ೂೕಳ ವಂಶ

ದ ಣ ರತದ ಲ ಗಗಳನು ೕಘ ಲಆ ದ ಜವಂಶಗಳ ೂೕಳರ ವಂಶ (ತ ಳು:ேசாழ

ல , ಂ ೕಟು:IPA2) ಒಂದು ಪ ಮುಖ ತ ಳು ಜವಂಶ . ಸ ವ 3ರ ೕ ಶತ ನದ Chola Empire
ಉತರ ರತದ ೂ ದ ಅ ೂೕಕನ, ಲದ ಸನಗಳು, ಈ ವಂಶ ಸಶಕ 13 ೕ ಶತ ನದವ ತಮ ೂೕಳ ವಂಶ
ಆ ಯನು ಮುಂದುವ ೂಂಡು ೂೕದುದ ಗಳನು ೂಡುತ .
300s BC–1279 →
ೂೕಳರ ಹೃದಯ ಗ ೕ ನ ಯ, ಫಲವ ದಕ ತು. ಆದ ತಮ ಅ ರದ ಬಹು ಲು
ಗವನು ಪ ಮುಖ 9 ೕ ಶತ ನದ ಅಧ ಂದ 13 ಶತ ನದ ರಂಭದವ ಗೂ ಆ ದರು.[೧]

ತುಂಗಭ ದ ಇ ೕ ದ ಣ ಗವನು ಒಂ ಒಂದು ಜವ ಸು ರು ಎರಡು

ಶತ ನಗ ಂತಲೂ ಚು ಲ ಆಡ ತ ನ ದರು.[೨]

ಜ ಜ ೂೕಳ I ಮತು ಅವನ ಮಗ ದ ೕಂದ ೂೕಳ Iನ ಲದ ಈ ವಂಶ ದ ಣಏ ದ ಮತು

ಆ ೕಯ ಏ ದ ಜ ೕಯ ,ಆ ಕ ಮತು ಂಸೃ ಕ ತನ ಅ ರವನು ತು.[೩][೪]
ವ ಗದ ಆಗ ಉದಯ ಗು ದ ಗಂಗರ ಜದ ಅ ರವನು ೕಂದ ೂೕಳI
ಕ ದು ೂಂಡನು ಮತು ೕ ದ ನ ವ ತ ಗೂ ೕ ಜಯನ, ಸಮುದ ಕದನ ಆ ಸ ಜದ
ೕ ಪ ವ ೕ ದ .[೫] 1010–1200ರ ಅವ ಯ , ೂೕಳರ ಂತಗಳು ದ ಣದ ೕ ೕಪಗ ಂದ Chola's empire and influence at the height of its
ಉತರದ ಆಂದಪ ೕಶದ ೂೕ ವ ನ ಯ ದಂ ಯವ ಗೂ ಹರ ೂಂ ತು.[೬] ಜ ಜ ೂೕಳನು ದ ಣ power (c. 1050)
ರತದ, ಈ ನ ೕಲಂ ದ ಗಗಳನು ಮತು ೕ ೕಪಗಳನು ಆಕ ೂಂಡನು.[೪] ೕಂದ
ಜ Early Cholas:
ೂೕಳನು ತನ ಜಯ ಯನು ಉತರದ ಗಂ ನ ಯವ ಗೂ ಮು , ಟ ತದ ಜ ದ ಲ Poompuhar, Urayur,
ಮತು ಮ ಲರನು ೂೕ ದನು. ಈತನು ಯಶ ಮ ಆ ಲ ೂೕದ ಜಗಳನು Medieval Cholas:
ಆಕ ದನು.[೭][೮] 13 ೕ ಶತ ನದ ಆರಂಭದ ಂಡರ, ಉದಯ ಂದ ೂೕಳರ ಅವನ Pazhaiyaarai,
Thanjavur
ರಂಭ ತು. ಕ ಇವ ೕ ೂೕಳರ ಸಂ ಣ ಪತನ ರಣ ದರು.[೯][೧೦][೧೧]
Gangaikonda
Cholapuram
ೂೕಳರು ಶತ ದ ತಮ ತ ಆ ಯನು ನಮ ಟು ೂೕ .ತ ಳು ತದ ಅವ ದ ಆಸ
ಮತು ೕ ಲಯಗಳನು ಕಟು ದರ ಅವರ ದ ತುಕ ತ ಳು ತ ಮತು ಲಕ ಅವರು ೂಟ ಅ ರ ಗಳು Tamil
ೂಡು ಗ ರಣ ದ .[೪] ೂೕಳ ಅರಸರು ಕಟಡಗಳನು ಕಟು ದರ ಅ ಸ ಯನು ೂಂ ದರು ಮತು ಧಮ Hinduism
ತಮ ೕವ ನಗಳನು ೕಂದಗಳ ಅ ೕ ಅಲ ಆ ಕ ಚಟುವ ಯ ೕಂದಗಳ
ಸ ರ Monarchy
ದರು.[೧೨][೧೩] ಅವರು ೕಂ ಡ ತ ದ ಯಸ ರಅ ರ ಯನು ದ ದ ಗರು.
King
- 848-871 Vijayalaya Chola
- 1246-1279 Rajendra Chola III
ಪ ಐ ಕ ಯುಗ Middle Ages
- ತ 300s BC
ಮೂಲಗಳು
- Rise of the
ಇ ಸ medieval Cholas 848
- ಪ ರದ 1279
ದಲ ೂೕಳರು
ೕಣ
ಮಧಂತರ ಆ
- 1050 est. ೩೬,೦೦,೦೦೦ km²
ಮಧ ೕನ ೂೕಳರು. (೧೩,೮೯,೯೬೮ sq mi)

ೂೕಳರ ನಂತರದ ಅವ ಇಂದು ಇ ಗಳ ಗ India

Sri Lanka
ಸ ರ ಮತು ಸ ಜ Bangladesh
Burma
ೂೕಳ ೕಶ
Thailand
ಸ ರದ ಗುಣಲ ಣಗಳು Malaysia
Cambodia
ಸ ೕಯ ಸ ರ Indonesia
ೕ ರ Vietnam
Singapore
ೂೕಳ ಸ ಜ Maldives

ಂಸೃ ಕ ೂಡು ಗಳು

ಕ

ಧಮ
 ಜನ ಯ ಸಂಸೃ ಯ

ಇದನು ೂೕ

ಪ ಗಳು

ಉ ಖಗಳು

ಹ ೂಂ ಗಳು

ಮೂಲಗಳು
ೂೕಳ ವಂಶದ ಉದಯದ ಬ ನಮ ಬಹಳ ಕ ಷ ೂ . ಈ ವಂಶದ ೕನ ಯು ೕನ
Part of a series on
ತ ಳು ತ ಮತು ಸನಗಳ ಉ ಖಗ ಂದ ಸಷ ಗುತ . ನಂತರದ ಮಧ ೕನ ೂೕಳರು ಸಹ ತಮ
History of Tamil Nadu
ಜವಂಶದ ೕಘ ದ ಮತು ೕನ ವಂ ವ ಯನು ಉ ೂಂಡರು. ೕನ ಸಂಗಮ ತದ
ಇದರಬ ಉ ಖಗ (c. 150 ಇ)[೧೪] ಎಂಬುದು ಈ ವಂಶದ ದಲ ಅರಸರುಗಳು 100 ಇ ಂ ನ
ಂಕವನು ಖ ದು ಸೂ ಸುತ . ತ ನ ೕಯ ರುಕಲು ಬ ದ ಪ ರಪ ಲಲಗ ನ
ಪ ರ ಇದು ಒಬ ೕನ ಅರಸನ ಸರು ಇ ರಬಹುದು.

ಇದರ ಬ ಇರುವ ನ ದಅ ಯ ಂದ , ಇದು ೕರರು ಮತು ಂಡರ ವಂಶದ ಸರು ಅಥ

ೕನ ಬುಡಕ ನ ಸರು ಇರಬಹುದು.[೧೫] ಪ ಲಗ ನ ಬರಹ ರ ೕಳುವಂ , "ಜನರ ೕನ
ವಂ ವ ಯ ಕ ಯ ಗಳು ( ೂೕಳರು, ಂಡರುಮತು ೕರರು) ಅವರ ಕ ಷ ಗ ಗಳ
ೂರ ಯೂ ಅವರ ಉ ರ ಯನು ಯುತ ." ೂೕಳರ ಲದ ನ ಬಳಸು ದ ಇತರ
ಸರುಗ ಂದ ( ), ಲ (வளவ ) ಮತು ಂ ಯ (ெச ய ). ಎಂಬ ಶಬ
ಯಶಃ ತ ಳು ಪದ ( ) ಅಂದ ಗುಂ ೂೕಡು ದು ಅಥ ೕಳು ದು ಎಂದಥ , ಇದು ಗುಂ
ೂೕಡುವವನ ಅಥ ಭೂ ಯ ಲಸ ಡುವವನ ಕು ತ ಅಥ ರಬಹುದು. ಈ ಪದ ಲ Main
ಸಂದಭ ಗಳ ತನ ೂೕಳರ ಸರುಗ ದ ದುಂ , ನಲಂ ಮುಂ ದ ಸರುಗಳ ಅ ಜ Tamiḻakam
ಅಂಗ ಗುತ , ಆದ ನಂತರದ ಲದ ಈ ಸರುಗಳನು ೖ ಡ ತು. ಲ ಎಂಬ ಪದ Chronology of Tamil history
ವಲ (வள ) ಎಂಬ ಪದ ಸಂಬಂ ದು ಸಮೃ ಯನು ಅಥ ಒಂದು ಸಮೃದ ೕಶದ ಅರಸನನು
Sangam period
ಸೂ ಸುತ .
Sources
ಂ ಯ ಪದವನು ನ ಎಂಬ ವಂಶಜನನು ಸೂ ಸುತ . - ಈತನು ಒಂದು ಪ ಳದ Three Crowned Kings
ೕವವನು ರ ಸಲು ತನ ೕ ಗ ದ ೕನ ೂೕಳ ದಂತ ಕ ಯ ಯಕನ ಬ ಸುತ ಮತು Education
ತಕ ಎಂಬ ದ ಧಮ ದ ತಕ ಕ ಗಳ ಕ ವಸುವನು ರೂ ಸುತ .[೧೬] Legal system
Government
ತ ಳು ಶಬ ೂೕಶದ ಪ ರ ೂೕಳ ಎಂದ ೂ ಅಥ ೕ ಎಂಬ ಅಥ ವನು ೂಡುವ ೂಸ
Economy
ಸಲಟ ಜದ ಬ ಸೂ ಸುತ , ಇದು ಂಡ ಅಥ ೕನ ೕಶದ ಲುಗಳ
Society
ಉ ಖ .[೧೭] ತ ನ ೂೕರ ಅಥ ೂೕಝ ಸಂಸೃತದ ೂೕಳ ಎಂದು ಮತು ಲು ನ ೂೕಳ
Religion
ಅಥ ೂೕಡ .[೧೮]
Music
ೂೕಳರ ಚ ಯಬ ೕವಲ ಲ ೕ ಅ ಕೃತ ತ ಖ ಗಳು ೂ .ಇ ಸ ರರು ಕ ದ 150 Early Pandyas
ವಷ ಗ ಂದ ಈ ಷಯ ಸಂಬಂ ದ ಹಲ ರು ಮೂಲಗ ದ ತನ ತ ಳು ತ, ಕ Early Cheras
ಸಂಪ ಯ, ಕ ಗ ಂಥಗಳು, ೕ ಲಯಗಳು ಮತು ಮ ಹಲ ಗಳ ಸನಗಳು ಮುಂ ದ ಗ ಂದ Early Cholas
ಕಷು ಷಯಗಳನು ಸಂಗ . ದಲ ೂೕಳರ ಬ ಯ ಮೂಲ ಂದ ಸಂಗಮ ಲದ
Velirs
ತ ಳು ತ.[೧೯] ಎ ಯ ಸಮುದದ ಪ ( ಪ ಎ ೖ ) ಒದ ಸುವಂ ೂೕಳ ೕಶದ
ಮತು ಅದರ ಪಟಣಗಳು, ಬಂದರುಗಳು ಮತು ಆ ಕ ಯ ಬ ಸಂ ಪ ವರ ಗಳು ೂ ಯುತ .[೨೦] Medieval history
ಪ ಎಂಬುದು ಅ ಂ ದ ಒಬ ಅ ಮ ೕಯ ವತ ಕನ ೂ ಯ (81–96) ಲದ Pallava Empire
ಬ ದ ಬರಹ ದು ಇದು ೂೕಳರ ಬ ಬಹಳ ಕ ಷ ಯನು ಒದ ಸುತ .[೨೧] ಇದರ ಅಧ
Mutharaiyar
ಶತ ನದ ನಂತರ ೕ ಎಂಬ ಭೂ ೂೕಳ ಸಜನು ಬ ದ ಸಕ ೂೕಳರ ೕಶ, ಅದರ ೕ
Pandya Empire
ಪಟಣಗಳು ಮತು ಒಳ ನಗರಗಳ ಬ ಸಂ ಣ ಒದ ಸುತ .[೨೨] 5 ೕ ಶತ ನ ಇದ ಬ ದ
Chola Empire
ಮ ವಂಶ , ಎಂಬ ಒಂದು ಕ ಗ ಂಥ ೂೕನ ಮತು ೂೕಳರ ನಡು ದಲ ಶತ ನ ಇನ ದ
Chera Kingdom
ಹ ವರು ಸಂಘಷ ಗಳ ಬ ವ ಸುತ .[೨೩] ಅ ೂೕಕನ ಸಂಭಗಳ ನ (273 ಇ–232 ಇ ನಡು
Vijayanagara Empire
ತ ದ ಸನ) ಸನಗಳ , ಅಂ ನ ೂೕಳರ ಜದ ಅರಸರುಗಳು ಆತ ೂಂ ೕಹ ಸಂಬಂಧವನು
Madurai Nayaks
ಇಟು ೂಂ ರು ದನು ಸೂ ಸುತ .[೨೪][೨೫][೨೬]
Tanjore Nayaks
Kalahasti Nayaks
ಇ ಸ Gingee Nayaks

