ΛΕΞΙΚΟ ΣΥΝΩΝΥΜΩΝ – ΑΝΤΩΝΥΜΩΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΛΕΞΕΙΣ ΣΥΝΩΝΥΜΑ ΑΝΤΩΝΥΜΑ

Αγόγγυστα Αδιαμαρτύρητα Απρόθυμα

Αγχήρης Γειτονικός, διπλανός, Απόμακρος

παρακείμενος
Αγχώδης Αγωνιώδης Αμέριμνος, απερίσπαστος

Αγωνιστικότητα Μαχητικότητα

Αδαής Ανίδεος, άπειρος Ειδικός, ειδήμονας, έμπειρος

Αδέκαστος Αδιάφθορος, ακέραιος, Διεφθαρμένος,

αμερόληπτος μεροληπτικός
Άδηλος Αφανέρωτος Φανερός

Αδημονία Ανυπομονησία, ανησυχία, Καρτερία, υπομονετικότητα

δυσφροσύνη
Αδήριτος Επιτακτικός, αναπόφευκτος, Προαιρετικός,
αναπότρεπτος, αναγκαστικός αποτρέψιμος
Αδιάλειπτος Συνεχής, αδιάκοπος, διαρκής Διακεκομμένος, ασυνεχής

Αδιάλλακτος Απόλυτος, ασυμβίβαστος, Διαλλακτικός,

αμετακίνητος, ανένδοτος συμβιβαστικός, μετριοπαθής

Αδικαιολόγητος Αναιτιολόγητος, ανεξήγητος, Δικαιολογημένος, εύλογος,

αβάσιμος Λογικός, βάσιμος
Αδράνεια Απραξία, ακινησία Δράση, ενεργητικότητα

Αδρομερής Γενικός, συνοπτικός Λεπτομερειακός, διεξοδικός,

αναλυτικός
Αέναος Αιώνιος, διηνεκής, Εφήμερος, προσωρινός,
παντοτινός πρόσκαιρος
Αεργία Οκνηρία, τεμπελιά Εργατικότητα, φιλοπονία

Αισθητός Αντιληπτός, αξιοσημείωτος Ανεπαίσθητος, απαρατήρητος

Αιτία Λόγος, αίτιο Συνέπεια, επακόλουθο,

παρεπόμενο, αποτέλεσμα
Αιτίαση Κατηγορία, επίκριση, ψόγος Έπαινος, επιβράβευση

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 1

Άκαιρος Ανεπίκαιρος, πρόωρος Έγκαιρος, επίκαιρος

Ακατάβλητος Ακούραστος, ακαταπόνητος Καταβεβλημένος,

καταπονημένος
Ακμή Κορυφή, απόγειο, Παρακμή, κατάπτωση, ναδίρ
αποκορύφωμα, ζενίθ
Ακόρεστος Ανικανοποίητος, λαίμαργος, Κορεσμένος, ολιγαρκής
αδηφάγος, αχόρταγος
Άκρατος Ασυγκράτητος, αχαλίνωτος Εγκρατής

Ακύρωση Ματαίωση Επικύρωση

Αλαζονεία Έπαρση, υπεροψία, οίηση Ταπεινοφροσύνη, ταπεινότητα

Άλκιμος Εύρωστος, δυνατός Αδύναμος, ανίσχυρος

Αλλοδαπός Αλλοεθνής, αλλόφυλος Ημεδαπός, αυτόχθονας,

γηγενής
Αλλοτρίωση Αποξένωση

Αμερόληπτος Δίκαιος, απροκατάληπτος, Μεροληπτικός,

αντικειμενικός, αδέκαστος προκατειλημμένος
Αμετάκλητος Τελεσίδικος, οριστικός Μετακλητός, προσωρινός

Αμετροέπεια Φλυαρία, πολυλογία Λακωνικότητα, βραχυλογία

Αμιγής Ανόθευτος, καθαρός Νοθευμένος

Αμφισβήτηση Αμφιλογία, αντίρρηση Παραδοχή, αποδοχή

Ανάδυση Άνοδος, εμφάνιση Κατάδυση, κάθοδος

Αναλυτικός Λεπτομερής, διεξοδικός Αδρομερής, συνοπτικός,

σύντομος, περιληπτικός
Αναπάντεχος Απροσδόκητος, ξαφνικός, Αναμενόμενος
απρόσμενος
Αναπόφευκτος Αναπόδραστος, Αποτρέψιμος
αναπότρεπτος,
Ανάπτυξη Εξέλιξη, άνθιση, πρόοδος, Σύμπτηξη, παρακμή,
καλλιέργεια υπανάπτυξη, στασιμότητα
Αναχρονιστικός Παρωχημένος, ξεπερασμένος, Νεωτεριστικός, σύγχρονος,
απαρχαιωμένος προοδευτικός

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 2

Ανερμάτιστος Ασταθής, άστατος, Ευσταθής, σταθερός
ευμετάβολος
Ανήκεστος Αγιάτρευτος, αθεράπευτος, Ιάσιμος
δύσκηλος
Ανίατος Αθεράπευτος, αγιάτρευτος Ιάσιμος, ιατός

Αντίξοος Δυσμενής, εχθρικός Ευνοϊκός, ευμενής, φιλικός

Αντίρρηση Αντιλογία, ένσταση, Συμφωνία, αποδοχή

αμφισβήτηση
Αντιστέκομαι Αντιτάσσομαι, αντιτίθεμαι Ενδίδω, υποχωρώ

Ανυπέρβλητος Αξεπέραστος, άφθαστος, Συγκρίσιμος, εφάμιλλος,

ασύγκριτος, απαράμιλλος ισάξιος
Αοίδιμος Αξέχαστος Ξεχασμένος

Απαλλάσσω Αποδεσμεύω, απελευθερώνω, Δεσμεύω, καταδικάζω

λυτρώνω
Απαραίτητος Αναγκαίος, επιβεβλημένος, Περιττός, προαιρετικός
υποχρεωτικός
Απαρέγκλιτος Σταθερός, αμετακίνητος, Ασταθής, ευμετάβολος
απαράβατος
Αποβλέπω Στοχεύω, αποσκοπώ,
προσβλέπω
Αποδοχή Παραδοχή, υιοθέτηση, Απόρριψη, αποποίηση
ενστερνισμός, απήχηση
Αποθαρρύνω Απογοητεύω, αποκαρδιώνω Ενθαρρύνω, εμψυχώνω

Αποκήρυξη Αποδοκιμασία, απόρριψη, Επιδοκιμασία, αποδοχή

απάρνηση
Αποκλεισμός Απομόνωση, Ένταξη, ενσωμάτωση
περιθωριοποίηση
Απόκλιση Διαφορά, εκτροπή Σύγκλιση

Απόληξη Κατάληξη, έκβαση Αρχή, αφετηρία, απαρχή

Απονενοημένα Απεγνωσμένα Θαρρετά

Απόρροια Αποτέλεσμα, απότοκο, Αίτιο, αιτία, λόγος

παρεπόμενο, επακόλουθο

Αποσαφηνίζω Διευκρινίζω Συσκοτίζω

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 3

Αποτρέπω Αποφεύγω, αποσοβώ, Προτρέπω, παρακινώ,
εμποδίζω επιτρέπω
Απώτερος Μακρινός Εγγύτερος, κοντινός

Άρδην Ριζικά, ολοκληρωτικά Μερικά

Αρμοδιότητα Δικαιοδοσία, εξουσία Αναρμοδιότητα

Αρμονία Συμμετρία, συμφωνία, Δυσαρμονία, ασυμφωνία,

αναλογία, ισορροπία ασυμμετρία
Άρνηση Απόρριψη, αποκήρυξη Αποδοχή

Άρρηκτος Αρραγής, αδιάσπαστος, Εύθραυστος

αδιάρρηκτος
Άρρητος Ανείπωτος, απερίγραπτος Ρητός, ειπωμένος

Άρτιος Ολοκληρωμένος, πλήρης, Ελλιπής, ανολοκλήρωτος,

ακέραιος, τέλειος ατελής
Αρωγή Βοήθεια, συνδρομή,
υποστήριξη
Ασύμμετρος Δυσανάλογος Συμμετρικός

Αταρβής Άφοβος, τολμηρός Άτολμος

Ατασθαλία Ακαταστασία Ευταξία

Άτεγκτος Άκαμπτος, ανυποχώρητος, Διαλλακτικός, υποχωρητικός,

αδιάλλακτος, ανένδοτος ενδοτικός
Ατελέσφορος Αναποτελεσματικός, άκαρπος Αποτελεσματικός, αποδοτικός,
τελέσφορος
Ατομικισμός Εγωκεντρισμός, φιλαυτία, Ομαδικότητα, συλλογικότητα,
ατομισμός αλτρουισμός, φιλαλληλία
Αυξάνω Μεγαλώνω, ανεβάζω, Μειώνω, ελαττώνω, περιορίζω
πληθαίνω
Αυτογνωσία Αυτοσυνειδησία,
αυτεπίγνωση
Αυτόδηλος Ολοφάνερος, αυταπόδεικτος, Άδηλος, αναπόδεικτος
πρόδηλος, προφανής
Αυτονομία Ανεξαρτησία, αυτοβουλία, Υποτέλεια
αυταρχία, ιδιονομία
Αυτούσιος Ακέραιος, ολόκληρος, Άλλος
ατόφιος

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 4

Αφομοιώνω Προσλαμβάνω Αποβάλλω

Αφόρητος Ανυπόφορος, αβάστακτος Ανεκτός, υποφερτός

Άψογος Τέλειος, αψεγάδιαστος, Ατελής, επιλήψιμος, μεμπτός,

άμεμπτος, ανεπίληπτος αξιοκατάκριτος
Βαθμιαίος Σταδιακός, προοδευτικός, Αλματωδώς
διαδοχικός
Βαθύβουλος Βαθύγνωμος, εχέφρων, Απερίσκεπτος, αστόχαστος
βαθύφρων, νουνεχής
Βασικός Θεμελιώδης, στοιχειώδης, Επουσιώδης
σημαντικός
Βεβαιότητα Πίστη, πεποίθηση, σιγουριά Αβεβαιότητα, αμφιβολία

Βέβηλος Ανόσιος, ανίερος, ασεβής Ιερός, ευσεβής

Βελτίωση Καλυτέρευση, διόρθωση, Επιδείνωση, χειροτέρευση

αναβάθμιση
Βερμπαλισμός Μεγαλοστομία

Βραδύτητα Αργοπορία, καθυστέρηση Ταχύτητα, γρηγοράδα

Γένεση Δημιουργία, πλάση, Φθορά

διαμόρφωση, μορφοπλασία
Γενικεύω Καθολικεύω, επεκτείνω, (Εξ)ειδικεύω, περιορίζω
διευρύνω
Γενναιοδωρία Μεγαλοψυχία Μικροψυχία

Γνήσιος Αυθεντικός, ανόθευτος, Πλαστός, νόθος, κίβδηλος,

αληθινός, αμιγής ψεύτικος
Δαιδαλώδης Περίπλοκος Απλουστευμένος

Δεξιότητα Ικανότητα, επιδεξιότητα Αδεξιότητα, ανικανότητα

Δεσποτικός Τυραννικός, αυταρχικός, Φιλελεύθερος, δημοκρατικός

καταπιεστικός, απολυταρχικός
Διαβολή Δυσφήμηση, συκοφαντία, Έπαινος, διαφήμιση
διασυρμός
Διακινώ Μεταφέρω, διαδίδω, διανέμω

Διαπλοκή Σκευωρία, μηχανορραφία

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 5

Διαπρεπής Επιφανής, ξακουστός, Άσημος, αφανής
περίλαμπρος

Διαρρήδην Σαφώς, κατηγορηματικά, Ασαφώς

ξεκάθαρα, ρητώς
Διαστρεβλώνω Διαστρέφω, αλλοιώνω,
παραποιώ
Διατείνομαι Ισχυρίζομαι, υποστηρίζω

