Professional Documents
Culture Documents
Acariya Mun
Acariya Mun
úiska
Copyright © 2005
email: fdbooks@gmail.com
www.forest dhammabooks.com
ISBN 974-92007-4-8
Wm.%ka:h 1 341-343
Wm.%ka:h 2 344-348
About the translations 349-349
w;smQckSh wdpdhH_ uka N+ßo;; f;reka
wdpdhH_ ukaf.a wdodykfhka miq fYaI jQ weg len,s l,a hdfï§ m<s`.=
leg jeks úksúo fmfkk kd kd j¾Kj;a mdrNdil ^mdr j¾Kl&
Od;=j,g mßj¾;kh úh'
mßj;¾lhdf.a ye¢kaùu
kùk ;dhs nqÿ oyfï w;s fY%aIaG mqoa.,hd f,i mQcKSh wdpdhH_ uka
N+ßo;; ysñ m%isoaO ù we;' Wka jykafiaf.a Ôú; ld,fha§ oi w; me;sÍ
.sh .=K iuqodh jQfha m%Odk jYfhka Wka jykafia ;=< mej;s widudkH
ffOhH_h" ;mi iy ;u wkq.dñlhska fj; ±lajQ m%n, úkh .rel Ndjh
fõ' mßksùfuka ±ka j¾I 50la muK blau ù we;;a fn!oaO ck;djf.a
f.!rjKSh ms<s.ekSfï úYsIag;ajhla we;' tkï nqÿrcdKka jykafiaf.
a wdhH_ m¾fhaIKh ;=<ska Ôú; mßkduh jQ wmQ¾j isoaêh uqkajykafiaf.a
Ôú; mßkdufha o ±l .; yels njh'
i
ÈhqKqj ±ä W;aidyhlska wkka; ndOl ysßyer uOHfha isÿ l< hq;=h'
ulaksido h;a ;u wOHd;añl n,fõ." mqreÿ ;=<ska flf<iqka Woa.;ù
;udgu wNsfhda.hla jk neúks' tneúka wdOHd;añl igk f.k hk
Nghd ;=< udkisl yd YdÍßl Yla;sh ;sìh hq;=h' ue,slu" ;Kaydj"
udkh" W~`.=lu wdÈh n,j;a ndOl fj;s' fujeks ishqï flf<ia u¾okh
lsÍug OQ;dx. /lSu b;d wjYH nj nqÿrcdKka jykafia foiQ fial' tu
;jqiaoï ;=<ska NsCIqjlf.a ffoksl Ôú;h b;du ir," ksy;udkS" wd;au
ixhuhlska f,i b;d ;SCIK f,i ksÍCIKh l< hq;= nj meyeÈ,s fõ'
OQ;dx. /lSfï§ fï wjYH;djh imsf¾' tneúka OQ;dx. rlsk NsCIqj
nqÿrcdKka jykafiaf.a úfYaI f.!rjhg md;%úh'
fufia fn!oaO NsCIqjla .sysf.h yer oud isjqre msßlr orñka ms~q
is`.d hñka wdrKHjdih ms%h lrhs' fn!oaO NsCIqjlf.a kshu iajrEmh
OQ;dx. NsCIqj ;=<ska ms<sìUq fõ'
ii
wjidk ld,fha fndfyda whf.a ms<s.ekSug m;a úh' th Wkajykafiaf.a
msßksùfuka miq ;j ;j;a úldYkh ù wo uq¿ ;dhs,ka;hu Wkajykafia
zzcd;sl jia;=jlaZZ f,i ms<s.ks;s' úisfjks Y; j¾Ifha Ôj;a jQ wdhœ
ix> r;akhla f,i f,dj mqrd ms<s.ks;s'
iii
ksc N+ñh úh' tys jdih l< ñksiqkag muKla fkdj jkjdiS NsCIQkag o
fuu mßirh tlfia ìh t,jkakla úh'
tfia fyhska fuu Nhdkl jkdka;rfha yqol,d .uka lsÍu hkq uy;a
wdYaphH_hls' fujeks mßirhl wdpdhH_ uka iy OQ;dx. NsCIQyq ießirEy'
Wkajykafia,dg ;snQ tlu wdhqOh ;u Ndjkd n,h muKs' fujeks jkdka;r
l÷ fy,a tu NsCIQkag ;u wOHd;auhg ls|d nei flf<iaj, ;;a;ajh
jgyd .ekSug lÈu mqyqKq uOHia:dkhla úh' ;udf.a ke.S tk flf,ia
iu`. W.% igkl fh§ug isÿúh'
iv
wkka; wm%udK we;s nj is;sh yelsh' tajd fN!;sl uÜgfuka ksrdjrKh
fkdfõ' fufia w;sJøsh Yla;Ska ksid iïuq;s i;Hh wNsnjd mrud¾: i;H
wjfndaO lsÍu myiq fõ'
v
umfkkd ysñhka fYa%IaG ia:dkhla orhs' Wkajykafiaf.a foaYkd jkaf.a
ffY,Sh iy woaú;Sh mqyqKqj ksid iEu ;rd;srfïu mqoa.,hkaf.a f.!rj
iïNdjkdjg m;a ù we;' Wkajykafiaf.a .;s mej;=ï yd ksy;udkSNdjh
ksid wdpdhH_ ukaf.a Ôú; m%jD;a;sh" f,dalhdg y÷kajd§ug b;du iqÿiq
ysñ kuls' Wkajykafia wpdhH_ ukaf.a fY%aIaG;u YsIHfhls' OQ;dx. /lSu
ms<sn| idïm%odhsl ±kqu yd úkh .rel Ndjh úYsIagh' ÿ¾,N .Kfha
;miajrfhls' Wkajykafiaf.a iyc olaI;djh ksid wdpdhH_ ukaf.a
;;a;ajh .ekSug b;du iqÿiq úh'
W;=re kef.kysr m%foaYfha Wføka ;dys .fï 1913§ Wm; ,;a wd-
pdhH_ uyd nQjd uyK Wmiïm%odj ,enQfõ 1934 §h' uq,a wjqreÿ 7 fn!oaO
ksldh .%ka: bf.k md<s NdIdj yodrd Wmdêhla ,oy' bkamiq zzuydZZ hk
f.!rj kduh ,enqKs' Wkajykafia fndfyda ld,hla wdpdhH_ uka fidhñka
OQ;dx. NsCIqjla jYfhka ixpdrh lf<ah' wjidkfha§ 1942 § wdpdhH_
uka uqK.eiqks' bkamiq Wkajykafiaf.a YsIHfhl= ù O¾u lreKq yodrñka
1949fha§ wdpdhH_ ukaf.a wmj;aùu olajd <`.ska isáfhah'
viii
m%{dj ÈhqKq lsÍuhs' th b;du m%dfhda.sl myiq ms<sfj;a ud¾.hls' Ndjkd
ÈhqKqj ,nd .ekSfï fuu ud¾.h fndfyda whg Wmldr ù we;'
f,aLl ix{dmkh
ix
meúÈ wdpdhH_jre yd YsIHhka .Kkdjlf.a m¾fhaIKd;aul ks.uk wkqj
ilia l< fuu mqia;lh Wkajykafiaf.a w;s W;=ï YsCIKh yd m%;smodj
meyeÈ,s lsÍuls'
xiv
ful, f,dalfha my< jQ w;s W;a;u úmiaikd Ndjkd .=rejreka
w;=frka w;s fY%aIaG .Kfha .=rejrfhla f,i ;u YsIHhskaf.a m%Yxidjg
,la jQ wdpdhH_ uka N+ß o;; f;reka jykafiaf.a weiqrg meñKs wh ;=<
O¾uh ms<sn| lsisu .eg¿ fyda iel fkdùh' ;dhs,ka;fha muKla fkdj
,d´ia rfÜ yd fkdfhla m%foaYj, wm%udK .sys meúÈ YsIHfhda isáhy'
wdpdhH_ jQha m%d lD is:d ysñhkah' wkqYdikdpd¾h jQfha m%d lD m%cqla Wf-
ndkaLqka ysñhkah' Wkajykafiaf.a meúÈ ku N+ß o;; úh' Wmiïmodfjka
miq wdpd¾Hh id´ ysñhkaf.a jÜ ,shma kï úmiaikd Ndjkd uOHia:
dkfha mÈxÑ jQy'
wkdjelsh
wdpd¾Hh uka úmiaikd uOHia:dkfha jdih lrñka ksrka;rfhkau
zznqfoOdZZ hk jpkh l¾uia:dkh f,i cm lf<ah' nqoOa dkqii
a ;sh w;sYhska
ms%h l< neúks' tfy;a ;u isf;a iudêh we;s fkdùh' fuu l¾uia:dkh
ms<sn| iel my< jqjo È.gu ? oj,a fuu zznqfoOdZZ jpkh cm lf<ah'
wka;sfï§ hïlsis iudêhlg m;aúh'
2
uQ,sl wjêh
CIs;scfha >k jkdka;r Èiaú' leìkgh újD; lsÍug mgka .;a kuq;a
th fkdyels úh' tfõf,a kskafoka msìÿKs'
OQ;dx. 13ka b;sß OQ;dx. myiq fõ,dj,§ imqrK ,§' kuq;a by;
i|yka OQ;dx. 7 fkdlvjd /lSu ksid th ;ukaf. Ôjk p¾hd rgdj
úh' fujeks mqyqKqùula wo ld,fha olakg ,eîu w;s ÿ¾,Nh'
rdclSh iqÿ wYajhd hkq ms<sfj;a msÍuls' tu wYajhd msg ke.S Nhd-
kl ixidr ldka;rh ;rKh l< hq;=h' ;s%msgl O¾uh leìkgh ;=< ie`.
ù we;' th újD; lsÍg ;rï wOHd;añl .=K j.djla fkd;snqKs' o¾Yk
3
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
ud;%h muKla ,eîug fya;= úh' fuu O¾uh ;=<g ls|d nei wjfndaO
lsÍug p;=máiïNsod kqjK ;sìh hq;h = ' hfula ;=< fuu {dKh we;akï ta
W;=ud ;=ka f,dalhgu fY%aIaG jQfjls' O¾uh y|drd th wkqkag b.ekaùug
Yla;sh ,nhs' foú ñksiqkaf.a woaú;Sh .=rejrfhls' uyd id.rh jeks
O¾uh .,d ta' wyi fuka O¾uh ksrdjrKh fõ'
ix{dj
wdpd¾Hh uka tla wjia:djl jÜ ,shma Ndjkd uOHia:dkfha iudê
Ndjkd lrñka isák úg is; n,j;a tald.%;djlg m;ajK q 's túg o¾Ykhla
we;súh' tkï uD; YÍrhls' th bÈó ´cia .,ñka kj fodßka ´cd
je.sfrñka Èiaúh' .scq ,sysKsfhda" iqkLfhda fuu l=Kq jQ uia weo lñka
yeu ;eku úiqrejñka isáhy' wjidkfha§ th uia len,s f.dvla úh'
fuu o¾Ykh ÿgq úg Wkajykafia fkdis;+ wkaoug wmsh % " wm%ikak ù ms<l
s ,
= a
iajNdjh ksid .; is; i,s; úh'
4
uQ,sl wjêh
5
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fjka ù .sfhah' folg me¨kdla fuks' n,j;a iïud i;sh mej;=Ks' is;
wkalsis wruqKq lrd fkd.sfhah' fufia ldhdkqmiaikdj uQ,sl l¾uia:
dkh úh'
uq,a ld,fha§ wdpd¾Hh uka f.a ixpdrl Ôú;h fndfyda whg f;areï
.; fkdyels úh' ta lïuÜGdk ¥;dx. mQrKh .ek fkdo;a neúks' fuu
ms<sfj;a wuq;= fohla f,i fndfyda wh is;+y' nqÿ iiqfkao fujeks NsCI-
Qka ke;ehs o iuyre is;+y' fj,a hdfha wE; fl<jr fï OQ;dx. rlsk
NsCIqjla ÿgq muKska ñksiaiq úYauhg m;a jQy' Nhska ;%ia; ù ksfjia lrd
ÿj .shy' le,Efõ§ ÿgqfjd;a .ia .==ïNhkays ie`. jqky' tneúka OQ;dx.
NsCIqjlg fuu kqyqre mßirfha lsisfjla uqK fkd.eiqKs' ud¾.h wid
±k .ekSug fyda fkdyels úh'
6
uQ,sl wjêh
7
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
8
uQ,sl wjêh
flf<ia u¾okh lsÍug .;a ls%hd ud¾.h ÿIalr hehs is;k neúks' túg
flf<ia wm isf;a rc lrhs' flf<ia j,g ji`. ù ta wjYH;djh imqrd,hs'
wjdikdjlg fuka f,dalfha iq¿ m%udKhla muKla fu flf<iaj,
ls%hdldß;ajh y÷kd .ks;a' tneúka ;=ka f,dalfha ish¨ fokdu mdfya
flf<ia j,g ji`. fj;s' fï flf<ia uq,ska Wmqgd ±ófï m%;smodj y÷kd
.kafka iïud iïnqÿ flfkla muKs'
9
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
10
uQ,sl wjêh
11
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
12
uQ,sl wjêh
úhÜkdï cd;slhska ;=< ;snQ wks;a mqÿu M,jk mqreoaols' tkï" úYd,
fldáfhla tlúg le,E frdolska mek ;u i.hd urd ouk úg Tyq fírd
±óug m%h;akhla fkdord Tyq t;ku yer oud ÿj" mek h;s' iuyr
úg .ïjeis lSm fofkla le,fha kso;s' tlajru fldáfhla mek bka tla
ñksfil= w,a,df.k h;s' wksl=;a wh msì§ mek ÿj;s' bkamiq lef,a fjk
;ekl ksod .ks;s' fujeks foa .ek lsis lkiai,a,la ke;sj fmdä <uhs
fuka yeisfr;s' fï uyd uD. i;d mek tla ñksfil= weof.k .sh kuq;a
;ukag tfia fj;ehs fkdis;d isá;s'
13
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
a rfÜ fldá ñkS uia lk kuq;a ;dhs rfÜ fldá ñkS uia fkdl;s' Tjqka
ñksidg Nh fj;s'ZZ hkq Tjqkaf.a u;hhs' ;udf.a rfÜ tfia fkdj" rd;S%
.; lsÍug le,Efõ tu m%foaYh wdjrKh l< hq;=hs' tu ia:dkh W!re
uv j,la jeksh' ke;fyd;a wdmiq .g hdug fkdyels nj lsh;s' fldá
rd;s% ld,fha .ugo mks;s' lsisfjla ? fnda jQ úg f.hska t<shg fkdh;a'
l¿jr le,E frdolska tlúg fldáhd mek ñksiqka veyef.k h;s'
úhÜkdï cd;slfhda fufia ks¾Nh fj;s' zz;dhs ñksiqka uyd ìh .=,af,da
hehs Tõyq kskaod lr;s' ;dhs ñksiqka ;ksju lef,a ixpdrh fkdlr;s'ZZ hs
Tõyq iroï lr;a' fï wd§ lreKq ksid wdpd¾hh uka úhÜkdï cd;slhska
fldákag Nh ke;ehs mjihs'
wdpd¾h uka úhÜkdï lef,a jdih lrk úg tys isá fldá lsisúgl
Wkajykafiag ;¾ckhla fkdùh' ? ld,fha Tjqka f.drjk Yíoh uq¿
le,h fodaxldr lrhs' Tjqka .uka lrk wä mdrj,a olakg we;' tajd
le,Efõ idudkH Yío f,i is;d ìh iel fkdlrhs' Wkajykafiaf.
a tlu ìh jQfha ;uka jykafiag fï w;aneõys ixidr ÿl blaujkakg
fkdyels fõo @ hkakhs' fï w;aneõys ksjka YdlaId;a l< hq;=h hkak
tlu wêIaGdkh úh'
14
uQ,sl wjêh
fhda.H jQ mßirfha§ Ndjkd n,h ;j;a ÈhqKq úh' bkamiq isxfgd .=yd-
fjys jdih l<y' fï ld,fha§ is; n,j;a úh' mßirfha lsisu fohlska
lïmd fkdùh' tneúka uy;a fia ks¾Nh úh' fï jk úg Wkajykafiaf.
a iudêh .,la fuka ia:djr úh' fï iudêfha mejf;ñka fkdkj;ajdu
Oïudkqmiaikdfõ fhfoñka m%{dj jeäh yels l%u iy úê wOHhkh
l<y' ál ld,hlg miq kej;;a nexfldla kqjr jÜfndfrduys jÜys úiQ
p´ Lqka Wmd,s f;reka iu`. idlÉPd l<y' ;u iel ÿre lrñka iEy-
Sulg m;ajqKs' ud¾.h ms<sn| ±ka meyeÈ,sh' Wkajykafiaf.ka iuqf.k
kfLdka fkdfhla m%foaYfha fld hhs l÷ uqÿfka msysá idßld .,a .=ydjg
meñKshy'
idßld .,a.=ydj
wdpd¾h uka idßld .,a .=ydfjys wjqreÿ 3la Ndjkd lrñka isáhy'
uq¿ ld,h ;=<u woaN+; isoaëkaf.ka hqla; jQ neúka fuu ld,h Wkajyka-
fiaf.a Ôú;fha wu;l fkdjk ld,hls' uf.a u;lfha yeáhg uq,skau
.sfha .,a .=ydjg wdikak nka .¨ ta .ïudkhgh' fuu m,d; fkdokakd
neúka .eñhka iu`. .,a .=ydj fidhd .shy' .eñfhda wk;=re we`.jQy'
fuu .,a .=ydj fkdfhla woaN+; ydialï j,ska hqla;h' b;du msßisÿ is,a
ke;s we;a;kag tys jdih l< fkdyelsh' fkdfhla NsCIQka jykafia,d tys
jdihg f.dia ;o n, f,i frda.d;=r úh' iuyre ffjoH Wmfoia ,nd
.ekSug fmr urKhg m;ajK q 's uyd úYd, YÍr we;s wukqIHfhda tys isá;s'
Tjqkag woaN+; n, we;' ier mreI .;s we;' tys fhdaO wukqIHfhda .,a
.=ydj wdrlaId lr;a' fkdis;+ úêhg tys wuq;= foa isÿfõ' fuu wukqIH-
fhda NsCIQka jykafia,dg wNsfhda. lr;s' hlal= t,jkag yels±hs úui;s'
fkdfhla úêfha Nh" NS;sh ksid frda.d;=r ù urKhg m;afj;s' .eñfhda
tys fkdhk f,i wdpd¾h ukag wdhdpkh l<y' fuu fldamd úIag jk
ÿIag l¿ wukqIHhd .ek úia;r weiQ úg .eñfhda fufia lSy' hfula fuu
.=ydjg wd uq,a rd;s%fhau Nhxldr isyskla olS' uyd úYd, hCIfhla ;ud
bÈßfha isà' Tyq urK ;¾ck lrhs' zzfuu .=ydj ug whs;sh' lsisfjl=g
isàug fuys bv ke;' fufyka t<shg weo oud urkjd" b;du;a is,aj;a"
lreKd" ffu;S% we;s .=Kj;a wfhl=g muKla bkag bv ,efí' tjekakka
wdrlaId lrkq we;' krl jerÈ lrk wh úkdY lrkjdZZ wd§ jYfhks'
15
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
kHfhka Èkla fyda folla ,e`.=ï .ks;a' Nhska fjõ,ñka bka nei h;s'
kej; lsis Èkl wdfõ ke;' iuyre fuu .=ydjg kex.d muKs' nyskakg
,enqfKa ke;' .eñfhda fufia wdpd¾Hh uka je<elajQy'
16
uQ,sl wjêh
b;d iq¿ fõ,djla is; ksy~ úh' bkamiq Wmpdr iudêhg m;ajqKs'
;u wdf,dalu;a is; YÍrfhka msg ù .sfhah' ta fudfydf;a§ úYd, YÍrhl-
ska hq;= l¿ ñksfila ÿgy' wä 30la muK Wie;s fï ñksidf.a wf;a hlv
uq.=rls' wä 12la muK È. ñksfil=f.a ll=,la muK uy;h' fï ±jeka;
ñksid Wkajykafia <`.g weú;a fï fudfydf;au ;,d fmdf<djg iu;,d
lrK nj lSy' ±kau msgfjkag wK lf<ah' Ôú;hg wdid we;akï hj'
Tyqf.a l:dj foÿreï lEfõh' Tyqf.a uq.=r lr Wvh' bka tl myrlska
±jeka; we;a rdcfhla fmdf<djg iu;d l< yelsh'
wdpd¾h uka Tyq g neK jeÿKs ' zzuu fuys wdfõ ldf.a j ;a
whs;sjdislï Wÿrd .ekSug fkdfõ' uu wdfõ Ndjkd lsÍug uf.a isf;a
my< jk flf<ia j, whs;sh ke;s lsÍug is,aj;a NsCIqjlg ysxid" mSvd
lsÍu n,j; jrola' uu nqoaO Y%djlfhlañ' Wkajykafiaf.a lreKd"
ffu;%S .=Kh uq¿ úYajfha me;sÍ mj;S' Tnf.a Th udkdêl n,h Bg
jvd Wiiao @ O¾u" l¾u kS;sh uq¿ úYajhu wdKavq uÜgq lrhs' fï nj
Tn okafkyso @
17
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
okafkyso @
18
uQ,sl wjêh
19
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
20
uQ,sl wjêh
wdpd¾h uka Tjqkaf.a l:d nia fyd¢ka f;areï .;af;ah' Tjqka .ek
wkqlïmd úh' Tjqkf
a .a lE flda .eiSu wmg Yíohla muKs' tfy;a wdpd¾h
uka b;d idjOdkfhka wid ta ta Yíoj, w¾: y÷khs' uq¨ /<u
uyd yhsfhka lE .i;s' tfy fufy ÿj mksñka m%Yak lr;s' W;a;r fo;s'
ukqIHhka fuka weúiaiS isys uq,dfj;s' wdpd¾Hh uka isák ;ekg wjq;a
tlsfkld n,d isá;s' .ia w;ßka mek mek ÿjh;s'
tla ikaoHdjl Wkajykafia nqÿ.=K wruqK ke;s ù is; ysia úh' uq¿
f,dalhu ysiaúh' Y+kH;djhla Èiaúh' fuu iudêfhka ke.S isg nqÿ.=K
fufkys lf<ah' nqÿrcdKka jykafiaf.a wisßu;a m%{dfjka i;a;ajhdf.a
flf<ia ÿre lrK wkaou jod<y' i;s m[a[d fl;rï n,j;ao" idudkH
ffoksl lghq;= lrKhg wdydr je<£u" u<my lsÍu" wdÈh jqjo i;s
m[a[dfjka lrKúg tu ld¾Hh ksis wdldrfhka flfrhs' tu ls%hd jerÈ
úêhgu lsÍu ksid iS,dpdr nj kefia' fï ms<sn| úYd, f,i mqreÿ mqyqKq
úh hq;=fõ' isf;a we;sjk is;=ú,s ms<sn|jo i;s m[a[dfjka md,kh úh
hq;=hs' fï i;s m[a[d ,sys,ajQ úg ;udf.a yeisÍu úlD;s fõ' ;u jhi"
ia;S%" mqreI Ndjh" iudc;Fjh .ek fkd;ld is;g jy,a ù fkdfhla
wYS,dpdr foa lr;a'
21
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
22
uQ,sl wjêh
23
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fohla fõhehs wkqudk l<y' tÈkg miq Wkajykafia ;u is; wkqka flf¾
fhduq lf<a ke;' fujeks fohla Woa.; fõ hehs Nh úh' Wkajykafiaf.
a mrÑ;a; úcdkkh i;Hhls' zzuu l:d lf<a tu jhia.; NsCIqj iu`.
hy¿ ñ;%fhla fuks' hy¿fjda iuyr úg úys¿ lr;s' iuyr úg jeo.;a
foa lsh;s' fu;rï ne?reï ;;a;ajhla we;sfõ hehs o ;u wimqj yeroud
hdug isÿfõ hehs o Wkajykafia fkdis;+y'
idßld f,fka isá ld,h wdpd¾Hh ukag úYd, M,odhs úh' fkdfhla
i;H lreKq jegyqfKah' ;u wNHka;r is;=ú,s iy tajdg wruqKq jQ ndysr
f,dalh .ek m¾fhaIK lsÍug yelsúh' ;u ld¾Hhka flfrys fl;rï
WfoHda.s jqjo lsjfyd;a ld,h wu;l úh' Èk" udi" wjqreÿ .;jk j.la
u;l ke;' Ndjkd ÈhqKqj ksid is; ks;r m%fndaOfhks' ks;r m%{dj
úmiaikd kqjK my< úh' th j;=r .,kakdla fuka fkdkej;S my< jqKs'
fyd| ld,.=Kh we;s ijia hdufha Wkajykafia le,Ej ueÈka .uka lf<ah'
.ia" fld<ka" l÷ ,iaik mßirh Ñ;a;dol¾IKSh úh' Ndjkd ukisldrh
;snqKs' ijia hdufha l¿jr ù hk úg .=ydjg jeäfhah'
.=ydj wjg m%foaYh jk i;=kaf.ka .yK úh' tys .ia je,a m<;=re
fndfydah' fkdfhla j÷re j¾. we;' ,eka.=wd" .snka" yïndjd wd§ le,E
m<;=re lk i;=ka fndfyda we;' Wkaf.a jev .ek ñi wdp¾Hh uka .ek
lsisu ye`.Sula ke;' Tjqyq tfya fufya mksñka fi,a,ï lr;s' Tjqka iu`.