ೂೕಳರ ಇ ಸ ಲು ಅವ ಗಳ : ಸಂಗಮ ಇ ಸದ ದಲ ೂೕಳರು, ಸಂಗಮ ೂೕಳರ Thondaiman Kingdom

ಅವನ ಮತು ಜ ಲಯ ವಂಶ ದ ಜ ಲಯ ( . 848) ಮಧ ೕನ ೂೕಳರ ಉದಯದ
ಮಧದ ಅವ ಮತು ೂ ಯ 11 ಯ ಶತ ನದ ಲು ಗಗಳ ಮೂರ ಯ ಗದ v ·t ·e
ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ I ವಂಶದ ಅಂ ಮ ೂೕಳರು .[೨೭]
List of Chola kings
 List of Chola kings
ದಲ ೂೕಳರು Early Cholas
Main article: Early Cholas Ellalan · Ilamcetcenni
ಸಂಗಮರ ತದ ರುವ ಉ ಖಗಳು ಅತಂತ ೕನ ೂೕಳರ ಇರು ಯಬ ಗಳನು ಒದ ಸುತ . ಈ ತ Karikalan · Nedunkilli
ನ ಯುಗದ ದಲ ಯ ಲ ಶತ ನಗಳ ರಬಹುದು ಎಂಬುದನು ಂಸರು ಒ .[೧೪] ಈ ತದ Killivalavan ·
ಆಂತ ಕ ಲಗಣ ಯು ಇನೂ ಇತಥ ಗ ೕ ದೂರ ಉ . ಪ ಸುತ ಇ ಸದ ಈ ಲ ನವನು ಇನೂ ಧ ಸಲು Kopperuncholan
ಧ ಲ. ಸಂಗಮರ ತ ಲ ಅರಸರ ಜಕು ರರ ಮತು ಅವರನು ೂಗಳು ದ ಕ ಗಳ ಕು ತು ಖ . ಒಂದು Kocengannan ·
ೕಮಂತ ತ ಈ ಜನರ ೕವನ ಮತು ಲಸ ಯ ಗಳ ಬ ದರೂ ಸಹ , ಇದನು ಚ ಂ ೕ ಸಲು ಕಷ ಧ.[೨೮] Perunarkilli
Interregnum (c.200–848)
ಸಂಗಮರ ತ ೂೕಳ ಅರಸರ ಕ ದಂತ ಕ ಗಳ ಕು ತೂ
Medieval Cholas
ಖ ಗಳನು ಒದ ಸುತ .[೩೧][೩೨][೩೩][೩೪] ಈ ದಂತಕ ಗಳು ಈ ನ
848–
ೕ ನ ಯನು ತನ ಭ ಯ ಮೂಲಕ ಧ ದ ಅಗಸ Vijayalaya Chola
871(?)
ಮ ಮು ಯ ಸಮ ೕನ ದ ಂತಮ ಎಂಬ ಜನ ಬ
Aditya Chola I 871–907
ಸುತ .[೩೫][೩೬]
Parantaka Chola
907–950
ಸಂಗಮ ತದ ಬರುವ ೂೕಳ ಅರಸರ ಎರಡು ಸರುಗ ಂದ , ಕ ಲ I
ೕಲಂ ದ ೂ ತ ಉತಮ ೂೕಳನ
ೂೕಳ [೩೭][೩೮][೩೯] ಮತು ೂೕ ಂ ನ .[೪೦] ಉತ ಗಳನು Gandaraditya
ಲದ ೂೕಳರ ಹು ಯ ಂಛನ ರುವ 950–957
ೕ ಸುವ, ಅವರ ಸಂಬಂಧಗಳನು ಇತ ೂಂ ಯುವ ಮತು ಇ ೕ
Chola
ಣಗಳು.ತ ಳು ಗ ಂಥದ .[೨೯][೩೦]
ಅವ ಯ ಹಲ ರು ೕ ಜಕು ರ ೂಂ ನ ಸಂಬಂಧಗ Arinjaya Chola 956–957
ಸ ದ ನದಂಡಗ ರ ಲ.[೪೧][೪೨] ಉ ೖಯೂ ( ಈ ನ Sundara Chola 957–970
ರುಚ ಪ ಯ ಒಂದು ಗ ) ೂೕಳರ ಹ ೕಯ ಜ ತು..[೩೩] ೕ ಪಟಣಂ ಕೂ ದ ೂೕಳರ Uttama Chola 970–985
ಜ ತು.[೪೩] ಮ ವಂಶ ದ ಉ ರುವಂ , ೂೕಳರ ಜಕು ರ ದಎ ರ, ಎಂಬ ತ ಳು ಜ ಂಗದ 985–
Rajaraja Chola I
ಹ ಬ , ಸು ರು 235 ಇಯ ಈ ೕಪದ ೕ ನ ರುವ ಬ ಮತು ಸು ರು 108 ಇ.ಯ ಜ ದ 1014
ಗಜ ಹು ೕರ ಂಗುಟವನು ೕ ೕ ದರ ಬ ಖ ಗ .[೩೩][೪೪] 1012–
Rajendra Chola I
1044
Rajadhiraja 1018–
ಮಧಂತರ ಆ Chola 1054
ತ ಳು ಡನು ಆ ದ ಸಂಗಮ ಲದ(c. 300) ಅಂ ಮ ಮತು ಂಡ ಮತು ಪಲವರ ನಡು ನ ಸು ರು ಮೂರು ಶತಕಗಳ
Rajendra Chola 1051–
II 1063
ಸಂಕಮಣ ಲದ ಬ ನ ಇಲ.[೪೫] ಕಲ , ಎಂಬ ಒಂದು ಅಸಷ ಸ ಜ , ಆಗ ಇದ ಜಗಳನು ಸ ಂತ
Virarajendra 1063–
ತ ಳು ಡನು ಸು ರು ಮೂರು ಶತಕಗಳ ಲ ಆ ತು.[೪೬][೪೭][೪೮] ಆರ ೕ ಶತ ನದ ಪಲವರು ಮತು ಂಡರು
Chola 1070
ಇವರನು ಸ ಂತ ದರು.[೩೮][೪೯] 9 ೕ ಶತ ನದ ಎರಡ ೕ ಚತುಥ ದ ಜ ಲಯನ ಪ ೕಶದವ ಗೂ, ೂೕಳರ
Athirajendra 1067–
ನಂತರದ ಮೂರು ಶತ ನಗಳ ಬ ಅ ದ ಇಲ.[೫೦]
Chola 1070
ಸನ ಮತು ತ ಈ ೕಘ ಲದ ಮದಂತರದ ತನ ಅರಸರ ವಂ ವ ಯ ಡುಗಳ ಬ ಲ Later Cholas
ಸು ಗಳನು ಒದ ಸುತ . ೂೕಳರ ಸ ಜ ಅವನ ಯ ಅತಂತ ಳಮಟದ ಗ , ಉತರ ಮತು ದ ಣದ ಂಡರು ಮತು Kulothunga 1070–
ಪಲವರು ಯಲು ರಂ ಗ,[೩೯][೫೧] ಈ ಜ ತನ ಯಶ ೂೕ ಗಳ ಆಶಯ ಮತು ರ ಯನು
Chola I 1120
ೂೕರ ೕ ಬಂತು.[೩][೫೨] ೂೕಳರು ಉ ೖಯೂ ನ ಅಕಪಕದ ಕು ದ ಅ ೕಕ ಂತಗಳ ೕ ತಮ ಅ ರವನು 1118–
Vikrama Chola
1135
ಮುಂದುವ ರು, ಆದ ಇದು ಚು ಬಲ ರ ಲ. ಅವರ ಅ ರ ಕುಂ ದ ೂರ ಯೂ, ಂಡರು ಮತು ಪಲವರು
ಅವರ ೕ ನ ರವ ಂದ ೂೕಳ ಜಕು ಯರನು ಮದು ಗಲು ಒ ದರು.[೫೩] ಪಲವರ, ಂಡರಮತು
Kulothunga 1133–
Chola II 1150
ಲುಕರ ಹಲ ರು ಸನಗಳು " ೂೕಳ ಜ" ದ ಜಯದ ಬ ಸುತ .[೫೪][೫೫] ಈ ಪ ವ ಮತು ಅ ಕ ದ ನಷದ
1146–
ೂರ ಯೂ, ೂೕಳರು ತಮ ಹ ಯ ಜ ದ ಉ ೖಯೂ ನ ಂತಗಳ ೕ ನ ತವನು ಕ ದು ೂಂಡರು, Rajaraja Chola II
1173
ಏ ಂದ ಜ ಲಯನು ಈ ೂೕ ಕ ಪ ೕಶದ ತನ ಪ ವವನು ಸಲು ಆರಂ ದನು.[೫೬][೫೭]
Rajadhiraja 1166–
ಸು ರು 7 ೕ ಶತ ನದ , ೂೕಳ ಜ ಇಂ ನ ಆಂದ ಪ ೕಶದ ತನ ಅ ವೃ ಯನು ತು.[೫೬] ಈ ಲುಗು
Chola II 1178
ೂೕಳರು (ಅಥ ೂೕಡರು) ವ ಸಂಗಮ ವಂಶದ ಮೂಲದವರು. ೕಗೂ,ಅವ ವ ೂೕಳ ೂಂ ೕ Kulothunga 1178–
Chola III 1218
ಸಂಬಂಧಗಳು ಇದ ಎಂಬುದು ಇ ಯವ ಗೂ ದು ಬಂ ಲ.[೫೮] ಪಲವರ ಲದ ತ ಳು ೂೕಳರ ಒಂದು ಗ ಉತರ
1216–
ವಲ ೂೕ ತಮ ೕ ಆದ ಜವನು ಸು ದರ ಮೂಲಕ , ಂಡ ಮತು ಪಲವರ ಬಲ ಂದ ದೂರ ಉ ರಬಹು ದ Rajaraja Chola III
1256
ಧ ಗ .[೫೯] 639–640 ರ ಂ ರಂನ ಲ ಂಗಳು ಕ ದ ೕ ದ ಕ ಜು ಂ " ಂ ಡ ಆ
Rajendra Chola 1246–
ಕು - " ಎಂಬ ಗ ಂಥದ ಲುಗು ೂೕಡರ ಬ ಉ .[೫೦][೫೧][೬೦]
III 1279
Chola society
ಮಧ ೕನ ೂೕಳರು. Chola government
Main article: Medieval Cholas Chola military · Chola
ಆದ ೕನ ೂೕಳರು ಮತು ಜ ಲಯ ಜಗಳ ನಡು ನ ಲಗಳ ಬ ಕಷು ವಸು ಷ ೂ ಲ. Navy
ಜ ಲಯ ಮತು ೕನ ೂೕಳ ಜಗ ಂದ ೖ ದಮಯ ದ ಮೂಲಗ ಂದ ಸಮೃದ ದ ಷಯಗಳು ೂ . Chola art · Chola
ೂೕಳ ಂದ ೕ ಸಲಟ ೂಡ ಪ ಣದ ಸನಗಳು ಮತು ಅವರ ೂೕ ಅರಸ ದ, ಂಡರು ಮತು ಲುಕರು, literature
ಮತು ಮದ ಹಲ ಗಳು , ಆ ಲದ ೂೕಳರ ಚ ಯನು ಸುವ ಮಹತರ ತ ವ ಸುತ .[೬೧][೬೨] ಸು ರು Solesvara Temples
850, ಜ ಲಯ ಎಂಬ ಅ ೕನು ಪ ತನಲದ ಅರಸನು ಂಡರು ಮತು ಪಲವರ ನಡು ನ ಸಂಘಷ ಯ ಅವ ಶವನು Poompuhar · Uraiyur
ಬಳ ೂಂಡು,[೬೩] ತಂ ರನು ಆಕ ದನು, ಇದರ ಮೂಲಕ ಮಧ ಕ ೂೕಳರ ಜವನು ದನು.[೬೪][೬೫] Melakadambur
Gangaikonda Cholapuram
Thanjavur
Tiruvarur · Telugu Cholas
 Tiruvarur · Telugu Cholas
ಮಧ ೕನ ಯುಗದ ೂೕಳರ ಪ ವ ಮತು ಅ ರ ಉತುಂಗ
ಏ ತು.[೨] ೂೕಳರ ಎರಡ ೕ ಅರಸ ದ ಆ ತ I ಮತು ಮುಂ ದವರ ಅ ರ ಮತು ದೂರ ದೃ ಯ ಮೂಲಕ ಪಲವರನು
ಪತನ ೂ ಸು ದ ೂಂ ,ಮದು ೖನ ಂಡರನು ೂೕ , ಕ ಟಕದ ಬಹು ಲು ಗಗಳನು ಆಕ ೂಂಡರು.
ಗಂಗ, ೂಂ ಹ ಸಂಬಂಧವನು ದರು.885 ಎ ಯ ಆತನ ಮಗ ದ ಪರ ಂತ Iನು ೕಲಂ ದ
ಇ ಂ ೖಯನು ವಶಪ ೂಂಡನು. 925 ಎ ರ ಪರ ಂತ ೂೕಳ II ಎಂದೂ ಕ ಯಲಡುವ ಸುಂದರ ೂೕಳ, ನು
ಷಕೂಟ ಂದ ತಮ ಂತಗಳನು ಮರುವಶಪ ೂಂಡನು ಮತು ಕ ಟಕದ ಭಟಳದವ ಗೂ ೂೕಳರ
ಚ ಪತವನು ಸ ದನು. ಜ ಜ ೂೕಳ I ಮತು ಂದ ೂೕಳ I ೂೕಳರ ಜವನು ತ ಳು ನ ತಮ
ಂಪ ಕ ಂತಗಳನು ೕ ಸ ದರು.[೩][೪] ಇದರ ಉತುಂಗದ , ೂೕಳ ಜ ೕಲಂ ೕಪ ಂದ
ದು ದ ಣದ ೂೕ ವ ಯವ ಗೂ-ಉತರದ ಕೃಷ ನ ಯವ ಗೂ, ೂಂಕಣ ಕ ವ ಯ ಭಟಳದವ ಗೂ,
ಮಲ ಕ ವ ಯ ಲ ೕಪ, ೂಂ , ೕ ಮತು ೕರ ನ ಲ ದ ಪ ೕಶಗಳ ಸ ಸಲ ತು.
1000-1075 ಎ ರ ಅವ ಯ ಲುಕ ಮತು ದಕ ಜ ಗೂ ವ ಕ ವ ಯ ಮಂತರು, ಅ ೕನ
ಜರುಗಳು ೂೕಳ ಕಪ ಗಳನು ೂಡು ದರು.[೬೬]

ತಂ ನ ಬೃಹ ೕಶರ ೕಂದ ೂೕಳ I ನು ೕಲಂ ದ ೕ ನ ದಂಡ ಯನು ಮು , ಂಹಳ ಜ ದಮ ಂ V ನು ಬಂ ದನು,

ೕ ಲಯದ ರುವ ಜ ಜ ೂೕಳನ ಇದ ೂಂ ರತಪ ( ಷಕೂಟರ, ಂತಗಳು), ಲುಕರ ಡುಗಳು, ಕ ಟಕದ ತಲ ಡು, ೂೕ ರ (ಇ ನ
ಪ . ೂೕ ರಮನ ೕವ ನ ಇಂ ಗೂ ಈತನ ತಪಟ )ಗಳ ೕ ಜಯ ದನು.[೬೭]

ಇದ ೂಂ ೕಂದನ ಂತಗಳು ಗಂ -ಹೂ - ೕದರ ೂೕಗು ಗಳು, ಬ ದ, ನ ಗಗಳು, ೖ ಂ ,

ಇಂ ೂೕ- ೕ , ಂ ೂೕ , ಮಲಯ ಪ ಯ ೕಪ ಮತು ಇಂ ೂೕ ೕ ಗಳನು ಒಳ ೂಂ ತು.[೬೮] ರತದ ವ ಕ ವ ಗ ಂದ
ಗಂ ನ ಯವ ಗೂ ಇರುವ ಜಗಳ ೂೕಳರು ತಮ ಚ ಪತ ದರು.[೬] ೂೕಳರ ಹಡಗುಗಳು ಮಲಯ ಆ ಲಗೂ ನ ೕ ಜಯನ ೕ ನ
ಅವನನು ೂೕ ದರು.[೭][೮][೬೯]

ಸ ಶಯ ಮತು ೂೕ ೕಶರI ರ ಆಡ ತದ ದ ಪ ಮ ಲುಕರು ಂ ಜದ ೂೕಳರ ಪ ವ ಂ ಲ ಲ ಅವರ ಬಲ ಂದ ತ ೂಳಲು

ಪ ಯ ಸು ದರು.[೫] ಪ ಮ ಲುಕರು ೂೕಳರನು ಯುದದ ೂಡ ೂಳಲು ಹಲ ರು ಷ ಜನ ಪ ಯತಗಳನು ದರು. 1118–1126 ರ ಅವ ಯ ಂ ಯ
ಸಂ ಪ ಚರ ಯನು ಟ , ಅವರ ಎ ಪ ಯತಗಳೂ ಮುಂ ನ ೂೕಳ ಅರಸ ಂದ ಹಲ ರು ಯುದಗಳ ಪ ಭವ ೂಳು ದರ ಮೂಲಕ ಫಲ ದ .

ೂೕಳರು ಪ ಮ ದಖ ನ ಲುಕರನು ಯುದದ ಸ ಬ ಯು ದರಮೂಲಕ ಮತು ಅವರ ೕ ತ ಸು ದರ ಮೂಲಕ ಯಶ ಲುಕರನು

ಯಂ ದರು.[೭೦] ಕು ೂೕತುಂಗ I, ಕ ಮ ೂೕಳರಂತಹ ದುಬ ಲ ಅರಸರುಗಳ ೂರ ಯೂ, ಕ ಟಕ ಅಥ ಲುಗು ಂತಗ ದ ಂ , ಡ, ಅನಂತ ರ
ಅಥ ಗು ಯ ಲುಕರ ಂತಗಳ ನ ದ ಲುಕರ ರುದದ ಯುದಗಳ ೂೕಳರು ಜಯ ದನೂ ಸಹ ಮ ಯುವಂ ಲ. ೕ ಪ ಕರಣದ , ಕದಂಬ,
ೂಯಳ, ೖದುಂಬರು ಅಥ ಲಚೂ ಯರು ಇವರ ನಡು ನ ಸಣಪ ಣದ ಶಕ ಯುದಗಳ ಲುಕರ ಪ ೕಶ ಅವ ೂಂ ೕಹ ಸಂಬಂಧವನು ಸು ದ ೂ
ಅವರ ೕ ನ ನಂ ಯನು ತು, ಆದ ಅಂ ಮ ೂಯಳರು, ಕ ಯರು, ಳಚೂಯ ರು ಮತು ೕನರು ಲುಕರನು ಬಳ ೂಂದರಲ ಅವರನು ಸ ಸ
ೂೕದರು.[೭೧] ಸು ರು1135 ಎ ಯ ಳಚೂಯ ರು 35 ವಷ ಗಳ ನಂತರ ಲುಕರ ಜ ಯನು ಆಕ ೂಡರು. ೂಯಳರ ಷುವಧ ನನ ಉತರ ಮಧ
ಕ ಟಕದ ರ ಡದ ನ ಚರ ಂ ಆತನ ಮಗ ದ ನರ ಂಹ ವಮ I ನು ೂೕ ಸ ತು. ಎ 1149ಯ ೂಯಳರ ಜ ದ
ರಸಮುದದ ಈ ಘಟ ನ ತು. ಇಷರ ಲುಕರ ಜ ಅವನ ಯ ದು, 1120 ಎ ನಂತರ ಅಸಮಥ ಜ ಂದ ಪತನ ೂಳ ರಂ ತು.

ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ III ನ ಅವ ಯ ೂೕಳರು, ೂೕಳರ ಅರಸನ ಅ ಯ ದ ೕರಬ ಳ IIನ ಮು ಂತರ ೂಯಳರ ಸ ಯವನು ಪ ದು ಲುಕರ ಪತನ
ರಣ ದರು.1185-1190 ಎ ರ ಅವ ಯ ೂೕ ೕಶರIV ೂಂ ನ ದ ಸರ ಯುದಗಳ ಪ ಮ ಲುಕ ರ ಅವನ ರಣ ದರಲ , ಲುಕರ ೂ ಯ
ೂ ದ ಈತನ ಲದ ಅವರ ದ ನ ಜ ದ ದ , ನ ೕತ ಅಥ ಕ ಯನೂ ಸಹ ವಶಪ ೂಂಡರು. ಲುಕರ ಸರು 1135-1140 ಂದ ಕಂಡು
ಬಂ ದರೂ, ಇದು ಅವರ ಅ ರದ[೭೨] ಅಂ ಮ ಸಜ ತು. ಇದ ಬದ , 1215 ಎ ರವ ೂೕಳರು ರ ದು, ಅಂ ಮ ಯ ಜ ಂದ
ಕಬ ಸಲಡು , 1280 ಎ ೂ ಅವರ ಅ ತ ಶ ತು.[೭೩]

ಮ ೂಂದು ಕ 1150-1280 ಎ ವ ಗೂ, ೂೕಳರ ಂಪ ಕ ಎದು ಗ ದ ಂಡರ ಜಕು ರರು ತಮ ಂಪ ಕ ಂತಗಳ ೕ ಸತಂತ ಸಲು
ಪ ಯ ಸುತ ೕ ಇದರು. ಈ ಲದ ೂೕಳರು ಮತು ಅವರ ೂೕ ಗಳ ನಡು ಸತತ ದ ಯುದಗಳನು ಣಬಹುದು. ೂೕಳರು ಕ ಂಗದ ವ ಗಂಗ ೂಂ ಸತತ ದ
ಯುದಗಳನು ದರು. ಂ ಂದ ರ ಪ ದರೂ ಇದು ೂೕಳರ ಹ ೂೕ ಯ ತು. ಸಂ ಣ ವ ಕ ವ ಯ ಮಂತ ದ ಲುಗು ೂೕಡರು, ಲಂ
ೂೕಳರು, ಂದು ೂೕಳರು ಮುಂ ದವರು ಲುಕ ರ ರುದ ೂೕಳರ ಯಶ ಸ ಯ ಹಸ ಚು ದರು.ಮತು ಕ ಟಕದ ಜಗಳು ಅವ ಕಪ ಗಳನು
ೂಡುವ ಸಹಕ ಸು ದರು. ೂೕಳರ ಕ ಯ ೂ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ I ವ ಗೂ ಂಹಳದ ೕ ನ ಸತತ ದ ಯುದಗ ಂದ ಅವರನು ಲಂ ಂದ ೂರದೂಡುವ
ಪ ಯತದ ೂರ ಯೂ ೂೕಳರು ಲಂ ಯ . ೕ ನ ತ ದರು. ಸವ , ರಜ ೂೕಳ II ಎಂಬ ಒಬ ಕ ೕ ೂೕಳ ರ ೂ ಂಡರ ಐದು ಜಕು ರರ
ಒಂದು ಒಕೂಟದ ೕ ತ ಸುವಷು ಬ ಡ ದನು .ಇದು ಅವರ ಂಪ ಕ ಯ ದ ೕಲಂ ದ ೂ ಂದ ಸ ಯ ಪ ಯು ತು.ಇದ ಂದ
ಜ ೂೕಳ II ಅ ಯ ೂೕಳರು ಬ ಷ ದರೂ ಕೂಡ ೕಲಂ ದ ೕ ನ ಹ ೂೕ ಯನು ಕ ದು ೂ೦ ತು. ೕಗೂ, ಜ ೂೕಳ IIನ
ಉತ ದ, ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳIII ನು ೂೕ ಗಳನು ಸ ಬ ಯು ದರಮೂಲಕ ಮ ತವನು ದನು. ೕಲಂ ಮತು ಮದು ೖ ಗಲ ಗಳನು
ದಲ , ರ ರದ ೂಯಳರ ೕರಬ ಳ II ನು ೂೕ ,ತ ಳು ನ ತನ ಸಂ ನಗಳು, ವ ಗಂ ವ , ರಮ, ಂ ಮತು ಕ ಂಗ.ದ ೕ ತ
ದನು. ಇದರ ನಂತರ , ಈತನು ೕರಬ ಳ II ( ೂೕಳರ ಜಕು ಯನು ಬ ಳ ಮದು ೂಡು ದರಮೂಲಕ) ೂಂ ಹ ಸಂಬಂಧ ದನು
ಮತು ೂಯಳ ೂಂ ನ ಈತನ ಸಂಬಂಧ ೕಹ ವ ಕ ತು.[೭೪][೭೫][೭೬][೭೭]

ೂೕಳರ ನಂತರದ ಅವ
Main article: Later Cholas
(1070-1279 ಎ )

ಜ ಜ ಂ ಯನು ವಶಪ ೂಂಡ ತದನಂತರದ ಆ ಯ ಲದ ವ ದ ಲುಕರ ಮತು ೂೕಳರ ನಡು ೖ ಕ ಮತು ಜ ೕಯ ಸಂಬಂಧಗಳು
ಆರಂಭ ೂಂಡ .[೭೮] ಜ ಜ ೂೕಳನ ಮಗಳು ಲುಕ ಜಕು ರ ಮ ತನನು ಮದು ದಳು.[೭೯] ೕಂದ ೂೕಳನ ಮಗಳು ಕೂಡ ಒಬ ವ ದ
ಲುಕ ಜಕು ರ ಜ ಜ ನ ೕಂದನನು ವ ದಳು.[೮೦]
 .ಶ. 1070ರ ನ ದ ದಂ ಯ ೕರ ೕಂದ ೂೕಳನ ಮಗ ಅ ೕಂದ ೂೕಳನನು ಹ ಡ ತು ಮತು
ಜ ಜ ನ ೕಂದ ೂೕಳನ ಮಗ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ-I ೂೕಳ ಂ ಸನವ ೕ ನಂತರದ ೂೕಳ ಜವನು
ಮುನ ದ.[೭೧][೮೦][೮೧]

ನಂತರದ ೂೕಳ ಜ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ-I, ಅವನ ಮಗ ಕಮ ೂೕಳ, ಇತರ ಅವರ ಉತ ಗ ದ

ಜ ಜ ೂೕಳ II, ಜ ೂೕಳ II ಮತು ಕ ಂಗವನು ಜ ದ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ III, ಇಲ ಮತು
ಕಟ ಇವರುಗ ಂದ ಸಮಥ ಆಡ ತವನು ಕಂ ತು; ಆದರೂ, ನಂತರದ ೂೕಳರ ಆ ೕಂದ ೂೕಳ II ವ ನ
ಚಕವ ಗಳಷು ಉತಮ ರ ಲ. .ಶ. 1215 ರ ವ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ IIIನ ಆಡ ತ ದೃಢ ತು ಮತು ಉ ಯ
ಯ ದರೂ, ಅವನ ಆಡ ತ ಲದ ೕ, .ಶ. 1215-16 ರ ಅವ ಯ ರವಮ ಸುಂದರ ಂ ಯ II
ಂದ ೂೕಲನುಭ ಸುವ ಮೂಲಕ ೂೕಳ ಜದ ಅವನ ಆರಂಭ ತು.[೮೨] ೂೕಳರು ಲಂ ೕಪದ ತವನು
ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳನ ಲದ ೂೕಳ
ಕ ದು ೂಂಡರು ಮತು ನರು ೕವನ ೂಳು ದ ಂಹ ೕಯ ಂದ ೂರದೂಡಲಟರು. ಸು ರು .ಶ.1118ರ
ತ1120
ೂ ಗ ಪ ಮದ ಲುಕರ ೖಯ ೂೕತು ಂ ಯನು ಮತು ೂಯಳ ಗಂಗ (ದ ಣದ ೖಸೂರು )
ಯನು ಕ ದು ೂಂಡರು. ಆದರೂ, ಇ ಗಳು ೕವಲ ಕ ನ ಗ ದ , ಏ ಂದ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ Iನ
ಉತ ಕ ಮ ೂೕಳನ ಆಡ ತದ ಲದ ೂೕಳರು ೕ ಸಮಯವನು ವಥ ಡ , ಲುಕ ೂೕ ೕಶರ III ನನು ೂೕ ಸುವ ಮೂಲಕ ಂ ಸಂ ನವನು
ಮತು ೂಯಳರನು ೂೕ ಸುವ ಮೂಲಕ ಗಂಗ ಯನು ವಶಪ ೂಂಡರು. ಂಡರ ಪ ೕಶಗಳ , ಸಮಥ ಯಂ ಸುವ ೕಂ ೕಯ ಆಡ ತದ
ೂರ ಂ ಂಡರ ಂ ಸನ ಹಲ ರು ಹಕು ರರು ಹು ೂಳುವ ಮೂಲಕ ಅಂತಯು ದ ರಣ ದರು ಮತು ಇದರ ಂಹ ೕಯರು ಮತು ೂೕಳರು
ಪ ೂೕ ೂಂ ದರು. ನಂತರದ ೂೕಳ ಜ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ III ಮಧು ೖ, ಕರು ರು (ಕರೂರು), ಈಳಂ ( ೕಲಂ ), ದ ಮ ಮತು ಂ ಯ ೕ ನ
ತವನು ದ. ಲುಕ ರುದ ದಲು ೂಯಳ ೕರ ಬ ಳ II ಮತು ನಂತರದ ಕಲಚೂ ಗ ಸ ಯ ದ , ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ III
ತನ ಸನಗಳ ’ ೂಯಳ ರವರ ೕಶರ ’ ಎಂಬ ರುದನು ೂಂ ದ.[೮೩][೮೪]

ಜ ಜ ೂೕಳ III ಮತು ಆತನ ಉತ ೕಂದ ೂೕಳ III ಲದ ೂೕಳರು ತುಂ ದುಬ ಲ ದರು. ಆದ ಂದ, ರಂತರ ೂಂದರಗಳನು ಅನುಭ ದರು.
ಒಬ ಮಂತ, ಕಡವರ ಮುಖಸ ೂ ೕರುಂ ಂಗ I ಲ ಸಮಯದವ ಜ ಜ ೂೕಳ III ನನು ಒ ಇಟು ೂಂ ದ.[೮೫][೮೬] 12 ೕ ಶತ ನದ ಮು ಯದ
ೕ ಗ , ಯು ದ ೂಯಳರ ಪ ವ ಪತನದತ ಗು ದ ಲುಕರ ನವನು ತುಂ , ಕನಡ ೕಶದ ಮುಖ ಆಡ ತ ರ ದರು. ಆದ ಅವರೂ ಕೂಡ ೕನ ಮತು
ಲುಕರ ಜ ಯನು ವಶಪ ೂಂ ದ ಕಲಚೂ ಗ ಂದ ರಂತರ ೂಂದ ಯನು ಅನುಭ ದರು. ಆದ ಂದ ಕ , ನಂತರದ ೂೕಳ ಜ ೂಂ
ೖ ಕ ಸಂಬಂಧವನು ೂಂ ದ ೂಯಳ ೕರ ಬ ಳ II ನನು ೂೕ ದ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ IIIನ ಲ ಂದಲೂ ೂಯಳರು ೂೕಳ ೂಂ ೕಹ ಸಂಬಂಧ
ೂಂದು ದು ಅನುಕೂಲ ಂದು ಕಂಡು ೂಂ ದರು. ಇದು ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ IIIನ ಮಗ ಮತು ಉತ ಜ ಜ ೂೕಳ IIIನ ಲದ ಯೂ
ಮುಂದುವ ತು.[೮೨][೮೭]

ದ ಣದ ಂಡರು ಪ ಬಲ ಶ ದರು ಮತು ತ ಳು ೕಶದ ೂೕಳ ೂಂ ೖ ೂಂ ದ ೂಯಳರನು ೂ ಗೂ ೂರದೂ ದರು ಮತು ಕ ೕಣ ೂೕಳರು
ತಮಷ ೕ ೕ . ಶ. 1279ರ ಅವನ ೂಂದುವಂ ದರು. ರವಮ ಸುಂದರ ಂಡ II, ಆತನ ಸಮಥ ಉತ ಜಟವಮ ನ ಸುಂದರ ಂಡನು ,
ೂೕಳರ ಜ ಜ ೂೕಳ III, ಆತನ ಉತ ೕಂದ ೂೕಳ III ಮತು ೂಯಳರ ೂೕ ೕಶರ, ಅವನ ಮಗ ಮ ಥ[೮೨] ಅವರ ಜಂ ೖನ ಂದ ಹಲ
ೂೕಲು ಅನುಭ ಸು ದ ಂತ ದಲು ಅವರು ತ ಳು ೕಶ ಮತು ೕಲಂ ದ ನ ಲ ಪ ೕಶಗಳು, ೕರ ೕಶ ಮತು ಲಗು ೕಶದ ೕ ತಮ ಪ ಭುತವನು ದರು.
.ಶ. 1215 ಂದ ತ ಳು ೕಶದ ಬ ಡ ಯು ದ ತಮ ಮಥ ವನು ಮತು ನವನು ಮಧು ೖ, ೕಶರಂ, ಕರೂರು, ಸತಮಂಗಲಂ ಮತು ೕ
ಮುಖಜಭೂ ಯ ಒಗೂ ೂಂಡು ತಮ ಜವನು ೕ ಮುಖಜಭೂ ಯ ನಡು ನ ಂ ಗ , ರು , ಕರೂರು, ಸತಮಂಗಲ ಮತು ೕ
ಮುಖಜಭೂ ವ ಸ ೂಂಡ ಂಡನರ ಶ ಯನು ಎದು ಜ ಮು ಸಲು ೂೕಳರ ೕಂದ III ನು ಕಡವ ಪಲವ ೂಂ ಮತು ೂಯಳ ೂಂ ೖ
ೂಳು . .ಶ. 1250ರ ೂ , ತಂ ರು, ಮಯೂರಂ, ದಂಬರಂ, ವೃ ಚಲಂ, ಕಂ ಮತು ೂ ಯ ಆ , ರುಮ ೖ, ಲೂ , ಸಯ , ಂ ,
ಂಗ ವ ಗೂ ಸ ದರು.

