80 BAI TAP NGHI LUAN VAN HOC (PHAN 1) DE SO 01. CHUYEN LE QUi DON DIEN BIEN LAN 1 Ban vé hinh twong "em" trong bai tho "S6ng” cua nha tho Xuan Quynh 6 y kién cho rang: “Bai tho thé hién vé dep truyén théng cua enngudi phy ni trong tinh yéu”.Y kién khdc lai cho ring: “Hinh tung em thé hién vé dep hign dai cua ngudi phy nit dang yeu". Tir cdm nhan vé hinh tugng "em trong bai tho "S6ng”, anh/chj hay binh lun. vé cacy: kién trén. 1, KHAIQUAT: - Xuan Quynh la mot trong nhiing guong mat tiéu bidu cua thé hé tho tré thdi chOng Mi ctu nude. Tho Xuan Quynh in dam ve dep nit tinh, vé dep tam hon ngudi phy né nhiéu tric an, hén nhién, chan thanh, dim thim, da diét trong khat vong doi thudng, - Bai tho “Séng” duge sang tac nim 1967, trong chuyén dithuc té 6 ving bién Diém Dién (Thai Binh), la bai tho tiéu biéu cho phong céch tho Xuan Quynh. Trong bai tho, tac da xy dung thanh cong hinh tuong “em” véi nhing ve dep clia ngudi phy ni khi yéu. thich cdc y kign: +/"Vé dep truyén thing”: vé dep cé tir xtra, duge bao tn trong cue s6ng hién dai, tro thanh nét dac trung vé tinh than, van-héa ela cong dng, dan tdc... + "Ve dep hign dai”: thoi dai ngay nay, con ngudi cé doi séng van héa, tinh than ty do, dan chu, khéng bj rang budc boi nhiing hé tur turong phong kién. - Hai y kién dé bai dua ra déu ding, bé sung cho nhau, lim nén vé dep hoan thién vé dep ciia hinh tuong “em” trong tinh yéu tinh yéu ma Xuan Quynh mudn giti gam. 2. PHAN TICH: “Bai tho thé hign vé dep truyén théng cla ngudi phy né trong tinh yeu” - Tinh yéu cua “em” gan lién véi ndi nhé khi xa céch. (ndi nhé tran ngap khéng gian, thdi gian; ca y thtte lan v6 thite: “ca trong mo con thie”) = Chung thi , son sit trong tinh yéu: Véi em khéng chi cé phuong Bac, phuong Nam ma con cd ca “phuong anh”. Dé la phuong cia tinh yéu di lira, la khong gian cia tuong tu. - _ Khét vong vé m6t mai dm gia dinh hanh phic: Ciing nhw séng, di mudn van cdch tro 761 cudi cng ciing dén duge bi, “em”- trén hanh trinh di tim hanh phtic cho dit lim chong, gai nhung van tin ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 1tudng sé dén duge bén bo hanh phic “Cude doi tuy dai thé/ Nam thang van di qua/ Nhu bién kia dau rOng/ May van bay vé xa” b. “Hinh tugng em thé hign vé dep hign dai cia ngudi phy nit dang yeu” - Tam li phong phi, da dang, luén chia dung bién dng, thao thee that thudng, vira ndng nan, tdo bao, tha thiét, vira tinh to, dim say - Trong tinh yéu “em” khéng cam chiu, nhan nhye ma luén chi déng, khao khat kiém tim mot tinh yéu manh ligt, déng cém, bao dung “Séng hiéu néi minh/ Séng tim ra tan bé”; damchu dong, tre tip bay to tinh yéu “Long em nhé dén anb/ Ca trong mo cdn thtic” - “Em dém sng hét minh cho tinh yéu, hoa nhdp tinh yéu cé nhan vao tink yéu rong 1én ciia cude ddi "Lam sao duge tan ra/ Thanh tram con séng nho/ Gitta bién 16n tinh yéu/ Dé ngan nim con vo" c. Nghé thuat: - Bai tho oé Am hwéng vira dat dao, s6i néi, vira ém diu, ling sau. Két cau song, tring hai hinh tung “s6ng” va gitip ngudi phy nit biéu hign vé dep tam hon va nhing quan niém vé tinh yéu vira mdi mé, hién dai, vita sau sic, mang tinh truyén théng. - Ngon ngit gian di, trong séng, céch ngét nhip linh hoat, nghé thuat so sénh, nhan héa, an du duge str dung sang tao, tai hoa. 3. DANHGIA: - Hai y kign déu diing, théhién nhitng vé dep , nhing khia canh khdc nhau trong tam hon ngudi phy ni khi yéu, thé hién x6 nhiing quan niém mang tinh méi mé, hién dai, thim chi tao bao, chan thye, manh ligt, ndng nan, dam say cia Xuan Quynh vé tinh yéu. Nhung mat khéc. Quan niém vé tinh yéu cla Xuan Quinb e6 cét 78 sau xa trong tam thtic dan t6c vi thé the Xuan quinh néi chung va bai tho “Séng” noi rigng tao sw dong digu trong nhiéu thé hé déc gia. Hai y kiéh khéng déi lap ma bé sung cho nhau, gitip ngudi doc cam nhan bai tho 6 ca bé mat, chiéu sau va cé nhig phat hién thi vi, méi mé trong mi cam. "Séng" xiing dang la mot trong nhimng bai tho tinh hay nhat ciia Xuan Quinh ni riéng va tho ca hign dai Viét Nam néi chung. DE 86 02. SO GIAO DUC DAO TAO HO CHi MINH Phan tich nhan vat ba cy Tit [Vo nhat— Kim Lan] va nhan vat ngudi dan ba hang chai [Chiéc thuyén Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tam va bién soan tai ligu Nga Van 2ngoai xa — Nguyén Minh Chau] dé thay dugc tinh mau ti 1a cOi ngudn tao nén strc séng manh liét trong tam hin cua hai ngudi me nay. 1. Gidi thigu chung: - Kim Lan 1a mt cay but 66 s6 trudng truyén ngiin, c6 nhiéu trang viét cam dong vé dé tai ndng thén va ngudi néng dan. Van phong cua dng gidn dj ma thém thia. "Vo nhat" 1a mot trong nhiing truyén ngan xuat sdc nhat cia Kim Lan, viét vé ngudi néng dan Viét Nam trude bo vue cua su song, cdi chét. Truyén khic hoa thanh cng nhan vat ba cu Ti - mot ngudi me nghéo khé nhung gidu long, yéu thuong va tin tuong vao cude song. - Nguyén Minh Chau la mot cay but tiéu biéu trong nén van hoc hién dai Viét Nam, durgc dénh gid la "ngudi mo dudng tinh anh va t&i nding nhat" cho céng cudc déi mdi van hoc tir sau 1975. Truyén ngan Chiée thuyén ngoai xa tiéu biéu cho phong cach van xudi va nhiing d6i mdi trong sing tac ciia Ong. Tac gia da khdc hoa nhan vat ngudi dan ba hang chai - mGt ngudi phu ni nghéo, lam 1a, vat va nhung van anh Ién nhimg pham chat tot dep, quy bau. 2. Phan tich: “Tinh mau ttr 1a cOi nguéin tao nén site song manh ligt trong tm hon ba cu Tee: - Trude canh “nhat vo" cua Trang, ba eu Tir "vita ai odn vira xét thuong cho sé kiép dia con minh”, Ba hn tui cho than minh d3 khOng lam tron bén phan véi con. - _Nén vao long tt cd, ba dang tay dén ngudi dan ba xa la 1am con dau: "tr, thdi thi cc con phai duyén, phai s6 voi nhau, u cing ming long”. Ba that sy mong muén cdc con sé hanh phic. Ba gidu ndi dau buon, lo lang dé nhen nhom cho cdc con niém tin, niém hi vong vao tuong lai. - Ngudi me nghéo ay