរសប n  A   7

ក្ររុះ A  1, 7  , 2, 6  ,  3, 5  ,  4, 4  ,  5, 3  ,  6,2  ,  7,1

n A 7
ូចក្នុះ របូបាបននរពឹតិតោរណ៍ A គឺ P  A    ។
n S  100

ខ. B : “ផ្លបូ កក្លខក្លប
ី ូលទាំងពរី តូចជាង 5”
- ចំនួនករណីរសប n B  6 
ក្ររុះ B  1,1 , 1,2  , 1, 3  , 2,1 , 2,2  ,  3,1

n B  3
ូចក្នុះ របូបាបននរពឹតិតោរណ៍ B គឺ P  B    ។
n S  50

ី  : 9x  4y  18x  16y  11  0 ជារាងសតង់ោ


៦.( A. បំផ្លងក្េលប 2 2

ក្គបាន   
 : 9 x 2  2x  4 y 2  4y  11 
  
 : 9  x  1  1  4  y  2  4   11 
2 2

   
   
2 2
  : 9 x  1  4 y  2  11  9  16

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 149


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 x  1   y  2 
2 2

ូចក្នុះ : 1 ។
4 9
រកកូេរក្ោក្ន ផ្ចិត កំពូល កំណំ រួចសង់ 

 x  1   y  2   x  h   y  k 
2 2 2 2

ក្េលប  :
ី  1 រាង 1
4 9 b2 a2
មានេ័កសធំរសបនឹងេ័កស y y ក្ យ
ី h  1, k  2, a  3, b  2
ក្ោយ c2  a 2  b2  c  5 ។
   
- កូេរក្ោក្នផ្ចិត I h, k  I 1, 2

- កូេរក្ោកំពូល V h, k  a   V 1, 5  & V h, k  a   V 1, 1


1 1 2 2

- កូេរក្ោកំណំ F h, k  c   F 1,2  5  នង


1 ិ 1

F h, k  c   F 1,2  5 
2 2

B. ក្គមានគូប ABCD  EFGH រទនង 1 ឯកា និងក្ោលេរតូណរមា៉ល់

A, AB, AD, AE 


ក. កំណត់រគប់កូេរក្ោក្នកំពូលគូប

ក្យង
ី មាន A ជាគល់ននតរមុយ  A 0, 0, 0  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 150


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
AB  i  B 1, 0, 0

AD  j  D  0,1, 0 

AE  k  E  0, 0,1

 
AC  AB  AD  i  j  C 1,1, 0

AF  AB  AE  i  k  F 1, 0,1

AH  AD  AE  j  k  H  0,1,1
AG  AH  HG  AH  AB
 i  j  k  G 1,1,1 
បង្ហាញថា BDE ជារតីក្ោណសម័ងស
ក្ោយ      
B 1, 0, 0 , D 0,1, 0 , E 0, 0,1 ក្គបាន៖

 1
2
BD   12  02  2 

 1
2
BE   02  12  2   BD  BE  DE

 
2
DE  02  1  12  2 

ូចក្នុះ BDE ជារតីក្ោណសម័ងស។
ខ. កំណត់កូេរក្ោក្ន I ទរី បជំទមងន់រតក្ី ោណ BDE

ក្គបាន AI 
1
3

AB  AD  AE 
1 1 1
1
 1
3
1
3
 1
AI  i  j  k  i  j  k   , , 
3 3 3 3 3
1 1 1
ូចក្នុះ កូេរក្ោក្នននទរី បជំទមងន់គឺ I  , ,  ។
3 3 3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 151


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
1
បង្ហាញថា AI  AG
3

ាមសរមាយខាងក្លី 
1
3

AI  i  j  k 1
 AI  AG

AG  i  j  k 3

1
ូចក្នុះ AI  AG រតូវបានក្បីកបង្ហាញ។
3
គ. បង្ហាញថា I ជាចំក្ោលផ្កងនន A ក្លីបលង់ BDE
1 1 1
ក្យង
ី មាន AI   , , 
3 3 3
BD  AD  AB  j  i  1,1, 0  
BE  AE  AB  k  i   1, 0,1
 1 1
AI  BD     0  0  AI  BD
ក្គបាន  3 3
AI  BE    0  1  0  AI  BE
1
 3 3
ក្ យ
ី វ ិចទ័រ BD នង
ិ BE មន
ិ កូលក្ី នផ្េោែ  AI  BDE
ូចក្នុះ I ជាចំក្ោលផ្កងនន A ក្លីបលង់ BDE ។

 
៧.( A. ក្គឱ្ែេនគមន៍ g x  x 2  2  ln x កំណត់ក្លី 0,  ។  
ក. សក
ិ ាេក្ថរភាពនន g
1 2x 2  1
 
ក្គបាន g  x  2x 
x

x
ក្ោយ  
2x 2  1  0 & x  0 រគប់ x  0,   g  x  0  
ូក្ចែុះ  
g x ក្កន
ី ោច់ខាតក្លច 
ី ក្នាលុះ 0,  ។ 
គណនាលម ី វារតង់ 0 នង
ី ត ិ 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 152


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

  
ក្គបាន lim g x  lim x 2  2  ln x  0  2    
x 0 x 0
 
 2 ln x 
និង
x 
 
lim g x  lim x 2  1  2  2 
x  x x 

  1  0  0   ។
2
 
ខ. បង្ហាញថាសមោ ី រ g  x   0 មានឫស  ផ្តមួយគត់ចក្នាលុះ 1, 2 
ក្យង ី បាន g 1  1  2  ln 1  1  2  1
2

នង
ិ g  2   2  2  ln 2  2  ln 2
2

 g 1  g  2     2  ln 2   0

ក្នាុះាមរទស ឹ ប ដី ទតនមលកោ ដ ល ក្គបានសមោ ី រ g  x   0 មានឫសយ៉ង


ក្ោចោស់មយ ួ ក្ៅចក្នាលុះ 1, 2  ។ (១)

មយ៉ងក្ទៀតក្ោយ g  x  ក្កន ី ោច់ខាតក្លី  0,    g ក្កន ី ោច់ខាត


ក្លច ី ក្នាលុះ 1, 2  ។ (២)

ាម (១) នង ិ (២) :  ជាឫសនន g  x   0 ផ្តមួយគត់ចក្នាលុះ 1, 2  ។


គ. កំណត់សញ្ញានន g  x 

ក្ោយ g  x  ក្កន ី ោច់ខាតក្លច ី ក្នាលុះ  0,   ក្ យ


ី g    0 ក្គបាន៖
- ក្បី 0  x    g  x   0

- ក្បី   x  g  x   0
បង្ហាញថា ln   2   2
ក្ោយ  ជាឫសននសមីោរ g x  0  g   0    
  2  2  ln   0  ln   2   2
ូចក្នុះ ln   2   2 ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 153


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

  
2
B. ក្គមានេនគមន៍ f x  x 2  2  ln x មានរោប C និងកំណត់

 
ក្លីចក្នាលុះ 0, 
ក. គណនា f   x  ជាេនគមន៍នន g  x 

ក្គបាន f   x   2x  2  2  ln x  2  ln x 
 1
 2x  2    2  ln x  
 x

 2x 

2 2  ln x


2 x 2  2  ln x  
x x
2g x 
ផ្ត 
g x  x 2  2  ln x  f  x 
x

2g x  
ូចក្នុះ f  x   x
រតូវបានគណនា។

ខ. ទាញរកេក្ថរភាពនន f
2
ក្ោយ
x
   
 0 x  0,   f  x យកសញ្ញាាម g x ។  
     
- ក្បី 0  x    g x  0  f  x  0 : f x ជាេនគមន៍ចុះ។

- ក្បី x    g  x   0  f   x   0 : f  x  ជាេនគមន៍ក្កីន។
សង់ារាងេក្ថរភាពនន f

x 0  
 
f x  
 
 
f x
 
f 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 154


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

     
2
- តនមលេបបបរមា f    2  2  ln   2 1  2

 
- លីមីត lim f x  lim x 2  2  ln x   0  2    
2 2
 
x 0 x 0 
 
  2 ln x 2 
នងិ x 
 
lim f x  lim x 1   
x 
2

 x x  
 
 
  1  0   
2
  2

គ. គណនា f 1 , f  2  , f  3 

ក្គបាន f 1  1  2  ln1  5


2
2

f  2   2   2  ln 2   5.7
2
2

f  3   3   2  ln 3   9.8
2
2

សង់ផ្ខសក្ោង C តំោង f

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 155


វិញ្ញាសាទី១២
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖

ក. lim
x 0
sin3 2x
8x 3
ខ. lim
x  0
1  cos2 10x
10x 2 x 

គ. lim 9x 2  x  3x 
 
e 8x  1 sin2 x
ឃ. lim
x 0 2x 3
  
ង. lim ln ex  2  ln x  6  ។
x 

២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z1  2  i 2 និង z 2   3  i ។
z1
ក. គណនា u  z1  z 2 , v  z1  z 2 , w  ជារាងពីជគណិត។
z2
ខ. សរក្សរ z1 , z 2 & w ជាទរមង់រតីក្ោណមារត ។
 sin  x
 ebI x  1
៣. ក្គឱ្យអនគមន៍ f កំណត់ក្ោយ f x   1  x   ។
 m  x ebI x  1

ក. គណនាលម
ី ីត lim f x នង  
ិ lim f x ។
x 1 x 1
 
ី យអនគមន៍ f ជាប់រតង់ x  1 ។
ខ. ចូរកំណត់តម្មល m ក្ ីមបឱ្
៤. កំណត់តម្មលម្នចំនួនពត
ិ a & b ក្ ីមបឱ្
ី យអនគមន៍ g ដ លកំណត់ក្លី
 
ក្ោយ g x  ax  b  xe x មានបរមា រតង់ចំណច M 0, 2 ។  
x 2  3x  3
៥. ក្គឱ្យអនគមន៍ f x    x 2  2x  1
កំណត់រគប់ x  1 ។

b c
ក. កំណត់តម្មលម្ន a, b, c ក្ ីមបឱ្  
ី យ f x a   ។
x 1
 
2
x 1

ខ. គណនាអំងក្តរោល I   f x dx ។  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 156


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ី រសតង់ោប៉ារា៉ា បូ ល P ក្បក្ី យង
៦. 1. រកសមោ ី ស្គាល់កំពូល V 1,1 នង
ិ 
កំណំ F 1,1   ។ ចូរសង់រោបបញ្ជាក់។


2. កនងតរមុយអរតូណរមា៉ាល់ O, i , j , k  ម្នលំហ ក្គឱ្យ 4 ចំណច
A  5, 3, 1 , B  2, 3, 4  , C 1, 2, 0  នងិ S  2,1, 2  ។
ក. គណនាវ ិចទ័រ AB , AC , BC នង
ិ រករបដវងរជុងរតក្ី ោណ ABC
រួចបញ្ជាក់របក្េទម្នរតក្ី ោណ ABC ក្នេះ។
ខ. ចូរសរក្សរសមីោរប៉ារា៉ា ដម៉ាតម្នបនាាត់ L ោត់តាមចំណច S
រសប AB ។

ី របលង់ ABC នង
គ. គណនាផ្លគណវ ិចទ័រ AB  AC ។ រកសមោ ិ
គណនាម្ផ្ារកឡារតីក្ោណ ABC ។
x 1
៧. ក្យង
ី មានអនគមន៍ f x   
1  ex
ដ ល x  0 និងមានរោប C ។

ក. គណនាលីមីតក្ពល x  0 , x  0 , x   និង x  

 
ម្ន f x រួចទាញរកអសីមតូតឈរ និងក្ កម្នរោប C ។
ខ. បង្ហាញថាបនាាត់ D ដ លមានសមីោរ y  x  1 ជាអសីមតូ តក្រទត
ម្នរោប C ខាង  ។
 
គ. គណនាក្ រក្វី f  x រួចសិកាសញ្ជាក្ រក្វី ក្បី ឹងថា 1  xe x  0 x
ឃ. សង់តារាងអក្េរភាពម្ន f ។ រកកូអរក្ោក្នចំណចរបសពវរវាងរោប
C ជាមួយអ័កស x x ។
ង. សង់រោប និងអសីមតូ តទាំងអស់កនងតរមុយដតមួយ។
ច. ចូរសិកាអតថិភាពឫសរបស់សមីោរ m  me x  x  1  0 តាម
រោប C ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 157


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
sin3 2x 0
ក. lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0 8x 3 0
3
 sin 2x 
 lim   1  1 ។
3
x 0
 2x 
1  cos2 10x 0
ខ. lim 2
(រាងមិនកំណត់ )
x 0 10x 0
2 2
sin 10x sin 10x
 lim 2
 10 lim
x 0 10x x  0 100x 2
2
 sin10x 
 10 lim    10  1  10
2
x 0
 10x 
គ. lim
x 
 
9x 2  x  3x (រាងមិនកំណត់    )

 lim
9x 2

 x  9x 2
 lim
x
x  x 
9x 2  x  3x 1
x 9  3x
x
x 1
 lim  lim
x   1  x 
1
x  9   3 9 3
 x  x
 
1 1
 
90 3 6

ឃ. lim
e 8x

 1 sin2 x
(រាងមន
0
3 ិ កំណត់ )
x 0 2x 0
1 e 8x  1 sin2 x
 lim 
2 x 0 x x2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 158


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
2
1 e 8x  1  sin x  1

2
 lim 8   1 8 1  4
2 x  0 8x  x  2

   
ង. lim ln ex  2  ln x  6  (រាងមិនកំណត់    )
x 

 2
x e  
 ex  2  x
 lim ln    ln lim 
x 
 x 6  x   6
x 1  
 x
2
e
 ln lim x  ln e  0  ln e  1
x  6 10
1
x
២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z1  2  i 2 និង z 2   3  i
z1
ក. គណនា u  z1  z 2 , v  z1  z 2 , w  ជារាងពជ
ី គណិត
z2
ក្គបន u  z1  z 2   
 2 i 2   3 i 
u   2  3    2  1 i

v  z  z   2  i 2   
1 2
3 i 
  2  3    2  1 i

និង w
z1

2 i 2


2 1i i  3  
 3
2
z2  3 i i2 


2 i  3  i2  i 3 

1  3 4
2
 3 i 1i 3 

2
4 
 3 1    3  1 i

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 159
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

w

2 1 3   2 1  3  i
4 4
ខ. សរក្សរ z1 , z 2 & w ជាទរមង់រតីក្ោណមារត
 2 2   
ក្គបន z1  2  i 2  2  i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4

 3 1   5 5 
z2   3  i  2    i   2  cos  i sin 
 2 2   6 6 

  
2  cos  i sin 
z 4 4
និង w  1  
z2  5 5 
2  cos  i sin 
 6 6 
  5    5 
 cos     i sin   
4 6  4 6 
3  10 3  10
 cos  i sin
12 12
 7   7 
w  cos     i sin   
 12   12 
 sin  x
 ebI x  1
៣. ក្គឱ្យអនគមន៍ f កំណត់ក្ោយ f x   1  x  
 m  x ebI x  1

ក. គណនាលម
ី ីត lim f x នង  
ិ lim f x
x 1 x 1
 
sin  x
x 1
 
ក្គបន lim f x  lim
x 1 1  x
តាង t  1  x  x  1  t , t  0


sin  1  t   
  lim sin    t 
x 1
 
ក្នាេះ lim f x  lim
t 0

t t 0 t

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 160


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 lim
    1  
sin  t

t
t 0

ី lim f x   lim  m  x    m  1
ក្ហយ
x 1 x 1

ី យអនគមន៍ f ជាប់រតង់ x  1
ខ. កំណត់តម្មល m ក្ ីមបឱ្
អនគមន៍ f ជាប់រតង់ x  1 លេះរតាដត lim f x  lim f x  f 1
x 1
  x 1
  
 1
 m  1    m 

 1
ូចក្នេះ m រតូវបនកំណត់។

៤. កំណត់តម្មលម្នចំនួនពិត a & b
ក្ ីមបឱ្
ី យអនគមន៍ g ដ លកំណត់ក្លី   ក្ោយ g x  ax  b  xe x
g  0   2
មានបរមា រតង់ចំណច M  0, 2  ោលណា 
g   0   0
0  b  0  2 b  2
 
ក្ោយ g  x  a  e x x  1     
 
a  e 0  1  0 a  1
0

ូចក្នេះ a  1 , b  2 រតូវបនកំណត់។

x 2  3x  3
៥. ក្គឱ្យអនគមន៍ f x    x 2  2x  1
កំណត់រគប់ x  1

ក. កំណត់តម្មលម្ន a, b, c
b c
ក្ ីមបឱ្  
ី យ f x a   ក្គបន៖
x 1
 
2
x 1

x 2  3x  3 b c
 a  
x 2  2x  1 x 1
 
2
x 1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 161


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   
2
x 2  3x  3 a x  1  b x  1  c
 
x 2  2x  1  
2
x 1
x 2  3x  3 ax
2
  2a  b  x  a  b  c 
 
x 2  2x  1 x 2  2x  1
សមភាពក្នេះក្ផ្ាៀងផ្ទាត់រគប់ x  1 ោលណា៖
 a 1 a  1
 
 2a  b  3  b  1
a  b  c  3 c  1
 
ូចក្នេះ a  1 , b  1 , c  1 រតូវបនកំណត់។

ខ. គណនាអំងក្តរោល I   f x dx  
 
1 1 
ក្គបន   
I   f x dx   1 

 2
dx

x 1 x  1   
1
 x  ln x  1   c , c ជាចំនួនក្េរ។
x 1
៦. 1. រកសមីោរសតង់ោប៉ារា៉ា បូ ល P
ក្បីក្យង    
ី ស្គាល់កំពូល V 1,1 និងកំណំ F 1,1 មានអរក្ោក្ន ូចគ្នន
ក្នាេះ P មានអ័កសឆលេះរសបនង
ឹ អ័កសអប់សស
ី ក្ហយ ី រសតង់ោ
ី មានសមោ

   
2
រាង P : y  k  4p x  h
ក្ោយ P មានកំពូល V h, k   V  1,1  h  1 , k  1

មានកំណំ F h  p, k   F 1,1  1  p  1  p  2

ី រសតង់ោប៉ារា៉ា បូលគឺ P : y  1    
2
ូចក្នេះ សមោ  8 x 1 ។

សង់រោបបញ្ជាក់

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 162


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ប៉ារា៉ា បូល ោត់តាមចំណច៖

x 1 1 1
y 5 1 3

  
2. ក្គឱ្យ 4 ចំណច A 5, 3, 1 , B 2, 3, 4 , C 1, 2, 0 នង 
ិ S 2,1, 2  
ក. គណនាវ ិចទ័រ AB , AC , BC

ក្គបន   
AB  2  5, 3  3, 4  1  3, 0, 3 
AC  1  5,2  3, 0  1   4, 1,1
BC  1  2,2  3, 0  4    1, 1, 4 

ូចក្នេះ AB   3, 0, 3  , AC   4, 1,1 , BC   1, 1, 4  ។

រករបដវងរជុងរតក្ី ោណ ABC

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 163


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   3   
2 2
ក្យង
ី មាន AB  3, 0, 3  AB   0 2  3 3 2

   4    1
2 2
AC  4, 1,1  AC   12  3 2

BC   1, 1, 4   BC   1   1


2 2
 42  3 2

ូចក្នេះ AB  AC  BC  3 2 ឯកតារបដវង។
បញ្ជាក់របក្េទម្នរតក្ី ោណ ABC ក្នេះ
កនងរតីក្ោណ ABC មានរង្ហវស់រជុងទាំងបីក្សមីគ្នន (តាមសរមាយខាងក្លី)
ូចក្នេះ ABC ជារតក្ី ោណសម័ងស។
ខ. សរក្សរសមីោរប៉ារា៉ា ដម៉ាតម្នបនាាត់ L
បនាាត់ L ោត់តាមចំណច S 2,1, 2 រសប AB  
1
 
មានន័យថា u   AB  1, 0,1 ជាវ ិចទ័ររបប់ទិសម្ន L
3
ក្គបន L : x  x 0  at , y  y 0  bt , z  z 0  ct , t   
ូចក្នេះ L : x  2  t , y  1 , z  2  t , t   ។
គ. គណនាផ្លគណវ ិចទ័រ AB  AC
i j k
ក្គបន AB  AC  3 0 3  3i  15 j  3k
4 1 1

ូចក្នេះ ផ្លគណ AB  AC  3,15, 3 ។  


ី របលង់ ABC
រកសមោ
1
បលង់ ABC មានវ ិចទ័រណរមា៉ាល់ n 
3
AB  AC  1, 5,1  
ក្គបន ABC : x  5y  z  d  0 ដត C 1, 2, 0  ABC  
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 164
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក្នាេះ 
1  5 2  0  d  0  d   9

ូចក្នេះ ី របលង់ ABC : x  5y  z  9  0 ។


សមោ
គណនាម្ផ្ារកឡារតីក្ោណ ABC
1
តាមរូបមនត S ABC

2
AB  AC ដ ល AB  AC  3,15, 3  
1 3
 
2
ក្នាេះ S ABC
 3  152  32  1  25  1
2 2
3 27 9 3
 
2 2
9 3
ូចក្នេះ S ABC
 ឯកតាម្ផ្ា។
2
x 1
៧. ក្យង
ី មានអនគមន៍ f x 
1  ex
 
ដ ល x  0 និងមានរោប C

ក. គណនាលីមីតក្ពល x  0 , x  0 , x   និង x  
x 1 1
ក្គបន
x 0
 
lim f x  lim
x 0 1  e
x
    ក្ររេះ e x  1 ក្បី x  0
0
x 1 1
x 0
 
lim f x  lim
x 0 1  e
x
    ក្ររេះ e x  1 ក្បី x  0
0
x 1 
x 
 
lim f x  lim
x  1  e x

10
 

 1
x 1  
x 1 x
នង
ិ x 
 
lim f x  lim
x  1  e x
 lim 
x  1 
ex  x  1
e 
1
1
x
 lim x  x  01 0  0 ។
x  e 1 0 1
x
1
e

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 165


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ទាញរកអសីមតូតឈរ និងក្ កម្នរោប C
ក្ោយ 
lim f x   ក្គថាបនាាត់ x  0 ជាអសីមតូ តឈរម្ន C ។
x 0

ក្ហយ
ី lim f x   0 ក្គថាបនាាត់ y  0 ជាអសីមតូ តក្ កម្ន C ។
x 

ខ. បង្ហាញថាបនាាត់ D : y  x  1 ជាអសីមតូតក្រទតម្ន C ខាង 


x 1 
ក្យង
ី មាន  
lim  f x  y   lim 
x    x  1  e x
 x 1   
 
 1 
 lim x  1     1
1 e
x  x

 1  1  ex 
 lim x  1    
 1e 
x  x

 ex 
 lim x  1   
x 
1 e 
x 

xe x  e x 00
 lim  0
x  1  e x
10
ក្ររេះ lim xe x  0 , lim e x  0
x  x 

ូចក្នេះ បនាាត់ D : y  x  1 ជាអសីមតូតក្រទតម្នរោប C ។


គ. គណនាក្ រក្វី f  x  
x 1
ចំក្រេះ  
x  0, f x 
1  ex

 f  x  
1  e    e  x  1  1  e  xe  e
x x
x x x

1  e  1  e 
2 2
x x

1  xe x
ូចក្នេះ  
f x  , x  0 ។
1  e 
2
x

សិកាសញ្ជាក្ រក្វី ក្បី ឹងថា 1  xe x  0 x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 166


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

1  e 
2
ក្ោយ x
 0 & 1  xe x  0 x  0
1  xe x
  0 x  0
 
2
1  ex

ូចក្នេះ  
f  x  0 , x  0 ។

ឃ. សង់តារាងអក្េរភាពម្ន f

x  0 
 
f x
 

 
f x  0
 
រកកូអរក្ោក្នចំណចរបសពវរវាងរោប C ជាមួយអ័កស x x
រោប C របសពវជាមួយអ័កស x x ោលណា y  f x  0  
x 1
ក្នាេះក្គបន  0  x  1  0  x  1
1  ex
ូចក្នេះ ចំណច របសពវរវាងរោប C ជាមួយអ័កស x x គឺ  1, 0  ។

ង. សង់រោប និងអសីមតូ តទាំងអស់កនងតរមុយដតមួយ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 167


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ២ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ច. សិកាអតថិភាពឫសរបស់សមីោរ m  me x  x  1  0 តាមរោប C
សមីោរ m  me x  x  1  0 *
  
m 1  ex  x  1
x 1
 m
1  ex
 mf x  

ក្គទាញបនថា ឫសរបស់សមីោរ * គឺជាអប់សីសម្នចំណចរបសពវរវាង

រោប C តំណាងឱ្យអនគមន៍ y  f  x  ជាមួយបនាាត់  តំណាងឱ្យ


y  m ដ លបនាាត់  ដរបរបួលតាមតម្មល m រសបនឹងអ័កស x x ជានិចច ។
ូក្ចនេះ តាមរោបខាងក្លី ក្គទាញបន៖
 
- ក្បី m  , 0 : C   រតង់ពីចំណច ក្នាេះ * មានឫសពីរក្ផ្សងគ្នន 
- ក្បី m  0 : C   រតង់ចំណច 1, 0  
ក្នាេះ * មានឫសដត
មួយគត់ គឺ x  1 ។
 
- ក្បី m  0,  : C   រតង់១ចំណច ក្នាេះ * មានឫសដតមួយគត់។ 

ថ្ងៃប្បឡងជិតមកដល់ច ើយ Bro and Sis.

