Professional Documents
Culture Documents
7111005 ประกันด วยบุคคลและทรัพย
7111005 ประกันด วยบุคคลและทรัพย
หนน่วยททท 2 ผลและความระงลับสมิคนไปแหน่งสลัญญาคคคาประกลัน
1. เมมที่อลผูกหนนคผงิดนกัดไมว่ชาค ระหนนค เจด้า หนนคยว่อ มมนสงิท ธงิ ท วงถามใหด้ผคผูด้ าค ประกกัน รกับผงิด ตามสกัญญาคคาค
ประกกัน ทกันทน แตว่ผคผูด้ าค ประกกันอาจใชด้สงิทธงิยกขด้อตว่อสผูหด้ รมอเบนที่ยงบว่ายใหด้เจด้าหนนคไปบกังคกับชคาระหนนคเอาจากลผูก
หนนกค ว่อนไดด้
2. ผผูคด้ าค ประกกันซซที่งไดด้ชาค ระหนนใค หด้แกว่เจด้าหนนไค ปแลด้วยว่อมมนสงิทธงิไลว่เบนคยเอาจากลผูกหนนค และรกับชว่วงสงิทธงิของ
เจด้าหนนคในมผูลหนนคนนกัค ไดด้ตลอดถซงประกกันแหว่งหนนค แตว่มบน างกรณนทนที่ผคผูด้ าค ประกกันอาจเสนยสงิทธงิไลว่เบนคยลผูกหนนคหรมอ
ไมว่อาจเขด้ารกับชว่วงสงิทธงิของเจด้าหนนไค ดด้เชว่นกกัน
3. สกัญญาคคาค ประกกันยว่อมระงกับไปเชว่นเดนยวกกับการระงกับของสกัญญาธรรมดาทกัวที่ ๆไป หรมอเมมที่อหนนค
ของลผูกหนนคระงกับลงไมว่วว่าดด้วยเหตบุใดๆ ในบางกรณนผคผูด้ าค ประกกันอาจหลบุดพด้นความรกับผงิดเพราะเหตบุสาค คกัญ
อกันเกงิดจากการกระทคาของเจด้าหนนไค ดด้
ผลของสกัญญาคคาค ประกกันกว่อนชคาระหนนค
1. ความรกับผงิดของผผูคด้ าค ประกกันตามสกัญญาคคาค ประกกันเกงิดขซนค ทกันทนทนที่ลกผู หนนผค ดงิ นกัดไมว่ชาค ระหนนค
2. ถด้าลผูกหนนมค ไงิ ดด้ผดงิ นกัด ผผูคด้ าค ประกกันกป็ยงกั ไมว่มคน วามรกับผงิดทนที่จะตด้องชคาระหนนแค กว่เจด้าหนนค แมด้ตวกั ลผูกหนนเค อง
อาจตด้องชคาระหนนกค ว่อนถซงเวลากคาหนดเพราะไมว่อาจถมอเอาประโยชนยแหว่งเงมอที่ นเวลาไดด้
3. เมมอที่ ถผูกเจด้าหนนคทวงถามใหด้ชาค ระหนนค ผผูคด้ าค ประกกันอาจใชด้สงิทธงิเบนที่ยงเบนใหด้เจด้าหนนคไปบกังคกับชคาระหนนคเอา
จากลผูกหนนกค ว่อนไดด้ เวด้นแตว่ในกรณนทนที่มขน อด้ ตกลงใหด้ผคผูด้ าค ประกกันตด้องรกับผงิดรว่วมกกันกกับลผูกหนนค
4. เมมที่อลผูกหนนครกับสภาพหนนคหรมอเมมที่อเจด้าหนนคฟด้องคดนหรมอทคา การอยว่างอมที่นอกันมนผลอยว่างเดนยวกกัน เปป็ น
เหตบุใหด้อายบุความฟด้องคดนสะดบุดหยบุดลงเปป็ นโทษแกว่ลกผู หนนค การนกันค ยว่อมตกเปป็ นโทษแกว่ผคผูด้ าค ประกกันดด้วย
กคาหนดเวลาชคาระหนนตค ามสกัญญาคคาค ประกกัน
ดคากผูเด้ งงินจากแดง โดยสกัญญาจะใชด้ใหด้ภายในกคาหนด 1 ปน มนขาวเปป็ นผผูคด้ าค ประกกัน ครกัคนเมมอที่ ใกลด้จะ
ครบกคาหนด มนกฎหมายใหมว่ออกมายกเลงิกระบบเงงินตราทนที่ใชด้อยผูว่ในขณะนกันค โดยใหด้ใชด้ธนบกัตรชนงิดใหมว่ ซซที่ง
ทางการยกังพงิมพยออกมาใหด้ใชด้กนกั ไดด้ไมว่ทวกั ที่ ถซง ดคาจซงไมว่สามารถนคาเงงินไปใชด้หนนใค หด้แดงไดด้ครบถด้วนตามเวลาทนที่
กคาหนด แดงจซงมาฟด้องเรนยกรด้องเอาจากขาวในฐานะผผูคด้ าค ประกกัน ใหด้วงินจงิ ฉกัยวว่าแดงจะเรนยกรด้องเอาเชว่นนกันค
ไดด้หรมอไมว่
ตามหลกักมาตรา 686 ผผูคด้ าค ประกกันจะตด้องรกับผงิดตามสกัญญาคคาค ประกกันเมมอที่ ลผูกหนนผค ดงิ นกัด กรณน
ตามปกั ญหามนพฤตงิการณยทนที่ดาค ยกังไมว่สามารถชคาระหนนไค ดด้ครบถด้วน โดยดคาไมว่ตอด้ งรกับผงิด เปป็ นเหตบุยกเวด้นตาม
มาตรา 205 ดคายกังไมว่ไดด้ชอมที่ วว่าผงิดนกัด แดงจซงจะมาเรนยกรด้องเอาแกว่ขาวผผูคด้ าค ประกกันไมว่ไดด้
มาตรา 686 ลผูกหนนผค งิดนกัดลงเมมที่อใด ทว่านวว่าเจด้าหนนชค อบทนที่จะเรนยก ใหด้ผคผูด้ าค ประกกันชคาระหนนไค ดด้แตว่นนกัค
4
(2) แพ
(3) สกัตวยพาหนะ
(4) สกังหารงิมทรกัพยยอมที่น ๆ ซซที่งกฎหมายหากบกัญญกัตไงิ วด้ใหด้จดทะเบนยน เฉพาะการ
ผผูจด้ าค นองตด้องเปป็ นเจด้าของทรกัพยย
ทนที่กลว่าววว่าผผูจด้ าค นองตด้องเปป็ นเจด้าของทรกัพยย ทว่านเขด้าใจวว่าอยว่างไร
มาตรา 705 บกัญญกัตงิวว่า “การจคานองทรกัพยยสงินนกันค นอกจากผผูเด้ ปป็ นเจด้าของในขณะนกันค แลด้ว ทว่าน
วว่าใครอมที่ นจะจคา นองหาไดด้ไมว่ ” ดกังนกัคน ผผูทด้ นที่ จะจคา นองไดด้ตอด้ งเปป็ นเจด้าของทรกัพยยสงินในขณะจคา นอง ถด้าเปป็ น
บบุคคลอมที่นเอาทรกัพยยสงินไปจคา นอง สกัญญาจคานองไมว่ผกผู พกันเจด้าของทรกัพยย คคาวว่าเจด้าของนกันค หมายรวมถซง
เจด้าของรวมตามมาตรา 1361 และตกัวแทนผผูได้ ดด้รกับมอบอคานาจตามมาตรา 798 ดด้วย แตว่กป็มนบางกรณน
แมด้วว่าผผูจด้ าค นองไมว่ใชว่เจด้าของทรกัพยยสงินทนที่จาค นองกป็ ตาม สกัญญาจคา นองกป็ มนผลผผูกพกันทรกัพยยสงินของผผูเด้ ปป็ น
เจด้าของดกังกรณน ตว่อไปนนค เจด้าของทรกัพยยประมาทเลงิ นเลว่อ เจด้าของทรกัพยยสงินมนสว่วนรผูเด้ หป็ นยงิ นยอมในการ
จคานอง หรมอตกัวแทนของผผูรด้ กับจคานองทคาเกงินขอบอคานาจ
ดคาเปป็ นผผูคด้ รอบครองทนที่ดงินมมอเปลว่าทนที่มน น.ส. 3 โดยมนชอมที่ ดคาเปป็ นผผูคด้ รอบครอง แดงซซที่งเปป็ นบบุตรของ
ดคาไดด้ทาค มาหากงินในทนที่ดงินดกังกลว่าวเกงิน 10 ปน แดงมนสงิทธงิจะจคานองทนที่ดงินแปลงนนไค ดด้หรมอไมว่เพราะเหตบุใด
แดงไมว่มนสงิทธงิจาค นองทนที่ดงินเพราะดคาเปป็ นผผูคด้ รอบครองทนที่ดงินมมอเปลว่ามน น.ส.3 ผผูทด้ นที่ครองครองทนที่ดงิน
ประเภทนนคมนเพนยงสงิทธงิครอบครองและไมว่มนกรรมสงิทธงิ ธ (พรบ. ใหด้ใชด้ประมวลกฎหมายทนที่ดงิน ) แดงแมด้จะ
ครองครองทนที่ดงินนกัคนมาเกงิน 10 ปน กป็ ไมว่ไดด้กรรมสงิทธงิธ เมมที่อแดงมงิไดด้เปป็ นเจด้าของทรกัพยยตามมาตรา 705
แดงไมว่มสน งิทธงิจาค นองทนที่ดงินแปลงนนค
มาตรา 705 การจคานองทรกัพยยสงินนกันค นอกจากผผูเด้ ปป็ นเจด้าของใน ขณะนกันค แลด้ว ทว่านวว่าใครอมที่นจะจคานองหาไดด้ไมว่
ขด้อความในสกัญญาจคานอง
“สกัญญาจคานองตด้องระบบุจาค นวนเงงินไทยแนว่นอน” ทว่านเขด้าใจวว่าอยว่างไร
สกัญญาจคานองตด้องระบบุจาค นวนเงงินไทยแนว่นอน เปป็ นขด้อความในสกัญญาจคา นองซซที่งกฎหมายตาม
มาตรา 708 กคาหนดใหด้ตอด้ งระบบุจาค นวนแนว่นอนในสกัญญาจคานอง มนปกัญหาวว่าเมมที่อระบบุจาค นวนเงงินแนว่นอน
แลด้ว ตด้องระบบุไวด้เปป็ นเงงินสกบุลไทยหรมออาจระบบุเปป็ นเงงินสกบุลอมที่นกป็ไดด้ในกรณนนนคนกกั กฎหมายพวกหนซที่งเหป็ นวว่า
ตด้องเปป็ นสกบุลไทยเทว่านกันค ถด้าระบบุเงงินสกบุลอมที่นสกัญญาจคานองตกเปป็ นโมฆะ อนกความเหป็ นหนซที่งเหป็ นวว่าอาจระบบุ
เปป็ นเงงินสกบุลอมที่นกป็ไดด้
มาตรา 708 สกัญญาจคานองนกันค ตด้องมนจาค นวนเงงินระบบุไวด้เปป็ นเรมอน เงงินไทยเปป็ นจคานวนแนว่ตรงตกัว หรมอจคานวน
ขกันค สผูงสบุดทนที่ไดด้เอาทรกัพยยสงิน จคานองนกันค เปป็ นตราไวด้เปป็ นประกกัน
ลกักษณะของการจคานอง
นายบบุญ กผูด้เ งงิ น นายชผู 500,000 บาท โดยมน น ายสมเอาทนที่ ดงิ น มาจคา นองประกกั น หนนค เ งงิ น กผูด้
300,000 บาท นายจงิตเอาบด้านมาจคานองเปป็ นประกกันหนนค 200,000 บาท การตกลงกกันจคานองเชว่นนนมค น
ผลบกังคกับหรมอไมว่
ตามมาตรา 710 ทรกัพยยหลายสงิที่งของเจด้าของหลายคนสามารถจคานองเปป็ นประกกันหนนครายเดนยว
ไดด้ และอาจตกลงใหด้ทรกัพยยแตว่ละสงิที่งเปป็ นประกกันหนนเค ฉพาะสว่วนหนซงที่ สว่วนใดทนที่ระบบุไวด้กป็ไดด้ ฉะนกันค การทนที่นายสม
และนายจงิต เอาทนที่ดงินกกับบด้านของตนเองมาจคานองประกกันหนนคของนายบบุญ โดยตกลงใหด้ทนที่ดงินเปป็ นประกกัน
หนนค 300,000 บาท และบด้านเปป็ นประกกันหนนค 200,000 บาท ยว่อมมนผลบกังคกับไดด้ตามกฎหมาย
มาตรา 710 ทรกัพยยสงินหลายสงิที่งมนเจด้าของคนเดนยวหรมอหลายคนจะ จคานองเพมที่อประกกันการชคา ระหนนคแตว่ราย
หนซงที่ รายเดนยว ทว่านกป็ใหด้ทาค ไดด้ และในการนนคค ว่สผู ญ กั ญาจะตกลงกกันดกังที่ ตว่อไปนนกค ป็ไดด้ คมอวว่า
(1) ใหด้ผรผูด้ กับจคานองใชด้สงิทธงิบกังคกับเอาแกว่ทรกัพยยสงิน ซซที่งจคานองตาม ลคาดกับอกันระบบุไวด้
(2) ใหด้ถมอเอาทรกัพยยสงินแตว่ละสงิที่งเปป็ นประกกันหนนค เฉพาะแตว่สว่วนหนซงที่ สว่วนใดทนที่ระบบุไวด้
ขอบเขตของสมิทธมิจคานอง
1. ทรกัพยยสงินซซที่งจคา นองยว่อมเปป็ นประกกันชคา ระหนนคประธานกกับทกัคงคว่ าอบุปกรณยอกันไดด้แกว่ ดอกเบนค ย คว่า
สงินไหมทดแทนในการไมว่ชาค ระหนนแค ละคว่าฤชาธรรมเนนยมในการบกังคกับจคานอง
2. จคานองครอบไปถซงทรกัพยยสงินทนที่จาค นองหมดหมดทบุกสงิที่งและแมด้วว่าทรกัพยยสงินทนที่จาค นองจะแบว่งออกเปป็ น
หลายสว่วนจคานองกป็ครอบไปทบุกสว่วน แตว่ถาด้ หากผผูรด้ กับจคานองยงินยอมดด้วย การโอนทรกัพยยสงินสว่วนหนซที่งสว่วน
ใดไปโดยปลอดจากการจคานองกป็ทาค ไดด้ แตว่ความยงินยอมนกันค ตด้องไดด้จดทะเบนยนจซงจะยกเปป็ นขด้อตว่อสผูบด้ คบุ คล
ภายนอกไดด้
10
เมมที่อ มนก ารเปลนที่ ย นแปลงสงิ ท ธงิ ใ นการจคา นองตด้อ งนคา ไปจดทะเบน ย นตามหลกั ก มาตรา 746 ทนที่
บกัญญกัตงิวว่า “การชคา ระหนนคไมว่วว่าครกัคงใดๆ สงิคนเชงิงหรมอแตว่บางสว่วนกป็ ดน การระงกับหนนคอยว่างใดๆ กป็ ดน การ
ตกลงกกันแกด้ไขเปลนที่ยนแปลงจคา นองหรมอหนนคอกันจคา นองเปป็ นประกกันนกัคนเปป็ นประการใดกป็ ดน ทว่านวว่าตด้องนคา
ความไปจดทะเบนยนตว่อพนกักงานเจด้าหนด้าทนที่ ในเมมที่อมนคาค ขอรด้องของผผูมด้ นสว่วนไดด้เสนย มงิฉะนกันค ทว่านหด้ามมงิใหด้ยก
ขซนค เปป็ นขด้อตว่อสผูบด้ คบุ คลภายนอก”
ดกังนกันค ไกว่จะตว่อสผูแด้ มววว่าจคานองระงกับสงิคนไปแลด้ว แมวจะยซดทนที่ดงินขายทอดตลาดนกันค ไกว่ตอว่ สผูได้ มว่ไดด้
เพราะไกว่ชาค ระหนนคแลด้วไกว่ไมว่ไดด้นาค ไปจดทะเบนยนตว่อพนกักงานเจด้าหนด้าทนที่จซงใชด้ตว่อสผูแด้ มว บบุคคลภายนอกไมว่ไดด้
เนมอที่ งจากในทะเบนยนยกังมนรายการวว่าไกว่เปป็ นผผูจด้ าค นองทนที่ดงินเปป็ นประกกันหนนเค งงินกผูหด้ นผูผรผูด้ กับจคานองอยผูว่
มาตรา 746 การชคาระหนนไค มว่วว่าครกัคงใด ๆ สงิคนเชงิงหรมอแตว่บางสว่วน กป็ดน การระงกับหนนคอยว่างใด ๆ กป็ดน การตกลงกกัน
แกด้ไขเปลนที่ยนแปลงจคา นอง หรมอหนนคอกันจคา นองเปป็ นประกกันนกัคนเปป็ นประการใดกป็ ดน ทว่านวว่าตด้องนคา ความไปจดทะเบนยนตว่อ
พนกักงานเจด้าหนด้าทนที่ ในเมมที่อมนคาค ขอรด้องของ ผผูมด้ นสว่วนไดด้เสนย มงิฉะนกันค ทว่านหด้ามมงิใหด้ยกขซนค เปป็ นขด้อตว่อสผูบด้ คบุ คลภายนอก
แบบประเมมินผลหนน่วยททท 5
1. การบกังคกับจคานองสามารถกระทคาไดด้โดยวงิธน ฟด้องศาลใหด้เอาทรกัพยยทนที่จาค นองขายทอดตลาด หรมอฟด้องศาลใหด้เอา
ทรกัพยยจาค นองหลบุดเปป็ นสงิทธงิ
2. เงมอที่ นไขในการบกังคกับจคานองมนดงกั นนค ตด้องมนหนกังสมอบอกกลว่าวไปยกังลผูกหนนแค ละตด้องฟด้องคดนตอว่ ศาล
3. หนกังสมอบอกกลว่าวบกังคกับจคานองตด้องมนสาระสคาคกัญคมอ บอกใหด้ลกผู หนนชค าค ระหนนแค ละกคาหนดเวลาอกันสมควรใหด้ชาค ระ
หนนค
4. ถด้าจะบกังคกับจคานองแกว่ผรผูด้ กับโอนทรกัพยยสงินจคานองกฎหมายบกังคกับวว่าตด้องบอกกลว่าวผผูรด้ กับโอน ลว่วงหนด้านานกคาหนด
1 เดมอน
5. ในกรณนบกังคกับจคา นองโดยการขายทอดตลาดทรกัพยยซซที่งตงิดจคา นองหลายราย เงงินสบุทธงิทนที่ไดด้จากการขายทอด
ตลาดทรกัพยยจาค นอง ตด้องชคาระใหด้ผรผูด้ กับจคานองคมอ เอาชคาระหนนคใหด้ผรผูด้ กับจคานองเรนยงตามลคาดกับการจดทะเบนยนจคานอง ผผูรด้ กับ
จคานองกว่อนไดด้รกับชคาระหนนกค ว่อน
6. ถด้าบกังคกับจคานองขายทอดตลาดทรกัพยยจาค นองไดด้เงงินสบุทธงิตาคที่ กวว่าจคานวนเงงินทนที่คาด้ งชคาระ เงงินทนที่ยงกั ขาดอยผูว่ ลผูกหนนค
ไมว่ตอด้ งรกับผงิด
7. สกัญญาจคา นองมนขอด้ ตกลงระบบุวว่า ถด้าผผูรด้ กับจคา นองบกังคกับจคา นองไดด้เงงินไมว่พอชคา ระหนนค ลผูกหนนคยงินยอมใหด้ผรผูด้ กับ
จคานองบกังคกับชคาระหนนแค กว่ทรกัพยยสงินอมที่นไดด้จนครบจคานวนหนนค ขด้อตกลงนนค มนผลใชด้บงกั คกับไดด้โดยสมบผูรณย
8. กรณนทนที่ทาค ใหด้สญ กั ญาจคานองระงกับไดด้แกว่ กรณนผรผูด้ กับจคานองปลดหนนใค หด้ลกผู หนนค
9. เมมที่อหนนทค นที่ประกกันขาดอายบุความ ไมว่มนผลทคาใหด้จาค นองระงกับ
10. เมมที่อสกัญญาจคานองระงกับแลด้ว ตด้องปฏงิบกัตคงิ มอ นคาความไปจดทะเบนยน
11. การทนที่หนนปค ระธานขาดอายบุความ ไมว่มนผลตว่อหนนจค าค นอง (จคานองไมว่ระงกับ)
12. การไมว่จดทะเบนยนเมมที่อจคานองระงกับมนผลคมอ ยกขซนค ตว่อสผูบด้ คบุ คลภายนอกไมว่ไดด้
13. กรณนเจด้าหนนตค าย ไมว่มนผลทคาใหด้สญ กั ญาจคานองระงกับ
หนว่วยทนที่ 6 สกัญญาจคานคา
1. ทรกัพยยทนที่จาค นคานอกจากจะตด้องเปป็ นสกังหารงิมทรกัพยยแลด้ว สงิทธงิทนที่มตน ราสารกป็อาจนคามาจคานคาไดด้โดยวงิธน
