Energetski pregled – Vrtić

Marija Mažar, Banja Luka

BR. DOKUMENTA: IECON_0112/2015

IZRADIO:

Dragan Tadić dipl. ing. maš.

Banja Luka, Dec.2015

SADRŽAJ
1.UVOD................................................................................................................................... 4
2.OPŠTI PODACI O OBJEKTU I LOKACIJI............................................................................6
3.OPIS POSTOJEĆEG STANJA.............................................................................................8
3.1.POSTOJEĆE KONSTRUKCIJE VANJSKOG OMOTAČA OBJEKTA...........................8
3.2.SISTEM ZAGRIJAVANJA OBJEKTA..........................................................................10
4.BILANS POTREBNE KOLIČINE ENERGIJE......................................................................11
5.PREDLOŽENO STANJE....................................................................................................17
6.DODATAK 1 PODACI O OBJEKTU....................................................................................20
7.DODATAK 2 KLIMATSKI USLOVI......................................................................................22
8.DODATAK 3 GRAĐEVINSKE KONSTRUKCIJE................................................................27
9.DODATAK 4 KARAKTERISTIKE ENERGENTA.................................................................39
10.DODATAK 5 PRORAČUN TOPLOTNIH GUBITAKA I DOBITAKA- POSTOJEĆE STANJE
.............................................................................................................................................. 40
11.DODATAK 6 PRORAČUN TOPLOTNIH GUBITAKA I DOBITAKA- STANJE NAKON
POSTAVLJANJA TERMOIZOLACIJE U STROP OBJEKTA..................................................49

2
SPISAK TABELA
Tabela 1: Geografska lokacija objekta.....................................................................................6
Tabela 2: Statički podaci o objektu..........................................................................................7
Tabela 3: Pregled postojećih konstrukcija vanjskog omotača..................................................8
Tabela 4: Rekapitulacija toplotnih gubitaka po zonama postojeće stanje..............................15
Tabela 5: Rekapitulacija toplotnih gubitaka prema vrsti postojeće stanje..............................15
Tabela 6: Rekapitulacija toplotnih gubitaka mjestu nastanka postojeće stanje......................15
Tabela 7: Rekapitulacija potrošnje toplotne energije i energenta za postojeće stanje...........16
Tabela 8: Rekapitulacija toplotnih gubitaka po zonama predloženo stanje............................17
Tabela 9: Rekapitulacija toplotnih gubitaka prema vrsti predloženo stanje............................18
Tabela 10: Rekapitulacija toplotnih gubitaka mjestu nastanka predloženo stanje..................18
Tabela 11: Rekapitulacija potrošnje toplotne energije i energenta za predloženo stanje.......18

SPISAK DIJAGRAMA I SLIKA

Slika 1: Pregled tehničkih sistema koji utiču na potrošnju energije u zgradi............................5
Slika 2: Snimak lokacije objekta..............................................................................................6
Slika 3: Klimatske zone Bosne i Hercegovine.......................................................................25
Slika 4: Prosječna godišnja temperatura...............................................................................25

3
1. UVOD
Pod pojmom energetska efikasnost podrazumevamo efikasnu upotrebu energije u svim
sektorima krajnje potrošnje energije: industriji, saobraćaju, uslužnim delatnostima,
poljoprivredi i zgradarstvu. Važno je istaći da se energetska efikasnost nikako ne sme
posmatrati kao štednja energije. Naime, štednja uvek podrazumeva određena odricanja, dok
efikasna upotreba energije nikada ne narušava uslove rada i življenja.

Dalje, poboljšanje efikasnosti potrošnje energije ne podrazumeva samo primenu tehničkih

rešenja. Štaviše, svaka tehnologija i tehnička oprema, bez obzira koliko efikasna bila, gubi to
svoje svojstvo ukoliko ne postoje edukovani ljudi koji se njome znaju služiti na najefikasniji
mogući način.

Prema tome, može se reći da je energetska efikasnost prvenstveno stvar svesti ljudi i
njihovoj volji za promenom ustaljenih navika prema energetski efikasnijim rešenjima, nego
što je to stvar kompleksnih tehničkih rešenja.

Zgrade su najveći pojedinačni potrošači energije, sa tendencijom porasta u skladu sa

porastom standarda stanovništva. U Evropskoj uniji se oko 41% energije troši u zgradarstvu,
sledi industrija sa udelom od 31%, a na trećem mestu nalazi se saobraćaj (28%).

Pored toga, zgrade su i veliki zagađivači životne sredine, jer takav trend dovodi do povećanja
potrošnje energije i emisije ugljen-dioksida.Upravo zato,energetska efikasnost u zgradarstvu
jeste oblast koja ima najveći potencijal za smanjenje potrošnje energije.