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 168


វិញ្ញាសាទី១៣
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖

x 

ក. A  lim x  x 2  3x  1 
x 0
x2  x  1  1
4x
ខ. B  lim

1  cos 2x 1  cos2 2x
គ. C  lim ឃ. D  lim ។
x 0 1  cos 3x x 0 tan2 2x
២. ក. សរក្សរចំនន ួ កំផ្ច ិ អាគយមង់ក្សមន
លិ w ដែលមានម៉ូឌលក្សមី 2 នង ី ង

2
ជារាងពជ
ី គណិត។
3
ខ. ក្ ោះរាយកនងសំណំ ចំននួ កំផ្លិច ន៉ូវសមោ
ី រ iz  2  4i  z
ក្ យឱ្យចក្មលីយជាទរមង់ពីជគណិត។
 1 1
 x  1
1 2
៣. ក. គណនាអាំងក្តរោល I  dx និង J    1   x  dx
1
 x e 

2x 
2
2
1
ខ. ក្គមានអនគមន៍ f x   
x2
ដែល x  0 ។

c
 
សរក្សរ f x ជារាង ax 2  b 
x2
រួចគណនា K   f x dx ។  
៤. ក. ក្ ោះរាយសមីោរឌីក្ផ្រង់ដសយល E : y   5y   4y  0 ។
ី ពក្ិ សស f មួយនន E ដែលបនាាត់បោះរតង់ O មាន
ខ. កំណត់ចក្មលយ
សមីោរ y  2x  1 ។
 
គ. តាង u x  2e x  e 4x ។ ក្  
ោះរាយវ ិសមីោរ u x  0 រួច

 
0 2
គណនា V   u x  dx ។
1  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 169


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
៥. កនងថង់មយ
ួ មានអំព៉ូល 15 ដែលកនងក្នាោះមានអំព៉ូលខ៉ូ ចគណភាព 5 ។
ី ង់ក្
ក្គចាប់យកអំព៉ូល 3 ក្ចញពថ យនចែនយ។ រករបូបាបដែល៖
ក. ចាប់មិនបានអំព៉ូលខ៉ូចគណភាពក្ាោះ។
ខ. ចាប់បានអំព៉ូលខ៉ូចគណភាពដតមួយគត់។
គ. ចាប់យងតិចបានអំព៉ូលខ៉ូចគណភាពមួយ។

ី រសតង់ ក្អលប
៦. 1. កំណត់សមោ ី ដែលមានកំព៉ូល 0, 5 និង 0, 5    
ក្ យ  
ី មានកំណំ 0, 3 ។ រួចសង់ក្អលប
ី ក្នោះ។
2. កនងតរមុយអរត៉ូណរមាល់ O, i , j , k   ននលំ ក្គឱ្យ 4 ចំណច
A 1,2, 7  , B  2, 0,2  , C  3,1, 3  នង
ិ D  3, 6,1 ។
ក. បង្ហាញថា A , B , C កំណត់បានបលង់ P មួយ។

 
ខ. ក្គមានវ ិចទ័រ n  1, b, c ជាវ ិចទ័រកនងលំ ដែល b, c  ។
a. កំណត់តនមល b នង
ិ c ក្ែម ី យ n ជាវ ិចទ័រណរមាល់ននបលង់ P ។
ី បឱ្
b. ទាញថាបលង់ P មានសមីោរ x  2y  z  4  0 ។
c. ក្តច ី លង់ P ឬក្ទ? គណនាចមាាយពច
ី ំណច D ក្ៅក្លប ី ំណច D
ក្ៅបលង់ P ។
 
៧. A. អនគមន៍ g x  e x  x  2 កំណត់រគប់ x  ។
ក. សក
ិ ាអក្ថរភាពនន g នង
ិ គ៉ូសតារាងអក្ថរភាពនន g (មន
ិ ចាំបាច់រក
លីមីតចងដែនកំណត់ក្ទ)។
ខ. ទាញរកសញ្ញានន g ចំក្ ោះរគប់ចំនន
ួ ពិត x ។
 x  1 e x
2
B. ក្គមានអនគមន៍ f x   
e 1
x
កំណត់រគប់ x  0 នង
ិ មាន

រោប C ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 170


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
x 3
ក. បង្ហាញថា x  0, f x  x  1   ex  1

ខ. គណនាលីមីតនន f រតង់ចងដែនកំណត់ រួចទាញរកអាសីមត៉ូតឈរ


និងក្ែកននរោប C ។
គ. បង្ហាញថាបនាាត់ D ដែលមានសមោ
ី រ y  x  1 ជាអាសម
ី ត៉ូ តក្រទត
ននរោប C ខាង  ។ សិកាទីតាង
ំ ក្ ៀបរវាង C និង D ។
   
គ. គណនាក្ែរក្វី f  x ជាអនគមន៍នន g x ។គ៉ូសតារាងអក្ថរភាពនន f

ឃ. រាយបំភ្ថា
លឺ សមោ  
ី រ f x  0 មានឫសដតមួយគត់ក្ៅចក្នាលោះ
1,2  ។ សង់រោប C អាសម
ី ត៉ូតទាំងអស់ នង
ិ បនាាត់បោះ T ។
ង. តាមរោប C កំណត់តនមល k ក្ែីមបឱ្ី យសមោ
ី រ e k x 1 k 2
x
 
មានឫសពរី ជានច
ិ ច។

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖


ក. A  lim x  x 2  3x  1
x 
 (រាងមិនកំណត់    )

A  lim

x 2  x 2  3x  1   lim 
 3x  1 
x  x 
x  x 2  3x  1 3 1
xx 1 
x x2
 1  1
x  3   x  3  
 x  x
 lim  lim
x 
3 1 x   3 1 
 
x  x 1   2
x x
x 1  1   2 
 x x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 171


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 1
3  
A  lim  x

 30
 
3  
x 
3 1 1 100 2
1 1  2
x x
x2  x  1  1 0
ខ. B  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0 4x 0

B  lim
x 2

x 1 1
 lim
x2  x  1  1
x 0
4x  x2  x  1  1  x 0
4x  x2  x  1  1 
 lim

x x 1   lim
x 1
x 0
4x  x2  x  1  1  x 0
4  x2  x  1  1 
01 1
 
4  0 01 1  8

1  cos 2x 0
គ. C  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0 1  cos 3x 0
2 2
   3x 
2
2 sin x  sin x   sin x 2
C  lim  lim    lim   2  
x 0 3x x 0
 sin 3x  x 0
 x 3x 3 
2 sin2    sin 
2  2   2 
2
 2 4
 1  1   
 3 9
1  cos2 2x 0
ឃ. D  lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0 tan2 2x 0
2
sin2 2x  sin 2x 
D  lim  lim  
x  0 tan 2 2x x  0 tan 2x
 
2
 sin 2x 2x 
 
2
 lim     11  1
x 0
 2x tan 2x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 172


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
២. ក. សរក្សរចំនន
ួ កំផ្លិច w ជារាងពីជគណិត
2
ចំនន ិ អាគយមង់ក្សមន
ួ កំផ្លិច w ដែលមានម៉ូ ឌលក្សមី 2 នង ី ង

3
2
ក្គបាន 
w  r cos   i sin  ដែល r  2 ,   
3
 2 2   1 3 
ក្នាោះ w  2  cos  i sin   2    i   1  i 3
 3 3  2 2 
 
ែ៉ូចក្នោះ w  1  i 3 ។
ខ. ក្ ោះរាយកនងសំណំ ក្ ី ជាទរមង់ពីជគណិត
យឱ្យចក្មលយ
សមីោរ iz  2  4i  z
 iz  z  2  4i  z i  1  2  4i  
 z  

 
2  4i 2 1  2i 1  i
1i 1i 1i 
 
2 1  i  2i  2i  2 1  i  2 
2

 z  
12  i 2 11

 z 

2 3i
 3i

2
ែ៉ូចក្នោះ ចក្មលីយននសមីោរគឺ z  3  i ។
៣. ក. គណនាអាំងក្តរោល

  x  1  x  1 x  1 dx
1 2 2 2
I  dx 
1 1
2
1
 1

  x  1   33  03  9  
3

3 
 1 3
 1 1
និង J    1   x  dx  x  ln x   e xdx
 x e 

 
 x  ln x  e x  c  x  ln x  e x  c , c ជាចំនន
ួ ក្ថរ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 173


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
c
 
ខ. សរក្សរ f x ជារាង ax 2  b 
x2

2x 
2
2
1
ក្យង
ី មានអនគមន៍ f x   
x2
ដែល x  0
2 2
 2x 2  1   1
ក្គបាន  
f x     2x  
 x   x
2
1 1
   
2
 2x  2 2x    
x x 
1
 4x 2  4  2
x
1
ែ៉ូចក្នោះ  
f x  4x 2  4 
x2
ដែល a  4 , b  4 , c  1 ។

គណនា K   f x dx  
 1 
ក្គបាន  
K   f x dx    4x 2  4  2  dx
x 

4  1
 x 3  4x      C
3  x
4 3 1
ែ៉ូចក្នោះ K  x  4x   C , C ជាចំនន
ួ ក្ថរ។
3 x
៤. ក. ក្ ី រឌក្ី ផ្រង់ដសយល E : y   5y   4y  0
ោះរាយសមោ
សមីោរសមាាល់ r 2  5r  4  0
មានរាង a  b  c  0  r1  1 , r2  4

ែ៉ូចក្នោះ ចក្មលីយននសមីោរគឺ y  Ae x  Be 4x , A, B ជាចំនន


ួ ក្ថរ។
ខ. កំណត់ចក្មលីយពិក្សស f មួយនន E
ី ពក្ិ សស f មួយនន E ដែលបនាាត់បោះរតង់ O មានសមោ
ចក្មលយ ី រ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 174


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 f  0  2
y  2x  1 ក្នាោះក្គបាន 

 
 f 0  y 0  2 0  1  1 
ក្  
យ f x មានរាង f x  Ae x  Be 4x    f   x   Ae x
 4Be 4x

A  4B  2 
A  2
ក្នាោះ  
A  B  1
 

B  1

ែ៉ូចក្នោះ ចក្មលយ
ី ពក្ិ សសក្នាោះគឺ f x  2e  e
x 4x
។ 
គ. ក្ ោះរាយវ ិសមីោរ u x  0  
ក្គបាន  
u x  0  2e x  e 4x  0  e x 2  e 3x  0  
ក្ យ e x  0 x  ក្នាោះវ ិសមីោរសមម៉ូល 2  e 3x  0
ln 2
 e 3x  2  3x  ln 2  x 
3
 ln 2 
ែ៉ូចក្នោះ ចក្មលយ
ី ននវ ិសមោ
ី រគឺ x   ,  ។
 3 

 
0 2
គណនា V  1 u x  dx
 2e  dx    4e 
0 2 0
ក្គបាន V  x
 e 4x 2x
 4e 5x  e 8x dx
1 1
0
 4 1 
 2e 2x  e 5x  e 8x 
 5 8  1
 4 1  2 4 1 
 2      2  5  8 
 5 8  e 5e 8e 
53 2 4 1
V   2  5  8
40 e 5e 8e
៥. កនងថង់មយ
ួ មានអំព៉ូល 15 ដែលកនងក្នាោះមានអំព៉ូលខ៉ូ ចគណភាព 5 ។
ី ង់ក្
ក្គចាប់យកអំព៉ូល 3 ក្ចញពថ យនចែនយ។ រករបូបាបដែល៖

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 175


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. ចាប់មិនបានអំព៉ូលខ៉ូចគណភាពក្ាោះ
តាងរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ A : “ចាប់មន
ិ បានអំព៉ូលខ៉ូ ចគណភាពក្ាោះ”
15! 15  14  13
 
- ចំនួនករណីអាច n S  C 15, 3 
3!12!
  6
 5  7  13

10! 10  9  8
 
- ចំនួនករណីរសប n A  C 10, 3 
3!7 !
 6
  10  3  4

n A 10  3  4  
24
ែ៉ូចក្នោះ ក្គបានរបូបាប P A   
  ។
n S 5  7  13  
91

ខ. ចាប់បានអំព៉ូលខ៉ូចគណភាពដតមួយគត់
តាងរពឹតតិោរណ៍ B : “ចាប់បានអំព៉ូលខ៉ូចគណភាពដតមួយគត់”
10!
   
- ចំនួនករណីរសប n B  C 5,1  C 10,2  5    2! 8 !
 559

n B  559 45
ែ៉ូចក្នោះ ក្គបានរបូបាប P  B     ។
n S  5  7  13 91

គ. ចាប់យងតិចបានអំព៉ូលខ៉ូចគណភាពមួយ
រពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ “ចាប់យងតច
ិ បានអំព៉ូលខ៉ូ ចគណភាពមួយ” ជារពត
ឹ ោ
តិ រណ៍
   
បំក្ពញនន A ។ ក្គបាន P A  P A  1  P A  1  P A    
24 91  24 67
ែ៉ូចក្នោះ  
ក្គបានរបូបាប P A  1 
91

91

91

ី រសតង់ ក្អលប
៦. 1. កំណត់សមោ ី
 
ក្អលីបមានកំព៉ូល 0, 5 និង 0, 5 ក្   យ
ី មានកំណំ 0, 3  
ក្ យកំព៉ូល និងកំណំ មានអរក្ ក្នក្ថរ ក្នាោះក្អលីបក្នោះមានអ័កស ំ

y  k    x  h 
2 2

រសបនឹងអ័កសអរក្ ក្ន និងមានសមីោររាង 1


a2 b2
- ផ្ចិត I ននក្អលីបគឺជាចំណចកណ្ដ
ា លននក្អលីប

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 176


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 00
h  0
 2
k  5  5  0
 2
10
- របដវងអ័កស ំ 2a  VV
1 2
a  5
2
   
- កំណំ h, k  c  0, 3  0  c  3  c  3 ក្រ ោះ c  0 ។

ក្លីសពីក្នោះក្ទៀត a 2  b 2  c 2  b  52  32  4
y2 x 2
ែ៉ូចក្នោះ សមីោរសតង់ ននក្អលីបគឺ E :  1 ។
25 4
សង់ក្អលីបក្នោះ

   
2. ក្គឱ្យ 4 ចំណច A 1,2, 7 , B 2, 0,2 , C 3,1, 3 នង  
ិ D 3, 6,1  
ក. បង្ហាញថា A , B , C កំណត់បានបលង់ P មួយ

ក្គបាន   
AB  1, 2, 5 , AC  2, 1, 4 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 177


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

i j k
ក្នាោះ AB  AC  1 2 5  3i  6 j  3k
2 1 4

ក្ យ  
AB  AC  3, 6, 3  0  0, 0, 0  
ក្គទាញបាន បីចំណច A, B,C មិនឋត
ិ ក្ៅក្លីបនាាត់ដតមួយ។
ែ៉ូចក្នោះ A , B , C កំណត់បានបលង់ P មួយ ។

 
ខ. ក្គមានវ ិចទ័រ n  1, b, c ជាវ ិចទ័រកនងលំ ដែល b, c 
a. កំណត់តនមល b នង ី យ n ជាវ ិចទ័រណរមាល់ននបលង់ P
ិ c ក្ែីមបឱ្
- រក្បៀបទី១
 
ី យ n  1, b, c ជាវ ិចទ័រណរមាល់ននបលង់ P លោះរតាដត
ក្ែីមបឱ្
1 b c
n & AB  AC ក៉ូលីក្នដអ៊ែរគ្នន     b  2 , c  1 ។
3 6 3
- រក្បៀបទី២
 
ី យ n  1, b, c ជាវ ិចទ័រណរមាល់ននបលង់ P លោះរតាដត
ក្ែីមបឱ្
n  AB n  AB  0
 
    
1 1  b 2  c 5  0
 
n  AC n  AC  0     
1 2  b 1  c 4  0

1  2b  5c  0 
b  2
 
2  b  4c  0
 c  1

ែ៉ូចក្នោះ b  2 , c  1 រតូវបានកំណត់តនមល។

b. ទាញថាបលង់ P មានសមីោរ x  2y  z  4  0
បលង់ P ោត់តាមចំណច B 2, 0, 2 នង  
ិ មានវ ិចទ័រណរមាល់ n  1, 2,1  
ក្នាោះ     
P : a x  x 0  b y  y0  c z  z 0  0 
 P :  x  2   2 y  0    z  2   0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 178


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ែ៉ូចក្នោះ P : x  2y  z  4  0 ។
ី លង់ P ឬក្ទ?
c. ក្តីចំណច D ក្ៅក្លប
ក្ យជំនស
ួ ក៉ូអរក្  ី របលង់
ក្នចំណច D 3, 6,1 ក្ៅកនងសមោ 
P : x  2y  z  4  0 ក្គបាន៖

 
3  2 6  1  4  3  12  1  4  12  0

ែ៉ូចក្នោះ ចំណច D មិនក្ៅក្លីបលង់ P ក្ទ។


គណនាចមាាយពីចំណច D ក្ៅបលង់ P
ax D  byD  cz D  d
តាមរ៉ូបមនត d D, P   
a 2  b2  c2
12 12
  2 6
 
2
1  2
2
1 2 6

ែ៉ូចក្នោះ 
d D, P  2 6 ឯកតារបដវង។

៧. A. អនគមន៍ g  x   e x
 x  2 កំណត់រគប់ x 

ក. សិកាអក្ថរភាពនន g និងគ៉ូសតារាងអក្ថរភាពនន g
ក្គបាន  
g x  ex  1 , x 

 
យក g  x  0  e x  1  0  e x  1  e 0  x  0

 
- ក្បី x  0  e x  1  0  g  x  0 : g x ចោះ  
- ក្បី x  0  e x  1  0  g   x   0 : g  x  ក្កន

x  0 
 
g x  

g x 

g 0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 179


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ខ. ទាញរកសញ្ញានន g ចំក្ ោះរគប់ចំនន


ួ ពិត x
តាមតារាងអក្ថរភាពខាងក្លី ក្គទាញបាន g x  g 0 , x    
ក្ 
យ g 0  e0  0  2  1  2  3  0

ែ៉ូចក្នោះ ក្គទាញបាន g x  0 , x    ។

 x  1 e x
2
B. ក្គមានអនគមន៍ f x   
ex  1
កំណត់រគប់ x  0 និងមាន

រោប C
x 3
 
ក. បង្ហាញថា x  0, f x  x  1 
e 1 x

 x  1 e  2   x  1  e   x  1   x  3
x x

រគប់ x  0, f x   
ex  1 ex  1


 
x  1 ex  1  x  3  
 
x  1 ex  1   x 3
e 1 x
e 1
x
ex  1
x 3
 
f x  x 1 x
e 1
x 3
ែ៉ូចក្នោះ  
x  0, f x  x  1 
ex  1

ខ. គណនាលីមីតនន f រតង់ចងដែនកំណត់
x  1e x
2 xe x  e x  2
ក្គបាន lim f x
x 
   lim
x  ex  1
 lim
x  ex  1
002
  2 ក្រ ោះ lim xe x  0 , lim e x  0
0 1 x  x 

x 1 e 2
x
 
x 
 
lim f x  lim
x  ex  1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 180


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 1 2   1 2 
xe x  1   x  x 1   x 
 x xe  x xe 
 lim  lim 
x   1 x  1
ex 1  x  1 x
 e  e

 1  0  0 
lim f x 
x 
  10
 ។

 
x  1 ex  2
នង
ិ x 0
 
lim f x  lim
x 0 ex  1
 

ក្រ ោះ
  
lim  x  1 e x  2   0  1  1  2  3
 x 0   

lim
x 0

e 1  11  0
x

ទាញរកអាសម
ី ត៉ូតឈរ នង
ិ ក្ែកននរោប C
ក្ 
យ lim f x   ក្នាោះបនាាត់ x  0 ជាអាសីមត៉ូតឈរនន C ។
x 0

ក្ យ
ី lim f  x   2 ក្នាោះបនាាត់ y  2 ជាអាសីមត៉ូតក្ែកនន C ។
x 

គ. បង្ហាញថាបនាាត់ D : y  x  1 ជាអាសម
ី ត៉ូតក្រទតននC ខាង 
 x 3 
ក្គបាន
x  
 
lim  f x  y   lim  x  1  x
 x  e  1
  x 1   
 
 3
x 1  
x 3 x
 lim x  lim 
x  e  1 x   1
ex 1  x 
 e 
3
1
x x  01 0  0
 
lim  f x  y   lim x 
x    x  e 1 10
1 x
e
ែ៉ូចក្នោះ បនាាត់ D : y  x  1 ជាអាសម ី ត៉ូតក្រទតននC ខាង  ។
សិកាទីតាង
ំ ក្ ៀបរវាង C និង D

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 181


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
x 3
រគប់ x  0, f x  y    ex  1
- យក x  3  0  x  3 - យក ex  1  0  x  0

x  0 3 
x 3
 
f x y  x
e 1 

C ក្ៅ C ក្ៅ
ទតា
ី ងំ រវាង C & D C ក្ៅក្លី D
ក្រោម D ក្លី D

 
គ. គណនាក្ែរក្វី f  x ជាអនគមន៍នន g x  
e x
 
 xe x  e x e x  1  e x xe x  e x  2  
រគប់ x  0 , f  x   
e 
2
x
1
xe 2x  xe x  xe 2x  e 2x  2e x xe x  e 2x  2e x
 
  e 
2 2
ex  1 x
1



ex ex  x  2 
e 
2
x
1

exg x  
ដតក្  
យ g x e x  2  f x  x
 
e 
2
x
1

exg x  
ែ៉ូចក្នោះ ចំក្ ោះរគប់ x  0 , f  x    ។
e 
2
x
1

គ៉ូសតារាងអក្ថរភាពនន f
ex
ក្ យ  0 x  0 និង g x  0 x     
 f  x  0 x  0
e 
2
x
1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 182


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

x  0 
f x    

f x    
2 

ឃ. រាយបំភ្ថា  
លឺ f x  0 មានឫសដតមួយគត់ក្ៅចក្នាលោះ 1,2 
តាមតារាងអក្ថរភាពខាងក្លី ក្យង
ី ក្ឃញ
ី ថា៖
     
- ក្លីចក្នាលោះ , 0 អនគមន៍ f x  2  f x  0 គ្នមនឫសក្លី , 0  
- ក្លីចក្នាលោះ  0,   អនគមន៍ f  x  ជាប់ និងក្កីន ច់ខាតពី  ,  

ក្នាោះសមីោរ f  x   0 មានឫសដតមួយគត់ក្ៅចក្នាលោះ  ,   ។


2

មយងក្ទៀត 1,2  ជាចក្នាលោះរងនន ,  ក្  យ 
ី f 1 
e 1
0

23 1 e2  2

និង f 2  2  1 
e2  1
 1  
e2  1 e2  1
 0 ក្គទាញបានថា

ឫសដតមួយគត់ក្នាោះគឺក្ៅកនងចក្នាលោះ 1,2  ។
សង់រោប C អាសម
ី ត៉ូតទាំងអស់

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 183


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៣ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ង. កំណត់តនមល k ក្ែីមបឱ្  
ី យ e k  x  1  k  2 មានឫសពរី ជានច
x
ិ ច
សមោ
ី រ  
ex k  x  1  k  2 *
 ke x  xe x  e x  k  2
  
k e x  1  xe x  e x  2

 k 
 x  1 e x
2
ex  1
 k f x  
ក្នាោះចំនន
ួ ឫសននសមោ
ី រ * គជា 
ឺ ចំនួនចំណចរបសពវរវាងរោប C តាង
 
អនគមន៍ f x ជាមួយបនាាត់ក្ែក  : y  k ដរបរបតលតាមតនមល k ។
តាមរ៉ូប ក្គបានរោប C ោត់បនាាត់  រតង់ពីរចំណចោលណ្ដ k  2 ។
ែ៉ូចក្នោះ ក្ែីមបឱ្ 
ី យសមីោរ * មានឫសពីរជានិចចោលណ្ដ k  2 ។

រវល់ចៅណា បានទុកខ្ញុំចោល Bro and Sis?

អូនអាចជួយឱាយ Bro and Sis ប្បឡងជាប់បាន។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 184


វិញ្ញាសាទី១៤
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
2  1  cos x cos x
ក. A  lim ខ. B  lim
x 0 sin2 x x
 
2 x
2
x 8
 
3
គ. C  lim ឃ. D  lim x  x 2  2x  7 ។
x 2 x  2x  8
2 x 

២. ក. ក្ ោះរាយកនុងសំណុំចំននួ កុំផ្លិច z 2  4 3x  16  0 រួចសរក្សរ


ឫសទំងពីរជាទរមង់រតីក្ោណមារត។
ខ. ក្គឱ្យ a  2 , b  2  2i 3 , c  3  3i 3 ។
a b
ចូរគណនា a  b  c , a  b  c និង  c

៣. ក្គមានសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   2y  2 e 2x  1 ។ 
 
ក. បង្ហាញថា h x  2xe 2x  1 ជាចក្មលីយពិក្សសមួយនន E ។
ខ. តាង y  z  h ។ បង្ហាញថា y ជាចក្មលីយនន E លុោះរតាស្ត z
ជាចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ z   2z  0 ។
គ. ក្ ោះរាយសមីោរ z   2z  0 ។ ទញរកចក្មលីយទូក្ៅនន E ។
៤. កំណត់ចំនន
ួ ពិត a, b, c ក្ ីមបឱ្   
ី យ F x  ax  bx  c e ជា
2 x

រពម
ី ទ   
ី វី មួយននអនុគមន៍ f x  x  2x  2 e ។
2 x

 f x  dx
1
ទញរក I  ។
0

៥. កនុងចំក្ោមនារ ី 10 នាក់ននរកុមរបំមយ
ួ ក្គក្ឃញ
ី ថាមាននារ ី 3 នាក់មាន
ស្ននករបក់។ ក្គក្ររីសក្រសនារ
ី ី 2 នាក់ក្ យនច នយ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 185


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
រករបូបបននរពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “ស្ននករបក់ទង
ំ ពរី ”
ខ. B : “គ្មានស្ននករបក់ក្ាោះ”
គ. C : “យ៉ងតិចស្ននករបក់មានក់” ។
៦. 1. កំណត់សមីោរសតង់ ក្អលីបស្ លមានកំពូល 2, 3 និង 2, 3    
ក្ យ  
ី ោត់តាមចំណុច 0, 0 ។ សង់ក្អលីបក្នោះ។
2. កនុងតរមុយអរតូណរមា៉ល់ O, i , j , k  ននលំ ក្គឱ្យ 4 ចំណុច
A  3, 2,1 , B  5, 2, 3  , C  6, 2, 2  និង D  4, 3, 2  ។

ក. បង្ហាញថា A , B , C មិនរត់រតង់គ្មន និងបង្ហាញថា ABC ជា


រតីក្ោណស្កងសមបតកំពូល C ។
 
ខ. បង្ហាញថា n  2,1, 2 ជាវុ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC រួចទញរក

ី របលង់ ABC ។
សមោ
គ. បង្ហាញថាចមាាយពីចំណុច D ក្ៅបលង់ ABC ក្សាី 3 ឯកតា។
គណនាមាឌក្តរតាស្អ៊ែត ABCD ។
 
៧. A. អនុគមន៍ f x  ln e x  2e x   មាន C ជារោបតំោងកនុងតរមុយ

អរតូណរមា៉ល់ O, i , j ។
ក. បង្ហាញថា ចំក្ ោះរគប់ x    
ក្គបន f x  x  ln 1  2e 2x 
 
និង f x  x  ln 2  e 2x   ។

 
ខ. គណនា lim f x និងបង្ហាញថាបនាាត់ d1 : y  x ជាអាសុ ីមតូត
x 

ក្រទតននរោប C ។
គ. គណនា lim f x នង
x 
 
ិ បង្ហាញថាបនាាត់ d2 : y  x  ln 2 ជា
អាសុ ីមតូតក្រទតននរោប C ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 186


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ឃ. សិកាអក្េរភាពននអនុ គមន៍ f និងបង្ហាញថា f មានតនមលអបបបរមា
3
ក្សាន
ី ឹង
ln 2 ។
2
ង. សង់រោប C និងបនាាត់ d1 , d2 កនុងតរមុយស្តមួយ។ ( ln2  0.7 )

 
3
B. ក្គតាង I    f x  x  dx ។
2  
ក. បករាយ I តាមធរណីមារត។
ខ. បង្ហាញថាចំក្   
ោះរគប់ t   0,  ក្គបន ln 1  t  t ។
3
គ. ទញថា 0  I   2e 2xdx រួចគណនាតនមលអមនន I រតឹមក្រោយ
2

ក្កបៀសពីរខាង់។ (ក្គយក e 2  0.13 )។

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលីមីតខាងក្រោម៖
2  1  cos x 0
ក. A  lim (រាងម ន
ិ កំ ណត់ )
x 0 sin2 x 0

A  lim

2  1  cos x

1 
x 0 1  cos x
2
2  1  cos x
1  cos x 1
 lim 
x 0

1  cos x 1  cos x  
2  1  cos x
1 1
 lim 
x  0 1  cos x
2  1  cos x
1 1 1 2
   
11 2  11 22 2 8
cos x 0
ខ. B  lim (រាងមិនកំណត់ )
x
  0
2 x 
2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 187


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 
តាង t  x  x  t , t  0
2 2
 
cos   t 
ក្នាោះ B  lim 2   lim  sin t  1 ។
t 0 t t 0 t
x 8
3
0
គ. C  lim 2 (រាងមិនកំណត់ )
x 2 x  2x  8 0

C  lim
 
x  2 x 2  2x  4
 lim

x 2  2x  4 4  4  4
  2
x 2

x 2 x 4  x 2
 x 4 24


ឃ. D  lim x  x 2  2x  7
x 
 (រាងមិនកំណត់    )

D  lim

x 2  x 2  2x  7   lim 2x  7
x  x 
x  x 2  2x  7 2 7
 xx 1
x x2
 7 7
x 2   2 
 x x
 lim  lim
x   2 7  x 
2 7
x 1  1   2  1 1  2
 x x  x x

20 2
   1
1 1 0 0 11
២. ក. ក្ ោះរាយកនុងសំណុំចំនន
ួ កុំផ្លិច z 2  4 3x  16  0

    
2
ក្គបន    2 3  1 16  12  16  4

   4  2i

ក្នាោះ z1,2 
b     2 3  2i


 2 3  2i

a 1
ូចក្នោះ ឫសននសមីោរ z1  2 3  2i , z 2  2 3  2i ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 188


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
សរក្សរឫសទំងពីរជាទរមង់រតីក្ោណមារត
 3 1    
ក្គបន z 1  2 3  2i  4   i   4  cos  i sin 
 2 2   6 6

     
និង z 2  2 3  2i  z1  4 cos     i sin    
  6  6 
        
ូចក្នោះ z 1  4  cos  i sin  , z 2  4 cos     i sin     ។
 6 6   6  6 
a b

ខ. គណនា a  b  c , a  b  c និង  c
ក្យង
ី មាន a  2 , b  2  2i 3 , c  3  3i 3

ក្គបន   
a  b  c  2  2  2i 3  3  3i 3   
 2  2  2i 3  3  3i 3

  
 2  2  3  2 3  3 3 i  3  5i 3 
a  b   c   2   2  2i  
3   3  3i 3
 
 
 4  2i 3 3  3i 3 
 6  2  i 3 1  i 3 
 6  2  2i 3  i 3  3   6  5  i 3 

 30  6i 3

និង
a b

 
2  2  2i 3  
c 3  3i 3


4  2i 32 2  i 3 1  i 3
 
  
3  3i 3 3 1i 3 1i 3
  
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 189
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