uy;a ñ;% iïnkaOhla ;snqKs' Tjqyq ;udf.a iudkfhdah' Wmam;a;sh" ÈÍu"
f,vùu" urKh" idOdrKh' i;=ka jqj;a Tjqka ;=< hïlsis l=i,;djl
.=Khla we;' ñksidf.a fyda i;=kaf.a /ia lr we;s l=i,a wl=i,a fjkia
fõ' i;a;aj f,dalhg bmÿk;a fndfyda i;=kag iuyr ñksiqkag jvd
mska we;' ;u mdmhlska ,nd .;a Wmam;a;sh ksid ;djld,sl ÿla we;'
24
uQ,sl wjêh
25
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
26
uQ,sl wjêh
27
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
28
uQ,sl wjêh
n,d .shy'
29
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
tla wjia:djl wdpd¾h uka fïflx .`. yryd f.dia ,d´ia m%foaYfha
l÷lrfha uy >k jkdka;rfha ,e`.ï = .;af;ah' úYd, fnka.d,a fldáfhla
ks;ru tu l=áh wdikakg meñKsfhah' yeuodu rd;s%hg wjq;a Wkajyka-
fia ilauka Ndjkdj lrñka Tìfkdn hk foi n,d isà' Tyq lsishï
ydkshla lrkag ;¾ckhla ke;;a úáka úg f.drjhs' ta fï w; weúÈhs'
j,a i;=kag mqreÿ neúka Wkajykafia Tyq .ek ;elSula ke;' fï ld,fha
Wkajykafia iu`. wdpd¾h is;d úiqfõh' Wkajykafia wdpd¾h ukag jvd
iq¿ ld,hlska Wmiïmodfjka jeäuy,a fj;s' wdpd¾h is;d Ndjkdfjka
w.% fjhs' fujeks >k jkdka;r ms%h l<y' l÷ iys; fï ,dTia m%foaYfha
jdih lrhs' l,d;=rlska fïfldx .`. yryd ;dhs,ka;hg .sh;a blauKska
kej; ;u l=áhg meñfKa'
30
uQ,sl wjêh
jegfya' bkamiq Wkajykafia fjk;a úÈhlg is;=y' zzuu tfia is;=fõ kqU
.ek wkqlïmdfjka fu;rï fj,d isák úg nv.sks we;s WUg lgl=;a"
nvl=;a we;' tajd msrúh hq;=h' wka ish¨ i;=ka fuka' kuq;a kqUg nv.sks
ke;akï ud foi n,ñka isáhg lula keye' talg lï ke;'
q
2
31
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
uOHu hq.h
uq,a ld,fha§ wdpd¾h uka OQ;dx. NsCIqjla jYfhka ieß ierefõ
W;=re kef.kysr m%foaYfha kfLdka *fkdï .fïh' bkamiq ifldka kfLdka
iy Wfodka ;dys m%foaYhka miq lrñka nqreuhg msúiSh' tys hï ld,hla
.; lr W;=f¾ Ñhdx - udhs m%foaYh yryd ;dhs,ka;hg meñKshy' tys
ál l,la jdih lr ,d´ia rgg f.dia ;u ;dmi Èúh .; l<y' tys
¨wx m%nx .fuys iy miqj úfhkaáhdfk .ïj, ießird f,db m%foaYhg
meñKshy' fï W;=re kef.kysr m<d;a Tiafia l%ufhka nexfldla k.rhg
meñKsfhah' tys jÜ me;=ïjka wdrdufha jia úiQy' bkamiq ißld .,a
.=ydfõ ,e`.=ï .;s' tys jir .Kkdjla úiQy' bkamiq W;=re kef.kysr
m<d;g wdmiq meñKsfhah'
32
ù ms<sfj;a mqrkakg jQy' iuyr W.;a wdpd¾Hhje mjd ;u udkh ÿr,d
hH
Wkajykafiaf.a Wmfoia ,oy' ta whf.a Ndjkd jeã .sh neúka jvd;a
id¾:l f,i wka whg b.ekajQy'
wdpd¾h fjÜ b;du iqúkS; .;s mej;=ï we;s neúka ish¨ fokdu
wdor ie,ls,s olaj;s' fn!oaO NsCIQjls' .e,fmk .;s .=Kfhka hq;=fõ'
uf.a úYajdihg wkqj Wkajykafia wdpd¾h ukaf.a fY%aIaG;u YsIHhd fõ'
uu fndfyda l,a Wkajykafia weiqfrys isáfhñ'
by; i|yka l< fuu ish¨u wdpd¾hjreka ;=< wiSñ; .=K iu-
qodhla yojf;a ;ekam;a ù we;' th wk¾> ueKsla fuka nn<hs' tjeks
wdpd¾hjre uqK .eiSug ;rï jdikdjka; wh mqÿudldr O¾u wjfndaOhla
;=<ska wiSñ; ;Dma;shlg m;afj;s' tu i;=g iodl,a mj;S'
39
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
OQ;dx. ms<sfj;a
;jqia Ôú;h Tm uÜgï jkafka OQ;dx. msÍfuka nj wdpd¾h uka
ksielj ms<s.kshs' tneúka uq¿ Ôú; ld,h ;=< W.% ;mia /laflah'
tmuKla fkdj ;u Y%djlhskag tu ms<sfj;a msÍug Wmfoia ÿks'
40
uOHu hq.h
41
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
42
uOHu hq.h
jkjdiS Ôú;h
jkfha yqol,d Ôú;fha jeo.;alu wjfndaOlr .;a Wkajykafia
OQ;dx. /lSug uq,k s u
a Wkkaÿ úh' jkfha Ôj;ajk úg ks;ru fidaÈisfhka
isáh hq;=h' th ksrka;rfhka i;s iudê mQrKhg bjy,a fõ' yoj;a mqÿu
ksoyila we;' lsisu f,dalhg wh;a j.lSula ke;' ks;ru ukisldrh
jkafka zzÿlZZ blauùuh' ;u isf;a ksoyi iy wjg mßirfha Nh ksid
fjk wruqKq lrd is; fkdhhs' ldu" fldam yg .ekSug mßirhla ke;'
;ud leue;af;kau fuu mßirh f;dardf.k we;' ;u flf<ia fujeks
mßirfhka ke.S fkdtk neúka ;ud Èfkka Èku ÈhqKqfjk njla tu Ns-
CIQka jykafia,dg ±fka' ,dN" w,dN wd§ wIag f,dal O¾u ke;' B¾IHhd"
udkdÈh yg .ekSug mßirhla ke;' tneúka Ndjkd lsÍug b;d iqÿiq
mßirhls'
43
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
mßirfha§h' ÿla ke;s lsÍug Ndjkd lsÍug ù¾Hh jeãug fuu mßirh
fndfyda Wmldr fõ'
wdpd¾h uka ilauka Ndjkd lrK úg j,a W!frda rxpq msáka t;s'
tfy;a lsisu ìh iel ke;sj Wkaf.a wdydr fidhñka ta fï w; h;a'
Wkajykafia iy wks;a ìysiqKq ñksiqka w;r we;s fjki Tjqka oks;s hehs
Wkajykafia Èkla m%ldY l<y' tneúka ìhm;a ù ÿjkafka ke;'
44
uOHu hq.h
iqidkfha úisu - fuu Oq;dx.h /lSu ksid .sys meúÈ ldg;a ;uka
fkduefrk mqoa.,fhla fuka ;u jev lghq;= meyer yeÍug fyda w;miq
lsÍug fkdyelsfõ' i;Hh kï wms yeu fudfydf;au uefrñka isák
njhs' óg by; isá who l%ufhka ueß ueÍ f.dia wjidkfha YÍrfha
ish¨u ffY, kej; kQmÈk f,i m%lD;s urKhg f.dÿre úh' ta wh
ueÍ kej; wka ;ekl bm§ kej; uef¾' tlu iqidkhl ta wh kej;
N+ñodkh fkdfj;a' tfia jqjfyd;a iqidkh bv uÈh' fuf,dj lsisfjl=g
fuu urKfhka ksoyia úh fkdyelsh'
45
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
dlrhs'
46
uOHu hq.h
OQ;dx. rlsk NsCIqj urK Nhska fyda wj;dr j,ska ;e;s .kafka
ke;' tneúka fufia is;kakg úh' zzks¾Nh OQ;dx. NsCIqj ish¨ fokdu
w.h lr;s' tfy;a uu ±ka wj;dr ksid ìhg m;afjñ' uu iïmQ¾K
Nhska jegqKq wiud¾:Hfhls' uu uyK jQfha fyd,auka wj;dr j,g Nhska
isàugo @ uu Oq;dx. NsCIqkag kskaodjls' wm ks¾Nh hehs ñksiaiq rjg-
kafkao @ ñksiqka is;kafka wm flf<ia udrhka ch .kakd ùr mqreIhka
lshdh' ìh ÿrel, wh f,ih' fuhg bv fokafka wehs @
47
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
b;du ÿlfia" ±fjk ud;D foayh <`.g meñKqks' kuq;a bka lsisu
iekiqula ke;' l,dka; .;shla we;' Nhska T,audo ù lr lshd.kag
lsisjla ke;=j tu ±fjk ud;D foayh foi ne¨fõh' ysia ln, ±ù iqÿ
meyehla ù ;snqks' th ±l ;j;a l,dka; úh' fumuK ìh we;;a t;ek
jdä ù Ndjkd lrkag mgka .;s' u< ñKsh Wkajykafiaf.a wruqK úh'
Nhska ;%ia; jQ is;ska fufia lSfõh' zzuu uefrkak hkjd' fï u< ñksh
jf.a uefrkjd' Nh fjkag fohla keye' uu uefrkjd' ljod yß ue-
frkjd' Nh ù jevla keye'ZZ
48
uOHu hq.h
W;aidyhla orñka hqo jÈk finf<la fuks' uf.a ìh ÿre lrkag is;=fjñ'
tfy;a ud ìfhka uQ¾Pd ùug m;a jQfha fï iqkLhd wdydr nqÈk Yíofhks'
msiaiq OQ;dx. NsCIqjla mK tmd lshñka Èùug fjr±rEy ud ta wjidk
fudfyd;" ;;amrh bjid i;s" m[a[dfjka fï Nh l=ula±hs y÷kd .;sñ'
ke;akï ud ÿjñka msiaiq jefgkag ;snqKs' yenEgu ud fu;rï fnd<|o
@ ;j bÈßhg fï Öjrh ±Íug iqÿiafilao@ fï lymdg Öjrh ks¾Nh
ùfï ixfla;hhs' nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlfhla jQ uf.a ks¾NS; Ndjh
wiSñ; úh hq;= fkdfõo @ fu;rï ÿn, is;la we;s ud ms~q is`.d je<§u
iqÿiqo @ wysxil odhlfhda Y%oaOdfjka yd .re nqyqukska fok fï odkh
ud je<¢h hq;=o @ fu;rï ú,s ,eÊcd ke;s úêfha ìh iq,af,la jQ uu
flfia fï jrÈka ñfoïo @ we;af;kau nqÿrcdKka jykafiaf.a fjk lsisu
Y%djlfhla fï ;rï ìh iq¿ fkdfõ' ud jeks ÿ¾j, ksySk mqoa.,fhla
ksid uq¿ ix> idikh wfYdaNk ù we;' fï jeks ;j;a wh we;akï ix>
Ydikh úkdY jkafkah' wj;dr .ek ud ;=< we;s ìh ÿre lrkafka flfiao
@ uf.a ,eÊcdfõ ksula ke;' tlaflda wj;dr .ek we;s ìh fï fudfydf;a
ke;s lrkq æ ke;akï uefrkqæ ñka u;= uf.a yoj; md.d ±óug wj;dr
j,g bv ke;' ;ukag fu;rï ,eÊcd lr .kakd NsCIqjla fï f,dalfha
isàu hq;= ke;' ;u O¾uhg" wd.ug ud uy;a ,eÊcdjls'
49
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
50
uOHu hq.h
by; i|yka ish¨u Oq;dx. wdpd¾h uka b;d olaI f,i wdrlaId
lf<ah' Wkajykafia fl;rï olaI jQfhao hkq" tjeks lsisfjla wo f,dalfha
úoHudk fkdfj;shs iss;sh yelsh' ;u wkq.dñlhskag o fufia w;s ÿIalr
le,Ej, jdih lsÍug mqreÿ lf<ah' úfYaIfhka yqol,dj ìh bmoùug
bjy,a jk mßirhl Ôj;a jqKs' WodyrK uyd l÷ uqÿkaj," .ia hg"
.,a .=ydj," iqidkfha" l÷ nEjqï wdÈh jdiia:dk úh' Èkm;d ms~q is`.d
jeãu jeo.;a O¾u;djhls' ms~q is`.d ñi fjk wka lsis wdydr .ekSfuka
je<lS isáhy' fï m%;sm;a;sh .fï ñksiaiq f;areï .;a úg ish¨u wdydr
md;%hg fno;s' w;sf¾l wdydr wimqjg f.k hdula ke;' Wkajykafia tu
wdydr tlg l,jï lr wkqNj lsÍug Wmfoia ÿks' ;u md;%h yer wka
Ndckhlska wdydr je<£ula ke;' ;jo Ôú;dka;h olajd ojig tlu
wdydr fõ,la .ekSug ;u wkq.dñlhka yd Wkajykafia mqreÿ l<y' fuh
Ôú;dka;h olajd /lal Oq;dx. fõ' l%u l%ufhka ;u ixpdrK fCIa;%h
mq¿,a úh' wdpd¾h uka W;=re kef.kysr m%foaYfha fnfyúka .uka l<y'
iEu ;ekl§u wkq.dñlfhda tla frdla fj;s' NsCIQka jykafia,d wêl
ixLHdjla Wkajykafia jev isák ;ekg meñK Wmfoia ,nñka Ndjkd
fhda.S jQy' ;djld,sl l=áj, ix>hd 60-70 kula fjfi;s' ;j fndfyda wh
wjg m%foaYfha ,e`.=ï .;s' wdpd¾Hh uka ;u YsIHh NsCIQka tlsfkldg
wE;ska jdih lsßug Wkkaÿ lf<ah' tfy;a wjYH jQ úg Wkajykafia lrd
taug ÿr fkdfõ' ks;ru Ndjkd Wmfoia msKsi Wkajykafia,d meñfK;s'
fï ixúOdkh ish,a,kagu iekiqï odhl úh' fndfyda NsCIQka tlu ia:
dkfha úiSu Ndjkdjg m<sfrdaOhls'
51
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
52
uOHu hq.h
53
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
mßirhg mqreÿ jk ;dla tysu /£ isáh hq;=hs' túg ;ud fldá fyda
fyd,auka ix{djg /jà isák nj meyeÈ,s fõ' fuu mqyqKqfjka miq wka
NsCIqka fuka id¾:l m%;sM, ,efí' túg zzNhZZ ioygu ;=rka fõ' hï
NsCIqjla fujeks mqyqKqjla ,eîfuka ÈhqKqjg m;afõ' tu Nh blaujd
.ekSug lsis ms<shula ke;akï Nh blauúh fkdyelsh'
54
uOHu hq.h
55
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
56
uOHu hq.h
;Kaydj Wmdodkh we;s lrhs' ta ksidu Njhla ,efí' ;ud wid lrK foa
,efí' is; jkdys f,dalfha úoHdudk jk b;du pm," udkdêl ;;a;ajhls'
fï is; ovínrh' yslauùug wmyiqh' wms fl;rï fyd| foaj,g fhduq
ùug W;aidy l<;a fï fudfyd;ska fudfyd; fjkiajk is; yd tys yg
.kakd udkh yeu m%h;akhlau j,lajhs' kej; bm§ug n, mdkafka fï
flf<iaj,g m;a jQ wixjr is;hs' wúoHd ;Kayd ÿre lsÍug wlue;s
jkafka tfia ÿre l< miq kej; kQmÈk neúks' Ôú;h mj;ajd .ekSu
hkq ixidrh hehs lshkq ,efí' wdpd¾h uka f.ka weiQ B<`. m%Yakh kï
,sx.sl wdYdjka we;s jkafka ula ksido hkakhs' Bg ms<s;=re fufia mjid
we;' zzrd. ;Kaydj .ek fmd; m;ska bf.kSula ke;' rd. ;Kayd hkq
;u isf;a mj;sk ú,s ,eÊcd ke;s ovínr iajNdjhls' fï wYsCIs;" .%duH
.;sh we;s is; ksid ia;S%" mqreIhkaf.a jpkh yd ls%hdjo tjeks wYsCIs;
njg fmrf<a' ia;S%" mqreI" ;sßika" i;a;aj wd§kag fuh iajdNdúlh' iudc"
cd;s" jhi wd§ iSud ke;' is; ldurd.fhka wixjr jQ úg th iSud blaujd
hhs' .`. msgdf¾ .,kakdla fuka iSud blaujd hhs' .ï kshï .ï k.r
ksïk hg lrf.k .xj;=r .,d hkakdla fuks' rd.sl is;sú,s ñksidf.a;a
;sßikqkaf.a;a isf;a mÈxÑ ùug fya;=j Bg wjYH m%n, wdOdr" Wkkaÿj"
wdiajdo" fmdaIKh wjg mßirfhka ,efnk neúks' tneúka ksrka;rfhkau
wdiajdo r;shg f.dÿre fõ' fï iajNdjh ksid uq¿ f,dalhu ±ä ÿla j,g
Ndckh fõ' ñka ñ§ug lsisfjla Wkkaÿ fkdfõ' .x.d msgdrh .,d hk
.xj;=r ksid ñksidg ydks jkafka l,d;=rlsk's tfy;a rd." ;Kaydj ks;ru
msgdr .,ñka ÿlg m;afjkjd ±l ±l ñksid ;u is;a i;ka iy wksl=;a
ish¨ foa úkdY ùu .ek fkdis;;s' fuh wjqreoao mqrdu .,k .x.djls'
f,dalh fu;rï ÿIag" wúkS; ùug fya;=j ñksid úiskau my< lrK fï
rd. ;Kaydj nj lsif s jla fkdoks;'s fï rd. ;Kaydj ksid fujeks wmrdO
È.gu isÿjk nj;a" Bg fya;=j fï rd. is;sú,s nj;a ñksid ms<s.kafka
ke;' th ms<s.kakd ;=re ñksidf.a wiykh ÿl my fkdfõ'
57
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
58
uOHu hq.h
59
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
60
uOHu hq.h
th wid isá iuyr NsCIQkag ;SCIK m%{dj my, fjhs' iuyr NsCIQkag
tys jeo.;alu fkdjegfya' ta i;=ka miqlr .uka l< neúka tu ldrKh
wjfndaO fkdfõ' W;=re kef.kysr m%foaYfha jdih lrK úg wdpd¾h uka
uOHu rd;s%fha NsCIQka jykafia,dg O¾uh foaYkd lrK úg N+udgq" wdldY
foújre wE;ska isg O¾uh Y%jKh lr;s' ta wh meñK we;s nj ±kqk
úg Wkajykafia foaYkdj ú.i kj;ajd iudê.; fõ' túg mqoa.,slj
foúhka iu`. l:d lrhs' NsCIQka jykafia,dg we;s wiSñ; f.!rjh ksid
foújre ióm fkdfj;a' foújre NsCIQka jykafia,df.a l=á m%foaYh miqlr
.uka fkdlr;a' fï foújre úYd, ixLHdjla Wkajykafia ±lSug wjq;a
m%:ufhka ;=kajgla m%oCIsKdlr b;du f.!rjfhka ms<sfj,g ikaiqkaj
jdäfj;s' tu foaj iuQyfha kdhlfhla isáhs' Tyq bÈßhg wjq;a ;uka wh;a
jkafka wij,a foaj fldÜGdihgh' Tjqka wij,a O¾uh .ek úui;sZZ wd§
jYfhka ksfõokh lrhs' wdpd¾h uka túg Tjqkaf.a wdrdOkdj ms<sf.k
i;=g m%ldYh lr ;u iudê is; tu O¾uh .ek fhduq lrhs' bkamiq ta
ms<sn| foaYkd lr;s' wjidkfha§ ;=ka jrla idOq kdo mj;aj;s' fuu kdoh
úYajfha b;d by< fodaxldr fohs' Èj" lK we;s ish¨ fokdg fuu kdoh
wefia' tfy;a ñksif.a lkaj,g fkdwefia' fydoafoa ri fkdokakd yekao
fuks' wka;sfï§ kej;;a fï foõ le< ;=ka jgla ol=Kska m%oCIsKd lr
mq¿ka frdola fuka wyfia fkdfmkS h;s' fï whf.a w;s m%ikak yeisÍu
wdpd¾h uka yd NsCIqkagj;a wkqlrKh l< fkdyelsh' th t;rï ruKSh
ikaik q a ú,dihls' ukqIHhdf.a f.dfrdai"q yeä ±ä .;sh foújrkaf.a ishïq
YdÍßl ls%hd iu`. ikaikaokh l< fkdyelsh' foúhkaf.a uk mskjk
iqkaor w,xldrhla we;' Tjqkaf.a YdÍrl p,k b;du ,CIKh' ñksiqka
fuka wdpd¾hjrhd yuqùug wjq;a l,n, fkdlr;s' ksYY a ío fj;s' yeisÍu
b;d f.!rjdkaú;h' ñksiaiq Yío k.d l;d lr;s' foújre O¾uh wi-
kafka b;d ;ekam;a iudê.; is;lska fuks' ikaiqka ksYap, bßhõ mj;ajd
.ksñka idjodkj wid isá;s' wdpd¾h uka foúhka jäk fõ,dj oks;s'
uOHu rd;sf % ha meñfKk nj ijia hdufha oks;'s túg NsCIQka jykafia,df.
a foaYk kj;d ouhs' fõ,dj meñKs úg ilauka Ndjkdj kj;d iudêhg
m;afj;s' bkamiq bka ke.sg Wmpdr iudêhg m;afj;s' isf;a fõ.h uqojd
yer foúhka meñK weoa±hs n,;s' meñK ke;akï kej; is; iudê.;
lrhs' foúhkaf.a meñKSu rd;S% 2 - 3 - 4 g kï l,skau flá kskaola ie;mS
bkamiq is; iudê.; lrhs'
61
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
tfy;a wdpd¾h ukaf.a ish¨ lghq;= ksis wdldr lsisu wvqula ke;sj
isÿfõ' isf;a iudê .=Kh ksid ksYap,h' ks;r i;=g" iduh rc lrhs' hk
tk yeu ;eku wkqkaf.a wdor f.!rjhg m;afõ' Wkajykafia meñKs nj
weiQ ieklska fndfyda ckhd /ia ù ish¨ lghq;= iïmdokh lr;a' nka:
qï .ug meñKs úg jQ isoaêh lÈu kso¾Ykhls'
62
uOHu hq.h
ÿIalr;d iy wirK ùu
Wfndka rp;dys m%foaYfha isg Wkajykafia ifldka kfLka m%foaYhg
.uka l<y' Wkajykafia,d iu`. úYd, meúÈ YsIH ixLHdjla .uka
l<y' .fï ñksiaiq Wkajykafia,d meñKSu uy Woaf>daKhlska ms<s.;ay'
ish¨ fokdu múka je<lS l=i,a lsÍug mgka .;ay' fkdfhla wukqIH mqo
mQcd w;ayer nqoaO" Oïu" ix> hk r;ak;%h weoyQy' fï m%foaYh >k
jkdka;rhls' rECI" .ia je,a j,ska .ykh' jk i;=kaf.a ksc N+ñhls' rd;S%
ld,fha ,CI ixLHd; i;=kaf.a Yío fodaxldrh fohs' ta Yío j,g yqre
jQ úg Tjqka iu`. ñ;%;;ajhla we;s flf¾' Ndjkd lsÍug fuu i;=kaf.a
iajdNdúl Yío m<sfrdOhla fkdfõ' tu Yío hïlsis woyila ke;s neúks'
tfy;a ukqIHh Yíoj, woyi f;areï hk neúka m<sfrdOhls' iskyiSu"
l:d lsÍu" isxÿ" lE .eiSï wdÈh Ndjkdjg ndOd flf¾' úfYaIfhkau
NsCIQka jykafia,dg ia;S%kaf.a Yío m<sfrdOls' iudêh n,j;a fkdfõ kï
Ndjkdj lv fõ' fuh ia;S%kag lrk úfõpkhla fkdfõ' ta ksid Ndjkdj
wid¾:l jk nj;a i;s" m[a[d ÿ¾j, jk nj;a fuhska wjOdrKh flf¾'
jkdka;r j, jdih lsÍug tla fya;=jla fuh fõ' wdpd¾h uka msßksjka
mdk ;=re fujeks >k jkdka;r j, jdih lsÍug ms%h l<y' Wkajyka-
fiaf.a w;s oCI O¾udjfndaOh ta ksid ie<iqks' th wm iu`. Wkajykafia
fnod f.k N=la;s ú¢;s'
63
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
64
uOHu hq.h
rd;S% ld,h w;s Nhxlr neúka NsCIQka ilauka lrñka ìh ke;s lsÍug
W;aidy lr;s' ljqre Èk;ao @ ljqre mrÈ;ao @ Nh mrdch jQ úg is;
ch .kS' is; mrdch jQ úg w;sYh ìhg m;afj;s' YÍrh ;Èka WKqiqïh'
YS;,h" odäh je.sf¾' u<uq;%d myfj' yqiu ysr ù urKhg wdikak fõ'
fï w;r fldáhdf.a f.rùu fodaxldr fõ' th wE; Yíhla jqjo ±ka ±ka
fldáhd ud ve.e .ks;shs ìfhka uqim;a fõ' ilaufka ;ksj" uq¿ .;u
fjjq,dhhs' fldáhd wysxilj f.dÿre fidh;shs fkdisf;a' W! fl<skau
ilauka u¿jg t;shs .eys ye.S Nhska ;%ia; jQ fï NsCIqj ve.e .ekSug
fldáhd ths' fldáhd t;s hkak tlu is;sú,a,hs' ìh ±ka ord .; fk-
dyelsh' yojf;a O¾u ix{dj myfõ' ienúkau fldáhd meñKqfyd;a fï
wjdikdjka; mqoa.,hd Tyqg f.dÿre úh yelsh' is; fufia Nhg .e;sùu
kqiqÿiqh' th fndfyda msßySulg ;=vqfok neúks' fuys§ l< hq;af;a hï
O¾uhlg keUqre ù is; ;Èka ta O¾uh w,a,d .ekSuhs' urKdkqiai;sh"
fyda hï O¾u lreKla fufkys l< hq;=h' is; ndysr wruqKqj, t,a î
ukia l,ams; iss;sú,s j,ska mqrjd .; hq;= ke;' tajdhska ;ud uq,djg m;a
úh hq;= ke;' uereK;a ke;;a ;u wruqK jQ Ndjkd ukisldrfhka neyer
úh hq;= fkfõ' isf;a O¾uh ;Èka .%yKh l< úg ;u iunr;djh /fla'
fuys w;s úYañ; foh kï fï w;sNhxldr jQ O¾u;djh ksid lsh fkdyels
wkaoñka Yla;su;a ùuhs' th mqÿu ks¾Nh ùuls'
65
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
uyd Nhdkl mßirh ksid wdpd¾h uka fujka Ndjkd ÈhqKqjla ,nd
.;a nj lshhs' fufia ;u Y%djlhskag ;u is; ;=< we;s Yla;sh u;= lr
.ekSug Wkajykafia Wmfoia ÿkay' ìhm;a jQ úg bfíu is,a /fla' is,a
/lSu hkq fndfyda fokd lshk m%,dmhla ñi fujeks mßirhla ke;sj l<
yels fohla fkdfõ' fujeks mßirhl§ b;d flá ld,hlska iS,h" iudêh
mQ¾K lr .; yelsfõ' iS,h hkq iir mqreoaola fkdfõ' th wdhdifhka
/l .; hq;= .=Khls' i;s" m[[d ;=<ka is,a /lsh hq;=fõ'
ñksiqka jYfhka wmf.a is;a ;=< O¾uh mj;sk kuq;a i;=ka ;=<
tjeks O¾uhla ke;s neúka i;a;= wjk; fj;s' wfma O¾uh i;=ka flf¾
n,mdhs' Tjqka ìh fkdù wm weiqre lr;a' túg lsis ydkshla ke;' fuu
.=ma; wNsryi O¾ufha yeisfrkakdf.a is; ;=< we;' wka whg th fkd-
fmfka' Ndjkdj ÈhqKq tjeks iudê.; is;lg th ±lsh yelsh' ;ud
O¾uh f,dj mqrd foaYkd l<;a ;u isf;a O¾uh ls%hd;aul fkdfõ kï
tu Yla;sh ke;' is; yd O¾uh tlu Yla;shla njg m;a jQ úg O¾uh
hkq is;h' is; hkq O¾uh fõ' tkï isf;a jxpksl O¾u ke;' flf<ia
66
uOHu hq.h
67
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
68
uOHu hq.h
l< hq;=hs' hï Èkl wms urKhg m;ajk nj wms oksuq' wms urKhg m;a
jkafka flf<ia j,ska mrdch ùo @ l¾u úmdl j,ska mrdchùo @ ke;fyd;a
wms urKhg m;a jkafka flf<ia ch.%yKh lro @ l¾u úmdl ch.%yKh
lro @ l=vd orejka jqjo ch.%yKhg leu;s fj;s mrdchg fkdleue;s
fõ' mrdch jQ wh fndfyda ÿlg m;afj;s' ;u ÿlska ñ§ula ke;' ;u ÿl
blaujd ureK;a lula ke;ehs mji;s' fufia flf,ia keue;s i;=rkag
ji`. fõ' mrdch iu`. id¾:l m%;sM, n,dfmdfrd;a;= úh fkdyel'
l%udkql+, b.ekaùu
tla wjia:djl wdpd¾Hh ukaf.a fÊHIaG YsIHfhla mejiQ mßÈ
Wkajykafiaf.a YsIHhka OQ;dx. mQrKfha fhfok úg flf<ia ke;s wh fuka
yeisfr;s' úYd, ixLHdjla tlu m%foaYfha jdih l< kuq;a lsisfjl=f.
