ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΑ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:
ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

(Ενδεικτικές Απαντήσεις)

ΘΕΜΑ Α
Α1. δ
Α2. γ
Α3. α
Α4. δ
Α5.
α. Λάθος
β. Σωστό
γ. Σωστό
δ. Σωστό
ε. Λάθος

ΘΕΜΑ Β
Β1.

Σωστή απάντηση η (ii)

mg
Θ.Ι. : ΣFy = 0 ⇒ mg = k ⋅ A ⇒ A =   (1)
k
H δυναμική ενέργεια ελατηρίου μετράται με αφετηρία την θέση φυσικού
μήκους του ελατηρίου. Επομένως, η μέγιστη τιμή της βρίσκεται στην
κάτω ακραία θέση.

1
Απαντήσεις Φυσικής Προσανατολισμού 2017
 (1) 1 2
1  mg  2m 2g 2
=k ( 2A ) == =k ⋅  2 ⋅ ⇒ =
2
U ελ,( max )  U ελ,( max )
2 2  k  k
Β2.

Σωστή απάντηση είναι η (iii)

Εξίσωση Bernoulli Β → Γ :
1 
pB + ρ ⋅ g ⋅ Η = ⋅ ρ ⋅ υ2Γ + p Γ + ρgh  1 2
2  ⇒ p0 + ρ ⋅ g ⋅ 5 ⋅ h = ⋅ ρ ⋅ υΓ + p0 ⇒
 2
p B = p Γ = p 0 , H= 5 ⋅ h
⇒ υ=
Γ 8gh= 2 2gh (1)
Εφαρμόζοντας την εξίσωση της συνέχειας μεταξύ των σημείων Α και Γ
προκύπτει ότι:
ΑΑ =ΑΓ
Π Α =⇒
ΠΓ Α Α ⋅ υΑ =
Α Γ ⋅ υΓ ⇒ υΑ =
υΓ = 2 2gh

Β3.

Σωστή απάντηση είναι η (ii)

Ο παρατηρητής (Β) αντιλαμβάνεται ήχο συχνότητας :
υηχ 11
υ+ ⋅ υηχ
υ + υ2 10 10 11
fΒ = ⋅ fs ⇒ f Β = ⋅ fs ⇒ f Β = ⋅ fs ⇒ f B = ⋅ fs
υ + υ1 υηχ 6 12
υ+ ⋅ υηχ
5 5

ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Το ελάχιστο χρονικό διάστημα για την απευθείας μετάβαση της
στοιχειώδους μάζας από τη μία ακραία θέση στην άλλη ισούται με:
Δt = 0,4 s
T
Δt = ⇒ T = 2Δt ⇒ T = 0,8s (1)
2
Η ταχύτητα διάδοσης του κύματος ισούται με:
Δx 0,04
υδ = = ⇒ υδ =0,1m / s ( 2 )
Δt 0, 4
Εφαρμόζοντας το θεμελιώδη νόμο της κυματικής, προκύπτει:

2
Απαντήσεις Φυσικής Προσανατολισμού 2017
 υδ f =1/T (1),( 2 )
υδ = λf ⇒ λ= = υδ T ⇒ λ = 0,08m ( 3)
f
Για την ενέργεια της ταλάντωσης που εκτελεί η στοιχειώσης μάζα Δm,
ισχύει:
= 1 D Δmω
= 2
1 ω 2π/Τ
Ε=Τ DA 2
⇒ Ε=Τ Δmω A
2 2
⇒
2 2
ΕΤΤ2
=
⇒A =
⇒ A 0, 4 m ( 4)
Δm2π 2

Γ2. Η εξίσωση του αρμονικού κύματος δίνεται από σχέση:

 t x  (1),(3),( 4)
=
y Aημ2π  −  ⇒ = y 0, 4ημ ( 2,5πt − 25πx ) ( S.I.) ( 4)
T λ
Συγκρίνοντας το χρόνο t1 = 1, 4 s με την περίοδο έχουμε:
t1 1, 4 7 3  3
= = =1 + ⇒ t1 =1 +  T
T 0,8 4 4  4
 3
Άρα το κύμα θα έχει διαδοθεί μέχρι τη θέση x1 = 1 +  ⋅ λ = 0,14m
 4
Η εξίσωση του στιγμιοτύπου= θα είναι y 0, 4ημ ( 3,5π − 25πx ) ( S.I.) με
0 ≤ x ≤ 0,14m