Διεκπεραιώνω Αποπερατώνω, ολοκληρώνω,

τελειώνω
Διένεξη Διαμάχη, φιλονικία, Ομόνοια
καβγάς, τσακωμός
Διεξοδικά Αναλυτικά, λεπτομερειακά Συνοπτικά, σύντομα,
αδρομερώς
Διευθέτηση Τακτοποίηση, ρύθμιση,
διακανονισμός
Διευρύνω Πλαταίνω, επεκτείνω, Στενεύω, περιορίζω
αναπτύσσω, αυξάνω
Διηνεκής Συνεχής, ακατάπαυστος, Ασυνεχής, διακοπτόμενος
διαρκής
Δικαίωμα Άδεια, ελευθερία, δυνατότητα, Υποχρέωση,
α χρέος, καθήκον
αξίωση
Δογματικός Απόλυτος, μονολιθικός, Αδογμάτιστος, διαλλακτικός
αδιάλλακτος
Δόξα Αίγλη, λαμπρότητα, κλέος, Ασημότητα
μεγαλείο
Δραστικός Αποφασιστικός, σημαντικός, Αναποτελεσματικός,
καταλυτικός, αποτελεσματικός ασήμαντος
Δύσβατος Δυσπρόσιτος, Ευκολοπέραστος
δυσκολοπλησίαστος
Δύσληπτος Δυσνόητος, δυσεξήγητος, Εύληπτος
δυσερμήνευτος
Δυσφημίζω Κακολογώ, διαβάλλω, Διαφημίζω, εγκωμιάζω
συκοφαντώ, διασύρω
Δυσχέρεια Δυσκολία, αντιξοότητα Ευκολία, ευχέρεια

Δωσίλογος Υπόλογος, υπαίτιος, Ανεύθυνος

υπεύθυνος
Έγκειται Βρίσκεται, συνίσταται,
εντοπίζεται
Εγκλωβίζω Παγιδεύω, κλείνω, περιορίζω Απεγκλωβίζω, απελευθερώνω

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 6

Εγχείρημα Προσπάθεια, απόπειρα

Εγχώριος Ντόπιος, γηγενής, Ξένος, αλλοδαπός, αλλοεθνής

αυτόχθονας
Εδραιώνω Σταθεροποιώ, παγιώνω, Αποσταθεροποιώ, κλονίζω
στερεώνω
Εθίζω/ομαι Συνηθίζω, μαθαίνω, Ξεσυνηθίζω, απεξαρτώμαι
εξοικειώνω, εξαρτώμαι
Εθνικισμός Σοβινισμός
υπερπατριωτισμός
Εθνισμός Πατριωτισμός, φιλοπατρία

Ειδάλιμος Ευειδής, όμορφος, κομψός Άσχημος

Ειδεχθής Αποκρουστικός, απεχθής,

αποτρόπαιος
Ειδήμων Επαΐων, γνώστης Αδαής, άπειρος

Εικασία Υπόθεση Βεβαιότητα

Εκδηλώνομαι Φανερώνομαι, εμφανίζομαι Επιφυλάσσομαι, κρύβομαι

Εκθειάζω Εγκωμιάζω, εξυμνώ, επαινώ Κατηγορώ, ψέγω, μέμφομαι

Εκκεντρικός Ιδιόρρυθμος Συμβατικός

Εκούσιος Θεληματικός, οικειοθελής, Ακούσιος, αθέλητος

εθελούσιος
Εκτίμηση Αξιολόγηση, αποτίμηση,
γνώμη, αναγνώριση
Εκτράχυνση Όξυνση, κλιμάκωση Εξομάλυνση, άμβλυνση

Εκφυλισμός Ξεπεσμός, εξαχρείωση, Ηθικότητα

αμοραλισμός
Ελάττωμα Μειονέκτημα Πλεονέκτημα, προτέρημα

Ελευθερία Αυτονομία, ανεξαρτησία, Δουλεία, σκλαβιά

αυτοτέλεια, αυθυπαρξία
Ελλόγιμος Αξιοσημείωτος, διαπρεπής Ασήμαντος

Ελλοχεύει Παραμονεύει, ενεδρεύει,

καιροφυλακτεί

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 7

Εμπειρία Βίωμα, πείρα Απειρία

Εμπεριστατωμένος Στοιχειοθετημένος, Εσφαλμένος, λανθασμένος,

περιεργασμένος ανακριβής
Εμπιστοσύνη Πεποίθηση, θάρσηση Αμφιβολία, δυσπιστία, υποψία,
υπόνοια
Έμπρακτος Εφαρμόσιμος Ανεφάρμοστος

Έμφυτος Εγγενής, σύμφυτος Επίκτητος

Εναργής Φανερός, ευκρινής, Δυσδιάκριτος, σκοτεινός,

διαυγής απροσδιόριστος
Ενδελεχής Λεπτομερειακός, επακριβής, Επιφανειακός
εξονυχιστικός
Ένδεια Φτώχεια, ανέχεια, πενία, Πλούτος, αφθονία, επάρκεια,
απορία ευπορία, ευμάρεια
Ενδηµία Παραµονή Αποδηµία, εκδηµία

Ενδιατρίβω Καταγίνοµαι, επιµένω,

εµµένω
Ενδίδω Κάµπτοµαι, λυγίζω, γονατίζω Ανθίσταµαι, αντιστέκοµαι,
αντιτάσσοµαι
Ενδοιασμός Δισταγμός, αμφιβολία Βεβαιότητα, σιγουριά

Ενδοστρεφής Εσωστρεφής Εξωστρεφής, εκδηλωτικός

Ενδοτικός Υποχωρητικός, συμβιβαστικός Ανένδοτος, ανυποχώρητος

Ενέργεια Δράση, πράξη, απεργασία, Αδράνεια, απραξία

κόπιασμα
Ενεργητικός Δραστήριος, δυναμικός, Παθητικός, ανενεργός,
ενεργός νωθρός, ράθυμος
Ενεργοποίηση Δραστηριοποίηση, Αδρανοποίηση,
κινητοποίηση απενεργοποίηση
Ενθαρρύνω Εµψυχώνω, εγκαρδιώνω Αποθαρρύνω, αποκαρδιώνω,
απογοητεύω
Ενιαύσιος Ετήσιος

Ενισχύω Ισχυροποιώ, δυναµώνω, Αποδυναµώνω, εξασθενίζω,

τονώνω αδυνατίζω
Έννους Νοήµων, νουνεχής, λογικός, Άλογος, ασύνετος, άφρων
συνετός

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 8

Ενοποιός Ενωτικός, συνενωτικός Διασπαστικός

Ένσταση Εναντίωση, εναντιολογία, Συμφωνία

αντίθεση, αντίρρηση
Ένταξη Προσχώρηση, ενσωμάτωση, Αποχώρηση
προσάρτηση
Εντατικός Έντονος, συστηματικός, Εκτονωμένος, άτονος
επίμοχθος
Εντιµότητα Ευσυνειδησία, τιµιότητα Ασυνειδησία, ανυποληψία

Εντείνω Αυξάνω, επιτείνω, ενισχύω, Αμβλύνω, μειώνω

οξύνω
Έντονος Ισχυρός, δυνατός, οξύς, Αδύναμος, ανίσχυρος,
εντατικός ασθενής, αμβλύς
Εξαγγέλλω Διακηρύσσω, ανακοινώνω,
αναγγέλλω
Εξαναγκασμός Εκβιασμός, επιβολή Προαίρεση

Εξανδραποδισμός Υποδούλωση, καθυπόταξη, Απελευθέρωση

υποταγή
Εξάρτηση Εθισμός, έξη Απεξάρτηση

Εξέλιξη Πρόοδος, ανάπτυξη Μαρασμός, στασιμότητα

Εξωραΐζω Ωραιοποιώ, ομορφαίνω, Ασχημίζω, ασχημαίνω

καλλωπίζω
Επαινετικός Εξυµνητικός, εγκωµιαστικός Επιτιµητικός, αποδοκιµαστικός

Επεκτατισμός Ιμπεριαλισμός

Επηρµένος Ξιπασµένος, καυχησιάρης, Μετριόφρων

υπερήφανος, αλαζόνας
Επιβεβαιώνω Επαληθεύω, πιστοποιώ, Διαψεύδω
επικυρώνω
Επίβλεψη Επιτήρηση, εποπτεία

Επιγέννημα Έκβαση, αποτέλεσμα, Αίτιο

επακολούθημα
Επίγνωση Γνώση, συναίσθηση, Άγνοια
συνειδητοποίηση, συνείδηση
Επιγραµµατικός Λακωνικός, αποφθεγµατικός, Αναλυτικός, διεξοδικός
σύντομος
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 9
Επιδείνωση Χειροτέρευση Βελτίωση, καλυτέρευση

Επιδέξιος Ικανός, δεινός, Αδέξιος, ανίκανος

επιτήδειος
Επιδερµικός Επιφανειακός, επιπόλαιος Ουσιαστικός, βαθύς

Επιδίδομαι Ασχολούμαι, καταπιάνομαι,

καταγίνομαι
Επιδοκιμάζω Επικροτώ, εγκρίνω, Αποδοκιμάζω, απορρίπτω,
προσυπογράφω, αποδέχομαι, επικρίνω, στιγματίζω
υιοθετώ
Επιείκεια Ηπιότητα, συγκατάβαση, Αυστηρότητα
ελαστικότητα
Επιζήμιος Βλαβερός, επιβλαβής, Επωφελής, λυσιτελής,
ζημιογόνος χρήσιμος, ωφέλιμος
Επικείµενος Προσεχής, επόμενος Προηγούμενος

Επίκτητος Πρόσθετος, επίθετος Εγγενής, φυσικός, έμφυτος

Επιλήσµων Αµνήµων Μνήµων

Επιλήψιμος Αξιοκατάκριτος, μεμπτός, Άμεμπτος, ανεπίληπτος

κατακριτέος
Επίμαχος Αμφισβητούμενος, εριστός Αναμφισβήτητος

Επίµοχθος Κουραστικός, κοπιαστικός, Άκοπος, ξεκούραστος

επίπονος
Επινοώ Εφευρίσκω, μηχανεύομαι,
ανακαλύπτω, συλλαμβάνω
Επίπληξη Μομφή, επιτίμηση, Έπαινος
κατσάδιασμα
Επιρρεπής Ευεπίφορος,
προδιατεθειµένος
Επίρρωση Ενδυνάµωση, Αποδυνάμωση
ισχυροποίηση
Επίσπευση Επιτάχυνση Επιβράδυνση

Επισταµένος Προσεκτικός, λεπτοµερής, Επιφανειακός

εµπεριστατωµένος
Επισταμένως Ενδελεχώς, επιμελώς, Αμελώς
προσεκτικά

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 10

Επισυµβαίνω Επακολουθώ

Επισφαλής Ανασφαλής Στερεός, ασφαλής

Επίσχεση Σταµάτηµα, διακοπή Συνέχιση

Επιτείνω Τονίζω, προβάλλω Μετριάζω

Επίτευξη Εκπλήρωση, Αποτυχία

επιτυχία
Επιτήδειος Έξυπνος, επιδέξιος, Αδέξιος, ακατάλληλος
κατάλληλος, πρόσφορος
Επιτυχία Ευόδωση Αποτυχία

Επιφανής Διάσημος, γνωστός, Άσημος, αφανής, άγνωστος

διαπρεπής, ξακουστός
Επιφέρω Προκαλώ, συνεπάγοµαι,
φέρνω
Επιφυλακή Επαγρύπνηση, ετοιμότητα,
εγρήγορση
Επιφύλαξη Περίσκεψη, αµφιβολία, Βεβαιότητα
σκεπτικισµός
Επίχειρα (τα) Τιμωρία, πληρωμή

Επιχειρώ Αποπειρώμαι, προσπαθώ,

δοκιμάζω
Επιχορηγώ Επιδοτώ,
ενισχύω, βοηθώ (οικονομικά)
Εποικοδόµηµα Υπερδοµή

Εποικοδομητικός Ωφέλιμος, χρήσιμος, γόνιμος, Άγονος, άκαρπος, ζημιογόνος

Καρποφόρος, αποδοτικός
Έπομαι Ακολουθώ Προηγούμαι, προπορεύομαι

Επόµενος Κατοπινός, ακόλουθος, Προηγούµενος

προσεχής
Επονείδιστος Επαίσχυντος, εξευτελιστικός, Αξιοθαύµαστος, αξιέπαινος,
αξιοκαταφρόνητος, αισχρός τιµητικός
Επωφελής Ωφέλιμος, χρήσιμος, Ανωφελής, επιβλαβής,
επικερδής, πρόσφορος επιζήμιος
Εργώδης Κοπιώδης, Άκοπος, άνετος
δυσχερής, επίπονος