a fkdukd yeisßula ke;' yqol,d úiSfï§ fyda wkqka iu`. iduQyslj
;u lghq;= lsÍfï§" /iaùul§" fyda iEu wjia:djl§u b;du ikaiqka
,S,dfjka yeisfr;s' wdpd¾Hh uka iu`. idlÉPd lrK ldrKd fkdokakd
flfkla Wkjykafia,d ish¨ fokdu ry;kajykafia,d hehs is;;s' i;Hh
fmfkkafka Wkajykafia Ndjkd .eg¿ ksrdlrKh lsÍu msKsi wjjdo
wkqYdikd fok úgh' iEu NsCIqjlg ;u wdOHd;añl ÈhqKqjg wkqj
Wmfoia ,n;s' idudkHh iudê ;;a;ajfha isg úmiaikdfjka m[a[dj
yd u.a.M, msKsi wjjdo ,n;s' mqoa.,slj wjjdo §fï§ fyda iuQyhlg
Wmfoia §fï§ Wkajykafia tlfy,du iel ìh ke;sj l:d lr;s' th
69
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
70
uOHu hq.h
ìh iel ksid ÿla .sks j,ska ±fjñka isá;s' úYajdih" i;Hh kï iS;,
j;=frka ish¨ ÿla .sks ksjd,hs' flf<ia nß; mqoa.,hka f,dalfha fkdfhla
wdldr .sks j,ska ojd,;a' fï flf<ia nß; is;a is,a .=Khlska f;dr jQ úg
úIl=re i¾mhka fuka f,dj ish¨ .=K O¾u kid,hs w;s fYa%IG a nqÿrcdKka
jykafiaf.a ksflf<ia is; iy oiw; me;sÍ mj;sk iS, iq.kaOh ksid
f,dalhg idor ix.%yhla f,i iduh yd mS%;sh f.k § we;' fï ksid wm
hïlsis ud¾.hla wkq.ukh fldg f,dalfha mj;sk w;s Nhxlr flf<ia
.sks yd ÿYaiS,lï uev,sh hq;=hs' iS,h hkq flf<ia frda.hg Tiqjls' iS,h
ksid flf<ia frda.h iqj l< yelsh'
71
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
Ndjkdj ÿIalr jkafka is; md,kh l< hq;= neúks' ks±,af,a ÿj mek
weúÈk j÷frla yS,E lsÍug ÿIalr jkakdla fuks' Ndjkdj ;=<ska ;u is;
y÷kd .ks;s' isf;a ;;a;ajh kï ksYap, taldldÍj isàug fkdj W;=rk
j;=frka ms<siafik úg lE flda .iñka ÿjkakdla fuka ta fï wruqfKa ÿj
mek weú§uhs' fï is; y÷kd .;a miq th yS,E lsÍug hïlsis wruqKl
r|jd .; hq;=hs' is; ;u wdYajdi m%dYajdifha r|jd .ekSu b;d fyd|
Ndjkdjls' hïlsis iqÿiq jpkhla kej; kej; isys lsßu fyd| l%uhls'
zznqoafOd nqoafOda $$ - Oïfuda $$ - ixf>da $$ - f,daud $$ - kLd $$ oka;d
- $$ ;fpd $$ wd§ jpk fufkys lsÍug bÈßhg miqmig fufkys lsßu
fyda iÊCOdhkd lsßfuka iqÿiq l¾uia:dk fj;a' urKdkqii a ;sh fyda wkali
s s
fn!oaO Ndjkd wruqKq b;d fhda.H fõ' i;=g y iekiSu isf;a ksi, ikaiqka
nj" Ydka; nj" fuu Ndjkdj,ska we;s flf¾'
fuu ksi, ikaiqka Ndjhg iudê hehs lshkq ,efí' iudêhg m;a
jQ úg uq,ska mqreÿ l< l¾uia:dk wjYH ke;' iudê isf;a .uH;djh"
Yla;sh ;=<ska tu ikaiqka ksi, nj mj;aj;s' túg uq,a wruqKq ;djld,sl
w;ayer fï iudê iqjh N=la;s ú¢hs' is; iudêfhka bj;a jQ miq kej;
l¾uia:dkfhys msyg s d iudê.; úh yelsh' fufia is; fndfyda fõ,d iudê
iqjfhka miqjk úg isf;a ÿl" Nh" iel w§ fkdfhl=;a flf<ia ixis£
hhs' ù¾Hh jvñka kej; kej; iudêfhys msysàu ksid is; md,kh fõ'
i;sh msysgqjhs' j¾;udkfhys is; r|d .; yelsfõ' ;u ld¾Hh flfrys
iïmQ¾K wjOdkh we;s neúka is; Yla;u s ;ah' jev ld¾hCIuh' ksjerÈh"
ksrjq,ah ;ukag;a wkqkag;a mS%;sh" ;Dma;sh f.k foa' uq,ska is; md,kh lr
.ekSug fkdyels jqjo ±ka Ndjkdjg uy;a Wkkaÿjla we;sfõ' tneúka
blauKska is; l¾uia:dkhl fh§ iudê.; fõ'
72
uOHu hq.h
Ndjkdj hkq wm isf;a wkka; iir mgka ;snQ wiyk ÿla" mSvd wm
uevf.k isá flf<ia hgm;a lr ch.%yKh lsßuhs' ffoksl Ôú;fha
lrK wksl=;a ls%hd fuka Ndjkdj .ek is;sh hq;=hs' WKqiqï jeä jQ úg
iakdkh lruq' YS; jeä jQ úg WKqiqï we÷ï w¢uq' l=i.sks we;s jQ úg
wdydr .ksuq' wikSmhl§ fnfy;a .ksuq' fï yeu fohlskau ñksid ÿl
u`. yrjd .kS' zzth wjYH fkdfõ" lror jeähs'ZZ wd§ jYfhka is;ñka
w;a fkdyß;a' iEu flflau fï msKsi Wkkaÿ fj;s' i;=ka mjd wdydr
fidhñka uy;a ù¾Hhla or;s' Èkm;d fuh isÿfõ' Ndjkdj fujeksu
ld¾Hhls' fuh ;u is; ikaiqka lr .kakd l%uhls' is; hkq ish¨u w;ska
ls%hdldß;ajhka md,kh lrK bkaøsh neúks'
is; yeu fohg uQ,l s fõ' iEu wjia:djl§u j.lSu .kafka" m%;p s dr
olajkafka is;hs' l=uk fohla jqjo is; Wkkaÿ ù th .%yKh lrhs' fyd|
fyda krl" yß fyda jerÈ yeu fohlau is;g t,a, fõ' iuyr úg bjikag
neß ÿla mSvd jqjo is;g Wiq,kag fõ' fï is;g lr lshd .kag l%uhla
ke;s jqjo bis,sh hq;=h' tu mSvdj kej; kej;;a u;lfhka wdfrdamKh
fõ' lEu lkag fyda ksokag jqjo fkdyelsjk ;rug is; fï nr Wiq,hs'
tfy;a is; w; yeÍula neß lula fkdmdhs' YdÍßl jHdhdufha§ ÿ¾j,
jQ úg úfõl .; yelsh' tfy;a isf;a ls%hdldß;ajhg lsis ksoyila ke;'
kskao hk ;=re tu mSvdj ú¢;s' túg;a is; ls%hd;aul fõ' há ysf;a fkd-
fhla foa lrlefõ' tys iSudj blaujd ls%hd lrñka isysk ujhs' fufia yeu
fudfydf;au is; bis,sh fkdyels wúfõlhlska" w;Dma;shlska l,a f.jhs'
tys wiSñ; ls%hdldß;ajh ksid bis,sh fkdyels oreKq ;;a;ajhlg m;afõ'
fï nj is; fkdokS'
ks;ru fufia mSvd ú¢ñka hqo jÈk ksid is;g zzhqo NghdZZ hehs lSu
jà' tk tk yeufoau .%ykh lrñka m%;spdr olajhs' fmdr nÈhs" fudkhï
is;=ú,s lkaordjla jqjo ta ish¨ is;sú,sj,g uqyqK fohs' w;a fkdyßhs'
lsij
s la w;afkdyßhs' wNsfhda. olajhs' isf;a flf<ia iy uu;ajh úfYaIf-
73
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
hka Wkkaÿfjhs' mqÿu hqO Ngfhls' ðú;h we;s ;dla l,a fï hqoaOh f.k
hhs' bka ñ£ula ke;' is; ;=< we;s wiSñ; wdidjka fufia ch.%yKh
lrkafka O¾uhg m%;súreoaOjh' bka ,efnk i;=g O¾uh mrdch lsÍfuks'
wO¾uh rc lsÍfuks' f,!lsl iem iïm;a fl;rï we;;a O¾uh ke;s
neúka bka ,nk i;=g lsisu iEySulg m;a fkdlrhs' ;j ;j;a wdidj,a
mek k.sk neúks'
74
uOHu hq.h
wdpd¾h uka kd. f,dalh .ek fndfyda úia;r lshd we;' ,d´ia rfÜ
¨ wx m%yx ys úYd, l÷ msysá m%foaYhg úYd, kd. rdcOdkshla msysgd
we;' tys jik wêm;s kd.hd O¾uh Y%jKh lsÍug kd. fiakdj iu`.
t;s' foújre ;rï kd.fhda m%Yak fkdwi;s' tfy;a b;d f.!rjdkaú;j
Wkajykafiaf.a foaYkdj,g ijka fo;s' tu l÷ uqÿfka jdih lrK ld,fha
Wkajykafia yuqùug kd. m%Odkshd Èkm;du meñKsfhah' ta whf.a me-
ñKSu Wkajykafia l,ska okakd neúka kshñ; fõ,djg n,dfmdfrd;a;=fjka
isá;s' fuh b;d ÿIalr ukqIHhkaf.ka f;dr wE; m%foaYhls' kd.fhda
uOHu rd;s%fha fkdj rd;S% 10-11 jk úg meñfK;s' Tõyq meñK ;ukag
wkqlïmdfjka tys jev jdih lsÍug wdrdOkd l<y' ? oj,a fkdlvjd
/lj,a fhdod Wkajykafia wdrlaId lrk nj ie<l+y' Wkajykafia
iómhg fkdmeñK wE;ska isg n,df.k isá;s' foújre uOHu rd;s%fha
iy t<sfjk hdufha jä;s' ñksia wdjdifhka fndfyda wE; kï 10-11 jk
75
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
úg jqjo meñfK;s'
foújre Wkajykafia iu`. l:d lrK úêhg jvd ñksik q a l:d lrK
úêh yd;amiska fjkia fõ' O¾u foaYkdj idjOdkj wid ish,a, f;areï
.ekSfï Yla;h s la foúhkag we;' foaYkh wjidkfha§ idOq" idOq" idOq hehs
;=ka jrla idOqldr fo;s' ta kdoh uq¿ ilaj,j,a j, kskakdo fõ' tfy;a
76
uOHu hq.h
77
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
iuyre b;d .=K .rel Ôú; .; lrñka O¾uh fidhd t;s' tjeks
wh b;d úr,h' ta whg Wkajykafia O¾uh jodr;s' O¾uhg mgyeks Ôú;
.; lrk wh fndfydah' tneúka Wkajykafia jkdka;r .; ù isá;s' tys
Wkajykafiag leu;s wkaoñka Ndjkd ms<f s j;a /lSug yelsh' lsif
s jl=f.ka
n,mEula ke;' Wkajykafia olsk yeufoau" wik yeufoau" is;k yeufoau"
O¾uh fõ' bka wiSñ; ;Dma;shg m;afõ' le,E jk i;=ka j÷re" .snka"
,e.=ka .=j¾ oji mqrd w;=j, t,a,S lS%vd lr;s' tlsfkldg l:d lrK
Yío jkh fodaxldr lrñka Wkajykafiaf.a isf;a mqÿu wiajeis,a,la we;s
flf¾' Tjqka Wkajykafiag lsih s ï n,mEula ke;' ÿj mek weúÈñka wdydr
fidh;s' fuu iqkaor yqol,dj iEu w;skau pu;aldrcklh' ta fudfydf;a
wjidk yqiau fy¨j;a m%Yakhla ke;' ;uka fï f,dalhg ;ksj meñK
;ksj hkafkah' th iajdNdúlh' ry;kajykafia fufia ksrjq,aj msßksjka
md;s' isf;a lsisu ÿlla" nhla" iella" wdidjla ke;' tl lhla iy is;la
we;' tl wruqKls' tkï ksjkhs' lsis j.lSula ke;' ta wd¾h mqoa.,fhda
W;=ï Ôú; .; lr W;=ï f,i f,dalfhka iuq.ks;s' w;s mdßY=oaO is; ;=<
lsishï we,Sï .eàï ke;' fuh idudkH ñksidf.a ðú;hg jvd yd;amiska
fjkia fõ' ñksid ;u w;Dma;slr yoj; ;j ;j;a wdidj,ska mqrjd uyd
nrla Wiq,hs' fï wd¾hj;=ka jykfia,d ish,a, w;ayer ysia lr;s' nrla
bis,Sula ke;' is; ksoyiah" ysiah" iqyo;djhls' lsisjla we;=,a lsÍula
fyda msg lsßula ke;' ´kE tmd lula ke;' .KqfoKqjla ke;' ,dN w,dN
ke;' jev ksujd wjidkh' l<hq;= ;j lsisjla ke;' fufia jev w;ayeßu
hkq by<u i;=gls' kuq;a ñksid ksrka;rfhkau jefvys fhfoñka Ôú;h
ÿlska mqrjd .kshs' Tyqg bka ñ£ula ke;' urK fudfydf;a § j;a ksoyi
ke;' jev bjr ke;'
78
uOHu hq.h
79
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
iEÍug mgka .;s' tfy;a wdpd¾h ukaf.a wjir ,enqfKa ke;' Wkajykaia
iaÓr iajrhlska th b;du wka;rdodhl nj mejiQy NsCIQkajykafia,dg
tys w¾:h woyd.; fkdyS <sx lekSug .shy'
jev ksud jQ ú.i ish¨ fokdu msg ù .shy' wdpd¾h uka tys
meñfK;shs iel we;s neúks' iji O¾u idlÉPd ld,h <x jQ úg tu
NsCIqka jykafia,d ieflka ìfhka isáhy' fujeks foa isÿ jQ úg wdpd¾h
ukaf.a ±ä úfrdaOh m<lr we;s neúks' iuyrúg hï NsCIQjla jrola
fldg th wu;l l< úg iji wdpd¾h uka tu isoaêh w<,d foaYkhla
mj;aj;s' <s| lekSu ish¨u NsCIQkj
a ykafia,d l< jrols' th taldka;fhkau
wdpd¾h uka ols;s' tod iji fyda miqod Wfoa tu foaYkdjg ijka Èh
hq;= nj Tjqka ±k isáhy' oji mqrdu fuu isoaêh ksid úCIsma; is;sú,s
j,ska ÿla úkaoy'
miqod WoEik mqreÿ mßÈ iudê iqjfhka ke.S isg ilauka lrñka
ms~i
q `s .d jeãug ld,h tk;=re isá;s' tÈk Wfoa Wkajykafia O¾u Yd,djg
meñfKk úg ish,af,dau ±ä úCIsma; Ndjfhka isáhy' kuq;a wdpd¾h
uka lreKdfjka iqjp uqÿ jokska foaYkh l<y'
80
uOHu hq.h
fumuKla mjid ish¨ fokd foi n,d iskdiS fjk od fuka ms~q
msKsi jeähy' tÈk iji foaYkd fkd;snqKs' ;ukaf.a Ndjkd m%;sm;a;s
fyd|dldr isÿlrK fuka wjjdo l<y' fufia rd;S% 3la .;úh' ish¨u
NsCIQka jkykafia,d ;uka úCIsma;j isá;s' <sx lemSu .ek l:djla ke;'
4 fjksod /iajq úg <s| ms<sn| lsis i|ykla fkdùh'
81
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
idßld .,a .=ydfõ§ wdpd¾h uka fkdfhla ;s%úoHd wIag úoHd [dK
my< l<y' h,a hdfï§ Wkajykafiaf.a olaI;djh wiSñ; úh' Wkajykafia
iu`. jdih lrK NsCIQka fï ms<sn| fyd|dldr oks;s' tneúka ;u wdl,am
iudl,am b;d iQCIu wkaoñka ixjr úh' ;u is;ú = ,s i;súrykfhka mej;s
úg ijia hdufha foaYkfha§ th idlÉPdjg Ndckh úh' túg ;uka b;du
iqmÍlaIdldÍj tu foaYkhg ijka Èh hq;=h' tu fudfydf;a ;ukaf.
a is;=ú,s Wkajykafia okakd neúks' tfyhska tu fudfydf;au th b,lal
úh yelsh' Wkajykafia fudfyd;lg l:dj keje;a jqjfyd;a NsCIQkaf.a
is;sú,s mÍlaId lrK nj oks;s' fudfyd;lska tu woyia úoyd olajñka
rx.kh lr;s' kula i|yka fkdjqjo tu is;sú,s orkakd tjekakla ñka
u;= fkdlsÍug yslafu;s' kej; lsis Èfkl tjeks is;sú,a,la is;Sfuka
je<fl;s'
82
uOHu hq.h
83
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
ksrka;rfhkau wdpd¾h uka úiska olskq ,nhs' tneúka iqÿiq wjjdo § i;s
ixjrfhys msysg;s' tneúka tjeks is;aj, t,an .ekSu mqreoaola jYfhka
fkdlr;s'
Wkajykafia iEu iq¿ fohla jqjo wjOdkhg ,la lr;s' úkh lreKq"
yeisßu .ek ks;r wjjdo fok w;r iudê" m[a[d jeãug Wmfoia fo;s'
idßld .,a .=ydfõ§ Wkajykafia i;s" iudê" m[a{d ms<sn| ksmqK;jhla
,o neúka tu oCI;djh ;u YsIHhskaf.a m%{djg b;d wod< úh' tu
NsCIQyq tneúka ksrka;rfhka iudê m[a[dfõ kshe,S isáhy'
fufia Wv" hg wd§ jpk Ndú;d l< kuq;a is;sú,s j,g th wod<
fkdfõ' th b;d ishïq neúka úia;r l< fkdyelsh' YÍrh jeks >k foa Wv
hg hdug hï Yla;shla wjYH jqjo is;a .uka lsÍug tjeks Yla;s wjYH
fkdfõ' foaj f,dal" n%yau f,dal" ksjk" wmdh wdÈh wm úia;r lrK úg
wm by<" my< wd§ ñkqï oKavla fhÿj;a udkisl ls%hdldß;ajhg tjeks
uekSula l< fkdyelsh' by< n%yau f,dal iy my< foaj f,al .ek is;k
úg wfma nkaOkd.drj, isák whs' wd¾' iS ±ä isrlrejka" iq¿ o~qjï
ú¢k isrlrejka iu`. tl nkaOkd.drfha isákakdla fuks' fï nkaOkd.
drh msysgd we;af;a idudkH ñksiqka isák mßirhlh' fï ish¨ fokdu
ñksia j¾.hg wh;a fj;s' tlu rgl tlu m<d;l jdh lr;s' fjkila
we;af;a ta wh hï wdldrhlska fldgq ù isàuhs'
84
uOHu hq.h
uq,a ld,fha isg wdpd¾h ukaf.a Wmpdr yd LKsl iudê ÈhqKq jQfha
Wkajykfiaf.a ls%hdYS,S ks¾Nh wjodkï iys; WfoHda.u;a is;sú,s ksidh'
LKsl iudêhg m;a jQ ú.i is; Wmpdr iudêfha fkdfhla wdYap¾Hhu;a
w;a±lSï fidhñka hkafkah' th Ndú; jQ úg wjYH ld,hla tys /£
isáhs' bkamiq ;ud leu;s iudêhlg m;afõ' leu;s kï w¾mkd iudêhg
m;a ù OHdk flf¾' túg fndfyda fõ,d OHdk iqjfhka .; lrhs' th
b;du;a iqjodhl neúka tys /£ isàug i;=gq fõ' ál ld,hla Wkajyka-
fia Bg mqreÿ ù isá kuq;a Wkajykafiaf.a wêl m%{dj ksid bka neyer
ùug yels úh'
85
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
86
uOHu hq.h
uOHu rd;sf
% ha f.rú,s kdoh le,h fodaxldr lr;s' iuyr úg fldá
/<la f.drj;s' ñksiqka tlsfkldg Wia y`äka lE .ikakdla fuks' fldá
f.drjk kdoh we;af;kau ìhxlrh' B<`. fudfydf;a§ wjq;a ;uka ld
ouk nj isf;a' fndfyda úg NsCIQka jykafia,d iy idufKr NsCIQyq t<sfjk
;=re fkdksod ìfhka ;%ia; ù isá;s' wdpd¾h uka Tjqka ìh .ekaùug fufia
lsh;s' zzn,d .kak fï jkdka;f¾ fldá lïue,s w,i NsCIQkag fndfyda
leu;s fj;s' th Tjqkaf.a úfYaI rij;a wdydrhls' fldákaf.a rij;a
wdydrha ùug fkdleu;s wh i;s m[a[d jvkq uekúæ fldá tfia i;s
m[a[d jvk whg ìh fj;s' tneúka tjeks wh lkafka ke;'ZZ fuh weiQ
ú.i tu NsCIQka jykafia,d hqyqiq¿j ;u Ndjkd l¾uia:dkfha /f|ñka
isáfha ;u Ôú;h r|d mj;skafka ta ksid hehs ye`.Sfuks' fldákaf.a
f.rú,s kdoh i;r foiska fodaxldr fok kuq;a fkdìhj ilauka Ndjkd
lr;a' fl;rï ìh jqj;a wdpd¾h uka lS foa ms<s .;ay' zzlïue,s NsCIQj
fldákaf.a rij;a wdydrhlah'ZZ
87
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
W;a;u ukqIHfhla
uyd woaN+; foa wdpd¾h uka mji;s' tla úfgl foaj msßi Wkajyka-
fia ±lSug meñK tys m%Odkshd fufia lSh'
zzTn jykafia fuys jdih lsÍu wfma foaj iuQyhdg n,j;a i;=gls'
Tnf.a lreK ffu;S% .=Kh mDÓúh muKla fkdj uq¿ foaj uKav,h yryd
me;sÍ we;' Tn jykafiaf.ka ksl=;ajk l=Y, Yla;sh f;afcd" .=Kh" rYañ
j<,a, úia;r lsÍug fkdyelsh' fjk Yla;k S a iu`. ixikaokh l< fkdy-
elsh' fï ksid Tn jykafia fld;ekl isáh;a wmg fidhd .; yelsh' fï
O¾u rYañ j<,a, Tn YÍrfhka ksl=;a ù oi w; úys§ hhs' Tn jykafia
NsCIQkag O¾uh foaYkd lrk Yíoh" uq¿ úYajh ;=< kskakdo fõ' ´kEu
;ekl isák foúhkag ta Yíoh wefia u< ñkshlg muKla kEfia'ZZ
88
uOHu hq.h
89
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
zzfma%;hkaZZ hhs lsh;a' Tjqka wms lshk fyd| krl f;areï .kafka fl-
fiao@ foújre ksrka;rfhka ñksiqka .ek wjOdrKh lr;a' tfy;a ukqI-
Hfhda foúhka .ek lsisjla ±k .ekSug leue;a;la ke;' wm ñksiqkag
W.kajkafka flfiao @ we;af;kau fuh b;d wjdikdjka; ;;a;ajhls'
wms Tjqkaf.a l¾u wkqj iem ÿla ú¢;shs lshd iekfiuq' foújrekag mjd
ksrka;rfhka l¾u úmdl M, foa' tfia fkdjkafka kï wms ksjka olsuq'
túg fï wmyiq;djhla ke;'ZZ
90
uOHu hq.h
zzb;d Wiia YS, iq.JOhla we;s ñksid wmg ÿ¾.kaO fkdfõ' ta whf.