การทนที่กฎหมายกคาหนด สกัญญาจคานคาครอบคลบุมทกัคงหนนคตนด้ เงงินและคว่าอบุปกรณย ขด้อตกลงบางประการทนที่คว่ ผู
สกัญญาตกลงกกัน กว่อ นเวลาหนนคถซ งกคา หนดชคา ระ กฎหมายไดด้กาค หนดใหด้ข อด้ ตกลงนกัคน ไมว่ส มบผูร ณย อนซที่ ง
บทบกัญญกัตทงิ กัคงหลายในเรมที่องจคานคาใหด้ใชด้กกับโรงรกับจคานคาเพนยงเทว่าทนที่ไมว่ขดกั กกับกฎหมาย หรมอกฎขด้อบกังคกับของ
โรงรกับจคานคา
2. ผผูรด้ กับจคานคามนสงิทธงิยซดทรกัพยยทนที่จาค นคาจนกวว่าจะไดด้รกับชคาระหนนคและคว่าอบุปกรณยครบถด้วน และมนหนด้าทนที่
รกักษาและสงวนทรกัพยยสงินทนที่จาค นคา ตลอดจนตด้องรกับผงิดในความสผูญหายหรมอบบุบสลายของทรกัพยยทนที่จาค นคา
สว่วนคว่าใชด้จาว่ ยในการบคารบุงรกักษาทรกัพยยสงินทนที่จาค นคานกันค ผผูจด้ าค นคามนหนด้าทนที่ชดใชด้ใหด้แกว่ผรผูด้ กับจคานคา
สาระสคาคลัญของสลัญญาจคานคา
1. สกัญญาจคานคา เปป็ นการทนที่ผจผูด้ าค นคาสว่งมอบสกังหารงิมทรกัพยยใหด้แกว่ผรผูด้ กับจคานคา เพมที่อเปป็ นการประกกันการ
ชคาระหนนค
2. สกัญญาจคา นคา ยว่อ มครอบคลบุมถซ งหนนคตนด้ เงงิน และคว่ า อบุปกรณยตว่า งๆ ไดด้แกว่ ดอกเบนค ย คว่ า สงิ น ไหม
ทดแทนในการไมว่ชาค ระหนนค คว่าฤชาธรรมเนนยมในการบกังคกับจคานคา คว่าใชด้จว่ายเพมที่อรกักษาทรกัพยยสงินทนที่จาค นคา และ
คว่ า สงิ น ไหมทดแทนเพมที่ อ ความเสน ย หาย อกั น เกงิ ด แตว่ค วามชคา รบุด บกพรว่ อ งของทรกั พ ยยสงิ น จคา นคา ซซที่ ง ไมว่เ หป็ น
ประจกักษย
3. สงิทธงิทนที่มนตราสารจคานคาไดด้โดยวงิธนสว่งมอบและแจด้งการจคานคาเปป็ นหนกังสมอแกว่ลกผู หนนคแหว่งสงิทธงิ ถด้าสงิทธงิ
ซซที่งจคานคาถซงกคาหนดชคาระกว่อนหนนคซซที่งประกกันไวด้ ลผูกหนนคแหว่งสงิทธงิตอด้ งสว่งมอบทรกัพยยสงินอกันเปป็ นวกัตถบุแหว่งสงิทธงิ
21
ใหด้ผรผูด้ กับจคานคา และทรกัพยยสงินนกันค กลายเปป็ นของจคา นคา แทนสงิทธงิ ถด้าสงิทธงินกัคนมนวกัตถบุแหว่งสงิทธงิเปป็ นเงงิน ลผูกหนนค
แหว่งสงิทธงิตอด้ งใชด้เงงินใหด้แกว่ผรผูด้ กับจคานคาและผผูจด้ าค นคารว่วมกกัน และผผูจด้ าค นคาหรมอลผูกหนนแค หว่งสงิทธงิจะทคาใหด้สงิทธงินนกัค สงิคน
ไป หรมอแกด้ไขสงิทธงินนกัค ใหด้เสนยหายแกว่ผรผูด้ กับจคานคาโดยผผูรด้ กับจคานคาไมว่ยงินยอมไมว่ไดด้
4. บทบกัญญกัตงิทกัคงหลายในเรมที่ อ งจคา นคา นนค ใชด้กกั บสกั ญญาจคา นคา ทนที่ ทาค กกั บ ผผูตด้ กัคง โรงรกั บ จคา นคา โดยไดด้รกั บ
อนบุญาตจากรกัฐบาลไดด้เทว่าทนที่ไมว่ขดกั กกับพระราชบกัญญกัตโงิ รงรกับจคานคา
ความหมายของสกัญญาจคานคา
เดว่นกผูเด้ งงินเดด๋อ 10,000 บาท โดยเดว่นนคาตผูเด้ ยป็ นของตนราคา 15,000 บาท มาใหด้เดด๋อยซดไวด้เปป็ น
ประกกัน แตว่เนมที่องจากบด้านเดด๋อแคบ จซงตกลงกกันใหด้จด๋มบุ จงิตั๋มเพมที่อนบด้านเดด๋อเปป็ นผผูเด้ กป็ บรกักษาแทน สกัญญาดกัง
กลว่าวนนใค หด้วงินจงิ ฉกัยวว่าเปป็ นสกัญญาจคานคาหรมอไมว่
สกัญญาดกังกลว่าวเปป็ นสกัญญาจคานคา เพราะลกักษณะของสกัญญาจคานคาคมอ
1) ทรกัพยยทนที่จาค นคาตด้องเปป็ นสกังหารงิมทรกัพยย ในทนที่นคนค มอตผูเด้ ยป็น
2) ผผูจด้ าค นคาตด้องเปป็ นเจด้าของทรกัพยย ตผูเด้ ยป็นเปป็ นทรกัพยยของเดว่นผผูจด้ าค นคา
3) ตด้องมนการสว่งมอบทรกัพยยทนที่จาค นคา หรมอคผูว่สกัญญาอาจตกลงใหด้บคบุ คลภายนอกเปป็ นผผูเด้ กป็ บรกักษา
ทรกัพยยแทนผผูรด้ กับจคานคา ซซที่งในทนที่นเนค ดว่นและเดด๋อตกลงกกันใหด้นายจบุมด๋ จงิตั๋มรกักษาตผูเด้ ยป็นแทนเดว่น
ขอบเขตของสกัญญาจคานคา
ดคากผูเด้ งงินแดง 10,000 บาท โดยนคามด้าแขว่งมาจคานคาไวด้กกับแดง ระหวว่างทนที่มาด้ อยผูว่กกับแดง แดงเสนย
คว่าดผูแลเลนคยงมด้าวกันละ 100 บาท เปป็ นเวลา 10 วกัน ดคานคาเงงินมาชคาระแดง 10,000 บาท แตว่แดงไมว่ยอม
คมนมด้าใหด้ดาค เพราะดคายกังไมว่ชาค ระคว่าเลนคยงมด้าอนก 1,000 บาท ปกั ญหาวว่าแดงมนสงิทธงิยซดมด้าหรมอไมว่
ทรกัพยยสงินทนที่จาค นคายว่อมเปป็ นประกกันหนนเค งงินตด้นและหนนอค ปบุ กรณยดวด้ ยตามมาตรา 748 ในกรณนนคนค ว่าใชด้
จว่ายการดผูแลรกักษามด้า 1,000 บาท เปป็ นหนนคอปบุ กรณย ดกังนกันค แดงมนสงิทธงิยซดมด้าไวด้จนกวว่าดคา จะชคา ระเงงิน
1,000 บาท
มาตรา 748 การจคานคานกันค ยว่อมเปป็ นประกกันเพมที่อการชคาระหนนค กกับ ทกังค คว่าอบุปกรณยตอว่ ไปนนดค วด้ ย คมอ
(1) ดอกเบนคย
(2) คว่าสงินไหมทดแทนในการไมว่ชาค ระหนนค
(3) คว่าฤชาธรรมเนนยมในการบกังคกับจคานคา
(4) คว่าใชด้จว่ายเพมที่อรกักษาทรกัพยยสงินซซที่งจคานคา
(5) คว่าสงินไหมทดแทนเพมที่อความเสนยหายอกันเกงิดแตว่ความชคารบุดบกพรว่องแหว่งทรกัพยยสงินจคานคาซซที่งไมว่เหป็นประจกักษย
การจคานคาสงิทธงิทนที่มตน ราสาร
อธงิบายวงิธนการจคานคาสงิทธงิทนที่มตน ราสารทกัวที่ ไป
กั ญกัตใงิ นมาตรา 750 กลว่าวคมอ
วงิธนจาค นคาสงิทธงิทนที่มตน ราสารทกัวที่ ไป มนบญ
1) ตด้องสว่งมอบตราสารนกันค ใหด้แกว่ผรผูด้ กับจคานคาและ
2) ตด้องบอกกลว่าวเปป็ นหนกังสมอแจด้งการจคานคาแกว่ลกผู หนนแค หว่งสงิทธงิ มงิฉะนกันค การจคานคาเปป็ นโมฆะ
มาตรา 750 ถด้าทรกัพยยสงินทนที่จาค นคาเปป็ นสงิทธงิซซที่งมนตราสาร และมงิไดด้ สว่งมอบตราสารนกันค ใหด้แกว่ผรผูด้ กับจคานคา ทกัคงมงิไดด้บอก
กลว่าวเปป็ นหนกังสมอแจด้ง การจคานคาแกว่ลกผู หนนแค หว่งสงิทธงินนกัค ดด้วยไซรด้ ทว่านวว่าการจคานคายว่อมเปป็ นโมฆะ
ถด้าสงิทธงิซซที่งจคานคาถซงกคาหนดชคาระกว่อนหนนซค ซที่งเปป็ นประกกัน ลผูกหนนแค หว่งสงิทธงิตอด้ งชคาระหนนแค กว่ใคร
ถด้าสงิทธงิซซที่งจคานคาถซงกคาหนดชคาระกว่อนหนนซค ซที่งเปป็ นประกกัน กฎหมายกคาหนดหลกักเกณฑย ดกังนนค
1) ถด้าวกัตถบุแหว่งสงิทธงิเปป็ นทรกัพยยสงิน ลผูกหนนคแหว่ งสงิ ทธงิ ตอด้ งสว่งมอบทรกัพยยนกัคนใหด้แกว่ผรผูด้ กับจคา นคา และ
ทรกัพยยนนกัค กป็กลายเปป็ นของจคานคาแทนสงิทธงิซซที่งจคานคา
2) ถด้าวกัตถบุแหว่งสงิทธงิเปป็ นเงงิน ลผูกหนนแค หว่งสงิทธงิตอด้ งชคาระเงงินใหด้แกว่ผรผูด้ กับจคานคา และผผูจด้ าค นคารว่วมกกัน ถด้า
ทกังค สองตกลงกกันไมว่ไดด้ ใหด้วางเงงินไวด้ ณ สคานกักงานฝากทรกัพยย
การใชด้กฎหมายลกักษณะจคานคาแกว่โรงรกับจคานคา
บทบกัญญกัตเงิ รมที่องจคานคาใน ปพพ. จะนคามาใชด้กบกั สกัญญาจคานคาทนที่ทาค กกับผผูตด้ งกัค โรงรกับจคานคาไดด้หรมอไมว่
บทบกัญญกัตเงิ รมที่องจคานคาใน ปพพ. นคาไปใชด้กบกั สกัญญาจคานคาทนที่ทาค กกับผผูตด้ งกัค โรงรกับจคานคาไดด้แตว่เทว่าไมว่ขดกั
กกับพระราชบกัญญกัตโงิ รงรกับจคานคา
สมิทธมิและหนผู้าทททของผผรผู้ บลั จคานคาและผผจผู้ คานคา
22
แบบประเมมินผลหนน่วยททท 6
1. ตกัวอยว่างของการจคานคาไดด้แกว่กรณน มว่วงกผูเด้ งงินจากสด้ม โดยเอาแหวนเพชรมาประกกันการชคาระหนนค
2. ดคาทคาสกัญญากผูเด้ งงินแดง 50,000 บาท และนคามด้ามาจคานคาเปป็ นประกกันชคาระหนนค 1 เดมอน ตว่อมาดคานคาเงงินมาชคาระ
หนนค ซซที่ งแดงตด้องเสนยคว่าเลนคยงดผูมาด้ ตลอด 1 เดมอน เปป็ นเงงิน 2,000 บาท แดงสามารถเรนยกเลนคยงมด้าจากดคา ไดด้ เพราะ
กฎหมายกคาหนดใหด้ผจผูด้ าค นคาเปป็ นผผูอด้ อกคว่าใชด้จว่าย
3. จากปกั ญหาขด้างตด้น ระหวว่างทนที่มาด้ อยผูว่กบกั แดง มด้าเกงิดตกลผูกออกมา 2 ตกัว ลผูกมด้าจะตด้องตกเปป็ นของเจด้าของมด้าคมอ
ดคา
4. สงิทธงิซซที่งมนตราสารหมายถซง ตราสารซซที่งใชด้แทนสงิทธงิ
5. สด้มกผูเด้ งงินองบุนว่ 20,000 บาท โดยนคาแหวนเพชรราคา 15,000 บาท และทนวนสนราคา 9,000 บาท มาประกกัน
ชคาระหนนค ตว่อมาสด้มไดด้นาค เงงินเพนยง 15,000 บาท มาชคาระ และขอใหด้องบุนว่ คมนทนวนสนใหด้ตน องงน่นไมน่ตอผู้ งคคืน เพราะผผูรด้ กับ
จคานคามนสงิทธงิยซดทรกัพยยทนที่จาค นคาไวด้ทกัคงหมด จนกวว่าจะไดด้รกับชคาระหนนคค รบจคานวน
6. คดนฟด้องเรนยกคว่าสงินไหมทดแทน เพมที่อความบบุบสลายอกันผผูรด้ กับจคา นคา กว่อใหด้เกงิดแกว่ทรกัพยยสงินจคา นคา นกัคน กฎหมาย
กคาหนดใหด้ฟด้องภายใน ระยะเวลา 6 เดมอน นกับแตว่วนกั สว่งคมน
7. แดงไดด้เชป็คผผูถด้ มอมาเปป็ นเชป็คลงวกันทนที่ลว่วงหนด้า เมมที่อยกังไมว่ถซงกคาหนดขซนค เงงิน จซงเอาเชป็คไปจคานคาขาว กฎหมายกคาหนด
วงิธนจาค นคาเชป็คโดย การสว่งมอบเชป็ค และสลกักหลกังเชป็คใหด้ปรากฏการจคานคา
8. สกัญญาจคานคาทนที่มนการตกลงกกันกว่อนเวลาหนนคถซงกคาหนดชคา ระ เปป็ นขด้อความวว่าถด้าไมว่ชาค ระหนนคใหด้ทรกัพยยจาค นคา เปป็ น
ของผผูรด้ กับจคานคา ขด้อตกลงเชว่นนนไค มว่สมบผูรณย
9. การจคา นคา ยว่อมเปป็ นประกกันเพมที่อการชคา ระหนนคกกับทกัคงคว่ าอบุปกรณย คว่าอบุปกรณยไดด้แกว่ คว่าฤชาธรรมเนนยมในการ
บกังคกับจคานคา
10. จคานคาเปป็ นการประกกันการชคาระหนนดค วด้ ย สกังหารงิมทรกัพยย
11. แสดกผูเด้ งงินชมพผู โดยเอาตซกแถวทาเปป็ นประกกันการชคาระหนนค ไมว่ใชว่เปป็ นการจคานคา
12. คดนฟด้องเรนยกคว่าใชด้จว่ายเพมที่อการบคา รบุงรกักษาทรกัพยยสงินจคา นคา ใหด้ฟด้องภายในอายบุความ 6 เดมอน นกับแตว่วกันขาย
ทอดตลาดทรกัพยยสงินจคานคา
13. ดคากผูเด้ งงินแดง โดยนคารถยนตยมาประกกันการชคา ระหนนคและคผูว่สกัญญาตกลงกกันใหด้แดงนคา รถยนตยไปใหด้บคบุ คลภาย
นอกเชว่าไดด้ แดงใหด้เชว่าไดด้เงงินมา 2,000 บาท เงงินคว่าเชว่านนค ใหด้แดงนคาคว่าเชว่านนไค ปจกัดสรรใชด้ดอกเบนคยทนที่คาด้ งชคาระกว่อน
14. จากขด้อมผูลขด้างตด้น แดงเหป็นวว่ารถยนตยคกันดกังกลว่าวเกว่ามากและผบุ จซงนคาไปใหด้ชาว่ งทาสนรถใหมว่ สงิคนเงงินไป 15,000
บาท ดกังนกัคนแดงจะมาขอเรนยกเกป็บเงงินคว่าทคาสนจากดคาตามสกัญญาจคานคา ไมน่ไดผู้ เพราะไมว่ใชว่คว่าใชด้จว่ายอกันควรแกว่การบคารบุง
รกักษาซซที่งผผูจด้ าค นคาจะตด้องจว่าย
15. การจคานคาใบหบุนด้ ชนงิดระบบุชมที่อตด้องปฏงิบกัตงิโดย การจดทะเบนยนการจคานคาไวด้ในสมบุดของบรงิษกัทเพมที่อยกันบรงิษกัทหรมอ
บบุคคลภายนอก
16. สกัญญากผูด้ ไมว่ใชว่ตราสารทนที่จาค นคากกันไดด้
17. เมมที่อหนนคทนที่เอาทรกัพยยไปจคานคาประกกันไวด้ถซงกคาหนดชคา ระแลด้ว คผูว่สกัญญาจซงตกลงกกันยอมใหด้ทรกัพยยนกัคนตกเปป็ นของ
ผผูรด้ กับจคานคา ขด้อตกลงนนมค นผล ใชด้ไดด้
18. การจคานคายว่อมเปป็ นประกกันเพมที่อการชคาระหนนคกกับทกัคงคว่าอบุปกรณย สว่วนเรมที่องคว่าสงินไหมทดแทนเพมที่อความเสนยหาย
อกันเกงิดจากการใหด้บคบุ คลภายนอกใชด้ทรกัพยยสงินจคานคา ไมว่ถมอวว่าเปป็ นคว่าอบุปกรณย
หนน่วยททท 7 การบลังคลับจคานคาและสลัญญาบลัญชทเดมินสะพลัด
1. การบกังคกับจคานคาทคาไดด้วงิธนเดนยวคมอ ขายทอดตลาดทรกัพยยจาค นคาเทว่านกันค จะเอาทรกัพยยจาค นคาหลบุดเปป็ น
สงิทธงิไมว่ไดด้ ยกเวด้นการจคานคาทนที่ทาค กกับโรงจคานคา กฎหมายจซงบกังคกับใหด้จาค นคาโดยเอาทรกัพยยหลบุดเปป็ นสงิทธงิไดด้
2. จคานคายว่อมระงกับสงิคนไปเมมที่อหนนคประธานระงกับสงิคนไปไมว่วว่าดด้วยเหตบุใดๆ และถด้าผผูรด้ กับจคานคายงินยอมใหด้
ทรกัพยยจาค นคากลกับไปอยผูว่ในความครอบครองของผผูจด้ าค นคาแลด้ว จคานคาระงกับสงิคนไปเหมมอนกกัน
3. สกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัด เปป็ นสกัญญาทนที่บคบุ คลสองคนตกลงใหด้หกักทอนบกัญชนหนนคสงินระหวว่างเขาทกัคง
สองเปป็ นระยะไป และเปป็ นสกัญญาทนที่สมบผูรณยบงกั คกับกกันไดด้โดยอาศกัยลคาพกังการตกลง
7.1 การบลังคลับจคานคา
24
7.2.3 ความระงกับสงิคนไปแหว่งบกัญชนเดงินสะพกัด
แดงกกับดคา มนสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดตว่อกกันโดยกคา หนดเวลาหกักทอนบกัญชนกกันทบุกเดมอนมงิถนบุ ายน
และธกันวาคม ดกังนนค แดงจะบอกเลงิกสกัญญานนค ในกลางเดมอนเมษายน แลด้วเรนยกใหด้ชาค ระหนนคกกันเสนยใหด้เสรป็ จ
สงิคนโดยดคา ไมว่ยงินยอมดด้วยไดด้หรมอไมว่
สกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดระหวว่างแดงกกับดคา เปป็ นสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดทนที่ไมว่มนกาค หนดระยะเวลาสงิคน
สบุดลงเมมที่อใด เพราะตามปกั ญหาไมว่ปรากฏวว่าคผูว่สกัญญาไดด้กาค หนดอายบุความของสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดไวด้
เปป็ นเพนยงแตว่ไดด้กาค หนดระยะเวลาหกักทอนบกัญชนไวด้เทว่านกันค คมอ ทบุกเดมอนมงิถนบุ ายนและธกันวาคม ฉะนกันค เมมอที่ เปป็ น
สกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดทนที่ไมว่มนกาค หนดเวลาจซงตด้องปรกับเขด้ากกับมาตรา 859 ทนที่บกัญญกัตงิวว่า “คผูว่สกัญญาฝว่ าย
ใดจะบอกเลงิกสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดและใหด้หกักทอนบกัญชนกกันเสนยในเวลาใดๆกป็ ไดด้ ถด้าไมว่มนอะไรปรากฏเปป็ น
ขด้อขกัดกกับทนที่ กลว่าวมานนค ” ซซที่ งการบอกเลงิกสกัญญาตามมาตรา 859 นนค แดงมนสงิทธงิ ทนที่จะแสดงเจตนาฝว่ าย
เดนยวบอกเลงิกไดด้ แมด้วว่าดคาจะไมว่ยงินยอมกป็ตามและการบอกเลงิกสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดทนที่ไมว่มนกาค หนดระยะ
เวลานนค แดงไมว่จาค เปป็ นทนที่จะตด้องบอกเลงิกใหด้ตรงกกับวกันทนที่หกักทอนบกัญชนเลย ฉะนกันค การทนที่แดงบอกเลงิกสกัญญา
ในวกันกลางเดมอนเมษายน จซงใชด้ไดด้ไมว่จาค ตองรอใหด้ถซงเดมอนมงิถนบุ ายนหรมอเดมอนธกันวาคมซซที่งเปป็ นกคาหนดเวลา
หกักทอนบกัญชนและเมมอที่ แดงบอกเลงิกสกัญญาแลด้ว กป็จะมนการหกักทอนบกัญชนกนกั ในระหวว่างแดงกกับดคานกันค ถด้าใคร
เปป็ นเจด้าหนนลค กผู หนนกค นกั เทว่าใด ฝว่ ายทนที่เปป็ นเจด้าหนนมค สน งิทธงิเรนยกใหด้ชาค ระหนนไค ดด้
มาตรา 859 คผูว่สญกั ญาฝว่ ายใดจะบอกเลงิกสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดและ ใหด้หกักทอนบกัญชนกนกั เสนยในเวลาใด ๆ กป็ไดด้ ถด้า
ไมว่มนอะไรปรากฏเปป็ น ขด้อขกัดกกับทนที่กลว่าวมานนค
มาตรา 860 เงงินสว่วนทนที่ผงิดกกันอยผูว่นนกัค ถด้ายกังมงิไดด้ชาค ระ ทว่านใหด้คงิด ดอกเบนคยนกับแตว่วนกั ทนที่หกักทอนบกัญชนเสรป็จเปป็ นตด้นไป
ธนาคารไดด้ทาค สกัญญาใหด้กกับ ก. กผูเด้ งงินในวงเงงิน 50,000 บาท โดยวงิธนบกัญชนเดงินสะพกัดซซที่งกคาหนด
วว่า ก. จะตด้องผว่อนชคาระหนนใค หด้ลดนด้อยลงไปเรมที่อยๆ และจะตด้องชคาระหนนใค หด้หมดสงิคนภายในวกันทนที่ 2 มกราคม
2536 ดกังนนค ธนาคารจะเลงิกสกัญญานนกค ว่อนวกันทนที่ 1 มกราคม 2536 โดย ก. ไมว่ยงินยอมดด้วยจะไดด้หรมอไมว่
มาตรา 859 บกัญญกัตวงิ างหลกักไวด้วว่า คผูว่สญกั ญาฝว่ ายใดจะบอกเลงิกสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดและใหด้หกัก
ทอนบกัญชนหนนกค นกั เสนยในเวลาใดกป็ไดด้ ถด้าไมว่มอน ะไรปรากฏเปป็ นขด้อขกัดกกับทนที่กลว่าวมานนค
จากบทบกัญญกัตงิดกังกลว่า วแสดงใหด้เ หป็ น วว่ า คผูว่สกั ญญาในสกั ญญาบกั ญชน เ ดงิ น สะพกั ด มน สงิ ท ธงิ บ อกเลงิ ก
สกัญญาไดด้เสมอถด้าไมว่มนอะไรแสดงไวด้ ใหด้เหป็ นวว่าการบอกเลงิกสกัญญาจะเปป็ นการขกัดตว่อเจตนาของคผูว่สกัญญา
กรณนตามปกั ญหา ก. ทคาสกัญญาบกัญชนเดงินสะพกัดกกับธนาคารโดยมนขอด้ ตกลงอนกดด้วยวว่า ก. จะตด้องผว่อนชคาระ
หนนค ใ หด้ล ดนด้อ ยลงไปเรมที่ อ ยๆ และตด้อ งชคา ระใหด้เ สรป็ จ สงิค น ภายในวกั น ทนที่ 1 มกราคม 2536 ขด้อ ทนที่ จ ะตด้อ ง
พงิ จารณาคม อ ขด้อตกลงดกังกลว่าวมนลกักษณะอยว่างใดอยว่างหนซที่งทนที่ แสดงใหด้เหป็ นวว่ าคผูว่สกัญญาจะตด้องผผูก พกัน
จนกวว่าจะสงิคนระยะเวลาใดเวลาหนซงที่ หรมอไมว่
ในเบมคองตด้นเหป็นวว่าสกัญญาระหวว่างธนาคารกกับ ก. เปป็ นสกัญญาทนที่ไมว่มกน าค หนดเวลา ดกังนกันค ธนาคาร
จซงชอบทนที่จะบอกเลงิกสกัญญาเมมที่อใดกป็ ไดด้ เพราะไมว่มนอะไรเปป็ นขด้อขกัดตามมาตรา 859 สว่วนขด้อตกลงวว่าจะ
ตด้องชคาระหนนใค หด้เสรป็จสงิคนภายในวกันทนที่ 1 มกราคม 2536 นกันค เปป็ นเพนยงขด้อกคาหนดยอมลดละใหด้ลกผู หนนผค อว่ น
ชคาระหนนอค กันเกงิดจากการหกักทอนบกัญชนเทว่านกันค
สว่วนการหกักทอนบกัญชนหนนคจะมนขซคนเมมที่อใดนกันค เปป็ นอนกเรมที่องหนซที่ง อยว่างกรณนตามปกั ญหานนคถาด้ ธนาคาร
ใชด้สงิทธงิบอกเลงิกสกัญญาตามมาตรา 859 การหกักทอนบกัญชนหนนคกป็จะเปป็ นผลทนที่ตามมา ดกังนกันค ธนาคารจซง
ชอบทนที่จะบอกเลงิกสกัญญาไดด้เลยทกันทน และถด้าปรากฏวว่าภายหลกังจากการหกักบกัญชนแลด้ว ก. เปป็ นลผูกหนนเค ทว่าใด
ก. มนสงิทธงิทนที่จะผว่อนชคาระหนนคไดด้และจะตด้องชคาระใหด้เสรป็ จภายในวกันทนที่ 1 มกราคม 2536 ตามขด้อตกลงใน
สกัญญา
แบบประเมมินผลหนน่วยททท 7
1. การบกังคกับจคานคาโดยทกัวที่ ไปทคาไดด้โดย ขายทอดตลาดทรกัพยยจาค นคา
2. การบกังคกับจคานคากฎหมายบกังคกับวว่าตด้องมนจดหมายบอกกลว่าวลผูกหนนคกว่อน จดหมายบอกกลว่าวตด้องมนสาระคมอ
บอกใหด้ชาค ระหนนภค ายในระยะเวลาอกันสมควร
3. การบกังคกับจคานคาไดด้โดยไมว่ตอด้ งบอกกลว่าวกว่อนในกรณน เมมที่อไมว่สามารถบอกกลว่าวไดด้และหนนคค าด้ งชคาระเกงิน 1 เดมอน
4. ในกรณนจาค นคาตกัวตั๋ เงงิน และตกัวตั๋ เงงินถซงกคาหนดชคาระกว่อนหนนคประกกัน ผผูรด้ กับจคานคาตด้องปฏงิบกัตงิคมอ เรนยกเกป็บเงงินตามตกัวตั๋
เงงินนกันค ทกันทน
27
.....................................................
(ลามมอชมอที่ ทด้าวสามลผผูสด้ งกั ที่ จว่าย)
เมมที่อผผูสด้ งกั ที่ จว่ายเขนยนลงในดด้านหนด้าแหว่งตกัวตั๋ แลกเงงินวว่า "เปลนที่ยนมมอไมว่ไดด้" ดกังที่ นนกค ป็ดน หรมอเขนยนคคาอมที่นอกันไดด้ความเปป็ น
ทคานองเชว่นเดนยวกกันนกันค กป็ดน ทว่านวว่าตกัวตั๋ เงงินนกันค ยว่อมจะโอนใหด้กนกั ไดด้แตว่โดยรผูปการและดด้วยผลอยว่างการ โอนสามกัญ
อนซงที่ ตกัวตั๋ เงงินจะสลกักหลกังใหด้แกว่ผจผูด้ ว่ายกป็ไดด้ ไมว่วว่าผผูจด้ ว่ายจะไดด้รกับรองตกัวตั๋ นกันค หรมอไมว่ หรมอจะสลกักหลกังใหด้แกว่ผสผูด้ งกั ที่ จว่าย
หรมอใหด้แกว่คว่สผู ญ กั ญาฝว่ ายใด แหว่งตกัวตั๋ เงงินนกันค กป็ไดด้ สว่วนบบุคคลทกังค หลายเหลว่านนกค ป็ยว่อมจะสลกักหลกังตกัวตั๋ เงงิน นกันค ตว่อไปอนกไดด้
มาตรา 985 บทบกัญญกัตงิทกัคงหลายในหมวด 2 วว่าดด้วยตกัวตั๋ แลกเงงิน ดกังที่ จะกลว่าวตว่อไปนนค ทว่านใหด้ยกมาบกังคกับใน
เรมที่องตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินเพนยงเทว่าทนที่ไมว่ขดกั กกับสภาพแหว่งตราสารชนงิดนนค คมอบท มาตรา 911 , 913 , 916 , 917 , 919 , 920 , 922
ถซง 926 , 938 ถซง 947 , 949 , 950 , 954 ถซง 959 , 967 ถซง 971
ถด้า เปป็ นตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เ งงินทนที่ อ อกมาแตว่ตว่า งประเทศ ทว่านใหด้นาค บท บกัญ ญกัตงิตว่อ ไปนนคม าใชด้บกัง คกั บดด้ว ย คม อ บท
มาตรา 960 ถซง 964 , 973 , 974
9.2.2 สงิทธงิของผผูรด้ กับโอนตกัวตั๋ แลกเงงิน
นายมะไฟหลอกนายมะเฟม องใหด้อ อกเชป็ ค สกั งที่ จว่ า ยเงงิ น 500,000 บาท แกว่ ต นเมมที่ อ นคา ไปอวด
นางสาวมะกรผูดสกัก 2-3 วกัน แลด้วจะคมนใหด้ นายมะเฟม องเหป็ นแกว่เพมที่อนจซงออกเชป็คใหด้ นายมะเฟม องไดด้รกับเชป็ค
แลด้วสลกักหลกังโอนตว่อนายมะนาวเพมที่อชคาระคว่าซมคอรถยนตย ตว่อมานายมะไฟไมว่คมนเชป็คใหด้ นายมะเฟม องจซงอายกัด
เชป็คตว่อธนาคารไมว่ใหด้จว่ายเงงินนายมะนาวนคาเชป็คไปขซคนเงงินจากธนาคารไมว่ไดด้ จซงฟด้องคดนใหด้นายมะเฟม องรกับ
ผงิดตามเชป็ค ดกังนนค นายมะเฟม องจะยกขด้อตว่อสผูวด้ ว่า มนขอด้ ตกลงระหวว่างตนกกับนายมะไฟไดด้หรมอไมว่เพราะเหตบุใด
ตามบทบกัญญกัตงิในกฎหมายลกักษณะตกัวตั๋ เงงิน มาตรา 916 ซซที่ งอนบุโลมใชด้บกังคกับในเรมที่อเชป็คดด้วยมน
ใจความวว่าบบุคคลหลกังหลายผผูถด้ กผู ฟด้องในมผูลตกัวตั๋ เงงิน หาอาจจะตว่อสผูผด้ ทผูด้ รงดด้วยขด้อตว่อสผูอด้ กันอาศกัยความเกนที่ยว
พกันกกันเฉพาะบบุคคลระหวว่างตนกกับผผูสด้ กังที่ จว่ายหรมอกกับผผูทด้ รงคนกว่อนๆ นกัคนไดด้ไมว่ เวด้นแตว่การโอนจะไดด้มนขซคน
ดด้วยคบคงิดกกันฉด้อฉล
ตามอบุทาหรณย นายมะเฟม องซซที่งเปป็ นผผูถด้ กผู ฟด้องในมผูลเชป็ค จซงหาอาจจะตว่อสผูนด้ ายมะนาวผผูทด้ รงเชป็คทนที่รกับ
สลกักหลกังโอนมาโดยสบุจรงิตไมว่รขด้ผู อด้ ตกลงระหวว่างนายมะเฟม องกกับนายมะไฟผผูทด้ รงคนกว่อนนกันค ไมว่ ดกังนกันค นาย
มะเฟม องผผูสด้ งกั ที่ จว่ายเชป็คจซงตด้องรกับผงิดใชด้เงงินตามเชป็ค
มาตรา 916 บบุคคลทกังค หลายผผูถด้ กผู ฟด้องในมผูลตกัวตั๋ แลกเงงินหาอาจจะ ตว่อสผูผด้ ทผูด้ รงดด้วยขด้อตว่อสผูอด้ กันอาศกัยความเกนที่ยว
พกันกกัน เฉพาะบบุคคลระหวว่าง ตนกกับผผูสด้ กังที่ จว่ายหรมอกกับผผูทด้ รงคนกว่อน ๆ นกันค ไดด้ไมว่ เวด้นแตว่การโอนจะ ไดด้มนขซคนดด้วยคบคงิดกกัน
ฉด้อฉล
9.2.3 วงิธนโอนตกัวตั๋ แลกเงงิน
การสลกักหลกังตกัวตั๋ เงงินมนกนที่ประเภทอะไรบด้าง อธงิบาย
การสลกักหลกังตกัวตั๋ เงงินมน 2 ประเภทคมอ คมอ
(1) สลกักหลกังเฉพาะ ไดด้แกว่ สลกักหลกังโดยระบบุชมที่อผผูรด้ กับประโยชนยไวด้ดวด้ ย กลว่าวคมอ ตด้องเขนยนคคาสลกัก
หลกังไวด้ในตกัวตั๋ เงงินหรมอใบประจคาตว่อทนที่ดาด้ นหนด้าหรมอดด้านหลกังของตกัวตั๋ เงงินหรมอใบประจคาตว่อและตด้องลงลายมมอ
ชมที่อผผูสด้ ลกักหลกังไวด้ดวด้ ย เชว่น เขนยนวว่า “จว่ายนายสบุโขทกัยหรมอตามสกังที่ ” และลงลายมมอชมที่อผผูสด้ ลกักหลกังไวด้ทนที่ดาด้ น
หนด้าหรมอดด้านหลกังของตกัวตั๋ เงงินหรมอใบประจคาตว่อ
(2) สลกักหลกังลอย ไดด้แกว่ สลกักหลกังโดยมงิไดด้ระบบุชมที่อผผูรด้ กับประโยชนยไวด้ เพนยงแตว่ลงลายมมอชมที่อผผูสด้ ลกัก
หลกังไวด้ทนที่ดาด้ นหลกังตกัวตั๋ เงงิน หรมอใบประจคา ตว่อ เชว่น ลงลายมมอชมที่อผผูสด้ ลกักหลกังไวด้ทนที่ดาด้ นหลกังตกัวตั๋ เงงิน หรมอใบ
ประจคาตว่อโดยไมว่มขน อด้ ความใดเลย
9.2.4 หลกักเกณฑยของการสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงิน
ทนที่กลว่าววว่า “การสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงินจะมนเงมอที่ นไขไมว่ไดด้” นกันค หมายความวว่าอยว่างไร
ทนที่กลว่าววว่า “การสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงินจะมนเงมที่อนไขไมว่ไดด้” นกันค หมายความวว่า ตามปกตงิการสลกัก
หลกังโอนไปซซที่งสงิทธงิอกันเกงิดแตว่ตวกั ตั๋ แลกเงงิน ดกังนกันค การทนที่ผสผูด้ ลกักหลกังกคาหนดขด้อความใหด้การโอนมนผลหรมอสงิคน
ผลเมมอที่ มนเหตบุการณยอกันใดอกันหนซงที่ ขซนค ในอนาคตและไมว่แนว่นอน จซงทคาไมว่ไดด้ ถด้าคคาสลกักหลกังมนเงมอที่ นไขดกังกลว่าว
กฎหมายถมอวว่า การสลกักหลกังนกันค สมบผูรณยโดยไมว่มเน งมอที่ นไขเลย
9.2.5 ผลของการสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงิน
ผลของการสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงินระบบุชอมที่ กกับตกัวตั๋ ผผูถด้ มอตว่างกกันอยว่างไร
ตกัวตั๋ แลกเงงินระบบุชมที่อ ยว่อมโอนใหด้กกันไดด้ดวด้ ยสลกักหลกังและสว่งมอบ (มาตรา 917 วรรคแรก) การ
สลกักหลกังอาจเปป็ นสลกักหลกังเฉพาะหรมอสลกักหลกังลอยกป็ไดด้ เมมอที่ สลกักหลกังโดยชอบแลด้ว ยว่อมโอนไปซซที่งบรรดา
สงิทธงิอกันเกงิดแกว่ตวกั ตั๋ แลกเงงิน (มาตรา 920) กลว่าวคมอ สงิทธงิทนที่จะสลกักหลกังหรมอโอนตกัวตั๋ นกันค ตว่อไปอนกสงิทธงิทนที่จะ
ไลว่เบนคยบกังคกับเอาเงงินตามตกัวตั๋ และสงิทธงิทนที่จะแสวงคมนครองตกัวตั๋ เมมที่อแสดงใหด้ปรากฏสงิทธงิดวด้ ยการสลกักหลกังไมว่
ขาดสาย
สว่วนตกัวตั๋ ผผูถด้ มอ ยว่อมโอนใหด้แกว่กกันเพนยงดด้วยสว่งมอบ (มาตรา 918) การสลกักหลกังตกัวตั๋ ผผูถด้ ม อ จซงไมว่
จคาเปป็ นและไมว่เปป็ นเหตบุใหด้ผสผูด้ ลกักหลกังรกับผงิดในฐานะผผูสด้ ลกักหลกัง แตว่กฎหมายใหด้มนผลวว่า การสลกักหลกังตกัวตั๋ แลก
เงงินซซที่งสกังที่ ใหด้ใชด้เงงินแกว่ผถผูด้ มอยว่อมเปป็ นประกกัน (อาวกัล) สคาหรกับผผูสด้ งกั ที่ จว่าย (มาตรา 921)
35
ผลของการอาวกัล
แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ขาวสลกักหลกังใหด้เขนยว ชมพผูอาวกัล
เขนยว เขนยวสลกักหลกังใหด้เหลมอง เหลมองสลกักหลกังใหด้มวว่ ง และดคาไดด้รกับรองตกัวตั๋ นนค ตว่อมามว่วงนคาตกัวตั๋ ไปยมที่นในวกัน
ครบกคาหนด ดคาไมว่ยอมใชด้เงงิน มว่วงจซงใชด้สงิทธงิไลว่เบนคยชมพผู ชมพผูยอมจว่ายทกัคงหมด ดกังนนค ชมพผูจะไลว่เบนคยใคร
ไดด้บาด้ ง
ชมพผูไลว่เบนคยเขนยวไดด้เพราะตนรกับอาวกัลเขนยว และไลว่เบนคยดคา แดง และขาว ไดด้เพราะเปป็ นบบุคคลทนที่
ผผูกพกันรกับผงิดแทนเขนยว (มาตรา 940)
มาตรา 940 ผผูรด้ กับอาวกัลยว่อมตด้องผผูกพกันเปป็ นอยว่างเดนยวกกันกกับบบุคคล ซซที่งตนประกกันแมด้ถซงวว่าความรกับผงิดใชด้เงงิน
อกันผผูรด้ กับอาวกัลไดด้ประกกันอยผูว่นนกัค จะตกเปป็ น ใชด้ไมว่ไดด้ดวด้ ยเหตบุใด ๆ นอกจากเพราะทคาผงิดแบบระเบนยบ ทว่านวว่าขด้อ ทนที่สญ กั ญารกับ
อาวกัลนกันค กป็ยงกั คงสมบผูรณย