Potrošnja energije u zgradi zavisi od karakteristika same zgrade (njenog oblika i

konstrukcionih materijala), karakteristika energetskih sistema u njoj (sistema
grejanja,električnih uređaja i rasvete, i dr.), ali i od klimatskih uslova oblasti u kojoj se zgrada
nalazi.

Osnovni pojmovi za analizu potrošnje energije u zgradama su:

−toplotni gubici i dobici,
−koeficijent prolaza toplote,
−stepen-dani grejanja,
−stepen korisnog delovanja.

Ovi kriterijumi su ključni za određivanje energetskog (toplotnog) bilansa zgrade. Samu

zgradu trebamo posmatrati kao sistem pa je kao takvu i analizirati. Energetski bilans zgrade
podrazumeva sve energetske gubitke i dobitke te zgrade. Pri tome obično govorimo o
toplotnom bilansu zgrade, odnosno razmatramo koliko je energije potrebno da bi se
zadovoljile toplotne potrebe zgrade. Važno je zapamtiti da je potreba za toplotnom energijom
uvek usko vezana za toplotne gubitke zgrade. Naime, dok god su toplotni dobici energije
dovoljni za pokrivanje toplotnih gubitaka, u zgradi će se održavati željeni uslovi toplotne
ugodnosti.

4
 Slika 1: Pregled tehničkih sistema koji utiču na potrošnju energije u zgradi

U ovom energetskom pregledu je analizirano postojeće stanje procesa zagrijavanja objekta

vrtića Marija Mažar u Banja Luci.

Na osnovu obavljenih razgovora sa rukovaocima kotlovnice i osobljem vrtića konstatovano je

da u vrtiću nije zadovoljen osnovni minimum ambijentalnih uslova u dijelu unutrašnje
temperature.

Propisana minimalna ambijentalna temperatura za objekte ovakvog tipa je 22,0 0C.

Izmjerena ambijentalna temperatura u periodima kada je vanjska temperatura niža od -1,0 0C

iznosi 18,0-20,0 0C.

5
2. OPŠTI PODACI O OBJEKTU I LOKACIJI

Slika 2: Snimak lokacije objekta

Vrtić Marija Mažar

Lat. Long. Elv.
° ` ˝ ° ` ˝ m
Lokacija
44 45 26 17 11 4 163
44,76 17,18 163
Tabela 1: Geografska lokacija objekta

Objekat vrtića je prizeman, čvrste gradnje izrazito razuđene forme fasade, sa znatnim
učešćem staklenih površina i ventilisanim krovom koji je prekriven trapeznim čeličnim limom.
Na objektu ne postoje pozicije sa ugrađenom termoizolacijom i u pogledu termičke zaštite
NE ZADOVOLJAVA.
Vanjska stolarija i bravarija je zamjenjena 2014 godine i u potpunosti ZADOVOLJAVA
osnovne zahtjeve u pogledu termičke zaštite.
Sistem zagrijavanja objekta je toplovodni radnog režima 70/60 0C.Objekat je zagrijavan
putem kotlovnice na pelet.

6
 STATIČKI PODACI O OBJEKTU
Broj: IECON_0112/2015 dec.2015

Naziv objekta: Vrtić Marija Mažar

Stefana Nemanje 10
Adresa objekta:
Banja Luka, RS, BiH
OPIS
Osnovne informacije
Namjena objekta: Predškolski objekat
Smjenski rad: Ne (1 smjena)
Broj mjeseci rada u godini: 12

I smjena II smjena III smjena

Broj osba u toku rada objekta: 166

Klimatizacija objekta: NE
Ljetna temperatura ambijenta
NE
objekta:
Grijanje objekta: DA
Temperatura objekta u sezoni
22ºC
grijanja:
Broj stepen dana 3.155
Broj dana grijanja, Z 188

Godina gradnje zgrade: 1980

Spratnost objekta: P [m2] Visina H [m] Bruto [m2]
Obim (m): 273,0
ZONA 1 (Prizemlje) 171,0 2,7 179,6
ZONA 2 (Prizemlje) 536,8 2,7 563,6
ZONA 3 (Prizemlje) 201,5 2,7 211,6
ZONA 4 (Prizemlje) 252,8 2,7 265,4

Ukupno: Grejna površina m² 1162,1 2,7 1220,2

Grejna zapremina m³ 3137,7 3294,6
Termičke karakteristike
NE ZADOVOLJAVAJU
građevinskih elemenata:
Termičke karakteristike vanjske
ZADOVOLJAVAJU
bravarije i stolarije

Tabela 2: Statički podaci o objektu

Za potrebe ove analize a u svrhu što tačnijeg proračuna toplotnih gubitaka izvršeno je
zoniranje objekta.