trong moi hoan canh dit khdc nghiét nhat, dang bubn tui nhat van c6 ging xua tan nhiing bun lo dé yui séng, khoi lén ngon lira niém tin va hi vong cho con cdi, tré thanh ché. dya tinh than ving chai cho cc con: + Trong ¥ nghi: ba vui véi triét Ii dan gian gian dj ma siu sdc: "Ai gidu ba ho, ai khé ba dai". Trong, loi néi: Ba ndi toan chuyén vui, chuyén sung sudng sau nay: " Tring a, khi nao...dian ga cho ma xem". Trong bita com ngay déi, Kim Lan da dé cho ba cy gan dat xa trdi lai trai qua bao khén khé cude dai 1a ngudi néi nhigu nhat vé tong lai hanh phic. Thi ra chinh tinh thuong yéu con da khién cho site sng, sw lac quan 6 ngudi me dy bing lén manh mé. +Trong hinh déng: Ba cing con dau thu don nha ciza, quét don sin vubn cho sach sé; nau mot noi ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu tam va bién soan tai ligu Ngir Van 3achao cdm bé sung vao bia in ngay déi nhu dé an mimg nhn ngay con trai lay duge vo. * Tinh mau tit 1a cOi nguin tao nén stie s6ng manh liét trong tam hOn ngudi dan ba hang chai: - Rat myc yéu thuong con: t§n tim bao boc, che ché, 06 tranh cho con khdi bj tén thuong. - Chap nhan chung s6ng voi ngudi dan Ong vii phu chit quyét khong chiu bé cling vi mudn nhing dita tré luén c6 bé "dan ba 6 thuyén ching t6i phai s6ng cho con chi? khéng thé séng cho minh nhw 6 trén dat duge" - Hanh phic binh di 1a khi nhin nhiing dua con duge an no. => Chinh tinh thurong con Ia stze manh dé chi tim thay niém vui va ¥ nghia cude sOing. 3. Danh gid: - Khang dinh tai nang ciia Kim Lan va Nguyén Minh Chau trong viéc miéu ta hai nhan vat ba cu Tit va ngudi dan ba hang chai. Ca hai nhan vat déu duge dat vao nhimg tinh hung éo le, dc biét va du duge cac tac gid di sdu khai thac thé gidi bén trong n9i tam nhan vat. - Tuy hoan cénh khdc nhau nhung hai ngudi me nay déu cé nét chung 1a trai qua nhiéu ndi kho cue trong ddi ma van ludn git dugc sy lac quan, niém tin vao tuong lai va c6i nguén sau xa cia nhiing, diéu dé chinh la nhd tinh yéu thuong con v6 bd. Hai nhan vat nay da gop phan hoan thién chan dung, ngudi phy nir Viét Nam. DE S6 03. CHUYEN’DAI HOC SU PHAM LAN 1 Anh/ chj hay phan tich vé dep hinh tugng ngudi linh trong bai tho “Tay Tin” (6GK Ngii van 12, ‘Tap mot, NXB Gido duc) eta nha the Quang Dang. 1 Gidi thigu chung: = Quang Diing la mt nghé si da tai, Ong lam tho, vé tranh, soan nhac... nhung thanh cng hon ca la trong linh vie tho ca = "Tay Tigh" a bai ho xuat sac trong sy nghiép vn chuong cua Quang Diing, cing 1a mét trong nhiing bai tho hay nhat viét vé dé tai ngudi linh trong khang chin chéing Phép. Bai tho da khic hoa thanh cong hinh tugng ngudi linh Tay Tigh vira hao hing vira hao hoa. 2. Phan tich vé dep ngudi linh Tay Tign: a/ Ve dep hao hing: * — Dugc khac hoa tap trung trong tuong quan véi khung canh thién nhién mién Tayhiém tro, dir | Thich Van Hoe - thichvanhoc.com - suu fam va bién soan tai liéu Ngir Van 4gi, hing vi. * Nhiing bidu hign cy thé: - Nhiing ngudi linh c6 Ii tuéng yéu nude cao ca. Cau tho “Chiéh trudng di chang tiée ddi xanh” da két tinh duge vé dep li tong yéu nude ctia nhimg chang trai thanh nién Ha N6i. Ho la nhiing chang, trai thai loan ty nguyén xép but nghién ra chién trudng, sin sang dan than, xa than cho dat nude véi Ii tung cao ca “quyét tir cho t6 quéc quyét sinh”, - Nhiing ngudi linh cé ¥ chi , nghj lyc, déi mat vugt lén moi khé khan thir thach, Biét bao khé Khan ching chat: sw hiém tré ca dia hinh (“Déc lén Khic khuyu”, “heo hitt cn may’...), Su oai link cua rimg thiéng, nudc déc (“Chiéu chigu oai linh thac gam thét”), sw rinkemd ela thi dir (“dém dém...cop teu nguoi”.. sy dai dau cua than xdc trong mét thoi gian dang dac (“Sai Khao suong lp doan quan méi”...), sy hoanh hanh cua bénh tat noi “Lam Son chung khi” (”khéng moc téc”, “xanh mau la’ )...Vay ma nhiing nguoi linh ay khong hé nan chi, chiin bude. - Nguoi linh d6i mat véi cdi chét — tht thach nghiét nga nhat ma kh6ng hé bi luy. => Nguoi linh Tay Tién qua hi twong cua nha tho dis phai déii dign voi nhimg kho khan mat mat nhung van hién ra ki vi, oai phong, kiéu hiing va cfing that hao hing. / Vé dep hao hoa: * Dé kham phé va thé hién chan thyc vé dep hao hoa cia ngudi Linh, nha tho da d&t_hinh tung nay trong tuong quan véi khung cdnh nén thoy thi vi, huyén 4o, duyén dang cia thién nhién mién Tay. * Nhiing biéu hign cy thé: - Cam nhan tai hoa, tinh t@ trude vé dep cita thién nhién mién Tay: + Ho ng ngang nhan ta “hoa vé trong dém hoi” & Mudng Lat. + Ho sang khodi khingam “Nha ai Pha Luéng mua xa khoi” + Ho thue su thay dm dp khi cam nhn huong vi com lén khéi, huong “thom nép x6i" & Mai Chau. +Chi nhimg ngudi linh Tay Tin mdi nhin nhimg bé dude chy sdng trong dém hdi lién hoan 6 mét ving dat tuéng nhw bi lang quén hoang vu thanh “duéc hoa”, méi thay “hoa dong dua” nhu 1am a. duyén ciing dong nude + Chat hao hoa da gui vao cai nhin canh vat tao nén nhimg cau tho day am anh: “Nguoi di Chitu Me chiéu sweong dy Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tam va bién soan tai ligu Ngi Van 56 thy hn au néo béh bi” CAu tho chat thi si trong sau thim tam hon nguoi linh Tay tién, trong khoanh khac giao cam bat ngo v6i hin tao vat. - Nhiing cau tho viét vé ndi nhé lam cho tam hin ngudi linh thing hoa “Dém mo Ha Noi dang kiéu thom’ v6 cing lang man, bay béng... Chinh ndi nhé, uée mo hudng vé mot géc phd, mot ng nh6, Vé nhimg dang kiéu thom dy da tigp site, nang bude cho ngudi linh tré Ha NOi thém vimg vang, quyét tm chign dau, xa than vi t6 quéc. c/ Nghé thuat xay dung va miéu ta hinh tugng: ~ Quang Diing da chon cach thé hign vé dep cla ngudi linh Tay Tién métcdch déc déo” + Sw hoa tron gitta hién thye va tri tinh, bi va trang. + But phap tuong phan +Ngon tir tho gidu chat hoa va chat nhac... 3 Danh gid: Bai tho gitip ta thém hiéu, tran trong, ty hao vé nhiing ngudi