ಕ ೕಣ ಂಡರು ೂಯಳರು ಮತು ೂೕಳ ಬರನೂ ಬಗುಬ ದರು.[೧೦] ತ ಳು ೕಶದ ಜ ೕಯದ ಮೂಗುತೂ ಸು ತಮ ಶ ಯನು ಅ ೂೕಪ ಸು ದ
ೂಯಳರನು ಜಟವಮ ಸುಂದರ ಂ ಯ ಲದ ಕಣನೂ ಕುಪಂ ಎಂಬ ಬಗುಬ ಯುವ ಮೂಲಕ ಅ ರ ತು ೂಂಡರು ಮತು ೖಸೂರು ಪ ಸಭೂ ಯವ
ೂಯಳರನು ಓ ದರು ಮತು ಆ ನಂತರ ೕ ಅವರು ಯುದವನು ದರು.[೧೧] ೕಂದ ೂೕಳನ ಆಡ ತದ ೂ ಯ , ಂಡ ಜ ಅತಂತ ಉ ಯ
ಯ ತು ಮತು ೕ ೕ ಕರ ದೃ ಯ ೂೕಳ ಜ ಒಂದು ನ ಗುವಂ ದರು.[೮೮] ೂ ಯ ಖ ದ ೕಂದ IIIನ ಂಕ 1279. ೕಂದನ
ನಂತರ ೂಬ ೂೕಳ ಜಕು ರಅ ರವ ೂಂಡ ಬ ೕ ಖ ಗಳು ೂ ಯು ಲ.[೮೯][೯೦] ಕುಲ ೕಖರ ಂ ಯ 1279ರ ೂಯಳರನು
ಕಣನೂರು ಕುಪಂ ಂದ ೂರದೂ ದರು ಮತು ಅ ೕ ಯುದದ ೂೕಳ ಜ ೕಂದ III ನನೂ ೂೕ ಸ ತು ಮತು ಅದರ ನಂತರ ೂೕಳ ಜ ಸಂ ಣ ಅವನ
ೂಂ ತು. ಈ ೕ ೂೕಳ ಜವನು ಂ ಯ ಜ ಅವನ ಯತ ದೂ ತು ಮತು ಕತ ನ ಮುಳು ತು ಮತು 13 ೕ ಶತ ನದ ೂ ಸಂ ಣ
ಅವನ ೂಂ ತು.[೮೬][೯೦]

ಸ ರ ಮತು ಸ ಜ
Main article: Chola Government

ೂೕಳ ೕಶ
ತ ಳು ಸಂಪ ಯದ ಪ ರಹ ೕ ೂೕಳರ ೕಶ ಈ ನತ ಳು ನ ರುಚ ಪ ಮತು ತಂ ರು ಯ ಗಗಳನು ಒಳ ೂಂ ತು. ೕ ನ ಮತು
ಅದರ ಉಪನ ಗಳು ಈ ಂತದ ಹ ಯು ದು, ಸಮುದಮಟ ೂೕದಂ ೕ ಪವ ತಗಳು ಅಥ ಕಣು ಗ ಲದ ಇ ರು ಪ ೕಶ ಗುತ . ೕ
ನ ಯು (ಬಂ ರ) ನ ಎಂದು ಕ ಯಲಡು ದು ೂೕಳದ ಸಂಸೃ ಯ ಷ ನಪ .

ೕ ನ ಯ ಕಪ ಹ ಆ ರುಕು , ಎಂಬ ಆಚರ ಯ ಮೂಲಕ ೕಶದ ಎ ಜನರು ಗವ ಸುವ ಒಂದು ಹಬ ಸಂ ೕತ .

 ೕ ಯ ಪ ಸಭೂ ಯ ರುವ ೕ ಂಪ ನಂ ಎಂಬುದು ಪ ಮುಖ ೕ ಪಟಣ ತು.[೩೩] ೕ ಎಂಬ ೂಸ ಮತು ಗಪ ನಂ ಎಂಬ ಇನುಂದು ೕ
ಪಟಣಗಳು ೂೕಳರ ಪ ಮುಖ ಂದಗ ದ .[೨೨] ಈ ಎರಡು ನಗರಗಳು ರ ಮತು ಜ ೕಂದಗ ದದ ೕ ಅಲ , ದ ಧಮ ವನು ಒಳ ೂಂಡಂ ಹಲ ರು
ಧಮ ಗಳನು ಆಕ ತು..[೯೧] ೂೕಮ ಹಡಗುಗಳೂ ಸಹ ಈ ೕ ಪಟನಗಳ ಮೂಲಕ ದು ೂೕಗು ದ . ೕ ನ ಯ ಮುಖಜ ಭೂ ಯ ಬ ಯ
ನಯುಗದ ದಲ ಶತ ನಗಳಬ ೕಳುವ ೂೕಮ ನ ಲ ಣಗಳನು ಪ ಹಚ .[೯೨][೯೩]

ಇತರ ಪ ಮುಖನಗರ ಂದ ತಂ ರು, ಉ ೖಯೂ ಮತು ಈ ನ ಕುಂಬ ೂೕಣಂಎಂದು ಕ ಯಲಡುವಕು ಂ ೖ.[೩೩] ಂದ ೂೕಳನು ಜ ಯನು ಗಂ ೖ ೂಂಡ
ೂೕಳ ರಂ ಬದ ದ ನಂತರ ತಂ ರು ತನ ಮುಖ ಯನು ಕ ದು ೂಂ ತು.

ನಂತರದ ೂೕಳರ ೂ ಗಳು ತಮ ಜ ಗಳನು ಆ ಬದಲ ಸು ದು, ದಂಬರಂ, ಮದು ೖ ಮತು ಂ ರಂನಂತಹ ನಗರಗಳನು ತಮ ಸಂ ನಗಳ ಜ ಗಳ
ೂಂಡರು.

ಸ ರದ ಗುಣಲ ಣಗಳು
ೂೕಳರ ಲದ ಟ ದಲ ಸಂ ಣ ದ ಣ ರತ ಏಕ ಸ ರದ ಅ ಒಳಪ ತು,[೯೪] ಇದ ಂದ ವ ಜ ಕ ಆಡ ತದ ಲ ಸಮ ಗಳನು ಬ ಹ ಸಲು
ಧ ತು. ಸಂಗಮರ ಲದ ೂೕಳರ ಸ ರ ಏಕಚ ಪತ ವವ ಯನು ೂಂ ತು.[೩೮] ೕಗೂ, ಆರಂಭ ಲದ ಸ ೕಯ ಯಕ ಗೂ ಮತು ಜ ಜ ೂೕಳನ
ಜಗಳಂತಹ ಮತು ಅವನ ಉತ ಗಳ ನಡು ಲ ೕ ನ ಲ ಣಗ ದ .[೯೫]

980ಮತು c. 1150ರ ನಡು ೂೕಳ ಜ ಇ ೕದ ಣ ರತದ ಪ ಯ ೕಪವನು ಆಕ ೂಂ ತು.ಇದು ಪ ಮ ಕ ವ ಂದ ವ ಕ ವ ಯವ ಗೂ

ಮತು ಉತರದ ತುಂಗಭ ನ ಮತು ಂ ಯ ಗ ಗ ಂದ ಸುತುವ ಯಲ ತು.[೩][೬] ಂ ತನ ೕ ಆದ ಜ ೕಯ ಅ ತವನು ೂಂ ದರೂ, ಅದು ತನ ಎ
ಚರ ಗ ೂೕಳ ಸಮಜವನು ಅವಲಂ ತು. ೂೕಳರ ಚ ಪತ ೂೕ ವ ನ ಯ ತಟದವ ಗೂ ಸರ ೂಂ ತು.[೯೬]

ತಂಜ ರು ಮತು ನಂತರ ಗಂ ೖ ೂಂಡ ೂೕಳ ರಂ ಸವ ಮ ಜ ಗ ದ . ೕಗೂ. ಂ ರಂ ಮತು ಮದು ೖಗಳು ಂ ೕಯ ಜ ಗ ದು, ಅ ಲ
ಂಧ ಕ ಸ ಗಳನು ನ ಸ ಗು ತು. ಜನು ಪರಮ ೕಷ ಯಕ ಗೂ ದ ಳು ದಸ ದನು.[೯೭] ಆತನ ಆಡ ತ ತ ೕ ರಗಳನು
ತನ ಗಮನ ತಂ ಗ ಅದ ಸಂಬಂ ದಅ ಗ ಕ ಆ ೕಶಗಳನು ೂಡು ದನು ಒಳ ೂಂ ತು.[೯೮] ಜ ತನ ಆಡ ತ ಯ ಗಳ ಸಹಕ ಸಲು ಮತು ಆತನ
ಆ ೕಶಗಳನು ಚರ ತರಲು.ಒಬ ಮಥ ಳಅ ಯು ಸ ಯ ಡು ದನು. ಸ ಂಗ ಅಥ ಸ ಂಗವವ ಯ ೂರ ಂದ , ಜನ ಯಗಳು
ಒಬ ವ ಯ ಒ ಯತನವನು ಅವಲಂ ತುಮತು ಆತ ಧಮ ದ ದ ನಂ - ಆತನ ಯ ೕ ರಣ ತು.

ೂೕಳರು ಅ ೕಕ ೕ ಲಯ ಗಳನು ಅ ಗಳ ತಮ ಳುವ ವಸುಗಳನು ಇ ದರು.[೧೨][೯೯] ೕ ಲಯಗಳು ೕವಲ ಸಳಗ ಅ ೕ ಅಲ ೕ, ತಮ

ಸಮು ಯ ಅನುಕೂಲ ಗುವಂತಹ ಜ ೕಂದಗ ಲಸ ಡು ದ ..[೧೨][೧೦೦]

ಸ ೕಯ ಸ ರ
ಪ ಂದು ಹ ಯೂ ಸ-ಸ ರ ಘಟಕವನು ೂಂ ತು.[೧೦೧] ಹಲ ರು ಮಗಳು ೕ ಆ ಸಳಗ ತಕಂ ಅ ಗಳನು ಕುರ ಂ , ಡು ಅಥ ೂಟ , ಎಂದು
ಕ ಯ ಗು ತು..[೧೦೧][೧೦೨][೧೦೨][೧೦೩] ಹಲ ರು ಕುರ ಗಳು ೕ ಒಂದುವಲ ಡು ಎಂದು ಕ ಯ ಗು ತು.[೧೦೪] ಈ ರಚ ಗಳು ರಂತರ ಬದ ವ ಗ
ಒಳ ಗು , ೂೕಳರ ಲದುದಕೂ ಅ ಗಳನು ಸ ಪ ಸುವ ಯ ನ ಯುತ ೕ ಇತು.[೧೦೫]

ೂೕಳ ಜದ ಯ ರ ಎಂಬುದು ಸ ೕಯ ಸಂಗ ದು, ಕ ಟ ಜಗಳನು ಮದ ಹಂತದ ಬ ಹ ಸ ಗು ತು.[೧೦೩] ಸಣ ಪ ಣದ ಅಪ ಧಗ

ದಂಡಗಳನು ಸ ಗು ತು ಅಥ ಅಪ ಯು ಕ ಯ ಗ ಲ ನಗಳನು ೕಡ ೕ ತು. ನರಹ ಮತು ೂ ಯಂತಹ ಅಪ ಧಗ ಗೂ ದಂಡ
ಸು ದರ ಮೂಲಕ ೂಡ ಗು ತು. ಜ ೂೕಹದಂತಹ ಅಪ ಧಗಳನು ಸತಃ ಜ ೕ ೕ ೂಡು ದು, ಅದ ಮರಣದಂಡ ಅಥ ಆ ಯನು ಮುಟು ೂೕಲು
ೂಳು ತು.[೧೦೬]

ೕ ರ
See also: Chola Navy
[೧೦೭]

ೂೕಳರು ೕ ರ ಮತು ಸಮುದ ಸಂಬಂಧ ಚಟುವ ಗಳ ೕಲು ೖ ದು, ೕನ ಮತು ಆ ೕಯ

ಏ ಗಳಲೂ ತಮ ಪ ವ ೕ ದರು.[೧೦೮] 9 ೕ ಶತ ನದ ೂ , ದ ಣ ರತ ಸಮುದ ಚಟುವ ಮತು
ಜ ವವ ರಗಳ ಉನತ ಳವ ಯನು ತು.[೧೦೯][೧೧೦] ರತದ ಪ ಯ ೕಪದ ಪ ಮ ಮತು
ವ ಕ ವ ಗಳ ಅ ಪ ಗ ದ ೂೕಳರು, ಈ ಹಸ ಯ ಗಳ ಮಂಚೂ ಯ ದರು.[೧೧೧][೧೧೨][೧೧೩]
ೕ ದ ಂ ಜ , ೖ ೕಂದನ ಆಡ ತದ ದ ಮಲಯ ಆ ಲ ೂೕ ದ ೕ ಜಯನ ಜಮತು
ನಅ ಫ ಅವರ ಪ ಮುಖ ವ ರ ಲು ರ ದರು.[೧೧೪]

ೕ ದ ಂ ಜದ ವರ ಗಳು ಖ ರುವಂ ಚು ಯ ( ೂೕಳ) ಎಂಬ ಯ ದ ಪ ಂಬನ ನ ರುವ ಂದೂ

1077,[೧೧೫][೧೧೬][೧೧೭] ರ ೕ ದ ಒಂದು ಜಸ ಯನು ೕ ದನು. ಆ ಲದ ಚು ಯನನು -ಹು - ೕ ಲಯಗಳ ಸಂ ೕಣ ಡರ
- ೂ ಎಂದು ಕ ಯು ದರು.[೧೧೮] ಈ ಅ ರಗಳು " ೕವಕು ೂೕ(ತುಂ )"(ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳI).ಎಂ ರಬಹುದು. ಸವನು ಎ ಯುತ .

ಈ ಯ ರತ ಪರ ಉ ಶ ಂದ ೕ ೕ ದವ ಅತಂತ ನ ಭವನು ತಂದು ೂ ದು, ವಸುರೂಪದ

ಗಳು, ನ ವಸುಗಳುಮತು ಂಬರ ಪ ಥ ಗ ಬದ 81,800 ಮದ ಣಗಳು ೂ ತ .'[೧೧೯]

ಸು ತದ ೂ ತ ಒಂದು ತ ನ ಸನದ ೕಶ ೖ ರತು ಐನುತು ವ (" ಲು ೕಶಗ ಂದ ಐದು ನೂರು ಮತು ಹಲ ರು ಗ ಗಳು" ಎಂದಥ ) ಎಂಬ
ಒಂದು ರ ಸಂಘ ೂೕಳ ೕಶದ ತು ಎಂದು ೂೕ ಸುತ .[೧೧೦] 1088ರ ಸನಗಳು , ೂೕಳರ ಲದ ಸಮುದದ ಆ ನ ರಗಳು ಅತಂತ ೕಲ ದ
ಎಂಬುದನು ೂೕ ಸುತ .[೧೧೬]
 ೂೕಳ ಸ ಜ
ೂೕಳರ ಆ ಯ ಆ ದ ಜನಸಂ ಡ ಬ ಅಲ ಇ .[೧೨೦] ೂೕಳರ ತದ ಉತಮ ೕವನ ನ ಸಲು ಉ ದಕ ಯನು ೂಂಡು ಸ ಮ ಗ ೕ ತು.
ೂೕಳರ ಆ ಯ ಣ ಅವ ಸಂದಭ ದ ೕ ಗ ಕನು ಅ ಂ ಂ ದ ಒಂ ೕ ಒಂದು ಖ ಯು ಇಲ.[೧೨೧] ಆದರೂ, ಕೃ ಕ ದುರಂತ ಂ ಹ ಂದ
ಸತಂತಹ ವರ ಗಳು ೕಶ ದಂತ ಹರ ತು.[೧೨೨][೧೨೩]

ಸನಗಳ ಗುಣಮಟವ ಆ ನ ಸ ಜದ ಅತಂತ ಗುಣಮಟದ ರ ಮತು ಣ ಇ ಂದು ೂೕ ಸುತ . ಈ ಸನಗಳ ರುವ ಯನು ಆ ನದ ದ ಕ ಗಳು ಮತು
ಪ ವಂತ ವಂತ ಪಂ ತರು ಬ . ಣದ ಸಮ ೕನ ಯನು ಅ ಮುಖ ಂದು ಪ ಗ ಸ ರ ಲ: ೕ ಗಳು ಲ ಮಗಳ ಓದು ದನು ಮತು
ಬ ಯುವದನು ಕ ಯ ಮಕ ಗಳನು ರು ಲ ಂದ ಕ ಗಳು ಇ ,[೧೨೪] ೕ ನಜನ ಣ ಪದ ಯು ಇರ ಲ ಂಬುದ
ಯು ಇ .[೧೨೫] ಂದ ಕ ಣ ನ ಪರಂಪ ಯ ತರ ೕ ದು ಆ ಪ ಯನು ತಂ ಯು ತನ ಮಗ ಎ ಯು ದನು. ತ ಳು ಯು
ಮೂ ಕ ಧಮ ತು; ಕ ಮಠಗಳು ( ಅಥ ಗ )ಗಳು ಕ ಯ ೕಂದಗ ದ . ಅ ಗಳು ಸರ ರ ಂದ ೕ ಸಲಡು ದ .[೧೨೬][೧೨೭][೧೨೮]

ಂಸೃ ಕ ೂಡು ಗಳು

ೂೕಳರ ಆ ಯ ,ತ ಳು ೕಶ ಕ , ಕ ಮತು ತದ ೂಸ ಷವನು ೂಂ ಉತುಂಗದ ಯನು
ಮು ತು.[೧೨೯] ಈ ತಗಳ ೂೕಳರ ಲದ ದ ಆಂ ೂೕಲನಗಳು ಪಲವರ ಆ ಯ ಆರಂಭದ ಲದ
ರಂಭ ತು.[೧೩೦][೧೩೧] ಜಮಂ ರದ ೕವ ನಗಳ ದ ಯ ದ ಸು ಲದ ರಕಗಳು ಮತು ಕ ನ
ಸು ಲ ಮತುಕಂ ನ ಸು ಲಗಳು ಈ ದಲು ರತದ ಇರ ಲ.[೧೩೨]