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 11

Έρεισμα Στήριγμα, στύλος, βάση,
υποστήριγμα, αντιστήριγμα
Έρευνα Αναδίφηση, μελέτη,
αναζήτηση

Ερίτιμος Εντιμότατος, αξιότιμος

Ερμηνεύω Επεξηγώ, εξηγώ, Παρερμηνεύω, παραποιώ

αποσαφηνίζω
Ερμητικός Αδιαπέραστος, στεγανός, Ευεξήγητος, ευνόητος,
απόκρυφος, δυσερμήνευτος, προσιτός,
δυσνόητος, δυσεξήγητος, κατανοητός
γριφώδης, σιβυλλικός
Εσκεμμένος Ηθελημένος, προμελετημένος, Τυχαίος
εμπρόθετος, εκούσιος
Εσπευσμένα Βιαστικά, ταχέως, Αργά, καθυστερημένα,
επειγόντως, βεβιασμένα ενδελεχώς, επισταμένως
Εσφαλμένος Λανθασμένος, λαθεμένος Σωστός, ορθός

Έσχατος Απώτατος, ύστατος, Πρώτος, αρχικός

στερνός
Εσώτερος Ενδότερος Εξώτερος

Ετερογενής Ανομοιόμορφος, πολυειδής, Ομοιόμορφος, ομοιογενής,

ανόμοιος, ανομοιογενής, ενιαίος
ποικίλος, ετερόκλιτος,
αταίριαστος
Ετεροειδής Ανομοιόμορφος, Ομοειδής, ομοιόμορφος
ανομοιογενής
Ετοιμόλογος Έξυπνος, πνευματώδης Βραδύνους, αμβλύνους,
αργόστροφος
Ευαγής Αγνός, καθαρός, Επιλήψιμος
άψογος, ανεπίληπτος
Ευαίσθητος Ευεπηρέαστος Απαθής, σκληρός

Ευάλωτος Ευπρόσβλητος, τρωτός Απρόσβλητος, άτρωτος

Ευαπόδεικτος Απτός, χειροπιαστός Δυσαπόδεικτος, αναπόδεικτος

Ευάρμοστος Ευπροσάρμοστος, Δυσπροσάρμοστος,

ευκολοταίριαστος δυσάρμοστος, ανάρμοστος

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 12

Εύβουλος Συνετός, φρόνιμος, σώφρων, Ασύνετος, άφρων, άκριτος,
νουνεχής απερίσκεπτος
Εύγλωττος Ευφράδης, γλαφυρός,
καλλιεπής, πειστικός, σαφής,
ξεκάθαρος
Ευδιάκριτος Ευκρινής, σαφής, Δυσδιάκριτος
ξεκάθαρος, αισθητός
Ευδοκιμώ 1.Επιτυγχάνω, 1. Αποτυγχάνω
ευοδώνομαι, τελεσφορώ 2. Παρακμάζω, οπισθοδρομώ
2. Ευημερώ, ακμάζω,
Προοδεύω
Ευδοκώ Συγκατατίθεμαι, αποδέχομαι, Αρνούμαι, απορρίπτω,
ευαρεστούμαι, συναινώ, αποποιούμαι
συγκατανεύω
Ευειδής Ωραίος, όμορφος Δύσμορφος, άσχημος

Ευέξαπτος Οξύθυμος, ευερέθιστος, Ήρεμος, πράος, γαλήνιος,

αψίθυμος, οργίλος, απαθής, ψύχραιμος
θερμόαιμος, αράθυμος, αψύς
Ευεξία Ευρωστία, ευφορία Καχεξία, αδιαθεσία,
ευπορία, ευημερία φτώχεια
Ευθέως Απερίφραστα Πλαγίως

Ευθυδικία Δικαιοκρισία Στρεψοδικία, κακοδικία

Ευκαταφρόνητος Αξιοκαταφρόνητος Αξιοπρόσεκτος, υπολογίσιμος,

αξιοσημείωτος
Ευκλεής Ονομαστός, δοξασμένος, Ακλεής, άδοξος
περίφημος
Ευκολία Ευχέρεια, άνεση Δυσκολία, δυσχέρεια

Ευκολονόητος Εύληπτος, ευνόητος Δυσνόητος, δυσκολονόητος

Ευκρινής Διαυγής, καθαρός, ξεκάθαρος, Ασαφής, δυσδιάκριτος

εύληπτος
Ευκταίος Επιθυμητός, ευπρόσδεκτος, Απευκταίος, ανεπιθύμητος
ποθητός
Εύλογος Λογικός, βάσιμος, Αδικαιολόγητος, παράλογος,
δικαιολογημένος αβάσιμος
Ευμάρεια Ευπορία, ευημερία, Φτώχεια, απορία, ένδεια
ευζωία
Ευμενής Ευνοϊκός, καλοπροαίρετος, Δυσμενής, αρνητικός
θετικός
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 13
Ευμετάβλητος Άστατος, ασταθής, Αμετάβλητος, σταθερός
ακατάστατος
Εύνοια Συμπάθεια, ευμένεια Αντιπάθεια, δυσμένεια

Ευπειθής Πειθήνιος, υπάκουος, Απειθής, απείθαρχος,

πειθαρχικός απειθάρχητος, ανυπάκουος

Ευπρόσβλητος 1.Τρωτός, ευπόρθητος Απρόσβλητος

2.Ευπαθής, ασθενικός,
φιλάσθενος
Ευπρόσδεκτος Καλοδεχούμενος, επιθυμητός Ανεπιθύμητος

Ευπροσήγορος Προσηνής, καταδεκτικός, Ακατάδεκτος, απρόσιτος,

γλυκομίλητος απόμακρος, ψυχρός
Ευσυνείδητος Υπεύθυνος, συνεπής Ασυνείδητος, ανεύθυνος,
ασυνεπής
Ευτελής Τιποτένιος, φθηνός, Αξιόλογος, σημαντικός
ασήμαντος
Ευτυχία Ευδαιμονία, ικανοποίηση, Δυστυχία, κακοδαιμονία,
καλοτυχία κακοτυχία
Ευφυής Έξυπνος, εύστροφος Αργόστροφος, ανόητος

Εφεκτικός Επιφυλακτικός, διστακτικός, Αποφασιστικός

αναποφάσιστος
Εφήμερος Πρόσκαιρος, παροδικός, Αιώνιος, διαχρονικός, μόνιμος
βραχύβιος, προσωρινός
Εφόρμηση Έφοδος, επιδρομή

Εχέγγυος Φερέγγυος, αξιόπιστος, Αναξιόπιστος

έμπιστος
Εχεμύθεια Ακριτομυθία

Έχθρα Απέχθεια, μίσος, αποστροφή Φιλία, οικειότητα, αγάπη

Έωλος Μπαγιάτικος, μουχλιασμένος Φρέσκος, νωπός

Ζενίθ Μεσουράνημα, Ναδίρ

αποκορύφωμα
Ζεύξη Γεφύρωμα, γεφύρωση, Αποσύνδεση
σύνδεση, σύζευξη
Ζήλος Ενθουσιασμός, θέρμη,
προθυμία

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 14

Ζηλωτής Φονταμενταλιστής,
θιασώτης
Ζητούμενο Αίτημα

Ζοφερός Θεοσκότεινος, κατασκότεινος, Φωτεινός, λαμπρός,

ερεβώδης, δυσοίωνος αισιόδοξος
Ηγήτορας Αρχηγός, καθοδηγητής, Ακόλουθος, οπαδός
αρχηγέτης
Ηθικός Χρηστοήθης, χρηστός, Ανήθικος, διεφθαρμένος,
ενάρετος, ακέραιος, έντιμος, ανέντιμος
αδιάφθορος
Ήττα Αποτυχία Νίκη

Θάλλω Ακμάζω, ανθίζω, ευδοκιμώ Παρακμάζω

Θεμιτός Επιτρεπτός, νόμιμος, δίκαιος Αθέμιτος

Θερμόαιμος Αψύς, ευερέθιστος, οξύθυμος, Νηφάλιος, ψύχραιμος

ευέξαπτος, θερμοκέφαλος
Θετικός 1. Καταφατικός 1. Αρνητικός
2. Ρεαλιστικός, πρακτικός 2. Χιμαιρικός
3. Επωφελής, ευνοϊκός 3. Επιζήμιος, βλαβερός
Θηριωδία Κτηνωδία, ωμότητα, Ανθρωπισμός, ευσπλαχνία
απανθρωπιά
Θιασώτης Οπαδός, υπέρμαχος, Πολέμιος, ενάντιος, αντίμαχος
υποστηρικτής
Θίγω Προσβάλλω, ζημιώνω Ωφελώ

Θλιβερός Λυπηρός, δυσάρεστος, Ευχάριστος

αλγεινός, οδυνηρός
Θολερός Θολός, ημιδιαφανής, Καθαρός, διαυγής, διαφανής,
θαμπός, συγκεχυμένος ξεκάθαρος
Θορυβώδης Πολυθόρυβος, πολύβουος, Σιγανός, ήσυχος
ταραχώδης
Θράσος Θρασύτητα, αδιαντροπιά, Σεμνότητα
αναίδεια, αυθάδεια
Θρασύδειλος Αυθάδης, αναιδής, θρασύς Γενναίος, θαρραλέος,
ηρωικός
Θυμός Οργή, αγανάκτηση Ψυχραιμία

Ιάσιμος Θεραπεύσιμος Ανίατος, αθεράπευτος

Ιδανικός Ιδεώδης, ιδεατός Υπαρκτός, πραγματικός

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 15
Ιδιόμορφος Ιδιότυπος, ιδιόρρυθμος Κοινότυπος

Ιδιωφελής Κοινωφελής

Ικανός Άξιος, επιδέξιος, Ανίκανος, ανάξιος

αρκετός

Ικανότητα Δεξιότητα, επιτηδειότητα, Ανικανότητα

δυνατότητα
Ικμάδα Ζωντάνια, δυναμισμός

Ιλαρός Φαιδρός, εύθυμος, χαρωπός Κατηφής, σκυθρωπός,

μελαγχολικός
Ισοδύναμος Ισάξιος, αντάξιος Άνισος

Ισορροπία Συμμετρία, αρμονία, Ασυμμετρία, ανισορροπία,

αναλογία δυσαρμονία
Ισότητα Ισοδυναμία, ισονομία, Ανισότητα
ισοπολιτεία, ισοτιμία
Ισχυρίζομαι Διατείνομαι

Ισχυρογνώμων Πεισματάρης, ξεροκέφαλος, Διαλλακτικός, συζητήσιμος

αδιάλλακτος
Ισχυροποιώ Ενισχύω, δυναμώνω Αποδυναμώνω, εξασθενίζω

Ιταμός Αυθάδης, θρασύς, Ευγενικός, σεμνός

αναιδής, αγενής, προκλητικός
Ιχνηλασία Ανίχνευση, αναζήτηση,
έρευνα
Καθαρμός Εξαγνισμός, εξιλασμός Μίασμα

Καθορίζω Υπαγορεύω, επιβάλλω,

(προσδι)ορίζω
Καθυποδουλώνω Καθυποτάσσω Ελευθερώνω

Καθωσπρεπεισμός Σοβαροφάνεια

Καινότροπος Παράδοξος, Συνηθισμένος

καινοφανής
Καιροσκόπος Οπορτουνιστής

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 16

Κακέμφατος Απρεπής, άσεμνος, αισχρός

Κακεντρεχής Μοχθηρός, κακοπροαίρετος, Καλοπροαίρετος, αγαθός

Χαιρέκακος, κακόβουλος
Κακίζω Κατηγορώ, Επαινώ, εγκωμιάζω
ψέγω, αποδοκιμάζω
Κακόθυμος Βαρύθυμος, δύσθυμος, Εύθυμος, ευδιάθετος
κακόκεφος

Κακοπροαίρετος Κακόπιστος, κακόβουλος Καλοπροαίρετος

Κακώνυμος Κακόφημος Φημισμένος

Καλλιεπής Ευφράδης

Καλλιεργημένος Μορφωμένος, σπουδασμένος, Ακαλλιέργητος, αμόρφωτος,

εξευγενισμένος, εγγράμματος απαίδευτος
Καλομίλητος Γλυκομίλητος, γλυκόλογος Κακόγλωσσος, πικρόχολος