linh tri thtic, tran trong. su sdng tao day ban sic va ban linh cua Quang Ding. DE SO 04. THPT.CHU VAN AN HA NOI Cm nhan cia anh (chi) vé nhan vat ngudi vg nhit trong truyén ngin "Vo nhgt" cua Kim Lan. Tie 6, trinh bay suy nghi ciia anh (chi) vé stte manh ciia tinh yéu thurong trong cude sing. 1. Vé tac gid, hoan canh sang tac: - Kim Lan 1 nha van néi tiéng voi thé loai truyén ngdn. Ong hiéu sau sac canh ngé, tam ly cla nhing ngudi dan qué dé viét nén nhiing trang van chan that va cdm dong vé ho. - Vg nhat la truyén ngan xuét sac duge viét lai tir phan dau ctia tiéu thuyét Xom ngy cu. Tac pham. a xay dung due nhiing nhan vat dé lai dn tuong sau sic voi ngudi doc, tiéu biéu 1a nhan vat ngudi vo nhat. 2. Cam nhan vé ngudi vo nhat: - Ngudi vo nhat hién Jén nhu mét nan nhan tiéu biéu ctia nan déi khiing khiép nm 1945. Nhan vat khéng cé tén riéng, khéng 6 lai lich... chi 1a mt than phan bot béo trdi dat gidta dong doi. Cai déi a hity hoai ca ve dep ngoai hinh va ve dep ni tinh chia mot ngudi phy ni Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tam va bién soan tai ligu Nga Van 6- Ngudi vo nhat od mot khét vong sng manh ligt, mot khat vong hudng vé mai dm gia dinh rat dang tran trong. Ngudi vo nhat theo Trang vé nha khéng chi vi cai déi dn duGi ma cdn xuat phat tie udc mo duge séing trong mot gia dinh dm cing, tir sw cdm dgng trude mot tém long hao hiép hiém co trong nan di. Vi vay trén dung vé nha cling Trang thi to ra e then, nguong ngap va ¥ ti hon. Khi nhin thay ngdi nha lup xup rich nét, ngudi phu nit ay van 6 lai dé cing chia sé cudc ddi déi khé véi ‘Trang cht khéng bé di - Nguoi vo nhat cé nhiéu pham chat tat dep. Ve dep bi lu ma, khuat lap trong nan doi da dan dan duge thé hign. Trong budi sing ngay hom sau, ngudi vo nhat da hign lén trong hinh anh ngudi phy na hién hau, nét na, ding myc, biét lo toan vun vén cho gia dinh, cu xtrtinh t@ yi me ching... . Day 1 mét sy thay déi vira bat ngd via tat yeu. - Nguoi vo nhat da nhde dén canh pha kho thée ciia Nhat chia cho ngudi doi trong bita com dén nang dau méi. Anh sang cia tuong lai dudng nhw da xut hign trude mat cdc nhan vat voi hinh anh. 6, Nhan vat ngudi vo nhat da gép phn thé hién gia tri hign thuc va gia tri nhan dao sau sac cia te pham, - Kim Lan da xay dung nhan vat ngudi vo nhat trong mot tinh hudng truyén ddc déo, migu ta ngoai hinh, sir dung ng6n ngir déi thoai va thé’ hién tinh té dién bign tam ly nhan vat... dé bay t6 sw tran trong, nggi ca vé dep cua tinh ngudi va niém hi vong cla cudc séng cla nhing ngudi dan nghéo khé. 3. Trinh bay suy nghi vé stic manh ctia tinh yéu thuong trong cude sng: - Tinh yéu thuong gitip con nguoi biét quan tam, chia sé, gitip do nhiing ngudi xung quanh minh Con ngudi sé khong phai sGng c6 don, lanh Wo gitta cue didi. - Ngudi traoyéu thong va ngudi nhan yéu thurong déu cé duge niém vui va hanh phtic, dugc sng cé yi nghia hon. - Tinh yéu thuong cé sttc manh ky digu, c6 thé cam héa, thanh Igc tam hén con ngudi, hung thién va tao nén mét cudc sdng tét dep hon. - C6 tinh yéu thong, con ngudi sé cé dong Ie dé vuot qua nhiing khé khan thir thach trong cude sng, ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 7DE SO 05. THPT CHUYEN THAI NGUYEN LAN 1 Ban vé die diém cdi “tdi” trong bai tho “Séng” ciia Xuan Quynh, c6 ¥ kién cho rang: Dé la cdi t6i giéw Khdt vong song, khat vong yéu chan thanh, manh ligt. Lai o6 ¥ kién khang dink: Bai tho da thé’hign m6t cdi t6i nhay cim, day ditt vé gidi han ciia tinh yéu va sy hieu han cita kip ngudi. Tir cam nhan vé cdi “t6i” trong bai tho, anh/chi hay binh luan nhimg y kién trén. 1. Vai nét vé tac gid, tac phim: - Xuan Quynh 1a mét trong nhimg guong mat tiéu bigu ciia thé hé céc nha tho tré thoi chdng Mi. Tho Xuan Quynh la tigng long cia mot tam hén phy né nhiéu tréc dn, vita hn nhién tuoi tin vira chan. thanh, dim thm va ludn da diét trong khét vong vé hanh phic doi thudng, “Séng” la bai tho tinh dc sdc duoc Xun Quynh séng tac nhan chuyén di thyc té v8 ving bién Diém Dién. Bai tho thé hién vé dep tam hon cuia ngudi phy nit trong tinh yéu qua hinh tuong song: tinh yéu thiét tha, nding nan, day khét vong va sit son chung thuy, vugtén moi gidi han ctia doi ngudi nhung cling chat chita nhigu day ditt, lo du. Cam nhén vé cdi toi trong bai “Séng”: 2.1 Giai thich y kién: - “Cai toi” 1a ban nga, 1a tam trang, cdm xe, 18 thé gidi tam hon riéng ciia nha tho trude hign thye khéch quan. Qua “c4i t6i”, ta c6 thé'thdy duge nhiing suy nghi, thai dd, tu tudng... cua nha tho trude cude di “Khat vong sing, khat vongyyéu chan thanh manh ligt”: 1a nhing mong muén, khat khao trong cudc sng va tinh yéu duge day lén dén cao a9, ndng nan - biéu hién cia mot con ngudi tré trung, say mé, day site sng “Cai toi nhay cam, day ditt vé gidi han cua tinh yéu va su hiu han cia kiép ngudi”: la cai i tinh té trong cam nhan, giau tran tro suy tu khi nhén ra su ngan ngui cia tinh yéu va sy mong manh cua doi ngudi => Cé hai y kién trén déu diing va bé sung cho nhau, hoan thién y nghia khdi quat: thoXuan Quynh tigu bidu cho tigng néi tam tu, tinh cam cua gidi minh. 2.2 Cam nh§n vé cai tdi trong bai “Séng” a. Ci t6i e6 khat vong séng, khat vong yéu chan thanh manh ligt: - CAi t6i khat vong duge séng ding véi cd tinh cua minh, duge thé hiéu va duge yéu thuong nén ‘Thich Van Hoc - thichvanhoe.