เมมที่อผผูรด้ กับอาวกัลไดด้ใชด้เงงินไปตามตกัวตั๋ แลกเงงินแลด้ว ยว่อมไดด้สงิทธงิในอกัน จะไลว่เบนคยเอาแกว่บคบุ คลซซที่งตนไดด้ประกกันไวด้ กกับ
ทกัคงบบุคคลทกังค หลายผผูรด้ กับ ผงิดแทนตกัวผผูนด้ นกัค
การใชผู้เงมินตามตลัวตั๋ แลกเงมิน
1. ผผูทด้ รงจะตด้องนคาตกัวตั๋ แลกเงงินไปยมที่นใหด้ใชด้เงงินเมมอที่ ตกัวตั๋ ถซงกคาหนด
2. ผผูทด้ รงตด้องนคาตกัวตั๋ แลกเงงินไปยมที่นตว่อผผูจด้ ว่ายหรมอรกับรองเพมที่อใหด้เขาใชด้เงงิน
3. การยมที่นตกัวตั๋ แลกเงงินตามกคาหนดยว่อมทคาใหด้ผทผูด้ รงไดด้รกับการใชด้เงงิน หรมอถด้าผผูจด้ ว่าย หรมอผผูรด้ กับรองไมว่
ยอมใชด้เงงิน ผผูทด้ รงกป็สามารถไลว่เบนคยเอาจากคผูว่สญ กั ญาคนอมที่นๆไดด้
4. ถด้าผผูทด้ รงไมว่นาค ตกัวตั๋ แลกเงงินไปยมที่นตามกคาหนด ผผูทด้ รงยว่อมเสนยสงิทธงิทนที่ไลว่เบนคยคผูว่สญ กั ญาคนอมที่นๆ เวด้นแตว่
ผผูรด้ กับรอง
กคาหนดเวลานคาตกัวตั๋ แลกเงงินไปยมที่นใหด้ใชด้เงงิน
แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินลงวกันทนที่ 1 พฤษภาคม 2536 สกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท
ดกังนนค ขาวจะตด้องนคาตกัวตั๋ ไปยมที่นใหด้ดาค ใชด้เงงินอยว่างชด้าเมมอที่ ใด
ขาวตด้อ งนคา ตกั วตั๋ ไปยมที่ น ภายใน 6 เดม อ นนกั บ แตว่ วกั น ทนที่ ล งในตกั วตั๋ จซ ง ตด้อ งยมที่ น ตกัวตั๋ ภายในวกั น ทนที่ 1
พฤษภาคม 2536 (ตามมาตรา 944)
39
แบบทดสอบหนน่วยททท 10
1. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท การกระทคาตว่อไปนนคทนที่ถมอวว่าเปป็ นการรกับรองคมอ ดคา
ลงลายมมอชมอที่ ทนที่ดาด้ นหนด้าของตกัวตั๋ แลกเงงิน
2. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ภายใน 3 เดมอ นนกับแตว่ไ ดด้เหป็ น ดกัง นนคขาวจะตด้อง
ดคาเนงินการ ขาวจะตด้องนคาตกัวตั๋ ไปใหด้ดาค รกับรอง
3. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ขาวนคาตกัวตั๋ ไปใหด้ดาค รกับรอง ดคารกับรองเพนยง 5,000
บาท ดกังนนค ดคาตด้องรกับผงิดตามตกัวตั๋ แลกเงงินเพนยง 5,000 บาท
4. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินแกว่ผถผูด้ มอแลด้วมอบตกัวตั๋ ใหด้ขาว ขาวสลกักหลกังโอนใหด้เขนยว เขนยวลงชมที่อทนที่ดาด้ นหนด้า
แลด้วสว่งมอบใหด้เหลมอง ดกังนนค ผผูรด้ กับอาวกัลแดงคมอ ขาวและเขนยว
5. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ขาวสลกักหลกังโอนใหด้เขนยว ชมพผูรกับอาวกัลเขนยว เขนยว
สลกัด หลกัง ตกัวตั๋ โอนใหด้เหลม อ ง เหลม อ งสลกัก หลกัง ใหด้มว่ว ง ครกัค นตกัวตั๋ ถซ ง กคา หนด ดคา ไมว่ยอมใชด้เงงิน ชมพผูจซง ชคา ระเงงินใหด้มว่ว งไป
10,000 บาท ดกังนนค ชมพผูจะไลว่เบนคยจากแดงไดด้
6. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ภายใน 3 เดมอนนกับแตว่ไดด้เหป็ น ดกังนนคถาด้ ขาวนคาตกัวตั๋ ไป
ใหด้ดาค รกับรอง และดคาลงชมที่อรกับรองและลงวกันทนที่ 30 เมษายน 2535 ดกังนนคขาวจะตด้องนคา ตกัวตั๋ ไปยมที่นใหด้ใชด้เงงิน ภายใน 31
กรกฎาคม 2535
40
7. กรณนตอว่ ไปนนถค มอวว่า ผผูทด้ รงผว่อนเวลาใหด้ผจผูด้ ว่ายคมอ กว่อนวกันครบกคาหนด ผผูจด้ ว่ายมาขอผลกัดการชคาระหนนค ผผูทด้ รงยอม
ใหด้เวลาอนก 7 วกัน นกับจากวกันทนที่ตวกั ตั๋ ครบกคาหนด โดยจะยกังไมว่เรนยกรด้องจากผผูจด้ ว่ายในระหวว่างนนค
8. ถด้าผผูทด้ รงไมว่นาค ตกัวตั๋ ไปยมที่นตว่อผผูรด้ กับรองใหด้ใชด้เงงินในวกันทนที่ตวกั ตั๋ ครบกคาหนด ผผูทด้ นที่จะหลบุดพด้นจากความรกับผงิดคมอ ผผูสด้ งกั ที่ จว่าย
และผผูรด้ กับอาวกัลรกับรอง
9. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินแกว่ขาว 10,000 บาท กรณนทนที่ถมอวว่าเปป็ นการอาวกัลไดด้แกว่ ชมพผูลงลายมมอ
ชมที่อทนที่ดาด้ นหนด้าของตกัวตั๋
10. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินแกว่ขาว 10,000 บาท ขาวสลกักหลกังโอนตกัวตั๋ ใหด้เขนยว ชมพผูและมว่วงลง
ลายมมอชมที่อทนที่ดาด้ นหนด้าของตกัวตั๋ ตว่อมาชมพผูใชด้เงงินใหด้เขนยวไป 10,000 บาท ดกังนนค ชมพผูจะไลว่เบนคยจากแดงไดด้ 10,000 บาท
11. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ดคาลงลายมมอชมที่อของตนไวด้ทนที่ดาด้ นหลกังของตกัวตั๋ ดกังนนค
ดคาจะตด้องรกับผงิดในฐานะ ผผูสด้ ลกักหลกัง
12. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้แกว่ผถผูด้ มอ 10,000 บาท แลด้วสว่งมอบตว่อใหด้ขาว ในกรณนทนที่ถมอวว่าเปป็ นกา
รอาวกัลคมอ ดคาลงลายมมอชมที่อทนที่ดาด้ นหลกังของตกัวตั๋
13. กรณนทนที่ แดงออกตกัวตั๋ สกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาวเมมที่อไดด้เหป็น ขาวจะนคาเอาตกัวตั๋ แลกเงงินไปใหด้ดาค รกับรองไมว่ไดด้
14. แดงออกตกัวตั๋ แรกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ขาวนคาตกัวตั๋ ไปใหด้ดาค รกับรอง ดคารกับรองโดยมนเงมอที่ นไข
วว่าจะใชด้เงงินตว่อเมมที่อสงินคด้าซซที่งดคาซมคอจากแดงไดด้สว่งมอบเรนยบรด้อย ขาวกป็ยอมรกับ ดกังนนผค รผูด้ กับผงิดตามตกัวตั๋ คมอ ดคาตด้องรกับผงิดตาม
ตกัวตั๋ ถด้าเงมอที่ นไขสคาเรป็จ
15. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ขาวสลกักหลกังโอนตกัวตั๋ ใหด้เขนยว ชมพผูรกับอาวกัลเขนยว
เขนยวสลกักหลกังโอนตกัวตั๋ ใหด้มว่วง เมมที่อครบกคาหนดดคาไมว่ยอมใชด้เงงินเขนยวจซงใชด้เงงินมว่วงไป 10,000 บาท ดกังนนค เขนยวสามารถ
ไลว่เบนคยแดงไดด้ 10,000 บาท
16. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินเมมที่อ 1 มกราคม 2535 สกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท เมมที่อครบกคา หนด 1
เดมอน นกับแตว่ไดด้เหป็น ขาวนคาตกัวตั๋ ไปใหด้ดาค รกับรอง ดคายอมรกับรองแตว่ไมว่ไดด้ลงวกันทนที่รกับรองไวด้ ดกังนนค ขาวจะตด้องนคาตกัวตั๋ ไปยมที่นใหด้ใชด้
เงงินไดด้เมมที่อ วกันทนที่ 1 ตบุลาคม 2535
17. ถด้าผผูทด้ รงผว่อนเวลาใหด้ผรผูด้ กับรอง บบุคคลทนที่จะหลบุดพด้นความรกับผงิดคมอ ผผูสด้ งกั ที่ จว่ายและผผูรด้ กับอาวกัลผผูรด้ กับรอง
18. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินแกว่ขาวในวกันทนที่ 10 เมษายน 2535 จคานวน 10,000 บาท ดคาไดด้ลงชมที่อ
รกับรองในตกัวตั๋ ตว่อมาขาวมงิไดด้นาค ตกัวตั๋ ไปยมที่นใหด้ดาค ใชด้เงงินตามกคาหนด ดกังนนค ผลคมอ ดคาจะหลบุดพด้นความรกับผงิดตว่อเมมที่อดคาวางเงงิน
10,000 บาท
19. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้แกว่ผถผูด้ มอ 10,000 บาท แลด้วมอบใหด้ขาว ขาวสลกักหลกังใหด้เขนยว เขนยว
สลกักหลกังใหด้มว่วง มว่วงสลกักหลกังตกัวตั๋ ใหด้เหลมอง เมมที่อตกัวตั๋ ครบกคาหนดดคายกังไมว่ยอมใชด้เงงิน เหลมองจซงเรนยกเงงินจากมว่วง มว่วง
ยอมชคาระเงงินไป 10,000 บาท ดกังนนค มว่วงจะไลว่เบนคยเอาจากแดง
20. แดงออกตกัวตั๋ แลกเงงินสกังที่ ใหด้ดาค จว่ายเงงินใหด้ขาว 10,000 บาท ในวกันทนที่ 1 เมษายน 2535 ขาวสลกักหลกังตกัวตั๋ ใหด้
เขนยว ดคาลงชมที่อรกับรองในตกัวตั๋ ครกัคงถซงวกันทนที่ 30 มนนาคม 2536 เขนยวปว่ วยเปป็ นไสด้ตงงิที่ อกักเสบตด้องเขด้าผว่าตกัดและพกักรกักษาตกัว
อยผูว่ในโรงพยาบาล 10 วกัน พอออกจากโรงพยาบาลเขนยวกป็รนบนคาตกัวตั๋ ไปยมที่นใหด้ดาค ใชด้เงงิน ดคาไมว่ยอมใชด้เงงิน เขนยวจซงใชด้สงิทธงิไลว่
เบนคยกกับ ดคา แดง และขาว
“อาวลัล”
มาตรา 938 ตกัวตั๋ แลกเงงินจะมนผคผูด้ าค ประกกัน รกับประกกันการใชด้เงงินทกังค จคานวน หรมอแตว่บางสว่วนกป็ไดด้ ซซที่งทว่านเรนยกวว่า
"อาวกัล"
อกันอาวกัลนกันค บบุคคลภายนอกคนใดคนหนซที่งจะเปป็ นผผูรด้ กับ หรมอแมด้คว่สผู กัญญา แหว่งตกัวตั๋ เงงินนกันค ฝว่ ายใดฝว่ ายหนซที่งจะเปป็ น
ผผูรด้ กับกป็ไดด้
มาตรา 939 อกันการรกับอาวกัลยว่อมทคาใหด้กนกั ดด้วยเขนยนลงในตกัวตั๋ แลก เงงินนกันค เอง หรมอทนที่ใบประจคาตว่อ
ในการนนคพซงใชด้ถอด้ ยคคาสคานวนวว่า "ใชด้ไดด้เปป็ นอาวกัล" หรมอสคานวนอมที่นใด ทคานองเดนยวกกันนกัคน และลงลายมมอชมที่อผผูด้
รกับอาวกัล
อนซที่ง เพนยงแตว่ลงลายมมอชมที่อของผผูรด้ กับอาวกัลในดด้านหนด้าแหว่งตกัวตั๋ เงงินทว่าน กป็จดกั วว่าเปป็ นคคารกับอาวกัลแลด้ว เวด้นแตว่ใน
กรณนทนที่เปป็ นลายมมอชมที่อของผผูจด้ ว่าย หรมอผผูสด้ งกั ที่ จว่าย
ในคคารกับอาวกัลตด้องระบบุวว่ารกับประกกันผผูใด้ ด หากมงิไดด้ระบบุ ทว่านใหด้ถมอ วว่ารกับประกกันผผูสด้ งกั ที่ จว่าย
มาตรา 940 ผผูรด้ กับอาวกัลยว่อมตด้องผผูกพกันเปป็ นอยว่างเดนยวกกันกกับบบุคคล ซซที่งตนประกกัน แมด้ถซงวว่าความรกับผงิดใชด้เงงิน
อกันผผูรด้ กับอาวกัลไดด้ประกกันอยผูว่นนกัค จะตกเปป็ น ใชด้ไมว่ไดด้ดวด้ ยเหตบุใด ๆ นอกจากเพราะทคาผงิดแบบระเบนยบ ทว่านวว่าขด้อ ทนที่สญ กั ญารกับ
อาวกัลนกันค กป็ยงกั คงสมบผูรณย
เมมที่อผผูรด้ กับอาวกัลไดด้ใชด้เงงินไปตามตกัวตั๋ แลกเงงินแลด้ว ยว่อมไดด้สงิทธงิในอกัน จะไลว่เบนคยเอาแกว่บคบุ คลซซที่งตนไดด้ประกกันไวด้ กกับ
ทกัคงบบุคคลทกังค หลายผผูรด้ กับ ผงิดแทนตกัวผผูนด้ นกัค
41
หนน่วยททท 12 เชบ็ค
1. เชป็คเปป็ นตราสารเปลนที่ยนมมอทนที่มนการใชด้มากทนที่สดบุ ในตกัวตั๋ เงงิน 3 ประเภท โดยเชป็คมนลกักษณะเปป็ นคคาสกังที่
ของผผูสด้ งกั ที่ จว่ายสกังที่ ธนาคารใหด้ใชด้เงงินจคานวนหนซที่งเมมที่อทวงถามแกว่ผรผูด้ กับเงงิน หรมอตามคคาสกังที่ ของผผูรด้ กับเงงินหรมอผผูด้
ถมอ เชป็คจะตด้องมนรายการตามทนที่กฎหมายกคาหนดไวด้ และกฎหมายใหด้นาค บทบกัญญกัตใงิ นบางเรมที่องของตกัวตั๋ แลก
เงงินมาใชด้กกับเชป็คดด้วย สว่วนการยมที่นเชป็คเพมที่อใหด้ธนาคารใชด้เงงินนกันค จะตด้องยมที่นภายในกคาหนดเวลาทนที่กฎหมาย
กคาหนดไวด้ มงิฉะนกันค ผผูทด้ รงอาจสงิคนสงิทธงิไลว่เบนคยเอาแกว่ผสผูด้ ลกักหลกังและสงิคนสงิทธงิบางประการอกันมนตอว่ ผผูสด้ งกั ที่ จว่าย
2. เมมอที่ มนการยมที่นเชป็คตว่อธนาคารเพมที่อใหด้ใชด้เงงิน โดยปกตงิแลด้วธนาคารมนหนด้าทนที่ใชด้เงงินตามเชป็คนกันค เวด้นแตว่
เขด้าขด้อยกเวด้นของกฎหมายทนที่วว่าธนาคารมนสงิทธงิไมว่ใชด้เงงินตามเชป็ค หรมอธนาคารสงิคนอคานาจหนด้าทนที่ในการใชด้
เงงินตามเชป็ค ความรกับผงิดหรมอหนด้าทนที่ของธนาคารทนที่จะตด้องใชด้เงงินตามเชป็คนกันค ตด้องพงิจารณาลกักษณะของเชป็ค
และละฉบกับดด้วยวว่าเปป็ นกรณนเชป็คทกัวที่ ไป เชป็คทนที่ธนาคารรกับรอง หรมอเชป็คขนดครว่อม
12.1 บทบลัญญลัตมิทวลัท ไปเกททยวกลับเชบ็ค
1. เชป็คเปป็ นตราสารเปลนที่ยนมมอทนที่มนบคบุ คลเกนที่ยวขด้องดด้วย 3 ฝว่ าย คมอผผูสด้ กังที่ จว่าย ธนาคาร และผผูรด้ กับเงงิน
หรมอผผูถด้ มอ โดยผผูสด้ งกั ที่ จว่ายออกตราสารทนที่เรนยกวว่าเชป็ค เปป็ นคคาสกังที่ ใหด้ธนาคารใชด้เงงินจคานวนหนซงที่ เมมอที่ ทวงถามแกว่
ผผูรด้ กับเงงินหรมอตามคคาสกังที่ ของผผูรด้ กับเงงินหรมอผผูถด้ มอ
2. กฎหมายกคา หนดรายการทนที่ตอด้ งมนในเชป็ ค โดยมนรายการทนที่สาค คกัญซซที่ งจะขาดเสนยมงิไดด้ 5 รายการ
หากขาดไปยว่อมมนผลทคา ใหด้ตราสารนกัคนไมว่สมบผูรณยเปป็ นเชป็คคมอ (1) คคาบอกชมที่อวว่าเปป็ นเชป็ค (2) คคาสกังที่ อกัน
45
ปราศจากเงมอที่ นไขใหด้ใชด้เงงินจคานวนแนว่นอน (3) ชมอที่ ยนหอด้ และสคานกักงานของธนาคาร (4) ชมที่อยนหอด้ ของผผูรด้ กับ
เงงิน หรมอคคาจดแจด้งวว่าใหด้ใชด้เงงินแกว่ผถผูด้ มอ และ (5) ลายมมอชมอที่ ผผูสด้ งกั ที่ จว่าย
3. เนมอที่ งจากเชป็คมนลกกั ษณะคลด้ายกกับตกัวตั๋ เงงิน คงแตกตว่างกกันในสาระสคาคกัญทนที่วว่าผผูจด้ าว่ ยเงงินตามเชป็คไดด้แกว่
ธนาคาร สว่วนผผูจด้ ว่ายเงงินตามตกัวตั๋ แลกเงงินอาจเปป็ นบบุคคลใดกป็ไดด้ ดกังนกันค กฎหมายจซงใหด้นาค บทบกัญญกัตวงิ ว่าดด้วย
ตกัวตั๋ แลกเงงินบางเรมที่องมาใชด้บงกั คกับกกับเชป็คเพนยงเทว่าทนที่ไมว่ขดกั กกับสภาพของเชป็คดด้วย
4. ผผูทด้ รงเชป็คซซที่งใหด้ธนาคารในเมมองเดนยวกกันกกับทนที่ออกเชป็คใชด้เงงินตด้องยมที่นเชป็คแกว่ธนาคาร เพมที่อใหด้ใชด้เงงิน
ภายในหนซที่งเดมอนนกับแตว่วกันออกเชป็ค ถด้าเปป็ นเชป็คใหด้ใชด้เงงินทนที่อมที่น ตด้องยมที่นภายในสามเดมอนมงิฉะนกันค ผผูทด้ รงสงิคน
สงิ ทธงิ ทนที่จะไลว่เบนคยเอาแกว่ผสผูด้ ลกักหลกัง และเสน ยสงิ ทธงิ ทนที่มนตว่อผผูสด้ กังที่ จว่ายเทว่าทนที่ จะเกงิดความเสน ยหาย แกว่ผสผูด้ กังที่ จว่าย