Καλοπροαίρετος Καλόπιστος, καλόβουλος Κακοπροαίρετος, κακόβουλος,

προκατειλημμένος
Κάλπικος Πλαστός, παραχαραγμένος, Γνήσιος, αληθινός
ψεύτικος
Καλυτερεύω Βελτιώνω Επιδεινώνω, χειροτερεύω

Καπηλεύομαι Καταχρώμαι

Καριέρα Σταδιοδρομία

Καταγγέλλω Δημοσιοποιώ Αποκρύπτω

Κατακρίνω Επικρίνω, κατηγορώ, Εγκρίνω, επιδοκιμάζω, επαινώ

μέμφομαι, επιτιμώ,
στιγματίζω
Κατακριτέος Επιλήψιμος, αξιόμεμπτος, Αξιέπαινος
αξιοκατάκριτος
Κατάκτηση 1. επίτευξη, απόκτηση
2. καθυπόταξη, κυρίευση
3. εκμάθηση
Κατακυριεύω Καθυποτάσσω,
εξουσιάζω
Καταληπτός Εύληπτος, ευνόητος, Ακατάληπτος, ακαταλαβίστικος,
κατανοητός, αντιληπτός ακατανόητος
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 17
Κατάλληλος Πρόσφορος, αρμόζων, Ακατάλληλος
ενδεδειγμένος
Καταναγκαστικός Υποχρεωτικός Εκούσιος

Καταναλώνω Χρησιμοποιώ, αναλίσκω, Παράγω, εξοικονομώ

αναλώνω, ξοδεύω
Κατανέμω Χωρίζω, επιμερίζω, Συγκεντρώνω, συνενώνω,
καταμερίζω, διανέμω μαζεύω

Κατανεύω Συναινώ, εγκρίνω, Επικρίνω, αποδοκιμάζω,

αποδέχομαι, παραδέχομαι, απορρίπτω
επιδοκιμάζω
Καταπατώ 1. Σφετερίζομαι Τηρώ, κρατώ, σέβομαι
2. Παραβαίνω, παραβιάζω
Κατάπτωση 1. Εξασθένηση, εξάντληση 1. Ανέγερση, ανόρθωση
2. Παρακμή, μαρασμός, 2. Ενδυνάμωση
ευτέλεια 3. Ακμή, ευδοκίμηση
Κατάργηση Ακύρωση, άρση, κατάλυση Επικύρωση, καθιέρωση,
έγκριση
Κατασιγάζω Χαμηλώνω, κατευνάζω,
παύω, σταματώ, σιωπώ
Κατασταλτικός Κατευναστικός, Προληπτικός, διεγερτικός
καταπραϋντικός, ηρεμιστικός
Καταστολή 1. Περιορισμός, περιστολή, 1. Αύξηση, έξαψη, διέγερση
συγκράτηση 2. Διέγερση, ξεσηκωμός
2. Κατάπνιξη, περιστολή
Καταστρατηγώ Παραβαίνω, καταπατώ, Τηρώ, φυλάσσω, σέβομαι
αθετώ
Καταστρατήγηση Καταπάτηση, παραβίαση Τήρηση, κατοχύρωση,
προστασία
Καταστρεπτικός Ολέθριος Ευεργετικός, σωτήριος

Καταστροφή Αφανισμός, εξόντωση, Σωτηρία, διάσωση,

εξολόθρευση, όλεθρος, ευτύχημα
συμφορά
Κατατρεγμός Διωγμός, δίωξη,
καταδίωξη
Κατατρίβομαι Καταπονούμαι, φθείρομαι,
αναλώνομαι
Κατατρύχω Βασανίζω, ταλαιπωρώ,
τυραννώ

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 18

Καταφατικός Επιβεβαιωτικός, βεβαιωτικός, Αποφατικός, αρνητικός
συναινετικός, επιδοκιμα-
στικός
Καταφέρνω 1. Κατορθώνω, πραγματο- 1. Αποτυγχάνω, αστοχώ
Ποιώ 2. Καταβάλλομαι, νικιέμαι
2. Καταβάλλω, κατανικώ
Καταφεύγω 1. Προσφεύγω, προστρέχω
2. Χρησιμοποιώ, μετέρχομαι,
μεταχειρίζομαι
Κατάχρηση 1. Εκμετάλλευση, ιδιοποίηση
2. Ασωτία, ακολασία Εγκράτεια
Καταχώριση Εγγραφή, πέρασμα, Διαγραφή, σβήσιμο
πρωτοκόλληση
Κατευθυντήριος Διευθυντικός, οδηγητικός

Κατευθύνω Διευθύνω, προσανατολίζω,

οδηγώ, καθοδηγώ,
επηρεάζω
Κατευνάζω Αμβλύνω, μαλακώνω, Εξάπτω, διεγείρω, εξερεθίζω
καλμάρω, ηρεμώ
Κατηγορώ Ενοχοποιώ, μέμφομαι, Υπερασπίζομαι, υποστηρίζω,
αιτιώμαι, καταγγέλλω συνηγορώ
Κατόρθωμα Επιτυχία, επίτευγμα, άθλος Αποτυχία

Κατορθωτός Επιτεύξιμος, εφικτός Ανέφικτος, ακατόρθωτος

Κατώτερος Χαμηλότερος, ευτελέστερος, Ανώτερος, άξιος

υποδεέστερος
Καυστικός Δριμύς Ήπιος

Καχεξία Ασθενικότητα, αναιμία, Υγεία, ακμή, ευρωστία, ευεξία

αδυναμία
Καχύποπτος Φιλύποπτος, δύσπιστος Ευκολόπιστος, εύπιστος,
απονήρευτος
Κέλευσμα Διαταγή, πρόσταγμα Παράκληση

Κενόσοφος Δοκησίσοφος, ψευδόσοφος Σοφός

Κενόσπουδος Κενόδοξος, ματαιόδοξος

Κεφαλαιοκρατισμός Καπιταλισμός

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 19

Κεφαλαιώδης Πρωταρχικός, ουσιώδης, Επουσιώδης, δευτερεύων,
κύριος, θεμελιώδης, ασήμαντος
πρωτεύων, σημαντικός
Κηλιδώνω Αμαυρώνω, ατιμάζω, Τιμώ, λαμπρύνω
σπιλώνω, καταισχύνω
Κίβδηλος Κάλπικος, πλαστός, Γνήσιος, αληθινός,
νοθευμένος, νόθος, πραγματικός, ανόθευτος
παραχαραγμένος,
παραποιημένος, ψεύτικος
Κληροδοτώ Μεταφέρω, μεταβιβάζω, Κληρονομώ
μεταδίδω, μεταλαμπαδεύω

Κλονίζω Διασαλεύω, διαταράσσω, Σταθεροποιώ, εδραιώνω,

αποσταθεροποιώ παγιώνω, στερεώνω
Κοινολογώ Κοινοποιώ, διαλαλώ, Αποκρύπτω, συγκαλύπτω,
ανακοινώνω αποσιωπώ
Κοινοποιώ Κοινολογώ, γνωστοποιώ Αποκρύπτω, συγκαλύπτω

Κοινωνός Συμμέτοχος, μέτοχος Αμέτοχος

Κομπάζω Υπερηφανεύομαι,
αλαζονεύομαι,
καυχησιολογώ,
κομπορρημονώ
Κομφορμισμός Συμβατισμός Αντικομφορμισμός,
αντισυμβατικότητα,
αντισυμβατισμός
Κορεσμένος Πλήρης Ακόρεστος

Κορυβαντιώ Μαίνομαι, φρενιάζω Ηρεμώ

Κορυφαίος Εξέχων, ξεχωριστός Τελευταίος, έσχατος,

ασήμαντος
Κοσμοπολίτικος Διεθνιστικός Τοπικιστικός, εθνικιστικός

Κοσμοσυρροή Κοσμοπλημύρα, Ερημιά

ανθρωποθάλασσα,
πολυκοσμία, λαοθάλασσα,
ανθρωποπλημμύρα
Κοσμώ Στολίζω, ομορφαίνω, Ασχημίζω, υποβιβάζω
εξωραΐζω, διακοσμώ, τιμώ
Κρίνω Αξιολογώ, εκτιμώ, σκέπτομαι,
θεωρώ, καθορίζω
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 20
Κριτική Σχολιασμός, κρίση, εκτίμηση, Εγκώμιο
αξιολόγηση
Κυριολεκτώ Ακριβολογώ Ακυρολεκτώ

Κύρος Βαρύτητα, ισχύς, εγκυρότητα , Απαξία, ακυρότητα

γόητρο, εκτίμηση, εμβέλεια
Κύρωση 1. Επικύρωση, επιβεβαίωση, 1. Ακύρωση, κατάργηση
επαλήθευση, αναγνώριση
2. Τιμωρία, ποινή, συνέπειες
Κωλυσιεργώ Παρακωλύω, εμποδίζω, Υποβοηθώ, διευκολύνω,
παρεμποδίζω, καθυστερώ, ενισχύω, συντρέχω
Κωλύω υπονομεύω
Λαθεύω Αστοχώ, σφάλλω Πετυχαίνω

Λανθάνων Υφέρπων, υποβόσκων Εμφανής, προφανής

Λαχτάρα Ανυπομονησία, αδημονία Καρτερικότητα

Λελογισμένος Μετρημένος, λογικός Αλόγιστος, απερίσκεπτος

Λεπτομερειακός Διεξοδικός, εκτενής Συνοπτικός

Λεπτομερής Διεξοδικός, αναλυτικός, Αδρομερής

εξονυχιστικός, σχολαστικός
Λιποψυχώ Δειλιάζω, κιοτεύω Εμψυχώνομαι

Λιτότητα Απλότητα, ολιγάρκεια Πλεονεξία

Λογικός Έλλογος, συνετός, σώφρων, Άλογος, παράλογος, άμυαλος,

μυαλωμένος ασύνετος, άφρων
Λυκαυγές Χάραμα, χαραυγή Λυκόφως, σούρουπο

Λυσιτελής Ωφέλιμος, τελεσφόρος, Αλυσιτελής, βλαβερός,

επωφελής
Μαζικός
Μακρόθυμος Ανεκτικός, υπομονετικός,
καρτερικός, ανεξίκακος
Μακρολογώ Μακρηγορώ, φλυαρώ,
περιττολογώ, πολυλογώ
Μακροπρόθεσμος Μακροχρόνιος, μακρόπνοος
ζημιογόνος
Ατομικός, μεμονωμένος,
εξατομικευμένος
Μνησίκακος, εκδικητικός
Βραχυλογώ, λακωνίζω
Βραχυπρόθεσμος

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 21

Μακροσκελής Σχοινοτενής, εκτεταμένος Σύντομος

Ματαιόδοξος Κενόδοξος, ματαιόφρων Μετριόφρων

Ματαιώνω Ακυρώνω Πραγματοποιώ

Ματεριαλισμός Υλισμός Ιδεαλισμός

Μεγαλειότητα Μεγαλοπρέπεια Ταπεινότητα

Μεγαλειώδης Λαμπρός, υπέροχος, έξοχος, Ταπεινός

μεγαλοπρεπής

Μεγαλεπήβολος Τολμηρός, φιλόδοξος Μικρός

Μεγαλοποιώ Δραματοποιώ, μεγιστοποιώ, Ελαχιστοποιώ, υποτιμώ

εξογκώνω, διογκώνω
Μεγαλόστομος Στομφώδης, μεγαλορρήμων, Μετριόφρων, μετρημένος
μεγάλαυχος
Μέθεξη Συμμετοχή, ταύτιση Αλλοτρίωση, απομάκρυνση

Μείζων Μεγαλύτερος, Ελάσσων

σημαντικότερος
Μειονέκτημα Ελάττωμα, ατέλεια Πλεονέκτημα, προτέρημα

Μειονεκτικός Κατώτερος Πλεονεκτικός, ανώτερος

Μέμφομαι Κατηγορώ, ψέγω, Επαινώ, εγκωμιάζω

κατακρίνω
Μεστός Πλήρης, μεστωμένος, Ελλιπής, άγουρος,
γινωμένος αγίνωτος
Μεταγενέστερος Υστερόχρονος, Προγενέστερος
κατοπινός, πρόσφατος
Μεταδίδω Μεταφέρω, εμφυσώ,
ενσταλάζω
Μεταρρύθμιση Μετασχηματισμός,
τροποποίηση, αναμόρφωση,
αναδιοργάνωση, ανάπλαση
Μετέρχομαι Χρησιμοποιώ, μεταχειρίζομαι