7
3. OPIS POSTOJEĆEG STANJA

3.1. POSTOJEĆE KONSTRUKCIJE VANJSKOG OMOTAČA OBJEKTA

Konstrukcija vanjskog omotača osim u dijelu vanjske stolarije i bravarije nije mijenjana u
odnosu na prvobitno stanje.
Zbog pojednostavljenja proračuna u razmatranje su uzete konstrukcije poda, vanjskog
fasadnog zida i krova.

POSTOJEĆA KONSTRUKCIJA

SPOLJNI ZID - NEVENTILISANI

SZ1, U=1,941 W/m2K

1. KREČNI MALTER 1,5000 cm
2. PUNA OPEKA 1600 20,0000 cm
3. CEMENTNI MALTER 2,0000 cm

KOSI KROV IZNAD GREJANOG PROSTORA - VENTILISANI

ST1, U=2,206 W/m2K

1. KREČNI MALTER 1,5000 cm
2. BETON SA KAMENIM AGREGATIMA 2500 12,0000 cm
3. SLOJ VAZDUHA 30,0000 cm
4. ČELIK 0,0200 cm

POD NA TLU

PO1, U=1,600 W/m2K

1. PARKET 0,5000 cm
2. BETON SA KAMENIM AGREGATIMA 1800 5,0000 cm
3. BETON SA KAMENIM AGREGATIMA 2500 16,0000 cm
4. ŠLJUNAK, SUVI 25,0000 cm

Pozicija Postojeće konstrukcije d U Umax.

ID - m W/m²K W/m²K
SZ1 Spoljašnji zid-neventilisana fasada 1,941 0,400
ST1 Kosi ventilisani krov iznad grijanog prostora 2,206 0,200
PO1 Pod na tlu 1,600 0,400
Tabela 3: Pregled postojećih konstrukcija vanjskog omotača

8
Proračun koeficijenta prolaza toplote i difuzije vodene pare:

1
U= [W /(m2 K)] Koeficijent prolaza toplote;
1 dj 1 1
αi + Σ λ j + λ + α e

αi [W /(m2 K )] Koeficijent prolaza toplote koji se odnosi na granične površine prema

prostoru unutar zgrade;
2
α e [W /( m K )] Koeficijent prolaza toplote koji se odnosi na granične površine prema
prostoru izvan zgrade;

Koeficijent prolaza toplote za granične površine [W/m²K]

Za zidove i unutrašnje prozore, podove i tavanice pri prolazu toplote ka gore 8
ai
Za podove i tavanice pri prolazu toplote ka dole 6
Za spoljne prozore 12
ae Za vanjski sloj pri srednjoj brzini vjetra 25
Za dodatne viseće fasade i za ravne krovove 11

d j [m] Debljina homogenog sloja "j" građevinske konstrukcije;

λ j [W /(mK )] Koeficijent toplotne provodljivosti materijala homogenog sloja "j"
posmatrane građevinske konstrukcije;
1
[W /(m2 K)] Otpor prolaza toplote kroz vazdušni sloj;
λ
ρ[kg/m3 ] Specifična težina materijala pojedinog sloja konstrukcije;
0
ti [ C ] Temperatura unutrašnjeg vazduha;
0
t e[ C ] Temperatura spoljašnjeg vazduha;
p[ Pa] Pritisak zasićenja vodene pare;
pp= p⋅φ i [ Pa] Parcijalni pritisak vodene pare za unutrašnji vazduh;
pp= p⋅φ e [Pa] Parcijalni pritisak vodene pare za spoljašnji vazduh;
φ i=60 [%] Relativna vlažnost unutrašnjeg vazduha;
φ e =90 [%] Relativna vlažnost spoljašnjeg vazduha;
μi Faktor otpora difuziji vodene pare;
r i=μ i⋅d i Ekvivalentna debljina vazdušnog sloja;
c i [J /(kgK )] Specifična toplota pojedinog sloja konstrukcije;

Pregled proračuna koeficijenta provođenja toplote pojedinih konstrukcija vanjskog omotača

objekta je dat u DODATAK 3 GRAĐEVINSKE KONSTRUKCIJE.

9
3.2. SISTEM ZAGRIJAVANJA OBJEKTA

Sistem grijanja: Tip zagrijavanja objekta: Centralno zagrijavanje

Temperaturni režim rada sistema: 90/70 0C
Zatvoreni sa prinudnom
Tip sistema zagrijavanja:
cirkulacijom
Izvor toplote: Sopstvena kotlovnica
Toplovodni kotao na pelet 100,00kW

Sistem regulacije kotlovnice/podstanice: U FUNKCIJI

Alternativni izvori energije: NE
Grejna tijela: AL člankasti radijatori
Regulacija temperature u prostorijama: NE

Decentralizovan sistem klimatizacije

Ventilacija: Prirodna ventilacija, svjež vazduh ulazi kroz prozore

Objekat je zagrijavan zatvorenim toplovodnim sistemom. Grejna tijela su člankasti Al

radijatori.