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 8da dén than vao hanh trinh gian truan tim kiém hanh phic: "S6ng khOng hiéu ndi minh/ Séng, tim ra tan be" Ai tdi con khat vong khém phé ban chat, ngudn gc ciia tinh yéu, dé ri nhan ra ring tinh yéu 1a bi in, thiéng liéng va khdng thé nao Ii gidi duge “Em cing khéng biét nita/ Khi nao ta yéu nhau” - Cai ti mang ndi nhé ndng nan da diét, ndi nhé ay vuot qua moi khoang céch khéng gian, moi gidi han thoi gian, khGng chi t6n tai trong ¥ thtte ma cOn len Idi ca ao trong tim thir, xam nhap ca vao nhing gige mo: "Long em nhé dén anh/ Ca trong mo con thite/ Dau xudi vé phuong Bac/ Diu nguge vé phuong Nam/ Noi nao em cing nghi/ Huéng vé anh mot phuong" - Cai tdi khat vong va tin twéng tinh yéu chung thuy sé vugt qua nhiing bign déng cua cudc séng, nhimg thing trim cita cude doi dé dén duge bén bo hanh phic: “Cugc adi tuy dai thé Nam thang van di qua/ Nhu bién kia dau rOng/ May van bay vé xa”. Dé ciing chinh 1a mét nét dep cia cdi t6i tréé tinh hay chinh nha tho. b. Cai tdi mhay cam day ditt v8 gidi han cia tinh yéu va sy hitu han cua kiép ngudi: - Bang sw chiém nghiém cia mét trai tim da cam va sy timg trai, nha tho da sém nhén ra nghich ly: doi ngudi la ng’n ngui so véi thoi gian v6 thuy v6 chung; khat vong tinh yéu la khén ciing ma kiép sdng cua mdi ngudi 1a hu han. - Cai téi tim cach hod giai nghich ly va ndi day dist ay bang khat vong hod than vao song, hoa nhap vao bién Idn tinh yéu dé mai mai duoc yéu thuong va dang hin, dé tinh yéu vugt qua sw hiv han cua phan ngudi: "Lam sao duge tan ra/ Thanh trim con séng nho/ Gitta bién lén tinh yéu/ Dé ngan nam con vo" c. Nghé thudt thé hign: - Cai t6i trong “Séng” dugc thé hién bang thé tho ngii ngén véi nhip tho linh hoat, giong diéu chan thanh, da diét, riéng khé 5 la khé duy nhat trong bai gdm 6 cau tho, nhur mét sur phd cach dé thé hign mot trai tim yéu tha thiét, ndng nan. - Ng6n ngit binh dj véi tha: phép nhan hod, din dy, céc c§p tir tuong phan, déi lap, cde digp tir; cap hinh turong sng va em vira sng di, vira b6 sung hoa quyén vio nhau cing dién ta vé dep tam hn ctia cdi t6i thi si. 3. Binh lugn, danh gid hai ¥ kién: - Haiy kién trén déu ding, ca hai dé cp dén nhiing dc diém khac nhau cia cai toi Xuan Quynh trong bai tho Séng. Y kién thir nhat nhat manh dén khat vong sdng, khat vong yéu, ¥ kidn thir hai ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 9Khang dinh sy nhay cm, ndi day ditt cita cdi tdi ve gidi han tinh yéu va sir hétu han cia kiép ngudi. - Hai y kin tuy khéc nhau nhung khéng déi lap ma bé sung cho nhau, hgp thanh sy nhin nhan. toan dign vé cai t6i cia thi si; gitip ngudi doc cé cai nhin sau sic va thu déo hon vé vé dep cua tam hn ngudi phy né trong tinh yéu, DE SO 06. CHUYEN HOANG VAN THU HOA BiNH LAN 1 C6 ¥ kign cho rang “Qua bai tho Tay Tién, nha tho Quang Diing da vé nén mot buc tranh dep ve nuii ring Tay Bac” Lai o6 ¥ kién cho ring ” Thanh cng lén nhat cita Quang Diing 6 bai tho Tay Tign la khdc hoa vé dep bi trang cua nhimg ngudi linh Viét Nam thoi chong Phap.” Bang hiéu biét cia anh( chi) vé bai tho "Tay Tién”, hay binh luén nhiing ¥ kién trén? 1 VAI NET VE TAC GIA, TAC PHAM - Quang Diing 1a m6t nghé si da tai: lam tho, viét vin, vé tranh, soan nhac. Nhung Quang Ding duge biét dén nhiéu 1a mét nha tho. Tho Quang Dang hdn hau, phéng khoang, dam chat lang man va tai hoa. Ong 1a mot trong nhiing cay bit tiéu biéu ciia tho ca khang chién chéng Phap. - Tay Tigh 1a mét bai tho xuat sic, c6 thé xem 1 mot kiét tac cua Quang Diing, xuat hién ngay trong thdi gian dau cua cudc khang chién chéng thyc dan Phap. Bai tho da khac hoa thanh cng hinh tung ngudi linh Tay Tién trén nén canh nui ring mién Tay hiing vi, dit déi. 2. GIAITHICH Y KIEN - VY kién thir nhdt: Nha tho Quang Diing da vé nén mot biic tranh thién dep vé nui rig Tay Bac. Bang ngdi but giau chat tho, chat nhac, Quang Diing da dung lén bite tranh thién nhién hing vi, dir gi ma cing tho mong, nén tho. - Y kién thir hai: + "Bi" la dau bubn, bi ai +"Trng” 1 khoe khodn, manh mé. “Bi trang” 1a néi dén ndi bun, dau do gian khé, bénh tat, mat mat, hi sinh nhung khéng hé cé than van, khé luy. Vé dep bi trang cia ngudi linh Tay Tign thé hign 6 sy hao hung, manh liét; ¥ chi chién dau quén minh, tam hn hao hoa, lang man . .. gitta bao gian khé - hi sinh. Ho “bi” ma khong “Iuy”, budn dau ma hing trang, mat mat, hi sinh ma van lac quan... 3. CHUNG MINH- BINH LUAN Y KIEN ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ su fam va bién soan tai ligu Ngir Van 10Hai y kién khdc nhau nhung khong déi kp ma bé sung cho nhau, hop thanh mot cdi nhin khai quat vé “Tay Tién”. Tir bai tho “ Tay Tién”, thi sinh cé thé cam nhan va lam sang. t0 mOt céch linh hoat voi nhiing cach thé hign cam nhan khée nhau. Dui day 1a nhiing ¥- tham khao: a-¥ kién thir nhat: Thién nhién mién Tay - Mot Tay Bac hing vi, dir dgi, khdc nghiét: + Dia hinh doi nti hiém tr6, that sy 1a mot thach thtie véi con ngudi "Sai Khao sweong lap doin quéin msi” “Doe len Kitic Khuyju, de thio thio Heo luit cin may sting ngiti troi Negin tude len cao, ngin tude xudig” + Thién nhién hing vi, bi hiém, chia dung nhiéu hiém nguy: "Chibu chiéu oai linh thé glim thét Dém dém Mung Hich cop tréu nguii” => But phép ta thyc cing thim thim” si dung lién tigp cde tir [ay tuong hinh "khic khuyu “heo hut’, cdc thanh tréc da gép phn tai hién thanh eéng vé dep hoang so, hing vi cita nui rimg Tay Bac. - Mét Tay Bac tho m6ng, trit tinh, duyén dang, nén tho: “hi ai Pha Luéng mua xa khoi" “Neue di Chau Méc chiéu suong dy C6 nhé hién law néo ben bo Cé nhé ding nguii trén dge msc Tréi dong meéc li, hoa dong diea”” Canh dep nhu mong lai nhu tranh, chi vai nét chim pha ma tinh té, t&i hoa, Quang Diing khong ta ma chi goi, canh thién nhién hoang so khéng phai la v6 tri v6 gide ma phang phat trong gid, trong cay nhw cé linh hon con ngwoi:” C6 thay hon lau néo bén by”. Bon cau tho lam hién lén bite tranh thay. mac nhung lai khang tinh tai ma sdng dong, thiéng liéng. Ding nhu gido su Tran Dinh Su da nhan xét: Doc doan tho nay, ta nhu lac vao mot thé gidi ctia edi dep, cita cOi mo, ci nhac’ Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tam va bién soan tai ligu Nga Van u- Tiéu két: Bai tho khac hoa thanh cong thién nhién mién Tay qua ndi nhé cia Quang