เพราะการทนที่ละเลยไมว่ยมที่นเชป็คนกันค ภายในกคาหนด
12.1.1 ความหมายของเชป็ค
อธงิบายความหมายของเชป็ค
เชป็คเปป็ นตราสารเปลนที่ยนมมอทนที่มบน คบุ คลเกนที่ยวขด้องดด้วยกกัน 3 ฝว่ าย คมอ ผผูสด้ งกั ที่ จว่าย ธนาคาร และผผูรด้ กับ
เงงินหรมอผผูถด้ มอ โดยผผูสด้ งกั ที่ จว่ายออกตราสารทนที่เรนยกวว่าเชป็คเปป็ นคคาสกังที่ ใหด้ธนาคารใชด้เงงินจคานวนหนซงที่ เมมอที่ ทวงถาม
แกว่ผรผูด้ กับเงงินหรมอตามคคาสกังที่ ของผผูรด้ กับเงงินหรมอผผูถด้ มอ มาตรา 987
อธงิบายวว่าเชป็คแจกจว่างจาก ตกัวตั๋ แลกเงงินและตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินอยว่างไร
เชป็คแตกตว่างจากตกัวตั๋ แลกเงงินในประการทนที่วว่า ผผูรด้ กับคคาสกังที่ ใหด้จว่ายเงงินตามเชป็คจะตด้องเปป็ นธนาคาร
เทว่านกันค สว่วนผผูรด้ กับคคาสกังที่ ใหด้ใชด้เงงินตามตกัวตั๋ แลกเงงินจะเปป็ นบบุคคลใดกป็ ไดด้ นอกจากนกันค เชป็คยกังมนลกักษณะเปป็ นคคา
สกังที่ ใหด้ใชด้เงงินเมมอที่ ทวงถาม สว่วนตกัวตั๋ แลกเงงินอาจมนการกคาหนดเวลาใชด้เงงินตามตกัวตั๋ ไดด้
เชป็คมนลกักษณะแตกตว่างจากตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินในประการทนที่วว่าเชป็คตด้องมนบคบุ คลทนที่เกนที่ยวขด้อง 3 ฝว่ าย
คมอ ผผูสด้ กังที่ จว่าย ธนาคาร และผผูรด้ กับเงงิน กกับเชป็คเปป็ นคคา สกังที่ ใหด้จว่ายเงงินเมมที่อทวงถาม สว่วนตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินมน
บบุคคลเกนที่ยวขด้องเพนยง 2 ฝว่ าย คมอผผูอด้ อกตกัวตั๋ ซซที่งเปป็ นบบุคคลใดๆกป็ ไดด้ กกับผผูรด้ กับเงงิน และมนลกักษณะเปป็ นคคา มกันที่
สกัญญาอกันปราศจากเงมที่อนไขวว่าจะใชด้เงงินเปป็ นจคา นวนแนว่นอนเมมที่อถซ งวกันกคา หนดใชด้เงงิน มาตรา 982 และ
มาตรา 987
มาตรา 982 อกันวว่าตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินนกัคน คมอหนกังสมอตราสารซซที่ ง บบุคคลคนหนซที่ง เรนยกวว่าผผูอด้ อกตกัวตั๋ ใหด้คาค มกันที่
สกัญญาวว่าจะใชด้เงงินจคานวน หนซงที่ ใหด้แกว่บคบุ คลอนกคนหนซงที่ หรมอใชด้ใหด้ตามคคาสกังที่ ของบบุคคลอนกคนหนซงที่ เรนยกวว่าผผูรด้ กับเงงิน
มาตรา 987 อกันวว่าเชป็คนกันค คมอหนกังสมอตราสารซซที่งบบุคคลคนหนซงที่ เรนยกวว่าผผูสด้ งกั ที่ จว่าย สกังที่ ธนาคารใหด้ใชด้เงงินจคานวน
หนซงที่ เมมอที่ ทวงถามใหด้แกว่ บบุคคลอนกคนหนซงที่ หรมอใหด้ใชด้ตามคคาสกังที่ ของบบุคคลอนกคนหนซงที่ อกันเรนยกวว่า ผผูรด้ กับเงงิน
12.1.2 รายการในเชป็ค
ใหด้เขนยนเชป็คทนที่ออกชคาระชคาระหนนใค หด้แกว่นายแดงจคานวนหนซงที่ พกันบาท โดยสมมตงิรายการตว่าง ๆ
ใหด้ครบถด้วนตามกฎหมายกคาหนด
เชบ็ค
ธนาคารสยามพาณมิชยย์ จคากลัด
สคานลักงานใหญน่ ถนนราชดคาเนมิน กร งงเทพฯ 12 เมษายน 2536
จน่าย ……นายแดง…………………………………………
หรคือ ผผถผู้ คือ
จคานวนเงงิน…………..1000.00…………………………....บาท
(หนซงที่ พกันบาท)
ลงชมอที่ ……นายประชบุม องินทรโชตงิ…
เชป็คตว่อไปนนมค ผน ลสมบผูรณยตามกฎหมายหรมอไมว่
1) เชป็คลงวกันทนที่สงกั ที่ จว่ายลว่วงหนด้า
2) เชป็คไมว่ไดด้ลงวกันทนที่สงกั ที่ จว่าย
3) เชป็คทนที่ไมว่ไดด้ลงลายมมอชมอที่
เชป็คลงวกันทนที่สงกั ที่ จว่ายลว่วงหนด้ามนผลสมสมบผูรณยตามกฎหมายโดยถมอวว่าวกันทนที่สงกั ที่ จว่ายเปป็ นวกันออกเชป็ค
เชป็คไมว่ลงวกันทนที่ทนที่สงกั ที่ จว่ายมนผลสมบผูรณยตามกฎหมาย ผผูทด้ รงชอบดด้วยกฎหมายคนหนซงที่ คนใด
ทคาการโดยสบุจรงิตจะจดวกันตามทนที่ถกผู ตด้องแทด้จรงิงลงกป็ไดด้ โดยผลของมาตรา 910 ประกอบมาตรา 989
46
มาตรา 921 การสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงินซซที่งสกังที่ ใหด้ใชด้เงงินแกว่ผถผูด้ มอนกัคนยว่อม เปป็ นเพนยงประกกัน (อาวกัล) สคาหรกับผผูสด้ กังที่
จว่าย
12.1.4 การยมที่นเชป็คเพมที่อใหด้ใชด้เงงิน
กฎหมายกคาหนดเวลาทนที่ผทผูด้ รงจะตด้องยมที่นเชป็คแกว่ธนาคารเพมที่อใหด้ใชด้เงงินไวด้อยว่างไร หากผผูทด้ รงไมว่ยมที่น
เชป็คภายในกคาหนดเวลาดกังกลว่าวจะมนผลอยว่างไร
กฎหมายกคาหนดเวลาทนที่ผทผูด้ รงจะตด้องยมที่นเชป็คใหด้ตอว่ ธนาคารเพมที่อใหด้ใชด้เงงินไวด้ ดกังนนค
1)ภายใน 1 เดมอนนกับแตว่วกันออกเชป็คถด้าเปป็ นเชป็คทนที่ใหด้ใชด้เงงินในเมมองเดนยวกกันกกับทนที่ออกเชป็ค
2)ภายใน 3 เดมอนนกับแตว่วกันออกเชป็คทนที่ใชด้ใชด้เงงินทนที่อมที่น
ผลของการทนที่ผทผูด้ รงไมว่ยมที่นเชป็คภายในกคาหนดดกังกลว่าวทคาใหด้ผทผูด้ รงสงิคนสงิทธงิทนที่จะไลว่เบนคยเอาแกว่ผสผูด้ ลกัก
หลกัง และเสนยสงิทธงิทนที่มนตอว่ ผผูสด้ งกั ที่ จว่ายเพนยงเทว่าทนที่จะเกงิดความเสนยหายแกว่ผสผูด้ งกั ที่ จว่ายเพราะหารทนที่ละเลยไมว่ยมที่นเชป็ค
นกันค ภายในกคาหนด มาตรา 990
เคป็มออกเชป็คสกังที่ ใหด้ธนาคารในเมมองเดนยวกกันทนที่เคป็ มออกเชป็คสกังที่ จว่ายเงงินจคานวนหนซที่งพกันบาท ลงวกัน
ทนที่สงกั ที่ จว่าย 1 พฤษภาคม 2536 โดยระบบุในเชป็ควว่า “จว่าย จมด หรมอผผูถด้ มอ” จมดสลกักหลกังเชป็คโอนใหด้แกว่เปรนคยว
เปรนคยวไดด้ยมที่นเชป็คนกันค ใหด้ธนาคารใชด้เงงินเมมอที่ วกันทนที่ 10 มงิถนบุ ายน 2536 ธนาคารปฏงิเสธการใชด้เงงินเพราะเงงิน
ในบกัญชนเคป็มไมว่พอจว่าย ใหด้วงินจงิ ฉกัยวว่าเปรนคยวมนสงิทธงิเรนยกรด้องเงงินตามเชป็คจากเคป็มและจมดหรมอไมว่
เชป็คทนที่ระบบุวว่าจว่ายใหด้ “จมด หรมอ ผผูถด้ มอ” ถมอวว่าเปป็ นเชป็คทนที่จว่ายใหด้แกว่ผถผูด้ มอ
จมดสลกักหลกังเชป็คระบบุใหด้จว่ายแกว่ผถผูด้ มอดกังกลว่าวโอนใหด้แกว่เปรนคยว ยว่อมเปป็ นการอาวกัลผผูสด้ กังที่ จว่ายตาม
มาตรา 921 มาตรา 989
ถซ งแมด้วว่าเปรนคยวจะนคา เชป็คไปยมที่นตว่อธนาคารใหด้ใชด้เงงินเกงินกคา หนด 1 เดมอน ตามทนที่กาค หนดไวด้ใน
มาตรา 990 อกันจะเปป็ นเหตบุใหด้เปรนคยวสงิคนสงิทธงิทนที่จะไลว่เบนคยเอาแกว่ผสผูด้ ลกักหลกังกป็ตาม แตว่ในกรณนจมดมนฐานะเปป็ น
ผผูอด้ าวกัลสคาหรกับผผูสด้ งกั ที่ จว่ายดด้วย เปรนคยวจซงมนสงิทธงิเรนยกรด้องจากจมด
เปรนคยวมนสงิทธงิเรนยกรด้องเงงินตามเชป็คจากเคป็ มผผูสด้ งกั ที่ จว่ายตามมาตรา 990 มาตรา 914 ประกอบ
มาตรา 989
มาตรา 914 บบุคคลผผูสด้ งกั ที่ จว่ายหรมอสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงินยว่อมเปป็ นอกัน สกัญญาวว่าเมมที่อตกัวตั๋ นกันค ไดด้นาค ยมที่นโดยชอบแลด้ว
จะมนผรผูด้ กับรอง และใชด้เงงินตาม เนมคอความแหว่งตกัวตั๋ ถด้าและตกัวตั๋ แลกเงงินนกัคนเขาไมว่เชมที่อถมอโดยไมว่ยอมรกับรอง กป็ดนหรมอไมว่ยอมจว่าย
เงงินกป็ดน ผผูสด้ กังที่ จว่ายหรมอผผูสด้ ลกักหลกังกป็จะใชด้เงงินแกว่ผทผูด้ รง หรมอแกว่ผสผูด้ ลกักหลกังคนหลกังซซที่งตด้องถผูกบกังคกับใหด้ใชด้เงงินตามตกัวตั๋ นกัคน ถด้า
หากวว่าไดด้ทาค ถผูกตด้องตามวงิธนการในขด้อไมว่รกับรองหรมอไมว่จว่ายเงงินนกันค แลด้ว
มาตรา 921 การสลกักหลกังตกัวตั๋ แลกเงงินซซที่งสกังที่ ใหด้ใชด้เงงินแกว่ผถผูด้ ม อนกัคนยว่อมเปป็ นเพนยงประกกัน (อาวกัล) สคาหรกับผผูสด้ กังที่
จว่าย
มาตรา 938 ตกัวตั๋ แลกเงงินจะมนผคผูด้ าค ประกกัน รกับประกกันการใชด้เงงินทกังค จคานวน หรมอแตว่บางสว่วนกป็ไดด้ ซซที่งทว่านเรนยกวว่า
"อาวกัล"
มาตรา 989 บทบกัญญกัตทงิ กัคงหลายในหมวด 2 อกันวว่าดด้วยตกัวตั๋ แลกเงงิน ดกังที่ จะกลว่าวตว่อไปนนค ทว่านใหด้ยกมาบกังคกับใน
เรมที่องเชป็คเพนยงเทว่าทนที่ไมว่ขดกั กกับ สภาพแหว่งตราสารชนงิดนนค คมอบท มาตรา 910 , 914 ถซง 923 , 925 , 926 , 938 ถซง 940 , 945 ,
946 , 959 , 967 , 971
ถด้าเปป็ นเชป็คทนที่ออกมาแตว่ตว่างประเทศ ทว่านใหด้นาค บทบกัญญกัตงิดกังที่ ตว่อไปนนค มาใชด้บกังคกับดด้วย คมอบท มาตรา 924 ,
960 ถซง 964 , 973 ถซง 977 , 980
มาตรา 990 ผผูทด้ รงเชป็คตด้องยมที่นเชป็คแกว่ธนาคารเพมที่อใหด้ใชด้เงงิน คมอวว่า ถด้าเปป็ นเชป็คใหด้ใชด้เงงินในเมมองเดนยวกกันกกับทนที่
ออกเชป็ค ตด้องยมที่นภายใน เดมอนหนซงที่ นกับแตว่วนกั ออกเชป็คนกันค ถด้าเปป็ นเชป็คใหด้ใชด้เงงินทนที่อมที่นตด้องยมที่น ภายในสามเดมอน ถด้ามงิฉะนกันค ทว่าน
วว่าผผูทด้ รงสงิคนสงิทธงิทนที่จะไลว่เบนคยเอาแกว่ ผผูสด้ ลกักหลกังทกัคงปวง ทกัคงเสนยสงิทธงิอกันมนตว่อผผูสด้ งกั ที่ จว่ายดด้วยเพนยงเทว่าทนที่จะ เกงิดความเสนยหาย
อยว่างหนซงที่ อยว่างใดแกว่ผสผูด้ งกั ที่ จว่ายเพราะการทนที่ละเลย เสนยไมว่ยมที่นเชป็คนกันค
อนซงที่ ผผูทด้ รงเชป็คซซที่งผผูสด้ งกั ที่ จว่ายหลบุดพด้นจากความรกับผงิดไปแลด้วนกันค ทว่านใหด้รกับชว่วงสงิทธงิของผผูสด้ งกั ที่ จว่ายคนนกันค อกันมนตอว่
ธ น า ค า ร
12.2 ความรลับผมิดของธนาคาร
1. ปกตงิธนาคารมนหนด้าทนที่ตอด้ งใชด้เงงินตามเชป็คซซที่งผผูเด้ คยคด้ากกับธนาคารไดด้ออกเบงิกเงงินแกว่ตน เวด้นแตว่ใน
กรณน ทนที่ (1) ไมว่มนเงงินในบกัญชนของผผูเด้ คยคด้าพอจะจว่ายตามเชป็ค หรมอ (2) เชป็คนกัคนยมที่นเพมที่อใหด้ใชด้เงงินเมมที่อพด้น
เวลาหกเดมอนนกับแตว่วนกั ออกเชป็ค หรมอ (3) ไดด้มคน าค บอกกลว่าววว่าเชป็คนกันค หายหรมอถผูกลกักไป
48
2. หนด้าทนที่และอคานาจของธนาคารซซที่งจะใชด้เงงินตามเชป็คสงิคนสบุดลงเมมที่อมนกรณนหนซที่งกรณนใด เกงิดขซคนใน 3
กรณนดงกั นนค คมอ (1) มนคาค บอกหด้ามการใชด้เงงิน (2) ธนาคารผผูรด้ วด้ผู ว่าผผูสด้ งกั ที่ จว่ายตาย (3) ธนาคารรผูวด้ ว่าไดด้มนคาค
สกังที่ พงิทกกั ษยทรกัพยยหรมอคคาสกังที่ ใหด้ผสผูด้ งกั ที่ จว่ายเปป็ นบบุคคลลด้มละลาย หรมอไดด้มปน ระกาศโฆษณาคคาสกังที่ เชว่นวว่านกันค
3. การทนที่ธนาคารรกับรองเชป็คดด้วยการเขนยนขด้อความลงลายมมอชมที่อบนเชป็ค เชว่น คคาวว่า “ใชด้ไดด้” หรมอ
“ใชด้เงงินไดด้” ธนาคารตด้องผผูกพกันในฐานเปป็ นลผูกหนนชค นกัค ตด้นในอกันจะตด้องใชด้เงงินแกว่ผทผูด้ รงตามเชป็คและมนผลใหด้ผ ผูด้
สกังที่ จว่ายและสลกักหลกังหลบุดพด้นความผงิดตามเชป็คนกัคน เวด้นแตว่ธนาคารจะไดด้ลงคคารกับรองดกังกลว่าวโดยคคาขอ
รด้องของผผูสด้ งกั ที่ จว่าย
4. กฎหมายกคาหนดวงิธนการขนดครว่อมเชป็คและบบุคคลผผูมด้ นอาค นาจขนดครว่อมเชป็คไวด้ และเมมที่อขนดครว่อมเชป็ค
แลด้ว การขนดครว่อมนกันค ยว่อมเปป็ นสว่วนสคาคกัญของเชป็ค โดยจะลบลด้างไมว่ไดด้ ซซที่งกว่อใหด้เกงิดผลวว่าการเรนยกเกป็ บ
เงงินตามเชป็คขนดครว่อมยว่อมกระทคาไดด้ แตว่โดยวงิธนการใหด้ธนาคารเปป็ นตกัวแทนเรนยกเกป็บ กฎหมายจซงกคาหนด
หลกักเกณฑยในเรมที่องความรกับผงิด หนด้าทนที่ ของคผูว่สกัญญาในเชป็คและของธนาคาร ตลอดจนใหด้ความคบุมด้ ครอง
ธนาคารทนที่จาว่ ยเงงินกกับธนาคารทนที่รกับเงงินตามเชป็คขนดครว่อมไวด้โดยเฉพาะ
12.2.1 หนด้าทนที่ใชด้เงงินตามเชป็ค
ปกตงิธนาคารมนหนด้าทนที่ใชด้เงงินตามเชป็ คซซที่ งผผูเด้ คยคด้าไดด้ออกเบงิ กเงงิน แกว่ ตน เวด้นแตว่กรณน ตว่อไปนนคทนที่
ธนาคารมนสงิทธงิปฏงิเสธการใชด้เงงินตามเชป็คคมอ
1.) ไมว่มเน งงินในบกัญชนของผผูเด้ คยคด้านกันค เปป็ นเจด้าหนนพค อจะจว่ายตามเชป็ค
2.) เชป็คนกันค ยมที่นใหด้ใชด้เงงินเมมอที่ พด้นเวลา 6 เดมอนนกับแตว่วนกั ออกเชป็ค
3.) ไดด้มคน าค บอกกลว่าววว่าเชป็คนกันค หายหรมอถผูกลกักไป
ธนาคารไมว่จาค เปป็ นตด้องใชด้เงงินตามเชป็คซซที่งผผูเด้ คยคด้ากกับธนาคารไดด้ออกเบงิกเงงินแกว่ตนใน 3 กรณนตอว่
ไปนนค
1.) มนคาค บอกหด้ามการใชด้เงงิน
2.) รผูวด้ ว่าผผูสด้ งกั ที่ จว่ายตาย
3.) รผูวด้ ว่าศาลไดด้มนคาค สกังที่ พงิทกักษยทรกัพยยชวกั ที่ คราว หรมอคคาสกังที่ ใหด้ผสผูด้ กังที่ จว่ายเปป็ นคนลด้มละลายหรมอไดด้มน
ประกาศโฆษณาคคาสกังที่ เชว่นวว่านกันค
พงิเศษออกเชป็คสกังที่ ธนาคารสยามพาณงิชยยใหด้จว่ายเงงินจคานวนหนซที่งพกันบาทแกว่เอก ลงวกันทนที่สงกั ที่ จว่าย
1 มกราคม 2535 เอกเกป็บเชป็คไวด้ในโตต๊ะทคางานลมมไปจนกระทกังที่ วกันทนที่ 1 สงิงหาคม 2535 จซงไดด้นาค เชป็คไป
ยมที่นตว่อธนาคารเพมที่อใหด้ใชด้เงงิน ธนาคารจว่ายเงงินหนซงที่ พกันบาทใหด้แกว่เอกไป ใหด้วงินจงิ ฉกัยวว่าธนาคารมนสงิทธงิหกักเงงิน
จคานวนหนซงที่ พกันบาทจากบกัญชนของพงิเศษหรมอไมว่
ถซงแมด้วว่าธนาคารจว่ายเงงินตามเชป็คใหด้แกว่เอกไปโดยเอกนคาเชป็คนกันค มายมที่นตว่อธนาคารเพมที่อใหด้ใชด้เงงิน
เมมอที่ พด้นกคาหนดเวลา 6 เดมอนแลด้วกป็ตาม แตว่ธนาคารกป็มนสงิทธงิหกักเงงินจคานวนหนซงที่ พกันบาททนที่จว่ายใหด้แกว่เอกไป