a iS, iq.JOh ksid wms ta whg je÷ï ms÷ï lruq' Tn jykafia iómhg
meñK O¾u Y%jKh lsÍu tneúka wmg ms%h cklh' ÿ¾.kaOh yukafka
ÿYaYS," ÿrdpdr" ÿ¾.=K we;s whf.kah' fujeks foa ;=ka f,dalfhys ish¨
foa wms%h l< kqu;a ta wh fï jerÈ lr;a' wms tjekakka yuqùug fkdhuq'
ta wh b;d ÿIagh' .|h' ta ÿ¾.kaoh oi Èidfõ me;sr we;' foújre
ñksiqkag wleue;s ke;' fï fya;=j ksid wleue;s fj;s'ZZ
wdpd¾h uka lshk fujeks woaN+; l:d mqÿu t<jk iq¿h' fma%;
f,dal" hCI f,dal .ek l:d lrK úg ñksia f,dalfha fuka ta f,dalj,;a
uer jer wh nkaOk .; flfrk nj lsh;s' jerÈ lrK wh fidhd Tjqka
ysrlr ;n;s' fkdfhla úêfha jerÈ lrK wh fjk fjku ne| ;n;s'
ish¨u ysr f.j,a msÍ jrolrejka isá;s' fï jrolrejka w;r ia;S% mqreI
fomCIhu we;' b;du;a oreKq who fj;s' Tjqkaf.a weia foi n,k úg
Tjqka lreKd" ffu;s%fhka fu,a, l< fkdyels nj fmfka'
91
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wdpd¾h uka fï wukqIHh f,dal j,g iudê isf;ka .uka lr;a' Wka
jykafia ÿgq ú.i ta ish¨ fokdu Wkajykafiag je÷ï lrk fuka lsh;s'
wm ukqIHhka fuks' md,l wukqIH kdhlhd Wkajykafiag we;s f.!rj
olajd tu f,dalh ksÍlaIKh lsßug f.k .shy' wukqIHhka Ôj;ajk
.ï" k.r yd Tjqkaf.a nkaOkd.dr fmkajQy' Tjqka idyisl wmrdO lrñka
wkqkag ÿla § we;' tneúka ;u l¾ufha Yla;sh wkqj ÿla ú¢;s' fï whg
N+;" fma%; jYfhka wm kï l< kuq;a ta wh wm fuka tu f,dalfha Ôj;a
fj;s' wm fuka Ôùka fldÜGdYhls'
92
uOHu hq.h
fuu l:d mqj; fuys i|yka lf<a isf;a .=ma; Yla;sh úoyd fm-
kaùugh' is;g w;S; wkd.; wruqKq úIh fõ' jeiS we;s foa újD; ù
fmfka' fkdfhla wjia:djkays§ wdpd¾h uka fï i;H;djh ;yjqre l<y'
Wkajykafiaf.a ld¾hh lsis ,dN f,daN m%d¾:kdjlska fkdj ;uka jyka-
fiaf.a w;SJøsh m%{dfjks' tu jpk l:d lrkafka ñksik
q a uq,dlr ÿla lror
lsÍug fkdj ta whf.a kqjK j¾Okh lsÍugh' fuu mqj;a Wkajykafia
93
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
±kqï fokafka b;du;a <`.ska wdY%h l< f.da, msßig muKs' fuh ,shk ud
Wkajykafiaf.a mqoa.,sl Ôú;h úoyd mdkakla fia ±lsh yelsh' tkuq;a
fuh Tng hïlsis wjfndaOhla f.k foa hehs is;ñ'
94
uOHu hq.h
jeÿkdla fuka ±fka' túg ta NsCIqj r;a ù fyda is;, ù hhs t;ku la,dka;
fõ' lsis kï i|ykla fyda ksfõokhla fyda ke;sj fyda fuh isÿfõ' wks;a
NsCIQka túg ;e;s .ks;s' ;uka fkdukd is;a my< lsÍfï wd§kjh okS'
fujeks zzwl=Kq ierZZ lSmhla jeÿKq úg Y%djl msßi ;u is;a ks;ru
i;s m[a[dfjka wdrlaId lr;s' iuyr NsCIQka O¾uhg ijka §fï§ is;
tal.%;djhg jeà iudê .; fõ' tfia fkdjQ wh b;du;a idjOdkj wid
isá;s' jerÈ is;la my< l<fyd;a wyiska wjq;a Wl=iaid ;u ysi .,jd
.kakdla fuks'
95
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
msg;a úh'
96
uOHu hq.h
q
w;s W;=ï wdpd¾h uka ks;ru mdfya W;=re kef.kysr m%foaYfha
isg nexfldla n,d ÿïßfhka ta fï w; .sh nj Wkajykafia mejiSh' tl,
ÿïßh fu;rï ÿr fkdhhs' wks;a yeu úgu md .ukska .sfhah' nexfldla
ys§ jÜ me;=ï jÜ wdrKHfha cd´ Lqka Wmd,s yuqúh' tys jia úiQy' Èkla
tu NsCIqj Wkajykafiag Ñhdx uhs hdug wdrdOkd lf<ah' jia wjidkfha
úh,s foaY.=Kh ;snqKs' fofokd jykafia,d ÿïßfhka ñhxuhs n,d msg;a
úh' uq¿ .ufkau wdpd¾Hh uka iudêfhka úiqy' nexfldla iy f,dí cQß
w;r ksod .ekSug is;=Ks' tfy;a W;a;rdÈ;a l÷ mduq, § kej;;a iudê
.; úh' Ñhdx uhs iudêfhka isáhy' uq,skau Wkajykafia Ñhdxuhs f;la
iudê ù isàug wêIaGdk .;s' ÿïßh .uka lrK j.la fkdokS' ;u is;a
tald.%;djh ksYap,h' ndysr f,dalh yd ;u YÍrh fkd±kS .sfhah' lsisu
wruqKla fkd.kakd neúka f,dalhla ke;' wks;a u.Ska .ekj;a ÿïßfha
Yío .ekj;a fkd±fka' Ñhdxudhs j,g tk ;dla Wkajykafiaf.a is; fï
wdldrfhka mej;=Ks'
97
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
miqj wdpd¾h c´ Lqka Wmd,s f;reka fuu foaYkh .ek uy;a fia
w.h l<y'
98
uOHu hq.h
99
3
hH
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
hg;a my;a úÈhg yeisfr;s' uf.a yo m;af,kau Wkajykafiag f.!rj
wdor lrñ'
fï wd§ jYfhka c´ Lqka Wmd,s f;rKqfjda tys /ia ù isá .sys mejÈ
msßig lSy' wdpd¾h uka Wkajykafiaf.a l=áhg .shdg miq fï foaYkh
l<y' tys isá wdpd¾h ukaf.a YsIH msßi miqj fuh fï wdldrfhka
Wkajykafiag lshk ,§' Wkajykafia úiska miq ld,hl ;ukaf.a wksl=;a
YsIHhkag fuh iqÿiq wjia:djl lshk ,§' zzuqf;;dohZZ hkq yojf;a
zzúuqla;shZZ fyj;a ksoyihs' wdpd¾h ukaf.a msßksùfuka miq wodyk
W;aijfha§ fuu mqj; uqøKh lr ixfõ. m;% fnod yßk ,§' wdpd¾h
ukaf.a kduh t;eka mgka uqL mrïmrdfjka mej; ta' Wfodka ;dys .fï
jg fndÈ fidïf*dka mkaif,a jdih lrK c´ Lka Oïufc§ iajdóka
jykafiaf.a úia;rhg wkqj wdpd¾h uka 1929 isg 1940 olajd Ñhx uhs
m%foaYfha úiQy'
;ud yels ;rï ù¾Hh jvñka wjidk u.a.M, ,nd .ekSug Ôú;
mQcdfjka bgd .;s' NsCIQka jykafia,dg yels muKska wjjdo wkqYdikd
ÿKs' th b;du id¾:l úh' iuyr YsIHfhda u.a.M, fk,d .;ay' ñka
u;= ;uka jykafia tlu wêIaGdkhlska Ndjkd l<y' ;ju;a ie`. ù we;s
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
101
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
miq ld,hl§ ;uka jykafia .;a ù¾Hh .ek l:d lrk úg Wkajyka-
fiaf.a YsIHfhda .,a .eiS isáhy' wdpd¾h uka ksjkg fodr újD; lr
we;' we;=< ì|la fmfka' Wkajykafia fkdmiqng ù¾Hfhka i;s m[a[d
jevQy'
iEu is;lau i;s m[a[djg ,lafõ' i;r kdu ialkaO fuys§ wruqKq
lrhs' rEm ialkaO l,skau neyer lrK ,§' th m%Yakhla fkdfõ' th
wkd.dó ùfï§ w;ayereKs' ldhdkqmiaikdj wjYH jQfha tf;la muKs'
lfha ish¨u fldgia úpdrd tys wksÉp" ÿlaL" wkd;au iajNdjh i;s
m[a[dfjka neyer úh' th iodld,slju neyer úh'
102
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
103
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
104
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
wyi muKs' tys ;snQ tlu .i hg Wkajykafia Ndjkd l<y' oj,a ld,fha
fï .fia fijk ;snqKs'
105
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fuu wmq¾j isoaêfhka miq isf;a b;=re jQfha zzúY=oaê O¾uhhsZZ b;du
msßisÿ" i;H" iajdNdúl is;ls' tu is; uq¿ i¾jdx.h ;=< b;sÍ me;sÍ
mj;S' tu m%;HCI w;a±lSu ksid jpkd;sl%dka; ishqï fõokdjla úiauhla
iy mqÿu iekiSula we;' f,dalhd flfrys fuf;la mej; ;snQ lreKdj
wu;l úh' ta iu`.u wka whg O¾uh lshd §fï Wkkaÿj ke;súh' fï
mru fY%aIaG oyu hful=g b;du .eUqreh' flfkl=g myod Èh fkdyelsh'
tneúka fuu oyu flfia foaYkd lrkafkao @ fï iïuq;s f,dalfha ys¢ñka
tu w;s msßisÿ;djh úkaokh l< yelsfõ'
106
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
O¾uh W.kajkafka wid isák whf.a ÿla mSvd ke;s lsÍugh' ffjo-
Hjrfhla fnfy;a kshu lrkakdla fuks' tfy;a hfula ÿla ksjd .ekSug
Wmldrhla ms<s.ekSug fkdleu;s kï NsCIqjla tjeks whg O¾uh foaYkd
lrkafka wehs @ ;uka jykafiaf.a i;H O¾uh yoj; ;=< we;' tneúka
jkfha jdih lsÍu i;=g t<jkakls' f.da,hka fiùfï wjYH;djhla
ke;' th wjYH jkafka bjish fkdyels ;rï b.ekaùug leue;a; we;s
neúks' bka ;udf.a i;=g ke;sfõ' O¾uh ms<sn| wêl jYfhka Y%oaOdj
ke;s flfkla ;ud .=rejrfhla hehs lSj;a th kdu ud;%hla muKs'
wdpd¾h uka le,Efõ Ôj;a ùug b;du;a iqÿiq f,i YdÍßl udkisl
ilia ùula we;s nj lSy' ;u O¾uh ;=<ska isf;a we;s i;=g wiSñ;h'
O¾uh hkq iudêhls' O¾uh we;s is; ks;ru ;Dma;su;ah' iudys;h"
ksrjq,ah' tys iduh rc lrhs' l÷ uqÿka" >k jkdka;r Wkajykafia leu;s
mßirhkah' tys O¾uh is; wrla f.k jdih lrhs' wka whg b.ekaùu
hq;=lula jYfhka ne£ula úkd Wkajykafiag lsisfia;a wkjYHh' O¾ufha
107
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wms O¾ufha isák úg" O¾uh wjfndaO jQ úg" O¾uhg wkqj iaÓr
meje;aula we;s úg f,dal jHjydrh .ek l,n, fkdfõ' úCIsma; fkdfõ'
ÿla f.k fok mialï iqj miqmi fkdhhs' i;=g ikaf;daIh we;af;a O¾uh
wkqj Ôj;a jk whf.a yoj; ;=<h' th wka whf.a yojf;a úoHudk
fkdfõ'
108
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
109
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
túg yS,a odkh i|yd .ug hdug ue,súh' ;uka jykafia w;sYh
mS%;sh N=la;s ú¢;s' tfy;a .fï wysxil ckhdg úYd, mskla w;am;a jk
nj is;+ úg ms~q is`.d hdug is;aúh' tÈk Wkajykafiaf.a weia wer Tjqka
foi neÆy' fjkod ìu n,df.k jä;s' ;uka jykafiaf.a md;%hg wdydr
fnok Tjqka foio" .fï tla frdla ù f.j,a wjg isá ñksik
q oa " l=Kq f.dfâ
fi,a,ï lrk ore ±ßhka o ±l" Tjqka flfrys wiSñ; lreKdjla my<
úh' uq¿ .uu wdf,dalu;a ù we;' ñksiaiq i;=áka ikaf;daIfhka isky
110
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
miqÈk rd;S% kej;;a foaj iuQyhd O¾u Y%jkh msKis jeähy' wyfia
yeu ÈYdfjkau wdliÜG" N+uÜG foújre lKavdhï jYfhka meñfK;s'
yeu fokdu Bfha rd;S% isÿ jQ O¾u Yla;sh .ek m%Yxid l<y' thska úYajh
taldf,dal jQ nj mejiQy' tu lïmkh uq¿ úYajh ;=< foord .sh nj
ie,l<y' ta iu`. wdf,dalh we;sjh' Tõyq fufia mejiQy'
111
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wdOHd;añl iyldßh
;uka jykafiaf.a wjfndaOhg miq iudê iqjfhka .; lrk úg
w;S;fha ie`.ù ;snQ fmr Njhl iyldßh u;lg meñKsfhah' fuf;la l,a
fuu isoêa h wu;l ù ;snKq 's wdpd¾h ukaf.a fuu l:dj rij;a neúka o wms
ieufokdgu fujeks wjia:d we;s nj wjfndaO lsÍugo fujeks Nj mqreÿ
wms miq mi fijke,a,la fuka .uka lrk nj úoyd ±laùugo fuu l:
dj mqia;lhg wvx.= lrñ' fuu mqj; hï úêhlska fkdukd fy<s orõjla
kï Bg uu iudj whÈñ' Tng ±kg;a f;areï hkjd we;s fuu mqj;
wdpd¾h ukaf.a b;du;a úYajdikSh YsIHhskag muKla fy<sl< mqoa.,sl
lreKla nj' uu ,sùug fndfyda ue,s jqfkñ' tfy;a kej; kej;;a th
,sùug we;s wjYH;djh bÈßm;a ù ud uev .;s' tneúka wka;sfï§ fuh
,sùug ;SrKh .;sñ' uu jrola l< nj ms<s.ksñ' tfy;a mdGl Tn ug
iudjqj uekú' ixidr nkaOkhg yiq ù isák wmg Wmam;a;s urK w;frys
/£ isàug we;s fya;= fï mqj; ;=<ska ±l .; yelsfõ'
112
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
wdpd¾h uka t;=ñh .; lrk fuu wd;au Ndjh .ek m%Yak l<y'
t;=ñhg wka Njhkays i;a;ajhka fuka YÍrhla ke;af;a wehs @ ;ud Ôj;a
jkafka tla;rd ishqï foaj f,dalhlh' Wkajykafiag we;s wdYdj ksid bka
ñ§ug fkdleue;s fj;s' ;ud uqK .eiSug Wkajykafia leu;s nj ±k
tys wdjdh'
113
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
114
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
115
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
.ekSug msx we;' wiÍr Tnf.a Ôú;h msx u| jqjo fmr msx we;' uf.a
jdikdjlg Tng O¾uh foaYkd lsÍug wjia:dj ,eî we;' Tng iyh
ù ±ka ;sfnk ÿlska uqojd .ekSug flfkla we;s nj i<ld i;=gq jkak'
fï wdldrfhka i;Hh olskakg yels kï uu i;=gqfjñ' túg Tnf.a ÿla
ke;s ù hhs' O¾uh hkq f,!lsl fohla fkdfõ' lreKdj hkq wkHhka
flfrys fl%daO Wmokakla fkdfõ'ZZ
wiÍr mqo.
a ,hd ksló
a u;a iu`. wdpd¾h uka iudêfhka ke.S isáhy'
mdkaor my muK úh' t<sfjkag lsÜgqh' uq¿ rd;s%hu fkdksod isáhy'
wiÍr mqoa.,hd iu`. meh .Kkla l:d l< nj ±kqKs'
jeä l,la hkag m%:u fuu wiÍr mqoa.,hd kej; fmkS isáhdh'
±ka wEg YÍrhla we;' wE b;du;a ,laIK foj`.kls' tfy;a wdpd¾h
uka flfrys we;s f.!rjh ksid wka foj`.kka fuka iaj¾KdNrKfhka
ieriS ke;'
116
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
fï msx M, úmdl jYfhka fndfyda iem we;s foõ f,dj Wm; ,Èñ'
uf.a is; i;=gg m;a ù we;' fmr ;snQ ffjr fl%dO
a lsij
s la ke;' ug f;areï
.sfha wm ixidßl Ôú;h .; lrK úg ;udf.a lsÜgq [d;Ska" ;ukaf.
a /lshd" ;ukaf.a wdydrdÈh mjd fl;rï iqmßlaIdldÍj mßyrKh l<
hq;= njh' ia;S%" mqreIhka ;u Ôú;h fl;rï iqyoj l=i,;djfhka .;
l< hq;=o úfYaIfhkau iajdñ" Nd¾Hhd iïnkaOh b;du iqyo fkdjQfjd;a
uy;a ÿllg meñfKhs' ulaksido ;u iem ÿla ksrka;rfhkau fnod yod
f.k Ôj;a úh hq;=h' ;u yqiau jqjo ñY% fõ'
117
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
nqÿ oyu fnfy;a T!IO fuks' iir jik i;a;ajhd flf<ia kue;s
Nhdkl" ÿlaÅ;" msvd iys; frda.hlska ks;r fmf<a' fuu frda. iqj l<
118
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
119
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
120
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
121
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
flfiaoehs is;=Ks' túg nqÿ flfkla fyda Y%djl ry;=ka jykafia kula
fmkS isg ilauka lr;s' w; mh b;du;a ;ekam;a f,i yiqrejk wkaou
ishqï f,i úia;r lr;s' iuyr úg Wmfoia fo;s' iuyrúg wdo¾Yh
fohs' iudê Ndjkdjg iqÿiq mhH_xlh fmkakqï lr;s' b;du fyd| ÈYdj
n,d ys§u iy bßhõ meje;aùu úia;r lr;s'
wdpd¾h uka fï ms<ns | iel my< lf<ah' nqoOa ld,Sk NsCIQka jeäysá
NsCIQkag wdpdr meje;a jQfha keoao @ fufia wka whg ie<ls,s fkdl< úg
Ydik úkh rlskafka flfiao @ fï m%ldYkhg ms<s;=r ;u isf;au we;súh'
fï o¾Ykh jQfha iïuq;s ix>hd fkdj mrud¾: ix>hd fj;s' ta ish¨u
fokd w¾y;ajfhka iudk fj;s' Wia my;a jeä uy¿ ms<sfj,la ke;' ta
ish¨u NsCIQka msßisÿ lñka iudkh
122
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
q
wdpd¾h uka OQ;dx. rlsñka Ñhdx udhs ys W;=re m%foaYfha fndfyda
123
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
uq,a ld,fha fufia ieß ierE kuq;a miqj fndfyda wkq.dñlhka tl;=
jQy' wdpd¾h fÜÜ" wdpd¾Hh idka' wdpd¾h L´ Wkajykafia iu`. úáka úg
úiQfjdah' hï ld,hla mqyqKq jQ miq ;ksj úiSug jk fm;a" ñksia wdjdi
ke;s m%foaY tlsfkl b;d wE;ska msysá .ï m%foYd§ ;ekaj,g hejQy'
l÷ nEjqul fyda l÷ uqÿkl úiQy' .ï b;d l=vdh' uq¿ .fïu f.j,a 4
fyda 5la muKs' iuyr .ïj, f.j,a 9 - 10 we;' msKavmd; ,eîug wju
jYfhka m%udKj;a fõ'
ñksia wdjdi fkdue;s fuu >k le,Ej, yqol,dj úiSug wdpd¾h uka
fnfyúka ms%h l<y' ñksiqka ke;s jqjo foõ" nUqka" kd. wd§ wukqIHhska
iu`. Wkajykafia ks;r wdY%h lr;s' tys lsis wuq;a;la ke;' úfoaY NdId
okakd wh úfoaYslhka iu`. tla ù weiqre lrkakdla fuks' Wkajykfia
fï wh iu`. l:d nia lsÍug oCI ksid" Wkajykafiaf.a fï l÷ uqÿka j,
jdih foúh nUqkag b;d jevodhS úh'
124
yoj;la úuqla;shg m;ajqKs
125
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wdpd¾h uka Ñtka udhs l÷lrfha jdih lrK ld,fha wuq;= isoê
a hla
jqks' tjekakla l¾uia:dk NsCIQka w;r isÿ ù ke;' mdGl Tn ug iudj
fokq uekj' fujeks isoaëka wmg jeo.;a jkafka ñksia .;s iajNdjh
y÷kd .eksugh' fuu l:dj l¾uia:dk NsCIQka w;r muKla mej;=kls'
wdpd¾h ukaf.a m%;sls%hdj ;SrKd;aul úh' tys úiQ tla;rd jeä uy¿ ia:
úr kula fuu mqj; úia;r l<y'
126
4
hH
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
tÈk rd;S% mqreÿ mßÈ wdpd¾h uka NsCIQka jykafia,d .ek fufkys
lrK úg fuu isoaêh ÿgy' jYS lD; jQ wdorhlska uq,d ù isák nj;a
ìfhka ieflka ;u is;e`.s okS hehs w;sYh lkiai,a,lg m;a ù we;s
nj;a ÿgqfõh' NsCIqj ? t<sjk ;=re;a fkdksod fuu is;sú,s j, ksu.akj
isà' miqod Wfoa wdpd¾h uka fï NsCIqjg lsisjla fkdlSfõh' Tyqf.a iel
ìh ;j ;j;a W;aikak jk neúks' Wkajykafia ÿgq muKska NsCIqj wêl
lïmkfhka fjõ,d .sfhah' wdpd¾h uka b;d ikaiqkaj isky my< l<y'
lsisjla fkdokakdla fuks' msKavmd; hk fõ,dfõ l:d lsÍug wjia:djla
,nd fufia lSy'
jdä ù je<÷fõh' wdpd¾h uka fkdokakdla fia isg miqj wdor lreKd-
fjka jpk lSmhla l:d lr Wkajykafiaf.a n,j;a miq;eú,a, wiajeiSh'
Wkajykaia wka NsCIQka iu`. je<ª kuq;a th jHdc fmkqula muKs' b;d
iaj,amhla je<÷fõ wks;a NsCIqkg
a wdpdrYS,j
S h' lEu reÑhla ke;' t;rï
udkisl mSvkhl m;a ù we;' tÈk ijia hdufha Wkajykafia iu`. iak-
dkh msKsi .sh wks;a NsCIqj tkï fuu l:d mqj; miqj wm iu`. úia;r
l< NsCIqj" ielhg m;a ù fuu isoaêh .ek úuiSh' wdpd¾h uka wehs fï
f,i tu NsCIqjg úfYaIhla olajkafka @ fujekakla óg fmr isÿ ù ke;'
Wkajykafia tu NsCIqjf.a Ndjkd ÈhqKjq ±l iqÿiq f,i Wkkaÿ lr;a hehs
is;Sh' tfia is;d tu NsCIqjf.ka Ndjkd ÈhqKqj ms<sn| úuiSh' zzwdpd¾h
uka Tn msKavmd;h msKsi fkdhkag lSfõ Tn W.% f,i Ndjkdfõ fhfok
ksido @ lreKdlr fuh ug lshkak'ZZ
hy¿ NsCIqj kej; kej;;a isÿ jQ foa l=ula±hs weiQ kuq;a ms<s;=r
fkdÿks' zzwdpd¾h uka uyd ÿ¾j, fudav mqoa.,fhl= f,i Tnj ±lafla
wehs±ZZhs weiSh' neßu ;ek fufia lSy' zzfï ms<sn| wdpd¾h ukag lshkag
Wjukd ke;' Wkajykafia th okS' ug jvd ud .ek Wkajykafia okS' ug
,eÊcd Nh we;' Wkajykafiag uQk §ug fkdyelsh' Bfha wms .,a m¾j;
wi, ;gdlfha kdk úg wuq;= fohla ÿgqjd u;lo @
132
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
uf.a isys uq,dúh' ? t<sjk ;=re;a kskaola ke;' ;ju;a fuu úldr is;
flfrys ud ;Èka ne£ we;' fudkjd lrkag±hs fkdoksñ' Tn jykaig
yels kï ug Wmldr lrkak'ZZ
133
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
134
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
135
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
tÈk rd;sf
% ha wdpd¾h uka ;u Y%djlhka ms<n
s | úuiSula l<y' miqod
Wfoa yS,a odkhg jeä wjia:dfõ§ kjl NsCIqj .ek l:d l<y'
136
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
.eiS n,d yqkay' wdpd¾h uka kjl NsCIqj foig yeÍ zzwehs Tn tfia
r`. ±lajqfha @ ulaksid tfia yeiqrefKao @ we;s hka;ï ug myr fkdÿka
tl'ZZ hhs mejiQy'
137
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
zzud .sys ld,fha tfia l< kuq;a ±ka lrkafka ke;'ZZ ud uyK jQ
miq u,, lS%vd keje;ajQjd'ZZ hs lSy'
138
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
139
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
YÍrh iqKq úiqKq ù .sh;a - tkï iïuq;sh wfydais jqj;a is; ta ms<sn|
fkdokS' fuh b;du n,j;a iudê ;;a;ajhls' fuh fufia jqjo ksfrdaO
iudm;a;sh ;djld,sl ;;a;ajhls' th ;o kskaola n÷h' isysk ke;s ;o
kskafoa miqfjk úg hfula lsisjla fkdokS' wjÈ jQ úg YdÍßl udkisl
ls%hdldß;ajh ±fka'
uq, isgu fuu f.%da;sl ñksiaiq Y%oaOd nqoaêhla ke;s neúka odk ud-
140
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
kdÈh fkdoks;s' NsCIQka ms<sn| iel my< lr;s' tÈk iji .ïuq,doEkshd
nïnq glh kdo lr uq¿ .u tla /ia l<y' wdpd¾h uka iy wks;a NsCIqj
.ek l:d lrñka zzhïlsis fldá j¾.hla fjia j,df.k weú;a le,Efõ
isá;s' l=uk f.%da;%h ±hs fkdoks;s' tfy;a úYajdi l< fkdyelsheZhs
lSy' zztu le,hg or msKsi fyda .eyeKq iy <uhs fkd hd hq;=hs' msßñ
.sfhd;a ksis fia wdhqO /f.k .sh hq;=hs' tu fldá ±ä m%ydrhla t,a,
l< yelsh'ZZ hkdÈ jYfhks'
.,a.=yd fyda .sß fy,a wdÈ lsis wdjrkhla ke;s neúka .ia hg ?
oj,a .; lsÍug isÿúh' jeis ld,h b;d ÿIalrh' uq¿ oji Odrdksmd;
141
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
jeis lvd yef,a' jeiai kej;S álla úh,S .sh úg jy,lg iqÿiq ;Kfld<
úh,s fld< fidhñka f.dia hka;ï fkdf;ó isákakg mshiaila ;kd
.;ay' wju jYfhka oji .; lsÍug muKla th iEfya' ;o j¾Idj uev
meje;aùug frÈ j,ska ueiQ jg wdjrKhla we;' tys ;=< tla flfkl=g
muKla ys¢h yelsh' th l+vdrula jeks l+vhg iúlr ;sfí' fuhska hïl-
sis wdjrKhla ,efí' ks;ru l÷ uqÿkaj,ska tk iq<`. pKav udre;hls'
l+vdru leã b.s,S hhs' isjqre msßlr f;;a nß fõ' oj,a ld,fha kï hï
ms<shula fiùug yelsh' tfy;a rd;S% ld,h kï lsh fkdyels ;rï úk-
dYhls' mqÿu wiykhls'
YS; ie~ iq<x .ia w;= .;s f.k h;s' ìhxlr Yíoh is; lïmd
lrhs' fldhs fudfydf;a urKhg m;afõ±hs fkdokS' jeiai" iq<`." YS;,"
rd;s%h >k w÷r we;' leã ì£ hk iqkanqka leU,s ta fï w; yud hhs'
l=i.skak" msmdiho n,j;ah' W!IaK ld,ho t;rï ÿIalrh' fï ish,a,
bjiqfõ .fï ñksiqkaf.a iel ìh ÿre lsÍugh' fndk j;=r fla;,h mqrjd
.ekSu fndfyda wE; l÷ mduq,g hd hq;=h' fï ish¨ ÿla uOHfha .fï
ñksiaiq lsisu ie<ls,a,la fkdolaj;s'
142
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
jr T;a;= fiùfï fhfo;s' udi .Kkdjla Tjqka fjfyig m;a jqjo tlu
je/oaola fkdols;s'
143
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
nqfoOd hkq ;=ka f,dalfha b;du jákd ueKsl' ta ueKsl ;=<ska uq¿
;=ka f,dalhu olskjd' Tng mq¿jka kï th fidhd fokag fndfydu fyd|hs'
túg wms ish¨ fokdgu blauKska myiqfjka nqfoOd fidhd .; yels'
brE ishla odylg;a jvd wdf,dalu;a' brg neye foaj f,dal wmdh
f,dalj,g wdf,dalh fokag' kuq;a nqfoOdg mq¿jks yeu ;eku wdf,dalh
hjkag'
144
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
fyd,auka wj;dr nhhs nqfoOdj fidhk whg mjd' fidhd .kag neß jqK;a"
fidhk whg mjd nhhs' fï nqoaO r;akh fudk mdgo @
145
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
Tyq wdpd¾h uka fj; f.dia ;ud ÿgq woaN+; isyskh .ek ;u isf;a
we;s mS%;s iqL tl`.;dj ms<sn| lSy' wdpd¾h uka Tyqg OHdk lsÍug ;j
;j;a Wmfoia ÿks' Tyqf.a ÈhqKjq b;d blauKska jeã .sfhah' Tyqg mrÑ;a;
úcdkkh my< úh' Tyq th ;u .eñ NdIdfjka lshd isáhy' ;ud ,enQ
;;a;ajh .ek meyeÈ,s ke;'
fuu ñksidf.a is; ;=< O¾uh my<ùu ms<sn| mqj; blauKska uq¿
.u mqrdu me;sÍ .sfhah' ish¨ fokdu zznqfoOdZZ Ndjkdj l<y' l=vd ±re
±ßhka mjd l<y' wdpd¾h uka flfrys Y%oO a dj buy;a úh' Wkajykafiaf.
a b.ekaùï .ek f.!rj l<y' lsisfjla fjiaj<d .;a fldá .ek kej;
l:d fkdl<y' ñka miq tu ñksid wdpd¾h ukaf.a md;%h msKav md;fhka
miq Èkm;d tu wdrKH fiakdikhg /f.k .sfhah' odkfhka miq Tyq
Ndjkd lugyka .;af;ah' hï Èfkl Tyqg jev we;akï ;ukag tkag
neß nj lshd mKsúvhla jhs' tu f.%da;sl ñksiqka w;frka iEfyk fofkla
Ndjkdjg mqreÿ jqKs' tfy;a ta m%:u mqoa.,hd fuka id¾:l fkdùh'
146
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
jeäfhka .,d ths' lsisjla fkdwidu Woõ Wmldr lr;a' .fï ñksiaiq
tl;= ù ilauka u¿jla ;ekQy' me,la b¢ l<y' wdydr je<£ug ueiaila
iE÷y' Woõ lsÍug wd wh jdo l<y' wjuka l<y' m%Yak l<y' l:d
ny l<y'
zzwr ilauka u¿j n,kak' ;Kfld< j,a me<Eá j,ska jeiS we;'
tu le,Efõ weúÈkafka j,a W!frla úh hq;=hs Tn tkuq;a tysu weúÈhs'
Th u¿j l=ulg±hs weiQúg ke;s jQ zznqfoOdZZ fiùug hehs mji;s' Tn
weia mshdf.k bkafka wehs±hs weiQúg - ke;s jQ nqfoOd fidhñZZhs lshhs'
Tn jykafia fY%aIag wdpd¾hjrfhls' tfy;a ta nj fkdlshkafka wehs @
Tn wuq;= mqoa.,fhla' ta jqK;a ta .;s.=K wms wf.a lrkjd' Tn jykafia
ksod .kafka mqialdmq úh<s fld< frdvq j,ska iEÿ ueiail Tn jykafia
fuys udi oyhla muK fufia ÿla ú¢kafka wehs @ fuh W!re fldgqjla
jf.a' fuh olsk úg wmg b;d ÿla we;s ù w~kak ysf;kjd' wms uyd
fudavfhda /,la' wms ish¨ fokdu fudav jqKd' Tn jykafia fï ;rï jákd
mqoa.,fhla nj wms okafka keye' iuyre fpdaokd l<d fkdfhla jerÈ u;
wkqj' ish¨ fokdu ta ksid fmd<Ujd .;a;d' wms iel l<d' wms%h l<d'
kuq;a ±ka wmsg fyd|g úYajdihs' wms .re lrkjd' fï l÷lr f.%da;s%l
ñksiaiq hfula úYajdi lrk úg th Wmßu jYfhka lrhs' yoj;skau
Nla;sh mqo lrhs' ta whf.a ys;j;alï wiSñ;h' ;u Ôú;h mrÿjg ;nd
mß;Hd. lr;a' ;uka yojf;a ord.;a foa fjkia fkdlr;a' álska ál
wdpd¾h uka Tjqkaf.a Ndjkdj ÈhqKq lsÍug Wmfoia ÿKs'
147
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
lSm úgla wdpd¾h uka bjiSfuka lreKq meyeÈ,s l<y' túg Tõyq
u|la ikaiqka jQy' Wkajykafia hkag kslauqK úg kej;;a ta wdldrfh-
kau ÿj weú;a w,a,d .;ay' fufia meh .Kkla .; úh' uq¿ le,hu
Yíoh fodaxldr ÿks' udkisl wdndê;hka fukao flda, ikakshla fukao
Tjqkaf.a je<mSu n,d isákakg uy;a ÿlls' fjia j,d.;a fldá .ek
u;lhlaj;a ke;' we;af;a yo m;af,ka mek k.sk wdor Nla;shls' w;s
W;a;u mqreIfhl=g lrK mQcd Wmydrhls' uy ñksiaiq y~d je<mqky'
l%ufhka y~ jeã f.dia uyd Yíohlska ish,a, tlúg lE .id zzhkag
tmdZZ hhs lSy' zzwfma mmqj me<S uef¾ùZZ zzbjikag neyeZZ wka;sfï§
tfykï blauKska .syska tkag hehs lSy'
148
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
149
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
150
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
wehs ke;af;a @ uf.a YÍrh .efykafka keye' kuq;a uf.a is; Nhska
.efykjd' yqiau .kag;a neß fjkjd æ Wkajykafiag we;af;kau mrÑ;a;
úPdkkh we;' th ug Tmamq ù we;' WodyrK úáka úg uu yqol,dj
hdug is;=fjñ' miqod Wfoa Wkajykafia ud ÿg ú.i fyd| nekqula nkshs'
zzblsõ Tn hkafka ljodo @ZZ Th fldfya .sh;a fï ;rï fyd| keye' Tng
ud iu`. úiSu jvd;a fhda.H fõ fufia uf.a is;=ú,s oks;s' zzfufya ys¢ñka
O¾uh weiSu jvd fyd|hs - Th ;ksj hkjdg jvdZZ fufia ud hkjdg
lsisfia;a leu;s fkdjQy' ud tfia .sfhd;a uf.a Ndjkd ukisldrh my;
niS hehs is;+y' tneúka ks;ru ud r|jd .ekSug W;aidy l<y'
uu ú.i ne¨fjñ' tys wdpd¾ uka isá;s' tys ÿjf.dia je| f.!rj
mj;ajd tys wd ldrKh úpdf<ñ' Wkajykafia meñKsfha ud tlalr f.k
hkag hehs mejiSh' Bg fmr Èk tys jäk nj Wkjykafia oks;s' zzljqre
151
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
m%n, úÊcd
l÷lrfha f.%da;sl ñksiaiq wdpd¾h uka ms<sn| fkdfhla f,i is;+y'
jfrl Wkajykafia <`. wj;dr fyd,auka ÿre lrK m%n, úÊcd we;ehs
is;+y' bkamiq Wkajykafia yuq ù tjeks úÊcdjla wef;d;a ;ukag th
,nd .kag l;sld l<y'
152
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
153
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
oud wdpd¾h ukaf.ka wdYs¾jdo ,n;s' ish¿ fokdu tlúg idOqldr §ug
Wkajykafia mqreÿ l<y' Yío k.d fok idOqldr kdoh foaj f,dalj,
/õ ms<s/õ ÿKs' foújre wkqfudaoka fj;s' ieuodu f.%da;s%lfhda fufia
uy y`äka idOqldr ÿkay' rd;s% ld,fha foúhka iu`. l:dlrK úg tu
Yíoh wE; foaj f,dalj,g weiqk nj foúfhda wdpd¾h uka yg lSy' fï
Yíoh wid foújre wdpd¾h uka fï m<df;a jik njg okS'
foújre iuQy jYfhka wjq;a wdpd¾h uka iu`. l:d lr;a' fuu
lKavdhfï kdhlfhla we;' tla tla ;rd;srfï foújre we;' iuyre
N=ïuÜG fyj;a N+ñh wdYs%;h b;d ÿr neyer fyda <`. md; wh fj;s'
fn!oaO fmd;a m;aj, i|yka mßÈ fndfyda ÈjH f,dal wdldyfha we;' ta
wdliÜG foújre fj;s' foújre ;uka jykafia ±lSug tk nj Wkajyka-
fia l<skau oks;s' rd;S% 2 g fyda 3 g tk nj o;aúg l,ska kskaog f.dia
úfõl .ks;s' kskafoka msìo kshu fõ,djg iudêhg m;afj;s' uOHu
rd;s%fha tkafka kï È.gu iudê.; fõ' fuh fowdldrhlska isÿfõ' m%:
ufhka ;o iudêhlg iujeÈ iqj ú¢ñka YÍr mSvd ixis÷j;s' kshu
fõ,dj meñKsúg iqÿiq iudêhlska wuq;; a ka ms<.