Μέτοχος Συμμέτοχος, κοινωνός Αμέτοχος

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 22

Μηδενικός Ασήμαντος, τιποτένιος Σπουδαίος, σημαντικός

Μηχανορραφία Δολοπλοκία, ραδιουργία

Μικροπρεπής Ευτελής, δεύτερος, Αξιοπρεπής

φτηνός
Μνημειώδης Μνημειακός, κολοσσιαίος, Σεμνός, ταπεινός
μεγαλειώδης, επικός
Μνήμη Θύμηση, μνημονικό Αμνησία, λήθη, λησμονιά

Μνησίκακος Εκδικητικός Αμνησίκακος, ανεξίκακος

Μομφή Επίπληξη, επιτίμηση, ψόγος Έπαινος

Μονήρης Απομονωμένος, μοναχικός,

μονόχνοτος
Μόνιμος Διαρκής, πάγιος, σταθερός, Έκτακτος, προσωρινός,
ακλόνητος, οριστικός εποχικός
Μονομανία Ιδεοληψία

Μονομερής Μεροληπτικός, μονόπλευρος, Αμερόληπτος, πολυδιάστατος

μονοδιάστατος
Μορφή Σχήμα, είδος, εμφάνιση, Εσωτερικό, ουσία, περιεχόμενο
φόρμα, εξωτερικό, όψη,
φυσιογνωμία

Μορφοποιημένος Σχηματοποιημένος, Αδιαμόρφωτος, ασχημάτιστος

διαμορφωμένος
Μόρφωμα Σχηματισμός, σχήμα, εικόνα

Μυθώδης Εξαιρετικός, αφάνταστος, Ασήμαντος, μηδαμινός

αμύθητος, παροιμιώδης
Μυσαρός Απεχθής, βδελυρός, στυγερός, Ελκυστικός
σιχαμερός, αποτρόπαιος
Μυστικό Κρυφό, απόκρυφο, Φανερό, κοινό,
απόρρητο ανακοινώσιμο
Μυστικοπαθής Κρυψίνους, ύπουλος, Ειλικρινής, ανυστερόβουλος,
δόλιος, σκοτεινός ντόμπρος
Νεφελοβάμων Αιθεροβάμων, Προσγειωμένος, ρεαλιστής
ιδεαλιστής

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 23

Νεωτερισμός Καινοτομία, Συντηρητικότητα,
μοντερνισμός αναχρονισμός
Νήδυμος Ήρεμος, αδιατάρακτος Ταραγμένος, διακοπτόμενος

Νηφάλιος Ατάραχος, ήρεμος, Συγχισμένος,

ψύχραιμος, γαλήνιος αναστατωμένος
Νίκη Κατίσχυση, υπερίσχυση Ήττα

Νοερός Νοητός Αισθητός

Νοησιαρχία Νοησιοκρατία Εμπειρισμός, βουλησιαρχία

Νοητός Κατανοητός, καταληπτός, Ακατανόητος, ακαταλαβίστικος

αντιληπτός

Νοθεία Νόθευση, αλλοίωση Γνησιότητα, αγνότητα

Νόμιμος Έννομος, θεμιτός, σύννομος, Άνομος, παράνομος, έκνομος,

κανονικός αθέμιτος, παράτυπος,
αντικανονικός
Νομιμόφρων Νομοταγής, Παράνομος
φιλόνομος
Νοσογόνος Νοσηρός, παθογόνος Υγιεινός, εξυγιαντικός

Νουνεχής Εχέφρων, συνετός, Άφρων, άμυαλος,

μυαλωμένος, σώφρων, ασύνετος, απερίσκεπτος
φρόνιμος, γνωστικός
Νωχέλεια Νωθρότητα, βραδυκινησία, Ενεργητικότητα, ζωτικότητα
χαύνωση
Ξεπερασμένος Απαρχαιωμένος, Σύγχρονος, μοντέρνος
αναχρονιστικός, παρωχημένος
Ξεπερνώ 1. Προσπερνώ, προηγούμαι Υστερώ
2. Υπερβαίνω Καταβάλλομαι, νικώμαι
3. Υπερνικώ
Ξεριζωμός Εκπατρισμός

Ξεχωρίζω Διακρίνω, διαχωρίζω, Ταυτίζω, συσχετίζω,

διαφοροποιώ συνδέω
Ξεχωριστός Ιδιαίτερος, διακεκριμένος, Κοινός, συνηθισμένος
εξαιρετικός, εκλεκτός,
διαφορετικός
Οδυνηρός Επώδυνος, αλγεινός, Ανώδυνος, ηδύς, ευχάριστος
δυσάρεστος
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 24
Οικουμενικός Παγκόσμιος, πανανθρώπινος,
υπερεθνικός
Οικτρός Ελεεινός, τρισάθλιος,
θλιβερός
Οιστρηλατώ Εμπνέω, ενθουσιάζω,
εξάπτω, διεγείρω
Οκνηρός Νωθρός, αργός, βραδύς,
νωχελικός, τεμπέλης
Ολβιότητα Ευμάρεια, ευζωία, ευημερία,
ευτυχία, μακαριότητα
Όλεθρος Καταστροφή, αφανισμός
Τοπικός, εθνικός
Εξαίσιος, υπέροχος, ωραίος
Κατευνάζω
Εργατικός, φιλόπονος, γρήγορος
δραστήριος, ευκίνητος,
Φτώχια, ένδεια, πενία, ανέχεια
δυστυχία, κακοδαιμονία
Σωτηρία, λύτρωση

Ολιγωρία Αμέλεια, παραμέληση Ενδιαφέρον, επιμέλεια,

φροντίδα

Ολομερής Ολομελής Μονομερής, μερικός, ελλιπής

Ολοσχερής Ολοκληρωτικός, πλήρης, Μερικός

παντελής
Ολόχαρος Καταχαρούμενος, πασίχαρος, Περίλυπος
περιχαρής
Ομαδόν Ομαδικά, συλλογικώς, αθρόως Μεμονωμένα,
ατομικά, (λαϊκ.) χωριστά
Ομήγυρη Συνάθροιση, όμιλος,
συντροφιά
Ομοϊδεάτης Ομόφρων Αντίθετος

Ομοιογενής Ομοιόμορφος Ανομοιογενής, ανομοιόμορφος,

ετερογενής

Ομονοώ Συμφωνώ Διαφωνώ, διχογνωμώ

Όνειδος Ντροπή, αίσχος, Καύχημα

καταισχύνη
Ονομαστός Ξακουστός, περίφημος, Άσημος, άγνωστος
διάσημος, περιώνυμος
Οξυδερκής Ενορατικός

Οξύνω Επιτείνω, εντείνω, ενισχύω, Αμβλύνω, μετριάζω, μειώνω,

αναπτύσσω, αυξάνω περιορίζω
Οπισθοδρόμηση Αναχρονισμός, καθυστέρηση Πρόοδος, εκσυγχρονισμός

Οπορτουνισμός Καιροσκοπισμός
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 25
Ορθολογικός Ορθολογιστικός, Ανορθολογικός,
ρασιοναλιστικός ιρασιοναλιστικός
Όρος Προϋπόθεση, κανόνας, ρήτρα,
διάταξη
Ουδαμώς Καθόλου, διόλου

Ουσιώδης Βασικός, κεφαλαιώδης, Επουσιώδης, ασήμαντος

θεμελιώδης
Ουτοπικός Χιμαιρικός, ανεφάρμοστος, Ρεαλιστικός, πραγματιστικός,
απραγματοποίητος πραγματοποιήσιμος, εφικτός,
κατορθωτός, εφαρμόσιμος
Οφθαλμοφανής Εξόφθαλμος, καταφανής, Αφανής, αδιόρατος
ολοφάνερος, πασιφανής,
προφανής, πασίδηλος
Οχληρός Ενοχλητικός, Ευχάριστος
φορτικός
Οχυρός Δυσπρόσβλητος Ανοχύρωτος

Όψιμος Καθυστερημένος Πρώιμος, πρόωρος

Παγίδα Ενέδρα, δόλος, απάτη,

τέχνασμα
Πάγιος Σταθερός, μόνιμος, Μεταβαλλόμενος
αμετακίνητος, αμετάβλητος
Παγκάκιστος Σατανικός,
πανούργος
Παγκοσμιοποίηση Διεθνοποίηση,
οικουμενικότητα

Παίδευση Παιδεία, αγωγή

Παλαιικός Αρχαιότροπος Νεωτεριστικός, μοντέρνος

Παλιννόστηση Επαναφορά, παλινόρθωση, Πτώση, εκθρόνιση

επανεγκατάσταση
Πάλλω Δονώ, κραδαίνω Σταθεροποιώ, στερεώνω

Πανδαιμόνιο Πανζουρλισμός, χαμός Τάξη, ησυχία,

ηρεμία
Πάνδημος Παλλαϊκός, γενικός,
καθολικός

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 26

Πανθομολογού- Αναμφισβήτητος, Αμφισβητήσιμος, αμφίβολος
μενος αναντίρρητος
Παράβαση Αθέτηση, καταπάτηση Τήρηση

Παραβιάζω Αναιρώ Κρατώ, τηρώ, σέβομαι

Παραγνωρίζω Υποτιμώ Αναγνωρίζω, εκτιμώ

Παραδέχομαι Δέχομαι, αποδέχομαι, Αρνούμαι, απορρίπτω,

εγκρίνω, επιδοκιμάζω αμφισβητώ
Παράδοξος Αλλόκοτος Συνήθης, κανονικός,
φυσιολογικός
Παραδοσιακός Πατροπαράδοτος, κλασικός Σύγχρονος, μοντέρνος

Παραδοχή Αποδοχή, ομολογία, Άρνηση, απόρριψη

αναγνώριση
Παραίνεση Συμβουλή, νουθεσία, Αποτροπή
προτροπή
Παράλειψη Παράβλεψη,
παρασιώπηση
Παραλήπτης Δέκτης, αποδέκτης Παραδότης, αποστολέας

Παράμετρος Μεταβλητή, συνιστώσα

Παραπλήσιος Παράπλευρος, παρεμφερής, Διαφορετικός

παρόμοιος
Παρατήρηση 1. Σχόλιο, επισήμανση
2. Σύσταση, επίκριση
3. Ζητούμενο, ερώτηση
Παρατηρητικός 1. Οξυδερκής Επιδοκιμαστικός
2. Επικριτικός,
αποδοκιμαστικός
Παράτυπος Αντικανονικός Νομότυπος

Παραφέρομαι Παρεκτρέπομαι, Συγκρατούμαι

εκτραχηλίζομαι
Παραχάραξη Πλαστογράφηση, νόθευση,
χάλκευση
Παρεισδύω Παρεισφρέω, παρεισέρχομαι,
εμφιλοχωρώ
Παρεκτρέπομαι Ξεστρατίζω, παρεκκλίνω Αυτοκυριαρχούμαι

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 27

Παρεμφερής Παρόμοιος, παραπλήσιος, Διαφορετικός
συναφής
Παρερμηνεία Παρεξήγηση

Παροτρύνω Παρακινώ, προτρέπω, Αποθαρρύνω

ενθαρρύνω
Παρωδία Γελοιοποίηση, διακωμώδηση

Πάρωρος Παράκαιρος, Πρόωρος

καθυστερημένος
Παρωχημένος Ξεπερασμένος Σύγχρονος, μοντέρνος

Πατριωτισμός Φιλοπατρία

Πατροπαράδοτος Πάτριος, πατρογονικός,

παραδοσιακός

Παχυλός 1.‘Αφθονος, πλούσιος, 1. Ισχνός, πενιχρός

αδρός 2. Μερικός
1. Πλήρης, παντελής
Πεζολογία Πεζογραφία, πρόζα Ποίηση, στιχουργία