ೂೕಳರ ಕದರಂ ( ೕಡ)ದ ಜಯ ಂ ಮತು ೕ ಜಯ ಮತು ೕ ಯರ ಜ ೂಂ ಮುಂದುವ ದ

ಜಕ ಸಂಪಕ ಂ ಸ ೕಯ ಂಸೃ ೕ ಪ ವ ೕ ತು. ಇಂ ಗೂ ೂರಕುವ ಅ ೕಕ ಉ ಹರ ಗ ಂದ
ಂದೂ ಸಂಸೃ ಪ ವವನು ಇಂ ಗೂ ದ ಣ ಏ ದುದಕೂ ೂೕಳರ ೂಡು ಆ .[೧೩೩][೧೩೪]

ಕ
Main article: Chola Art
ೂೕಳರು ಪಲವ ವಂಶ ಮತು ಗುರುತರ ೂಡು ಗಳನು ಡ ೕವ ನಗಳ ದ ಯ ೕವ ನಗಳ
ಣವನು ಮುಂದುವ ದರು.[೧೩೫] ಅವರು ೕ ನ ಯ ತಟದ ಅಸಂ ತ ವನ ೕವ ನಗಳನು
ದರು. 10 ೕ ಶತ ನದ ಅಂ ನವ ಗೂ ಈ ೕವ ನಗಳ ರ ತುಂ ೂಡದ ರ ಲ.[೧೩೦][೧೩೬][೧೩೭]

ಪ ವಂತ ಜ ಜ ೂೕಳ ಮತು ಅವನ ಮಗ ಒಂದ ೕ ೕಂದ

ೂೕಳ ಂದ ೕವ ನಗಳ ಕಟಡಗಳು ಅ ನವನು
ತಂ ರು ೕವ ನದ ರುವ ಮುಖ
ೂಂ ದ .[೧೩೮] ೂೕಳರ ಸು ಲ ತಂ ನ ಮತು
ನಂ ( ೂೕ ರ)
ಗಂ ೖ ೂಂಡ ೂೕಳ ರಂ ೕವ ನಗಳ ಪ ಬುದ ಮತು ಭವ ಯ
ವ ಗಳನು ೂಂ ರು ದನು ಣಬಹು . ಅತಂತ
ಉತುಷ ದ ತಂ ನ ರುವ ವ ೕವ ನ 1009ರ ಸು ನ ಣ ೂಂ ತು. ಇದು ಜ ಜನ ಧ ಗಳ
ಸ ಸುವಂತಹ ಸರ . ಆ ಸಮಯದ ರತ ದಂತ ದ ೕವ ನಗಳ , ಇದು ಅತಂತ ರ ದ ಮತು
ಎತರ ದದ ಣ ರತದ ಸು ಲ .[೭೮][೧೩೯]

ೕಂದ ೂೕಳನು ಅವನ ಕರ ಉತುಷ ಯನು ಪ ಂ ಸುವ ಇ ಂದ ಗಂ ೖ ೂಂದ ೂೕಳ ರಂನ ನ

ಗಂ ೖ ೂಂದ ೂೕ ಸರಂ ೕವ ನವನು ದನು.[೧೪೦][೧೪೧] ಅದು ಸು ರು 1030 ರ ಣ ೂಂ ತು. ಇ ೕ
ೖ ಯ ೕವಲ ಎರಡು ದಶಕಗಳ ತಂ ನ ಇ ೂಂದು ೕವ ನವನು ಸ ತು. ೂೕಳರ
ಜದ ನ ೕಂದನ ಆ ಯ ಅವನ ಜ ಅತಂತ ಸಮೃದ ಜ ತು.[೧೩೫][೧೪೨]

ಯು ೂೕ ಂದ ತಂ ನ ರುವ ಬೃಹ ೕಶರ ಗಂ ೖ ೂಂಡ ೂೕಳ ರಂ ಮತು ಸುರಂನ ರುವ ಐ ವ ೕಶರ

ೕವ ನಗಳನು ಪ ಪಂಚದ ರಂಪ ಕ ತಗ ಂದು ಧ ಸಲ . ಮತು ಅದನು ೕ ಂ ೂೕಳ
ಕ ನ ಜೂಕು ತ ಯುಳ ೂೕ ಗಳು
ಮತು ಕಂಬಗಳು, ಸುರಂನ ರುವ ೕವ ನಗ ಂದು ಉ ಹ ಸ .[೧೪೩]
ಐ ವ ೕಶರ ೕ ಲಯ ೂೕಳರ ಕ
ೂೕಳರ ಲ ಮೂ ಗಳು ಮತು ಕಂ ನ ಪ ಗ ಉ ಖ ೕಯ .[೧೪೪][೧೪೫][೧೪೬]
ಮತು ಸಗ ಉತಮ
ಉ ಹರ . ಶ ದಂತ ರುವ ಮೂ ಯಂಗಳ ಸಂಗ ರುವಂತಹ ಮತು ದ ಣ ರತದ ೕವ ನಗಳ ಇಂತಹ ಧ ಭಂ ಯ
ವನ ತ ಗ ದಂತಹ ಷು ಮತು ಅವನ ಪ ಲ ಮತು ೖವ ಭಕನನು ೂೕಡಬಹು .[೧೩೫] ತುಂ ೕಘ ದ
ಪರಂಪ ಮೂಲಕ ಐ ೂ ಸಂ ದವನು ಹುಟು ದರೂ, 11 ೕ ಮತು 12 ೕ ಶತ ನಗಳ ದ ಅತಂತ ದ
ತಂತ ಂ ಈ ಲಕ ಗಳು ೕಯ ಅನುಗಹ ಮತು ಭವ ಯನು ರುತ . ಇದ ಉತಮ ಉ ಹರ ನಟ ಜ ನೃತ ೕವ ಯನು ಣಬಹುದ .[೧೪೭][೧೪೮]

ತ
Main article: Chola literature
ಜ ೂೕಳರ ಅವ ಯು (850–1200) ತ ಳು ಸಂಸೃ ಯ ಸುವಣ ಯುಗ ದು, ತದ ಮುಖ ಂದ ಗುರು ಸ .[೪] ೂೕಳರ ತ ಬರಹಗಳು
ಹಲ ರು ಲಸಗಳನು ಉ ಸುತ ಆದ ಅದರ ನ ಗಳು ಕ ದು ೂೕ .[೧೪೯]

ಕ ಭ ವಂಶಜರ ಅವ ಯ ಂದೂಧಮ ದ ಅ ೂೕ ಂದು ಂದ ಅದರ ನರು ೕವನ ದ ಹಲ ರು ೕ ಲಯಗಳು ಮತು ಇದ ಂ ೖವ ಮತು ೖಷವ ಭ
ತವನು ಸೃ ದಂ ತು.[೧೫೦] ಂ ನ ಶತ ನಗ ಂತ ಚು ೖನ ಮತು ದ ೕಖಕರು ಕೂ ದರು.[೧೫೧] ರುತಕ ವ ರ ದ ೕ ಕ- ಂ ಮ ಮತು
ೂಲ ರ ದ ಸು ಮ ಗಳು ಂದೂಗಳಲದ ೕಖಕ .[೧೫೨][೧೫೩][೧೫೪] ಮ ಕ ಯ ಎ ಗುಣಲ ಣಗಳು ರುತಕ ವ ನ ಎಂದು
[೧೫೫] ಇದು ದ ಂದು ಪ ಗ ಸ ಗುತ .[೧೫೬]
 ೂಲ ರ ದ ಸು ಮ ಗಳು ಂದೂಗಳಲದ ೕಖಕ . ಮ ಕ ಯ ಎ ಗುಣಲ ಣಗಳು ರುತಕ ವ ನ ಎಂದು
ಗುರು ಸ .[೧೫೫] ಕಂಬ ನ ೕರುಕೃ ವ ರಂ ಇದು ದ ಂದು ಪ ಗ ಸ ಗುತ .[೧೫೬]

ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ IIIರ ಅ ಯ ವ ಯ ಕದ ದರು.[೧೫೭] ಅವರ ವ ರ (ಕಂಬ ಯಣ

ಎಂದು ಸಹ ಸೂ ಸಲಡುವ) ತ ಳು ತದ ನ ಒಂದು ಮುಖ ಮ ಕೃ , ಮತು ೕಖಕ ಇವರು ೕ ’ಯ
ಯಣವನು ಅನುಸ ದರು ಎಂದು ೕ ದರೂ, ರಣ ಅವರ ಈ ಯ ನ ಅನು ದ ಅಥ
ಸಂಸೃತ ಮ ವದ ಅನುಸರ ಅಲ ಎಂದು ಅಂ ೕಕ ಸ ತು: ಬಣ ಮತು ಅವರ ಸಂತ ಸಮಯದ ಲ ಕ ಂ
ಅವರ ರೂಪ ಕಂಬ ಅಥ ವ ೕ ದರು; ೂೕಸಲ ಬ ನ ಅವರ ವಣ ಯು ೂೕಳ ೕಶದ ೖ ಷ ಯ ಒಂದು
ಪ ಮುಖ ವಣ ಆ .[೧೫೪][೧೫೮][೧೫೯]

ಜಯ ೂೕದಂಡ 'ರ ೕರು ಕೃ ಕ ಂಗತುಪ ಯು ಇ ಸ ಮತು ಲ ಕ ಒಡಂಬ ಗಳ ನಡು ನ ಸಸ

ಯನು ೂೕ ಸುವ ರೂಪ ಯ ವದ ಉ ಹರ . ಇದು ಕ ಂಗದ ನ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ I'ರ
ಯುದದ ಸಮಯದ ನ ಪ ಸಂಗಗಳನು ವ ಸುತ ಮತು ಆಡಂಬರ ಮತು ಯುದದ ಸಂದಭ ಗಳನ ೕ ವ ಸು ದಲ ,
ತದ ಸುವ ವರ ಯನು ಸಹ ೕಡುತ .[೧೫೯][೧೬೦][೧೬೧] ಪ ದ ತಮುಳು ಕ ಒತಕುಟ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ
Iರ ಲದವ ಮತು ಇವರು ಕು ೂೕತುಂಗರ ಮೂವರು ಉತ ಗಳ ಆ ನದ
ೕ ಸ ದರು.[೧೫೬][೧೫೯][೧೬೦][೧೬೨] ಒತಕುಟ ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ ಉಲ ವನು ಬ ದರು, ಇದು ೂೕಳ ಜನ
ಸದುಣಗಳನು ಸುವ ಪದ.[೧೬೩]

ಧಮ ಯ ತದ ರಚ ಯ ಆಸ ಯು ೂೕಳರ ಅವ ಯ ಯು ಮುಂದುವ ತು ಮತು ೖವ ಂತವನು 11

ಸಕಗಳ ಸು ಯು ನಂ ಅಂದ ನಂ ಯ ಲಸ ತು, ಇವರು 10 ಯ ಶತ ನದ
ಅ ಸ ಮೂ ಯಂ ಂದ ಕಂ ನ ೂೕಳ
ೂ ಯವ ದರು.[೧೬೪][೧೬೫] ಅ ಗೂ, ೕ ಲ ೕ ೖಷವರ ಲಸಗಳನು ನಂತರದ ೂೕಳರ ಅವ ಯ
ಕ ಸ ತು, ಬಹುಶಃ ೖಷವರ ಬ ನಂತರದ ೂೕಳ ಅರಸರು ೂಂ ದ ಸಷ ೕಷ ೕ ಇದ ರಣ ರಬುದು.[೧೬೬]

ಧಮ
ರಣ , ೂೕಳರು ಂದು ಧಮ ದ ಅನು ಗಳು. ಅವರ ಇ ಸದ ಉದಕೂ, ಬುದಧಮ ಮತು
ೖನಧಮ ದ ಉದವ , ಪಲವ ಮತು ಪಂಡ ಜವಂಶದ ೂ ಗಳ , ಅವರ ೕ ಪ ವ ೕರ ಲ. ಮುಂ ನ
ೂೕಳರು ಸಹ ೕಯ ಂದು ನಂ ಯ ರೂ ಂತರವ ೕ ಅನುಸ ದರು. ಣನುರು ನ , ತ ಳು ೕಶದ ನ
ೕದ ಂದುಧಮ ದ ನ ಕ ಕಲ ೂೕಳ’ರ ನಂ ಗ .[೧೬೭] ೂ ಂಗನ , ಮುಂ ನ ಮ ೂಬ ೂೕಳ,
ಸಂಗ ತ ಮತು ೖವ ಂತದ ಸಂತ ಎರಡರಲೂ ಆಚ ತು.[೪೦]