s ks;'s foújre ±ka meñK
we;ehs oks;s' ;du wE; foajf,dalj,ska .uka lrK nj fyda oks;s' ta wh
ms<sf.k Wkajykafia WÑ; f;audjlska O¾uh foaYkd lr;s' by< OHdk
j,g iu jeÿk úg foúhkag yuqùug fkdyelsh' idudkH ñksia ukig
b;d l<d;=rlska foúhkag yuqfõ' tfy;a iudê .; jQ úg wukqIHhka
f,fyisfhka wruqKq fõ' fndfyda úg Wmpdr iudêfhka fuh isÿfõ'
154
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
155
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
156
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
Ñhdx udhs l÷lrh wdpd¾h ukaf.a ldh Ñ;a; úfõlhg iqÿiq úh'
tneúka ks;ru Ndjkdfõ fhÿky' O¾uh is; ;=<g .,d tau ksid ks;r
iem myiqfjka isáhy' leu;s ;dla l,a Ndjkd l< yelsh' Wkajykafia
ksfrda.sj" ksoyfia tys jdih l<y' rd;s% ld,fha tk foújre b;du msßisÿ
YsIag .;s mej;=ï we;s wh ksid lsisu lrorhla ke;' ijia hdufha .fï
ñksiqkag O¾uh lshd ÿkay' rd;S% 7g muK NsCIQka jykafia,d meñfK;s'
ish¨u YsIH NsCIQka is;a iudê lrf.k we;' m[a[dj hï hï ;rñka
ÈhqKq ù we;' u.M, i|yd ù¾Hh lrñka m%;sm;a;sfha ne£ we;s neúka
Wkajykafiag fjfyila ke;'
157
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
158
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
159
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wdpd¾h uyd f:dx ila túg wdpd¾h L´g iroï l<y' Tn jyka-
fiaf.a jpk wid we;d fu,a, jqkd yßhg ukqIHfhla jf.a' zzf,dl= whshd
wms Nhhs' wmsg hkag mdr fokak'ZZ W! ta jpkhg wjk; jqkd' i;=gq jqkd'
/jgqkd' kuq;a fï u,a,s yßu woCIhs' l=fâ ñg .ia.=ïNfha ysrlr .;a;d
fudk úêhgj;a .,jd .kag neye' f,dl= whshd <`.u bkag jqkd' tfy;a
uf.a yoj; iamkaokh kj;S' uy;a fjfyilg m;ajqkd' fldhs fudfydf;a
Tijd fmdf<dfõ .ihs±hs is;=kd'ZZ fï wid isá wdpd¾h uka fufia lSy'
uq,§ we;d Nh jqkd' ta ksid tljru yereKd' urkaghs is;=fõ' tfy;a ly
isjqre ±l meyeÿkd' Tyq NsCIQka jykafia,d ±l mqreÿhs' uf.a whs;slre
NsCIQka jykaafia,dg wjk; ùug mqreÿ lr we;' b;ska wdpd¾h L´ f,dl=
whshd lshd l:d l<du i;=gq ù mdr ÿkakd'
zzuu tfia weiqfõ úfkdaohgj;a wmg myr fokag is;=jdo @ZZ zzTn
jykafiag wiajdNdúl uk#l,ams;hla we;' uyd f:dx fila Tn jykafia
160
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
leu;shs fufia m%Yak lrkag' is;kag" tfy;a fujeks fnd<| foa .ek
fkdis;d O¾uh ms<sn| m%Yak lrkak túg Tn ish¨ ÿla ;rKh lrdú'
kuq;a Tn jykafia idudkH ñksiaiq jf.a ld,h kdia;s lrkjd lsis jeo.;a
fohla .ek fkdfõ fï m%ldY lrkafka' Tn t<sjk ;=re;a fï i;d .eko
is;kafka @ O¾uh .ek lsis ;elSula keyeZZ
bkamiq wdpd¾Hh uyd f:dx ila we;d .ek weiqfõ ke;' kej;
weiqfjd;a óg;a jvd ;rjgq lrhs hk ìfhks'
wdpd¾h ukaf.a tla mqreoaola we;' tkï i;=ka" ñksiqka u.§ yuq jQ
úg Wkajykafia miqmi f.k hduh' ta ksid NsCIQka jykafia,d ms~q is`.
d hk úg jvd isys kqjKska h;s' tla Èkla Wia y`äka Wkajykafia l;d
l<y' tla l=vd jiq meáfhla Wf.a uj jgd ÿjñka fi,a,ï lrhs' NsCIQka
jykafia,d jäk nj Tyq ÿgqfõ ke;' b;du lsÜgq jQ úg ±l ú.i uõ
<`.g ÿj .sfhah' Nhska ie`. ù Wkajykafia,d foi ne¨fõh' t<fok o
NsCIQka jykafia,d ÿgy' kuq;a lsis ìhla iella fkdùh' kuq;a megjd
ujg ;=re,a ù ìhm;a ù isà' wdpd¾h uka fï uj iy meáhd .ek l:
d lf<ah'
161
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
162
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
fh!jk uoh
l,d;=rlska ;uka jykafiaf.a YsIHhka oCI f,i Ndjkd lrñka
Wiia m%;sM, ,nd.;a wh fõ kï" Wkajykafia iqyo ,S,dfjka i;=gq idóÑ
fj;a' túg t;rï ;o ±ä .;s fkdmdhs' tfy;a fudfyd;lska ta .;sh
fjkia úh yelsh' Wkajykafiaf.a yeisÍu fudfyd;ska fjkia fõ' iEu
mqoa.,hdg úfYaI;ajhla olS' YsIHfhda Wkajykafiaf.a CIKsl m%;sls%hd
.ek úiauhg m;afj;s' hï isoaêhla ta fudfydf;au wjOdrKh lrñka
blauka W;a;r imh;s'
163
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
cEkag l:d lrkag neß ;rï fjfyi we;' fu,ylg ueß,d we;s'
ud;a ;j állska ueÍ jefgkjd' fufia lshd ukaf.a w;ska weof.k fõÈld-
fjka nei .;s' oyila fokd úiañ;j n,d isáhy' Tyq uka weof.k ÿjkag
jqks' .fï udhsug wdmiq ukag isysika ke;' wïudg flfiao @ jyf,a ke.
f.k wïud fudllao lf<a @ uu okafka keye' fldfydu jegqKo lshd wE
lE .iñka ìu isáfha' uu ÿjf.k wdj Tn fidhkag'
164
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
tod uka iy ceka fofokdu rd;S% fmd, .ek is;ñka ÿla jqy'
165
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
166
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
yoj; hkq f,dalfha we;s b;du jákd jia;=j nj wdpd¾h uka ks;r
lshhs' yoj; wYsIag" wiNH jQ úg wjg mßirh ¥IKh fõ' l=Kq jQ fohla
ksid wjg m%foaYh wmsßisÿ jkakdla fuks' fujeks ¥Is; ukia ksid O¾uh
jqjo flf<fia O¾uh w;s mßY=oaO jqjo tjeks ¥Is; uki ksid wmsßisÿ
fõ' iqÿ msßisÿ jia;%hla uv .dkakdla fuks' ÿiaYS, mqoa.,fhla O¾uh
foaYkd lrk úg tys lsis m%;sM,hla ke;' wYsCIs; oro~q kSp ñksiai
O¾uh fl;rï W;=ï jqjo" woykafka ta kSp fkdirema wkaough' ta whg
O¾ufha lsis M,la ke;' fn!oaOhka jYfhka f,dalhdg m%o¾Ykh lr;s'
;uka ta O¾uh wkq.ukh fkdlr;s'
167
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
lsÍu ksid orejka yd foudmshka úreoaO fõ' Okh whq;= f,i kS;s úfrdaëj
imh;s' kS;s m;sfhda kS;s lv lr;s' wdKavqfõ ks,OdÍyq ;u rg jeishdg
iqN fi; msKsi ls%hd fkdlr;s' ta wh jxpkslh' ñksidf.a i;=rka fuks'
zzjro wef;d;aZZ tys lsisu jákdlula ke;' ñksid m%md;hg m;afõ'
wfma jerÈ ksid wfma úkaokh flfia fj;;a tys wksIaG úmdl ke;s
l< fkdyelsh' fï jeroao isÿjkafka yojf;ah' th ;u ukia yg .kakd
jrols' tys úmdl ÿla f.k foa' wms jrola l< úg tys we;sjk ÿla úmdl
wmguh' jrola lr tys úmdl j,ska .e,ù hdug fndfyda fokd is;;s'
th l< fkdyel' ljod kuq;a tu úmdl ;ukag ú¢kakg fõ' fuh úYaj
O¾u;djhls' tneúka jro flfrys uOHia: ùu" WodiSk ùu" fkdie<lSu"
wu;l lsÍu ksid mqo.a ,sl w,dN ydksj,g m;afõ' th fï wd;aufha§u M,
úmdl foa' fï i;H;djh fkdi<ld ÈhqKq ùfï u`. fiùu fijke,a,la
w,a,kag hdula jeksh' ñksid ;=< wúoHdfjka yd fudayfhka uq,dùula
isÿfõ' Ydikh hkq tjeks uq,djla fkdfõ' Ydikh rlsk flfkla tu
ud¾.fhka neyer jQ úg ;udg ,efnk ÿ¾úmdl Ydikfha jrola fkdfõ'
th ;ukaf.au j, lmd .ekSuls' bka ñ§ula ke;' Ydikh ljo;a msßisÿh'
fkdfjkiah' ksjerÈh' Ydikh" yiak" iiak fyj;a mKsúvh hk w¾:h
we;' ish¨ nqÿjrekaf.a mKsúvh thu fõ' zzt;x nqoaodkx idikxZZ
168
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
wdpd¾h uka Tjqkag O¾uh foaYkd l<y' miq.sh foa .ek ;efjkag
tmd' ta .ek lsisfohla lrkag neye' ys;=jdg jevla ke;' Trf,daiqj
wdmiq lerlSula jeksh' tfia is;Su ksid uy;a jQ ÿl" Nh" iel yg .kS'
wiykh we;sfõ' fl;rï m%d¾:kd l<;a fkd,efí' wkd.;h .ek is;Suo
jerÈhs' wkd.;h ;du weú;a ke;' tneúka w;S;h yd wkd.;h w;a
yßkak' j¾;udkfha muKla hula l< yelsfõ'
169
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
j,ska jevla ke;' fyd| foa lrk" ish¨ fokdu f.ks hkafka msx muKhs'
;uka ÿka fN!;sl foa f.ks hkafka ke;' mkai,la" NsCIq wdjdihla" Ndjkd
Yd,djla" j;=r gexlshla" fmdÿ f.dvke.s,a,la fyda hïlsis øjHuh fohla
wdÈh ndysr jia;+kah' tajd §ug we;s fÉ;kdj ksid ;u ukfia msx is;a
we;sfõ' tys úmdl Tn f.k h;s' øjHuh foa l,la hk úg úkdY ù hhs'
fïjd øjH muKs' tys foaj f,dalhla fyda wmdhla ke;' tajd ÿka fÉ;kdfõ
l=i, l¾u yg .kS' tys úmdl f.k h;s'
oka §ug we;s leue;a;" uykaish ksid ;u isf;a l=i,a we;sfõ' tys
fÉ;kdj fyd| neúks' yoj; .=Kj;ah" yojf;a msx /iafõ' yoj;;a
foaj f,dalh fõ' ksjk fõ' u.a.M, fõ' fï ish,a, we;s jkafka yojf;a
fyj;a isf;a'
3' iajdñ Nd¾Hhd ¥ ore udmsh wd§ka tlsfkldg wdor lr;s' ;udf.a
wdorjka;hska wka wh meyer .kakjdg wlue;s fj;s' ta ta whf.a mqo.
a ,sl
whs;sh .re l< hq;=h' iajdñ Nd¾Hdjka wka wh iu`. wkdpdrfha yeisÍu
uy;a ÿla fokakls' th uy;a mdm l¾uhls'
170
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
wdpd¾h uka O¾u foaYkd lrñka n,j;a ye`.Sï" Woafõ. wdfõ. w;s
lr .ekSu kqiqÿiq nj;a th urKdikak fudfydf;a§ n,mdk nj;a myod
ÿkay' hfula iu`. we;s lr.;a fma%u iïnkaO;d fyda ffjr" fl%daO" m<s.
ekSï jeks n,j;a wdfõ. is; w,a,d .ks;a pq;s is; ;u lh w;a yßk úg
fujeks Woafõ.hka isysm;a jqjfyd;a B<`. wd;auh wmdh" f,dal" hCI"
fma%; fyda ;sßika wd§ ÿCÅ; ;;a;ajhg m;afõ'
171
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
172
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
173
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fujeks ksñ;a;la ñka fmr fkdÈgq úrE neúka wdpd¾h uka fï ms<n
s |
úpdÍula l<y' fuys w¾: folls' tl Wkajykafiaf.a msßksùfuka miq
;reK NsCIQka fokula ksjka wjfndaO lr;s' fol iu: úmiaikd Ndjkdj
ry;=ka jykafia,d mßksùu olajd Ndjkd lr;s' iu:-úmiaikdj fuu
wjidk ld,h f;la Wkajykafia,df.a m%;sm;a;shls' ulaksido h;a is;
iy mxpialkaOhkaf.a meje;au yd tlsfkl iïnkaëlrKh wjYH fõ'
urKh fyj;a mßks¾jdKfha§ fï hemSu wjika fõ' f,!lsl mxpialkaOh"
f,daflda;a;r is; yd we;s iïnkaOh" hemSu kj;S' túg iudê úmiaikd
kj;S' fjk;a f,!lsl foa fuka wfydais fõ' ñkamiq lsj hq;a;la ke;'
hfula ;ud ke.S isá we;d miaig f.dia .,a .=ydjg lvd f.k hk úg
fndfyda fihska NS;shlg m;ajkjd we;' tfy;a wdpd¾h uka ta foi n,d
fkdie,S isáhy' tu ;reK NsCIQka ksjka wjfndaO lrK ksid Wkajykaaf-
iag mS%;shla úh' th isÿjkafka Wkajykafiaf.a msßksjka ld,fha§h' ;uka
jykafia msßksùu .ek l:d lf<a th j¾;udkfha isÿ fjñka mj;skakdla
fuks' fuh úiauh ckl nj wdpd¾h uka mejiqfõh'
uf.a isf;a ;snQ ielh ±ka ;=kS ù we;' tfyhska Tnf.a wjOdrKh
msKsi fï isoaêh ,Sfjñ' hï jrola wef;d;a iudjqj uekj' fujeks lreKq
l:d lrkafka b;d lsÜgq iïnkaOhla we;s .=re f.da, msßi w;r muKs'
túg ydkshla fkdfõ' ud fï ms<sn| ,sùu .ek úfõpkhg ,lajk nj
174
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
175
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
jqjo msx ,nd .ks;s' ta whf.a l¾u úmdl wkqj iuyr fma%;hskag ldf.ka
jqjo msx ,nd .; yelsh' tfy;a iuyre ;u {d;Skaf.ka ta whg mejrE
msx muKla ,nd .; yelsfõ'
wdpd¾h uka Tyq ksYam%Nd l<y' Tn lshk foa l< úg wms fof.
d,af,du wkd: fj;s' fujeks foa m%isoaOj l:d lsÍu iqÿiq ke;' tfia lS
l< uu iy wksl=;a NsCIQyq msiaika fj;s' túg fuh msiaiq wdY%uhla fjhs'
nqoaO Ydikh m%{dj fmr±ß fldg we;' th ;ud úiska wjfndaO l<
hq;a;ls' Tn jykafia lshk foa m%{d f.dapro ke;fyd;a fudayh weiqre
176
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
lr;ao @ fujeks foa is;Su mjd msiaiqjls' lSu .ek lshkq lsu @ ñksiaiq
fujeks foa weiqj;a wmf.a lSu ksid wms úkdY fjuq'
177
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
Bg ms<;
s r
= e jYfhka wdpd¾h uka fufia mejiSh' Tn ±ka ms<s .kakjd
kqjKe;s wdo¾Yu;a mqoa.,fhl=f.a u`. fmkaùu wjYH nj' tfia kï
Tn ms<sfj;a rlsk NsCIqjla jYfhka ù¾hh jeäh hq;af;a l=ula msKsio
@ wdOHd;añl .=K kqjK ;lafiare lsÍug fkdyelsh' tneúka b;d oCI
whg muKla fï Ydik m%;smodj f.k .sh yelsh' olaIlu hkq f,dalh
úkdY uqLhg m;a lrjk f,dalh uq,d lrk olaIlu fkdfõ' olaIlu
hkq iQCIu nqoaêhlska ;ud .kakd ;SrK fN!;sl wOHd;añl iqjh msKsi
fhduq lsÍuhs' wd¾h wIagdx.sl ud¾.fha i|yka uq,a wx. fol iïud
178
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
ÈÜá" iïud ixlmam .ek oCI ùuhs' fujeks wx. imqrd ,kafka iuHla
{dkhla we;s wh úisks'
179
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
uf.a YsIHhka fudayfhka uq,d ù fkdfhla foa .ek we,S .eà jdih lrkq
±lSug leu;s fkdfjñ' wd;au ;Dma;sfhka ue,s lñka ;u jev lghq;=
meyer yrñka isákjd ±lSug wlue;s fjñ' tneúka ;u jev lghq;=
ish,a,u i;=áka i;s" m[a[dfjka l< hq;=hs'
iir ÿla ;rKh lsÍug .kakd jEhu W;=ï u jEhuls' iir ÿla
blauùu ;rï wudre fjk lsis fohla ke;' ;u Ôú; mQcdfjka ms<sfj;a
/lsh hq;=hs' flf<ia ksid Tn kej; kej;;a mrdch fõ' fjk;a jevla
fuka fuh wdjdg .shdg" h,g uyg l< yels fohla fkdfõ' ieflka"
nfhka l< yels fkdfõ' Tng taldka; iem; jQ ksjk ,nd .ekSug kï
Ôú; mß;Hd.fhka O¾uhg wkqj úish hq;=hs' fjk wka l%uhla ke;'
Ôú;h mQcd lr ksjk ,eìh hq;=h' túg Tn kej; Wmam;a;sfhka ñfoa'
180
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
ksoyi ,eîuhs' zz;uka ;ju ;reKhs ;n fndfyda l,a we;'ZZ wd§ jYfhka
is;ñka jerÈ iys; m%;sm;a;s rlsk NsCIqj fujeks jerÈ u; w;a yeßh
hq;=h' ;u is; yd lh muKla wruqKq lrñka wkqka fyda ndysr foa .ek
is;Su w;ayeßh hq;=hs' isf;a ks;ru O¾uh rc l< hq;=h' túg flf<ia
ksid we;sjk úI iukh fõ' ks;ru isf;a wO¾uh rc lrk úg flf<ia
me;sÍ b;sÍ f.dia uq¿ .; is; frda.d;=r flf¾' fudayh rc lrñka ÿla
yg .kS' iir §¾> fõ' wl=i, úmdl miqmi .uka lrhs' túg f,dalh
mqrd fyd,auka lrK ÿla .sks j,ska ñ§ula ke;'
jfrl wdpd¾h uka iy NsCIQka ;=ka y;r kula wE; m<d;l .,a
.=ydjl jdih msKsi meñK fo;=ka Èkla .; jQ úg Wkajykafiaf.a iudê
is;g Wia l÷ uqokl msysá úYd, ,CIK .,a .=ydjla Èiaúh' w;S;fha
181
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fndfyda mfia nqÿ jreka jykafia,d tys jdih l< nj lSy' tfy;a tys hdu
wiSreh' uyd l÷ ksid msKavmd; lsÍug fkdyelsh' tfy;a tu NsCIQkag
tys f.dia n,kag hehs lshd wdydr m%udKhla /f.k .sh hq;= njo lSy'
tu NsCIqka .fï ñksiqka lSm fofkla iu`. tu lkaog kex.y' l÷ uq÷k
b;du ,CIK mßirhls' .,a .=ydj Wkajykafia lS mßÈ ruKSh mßisÿ
;ekls' ta NsCIQka tysu /£ Ndjkd lsÍug leu;s jQy' tfy;a wdydr ke;s
neúka wdpd¾h uka yuqùug meñKshy'
182
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
183
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
,S,dfjka ilauka lrk úgh' Wkajykafia ;j;a fyñka wäh ;shñka ilauka
l<y' tkuq;a kd.hd fkdi;=gq úh' zzTn fudk NsCIqjlao l=re¨ jeoafola
fuka fydr ryiska .uka lrñka ilauka Ndjkd lrkjdo @ jerÈ,dj;a
wdpd¾h ukaf.a mh .ia uq,a j, yemS Yíohla jQ úg zzTn fldhs úêfha
NsCIqjlao @ kdgH lKavdhfï ;d,h w,a,kakdla fuka tfya fufya wä
;nkjdo@
184
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
185
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
lsij
s la ÿIag fÉ;kdjlska fkdlshñ' fuys meñKs uq,a ojfia isgu uu ish¨
lghq;= ksiswdldr isÿ lf<ñ' fuh Tnf.a jdiia:dkh nj uu oksñ' uf.a
úiSu Tng lrorhla nj uu oksñ' Tn wkqka úfõpkh lr ;Dma;shla
,nk flfkla jqj;a Tnf.a ls%hdj wkqka fy,d olsk udkisl ls%hdjls'
Tnf.a ta ls%hdj,sh ksid uu wiykhg m;a fkdfjñ' ug lK.dgq bka
Tng Nhdkl ÿla úmdl ,efnk neúks' ud fuys wdfõ mõ l¾u lsÍug
fkdfõ' uu lrk lshk ish¿ foa wjxl msßs isÿ is;lska lrñ' uf.a fÉ;kdj
msßisÿ neúka bka wksIag úmdl fkd,efí'
186
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
187
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
ÈjH kd.hd lsisjla fkdlshd fï ish¨ foa wid isáfhah' O¾u lrKq
Tyq f;areï .;a úg hïlsis fjfyila Tyqf.a yojf;a we;sjK q 's zzfï NsCIqj
fyd| kqjKlaldr foa lsh;s' tfy;a ±kauu ug th ms<smeÈh fkdyelsh'
B<`. wd;aufha§ th ms<smeÈh yelsh' fï NsCIqj ud ìhm;a lrhs' Tyq
fkdo; hq;= foa okshs' Tyq uf.a Ñka;kh okS' uf.a mqoa.,sl is;=ï" me;=ï
Tyq okafka flfiao @ uu bkafka ie`.jqKq f,dalhlh' tfy;a Tyq ud olS'
miq.sh wjqreÿj, fndfyda NsCIQyq fï .,a .=ydfõ jdih l<y' tfy;a
lsif
s jla ud fkdoks;'s uf.a is;ú
s ,s fldfy;au fkdoks;'a uu Tjqka nf,kau
t<jd ±uqfjñ' ^wdpd¾h uka miqj wm iu`. lS mßÈ fï kd.hd úI
OQuhla hjd ta NsCIQkga bjish fkdyels ±ä wmyiq;djhlg m;a lr t<jd
±uqfõh'& Tyq ksod .kakd úgo uf.a ys; y÷khs' miqj ud is;+ ldrKh ta
wdldrfhkau lshhs' wehs uu fï ;rï uf.au u;fha t,an isáfkafka @ Tyq
lshk mßÈ ug mqreÿ lrkag neß wehs @ uu Nhdkl wl=i,a lrkafkls'
Wkajykafia lS foh i;Hhls' ud fu;rï Nhdkl jerÈ lrefjla nj ±k
±k;a" Tyq uy;a lreKdfjka lsisu ydkshla ug fkdlrk nj mjihs' ud
.; lrk fuu Ôú;h uyd ld<lKaKs Ôú;hls' ug yß jerÈ f;afrk
nj Tyq lSjd we;a;hs' tfy;a uf.a wjdikdjka; udkh ksid ó<`. Njh;a
ld<lKaKsfõuh' È.ska È.gu tfia úh yelsh'
uu f,dl= mS%;shla úkaokh lrkjd' Tfí jerÈ lsh lshd kskaod lrk
úg' Tn ug l< wmrdOhla keye' kuq;a ta úÈhg ;uhs uf.a is; ls%hd
lrkafka' uf.a ys;g fï foa jerÈhs lshd tys úmdl .ek Tmamq lrkag
neye' fï ksid uf.a jerÈ yod .kag neye'
188
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
fï isoê
a h w<,d fndfyda úg Wkajykafia ñksik
q g
a wjjdo wkqYdikd
l<y' ukqIH .;s.=K ms<sn| úpdÍula bka isÿúh' Tnf.a ±kqu msKsi fï
isoaêh fmd;g wvx.= lf<ñ'
189
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
190
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
wdpd¾h uka Ñhx vd´ .,a .=ydfõ jdih lrK ld,fha§ Ndjkd
ksñ;s fndfyda fihska o¾Ykh úh' iuyr ksñ;s mqÿu t<jk iq¿h' bka
álla uu fys i|yka lrñ' uOHu rd;s%fhka miq Èkm;du by< foõf,dúka
iy my< foõf,dúka foújre Wkajykafia fj; meñfKa' úYd, ixLHdjla
iuyr úg meñfK;s' l,ska fõ,djla kshu lr .ks;s' ry;ka jykafia,d
meñK O¾u idlÉPd flfr;s' Wkajykafia,d ksremêfYaI mßks¾jdKhg
m;ajk whqre úia;r l<y' ñka iuyr ry;ka jykafia,d tu Ñhdx vd´
.,a .=ydfõ§ msßksjka mEy' wka iuyre fkdfhla m%foaYhkays msßksjka
mEy' tu úia;rh fmr fkdweiQ úrE wêl Y%oaOd nqoaêh t<jkakls'
191
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
mqo mQcdj,g iqÿiq fõ' wo wms Tn ±lSug meñKsfha Tnf.a w;s úYsIag
.=K iuqodhg Wmydr ±laùugh' fndfyda wh w¾y;ajh i|yd ù¾h .;a
kuq;a ndOl bÈßfha fkdkj;ajd f.k hd .ekSug fkdyels fj;s' ñksia
f,dalfha ish¨ fokd wkqkaf.ka Wmldr fidh;s' fouõmshka wd§ kEhskaf.