จากบกัญชนพงิเศษไดด้เพราะมาตรา 991(2) เปป็ นเพนยงบทบกัญญกัตงิใหด้สงิทธงิธนาคารทนที่จะไมว่จว่ายเงงินตามเชป็ค
เมมอที่ เชป็คนกันค ไดด้ยมที่นใหด้ใชด้เงงินเมมอที่ เวลา 6 เดมอนนกับแตว่วนกั ออกเชป็คเทว่านกันค
มาตรา 991 ธนาคารจคาตด้องใชด้เงงินตามเชป็คซซที่งผผูเด้ คยคด้ากกับธนาคาร ไดด้ออกเบงิกเงงินแกว่ตน เวด้นแตว่ในกรณนดกังที่
กลว่าวตว่อไปนนค คมอ
(1) ไมว่มนเงงินในบกัญชนของผผูเด้ คยคด้าคนนกันค เปป็ นเจด้าหนนพค อจะจว่ายตาม เชป็คนกันค หรมอ
(2) เชป็คนกันค ยมที่นเพมที่อใหด้ใชด้เงงินเมมที่อพด้นเวลาหกเดมอนนกับแตว่วกันออกเชป็ค หรมอ
(3) ไดด้มคน าค บอกกลว่าววว่าเชป็คนกันค หายหรมอถผูกลกักไป
ดคาออกเชป็คสกังที่ ธนาคารเหลมองใหด้จว่ายเงงินจคานวนหนซที่งพกันบาทแกว่แดง โดยระบบุใหด้จว่ายเงงินแกว่ผถผูด้ มอ
แดงทคาเชป็คหายและไดด้ประกาศหนกังสมอพงิมพยใหด้ผเผูด้ กป็ บเชป็คไดด้สว่งคมน หด้าวกันตว่อมาเขนยวเกป็ บเชป็คไดด้จซงนคาไปยมที่น
ตว่อธนาคารเหลมองเพมที่อใหด้ใชด้เงงิน หลกังจากธนาคารเหลมองไดด้จว่ายเงงินตามเชป็คใหด้แกว่เขนยวไปเพนยง 5 นาทน
บบุรษบุ ไปรษณนยยนาค โทรเลขของดคา ซซที่งมนขอด้ ความเปป็ นสคา คกัญใหด้ธนาคารระงกับการจว่ายเงงินตามเชป็ คมาถซ ง
ธนาคาร ใหด้วงินจงิ ฉกัยวว่าธนาคารมนสงิทธงิหกักเงงินจคานวนหนซงที่ พกันบาทจากบรงิษทกั ของดคาหรมอไมว่
มาตรา 992 (1) บกัญญกัตใงิ หด้อาค นาจหนด้าทนที่ของธนาคารสงิคนสบุดลง เมมที่อมนคาค บอกหด้ามการใชด้เงงิน
ซซที่ งยว่อมหมายความวว่าคคา บอกหด้ามนกันค จะตด้องไปถซ งธนาคารแลด้ว กรณนตามปกั ญหาเนมที่องจากธนาคารไดด้
รกับคคา บอกหด้ามของผผูสด้ กังที่ จว่ายภายหลกังจากทนที่ ไดด้จว่ายเงงินแกว่เขนยวไปแลด้วเชว่นนนคจะถม อวว่าอคา นาจหนด้าทนที่ ของ
ธนาคาร ในการใชด้เงงินตามเชป็คสงิคนสบุดลงตามมาตรา 992 (1) หาไดด้ไมว่ ธนาคารมนสงิทธงิหกักบกัญชนของดคา
สกังที่ จว่ายใหด้
49
12.2.2 เชป็คทนที่ธนาคารรกับรอง
อธงิบายผลของกฎหมายในกรณนทนที่ธนาคารเขนยนขด้อความลงลายมมอชมอที่ บนเชป็ควว่า “ใชด้เงงินไดด้”
ในกรณนทนที่ธนาคารเขนยนขด้อความลงลายมมอชมอที่ บนเชป็ควว่า “ใชด้ไดด้” มนผลทคาใหด้ธนาคารตด้องผผูกพกัน
ตนในฐานเปป็ นลผูกหนนชค นกัค ตด้นในอกันทนที่จะตด้องใชด้เงงินแกว่ผทผูด้ รงเชป็คนกันค กลว่าวคมอผผูทด้ รงเชป็คใชด้สงิทธงิเรนยกรด้องในหนนค
ตามมผูลเชป็คจากธนาคารไดด้โดยตรง ตามมาตรา 993
มะลงิออกเชป็คสกังที่ ใหด้ธนาคารมะปรางจว่ายเงงินจคานวนหนซที่งแกว่มะมว่วง มะมว่วงนคาเชป็คไปใหด้ธนาคาร
รกับรอง ธนาคารมะปรางไดด้รกับรองโดยเขนยนขด้อความลงลายมมอชมที่อบนเชป็ควว่า “ใชด้ไดด้” ตว่อมาธนาคาร
มะปรางลด้มละลายโดยยกังไมว่ทกันไดด้จว่ายเงงินตามเชป็คใหด้แกว่มะมว่วง เชว่นนนใค หด้วงินงิจฉกัยวว่ามะมว่วงจะฟด้องเรนยกเงงิน
ตามเชป็คจากมะลงิไดด้หรมอไมว่
การทนที่ธนาคารมะปรางไดด้รกับรองโดยเขนยนขด้อความลงลายมมอชมที่อบนเชป็ควว่า “ใชด้ไดด้” โดยคคาขอ
รด้องของมะมว่วงซซที่งเปป็ นผผูทด้ รงเชป็ค ยว่อมมนผลใหด้ผสผูด้ กังที่ จว่ายและผผูสด้ ลกักหลกังหลบุดพด้นความรกับผงิดตามเชป็คนกัคน
ทกันทน ตามมาตรา 993 ดกังนกัคนมะมว่วงจซงไมว่มนสงิทธงิฟด้องเรน ยกเงงินตามเชป็ คจากมะลงิ ซซที่งเปป็ นผผูสด้ กังที่ จว่าย ตาม
มาตรา 993 วรรค 2
มาตรา 993 ถด้าธนาคารเขนยนขด้อความลงลายมมอชมที่อบนเชป็ค เชว่นคคาวว่า "ใชด้ไดด้" หรมอ "ใชด้เงงินไดด้" หรมอคคาใด ๆ อกัน
แสดงผลอยว่างเดนยวกกัน ทว่านวว่าธนาคารตด้องผผูกพกันในฐานเปป็ นลผูกหนนชค นกัค ตด้นในอกันจะตด้องใชด้เงงิน แกว่ผทผูด้ รงตามเชป็คนกันค
ถด้าผผูทด้ รงเชป็คเปป็ นผผูจด้ ดกั การใหด้ธนาคารลงขด้อความรกับรองดกังที่ วว่านกันค ทว่านวว่าผผูสด้ งกั ที่ จว่ายและผผูสด้ ลกักหลกังทกัคงปวงเปป็ น
อกันหลบุดพด้นจากความรกับผงิด ตามเชป็คนกันค
ถด้าธนาคารลงขด้อความรกับรองดกังที่ นกัคนโดยคคา ขอรด้องของผผูสด้ กังที่ จว่าย ทว่านวว่าผผูสด้ กังที่ จว่ายและปวงผผูสด้ ลกักหลกังกป็หา
ห ลบุ ด พด้ น ไ ป ไ มว่
12.2.3 เชป็คขนดครว่อม
อธงิบายวว่าการขนดครว่อมคมออะไร
การขนดครว่อมคมอ การขนดเสด้นขนานคผูว่วางไวด้ดาด้ นหนด้ากกับมนหรมอไมว่มนคาค อยว่างใดๆวว่า “บรงิษกัท”
หรมอคคายว่ออยว่างใดๆ ในความหมายนนอค ยผูว่ในระหวว่างเสด้นขนานทกังค สอง การขนดครว่อมมนผลทคาใหด้เชป็คนกันค จะใชด้
เงงินตามเชป็คไดด้แตว่เฉพาะใหด้แกว่ธนาคารเทว่านกันค
การขนดครว่อมทกัวที่ ไปคมอการขนดเสด้นขนานคผูว่ โดยไมว่ระบบุชมที่อธนาคารหนซที่งธนาคารใดไวด้โดยเฉพาะ
หากมนการระบบุชมที่อธนาคารหนซที่งธนาคารใดไวด้โดยเฉพาะยว่อมทคาใหด้เชป็คนกันค เปป็ นเชป็คขนดครว่อมเฉพาะ และจะใชด้
เงงินตามเชป็คนกันค ไดด้เฉพาะใหด้แกว่ธนาคารทนที่ระบบุไวด้โดยเฉพาะเทว่านกันค
ผผูทด้ นที่จะทคาการขนดครว่อมเชป็คมนดงกั ตว่อไปนนค
1.) เชป็คไมว่มนขนดครว่อม ผผูสด้ กังที่ จว่ายหรมอผผูทด้ รงคนใดคนหนซที่งจะขนดครว่อมเสนยกป็ ไดด้ และจะทคา เปป็ นขนด
ครว่อมทกัวที่ ไปหรมอขนดครว่อมเฉพาะกป็ไดด้
2.) เชป็คขนดครว่อมทกัวที่ ไปผผูทด้ รงจะทคาใหด้เปป็ นขนดครว่อมเฉพาะเสนยกป็ไดด้
3.) เชป็คขนดครว่อมทกัวที่ ไปกป็ดน ขนดครว่อมเฉพาะกป็ดน ผผูทด้ รงจะเตงิมคคาลงไปวว่า “หด้ามเปลนที่ยนมมอ” กป็ไดด้
4.) เชป็คขนดครว่อมเฉพาะใหด้แกว่ธนาคาร ธนาคารนกันค จะซคาค ขนดครว่อมเฉพาะใหด้แกว่ธนาคารอมที่นเพมที่อ
เรนยกเกป็บเงงินกป็ไดด้
5.) เชป็คไมว่มนขนดครว่อมกป็ดน เชป็คขนดครว่อมทกัวที่ ไปกป็ดน สว่งไปยกังธนาคารใดเพมที่อเรนยกเกป็บเงงิน ธนาคาร
นกันค จะลงขนดครว่อมเฉพาะใหด้ตนเองกป็ไดด้ มาตรา 994 และมาตรา 995
มาตรา 994 ถด้าในเชป็คมนเสด้นขนานคผูว่ขดน ขวางไวด้ขาด้ งดด้านหนด้า กกับมน หรมอไมว่มนคาค วว่า "และบรงิษทกั " หรมอคคายว่ออยว่าง
ใด ๆ แหว่งของความนนอค ยผูว่ ในระหวว่างเสด้นทกัคงสองนกันค ไซรด้ เชป็คนกันค ชมที่อวว่าเปป็ นเชป็คขนดครว่อมทกัวที่ ไป และจะใชด้เงงินตามเชป็คนกันค ไดด้แตว่
เฉพาะใหด้แกว่ธนาคารเทว่านกันค
ถด้าในระหวว่างเสด้นทกัคงสองนกัคน กรอกชมที่อธนาคารอกันหนซที่งอกันใดลงไวด้ โดยเฉพาะ เชป็คเชว่นนกัคนชมที่อวว่าเปป็ นเชป็คขนด
ครว่อมเฉพาะ และจะใชด้เงงิน ตามเชป็คนกันค ไดด้เฉพาะใหด้แกว่ธนาคารอกันนกันค
มาตรา 995
(1) เชป็คไมว่มนขดน ครว่อม ผผูสด้ งกั ที่ จว่ายหรมอผผูทด้ รงคนใดคนหนซงที่ จะเรนยกขนดครว่อมเสนยกป็ไดด้ และจะทคาเปป็ นขนดครว่อมทกัวที่ ไป
หรมอขนดครว่อม เฉพาะกป็ไดด้
(2) เชป็คขนดครว่อมทกัวที่ ไป ผผูทด้ รงจะทคาใหด้เปป็ นขนดครว่อมเฉพาะเสนยกป็ไดด้
50
หนน่วยททท 13 ตลัวตั๋ สลัญญาใชผู้เงมิน อาย งความ ตลัวตั๋ เงมินปลอม ตลัวตั๋ เงมินถผกลลัก ตลัวตั๋ เงมินหาย
1. ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินเปป็ นตราสารซซที่งผผูอด้ อกตกัวตั๋ ใหด้คาค มกันที่ สกัญญาวว่า จะใชด้เงงินจคานวนหนซที่งใหด้แกว่ผรผูด้ กับเงงิน
หรม อ ตามคคา สกั งที่ ของผผูรด้ กั บ เงงิ น ซซที่ ง จะตด้อ งมน ร ายการตามทนที่ ก ฎหมายกคา หนดไวด้ โดยกฎหมายใหด้นกั บ
บทบกัญญกัตใงิ นบางเรมที่องของตกัวตั๋ แลกเงงินมาใชด้กบกั ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินดด้วย
2. มผูลหนนตค ามตกัวตั๋ เงงินจะตด้องดคาเนงินการเรนยกรด้องภายในอายบุความทนที่กฎหมายกคาหนดไวด้เปป็ นพงิเศษซซที่ง
มน 3 กรณนคมออายบุความฟด้องผผูรด้ กับรองตกัวตั๋ แลกเงงินและผผูอด้ อกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน อายบุความฟด้องผผูสด้ งกั ที่ จว่ายและ
ผผูสด้ ลกักหลกัง และอายบุความผผูสด้ ลกักหลกังฟด้องไลว่เบนคย นอกจากนกันค กฎหมายยกังกคาหนดผลของการทนที่อายบุความ
สะดบุดหยบุดลงและผลของหนนเค ดงิมเกนที่ยวกกับอายบุความตกัวตั๋ เงงิน
3. ตกัวตั๋ เงงินปลอม หมายถซ งตกัวตั๋ เงงินนกัคน ไดด้มนก ารกระทคา ใหด้ผงิด แปลกไปจากตกัวตั๋ เงงิน ทนที่ แ ทด้จ รงิ ง อาจจะ
เปป็ นการปลอมทกังค ฉบกับ หรมอบางสว่วน
4. เมมอที่ ตกัวตั๋ เงงินหาย หรมอถผูกลกัก ผผูทด้ รงตด้องบอกกลว่าวเปป็ นหนกังสมอไปยกังผผูอด้ อกตกัวตั๋ เงงิน ผผูจด้ ว่าย ผผูสด้ มอด้าง
ยามประสงคย ผผูรด้ กับรองเพมที่อแกด้หนด้าและผผูรด้ กับอาวกัลตามแตว่มน เพมที่อใหด้บอกปกั ดไมว่ใชด้เงงินตามตกัวตั๋ เงงินนกันค และอาจ
รด้องขอไปยกังผผูสด้ งกั ที่ จว่ายใหด้ออกตกัวตั๋ เงงินเปป็ นเนมอค ความเดนยวกกันแกว่ตนใหมว่ฉบกับหนซงที่ กป็ไดด้
ตลัวตั๋ สลัญญาใชผู้เงมิน
1. ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินเปป็ นตกัวตั๋ เงงินประเภทหนซที่งทนที่ผอผูด้ อกตกัวตั๋ ใหด้คาค มกันที่ วว่าจะใชด้เงงินจคานวนหนซที่งใหด้แกว่ผรผูด้ กับเงงิน
หรมอตามคคาสกังที่ ของผผูรด้ กับเงงิน
2. กฎหมายกคา หนดรายการทนที่จะตด้องในตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินไวด้ ซซที่งจะตด้องมนรายทนที่ขาดเสนยมงิไดด้รวม 4
รายการคมอ (1) คคาบอกชมที่อวว่าเปป็ นตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน (2) คคามกันที่ สกัญญาอกันปราศจากเงมที่อนไขวว่าจะใชด้เงงิน
เปป็ นจคานวนแนว่นอน (3) ชมอที่ หรมอยนที่หอด้ ของผผูรด้ กับเงงิน และ (4) ลายมมอชมอที่ ผผูอด้ อกตกัวตั๋
3. กฎหมายกคาหนดใหด้นาค บทบกัญญกัตใงิ นบางเรมที่องของตกัวตั๋ แลกเงงินมาใชด้กกับตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินเพนยงเทว่าทนที่
ไมว่ขดกั กกับสภาพแหว่งตราสารชนงิดนนดค วด้ ย
4. ผผูอด้ อกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินยว่อมตด้องผผูกพกันเปป็ นอยว่างเดนยวกกันกกับผผูรด้ กับรองตกัวตั๋ แลกเงงิน
52
ความหมายของตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน
ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินคมออะไร
ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินคมอหนกังสมอตราสารซซที่งบบุคคลหนซที่งเรนยกวว่า ผผูอด้ อกตกัวตั๋ ใหด้คาค มกันที่ สกัญญาวว่าจะใชด้
เงงินจคานวนหนซงที่ แกว่บคบุ คลอนกคนหนซงที่ หรมอใหด้ใชด้ตามคคาสกังที่ ของบบุคคลอนกคนหนซงที่ เรนยกวว่าผผูรด้ กับเงงิน
รายการในตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน
เคป็มสกังที่ ซมคอสงินคด้าจากหวานเมมอที่ วกันทนที่ 1 มงิถนบุ ายน 2536 เปป็ นราคาสงินคด้าทกังค สงิคน 10,000 บาท
เคป็มยกังไมว่มเน งงินจว่ายคว่าสงินคด้าดกังกลว่าวแกว่หวาน หวานตกลงใหด้เคป็มออกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินจคานวนเงงินดกัง
กลว่าวและดอกเบนคยในอกัตรารด้อยละ 12 ตว่อปน กคาหนดใชด้เงงินในวกันทนที่ 1 ธกันวาคม 2536
ใหด้เขนยนตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินดกังกลว่าวใหด้มรน ายการครบถด้วนตามทนที่กฎหมายกคาหนดไวด้
ออกทนที่บาด้ นเลขทนที่ 123 ถนน 86
ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน แขวงบางมด เขตบางเขน กรบุงเทพฯ
วกันทนที่ 1 มงิถนบุ ายน 2536
ขด้าพเจด้านายเคป็มสกัญญาวว่าจะใชด้เงงินใหด้เปป็ นจคานวน 10,000 บาท พรด้อมกกับดอกเบนคยในอกัตรารด้อย
ละ 12 ตว่อปน ของจคานวนเงงินดกังกลว่าวแกว่นายหวาย ในวกันทนที่ 1 ธกันวาคม 2536 ณ ภผูมลงิ าค เนาของขด้าพเจด้า
ขด้างตด้น
ลงชมอที่ เคป็ม
บทบกัญญกัตวงิ ว่าดด้วยตกัวตั๋ แลกเงงินทนที่นาค มาใชด้กบกั ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน
เมมที่อวกันทนที่ 1 มงิถนบุ ายน 2536 มะพรด้าวยมมเงงินมะนาว 10,000 บาท กคาหนดใชด้คมนภายใน 3
เดมอน มะนาวตกลงใหด้ยมมแตว่ขอคงิดดอกเบนคยในอกัตรารด้อยละ 10 ตว่อเดมอน คงิดเปป็ นคว่าดอกเบนคย 3,000
บาท ขอหกักคว่าดอกเบนคยลว่วงหนด้าคงจว่ายเงงินสดไป 7,000 บาท และใหด้มะพรด้าวออกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินลง
วกันทนที่ 1 มงิถนบุ ายน 2536 สกัญญาจะใชด้เงงินจคานวน 10,000 บาท แกว่มะนาว ตว่อมามะนาวสลกักหลกังโอน
ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินใหด้แกว่มะปรางเปป็ นการชคาระหนนคคว่าซมคอสงินคด้า โดยมะปรางไมว่รถด้ผู ซงการคงิดดอกเบนคยดกังกลว่าว