Πεισματάρης Πείσμων, ισχυρογνώμων Διαλλακτικός, συζητήσιμος,

συγκαταβατικός
Πενία Ένδεια, ανέχεια, απορία Πλούτος, ευπορία, ευμάρεια,
ευημερία
Περιεκτικός Γεμάτος, μεστός, πλήρης Άδειος, λειψός

Περικλεής Ένδοξος, Ακλεής

ξακουστός, ευκλεής
Περιλαμβάνω Περιέχω, συμπεριλαμβάνω, Αποκλείω
συνυπολογίζω, εμπεριέχω,
περικλείω
Περιληπτικός Συνοπτικός, βραχυλογικός Εκτενής, αναλυτικός,
μακροσκελής
Περιορισμένος Οριοθετημένος Ευρύς, υψηλός,
ικανός, απεριόριστος
Περιπαθής Παθιασμένος, παθητικός Αδιάφορος

Περιποιημένος Κομψός, ευπρεπής, Απεριποίητος

φροντισμένος, προσεγμένος
Περιστέλλω Ελαττώνω, μειώνω, Αυξάνω, διευρύνω,
περιορίζω, περικόπτω επεκτείνω
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 28
Περίφοβος Περίτρομος, φοβισμένος, Άφοβος, άτρομος
κατατρομαγμένος
Περιχαράκωση Περιφρούρηση

Περιώνυμος Ξακουστός, περίφημος, Ανώνυμος, άσημος, άγνωστος

ονομαστός
Περφεξιονισμός Τελειοθηρία

Πεσιμισμός Απαισιοδοξία Αισιοδοξία

Πετυχαίνω Ευστοχώ, ανταμώνω, Αστοχώ, αποτυγχάνω

προκόβω
Πίστη Βεβαιότητα Αμφιβολία, δυσπιστία,
αβεβαιότητα, απιστία
Πιστότητα Ακρίβεια Ανακρίβεια

Πλάνο Πρόγραμμα, σχεδιασμός

Πλασματικός Πλαστός Πραγματικός, υπαρκτός

Πλαστός 1.Ψεύτικος, (λόγ.) κίβδηλος, 1. Γνήσιος

νόθος, παραποιημένος 2. Απροσποίητος, πηγαίος
2. Προσποιητός,
επιτηδευμένος, ανειλικρινής
Πλεονεκτώ Υπερέχω, υπερτερώ, Μειονεκτώ, υστερώ,
υπερισχύω υπολείπομαι
Πλεονεξία Απληστία, αδηφαγία, Εγκράτεια, ολιγάρκεια
βουλιμία
Πληθώρα Αφθονία, υπερεπάρκεια Ανεπάρκεια, έλλειψη

Πληκτικός Ανιαρός, βαρετός, Ενδιαφέρων, ευχάριστος

κουραστικός

Πλήρης Κατάμεστος Άδειος, ελλιπής

Πληροφόρηση Ενημέρωση

Πλησμονή Αφθονία, πληθώρα Σπανιότητα, έλλειψη

Πλουραλισμός Πολυφωνία, πολυαρχία Μονισμός

Ποδηγετώ Χειραγωγώ

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 29

Ποικιλία Ανομοιομορφία, παραλλαγή

Πολεμοχαρής Φιλοπόλεμος Ειρηνόφιλος

Πολυανδρία Λειψανδρία

Πολυμορφία Πολυμορφισμός Ομοιομορφία

Πολυσήμαντος Πολύσημος Μονοσήμαντος

Πολυσχιδής Πολυμελής, πολύπλευρος, Μονομερής, μονόπλευρος

πολυδιάστατος
Πολυτελής Πολυέξοδος, δαπανηρός, Ευτελής
λουσάτος
Πολυφωνία Πλουραλισμός Μονοφωνία

Πόρισμα Συμπέρασμα

Πόρρω Μακρόθεν Εγγύθεν

Πραγματεύομαι Αναλύω, μελετώ

Πραγματικός Γνήσιος, αληθινός, ατόφιος Ψεύτικος, φανταστικός,

εξωπραγματικός, φαινομενικός
Πραγματιστής Ρεαλιστής Ουτοπιστής

Πραγματοποιήσιμος Εφικτός, δυνατός Απραγματοποίητος

Πρακτικός Εμπειρικός Θεωρητικός

Προάγω Ενισχύω, βελτιώνω, βοηθώ, Υποβαθμίζω, υποβιβάζω,

αναπτύσσω, αναβαθμίζω υπονομεύω

Προαγωγή Αναβάθμιση Υποβάθμιση

Προαίρεση Επιθυμία, διάθεση, πρόθεση

Προαιρετικός Εκούσιος, θεληματικός, Υποχρεωτικός

εθελοντικός
Προαλείφομαι Προπαρασκευάζομαι,
προετοιμάζομαι
Προβλέπω Διαισθάνομαι, διαβλέπω,
μαντεύω, προνοώ

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 30

Προηγούμαι Προπορεύομαι Έπομαι, ακολουθώ

Προηγούμενος Πρότερος Επόμενος, ακόλουθος

Προκαταρκτικός Προπαρασκευαστικός Τελικός, οριστικός

προεισαγωγικός
Προκύπτει Απορρέει, πηγάζει,
προέρχεται, συνάγεται

Πρόοδος Ανάπτυξη, βελτίωση, άνοδος, Οπισθοδρόμηση, επιδείνωση,

εξέλιξη, ευδοκίμηση χειροτέρευση, παρακμή
Πρόρρηση Προφητεία

Προσαρμοστικός Ευπροσάρμοστος Απροσάρμοστος

Προσέγγιση Πλησίασμα, προσπέλαση, Απομάκρυνση, απόκλιση

πρόσβαση, σύγκλιση

Προσεγμένος Επιμελημένος, Πρόχειρος

φροντισμένος
Προσελκύω Γοητεύω, ελκύω, Απωθώ, διώχνω
συγκεντρώνω
Προσεχής Επικείμενος, επόμενος, Προηγούμενος, απώτερος
ερχόμενος
Προσηνής Ευπροσήγορος Απρόσιτος, απροσπέλαστος

Προσθέτω Αθροίζω, συμπληρώνω, Αφαιρώ, βγάζω, αποσπώ

συνυπολογίζω
Προσιτός Προσπελάσιμος, Απρόσιτος, απροσπέλαστος
καταδεκτικός
Πρόσκαιρος Προσωρινός, παροδικός, Μόνιμος, διαρκής
εφήμερος
Προσκρούω 1. Πέφτω, χτυπώ
2. Αντιβαίνω, αντίκειμαι
Προσόν Πλεονέκτημα, Μειονέκτημα, ψεγάδι
προτέρημα
Προσοχή Επιμέλεια, πρόνοια, Απροσεξία, αφροντισιά
προφύλαξη, επαγρύπνηση
Προσποίηση Υπόκριση, επιτήδευση Φυσικότητα

Προσφυής Πρόσφορος, αρμόδιος, Αναρμόδιος

ενδεδειγμένος

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 31

Πρόσχημα Δικαιολογία, πρόφαση,
αφορμή
Προσχωρώ Υιοθετώ, ασπάζομαι Διαφωνώ

Προσωρινός Πρόσκαιρος, παροδικός Μόνιμος

Προτέρημα Προσόν, αρετή, Ελάττωμα, μειονέκτημα

πλεονέκτημα
Πρότερος Πρωτύτερος Ύστερος, επόμενος

Προτροπή Παρακίνηση, ενθάρρυνση, Αποτροπή, αποθάρρυνση

παρότρυνση
Προφανής Εμφανής, φανερός, Άδηλος, δυσνόητος
οφθαλμοφανής, πρόδηλος
Πρόχειρος Απροετοίμαστος, Φροντισμένος, μελετημένος
αφρόντιστος
Πρωταρχικός Θεμελιώδης, ουσιαστικός, Επουσιώδης,
πρώτιστος δευτερεύων

Πρωτοποριακός Προοδευτικός, Οπισθοδρομικός,

νεωτεριστικός συντηρητικός
Πρωτοπόρος Καινοτόμος, προοδευτικός, Οπισθοδρομικός,
ρηξικέλευθος, ριζοσπαστικός συντηρητικός
Πρωτοστάτης Πρωτεργάτης,
πρωταγωνιστής
Πρωτοφανής Πρωτόφαντος, πρωτόγνωρος, Κοινός, συνηθισμένος
πρωτάκουστος, ασυνήθιστος
Πυριφλεγής Ένθερμος, διακαής,
σφοδρός, φλογερός
Ραγδαίος Σφοδρός, ισχυρός, Ασθενής, αργός
αλματώδης, ταχύτατος
Ραδιουργία Μηχανορραφία, πλεκτάνη,
σκευωρία, δολοπλοκία
Ραδιούργος Δολοπλόκος, μηχανορράφος Αγαθός

Ράθυμος Νωθρός, οκνηρός, Ζωηρός, δραστήριος,

νωχελής ευέξαπτος

Ρευστός Ασταθής, ευμετάβλητος, Στερεός, σταθερός,

μεταβλητός αμετάβλητος
Ρηξικέλευθος Νεωτεριστικός, καινοτόμος, Συντηρητικός, αναχρονιστικός
ριζοσπαστικός

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 32

Ριψοκινδυνεύω Ρισκάρω, Εξασφαλίζομαι, κατοχυρώνω
αποπειρώμαι, αποτολμώ
Ριψοκίνδυνος Παράτολμος, Συνετός, επιφυλακτικός,
παρακινδυνευμένος ασφαλής
Ρυθμός Ευρυθμία, ευαρμοστία, Αρρυθμία, ασυμμετρία
κανονικότητα, τάξη
Σαρκασμός Χλευασμός, σκώμμα

Σαφήνεια Καθαρότητα, διαύγεια, Ασάφεια, αοριστία

ευκρίνεια, ενάργεια

Σημαντικός Δηλωτικός, σπουδαίος, Ασήμαντος

αξιόλογος
Σθένος Δύναμη, ρώμη, θάρρος, Δειλία
αγωνιστικότητα,
μαχητικότητα
Σιγουριά Βεβαιότητα, ασφάλεια Αβεβαιότητα, ανασφάλεια

Σιωπηλός Λιγόλογος, σιωπηρός, Λάλος, ομιλητικός,

ήσυχος πολυλογάς, φλύαρος,
θορυβώδης

Σκαμπανέβασμα Κλυδωνισμός, διακύμανση Σταθερότητα

Σκέπτομαι Συλλογίζομαι, στοχάζομαι,

λογαριάζω, σκοπεύω,
σκαρφίζομαι, αναπολώ
Σκευωρώ Ραδιουργώ, μηχανορραφώ,
δολοπλοκώ
Σκλάβος Δούλος, υπόδουλος, Ελεύθερος
αιχμάλωτος, δέσμιος,
υποχείριος
Σκληρός Οξύς, δριμύς, ανάλγητος, Μαλακός, απαλός,
άπονος ήπιος, επιεικής, ανθρώπινος
Σκληρότητα Ακαμψία, αναλγησία Μαλακότητα, ευκαμψία,
ελαστικότητα, ανθρωπιά,
ευαισθησία
Σκόπιμος Εσκεμμένος, προμελετημένος Άσκοπος, απρομελέτητος

Σκώμμα Κοροϊδία, αστεϊσμός,

χλευασμός
Σκωπτικός Περιπαικτικός, κοροϊδευτικός,
χλευαστικός
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 33
Σοβώ Υποβόσκω, υπόκειμαι

Σπεύδω Βιάζομαι, προθυμοποιούμαι Βραδυπορώ, καθυστερώ

Σπιρτόζος Εύστροφος, έξυπνος, Ηλίθιος, χαζός

ξύπνιος, πνευματώδης
Σπλαχνικός Ευσπλαχνικός, Άκαρδος, σκληρός
φιλεύσπλαχνος, πονόψυχος
Σπουδή Μελέτη, προσχέδιο, Απροθυμία
πρόπλασμα, προθυμία,
ζήλος
Σταδιακός Βαθμιαίος, προοδευτικός Απότομος

Σταθεροποίηση Στερέωση, εμπέδωση, Αποσταθεροποίηση

παγίωση, εδραίωση
Σταθερός Αμετακίνητος, αμετάβλητος, Ασταθής, μεταβλητός
ευσταθής
Στάθμη Επίπεδο, δείκτης