2 2  2i 3  i 3  3


3 13
a  b 2 1  3i 3 1  3i 3 1 3
    i
c 3 4 6 6 2
៣. ក្គមានសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   2y  2 e 2x  1  
 
ក. បង្ហាញថា h x  2xe 2x  1 ជាចក្មលីយពិក្សសមួយនន E

ក្គបន    
h  x  2 e 2x  2xe 2x  2e 2x  4xe 2x

ក្នាោះ h   2h   2e 2x
 
 4xe 2x  2 2xe 2x  1 
 2e 2x  4xe 2x  4xe 2x  2  2e 2x  2
 
h   2h  2 e 2x  1 ក្ផ្ាៀងផ្ទាត់សមីោរ E

ូចក្នោះ  
h x  2xe 2x  1 ជាចក្មលីយពិក្សសមួយនន E ។

ខ. បង្ហាញថា y ជាចក្មលីយនន E លុោះរតាស្ត z ជាចក្មលីយនន z   2z  0

ក្យង
ី មាន y  z  h  y   z  h    z   h 
- លកខខណឌចំបច់
ក្បី y ជាចក្មលយ
ី នន E  y   2y  2 e  1
2x
 

 z h   2 z  h   2 e 2x
1 
 z   h   2z  2h  2 e  2x
1 
  
 z   2z  h   2h  2 e   2x
1 
 
ស្ត h   2h  2 e 2x  1 ក្នាោះក្គបន z   2z  0
ូក្ចនោះ ក្បី y ជាចក្មលយ
ី នន E  z   2z  0 (១)
- លកខខណឌរគប់រគ្មន់

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 190


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក្បី z   2z  0 ក្ យ
ី ក្យង
ី មាន h   2h  2 e  1
2x
 
ក្នាោះ z   2z   h   2h   0  2 e 2x
1 
 
z   2z  h   2h  2 e 2x  1 
 z   h   2 z  h   2 e 2x
1 
 z  h   2 z  h   2 e 2x
 1

 y  z  h ជាចក្មលយ
ី នន E
ូក្ចនោះ ក្បី z   2z  0 ក្នាោះ y  z  h ជាចក្មលីយនន E (២)
តាម (១) នង
ិ (២): y ជាចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ E លុោះរតាស្ត z ជាចក្មលយ
ី នន
សមីោរ z   2z  0 ។
គ. ក្ ោះរាយសមោ
ី រ z   2z  0
សមីោរសមាាល់របស់វាគឺ r  2  0  r  2

ូចក្នោះ ចក្មលីយទូក្ៅននសមីោរគឺ z  Ae 2x , A ជាចំនន


ួ ក្េរ។
ទញរកចក្មលីយទូក្ៅនន E
ចក្មលយ
ី ទូក្ៅនន E គឺ y  z  h ស្ ល z  Ae , h  2xe  1
2x 2x

ូចក្នោះ ចក្មលីយទូក្ៅនន E គឺ y  Ae 2x  2xe 2x  1 , A ក្េរ។


៤. កំណត់ចំនន
ួ ពិត a, b, c
ក្ ីមបឱ្  
ី យ F x ជារពម
ី ទ   
ី វី មួយននអនុគមន៍ f x  x  2x  2 e
2 x

ក្យងី មាន F  x   ax  bx  c  e
2 x

 F   x    2ax  b  ax  bx  c  e
2 x

  ax   2a  b  x  b  c   e
2 x
 
F  x  ជារពីមីទីវនន f  x   F   x   f  x 

  ax   2a  b  x  b  c   e   x  2x  2  e
2 x 2 x
 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 191


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
សមភាពក្នោះក្ផ្ាៀងផ្ទាត់រគប់ x  ោលោ៖
 a  1 a  1
 
2a  b  2  b  4
 b c  2 c  6
 
ូចក្នោះ ចំនន
ួ ពិត a  1 , b  4 , c  6 រតូវបនកំណត់។

 f x  dx
1
ទញរក I 
0

     
1 1
ក្គបន I  0 f x dx  F x  0  F 1  F 0
ក្ យ   
F x  x 2  4x  6 e x 
F 1   1  4  6  e 1
 11e 1
 
F  0    0  0  6  e
0
 6

ូចក្នោះ I  6  11e 1 ។
៥. កនុងចំក្ោមនារ ី 10 នាក់ននរកុមរបំមយ
ួ ក្គក្ឃញ
ី ថាមាននារ ី 3 នាក់មាន
ស្ននករបក់។ ក្គក្ររីសក្រសនារ
ី ី 2 នាក់ក្ យនច នយ។
រករបូបបននរពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “ស្ននករបក់ទង
ំ ពរី ”

    2!10!8 !  102 9  45
- ចំនួនករណីអាច n S  C 10,2 

- ចំននួ ករណីរសប n  A   C  3, 2   3
n A 3 1
ូចក្នោះ របូបបននរពតឹ ោតិ រណ៍ A គឺ P  A     ។
n S  45 15

ខ. B : “គ្មានស្ននករបក់ក្ាោះ”
7! 76
- ចំនន
ួ ករណីរសប n B  C 7,2      2!5!

2
 21

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 192


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   21 
n B 7
ូចក្នោះ របូបបននរពឹតតិោរណ៍ B គឺ P B    n S  45 15

គ. C : “យ៉ងតិចស្ននករបក់មានក់”
* រក្បៀបទី១
រពឹតតិោរណ៍ C ជារពឹតតិោរណ៍បំក្ពញនន B ។
7 8
ក្គបន៖    
P C P B 1 P C 1P B 1     15

15
* រក្បៀបទី២
- ចំនន    
ួ ករណីរសប n C  C 3,1  C 7,1  C 3,2  3  7  3  24   
n C  24 8
ូចក្នោះ របូបបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ C គឺ P C     ។
n S  45 15

៦. 1. កំណត់សមីោរសតង់ ក្អលីប
ក្អលប 
ី ស្ លមានកំពូល 2, 3 និង 2, 3 ក្    យ  
ី ោត់តាមចំណុច 0, 0
ក្ យអាប់សុស
ី ននកំពូលទំងពរី ក្សាគ្ម
ី ន ក្នាោះក្អលប
ី ក្នោះមានអ័កសធំរសបនង

y  k    x  h 
2 2

អ័កសអរក្ ក្ន នងមានសមោររាង E :


ិ ី 1
b2 a2
 22
h  2  2
 
- ផ្ចិត I h, k ជាចំណុចកោា លននកំពូល  
k  3  3  0
 2
- របស្វងអ័កសធំ ជាចមាាយរវាងកំពូលទំងពរី 2a  VV
1 2
 6 a  3

 
2
y2 x 2
ក្គបន E:
9

b2
 1 ស្តក្  
យចំណុច 0, 0  E

4
ក្នាោះ 0  2  1  b2  4
b

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 193


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
2
y2 x 2
ូចក្នោះ ី រសតង់
សមោ ននក្អលប
ី ក្នោះគឺ E :  1 ។
9 4
សង់ក្អលីបក្នោះ

   
2. ក្គឱ្យ A 3, 2,1 , B 5, 2, 3 , C 6, 2, 2 នង
ិ D 4, 3, 2    
ិ រត់រតង់គ្មន
ក. បង្ហាញថា A , B , C មន

ក្គបន  
AC  3, 0, 3 & BC  1, 4,1  
i j k
ក្នាោះ AC  BC  3 0 3  12i  6 j  12k
1 4 1

ក្គបន 
AC  BC  12, 6, 12  0  0, 0, 0   
 AC & BC មិនកូលីក្នស្អ៊ែរគ្មន។
ូក្ចនោះ បច ិ រត់រតង់គ្មន ។
ី ំណុច A , B , C មន
បង្ហាញថា ABC ជារតក្ី ោណស្កងសមបតកំពូល C
ក្យង 
ី មាន AC  3, 0, 3 & BC  1, 4,1  
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 194
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
2
 AC  3  0  3  3 2
2 2


 
2
  BC  1  4  1  18  3 2
2 2


        
AC  BC  3 1  0 4  3 1  0

 AC  BC & AC  BC

ូចក្នោះ ABC ជារតីក្ោណស្កងសមបតកំពូល C ។


 
ខ. បង្ហាញថា n  2,1, 2 ជាវុ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC
- រក្បៀបទី១
ក្យង 
ី មាន AC  BC  12, 6, 12  6 2,1,2  6n   
ក្គទញបនថា AC  BC នង
ិ n កូលក្ី នស្អ៊ែរគ្មន។
ក្ យ
ី ក្ យ AC  BC ជាវុ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC ។
ូចក្នោះ  
n  2,1, 2 ជាវុ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC ។

- រក្បៀបទី២

        
n  AC  2 3  1 0  2 3  0

n  AC
 
        
n  BC  2 1  1 4  2 1  0 n  BC
ក្ យ
ី AC & BC មិនកូលីក្នស្អ៊ែរគ្មន។
ូចក្នោះ  
n  2,1, 2 ជាវុ ិចទ័រណរមា៉ល់ននបលង់ ABC ។

ី របលង់ ABC
ទញរកសមោ
បលង់ ABC ោត់តាមចំណុច A 3, 2,1 ក្  យ 
ី មានវុ ិចទ័រណរមា៉ល់
n   2,1,2   ABC : a  x  x   b y  y   c  z  z   0
A A A

ABC : 2  x  3   y  2   2  z  1  0
ABC : 2x  y  2z  6  2  2  0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 195


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ូចក្នោះ ABC : 2x  y  2z  6  0 ។
គ. បង្ហាញថាចមាាយពីចំណុច D ក្ៅបលង់ ABC ក្សាី 3 ឯកតា
ax D  byD  cz D  d
តាមរូបមនត d D, ABC   
a 2  b2  c2
2x D  yD  2z D  6

22  12  22
24  3  22  6 9
  3
9 3
ូចក្នោះ ចមាាយពីចំណុច D ក្ៅបលង់ ABC ក្សាី 3 ឯកតា។
គណនាមាឌក្តរតាស្អ៊ែត ABCD
1
តាមរូបមនត VABCD  S h
3 ABC
1 1
 12   6   12
2 2 2
ស្ ល S ABC  AC  BC  9
2 2
និង 
h  d D, ABC  3 
1
ូក្ចនោះ  9  3  9 ឯកតាមាឌ។
VABCD 
3
  
៧. A. អនុគមន៍ f x  ln e x  2e x មាន C ជារោបតំោង 
ក. បង្ហាញថា ចំក្ ោះរគប់ x   
ក្គបន f x  x  ln 1  2e 2x  
  
រគប់ x  , f x  ln e x  2e x  ln e x 1  2e 2x 
    
 
 ln e x  ln 1  2e 2x  x  ln 1  2e 2x  
ូចក្នោះ ចំក្ ោះរគប់ x   
ក្គបន f x  x  ln 1  2e 2x ។  
បង្ហាញថា ចំក្ ោះរគប់ x   
ក្គបន f x  x  ln 2  e 2x  
  
រគប់ x  , f x  ln e x  2e x  ln e x e 2x  2 
    
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 196
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
 ln e x  ln 2  e 2x  x  ln 2  e 2x  
ូចក្នោះ ចំក្ ោះរគប់ x   
ក្គបន f x  x  ln 2  e 2x ។  
ខ. គណនា lim f x
x 
 
ក្គបន lim f  x   lim x  ln 1  2e    2x

x   x  
1
ក្រ ោះ lim e 2x  lim 0
x  x  e 2x

បង្ហាញថាបនាាត់ d1 : y  x ជាអាសុម
ី តូតក្រទតននរោប C
ក្គបន
x   
lim  f x  yd   lim x  ln 1  2e 2x  x 
1  x     

 lim ln 1  2e 2x
x 


 ln 1  2  0  0 
ូចក្នោះ បនាាត់ d1 : y  x ជាអាសុម
ី តូតក្រទតននរោប C ។
គ. គណនា lim f x
x 
 
ក្គបន lim f  x   lim  x  ln  2  e         2x

x   x  

 
2
ក្រ ោះ lim e 2x  lim e x 0
x  x 

បង្ហាញថាបនាាត់ d2 : y  x  ln 2 ជាអាសុ ីមតូតក្រទតននរោប C


ក្គបន
x   
lim  f x  yd   lim  x  ln 2  e 2x  x  ln 2 
2  x     
 lim ln 2  e 2x  ln 2 
x     
 ln 2  0  ln 2  0 
ូចក្នោះ បនាាត់ d2 : y  x  ln 2 ជាអាសុ ម
ី តូតក្រទតននរោប C ។
ឃ. សិកាអក្េរភាពននអនុ គមន៍ f

e x
 2e x   e x
x
 2e x e e  2
2x
 
ក្គបន f x   
e x  2e x e x  2e x
 x
e  2e x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 197


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
e x
ក្ យ
e x  2e x
 0 x   
 f  x យកសញ្ញាតាម e 2x  2 ។

1
យក e 2x  2  0  e 2x  2  2x  ln 2  x  ln 2
2
1
- ក្បី x 
2
 
ln 2  e 2x  2  0  f  x  0 : f x ចុោះ  
1
 
- ក្បី x  ln 2  e 2x  2  0  f  x  0 : f x ក្កីន
2
 
3
បង្ហាញថា f មានតនមលអបបបរមាក្សាន ី ង
ឹ ln 2
2
 ln 2 
ក្ យ f  
2
 
ី f  x បាូរសញ្ញាពី  ក្ៅ  រតង់
  0 ក្ យ    
 
ln 2 ln 2
x 
2
 
 f x មានអបបបរមារតង់ x 
2
ក្ យ
ី តនមលអបបបរមា
 ln 2 
គឺ f 
 2 

  f ln 2  ln e
ln 2
 
 2e  ln 2 
 1  2  2
 ln  2  2    ln  
 2  2 
4 2
 
3
3
 ln    ln 2 2  ln 2 2  ln 2
 2  2
 
3
ូចក្នោះ fmin  ln 2 ។
2
ង. សង់រោប C នង
ិ បនាាត់ d1 , d2 កនុងតរមុយស្តមួយ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 198


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
3
B. ក្គតាង I    f x  x  dx
2  
ក. បករាយ I តាមធរណីមារត
ក្លីចក្នាលោះ 2, 3 រោប C ក្ៅខាងក្លីបនាាត់អាសុ ីមតូតក្រទត d1
ូក្ចនោះ តាមន័យធរណីមារត I គឺជានផ្ារកឡាស្ផ្នកននបលង់ខ័ណឌក្ យ
រោប C ជាមួយអាសុម
ី តូតក្រទត d1 នង
ិ បនាាត់ឈរ x  2 , x  3 ។
ខ. បង្ហាញថាចំក្  
ោះរគប់ t   0,  ក្គបន ln 1  t  t 
តាង  
g t  t  ln 1  t , t  0 
1 t
ក្គបន 
g t  1  
1t 1t
 0 t  0

 g t  ក្កន
ី ច់ខាត រគប់ t  0
 g t   g  0  t  0
 g t   0  ln1  0
 t  ln 1  t   0 t  0
ូចក្នោះ ចំក្ ោះរគប់ t   0,   ក្គបន ln 1  t   t ។
3
គ. ទញថា 0  I   2e 2xdx
2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 199


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៤ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ


តាង t  2e 2x , t  0  ln 1  2e 2x  2e 2x តាម គ. 
ក្នាោះ  
f x  x  ln 1  2e 2x  
  
0  f x  x  2e 2x

 
3 3
 0 2  f x  x  dx  
2
2e 2xdx
3
 0  I   2e 2xdx
2

3
ូចក្នោះ 0I   2e 2xdx ។
2

គណនាតនមលអមនន I រតឹមក្រោយក្កបៀសពីរខាង់

 
3 3
ក្យង
ី មាន  2e 2xdx   e 2x   e 4  e 6  e 4 1  e 2
2 2

  1  e    0.13 1  0.13
2 2
 e 2 2

 0.0169  0.87  0.02  0.87  0.0174


3
ក្នាោះក្គបន 0  I   2e 2xdx  0  I  0.02
2

ូចក្នោះ 0  I  0.02 ។

ចមចក៏ឈប់ខវល់ពីអូនច ើយ Bro and Sis?

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 200


វិញ្ញាសាទី១៥
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
x3  1 3 sin 2x  4 sin x
ក. A  lim ខ. B  lim
x 1
x 2 1 x 0 x

2e 
2
  x 3  2019 
x
1
គ. C  lim sin  3  ឃ. D  lim ។
x 
 4x  1987x 
x  4e 2x  1
3 1 3 1 3 1 3 1
២. ចំនន
ួ កំផ្លិច z 1   i និង z 2   i ។
4 4 4 4
ក. គណនា z1  z 2 នងិ z1  z 2 ជាទរមង់ពជ ី គណិត។
ខ. សរក្សរជាទរមង់រតីក្ោណមារតនន z1  z 2 និង z1  z 2 ។

   z 
6 3
បង្ហាញថា z1  z 2 1
 z2 0 ។
៣. ក្ ោះរាយសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សែល E : y  12x 2  6x  4  0
រួចរកចក្មលយ
ី ពក្ិ សសមួយននសមោ
ី រ E ក្ យដង
ឹ ថាអនគមន៍ចក្មលយ
ី វា

ក្ផ្ទៀងផ្ទទត់ y 1  5 និង y  1  6 ។ 
៤. ក. ចូរគណនាអំងក្តរោល៖

3 x  1 2  4x 3  dx នង J  2 cos x 1  cos 2x dx ។

 
 
1
I 0   ិ 0 sin x
4 1 1
ខ. ចូរបង្ហាញថា 2   , x  2 រួចគណនា
x 4 x 2 x 2
4 4 
អំងក្តរោល K    2  dx ។
x  4
3

៥. កនងធងទី ១ មានឃលក្ី ខៀវ 5 រាប់ ចោះក្លខពី 1 ដល់ 5 និងឃលរី កហម 3


រាប់ ចោះក្លខពី 6 ដល់ 8 ។ កនងធងទី ២ មានឃលរី កហម 6 រាប់ ចោះ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 201


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក្លខពី 1 ដល់ 6 និងឃលក្ី ខៀវ 3 រាប់ ចោះក្លខពី 7 ដល់ 9 ។ ក្គចាប់យក
ឃលី 1 រាប់ពធ
ី ងទី 1 នង
ិ 1 រាប់ពធ
ី ងទី ២ ក្ យនចដនែ។
ចូរគណនារបូបាបននរពឹតតិោរណ៍ស្ដលក្គចាប់បាន៖
ក. A : “ឃលក្ី ខៀវទំង 2 រាប់”
ខ. B : “ឃលរី កហមទំងពីររាប់មានក្លខក្សស”
គ. C : “ឃលទ
ី ង
ំ 2 មានពណ៌ខសាន ស្តមានក្លខដូចាន” ។
៦. 1. ចូរបស្មលងសមីោរក្អលីប E : 9x 2  4y 2  36x  8y  4  0 ជា
ទរមង់សតង់ ។ កំណត់កូអរក្ ក្នផ្ចត
ិ កំពូល នង
ិ កំណំ រួចរករបស្វង
អ័កសតូច អ័កសធំ និងអិចសង់រទីសីក្តរបស់ E ។ សង់ក្អលីបក្នោះ។
2. កនងតរមុយអរតូណរមា៉ល់ O, i , j , k   ននលំហ ស្សវ៊ែ S មានសមីោរ

x  2  y  1
2 2
 z 2  26 នង
ិ បនាទត់ D មានសមោ
ី របា៉រ៉ ស្ម៉ត
x  1 , y  2  5t , z  4  5t , t    ។
ក. រកកូអរក្ ក្នចំណចរបសពវ A & B រវាងស្សវ៊ែ S នង
ិ បនាទត់ D ។
 
ខ. ក្បី C 2,1, 2 ។ គណនានផ្ទរកឡារតីក្ោណ ABC ។ សរក្សរ
សមីោរបលង់ោត់តាមបីចំណច A , B & C ។

៧. អនគមន៍ f កំណត់ចំក្   
ោះរគប់ x  ក្ 
យ f x  2x  4 e x

មាន C ជារោបតំណាងកនងតរមុយអរតូណរមា៉ល់ O, i , j  ។


ក. សក
ិ ាលម ី នន f រតង់  នង
ី ត ិ  ។
 
ខ. គណនាក្ដរក្វី f  x រួចសិកាទិសក្ៅអក្េរភាពនន f ។
គ. កំណត់សមីោរបនាទត់ប៉ោះ T ក្ៅនឹងរោប C រតង់ចំណច A មាន
អប់សស
ី 0 ។
ឃ. យក g ជាអនគមន៍មយ
ួ កំណត់ក្     
យ g x  f x  2x  4 
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 202
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
រគប់ x  ។
   
a. គណនា g  x និង g  x ។ សិកាទិសក្ៅអក្េរភាពនន

 
g  x និងទញរកសញ្ញានន g  x ក្លី   ។

b. គូសតារងអក្េរភាពននអនគមន៍ g ។ គណនា g 0 រួចទញ 


យកសញ្ញានន g ក្លី ។
c. ចូរទញរកទីតាង
ំ ក្ធៀបរវាងរោប C និងបនាទត់ T ។
 
ង. បង្ហាញថា ក្ៅចក្នាលោះ 1,2  សមីោរ f x  4 មានឫសស្តមួយគត់
តាងក្ យ ។
ច. សង់រោប C និងបនាទត់ T កនងតរមុយស្តមួយ។

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលីមីតខាងក្រោម៖
x3  1 0
ក. A  lim (រងមិនកំណត់ )
x 1
x 2 1 0

A  lim
 x  1  x 2
x 1  x 2 1
x 1 x 2 1
 x  1  x  x  1   x  2  1 
2

 lim
x 1 x 1
 lim  x  x  1  x  2  1  1  1  1 
2

1 1  6
x 1

3 sin 2x  4 sin x 0
ខ. B  lim (រងមិនកំណត់ )
x 0 x 0
 3 sin 2x 4 sin x   sin 2x sin x 
B  lim     lim  6  4 
x 0
 x x  x 0  2x x 
 61 41  6  4  2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 203


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
  x 3  2019  
គ. C  lim sin  3  (រងមិនកំណត់ )
x 
 4x  1987x  
  2019  
 x 3   3  
  x  2019  3
 x 
C  sin lim  3   sin xlim
x  4x  1987x
 
  1987  
 x3 4  2  
  x  
 2019 
  3 
 sin  lim x   sin   0  sin   2
 x  4  1987  40 4 2
 
 x 
2

2e 
2
x
1 
ឃ. D  lim (រងមិនកំណត់ )
x  4e 2x
1 
2 2
 x  1   1
e  2  x  e 2x  2  x 
 e  e 
D  lim   lim 
x  4e  1
2 x x   1 
e 2x  4  2x 
 e 
2
 1
2  x 
 
2
e 2  0 4
 lim      1
x  1 40 4
4  2x
e
3 1 3 1 3 1 3 1
២. ចំនន
ួ កំផ្លិច z 1   i និង z 2   i
4 4 4 4
ក. គណនា z1  z 2 នងិ z1  z 2 ជាទរមង់ពជ ី គណិត
 3 1 3 1   3 1 3 1 
ក្គបាន z1  z 2    i    i
 4 4   4 4 
   
 3 1 3  1  3  1 3  1
    i
 4 4   4 4 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 204
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

2 3 11 3 1
z1  z 2   i  i ។
4 4 2 2
 3 1 3 1   3 1 3 1 
និង z1  z 2    i    i
 4 4   4 4 
   
 3 1 3  1  3  1 3  1
    i
 4 4   4 4 

2 2 3 1 3
z1  z 2   i   i
4 4 2 2
ខ. សរក្សរជាទរមង់រតក្ី ោណមារតនន z1  z 2 នង
ិ z1  z 2
3 1  
ក្គបាន z1  z 2   i  cos  i sin
2 2 6 6
1 3 2 2
នង
ិ z1  z 2    i  cos  i sin
2 2 3 3
  2 2
ដូចក្នោះ z 1  z 2  cos  i sin , z 1  z 2  cos  i sin ។
6 6 3 3

   z 
6 3
បង្ហាញថា z1  z 2 1
 z2 0
   
6

 
6
 z1  z 2   cos  i sin   cos   i sin   1
  6 6
ក្គបាន  3
  2 2 
 
3

 z1  z 2   cos  i sin   cos 2  i sin 2  1


  3 3 
z   z 
6 3
ដូចក្នោះ 1
 z2 1
 z2  1  1  0 ។
៣. ក្ ោះរាយសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សែល E : y  12x 2  6x  4  0
ក្គបាន E : y  12x 2  6x  4
 y   12x 
 6x  4 dx  4x 3  3x 2  4x  A , A ក្េរ
2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 205


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 y    4x 
 3x 2  4x  A  x 4  x 3  2x 2  Ax  B
3

ដូចក្នោះ ចក្មលីយនន E គឺ y  x 4  x 3  2x 2  Ax  B , A, B ក្េរ។


រកចក្មលីយពិក្សសមួយននសមីោរ E
ក្ យដឹងថាអនគមន៍ចក្មលីយវាក្ផ្ទៀងផ្ទទត់ y 1  5 នង
ិ y 1  6  

1  1  2  A  B  5 
B  2
ក្គបាន  
 434A6  A1
 
ដូចក្នោះ ចក្មលយ
ី ពក្ិ សសក្នាោះគឺ y  x  x  2x  x  2 ។
4 3 2

៤. ក. គណនាអំងក្តរោល៖


3 x  1 2  4x 3  dx

1
I  
0 
 

  
1 2 1
 3  x  1 x  1 dx  4  x 3dx
0 0
1
 1 1 
 
3
 3  x  1  4  x 4 
 3 4 0
1

 
  x  1  x 4   0  1  1  0  0    
3

  0

និង J 
 cos x 1  cos 2x  dx  
cos x  2 sin2 x
 0
2
sin x 
0
2
sin x
dx
 
  0
2
2 cos x sin xdx  0
2
sin 2xdx

1 1
  cos 2x  2   cos   cos 0
2 0 2
 
1
  1  1  1
2
 
4 1 1
ខ. បង្ហាញថា 2   , x   2
x 4 x 2 x 2

រគប់ x  2 ,
4

x 2  x 2    
x2  4 x 2 x 2   
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 206
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
x 2 x 2
 
x  2x  2  x  2 x  2 
4 1 1
 
x 4 x 2 x 2
2

4 1 1
ដូចក្នោះ   , x  2 ។
x 4 x 2 x 2
2

 4  4
គណនាអំងក្តរោល K   2  dx
x  4
3

4 4  4 1 1 
ក្គបាន K   2  dx      dx
3 x 2 x  2
x  4
3

4
 x 2 
4
 ln x  2  ln x  2   ln 
 x  2 3
3

2 1 1  4
 ln  ln  ln   4   ln
6 4 3  3
៥. កនងធងទី ១ មានឃលក្ី ខៀវ 5 រាប់ ចោះក្លខពី 1 ដល់ 5 នង
ិ ឃលរី កហម 3
រាប់ ចោះក្លខពី 6 ដល់ 8 ។ កនងធងទី ២ មានឃលរី កហម 6 រាប់ ចោះ
ក្លខពី 1 ដល់ 6 នង
ិ ឃលក្ី ខៀវ 3 រាប់ ចោះក្លខពី 7 ដល់ 9 ។ ក្គចាប់យក
ឃលី 1 រាប់ពីធងទី 1 និង 1 រាប់ពីធងទី ២ ក្ យនចដនែ។
ចូរគណនារបូបាបននរពត
ឹ តិោរណ៍ស្ដលក្គចាប់បាន៖
ក. A : “ឃលក្ី ខៀវទំង 2 រាប់”
5
- របូបាបស្ដលចាប់បានឃលក្ី ខៀវពីធងទី១ គឺ
8
3
- របូបាបស្ដលចាប់បានឃលក្ី ខៀវពីធងទី២ គឺ
9
5 3 5
ដូចក្នោះ របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ A គឺ P A     
8 9 24