a iïnkaO;djh w.h lr;s' lsisfjla yqol,dj ;u Ôú;h iajdëk f,i
.; lsÍug fkdleu;s fõ' tneúka ish¨u ñksiaiq wruqKla ke;sj ta fï
w; bnd.df;a h;a' tjeks Ôùkaf.a ixLHdj wkka;h' tneúka ry;=ka
jykafia uq¿ úYajhg úYd, Yla;shls' Tn jykafiaf.a w;s mdßY=oaO
Ndjh ñksiqka foúhka nUqka yg ,enqK úYd, wdYs¾jdohls' Tn jykafia
yoj;ska úYaj NdIdjla l:d lr;s' th wkalsis NdIdjla wNsnjd woyia
±laùug yelshdjls' nqÿjre iy isõms<sisôhd uy ry;=ka jykafia,d fï
úYaj Yla;sh ;=<ska wka wh iu`. iïnkaëlrKh lr;s' Woõ Wmldr
lr;s' wukqIHhka iu`. l:d ny lrkafka fï úYaj Yla;sh ;=<sks' fï
úêhg lshk foa jyd jegfyk w;r ukqIH NdIdj ;=<ska lshk foa jeg-
fykafka iSud iys;jh'ZZ
192
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
;=ka kula Ñhdx v´ .,a .=ydfõ§ ry;a ù msßksjka mEy' bka fokula
isxy fihHdfjka ie;fmk bßhõfjks' tla kula kula ilauka lrñks'
;ud msßksjka mE wkaou fmkaùug fmr tu ry;ka jykafia ;uka msßksjka
mdk wkaou .ek l,ska is;d u;d ;snqK nj ie,l<y' wdpd¾h ukaf.a
jegySug wkqj fndfyda ry;ka jykafia,d miq.sh Y;lfha ;dhs,ka;fha
fufia msßksjka mEy' uu okakd ;rñka ;=ka kula Ñhx v´ .,a .=ydfõ§
tla kula fjdx *rd pdka l÷ uqÿfka§ tla kula f,dma nQßj,§ tla kula
kfLdka kfhdla m%foaYfha Lõ hhs ys£" tla kula fldLd Èia;s%lalfha
Od;=¨jx úydrfha§ fj;s' óg jvd fndfyda ry;=ka jykafia,d msßksù we;s
kuq;a ug kï .ï jYfhka u;l we;af;a fumuK fõ'
193
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wdidj ke;' kej; l¾u úmdl ú£ula ke;' yoj; ksoyiah' úuqla;sh"
Ñ;a;hls' iïmq¾K i;=g" ;Dma;sh tys ,CIKhhs' iïuq;s f,dalh .ek
lssishu n,dfmdfrd;a;= ke;' fï w;smdßY=oaO is; ;=, iïuq;s f,dalfha
tlu mrudKqjla ms<ns |j;a ii, ùula ke;' lsis fohla .ek lkiai,a,la"
miq;eú,a,la ke;s tu msßisÿ ika;dkh ioygu ksù hhs'
194
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
195
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
196
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
wms mdúÉÑ lrK ish¨u foa wdydr" frÈ ms<s wdÈh ilia úh hq;=h'
wuqøjH jYfhka mßyrKh l< fkdyelsh' ù j.d fldg iy,a ksmojd
;ïnd .; hq;=h' ±j brd h;= .d lmd NdKav ido;s' mq¿ka fl¢ kQ,a
;kd úhd frÈ idod ksñ we÷ï lÜg,a io;s tfyu fkdfõo @ fïjd kslï
my< jkafka ke;' u<ñKS kslï isà' wÔú ksid ;u isrer mj;ajd .ekSug
wjYH fkdfõ' yeisÍu fjkia lsÍula ke;' wls%hldÍ neúks' u<ñKshlg
197
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
.=rejrfhla fkdfhla Wml%u fhdod wkqï nekqï §ug wjYH ke;' tfy;a
Tn iefjdu Ôùka fj;s' .=rejrhdf.a wjjdo m%d¾:kd lr;s' tfy;a Tn
.=rejrhd .ek iel nh we;' jerÈ fmkajd fodia lshk ksidh' .=rejrhd
lsij
s la fkdlshd isá úg lsis wjjdohla fkd,efí hehs lsh;s' th Bg;a jvd
kmqre fohls' wka;sfï§ fudkjd lSj;a fkdlSj;a Tng kqreiaihs' Tnf.a
is;sú,s tfya fufya wúpdrj;aj yeisf¾' j÷frda .ia mkskakdla fuks' ks;r
mksk úg ÈrÉp w;a;la wiq ù lvd jefgKq we;' Tng wjYH l=ulao @
j÷frla fuka mek mek ÈrÉp w;a;la lvdf.k jeàugo @ NsCIqjla f,i
.=rejrfhl=f.a u`. fmkaùulao @
198
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
.ekSu isys ke;s ù urKh f;la ù¾h ±ßh hq;=kï ta ksjk ,nd .ekSug
fkdleue;s fjñ' wka wh fuka f,dalfha we;s ÿla bjid isáñ' ug iEfyk
msßi we;' uq¿ f,daljdiSkau we;' urKh olajd ù¾Hh jeãug leu;s
jkafka ljqo @ Ôú;h ÿla iys; nj ienEh' tfy;a isys ke;sùu ;rï
urK ÿlla ke;' isys ke;s ù we;af;a u<d;a ks¾jdKh yd u;a l=vq îu
w;r fjkila ke;' ldgo fuh ´fka' ug kï ´fka ke;' uu uefrkag
fkdleue;s fjñ' fjk flfkla ueÍ jefgkq ÿgqúg jqjo ug urK Nh
we;s fõ' uu urKhg m;aùfï§ l=ula fõo @
199
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
200
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
201
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
202
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
203
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
204
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
ñksid ú¢k iem ÿla j,g fya;= we;' hfula ;u Ôú; wdidj
ke;s lr fuday Ñka;kfhka ish mK ydks lr;ao ta wjia:dfõ§ n,j;a
l¾u úmdlhla Tyq ¨yqne| meñfKa' Tyq Ôú;CIhg m;a jQfha ta ksidh'
kuq;a ;ud by; l< l¾u úmdlhla ksid tjekakla isÿjqk nj Tyqg
205
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wfma uq¿ Ôú;h l¾uh yd ne£ we;' wfma by; l¾uj, úmdl
yeu fudfydf;au wm lrd mßirfhka meñfKkakdla fukau wms yeu
fudfydf;a§u w¿;a l¾u isÿ lruq' fï nj Tn fkdokafka kï Tn urKhg
lem jQ fjls' Tng .e,ùula ke;' l¾uh wm miq mi tkafka iajdñhd
miqmi tk n,af,l= fuka fkdfõ' th fkdje<elaúh yels úmdlhls'
;uka úiska is;ska jpkhska ls%hdfjka yeu fudfydf;a§u l¾u Wmojkq
,efí' ujkq ,efí' ks¾udKh lrkq ,efí' uq¿ f,dalfha ish¨ fokd ú¢k
iem ÿla tys úmdl fj;a' fï nj Tn fkdokakd úh yels jqjo th Tn
ú¢kafkls lrkafkls' fï fkdokakd nj ;kslr fudayhls' fudav luls'
uq,djls' fufia fudayhg m;aùula l¾u úmdlhls'
fï foaYkfhka miq wdpd¾h uka ke.sg nqÿ ms<suh bÈßmsg je| jeá
wdpdr ±lajQfhah' ^ta´ Lqka rdclú NsCIqj& tu foaYkh wid fndfyda fokd
w;sYh i;=gg m;a jQ nj lshd isáfhah' wdpd¾h uka fï Wkajykafiaf.a
wka;su foaYkh úh yelsh' ;ukaf.a wdhqI f.ù ÿ¾j, ù hk ksid hehs
mejiSh' fï wdldrfhka ;uka jykafia kej; Ñhx uhs foig fkdtk nj
jod<y' th tfiau úh' Wkajykafia kej; tys fkdmeñKsfhah'
206
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
q
ne xfldla k.rfha jÜ fndfrduksjÜ wdrdufha wdpd¾h uka
kej;=Ks' fidïfvÜ *rd uyd úfrfjdx NsCIqj fg,s.%Eï l< wdldrhg
tys ál Èkla kej;S Wfødka ;dks j,g hdug kshñ;h' fuys§ fndfyda
fokd wjq;a m%Yak wikakg úh'
m%Yakh ( bka woyia lrkafka is,a wdrlaId lsÍug ys; yslauúh hq;=
207
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
hehso @
208
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
209
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
210
Ñhx udhs ys .; l< ld,h
foaYkd lrK O¾uh ±ka fmd; mf;a i|yka O¾uhg jvd ms<s.; hq;=fõ'
fï ish,a, zzO¾uhZZ kñka y÷kaj;s'
uf.a fudav m%Yakhg ,enqK ms<s;=r .ek lsis ielhla ke;' tfy;a
ta fudav m%Yakh fyd| fohls' ulaksido fujeks ±kqï iïNdrhla ,nd
.ekSug fya;= ùu ksidh' uf.a fudavlu úl=Kd uy;a m%{dj ñ,§ .;sñ'
uf.a fudayh w;ayer m%{dOkg ,nd .;sñ'
211
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
212
5
hH
widudkH m%Yak
nqoaêu;a ms<s;=re
kka fmf<kakka ;ukag bjish fkdyels neúka ´kEu wdydrhla fidhñka
tfya fufya h;s' th fyd| fyda krl fõjd wka;sfï§ tu wdydrh Èrjd
.; fkdyels úh yelsh' tfy;a ug tjeks wjYH;djhla ke;' fudayhla
o ke;' fudayh ke;s whf.a fiùulao ke;' ieuúgu ;u is; ;Dma;su;a
ù ;sfí' tneúka wjYH jkafka l=ulao @ fijKe,s w,a,kag hkafka th
fijKe,s nj fkdokakd wh fj;s' p;=rd¾Hh i;Hh taldka; i;Hhls'
th ish¨ fokd flfrys úoHudk fõ' fï i;Hh okakd uu uq,djug m;a
fkdfjñ' b;ska uu l=ula fidhkafkïo @ uu ;ju;a m%dKj;a fjñ' fndfyda
fokd uf.a Wmldr fidh;s' ta whg uu Wmldr lrñ' tmuKls' ueKsla
fidhd .ekSu myiqh' tfy;a yojf; O¾uh we;s fyd| ñksiqka fiùu
ÿIalrh' tla iodpdr iïmkak fyd| ñksfila f,dalfha ish¨u Okhg jvd
jà' ulaksido ta ish¨u Okhg jvd fyd| ñksidf.ka f,dalhg jk fi;a
Ydka;hs jeä ksidh' tlu mqo.a ,fhla fl;rï f,dalhg iduh" i;=g f.k
fokafkao @ iïud iïnqÿrcdKka jykafia iy ry;=ka jykafia,d fujeks
wdYap¾hu;a mqoa.,fhda fj;s' fyd| l¾u ñ, uqo,aj,g jvd jgfkah' ta
iS,dpdr .=Kj;a ñksid ksid wjg isák ish¨ fokd i;=áka idufhka Ôj;a
fj;s' ÿmam;a jqjo iem ú¢;s' tfy;a fudavfhda ñ, uqo,a fidhñka ;udf.a
.=Kj;a lïj,ska msßfy;s' ;ukaf.a l¾u úmdl .ek is;Sug kqjK ke;'
;uka fl;rï ÿIag" ÿrdpdrfha fhÿk;a tys úmdl fkdoks;s' wmdfha
isák ÿIag hCIhka ;uka uyd Nhdkl ÿla ú¢ñka ;sßikqkag Nhdkl
ÿla muqKqj;s' wmdfha jdih lr wka; ;sßi;=ka f,i Tyq fkdokS' tjeks
Nhdkl ñksiaiq o we;' ta fudav ñksiaiq fudk hï wmrdOhla fldg fyda
uqo,a ,nd .ks;s' ta mõldrhkaf.a l¾u wmdh nexl=fõ ;ekam;a ù we;'
ta whg ta ksis o~qjï wmdfha§ ,efí' l=i,a fyda wl=i,a w;r mr;rhla
we;' fyd| krl w;r o wdOHd;añl .=Kh yd fN!;sl Okh w;ro wyi
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
214
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
jevh l=ulao @
215
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
216
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
by; wd;au
Wfødaka ;dks m<df;a jdih lrk ld,fha .fï ñksiaiq wdpd¾h
uka yuqù m%Yak weiQy' jfrl w;S; cd;sj, mqreÿ l< .=K O¾u fï
wd;aufha§ ;udf.a pß;hg n,mdk wkaou úpd,y' w;S;fha wUq ieñ
jYfhka isá whf.a tu leue;a; wkqj kej; wd;auj, tfia wUqieñ ùug
m;afõo @ fujeks m%Yak .ek ñksiaiq ks;r iel my< lr;shs wdpd¾Hh
uka mejiSh' uq,a m%Yakhg fufia ms<s;=re ÿks' w;S; l¾u ;u fÉ;kdj
wkqj isÿ ù we;' ta fÉ;kdfõ n,j;a Yla;sh wkqj fufia ;u pß;hg
n,mdhs' fofjks m%Yakh .ek fufia mejiSh' ;uka.a j¾;udk Ôú;fha§
we;sjk kE in|lï fmr wd;aufha isg tkakla nj ;SrKh lsÍu wmyiq
fohls' fndfyda úg ia;S% mqreIhka újdy fjkafka wkaO wd,fhks' nv.sks
ldrhd hï wdydrhla ÿgq ú.i th blauKska Wmdodkh lrhs' ;ukaf.a
wjYH;djh wkqj th N=la;s ú¢hs' w;S;fha we;s iïnkaOhla ksid újdy
jQfha hehs fiùu ÿIalr jkafka tneúks' flf<ia we;sùu ksid tys wd§kj"
w;S; mqreÿ wdÈhg wkqj is;Sug wjldY ke;' rd. .skak we;s ú.i Bg
m%;sl¾u fidhhs' tneúka w;S; mqreÿ wkqj isÿ fkdfõ' ndysr yev rej
wd§ lreKq wkqj ia;S% mqreI iïnkaOh we;s flf¾' flf<ia j, iajNdjh
kï ;u wdorh fkd,enqfKd;a m<s.ekSu ksid fndfyda wmrdO lsÍuhs'
;udf.a jro ÿgqj;a th fkdms<s.ks;s' urKh jqjo lï ke;' fï flf<ia
.skak rd.h hehs y÷kajkq ,efí' th ;u yojf;a mek ke.S isá úg
md,kh lsÍu ÿIalr fõ'
217
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wkaO N+; Ndjfhka uy;a md;d,j,g fkdjefÜ' Ndjkd n,hla we;s whg
muKla ;u w;S; Ôú;h u;la l< yelsh' fudk fya;=jla ksid jqj;a
ldudidj uev .ekSug wd;au md,kh wjYH fõ' Nhdkl flf<ia msgdr
.,ñka .x j;=rla fuka md,kfhka f;dr jQ úg f;daka ,kqj lvd .;a
wYajhd fuka fu,a, lsßu fkdyelsh'
218
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
wdpd¾h uka ( foaj f,dal" n%yau f,dal" ksjk Tn jeks fudav" iel
iys; mqoa.,hkag hkag yels ;eka fkdfõ' tjeks ;ekaj,g hkafka ;udf.
a wdOHd;añl Yla;sh we;s wh' ;ukaf.a .=K kqjK jeä jk úg foõ
f,dj" nU f,dj yd ksjk hkafka f;areu wjfndaO fõ' Tn jeks whg
isysfkkaj;a tys hd fkdyel' Tng hd yels jqj;a Nd¾Hdj Ôj;a jk ;=re
tys hd fkdyel' wE u< miq ta ÿl bjid.kag fkdyelsj l,a .; lrkq
úkd foaj f,dal .ek is;Sug j;a fkdyel' Tn is;k wkaoug foaj f,dal
n%yau f,dal jqj;a Tnf.a NdhH_dj ;rï jgfka ke;' tjeks ;ekaj, Tn
n,d .kakg NdhH_djla ke;' Tn tys hkag fkdleue;s jkafka Tnf.a ish¨
iem iïm;a ,nd fok NdhH_dj ke;s ksidh'
219
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
220
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
221
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
222
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
223
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
224
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
225
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
226
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
q
Ñ hdx uhs isg wdpd¾h uka Wføka ;dks m%foaYhg meñK tú jÜ fk-
dka ksfjÜ wdrdufhys jia folla .; l<y' bkamiq Lqka uhs kï pqfjfkdka
NsCIqj iy fndfyda whf.a b,a,Su wkqj ifLdaka kfLdaka m%foaYhg .shy'
1941fla jÜ iqoOjÜ wdrdufhys jdih lrk ld,fha fndfyda wh Wkajyka-
fia ±l .ekSug yd O¾uh weiSug meñKshy'
227
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
228
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
h:d ld,fha§ wdpd¾h uka nka kd fudka m%foaYfha ksla ó nka fLdla
m%foaYfha ie;mqula muK wE;g f.dia jia úiQy' wimqj .fuka ie;mqï
Nd.hla muK wE;h' tfy;a ±ä ksy~;djhla we;' ta ld,fha NsCIQka
10-12 kula muK tys jdih l<y' fuys jdih lrk ld,fha§ uu m%:
u jrg wdpd¾h uka yuqjqfkñ' Wkajykafiaf.a lreKd .=Kh ksid ud
YsIHfhla f,i Ndr .;ay' tfy;a uf.ka lsis m%fhdackhla ke;' ÈrÉp
,S fldghla fuks' ud fuys Ôj;a jQfha fydoafoa ri fkdokakd yekao fuks'
229
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
230
widudkH m%Yak - nqoaêu;a ms<s;=re
231
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
232
3
6
hH
wjidk ld,h
j.lSula we;' Tn Tnf.a .=rejrhdg fkdj Tnf.a wl=i,a j,g ìh
m;aúh hq;=hs' ta wl=i,a ksid ks;r ÿlg m;afõ' ud f.da,hska Ndr .kafka
wkjYH f,i Tjqkag ÿlamSvd f.k §ug fkdfõ' NsCIqjla mqyqKq lsÍug
±ä úkh YsCId wjYH fõ' th nqÿrcdKka jykafia mekjQ YsCIdfjda fj;s'
.=rejrhd fï YsCId wkqj ;u YsIHhska mqyqKq l< hq;=h' fuh W,a,x>kh
l< úg .=rejrhd iy f.da,hd hk fofokdu wkd: fõ'
239
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
240
wjidk ld,h
241
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
m;a ù we;' ndysr wruqKq ksid flf<ia ke.S taula ke;' ud is;k úÈhg
uf.a mqoa,sl w;a±lSu wkqj wdpd¾h uka tjeks ksflf<ia flfkls' ud
fuh i|yka lrkafka Y%oaOd Nla;sfhka muKla fkdj iïmQ¾K j.lSula
we;sjh' fuh i;Hhla nj uu taldka;fhkau oksñ' fï ms<sn| ielhla
wef;d;a th ud fj; mjrkq uekú' th wdpd¾h uka flfrys fkdflf¾jd'
udr W.=f,ka Wkajykafia .e,ù .sfhah'
jia ld,fhka miq wdpd¾h uka nka kd fudka .fï udi lSmhla jev
isáhy' B<`. jia ld,h jk úg nka fLdla .ug jeähy' tys fjk;a
wdrdKH fiakdikhlg .shy' th wdpd¾h fldxud Ñrmqf[a[ NsCIqj
úiska idod mQcd lrk ,§' th b;d iqj myiq neúka ksfrda.S úh' fjkod
fuka ksrka;rfhkau Ndjkd Wmfoia NsCIQka jykafia,dg fok ,§'
242
wjidk ld,h
243
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
msKavmd; flfr;s' w;ßka m;r l=vd .ïudk w;' tys me,am;a 10-30 la
muK úisÍ we;'
244
wjidk ld,h
tl, mej;s wä mdr fyda lr;a; mdr ±ka olakg yels mdrj,a
fuka fkdfõ' tajd ldkq yEÍ jeis c,fhka leã .sh j, f.dvj,a fõ' wE;
w;S;fha isg tys mqrdK uq;=ka ñ;af;da .uka .;a mdrj,a fõ' .fï ñksiaiq
fïjd fidhd .ks;s' fndfyd l,d;=rlska lsisfjla fï mdf¾ .uka .ks;a'
tneúka .ia .=ïnhkaf.ka jeiS f.dia mdr fidhd .ekSu ÿIalrh' hfula
fu wvúfha wämdr cd,h fkdokafka kï mdr jer§ Nhdkl úm;g m;afõ'
w;= fn§ we;s wämdr jk i;=ka .ukd .ukh lr iE§ wef;d;a .ïud-
khla fidhd .ekSug fkdyelsj w;rux fõ' wdydr" j¾Idj" rd;s%h" jk
245
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
246
wjidk ld,h
247
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
bka Tmamq jkafka ud ;ju;a kS;s .rel ke;s njls' Bg fya;=j WoaOÉp
ksid úisß .sh iyc .;s mej;=ï fõ' r¿ mreI OQ;dx. mqyqKq ùï .ek
l:d lsÍu uf.a pß; iajNdjhla ù we;' ta mqyqKqj t;rï weg" uia f,a
j,g úksúo f.dia we;' wjxl fï m%;sm;a;s /lSfuka taldka; m%;sM,
,efí' isf;a we;s ovínr" keyeÈÉp" wdvïnr" .;sh álska ál ÿrefõ'
YdÍßl Yla;sh we;súg fuu .;s ;j ;j;a Yla;su;a ù mek k.S' lEu
wvq lsÍu" ksrdydr ùu" ksÈ jeÍu" ilauk" ys¢ñka fndfyda fõ,d Ndjkd
lsÍu ksid is; fu,a, ù O¾u ud¾.fha hdug tl`. fõ' wka l%u fha.H
jkafka fldákag Nh" fyd,auka j,g Nh .ek ;u is;;a iu`. igka je£
ta ìh mrdch lsÍugh' Nh fï wdldrfhka wvq ù ke;s ù hhs' túg isf;a
n, mrdl%uh ;ukagu wjfndaO fõ' ;ukag lr lshd .kag neß úg wuq;=
Yla;shla isf;a yg .kS' Wod( YÍrfha bjikag neß fõokdjla yg.;a
úg th wNsnjd hdug is; ù¾Hh .kS' is; hïlsis ;SrKd;aul wNsfhda.
hlg uqyqK ÿka úg ;u i;s" m[a[d ;shqKq fõ' udrdka;sl igklg
t<Uqk úg l< fkdyels fohla ke;' fï jkdys isf;a iajNdjhhs' fueks
lsis wNsfhda.hlg uqyqK fkd§ isák úg isf;a iïmQ¾K Yla;sh mek
ke.Sug wjia:djla ke;'
wms iefjdu fyd| wdydr reÑ lruq' fyd| wdydr lEfuka wms i;=gg
m;afõhehs úYajdi lruq' m%Yakh jkafka ;Kaydfõ w;Dma;slr Ndjhhs'
fl;rï ,enqK;a ;j ;j;a n,dfmdfrd;a;=fõ' fl;rï wmyiq jqj;a ;u
w;Dma;slr ;Kaydj iEySulg m;a lsÍug jEhï lrk nj fkdf;af¾'
O¾ufha yeisfrk wh ;u w;Dma;slr wdYdj l=ula±hs wjfndaO lr th
hg;a lsÍug ;on, ;SrKj,g t<ôh hq;=fõ' OQ;dx. NsCIQka fuh wjf-
ndaO lr .;a úg ;udu ;ukag úkh mkjd .ks;s' ;u l¾lI meje;au
;=<ska ta wdidj hgm;a lr;s' hï wdydrhla .ek jeämqr leue;a;la
wef;d;a ;udg o~qjula jYfhka ta wdydrh j¾ckh lrhs' ta fjkqjg
;uka fkdleu;s wdydr j<¢hs' Tyqg wdydr jeämqr .kag is;=k úg wdydr
248
wjidk ld,h
249
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
ukh lr;s' NsCIqka jykafia,d ysi uqvq lr Öjr ord.;a wh jqjo flf<ia
j,ska ksoyia ùula ke;' ly Öjrh hkq udr n,h ì| ouk ch.%dyS
ixfla;hls' kuq;a flf<ia j,ska is; uev.;a l,ays isjqre yer hdugo"
flf<ia iu`. igk w;ayeÍugo tu NsCIqjf.a jhi fyda fcHIag;ajh
fkdi<ld wkaO N+; f,i fudayfhka ksjk jid,Sugo fm<fò' fï
flf<iaj, iajNdjhhs' fï nj jgyd .;a OQ;dx. NsCIqj n,y;aldrfhkau
flf<ia ÿre lsÍug fkdfhla l%u iy úê Wmfhda.S lr .ks;'a fkdfhla ÿla
lïlfgd¨ igfkys fhfo;a' tfia fkdlrK úg flf<ia chf.k NsCIqjg
yd Öjrhg kskaod wmydi muqKqjd iskdfi;a' Bg;a jvd úkdYldÍ jkafka
zzix>r;akhgZZ lrK ks.%yhhs' fujeks ÿIalr m%;sm;a;s ;=<ska ;u Öjrh
yd O¾uh wdrlaId fõ' ixidßl ÿla blaujd hdug O¾uh ms<sn| Y%oaOd
nqoaêh we;s lrf.k lsishï Èkhl ;ud ch.%dyS jk nj is;d OQ;dx.
NsCIqj ;u wêIaGdk wkqj is; Yla;su;a lr .ks;a' nqÿ oyñka muKla
fuu ud¾.h fiúh hq;=h' th tlu ud¾.h fõ' th úfYaI ±kqula yd
Wkkaÿjla we;s whg muKla iSudfõ' th fjk lsis myiq l%uhlska l<
yels fohla o fkdfõ' fjk;a ud¾. wef;d;a tajd ndOl wjysr j,ska
.yk neúka tys ch.%yKhla fkdue;' tu ud¾.fha hfula .uka .;a
úg ksielfhkau uy;a mSvdjg m;aù ;ud ;=< we;s Y%oaOdj ySk ù ud¾.h
ms<sn| iel we;s ù fuh fkdl< yels fohla hehs w;ayÍ' tneúka fjk;a
ud¾. ;=<ska iïmQ¾K úuqla;sh fkd,efí'
250
wjidk ld,h
th ysrlrefjla tla isr f.hl isg ;j;a isrf.hlg udre ùuls' Tyq
;ju;a isr Ndrfha isáhs' tys we;s ksoyila ke;' kqjKe;af;da fuu
Wmam;a;s urK fol ksid ixidrfha Nhdkl nj oks;'s yojf;a is;=ú,s tla
.sksf.k ±fjk f.hlska msg ù ;j;a .sksf.k ±fjk f.hlg msúiSuls'
fld;ekl bmÿk;a fï ;;a;ajh fufia uehs' fï wd§ foaYk wdpd¾h uka
ks;sm;d ;u OQ;dx. NsCIQkag foñka yslauj;s' iuyrúg fï lshjk Tn
fujeks foaYkd j,g leu;s fjkdj we;'
251
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
252
wjidk ld,h
253
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fuu l;d i,a,dmh wid isá ish¨ fokdu t;=ñhf.a Ndjkd ÈhqKqj
254
wjidk ld,h
255
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wdpd¾h uka fuys wjqreÿ 5la muK ld,hla jev isáhy' jhi
wjqreÿ 75la muK neúka fkdfhla frda.dndO ;snqKs' uq¿ ojiu wdrKHfha
jev úiQy' fjkod fuka ixpdrh fkdl<y' fndfyda YsIHfhda weú;a Wmfoia
,nd .ks;s' fï mßirh .ï wdYs%; neúka foúhkaf.a meñKSu l,d;=rlsks'
úfYaI mQcd Èkhkays foúhka /ia jQy' tneúka ;u YsIH NsCIQkag yd .sys
Wmdil Wmdisldjkag Wkajykafiaf.a Wmfoia fkdu|j ,enqKs'
fufia frda. u¾okh lsÍug i;s iudê ;=<ska yelsùu b;d úYd,
ch.%yKhls' th ia:djr mokuls' ish¨ iem fõokd" ÿla fõokd
úo¾Ykdjg ,lafõ' urKhg uqyqK §ug ìh fkdfõ' tjeks lgql fõokd
ta i;s iudêfhka hgm;a lsÍug yelshdj we;s neúks' ÿlaL i;Hh wjf-
ndaO fõ' tys iajNdjh f;areï .; yelsh' ta ms<sn| ìh iel my fõ'
wks;H" ÿlaL" wkd;au" máÉp iuqmamkak lreKq ;u nqoaêhg f.dapr fõ'
´kEu ÿlla bjid ±Íug yelsfõ' ;u i;s m[a[d ;=<ska ÿl olshs' ÿlg
fya;=j olS' tneúka ;u ÿlg Ndckh ù ÿla ú¢kafka ke;' ÿl foi i;s
m[a[dfjka n,d wjfndaO lrk neúks' ÿl hk i;=rd iu`. igka j§'
YÍrh frda.hg ji`. jqjo is; ksfrda.s fõ' i;s m[a[d hqO Nghka fuka
256
wjidk ld,h
ÿl mrdch lrhs' is; ;Èka ¨yq n¢kafka rEm" fõokd" i[a[d" ixLdr"
ú[a[dh ms<sn|h' ta ms<sn| ;snQ iqL" iqN" ks;H" wd;au iajNdjh ;u
m%{djg yiq ù wúoHdj ÿre flf¾' fuh ;shqKq f,i b,lal fõ' O¾uh
b;d meyeÈ<sh' Y%oaOdj wp, fõ' i;s m[a[d ;=<ska ÿlaL i;Hh wjfndaO
lsÍug ;j ;j;a Wkkaÿ fõ'
tla jrla fyda fufia ÿlaL i;Hh wjfndaO jQ úg" B<`.g tk ÿla
.ek kej; úpdÍula ke;' th .fõIKh lr wjfndaOh ,nd we;s neúks'
th foi j¾;udkfhka n,d isàu muKla iEfya' fufia i;s m[a[d
;=<ska meyeÈ,s wjfndaOhla kej; kej; we;sfõ' i;sh meje;aùug
ù¾hh we;súh hq;=hs' fufia n,k úg fõokdj" YÍrh" is; fjka fjkaj
olS' tajd tlsfkl yd ñY% ùula fyda .eàula ke;' fuu w;a±lSfuka
ÿlaL iuqoh y÷kd .kS' ;udg ÿla fok" frda. lrk" urKh f.k fojk
zzldrlZZ y÷kd .kS' ;ud Nh jQfha ;udf.a n,j;a Woafõ.hg ldrl jQ
m%;sls%hdjgh' ta ;=<ska ;ud wiykhg m;a úh' fuh fyd¢ka jgyd .;a
miq frda.h ksjdrKh fõ' frda. ,laIK we;;a bka is; wiykhg m;a
lrjk m%;sls%hd ke;' lfha ÿl we;;a isf;a ÿl ke;'
257
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
f,dalh fmfrdkaÿ fok ish¨u iem iïm;a m%;fs CIam lrñka OQ;dx.