Ding voi ngoi bit vira hign thue vira Ling man. Tir vige sir dung thit phap phong dai va d6i lap két hop véi ngon. ngit gidu chat tao hinh, nha tho da tao nén mét thién nhién Tay Bac vira hoang vu bi hiém Iai vira tho mong 4m ap. b Y kién thir hai: 6 dep bi trang cla ngudi linh Tay Tién - Hinh tuong ngudi link Tay Tién mang vé dep hao hiing, lam ligt - c6 bong dang cia tring si xua nhung ciing rat thoi dai, rit méi me: + Quang Daing khong he che du sur gian kh, khé khan trén nhiing chang dudng hanh quan, nhing, cn bénh hiém ngheo va ca nhiing hi sinh mat mét cla ngudi linh. Anh ban dai ditu khong bude nita Guc lin sting mit b6 quén doit Tiiy Tigh doan binh khing moc tbc Quén xanh miu lé die oni hit Rai rac bién cwong mid vién xtc +Trong gian khé, mat mat, dau thuong, ho van ludn gidt nét tré trung, hao hoa, lang man cua nhiing chang trai Ha thanh "Dém mo Ha Noi dang kiéu thom’ + Nhiing cu tho khang dink manh mé khi phach cua tuéi tré. Ngudi linh Tay Tién khong chi ty nguyén chap nhan ma cbn vuot lén cdi chét, sin sang hign dang ca tudi thanh xudn cho Té quéc"Chién trudng di chang tide di Xanh’, D6 la ding khi tinh thn va hanh déng cao dep. Tu thé ra tran, ly tuong én dug hao hing ma bi trang, + Ho luén gift tron Idi thé chung thy véi céch mang, véi Tay Tién: “Ai lén Tay Tién mita xuan dy Hin vé Sim Nita ching vé xudi" - Nghé thudt: Hinh tuong ngudi linh Tay Tign duge miéu ta bang su két hop hai hda, didu luyén gitta cam hig lang man va tinh than bi trang, Trong bai tho, Quang Diing da dung lén bite trong dai ngudi linh cach mang vira chan thye vita c6 sire khdi quat, tiéu biéu cho ve dep, sire manh ciia dan tc ta trong thai ky dau chéng thye dan Phép. Dé 1a bite tung dai dugc két tinh tir 2m huéng bi trang cia cudc khang chign, dugc khdc tac bang ca tinh yéu cua Quang Dang déi voi nhiing ngudi ding d6i, doi Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tam va bién soan tai ligu Ngi Van 12v6i dat nude minh. 4 DANH GIA: - Hai y kién bé sung khai quat cho nhau lam nén ve dep cita bai tho Tay Tién - Khang dinh vé dep cia hon tho va tai tho Quang Diing cing nhur stic sng bén bi cita bai tho qua cdc thai dai. DE SO 07. CHUYEN NGUYEN HUE HA NOI LAN Vé tac phim Tuyén ngén déc lap cia Hé Chi Minh ( sch Ngir van 12) c6 ¥ kién cho ring “ Dé IA mét tac phdm cé gia tri lich sir to lon”. Y kién khac thi khang dinh: ” Dé 1a mét ang van chinh luan mau. myc” Ti cm nan cua minh vé tac pham, anh (chi) hay binh luan ¥ kign trén? 1. VALNET VE TAC GIA, TAC PHAM = H6 Chi Minh (1890 — 1969) la m@t tac gia lén cua nén van hoc dan tc Viet Nam. Nguoi viét thanh cOng trén nhigu thé loai van chinh ludn, truyén ky, tho ca va 6 thé loi nao cing cé nhiing téc pham xudat sic mau myc. - Othé loai van chinh luan, H Chi Minh da ching to minh la mét cay but xudt sic mau mye ma dan chting hing hén 1a tac pham “Tuyén ngon déc lap” 1945. “Tuyén ngon doc lap” 1a mot ang van chinh lun vita c6 gid tri php Ii, gid tri lich st, gia tri nhan van va gid tri nghé thuat cao, “Tuyén ngon déc lap” khéng chi la mét van kién lich str vo gid ma cdn 1a mot tac phim van hoe vo gis. 2. GIAITHICH ¥ KIEN - Ykign thir nhat ndi dénphuong dién noi dung cua tac phaim. Ra dai trong mot hoan canh lich su dic biét, viét v8 nhang su kign trong dai ctia dan tc, “Tuyén ngén dc lap” 1a mot vn kign lich str c6 gid tri to lén. - Ykién thithai: nhin nhan tir phuong dién nghé thuat ciia tac pham."Tuyén ngén doc lap" la ang, van chinh ludn hao hig, mau myc; tran day tam huyét, khét vong chay bong vé déc lap, ty do ctia Chu tich H@ Chi Minh va ca dan t6c. Bing lap luan chat ch, li 18 sdc sdo, dan chimg thuyét phuc, giong van hig hén, danh thép, Hé Chi Minh da lam rung dng hang triéu trai tim yéu nude Viét Nam. 3. CHUNG MINH - BINH LUAN Y KIEN a Tuyén ngén dc lap “ La mot tac phim 6 gid tr lich str to ln”: ‘Thich Van Hoc - thichvanhoe.com - suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 13- gay 2-9-1945, chit tich Ho Chi Minh doc ban Tuyén ng6n Déc lap truée hang chuc van dong bao tai quang trudng Ba Dinh,Ha N6i. Tuyén ngén Doc lap 1a mét van kign lich str duic két nguyén vong sau xa cia dan téc Viet Nam vé quyén déc lap, tu do, cing la két qua tat yéu cua qué trinh dau tranh gan mot trim nam ciia dan t6c ta dé'c6 quyén thiéng liéng a6. - Ban Tuyén ngén da tuyén bé chéim ditt ché dé thuc dan, phong kién 6 Viet Nam va. mé ra mot ki nguyén méi cho dan téc ta: ki nguyén ddc lap ty do, ki nguyén nhan dan lam chi dat nue. + Ban tuyén ngOn khang dinh nhan dan ta da dau tranh gianh doc lap, tur do ter tay Nhat ehér khong, phai tir tay Phap va da anh diing thyc hién hai cuéc cach mang dan tc, dan-chu dé thanh lap nude Vigt Nam Dan chit Cong hoa. + Ban tuyén ngén con tuyén bé thoat ly quan hé thye dan véi Phap, x6a bo moi dac quyén, dic loi cua Phap trén dat nude Vist Nam “ 64 thé cho nén, ching (6i thoat ly han... x6a bé hét... x6a be tat trén dat née Viét Nam’ + Tuyén bé vé quyén duge dic lap ciia dan te, vé su that [a nude Viel Nam da gianh duge déc lap “ Nude Viét nam... déc lap,"khng dinh ¥ chi kién quyét bao vé quyén tyr do, dc lap ciia toan dan toc VN “Toan thé ... dc lap ay” - Mat khdc, véi ndi dung khdi quat sau sac, trang trong cling tm véc cua tur tuéng, fam van hoa I6n, ban Tuyén ngén ra dai da khang dinh dugc vi thé binh dang, l4p trudng chinh nghia cha dan tc Vigt Nam trén trudng quéc té, vita mang ¥ nghia nhan dao clia nhan loai trong thé ki XX. Dong thoi, d§p tan lun digu xéo tr4 cha bon thyc dan Php, vach tran da tam quay tro lai xim luge cling ban chat tan bao cia ching trudc du luan quéc t"Ngay 9 thang 3 ndm nay...chiing da ban nuéc ta hai fan cho Nhat" b Tuyénngén doc lap “ La mot ang van chinh luan mau muc’: * Tuyén ngén Déc lap c6 hé théng lap ludn chat ché, véi nhimg ly lé sic bén, nhiing bing ching, thuyét