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 207


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខ. B : “ឃលរី កហមទំងពីររាប់មានក្លខក្សស”
1
- របូបាបស្ដលចាប់បានឃលរី កហមមានក្លខក្សសពធ
ី ងទី១ គឺ
8
3
- របូបាបស្ដលចាប់បានឃលរី កហមមានក្លខក្សសពធ
ី ងទី២ គឺ
9
1 3 1
ដូចក្នោះ របូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ B គឺ P B     
8 9 24

គ. C : “ឃលទ
ី ង
ំ 2 មានពណ៌ខសាន ស្តមានក្លខដូចាន”
* រក្បៀបទី១

      
ក្គបាន C  b1, r 1 , b2, r 2 , b 3, r 3 , b 4, r 4 , b 5, r 5 , r 6,b 6 , r 7,b 7 
- ចំនន  
ួ ករណីអច n S  8  9  72

ួ ករណីអច n C   7
- ចំនន

 
n C 7
ដូចក្នោះ របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ C គឺ P C    n S  72

* រក្បៀបទី២
- ករណីចាប់ពីធងទី១បានឃលក្ី ខៀវ និងចាប់ពីធងទី២បានឃលរី កហម
5
ស្ដលឃលទ
ី ង
ំ ពីរមានក្លខដូចាន គឺ
89
- ករណីចាប់ពធ
ី ងទី១បានឃលរី កហម និងចាប់ពធ
ី ងទី២បានឃលក្ី ខៀវ
2
ស្ដលឃលទ
ី ង
ំ ពរី មានក្លខដូចាន គឺ
89
5 2 7
ដូចក្នោះ របូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ C គឺ P C    
89 89

72

៦. 1. បស្មលងសមីោរក្អលីប E ជាទរមង់សតង់
ក្យង
ី មាន E : 9x  4y  36x  8y  4  0
2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 208


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
   
E : 9x 2  36x  4y 2  8y  4 
   
E : 9 x  4x  4  4  4 y 2  2y  1  1  4
2

   
2 2
 E :9 x 2  36  4 y  1  4  4
E : 9 x  2     36
2 2
  4 y 1
9 x  2  4  y  1
2 2

 E:  1
36 36

 y  1   x  2 
2 2

ដូចក្នោះ សមីោរសតង់ E: 1 ។
9 4
កំណត់កូអរក្ ក្នផ្ចិត កំពូល និងកំណំ

 y  1   x  2  y  k    x  h 
2 2 2 2

ក្អលប E :
ី  1 មានរង 1
9 4 a2 b2
ស្ដល h  2 , k  1 , a  3 , b  2  c  a 2  b 2  5
ក្នាោះ E មានអ័កសធំរសបនឹងអ័កសអរក្ ក្ន ក្ហយ
ី ៖
   
- ផ្ចិត I h, k  I 2,1

- កំពូល V h, k  a   V  2, 4  & V h, k  a   V  2, 2 


1 1 2 1

- កំណំ F h, k  c   F  2,1  5  & F h, k  c   F  2,1 


1 1 2 2
5 
រករបស្វងអ័កសតូច អ័កសធំ និងអិចសង់រទីសីក្តរបស់ E
- របស្វងអ័កសតូច 2b  4
- របស្វងអ័កសធំ 2a  6

c 5
- អិចសង់រទីសីក្ត e   ។
a 3
សង់ក្អលប
ី ក្នោះ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 209


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   y  1
2 2
2. ក្គមានស្សវ៊ែ S : x  2  z 2  26
នង
ិ បនាទត់ D : x  1 , y  2  5t , z  4  5t , t   
ក. រកកូអរក្ ក្នចំណចរបសពវ A & B រវាងស្សវ៊ែ S នង
ិ បនាទត់ D
កូអរក្ ក្នននចំណចរបសពវក្នាោះគឺជាចក្មលីយននរបព័នធសមីោរ៖

   
 x  2 2  y  1 2  z 2  26 1
  
x  1

2  
y  2  5t 3  
z  4  5t

4  
   
យក 2 , 3 & 4 ជំនស ួ កនងសមីោរ 1 ក្គបាន៖ 
  2  5t  1   4  5t 
2 2
32  26
 9  1  10t  25t 2  16  40t  25t 2  26
 50t 2  50t  0  t  0 , t  1
x  1

- ក្បី t  0 យកក្ៅជំនស     
ួ កនង 2 , 3 & 4  y  2
z  4

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 210


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
x  1

- ក្បី t  1 យកក្ៅជំនស
ួ កនង 2 , 3 & 4  y  3     
z  1

ដូចក្នោះ កូអរក្ ក្នននចំណចរបសពវក្នាោះគឺ A 1,2, 4 & B 1, 3,1 ។    
ខ. គណនានផ្ទរកឡារតីក្ោណ ABC
  
ឥឡូវ A 1,2, 4 , B 1, 3,1 & C 2,1, 2 ក្គបាន៖   

AB  0, 5, 5 & AC  1, 1,2   
i j k
 AB  AC  0 5 5  5i  5 j  5k
1 1 2

1 1 5 3
 5 
2
ក្នាោះក្យង
ី បាន S ABC
 AB  AC   52  52 
2 2 2
5 3
ដូចក្នោះ S ឯកតានផ្ទ។
ABC

2
ី របលង់ោត់តាមបច
សរក្សរសមោ ី ំណ ច A , B & C
បលង់ ABC ោត់តាមចំណច A 1, 2, 4 ក្ហយ
ី មានវ ិចទ័រណរមា៉ល់  
1
n
5

AB  AC  1,1,1 ក្នាោះក្គបាន៖ 
    
ABC : a x  x A  b y  yA  c z  z A  0 
ABC :   x  1  y  2   z  4   0
ABC : x  y  z  1  2  4  0
ដូចក្នោះ ABC : x  y  z  3  0 ។
៧. អនគមន៍ f កំណត់ចំក្   
ោះរគប់ x   ក្ យ f x  2x  4 e x

មាន C ជារោបតំណាងកនងតរមុយអរតូណរមា៉ល់ O, i , j  ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 211


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. សិកាលីមីតនន f រតង់  និង 

  
ក្គបាន lim f x  lim 2x  4 e x  lim 2xe x  4e x  0
x  x 
 x 
 
ក្រ ោះ lim xe x  0 , lim e x  0
x  x 

និង   
lim f x  lim 2x  4 e     
x  x 
 x
  
ក្រ ោះ lim  2x  4    , lim e x
 
x  x 

ខ. គណនាក្ដរក្វី f  x  
    
ក្គបាន f  x  2x  4  2 e x  2x  2 e x 
ដូចក្នោះ f   x   2e 1  x  , x 
x

សិកាទិសក្ៅអក្េរភាពនន f
ក្ យ 2e x  0 x     f  x យកសញ្ញាតាម 1  x ។

- ក្បី x  1  1  x  0  f   x   0 : f  x  ក្កន

- ក្បី x  1  1  x  0  f   x   0 : f  x  ចោះ
គ. កំណត់សមីោរបនាទត់ប៉ោះ T
បនាទត់ប៉ោះ T ក្ៅនឹងរោប C រតង់ចំណច A មានអប់សីស 0
    
ក្គបាន T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0 ស្ដល x 0  0

ក្នាោះ f   0   2e 1  0   2 , f  0    0  4  e
0 0
4

ដូចក្នោះ សមីោរបនាទត់ប៉ោះក្នាោះគឺ T : y  2x  4 ។
    
ឃ. អនគមន៍ g x  f x  2x  4 រគប់ x  
a. គណនា g   x  នង ិ g   x 
ក្គបាន g   x   f   x   2  2e 1  x   2x

នង ិ g   x   2e 1  x  1  2xe
x x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 212


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

     
ដូចក្នោះ g  x  2e x 1  x  2 , g  x  2xe x ។

សក ិ ាទស ិ ក្ៅអក្េរភាពនន g   x 
ក្យង ី មាន g   x   2xe យកសញ្ញាផ្ទយពី x ក្រ ោះ 2e  0 x
x x

- ក្បី x  0  g   x   0 : g   x  ក្កនី
- ក្បី x  0  g   x   0 : g   x  ចោះ

ទញរកសញ្ញានន g   x  ក្លី

ក្ យ g   0   0 ក្ហយ ី g   x  បដូរសញ្ញាពី    ក្ៅ    រតង់ x  0


ក្នាោះអនគមន៍ g   x  មានតនមលអតប ិ រមារតង់ x  0 ។
 g   x   g   0  , x  ស្ត g   0   2e 1  0   2  0
0

ដូចក្នោះ ក្គទញបាន g   x   0 , x  ។

b. គូសតារងអក្េរភាពននអនគមន៍ g

x  0 
 
g x  

 
g x 
g 0


គណនា g 0 រួចទញយកសញ្ញានន g ក្លី

ក្គបាន g  0   f  0    0  4   4  4  0
ក្គទញបាន៖
 
- ក្បី x  0  g x  0

- ក្បី x  0  g  0   0

- ក្បី x  0  g  x   0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 213


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៥ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
c. ទញរកទីតាង
ំ ក្ធៀបរវាងរោប C និងបនាទត់ T
ក្យង  
ី មាន C : y  f x និង T : y  2x  4
  
ក្គបាន ផ្លដក yC  yT  f x  2x  4  g x   
តាមសរមាយខាងក្លី ក្គទញបាន៖
 
- ក្បី x  0  yC  yT  g x  0 : រោប C ក្ៅខាងក្លី T

- ក្បី x  0  y  y  g  0   0 : រោប C និង T របសពវាន


C T

- ក្បី x  0  y  y  g  x   0 : រោប C ក្ៅខាងក្រោម T


C T

ង. បង្ហាញថា ក្ៅចក្នាលោះ 1,2  សមីោរ f  x   4 មានឫសស្តមួយគត់


 f 1   2  4  e  2e
1

អនគមន៍ f  x    2x  4  e ក្គបាន 


x

 f  2    4  4  e  0
2

តាមសរមាយខាងក្លី f  x  ចោះរគប់ x  1 ក្នាោះ f  x  ចោះក្លី 1,2 

ក្ហយី f 1  2e  4  f  2   0 ក្នាោះមានចំនន ួ ពិត  ស្តមួយគត់

ស្ដល 1    2  f 1  f    4  f  2  ។

ដូចក្នោះ ក្ៅចក្នាលោះ 1,2  សមីោរ f  x   4 មានឫស  ស្តមួយគត់។


ច. សង់រោប C និងបនាទត់ T កនងតរមុយស្តមួយ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 214


វិញ្ញាសាទី១៦
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖

ក. A  lim
4x 2  1
ខ. B  lim

1  cos 2x   
1  2
x 1 x  
2 x 1 2
x  
2  2

គ. C  lim
x 
4x 2  1
x
ឃ. D  lim x  x 2  x  1 ។
x 
 
២. ក. សរក្សរចំនន លិ z 1  3  i និង z 2  1  i 3 ជាទរមង់
ួ កំផ្ច
រតីក្ោណមារត រួចគណនា z 16  z 26 ។
ខ. ក្គដឹងថា i 2  1 ។ គណនា i 2019 & i 2020 រួចសរក្សរ
i 2020  i 2019
z3  ជាទរមង់ពីជគណិត និងរតីក្ោណមារត ។
2
៣. រកចក្មលយ ី រឌក្ី ផ្រង៉ ់ស្សែល y  2020  e  e
ី ពក្ិ សសមួយននសមោ
x x
 
ក្ោយដឹងថា រោបននចក្មលីយវាោត់តាមគល់តរមុយ O ។
៤. ក. ចូរគណនាអំងក្តរោល៖

x  1
3

2 2  2 sin 2x
I   dx និង J  2
dx ។
 
2 2
1
x 0
sin x  cos x

ខ. គណនាក្ដរក្េននអន
ី  
គមន៍ f x  ln x  x 2  1 ។  
1 dx
ទាញរកអំងក្តរោល K  ។ 0
x2  1
៥. ក្គចាប់យកបូល 3 រាប់រពមាាក្ោយនចដនែក្ចញពីធងមួយស្ដលមាន
បូល 15 រាប់ ចុះក្លខពី 1 ដល់ 15 ។ចូរគណនារបូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍៖

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 215


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. A : “ចាប់បានបូលទាំង 3 រាប់ជាក្លខគូ”
ខ. B : “ចាប់បានបូល 2 រាប់គត់ជាក្លខក្សស”
គ. C : “ចាប់បានបូល 3 រាប់មានផ្លបូកក្លខក្សមី 15” ។
ី រសតង់ោ នង
៦. A. រកសមោ ិ សមោ
ី រទូក្ៅននក្អលប
ី E ស្ដលមានកំពូល
1
 
V1 0, 2 នង  
ិ V2 4,2 ក្ យ ិ សង់រទស
ី វាមានអច ី ក្ី ត e 
2


B. កាងតរមុយអរតូណរមា៉ល់ O, i , j , k  ននលំ ក្គមានបីចំណច
M  2,1, 0  , N 1, 1,2  នង
ិ P  2, 2, 0  ។
ក. បង្ហាញថា ចំណច M , N , P ជាកំពូលទាំងបនី នរតីក្ោណសមបាត ។
ខ. សរក្សរសមីោរបលង់  ស្ដលោត់តាមបីចំណច M , N , P ។

គ. រកសមីោរទរមង់ទូក្ៅននស្សវ S មួយស្ដលមានផ្ចិត I 1,2, 3 ក្   យ



ប៉ុះក្ៅនឹងបលង់  ។
៧. ក្គមានអនគមន៍ f កំណត់ចំក្ ុះរគប់ x  ក្ោយ

yf x 
1
 
3
 
x  ln 1  e x មាន C ជារោបតំណាង ។

 
A. ក. សិកាលីមីតនន f x រតង់  ។
1
ខ. បង្ហាញថាបនាាត់ 1 : y  x ជាអសមី តូតក្រទតននរោប C ។
3
2
 
គ. បង្ហាញថា ចំក្ ុះរគប់ x  , f x   x  ln 1  e x ។
3
 
ឃ. សក ិ ាលមី ត  
ី នន f x រតង់  ។ ទាញរកសមោ ី រអសីមតូតក្រទត
 2 ននរោប C ។
ង. សិកាទីតាង
ំ ក្ធៀបរវាងរោប C និងអសីមតូ ត 1 រួច  2 ។
 
B. ក. គណនាក្ដរក្េី f  x រួចសក
ិ ាសញ្ញា f  x ។  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 216


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខ. បង្ហាញថា អនគមន៍ f មានបរមាមួយ រួចគណនាតនមលបរមាក្នាុះ។
គូសតារាងអក្េរភាពនន f ។
គ. សរក្សរសមីោរបនាាត់ប៉ុះ T ក្ៅនឹងរោប C រតង់ចំណច A មាន
អប់សស
ី 0 ។

ឃ. គណនា f 1 ។ សង់បនាាត់ 1, 2,T និងរោប C ។

(ក្គឱ្ែ ln 2  0.7 , ln 3  1.1 , ln e  1  1.3 )  

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលីមីតខាងក្រោម៖
4x 2  1 0
ក. A  lim (រាងមិនកំណត់ )
x
1
1 0
2 1 x
2
4x 2  1  1 
A  lim   x   1
1 1  2 
x
2 x  1  
2
 lim

2x  1 2x  1   1
  x   1
 
1 2x  1  2 
x
2  
2
 1   1   1 1 
  
 lim 2 2x  1   x   1   2  2   1   

  1
x
1
2  2   2   2 2 


 2 11  11  8   
ខ. B  lim

1  cos 2x    0
(រាងមិនកំណត់ )
x

 
2
0
x  
2

 2
 
តាង t  x  x  t , t  0
2 2
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 217
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ក្នាុះ B  lim

1  cos   2t     lim 1  cos 2t
t 0 t2 t 0 t2
2
2 sin2 t  sin t 

2
 lim 2
 2 lim   2 1  2
t 0 t t 0
 t 
4x 2  1 
គ. C  lim (រាងមិនកំណត់ )
x  x 
 1  1
x2 4  2  x 4
 x  x2
C  lim  lim
x  x x  x
 1
 x 4 2
 lim x  lim 4  1  4  0  2
x  x x  x2

 1
x 4  2
 x   lim 4  1   4  0  2
xlim
  x x  x2


ឃ. D  lim x  x 2  x  1
x 
 (រាងមិនកំណត់    )

D  lim

x2  x2  x  1   lim 
 x 1 
x  x 
x  x2  x  1 1 1
 xx 1
x x2
 1  1
x  1    1  
 x  x
 lim  lim
x  x 
1 1 1 1
x x 1  2 1 1  2
x x x x


 10  
1 
1 100 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 218


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ួ កំផ្លិច z 1 និង z 2 ជាទរមង់រតីក្ោណមារត
២. ក. សរក្សរចំនន
 3 1    
ក្គបាន z1  3  i  2   i   2  cos  i sin 
 2 2   6 6

 1 3   2 2 
នង
ិ z 2  1  i 3  2    i   2  cos  i sin 
 2 2   3 3 

    2 2 
ដូចក្នុះ z 1  2  cos  i sin  , z 2  2  cos  i sin ។
 6 6  3 3 

គណនា z 16  z 26

ក្គបាន
 
z 6  26 cos   i sin   64 1  0i  64
1  
 6
 
z 2  2 cos 4  i sin 4  64 1  0i  64
6
 
ដូចក្នុះ z 16  z 26  0 ។

ខ. គណនា i 2019 & i 2020

   
1009 1009
ក្គបាន i 2019  i  i 2  i 1  i

និង i 2020  i 2019  i  i  i  i 2   1  1  


ដូចក្នុះ i 2019  i , i 2020  1 ។

i 2020  i 2019
សរក្សរ z 3  ជាទរមង់ពីជគណិត និងរតីក្ោណមារត
2
i 2020  i 2019 1i 2 2
ក្គបាន z3     i
2 2 2 2
     
ក្ យ
ី z 3  cos  i sin  cos     i sin   
4 4  4  4
2 2    
ដូចក្នុះ z3   i , z 3  cos     i sin    ។
2 2  4  4

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 219


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
៣. រកចក្មលីយពិក្សសមួយ


សមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សែល y  2020  e x  e x អចសរក្សរជា៖ 
ex ex
y 
2020  e x
 y   2020  e x dx

 y  
2020  e x

 
dx   ln 2020  e x  c , c ក្េរ
2020  e x

ក្ោយដឹងថា រោបននចក្មលីយវាោត់តាមគល់តរមុយ O
ក្នាុះ 
y 0  0   ln 2020  e 0  c  0  c  ln 2019

ដូចក្នុះ ចក្មលីយពិក្សសក្នាុះគឺ y  ln 2019  ln 2020  e x ។

៤. ក. គណនាអំងក្តរោល

 x  1
3
2 x 3  3x 2  3x  1
2
I  1 x 2 1 dx 
x2
dx
2
2 3 1  1 2 1
   x  3   2  dx   x  3x  3 ln x  
1
 x x  2 x 1
 1 1 
  2  6  3 ln 2      3  3 ln1  1 
 2 2 
 4  3 ln 2  2  3 ln 2  2
 
2  2 sin 2x 2  2 sin 2x
និង J   2
dx   2
dx
 sin x  cos x  sin x  2 sin x cos x  cos2 x
0 2 0 2

 2 1  sin 2x   
 2
dx  2
2dx  2x  2    0   ។
0 1  sin 2x 0 0

ខ. គណនាក្ដរក្េននអន
ី គមន៍ f x  ln x  x 2  1    

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 220


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

x 2
1 
ក្គបាន f x  

 x x2  1  

1
2 x2  1
x  x2  1 x  x2  1
2x
1
 2 x 2  1  1  x  1
  
x  x2  1  x2  1  x  x2  1
x2  1  x 1 1
  
x 1
2
x  x 12
x 1
2

1
ដូចក្នុះ  
f x  ។
x 12

1 dx
ទាញរកអំងក្តរោល K  0
x2  1
dx
   
1 1 1
ក្គបាន K    0 f  x dx   f x 0
0
x2  1
  
 f 1  f 0  ln 1  12  1  ln 0  02  1   
 
 ln 1  2  ln 1  ln 1  2  
ដូចក្នុះ K  ln 1  2  ។

៥. ក្គចាប់យកបូល 3 រាប់រពមាាក្ោយនចដនែក្ចញពធ
ី ងមួយស្ដលមាន
បូល 15 រាប់ ចុះក្លខពី 1 ដល់ 15 ។ចូរគណនារបូបាបននរពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “ចាប់បានបូលទាំង 3 រាប់ជាក្លខគូ”
15! 15  14  13
- ចំនួនករណីអច n S  C 15, 3   
3!12!
  6

 5  7  13

7!
- ចំនួនករណីរសប n A  C 7, 3   
3! 4 !
 35  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 221


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   35 
n A 1
ដូចក្នុះ របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ A គឺ P A    n S  35  13 13

ខ. B : “ចាប់បានបូល 2 រាប់គត់ជាក្លខក្សស”
8!
 
- ចំនួនករណីរសប n B  C 8,2  C 7,1   
2!6!
 
 7  72  4

n B 28  
ដូចក្នុះ របូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ B គឺ P B    

n S 65  
គ. C : “ចាប់បានបូល 3 រាប់មានផ្លបូកក្លខក្សមី 15”

ក្គបាន C 
     
 12,2,1 , 11, 3,1 , 10, 4,1 , 10, 3,2 , 9, 5,1 , 

 
   
 9, 4,2 , 8, 6,1 , 8, 5,2 , 8, 4, 3 , 7, 6,2 , 7, 5, 3  
ក្នាុះ ួ ករណីរសប n C   11
ចំនន
n C  11
ដូចក្នុះ របូបាបននរពឹតិតោរណ៍ C គឺ P C    ។
n S  455

ី រសតង់ោ នង
៦. A. រកសមោ ិ សមោ
ី រទូក្ៅននក្អលប
ី E
 
ក្អលីប E ស្ដលមានកំពូលV1 0, 2 និង V2 4,2 ក្   ី វាមានអិចសង់

1
រទស
ី ក្ី ត e  ។
2
អរក្ោក្នននកំពូលទាំងពីរដូ ចាា ក្នាុះ E មានអ័កសធំរសបនឹងអ័កស x x

 x  h   y  k 
2 2

ក្ យមានសមោរសតង់ោរាង E :
ី ី 1
a2 b2
 04
h  2
 
- ផ្ចិត I h, k ជាចំណចកណា
ា លននកំពូល   2
k  2  2  2
 2
- របស្េងអ័កសធំ 2a  VV
1 2
 4 a 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 222


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
c 1
- អិចសង់រទីសីក្ត e   c  ae  2   1
a 2
- តាមទំនាក់ទំនង a  b  c  b  a  c2  4  1  3
2 2 2 2 2

 x  2   y  2 
2 2

ក្គបាន សមោរសតង់ោ E :
ី 1
4 3
 
E : 3 x 2  4x  4  4 y 2  4y  4  12   
 E : 3x  4y  12x  16y  16  0
2 2

 x  2   y  2 
2 2

ដូចក្នុះ E:  1 ជាទរមង់សតង់ោ
4 3
នង
ិ E : 3x 2  4y 2  12x  16y  16  0 ជាទរមង់ទូក្ៅ។

B. ក្គមានបីចំណច M 2,1, 0 , N 1, 1,2 និង P 2, 2, 0     
ក. បង្ហាញថា ចំណច M , N , P ជាកំពូលទាំងបីននរតីក្ោណសមបាត


ក្គបាន MN  1, 2,2 , MP  0, 3, 0   
 1   2   2  3
2 2
 MN  2

0   3   0  3
2
MP  2 2

ក្គបាន MN  MP  MNP ជារតក្ី ោណសមបាតកំពូល M ។

ដូចក្នុះ ចំណច M , N , P ជាកំពូលទាំងបីននរតីក្ោណសមបាត។


ី របលង់  ស្ដលោត់តាមបច
ខ. សរក្សរសមោ ី ំណច M , N , P
i j k
ក្គបាន MN  MP  1 2 2  6i  3k  6, 0, 3  
0 3 0
1
បលង់  មានេ ិចទ័រណរមា៉ល់ n 
3
MN  MP  2, 0,1  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 223


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក្នាុះ  : 2x  z  d  0
ស្ត   
M 2,1, 0    2 2  0  d  0  d  4

ដូចក្នុះ សមីោរបលង់  : 2x  z  4  0 ។
ី រទរមង់ទូក្ៅននស្សវ S
គ. រកសមោ
ស្សវ S ស្ដលមានផ្ចិត I 1,2, 3 ក្   យ ី ប៉ុះក្ៅនឹងបលង់ 
2 1   3   4 5
ក្នាុះ 
r  d I ,     5 ជាោំនន S
22  02  12 5

   y  y    z  z   R
2 2 2
ក្គបាន S : x  xI I I
2

S :  x  1   y  2    z  3    5 
2 2 2 2

 S : x 2  2x  1  y 2  4y  4  z 2  6z  9  5
 S : x 2  y 2  z 2  2x  4y  6z  9  0
ដូចក្នុះ S : x 2  y 2  z 2  2x  4y  6z  9  0 ។
៧. ក្គមានអនគមន៍ f កំណត់ចំក្ ុះរគប់ x  ក្ោយ

yf x 
1
 
3

x  ln 1  e x មាន C ជារោបតំណាង ។
A. ក. សិកាលីមីតនន f x រតង់   
1 
x 
 
ក្គបាន lim f x  lim  x  ln 1  e x   
x  3
 
 
ក្រ 
ុះ lim e x  0  lim ln 1  e x  ln 1  0  0
x  x 
  
1
ខ. បង្ហាញថាបនាាត់ 1 : y  x ជាអសម
ី តូតក្រទតននរោប C
3
ក្យង
ី មាន 
x 
 
lim  f x  y    lim ln 1  e x  0
1  x 
 
1
ដូក្ចាុះ ក្គទាញបានថា 1 : y  x ជាអសីមតូតក្រទតននរោប C ។
3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 224


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

គ. បង្ហាញថា ចំក្
2
ុះរគប់ x  , f x   x  ln 1  e x
3
   
1
  2

រគប់ x  , f x  x  ln 1  e x   x  x  ln 1  e x
3 3
  
2
  x  ln e x  ln 1  e x
3
 
2
  x  ln e x 1  e x 
3    
2 2

  x  ln e x  e x x   x  ln 1  e x
3 3
  
2
 
ដូចក្នុះ ចំក្ ុះរគប់ x  , f x   x  ln 1  e x ។
3
 
ឃ. សិកាលីមីតនន f x រតង់   
 2 
x 
 
x 
 3 
2
3
 
ក្គបាន lim f x  lim   x  ln 1  e x      0    
ក្រ ុះ lim e x  0  lim ln 1  e   ln 1  0   0 x
x  x 

ទាញរកសមោ
ី រអសីមតូតក្រទត  2 ននរោប C
2
   
ក្ោយ f x   x   x ស្ដល  x  ln 1  e x
3
   
មាន   
lim  x  lim ln 1  e x  ln 1  0  0
x  x 
  
2
ដូក្ចាុះ ក្គទាញបានថា 2 : y   x ជាអសីមតូតក្រទតនន C ។
3
ង. សិកាទីតាង
ំ ក្ធៀបរវាងរោប C និងអសីមតូ ត 1 រួច  2
 
- រវាង C និង 1 ក្គបាន f x  y   ln 1  e x
1
 
រគប់ x  , e  0  1  e  1  ln 1  e   ln 1  0
x x x

 f  x   y  ln 1  e   0
1
x

ដូក្ចាុះ រោប C ឋត
ិ ក្ៅខាងក្លអ
ី សម
ី តូតក្រទត 1 ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 225


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
- រវាង C នង
ិ  2 ក្គបាន f x  y 2  ln 1  e
x
   
រគប់ x  , e x  0  1  e x  1  ln 1  e x  ln 1  0  
  
f x  y   ln 1  e x  0
2
 
ដូក្ចាុះ រោប C ឋត
ិ ក្ៅខាងក្លីអសីមតូតក្រទត  2 ។
B. ក. គណនាក្ដរក្េី f  x  
2 1  ex

2 
ex 
រគប់ x  , f  x   
3
  1  ex
  
3 1  ex
3e x  2e x  2 ex  2
 
3 1  ex 
3 1  ex   
ex  2
ដូចក្នុះ f  x    , x  ។

3 1  ex 
សក
ិ ាសញ្ញា f  x  

ក្ោយ 3 1  e x  0 x   
 f  x យកសញ្ញាតាម e x  2 ។

យក ex  2  0  ex  2  x  ln2
- ក្បី x  ln 2  e x  2  0  f  x  0  
- ក្បី x  ln 2  e x  2  0  f  x   0