เมมอที่ ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินถซงกคาหนดใชด้เงงิน มะปรางยมที่นตกัวตั๋ เพมที่อใหด้มะพรด้าวใชด้เงงินมะพรด้าวไมว่ยอมใชด้อาด้ งวว่าเปป็ นหนนค
ทนที่เกงิดขซคนจากการกผูยด้ มมทนที่คงิดดอกเบนคยเกงินกวว่าอกัตราทนที่กฎหมายกคาหนด จงวงินจงิ ฉกัยวว่ามะปรางมนมนสงิทธงิเรนยก
รด้องจากมะพรด้าวไดด้หรมอไมว่ เพนยงใด
กรณนเปป็ นเรมที่องทนที่มะปรางทรงตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินฟด้องมะพรด้าว ผผูอด้ อกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินใหด้ชาค ระหนนค
ตามตกัวตั๋ นกันค เชว่นนนคมะพรด้าวไมว่อาจยกขด้อตว่อสผูใด้ นเรมที่องการคงิดดอกเบนคยเกงินอกัตราขซคนเปป็ นขด้อตว่อสผูทด้ นที่มะพรด้าวมน
ตว่อ มะนาวผผูทด้ รงคนกว่อ นมาใชด้กกับ มะปรางไดด้ ทกัคง นนคเ พราะการอนตกัวตั๋ สกัญ ญาใชด้เ งงิน ระหวว่ า งมะนาวกกับ
มะปรางมงิไดด้มนขซคนดด้วยการคบคงิดกกันฉด้อฉล กรณนตอด้ งบกังคกับตามมาตรา 916 ซซที่งมาตรา 985 ใหด้นาค มา
ใชด้กกับตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินดด้วย มะพรด้าวตด้องรกับผงิดใชด้เงงินดด้วย มะพรด้าวตด้องรกับผงิดใชด้เงงินเตป็ มจคา นวนในตกัวตั๋
สกัญญาใชด้เงงินแกว่มะปราง
ความรกับผงิดของผผูอด้ อกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน
อธงิบายวว่ากฎหมายกคาหนดความรกับผงิดของผผูอด้ อกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินไวด้อยว่างไร
มาตรา 986 กคาหนดความรกับผงิดของผผูอด้ อกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินเสมมอนกกับความรกับผงิดของผผูรด้ กับ
รองตกัวตั๋ แลกเงงิน กลว่า วคม อ ผผูอด้ อกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เ งงิน ยว่ อ มไดด้ล งลายมมอ ชมที่อ ของตนในฐานะผผูอด้ อกตกัวตั๋ ซซที่ ง มน
ขด้อความเปป็ นคคามกันที่ ปราศจากเงมอที่ นไขวว่าจะใชด้เงงินจคานวนแนว่นอนใหด้แกว่ผรผูด้ กับเงงิน ยว่อมเปป็ นอกันสกัญญาวว่าจะใชด้
เงงินตามตกัวตั๋ นกันค แกว่ผทผูด้ รงเมมอที่ ตกัวตั๋ ถซงกคาหนดใชด้เงงิน ในกรณนของตกัวตั๋ แลกเงงินความรกับผงิดของผผูจด้ ว่ายเกงิดขซนค เมมอที่
ผผูจด้ ว่ายไดด้ลงลายมมอชมอที่ รกับรองตกัวตั๋ แลกเงงิน ในกรณนของตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินเมมอที่ มาตรา 986 กคาหนดใหด้ผอผูด้ อก
ตกัวตั๋ รกับผงิดอยว่างเดนยวกกับผผูรด้ กับรองตกัวตั๋ แลกเงงินแลด้ว จซงไมว่มคน วามจคาเปป็ นทนที่จะตด้องมนวงิธนการรกับรองตกัวตั๋ สกัญญา
ใชด้เงงินดกังเชว่นกรณนของตกัวตั๋ แลกเงงินเวด้นแตว่เปป็ นตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินทนที่ออกมาแตว่ตาว่ งประเทศ
อายคง วามตลัวตั๋ เงมิน
1. อายบุความตามลผูกหนนคเดงิม และอายบุความตามตกัวตั๋ เงงิน กฎหมายกคา หนดไวด้แตกตว่างดกันโดยอายบุ
ความตกัวตั๋ เงงินกคาหนดไวด้สนกัค กวว่าอายบุความตามมผูลหนนเค ดงิม
2. กฎหมายกคาหนดอายบุความตกัวตั๋ เงงินไวด้เปป็ นพงิเศษ ในกรณนฟด้องผผูรด้ กับรองตกัวตั๋ แลกเงงินหรมอผผูอด้ อกตกัวตั๋
สกัญญาใชด้เงงิน หด้ามมงิใหด้ฟด้องเมมอที่ พด้นเวลาสามปน นกับแตว่วนกั ตกัวตั๋ นกันค ถซงกคาหนดใชด้เงงิน
3. ในกรณนผทผูด้ รงตกัวตั๋ เงงินฟด้องผผูสด้ ลกักหลกังและผผูสด้ งกั ที่ จว่าย หด้ามมงิใหด้ฟด้องคดนเมมที่อพด้นเวลาหนซที่งปน นกับแตว่วกันทนที่
ไดด้ลงในคคาคกัดคด้าน หรมอนกับแตว่วนกั ตกัวตั๋ เงงินถซงกคาหนดในกรณนทนที่มขน อด้ กคาหนดไวด้วว่าไมว่จาค ตด้องมนคาค คกัดคาน
4. ในกรณนผสผูด้ ลกักหลกังฟด้องไลว่เบนคยกกันเองและไลว่เบนคยเอาแกว่ผสผูด้ กังที่ จว่าย หด้ามมงิใหด้ฟด้องคดนเมมที่อพด้นเวลาหก
เดมอนนกับแตว่วนกั ทนที่ผสผูด้ ลกักหลกังเขด้าถมอเอาตกัวตั๋ เงงินและใชด้เงงิน หรมอนกับแตว่วนกั ทนที่ผสผูด้ ลกักหลกังนกันค เองถผูกฟด้อง
5. เมมอที่ อายบุความสะดบุดหยบุดลงแกว่คว่สผู กัญญาแหว่งตกัวตั๋ เงงินฝว่ ายใดฝว่ ายหนซที่ง ยว่อมมนผลสะดบุดหยบุดลงเพนยง
แกว่แกว่คว่สผู ญ กั ญาฝว่ ายนกันค เทว่านกันค
53
3. เชป็ค เปป็ นเครมที่องมมอทนที่ใชด้เพมที่อชคา ระหนนค เปป็ นตราสารทนที่ผสผูด้ กังที่ จว่ายสกังที่ ใหด้ธนาคารจว่ายเงงินแกว่ผรผูด้ กับ ซซที่ งมน
ความสคาคกัญตว่อธบุรกงิจการคด้ามาก ผผูทด้ รงสามารถนคาตราสารนนเค พมที่อ
(1) ชคาระหนนค
(2) เปป็ นหลกักประกกันเพมที่อกผูยด้ มมเงงิน
14.1.1 แนวปฏงิบตกั ทงิ างธบุรกงิจเกนที่ยวกกับตกัวตั๋ แลกเงงิน
ตกัวตั๋ แลกเงงินมนความสคาคกัญตว่อธบุรกงิจอยว่างไร
ตกัวตั๋ แลกเงงินมนความสคาคกัญตว่อธบุรกงิจอยว่างมาก สามารถนคาตราสารอกันนนค เพมที่อเปป็ นประโยชนย ดกังนนค
(1) เครมที่องมมอในการชคาระหนนค
(2) หลกักประกกันในการขอกผูเด้ งงิน
(3) เปป็ นเครมที่องมมอในการโอนหรมอขนสว่งเงงิน
14.1.2 แนวปฏงิบตกั ทงิ างธบุรกงิจเกนที่ยวกกับตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน
นาย ก. เปป็ นตกัวแทนจคา หนว่ายนคาค มกันปงิ โตรเลนที่ ยม การซมค อขายแตว่ละครกัคง การปงิ โตรเลนที่ ยมจะใหด้
เครดงิต 30 วกัน โดยจะยอมรกับตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินทนที่ธนาคารอาวกัลจากผผูซด้ มคอ เพมที่อใหด้มนการซมคอขายเปป็ นไปตาม
แนวปฏงิบตกั ขงิ องการปงิ โตรเลนยม นาย ก. จะปฏงิบตกั องิ ยว่างไร
นาย ก. ออกตกัวตั๋ สกัญ ญาใชด้เ งงิน โดยระบบุข อด้ ความครบถด้วนตามประมวลกฎหมายแพว่ ง และ
พาณงิชยย มาตรา 983 แลด้วนคาไปใหด้ธนาคารอาวกัล จซงสว่งมอบใหด้แกว่การปงิ โตรเลนที่ยมเพมที่อรกับนคาค มกัน
มาตรา 983 ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินนกันค ตด้องมนรายการดกังที่ จะกลว่าวตว่อไปนนค คมอ
(1) คคาบอกชมที่อวว่าเปป็ นตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน
(2) คคามกันที่ สกัญญาอกันปราศจากเงมอที่ นไขวว่าจะใชด้เงงินเปป็ นจคานวนแนว่นอน
(3) วกันถซงกคาหนดใชด้เงงิน
(4) สถานทนที่ใชด้เงงิน
(5) ชมที่อ หรมอยนที่หอด้ ของผผูรด้ กับเงงิน
(6) วกันและสถานทนที่ออกตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน
(7) ลายมมอชมที่อผผูอด้ อกตกัวตั๋
14.1.3 แนวปฏงิบตกั ทงิ างธบุรกงิจเกนที่ยวกกับเชป็ค
ทว่านมนวงิธนสงกั ที่ จว่ายเชป็คอยว่างไร จซงจะเปป็ นวงิธนการทนที่รกัดกบุมและปลอดภกัย อธงิบาย
การสกังที่ จว่ายเชป็ควงิธนทนที่รกัดกบุมและปลอดภกัยทนที่สดบุ ควรระบบุชอมที่ ผผูรด้ กับเงงิน ขนดฆว่า “หรมอผผูถด้ มอ” ออกและ
ขนดครว่อมเชป็คในกรณนทนที่จาค เปป็ นเทว่านกันค จซงจะสกังที่ จว่ายเชป็คเงงินสด หรมอเชป็คผผูถด้ มอ
14.2 แนวปฏมิบตลั มิทางธ งรกมิจเกททยวกลับการประกลันดผู้วยบ งคลและทรลัพยย์
1. การประกกันดด้วยบบุคคล เปป็ นกรณนทนที่มนบคบุ คลภายนอกเขด้ามาทคาสกัญญาคคาค ประกกันจะชคา ระหนนคแทน
ลผูกหนนตค อว่ เจด้าหนนค ในเมมอที่ ลผูกหนนไค มว่ชาค ระ การประกกันดด้วยบบุคคลมนบทบาทตว่อธบุรกงิจการคด้าอยว่างมาก
2. การคคาค ประกกันดด้วยบบุคคล เจด้าหนนจค ะพงิจารณาถซงความสามารถในการชคาระหนนขค องลผูกหนนแค ละของ
ผผูคด้ าค ประกกัน
3. การประกกันดด้วยทรกัพยย เปป็ นการทนที่ผปผูด้ ระกกันเอาทรกัพยยเขด้าเปป็ นหลกักประกกันในหนนขค องลผูกหนนคค มอ การ
จคานอง และจคานคา
4. การประกกันดด้วยทรกัพยย มนบทบาทตว่อธบุรกงิจการคด้ามากเชว่นกกัน ตามปกตงิธนาคารจะพงิจารณาถซง
วกัตถบุประสงคยของการกผูด้ และความสามารถในการชคาระหนนคค มนของผผูกด้ เด้ผู ปป็ นอกันดกับแรก สว่วนหลนกประกกันจะ
พงิจารณาอกันดกับสอง ทกังค นนเค นมอที่ งจากวกัตถบุประสงคยของการใหด้ก ด้ผู ธนาคารหวกังจะใหด้ผกผูด้ ชด้ผู าค ระคมนดด้วยเงงินไมว่ใชว่
หลกักทรกัพยยทนที่นาค มาเปป็ นประกกัน
14.2.1 แนวปฏงิบตกั ทงิ างธบุรกงิจเกนที่ยวกกับการประกกันดด้วยบบุคคล
แนวปฏงิบกัตงิทางธบุรกงิจ บบุคคลประเภทไหนสามารถเปป็ นผผูคด้ าค ประกกันหนนขค องธนาคารไดด้และหนนคนนกัค
หากแยกออกตามประเภทของสงินเชมอที่ สามารถแยกออกไดด้มอน ะไรบด้าง
แนวทางปฏงิบกัตงิทางธบุรกงิจ บบุคคลทนที่ ธนาคารยงิ นยอมใหด้เปป็ นผผูคด้ าค ประกกันหนนคไดด้นกัคน จะตด้องเปป็ น
บบุคคลทนที่ธนาคารเชมที่อถมอและไวด้ใจไดด้ นอกจากนกันค จะตด้องมนทรกัพยยสงินพอทนที่จะชคาระหนนคแกว่ธนาคารไดด้หากลผูก
หนนไค มว่ยอมชคาระ สว่วนหนนทค นที่คาค ประกกันไดด้ดวด้ ยบบุคคล สามารถแยกออกไดด้ดงกั นนค
57
แบบประเมมินผลหนน่วยททท 14
1. ตกัวตั๋ เงงินมนประโยชนยคมอ ชว่วยใหด้ธรบุ กงิจการคด้าดคาเนงินไปอยว่างสะดวก ปลอดภกัยและประหยกัด
2. ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินประเภททนที่มนเครดงิตทนที่สดบุ คมอตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินทนที่ธนาคารรกับอาวกัล
3. ตกัวตั๋ แลกเงงินมนประโยชนยสาค หรกับผผูทด้ รงตกัวตั๋ หรมอผผูรด้ กับเงงินตามตกัวตั๋ คมอ ผผูทด้ รงหรมอผผูรด้ กับเงงินตามตกัวตั๋ สามารถนคาตกัวตั๋ เงงินนนค
ไปขายลดแกว่ธนาคารกว่อนทนที่จะถซงกคาหนดจว่ายเงงินตามตกัวตั๋
4. นาย ก. อยผูว่จกังหวกัดเชนยงใหมว่ มนความประสงคยจะมาเทนที่ยวกรบุงเทพฯ เพมที่อฉลองวกันขซคนปน ใหมว่ นาย ก. มนความ
ประสงคยจะนคาเงงินมาใชด้จาค นวน 10,000 บาท ทว่านเปป็ นนาย ก. จะนคาเงงิน 10,000 บาท ลงมากรบุงเทพฯ ดด้วยวงิธนการ
ทนที่สะดวกและปลอดภกัยคมอ ซมคอดรต๊าฟทยสงกั ที่ จว่ายเงงินทนที่กรบุงเทพฯ
5. ตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงิน มนประโยชนยแกว่ลกผู หนนคค มอ ชว่วยผว่อนผกันระยะเวลาการชคาระหนนแค กว่ลกผู หนนค
6. การใชด้เชป็คเบงิกเงงินจากธนาคารนกันค ลผูกคด้าจะตด้องใชด้เชป็คชนงิดทนที่ ไดด้มาจาธนาคาร
7. การประกกันชนงิดทนที่ธนาคารมนความเสนที่ยงมากทนที่สดบุ คมอ คคาค ประกกัน
8. ธนาคารจะเขด้าไปคคาค ประกกันหนนขค องลผูกหนนคโดยออกหนกังสมอคคาค ประกกันใหด้ไดด้แกว่ (1) คคาค ประกกันซองประกวดราคา
(2) คคาค ประกกันสกัญญา (3) คคาค ประกกันซมคอเชมที่อ (4) คคาค ประกกันการชคาระภาษนอากร
9. การประเมงินราคาทนที่ดงินและบด้าน เพมที่อประกกันหนนเค งงินกผูด้ ปกตงิธนาคารจะอนบุมตกั ใงิ หด้กไผูด้ ดด้ในอกัตรา รด้อยละ 50-60
10. สกังหารงิมทรกัพยยทนที่ธนาคารจะรกับจคานคาไดด้แกว่ พกันธบกัตรรกัฐบาล กกับตกัวตั๋ สกัญญาใชด้เงงินทนที่เชมที่อถมอไดด้
11. แคชเชนยรยเชป็คหมายถซง เชป็คทนที่ธนาคารเปป็ นผผูสด้ งกั ที่ จว่าย
12. ตกัวตั๋ เงงินมนประโยชนยตอว่ ธบุรกงิจ การคด้าภายในประเทศและระหวว่างประเทศ
13. ดรต๊าฟทยมนประโยชนยตว่อธบุรกงิจการคด้าคมอ เปป็ นเครมที่องมมอโอนเงงินไปตว่างจกังหวกัดหรมอจากตว่างจกังหวกัดเขด้ากรบุงเทพฯ
หรมอระหวว่างประเทศ
14. นาย ก. ขายสงินคด้าใหด้นาย ข. นาย ข. ผผูซด้ มคอสงินคด้าไดด้สงกั ที่ จว่ายเชป็คขนดครว่อมใหด้แกว่นาย ก. เพมที่อชคาระคว่าสงินคด้า นาย
ก. ไมว่มนความประสงคยทนที่จะไดด้รกับเชป็คของนาย ข. เพมที่อเปป็ นการชคาระคว่าสงินคด้าเนมที่องจากไมว่มนความมกันที่ ใจวว่าเงงินในบกัญชนจะมน
พอจว่ายหรมอไมว่ ทว่านเปป็ นนาย ก. จะแกด้ไขปกั ญหาโดย นคาเชป็คนกันค ไปใหด้ธนาคารรกับรอง
15. วงิธนการใชด้เชป็คทนที่ถกผู ตด้องทนที่สดบุ คมอ ควรระบบุชมที่อผผูรด้ กับเงงิน พรด้อมทกังค ขนดฆว่า “หรมอผผูถด้ มอ” ออก และขนดครว่อมเชป็คเชป็คใน
กรณนทนที่จาค เปป็ นเทว่านกันค จซงจะจว่ายเชป็คเงงินสด หรมอผผูถด้ มอ
16. การกผูเด้ งงินธนาคารโดยบบุคคลคคาค ประกกันมนหลกักเกณฑยอยว่างไร ในการเลมอกผผูกด้ แผูด้ ละผผูคด้ าค ประกกันคมอ ตด้องมนทรกัพยย
และเชมที่อถมอไดด้
58
หนน่วยททท 15 ความผมิดทางอาญาเกททยวกลับการใชผู้เชบ็ค
1. พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็ค พ.ศ. 2534 เปป็ นกฎหมายทนที่บญ กั ญกัตงิความผงิดทาง
อาญาของผผูอด้ อกเชป็คเพงิที่มขซคนเปป็ นอนกสว่วนหนซที่งตว่างหากจากความรกับผงิดทางแพว่ง อกันเปป็ นมาตรการทาง
อาญาเพมที่อคบุมด้ ครองสงิทธงิและปด้องกกันความเสนยหายจากผผูเด้ กนที่ยวขด้องทบุกฝว่ ายในการใชด้เชป็ค
2. ลกัก ษณะของการกระทคา อกันเปป็ นความผงิด เกนที่ ยวกกับการใชด้เ ชป็ ค จะตด้อ งเขด้า ลกักษณะอนบุมาตราใน
