3 0 Mengatur Cara Dan Menguji PDF

Program Latihan Untuk Guru 2015
PROGRAM LATIHAN UNTUK GURU TMK TAHUN 6

BAHAGIAN PENDIDIKAN GURU
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
TAJUK 3.0 MENGATUR CARA DAN MENGUJI
A. Objektif
Pada akhir sesi ini, peserta dapat:
1. Menyatakan fitur-fitur pada antara muka dalam perisian pengaturcaraan.
2. Menerangkan fungsi fitur-fitur dalam perisian pengaturcaraan.
3. Memasukkan dialog, bunyi dan objek baharu.
4. Menggerakkan objek.
5. Melakukan uji lari atur cara.
6. Membaiki ralat bagi atur cara yang dibangunkan.
7. Menambah baik secara efisien atur cara yang telah dibangunkan
B. Kandungan Pengajaran
3.1 Fitur-fitur antara muka
3.2 Menggunakan fitur-fitur
3.3 Atur cara yang hanya melibatkan urutan
3.4 Atur cara yang melibatkan pilihan tunggal
3.5 Atur cara yang melibatkan dwi pilihan
1 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

3.1 FITUR-FITUR ANTARA MUKA SCRATCH
Scratch ialah salah aplikasi pengaturcaraan yang digunakan untuk membina satu
program seperti multimedia, animasi, permainan, simulasi dan sebagainya.
Terdapat beberapa bahagian utama pada antara muka editor Scratch. Antara muka
Scratch 2.0 dibahagikan kepada beberapa bahagian: di kiri sebelah atas ialah stage, di
kiri sebelah bawah ialah sprite list, di tengah adalah blocks palette, di atas sebelah
kanan ialah tabs bagi scripts, costumes dan sounds, dan di kanan adalah scripts area
dan tips windows. Setiap bahagian ini mempunyai fungsi yang tertentu.
Rajah 3.1.1: Persekitaran Scratch 2.0

a) Toolbar
Toolbar mengandungi banyak fitur penting dalam Scratch.
Rajah 3.1.2: Toolbar bagi Scratch
Di kiri adalah teks Scratch.

Seterusnya adalah imej glob. Jika ditekan imej ini akan memberikan senarai
bahasa yang ada di dalam Scratch.
Seterusnya terdapat pilihan menu:
i. Menu File
New – mencipta projek baru menggunakan template kosong.
Save now – menyimpan projek semasa dalam direktori terkini.
Save as a copy – mencipta salinan dari projek semasa.
Go to My Stuff – membawa ke paparan My Stuff.
Upload from your computer – membuka fail carian, membenarkan
pengguna membuka projek.
Download to your computer – membuka fail carian, yang akan
membenarkan pengguna memilih di mana untuk menyimpan projek.
Revert – revert (kembali) projek kepada keadaan terkini projek disimpan.
ii. Menu Edit

Undelete – mendapatkan semula sprite, costume, sound atau script yang
telah baru dipadam.
Small stage layout – menjadikan stage kepada saiz yang lebih kecil.
Turbo Mode – setkan player ke Turbo Mode, di mana kod akan dilaksanakan
dengan cepat.

b) Stage
Stage ialah kawasan bagi sprite digerakkan, dilukis dan berinteraksi. Saiz stage
adalah 480 langkah lebar x 360 langkah tinggi berdasarkan koordinat Cartesan. Titik
tengah stage mempunyai nilai koordinat-x 0 dan koordinat-y 0.
Rajah 3.1.3: Ukuran saiz stage
Di bahagian atas stage terdapat tiga butang:
- Ikon Presentation menyembunyikan semua

-Ikon ini digunakan untuk memulakan projek
– Ikon ini digunakan untuk memberhentikan semua script dalam semua sprite.
Di penjuru sebelah bawah stage, memaparkan kedudukan kursor

pada stage.
c) Sprite List
Rajah 3.1.4: Sprite List bagi satu projek baru
Sprite List memaparkan nama dan imej kecil semua sprites yang digunakan dalam
projek. Sprite boleh ditambah ke dalam suatu projek dengan salah satu cara berikut:

Ikon Nama Penerangan

Choose sprite from library Memilih sprite dari pustaka sprite
Paint new sprite Menggunakan Paint Editor untuk melukis costume sprite
Upload sprite from file Membuka fail carian untuk sprite atau fail imej.
New sprite from camera Membuka kamera untuk mengambil gambar.
Jadual 3.1.1: Ukuran saiz stage
Klik kanan sprite akan memberikan senarai drop-down dengan empat pilihan:
Rajah 3.1.5: Senarai drop-down sprite
Duplicate – mengadakan salinan serupa sprite termasuklah script, costume,

dan sound.
Delete – memadam sprite.
Save to local file – membenarkan pengguna menyimpan sprite termasuklah
script sprite tersebut.
Show/Hide – sorok / papar objek.
d) Blocks Palette
Blocks Palette membenarkan kita mengheret blok ke Scripts Area, mencipta
pembolehubah, dan mencipta lebih banyak blok yang lain.
Rajah 3.1.6: Blocks Palette

e) Scripts Area
Blok dari Blocks Palette diheret masuk ke Scripts Area. Kombinasi dengan blok yang
lain membentuk scripts, yang seterusnya membentuk projek.
Rajah 3.1.7: Blok dari Blocks Palette diheret masuk ke Scripts Area
f) Costume Tab
Penampilan sprite boleh ditukar dengan menukar costume sprite. Costume Tab
mengandungi senarai costume sprite yang terpilih. Sprite boleh memakai hanya satu
costume pada satu-satu masa.
Rajah 3.1.8: Costume Tab

g) Sound Tab
Sound Tab mengandungi senarai klip audio. Butang pada Sounds Tab membantu
menguruskan bunyi yang akan dimainkan.
Rajah 3.1.9: Sound Tab

3.2 MENGGUNAKAN FITUR-FITUR UNTUK MENGGERAKKAN OBJEK, MEMASUKKAN

DIALOG, BUNYI DAN OBJEK BAHARU DALAM PERISIAN PENGATURCARAAN
a) Blocks Pallete
Pada Blocks Pallete terdapat 9 blok yang boleh digunakan untuk memberi arahan
kepada sprite. Blok ini terdiri daripada kumpulan kategori berikut:
Kategori Warna Fungsi Fitur
Motion Menggerakkan sprite
Menukar warna dan bentuk sprite dan

Looks memasukkan dialog. Fitur ini juga boleh digunakan
untuk menukar latar belakang stage
Sound Memasukkan bunyi sprite dan latar belakang
Digunakan untuk melukis bentuk, garisan, titik, segi

Pen empat dan bulatan menggunakan blocks pen pada
stage
Data Mencipta pemboleh ubah baru untuk sprite
Mengesan sesuatu tindakan supaya scripts

Events
dilaksanakan / di jalankan
Control Digunakan untuk mengawal scripts
Untuk mengesan sebarang perubahan pada scripts

Sensing dan mengesan sebarang perubahan kepada
perkakasan luar seperti tetikus atau papan kekunci
Fungsi persamaan matematik yang digunakan

Operators
untuk mencipta persamaan matematik
Jadual 3.2.1: Fungsi Blocks Pallete

b) Motion (Gerakan)
Motion block mengandungi senarai arahan untuk pergerakan sprite. Di dalam motion
block mengandungi 17 arahan pergerakan sprite.
Motion Blocks Arahan
Menggerakkan sprite ke depan dan ke

belakang mengikut bilangan langkah yang
dinyatakan
Sprite menukar arah ke kanan mengikut

sudut yang dinyatakan
Sprite menukar arah ke kiri mengikut sudut

yang dinyatakan
Sprite bergerak ke arah koordinat yang

dinyatakan
Sprite meluncur ke koordinat yang

dinyatakan
Sprite akan melantun selepas menyentuh

dinding stage
Jadual 3.2.2: Contoh Motion Blocks
Ini adalah sebahagian daripada block yang terdapat pada motion block. Pengguna
boleh melihat kegunaan block arahan yang lain dengan klik kanan pada butang block
berkaitan dan pilih help.
Pengguna boleh melihat tip bagi setiap blok selepas menekan perkataan help di
sebelah kanan scratch

c) Looks (Rupa)
Looks blocks digunakan apabila pengguna hendak menukar keadaan sprite,

memberikan dialog kepada sprite, menukar warna sprite dan menukar latar belakang
stage.
Looks Blocks Arahan
Sprite menggunakan dialog ‘hello’ selama 2

saat
Sprite memikirkan sesuatu mengikut dialog

yang di tulis selama 2 saat
Menunjukkan sprite atau latarbelakang stage

selepas di hilangkan
Menukar latar belakang stage mengikut

kehendak pengguna
Menukar saiz sprite mengikut peratusan

yang dikehendaki
Menukar warna sprite mengikut kehendak

pengguna
Jadual 3.2.3: Contoh blok Looks
Ini adalah sebahagian daripada blok yang terdapat pada Looks blocks. Pengguna boleh
melihat kegunaan blok arahan yang lain dengan klik kanan pada butang blocks berkaitan
dan pilih help.