NsCIqj Ydikh fmdfrdkaÿ fok wNHka;r iem m%d¾:kd lrhs' WodyrKhla
jYfhka iudê isf;ka ,efnk iekiqu iy ;u is; úksúo .sh flf<ia
m%{dfjka Wÿrd ±óu ksid we;sjk i;=g" fudfydf;ka fudfyd; úkaokh
lrñka ksrka;rfhka ;Dma;su;a i;=glska Tyq l,a hjhs' fï m%;HCI i;=g
OQ;dx. NsCIqj wfmalaId lrhs' fuh lsÍfï§ ;uka bisÆ m%Yak yd .eg¿
úif|a' f,daflda;a;r .=Kh ,nd .ekSug wo fyda fyg fyda uilska fyda
wjqreoaolska fyda yels jkafka tu fudfyd;la fudfyd;la mdid mqreÿ
lrK wm%;sy; ffO¾Hh ;=<sks'
258
wjidk ld,h
259
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fudk iQ;%fhao foaYkd lf<a ueisú,s lsh lshd fl¢ß.dkag @ iQ;% msglh
yodrd we;s flfkla bkakjd kï fufia fl¢ß ..d wf|dakd lSfï l=i,h
ms<sn| jodrd we;s ;ek lreKdlr ug th fmkajd fokak' túg NsCIQkag
ud fufia ÿla ú¢ñka ;udf.a ÿl wruqKq lr mÍlaIK mj;ajkakg lsh
lshd jO lrkafka keye' Tng mq¿jks ´kE ;rï ÿla wf|dakd lsh lshd
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lsÍug' túg wmg olskakg yels uyd yhsfhka
wf|dakd lsh lshd ksjka wjfndaO lr.;a wh' ta whg yelsfõú' nqÿrcdKka
jykafiag wNsfhda. lrkakg fï O¾uh ±ka wjqreÿ 2500la blau f.dia
wj,x.= ù we;ehs lSug'
260
wjidk ld,h
261
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
262
wjidk ld,h
263
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
uka Tyqg th fl<skau lsh;s' we;eï NsCIqkag reÑ úêhg .re ir ke;sj
l:d lrhs'
wdpd¾h uka fufia wu;d l:d l< NsCIqj l,ska b;d yeä ±ä
mqreIfhls' lsisfjl=g wjk; ke;' ;ud hula lrkakg ;SrKh l< miq
lsis j. úNd.hla ke;sj th lrhs' wdpd¾h ukaf.a Wmfoia ,;a jydu
ta wkqj wjk; ùug Tyq ;SrKh lf<ah' Tyqf.a is;sú,s iuqodh fufia
úh' zzwdpd¾h uka ;rï Wiia .=rejrfhla ud fldákag ì,s fo;ao @ZZ uu
ta .,a .=ydjg hñ' uereK;a lï ke;' fudkjd lrkago @ uu urKh
Ndr .;sñ' Wkajykafia lshkafka lS foa i;Hhla kï uu urKhg ìh
jkafka l=ugo @ Wkajykafia lshkafka ms<s.; hq;= ;¾ldkql+, foa nj ud
wid we;' tfia lshkafka hï fya;= u; msysgd fkdfõo @ ta lshk wkaoug
yeisfrk flfkl=g fyd| m%;sM, ,efí' Wkajykafia fï lshmq foa uu
nrm;, f,i .dïNSr f,i ms<s.ksñ' th lSfõ uf.a pß;h Èjeiska ÿgq
ksidh' uf.a wNsjDoaêhg fuh lshk ,§' uf.a yoj; W.=,a,d n,d mÍ-
laIKh lr we;' ud .ek ish¿ foa oks;s' uu flfia iel lrïo @ uu ta
Wmfoia wkqj ls%hd fkdlf<d;a ug NsCIq Ndjhla ke;' fudkjd jqk;a lï
ke;' uu ta .,a.=ydfõ isáñ' uerefKd;a uereKdfõ' fkduerefKd;a uu
b,a,kafka fï uyd úiañ; O¾uh wjfndaO lsÍugh' Wkajykafia zzuqrKavq
oro~q flfklaZZ lSfõ ug úh hq;=h' we;af;kau Wkajykafia uyd nqoaêu;a
w;soCI flfkls' uu ud .ek okakjdg jvd Wkajykafia ud .ek oks;s'
uu ;uhs ta lsõ mqoa.,hd' ta nj iShg iShla yß' uf.a fyd|ghs fuh
lSfõ' fldá .ek lS foa uu weoysh hq;=hs' fï úêhg uu Nh N%dka; ù
´k ÿlla ú¢ñ'
264
wjidk ld,h
zzug Ndjkd lrkag lSjd' uefrkag lSfõ keye' tfy;a wks;a NsCIQka
jykafia,df.ka ug ±k .kag ,enqKd tys Wv úYd, fldáfhl=f.a jdiia:
dkh nj' ks;ru tu fldáhd tys hkjd tkjd' W! ovhfï hkafka ta .,a
.=ydj bÈrfhka' ta ksid uu jeä ld,hla tys Ôj;a fõ±hs ielhs uu
lSfõ uf.a tu ìh ms<sn|jhs'ZZ
bkamiq wdpd¾h uka isf;a we;s jxpksl iajNdjh .ek úia;r l<y'
zzis; úÊcdldrfhls' ñksid f,aisfhka /jà hk jdr wkka;hs'ZZ
265
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
ueÍu ksid uy;a ÿllg m;afõ' Ôj;a ùug ks¾Nh ia:dkhla ke;sfõ'
we;af;a tlu ia:dkhla neúks'
266
wjidk ld,h
Tyqf.a is; ±ka rel=,a .ks;'s u| fõ,djla n,d isg .=ydj bÈß msgg
.sfhah' l÷ nEjqfï ys¢ñka Ndjkd lsÍug ;SrKh .;ay' i;sh ke;s ú.i
267
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
tla úfgl uOHu rd;s%h f;la t<suyfka jdä ù Ndjkd l< kuq;a
is; iudê .; lr .ekSug fkdyels úh' ±ä f,i lKiai,af,ka fndfyda
fõ,d isg fldáhd u;la l<y' zzta fldáhd fldfya±hs fkdoksñ' uf.a
is; iudêu;a lr .ekSug fldáhd tkjd kï fyd|hs' fldáhd ud miq lr
uf.a is; tljru iudê.; fõ' túg fu;rï wdhdihla fkdue;' fufia
268
wjidk ld,h
is; is;d meh Nd.hla muK .; úh' fï uyd i;df.a wä Yíoh weiqKs'
±ka ±ka Yíoh jeäfjñka mj;S' Tyq ;ukagu l:d lf<ah' zzyd ±ka
;ju;a .Kkla keoao @ nh keoao @ Wf.a ;shqKq ksh Tfí fn,a, midre
lrkjd' fyd| wdydr fõ,la Tn' fldáhdg wdydr ùug fkdleu;s kï
blauKska ie`.ù isàug ;ekla fidhkq'ZZ
fufia is;+ jydu fldáhd mek ;udf.a fn,a, fldá o;aj,ska imd
lk wkaou ukfia Èiaúh' fuu udkisl Pdhd ud;%h ÿgq ú.i is; tlúgu
iudê ù CIKslj w¾mkd OHdkhg iujeÿks' ta iu`.u ndysr f,dalh
wj,x.= úh' ;ud yd fldáhd iu`. ish¨ foa w;=reoyka úh' b;sß ù
we;af;a m%n, ksy~;djhla' is; iy O¾u;djh tlla úh' tys wdYap¾h"
woaN+;Ndjh lshd ksul< fkdyelsh' fï Wodr ksye`ähdj ;=< meh wgla
muK isáfhah' miqod Wfoa 10 jk ;=re isáhy' OHdkfhka ke.S isg br
uqÿka ù we;' tneúka msKavmd;fhka je<lS ksrdydrfhka isáfhah' bkamiq
ilaufka fhfoñka Bfha rd;S% ld,fha fldáhdf.a wä Yíoh weiqKq me;a;g
.sfhah' fldáhdf.a wä igyka weoao @ ke;akï ;u lKg weiqfKa úmÍ;
ix{djlao @ fmdf<dj foi neÆ úg we;af;kau uyd i;df.a wämdr Èia
úh' ;ud isá ;ekska wä 12la muK wE;ska fldáhd weúof.k .sfhah' tu
md i<l=Kq fldáhdf.a .,a .=ydj f;la È.gu we;' th fl<ska mdrla
Tiafia we;' ;ud isá ;ekg wd njla ke;' hd¿jd Ndjkd lrkq ne,Sugj;a
kej;S ke;' fuh uy;a wisßu;a o¾Ykhla úh' mqÿu t<jk fohls'
fufia is; tl`. ù w¾mkd iudêhg m;a jkafka tla tla whf.
a mqreÿ;djfhks' iuyre fufia CIKslj iujefoa' th ienúka .eUqre
<s|lg jeàula jeksh' tfy;a ndysr wruqKq ke;' fï NsCIqjf.a w;a±lSu
tjekakls' is; tu wruqfKa t,an .;a úg uq¿ f,dalhu wfydais úh' kej;
iudm;a;sfhka ke.S isá úg m%lD;s isysh t<fò' kuq;a fï ;;a;ajhg
m;aùug uy;a ÿla iys; w;a±lSula wjYH úh' tneúka Wkajykafia tjeks
ia:dk fidhñka .sfhah'
269
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
.,a .=ydfõ isák uq¿ ld,h ;=<u ud ñ;% fldáhd weú;a uf.a is;
Woafõ.j;a lrhs' /hla wer /hla fkdlvjdu nv.sks jQ fldáhd uf.a
.,a .=ydj <`.ska .uka lrhs' tfy;a ud .ek lsis j.la ke;' uf.a .,a
.=ydj wi<ska Wf.a .uka ud¾.h we;'
nka fkdx *sõ wdY%ufha wdpd¾h uka jdih lrK ld,fha§ fnd-
fyda OQ;dx. NsCIQyq jev isáhy' jia ld,fha§ 20-30 NsCIQyq wjg jk
m%foaYfha jdih lr;s' t;rï ÿIalr Ôú; .; lrK Wkajykafia,dg
hïlsis m%Yak .eg¿ lsisjla ke;' ish¨ fokdu iu.s iïmkak fj;s' i;=gq
idóÑ .=Kfhka ifydaor;ajfhka Wkajykafia,d Ôj;a jQy' Èkm;d i;=áka
idufhka .ï fmfoig msKavmd;h msKsi tljr jä;s' n,d isák whg
th ruKSh o¾Ykhls' .ï udhsfï È.= nxl= ,E,a,l Wkajykafia,d jdä
ù .d:d iÊCOdckh lr oka ÿka whg wdYs¾jdo flfr;s' wdmiq wdrKH-
hg meñK yqol,dj wd¾h ;=IaKSïN+; Ndjfhka oka j<|;s' jeäuy¿
ms<sfj,g fma,shg jdä ù oka j<|;s' odfkka miq ;u md;%h fidaod frÈ
lene,a,lska msiod frÈ ljrfha nyd ;ekam;a lr;s' Wfoa j;dj;a lsÍ-
fuka miq ;u ;ukag reÑ mßÈ ksy~ ia:dkhla wjg le,Efjka mú;% lr
270
wjidk ld,h
271
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
272
wjidk ld,h
lsis flfkl=g úfõpkh l< fkdyels fia ks;ru isys l,amkdfjka i;s
m[a[dfjka jdih lrk neúka ksjka ud¾.fha .uka lrhs' wkjYH
is;sú,s" jpk" ls%hd j,ska neyer fõ' ks;ru uqr Nghka fuka is;" lh
yd jpkh wdrlaId lrhs' yeu OQ;dx.hlskau úfYaI ld¾Hhla isÿfõ' bka
flf<ia uq,ska Wmqgd ±óug yelsfõ' OQ;dx. bÈßfha flf<i j,g ke.S
isáh fkdyelsh'
273
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
274
wjidk ld,h
lrkafka flfiao @
275
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
udi mQcd fmdfydh Èkh fmnrjdß 1949 fh§ ;snqKs' tÈk fndfyda
NsCIQka /iaj isáhy' tÈk rd;S% wgg O¾u foaYkdj mgka f.k wjidk
jQfha uOHu rd;sf% ha§h' tkï meh 4 la muk fkdkj;ajd foaYkd l<y' wid
isá wh úiauhg m;a jQy' tmuKla fkdj ish¨ fokdf.a Ñ;a;dl¾IKh
fl;rï n,j;a±hs kï ;ud bkafka fldfyao @ uq¿ úYajh w;=reoyka ù
we;' is; tald.%;djfhka iudê.; ù O¾uhg ijka fo;s' O¾u foaYkdj
mgka .;af;a 1250 ry;ka jykafia,d nqÿrcdKka jykafia yuqùug udi
fmdfydh Èkfha /ia jQ isoaêh u;la lrñkah'
276
wjidk ld,h
277
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
úh'
uu ±ka wjidk ld,hg <x ù we;' uu u< miq isÿ jkafka l=ula±hs
is;d n,uq' ish,a, ie,iqï l< hq;=h' ud uefrk nj lSm j;djlau me-
jiqfjñ' uf.a urKh ukqIHhkag muKla fkdj ;sßika i;=kag jqjo
278
wjidk ld,h
279
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
280
wjidk ld,h
281
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
*q úydrh olajd .uka .;suq' tys Èk lSmhla .;lr wdpd¾h ukag úvd
ixis÷jd .ekSug i<id we;' fï úydrhg meñKqfKa l¿jr jeáfuka
miqjh' l÷ mduq, jfÜ .uka .;a fyhska ud¾.h Èlaúh' l÷ uqÿfkka
jeà we;s mdr Wkajykafiag yd tlaj .sh jhil whg hd .ekSu ÿIalr
ksid flá mdrla jqjo" wms §¾> ud¾.fha .uka .;af;uq' tys my;a N+ñhl
Wkajykafiag ie;mSug l=áhla iQodkï lf<uq' fndfyda NsCIQka iy .sys
msßia wjq;a je÷ï ms÷ï lsÍug iqÿiq f,i th ms<sfh, lr ;snqKs'
fuu nka *sõ wdrdufha lSm Èkla kej;Sug isÿ jQfha Wkajykafiaf.a
frda.S;djh b;d ne?reï jQ ksidh' tfy;a ta fya;=fjka úYd, ckldhla
tys we§ wdy' rd;S% ld,fha mjd wjq;a neye±l je÷ï ms÷ï l<y' fnd-
fyda wh Wkajykafia ms<sn| wid we;s kuq;a ±l .ekSug fkdyels jQfha
Wkajykafia ks;r uyd le<Efõ úiQ fyhsks' msßksjka mdkakg wdikak jQ
kùk f,dalfha w;s W;a;u ry;ka jykafia kula ±l .ekSug ish¨ fokdu
Wkkaÿfjks' tfia jkaokd udk lsÍfuka fndfyda msx ,efnk nj;a" ;udf.
a ÿl ke;sfjk nj;a Tjqyq úYajdi l<y' ukqIH;ajfha W;=ï m%;s,dNhla
f,i Tjqyq fuh ie<l+y'
282
wjidk ld,h
283
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
iïm%dma; úh'
284
wjidk ld,h
285
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
286
wjidk ld,h
wdodykh
wi,ajeis .ï kshï .ï j,g wdpd¾h ukaf.a wNdjh ms<sn|
f;dr;=re me;sÍ .sfhah' fcHIaG NsCIQka jykafia,d iy rcfha ks<OdÍka
fkdlvjd meñK foayhg wdpdr mj;aj;s' wdodykh isÿ lsÍug ie<iqï
lr;s' Wkajykafiag ksis f.!rj meje;aúh hq;=h' f¾äfhda iy mqj;am;a
j, ikaksfõokh l<y'
287
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
jykafia,d ishhlg wêl .Kkla tys udi .Kkdjla ,e`.=ï .;ay' odk
udk lsis Èkl wvqjla fkdùh' È.gu fma,s ie§ odkh fno;s'
288
wjidk ld,h
lsifs jla u;ameka îula fyda jdo újdohla fkdl<y' fidrlula ke;'
wu;l jQ mdjyka wd§ foa iuyr úg jákd rka ߧ wdNrK ks<OdÍkag
f.k;a § whs;sldrhskag myiqfjka ,nd .; yelsúh' wij,a foa ,eî we;s
fyhska whs;slrejkag tk f,i Yío úldYkfhka werhqï lrhs' ke;s jQ
ñ, uqo,a miqïì mjd whs;slreg ,nd.; yelsúh' miqïìfha we;s uqo,a
m%udKh lS úg whs;slrejd y÷kdf.k th Ndr fohs' hïlsis ix{djlska
th ;udf.a nj Tmamq lr isà'
289
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
ish¨ fokdu ;u yojf;a ;snQ ÿla Wkajykafia foiQ O¾uh ksid iu:
hlg m;a jQ nj is;ñka isáhy' wl=Y,hkaf.a ne?reï nj f;areï .;ay'
ud; foayhg fufia f.!rj lf<a yojf;a we;s lD;{;dj mQ¾jljh' fï
wjidk fudfyd; Tjqka ßis fia je<mqkdy'
290
wjidk ld,h
291
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
q
wdpd¾Hh ukaf.a wdodykfhka miq Wkajykfiaf.a f.da, msßi fn-
fyúka lKiai,a,g m;ajqKs' ;u Ôú;fha tlu wdOdrlhd jQ Wkajykafia
ke;sùu n,j;a mdvqjls' kQ, lvd .sh irex.,h fuka Wka jykafia,d ta
fï w; úisr .shy' foudmshka ke;s l=vd orejka fuka lïmkhg m;ajQy'
ál ld,hlg miq tla jQ úg fujeks wdpd¾hjrfhl=f.a wjjdo wkqYdikd
fkd,eîfï wdNd.H jegyqKs'
292
wjidk ld,h
fmkaùu fkdue;sj wms w;r ux jqfkuq' Ôj;aj bkak ld,fha§ tjeks .=re-
jrfhla hgf;a mqyK
q q ù Yla;h
s la f.dv k.d fkd.;af;d;a Wkajykafiaf.
a wNdjfhka miq wm Ôj;a jQj;a u<jqka jeksh'
Od;= mßj¾;kh
wdpd¾h ukaf.a Od;= ,nd .;a ish¨ fokdu tajd iqrlaIs;j lr~qj,
;ekam;a lr Èkm;d je÷ï ms÷ï l<y' tla tlaflkd ;u ;ukaf.a .ï
kshï .ïj,g .sh ksid yuqùula ke;' wjqreÿ 4lg miq isßf*dka iafgda-
rej iy iDoaêf*daka fydag,h whs;slre jQ Lqka jka fLdu kuqka keue;a;d
kfLdak rpPisud isg ifLdaka kfLdaka m%foaYhg mQcdjla lsÍug meñKs-
293
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fhah' wdpd¾h uka msßksjka mE ia:dkhg jia;% mQcdjla lf<ah' tys úiQ
kdhl ysñfhda t;=udg wdpd¾h ukaf.a YÍr Od;=jla ÿks' Tyq th /f.k
;u ksjdi lrd meñK tys wjqreÿ 4lg fmr ;ekam;a l< Od;+ka iu`.
;ekam;a lsÍug lr~qj újD; lf<ah' Tyq mqÿuhg m;aúh' tu weg len,s
b;du úksúo fmfkk m<s`.= jeks Od;= rdYshlg mßj¾;kh ù ;snqKs' Tyq
úiauhg m;aù blaukg f.dia ioaêf*daka fydag,fha ;ekam;a l< wksla
Od;+ka mÍlaId lf<ah' tu Od;+ka o tjeksu m<s`.= leg jeks Od;+ka ù we;'
bka b;d iaj,amhla l=vq ù f.dia ;snqKs' l,ahdfï§ tajdo tu m<s`.= fuka
úksúo fmfkk l=vq njg m;aúh' wka;sfï§ fï ish¨u Od;+ka jykafia,d
.Kka lr neÆ úg 344la ;snqKs' fï tla isoaêhls' fuu isoaêh ms<sn|
mqj; oi w; me;sÍ .sfhah' fndfyda fokd Od;+ b,a,kag úh' Lqka jk
NsCIqj ta ish¨ fokdgu Od;= fnod ÿks' fojdrhla ug o Od;+ka ,enqKs'
uq,a j;dfõ myla o miqj folla o ,enqKs' fuh ,nd .ekSug miq ud i;=j
b;d jákd Od;+ka we;s nj uu m%isoaO lf<ñ' ud fl;rï i;=gq jQ kuq;a
wka;sfï§ hï ia;S%yq wjq;a fï ish¨ Od;+ka b,a,d .;ay' tfy;a uu ÿlauqiq
fkdjQfhñ' ñka miq ta ms<sn| m%isoaO lsÍula ke;s neúks'
294
wjidk ld,h
wdpd¾h uka iu`. wdY%h l< wh ;uka ,enQ mqÿu w;a±lSï .ek
mji;s' ;udf.a ;ryj bjikag neßúg wdpd¾h uka u;la lsÍu ksid
;ryj myfõ' ;udf.a ÿla fodïkia fufia wdpd¾h uka u;la lsÍfuka
my lr .ks;s' .skafkka r;a jQ ;u is;g iS;, j;=r j;a lrkakdla fuks'
túg ,efnk iykh fl;rï o h;a ta fj,dfõu je| jeà jkaokd udk
lr;s' fujeks wkka; isoaëka wmg jd¾;d fkdlr we;s nj lsh hq;=h'
NsCIQka jykafia,d ;u is;g weú¨k flf<ia fï wdldrfhka wdpd¾h uka
isysm;a lsÍu ksid neyer lr .ks;s'
ñksia is; ÈhqKq lsÍfï oCI;djh wdpd¾h uka ;=< ;snqKs' ñksia
295
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
f,dalfha we;s w;s W;a;u .=K O¾u j¾Okh jk f,i Wkajykafia Wmfoia
ÿks' fufia O¾ufhka wdf,dalu;a jQ is; lsis lf,l jrfoys fkdnef|a' mru
mú;%;djhg m;a jQ wry;a; Ñ;a;h lsis lf<l jerÈ lsßug fkdyels
fõ' tneúka ta ish¨u is;sú,s jpk ls%hd ish,a,kagu iqj odhl fõ' hï
f,dalhl fN!;sl ÈhqKj q fujeks wOHd;añl ÈhqKj q iu`. iunrj we;af;a
kï th id¾:l f,dalhla nj lsj hq;=h' tjeks f,dalhl ish,af,dau i;=áka
iy;Dma; fj;s' kuq;a fN!;sl ÈhqKqj wOHd;añl mßydksh iu`. hk
úg ñksidf.a is; ksrka;rfhka .skafkka ±fõ' f,dalfha hqo flda,dy,"
wkqka fm,Su" ;¾ck" j¾ck" ÿla fodïkia wyi Wig ke. hhs' tjeks
zzixjDoêhZZ wmdh f,dalfha olakg ,efí' tl fudfyd;la O¾ñIaG is;=ï
me;=ï j,ska úrys; is;la foi neÆ úg fmkS hkafka is; ;=< jykh
jka ÿ¾.kaO wiQÑ f.dvls' flf<ia je.sÍuls' wdmh hkq l=ula±hs Tng
±k .ekSug wjYH kï fN!;sl ÈhqKqj iu`. we;s wOHd;añl mßydksh
foi n,kak' isf;a ls%hdldß;ajh foi ne,Su" w;miq jQ úg ñksidf.
a yeisÍu" wYS,dpdr" ÿrdpdr" wOu" jrfoys fmdf<dUjk" yssxidldÍ
;;a;ajhls' fldákau lsh;fyd;a tys i;=g w;=reoyka ù hhs' fyd| hehs
w.h lsÍug lsisjla ke;' fï nj jgyd .;a .=K kqjK we;s wh ish¨
fN!;sl j¾Okhg jvd wOHd;añl j¾Okh w.h l<y' ta ish,a,g is;
m%Odk jk neúks' is; ÈhqKq jQ úg hful=f.a yeisÍu ta wkqj msßisÿ fõ'
tjeks whf.a u`. fmkaùu wkqj uq¿ f,dalh iduh i;=áka msÍ hhs' ta wh
;ukq;a wOHd;añl ÈhqKqj ,nd iudch o O¾uhg wkqj idOdrK wkaoñka
md,kh lr;a'
296
wjidk ld,h
ie<iqï l< fN!;sl ÈhqKqj ksid hehs wms ms<s.kafka flfiao @ Tjqkaf.
a wruqKq flf<ia j,ska msreKq wd;aud¾:ldó woyia fõ' fujeks whf.
a ksmoùï ;=<ska iduh" wNsjDoaêh <`.dfõ hehs lshkafka tjeksu ¥Is;
pß; we;s mqoa.,hka nj lsj hq;=h' wdOHd;añl ÈhqKqj yd fN!;sl ÈhqKqj
w;r mr;rh úYd,h' ? oj,a fuka úreoaOh' fujeks fya;+ka ksid wm
nqÿrcdkka jykafia iudê n,h ;=<k s a iDoaê m%d;syd¾Hh mEu ;ykï l<y'
tu NsCIQkag Èjeia Èj lK" ÈjH [dK wd§ n, Yla;s ;=<ska wyfia .uka
lsÍu fmdf<dfõ ls|d neiSu" c,h u; weú§u wd§ fkdfhla m%d;syd¾h
mEug Yla;sh ;snqKs' fujeks foa nqÿrcdKka jykafia w.h lr ke;' w.h
lr we;af;a m%{dj j¾Okh lsÍug iS," iudê Wmfhda.S lr .ekSuh'
fufia is,aj;a m%{dj we;s whf.ka f,dalhdg uy;a fiajhla" wdYs¾jdohla
ie,fia' ,o muKska i;=gq ùu yer wkjYH Yla;Ska j¾Okh lsÍula nqÿ
oyfï ke;' tu Yla;Ska jerÈ f,i fhdod .; yels neúks' isf;a i;=g"
;Dma;sh wef;d;a f,v frda." jHjik" uy¿ùu" urKh wdÈhg uqyqK
mEug myiqfõ'
b;d fláfhka uf.a woyi fufiah' isf;a fjkihs' is; hkq ieug
idOdrK jQ kuq;a tys n,h iy .=Kh tlsfkldf.a fjkia fõ' ry;ka
jykafiaf.a is; wd¾h is;ls' tkï b;du msßisÿ fõ' idudkH ñksidf.
a is; flf<ia j,ska ¥IKh ù we;' fï isf;a n,h YÍrh md,kh lrhs'
wry;a; Ñ;a;fha msßisÿ Ndjh ksid YÍrfha ls%hdldß;ajh msßisÿ fõ' fï
fya;=j ksid tu weg mßj¾;kh ùug yelsfõ' idudkH ñksidf.a is; ksid
we;sjk YdÍßl ls%hdldß;ajh wmsßisÿ fõ' tu ±ù fYaI jQ weg lgqj,
fuu fjki úoHdudk fõ' wd¾h Ñ;a;h ksid we;s jQ Od;= msßisÿ neúka
fufia mßj¾;kh fõ'
297
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
298
wjidk ld,h
úYajdi±hsZZ weiqfõh'
Tyqf.a ìß| iskd iS zzuu ys;=jd Tng jerÈ we; lshdZZ ke;akï
úys¿ l<d lshd' ±ka ug lsis ielhla ke;'ZZ
299
7
hH
odhdoh
kuq;a .=Kh ms<sn| úYajdi lrkafka keye' fyd| wh fidhkag wudrehs'
krl wh f,aishs' ;uka .ek l,amkd lr n,kak' wkqkaf.a fodia olsk
kuq;a wkqkaf.a .=Kh i<lkafka keye fkdfõo @ZZ fï foaYkd wid ish¨
fokdu w;sYh i;=áka ksfji lrd .shy'
wksl=;a m%d;syd¾Hh
idudkH ñksid ;udf.a zuu;ajhZZ ksid wka flfkl=f.a Wiia Ndjh
ms<s.ekSug fkdleu;s fj;s' tfy;a th ms<s.ekSu isÿ jkafka ;udf.a fu-
dayh ksid ;ud wj{djg m;ajk neúks' wdpd¾h ukaf.a f.da, mrïmrdj
NsCIq" NsCIqKs" idufKar wd§ ish,af,dau Wkajykafiaf.a .=K iuqodh tl
is;ska ms<s.;ay' Wkajykafiaf.a b.ekaùï lsisfjla m%;sfCIam fkdl<y'
Ôú; mQcdfjka tu m%;sm;a;s .=refldg /l .;ay'
wd§ .Ks; .eg¿ b;du;a i;Hh fõ' th ld,fhka ld,hg fyda ráka rgg
fjkia fkdfõ' l=vd orefjla fyda .Ks;{fhl=g fyda tlu .eg¿jlg
tlu úi÷u ,efí' th tlsfkldf.a is;=ï me;=ï u;s u;dka;rfhka fjkia
l< fkdyelsh' tfukau nqÿrcdKka jykafia iy tu Y%djl ix>hdf.a jpk
ksjerÈ fõ' ld,h - rg - ,dN - f,daN wkqj fjkia fkdfõ' tfy;a miq
ld,Sk woyia nqoaO NdIs;h fuka jrojd we;s ;eka .ek iqmßCIdldÍ úh
hq;f= õ' wdpd¾h uka ;uka ;=<k
s u
a i;Hh wjfndaO l<y' th Wkajykafiaf.