ವ ೕವ ಅ ದ ಅತಂತ ೂಡ ದ ಮತು ಬಹಳ ಪ ಮುಖ ದ ೕವ ನವನು ೂೕಳರು ಗ, ಅವರು

ವಂತ ೖವರ, ಅಥ ೕವಲ ೖವ ಧಮ ದ ಅನು ಗಳು ಅಥ ಅವರು ಇತರ ಧಮ ಗಳನು ಕಂ ಲ ಎಂದು
ೕ ನ ಲ ಣ ಸಬಹು . ಎರಡ ಯ ೂೕಳ ಜಆ ತI ೕ ವ ಮತು ಭಗ
ಷು ನ ಲ ೕವ ನಗಳನು ಂಬ ಸವ ಂದ ಇದನು ೕಳ ತು. ಸತ ಯು ಎ 890ನ ನ,
ಅವರ ಸನಗಳು, ಅವರ ಜಹ ೕ ಯಗಳು ಮತು ಅವ ೂಂ ೖ ಕ ಸಂಬಂಧ ೂಂ ದ ತ ಗಂಗರ ನೂ ನಗರದ ೂೕ ಟ
ೕಶದ ನ ೕರಂಗಪಟಣಂ (ಈ ನ ಕ ಟಕದ ಮಂಡ )ಯ , ರಂಗ ಥ ೕವ ನದ ಣ ಅವರ ಮೂ ಯಂ ಆ ಆ ನ ರುವ
ನಟ ಜನ ಕಂ ನ ೂೕಳ ಗಹ
ೂಡು ಯನು ಸೂ ಸುತ . ಜ ಯು ಆ ತ I (871-903 ಎ )ರ ಲದ ಕನಡ ೕಶದ ಗಂಗರು, ಆ
ಕುಟುಂಬದ ನವರನು ಹ ೂಳು ದರ ಮೂಲಕ ಮತು ಆಧು ಕ ೕರಂಗಪಟಣಂನ ೕ ರಂಗ ಥ ೕವ ನದ
ಣ ಅವರು ೕ ದ ೂಡು ಂದ ಅವರು ಪ ದು ೂಂಡ ಯನು ಗು ದರು. ಆ ತ I ಸಹ ಸು ರು ಎ 896ನ ೕರಂಗ ನ ನ ೕ ರಂಗ ಥ ವ ನ
ಕಮ ಅ ೕಕ ನಗಳನು ೕ ದರು ಮತು ೕರಂಗ ನ ನ ವ ಮತು ರಂಗ ಥನ ಎರಡೂ ಭವ ೕವ ನಗಳು ೂೕಳ ಚಕವ ಗಳ ’ಕು ನ ’ ಎಂದು ೕಳುವ
ರಕ ೕಖನದ ಸನವನು ಸಹ ೂರ ದರು.[೧೬೮] ಜ ಯು ಇದು ಆ ತ I'ರ ಸನ ದು ಇದನು ಅವರ ಪ ತ ಮಗ ಪರಂತಕ ಮತು ಅವರ ಉತ ಗ ಂದ
ಸ ೕಯ ಮುಂದುವ ೂಂಡು ಬರ ದು, ಯ ದಂಬರ ನ ವ ೕವ ನ (ಆ ಸಮಯದ ತಂ ೂೕ ನ ಬೃಹ ವ ೕವ ನ ಮತು
ೂಲ ರ ನ ಗಂ ೖ ೂಂಡ ಇರ ಲ) ಮತು ೕರಂಗ ನ ೕ ರಂಗ ಥ ವ ನಗಳು ’ಕು ನ ’ ಎಂದು ೂೕ ಸ ತು, ಅಂದ ೂೕಳ ಚಕವ ಗಳ
ಐಶಯ ದ ರ ಕರು(***) ಸವ ಈ ಸನವನು ಸು ರು 300 ವಷ ಗಳ ಂ ಕುಂಬ ೂೕಣ ನ ೂರ ಒಲಯದ ಬೃಹ ಸರ ೕಸರ ವ ನದ ಪಕ,
ೂೕಳರ ೂ ಯ ೂ , ಕು ೂೕತುಂಗ III, ೕರಂಗ ನ ರಂಗ ೂೕ ನ ಸನದ ಅವರ ’ರ ಕ ೖವ ’ ೕರಂಗ ನ ನ ಭಗ ೕರಂಗ ಥನನು
ಸಂ ೂೕ ಜಯಜಯ ರ ದ ಸಮಯದ ನ ವ ಸ ತು (***) . ಹ ರ ಣ ಯಗಳ ಪ ರ, ಈ ಸನದ ಒ ಯ ನ ಅ ನ
ಸನಗಳ ಅಧಯನ ದ ನ ೕಷ ೂೕಳ ೂ ಪರಂತಕರನು ದಂಬರ ( ವ) ೂೕ ಮತು ೕರಂಗ ( ಷು) ೂೕ ನು ೂೕಳರ ’ಕು ನ ’
ಎಂದು ೂೕ ಸುವಂ ತು, ೂೕಳರು ೕತ ಮತು ಎ ಧಮ ಗಳನು ಮತು ಧಮ ಗಳ ಒಳ ನ ಉಪ ಪಂಗಡಗಳನು ಸಮ ೕ ದರು ಎಂಬುವ ಸತ ಇದು
ಮ ೂಂದು ಸೂಚಕ (***) ಈ ಸತದ ಮ ೂಂದು ಎಂದ , ೂೕಳ ೕಶದ ನ 108 ೕವ ನಗಳ 40 ೖಷವ ವ ೕಶಂಗಳು ಇರು ದು, ಇ ಇಂ ಗೂ
ಚಟುವ ಂದ ಕೂ ದು ಪ ವಧ ನ ೂಳು . ಸವ , ೂೕಳ ಜ ಸುಂದರ (ಪರಂತಕ-II) ರು ೂರ ಒಲಯದ ನ ೕ ೕರದ ನ ಅ ನ ಒರ ರುವ ಷು
(ವ ಅ ಯ ನಂ )ಯ ವಂತ ಭಕ ದರು, ಅವರು ಷು ೕವ ಅ ೕಕ ಗಳನು ಮತು ಅಲಂ ಗಳನು ೕ ದರು, ಮತು ಷಕೂಟ ಂದ ಕಂ ಮತು
ಅದರ ಸುತಮುತ ನ ಪ ೕಶಗಳನು ಮರುಪ ಯಲು ಯುದ ೂರಡುವ ದಲು ಮತು ಮದು ೖ ಮತು ಇ ( ೕಲಂ ) ಎರಡರ ರುದದ ದಂಡ ಯ ಸಮಯದ
ತಮ ಖಡವನು ೖವದ ಮುಂ ಇ ದರು.[೧೬೯] ಪರಂತಕ I ಮತು ಸುಂದರ ೂೕಳ ಇಬರು ೕ ವ ಮತು ಷು ೕವರು ಇಬರ ೕವ ನಗಳನು ದರು.[೧೭೦]
ಜ ಜ ೂೕಳ I ದ ಧಮ ದವರನು ೕ ದರು, ಮತು ೕ ಜಯ ೖ ೕಂದ ಜನ ೂೕ ಯ ೕ ಗಪ ಣ ನ ಚೂ ಮ ರ (ಬುದರ
ಮಂ ರ)ವನು ಸಲು ಅನು ೂಟರು.[೩೨][೧೭೧][೧೭೨][೧೭೩] ೂೕಳರ ಬೃಹ ಮತು ಭವ ೕವ ನಗಳು ಭಗ ವ ೕಸ ಎಂಬ ಸಥದ ೂ ,
ಎ ೂೕಳ ಜರು ಮುಖ ಆ ತ ಂದ ೕಂದ IV ವ ಗೂ, ಭಗ ಷು ಭವ ೕವ ನಗಳನು ಸು ದಲ ಅವ ಅ ೕಕ ಗಳನು ಮತು
ನಗಳನು ೕ (***)

ನಂತರದ ೂೕಳರ ಲದ ಸಮಯದ , ೖಷವರು ( ಷು ಭಕರು),[೧೭೪] ಮುಖ ೖಷವ ದ ನುಜ, ಮತು ಆ ಯ ರ ಬ ಅಸ ಷು ಇರುವ ಬ ದೃ ಂತಗ ರುವ
ಕಲ ಗ ದ .[೧೭೫] ಕು ೂೕತುಂಗ ೂೕಳ II, ವಂತ ವ ಭಕ, ದಂಬರ ನ ನ ವ ೕವ ನ ಂದ ಷು ನ ಮೂ ಯನು ದು ಂದು ೕಳ ಗುತ ,
ಅ ಗೂ ಈ ೕ ಸನ ಸಂಬಂಧಪಟ ೕ ಗ ಲ. 1160 ಲದ ಲ ಸನದ ಪ ರ ವ ೕವ ನಗಳ ಲಕರು ದರು ೖಷವ ೂಂ
 ಕ ಸಂಬಂಧ ೂಂ ದ ಅಂತವರು ತಮ ಆ ಯನು ದಂಡ ರ ೕ ಗು ತು. ಅ ಗೂ, ಇದು ೂೕಳ ಚಕವ ಗ ಂದ ಬ ದ ೕ ೕಖನ ಅನು ದ ಂತ
ೖವ ಧಮ ದ ಸಮು ಯ ಅದರ ಧಮ ದ ಅ ಗ ಂದ ೕ ದ ಗ ದಶ ನ . ೂೕಳ ಜರು ಭಗ ವ ಬೃಹ ದ ೕವ ನಗಳನು ದರೂ ಮತು
ಜ ಜ ೂೕಳ I ರಂತಹ ಚಕವ ಗಳು ' ವ ದ ೕಖರ ' ನಂತಹ ಸರುಗಳನು ೂಂ ದರೂ, ಅವರ ೕ ಸನದ ೂೕಳ ಚಕವ ಗಳು ೕವಲ ೖವ ಧಮ ದ
ಅನು ಗ ದರು ಅಥ ಅವರ ಅ ರದ ಅವ ಯ ೖವಧಮ ತ ಜದ ಧಮ ತು ಎಂದು ಬ ಲ.[೧೭೬][೧೭೭][೧೭೮]

ಜನ ಯ ಸಂಸೃ ಯ
ೂೕಳ ಜದ ಇ ಸ ಬಹು ೕಕ ತ ಳು ೕಖಕರನು ೂ ಯ ಅ ೕಕ ದಶ ನಗಳ ಸಮಯದ ತ ಮತು
ಕ ತಕ ಸೃ ಗಳನು ರ ಸುವಂ ೕ ೕ .[೧೭೯] ಜನ ಯ ತದ ಈ ಲಸ ಯ ಗಳು ತ ಳು ಜನರ ನ ಭವ
ೂೕಳರ ಪಕಗಳು ಮುಂದುವ ಯಲು ರಣ . ಈ ೖ ಯ ಅತಂತ ಪ ಮುಖ ಲಸ ಜನ ಯ ಲ
( ಯ ಮಗ), ಇದು ಕ ಕೃಷಮೂ ಯವ ಂದ ಬ ಯಲಟ ತ ಳು ಯ ನ ಒಂದು ಐ ಕ
ದಂಬ .[೧೮೦] ಇದನು ಐದು ಸಂ ಟಗಳ ಬ ಯ ದು, ಇದು ಜ ಜ ೂೕಳರ ಕ ಯನು ರೂ ಸುತ .[೧೮೧]
ಲ , ೂೕಳ ೂ ತನ ಉತಮ ೂೕಳನ ಏ ಯ ಪ ಮುಖ ಸಂದಭ ಗ ೂಂ ವವಹ ಸು ದ. ಸುಂದರ
ೂೕಳನ ಮರಣದ ನಂತರದ ೂೕಳ ೂ ತನದ ಉತ ಆಗು ಯ ನ ೂಂದಲನವನು ಕ
ಉಪ ೂಂ ದ.[೧೮೨] ಈ ಸಕವನು 1950ರ ದಶಕದ ಮಧ ಲದ ಸಮಯದ ತ ಳು ಯತ ಕಕ ಯ
ಪಕ ಸ ತು.[೧೮೩] ಯು ಸು ರು ಐದು ವಷ ಗಳ ಲ ಮುಂದುವ ತು ಮತು
ಪ ೕ ರ ಇದರ ಪ ಶನ ಅತಂತ ತುರ ಂದ ಯ ಗು ತು.[೧೮೪]

ಕ ಯವರ ಮುಂ ನ ಐ ಕ ೕಮ ಪ ಕರಣ ಬ ಕಣ , 7 ಯ ಶತ ನದ ಸಮಯದ ಪಲವ ಜ

ನರ ಂಹವಮ Iರ ಜಹ ೕ ಯ ಬದುಕ ೕ ದಂತ, ಊ ತಕ ೂೕಳ ಜಕು ರ ಕ ನ ಅದೃಷದ
ೕಖರ ಯನು ಒಳ ೂಂ ರುತ . ಕ ಯ ಅವ ಯು, ಜಯಲಯ ೂೕಳ ನ ೕತನ ೂಳುವ ದಲು ೂೕಳರು
ತಮ ಮುಖ ಯನು ಕ ದು ೂಂಡ ಅಂತರ ( ಜದ ಜ ಲದ ನಡು ಲ) ರುತ .[೧೮೧] ಬ ಕಣ
ಇದನು ಸಹ 1950ರ ದಶಕದ ಕ ರಪ ಯ ಪಕ ಸ ತು.

ಸಂ ಲ , ಅನುವ ಮ ೂಬ ತ ಳು ಪ ಮುಖ ದಂಬ ರ, 1960ರ ದಶಕದ ಕಡ ರ ವನು ಬ ದರು. ಇದು ತ ಳು ಂ ರುವ ಹನುಮಂತ, 11 ಯ ಶತ ನದ
ರಪ ಕುಮುದಂನ ಪ ಕಟ ೂಂ ತು. ಜಪದ ಯನು ಕ ದ ನಂತರ, ಂ ಜ ಂದ ೂೕಳ ಜ.
ಕು ೂತುಂಗ ೂೕಳ Iರನು ಗ ರು ದ ಅವ ಯ ಸಮಯದ , ಕಡ ರ ವನು ಡ ತು. ಈ
ಅವ ಯ ಸಮಯದ ನ ಕು ೂತುಂಗ ಇರುವ ಸಳಗಳನು ಕಡ ರ ಊ ಸುತ . ಸಂ ಯ ’ರ ಮುಂ ನ ಲಸ ದ
1960ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದ ಬ ದ ವನ ಕ ಳ ೂೕಳರ ೕವನವನು ಆಧ ರುತ .[೧೮೫] ಬಹಳ ಇ ೕ , ಲಕು ರ , ಉ ೖ ದರಂಬ ಯನು
ಬ , ಇದು ನತಂ ನ ಜ ಜ ೂೕಳ ಹ ೕಶರ ೕವ ನವನು ಣ ಡುವ ಸುತಮುತ ನ ಸ ೕಶಗಳನು ಆಧ ರುತ .[೧೮೬]

1950ರ ಮತು 1973ರ ದಶಕದ ಸಮಯದ ಜ ಜ ೂೕಳರ ೕವನವನು ಆ ೕ ಪ ದಶ ನಗಳನು ಡ ಗು ತು, ಜ ಜ ೂೕಳ ಸ ನಈ ೕ ಯ
ಪ ದಶ ನಗಳ ಗ ೕಶ ನ ದರು. ಅವಲ ಂದ ಣ ೂಂಡ, ಆ ವ ೂೕ ೕ ನ ೂೕಳರು ನ ಯನು ಪ .

ಇದನು ೂೕ
ತ ಳು ನಇ ಸ

ಮ ೕ ದ ರುವ ತ ಳು ಮತು ಸಂಸೃತದ ದ ಪದಗಳು

v ·t ·e Classical India
Timeline: Northwestern India Northern India Southern India Northeastern India
6th century BCE Gandhara Magadha
5th century BCE
(Persian rule) Shishunaga Pandyas
4th century BCE dynasty
(Greek conquests)
Nanda empire
3rd century BCE Kalinga Cholas
2nd century BCE
Maurya Empire Cheras
Indo-Greek Sunga Empire
1st century BCE Kingdom Satavahana
Maha- Empire
1st century CE Yona Meghavahana
Dynasty

2nd century Indo-Scythians

Varman dynasty
3rd century Indo-Parthians Kuninda Kingdom
4th century Pahlava Kamarupa
Kalabhras dynasty kingdom
5th century Kushan Empire
Kadamba Dynasty
6th century
Western Ganga
7th century Western Satraps
Dynasty
8th century Gupta Empire
Vishnukundina
Indo-Sassanids Maitraka
 Indo-Sassanids Maitraka
9th century Kidarite Kingdom Vakataka dynasty, Pallava Mlechchha
10th century Indo-Hephthalites Harsha Kalachuri dynasty
11th century (Huna) Chalukya
Rashtrakuta
Pala dynasty
(Islamic conquests) Yadava dynasty
Gurjara-Pratihara Kamboja-Pala
Kabul Shahi dynasty

(Islamic Empire) Western

Pala Empire Chalukyas
Paramara dynasty Eastern Chalukyas
Solanki Kakatiya dynasty
Eastern Ganga Hoysala Empire
dynasty
Sena dynasty

ಪ ಗಳು
೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 5

೨. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 157

೩. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , 115

೪. ೕ , 215

೫. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 158

೬. ಮಜುಂ , 407

೭. ಕದರ ದಂಡ ಯನು ದಲ ನಮೂ ಸ ದು, ೕಂದ’ರ 14 ಯ ವಷ ದ ಲದ ಸನದ . ೕ ಜಯ ಜನ ಸರು ಸಂ ಮ

ಜಯತುಂಗವಮ ಆ ತು. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , ಟಗಳು 211–220

೮. ೕ , 73

೯. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 192

೧೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 195

೧೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 196

೧೨. ಸು ೕವ , ಟಗಳು 20–22

೧೩. ೕ , ಟಗಳು 217–218

೧೪. ಪ ನಂತಹ ತನ ೕ ಮತು ೂೕಮ ರ ವ ಮತು ಬರಹಗಳ ಕಂಡುಬಂದ ೕ ರದ ಗಳ ನಡು ನ ಅ ೂೕ ವಲಂಬನದ ಮು ಂತರ
ಸಂಗ ನ ವಯಸು ದೃಢಪ ಸ ತು. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 106

೧೫. ಸರು= ರುಕುರ > ರುಕುರ ಪದ 955

೧೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , ಟಗಳು 19–20

೧೭. ಕನ ಸದ ಗಳು ಎ. ಎ .ಫ ಂ , ಜೂ. ಅ ೕ ಕ ಜನ ಆ ಆ ಲ ಅಂ ಆ ಸ ಆ ೖ ಆ , ಸಂ ಟ 4, ಸಂ . 1

( ., 1888), ಟಗಳು. 69–125

೧೮. " ೂೕರಮಂಡ ಅನುವ ಸರನು ರತದ ವ ಕ ವ ೕರ ದ ೕ ಕ ೕ ಯ ಂದ ವ ಗೂ, ಅಥ ಕ ಂದ ಕೃಷದ ವ ನ ಪ ೕಶ

ಉಪ ಸ ಗುತ . ಪದ ೂೕರಮಂಡಲದ ಅಥ ೂೕರ ಜದ ಅಶುದ ಸರೂಪ , ಇದು ೂೕಳ ಜದ" ಸ ನ ತ ಳು ದ ಯ .- ಗುಪ
ಎ , 182

೧೯. ಸಂಗ ವವನು ಒಳ ೂಂ ದ ಅವ ಯು ಸಲ ಮ ರ ದು, ಇದು ಐದು ಅಥ ಆರು ತ ರುಗ ಂತಲೂ ೕರು ಲ - .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,
ೂೕ , 3

೨೦. ಪ ದ ಣ ರತದ ವ ನಕ ವ ಪ ೕಶವನು ಎಂದು ಸೂ ಸುತ - ಪ ಆ ಎರ ರ ೕ (http://www.fordham.edu/halsall/

ancient/periplus.html) ( ತನ ಇ ಸ ಮೂಲದ ಸಕ).