Σταθμίζω Υπολογίζω, λογαριάζω,

μετράω
Στείρος Άγονος, στέρφος, άκαρπος, Γόνιμος, αποτελεσματικός
ατελέσφορος
Στερεοτυπία Μονοτονία, ξηρότητα Ιδιοτυπία

Στέρηση Αφαίρεση, έλλειψη Παροχή

Στήριγμα Έρεισμα, βοηθός,

συμπαραστάτης, προστάτης
Στιγματίζω Στηλιτεύω, καταδικάζω, Επαινώ, επιδοκιμάζω
αμαυρώνω, σπιλώνω,
κηλιδώνω
Στιγμιαίος Ακαριαίος Διαρκής, συνεχής,
εξακολουθητικός
Στοιχειώδης Θεμελιώδης, βασικός,
απαραίτητος
Στοχάζομαι Συλλογίζομαι, διανοούμαι,
υπολογίζω, λογαριάζω,
σταθμίζω
Στόχος Σκοπός, επιδίωξη

Στρατηγική Τακτική

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 34

Στρεβλός Στραβός, διαστρεβλωμένος Σωστός

Στωικός Ατάραχος, απαθής,

καρτερικός
Στωμύλος Πολυλογάς, εύγλωττος, Λιγομίλητος
ευφράδης
Συβαριτισμός Τρυφηλότητα, μαλθακότητα,
φιληδονία
Συγκαιρινός Σύγχρονος, σύγκαιρος

Συγκατάθεση Συναίνεση, Άρνηση

συγκατάνευση, συμφωνία
Συγκατανεύω Συναινώ, συγκατατίθεμαι Αντιτάσσομαι

Συγκεκριμένος Σαφής, ακριβής Γενικός, αόριστος,

ασαφής
Συγκέντρωση Σύναξη, συνάθροιση, Αποκέντρωση
συσσώρευση
Συγκλίνω Τείνω Αποκλίνω

Συγκριτικός Σχετικός Απόλυτος

Συγκρότηση Σχηματισμός, σύσταση, Διάλυση

κατάρτιση
Συγύρισμα Διευθέτηση, τακτοποίηση,
ευτρεπισμός, νοικοκύρεμα,
συμμάζεμα
Συγχέω Μπερδεύω, μπλέκω, Ξεκαθαρίζω, αποσαφηνίζω
αναμειγνύω
Συγχρωτίζομαι Συναναστρέφομαι,
συναγελάζομαι
Συγχωνεύω Συνενώνω, ενοποιώ Διαχωρίζω

Σύζευξη Σύνδεση, συνένωση, Διάζευξη, αποσύνδεση

συναρμογή, πάντρεμα
Συζητήσιμος Διαπραγματεύσιμος, Αναμφισβήτητος
αμφισβητούμενος, αμφίβολος
Συκοφαντικός Διαβλητικός Επαινετικός

Σύλληψη Επινόηση

Συλλογή Συγκέντρωση
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 35
Συλλογικός Ομαδικός Ατομικός, μεμονωμένος

Συμβάλλω Συντείνω, βοηθώ, συντελώ,

συνεισφέρω
Σύμβαση Συμφωνία, συνθήκη

Συμβατικός Τυπικός, κομφορμιστής Αντικομφορμιστής

Συμπαγής Στερεός, αρραγής, Χαλαρός

άρρηκτος
Συμπάθεια Αγάπη, προτίμηση, Αντιπάθεια
ενδιαφέρον, ευμένεια
Συμπαρομαρτούντα Παρεπόμενα, συνέπειες,
παρακολουθήματα
Συμπλήρωση Πλήρωση, ολοκλήρωση

Σύμπνοια Ομοφωνία, ομοψυχία, Διχόνοια, διχογνωμία,

συμφωνία, ομόνοια διαφωνία
Σύμπραξη Συνεργασία

Συναίνεση Συγκατάνευση, συγκατάθεση, Διαφωνία, άρνηση,

συμφωνία, έγκριση απόρριψη
Συναισθηματικός Παρορμητικός, ευαίσθητος Λογικός, συγκρατημένος,
νηφάλιος, πραγματιστής
Συνακόλουθος Επακόλουθος, παρεπόμενος, Ασυνεπής, ανακόλουθος
συνεπής
Συναναστροφή Παρέα, συνάθροιση

Συναπτός Συνδεδεμένος, συνημμένος, Διακεκομμένος

αδιάλειπτος, συνεχής,
ακατάπαυστος
Συνάρθρωση Συναρμολόγηση, συναρμογή Αποσύνδεση

Συναριθμώ Συνυπολογίζω, προσμετρώ Εξαιρώ

Συναρμογή Συνάρμοση, εφαρμογή, Αποσύνδεση

σύνδεση, συναρμολόγηση
Συναρπαστικός Θελκτικός, μαγευτικός, Αδιάφορος, τετριμμένος
γοητευτικός, σαγηνευτικός
Συνάρτηση Αλληλεξάρτηση, σύνδεση, Αποσύνδεση
συνδυασμός

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 36

Συναρτώ Συνδέω, συσχετίζω, Αποσυνδέω, διαχωρίζω
αλληλεξαρτώ
Συνάφεια Σχέση, ομοιότητα,
συνάρτηση, συσχετισμός
Συναφής 1. Σχετικός, συνδεδεμένος, 1. Άσχετος
2. Παρόμοιος, παρεμφερής, 2. Ανόμοιος, διαφορετικός
παραπλήσιος
Συνδαιτυμόνας Ομοτράπεζος, ομόδειπνος

Σύνδεση Συνένωση, συναρμογή, Αποσύνδεση

δέσιμο, συσχετισμός
Συνδιαλλαγή Συμβιβασμός Έριδα, καβγάς

Συνδρομή Βοήθεια, αρωγή, επικουρία

ενίσχυση
Συνδυάζω Συνταιριάζω, ταιριάζω, Αποσυνδέω
εναρμονίζω, συσχετίζω
Συνείδηση Επίγνωση, συναίσθηση Άγνοια

Συνειδητοποίηση Κατανόηση, συναίσθηση, Άγνοια

επίγνωση
Συνειδητός Ενσυνείδητος, ηθελημένος, Ασυνείδητος, αθέλητος,
εκούσιος, εσκεμμένος ακούσιος

Σύνεση Φρονιμάδα, σωφροσύνη, Αμυαλιά, αφροσύνη,

φρόνηση, περίσκεψη απερισκεψία, αστοχασιά
Συνεχής Διαρκής, εξακολουθητικός, Ασυνεχής, σποραδικός,
αδιάκοπος, αλλεπάλληλος σπάνιος
Συνέχιση Εξακολούθηση Παύση, διακοπή

Συνηγορώ Υποστηρίζω, ενισχύω, Αμφισβητώ

επιβεβαιώνω
Συνήθεια Έξη, έθος Νεωτερισμός

Συνήθως Συχνά Σπάνια

Συνίσταται Συγκροτείται, αποτελείται,

έγκειται
Συνιστώσα Παράμετρος, παράγοντας,
συντελεστής, πλευρά
Συνοπτικός Συγκεφαλαιωτικός, Αναλυτικός, διεξοδικός,
περιληπτικός, σύντομος εκτενής
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 37
Συνοχή Σύνδεση, αλληλουχία,
συνάφεια
Συνοψίζω Συγκεφαλαιώνω Αναλύω

Συντάσσω Συγγράφω, γράφω,

καταρτίζω, συνθέτω
Συντάσσομαι Υπερασπίζομαι, στηρίζω, Αντιτίθεμαι, αντιτάσσομαι
υποστηρίζω, τάσσομαι (υπέρ)
Συντήρηση Διατήρηση Αλλοίωση, φθορά, καταστροφή

Συντηρητισμός Συντηρητικότητα Προοδευτισμός,

ριζοσπαστισμός
Σύντομος Μικρός, βραχυλογικός, Μακροσκελής, φλύαρος,
λακωνικός, συνοπτικός αναλυτικός, εκτενής
Συνυπογράφω Συμφωνώ, συναινώ, Διαφωνώ
συγκατατίθεμαι
Συρρικνώνω Περιορίζω Επεκτείνω

Συσκοτίζω Θολώνω, θαμπώνω, Διαφωτίζω, διαλευκαίνω

μπερδεύω
Συστηματικός Οργανωμένος, τακτικός, Ακατάστατος, ασταθής,
μεθοδικός, σταθερός ανοργάνωτος
Συστηματοποιώ Οργανώνω Αποδιοργανώνω

Σφαιρικός Ολόπλευρος, συνολικός, Μονόπλευρος, μερικός,

γενικός ειδικός
Σφετερίζομαι Αρπάζω, οικειοποιούμαι,
ιδιοποιούμαι
Σφυροκοπώ Σφυρηλατώ, βάλλω,
επιτίθεμαι
Σχετικός Συναφής, συναρτώμενος Απόλυτος

Σχοινοτενής Μακροσκελής Σύντομος

Σχολαστικισμός Τυπολατρία, λεπτολογία,

δογματισμός
Σχολιάζω Κρίνω, κριτικάρω,
υπομνηματίζω, ερμηνεύω
Σωστός Ορθός, πραγματικός, Εσφαλμένος, λανθασμένος,
κατάλληλος, ενδεδειγμένος ψεύτικος
Σωφρονίζω Συνετίζω, συμμορφώνω,
παραδειγματίζω
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 38
Σώφρων Φρόνιμος, συνετός, Άφρων, απερίσκεπτος,
γνωστικός, μυαλωμένος άμυαλος

Τακτικός Συνηθισμένος, συχνός, Ασυνήθιστος, έκτακτος,

τακτός, μόνιμος, προσωρινός,
σταθερός, μεθοδικός απρογραμμάτιστος
Τακτός Καθορισμένος, Έκτακτος, ακαθόριστος
προκαθορισμένος,
προσδιορισμένος
Τάξη Διάταξη, τοποθέτηση Αταξία

Ταπεινός Μετριόφρων, σεμνός Αλαζόνας, κομπαστής,

ΜΤΦΡ. ευτελής, τιποτένιος, υπερφίαλος
ποταπός, χαμερπής ΜΤΦΡ. υψηλόφρων, ανώτερος,
αξιοπρεπής
Ταραχή Σύγχιση, ανησυχία, Ηρεμία, νηφαλιότητα,
συγκίνηση, συγκλονισμός, γαλήνη
αναστάτωση
Ταραχώδης Ταραγμένος, ανήσυχος, Ήρεμος, γαλήνιος, ατάραχος
θυελλώδης
Ταυτότητα Σύμπτωση, συμφωνία, Ανομοιότητα, ασυμφωνία,
ομοιότητα διαφορά
Ταχύνοια Οξύνοια, ευστροφία Βραδύνοια, αμβλύνοια

Τεκμαρτός Υπολογίσιμος, Βεβαιωμένος, αποδεδειγμένος,

υπολογισμένος πιστοποιημένος
Τέλειος Άψογος, άρτιος, πλήρης, Ατελής
ολοκληρωμένος
Τελεσφόρος Αποτελεσματικός, Ατελέσφορος,
δραστικός, καρποφόρος, αναποτελεσματικός
τελεσιουργός
Τερπνός Ευφρόσυνος, ευάρεστος, Δυσάρεστος, πικρός
απολαυστικός
Τεταμένος Επικίνδυνος, φορτισμένος Χαλαρός

Τετριμμένος Κοινότοπος, συνηθισμένος Πρωτότυπος, καινοφανής,

ασυνήθιστος
Τεχνηέντως Έντεχνα, επιτηδείως

Τιθασεύω Εξημερώνω, δαμάζω, Εξαγριώνω, αποθηριώνω

ημερεύω
Τίμιος Έντιμος, χρηστός, Άτιμος, ανήθικος, ασυνείδητος
ηθικός
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 39
Τολμηρός Άφοβος, θαρραλέος, Άτολμος, δειλός
αποφασιστικός
Τονώνω Ενδυναμώνω, ενισχύω Εξασθενίζω,
αδυνατίζω
Τράβηγμα Έλξη, σύρσιμο

Τρενάρω Καθυστερώ, Επισπεύδω

παρατείνω
Τριβή ΜΤΦΡ. Διαμάχη, διαφωνία,
διένεξη, σύγκρουση
Τροπαιούχος Τροπαιοφόρος, Νικημένος, ηττημένος
θριαμβευτής, νικηφόρος
Τροποποιώ Αλλάζω, μεταβάλλω,
μεταρρυθμίζω, τροπολογώ
Τροχοπέδη Εμπόδιο, φρένο