phuc. - Ban Tuyén ngén da khang dinh quyén Igi chinh dang cia dan t6c ta - quyén tu do, binh dang, quyén muu cau hanh phuc, trén co s6: +Co sé phép ly: dya vao ban Tuyén ngén Déc lap nim 1776 ciia nude Mi va ban Tuyén ng6n Nhan quyén va Dan quyén cia Cach mang Phap nim 1791. Lay "gay Ong dap lung dng", Hé Chi Minh da ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 14dua ra "nhiing Ié phai khong ai chdi cai duge” mot cach khéo Io. Ding thoi, diéu dé con cé ngu y dat ngang hang 3 cudc céch mang, 3 ban Tuyén ngn, 3 nén dc lap. Céch néi dy vira kién quy t, vira sing tao. +Co 6 thye tign: D6 la dan t6e Viét Nam da phai trai qua cud dau tranh v6 cling gian khé dé gianh, Iai doc lap tir tay Nhat "Khi Nhat dau hang Ding minh nude Viét Nam Dan chti Cong hoa’ => Nhu vay, quyén ty do, binh ding, quyén muu cau hanh phtic la quyén lgi chin dang va bit kha xm pham ciia dan toc Vigt Nam. - Vach tran am muru, ti 4c va nhéng luan digu xao tré cua thye dan Phap: +V@ chinh tri: chting tude doat quyén ty do ciia dan ta, diing chinh sdch chia dé tri, chinh sch ngu dan, dan 4p dm mau cdc cugc khoi nghia ca ta, lam suy nhuge gidng ndi.. + Vé kinh béc l6t dan ta tan té, déc quyén in gidy bac, dat ra nhiing thtf thué v6 I. + Hai lan ban nudc ta cho Nhat => Bing nhiing dan chting cy thé, chinh xdc, day dui cdc mat, Nguoi da ching minh cho toan thé gidi thay nhing gi Phdp da lam trén dat nude Viet Nam 14 hoan toan trai véi ld vo "ty do, binh ding, bac di" ma ching vn réu rao true dur ludn quée té. = Téng két cuge cdch mang ctia dan tdc, tir dé khang dinh déc lap va chit quyén va quyét tim gitr vimg thanh qua cach mang cita dan téc ra bang nhimg lap luan logic, xac dang: " Gi thé cho nén", "Vi nhiing 18 trén" * Giong van hiing hin, danh thép nhung van thm duom cht trit tinh nén giau stic thuyét phuc. - Léi van trong "Tuyén ngén Déc lap” c6 lute vang lén chdc nich khi téc gia trich dan nhimng ban tuyén ng6n cua nude MY, Phdp; vira danh thép vira dau don, cim gian khi ké tdi giéc Phap; sung sung, ty hao véi/stic manh quat khoi nghia ctia nhan dan khi dtmg lén danh dudi phat xit Nhat, gianh, lay chinh quyén; quyét tam sat dé khi néi vé su bao vé quyén tu do va dc lap ctia dan toc. -Trong van ban, da cé sy két hop kha nhuln nhuyén gidia li va tinh. Nho dé, Tuyén ngén Doc lap co mot giong diéu riéng, ma 4m hudng chinh van la hing trang, tu hao. * Ngén ngit linh hoat, chinh xéc, tinh t@ Sy diéu luyén vé ngén nga thé hién 6 nhiéu mat, chit yeu 1a - Cau vin uyén chuyén, sinh dong, theo nhip cua giong digu ban Tuyén ngon Doc lap; cé nhiing c4u don, nhung phn Ién la cau phitc, nhiéu ménh dé, - Sir dung hang loat cau tric tring digp. Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tam va bién soan tai ligu Nga Van 15+ Tring diép vé tir, ngét: “Dan ta... Dan ta... Chuing tdi... Chiing tdi... Mét dan toc... Mot dan téc...” + Triing diép vé cau: “Ching thu hanh... di man”; “Ching lap ba chéd6... doan_ két"; “Ching lap ra nha tir”; “Chiing rang bude...” + Triing digp vé ndi dung theo chiéu hudng tang tién 6 nhieu cap do: “Tir d6 dan ta chju hai fang xing xich: Php va Nhat Tir dé dan ta cang cue khd, nghdo nan...” - Hinh anh: thang tay chém giét; tm cdc cude khoi nghia ... bé mau; béc lot dén xuong tuy; nude ta xo xdc, tiéu diéu; ngdc dau lén; quy gi dau hang... gay én tuong manh véi ngudi doc, 4 Danh gia chung: - Haiy kin khong hé d6i lap nhau ma bé sung, khang dinh cho nhau, g6p phan hoan thign nhing, gid tri cho tac pha. - Th@hign déng gdp lan lao cua ngudi cim but. DE SO 08. CHUYEN DAI HQC SU PHAM LAN 2 ” Day la but ki déti nhét va tam huyét nhat cita t6i vé Hue! T6i da mang ca tim huyét v6 lén mét dong sng y nhue n6 vén cd. Dong séng ctia van héa, lich ste, huyén thoai”. Anh (chi) hay phan tich hinh tuong song Huong trong tity bitt “Ai da dat tén cho dong séng?” cua Hoang Phu Ngoc Tudng dé chting minh tic gia da hién thyc héa thanh cng ¥ dé nghé thuat tren? 1 Vai nét v8 tac gid, tac phim - Hoang Phi: Ngoc Tudng 18 mét trong nhiing cay but ki tiéu bidu cia van hoc Viét Nam hién dai. VGi thé loai ki, Hoang Phit Ngoc'Twong thé hién trén ting trang van vén kién thitc uyén bac va céch viét tai hoa. “Ai da dat tén chodong song?” la tac pham tiéu biéu cho phong cach ki cla Hoang Phu Ngoc Tudng, Tac phim ca nggi vé dep ciia song Huong, thién nhién va con ngudi xtr Hué véi nhimg trang van “vira gidu chat tri tué, vita gidu chat tho, noi dung théng tin vé van héa lich str rat phong phi” 2 Gidi thich y kién - Lai phat biéu la nhang chia sé cua nha van vé mot trong nhiing buit ky tam huyét nhat cita éng. Qua dé, ta hiéu y dé nghé thuat cua Hoang Phii Ngoc turdng trong tac pham nay. Tiry biit “Ai da dat tén cho dong s6ng” da thuc hién héa thanh cng ¥ do ay. = Trong tiiy but, nha van da “ve nén mot dong song y nhu né vén c6” nghia la kham phd vé dep ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 16tir géc dé ty nhién. Khong nhiing thé song Huong cdn la "ding sng ciia vin héa, lich siz, huyén thoai”. 