೨೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 23

೨೨. ೂ ೂ ೕ ಪ ನ ನು ನಮೂ ಸುತ ( ೕ ದ ಯ ಅ ಯ ) - ನಡವ ಗಳು, ಅ ದಆ ಕಸ ಜ (1978), ಸಂ ಟ 122, ನಂ. 6,

414
೨೩. ಮ ವಂಶ ಇಪಠ - http://lakdiva.org/mahavamsa/

೨೪. ಅ ೂೕಕ ಸನಗಳು ೂೕಳರು ಎಂದು ಬಹುವಚನದ ಳುತ , ಇದು ಅವರ ಲದ , ಒಬ ಂತ ನ ೂೕಳರು ಇದ ಂಬುದನು ಸೂ ಸುತ - .ಎ. ೕಲಕಂಠ
, ೂೕ , 20. ಅ ಗೂ, ಈ ದೃ ಂತ ಸಂಶಯ ಂದ ಕೂ ರಲು ರಣ ಅ ೕ ಸನ , ಯ ಚಕವ ಂ ೕಹ ವ ಂದ ಇದ
 ಅಥ ಅವರ ಅ ೕನದ ದವರನು ಸಹ ಬಹುವಚನದ ಸೂ ಸುತ , ಉ . ೕಕರು, ಂ ೂಜರು, ನಭಕರು, ನಭಪಂ ಟರು, ೂೕಜರು, ಕರು, ಆಂದರು ಮತು
ಪ ಡರುಗಳಂತಹ ಅವರ ಅ ೕನರು ಅಥ ೕಹ ವದ ಚಕವ ಗಳನು ’ ೂೕಳರು’ ಮತು ’ಪಂಡರ’ ಎಂದು ಕ ಯ ಗು ತು (ಮತು ಟಂರಪ ಅಥ ಆಧು ಕ ೕ
ಲಂ ದ ಪ ರ- ೕಷ ಟಂರಪ ಅನುವ ಪದ ಆ ಪ ೕಶವನು ಒಬ ಅಥ ನ ಜ ಂದ ಆಳಲ ಎಂಬುದನು ಸಷ ಸೂ ಸು ಲ. ಅವರ ಇ ಸದ
ನ ಗದ , ಂಡರು ತಮ ಜವನು ಧ ಗಗಳ ಭ , ಆಡ ತ ಪ ೕಶವನು ಅ ೕ ಕುಟುಂಬದ ಧ ಸದಸರುಗಳು ಆಡ ತ ನ ದರು, ಮತು ತಮ
ಪ ೕಶದ ಆಡ ತದ ಧ ಅಂಶಗಳ ವ ಹ ಯನು ಒ ೂಬರು ದರು. ೂೕಳರು ಸಹ ಇ ೕ ಪದ ಯನು ಅನುಸ ಸು ದರ ಮೂಲಕ ತಮ ಪ ೕಶದ ಧ
ಗಗಳನು ಅಥ ಅಂಶಗಳನು ಅಥ ಆಡ ತದ ವ ಹ ಯನು ’ ೂೕಳ’ ಎಂಬ ನ ಸರನು ೂಂ ದ ತಮ ಸಂಬಂ ಕರನು ೕ ೂಂಡು ೂೕಳರ
ಮಕ ೂಂ ಆಡ ತ ನ ದರು. ’ ಂಡರ’ ಮತು ’ ೂೕಳರ’ ೕಹ ವದ ಚಕವ ಗಳ ಬ ನಈ ವ ಯು ಅ ೂೕಕನು ಆರನು ಬಹುವಚನದ ಪ ಸುವಂ
ೕ ರಬಹುದು. ಸಂಪಕ : http://www.cs.colostate.edu/~malaiya/ashoka.html

೨೫. ಸು ರು 250 ಇ ಲದ ಚಕವ ಅ ೂೕಕ ಂದ ೂರ ಸ ದ, ಅ ೂೕಕನ ಜ ಸನ , ೂೕಳರು ಅವರ ಬುದ ಧಮ ದ ಮ ಂತರವನು

ಅಂ ೕಕ ದವ ಂದು ಸೂ ಸುತ : "ಧಮ ಂದ ದ ಜವನು ಇ , ಅಂದ ಸ ಹ ನ , ಮತು ಆರು ನೂರು ಜನಗಳ (5,400–9,600 ೕ) ದೂರದ
ಲ ತು, ಅ ೕ ಜ ಆಂ ೂೕ ಆಳು ದರು, ಅವ ಂದ ಆ ೂ , ಆಂ ೂೕನರು, ಗರು ಮತು ಅ ಂಡ ಸ ನ ಲು ಜರ
ಆಡ ತ ತು, ಅ ೕ ೕ ದ ಣದ ೂೕಳರು ಮತು ಂಡರು ಮತು ಟಂರಪ ( ೕ ಲಂ ) ಆಡ ತ ತು". ಎ . ಧ ಕ, ಎ ಆ ಂ ಅ ೂೕಕ: ಒಂದು ಇಂ
ನ (http://www.cs.colostate.edu/~malaiya/ashoka.html)

೨೬. , viii

೨೭. ೂೕಳರ ಜಯಲಯ ಜದ ೕರ ಸರ ಯು ೕರ ೕಂದ ೂೕಳನ ಮರಣ ೂಂ ಮತು ಅವರ ಮಗ ಅ ೕಂದ ೂೕಳನ ೂ ಂ
ಮು ಯ ತು. ಕು ೂೕಥುಂಗ ೂೕಳ I, 1070ರ ಂ ಸನವನು ಏ ದರು. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 170–172

೨೮. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 19–20, ಟಗಳು 104–106

೨೯. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 18

೩೦. ೂೕ et al., 31

೩೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 104–116

೩೨. ಇಂ ಯ ಇ ಪ , ಸಂ ಟ 3

೩೩. , 457

೩೪. ಮ ೕಕ (ಪದ 00-10)

೩೫. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 67

೩೬. ಮ ೕಕ (ಪದ 22-030)

೩೭. ಮಜುಂ , 137

೩೮. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , 104

೩೯. , 458

೪೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 116

೪೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 105–106

೪೨. ಮುಂ ನ ಲದ ಈ ಜರುಗಳ ಅಂ ಜು ಅವ ಒಂ ೕ ಒಂದು ಎಂದ ಸಂಗ ತ ಮತು ಮ ವಂಶದ ೕ ದ ೕ ಯ ೕ ಲಂ ದ

ಇ ಸ ೂಂ ಏಕ ಲದ ಸಂಭ ಸು . ಂಗುತುವ ರ ಸಮ ೕನರು ಎಂದು ೕಳುವ ಗ ಹು I 2 ಯ ಶತ ನ ಸಂಬಂಧಪಟವ ಂದು
ಧ ಸ ತು. ಇದು ಂಗುತುವ ಮತು ಅವರ ಲದವರನು ಸೂ ದ ಪದಗಳು ಈ ಅವ ಸಂಬಂಧಪಟ ಂದು ಧ ಸುವಂ ಡುತ .

೪೩. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 113

೪೪. Gnanaprakasar, Nallur Swami. "Beginnings of tamil rule in ceylon"(http://www.lankalibrary.com/geo/ancient/tamil%20rule.htm).

lankalibrary.com. Retrieved 2006-12-05.
೪೫. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 130

೪೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 130, 135, 137

೪೭. ಮಜುಂ , ಏ ಯಂ ಇಂ . 139

೪೮. ಥಪ , 268

೪೯. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 135

೫೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 130, 133. ೂೕ (ಎ ೕಳು ದು):"ಈ ಪತನದ ೂೕಳರು ಸು ರು ಸಂ ಣ ತ ಳು
ಲ ಂದ ಯ ದರು, ಅ ಗೂ ಅವರ ಒಂದು ಗವನು ಯಲ ೕಮದ ಣಬಹು - ಲುಗು- ೂೕಡರು, ಇವರ ಅ ಪತವನು ಏಳ ಯ ಶತ ನದ A.D
ಯ ಚ ಂ ಂದ ಉ ಸ ತು.

೫೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 102

೫೨. ಂಡ ಕದುಂಗ ಮತು ಪಲವ ಂಹ ಷು ಕಲ ರನು ಪತನ ೂ ದರು. ಅಚುತಕಲಬ ಇ ೖ ಕಲ ಂ - ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 102
೫೩. ಯ ರನ , 12 ಯ ಶತ ನದ ೖವ ಕ ಲಸ, ಂಡ ಜ ಂದ ದುಮರ , ತನ ೂೕಸರ ೂಂ ದ ೂೕಳ ಜಕ ಬ ೕಳುತ . ೂೕ
et al. , 95

೫೪. ಪಲವ ಬುದವ (4 ಯ ಶತ ನದ ೂ ಯ)ನ ೂ ೕ ೂಡು ಗಳು, ಜನನು ’ ೂೕಳ ೖನದ ಗರವನು ಶ ದ ಅಂಡ ೖ ( ೕ ನ
ಳ ನ ಂ )’ ಎಂದು ಉ ಸುತ . - ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , ಟಗಳು 104–105

೫೫. ಂಹ ಷು(575–600)ಸಹ ೂೕಳ ೕಶವನು ವಶಪ ೂಂ ದ ಂದು ೕಳ . ಮ ೕಂದವಮ I ರನು ಅವರ ಸನದ ' ೂೕಳ ೕಶದ ೕಟ’ ಎಂದು
ಕ ಯ ತು. ಲುಕ ಲ ೕ II ಐ ೂ ಯ ನ ಅವರ ಸನದ ಅವರು ಪಲವರನು ೂೕ ೂೕಳರನು ಡುಗ ೂ ದರು ಎಂದು ಳ ಗುತ . -
.ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 105

೫೬. ೂೕ et al. , 95

೫೭. , 459

೫೮. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 4. ೂೕ (ಎ ೕಳು ದು):" ಯ ನ ಡು ೕಶದ ಲುಗು- ೂೕಡರು, ತ ಳು ಪ ೕಶದ ನ

ಸ ಮಕ ೂಂ ವ ಸಂಬಂಧವನು ೂಂ ಂದು ಲ, ಆ ಗೂ ಅವರು ಸಂಗ ಲದ ಅತಂತ ಪ ಶಂ ಒಳ ದ ಮುಂ ನ ೂೕಳ , ಕ ಕಲ
ವಂಶದವ ಂದು ೕ ೕ ೂಳು ದರು.

೫೯. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ಆರಂಭದ ೂೕಳರ ಮತು ಆಂದ ೕಶದ ಡು ೂೕಳರ ನಡು ೕರ ಸಂಬಂಧ ಇ ಂಬುದನು ಸಮ ದರು. ಉತರ ಪ ೕಶದ ಸ ಂತ ಯು
ಬಹುಶಃ ಪಲವ ಪ ತ ಂಹ ಷು ಲದ ಆ ರಬಹುದು. ಇವರು ಕ ಕಲ ೂೕಳರ ವಂಶದವ ಂಬ ಯನು ಸಹ ಸಷ ಕ ದರು - .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,
ೂೕ , 107

೬೦. , ಟಗಳು 458–459

೬೧. ೂೕಳ ಸನಗಳು, ತ ನ ವದ ಮತು ಅ ಅಲಂಕೃತ ೖ ಯ , ಐ ಕ ವರ ಂ ಉ ದ ಪಠದ ಮುನು ಯುವ ಅ ಸವನು ಅನುಸ ದ ,
ಇ ಆ ಂತದ ಮತು ಜ ವಂಶದವರ ಮತು ಅವರ ಕರ ಪ ಮುಖ ಧ ಗಳನು ಒಳ ೂಂ ರುತ - ಇಂ ಯ ಇ ಷ , ಸಂ ಟ 2

೬೨. ೂೕ et al. , 102

೬೩. ಪಲವ ಅ ೖ ಗಂಗ ಪೃ ಪ ಮತು ಂಡ ವರಗುಣ ನಡು ನ ೕ ರಂಬಯ ಯುದದ ಸಮಯದ ಜಯಲಯ ಅ ೂೕ ವದ ದ ಸದವ ಶ. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ
ಸ ಆ ಇಂ , 158

೬೪. ಜಯಲಯ ತಂ ಆಕಮಣ ದರು ಮತು ಂಡರ ಜಹ ೕ ಯ, ಮುತು ಯ ಜನನು ೂೕ ದರು. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ
ಇಂ , 158

೬೫. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , ಟಗಳು 122–123

೬೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,, ಅ ಸ ಆ ಇಂ (1955), ಟಗಳು. 174

೬೭. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,, ಅ ಸ ಆ ಇಂ (1955), ಟಗಳು. 191

೬೮. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,, ೂ , ಟಗಳು 194–210

೬೯. ಮು ೂ- ೕ, ನ ೂೕ ೕ ಥಮರ - ಆ ೂ , ಸ ಆಂ ಂ ಆ ಎಸ ತ ಟ , 18, ISBN 974-7534-73-8

೭೦. ೂೕ et al. , ಟಗಳು 107–109

೭೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ ,

೭೨. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , . 180

೭೩. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , .179

೭೪. "ಕು ೂೕತುಂಗ, ರರು ಮತು ೂಯಸಳ ಬ ಳ IIರ ರುದದ ಯುದಗಳ ಸಫಲ ೂೕ ದರು ಮತು A.D.1193ರ ಕರೂರುನ ಜ ೕಕವನು
ರ ೕ ದರು." . ಎ. ೕಲಕಂಠ ,'ಅ ಸ ಆ ಇಂ ', .295

೭೫. "ಎರಡ ಯ ಂಡ ಯುದದ ನಂತರ, ಆ ಂತದ ೂಯಸಳರ ಅ ರ ಎಷರ ಮ ಎಂದು ಯಲು, ಕು ೂತುಂಗ ದಂಡ ಯನು ೖ ೂಂ ದರು.
ಅವರು ತಗದೂ ನ ಅ ೖಮ ನ ೂೕಳ ಚ ಪತವನು ಮರು ಸ , ಯುದದ ಪ ಭುವನು ೂೕ ದರು ಮತು ಕರೂರುನ (1193) ಜ ೕಕವನು
ನ ದರು. ಬ ಳ ೂೕಳ ಜಕ ಯನು ಮದು , ೂಯಸಳ ಬ ಳ II ೂಂ ನ ಅವರ ಸಂಬಂಧಗಳು ನಂತರ ೕಹ ವ ಂದ ಕೂ ದ ." . ಎ.
ೕಲಕಂಠ , 'ಎ ಸ ಆ ಇಂ ', . 178

೭೬. ೂೕ et al. , 107

೭೭. ೂೕ et al. , 109

೭೮. ೕ , 216

೭೯. ಮಜುಂ , 405

೮೦. ೂೕ et al. , 120

೮೧. ಮಜುಂ , 372

೮೨. , 471
 ೮೩. ಂ ಯ ಯುದ ಮತು ಅದರ ನ ೂೕಳರ ಮತು ಹಲರ ತಗಳನು ಕು ತ ವರಗಳು, ಮ ವಂಶ ಗು ಪಲವ ಯ ೖ ಸನಗಳ ಲಭ .
ಇಂ ಯ ಇ ಷ , ಸಂ ಟ 12

೮೪. ೂೕ et al. , ಟಗಳು 128–129

೮೫. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 194

೮೬. , 472

೮೭. ಮಜುಂ , 410

೮೮. , 485

೮೯. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 197

೯೦. ೂೕ et al. , 130

೯೧. ದ ನ ಯ ಯುಗದ ನ ಬುದರ ಯ ಂದ ಹ , ೂೕಳ ಕ ವ ಯ ನಪ ದ ದ ಸಮುದ ಬಂದರುಗಳ ೂಲಪಟ ಸಹ ಒಂದು ಎಂದು

ಪ . ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 23

೯೨. ಗ ,ತ ಳು ಣಗಳು - ಒಂದು ಅಧಯನ (http://tamilartsacademy.com/books/coins/cover.html)

೯೩. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 107

೯೪. ಂತತದ ದಲು ರತದ ಪ ಯ ೕಪ ಕಲವನು ಒಂ ೕ ಆಶಯದ ಅ ಯ ತಂದ ಅವ ಎಂದ , ಜಯ ಗರ ಚಕವ ಆಡ ತದ ಅವ ಯ (1336–
1614)
೯೫. ೕ , 26

೯೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 448

೯೭. ಂಗದ ೕ ೕ ಸ ಂಗ ಅಥ ಹ ೂೕ ಗಳು ಇರ ಲ. ಜ ಗಳ ಮೂಲಕ ಆಡ ತವನು ನಡುಸು ,ಇ ಸ ನ ' ಧಮ /0}ವನು

ಅನುಸ ಸುವಂತಹ ದು, ’ ಯ ಮತು ಗ’ ಪದ ಯ ಸಂಸೃತ ಸಂಬಂಧಪಟ ರುತ . .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , ಟಗಳು 451, 460–461

೯೮. ಉ ಹರ , ಗಪ ನ ನ ನ ಬುದನ ರ ೂಡು ೕಡುವ ಕ ಆ ಯನು ೂರ ದ , ಜ ಜನನು ೕಡ ಮದ ತ ಯ ಅನು ನಗಳ

ನಮೂ ಸ ಮತು ಇವರ ಆ ಗಳನು ಗು ಸ ಂದ ಬ ಯ ತು - .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 461

೯೯. ೕ , 218

೧೦೦. ಚ ಪತದ ಉದಕೂ ಮಗ ಂದ ಬಂದ ಅ ಯದ ಸಲ ಗವನು ವ ನಗ ೕದ ದು, ಸಂಗಹ ದ ಧನದ ಸಲ ಗವನು ಹಣ ಸಂ ಯದ ಋಣಗಳ
ಮರುಹೂ ಡ ತು. ಧನದ ಮರು ತರ ವ ನಗಳು ೕಂದ ಗಗ ದ ಮತು ಅ ಪತದ ಸಮಗ ರ ದ .- ೕ , ಟಗಳು 217–218

೧೦೧. , ಟಗಳು 474–475

೧೦೨. ೕ , 20

೧೦೩. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 185

೧೦೪. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 150

೧೦೫. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 465

೧೦೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 477

೧೦೭. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 424–426

೧೦೮. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , ಟಗಳು 116–117

೧೦೯. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , 12

೧೧೦. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , 118

೧೧೧. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , 124

೧೧೨. , 465

೧೧೩. , 477

೧೧೪. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 604

೧೧೫. ೕ , 223

೧೧೬. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , 117

೧೧೭. ೂೕ ಪ , xv

೧೧೮. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 316

೧೧೯. ತ ಳು ವತ ಕರು ನ ನುಗಳು, ಕ ರ, ಗಂಧ, ಖಡಮೃಗದ ೂೕಡುಗಳು, ದಂತ, ಗು ೕರು, ಇಂಗು, ಳು ಣಸು, ಲವಂಗಗಳಂತಹ ಮ ಸುಗಳು,
ಮುಂ ದ ಗಳನು ಟ ಡು ದರು. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 173

೧೨೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 284

೧೨೧. — ೕರ ೕಂದ ೂೕಳರ ಅ ವ ಯು, ಲ ಮೂದನ ಯ ಅವಲಂ ಗಳನು ಒಳ ೂಂ ತು.