ខ. បង្ហាញថា អនគមន៍ f មានបរមាមួយ


 
ក្ោយ f  ln 2  0 ក្ ី f   x  បាូរសញ្ញាពី   
យ  
ក្ៅ  រតង់ x  ln 2

ក្គថា f  x  មានអបបបរមាមួយ។

ដូក្ចាុះ អនគមន៍ f មានបរមាមួយ ក្ៅរតង់ x  ln 2 ។


គណនាតនមលបរមាក្នាុះ

ចំក្ ុះ x  ln 2  f ln 2     2 ln 2
3

 ln 1  e ln 2 
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 226
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
2 ln 2 9 ln 3  2 ln 2
  ln 3 
3 3
9 ln 3  2 ln 2
ដូក្ចាុះ  
តនមលអបបបរមាក្នាុះគឺ f ln 2 
3

គូសតារាងអក្េរភាពនន f

x  ln 2 
 
f x  
 
 
f x 9 ln 3  2 ln 2
3

គ. សរក្សរសមីោរបនាាត់ប៉ុះ T
ឹ រោប C រតង់ចំណច A មានអប់សស
បនាាត់ប៉ុះ T ក្ៅនង ី 0
ក្គបាន  x  x   f x 
T : y  f  x0 0 0

 2

 f 0    0  ln 1  1  ln 2
 3
 
ចំក្ ុះ x0  0   12 1
f  0  
 3 11  6 
1
ដូចក្នុះ T : y   x  ln 2 ។
6
ឃ. គណនា f 1 
2
ក្គបាន 
f 1 
3
 
 ln 1  e  0.75  1.3  0.55

សង់បនាាត់ 1, 2,T នង ិ រោប C

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 227


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៦ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

អូនអាចជួយឱាយ Bro and Sis ប្បឡងជាប់បាន។

អររុណ Bro and Sis ច ើយន្ដលបានទិញខ្ញុំមក និងចប្បើប្បាស់ខ្ញុំរាល់


ថ្ងៃ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 228


វិញ្ញាសាទី១៧
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖

 sin x  cos x 
2
2x  x 2
ក. A  lim ខ. B  lim
x 2 6  x 2  5x
2x 1  sin 2x 
x

4

2x  x2  x 
គ. C  lim ឃ. D  lim cos  2 ។
 6x  1 
x 
x 0
2  2  sin 4x
២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z1  2019  2020i , z 2  2020  2019i និង
  
w  2 2   cos  i sin  ។
 3 3
ក. គណនា z  z1  z 2 រួចសរក្សរ z ជាទរមង់រតក្ី ោណមារត។
ខ. រកម៉៉ូឌល និងអាគយម៉ង់នន z 2 ។
គ. សរក្សរផ្លគណ z  w ជាទរមង់ពជ
ី គណិត។
៣. ក្គមានសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សែល E : y   y   2 y   y ។  
ក. សរក្សរ E ជាទរមង់សមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សែលលំដាប់២មានក្មគណក្េរ
អ៉ូម៉ូស្៉ សន។ ក្ដាោះរាយសមោ
ី រE ។
ខ. រកចក្មលីយមួយននសមីោរ E ក្ដាយដឹងថា y 1  2e និង 

y  0  1 ។

  4  6x  3x dx
1
៤. គណនាអាំងក្តរោល I 1  2
0

x 3  3x
 
0
I2   2
cos x  4 sin 2x dx នង
1 x 2  2 dx ។ (ស្ណនាំ៖
ិ I3 
0

x 3  3x x
ក្ដីមបគ
ី ណនា I 3 រតូវបង្ហាញថា 2 x  2 , x   2 )
x 2 x 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 229


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
៥. ក្គបក្ងកីតរកុមតំណាងាលាមួយមានសមាជិក 3 រ៉ូប ស្ដលក្រជីសក្ចញពី
ថាាក់ទ១
ី ០ ចំនួន 2 នាក់, ថាាក់ទី១១ ចំនួន 3 នាក់ និងថាាក់ទី១២ ចំនួន 4
នាក់។ តំណាងរកុមក្នោះរតូវបានក្រជីសក្រសក្ដាយោរក្បាោះក្ន
ី ា តរួមននសិសស
តំណាងថាាក់នម
ី ួយៗ ក្ដម
ី បច
ី ៉ូលរួមសោ ំ ៏ធំមយ
ិ ា ាលារបចំនាដ ួ ។
ច៉ូរគណនារបូបាបននរពឹតតិោរណ៍ខាងក្រោម៖
ក. A : “ក្រជស
ី បានសស
ិ សថាាក់ទី១២ ទំង ៣ នាក់”
ខ. B : “ក្រជីសបានសិសសថាាក់ទី១១ ស្ត ២ នាក់គត់”
គ. C : “ក្រជស
ី បានសស
ិ សមាាក់កាង១ថាាក់” ។
៦. A. ច៉ូរកំណត់ក៉ូអរក្ដាក្នផ្ចិត កំព៉ូល កំណំ , សមីោរអាសីមត៉ូត និងអិចសង់
រទស
ី ក្ី ត ននអស្ី ពប៉ូលស្ដលមាន សមោ
ី រទ៉ូក្ៅ H : 9y  25x  225 ។
2 2

សង់អីស្ពប៉ូលក្នោះ។

B. កាងតរមុយអរត៉ូណរមា៉ល់ O, i , j , k  ននលំហ ក្គឱ្ែ ៤ ចំណច
A  3,2, 4  , B  0, 3, 5  , C 0,2,1  នងិ D  3,1, 0  ។
ក. បង្ហាញថា ABCD ជារបក្លឡ៉ូរោម ។ រកក៉ូអរក្ដាក្ននន AB  AD
រួចគណនានផ្ៃរកឡារបក្លឡ៉ូរោមក្នោះ។
ខ. សរក្សរសមីោរបលង់ P ស្ដលោត់តាមចំណច A , B , D ។ រក
សមីោរបា៉រ៉ ស្ម៉តននបនាៃត់ d ស្ដលស្កងនឹងបលង់ P រតង់ចំណច A ។


2 2  ex 
៧. ក្គមានអនគមន៍ f កំណត់រគប់ x   
ក្ដាយ f x  x 
e x
2
មាន C ជារោបតំណាងកាងតរមុយអរត៉ូណរមា៉ល់ O, i , j  ។
ក. រកលីមីតនន lim f  x  ។ បង្ហាញថា រគប់ x  ក្គបាន
x 

8
 
f x x 2
e 2
x
។ រាយថា បនាៃត់ d1 មានសមីោរ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 230


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
y  x  2 ជាអាសីមត៉ូ តក្រទតននរោប C ខាង  ។ សិកាទីតាង

ក្ធៀបរវាងរោប C ក្ៅនឹងបនាៃត់ d1 ។
4e x
ខ. បង្ហាញថា រគប់ x   
ក្គបាន f x  x  2 
ex  2
។ គណនា

លីមីតនន f រតង់  ។ រកសមីោរបនាៃត់អាសីមត៉ូតក្រទត d2 នន


រោប C ខាង  ។ សក
ិ ាទីតាង
ំ ក្ធៀបរវាងរោប C នង
ិ បនាៃត់ d2 ។
2
 ex  2 
 
គ. a. f  x ជាក្ដរក្វនន
ី f x ។ បង្ហ
ា ញថា  
x  , f  x   x   
e  2 
b. សក ិ ាអក្េរភាពននអនគមន៍ f រួចសងតា ់ រងអក្េរភាពរបស់វា។

  
ឃ. គណនា f 1 និង f 1 ។ សង់រោប C និងអាសីមត៉ូត d1, d2 ។
8 8
(ក្គឱ្ែ ln 2  0.7 ,  1.7 , 1  3.4 )
e 2 e 2

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
2x  x 2 0
ក. A  lim (រងមិនកំណត់ )
x 2 6  x  5x
2
0

A  lim 2
x 2x   lim
x x  2  
x 2 x  5x  6 x 2
x 2 x 3   
x 2
 lim   2
x 2 x  3 23
 sin x  cos x 
2
0
ខ. B  lim (រងមិនកំណត់ )
2x 1  sin 2x 
x
 0
4

sin2 x  2 sin x cos x  cos2 x 1  sin 2x


B  lim  lim
x

4

2x 1  sin 2x  x

4

2x 1  sin 2x 
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 231
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

1 1 2
B  lim  
x
 2x  
4 2
4
2x 0
គ. C  lim (រងមិនកំណត់ )
2  2  sin 4x
x 0 0

C  lim
x 0
2x
2  2  sin 4x
 2  2  sin 4x
  
2
 lim
4x
4 x 0 sin 4x
 2  2  sin 4x 
1
 1 2  2  0  2
2
 
 x2  x  
ឃ. D  lim cos  2  (រងមិនកំណត់ )
x 
 6x  1  
 2 1
 x    
 x  x 
2
x
D  cos lim  2   cos lim  
x   1 
 6x  1  2 
x 
x  6  2  
  x  
 1 
  
 cos lim  x   cos   0  cos   3
x 
6  1  60 6 2
 2 
 x 
២. ក្គមានចំនួនកំផ្លិច z1  2019  2020i , z 2  2020  2019i និង
  
w  2 2   cos  i sin  ។
 3 3
ក. គណនា z  z1  z 2
ក្គបាន 
z  z 1  z 2  2019  2020i  2020  2019i   
 2019  2020i  2020  2019i
z  1  i

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 232


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
សរក្សរ z ជាទរមង់រតីក្ោណមារត
 2 2   3 3 
ក្គបាន z  1  i  2    i   2  cos  i sin 
 2 2   4 4 

 3 3 
ដ៉ូចក្នោះ z  2  cos  i sin  ជាទរមង់រតក្ី ោណមារត។
 4 4 

ខ. រកម៉៉ូឌល និងអាគយម៉ង់នន z 2
 3 3 
ចំនន
ួ កំផ្លិច z  2  cos  i sin  ក្នាោះចំនន
ួ កំផ្លិច z 2 មាន៖
 4 4 

 
2
- ម៉៉ូឌល r  2  2

3 3
- អាគយម៉ង់   2 
4
 2k  
2
 2k  , k   ។
គ. សរក្សរផ្លគណ z  w ជាទរមង់ពីជគណិត
    1 3 
ក្យង
ី មាន w  2 2   cos  i sin   2 2    i
 3 3  2 2 
 
 
w  2 1  3i  និង z  1  i

ក្គបាន  
z  w  1  i  2 1  3i  
 2  1  i 3  i  i 3   2 1  i 3  i  3 
2

 2  1  3   1  3  i 
 

ដ៉ូចក្នោះ z  w   2  6    2  6  i ជាទរមង់ពីជគណិត។

៣. ក្គមានសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សែល E : y   y   2 y   y ។  
ក. សរក្សរ E ជាទរមង់សមីោរឌី. លំដាប់២មានក្មគណក្េរអ៉ូម៉ូស្៉ សន

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 233


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក្គបាន E  y   y   2y   2y

 y   3y   2y  0
ដ៉ូចក្នោះ E : y   3y   2y  0 ។
ក្ដាោះរាយសមីោរ E
សមោ
ី រសំគាល់របស់ E គឺ r  3r  2  0 មានរង a  b  c  0
2

c
ក្គទញបានឫសរបស់សមីោរសំគាល់គឺ r1  1 , r2  2
a
ដ៉ូចក្នោះ ចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ E គឺ y  Ae  Be , A, B ក្េរ។
x 2x

ខ. រកចក្មលយ
ី មួយននសមីោរ E
ចក្មលីយននសមីោរ E គឺ y  Aex  Be2x  y   Aex  2Be2x
ក្ដាយដង
ឹ ថា y 1  2e នង 
ិ y  0  1 ក្គបាន៖ 
 3e e4
Ae  Be 2  2e A  Be  2 A  2  
    e  2 2 e
A  2B   1 A  2B   1 3
 B 
 e 2
e4 x 3 2x
ដ៉ូចក្នោះ ចក្មលីយពិក្សសក្នាោះគឺ y  e  e ។
2 e e 2
៤. គណនាអាំងក្តរោល

  4  6x  3x  dx  4x  3x
1 1
I1  2 2
 x 3 
0 0


 4  3 1  0  0  
 
I2 
0
2
 
 cos x  4 sin 2x dx  sin x  2 cos 2x  02

 1  2  0  2  3   
x 3  3x
0
នង
ិ I3  1 x 2  2 dx

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 234


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
x 3  3x x
បង្ហាញថា x  2 , x   2
x 2
2
x 2

ក្យង
x 3  3x x x  2  x
2
 
ី បាន 2 
x 2 x2  2


x x2  2 
 2
x x 2
x
x 2
2
x 2 x 2
x 3  3x x
ដ៉ូក្ចាោះ x 2 , x   2 ។
x 2
2
x 2
0 x 3  3x  0 x 
ក្គបាន I3   dx  
x  2  dx
1
x2  2 
1
x 2

0
  xdx  

1 0 x 2
2 
1 2 1 
dx   x  ln x  2 
2
0

1 2 1 x 2  2 2 2  1
1 1  1 1 
   0  ln 2     1  ln 1 
2 2  2 2 
1 1 1
  ln 2  
2 2 2

1  ln 2 
៥. គណនារបូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ខាងក្រោម៖
ក. A : “ក្រជីសបានសិសសថាាក់ទី១២ ទំង ៣ នាក់”

- ចំនន     6!9!3!  9  86  7  84
ួ ករណីអាច n S  C 9, 3 

- ចំននួ ករណីរសប n  A   C  4, 3   4
n A 4 1
ដ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពត តិ រណ៍ A គឺ P  A  
ឹ ោ   ។
n S  84 21

ខ. B : “ក្រជីសបានសិសសថាាក់ទី១១ ស្ត ២ នាក់គត់”


   
- ចំនួនករណីរសប n B  C 3,2  C 6,1  3  6  18  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 235


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   18 
n B 3
ដ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ B គឺ P B    n S  84 14

គ. C : “ក្រជីសបានសិសសមាាក់កាង១ថាាក់”
   
- ចំនួនករណីរសប n C  C 2,1  C 3,1  C 4,1  2  3  4  24   
n C  24 2
ដ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ C គឺ P C     ។
n S  84 7

៦. A. កំណត់ក៉ូអរក្ដាក្នផ្ចិត កំព៉ូល កំណំ , សមីោរអាសីមត៉ូត និងអិចសង់


រទីសីក្ត ននអីស្ពប៉ូល H
ក្យង
ី មានសមីោរទ៉ូក្ៅ H : 9y  25x  225
2 2

9y 2 25x 2 y2 x 2
ក្គបាន H :  1H :   1 មានរង
225 225 25 9
y2 x 2
  1 ស្ដល a  5 , b  3 ជាសមោ ី រសតង់ដាននអស្ី ពប៉ូល
a 2 b2
ស្ដលមានផ្ចិត O នង
ិ អ័កសទទឹងជាអ័កសអរក្ដាក្ន។
តាមទំនាក់ទំនង c2  a 2  b2  c  25  9  34 ក្គបាន៖
 
- ផ្ចិត O 0, 0

- កំព៉ូល V  0, a   V  0, 5  & V  0, a   V  0, 5 
1 1 2 2

- កំណំ F  0, c   F  0, 34  & F  0, c   F  0, 
1 1 2 2
34 
y2 x 2 y x y x 
- សមោ
ី រអាសម
ី ត៉ូតគឺ   0        0
25 9  5 3  5 3 
5 5
 d1 : y  x , d2 : y   x
3 3
c 34
- អិចសង់រទីសីក្ត e  
a 5

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 236


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
សង់អីស្ពប៉ូលក្នោះ

    
B. ក្គឱ្ែ ៤ ចំណច A 3,2, 4 , B 0, 3, 5 , C 0,2,1 និង D 3,1, 0   
ក. បង្ហាញថា ABCD ជារបក្លឡ៉ូរោម

  
ក្គបាន AB  3,1,1 & DC  3,1,1  AB  DC 
AB  DC
ក្នោះមានន័យថា 
AB DC
ដ៉ូចក្នោះ ចតក្ោណ ABCD ជារបក្លឡ៉ូរោម។

រកក៉ូអរក្ដាក្ននន AB  AD

ក្ដាយ  
AB  3,1,1 & AD  0, 1, 4 
i j k
ក្នាោះ AB  AD  3 1 1  3i  12 j  3k
0 1 4


ដ៉ូចក្នោះ AB  AD  3, 12, 3 ។ 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 237


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
គណនានផ្ៃរកឡារបក្លឡ៉ូរោមក្នោះ

តាមរ៉ូបមនត S ABCD
 AB  AD ស្ដល AB  AD  3, 12, 3  
 3    12 
2 2
ក្នាោះ S ABCD
  32  3 1  16  1  9 2

ដ៉ូចក្នោះ S ABCD
 9 2 ឯកតានផ្ៃ។
ី របលង់ P ស្ដលោត់តាមចំណច A , B , D
ខ. សរក្សរសមោ

1
បលង់ P មានវ ិចទ័រណរមា៉ល់ n   AB  AD  1, 4, 1
3
 
ក្គបាន P : x  4y  z  d  0 ស្ត D 3,1, 0  P  
ក្នាោះ 
3  4 1  0  d  0  d  7

ដ៉ូចក្នោះ សមីោរបលង់ោត់តាម A , B , D គឺ P : x  4y  z  7  0 ។

ឹ បលង់ P រតង់ចំណច A
រកសមីោរបា៉រ៉ ស្ម៉តននបនាៃត់ d ស្ដលស្កងនង
x  x  at
 0
សមីោរបា៉រ៉ ស្ម៉ត d : y  y 0  bt , t 
z  z  ct
 0

 
- បនាៃត់ d ោត់តាមចំណច A 3, 2, 4 ក្នាោះ x 0  3, y0  2, z 0  4

- បនាៃត់ d ស្កងនឹងបលង់ P ក្នាោះ n  1, 4, 1 ជាវ ិចទ័ររបាប់ទិសនន d

x  3  t

ដ៉ូចក្នោះ សមីោរបា៉រ៉ ស្ម៉ត d : y  2  4t , t  ។
z  4  t

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 238


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ


2 2  ex 
៧. ក្គមានអនគមន៍ f កំណត់រគប់ x    e
ក្ដាយ f x  x  x
2
មាន C ជារោបតំណាងកាងតរមុយអរត៉ូណរមា៉ល់ O, i , j  ។
ក. រកលីមីតនន lim f  x 
x 

 
2 2  ex  
x 
 
ក្គបាន lim f x  lim x  x 
x   e 2 
  
 
2  2 

ក្ររោះ lim x

2 2  ex 
 lim 
2  x  1ex
e   lim  e
2  x  1
  2
x  e  2 x   2 x x  2
1  x e 1 x
 e  e
8
បង្ហាញថា រគប់ x  ក្គបាន f x  x  2  x   e 2

2 2 e x
 2e x  4
 
រគប់ x  , f x  x  x
e 2
x  x
e 2

x

2 e  2  8
x
 x
2 e x  2  
 x
8
e 2
x
e 2
x
e 2
8
 
ដ៉ូចក្នោះ រគប់ x  ក្គបាន f x  x  2  x
e 2

រាយថា បនាៃត់ d1 : y  x  2 ជាអាសីមត៉ូតក្រទតនន C ខាង 


 8  8
ក្យង  
ី មាន f x  yd1   x  2  x
e  2
 x 2  x
e 2
 

8
x  
 
ក្គបាន lim  f x  yd   lim x
1  x  e  2
0

ដ៉ូចក្នោះ បនាៃត់ d1 : y  x  2 ជាអាសម ី ត៉ូតក្រទតនន C ខាង  ។


សិកាទីតាង
ំ ក្ធៀបរវាងរោប C ក្ៅនឹងបនាៃត់ d1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 239


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
8
 
រគប់ x  , f x  yd 
e 2
 0 ជានិចច។
1 x

ដ៉ូចក្នោះ រោប C ក្ៅខាងក្លីអាសីមត៉ូត d1 ជានិចច។


4e x
ខ. បង្ហាញថា រគប់ x   
ក្គបាន f x  x  2 
ex  2

2 2  ex   x  4  2e x

 
រគប់ x  , f x  x 
ex  2 ex  2

x

2 e x  2  4e x x 
2 ex  2

4e x  
ex  2 ex  2 ex  2
4e x
ដ៉ូចក្នោះ រគប់ x   
ក្គបាន f x  x  2 
ex  2

គណនាលីមីតនន f រតង់ 
 4e x 
x  x 
 
ក្គបាន lim f x  lim  x  2  x
e  2
  
 
4e x 0
ក្ររោះ lim e x  0  lim  0
x  x  e  2
x
02
រកសមោ ី របនាៃត់អាសម
ី ត៉ូតក្រទត d2 ននរោប C ខាង 
4e x
 
រគប់ x  , f x  x  2   x ស្ដល  x      ex  2
 4e x  40
x 
 
មាន lim  x  lim   x
x  e  2

0  2
0
 
ដ៉ូចក្នោះ d2 : y  x  2 ជាអាសម
ី ត៉ូតក្រទតននរោប C ខាង  ។
សិកាទីតាង
ំ ក្ធៀបរវាងរោប C និងបនាៃត់ d2
 4e x   4e x

រគប់ x  , f x  yd   x  2  x
e  2
 x 2    x
e 2
 
 
2

ក្ដាយ 4e x  0 & e x  2  0 x   
 f x  yd  0 x 
2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 240


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដ៉ូចក្នោះ រោប C ក្ៅខាងក្រោមអាសីមត៉ូត d2 ជានិចច។
2
 ex  2 
គ. a. បង្ហាញថា x  , f  x   x   
e  2 

ex ex  2  ex  ex  e 2x  2e x  e 2x
 
ក្គបាន f  x  1  4  14
e  e 
2 2
x
2 x
2

e 
2
8e x
x
2  8e x
1 
e  e 
2 2
x
2 x
2
e 2x  4e x  4  8e x e 2x  4e x  4
 
  e 
2 2
ex  2 x
2

e 
2
2
x
2  ex  2 
  x  , x 
e  2 e  2 
2
x

2
 ex  2 
ដ៉ូចក្នោះ x  , f  x   x
e 
 
2
 ។
 
b. សិកាអក្េរភាពននអនគមន៍ f
2
 ex  2 
 
រគប់ x  , f  x   x   0 ជានិចច។
e  2 
ដ៉ូចក្នោះ អនគមន៍ f ក្កីនជានិចច។
សង់តារងអក្េរភាពរបស់វា

x  0.7 
 
f x  


 
f x 0.7

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 241
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៧ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ឃ. គណនា f 1 និង f 1  


8

ក្គបាន f 1  1  2 
e 2
 1  1.7  0.7

8
នង
ិ  
f 1  1  2  1
e 2
 3  3.4  0.4

សង់រោប C នង ិ អាសម ី ត៉ូ ត d1, d2

ចរៀនចៅសាលាមិនប្រប់ ចរៀនពីអូនបន្នែមបានណា Bro and Sis.

អររុណ Bro and Sis ច ើយន្ដលបានទិញខ្ញុំមក និងចប្បើប្បាស់ខ្ញុំរាល់


ថ្ងៃ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 242


វិញ្ញាសាទី១៨
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
x 2x  1 ln x  ln 2
ក. lim ខ. lim x គ. lim
x 0
x 2  2 x 0 3  1 x 2 x 2

ឃ. lim
x 
sin 2x
x
ង. lim
x 
cos 3x
x

ច. lim x  ln 1  e x  ។
x    
   
២. ក្គឱ្យ z1  3  i , z 2  1  3  1  3 i និង z 3  1  i 3 ។

ក. សរក្សរ z1 , z 2 , z 3 ជាទរមង់រតក្ី ោណមារត។

 
ខ. បង្ហាញថា z1  z 2  z 3 រួចទាញថា z 1  z 2  z 3 ជាចំនន
ួ ពិត។

ី រឌក្ី េរង៉ ់ស្សយល E : y  4y  13y  ax  bx  c ។


៣. ក្គឱ្យសមោ 2

ក. កំណត់ចំនួនពិត a, b, c ក្ោយដឹងថា y  x 2  x  1 ជាចក្មលីយនន E ។


ខ. ក្ោោះរាយសមោ
ី រ F : y   4y   13y  0 ។
គ. ទាញរកចក្មលីយទូក្ៅននសមីោរ E ។
ex
៤. ក្គឱ្យ f x    1  ex
,x 0 ។

B
ក. រកចំនួនពិត A និង B ក្ដីមបឱ្  
ី យ f x A
1  ex
,x 0 ។

   
ខ. គណនា I x   f x dx ក្គដឹងថា I ln 2  1 ។  
2 1
គ. គណនាអំងក្តរោលកំណត់ J   dx ។
1
1  ex
៥. កនុងថង់មយ
ួ មានឃលក្ី មៅ 3 រកហម 4 នង
ិ ក្ខៀវ 5 ។ ក្គយកឃលី 3 រាប់រពម
ានក្ចញពីថង់ក្ោយនចដនយ។ រករបូបាបននរពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “យកបានឃលក្ី ខៀវទាំង 3 រាប់”

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 243


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខ. B : “យកបានឃលរី កហម 2 រាប់គត់”
គ. C : “យកបានឃលក្ី មៅ 2 រាប់យ៉ងតច
ិ ”
ឃ. D : “យកបានឃលទា
ី ងំ 3 រាប់ ពណ៌ខុសៗាន” ។

៦. 1. កនុងតរមុយអរតូណរមា៉ល់មានទិសក្ៅវ ិជ្ជមាន O, i , j , k  ក្គមាន
ចំណុច A  2,1, 0  , B  0,1,1 , C 1, 2, 2  និង D  0, 3, 4  ។

ិ ACD ស្កងរតង់ A រួចរកនេៃរកឡានន


បង្ហាញថារតក្ី ោណ ADB នង
រតីក្ោណទាំងពីរក្នោះ។

ី រសតង់ោននបា៉រ៉ បូលស្ដលមានកំពូល V 3, 2 និងកំណុំ


2. រកសមោ  
 
F 1,2 ។

ី រសតង់ោននក្អលប
3. រកសមោ ី ស្ដលមានេចត
ិ  
0, 0 កំណុំ 2, 0 នង
ិ  
 
កំពូល 3, 0 ។


ី រសតង់ោននអុស្ី ពបូលស្ដលមានកំពូល 0, 3 និងអសុ ម
4. រកសមោ 
ី តូត
y  3x ។
4e x
៧. អនុគមន៍ f កំណត់ក្លី ក្ោយ y  f x  x
e 1
 
មានរោប C ។

ក. គណនា lim f x នង    
ិ lim f x ។ ទាញរកសមីោរអសុីមតូត
x  x 

ននរោប C ។
ខ. សក
ិ ាអក្ថរភាពនន f រួចគូសតារងអក្ថរភាពរបស់វា។
គ. រកកូអរក្ោក្នននចំណុច A ជារបសពវរវាងរោប C និងអ័កសអរក្ោក្ន។
បង្ហាញថាចំណុច A គជា
ឺ េចិតឆលុោះននរោប C ។
ឃ. រកសមីោរបនាៃត់ T ប៉ោះនឹងរោប C រតង់ចំណុច A ។
ង. សង់បនាៃត់ T នង
ិ រោប C កនុងតរមុយអរតូណរមា៉ល់ O, i , j  ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 244


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ច. គណនានេៃរកឡាខណឌក្ោយរោប C និងអ័កស x x ក្លីចក្នាលោះ
 1,1 ។

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
x
ក. lim
x 0
x 2  2
x x
- ក្បី x  0 ក្នាោះ lim  lim
x 0
x 2  2 x 2  2
x 0

 lim
x 0

x
x 2 2
 x 2  2
  
 lim
x
x 0 x
 x 2  2  

  lim x  2  2  2 2
x 0

x x
- ក្បី x  0 ក្នាោះ lim  lim
x 0
x 2  2 x 2 
x 0
2

 lim
x 0

x
x 2 2

  x 2  2 
x
 lim  x  2 
x 0 x
 2 

 lim x  2  2
x 0
 2 2

2x  1
ខ. lim
x 0 3x  1
ax  1
ពន
ិ ត
ិ យលម
ី ត
ី lim ចំក្ ោះ a  0
x 0 x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 245