d) Sound
Sound blocks adalah senarai arahan untuk memberikan bunyi kepada sprite atau latar
belakang stage.
Sound Blocks Arahan
Memainkan bunyi ‘meow’ pada sprite
Memainkan bunyi ‘meow’ pada sprite

sehingga selesai
Menghentikan semua bunyi
Menentukan laras bunyi pada peratusan

yang dikehendaki
Memainkan bunyi drum mengikut beats yang

dikehendaki
Memainkan bunyi mengikut tempo yang

dikehendaki
Jadual 3.2.4: Contoh blok Sound
Ini adalah sebahagian daripada blok yang terdapat pada sound blocks. Pengguna
boleh melihat kegunaan blok arahan yang lain dengan klik kanan pada butang blok
berkaitan dan pilih help.

Memasukkan sprite (objek) baharu ke dalam stage
Proses memasukkan sprite adalah proses menambah, menggantikan atau

menghilangkan sprite.
1. Pilih ikon seperti tanda bulatan merah pada sprites list. Tetingkap baru akan dibuka
dan senarai sprite baru akan ditunjukkan
Rajah 3.2.1: Sprite List
2. Pengguna boleh memilih sprite baharu dengan klik dua kali pada sprite pilihan atau
dengan menekan butang OK.
Rajah 3.2.2: Sprite Library

3. Sprites baharu akan muncul pada stage. Pengguna boleh klik pada sprite di sprite list
dan membina scripts pada sprite berkenaan.
Rajah 3.2.3: Contoh Stage dan Sprite List
4. Sprite yang tidak diperlukan boleh juga dibuang dengan cara klik kanan pada sprite
berkenaan dan seterusnya menekan arahan delete.
Rajah 3.2.4: Contoh memadamkan sprite

Memasukkan latar belakang pada stage
Latar belakang stage boleh dimasukkan gambar situasi mengikut kesesuaian cerita yang
hendak disampaikan
1. Klik pada new backdrop seperti gambar rajah di bawah
Rajah 3.2.5: Contoh memasukkan latar belakang pada stage
2. Pengguna boleh memilih latar belakang yang disediakan. Klik dua kali pada latar
belakang pilihan atau dengan menekan butang OK.
Rajah 3.2.6: Backdrop Library

3. Inilah hasil pada stage setelah latar belakang baharu dimasukkan.
Rajah 3.2.7: Contoh hasil backdrop

Aktiviti 1
Padankan penyataan berikut dengan fitur yang betul
Penyataan Fitur
Sprite bergerak menuju ke koordinat

seperti yang dinyatakan
Menukar costume sprite
Butang ini digunakan untuk

memulakan scripts
Scripts dimulakan dengan menekan

butang space bar di keyboard
Blok ini digunakan untuk

menjalankan scripts secara
berterusan tanpa henti
Sprite akan melantun apabila

menyentuh sempadan stage
Kawasan pilihan untuk menukar latar

belakang stage
Tempo bunyi akan bertukar

mengikut pilihan pengguna

3.3 ATUR CARA SECARA URUTAN MENGGUNAKAN FITUR-FITUR YANG SESUAI

UNTUK SESUATU OBJEK
3.3.1 Pergerakan dari kedudukan A ke kedudukan B dan berpatah balik dengan kadar
kelajuan berbeza.
a) Pergerakan dari kedudukan A ke B

i. Anda perlu heret dan lepas blok dalam kategori Motion
pada Scripts Area.
A B
Rajah 3.3.1 Pergerakan dari kedudukan A ke B
ii. Untuk menggerakkan objek dari titik A ke titik B anda perlu heret dan lepas
blok sebanyak 5 kali.
iii. Anda juga boleh menggerakkan objek terus dari titik A ke titik B dengan
menukar nilai dalam blok steps.
Bagi menguji hasil kerja, anda perlu dwiklik pada blok yang diletakkan pada
Scripts Area.

b) Bagi menggerakkan objek dari titik B ke titik A semula anda perlu heret dan lepas
blok dengan nilai negatif.
c) Pergerakan terus dari titik A ke titik B kemudiannya berpatah balik boleh
dilakukan dengan heret dan lepas blok kemudian mencantumkan
blok dan blok di Scripts Area.
d) Jarak pergerakan objek boleh dilaras dengan menukar nilai steps pada blok.
e) Bagi memastikan objek tidak terbalik sewaktu kembali ke titik asal anda perlu
mengubah setting pada sprites.
Rajah 3.3.2: Cara pergerakan Sprite
Tahukah anda?
Anda juga boleh menggunakan beberapa blok lain untuk menggerakkan objek dari titik A
ke titik B.
Mungkin anda mempunyai kaedah lain untuk menggerakkan objek antara titik?