Izvor toplote je toplovodni kotao na pelet nominalne toplotne snage 100,0 [kWt].

10
4. BILANS POTREBNE KOLIČINE ENERGIJE

Proračun potrebne toplotne energije nakon sprovođenja mjera energetske efikasnosti je

izračunat na osnovu sledećeg protokola:

24⋅et ⋅e b⋅ y⋅SD⋅Qh
Qgs= ( MWh/god .)
( t u−t s )⋅ηsistema⋅106

e=e t ⋅e b (koeficijent ograničenja)

e t (koeficijent temperaturnog ograničenja) Koeficijent temperaturnog ograničenja;
e b (koeficijent eksploatacionog ograničenja) Koeficijent eksploatacionog ograničenja;
y (korekturni koeficijent) Korekturni faktor lokacijskih uslova;

SD= 3.155 Broj stepen dana grijanja;

ηsistema Stepen korisnosti sistema Stepen korisnosti sistema;

24⋅e t ⋅e b⋅ y⋅SD⋅Q h
Qgr = ( MWh/god .)
(t u −t s )⋅ηregulacije⋅ηmreže ⋅106

Distributivna mreža KOTLOVNICA

sa regulacijom
OBJEKAT

24⋅et ⋅e b⋅ y⋅SD⋅Qhn
QHnd = (MWh/god .)
(t u −t s )⋅106

11
Proračun potrebne toplotne energije BAS EN 13790:

QH , nd=QTr +QVe −ηH , gn(Qi nt +Q sol )[kWh] gdje su:

H Tr
Q Tr= (ϑ −ϑ ) t[kWh] Izmjenjena toplotna energija transmisijom;
1000 int,i e
H
QVe= Ve (ϑint,i −ϑe ) t [kWh ] Potrebna toplotna energija za ventilaciju/klimatizaciju;
1000
H Tr=H T , ie + H T ,ieu + H T , ig + H T ,ij [W / K ] Koeficijent ukupnih transmisionih gubitaka;
H T ,ie [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka prema vanjskom prostoru;
H T ,ie =Σ Ak ⋅U k ⋅ f k + Σ Ψl ⋅l l ⋅ f l =Σ Ak ⋅(U k +Δ U WB )⋅ f k [ W / K ]
k l k
2
Ak [m ] Površina konstrukcije kroz koju je ostvaren gubitak toplote;
fk Temperaturni korekcijski faktor;

Temperaturni korekcijski faktor

Prijelaz topline fk
Prema okolici 1,00
Prema negrijanoj prostoriji 0,80
Prema tlu 0,40
Preko krova 0,90
Preko montažne podne plohe 0,90
Prema susjednoj zgradi 0,50
Prema susjednom stanu 0,30

2
U k [W /m K ] Koeficijent prolaza toplote za konstrukciju “k”;
Ψl [W / mK ] Linearni koeficijent prolaza toplote za toplotne mostove;
l l [m] Dužina linijskog toplotnog mosta;
2
Δ U WB=0,10[ W /m K ] Dodatak za loše riješene toplotne mostove;
2
Δ U WB=0,05[W / m K ] Dodatak za dobro riješene toplotne mostove;
2
Δ U WB=0,02[W /m K ] Dodatak za niskoenergetske kuće;
Δ U WB=0,00[ W /m2 K ] Dodatak za pasivne kuće;
H T ,iue [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka prema vanjskom prostoru kroz
negrijane prostorije;

H T ,iue =Σ Ak ⋅U k ⋅bu + Σ Ψl ⋅l l ⋅bu [W / K ]

k l
θ −θ
bu = θi nt ,i−θu Faktor smanjenja temperaturne razlike;
i nt ,i e
0
θu [ C ] Unutrašnja temperatura negrijanog prostora ( usvojiti min. 5 0C ukoliko
temperatura nije poznata);
H T ,ig [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka prema tlu;
H T ,ig = f g 1⋅ f g 2 Σ Ak ⋅U ekuiv ⋅G W [W / K ]
( )
k

12
 f g 1=1,45 Korekcijski faktor uticaja oscilacija vanjske temperature na godišnjem
nivou;
θ −θ
f g 2= θi nt , i −θm ,e Faktor smanjenja temperaturne razlike između srednje vanjske i
i nt , i e
vanjske temperature;
0
θ m ,e =11,6[ C ] Srednja vanjska godišnja temperatura;
2
U ekuiv [W /m K ] Ekvivalentni koeficijent prolaza toplote;

B´, m Ueqiv, W/(m2K)- Pod na tlu

Bez U, W/(m2K)
0 0 0,25 0,5 1 2
2 0,86 0,16 0,28 0,44 0,58
4 0,64 0,16 0,26 0,38 0,48
6 0,52 0,15 0,25 0,33 0,40
8 0,44 0,15 0,23 0,29 0,35
10 0,38 0,14 0,21 0,26 0,31
12 0,34 0,14 0,19 0,24 0,28
14 0,30 0,13 0,18 0,22 0,25
16 0,28 0,13 0,17 0,20 0,23
18 0,25 0,12 0,16 0,19 0,22
20 0,24 0,11 0,15 0,18 0,20