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
តាង a x  et  t  x ln a , t  0
ax  1 et  1 et  1
ក្គបាន lim  lim  lim  ln a  ln a
x 0 x t 0 t t 0 t
ln a
2x  1
2 1
x
ln 2
ក្នាោះ lim x  lim x x  ។
x 0 3  1 x 0 3  1 ln 3
x
ln x  ln 2
គ. lim តាង t  x  2  x  t  2 , t  0
x 2 x 2

ក្នាោះ lim
ln x  ln 2
 lim
 
ln t  2  ln 2
x 2 x 2 t 0 t
1
1 t  2  t t
 lim ln    lim ln  1  
t 0 t
 2  t 0  2
2 1

 t t 2 1
1
 ln lim  1    ln e 2 
t 0
 2 2
2
 t t
ក្រ ោះ lim  1    e
t 0
 2
sin 2x
ឃ. lim
x  x
រគប់ x  ,  1  sin 2x  1
1 sin 2x 1
   ក្ពល x  0
x x x
 1 sin 2x 1
ក្នាោះ lim     lim  lim
x 
 x  x  x x  x

sin 2x
 0  lim 0
x  x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 246


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

sin 2x
ដូចក្នោះ lim 0 ។
x  x
cos 3x
ង. lim
x  x
រគប់ x  ,  1  cos 3x  1
1 cos 3x 1
   ក្ពល x  0
x x x
1 cos 3x  1
ក្នាោះ lim    lim  lim   
x  x
  x  x x 
 x
cos 3x
 0  lim 0
x  x
cos 3x
ដូចក្នោះ lim 0 ។
x  x
 
ច. lim x  ln 1  e x   lim ln e x  ln 1  e x 
x    x     
 lim ln e 1  e   lim ln e x  1
x  
x  x
 x     
 ln 0  1  ln1  0  
ក្រ ោះ lim e x  0
x 


២. ក្គឱ្យ z1  3  i , z 2  1  3  1  3 i នង  
ិ z3  1  i 3 
ក. សរក្សរ z1 , z 2 , z 3 ជាទរមង់រតីក្ោណមារត

 3 1       
ក្គបាន z1  2   i   2 cos     i sin    
 2 2    6  6 

 2 

z2  1  3 1  i  2   
3  1 
 2

2

2

i


 2  

3  1  cos

5
4
 i sin
5
4 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 247


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
1 3    
និង z3  2   i   2  cos  i sin  ។
2 2   3 3

ខ. បង្ហាញថា z1  z 2  z 3

ក្យង
ី ក្ឃញ
ី ថា z1  z 2       
3  i   1  3  1  3 i
 
 3 i 1 3 i i 3


 1  i 3  1  i 3  z3 
ដូចក្នោះ z1  z 2  z 3 ។

 
ទាញថា z 1  z 2  z 3 ជាចំនួនពិត

z  z   z
2
ក្គបាន 1 2 3
 z 3  z 3  z 3  22  4

ដូចក្នោះ z  z   z
1 2 3
 4 ជាចំនន
ួ ពត
ិ ។

៣. ក្គឱ្យសមីោរឌីក្េរង៉ ់ស្សយល E : y  4y  13y  ax 2  bx  c


ក. កំណត់ចំនួនពិត a, b, c
ក្ោយ y  x 2  x  1  y   2x  1 & y   2
ក្ោយដឹងថា y  x 2  x  1 ជាចក្មលីយនន E ក្នាោះក្គបាន៖
  
2  4 2x  1  13 x 2  x  1  ax 2  bx  c 
 2  8x  4  13x  13x  13  ax 2  bx  c
2

 13x 2  5x  11  ax 2  bx  c
ក្គទាញបាន a  13 , b  5 , c  11 ។

ខ. ក្ោោះរាយសមីោរ F : y   4y   13y  0

   113  9
2
សមោ
ី រសំាល់ r  4r  13  0 មាន   2
2

ក្នាោះ r1,2 
 
 2   9
 2  3i មាន   2 ,   3
1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 248


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ដូចក្នោះ 
ចក្មលីយនន F គឺ y  A cos 3x  B sin 3x e 2x , A, B ក្ថរ។ 
គ. ទាញរកចក្មលីយទូក្ៅននសមីោរ E ។
ex
៤. ក្គឱ្យ f x   1  ex
,x 0

B
ក. រកចំនួនពិត A និង B ក្ដីមបឱ្
ី យ f x A   1  ex
,x 0

ex B
ក្គបាន A ,x 0
1 e x
1  ex


ex


A 1  ex  B 
1  ex 1  ex

ex


A  B  Ae x
1  ex 1  ex

A  1 
A  1
សមភាពក្នោះក្េៃៀងផ្ទៃត់រគប់ x  0 ោលណា   
AB  0 B 1
 
ដូចក្នោះ A  1 , B  1 ជាចំនន
ួ ពត
ិ ស្ដលក្គសួររក។

   
ខ. គណនា I x   f x dx ក្គដឹងថា I ln 2  1  
ex 1  ex 


ក្គបាន  
I x 
1  ex
dx   
1  ex
dx

 
I x   ln 1  e x  c , c ជាចំនន ួ ក្ថរ

ក្ោយ I  ln 2   1   ln 1  e ln 2
c 1
  ln 1  2  c  1  c  1  0  1

ដូចក្នោះ 
I x   ln 1  e x  1 ។
2 1
គ. គណនាអំងក្តរោលកំណត់ J   dx
1
1  ex

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 249


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ex 1
ក្យង
ី មាន  
f x 
1 e x
1
1  ex
រគប់ x  0

2 1 
 
2
ក្នាោះ 1 f x dx  1  1  e x  dx
 1 

1
 
2 2 2
I x   x  
1  1 1 1  e x
 dx

  
I 2 I 1  2 1J
 J  1  I 1  I  2   1  ln 1  e  ln 1  e
2

1  e 1  e   1  ln 1  e
 J  1  ln
1 e
 
៥. កនុងថង់មយ
ួ មានឃលក្ី មៅ 3 រកហម 4 នង
ិ ក្ខៀវ 5 ។ ក្គយកឃលី 3 រាប់រពម
ានក្ចញពីថង់ក្ោយនចដនយ។ រករបូបាបននរពឹតតិោរណ៍៖
ក. A : “យកបានឃលក្ី ខៀវទាំង 3 រាប់”
12! 12  11  10
- ចំនន  
ួ ករណីអច n S  C 12, 3  3!9!


6
 220

5!
- ចំនន  
ួ ករណីរសប n A  C 5, 3   
2! 3!
 10

n A 1  
ដូចក្នោះ របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ A គឺ P A   
 ។
n S 22  
ខ. B : “យកបានឃលរី កហម 2 រាប់គត់”
- ចំនន    
ួ ករណីអច n B  C 4, 2  C 8,1  6  8  
 
n B 12
ដូចក្នោះ របូបាបននរពត
ឹ ោ  
តិ រណ៍ B គឺ P B 
n S  55

គ. C : “យកបានឃលក្ី មៅ 2 រាប់យ៉ងតិច”
* រក្បៀបទី១

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 250


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
- ចំនន    
ួ ករណីស្ដលចាប់បានឃលក្ី មៅ 2 គឺ C 3,2  C 9,1  27

ួ ករណីស្ដលចាប់បានឃលក្ី មៅ 3 គឺ C  3, 3   1
- ចំនន
ក្គបានចំនួនករណីអច n C   27  1  28
n C  7
ដូចក្នោះ របូបាបននរពឹតិតោរណ៍ C គឺ P C    ។
n S  55

* រក្បៀបទី២
- ចំនន    
ួ ករណីស្ដលចាប់បានឃលក្ី មៅ 1 គឺ C 3,1  C 9,2  108

- ចំនន ួ ករណីស្ដលចាប់បានឃលក្ី មៅ ០ គឺ C  9, 3   84

ក្គបានចំនួនករណីអចននរពឹតតិោរណ៍ C គឺ n C   108  84  192


n C  192 48
ក្នាោះ របូបាបននរពត
ឹ ិ ត ោរណ៍ C គ ឺ  
P C    ។
n S  220 55

7
ដូចក្នោះ  
របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ C គឺ P C  1  P C    55

ឃ. D : “យកបានឃលទា
ី ងំ 3 រាប់ ពណ៌ខុសៗាន”
- ចំនន      
ួ ករណីអច n D  C 3,1  C 4,1  C 5,1  3  4  5  
n D  3
ដូចក្នោះ របូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ D គឺ P  D    ។
n S  11

៦. 1. បង្ហាញថារតីក្ោណ ADB និង ACD ស្កងរតង់ A


ក្យង   
ី មានចំណុច A 2,1, 0 , B 0,1,1 , C 1, 2, 2 នង  
ិ D 0, 3, 4   
* ចំក្ ោះរតក្ី ោណ ABD

 0  2   1  1  1  0 
2 2 2
AB   5

 0  2    3  1   4  0 
2 2 2
AD   24

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 251


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 0  0   3  1   4  1
2 2 2
BD   29

ក្យង
ី ក្ឃញ
ី ថា AB  AD  5  24  29  BD ក្នាោះតាមរទឹសដីបទ
2 2 2

ពតា
ី គ័រ ក្យង
ី ទាញបាន ABD ជារតក្ី ោណស្កងស្ដលមានអុប
ី ូក្៉ តនុស BD
មានន័យថាវាស្កងរតង់កំពូល A ។
* ចំក្ ោះរតក្ី ោណ ACD

1  2    2  1   2  0 
2 2 2
AC   14

 0  2    3  1   4  0 
2 2 2
AD   24

 0  1   3  2    4  2 
2 2 2
CD   38

ក្យង
ី ក្ឃញ
ី ថា AC  AD  14  24  38  CD ក្នាោះតាមរទស
2 2 2
ឹ ប
ដី ទ
ពីតាគ័រ ក្យង
ី ទាញបាន ACD ជារតីក្ោណស្កងស្ដលមានអុីបូក្៉ តនុស CD
មានន័យថាវាស្កងរតង់កំពូល A ។
រកនេៃរកឡាននរតីក្ោណទាំងពីរក្នោះ
1
តាមរូបមនត S  b  h ក្គបាន៖
2
- ចំក្ ោះរតីក្ោណស្កង ABD  b  AB  5 , h  AD  24
1
ដូក្ចនោះ S ABD
 5  24  5  6  30 ឯកតានេៃ។
2
- ចំក្ ោះរតក្ី ោណស្កង ACD  b  AC  14 , h  AD  24
1
ដូក្ចនោះ S 14  24  14  6  2 21 ឯកតានេៃ។
ACD

2
ី រសតង់ោននបា៉រ៉ បូល
2. រកសមោ
 
បា៉រ៉ បូលស្ដលមានកំពូល V 3, 2 និងកំណុំ F 1, 2 មានសមីោរសតង់ោ 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 252


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

   
2
រង P : y  k  4p x  h ក្រ ោះវាមានអរក្ោក្នកំពូល និងកំណុំ
ក្សៅី 2 ដូចាន មានន័យថាវាមានអ័កសឆលុោះរសបនឹងអ័កសអរក្ោក្ន។
   
- កំពូល V h, k  V 3,2  h  3 & k  2

- កំណុំ F h  p, k   F 1,2   h  p  1  p  1  h  2

ដូចក្នោះ សមីោរសតង់ោននបា៉រ៉ បូល P : y  2    


2
 8 x  3 ។

ី រសតង់ោននក្អលប
3. រកសមោ ី
   
ក្អលីបស្ដលមានេចិត 0, 0 កំណុំ 2, 0 និង កំពូល 3, 0 មានសមីោរ  
 x  h   y  k 
2 2

ទរមង់សតង់ោ រង E :  1 ក្រ ោះវាមានអរក្ោក្នេចតិ


a2 b2
កំពូល នង
ិ កំណុំក្សៅី 0 ដូចាន មានន័យថាវាមានអ័កសធំរសបនង ឹ អ័កស x x ។
   
- េចិត I h, k  I 0, 0  h  k  0

- កំណុំ F h  c, 0   V  2, 0   c  2  c  2 ក្រ ោះ c  0
- កំពូល V h  a, 0   V  3, 0   a  3  a  3 ក្រ ោះ a  0
ក្ហយ
ី តាមទំនាក់ទំនង a  b  c  b  a  c  5
2 2 2 2 2 2

x 2 y2
ដូចក្នោះ សមីោរសតង់ោននក្អលីប E :  1 ។
9 5
4. រកសមីោរសតង់ោននអុីស្ពបូល
 
អុីស្ពបូលស្ដលមានកំពូល 0, 3 និងអសុ ីមតូ ត y  3x
ក្ោយកំពូលទាំងពរី មានអប់សុស
ី ក្ថរ ក្នាោះអុស្ី ពបូលមានអ័កសទទង
ឹ ឈរ

y  k    x  h 
2 2

- សមោរសតង់ោរង H :
ី 1
a2 b2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 253


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
y  k x  h y  k x  h 
- សមីោរអសុីមតូតរង     0
 a b  a b 
 00
h  0
- េចត
ិ I h  
, k ជាចំ ណុ ចកណា ដ លននកំ ពូ ល   2
h  3  3  0
 2
- ចមាាយរវាងកំពូលទាំងពរី VV
1 2
 2a  6  2a  a  3
y x y x  y x 3
ក្គបានអសុ ីមតូត        0     y   x
 3 b  3 b  3 b b
3
ស្តតាមសមៅតិកមៅ y  3x   3  b  1
b
y2 x 2
ដូចក្នោះ សមីោរសតង់ោននអុីស្ពបូល H :  1 ។
9 1
4e x
៧. អនុគមន៍ f កំណត់ក្លី  
ក្ោយ y  f x 
ex  1
មានរោប C

ក. គណនា lim f x នង
x 
ិ xlim 

f x  
4e x 40
ក្គបាន
x 
 
lim f x  lim
x  e  1
x

01
 0 ក្រ ោះ lim e x  0
x 

4e x 4e x 4
និង
x 
 
lim f x  lim x
x  e  1
 lim
x  
 lim
1  x  1
ex 1  x  1 x
 e  e
4 4 1
   4 ក្រ ោះ lim x  0
10 1 x  e
ទាញរកសមីោរអសុ ីមតូ តននរោប C

x 
 
ក្ោយ lim f x  0 ក្គទាញបានថា y  0 ជាអសុ ម
ី តូតក្ដកននរោប C
ខាង  ។
ក្ហយ
ី  
lim f x  4 ក្គទាញបានថា y  4 ជាអសុ ីមតូតក្ដកននរោប C
x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 254


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខាង  ។
ខ. សក
ិ ាអក្ថរភាពនន f
4e x
រគប់ x  , f x    ex  1

 f  x  
 
   4e e  1  e   4e
4e x e x  1  e x 4e x x x x
x

e  1 e  1 e  1
2 2 2
x x x

ក្ោយ 4e  0 & e  1  0 ចំក្ ោះរគប់ x 


2
x x

  
f  x  0 x   
ដូក្ចនោះ f x ក្កន
ី ជានច
ិ ច។
គូសតារងអក្ថរភាព

x  
 
f x 

 
f x 4
0

គ. រកកូអរក្ោក្នននចំណុច A ជារបសពវរវាងរោប C និងអ័កសអរក្ោក្ន


4e x
រោប C : y  f x   
ex  1
ោត់អ័កសអក្ោក្ន ោលលណា x  0

4e 0 4
ក្នាោះ y  f 0  0 
e 1 11
2 ។

ដូចក្នោះ  
A 0,2 ។

បង្ហាញថាចំណុច A គឺជាេចិតឆលុោះននរោប C
- រក្បៀបទី១ ៖ តាមបំស្លងកិលនន OA ក្គបាន៖
x  X  a  X
តាមរូបមនតបូ រតរមុ
ដ យ 
y  Y  b  Y  2
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 255
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
4e x
ក្ហយ
ី yf x   
ex  1
ក្គបានសមីោរបរងួម៖

4e X 4e X
Y 2  X
e 1
Y  X
e 1
2 F X  
 4e X   4e X 
ក្យង  
ី បាន F X  F X   X    2    X  2
e  1  e  1 
4e X 4e  X
  4
e X  1 e X 1  e X  
X
4e 4
  4
e  1 1  eX X


4 eX  1 
4 44 0

eX  1
    
F X  F X ជាអនុគមន៍ក្សស

ដូចក្នោះ A  0, 2  ជា េចិតឆលុោះននរោប C ។
- រក្បៀបទ២

   
តាមរូបមនត f 2a  x  f x  2b ស្ដល a  0 , b  2

ក្គបាន f  2a  x   f  x   f  x   f  x 

4e x 4e x 4e x 4e x
   
e x  1 e x  1 e x 1  e x  ex  1 

4

4e x

4 e 1  x

 4  2  2  2b
1  ex ex  1 ex  1
ដូចក្នោះ  
A 0, 2 ជា េចិតឆលុោះននរោប C ។

- រក្បៀបទី៣
   
តាមរូបមនត f a  x  f a  x  2b ស្ដល a  0 , b  2

ក្គបាន f a  x   f a  x   f  x   f  x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 256


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
4e x 4e x 4e x 4e x
   
e x  1 e x  1 e x 1  e x 
ex  1 

4

4e x

4 e 1  x

 4  2  2  2b

1  ex ex  1 ex  1
ដូចក្នោះ  
A 0, 2 ជា េចិតឆលុោះននរោប C ។

ឃ. រកសមីោរបនាៃត់ T ប៉ោះនឹងរោប C រតង់ចំណុច A


 
តាមរូបមនត T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0   
 
រតង់ចំណុច A 0, 2  x 0  0 , f x   2
0

4e 0 4 1 4
ក្ហយ
ី   
f  x0  f  0    1
e   1  1
2 2
0
1 22

ដូក្ចនោះ T :y  x 2 ។
ង. សង់បនាៃត់ T នង
ិ រោប C កនុងតរមុយអរតូណរមា៉ល់ O, i , j  

ច. គណនានេៃរកឡាខណឌក្ោយរោប C និងអ័កស x x ក្លីចក្នាលោះ  1,1

4e x 1 e 1
x 
 
 
1 1
ក្គបាន S   f x dx   x dx  4  dx
1 1
e 1 1
ex  1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 257


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៨ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

     
1
 4 ln e x  1   4 ln e  1  ln e 1  1 
  1  
 e 1   e 1   1 
 4 ln  1   4 ln  1   4 ln  1 
e  1 
e 1  e 
  e 
 4 ln e  4  1  4
ដូចក្នោះ នេៃរកឡា S  4 ឯកតានេៃ។

Bro and Sis ចមើលមកអូនចមើល អត់មានប្តូវការងម ចទ។ Bro and Sis


ចង់ចមើលចពលណាក៏បាន អូនអត់្ុញចទ។ សុុំកឱ
ុុំ ាយន្ត Bro and Sis
ទុកអូនចោល។

អររុណ Bro and Sis ច ើយន្ដលបានទិញខ្ញុំមក និងចប្បើប្បាស់ខ្ញុំរាល់


ថ្ងៃ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 258


វិញ្ញាសាទី១៩
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖

ក. lim 2
1  x3
ខ. lim
 sin 2x  ln x  e  2

x 1 x  3  4x x 0 x
1  sin2 x  1  sin2 x
គ. lim ។
x 0 2x 2
2
  
២. ក្គឱ្យចំនន
ួ កំផ្លិច z   2  i 6 នងិ w  2  cos  i sin  ។
 8 8
ក. សរក្សរ z នង ិ w ជាទរមង់រតីក្ោណមារត។
z
ខ. រកម៉៉ូឌល និងអាគយម៉ង់នន ។
w
គ. សរក្សរ z  w ជាទរមង់ពីជគណិត។
៣. ក. ក្ ី រឌក្ី ផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   y   2y  0 ។
ោះរាយសមោ
ខ. រកចក្មលីយពិក្សសននសមីោរ E ក្ 
យដឹងថា y 0   3 និង


y  0  2 12 ។
2  2 1 
៤. គណនាអាំងក្តរោល I    3x   x  dx
1
 2 

x  2x 3
 
1
J   6
2 sin2 x  1 dx នង
0 x 2  1 dx ។
ិ K 
0

x  2x 3 x
ក្ដីមបគ
ី ណនា K រតូ វ បង្ហ
ា ញថា  2x  2 , x  ។
x 1
2
x 1
៥. កនងថង់មយ ួ មានឃ្លក្ី មៅ 2 រកហម 5 នង ិ ក្ខៀវ 3 ។ ក្គយកឃ្លី 2 កនងក្ពល
ស្តមួយក្ចញពីថង់ក្ យនចដនយ។ របូបាបស្ដលចាប់បានឃ្លន
ី ីមយ
ួ ៗជា
សមរបូបាប។ ច៉ូររករបូបាបននរពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ខាងក្រោម៖

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 259


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. A : “យកបានឃ្លស
ី ទធស្តពណ៌រកហម”
ខ. B : “យកបានឃ្លក្ី ខៀវ 1 រាប់យ៉ងតច
ិ ”
គ. C : “យកបានឃ្លមា
ី នពណ៌ដ៉ូចៗាន” ។

៦. 1. កនងតរមុយអរត៉ូណរមា៉ល់មានទិសក្ៅវ ិជជមាន O, i , j , k  ក្គមាន
ចំណច M 1, 2, 1 , N  3, 1, 0  , P  1,1, 2  និង Q  3, 4,1 ។

ក. រកវ ិចទ័រ MN , MP , MQ , QP ។ បង្ហាញថា ចតក្ោណ MNPQ


ជារបក្លឡ៉ូរោម។
ខ. គណនា MN  MQ ។ គណនានផ្ៃរកឡារបក្លឡ៉ូរោម MNPQ ។
សរក្សរសមីោរបលង់  ស្ដលោត់តាម M , N , Q ។
2. ក្គមានសមីោរស្ខែក្ោង H : 9x 2  36  4y 2 ។ បង្ហាញថា សមីោរ
H ជាអស្ី ពប៉ូល។ ច៉ូរកំណត់ក៉ូអរក្ ក្នផ្ចិត កំព៉ូល និងកំណំ រួចរក
សមីោរអាសីមត៉ូ តនន H ។ សង់អីស្ពប៉ូល H ។
6
៧. អនគមន៍ f កំណត់ក្លី ក្  
យ y  f x x 2
e 2
x

មានរោបតំណាង C ក្ៅកនងតរមុយ O, i , j  ។


ក. សិកាលីមីតនន f រតង់  និង  ។ បង្ហាញថាបនាៃត់ 1 មាន
សមោ
ី រ y  x  2 ជាអាសម
ី ត៉ូ តក្រទតននរោប C ខាង  ។
ច៉ូរសិកាទីតាង
ំ ននរោប C ក្ ៀបនឹងបនាៃត់ 1 ។
3e x
ខ. បង្ហាញថា ចំក្ ោះរគប់ចំនន
ួ ពត  
ិ x, f x  x  1 
ex  2

រួចទាញថា បនាៃត់ 2 : y  x  1 ជាអាសម


ី ត៉ូតនន C ខាង  ។
សិកាទីតាង
ំ ក្ ៀបរវាងរោប C និងបនាៃត់  2 ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 260


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

e  1  3
2
x

គ. a. ច៉ូររាយបំភ្លឺថា f   x   ចំក្ ោះរគប់ x


e  2
2
x

 
ស្ដល f  x តំណាងឱ្យក្ដរក្វនន
ី f x ។  
 
b. សិកាទិសក្ៅអក្ថរភាពនន f x ។ គ៉ូសតារាងអក្ថរភាពនន f ។
ឃ្. បង្ហាញថា បនាៃត់ T ប៉ោះនឹងរោប C រតង់ចំណច A មានអាប់សីស
1
0 កំណត់ក្ យសមីោរ y 
x ។
3
ង. គណនា f 1 នង   
ិ f 1 ។ សង់រោប C បនាៃត់ T នង
ិ អាសម
ី ត៉ូ ត
កនងតរមុយអរត៉ូណរមា៉ល់ O, i , j  ។
6 6
(ក្គឱ្យ  1.3 , 1  2.5 )
e 2 e 2

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលីមីតខាងក្រោម៖
1  x3 0
ក. lim (រាងមិនកំណត់ )
x 1 x 2  3  4x 0

 lim
1  x  1  x  x   lim  1  x  x 
2 2

x 1
x  1x  3  x 3
x 1

 1  1  1 3
 
13 2

ខ. lim
 sin 2x  ln x  e  2

(រាងមិនកំណត់
0
)
x 0 x 0
 lim
x 0
sin 2x
2x
 
 2 ln x  e 2  1  2 ln 0  e 2  
 2 ln e 2  2  2 ln e  4

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 261


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

1  sin2 x  1  sin2 x 0
គ. lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0 2x 2 0

 lim
1  sin x   1  sin x  
2 2
1
2
x 0 2x 1  sin2 x  1  sin 2 x
2 sin2 x 1
 lim 2

x 0 2x 1  sin2 x  1  sin 2 x
2
 sin x  1
 lim   
x 0
 x  1  sin2 x  1  sin 2 x
1 1
 12  
1 0  10 2
2
  
២. ក្គឱ្យចំនន
ួ កំផ្ច
លិ z   2  i 6 នង ិ w  2  cos  i sin 
 8 8
ក. សរក្សរ z នង ិ w ជាទរមង់រតក្ី ោណមារត
 1 3   2 2 
ក្គបាន z  2 2   i   2 2  cos  i sin 
 2 2   3 3 

2
     
និង w  2 cos     i sin    
  8  8 
  2   2  
 2 cos     i sin   
  8   8 
     
w  2 cos     i sin    
  4  4 
 2 2       
ដ៉ូចក្នោះ z  2 2  cos  i sin  , w  2 cos     i sin    
 3 3    4  4 
z
ខ. រកម៉៉ូឌល និងអាគយម៉ង់នន
w

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 262


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 2 2       
ក្ យ z  2 2  cos  i sin  និង w  2 cos     i sin    
 3 3    4  4 
z
ក្នាោះចំនន
ួ កំផ្លិច មាន៖
w
2 2
- ម៉៉ូឌល r   2
2
2    11
- អាគយម៉ង់        2k  
3  4 12
 2k  , k   ។
គ. សរក្សរ z  w ជាទរមងព់ ជ
ី គណិត
       2 2 
ក្ យ w  2 cos     i sin      2   i
  4   4    2 2 
 
 w  2  i 2 នង
ិ z   2 i 6
ក្គបាន 
z w   2 i 6  2 i 2 
   
2 2
 2 i 2  i 6  2  i2 6  2
 2  2i  2i 3  1  2 3  

 2  2  2 3 i  2 3 
  
 2 3 2  2 3 2 i 
ដ៉ូចក្នោះ z  w  2 3  2   2 3  2 i ជាទរមងពីជគណិត។

៣. ក. ក្ ោះរាយសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   y   2y  0
សមីោរសំាល់ r 2  r  2  0 មានរាង a  c  b
c
ក្នាោះឫសននសមីោរសំាល់គឺ r1  1 , r2   2
a
ដ៉ូចក្នោះ ចក្មលីយនន E គឺ y  Ae x  Be 2x , A, B ចំនន
ួ ក្ថរ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 263


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខ. រកចក្មលីយពិក្សសននសមីោរ E
ចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ E មានរាង y  Ae  Be  y   Ae  2Be
x 2x x 2x

ក្ យដឹងថា y 0   3 នង 
ិ y  0  2 12  4 3 
A  B   3 B  3
 
ក្គបាន   
A  2B  4 3 A  2 3

ដ៉ូចក្នោះ ចក្មលយ
ី ពក្ិ សសក្នាោះគឺ y  2 3e  3e
x 2x

៤. គណនាអាំងក្តរោល
2
 2 1   1 1 
I    3x 2   x  dx  x 3  x  x 2 
1
 2   2 2 1
 1 1
 
 8  1  2  1     9  1  8
2 2

 
J    0
6

2 sin2 x  1 dx   1  cos 2x  1 dx
0
6


 1  6  2 1   1 
 2x  sin 2x     sin    0  sin 0 
 2 0  6 2 3  2 
 1 3  3
   0 
3 2 2 3 4
x  2x 3 1
នង
ិ K  0 x 2  1 dx
x  2x 3 x
* បង្ហាញថា  2x  2 , x 
x 1
2
x 1

ក្យង
x  2x 3 2x x  1  x
2

2x x 2  1  x  
ី មាន    2
x 1
2
x 1
2
x 1
2
x 1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 264


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

x  2x 3 x
ដ៉ូចក្នោះ  2x  2 , x  ។
x 1
2
x 1
1 x  2x 3  1x 
ក្គបាន K  0 0 
dx 
  2x   dx
x2  1 x2  1

1 1
  x   
2
1 x 1
2


dx

0 2 0 x2  1
 1
  
1
 12  0  ln x 2  1 
2 0
1 ln 2
2

 1  ln 2  ln 1 
2
 1

៥. រករបូបាបននរពឹតតិោរណ៍ខាងក្រោម៖
ក. A : “យកបានឃ្លស
ី ទធស្តពណ៌រកហម”
10!
- ចំនន
ួ ករណីអាច n S  C 10,2   
2! 8 !
 45 
5!
- ចំននួ ករណីរសប n A  C 5,2    2! 3!
 