3 Phan tich, ching minh: Sng Huong durgc kham pha tir g6c d6 tyr nhién: - Othuong ngudn, song Huong ging nhu mdt ban trudng ca cita ritng gia vi nhiing tiét tau da dang khi thi “rm rd, manh ligt”, lic lai“ dju dang, dim say”. “ Gitra long Trudng Son, song Huong, da sGng mot nixa cude di... nhur mét ¢6 gai Digan phéng khoang va man dai” - Ra khdi rimg, “ song Huong nhanh chéng mang mot vé dep diu dang va tri tué’, ching khéc nao ngudi con gai dep ” nam ngi mo mang gitta canh ddng chau héa day hoa dai” Hanh trinh vé thanh phé cia sng Huong that dai, nhigu khiic quanh, nga ré. Vé dep ciia song duge miéu ta nhu mot bite tranh day mau sic“ s6m xanh, trua vang, chiéu tim” ~ Doan miéu ta song Huong khi chay vao ling thanh phé thre sw la mét doan tuyét bitt. Véi cam tinh té'va m6t ngdi but tai hoa, dng da miéu tA con s6ng nhurmét my nhan, mdt tinh nhan, Dudng cong lam cho con séng mém han di ” nhu mét tiéng ving khéng néi ra ciia tinh yéu", digu chay king 1g cua né 1a” digu Slow tinh cam danh riéng cho Hué”. Khi song Huong dot ng6t adi dong dé gap lai thanh phé, nha vin goi né “1a ndi van vuong, cd mot chut Hing lo kin do cua tinh yeu” Séng Huong duoc khdm pha tir vé dep huyén thoai: 1 mt ” dong séng cua van héa,lich siz, huyén thoai” ~”" S6ng Huong da séng nhiing thé ki vinh quang, vdi nhiém vy lich str cua né” . Bang mét 1di diém sir vira ngau hung, viva tai hoadam mau sac tiry but, téc gia da chi ra sy song hanh ciia song Huong, v6i lich sir thanh phé Hué néi riéng va dan tc Viét Nam néi chung. Song Huong “1a dong séng cia thoi gian ngan vang, céia'su thi viét gidia mau c6 xanh bide” “ Cé mot dong thica v8 song Huong”, dong sing ay khéng bao gid ty 1p lai minh. Téc gia thién tiyy but da tng két mot cach ngan gon va phong ting nhimg vé dep khac nhau ciia song Huong qua “ cdi nhin tinh té cua Tan Da”: trong,“ khi phach ctia Cao Ba Quét” va qua tho Ba Huyén Thanh Quan, Té Hau, Nguyén Du. = Trong tinh yéu va cim nhan rat riéng ciia Hoang Phit Ngoc Tudng, song Huong con 1a “ mot ngudi thi nd danh dan hic dém khuya” ; nha vin khang dinh “ todn bO nién dm nhac ¢6 dién Hud da dugc sinh thanh trén mat nud cua dong sng nay” Nhu vay, song Huong a coi nguén cam huing cho tho va nhac. ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 17- C6 rét nhiéu huyén thoai vé song Huong nhung Hoang Phi Ngoc Tuong dai chia sé dng tam dae nhat vi huyén thoai ké rang: ngudi dan hai bo song Huong da nau nude cia tram loai hoa 46 xuding dong s6ng cho lan nude thom tho mai. Mot huyén thoai that dep, that lung linnh, dim chait lang, many... 4, Danh gid - Song Huong vén da dep lai cang dep hon khi né duge cim nh§n boi mot cdi ti uyén bac, tinh 8, thi hoa. Thién ty bit cd mach van phong ting day ngdu hing, dim chat trir tinh, Tri tuong tuong, phong phi, kha nang lién tuong giau cd cia téc gid khign cho con sng hién lén y6i nhiing vé dep da dang, phong phii day bién héa théng qua nhimg so sdnh, lién tuéng, vi von séng tao, bat ngi... Tac pham thuc sy 1a mot huyn thoai vé mét dong séng - mot huyén thoai duge viet nén boi tinh yéu, su am hiéu vé Hué va mot ngdi butt tai hoa hiém 6, - Aida tén cho dng sng” 1a mOt trong nhiing tity buhay nhat, in dm dau an phong cach Hoang Phii Ngoc Tuong. DE SO 09. THPT CHUYEN, HUNG YEN LAN 1 Doc truyén ngin ” Vo nhat”, nhan xét vé nha van Kim Lan, c6 y kién cho ring: ” Ong 1a cay but cd biét tai miéu ta tam Ii nhan vat”, ¥ kién khac lai nhdn manh ” Ong 1a nha van cé tém long nhan dao sau sic’ Anh/el hay binh lun va lam sdng to céc y kién trén thong qua viée phan tich tam trang nhan vat ba cu Ta? 1. VAINET VE TAC GIA, TAC PHAM, VAN DE CAN NGHI LUAN: - Kim Lan Ja nha van viét rat it nhung rat thanh cong 6 linh vuc truyén ngan. Ong duge coi la nha van “mét long di v8 véi dat, véi ngudi, véi thulin hu nguyén thy cla cudc s6ng néng thon” (Nguyén Hong). = Tiéu biéu cho sy thanh céng linh vyc truyén ngan ciia ng la téc phdm “Vo nhat” — in trong tap "Con ché xu xi" Truyén 1a bai ca vé tinh ngudi, vé long lac quan va niém khat séng manh liét cla nhiing con ngudi sdng trong tan cing cita di khé. - Gidi thiéu van dé can nghi luan: Bang t&m long va tai nang, Kim Lan da khac hoa dam nét va cam déng din bign tam trang day phite tap va ndi long cha ba cy Te va thé hién tam long nhan dao ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 18cia minh vi nhing kiép ngudi nghéo khé. 2. GIAITHICH Y KIEN: kign thir nhat: “Ong 1a cay but c6 biét tai miéu ta tam Ii” Miéu ta tam li” 1a kham phé, di sau vao ting ngo ngach, thé hign nhiing chuyén_biéh tinh té trong tm trang nhan vat. ¥ kign nay danh gia tdi nang nghé thuat cia Kim Lan. Y kién thi hai. “Ong la ngudi cé tim long nhan dao” ” Nhan dao” 1a long thuong ngudi. Tam long nhan dao dugc bidu hign 6 cdc phuong dién sau: + Dong cm, xot thurong trude s6 phan bi kich cua con ngudi. +B cao, tran trong, nggi ca con ngudi +Lén dn, phé phan nhiing thé'luc cha dap lén con ngudi. + Khing dinh khét vong, uéc mo cia con nguoi vé quyén sng, quyén hanh phiic,... 3. CHUNG MINH- BINH LUAN Y KIEN: Hai y kién khéc nhau nhung khéng d6i lap ma bé sung cho nhau, hop thanh m6t cdi nhin khai quat vé nha vn Kim Lan. Tir nhan vat ba cu Tif, thi sinh o6 thé cm nh§n va 1am sang t6 mt cach linh hoat v6i nhiing céch thé hign cam nhan khéc nhau. Dui day 1a nhiing ¥ tham khao: a ¥ kién thir nhat: Ong la cay but cd biét tai miéu ta tam Ii (2,0 diém) (Phan tich dién bién tam trang nhan vat) - Hoan canh nay sinh tam trang: gitta nhiing ngay d6i, ba cy Ter cing gidng moi ngudi, Kan hoi miéng an va lo lang vi seam anh cia cdi doi thi anh Trang- con trai ba bong nhién nhat duge vg. - Dién bign tam trang: +Khi tro vé nha, nhin thaly ngudi dan ba la xudt hién trong ngéi nha ciia minh, nét tam Hi dau tién cla ba cu Tila thai dé hét sic ngac nhién, ba khOng tin 6 mt minh. + Sau khi nghe Trang xdc nhan dé la ngudi vo nhit cia Trang, nguoi me nghéo hiéu ra bao co sur vita ai oan, vita xét thuong cho sé kiép dita con minh; bao néi niém tam tu ng6n ngang trao dang ging xé trong ba. Long ba tra dang néi titi phan va ca sy lo lang; ba lo cho con bang ndi lo cua ngudi me nghéo timg trai da biét thé nao la déi khat. Bdi vay néi lo cang tro nén dén dau dén quan that, don lai thanh nhiing giot nude mat titi hon. + Khi nhin ngudi con dau, long ngudi me nghéo khong khoi xot thuong cho canh ng@ ciia chi. Ba ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 19higu va khéng chiit coi thudng, khinh ré ma danh cho ngudi vo nhit cia Trang swe dng cim, xét thuong, ba cur xir diu dang, an can va triu mén d6i véi chi: “Tho thi cae con da phai duyén phai kip v6i nhau, u cing ming long””Con ngbi