0,8
0
0,6 0,25
0,4 0,5
1
0,2 2
0
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Ak
B´= [m] Karakteristični parametar;
0,5⋅P
Ak [m2 ] Površina poda;
P [m] Obim poda;
GW= 1 za hgw>3; 1,15 za hgw<3; Korekcijski faktor uticaja podzemnih voda;
hgw [m] Dubina podzemnih voda;
H T ,ij [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka prema susjednim prostorijama
različite unutrašnje temperature;

13
 H T ,ij =Σ Ak ⋅U k ⋅ f ij [W / K ]
k
θ −θ
f ij = θi nt ,i −θads Faktor smanjenja temperaturne razlike vanjske temperature i
i nt , i e
temperature susjedne prostorije;
0
θads [ C ] Unutrašnja projektna temperatura susjednog prostora;

ρa c p,a V ue
H Ve= [W / K ] Koeficjent ventilacionih gubitaka;
3600
3
ρa [kg/ m ] Gustoća vazduha;
c p,a V ue [kgK ] Specifični toplotni kapacitet vazduha;
V ue [W / K ] Zapreminski protok vazduha između grijanog prostora i okoline;

Bez ventilacionog sistema:

3
V i =V inf ,i +V min ,i [ m / h]
V inf ,i Maksimalan protok vazduha u prostoriju usljed infiltracije spoljašnjeg
vazduha kroz zazore;
V inf ,i =V i nt ⋅n50⋅ei ⋅εi [m /h]
3

Broj izmjena vazduha za ΔP= 50 Pa; n50 (h-1)

Stepen zaptivenosti
Građevina
Visok (dobro Srednji (normalno
Nizak (bez brtvi)
brtvljenje) brtv.)
Stamb. objekat <4 >10
Ostali tipovi zg. <2 2-5 >5

Koeficijent zaštićenosti; ei
Klasa zaštićenosti Grijani prostor bez Grijani prostor sa Grijani prostor sa više
otvora jednim vanj. otv. vanjskih otv.
Bez zaštite 0 0,03 0,1
Srednja zaštita 0 0,02 0,07
Visoka zaštita 0 0,01 0,04

Elevacija grijanog prostora Korekcijski faktor za visinu; εi

0- 10 m 1,0
>10- 30 m 1,2
>30 m 1,5

V min ,i=nmin ⋅V i nt [m3 /h ] Minimalni higijenski protok vazduha;

n min Minimalni broj izmjena vazduha;
3
V i nt [m ] Zapremina prostorije;

14
 ID. NAZIV Proj. temp. Φ POSTOJEĆE
0
- - C STANJE
0001 ZONA 1 22 Spec. gubici 213,0 W/m2
78,9 W/m3
36.429,9 W
0002 ZONA 2 22 Spec. gubici 187,8 W/m2
69,6 W/m3
100.834,8 W
0003 ZONA 3 22 Spec. gubici 216,8 W/m2
80,3 W/m3
43.675,4 W
0004 ZONA 4 22 Spec. gubici 197,1 W/m2
73,0 W/m3
49.816,0 W
Potrebna instalisana snaga kotla postojeće stanje 230.756,1 W
Tabela 4: Rekapitulacija toplotnih gubitaka po zonama postojeće stanje

Dodatak na
Ukupni toplotni Ventilacioni
Transmisioni gubici ponovno UKUPNO
gubici gubici
zagrijavanje
ZONA W W W W
0001 29.705 5.357 1.368 36.430
0002 82.969 13.571 4.294 100.835
0003 36.706 5.357 1.612 43.675
0004 42.436 5.357 2.022 49.816
UKUPNO (W) 191.817 29.643 9.297 230.756
Tabela 5: Rekapitulacija toplotnih gubitaka prema vrsti postojeće stanje

Kosi ventilisani
Spoljašnji zid-
Vanjska stolarija i krov iznad
Pozicija neventilisana Pod na tlu
bravarija grijanog
fasada
prostora
ZONA - SZ1 ST1 PO1
1 2.550 8.263 15.843 3.048
2 5.018 18.647 49.736 9.569
3 2.734 11.711 18.669 3.592
4 3.501 11.341 23.422 4.172
UKUPNO (W) 13.803 49.962 107.671 20.381
Tabela 6: Rekapitulacija toplotnih gubitaka mjestu nastanka postojeće stanje

Ukupno potrebna toplotna snaga sistema za zagrijavanje objekta iznosi 230,8 [kWt].