อนบุมาตราหนซที่งในมาตรา 4 แหว่งพรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็ค ซซที่งแตว่ละลกักษณะความผงิด
ยว่อมเปป็ นความผงิดแยกตว่างหากจากกกัน
3. ความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็ค เปป็ นความผงิดอกันยอมความไดด้ ซซที่งผผูด้
เสนยหายจะตด้องรด้องทบุกขยตว่อเจด้าพนกักงานหรมอฟด้องคดนตว่อศาลภายในกคา หนด 3 เดมอน นกับแตว่วกันทนที่รเด้ผู รมที่อง
ความผงิดและรผูตด้ วกั ผผูกด้ ระทคาความผงิด
สาระสคาคลัญของกฎหมายวน่าดผู้วยความผมิดเกททยวกลับการใชผู้เชบ็ค
1. พรบ.วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คบกัญญกัตงิขซคน เพมที่อเปป็ นเครมที่องคบุมด้ ครองปด้องกกันความ
เสนยหายจากการใชด้เชป็ค
2. เชป็คทนที่จะเปป็ นมผูลฐานความผงิดทางอาญา จะตด้องอาศกัยหลกักกฎหมายเบมคองตด้นอกันเกนที่ยวกกับเชป็ค ตาม
ประมวลกฎหมายแพว่งและพาณงิชยยเปป็ นหลกักประกอบการพงิจารณา รวมทกัคงเชป็คนกันค จะตด้องเปป็ นเชป็คทนที่ออก
เพมที่อชคาระหนนโค ดยชอบดด้วยกฎหมายกว่อใหด้เกงิดความผผูกพกันแกว่คว่กผู รณน
ความเปป็ นมาของกฎหมาย
พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คประกอบดด้วยความผงิดอยว่างไรบด้าง
พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คไดด้กาค หนดลกักษณะความผงิดไวด้ 5 ประการ ดกังทนที่
บกัญญกัตงิไวด้ในมาตรา 4 วว่า ผผูใด้ ดออกเชป็คเพมที่อชคาระหนนคทนที่มนอยผูว่จรงิงและบกังคกับไดด้ตามกฎหมายโดยมนลกักษณะ
หรมอมนการกระทคาออยว่างใดอยว่างหนซงที่ ดกังตว่อไปนนค
(1) ออกเชป็คโดยเจตนาทนที่จะไมว่ใหด้มกน ารใชด้เงงินตามเชป็คนกันค
(2) ออกเชป็คโดยในขณะทนที่ออกไมว่มเน งงินอยผูว่ในบกัญชนอกันจะพซงใหด้ใชด้เงงินไดด้
(3) ออกเชป็คใหด้ใชด้เงงินมนจาค นวนสผูงกวว่าทนที่มอน ยผูว่ในบกัญชนอกันจะพซงใหด้ใชด้เงงินไดด้ในขณะทนที่ออกเชป็คนกันค
(4) ถอนเงงินทกัคงหมด หรมอแตว่บางสว่วนนอกจากบกัญชนอกันจะพซงใหด้ใชด้เงงินตามเชป็คจนจคานวนเงงินไมว่
เพนยงพอทนที่จะใหด้ใชด้เงงินตามเชป็คนกันค ไดด้
(5) หด้ามธนาคารมงิใหด้ใชด้เงงินตามเชป็คนกันค โดยเจตนาทบุจรงิต
ลกักษณะของเชป็คทนที่จะเปป็ นมผูลฐานแหว่งความผงิด
อด้วน สกังที่ จว่ายเชป็คใหด้ผอมไวด้เปป็ นประกกันคว่าซมคอเครมที่องรกับโทรทกัศนยทนที่ผอมไดด้ขายใหด้แกว่อวด้ น โดยมนขอด้
ตกลงกกันวว่าผอมจะตด้องนคาเชป็คมาแลกเงงินจากอด้วนกว่อน แตว่ผอมกกับนคาเชป็คไปเบงิกเงงินจากธนาคาร โดยไมว่
นคา มาแลกเงงินจากอด้วนตามขด้อตกลง เมมที่อธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงินตามเชป็ ค อด้วนจะมนความผงิดตาม
พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คหรมอไมว่
59
1. ผผูเด้ สน ย หายในคดนค วามผงิด ทางอาญาเกนที่ ย วกกั บ การใชด้เ ชป็ ค ไดด้แกว่ ผผูทด้ นที่ ไ ดด้รกั บความเสน ย หาย เมมที่ อ
ธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงิน เชว่นผผูทด้ รงเชป็ค
2. ผผูกด้ ระทคาความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็ค นอกจากผผูสด้ กังที่ จว่ายเชป็คแลด้ว
บางกรณนผรผูด้ ว่วมกระทคาผงิดซซที่งอาจเปป็ นตกัวการหรมอผผูสด้ นกับสนบุนการกระทคาความผงิด
3. ความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คเปป็ นความผงิดอกันยอมความไดด้ ผผูเด้ สนย
หายตด้องรด้องทบุกขยภายใน 3 เดมอน นกับแตว่วกันทนที่รเด้ผู รมที่องความผงิดและรผูตด้ วกั ผผูกด้ ระทคาความผงิด มงิฉะนกันค คดนเปป็ น
อกันขาดอายบุความ
4. การควบคบุมหรมอขกังผผูตด้ อด้ งหา หรมอจคาเลย ตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คเปป็ น
ไปตาม พรบ. จกัดตกังค ศาลแขวงและวงิธนพงิจารณาความอาญาในศาลแขวง พ.ศ. 2499 สว่วนการปลว่อย
ชกัวที่ คราวใหด้พนกักงานสอบสวน พนกักงานอกัยการ หรมอศาลสกังที่ ปลว่อยชกัวที่ คราวโดยมนประกกัน แตว่ไมว่มนหลกัก
ประกกัน หรมอมนประกกันและหลกักประกกันไมว่เกงินหนซงที่ ในสามของจคานวนเงงินตามเชป็ค
5. เนมอที่ งจากความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คเปป็ นความผงิดอกันยอมความ
ไดด้เมมที่อผผูเด้ สน ยหายถอนคคา รด้องทบุกขย ถอนฟด้อง ยอมความ และคดนเลงิ กกกัน สงิทธงิ นาค คดนอาญามาฟด้องตาม
พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คฯ ยว่อมระงกับไป
ผผูเด้ สนยหาย
แดงออกเชป็คใชด้เงงินใหด้ขาว และขาวสลกักหลกังใชด้หนนคใหด้เหลมอง เหลมองลงลายมมอชมที่อดด้านหลกังเชป็ค
และสว่งมอบเชป็คใหด้ชมพผูนาค ไปเขด้าบกัญชนของชมพผู แตว่ธนาคารตามเชป็คปฏงิเสธการจว่ายเงงิน ตว่อมาเชป็คไดด้กลกับ
มาอยผูว่ทนที่ฟด้า ดกังนนค ฟด้าจะมนสงิทธงิรอด้ งทบุกขยและฟด้องคดนตอว่ ศาลไดด้หรมอไมว่
ฟด้าไมว่ใชว่ผทผูด้ รงเชป็คในวกันทนที่ธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงิน อกันเปป็ นวกันเกงิดเหตบุจซงไมว่ใชว่ผเผูด้ สนยหายทนที่จะมน
สงิทธงิรอด้ งทบุกขยและไมว่มอน าค นาจนคาเชป็คมาฟด้อง
ผผูกด้ ระทคาความผงิด
แดงกกับดคา เปป็ นหนนคขาว แดงเขนยนกรอกขด้อความลงในเชป็ค ใหด้ดาค เซป็ นชมที่อเปป็ นผผูสด้ กังที่ จว่ายนคา เชป็คไป
ชคา ระหนนคขาว ตว่อมาธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงินตามเชป็ค ขาวจซงรด้องทบุกขยและฟด้องคดนหาวว่าแดง และดคา
รว่วมกกันออกเชป็คโดยไมว่มนเงงินอกันเปป็ นความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คฯ แดงจะ
อด้างวว่าตนมงิไดด้เปป็ นผผูสด้ งกั ที่ จว่ายไมว่ตอด้ งรกับผงิด ไดด้หรมอไมว่
การกระทคาของแดงทนที่เขนยนกรอกขด้อความในเชป็คซซที่งธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงินดกังกลว่าวยว่อมมน
ความผงิดฐานเปป็ นตกัวการรว่วมกระทคาความผงิดฐานออกเชป็คไมว่มเน งงิน
การรด้องทบุกขย อายบุความรด้องทบุกขย การฟด้องคดน การควบคบุม ขกัง ปลว่อยชกัวที่ คราว
แดงไดด้รอด้ งทบุกขยตว่อพนกักงานสอบสวนไดด้ดาค เนงินคดนแกว่ดาค ในความผงิดฐานออกเชป็คไมว่มนเงงิน ใน
หนกังสมอรด้องทบุกขยมนขอด้ ความใหด้เจด้าพนกักงานดคาเนงินคดนจนถซงทนที่สดบุ ผผูเด้ สนยหายบอกกกับตคารวจวว่าตด้องการใหด้
ไดด้เงงินตามเชป็คคมนเทว่านกันค ไมว่อยากเอาโทษ ตคารวจจซงยกังไมว่สอบสวนดคาเนงินคดน ตว่อมาเมมที่อดคาไมว่ใชด้เงงิน แดง
จซงมาแจด้งตคารวจจกับดคา ดกังนนพค นกักงานสอบสวนจะดคาเนงินคดนไดด้หรมอไมว่
พนกักงานสอบสวนยว่อมมนอาค นาจทคา การสอบสวนดคา เนงินคดนไดด้ เพราะไดด้มนการรด้องทบุกขยทนที่ชอบ
ดด้วยกฎหมายแตว่แรกแลด้ว สว่วนกรณนทนที่แดงบอกกกับตคารวจวว่าตด้องการไดด้เงงินคมน ไมว่อยากเอาโทษนกันค มงิใชด้
เปป็ นการแสดงเจตนาวว่าไมว่ตดงิ ใจดคาเนงินคดนดาค แตว่อยว่างไรหรมอไมว่
การถอนคคารด้องถอนฟด้อง ยอมความและคดนเลงิกกกัน
แดงผผูเด้ สน ย หายไดด้ร ด้อ งทบุก ขยใ นคดน ค วามผงิด อกั น เกนที่ ย วกกับ การใชด้เ ชป็ ค กลว่ า วหาขาวตว่อ ร.ต.ต.
เหลมอง ซซที่งเปป็ นพนกักงานสอบสวนไวด้แลด้ว ตว่อมาแดงไดด้ขอถอนคคารด้องทบุกขยตอว่ ร.ต.ต. เหลมอง ดกังนนค แดงจะ
ฟด้องคดนนตนค อว่ ศาลอนกไดด้หรมอไมว่
แดงยว่อมนคาคดนไปฟด้องตว่อศาลไมว่ไดด้ เพราะการถอนคคารด้องทบุกขยทาค ใหด้สงิทธงินาค คดนอาญามาฟด้อง
เปป็ นอกันระงกับไป ตาม ปวอ. มาตรา 39 (2)
แบบประเมมินผลหนน่วยททท 15
1. กรณนทนที่ถมอวว่าเปป็ นการออกเชป็คเพมที่อกว่อใหด้เกงิดความผผูกพกันในการชคาระหนนค อกันเปป็ นความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วย
ความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คไดด้แกว่ การออกเชป็คลว่วงหนด้าเพมที่อชคาระหนนค
2. การออกเชป็ ค โดยการแกลด้ง เขนย นตกัว เลขกกับ ตกัว อกั ก ษรแสงดจคา นวนเงงิ น ตว่ า งกกัน เมมที่ อ ผ ูท รงนคา เชป็ ค ขซคน เงงิน ทนที่
ธนาคารๆ ปฏงิเสธการจว่ายเงงิน การกระทคาของผผูสด้ งกั ที่ จว่ายเขด้าลกักษณะความผงิด ออกเชป็คโดยเจตนาทนที่จะไมว่ใหด้มนการใชด้เงงิน
ตามเชป็คนกันค
3. ก. ออกเชป็คโดยไมว่ลงวกันทนที่ใหด้ ข. ข. นคาเชป็คไปยมที่นใหด้ธนาคารใชด้เงงิน ธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงินดกังนนค ไมว่มนความ
ผงิด เพราะไมว่มนวนกั ทนที่ทนที่กระทคาความผงิด
4. การออกเชป็คโดยในขณะทนที่ออกไมว่มนเงงินในบกัญชนอกันจะพซงใชด้เงงินไดด้ หมายถซง ผผูสด้ งกั ที่ จว่ายเชป็คไมว่มนเงงินอยผูว่ในบกัญชนในวกัน
ทนที่ในวกันทนที่ลงในเชป็ค
5. ความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คฯ เกงิดขซนค เมมที่อ ธนาคารปฏงิเสธการใชด้เงงิน
61
6. แดง ออกเชป็ ค ชคา ระหนนคใ หด้ดาค ดคา สลกักหลกัง สว่ ง มอบเชป็ ค ชคา ระหนนคเขนย ว เขนย วนคา เชป็ ค ไปยมที่ น เขด้าบกั ญชนทนที่ ธ นาคาร
ธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงิน เขนยวสว่งมอบเชป็คชคาระหนนใค หด้เหลมอง ดกังนนค ผผูเด้ สนยหายในการรด้องทบุกขยดาค เนงินคดนคมอ เขนยว
7. แดงเปป็ นลผูกหนนดค าค 5,000 บาท ถผูกดคาทวงหนนจค ซงไปหาขาวกกับเหลมอง ใหด้ออกเชป็คใชด้ แลด้วแดงนคาเชป็คมาสลกักหลกัง
ใหด้ดาค เปป็ นการชคาระหนนค ซซที่งแดง ขาว เหลมอง รผูวด้ ว่าเงงินในบกัญชนของขาวและเหลมองทนที่ธนาคารไมว่พอจว่าย ดกังนนคบคบุ คลทนที่ถมอวว่า
เปป็ นผผูกด้ ระทคาผงิดคมอ แดง เหลมอง และขาว
8. ธนาคารไดด้ปฏงิเสธการจว่ายเงงินตามเชป็คเมมที่อวกันทนที่ 10 มกราคม 2536 ผผูเด้ สนยหายรผูถด้ ซงการกระทคาผงิดและรผูตด้ วกั ผผูด้
กระทคา ผงิดในวกันทนที่ธนาคารปฏงิเสธการจว่ายเงงิน ผผูเด้ สนยหายจะตด้องรด้องทบุกขยตว่อพนกักงานสอบสวนหรม อยมที่ นฟด้องตว่อศาล
ภายในวกันทนที่ 10 เมษายน 2536
9. แดงผผูเด้ สนยหายไดด้รอด้ งทบุกขยภายในเวลาทนที่กฎหมายกคาหนดแลด้ว แดงจะตด้องฟด้องคดนภายในกคาหนดเวลาพรด้อมกกับ
ไดด้ตวกั ผผูกด้ ระทคาผงิดมาดด้วยอยว่างชด้าทนที่สดบุ ภายใน 5 ปน คดนจซงจะไมว่ขาดอายบุความ
10. ความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คฯ เลงิกกกัน เมมที่อผผูกด้ ระทคาความผงิดนคาเงงินตามเชป็คฯไป
ชคาระแกว่ผทผูด้ รงเชป็ค ภายในกคาหนด 30 วกัน นกับแตว่วกันทนที่ผอผูด้ อกเชป็คไดด้รกับหนกังสมอบอกกลว่าวจากผผูทด้ รงเชป็ควว่าธนาคารไมว่ใชด้
เงงินตามเชป็ค
11. กรณน การออกเชป็คใหมว่แทนฉบกับเกว่า เพมที่อชคาระหนนคเดงิม ถมอวว่าเปป็ นการออกเชป็คเพมที่อกว่อใหด้เกงิดความผผูกพกันในการ
ชคาระหนนอค กันเปป็ นความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็ค
12. นายชมออกเชป็คสกังที่ จว่ายเงงินใหด้นายชมที่นจคานวน 1,000 บาท แตว่นายชมไมว่ตอด้ งการใหด้นายชมที่นไดด้รกับเงงิน จซงแกลด้ง
เขนยนตกัวหนกังสมอเปป็ นหนซที่งรด้อยบาทถด้วน เมมที่อผผูทด้ รงนคาเชป็คไปขซนค เงงินจากธนาคาร ๆ ปฏงิเสธการจว่ายเงงิน ดกังนนผค สผูด้ งกั ที่ จว่ายเชป็ค
มนความผงิดฐาน ออกเชป็คโดยเจตนาทนที่จะไมว่ใหด้มนการใชด้เงงินตามเชป็ค
13. แดงออกเชป็คสกังที่ จว่ายโดยระบบุชอมที่ ดคาเปป็ นผผูรด้ กับเงงินและขนดฆว่าคคาวว่า “หรมอผผูถด้ มอ” ออก เนมอที่ งจากแดงไมว่มนเงงินในบกัญชน
ทนที่จะจว่ายใหด้ดาค การกระทคาของแดงเขด้าลกักษณะ ออกเชป็คในขณะทนที่ทนที่ออกไมว่มนเงงินในบกัญชนจะพซงใชด้เงงินไดด้
14. นายสนเขนยนเชป็คในวกันทนที่ 1 กกันยายน 2535 สกังที่ เงงินจว่ายเงงินใหด้นายสด้ม 50,000 บาท โดยลงวกันทนที่ในเชป็ควกันทนที่
10 กกันยายน 2535 ตว่อมาวกันทนที่ 11 กกันยายน 2535 นายสด้มนคาเชป็คไปยมที่นตว่อธนาคาร แตว่ธนาคารปฏงิเสธการจว่าย
เงงิน ดกังนนคค วามผงิดเกงิดขซนค เมมที่อ วกันทนที่ 11 กกันยายน 2535
15. กรณนความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คเกงิดขซนค แลด้ว ผผูเด้ สนยหายในการรด้องทบุกขยไดด้แกว่ ผผูทด้ รงเชป็ค
16. ความผงิดตาม พรบ. วว่าดด้วยความผงิดอกันเกงิดจากการใชด้เชป็คฯ ผผูเด้ สนยหายตด้องรด้องทบุกขยภายในระยะเวลา 3 เดมอน
นกับตกังค แตว่วนกั ทนที่รถด้ผู ซงการกระทคาความผงิดและรผูตด้ วกั ผผูกด้ ระทคาความผงิด
17. ผผูเด้ สนยหายไดด้รอด้ งทบุกขยภายในกคาหนดเวลาแลด้วตด้องฟด้องคดนภายใน กคาหนดเวลา 5 ปน
******************************