 10

n A 10 2  
ដ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពត
ឹ ិ ត ោរណ៍ A គឺ P A     

n S 45 9  
ខ. B : “យកបានឃ្លក្ី ខៀវ 1 រាប់យ៉ងតច
ិ ”
* រក្បៀបទី១
   
- ចំនួនករណីស្ដលយកបានឃ្លក្ី ខៀវ 1 គឺ C 3,1  C 7,1  21

- ចំនួនករណីស្ដលយកបានឃ្លក្ី ខៀវ 2 គឺ C  3, 2   3

ួ ករណីរសប n  B   21  3  24
ក្នាោះ ចំនន
n  B  24 8
ដ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពឹតិតោរណ៍ B គឺ P  B     ។
n S  45 15

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 265


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
* រក្បៀបទី២
រពត
ឹ ោ
តិ រណ៍បំក្ពញនន B គឺ B : “យកមន
ិ បានឃ្លក្ី ខៀវក្ាោះ”
7!
- ចំនួនករណីរសបនន B គឺ n B  C 7,2     2!5!  21

n  B  21 7
ក្គបាន របូបាប P  B    
n S  45 15

8
ដ៉ូចក្នោះ  
របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ B គឺ P B  1  P B    15

គ. C : “យកបានឃ្លមា
ី នពណ៌ដ៉ូចៗាន”
- ចំនន  
ួ ករណីស្ដលយកបានឃ្លក្ី មៅទាំង 2 គឺ C 2, 2  1

- ចំននួ ករណីស្ដលយកបានឃ្លរី កហមទាំង 2 គឺ C  5, 2   10

- ចំនន ួ ករណីស្ដលយកបានឃ្លក្ី ខៀវទាំង 2 គឺ C  3, 2   3

ក្គបាន ចំននួ ករណីរសប n C   1  10  3  14


n C  14
ដ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពតឹ ិ ត ោរណ៍ C គ ឺ P C  
n S 

45

៦. 1. ក្គមាន M 1, 2, 1 , N  3, 1, 0  , P  1,1, 2  និង Q  3, 4,1

ក. រកវ ិចទ័រ MN , MP , MQ , QP

ក្គបាន   
MN  3  1, 1  2, 0  1  2, 3,1 
MP   1  1,1  2,2  1   2, 1, 3 

MQ   3  1, 4  2,1  1   4,2,2 

QP   1  3,1  4,2  1  2, 3,1

បង្ហាញថា ចតក្ោណ MNPQ ជារបក្លឡ៉ូរោម

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 266


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

តាមសរមាយខាងក្លី 
MN  2, 3,1 
 MN  QP

QP  2, 3,1  
MN  QP
ក្នោះបានន័យថា 
MN QP
ដ៉ូចក្នោះ ចតក្ោណ MNPQ ជារបក្លឡ៉ូរោម។
ខ. គណនា MN  MQ
i j k
ក្គបាន MN  MQ  2 3 1  8i  8 j  8k
4 2 2

ដ៉ូចក្នោះ MN  MQ  8i  8 j  8k ឬ MN  MQ  8, 8, 8 ។  


គណនានផ្ៃរកឡារបក្លឡ៉ូរោម MNPQ

 8    8    8 
2 2 2
តាមរ៉ូបមនត S MNPQ
 MN  MQ 

ដ៉ូចក្នោះ S MNPQ
 8 3 ឯកតានផ្ៃ។
សរក្សរសមីោរបលង់  ស្ដលោត់តាម M , N , Q
បលង់  ស្ដលោត់តាម M , N , Q ក្គបានវ ិចទ័រណរមា៉ល់របស់  គឺ
1
n   MN  MQ  1,1,1 ។
8
 
ក្គបាន  :x y z d  0
 
ស្ត M 1, 2, 1    1  2  1  d  0  d  2

ដ៉ូចក្នោះ សមីោរបលង់  : x  y  z  2  0 ។
2. បង្ហាញថា សមីោរ H ជាអីស្ពប៉ូល
ក្គមានសមោ
ី រស្ខែក្ោង H : 9x  36  4y
2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 267


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
9x 2 4y 2
 H : 9x 2  4y 2  36  H :  1
36 36
x 2 y2 x 2 y2
 H :   1 មានរាង 2  2  1 ស្ដល a  2, b  3
4 9 a b
ដ៉ូចក្នោះ រោប H គជា ឺ អស្ី ពប៉ូលស្ដលមានផ្ចត  
ិ O 0, 0 និងអ័កែទទង

រសបនង
ឹ អ័កែ x x ។
កំណត់ក៉ូអរក្ ក្នផ្ចិត កំព៉ូល និងកំណំ
តាមទំនាក់ទំនង c2  a 2  b2  c  4  9  13
 
- ផ្ចិត O 0, 0

- កំព៉ូល  a, 0   V  2, 0  &V  2, 0 


1 2


- កំណំ c, 0  F1    
13, 0 & F2  13, 0 
រកសមីោរអាសីមត៉ូតនន H
x 2 y2 y2 x 2
សមីោរអាសីមត៉ូត  0 
4 9 9 4
9x 2 3x
 y2  y 
4 2
3 3
ដ៉ូចក្នោះ អាសម
ី ត៉ូត d1 : y  x , d2 : y   x ។
2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 268


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
សង់អីស្ពប៉ូល H

6
៧. អនគមន៍ y  f x  x  2  
e 2
កំណត់ក្លី
x
មានរោប C

ក. សក
ិ ាលម ី នន f រតង់  នង
ី ត ិ 
 6 
ក្គបាន
x 
 
lim f x  lim  x  2  x
x  e  2
    2  3  
 
6 6
ក្រ ោះ lim e x  0  lim x  3
x  x  e  2 02
 6 
ក្ហយ
ី x 
 
lim f x  lim  x  2  x
x  e  2
    2  0  
 
6 6
ក្រ ោះ lim e x    lim x  0
x  x  e  2 
បង្ហាញថាបនាៃត់ 1 : y  x  2 ជាអាសីមត៉ូតក្រទតនន C ខាង 
 6  6
ក្គបាន  
f x  y   x  2  x
e  2
 
 x 2  x
e 2
1

6
ក្នាោះ
x  
 
lim  f x  y    lim x
1  x  e  2
0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 269


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដ៉ូក្ចនោះ បនាៃត់ 1 : y  x  2 ជាអាសីមត៉ូតក្រទតនន C ខាង  ។
សក
ិ ាទតា
ី ងំ ននរោប C ក្ ៀបនង
ឹ បនាៃត់ 1
6
រគប់ x  , f x  y     1
e 2
x
 0 ជានិចច ក្រ ោះ e x  2  0 ។

ដ៉ូក្ចនោះ រោប C ក្ៅខាងក្លីបនាៃត់ 1 ជានិចច។


3e x
ខ. បង្ហាញថា ចំក្ ោះរគប់ចំនន  
ួ ពិត x, f x  x  1 
ex  2
6  6 
 
រគប់ x  , f x  x  2  x
e 2
 x 1 x  3
e  2 
6  3e  6
x
3e x
 x 1  x 1 x
e 2
x
e 2
3e x
ដ៉ូចក្នោះ ចំក្ ោះរគប់ចំនន
ួ ពត  
ិ x, f x  x  1 
ex  2

ទាញថា បនាៃត់ 2 : y  x  1 ជាអាសីមត៉ូតនន C ខាង 


 3e x  3e x
ក្គបាន  
f x  y   x  1  x
e  2
  x  1   
ex  2


2

 3e x  30
ក្នាោះ
x  
 
lim  f x  y    lim   x
2 
 
02
0
 e  2
x 

ដ៉ូក្ចនោះ បនាៃត់ 2 : y  x  2 ជាអាសម


ី ត៉ូតក្រទតនន C ខាង  ។
សិកាទីតាង
ំ ក្ ៀបរវាងរោប C និងបនាៃត់  2
3e x 3e x
រគប់ x  , f x  y    
2
ex  2
 0 ជានច
ិ ច ក្រ ោះ
ex  2
0 ។

ដ៉ូក្ចនោះ រោប C ក្ៅខាងក្រោមបនាៃត់  2 ជានិចច។

e  1  3
2
x

គ. លឺ f   x  
a. ច៉ូររាយបំភ្ថា ចំក្ ោះរគប់ x
e  2
2
x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 270


វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
6
ក្  
យ f x x 2
e 2
, x 
x

   e 
2
6 ex  2 x
2  6e x
ក្គបាន  
f x  1 0 
e  e 
2 2
x
2 x
2


e 2x
 4e x  4  6e x  
e 2x
 2e x  1  3 
e  2 e 
2 2
x x
2

e  1  3
2
x

f  x  
e  2
2
x

e  1  3 ចំក្
2
x

ដ៉ូចក្នោះ f  x   ោះរគប់ចំនន
ួ ពិត x ។
e  2
2
x

b. សក
ិ ាទស
ិ ក្ៅអក្ថរភាពនន f x  
e   
2 2
ក្ យ x
1  0  e x  1  3  0 x 

e  2
2
នង

x
 0 x 

e  1  3  0 x 
2
x

ក្នាោះ f  x  
e  2 
2
x

ដ៉ូក្ចនោះ  
អនគមន៍ f x ក្កីន ច់ខាត។
គ៉ូសតារាង អក្ថរភាពនន f

x  
f  x  

 
f x 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 271
វ៊ិ ញ្ញាសាទ១
ី ៩ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
1
ឃ្. បង្ហាញថា បនាៃត់ T : y  x ប៉ោះនឹងរោប C រតង់ចំណច A
3
 
តាមរ៉ូបមនតបនាៃត់ប៉ោះ T : y  f  x 0 x  x 0  f x 0   
រតង់ចំណច A មានអាប់សីស 0  x 0  0
6 6
ក្ហយ
ី 
f 0  02
e0  2
  2 
12
0

e  1  3  3  1
2
0

នង
ិ f  0 
e  2  9 3
2
0

1 1
ក្គបាន T :y 
3

x 0 0 x
3

1
ដ៉ូចក្នោះ បនាៃត់ T : y  x ប៉ោះនឹងរោប C រតង់ចំណច A 0, 0 ។
3
 
ង. គណនា f 1 នង 
ិ f 1  
6
ក្គបាន 
f 1 12
e 2
 1  1.3  0.3

6
នង
ិ  
f 1  1  2  1
e 2
 3  2.5  0.5

សង់រោប C បនាៃត់ T នង
ិ អាសម
ី ត៉ូតកនងតរមុយអរត៉ូណរមា៉ល់ O, i , j  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 272


វិញ្ញាសាទី២០
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
១. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម៖
4  5x  x 2 x sin 4x 56x
ក. lim ខ. lim គ. lim ។
x 4 32  2x 2 x 0
1  1  2x 2 x  2x  3
3 1 3 1
២. ក្គឱ្យចំនន
ួ កំផ្ច
លិ z    i នង
ិ z2   i ។
4 4 4 4
z
ក. គណនា z1  z 2 និង 1 ។
z2
ខ. សរក្សរជាទរមង់រតីក្ោណមារតនន z1, z 2 និង z 3  z1  z 2 ។
ិ អាគយម៉ង់នន w  z 2  z 3 ។
ទាញរកម៉៉ូឌល នង
e x
ី រឌក្ី ផ្រង៉ ់ស្សយល E1 : y   2y   y  
៣. ក្គមានសមោ នង
ិ អនគមន៍
x2
កំណត់ចំក្  
ោះ x  0 ក្ោយ h x  e x  ln x ។
ក. ក្ផ្ទៀងផ្ទទត់ថា អនគមន៍ h ជាចក្មលយ
ី មួយននសមោ
ី រ E1 ។
ខ. រាយបំភ្លឺថា ក្បី f ជាចក្មលីយននសមីោរ E1 ក្នាោះ g  f  h ជា
ចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ E2 : y   2y   y  0 ។

 
2
៤. ក. គណនា I 1  1  4x  9x 2 dx នង
ិ I2   6
sin x  sin 2xdx ។
1 0

x2
ខ. ក្គមានអនគមន៍ f x    x 1

, x 1 ។ 
1  x2 
 
3
បង្ហាញថា f x  x  1  ។ គណនា I 3     dx ។
x 1 2
 x  1
៥. កនងរបអប់មយ
ួ មានសំបរត 12 សនលឹក ស្ែលចោះក្លខពី 1 ែល់ 12 ។
ក្គចាប់យកសំបរត 2 សនលក
ឹ កនងក្ពលស្តមួយក្ចញពរី បអប់ក្នាោះក្ោយ

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 273


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
នចែនយ។ ច៉ូររករបូបាបននរពឹតតិោរណ៍ខាងក្រោម៖
ក. A : “សំបរតទាំងពរី ជាក្លខក្សស”
ខ. B : “សំបរតទាំងពីរមានផ្លប៉ូកក្លខជាចំនន
ួ ក្សស”
គ. C : “សំបរតទាំងពរី មានផ្លសងក្លខក្សមី 2” ។
៦. 1. កនងតរមុយអរត៉ូណរមា៉ល់មានទិសក្ៅវ ិជ្ជមាន O, i , j , k   ក្គមាន
    
ចំណច A 1,2, 4 , B 1, 1,2 និង C 3, 4, 5 ។ 
ក. យក D  x , y, z  ។ កំណត់ក៉ូអរក្ោក្នចំណច D ក្ែីមបឱ្
ី យ ABCD
ជារបក្លឡ៉ូរោម។
ខ. រកក៉ូអរក្ោក្ននន AB  AC ។ គណនានផ្ទរកឡារតីក្ោណ ABC ។
ទាញយកនផ្ទរកឡារបក្លឡ៉ូរោម ABCD ។
2. អីស្ពប៉ូលមួយកំណត់ក្ោយសមីោរ H : 9y 2  255  25x 2 ។
ក. ក្តអ
ី ស្ី ពប៉ូលក្នោះមានអ័កសទទង
ឹ ក្ែក ឬឈរ?
ខ. ច៉ូរកំណត់ក៉ូអរក្ោក្ន កំព៉ូល និងកំណំ ។ រកសមីោរអាសីមត៉ូតនន H ។
គ. សង់អស្ី ពប៉ូល H ។
៧. អនគមន៍ f និង g កំណត់ក្លីចក្នាលោះ I  0,  ក្ោយ  
ln x
 
f x 2x 
x 2
នង  
ិ g x  1  x  2 ln x ។ រោប C តំណាង
3

ឱ្យអនគមន៍ f ក្ៅកនងតរមុយអរត៉ូណក្ម O, i , j  ។
 
ក. a. គណនាក្ែរក្វី g  x ។ ក្តី g ជាអនគមន៍ក្កន
ី ឬចោះ ក្លី I ?
g x  0 cMeBaH x  1

b. គណនា g 1 រួចរាយថា 
  ។
 
g x  0 ceMBaH 0  x  1
   
ខ. a. គណនា lim f x និង lim f x ។ រកសមីោរអាសីមត៉ូតក្រទត 
x 
x 0

ននរោប C ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 274


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
b. រកសំណំ តនមល x ស្ែលរតូវនឹង ln x  0 រួច ln x  0 ។ ទាញយក
ទត
ី ង
ំ រវាងរោប C ក្ ៀបនង
ឹ បនាទត់  ។
g x   ។ ក្របលទធផ្ល
គ. a. បង្ហាញថា ចំក្  
ោះរគប់ x  I , f  x 
x3

សំណួរ ក. , ច៉ូរទាញយកសញ្ញានន f  x ក្លី I ។  


b. ច៉ូរគណនាតនមល បរមាននអនគមន៍ f រួចគ៉ូសតរាងអក្េរភាព ។
ឃ. ចំណច A មួយសថិតក្ៅក្លីរោប C ស្ែលបនាទត់ប៉ោះ T ក្ៅនឹងរោប C
រតង់ចំណចក្នាោះ រសបនឹងបនាទត់  ។ ច៉ូរកំណត់ក៉ូអរក្ោក្នននចំណច
A ។ រួចសរក្សរសមីោរបនាទត់ប៉ោះ T ។

ង. គណនា f 2 ។ សង់រោប C នង
ិ បនាទត់  កនងតរមុយស្តមួយ។
1
1
(ក្គឱ្យ ln 2  0.7 , e 2  1.6 ,  0.2 )
2e

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលីមីតខាងក្រោម៖
4  5x  x 2 0
ក. lim (រាងមិនកំណត់ )
x 4 32  2x 2 0

 lim
x 2  5x  4 x  1x  4 
 lim
x 4
2 16  x  2
2  4  x  4  x 
x 4

  x  1   4  1  3
 lim  
x 4
2 4  x  2 4  4 16
x sin 4x 0
ខ. lim (រាងមិនកំណត់ )
x 0
1  1  2x 2 0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 275


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 lim
x 0
x sin 4x

1  1  2x 2
 
 1  1  2x 2 
 lim
x 0
x sin 4x
2x 2 
 1  1  2x 2 
 2 lim
x 0
sin 4x
4x 
 1  1  2x 2 

 2  1  1  1  0   4 
56x 
គ. lim (រាងមិនកំណត់ )
x  2x  3 
56x 5  6x 6x
- ក្បី x    lim  lim
 lim  3
x  2x  3 x  2x  3 x  2x

- ក្បី x    lim
56x
 lim
5  6 x
 lim
6x
 3
 
x  2x  3 x  2x  3 x  2x

3 1 3 1
២. ក្គឱ្យចំនន
ួ កំផ្លិច z    i នង
ិ z2   i
4 4 4 4
z1
ក. គណនា z1  z 2 និង
z2
2
 3 1  3 1   3 1 
ក្គបាន z1  z 2     i   i    i
 4 4   4 4   4 4 
 
1
 1 
  
2 2
 3  i    3  2i 3  i 2 
16 16  


1
16
3  2i 3  1    1
8 8
3
i

 3 1 
3 1   i
z1  4  4 i  4 4 
នង
ិ     1 ។
z2 3 1 3 1
 i  i
4 4 4 4

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 276


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ខ. សរក្សរជាទរមង់រតីក្ោណមារតនន z1, z 2 និង z 3  z1  z 2

3 1 1 3 1  1 5 5 
ក្គបាន z 1    i    i    cos  i sin 
4 4 2  2 2  2  6 6 

3 1 1 3 1  1     
z2   i   i    cos     i sin    
4 4 2  2 2  2   6  6 
 3 1   3 1 
និង z 3  z 1  z 2     i    i
 4 4   4 4 
  
3 1 3 1 2 3 2
  i  i  i
4 4 4 4 4 4
3 1 5 5
  i  cos  i sin
2 2 6 6
1 5 5 
z1   cos  i sin 
2 6 6 
1     
ែ៉ូចក្នោះ z 2   cos     i sin     ។
2  6  6 
5 5
z 3  cos  i sin
6 6
ិ អាគយម៉ង់នន w  z 2  z 3
ទាញរកម៉៉ូឌល នង
1       5 5
ក្ោយ z 2  cos     i sin     & z 3  cos  i sin
2  6  6  6 6
ក្នាោះក្គទាញបាន ចំនន
ួ កំផ្លិច w  z 2  z 3 មាន៖
1 1
- ម៉៉ូឌល r  1 
2 2
 5 2
- អាគយម៉ង់   
6

6
 2k  
3

 2k  , k  ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 277


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
e x
៣. ក្គមានសមីោរឌីក្ផ្រង៉ ់ស្សយល E1 : y   2y   y   និងអនគមន៍
x2
កំណត់ចំក្  
ោះ x  0 ក្ោយ h x  e x  ln x
ក. ក្ផ្ទៀងផ្ទទត់ថា អនគមន៍ h ជាចក្មលីយមួយននសមីោរ E1
 e x
 h  x   e x
ln x   
 
រគប់ x  0, h x  e x  ln x  
e
x
x
xe x  e x
h  x  e ln x 

 x

x
  
x2
 
1  x ln x e x   1  x ln x e x  
h  x 
   x
h  x 
 x
 
 
 x 2

ln x  x  x  1 e x
  x 2
ln x  2x  1 e x  
 
h  x  x2 h  x  x2
 
ក្គបាន៖

h   2h   h 
x 2
ln x  2x  1 e x  

2 1  x ln x e x   e x ln x
2
x x


 x 2 ln x  2x  1  2x  2x 2 ln x  x 2 ln x e x 
2
x

h   2h   h 
 1ee
x x
ក្ផ្ទៀងផ្ទទត់សមីោរ E1

2
x x2
ែ៉ូចក្នោះ អនគមន៍ h ជាចក្មលីយមួយននសមីោរ E1 ។
ខ. រាយបំភ្លឺថា ក្បី f ជាចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ E1 ក្នាោះ g  f  h ជា
ចក្មលីយននសមីោរ E2 : y   2y   y  0
e x
ក្បី f ជាចក្មលីយននសមីោរ E1  f   2 f   f  
x2
1 
e x
មយ៉ងក្ទៀត h ជាចក្មលីយនន E1  h  2h  h   2
 
x
2 
  
យកសមីោរ 1  2  f   2 f   f  h   2h   h  0   
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 278
វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

     
 f   h   2 f   h   f  h  0
 
 f  h  2f  h  f  h  0
ក្ោយ f  h  g  g   2g   g  0
មានន័យថា g ជាចក្មលយ
ី ននសមោ
ី រ E2 : y   2y   y  0 ។
ែ៉ូចក្នោះ ក្បី f ជាចក្មលីយនន E1 ក្នាោះ g  f  h ជាចក្មលីយននសមីោរ E 2 ។
៤. ក. គណនាអាំងក្តរោលកំណត់

 1  4x  9x  dx  x  2x
2 2
I1  2 2
 3x 3 
1 1

  
 2  8  24  1  2  3  14 
 
និង I 2   6
sin x  sin 2xdx  2 6 sin2 x cos xdx
0 0
 
2  3 6 2  3 
 
 2  sin x
0
6 2
 3

sin x dx  sin x    sin
3 6
 sin 3 0 
0

21  2 1 1
I2    0   
38  3 8 12
1
ខ. បង្ហាញថា f x  x  1   
x 1
x2 x2  1  1  
ចំក្ ោះរគប់ x  1 , f x 
x 1
  
x 1


x 1 x 1

1 
 x 1
1  
x 1 x 1 x 1
1
ែ៉ូចក្នោះ  
f x  x 1
x 1
, x  1 ។

3  x2 
គណនា I 3     dx
 x  1
2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 279


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ក្គបាន
3
I3   x  1 
1  x 2 
3
3 x 1  
 dx    x   2 dx
2
 x  1 2 2 x 1
9 
 
3
   3   2  2  ln x  1 
2  2

9 7

2

 1  ln 2  ln1   ln 2
2

៥. រករបូបាបននរពឹតតិោរណ៍ខាងក្រោម៖
ក. A : “សំបរតទាំងពរី ជាក្លខក្សស”
12!
- ចំនន
ួ ករណីអាច n S  C 12,2   2!101

 66 
6!
- ចំននួ ករណីរសប n A  C 6,2   2! 4 !
 
 15

n A 5  
ែ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ A គឺ P A   ។  
n S 22  
ខ. B : “សំបរតទាំងពរី មានផ្លប៉ូកក្លខជាចំនន
ួ ក្សស”
ផ្លប៉ូកជាក្លខក្សស ោលណាក្លខទាំងពីរ មានគ៉ូ មយ
ួ ក្សសមួយ
- ចំនន  
ួ ករណីរសប n B  C 6,1  C 6,1  36    
n B  6
ែ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពឹតតិោរណ៍ B គឺ P B    n S  11

គ. C : “សំបរតទាំងពរី មានផ្លសងក្លខក្សមី 2”

           ក្នាោះ n C   10
 1, 3 , 2, 4 , 3, 5 , 4, 6 , 5, 7 ,
ក្គបាន C  
          
6, 8 , 7, 9 , 8,10 , 9,11 , 10,12

n C  5
ែ៉ូចក្នោះ របូបាបននរពត តិ រណ៍ C គឺ P C  
ឹ ោ  ។
n S  33

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 280


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ


៦. 1. ក្គមានចំណច A 1,2, 4 , B 1, 1,2 នង 
ិ C 3, 4, 5    
ក. កំណត់ក៉ូអរក្ោក្នចំណច D ក្ែីមបឱ្
ី យ ABCD ជារបក្លឡ៉ូរោម
ក្គបាន  
AB  2, 3, 2 & DC  3  x, 4  y, 5  z  
ក្ែីមបឱ្
ី យ ABCD ជារបក្លឡ៉ូរោម លោះរតស្ត AB  DC
3  x  2 x  5
 
  
 3  x, 4  y, 5  z  2, 3, 2  4  y  3   y  7
5  z  2 z  7
 
ែ៉ូចក្នោះ  
ចំណច D 5, 7, 7 រតូវបានកំណត់ក៉ូអរក្ោក្ន។

ខ. រកក៉ូអរក្ោក្ននន AB  AC
ក្ោយ  
AB  2, 3, 2 & AC  2,2,1  
i j k
ក្គបាន AB  AC  2 3 2  i  2 j  2k
2 2 1

ែ៉ូចក្នោះ AB  AC  1,2, 2   ។

គណនានផ្ទរកឡារតីក្ោណ ABC
1
តមរ៉ូបមនត S 
AB  AC
ABC
2
1 2 1
 
2
 1  22  2  1 4  4
2 2
3
ែ៉ូចក្នោះ S ABC  ឯកតនផ្ទ។
2
ទាញយកនផ្ទរកឡារបក្លឡ៉ូរោម ABCD
ក្ោយអងកត់រទូង AC ស្ចករបក្លឡ៉ូរោម ABCD ជារតីក្ោណប៉នគ្នន
ពរី គឺ ABC & ACD ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 281


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ែ៉ូក្ចនោះ ក្គបាន S ABCD
 2S ABC
 3 ឯកតនផ្ទ។
2. អស្ី ពប៉ូលមួយកំណត់ក្ោយសមោ
ី រ H : 9y  255  25x
2 2

ក. ក្តីអីស្ពប៉ូលក្នោះមានអ័កសទទឹង ក្ែក ឬឈរ?