15
Najveći su transmisioni gubici koji nastaju kroz poziciju stropa u ukupnom iznosu od
107,7 [kWt].

Potrebna toplotna energija i energent za zagrijavanje objekta su dati u narednoj tabeli:

Referentna Računski Modelovana

Dobici
potrošnja gubici potrošnja Potrošnja
Datum HDD toplotne
toplotne toplotne toplotne energenta
energije
energije energije energije
Mjesec 22,0ºC Qhg /MWh/ QhHT /MWh/ Qhgn /MWh/ Qhnd /MWh/ tona
Januar 589 45,0 39,4 2,2 37,2 7,4
Februar 510 34,0 34,1 2,2 31,9 6,4
Mart 451 33,0 30,2 2,3 27,9 5,6
April 286 26,0 19,1 2,3 16,8 3,4
Maj
Jun
Jul
Avgust
Septembar
Oktobar 283 19,0 18,9 2,3 16,6 3,3
Novembar 437 38,0 29,2 2,2 27,0 5,4
Decembar 600 53,0 40,2 2,2 38,0 7,6
UKUPNO 3155 248,0 211,1 15,7 195,4 39,1
Tabela 7: Rekapitulacija potrošnje toplotne energije i energenta za postojeće stanje

Ukupna potrošnja toplotne energije na godišnjem nivou iznosi 195,4 [MWh]. Za

proizvodnju navedene količine toplotne energije potrebno je 39,1 [tona] peleta na
godišnjem nivou.
Karakteristike energenta odnosno peleta su date u DODATAK 4 KARAKTERISTIKE
ENERGENTA.

ZAKLJUČAK:
Iz prethodnog se vidi da su osnovni uzroci podhlađenosti objekta nedovoljna
instalisana snaga kotla i enormni gubici toplotne energije kroz poziciju stropa.
Da bi se obezbijedili propisani ambijentalni uslovi odnosno dovoljna zagrijanost
objekta potrebno je:
1. Izvršiti izolovanje stropa objekta;
2. Ugraditi novi kotao veće toplotne snage.

16
5. PREDLOŽENO STANJE

Prijedlog povećanja termičke zaštite objekta podrazumijeva mjeru ugradnje termoizolacije u

kosi ventilisani krov po površini krova iznad grijanog prostora.

Za izolaciju je predviđena kamena vuna za tavanske prostore ventilisanih kosih krovova

debljine 15,0 cm.

PREDLOŽENA KONSTRUKCIJA

KOSI KROV IZNAD GREJANOG PROSTORA – VENTILISANI

ST1N, U=0,224 W/m2K

1. KREČNI MALTER 15,0000 cm
2. BETON SA KAMENIM AGREGATIMA 2500 12,0000 cm
3. URSA SECO PRO 0,04 0,0800 cm
4. TVRDE PLOČE MINERALNE VUNE ZA RAVNE KROVOVE 15,0000 cm
5. SLOJ VAZDUHA 30,0000 cm
6. ČELIK 0,0200 cm

Pregled proračuna koeficijenta provođenja toplote pojedinih konstrukcija vanjskog omotača

objekta je dat u DODATAK 3 GRAĐEVINSKE KONSTRUKCIJE.

Vuna bi bila postavljena na stropnu AB ploču u zoni tavana i prekrivena zaštitnom

paropropusnom vodonepropusnom folijom.

ID. NAZIV Proj. temp. Φ PREDL.

0
- - C STANJE
0001 ZONA 1 22 Spec. gubici 129,8 W/m2
48,1 W/m3
22.199,2 W
0002 ZONA 2 22 Spec. gubici 96,6 W/m2
35,8 W/m3
51.863,1 W
0003 ZONA 3 22 Spec. gubici 132,7 W/m2
49,1 W/m3
26.731,2 W
0004 ZONA 4 22 Spec. gubici 107,8 W/m2
39,9 W/m3
27.251,7 W
Potrebna instalisana snaga kotla predloženo stanje 128.045,1 W
Tabela 8: Rekapitulacija toplotnih gubitaka po zonama predloženo stanje

17
 Dodatak na
Ukupni toplotni Ventilacioni
Transmisioni gubici ponovno UKUPNO
gubici gubici
zagrijavanje
ZONA W W W W
0001 15.470 4.848 1.881 22.199
0002 33.677 12.282 5.905 51.863
0003 19.667 4.848 2.217 26.731
0004 21.392 4.848 1.011 27.252
UKUPNO (W) 90.206 26.826 11.014 128.045
Tabela 9: Rekapitulacija toplotnih gubitaka prema vrsti predloženo stanje