3.3.2 Memaparkan dialog yang sesuai.
Tahukah anda?
Dialog boleh diletakkan pada objek yang dipilih.
a) Dialog boleh dipaparkan berdasarkan situasi pergerakan dengan heret dan lepas
blok daripada ikon Looks ke Scripts Area.
Rajah 3.3.2 Meletakkan dialog pada objek
b) Dialog pada blok boleh diubah dengan meletakkan tetikus pada blok berkenaan
dan taip ucapan yang dikehendaki.
Mari kita cuba ubah dialog pada blok mengikut kesesuaian situasi objek.

3.3.3 Mengeluarkan bunyi yang sesuai.
Tahukah anda objek yang dipilih juga boleh mengeluarkan bunyi tertentu mengikut
pilihan anda.
a) Pilih blok dari ikon sound kemudian heret dan lepas ke
ruang Scripts Area.
b) Bunyi yang dihasilkan boleh dilaras dengan menggunakan sounds tab.
Rajah 3.3.3: Contoh Sounds tab
c) Bunyi yang dihasilkan juga boleh dirakam dengan menggunakan pilihan pada
blok .
d) Rakaman boleh dimulakan dengan menggunakan pilihan pada blok sound. Anda
boleh mula merakam dengan mengklik kekunci record
e) Hasil rakaman akan disenaraikan dalam pilihan bunyi pada blok sound dan anda
boleh memilih bunyi yang dirakam sebagai bunyi objek anda.

Aktiviti 1
Anda boleh menjalankan aktiviti menggunakan kemahiran membuat pergerakan,
memasukkan dialog dan suara berdasarkan soalan ransangan di bawah.
1. Masukkan objek pilihan anda dan gerakkan objek tersebut 100 langkah ke hadapan
dan 50 ke atas.
2. Papar dialog yang sesuai dengan objek yang dipilih.
3. Rakam suara anda dan letakkan pada objek yang dipilih.
Aktiviti 2
Hasilkan projek scratch anda berdasarkan situasi di bawah.
1. Seekor kucing ingin mencari makanan terpaksa bergerak dari titik A ke titik C melalui
titik B. Semasa mencari makanan, kucing tersebut mengiau kelaparan. Dalam
perjalanan, kucing bertemu dengan rakannya, si musang dan menyapa rakannya itu.
3.4 MENGHASILKAN ATUR CARA SECARA PILIHAN TUNGGAL UNTUK SESUATU

OBJEK
Atur cara pilihan tunggal adalah atur cara yang mempunyai hanya satu pilihan.
Contoh:
Mula
Sprite1 bergerak 50 langkah
JIKA bertemu dengan Sprite2
*Sprite1 mengeluarkan bunyi
Tamat
Catatan: (*) akan dilaksanakan apabila syarat JIKA dipenuhi.
Berikut adalah langkah-langkah bagi contoh di atas
1. Lancarkan aplikasi Scratch.
2. Hapuskan Sprite1 .
3. Masukkan sprite Bat1 dari Choose sprite from library .
4. Heret dan lepas blok ke dalam scripts area.

5. Heret dan cantumkan blok dan di bawah blok sedia ada.
6. Heret dan cantumkan blok di bawah blok sedia ada.

Ubah nilai masa kepada 0.5 saat.
8. Heret dan masukkan blok ke dalam bentuk segi bujur

dalam blok . Ubah nilai1 kepada 0 dan 10 kepada 360.
10. Heret dan masukkan blok ke dalam blok .
11. Heret blok , dan cantumkan di bawah blok .

Ubah nilai langkah kepada 50.
12. Heret blok dan cantumkan di bawah blok . Ubah nilai
masa kepada 0.2 saat.
Nota : Klik untuk uji segmen atucara yang dihasilkan. Banding dan
bincangkan hasilnya apabila susunan blok-blok ,
dan diubah.
13. Heret blok dan cantumkan di bawah blok .
Nota : Klik untuk uji segmen atucara yang dihasilkan.