ក្ោយ H : 9y 2  255  25x 2
 H : 9y 2  25x 2  255
9y 2 25x 2
 H:  1
225 225
y2 x 2 y2 x 2
 H :   1 មានរាង 2  2  1 ស្ែលជាសមីោរ
25 9 a b
 
សតង់ោននអីស្ពប៉ូលស្ែលមានផ្ចិត O 0, 0 និងអ័កសទទឹងឈរ x  0 ។
ខ. កំណត់ក៉ូអរក្ោក្ន កំព៉ូល និងកំណំ

តមសរមាយខាងក្លី  a  5 , b  3 ក្ យ
ី c  a  b  34
2 2

- កំព៉ូល  0, a   V  0, 5  &V  0, 5 
1 2

- កំណំ  0, c    
F1 0, 34 & F2 0,  34  
រកសមោ
ី រអាសម
ី ត៉ូតនន H
y2 x 2 y2 x 2 25x 2
សមោ
ី រអាសម
ី ត៉ូតគឺ  0   y2 
25 9 25 9 9
5 5 5
 y   x  d1 : y  x , d2 : y   x
3 3 3

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 282


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
គ. សង់អីស្ពប៉ូល H

៧. អនគមន៍ f និង g កំណត់ក្លីចក្នាលោះ I  0,  ក្ោយ  


ln x
 
f x 2x 
x 2
នង  
ិ g x  1  x  2 ln x ។ រោប C តំណាង
3

ឱ្យអនគមន៍ f ក្ៅកនងតរមុយអរត៉ូណក្ម O, i , j  ។
ក. a. គណនាក្ែរក្វី g  x  
1  2
 
រគប់ x  I  g  x  0  3x 2  2 
x
   3x 2   ។
x

ក្តី g ជាអនគមន៍ក្កីន ឬចោះ ក្លី I ?
2
ក្ោយ 3x 2 
x
 
 0 x  0 ក្នាោះ g  x  0 x  I

ែ៉ូចក្នោះ g ជាអនគមន៍ ចោះ ក្លី I ។


b. គណនា g 1 

ក្គបាន g 1  1  13  2 ln1  1  1  2  0  0

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 283


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
g x  0 cMeBaH x  1
រាយថា 
 
g x  0 ceMBaH 0  x  1
 
តមសរមាយខាងក្លី អនគមន៍ g x ចោះរគប់ x  0,  និង g 1  0   
ក្នាោះ ក្គបាន៖
- ក្បី 0  x  1  g x  0 
- ក្បី x  1  g x   0

ខ. a. គណនា lim f  x  និង lim f  x 


x  0 x 

 ln x 
 
ក្គបាន lim f x  lim  2  x  2   2  0    
x 
 
x 0 x 0

ln x
ក្រ ោះ lim 2  
x 0 x

 ln x 
នង ិ  
lim f x  lim  2  x  2   2    0  
x  x  x 
 

ln x
ក្រ ោះ lim 2  0
x  x

រកសមីោរអាសីមត៉ូតក្រទត  ននរោប C
ln x
ក្យង  
ី មាន f x  2  x   x ស្ែល  x     x2
ln x
ក្ោយ lim  x  lim
x 
 
x  x 2
 0 ែ៉ូក្ចនោះ ក្គថាបនាទត់  : y  2  x ជា

អាសីមត៉ូតក្រទតននរោប C ខាង  ។
b. រកសំណំ តនមល x ស្ែលរតូវនឹង ln x  0 រួច ln x  0
- ចំក្ ោះ ln x  0  ln x  ln 1  0  x  1  x  0,1 
- ចំក្ ោះ ln x  0  ln x  ln 1  x  1  x  1,  

ទាញយកទីតង
ំ រវាងរោប C ក្ ៀបនឹងបនាទត់ 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 284


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ln x
ចំក្  
ោះរគប់ x  I , f x  y  
x 2
ក្ោយ x 2  0 x  I ក្នាោះ

 
ផ្លែក f x  y  យកសញ្ញាតម ln x ។ តមសរមាយខាងក្លី៖

- ក្បី x   0,1  ln x  0  f  x   y  0 : រោប C ក្ៅក្រោម 


- ក្បី x  1  ln x  0  f  x   y  0 : រោប C និង  ោត់គ្នន


- ក្បី x  1,    ln x  0  f  x   y  0 : រោប C ក្ៅក្លី 


g x 
គ. a. បង្ហាញថា ចំក្ ោះរគប់ x  I , f   x   ។ 3
x
1 2
 x  2x ln x
 
រគប់ x  I  f  x  0  1  x
 
2
x2

 1 

x 1  2 ln x   x 3
 1  2 ln x
x4 x3
ក្យង
ី ែឹងក្ យ  
ី ថា g x  1  x  2 ln x , x  I
3

g x  
ែ៉ូចក្នោះ ចំក្  
ោះរគប់ x  I , f  x 
x3

ក្របល  
ី ទធផ្លសំណួរ ក. , ច៉ូរទាញយកសញ្ញានន f  x ក្លី I
ក្ោយ x  0 x  I ក្នាោះ f   x  យកសញ្ញាតម g  x  ។ ក្គបាន៖
3

- ក្បី 0  x  1  g  x   0  f   x   0

- ក្បី x  1  g  x   0  f   x   0

- ក្បី x  1  g  x   0  f   x   0
b. គណនាតនមលបរមាននអនគមន៍ f

ក្ោយ f  1  0 ក្    
ី f  x បដ៉ូរសញ្ញាពី  ក្ៅ  រតង់ x  1
យ  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 285


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក្នាោះអនគមន៍ f មានតនមលអតិបរមារតង់ x  1 ។
ln 1

តនមលអតិបរមា គឺ f 1  2  1 
12
1 0  1 ។

គ៉ូសតរាងអក្េរភាព
x 0 1 
 
f x  

f x  1
 

ឃ. កំណត់ក៉ូអរក្ោក្នននចំណច A
បនាទត់ T រសបនង ី ត៉ូត  : y  2  x ប៉ោះរោប C រតង់ចំណច A
ឹ អាសម
1  2 ln x A
 
ក្គបាន f  x A  1  1 
x A3
 1

1
 1  2 ln x A  0  x A  e 2  e

 yA  f  e  2  e
ln e
2 e 
1

 e
2
2e

 1
ែ៉ូចក្នោះ ចំណចប៉ោះ A  e ,2  e   ។
 2e 

សរក្សរសមីោរបនាទត់ប៉ោះ T
ក្គបាន  
T : y  f  xA x  xA  f xA  
 

T : y   x  e  2  e  

1
2e 
1
T : y  x  e  2  e 
2e
ែ៉ូចក្នោះ T : y  x  2.2 ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 286


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ០ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ង. គណនា f 2 
ln 2 0.7
ក្គបាន 
f 2 22
22

4
 0.175

សង់រោប C និងបនាទត់  កនងតរមុយស្តមួយ

អររុណ Bro and Sis ច ើយន្ដលបានទិញខ្ញុំមក និងចប្បើប្បាស់ខ្ញុំរាល់


ថ្ងៃ។
ជូនពរឱ Bro and Sis ប្បឡងបាននិចទេសលអប្រប់ៗគ្នា។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 287


វិញ្ញាសាទី២១
ត្រៀម្រឡងសញ្ញ
ា រ្រមធ្យមសិក្សាទុរិយភូមិ (បាក្ស់ឌុរ)
រយៈពេល៖ ១៥០ នាទី េិន្ទុ៖ ១២៥
rbs
x 3  2x 2  2  x
១. គណនាលម
ី ត
ី ៖ ក. lim
x 2 x2  4
  2e 
2
2 sin 1010x
x
x 1
ខ. lim គ. lim ។
x 0 x x  1  2e 2x
  
២. មានចំនួនកំផ្លិច z1  2 3 , z 2  2i និង w  8  cos  i sin  ។
 3 3
1
គគកំណត់យក z  z1  z 2 ។
4
 
ក. សរគសរ z ជាទម្មង់ពីជគណិត និងជាទម្មង់ម្តីគោណមាម្ត រួចរក
ិ អាគយម៉ង់នន z ។
ម៉៉ូឌល នង 4

ខ. គណនា z  w គោយឱ្យចគមលីយជាទម្មង់ពីជគណិត។
ី រឌគី ផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   2y  2y  ។
៣. ក. ច៉ូរគោោះម្ាយសមោ
 
ខ. ច៉ូររកចគមលីយ f x មួយននសមីោរ E គោយដឹងថា f 0  2 

និង f  0  5 ។

   2 cos x  sin 3x  dx
1 2
៤. ក. គណនា I  0 x 1  2x dx នងិ J  6

0

 
2
x2  x  1
ខ. គគមានអនគមន៍ g x    x 1
, x  1 ។

1
   
3
បង្ហាញថា g x  2x  ។ គណនា K   g x dx ។
x 1 2

៥. កនងម្បអប់មយ
ួ មានឃ្លព
ី ណ៌សចំននួ 2 ម្ាប់ ឃ្លគី ខៀវ 3 ម្ាប់ និងឃ្លី
ម្កហម 4 ម្ាប់។ គគចាប់យកឃ្លី 3 ម្ាប់ម្ពមានគោយនចដនយគចញពី
ម្បអប់គនោះ។ ច៉ូររកម្បូបាបននម្ពឹតតិោរណ៍ខាងគម្ោម៖

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 288


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ក. A : “ចាប់បានឃ្លម្ី កហមទំង 3”
ខ. B : “ចាប់បានឃ្លម្ី កហម 1 ម្ាប់យ៉ងតច
ិ ”
គ. C : “ចាប់បានឃ្លី 3 មានពណ៌ដ៉ូចាន” ។

៦. 1. កនងតម្មុយអរត៉ូណរមា៉ល់មានទិសគៅវ ិជជមាន O, i , j , k  គគឱ្យបួន
ចំណច A  2,1, 3  , B 1, 2, 2  , C  3, 4, 1 និង D  2, 3, 0  ។

ក. រកក៉ូអរគោគនននវ ិចទ័រ AB , AD , BC , DC និងគណនា

AB  AD ។ កំណត់ម្បគេទននចតគោណ ABCD ។
ខ. គណនាក៉ូអរគោគននន AB  AD រួចគណនានផ្ៃម្កឡាចតគោណ
ABCD ។ ទញរកនផ្ៃម្កឡាម្តគី ោណ BCD ។
2. គគឱ្យសមីោរមួយ 16x 2  25y 2  400  0 ។
ក. បង្ហាញថាសមោ
ី រគនោះជាសមោ
ី រអស្ី ពប៉ូល មានម្ោប H ។
ខ. កំណត់ក៉ូអរគោគន កំព៉ូល និងកំណំ រួចរកសមីោរអាសីមត៉ូតនន H ។
គ. សង់អស្ី ពប៉ូល H ។
ex  1
៧. A: អនគមន៍មយ
ួ កំណត់ចំគ ោះម្គប់ចំនន
ួ ពិត x គោយ g x    ex  1

ី ីតនន g ម្តង់  នង
ក. ច៉ូរគណនាលម ិ  ។
 
ខ. គណនាគដរគវី g  x រួចសិកាសញ្ញា g  x គលី  ។

B: គគយកអនគមន៍កំណត់គលី គោយ f  x   x  g  x  ។ តាងគោយ


C ជាម្ោបរបស់អនគមន៍ f កនងតម្មុយ O, i , j  ។
(គម្បីលទធផ្លពីស្ផ្នក A កនងសំណួរខាងគម្ោម)
ក. គណនា lim f x នង
x 
 
ិ xlim

f x ។  
2e x
ខ. a. គផ្ៃៀងផ្ទៃត់ថា ចំគ  
ោះ x  , f x  x  1 
ex  1
នង

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 289


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
2
 
f x  x 1
e 1
។ x

b. កំណត់សមីោរអាសីមត៉ូតគម្ទត 1 និង  2 គរៀងានខាង 


និង  ននម្ោប C ។
c. សិកាទីតាង
ំ រវាងម្ោប C គ ៀបនឹង 1 រួចគ ៀបនឹង  2 ។
 
គ. a. គណនាគដរគវី f  x រួចទញថា f  x  0 , x    ។


b. គណនា f 0 រួចគ៉ូសតារាងអគេរភាពនន f x ។  
ឃ្. ច៉ូរគណនា f  x   f  x  ។ ទញរកផ្ចិតឆលោះននម្ោប C ។

ង. គណនាតនមល f  1 និង f 1 ។ សង់ម្ោប C និងអាសីមត៉ូត។


2 2
(គគឱ្យ  0.54 , 1  1.46 )
e 1 e 1

ដំត ោះ្ាយ
១. គណនាលីមីត៖
x 3  2x 2  2  x 0
ក. lim (រាងមិនកំណត់ )
x 2 x 4
2
0

 lim
  
x 3  2x 2  2  x
 lim

x2 x  2  x  2    
x 2 x 2  22 x 2
x 2 x 2   
 lim
x  2  x  1  lim x  1  2  1 
2
2 2
3
x  2 x  2 
x 2 x 2 22 x 2 4
2 sin 1010x  0
ខ. lim (រាងមនកំណត់ ) ិ
x 0 x 0

 2 lim

sin 1010x   1010  2  1  1010  2020 ។
x 0 1010x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 290


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

2e 
2
x
x 1 
គ. lim (រាងមិនកំណត់ )
x  1  2e 2x

2 2
 x  x 1   x 1
e  2  x  x  e 2x  2  x  x 
 e e  e e 
 lim   lim 
x   1  2x x   1  2x
 2x  2  e  2x  2  e
e  e 
2
 x 1
2  x  x 
 
2
e e  200 4
 lim     2
x  1 02 2
2x
2
e
  
២. មានចំនួនកំផ្លិច z1  2 3 , z 2  2i នង
ិ w  8  cos  i sin  ។
 3 3
1
គគកំណត់យក z  z1  z 2 ។
4
 
ក. សរគសរ z ជាទម្មង់ពជ ី គណិត និងជាទម្មង់ម្តគី ោណមាម្ត

គគបាន z 
1
4
z1  z 2 
1
4
 
2 3  2i  
2
3 1
 i
2

3 1 5 5
និង z   i  cos  i sin
2 2 6 6
3 1 5 5
ដ៉ូចគនោះ z   i & z  cos  i sin ជាទម្មង់
2 2 6 6
ពីជគណិត និងទម្មង់ម្តីគោណមាម្តនន z ។
ិ អាគយម៉ង់នន z
រកម៉៉ូឌល នង 4

5 5  5 5 
គោយ z  cos  i sin  1  cos  i sin 
6 6  6 6 
គនាោះគគទញបាន, ចំនន
ួ កំផ្លិច z 4 មាន៖

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 291


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

- ម៉៉ូឌល r  14  1
4  5 10 4
- អាគយម៉ង់  
6
 2k  
3
 2k  
3
 2k  , k    
ខ. គណនា z  w គោយឱ្យចគមលីយជាទម្មង់ពីជគណិត
   1 3 
គោយ w  8  cos  i sin   8   i   4  4i 3
 3 3 2 2 

3 1
នង
ិ z   i គនាោះគគបាន៖
2 2
 3 1 
z w  
 2

 i  4  4i 3
2 
 
 
  3  i 2  2i 3 
3  2i  3 
2
2  2i  2i 2 3
 2 3  6i  2i  2 1   3  2 3  8i  2 3

ដ៉ូចគនោះ z  w  8i ជាទម្មង់ពីជគណិត។


ី រឌគី ផ្រង៉ ់ស្សយល E : y   2y  2y 
៣. ក. គោោះម្ាយសមោ
សមីោរ E គគអាចសរគសរ E : y   2y   2y  0 មានសមីោរសំាល់

r 2  2r  2  0
    
2
   1  1 2  1  2  1
   1  i

 r1,2 
 
 1  i
1i
1
ដ៉ូចគនោះ ចគមលយ
ី ននសមោ 
ី រ E គឺ y  A cos x  B sin x e , A, B គេរ ។
x

ខ. រកចគមលីយ f x  

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 292


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

 
f x ជាចគមលយ
ី មួយននសមោ
ី រ E គនាោះ f x  A cos x  B sin x e
x
   
   
 f  x  A cos x  B sin x  A sin x  B cos x e x
  A  B  cos x   B  A  sin x  e x
 
គោយដឹងថា f  0   2 នង ិ f   0   5 គគបាន៖
A 1  B  0   2 A  2 A  2
  

A  B 1   B  A  0   5 
AB  5

B3

ដ៉ូចគនោះ f  x    2 cos x  3 sin x  e ។ x

៤. ក. គណនាអាំងគតម្ោលកំណត់

 x 1  2x   x 1  4x  4x  dx
1 2 1
I  dx  2
0 0
1
1 
 4

1
  x  4x  4x dx   x 2  x 3  x 4 
2 3

2 3
0
0
1 4  3 4 98 1
    1  0     
2 3  2 3 6 6


 1 6
នង  
ិ J  06 2 cos x  sin 3x dx  2 sin x  cos 3x 
3
 0
  1 3   1 
  2 sin  cos    2 sin 0  cos 0 
 6 3 6   3 ។
 1 1   1  1 2
J   2    0    0   1  1  
 2 3   3  3 3
1
ខ. បង្ហាញថា g x  2x    x 1
 
2
x2  x  1
គយង
ី មានអនគមន៍ g x    x 1
, x  1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 293


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ


x 2  x 2  2x  1   2x
 2x  1 2
គគបាន  
g x 
x 1 x 1


 
2x x  1  1 2x x  1
 
1  
x 1 x 1 x 1
1
ដ៉ូចគនោះ  
g x  2x 
x 1
, x  1 ។

 g x  dx
3
គណនា K 
2

3  1  3
គគបាន K    2x   dx  
x 2
 ln x  1 
2
2
 x  1

  
 32  ln 2  22  ln1  9  4  ln 2
K  5  ln 2
៥. រកម្បូបាបននម្ពត
ឹ ោ
តិ រណ៍ខាងគម្ោម៖
ក. A : “ចាប់បានឃ្លម្ី កហមទំង 3”
9! 987
- ចំនន     3!6!
ួ ករណីអាច n S  C 9, 3  
6
 347

ួ ករណីម្សប n  A   C  4, 3   4
- ចំនន
n A 4 1
ដ៉ូចគនោះ P A    ។
n S  3  4  7 21

ខ. B : “ចាប់បានឃ្លម្ី កហម 1 ម្ាប់យ៉ងតច


ិ ”
* រគបៀបទី១
5!
- ចំនួនករណីស្ដលចាប់បានឃ្លម្ី កហម 1 គឺ C 4,1  C 5,2  4   
2! 3!
 
4!
- ចំនួនករណីស្ដលចាប់បានឃ្លម្ី កហម 2 គឺ C 4,2  C 5,1 
2!2!
5   
4!
- ចំនួនករណីស្ដលចាប់បានឃ្លម្ី កហម 3 គឺ C 4, 3 
1! 3!
 
បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 294
វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ដ៉ូគចនោះ ចំនន
ួ ករណីម្សបននម្ពឹតតិោរណ៍គនោះគឺ៖
 
n B  4  10  6  5  4  74

   74 
n B 37
ដ៉ូចគនោះ  
P B 
n S  3  4  7 42

* រគបៀបទី២
ម្ពឹតតិោរណ៍បំគពញនន B គឺ B : “ចាប់មិនបានឃ្លព
ី ណ៌ម្កហមគាោះ”
5!
គនាោះចំនន  
ួ ករណីម្សប n B  C 5, 3    3!2!
 10

10 5 37
ដ៉ូចគនោះ  
P B 1P B 1   347
1
42

42

គ. C : “ចាប់បានឃ្លី 3 មានពណ៌ដ៉ូចាន”
- ចំនួនករណីម្សបស្ដលចាប់បានឃ្លស
ី ទំងបី  0 (ឃ្លស
ី មានស្ត 2)
- ចំនួនករណីម្សបស្ដលចាប់បានឃ្លគី ខៀវ ទំងបី  C 3, 3  1  
- ចំនួនករណីម្សបស្ដលចាប់បានឃ្លម្ី កហម ទំងបី  C  4, 3   4

ដ៉ូគចនោះ ចំននួ ករណីម្សប n C   0  1  4  5


n C  5 5
ដ៉ូចគនោះ P C     ។
n S  3  4  7 84

៦. 1. គគឱ្យ A  2,1, 3  , B 1, 2, 2  , C  3, 4, 1 និង D  2, 3, 0 

ក. រកក៉ូអរគោគនននវ ិចទ័រ AB , AD , BC , DC

គគបាន   
AB  1  2,2  1,2  3  1,1, 1 
AD   2  2, 3  1, 0  3    4,2, 3 

BC   3  1, 4  2, 1  2    4,2, 3 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 295


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

និង 
DC  3  2, 4  3, 1  0  1,1, 1   
គណនា AB  AD
គគបាន AB  AD  1 4  1 2  1 3         
ដ៉ូគចនោះ AB  AD  4  2  3  9
កំណត់ម្បគេទននចតគោណ ABCD

គយង ី មាន
AD  4,2, 3
 AD

 BC 
AD  BC 
 
BC  4,2, 3  AD BC 
ដ៉ូចគនោះ ABCD ជាម្បគលឡ៉ូម្ោម។
ខ. គណនាក៉ូអរគោគននន AB  AD
i j k
គគបាន AB  AD  1 1 1  i  j  2k
4 2 3

ដ៉ូចគនោះ AB  AD  1,1,2 ។  
គណនានផ្ៃម្កឡាចតគោណ ABCD
គគបាន S ABCD
 AB  AD

 1
2
  12  22  1  1  4  6

ដ៉ូចគនោះ S ABCD
 6 ឯកតានផ្ៃ។
ទញរកនផ្ៃម្កឡាម្តគី ោណ BCD
អងកត់ម្ទូង BD ស្ចកម្បគលឡ៉ូម្ោម ABCD គៅជាម្តីគោណប៉នានពីរ
គឺ ABD នង
ិ BCD ។
1 6
ដ៉ូគចនោះ S BCD
 S ABCD
 ឯកតានផ្ៃ។
2 2

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 296


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
2. ក. បង្ហាញថាសមីោរគនោះជាសមីោរអីស្ពប៉ូល មានម្ោប H
គយង
ី មានសមោ
ី រ 16x  25y  400  0
2 2

16x 2 25y 2
  1  0
400 400
x 2 y2 x 2 y2
   1 មានរាង 2  2  1 ស្ដល a  5 , b  4
25 16 a b
ដ៉ូគចនោះ សមោ  
ី រគនោះជាអស្ី ពប៉ូល H ស្ដលមានផ្ចិត 0, 0 នង

អ័កសទទឹងម្សបនង
ឹ អ័កសអាប់សស
ី ។
ខ. កំណត់ក៉ូអរគោគន កំព៉ូល និងកំណំ
តាមទំនាក់ទំនង c2  a 2  b2  c  25  16  41
 
អីស្ពប៉ូល H មានផ្ចិត 0, 0 និងអ័កសទទឹងម្សបអ័កសអាប់សីស គនាោះ៖

- កំព៉ូល  a, 0   V  5, 0  &V  5, 0 


1 2


- កំណំ c, 0  F1   
41, 0 & F2  41, 0  ។

រកសមោ
ី រអាសម
ី ត៉ូតនន H
x 2 y2 y2 x 2 16x 2
សមីោរអាសីមត៉ូត  0   y2 
25 16 16 25 25
4 4
 d1 : y  x , d2 : y   x ។
5 5
គ. សង់អស្ី ពប៉ូល H

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 297


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ex  1
៧. A: អនគមន៍មយ
ួ កំណត់ចំគ ោះម្គប់ចំនន
ួ ពិត x គោយ g x    ex  1

ី ីតនន g ម្តង់  នង
ក. គណនាលម ិ 
ex  1 0  1
គគបាន
x 
 
lim g x  lim
x  e x  1

01
 1 គម្ ោះ lim e x  0
x 

 1
ex 1  x 
e 1
x
e 
និង lim g x  lim x
x 
 
x  e  1
 lim 
x   1
ex 1  x 
 e 
1
1 x
 lim e  1  0  1 គម្ ោះ lim 1  0
x  1 10 x  e x
1 x
e
ខ. គណនាគដរគវី g  x  
e x
1  e x
 
 1  ex  1  e x
1 
គគបាន  
g x 
e  1
2
x


ex e  1  e e  1  e e  1  e
x x x x x x
1 
e  1 e  1
2 2
x x

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 298


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

2e x
ដ៉ូចគនោះ  
g x  ។
e 
2
x
1

សិកាសញ្ញា g  x គលី  
 
2
គោយ 2e x  0 , e x  1  0 x 
2e x
គនាោះ  
g x   0 ចំគ ោះម្គប់ x  ។
e 
2
x
1

B: គគយកអនគមន៍កំណត់គលី  
គោយ f x  x  g x  
 
ក. គណនា lim f x និង lim f x
x  x 
 
គគបាន lim f  x   lim x  g  x       1  
x   x  
នង
ិ lim f  x   lim x  g  x      1  
x   x  
គម្ ោះ lim g x   1 , lim g x   1
x  x 

2e x
ខ. a. គផ្ៃៀងផ្ទៃត់ថា ចំគ ោះ x  , f x  x  1    ex  1
ex 1  ex  1 
 
ម្គប់ x  , f x  x  g x  x    ex 1
 x  1  1  x
e  1


ex  1  ex 1 2e x
 x 1  x 1 x
ex  1 e 1
2e x
ដ៉ូចគនោះ x  , f x  x  1    ex  1

2
គផ្ៃៀងផ្ទៃត់ថា ចំគ  
ោះ x  , f x  x  1 
e 1 x

e 1
x
 ex  1 
 
ម្គប់ x  , f x  x  g x  x  x
e 1
 
 x  1  1  x
e  1

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 299


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
ex  1  ex  1 2
 x 1  x 1 x
e 1
x
e 1
2
ដ៉ូចគនោះ x  , f x  x  1    e 1
x

b. កំណត់អាសីមត៉ូតគម្ទត 1 និង  2 គរៀងានខាង  និង 


2e x
គយង  
ី មាន f x  x  1   1 x    
ស្ដល  1 x  
ex  1
2
នង
ិ    
f x  x  1   2 x ស្ដល  2 x  x  
e 1
 2e 
x
20
គោយ
x 
 
lim  1 x  lim   x
x  e  1
 
0  1
0
 
 2  2
នង
ិ  
lim  2 x  lim  x   0
x  x  e  1
  
ដ៉ូចគនោះ 1 : y  x  1 ជាអាសីមត៉ូតគម្ទតនន C ខាង 
និង 2 : y  x  1 ជាអាសម
ី ត៉ូតគម្ទតនន C ខាង  ។
c. សិកាទីតាង
ំ រវាងម្ោប C គ ៀបនឹង 1 រួចគ ៀបនឹង  2
2e x
- រវាង C និង 1 : គយង
ី មាន f x  y 1     ex  1
 0 x 

2e x
គម្ ោះ 2e x  0 , e x  1  0  x  0 x 
e 1
ដ៉ូគចនោះ ម្ោប C គៅខាងគម្ោមអាសីមត៉ូត 1 ជានិចច។
2
- រវាង C និង  2 : គយង
ី មាន f x  y 2    e 1
x
 0 x 

2
គម្ ោះ 2  0 , e x  1  0  x  0 x 
e 1
ដ៉ូគចនោះ ម្ោប C គៅខាងគលីអាសម
ី ត៉ូត  2 ជានច
ិ ច។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 300


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
គ. a. គណនាគដរគវី f  x  
e 
2
2e x
x
 1  2e x
 
គគបាន f  x  1  g  x  1    
e  e 
2 2
x
1 x
1

e 2x  2e x  1  2e x e 2x  1
 
f x  
e  e 
2 2
x
1 x
1

e 2x  1
ដ៉ូចគនោះ f  x    , x  ។
e 
2
x
1

ទញថា f  x  0 , x   
e 
2
គោយ x
1  0 , e 2x  1  0 x 
e 2x  1
ដ៉ូគចនោះ  
f x   0 x  ។
e 
2
x
1

b. គណនា f 0 
e0  1 11

គគបាន f 0  0  g 0  
e 1
0
 
11
 0 ។

គ៉ូសតារាងអគេរភាពនន f x  
x  
f x   

f x   


ឃ្. គណនា f x  f x    

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 301


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ
 2   2 
   
គគបាន f x  f x   x  1  x   x  1  x
e  1 

e  1

2 2
 x  1  x x 1 x
e 1 e 1
2 2
 2   x  x
e 1  ex e 1  
x
2e 2
 2   x
1e x
e 1

2 ex  1
 2  x

 2  2  0
e 1
   
ដ៉ូចគនោះ f x  f x  0 , x  ។

ទញរកផ្ចិតឆលោះននម្ោប C
   
ម្គប់ x  , f x  f x  0  f x   f x មានន័យថា    
 
f x ជាអនគមន៍គសស។

ដ៉ូចគនោះ ផ្ចិតឆលោះននម្ោប C គឺចំណចគល់តម្មុយ O 0, 0 ។  


ង. គណនាតនមល f 1 នង
ិ f 1   
2 2

គគបាន f 1  1  1  
e 1 e 1
 0.54

និង f  1   f 1  0.54 ។


សង់ម្ោប C នង
ិ អាសម
ី ត៉ូត
   
អាសីមត៉ូត 1 : y  x  1 ោត់តាមចំណច 0,1 & 1, 0

អាសីមត៉ូត 2 : y  x  1 ោត់តាមចំណច  0, 1 & 1, 0 

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 302


វ៊ិ ញ្ញាសាទ២
ី ១ ង្រៀម្រឡរសញ្ញាប្រមធ្យមសក
៊ិ ាទរយ
៊ិ ភូម៊ិ

ចរ់
Bro and Sis ប្បឡងរួចច ើយ សូមឱាយខ្ញុំចៅសិសាសបអូនៗចៅ។

បង្រៀនងោយ ងោក្រូ ហៃ ប៉ាៃ៊ិន 303

You might also like