Kosi ventilisani
Spoljašnji zid-
Vanjska stolarija i krov iznad
Pozicija neventilisana Pod na tlu
bravarija grijanog
fasada
prostora
ZONA - SZ1N ST1N PO1E
0001 2.550 8.263 1.609 3.048
0002 5.018 18.647 5.050 4.961
0003 2.734 11.711 1.896 3.326
0004 3.501 11.341 2.378 4.172
UKUPNO (W) 13.803 49.962 10.933 15.508
Tabela 10: Rekapitulacija toplotnih gubitaka mjestu nastanka predloženo stanje

Referentna Računski Modelovana

Dobici
potrošnja gubici potrošnja Potrošnja
Datum HDD toplotne
toplotne toplotne toplotne energenta
energije
energije energije energije
Mjesec 22,0 C Qhg /MWh/ QhHT /MWh/ Qhgn /MWh/ Qhnd /MWh/ tona
Januar 589 45,0 20,8 2,6 18,2 3,6
Februar 510 34,0 18,0 2,7 15,3 3,1
Mart 451 33,0 16,0 2,8 13,1 2,6
April 286 26,0 10,1 2,8 7,3 1,5
Maj
Jun
Jul
Avgust
Septembar
Oktobar 283 19,0 10,0 2,8 7,2 1,4
Novembar 437 38,0 15,5 2,7 12,8 2,6
Decembar 600 53,0 21,2 2,6 18,6 3,7
UKUPNO 3155 248,0 111,6 19,0 92,5 18,5
Tabela 11: Rekapitulacija potrošnje toplotne energije i energenta za predloženo stanje

18
Za predloženo stanje su toplotni gubici 128,0 [kWt] te je stoga potrebno ugraditi
toplovodni kotao na pelet nominalne snage 150,0 [kWt].

Sprovođenjem mjera ugradnje toplotne izolacije u strop objekta bi se potrošnja

toplotne energije smanjila na 92,8 [MWh] na godišnjem nivou odnosno potrošnja
energenta bi bila 18,5 [tona] peleta na godinu.

19
6. DODATAK 1 PODACI O OBJEKTU

Zahtijevani ambijentalni uslovi prema BAS EN 15251

ZAHTJEVANI UNUTRAŠNJI USLOVI BAS EN15251

Vrtić Marija Mažar ETAŽA: P

Br. Naziv prostorije Površina Temperatura Vlažnost VENTILACIJA GR. VEN. KLI. RAS.
- - m2 LJ 0C Z 0C % n h-1 m3/h os. - - - W/m2
0001 ZONA 1 171,0 26,0 22,0 70,0 0,3 11,5 DA NE DA 10
0002 ZONA 2 536,8 26,0 22,0 70,0 0,3 11,5 DA NE DA 10
0003 ZONA 3 201,5 26,0 22,0 70,0 0,3 11,5 DA NE DA 10
0004 ZONA 4 252,8 26,0 22,0 70,0 0,3 11,5 DA NE DA 10

Broj osoba u objektu:

BROJ LJUDI U ZONI Aktivnost Aktivnost

Br. ZONA Laka Srednja Teška Laka Srednja Teška
- Smjena I Smjena II
0001 ZONA 1 26 4
0002 ZONA 2 68 8
0003 ZONA 3 26 4
0004 ZONA 4 26 4
166

Vrsta gradnje objekta:

Br. ZONA Gradnja ηH,gn

- - -
0001 ZONA 1 teška 1,00
0002 ZONA 2 teška 1,00
0003 ZONA 3 teška 1,00
0004 ZONA 4 teška 1,00

Zoniranje objekta:
Objekat je podijeljen u 4 (četiri) zone.

20
21
7. DODATAK 2 KLIMATSKI USLOVI

TD Prosječna dnevna temperaturama

T24h Prosječna temperatura tokom čitavog dana
HDD18 Broj stepen-dana grijanja za baznu temperaturu Tu= 18 0C
HDD20 Broj stepen-dana grijanja za baznu temperaturu Tu= 22,0 0C