Γ3. Εφαρμόζοντας την Α.Δ.Ε.Τ. για την α.α.τ που εκτελεί η στοιχειώδης
μάζας Δm, προκύπτει:
1 D = Δmω2
Ε Τ =Κ + U T ⇒ Κ =Ε Τ − U T ⇒ Κ =Ε Τ − Dy 2 ⇒
2
1 ω = 2π/Τ 15
K= Ε Τ − Δmω2 y 2 ⇒ Κ = π 2 ⋅10−7 J
2 4

Γ4. Για την απομάκρυνση του σημείου Ρ, ισχύει:

y Ρ = 0,4m
A = 0,4m
y Ρ = Aημ ( φ Ρ ) ⇒ ημ ( φ Ρ ) = 1 ( 5)
Για την ταχύτητα του σημείου Σ, ισχύει:

3
Απαντήσεις Φυσικής Προσανατολισμού 2017
 3π
φ=
Σ φΡ − ( 5)
 3π 
ωAσυν ( φ Σ ) −ωΑημ ( φ Ρ ) ⇒
2
υΣ = ⇒ υΣ =
ωAσυν  φ Ρ −  =
 2 
ω = 2π/Τ
υΣ =
−ωΑ ⇒ υΣ =
−π m / s

ΘΕΜΑ Δ
Αρχικά σχεδιάζουμε όλες τις δυνάμεις που ασκούνται στο σύστημα.

Δ1. Ο δίσκος εκτελεί σύνθετη ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση. Εφαρμόζοντας

το θεμελιώδη νόμο μεταφορικής κίνησης και το θεμελιώδη νόμο
στροφικής έχουμε:
ΣFy = m ⋅ α cm ⇒ mg − T = mα cm (1)
Icm ⋅ α cm
Στ ο = Ιcm ⋅ α γ ⇒ T ⋅ R = Icm ⋅ α γ ⇒ T ⋅ R = (2)
R
20 20
Από (1) και (2) προκύπτει ότι α cm = m / s 2   και T = N
3 3

Δ2. Από τις δυνάμεις που δέχεται η ράβδος ζητάμε την Tv . Επειδή η ράβδος
ισορροπεί έχουμε:
 100
Στ A =0 ⇒ Mg + T′ − Tv ⋅ ημφ ⋅  =0 ⇒ Tv = N
2 3

Δ3. Βρίσκω το χρόνο t όταν ο δίσκος έχει κατέβει κατά h = 0,3m .

1 2h
=h α cm t 2 ⇒=t ⇒
= t 0,3s .
2 α cm

4
Απαντήσεις Φυσικής Προσανατολισμού 2017
 Ο δίσκος εκτελεί σύνθετη επιταχυνόμενη κίνηση. Επομένως, η γωνιακή
ταχύτητα του, στη θέση αυτή, θα έχει μέτρο:
α
ω = α γ ⋅ t ⇒ ω = cm ⋅ t ⇒ ω = 20rad / s
R
και μεταφορική ταχύτητα μέτρου
υcm = ω ⋅ R ⇒ υcm = 2m / s .
Άρα, η στροφορμή του δίσκου έχει μέτρο
1 m2
L = Icm ⋅ ω ⇒ L = m ⋅ R 2 ⋅ ω ⇒ L = 0, 2kg
2 s
Το ω διατηρείται σταθερό μετά την κοπή του νήματος, αφού Στ = 0 .

Δ4. Μετά από χρόνο Δt′ = 0,1s που κόβεται το νήμα η κίνηση του δίσκου
είναι σύνθετη ομαλά επιταχυνόμενη μεταφορική με νέα επιτάχυνση που
βρίσκεται με εφαρμογή του 2ου νόμου του Νεύτωνα, αφού στο δίσκο
ασκείται μόνο το βάρος του::
ΣFy = mα′cm ⇒ mg= mα′cm ⇒ α′cm = g= 10m / s 2 .

Η γωνιακή ταχύτητα ω = 20rad / s του δίσκου διατηρείται σταθερή μετά

το κόψιμο του νήματος, ενώ η μεταφορική ταχύτητα μεταβάλλεται στο
προηγούμενο χρονικό διάστημα και έχει μέτρο
υ′ = υcm + gt ⇒ υ′ = 3m / s .

Οπότε, ο λόγος της κινητικής ενέργειας λόγω περιστροφής προς την

κινητική ενέργεια λόγω μεταφορικής του δίσκου είναι:
1 1
Ιcm ω2 mR 2ω2
KΠ KΠ 2 KΠ 2
= 2 ⇒ = ⇒ =
Κ Μ 1 m υ′ 2 ΚΜ m ( υ′ ) ΚΜ 9
2
( )
2

5
Απαντήσεις Φυσικής Προσανατολισμού 2017