a w;a±lSï ;=<ska ksrjq,aj foaYkd l<y' ndysr f,dalhdf.a m%Yxidj fyda
wm%iYdj Wkajykafiag m%Yakhla fkdùh' iS," iudê" m[a[d" úuq;a;s"
ksíndk Wkajykafiaf.a m%;HCI O¾uhkah' th ks¾Nhj" újD;j m%ldY
lr;s' wid isák whf.a leue;a; fkdleu;a; fyda úYajdi fyda wúYajdi
lsÍu m%Yakhla fkdfõ' Wkajykafia fkdi`.jd foaj" n%yau" fma%; wd§
wukIHhka .ek úia;r l<y' wid isák wh ;u wêudkqIsl m%{dfjka
th ;yjqre lr .ks;s' tjeks wh O¾u ud¾.fha fkdmels, .uka .;ay'
;u m%Yak .eg¿ ;ud úiskau úi|d .;ay'
306
odhdoh
ks;r ks;r meñfKk foõ le, uf.a p¾hd rgdj oks;s' tneúka
hï m%udohla bji;s' iajdNdúlj foúhka i;Hh .re lr;a' ish¨u
wdlHÜG" N+uÜg foújre i;hh .re lr;s' ta wh iu`. l:d lsÍug uu
iudêfhka ke.S isáh hq;= neúka tys mdmh .ek ìh fj;sZZ' uu o ÿka
fmdfrdkaÿj bgq lsßug Ôú;h jqjo mrÿjg ;nñ' tfy;a ud iudêfhka
isák úg th O¾uhg lrK fufyjrla ksid foúhkag l< fmdfrdkaÿjg
jvd jákd fohls' foúhka n%yauhka yg ug fuka >k YÍr ke;' b;d
ishqï úksúo fmfkk YÍr we;' tfy;a uf.a isf;a we;s i;Hh;djh
;rï i;H;djhla foúhka fyda nUqkag ke;' tfy;a iuyr uq.aOhka
fuka uu uf.a j¾Kkdj fkdlrñ' fuh lshkafka O¾uh hkq fl;rï
jákd fohla±hs myod §ugh' tneúka fï foa .ek úuiq uekj'ZZ fufia
ldrKdj meyeÈ,s l< úg foújre ;ud w;sk mdmhla isÿ jqKs±hs uy;a
lïmdjg m;afj;a' ish¿ fokdu tlúg iudj whÈ;s' zzuu uq¿ úYajfha
lsishï flfkla yg ;ry ffjr fkdlrñ' ks;r lreKd ffu;s% is;ska
isáñ' tys lsis úfgl oafõYhla ke;' uf.a ish¨ ld¾Hhka bgq fjkafka
msßisÿ fÉ;kdfjks' foúhkag l=i, fÉ;kd we;' úYajdikSh fj;s' fuu
.;s t;rï úYsIag fkdfõ' nqoaOd§ ry;ka jykafia,df.a is;a iEu w;skau
307
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
b;d msßiÿ is;=ú,s fõ' úYajfha isák whg t;rï msßisÿ;djhla .ek
ye`.Sula ke;' foúhkag we;af;a iïuq;s i;Hfhka we;s msßisÿ Ndjhls'
nqÿka ry;=ka th blaujd f.dia mrud¾: i;Hfha msßisÿ Ndjhla we;'
tjeks wjfndaOhla ke;s whg tys msßisÿ;djh fkdjegfya' ug tjeks
msßisÿ;djhla we; hkak uf.a ymkalula fkdfõ' th iajNdj O¾uhls'
kuq;a foúhkag nUqkag we;s isf;a l=i,;dj nqoaOd§ ry;=ka jykafia,df.a
mdßY=oêa hg iudk l< fkdyelsh' th idudkH úYaj iïuq;h s ls' fï lreK
Tn ;rfha jgyd .kq uekú'ZZ
308
odhdoh
;u w;a±lSï ;=<ska tys i;Hh jgyd .;ay' fuhu wfma iel ÿre lsÍug
m%udKj;a fõ' wmg fkdjegyqK;a" fkdfmkqK;a fujeks woaN+; isoaëka
.ek lsisu ielhla ke;' wfma bJøshkaf.ka ie`.ù we;' fï wkqj iïud
iïnqÿrcdKka jykafia fujeks w;sYh pu;aldr o¾Ykhla m%:u jrg
;u [dKfhkau wjfndaO lr .;ay' tys i;H;djh hïlsis m%udKhlska
ta w¾y;a Y%djl msßi y÷kd .;ay' ta .ek idCIs or;a'
309
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fofjks m%Yakh zztu ia;s%hf.a pq;s is;a mrïmrdj lvd ±óu ksid
ñksia Wm;la kid ±uqjdo @ZZ
310
odhdoh
wef.a úlD;s ukilska fyda wE ÿgq foa tfia w¾: ksrEmKh lsÍu jerÈ
njla fkdlshd thg ms<shula fh¥y' th i;Hhla f,i Wkajykafia ms<sf.
k we;'
311
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
u;lfha ÿj_,lu ksid uq,ska i|yka úh hq;= foa miqj i|yka lrñ' miqj
i|yka l< hq;= foa uq,ska ,shñ' ±ka fuu l:d mqjf;a wjidk fþoh
jQjo ;ju;a fkdfhla lreKq u;lfha we;s neúka i|yka lrñ' ta ksid
fuys wjidkh fkdfmfka' Tn fuh lshjk úg fuh Ydia;S%h ix.%yhla
fkdjk nj jegfya'
tla Èkhla nka fkdx *sõ wdrdufha jev isák l, Wkajykafia w¿hu
iudêfhka msì§ ;u l=áfhka t<shg wjq;a tys isá NslaIQkag ;u l=áh hg
we;s ¥ú,s f.dfâ úYd, kd.hl=f.a .uka mdr ;sfí±hs n,kag lSy' fmr
Èk rd;s%fha úYd, kd.fhla meñK Wkajykafiaf.ka Ou_h Y%jKh lf<ah'
Tyq kslau hdug m%:u ;ud meñKs nj ±k .ekSug hï i,l=Kla lrkakg
wjir b,aùh' NslaIQka jykafia,d l=áh hg n,d úYd, kd.fhl=f.a .uka
ud._h ±lsh yels nj lSy' th le,Ejg we§ f.dia we;' tfy;a th tys
meñKqk ud._hla ke;' l=áh hg msßis÷j w;=.d ;snqKs' fjk hïlsis
i,l=kla myiqfjka ±lsh yelsh kuq;a tys ;snqfka fï i,l=K muKs'
fjk i,l=Kq fiúh hq;= ke;ehs Wkajykafia ±kqï ÿks' Ou_ foaYkdfjka
miq tu kd.hd tu l=áh ;=<ska hgg we§ .sh ud._h thhs'
312
odhdoh
313
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
314
odhdoh
tÈk iji uqK .eiqK Wkajykafia uf.a foi weis msh fkd.id n,d
isá;s' Wkajykafia ud foi yeÍ ±ka ±ka nek jÈ;s' tfy;a Wkajykafia
iajNdúl úêhg wksl; = a NslI
a k
Q j
a ykafia,dg foaYkh mj;aj;s' Wkajykafia
.ek iel my< lrñka Wkajykafia mÍlaId lsÍu .ek is;ñka uu úCIsm; a
jqfkñ' jeäld,hla hkag m%:u Wkajykafiaf.a lgy~ lihlska myr
.ikakdla fuka ud wjg jeÿKs' uu hka;ï fíÍ isá kuq;a wjidkfha§
li myr je§ uf.a is; foord .sfhah' uf.a uqyqK r;= ù YÍrh fjõ,kag
úh' fjõ,Su keje;aúh fkdyel' Wkajykafiaf.a lgy~ fõ.j;a fõ' uq¿
foaYkh ugu t,a, úh' wjidkfha§ uf.a ovínr is; fu,a, úh' zzud
tfia is;=fõ Tnjykafiag ienúkau wkqkaf.a is;a ±k.ekSug yels±hs
úuiSugh' Tnjykafiag wjuka lsÍug fkdfõ' Tnjykafia fYa%IaG .=re-
jrfhla nj uu ±ka oksñ' uf.a Ôú;dka;h olajd Tnjykafiaf.a YsIH-
fhla fjñ' ug wkqlïmd fldg W.kajk fialajdæ fï isoaêh ksid ud .ek
l<slÍug m;a fkdfõjdæZZ
315
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
w;a±lSula ksid is.rÜ l:dj iuÕ fuh we;=,;a lf<ñ' ñka woyia lf<a
i;Hh uq¿ úYajfha yeu;eku mj;sk njhs' i;Hh wld,slhs' wjYHjkafka
Y%oaOd nqoaêfhka hq;=j m%;sm;a;s /lSuhs' túg we;af;kau fï i;Hh lrd
meñfKa' ish¨u i;H Ou_hka fï wdldrfhka ±k.; yels fõ' tla tla
mqo.
a ,hdf.a .=K j.dj fjkia jk nj wu;l fkdlrkak' iir meje;afï§
l< mqreÿ yd .;a wêIaGdk we;' tfy;a u..M, iy ksnndkfhys fjkila
ke;' fï M, ish¨ fokddgu tldldÍj wjfndaO fõ'
316
odhdoh
fufia meh .Kklg miq m%lD;s is; we;s ù neÆ l, ;ju;a isgf.
k isá;s' l=vh iy md;%d Wrysfia t,afnñka ;sfí' tla w;l bámkaoï
317
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fuu W;=ï Ou_h is; ;=< we;sj .uk wdrïN l<y' i;s m[a[dfjka
ldhdkqmiaikdfjka weúÈhs' fldá hd¿fjda fofokd ks;ru u;la fõ' Tjqka
ÿgfyd;a <Õg f.dia wdorfhka msg w;.Eug isf;a' tfy;a fldá th
fkdbjik nj oks;s' uq¿ rd;s%h mqrd wdpdhH_ fpdí i;=áka iekiSfuka
i;sfhka .uka lr t<sjk úg ;ju;a jkdka;rfhah' mdkaor 9 g muK l=vd
.ïudkhlg meñKsfhah' ;u nvq ndysrdÈh mfil ;nd isjr q e ye| fmdrjd
ms~q msKsi .ug jeäfhah' .ïuq md;%h ±l tlsfkldg y~ .d odkh fok
f,i ixúOdkh úh' iuyre Wkajykafia iuÕ kej; le,Ejg meñK nvq
;ekam;a l< nj wid fldfya isg meñKsfha±hs weiQy' fï msßi rd;s%fha
jkdka;rh ;=<ska meñKSu .ek úiañ; jQy' fkdfhla m%Yak úpd,y' ?
t<sjk ;=re;a ksrdydrj md .ukska jeä nj;a W;=re m%foaYhg hk nj;a
mejiSh' fldákaf.ka fíÍ rd;s%h miqlr .ekSu Tjqkag uy;a m%fya,sldjls'
ish¨ mqj;a wdpd¾h fpdí lS kuq;a .eñfhda úYajdi fkdl<y' Wkajykafia
Ndjkd n, uysufhka iDê m%d;sydhH_hla mE nj Tjqkag f;areï .sh miq
th idudkH flfkl=g fkdl< yels fohla njg ms<s.;ay'
yojf;a .uka ud._h fõjd jkdka;rfha .uka ud._h fõjd tys we;s
318
odhdoh
319
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fldáhd t;k je;sÍ isg lka fol fl<ska lr jpk Yíoh wid
isáfhah' wdpd¾h fpdí bkamiq Tyq bÈßfhka .uka lrhs' fldáhd ldreKsl
ne,aulska ta foi n,d isáhs' zz´kE ;ekl hkak' ud .ek Nhfjkak tmd'
ud fuys wdfõ Tn m%fõYï lrkakeZZhs lshkakdla fuks'
wdpd¾h fpdí <Õ my; .ïudkhg f.dia ms~q isÕd .;ay' fldáhd
isák j. lsisfjl=g fkdlSfõh' .ïuq Tyq ur;sZhs hk ìfhks' wdmiq
.,af,kg meñK neÆ úg fldáhd ke;' ñkau;= lsisÈfkl fldáhd
olakg fkd,enqKs' wdpd¾h fpdí yg ielhla we;' tu fldáhd idudkH
jk i;ajfhla fkdfõ' fjia j,d.;a foú flfkla úh yelsh' ta ksid
t;rï yS,E iqr;f,la fuka yeisreKs' Wkajykafia fldáhd kej; ±lSug
leu;s jQ kuq;a lsisÈkl wdfõ ke;' fldákaf.a f.drjk kdoh ieuodu
weiqK kuq;a tys ;u hd¿jd weoa±hs ±k.; fkdyelsh' tu jkdka;rh
fldákaf.ka .ykh' idudkH flfkl=g tys jdih l< fkdyelsh' tu
fldá ;=< ;snQ .;sh b;d ms%hckl neúka Nh fjkqjg wdorh we;s úh'
fï w;a±lSu ;=<ska úfYaI Ou_;d Wkajykafiag wjfndaO jQ nj wdpd¾h
fpdí mejiqfõh'
320
odhdoh
321
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
;sh;s' túg b;d úkS;j we| me<| .;a msßñfhla ÿgqfõh' tu l÷lrfha
uf,aÉPhka fuka fkdj" mdr whsfka jdäù isáhs' ysi u; nkafoaisfha
wdydr"m<;=re mqrjd we;' fuh úYajdi lrkafka flfiao@ ±lal ú.u
wdpd¾h fpdí f.a uú,a fl<ska úh' weÕ ysßjegqKs' nv.skak yd úvdj
wu;l úh' wä 25 muK wE;ska lreKdjka; mqreIfhla jdäù odkh ms<s.
ekaùug iQodkñka isà' <Õd jQ úg Tyq l:d lf<ah'
zzwjir iajdóks" fuys u|la kej;S isg wdydr f.k úvdj ixis|jd
.kak' YÍr Yla;sh ,enqk úg .uka lrkak mq¿jka fõú' wou fï uyd
le,Ej ;rKh l< yelshsZZ
322
odhdoh
tu mqo.
a ,hd foú flfkla ñi ukqIHfhla fkdjk nj wdpd¾h fpdí
mejiSh' is;d n,kak' tu mqoa.,hd yuqùug miq ;dhs udhsug tk;=re
lsis ukqIHfhla uqK .eiqfka ke;' uq¿ isoaêhu uy;a m%fya<sldjls' idud-
kHfhka l=vd .ïudkhla fyda olakg ,efí' tfy;a uq¿ .uk ;=< lsisu
.ïudkhla ke;' nqrefï isg ;dhs,ka; iSudjg ;snQ fuu merKs ud._h
;kslr >k jkdka;rhls' bx.S%is fin¿ka muKla fkdj lsis ñksfila fyda
wdydrhla ke;' th fl;rï ÿ._ ud¾.hla ±hs is;h s fkdyelsh' udrdka;l s
.ukla jqjo fufia ch.%yK ,S,dfjka .urg n,d meñKsfhah'
323
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
wjidkh
wdpdhH_ ukaf.ka mej; tk YsIH mrïmrdj jkdka;rfha fjfiñka
;u Ndjkd m%;sm;a;s /lSug mqyqKq ù we;' wdpd¾h uka tfia lsÍug
Wkkaÿ lr;s' ks;ru jkdka;r Ôú;h jK_Kd flfr;s' Bg fya;=j tu
iajNdúl mßirfhka Ou_h wjfndaO lsÍu myiq neúks' ckdlS¾K .ï"
kshï .ï k.r noj tu iajNdúl w;a±lSï ,nd.; fkdyelsh' isf;a
lfha úfõlh tys ke;' Wkajykafiaf.a YsIHhska j;_udkfha foaYkdlrk
Ou_h fufia udrdka;sl ÿIalr mßirfha§ wjfndaO jQ ;udf.a w;a±lSï
iïNdrhla neúka" m%;HCI Ou_;djkah'
324
odhdoh
Ou_h foaYkd l< nj wm wid we;' tu ksñ;s úfYaI olaI;d ;=<ska we;súh
yels nj ys;kag yelsh' nqÿrcdKka jykafiag tjeks wdYaphH_ woaN+; foa
isÿl< yels jqjo wjfYaI ry;ka jykafia,dg tfia l< yels hhs hfula
ms<sfkd.ks;s' tfy;a tu iqúfYaI olaI;djh hï wfhl=g wxY=ud;%hla
fyda we;sùug yelsnj wm ms<s.; hq;= fõ'
325
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fiajdjls'
326
odhdoh
327
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
328
odhdoh
329
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
fuu ixLdr ÿlaL iuqoh i;Hh fõ' tkï fï ixLdr ÿlg fya;=fõ' fï
ixLdr my< jQ úg is; úCIsma; fõ' túg fuday fyj;a uq,djg m;afõ'
túg isf;a tald.%;djh" i;s iudê ì| jefÜ' isf;a iajdëkNdjh úkdY
fõ' fuu ixLdr .ek úuid n,k úg fmkShkafka wfma b;du wYsCIs;
is;=ú,s isg b;du YsCIs; is;=ú,s fï ixLdr .Khg wh;a jk njhs' fïjd-
fha .;s,laIK iïmQ¾Kfhkau wjfndaO jQ úg tajd hgm;a fõ' ixLdr
ke;s úg is; úCIsma; fkdfõ' is;=ú,s woyia isf;a yg.;a kuq;a ta is;=ú,s
b;du msßis÷ ialkaOhla wdYs%; neúka lsishï flf<ia wka;¾.; fkdfõ'
tys ;Kayd wúÊPd ke;' ;o kskaola n÷h' fuu is;g jQmiu Ñ;a; hehs
lshkq ,efí' th b;du ixiqx flf<ia ke;s Ydka; m%kS; Ñ;a; iajNdjhls'
nqÿka ry;kaf.a fï Ñ;a; iajNdjh m%lD;s jYfhka we;' Wkajykafia,dg
tneúka lsisjla ms<sn| wdidjla fyda wfmalaIdjla ke;' flf<ia ke;sjQ
ú.i is; ;=< uy;a iekiSula msßis÷ njla yg.kS' óg fidamdÈfYaI
ks¾jdK Od;=j hehs ye¢kafõ' ry;kajykafia m;afjk fï ksjk jeks w;s
W;=ï" úYañ; mqÿu fohla fï ;=ka f,dalfha úoHudk fkdfõ'ZZ
330
odhdoh
±ka fuu Ôú; l:dj ksu lrñ' fuys hï m%udo fodaI we;akï" jerÈ
f,i bÈßm;a lr we;akï ta ms<sn| kej;;a iudj whÈkafka wdpd¾h
ukaf.ks' Wkajykafia uf.a wdorKSh msh;=ud fõ' uu Wkajykafiaf.a isiq
mq;%fhla fjñ' ud ;=< Ou_h Wmojd we;af;a Wkajykafiah' fu;a;d lreKd
n,fhka Tn ieug i;=g iduh ,efíjdæ Tn ;=, Y%oaOdj mska we;sùu ksid
Wkajykafiaf.a wämdf¾ .uka lsÍug yelsfõjdæ ;dhs,ka;h Èfkka Èk
iuDoaêu;a fjñka lsishï i;=re jHikhlska mSvd fkdfõjdæ iajNdúl
úm;ska ñfoajdæ ;dhs cd;slhska ksrka;rfhka nn,j;ajdæ
331
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
q
332
odhdoh
Wm.%ka:h I
fkdfhla iel j,g ms<s;=re
md<s ;s%msglfha i|yka Ou_h l=vd n÷kl we;s c,h jeksh' tys
i|yka fkdjQ Ou_ uyd id.r c,h yd iudkhehs wdpd¾h uka me-
jiSh' nqÿrcdKkajykafiaf.a mßks¾jdKfhka wjqreÿ ish.Kka .;jQ
miq ;s%msglh ilia jQ nj ms<s.; hq;=h' fuh n,j;a fÄojdplhls'
miqld,Sk .%ka: l;_Djrekaf.a u;s u;dka;r yd fjk;a whf.a oDIaá
fuys .%ka:drEV ù we;' tneúka wm lrd meñK we;s ksldh .%ka: .ek
iEySulg m;aúh fkdyelsh' th iïmQ¾K nqoaO jpkh f,i ms<s.;
fkdyelsh'
wdpd¾h uka ks;r mejiqfõ nqoaO jpkh' tkï nqÿka jykafiaf.a Ou_
foaYkdj w;sYhska úiañ; jQ w;s mdßY=oaO Ñ;a; ika;dkhlska .,d tk
w;smdßY=oaO ksjerÈ tldka; i;H;djhla neúka wid isák fndfyda
fokdg u.a. M, ,nd.ekSu myiq jQ njhs' tjeks wjHdc" mru i;Hh
Ou_h nqÿrcdKka jykafia fyda ry;ka jykafia,d foaYkd lrk úg
333
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
334
odhdoh
Wm.%ka:h II
Ñ;a;h - hkq ±kSfï iajNdjhhs
is; mQj_x.u fõ' is; hkq ±kSu f.k fokakls' th m%d:ñl" msßis÷
±kSuhs' is; hkq ±kSu fõ' fyd| krl fol ±kSuls' úpdrd;aul
ksÍCIKhla bkamiq isf;a we;s flf¾' isf;a fuu ldhH_ iïNdrh
iuyrúg zzi;shZZ hkqfjka ye¢ka fõ' iuyrúg m%{dj kñka ye¢ka
fõ' tfy;a msßis÷ m%d:ñl Ñ;a;fha is;sú,s ke;' tys we;af;a zz±kSuZZ
muKs' isf;a we;s ú[a[dK ks;r Wmamdo - uh jYfhka ieÈ ie§ ì¢
ì£ hhs' ú[a[dKh ;=<ska ndysr wruqKq iam¾Y flf¾' wei iy rEmh
ksid isf;a ixLdr yg.kS' bkamiq is;sú,s Odrdj,a fkdlvjd ls%hd;aul
fõ' fuh isÿ fkdjk úg isf;a m%lD;s Yla;sh jQ zz±kSuZZ muKla mj;S'
335
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
b;d msßis÷ jQ ta is;" ±kSu muKla we;s flf¾' fuh m%lD;s is;h
- wjidk is;h' kej; bm§ula ke;' tneúka cd;s" crd jHdê urK
ksudjlg m;afõ' Bg fya;=j ta ieÕù ;snQ flf<ia bj;aùuh'
isrer ;=< is; mj;sk kuq;a is; y÷kd .ekSu ÿIalrh' th b;du
iQCIu m%fhda.ldÍ ;;a;ajhls' YÍrh mqrd úys§ we;' is; hkak fldgia
jYfhka fyda ls%hd jYfhka fyda úia;r l< fkdyelsh' Ndjkd fhda.
Skag fï is; lh fjka jYfhka wjfndaO fõ' iudê .; jQ is;g fï
fjki ks¾Kh l< yels jqjo iudêfhka ke.S isá úg isf;a iajNdjh
y÷kd.; fkdyelsh'
is; YÍrfhka fjkajqjo tys tlg ne£ we;s fõokd i[a[d ixLdr
fjkal< fkdyelsh' th l< yelafla m%{dfjka muKs' fï is; YÍr-
fhka mßndysr nj f;areï .sh úg zzuf.a YÍrhZZ hk ms<s.ekSu ÿre
fõ' tfy;a isf;a fõokdj" u;lh" ukisldrh" is;sú,s" ú[a[dKh
fjka jYfhka y÷kd.ekSug fkdyels fõ' m[a[dfjka fï fjkia jQ
isf;a idOl wjfndaO fõ' túg zzixÈgÀlZZ .=Kh jQ Ou_h msysgd we;'
fï mxp ialkaOhu isf;a mßndysr idOl nj túg jegfya' fï ;=kajk
úYaf,aIKhhs'
wjidk jYfhka wfma ish¨u uq,djg fya;= jQ wúoHdj .ek is; fhduq
fõ' wms wúoHdj jpkhla f,i ±k we;s kuq;a fï wúoHdj isf;a ieÕù
336
odhdoh
we;s wkaou fkdoksuq' we;af;kau wúoHdj y,dy, úYhla fuka uq¿ is;
;=< ls|d nei we;' wmg th fkdfmkqk;a th ieÕù we;' fï wjia:
dfõ§ n,j;a i;s m[a[d" úßh fhdod tu úI bj;a l< hq;=h' wjidk
jYfhka fï wúoHdjo is;ska ;=rka fõ'
b;du;a msßis÷ §ma;su;a Ndjhla we;s fï is; ish¨u foa iam¾Y lrhs'
ish¿u f,!lsl foa wks;H ÿlaL wkd;au iajNdjhg hg;a jQ kuq;a fï
is; tajdhska lïmd fkdfõ' fuu ;s,laIKhg ish¨ foa wh;a neúka
wruqKq is;g n,mdhs' tu wruqKq nUrhla fuka is; l<Ud ouhs'
tkuq;a is; ta yd iu. hñka úkdY fkdfõ' fï wu; .=Kh ksid is;
taldldrj mj;S' úkdY l< fkdyels neúka wks;H ÿlaL wkd;aufhka
fjkia fkdfõ' tfiau ish¨ úYaj Ou_;d wod< fï is;g fkdfõ' idud-
kHfhka wmf.a is; iïuq;s i;Hfhka wruqKq f.k ta yd iïnkaO ù
hg;a ù ta m%lD;s w;smsßisÿ;djh jid isà' ta nj wm fkdokakd neúka
Bg jiÕ fõ'
flf<ia j,g jiÕ jQ is; Wmam;a;s urKhg m;a fõ' tfy;a wmf.
a fudayh fï flf<ia ksid we;sjk neúka wmg fï i;Hh fkdf;af¾'
Wmam;a;s urK flf<ia ksid isÿjkakls' wmf.a tlu .eg¿j" m%d:
ñl iajNdjh kï is;g iajdëk ù isáh fkdyels njhs' ta ksid jHdc
wruqKq we;a; yeáhg ms<s.kS' tneúka isf;a m%lD;s iajNdjh hgm;a ù
we;' ta fjkqjg is; jiÕ l< flf<ia" udhdldrfhla fuka lmá f,i
rjgd .kS' tfia fyhska ks;ru Nh iel ÿlg md;% fõ' is; Ôj;aùug
yd ueÍug ìh fõ' fmdä fõokd fyda f,dl= fõokd ksid n,j;a f,i
337
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
lïmd fõ' b;du iq¿ fohlska jqjo lïmd fõ' fï ksid is; ks;ru
Nhska ieflka mSvd ú£' isf;a m%lD;s iajNdjh fuh kqjQj;a flf,ia
;=<ska fuh isÿ lrhs'
is; flf,ia j,ska iïmQ¾Kfhkau fjka jQ úg" muKla is; ks¾Nh fõ'
túg Nh fyda ks¾Nh lshd fohla ke;' isf;a iajNdúl .;sh muKla
b;sß fõ' iodld,slj lsishï fohla u; r|dmj;skafka ke;' ld,h
fyda wjldYh wod< ke;' th úoHudkùula muKs' fuh jkdys zzienE
Ñ;a;hhsZZ' ienE Ñ;a;h hkq ish¨ flf<iqkaf.ka ñÿkq w;smsßisÿ
- iWmdêfYI ks¾udK fyj;a ry;=ka jykafiaf.a is;hs' fï yer wka
lsis is;la zzienE Ñ;a;hZZ fkdfõ' fï is; wka lsis ;;a;ajhlg iudk
ke;'
338
odhdoh
YÍrhg wod, fkdjQ fuu b;du;a iQlaIu jQ ±kqu isf;a mj;S' is; b;d
n,j;ah' ±kqu t;rï n,j;ah' fjk lsis wruqKla fyda m%;sìïnhla
tys ke;' fuu ±kSu ysf;au iajNdjhls' fï isf;a tla ,CIKhls'
339
w;s W;a;u wdpdhH_ uka N+ßo;;
isxy, mßj¾;kh
340
iNdfõ idudðldjla jQ t;=ñh bkaÈhdfõ iy ,xldfõ mqyqKqj ,en
,xldfõ iqm%isoaO NslaIQkajykafia,d jQ .re n,xf.dv wdkkao ffu;s%h
kdysñ" l÷fndv úiQ .re lygmsáfha iqu;smd, ysñ" .re {dKfmdKsl
kdysñ" .re nÿr<sfha pkaÈu ysñ" .re mKaä; wdodj, foajisß kdysñ"
uydpd¾h fyakamsgf.or {dKjdi kdysñ wd§ NslaIQkajykafia,df.
a YsIHdjls'
341