Distribucija stepen-dana grijanja u toku godine

22
Stepen-dani su preračunati na osnovu evidencije stepen-dana za Banja Luku.

HDD LQBL 44,8N 17,2E SA BiH

2013
Jan 470 485 501 516 532 547 563 578 594 609 625 640 656
Feb 422 436 450 464 478 492 506 520 534 548 562 576 590
Mar 360 375 390 406 421 437 452 468 483 499 514 530 545
Apr 174 185 196 208 219 231 243 255 267 280 293 307 320
May 76 86 96 107 118 130 141 154 166 179 193 206 219
Jun 35 41 48 55 63 71 79 89 98 108 119 130 140
Jul 14 17 20 25 30 36 42 48 55 62 70 78 86
Aug 8 11 14 19 23 29 35 41 49 56 64 73 82
Sep 72 82 92 102 113 124 135 146 158 170 182 195 208
Oct 153 165 178 191 204 218 231 245 259 273 288 302 317
Nov 314 328 343 357 371 386 400 414 429 444 458 473 488
Dec 482 498 513 528 544 559 575 590 606 622 637 652 668
2014
Jan 397 412 428 443 459 474 490 505 521 536 552 567 583
Feb 318 332 346 360 374 387 402 415 429 443 457 471 485
Mar 243 257 271 285 299 313 328 343 357 372 388 403 418
Apr 141 154 166 180 193 207 220 234 248 263 278 292 307
May 101 112 122 133 144 156 168 180 193 206 218 232 246
Jun 26 33 38 46 53 61 69 78 87 97 106 117 127
Jul 9 12 16 20 25 31 37 44 52 60 69 78 88
Aug 14 18 22 28 33 40 48 57 66 76 86 97 108
Sep 52 61 70 82 93 105 118 132 145 159 173 187 201
Oct 145 158 170 183 196 209 223 237 250 264 278 293 307
Nov 270 285 299 314 328 343 357 372 387 402 416 431 446
Dec 408 423 439 454 470 485 501 516 532 547 563 578 594
2015
Jan 441 457 472 488 503 519 534 550 565 581 596 612 627
Feb 419 433 447 461 475 489 503 517 531 545 559 573 587
Mar 309 324 339 354 369 384 400 415 430 446 461 477 492
Apr 178 190 201 214 226 239 252 265 278 292 306 320 334
May 64 73 83 93 103 114 124 135 147 159 171 183 196
Jun 26 31 36 42 49 56 64 71 79 88 96 106 115
Jul 6 8 10 12 16 19 24 29 34 40 46 53 60
Aug 6 8 10 14 17 22 27 34 41 48 56 65 73
Sep 66 74 82 92 100 110 120 131 142 154 165 177 189
Oct 192 207 221 236 251 266 281 296 312 327 342 358 373
Nov 320 334 348 363 377 392 407 421 436 451 466 481 496

23
Metodologija proračuna stepen-dana

Uslovi Protokol proračuna

Tmin>Tbase Dh=0
(Tmax+Tmin)/2>Tbase Dh=(Tbase-Tmin)/4
Tmax>=Tbase Dh=(Tbase-Tmin)/2-(Tmax-Tbase)/4
Tmax<Tbase Dh=Tbase-(Tmax+Tmin)/2

Tmin- Minimalna vanjska temperatura; Tmax- maksimalna vanjska temperatura

Tbase- Bazna temperatura za proračun stepen-dana (Unutrašnja projektovana temperatura).

Preračunate vrijednosti stepen-dana za Banja Luku:

HDD
Mjesec 17,0 17,5 18,0 18,5 19,0 19,5 20,0 20,5 21,0 21,5 22,0 22,5 23,0
Jan 434 449 465 480 496 511 527 542 558 573 589 604 620
Feb 370 384 398 412 426 440 454 468 482 496 510 524 538
Mar 302 316 331 346 360 375 390 406 420 436 451 467 482
Apr 158 170 181 194 206 219 232 245 258 272 286 300 314
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct 149 162 174 187 200 214 227 241 255 269 283 298 312
Nov 292 307 321 336 350 365 379 393 408 423 437 452 467
Dec 445 461 476 491 507 522 538 553 569 585 600 615 631
0
Ref. 2149 2247 2345 2445 2544 2644 2746 2846 2948 3051 3155 3258 3362

24
Banja Luka se nalazi u umjereno kontinentalnoj klimatskoj zoni.

Slika 3: Klimatske zone Bosne i Hercegovine

Slika 4: Prosječna godišnja temperatura

25
Insolacija na vertikalne i horizontalne površine za datu lokaciju:

Insol. Wh/m2d Wh/m2d

Month Hh H(90)
Jan 1100,0 1520,0
Feb 1800,0 2130,0
Mar 3300,0 3130,0
Apr 4340,0 2930,0
May 5160,0 2590,0
Jun 5860,0 2500,0
Jul 6180,0 2760,0
Aug 5420,0 3220,0
Sep 3710,0 3200,0
Oct 2540,0 3030,0
Nov 1410,0 2040,0
Dec 929,0 1340,0
Year 3479,1 2532,5

Prosječna mjesečna insolacija za datu lokaciju

(Izvor: http://re.jrc.ec.europa.eu/pvgis/apps4/MRcalc.php)

26
8. DODATAK 3 GRAĐEVINSKE KONSTRUKCIJE

27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
9. DODATAK 4 KARAKTERISTIKE ENERGENTA

39
10. DODATAK 5 PRORAČUN TOPLOTNIH GUBITAKA I DOBITAKA-
POSTOJEĆE STANJE

40
41
42
43
44
45
46
47
48
11. DODATAK 6 PRORAČUN TOPLOTNIH GUBITAKA I DOBITAKA-
STANJE NAKON POSTAVLJANJA TERMOIZOLACIJE U STROP
OBJEKTA

49
50
51
52
53
54
55
56
57