Bagaimanakah orientasi sprite1 dapat diperbetulkan?
Rajah 3.4.1: Segmen kod atur cara bagi sprite Bat1

14. Masukkan sprite Bat2 dari Choose sprite from library.
15. Klik Bat1 supaya segmen kodnya terpapar pada scripts area.
16. Klik pada blok dan heret segmen atur cara ke atas spritte
Nota : Tindakan ini akan menyalin segmen kod ke .
18. Heret dan lepaskan blok ke dalam ruang blok segi enam yang
berada di blok . Pilih bat2 seperti di sebelah .
19. Heret blok dan lepaskan ke dalam blok
Pilih record seperti di sebelah .
Pilih choose sound from library, dan pilih . Klik
20. Klik sprite
22. Heret dan lepaskan blok ke dalam ruang blok segi enam yang
berada di blok . Pilih bat1 seperti di sebelah
23. Heret blok dan lepaskan ke dalam blok .

Ubah teks Hello! kepada Opocot! Dan masa 2 saat kepada 0.3 saat.

Rajah 3.4.2: Segmen kod atur cara bagi sprite Bat2

3 0 Mengatur Cara Dan Menguji PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

3 0 Mengatur Cara Dan Menguji PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Program Latihan Untuk Guru 2015

PROGRAM LATIHAN UNTUK GURU TMK TAHUN 6

TAJUK 3.0 MENGATUR CARA DAN MENGUJI

Pada akhir sesi ini, peserta dapat:

1. Menyatakan fitur-fitur pada antara muka dalam perisian pengaturcaraan.

2. Menerangkan fungsi fitur-fitur dalam perisian pengaturcaraan.

3. Memasukkan dialog, bunyi dan objek baharu.

5. Melakukan uji lari atur cara.

6. Membaiki ralat bagi atur cara yang dibangunkan.

7. Menambah baik secara efisien atur cara yang telah dibangunkan

3.1 Fitur-fitur antara muka

3.2 Menggunakan fitur-fitur

3.3 Atur cara yang hanya melibatkan urutan

3.4 Atur cara yang melibatkan pilihan tunggal

3.5 Atur cara yang melibatkan dwi pilihan

1 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

3.1 FITUR-FITUR ANTARA MUKA SCRATCH

Rajah 3.1.1: Persekitaran Scratch 2.0

2 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

Rajah 3.1.2: Toolbar bagi Scratch

Di kiri adalah teks Scratch.

ii. Menu Edit

3 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

Rajah 3.1.3: Ukuran saiz stage

Di bahagian atas stage terdapat tiga butang:

- Ikon Presentation menyembunyikan semua

Di penjuru sebelah bawah stage, memaparkan kedudukan kursor

Rajah 3.1.4: Sprite List bagi satu projek baru

4 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

Ikon Nama Penerangan

Rajah 3.1.5: Senarai drop-down sprite

Duplicate – mengadakan salinan serupa sprite termasuklah script, costume,

Rajah 3.1.6: Blocks Palette

5 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

Rajah 3.1.8: Costume Tab

6 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

Rajah 3.1.9: Sound Tab

7 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

3.2 MENGGUNAKAN FITUR-FITUR UNTUK MENGGERAKKAN OBJEK, MEMASUKKAN

Kategori Warna Fungsi Fitur

Motion Menggerakkan sprite

Menukar warna dan bentuk sprite dan

Sound Memasukkan bunyi sprite dan latar belakang

Digunakan untuk melukis bentuk, garisan, titik, segi

Data Mencipta pemboleh ubah baru untuk sprite

Mengesan sesuatu tindakan supaya scripts

Control Digunakan untuk mengawal scripts

Untuk mengesan sebarang perubahan pada scripts

Fungsi persamaan matematik yang digunakan

Jadual 3.2.1: Fungsi Blocks Pallete

8 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

Motion Blocks Arahan

Menggerakkan sprite ke depan dan ke

Sprite menukar arah ke kanan mengikut

Sprite menukar arah ke kiri mengikut sudut

Sprite bergerak ke arah koordinat yang

Sprite meluncur ke koordinat yang

Sprite akan melantun selepas menyentuh

Jadual 3.2.2: Contoh Motion Blocks

9 3.0 Mengatur Cara dan Menguji

Looks blocks digunakan apabila pengguna hendak menukar keadaan sprite,

Looks Blocks Arahan

Sprite menggunakan dialog ‘hello’ selama 2