Τρωτός Ευπαθής, Άτρωτος, απρόσβλητος

ευπρόσβλητος
Τσιγγούνης Σφιχτοχέρης, Σπάταλος
σπαγκοραμμένος,
εξηνταβελόνης
Τυπικός Συμβατικός

Τυποποιημένος Κοινότοπος, Πρωτότυπος

τετριμμένος
Ύβρη Αλαζονεία, έπαρση, Ταπεινοφροσύνη,
υπεροψία, οίηση μετριοφροσύνη
Υιοθετώ ΜΤΦΡ. Ενστερνίζομαι, Απορρίπτω, αρνούμαι
αποδέχομαι, ασπάζομαι,
προσυπογράφω
Υλιστής Ματεριαλιστής Ιδεαλιστής

Υλοποίηση Πραγμάτωση, εκπλήρωση, Εξαΰλωση

πραγματοποίηση
Υπαινιγμός Νύξη, υπονοούμενο

Υπαίτιος Αίτιος, υπεύθυνος, Ανεύθυνος, αθώος

ένοχος
Υπακοή Ευπείθεια, υποταγή, Ανυπακοή, απείθεια,
πειθαρχία, συμμόρφωση αντίδραση
Υπαναχωρώ Υποχωρώ, ανακαλώ, Επιμένω
αποκηρύσσω
Ύπαρξη Υπόσταση, οντότητα Ανυπαρξία
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 40
Υπεξούσιος Εξαρτημένος Αυτεξούσιος, ανεξάρτητος

Υπεραμύνομαι Υπερασπίζω, προασπίζω Αντιμάχομαι

Υπεράσπιση Προάσπιση, προστασία Δίωξη

Υπερβαίνω Ξεπερνώ Μειονεκτώ,

υστερώ, υπολείπομαι
Υπερήμερος Εκπρόθεσμος Εμπρόθεσμος

Υπερθεματίζω Πλειοδοτώ, υπερτονίζω, Μειοδοτώ

ξεπερνώ
Υπερίσχυση Επικράτηση, κατίσχυση

Υπερκορεσμός Υπερπλήρωση, Ανεπάρκεια, ένδεια,

υπερεπάρκεια έλλειψη
Υπερκόσμιος Υπερφυσικός Εγκόσμιος, πραγματικός

Υπέρμετρος Υπερβολικός, άμετρος Μέτριος, λιγοστός

Υπεροχή Ανωτερότητα, υπερτέρηση, Κατωτερότητα,

επικράτηση μειονεκτικότητα
Υπεροψία Έπαρση, αλαζονεία, Σεμνότητα, ταπεινότητα,
οίηση μετριοφροσύνη
Υπερφίαλος Αλαζόνας, επηρμένος, Ταπεινός, μετριόφρων,
υπεροπτικός σεμνός
Υπεύθυνος Υπόλογος, υπαίτιος Ανεύθυνος, αναίτιος

Υπόβαθρο Υποστήριγμα,
θεμέλιο
Υποβιβάζω Υποβαθμίζω, μειώνω, Προβιβάζω, προάγω,
υποτιμώ ανυψώνω
Υποβόσκω Υφέρπω, εμφωλεύω

Υποδαυλίζω Συνδαυλίζω, υποκινώ,

αναμοχλεύω, υποθάλπω
Υποδεέστερος Κατώτερος Ανώτερος, υπέρτερος

Υποδειγματικός Παραδειγματικός, Αξιοπεριφρόνητος,

αξιομίμητος, τέλειος, αξιοκατάκριτος
ιδανικός, ιδεώδης
ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 41
Υποδεικνύω Υποδηλώνω, συμβουλεύω,
προτείνω
Υποδηλώνω Υποσημαίνω, υπαινίσσομαι, Δηλώνω, φανερώνω
υπονοώ, εξυπονοώ
Υποδομή Βάση, υπόβαθρο Ανωδομή

Υποεκτιμώ Υποτιμώ Υπερεκτιμώ, υπερτιμώ

Υποθάλπω Συντηρώ, κρύβω, υποκινώ, 1. Προδίδω, καταδίδω

υποδαυλίζω, αναμοχλεύω 2. Κατασιγάζω
Υπόκειμαι Επιδέχομαι, υφίσταμαι Υπέρκειμαι

Υποκειμενικότητα Ατομικότητα, Αντικειμενικότητα

ιδιοσυγκρασία
Υποκλίνομαι Υποτάσσομαι, υποκύπτω Αντιστέκομαι

Υποκλοπή Υπεξαίρεση

Υποκριτικός Πλαστός, προσποιητός, Απροσποίητος, ανυπόκριτος,

επιτηδευμένος ανεπιτήδευτος
Υποκρύπτω Κρύβω, καλύπτω Αποκαλύπτω, εμφανίζω

Υποκύπτω Ενδίδω Αντιστέκομαι

Υπολανθάνω Υποκρύπτομαι, υποβόσκω Είμαι φανερός

Υπομένω Εγκαρτερώ Ανυπομονώ, αδημονώ

Υπόνοια Υποψία, εικασία

Υπονομεύω Επιβουλεύομαι, (Υπο)στηρίζω, ενισχύω

υποσκάπτω, ναρκοθετώ
Υποστήριξη Συνδρομή, βοήθεια

Υποτακτικός Ευπειθής, Απείθαρχος, ανυπότακτος

πειθαρχικός
Υποχώρηση Οπισθοχώρηση Προέλαση

Υποχωρητικός Συμβιβαστικός, Ανυποχώρητος, ασυμβίβαστος

διαλλακτικός
Υποχωρώ Ενδίδω, οπισθοχωρώ, Προχωρώ, προελαύνω,
υποκύπτω αντιστέκομαι

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 42

Υστερώ Μειονεκτώ Υπερτερώ

Ύφεση Μετριασμός, υποχώρηση, Έξαρση, ένταση, αύξηση,

κάμψη άνοδος
Φαιδρός Ιλαρός, γελαστός, Κατηφής, βαρύς, δύσθυμος,
χαρούμενος, αστείος σοβαρός
Φαινομενικός Πλαστός, πλασματικός, επιφανειακός
Πραγματικός, αληθινός

Φαλκιδεύω Υποσκάπτω, υπονομεύω

Φανατικός Μανιώδης Αφανάτιστος, μετριοπαθής

Φανερώνω Εμφανίζω, παρουσιάζω, Εξαφανίζω, κρύβω,

αποκαλύπτω, δείχνω αποκρύπτω, συγκαλύπτω
Φαύλος Ανήθικος, Ηθικός, χρηστός,
αχρείος ενάρετος

Φείδομαι Υπολογίζω, λογαριάζω, Σπαταλώ, αναλώνω

διαφυλάσσω
Φειδώ Οικονομία Σπατάλη

Φερέγγυος Αξιόπιστος, εχέγγυος Αναξιόπιστος, αφερέγγυος

Φθορά Παρακμή, μαρασμός, Αφθαρσία

υποβάθμιση, διάβρωση
Φιλανθρωπία Φιλαλληλία, ανθρωπισμός, Μισανθρωπία, ασπλαχνία
φιλευσπλαχνία
Φιλαυτία Εγωπάθεια, εγωκεντρισμός Φιλαλληλία, αλτρουισμός,
αυταπάρνηση

Φιλέκδικος Εκδικητικός, μνησίκακος Ανεξίκακος

Φίλεργος Εργατικός, φιλόπονος Φυγόπονος, οκνηρός,

τεμπέλης, ακαμάτης
Φιλήδονος Ηδυπαθής, έκλυτος Εγκρατής,
ασκητικός
Φιλήσυχος Ήπιος, νομοταγής, Ταραξίας, ταραχοποιός
νομιμόφρων
Φιλόδοξος Μεγαλομανής Μετρημένος, ταπεινός

Φιλοκαλία Καλαισθησία, Απειροκαλία, κακογουστιά

γούστο

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 43

Φιλονικία Λογομαχία, διαπληκτισμός,
διένεξη
Φιλοπράγμων 1. Πολυπράγμων, 1. Απράγμων,
πολυάσχολος, δραστήριος ολιγοπράγμων, αδρανής
2. Φιλοπερίεργος, 2.Διακριτικός
αδιάκριτος
Φιλότιμο Ευθιξία Αφιλοτιμία, αναισθησία

Φιλύποπτος Καχύποπτος, Εύπιστος, ευκολόπιστος,

δύσπιστος αφελής, απονήρευτος
Φορμαλιστής Τυπολάτρης

Φροντίδα Μέριμνα, περιποίηση, Αμεριμνησία, αμέλεια,

επιμέλεια, πρόνοια αδιαφορία
Φυγόπονος Οκνηρός, τεμπέλης Εργατικός, επιμελής

Φυσιολογικός Φυσικός, ομαλός, Παθολογικός, αφύσικος,

εύλογος ανώμαλος
Φωναχτός Μεγαλόφωνος Χαμηλόφωνος, ψιθυριστός

Χαλεπός Δυσχερής, δύσκολος, Εύκολος, ευχερής

επίπονος, κοπιώδης,
κοπιαστικός, επαχθής
Χαλιναγωγώ Τιθασεύω, συγκρατώ,
περιορίζω
Χαλκέντερος Ακούραστος, ακατάβλητος Καταπονημένος
ακαταπόνητος
Χάλκευμα Συκοφαντία, σκευωρία,
μηχανορραφία

Χαλύβδινος Ατσαλένιος, ακατάβλητος, Καταπονημένος

ακαταπόνητος
Χαμερπής Ευτελής, ποταπός, Υψηλός
τιποτένιος, μικροπρεπής
Χάος ΜΤΦΡ. Χαμός, αταξία, Τάξη, ευρυθμία
ακαταστασία, αναστάτωση
Χαύνωση Αποχαύνωση, νωθρότητα, χαυνότητα,
Εγρήγορση, ζωντάνια
χαλαρότητα
Χειραγώγηση Καθοδήγηση, ποδηγέτηση Χειραφέτηση, απελευθέρωση,
αυτονόμηση
Χορηγία Προσφορά, χορήγηση

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 44

Χρήση Χρησιμοποίηση,
μεταχείριση, διαχείριση
Χρησιμοθήρας Ωφελιμιστής

Χρήσιμος Ωφέλιμος, επωφελής, Άχρηστος, ανωφελής,

λυσιτελής ακατάλληλος, απρόσφορος
Χρησιμότητα Ωφελιμότητα

Χρηστικός Εύχρηστος, Δύσχρηστος,

ευκολομεταχείριστος δυσκολομεταχείριστος
Χρηστοήθης Χρηστός, ηθικός, Κακοήθης, ανήθικος, ανέντιμος,
ενάρετος, καλός, έντιμος κακός, φαύλος
Χρόνιος Παλαιός, μόνιμος Τωρινός,
πρόσφατος
Χωρίζω Διαχωρίζω, ξεχωρίζω, Σμίγω, συνενώνω,
διαστέλλω, μοιράζω, ενώνω, συνενώνω
διαμοιράζω, κατανέμω
Χωριστικός Διασπαστικός, Ενωτικός, συνδετικός
διαιρετικός, ανθενωτικός
Χωριστός Ιδιαίτερος, ξεχωριστός, Αχώριστος, ενωμένος,
μεμονωμένος συνδεδεμένος, αδιαίρετος
Ψεγάδι Ατέλεια, έλλειψη, Προτέρημα, πλεονέκτημα
κουσούρι
Ψευδαίσθηση Αυταπάτη

Ψευδής Ψεύτικος, αναληθής Αληθής, αληθινός

Ψευδοπατριωτισμός Πατριδοκαπηλία Φιλοπατρία, εθνισμός

Ψήφισμα Ψήφιση, υπερψήφιση Καταψήφιση

Ώριμος Μεστωμένος, γινωμένος, Άγουρος, αγίνωτος,

έμπειρος ανώριμος
Ωφέλημα Ευεργέτημα

Ωφέλιμος Χρήσιμος, επωφελής, Άχρηστος, ανώφελος,

λυσιτελής αλυσιτελής

ΣΟΦΙΑ Γ. ΜΕΣΙΓΚΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Σελίδα 45