೧೨೨. ೂೕ et al. , 125

೧೨೩. ೂೕ et al. , 129

೧೨೪. , 180

೧೨೫. 17 ಯ ಶತ ನದ ಇಟ ಪ ಯ ೂ ಲ ವ (1623) ದ ಣ ರತದ ನ ೕಣ ಗಳ (ಉಜಲ) ವರ ಯನು ೕ ದರು. ಈ ವರ ಗಳು

ಆಧು ಕ ಸಮಯದ ವ ಗೂ ತ ಳು ಡುನ ನ ಆ ನ ಥ ಕ ಣದ ಪದ ಯನು ಪ ಂ ಸುತ .

೧೨೬. ೕಂದ ೂೕಳ I ಬೃಹ ೕಜನು ನ ೕ ದರು, ಅದರ 14 ಉ ಯ ಂದ 280 ಂತಲೂ ನ ಗಳು ಅ ಸವನು ದರು - .ಎ. ೕಲಕಂಠ
,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 293

೧೨೭. ಈ ೕ ನ ಗಳು ಅ ದ ಷಯಗಳ , ತತ ಸ (ಅ ), ೕದಗಳು, (ತ – ರು ೕದ, ಯಜು ೕ ದ ಮತು ಸಮ ೕದದ ಮೂರುಪ ನ ೕದಗಳು.
ಲ ಯ ಅತ ೕ ದವನು ಕ ಅಲದ ಅಠ ಎಂದು ಪ ಗ ಸ .), ಅಥ ಸ( ತ ), ಸರ ರ (ದಂಡ ೕ ), ಕರಣ, ಡ , ಪದದ , ಖ ೂೕಳ
ನ, ತಕ ಸ (ತಕ ), ೖದ ಸ (ಆಯು ೕ ದ ), ಜ ೕಯ (ಅಥ ಸ ) ಮತು ಸಂ ೕತಗಳು ಒಳ ೂಂ . - .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ ,
292

೧೨೮. , ಟಗಳು 172–173

೧೨೯. ಟ , 2

೧೩೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 418

೧೩೧. ೕ , 174

೧೩೨. ಏ ೕ ಆದರೂ, ಇದನು, ಕಂ ನ ಲಕೃ ಗಳ ೂೕಳ ಂದ ಅದುತ ತಲ ,ಇ ೕ ಇತರ ತ ಗ ಂತಲೂ ಅತುತ . ಪ , 403

೧೩೩. ಇಂ ೂ ೕ ದ ಂಬನ ನ ರುವ ೕ ಲಯಗಳ ಸಂ ೕಣ ದ ಣ ರ ೕಯ ಲಕ ಸವನು ೂೕಲುತ . .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 709

೧೩೪. ಕು ಮತು ೂದಮು ಂ , ಟಗಳು 159–160

೧೩೫. , 479

೧೩೬. , 295

೧೩೭. ಟ , 57

೧೩೮. ಸು ೕವ , ಟಗಳು 21–24

೧೩೯. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 421

೧೪೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 423

೧೪೧. ೕ , 221

೧೪೨. ಗ ಆ , ಗಂ ೖ ೂಂಡ ೂೕಳ ರಂ

೧೪೩. "Great Living Chola Temples" (http://whc.unesco.org/en/list/250). UNESCO. Retrieved 2008-06-03.

೧೪೪. ೂೕ et al. , 186

೧೪೫. ಟ , 163

೧೪೬. ಪ , ಟಗಳು 309–310

೧೪೭. ಲ , 174

೧೪೮. ನ ಅನು ೕದ ಯಂ , ಅ ಜೂ ನ ೕರು ತಗ ಂದ ವ ನಟ ಜನ ಕಂ ನ ತಗಳು. ಟ , 59

೧೪೯. , ಜ ೕಶರ ಟಕಂ -ಎಂಬ ಟಕ ಒಳ ೂಂಡಂ , ರ ೂಲ ಅನುಕ ಅವರ ಟಕ ೕ ಣುಕ ಯಂ , ಮತು ಜನ ಯ ವದ ಕ ವನ ಣಂ .

.ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , ಟಗಳು 663–664

೧೫೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 333

೧೫೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 339

೧೫೨. ೂೕ et al. , 188

೧೫೩. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 339–340

೧೫೪. ಎ ೖ ೂೕ ೕ ಆ ಇಂ ಯ ಟ ೕಚ , ಸಂ ಟ 2 , 1195

೧೫೫. ೂೕ et al. , 196

೧೫೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 340

೧೫೭. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 672

೧೫೮. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 341–342

೧೫೯. ೂೕ et al. , 116

೧೬೦. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 20

೧೬೧. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 340–341

೧೬೨. ಮಜುಂ , 8

೧೬೩. ಎ ೖ ೂೕ ೕ ಆ ಇಂ ಯ ಟ ೕಚ , ಸಂ ಟ 1 , 307

೧೬೪. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , ಟಗಳು 342–343

೧೬೫. ೂೕ et al. , 115

೧೬೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ , ೂೕ , 681

೧೬೭. ಣನೂರು (ಪದ 224) ಆತನ ನ ನಂತರ ಅವನ ಸವನು ಇದರ ೕಳ .

೧೬೮. http://www.whatisindia.com/inscriptions/south_indian_inscriptions/darasuram/kulottunga.html
೧೬೯. , 480

೧೭೦. ಸು ೕವ , 102

೧೭೧. ೖ ೕಂದ ಜನ ಸರು ೕ ಚೂ ಮ ವಮ ಆ ತು ಮತು ರ ಅವನ ರ ಥ 'ಚೂ ಮ ರ' ಎಂದು ಸ ಸ ತು. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,
ೂೕ , 214

೧೭೨. ೕ , ಟಗಳು 222–223

೧೭೩. ಮಜುಂ , 406

೧೭೪. ೕ , 134

೧೭೫. ಸು ೕವ , 104

೧೭೬. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,ಎ ಸ ಆ ಇಂ , 176

೧೭೭. .ಎ. ೕಲಕಂಠ ,, ೂೕ , 645

೧೭೮. ೂೕ et al. , 126

೧೭೯. , 108

೧೮೦. "Versatile writer and patriot"(http://www.hinduonnet.com/2001/03/20/stories/13200178.htm). The Hindu. Retrieved 2008-05-29.

೧೮೧. , 109

೧೮೨. , ಟಗಳು 108–109

೧೮೩. "English translation of Ponniyin Selvan"(http://www.hinduonnet.com/thehindu/lr/2003/01/05/stories/2003010500100100.htm). The Hindu.

Retrieved 2008-05-29.
೧೮೪. "Lines that Speak" (http://www.hinduonnet.com/2001/07/23/stories/13230766.htm). The Hindu. Retrieved 2008-05-29.
೧೮೫. ಎ ೖ ೂೕ ೕ ಆ ಇಂ ಯ ಟ ೕಚ , ಸಂ ಟ. 1 , ಟಗಳು 631–632

೧೮೬. "Book review of Udaiyar"(http://www.hindu.com/br/2005/02/22/stories/2005022200101501.htm). The Hindu. Retrieved 2008-05-30.

(***) www.whatsindia.com/south_indian_inscriptions ಸಂ
( ಟ24)

ಉ ಖಗಳು
Chopra, P.N (2003) [2003]. History of South India ; Ancient,
Medieval and Modern. New Delhi: S. Chand & Company Ltd.
ISBN 81-219-0153-7. Unknown parameter |coauthors= ignored
(|author= suggested) (help)
Das, Sisir Kumar (1995) [1995].History of Indian Literature (1911–
1956) : Struggle for Freedom - Triumph and Tragedy. New Delhi:
Sahitya Akademi. ISBN 81-7201-798-7.
Gupta, A.N. Sarojini Naidu's Select Poems, with an Introduction,
Notes, and Bibliography. Prakash Book Depot.Unknown
parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Harle, J.C (1994). The art and architecture of the Indian
Subcontinent. New Haven, Conn: Yale University Press. ISBN 0-
300-06217-6.
Hermann, Kulke (2001) [2000].A History of India. Routledge.
ISBN 0-415-32920-5. Unknown parameter |coauthors= ignored
(|author= suggested) (help)
Keay, John. India: A History. New Delhi: Harper Collins Publishers.
ISBN 0-002-55717-7.
Majumdar, R.C (1987). Ancient India. India: Motilal Banarsidass
Publications. ISBN 8-120-80436-8.
Meyer, Milton Walter (1997). Asia: a concise history. Lanham, Md:
Rowman & Littlefield Publishers.ISBN 0-8476-8063-0.
Mitter, Partha (2001). Indian art. Oxford [Oxfordshire]: Oxford
University Press. ISBN 0-19-284221-8.
Nagasamy, R (1970). Gangaikondacholapuram. State Department
of Archaeology, Government of Tamil Nadu.
Nagasamy, R (1981). Tamil Coins - A study. Institute of Epigraphy,
Tamilnadu State Dept. of Archaeology.
K.A. Nilakanta Sastri, K.A (1984) [1935]. The CōĻas. Madras:
University of Madras.
K.A. Nilakanta Sastri, K.A (2002) [1955]. A History of South India.
New Delhi: OUP.
Scharfe, Hartmut (2002).Education in Ancient India. Boston: Brill
Academic Publishers. ISBN 90-04-12556-6.
Smith, Vincent H (2006). The Edicts of Asoka. Kessinger
Publishing. ISBN 1-4286-4431-8.
"South Indian Inscriptions". Archaeological Survey of India. What
Is India Publishers (P) Ltd. Retrieved 2008-05-30.
Stein, Burton (1998). A history of India. Cambridge,
Massachusetts: Blackwell Publishers.ISBN 0-631-20546-2.
Thapar, Romila (1995). Recent Perspectives of Early Indian
History. Columbia, Mo: South Asia Books.ISBN 81-7154-556-4.
Tripathi, Rama Sankar (1967).History of Ancient India. India:
Motilal Banarsidass Publications.ISBN 8-120-80018-4.
 Medieval empires Byzantine (Nicaea · Trebizond) · Hunnic ·
Vasudevan, Geeta (2003).Royal Temple of Rajaraja: An Arab (Rashidun · Umayyad · Abbasid ·
Instrument of Imperial Cola Power. New Delhi: Abhinav Fatimid · Córdoba · Ayyubid) ·
Publications. ISBN 81-7017-383-3. Moroccan (Idrisid · Almoravid ·
Various (1987). Encyclopaedia of Indian literature, vol. 1. Sahitya Almohad · Marinid) · Iranian (Tahirid ·
Akademi. ISBN 8126018038. Samanid · Buyid · Sallarid · Ziyarid) ·
Various (1988). Encyclopaedia of Indian literature, vol. 2. Sahitya Persianate (Ghaznavid · Great Seljuq ·
Akademi. ISBN 8126011947. Khwarezmian · Timurid) ·
Wolpert, Stanley A (1999).India. Berkeley: University of California Somali (Ajuuraan · Ifatite · Adalite ·
Press. ISBN 0-520-22172-9. Mogadishan · Warsangali) ·
Bulgarian (First · Second) · Aragonese ·
Benin · Latin · Oyo · Bornu ·
ಹ ೂಂ ಗಳು Indian (Chola · Gurjara-Pratihara · Pala ·
Eastern Ganga dynasty · Delhi) · Mongol
(Yuan · Golden Horde ·
ಯು ೂವ Find more about Chola dynasty Chagatai Khanate · Ilkhanate) · Kanem ·
ೕ ೖ - ೂೕಳ at Wikipedia's sister projects Serbian · Songhai · Khmer · Carolingian ·
Holy Roman · North Sea · Angevin ·
ೕ ಲಯಗಳು
Definitions and translations Mali · Chinese (Sui · Tang · Song ·
ೂೕಳರ ಕ from Wiktionary Yuan) · Wagadou · Aztec · Inca ·
Srivijaya · Majapahit · Ethiopian (Zagwe ·
ೂೕಳರ ಣಗಳು Media from Commons Solomonic)
Learning resources from Tongan · Ashanti · Indian (Maratha ·
ೕಲಂ ದ ೂೕಳರ
Wikiversity Sikh · Mughal · Indian (colonial)) ·
ಣಗಳು Chinese (Ming · Qing · China) ·
Quotations from Wikiquote Turkish (Ottoman) · Iranian (Safavid ·
Devotion in South Afsharid · Zand · Qajar · Pahlavi) ·
India: Chola Bronzes, Source texts from Wikisource Moroccan (Saadi · Alaouite) · Ethiopian ·
Asia Society Museum Somali (Gobroon · Majeerteen · Hobyo ·
exhibition Textbooks from Wikibooks Modern empires
Dervish) · French (First · Second) ·
Austrian (Austro-Hungarian) ·
v ·t ·e A history of empires German (German Empire ·
Akkadian · Egyptian · Kushite · German Reich) · Russian · Swedish ·
Assyrian · Babylonian · Aksumite · Mexican (First · Second) · Brazilian ·
Hittite · Iranian (Median · Achaemenid · Korean · Japanese · Haitian (First ·
Parthian · Kushan · Sasanian) · Tuoba · Second) · Central African
Ancient empires Hellenistic (Macedon · Ptolemaic · Belgian · British (English) · Danish ·
Seleucid) · Indian (Maurya · Gupta) · Dutch · French · German · Italian ·
Colonial empires
Chinese (Qin · Han · Jin) · Japanese · Portuguese · Spanish ·
Roman (Western · Eastern) · Swedish · United States
Teotihuacan · Xianbei · Xiongnu Related List of empires · List of largest empires
Medieval empires Byzantine (Nicaea · Trebizond) · Hunnic ·
Arab (Rashidun · Umayyad · Abbasid ·
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title= ೂೕಳ_ವಂಶ&oldid=843018" ಇಂದ ಪ ಯಲ

ಈ ಟವನು ೨೩ ಏ ೨೦೧೮, ೧೬:೧೯ ರಂದು ೂ ಸಂ ಸ ತು.

ಪಠ Creative Commons Attribution-ShareAlike Licenseನ ಲಭ ; ಮತಷು ಷರತುಗಳು ಅನ ಸಬಹುದು. ನ ವರಗ ಬಳ ಯ ಷರತುಗಳು ೂೕ .