xudng day, ngdi xudng day cho do méi chan” + Mo long don nhan ngwoi con dau, tam trang cua ba chuyén sang niém vui va hi vong. Ba an ti, dong vién con cfing chinh 1a déng vién minh bing mot niém tin rat chan that “Ai giau ba ho, ai khé ba doi” + Hanh phtic cita dtta con khign ngudi me 6 nhiéu déi thay khéc la, nhanh nhen hon, “tuoi tinh khac thudng, cai mat bung beo, u am cia ba rang ré han lén” . Ba c6 ging bang tam long ngudi me dé bir dp dé 1am mit di céi phn tui sau, dé hanh phite cia con thém phn tron-ven, + Trong bia com ba ndi toan chuyén vui, toan chuyén sung sudng vé sau, nhung niém vui cita ba Khéng tron ven bai khdng khi cing thing vi cai ddi va sy bite béi, ngdt ngat boi tigng trong thie thué din dap. - Nghé thuat miéu ta tm inhan vat: + Dién ta tam li nhan vat tinh té, théng qua hanh déng, ctr chi, nét mat, ngén ngér gian di, dé hiéu, phi hop véi nhan vit... + Véi kha n&ng di sau vao dién bién tim liinhan vat, dién ta that xtic dng tam trang nhan vat, nha van gitip ngudi doc hinh dung 3 hon nghich enh éo le cia ngudi lao dng trong nan doi. bY kién thts hai: Ong la nha van.cé tam long nhan dao sau sic - Nha van da phat hién, chia'sé va cm thong véi nhiing bat hanh, co cue va ndi long cua ngudi me nghéo. Hon ai hét, nha van da nhin thau nhiing x6t xa, bun titi cia ba cu Ter trude canh ng éo le chia con trai "Chao 6i, nguéi ta dung vo ga ching cho con [a hiie trong nha dang an nén lam néi con minh thi", "Nguoi ta c6 gap bude khso khan, déi khé nay, ngudi ta méi lay dén con minh Ma con minh méi c6 vo due" - Ong com phat hién, tran trong, ngoi ca nhiing pham chat t6t dep cia ngudi lao dng. Mac dit bi x6 day dén bude dudng cing, mp mé bén bd vuc cia su sng va c4i chét, nhung nhimg ngudi nong dan vin cuu mang, gitip dé nhau, chia sé cho nhau migng com, manh éo. Hign thuc cude sng cang, den t6i bao nhiéu, nhing phaim chat cua ho lai cang ngbi sang bay nhiéu. ( chit ¥ phan tich canh ba cu Tit chp nhfn cé con dau méi trong lite gia dinh cang dang rat khé khan, khéng biét sding chét lic nao, dé lam ni 16 tinh ngudi cua ho). Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tam va bién soan tai ligu Nga Van 20- Kim Lan cfing thé hign m6t sy tran trong déi véi khdt vong s6ng, khét vong hanh phtic va mai im gia dinh; ludn tin tuéng vao mot tuong lai tuoi séng, tt dep voi nhiing con ngudi cling Kho. Ong nang niu ting mong ude cia ho dau la mong ude nho bé, binh dj dén toi nghiép, dang thuong, *Khi nao 6 tién ta mua ly di ga Nay ngoanh di ngoanh lai cha may ma c6 ngay dan ga cho ma xem" Trong hoan canh khé khan, nhung ba cy Tif va vg ching Trang van luén hung t6i mot cude sng gia dinh dam am, hanh phuic ( can cht ¥ nhimg chi tiét dién ta tam trang ba cy TU, thai d6 chia Trang, vo Trang trong bira &n, réi nha cla , san virdn déu duge quét twéc, thu. don sach sé, gon ghé). Mat cai gi mdi mé, khéc la dang dén v6i mdi thanh vign trong gia dinh ba cy Tit va hé mo trade ho mét tuong lai tuoi sang, 4m 4p hon! 4 DANH GIA CHUNG: - Haiy kién da bé sung khai quat cho nhau lam nén mot hinh twang nhan vat dep dé, 6 site kha quat cao va giau ¥ nghia nhan vai - Qua nhan vat ba cy Te néi riéng va tac phdm "Vo nhat" noi chung, ta con thay 6 Lan mot cay biitc6 tai va mOt trai tim nhan hau, yéu thuong, tran trong con ngudi hét myc. DE SO 10. CHUYEN LE QUi DON LAN 3 Ban vé nghé thuat x4y dung hai chan dung phu né dién hinh trong truyén “Vo nhat” - Kim Lan, 6 y kién cho ring: Chi vg nhat duge khae hoa 6 phuong dién bén ngoai, con ba cu Tit lai hién lén qua nhimg khac hoa néi tam bén trong”. ¥ kién cia ban? I. GIOLTHIEU CHUNG: - Kim Lan 1a m@t trong nhiing nha van tiéu biéu cla van xudi hién dai Viét Nam. Ong thudng viét truyén ngan vé dé tai néng thén va nhing ngudi dan qué. “Vg nhat” la mét trong nhimg tac phdm xuat sic ciia Kim Lan, duge rut tir tap “Con ché xu xi”. Truyén da xay dung thanh cng hai nhan vat phy nd: ba cu Tit va vo nh3t, qua dé boc 16 tur tuong nhan dao sau sac va méi mé ciia nha van, Il, CU THE: GIAI THICH Y KIEN: “Chi vo nhat duge khdc hoa 6 phuong dién bén ngoai”: hinh tuong ngudi vo nhat hién len thong qua céc chi tiét miéu ta ngoai hinh, ctr chi, hanh d6ng, di nd ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 24“Ba cy Tit Iai hign lén qua nhiing khdc hoa ndi tam bén trong”: Tac gia khac hoa nhan vat ba cy Ter chat yéu qua nhiing dién bién tam trang phitc tap, sinh déng. => Hai y kién déu diing, thé hign nét déc dado 6 tig nhan vat, dong thoi cho thay tai nang cua nha van Kim Lan trong viée khac hoa hinh tuong nhan vat. 2. PHAN TICH, CHUNG MINH: a. Chi vo nhat duge khdc hoa 6 phuong dign bén ngoai Gidi thigu chung: Tc gia goi nhan vat cia minh 1a "thi", Iai lich cy thé. Chi ‘ngudi dan ba” hodc "ngudi con dau", khong c6 tén, tudi va iét ring, thi thudng ngoi nht théc roi vai clia kho ho&e ai 6 viée goi thi lam. Cue séng cia thi ciing bap bénh, khdin khé trude tham hoa déi. Chinh nhimg diéu 6, khién nhan vat cang c6 sttc Khdi quét. "Thi" dai dién cho biét bao ngudi phy nit cling roi vao cinh ng6 dang thong, thé tham, than phan bi ré ring nhur cong rom, cong réc. Ngoai hinh: “Ci nén rach tan nghiéng nghiéng che ntra mat...” - "Cai nguc gay lép" “Hom nay thi rach qué, 40 quan ta toi nhu té dia, thi gay sop han di, trén cdi guong mat lusi cay xm xit chi con thay 2 con mat...” -> Cai déi, cai nghéo da in hin trén hinh hai cita thi, khién thj cing tré nén xu xi, tiéu tuy. Cur chi, hanh dong: * Truc khi vé lim vo Tring: - Lan dau gap Tring, gira ic dang nhan rdi, nghe cu hoi budng ra cia Trang, nhiingloi tréu gheo cia ban bé va ciing vi ddi qué ma chj da “lon ton chay lai day xe” cho Trang ~ m6t ngudi dan éng Khéng hé quen biét, rdi”1iée mat cui tit” dé tao thién cam voi Trang. = Lan thifhhai gap lai Trang chj chit dng trach méc “diéu, ngudi thé’ ma diéu” Nhaing Idi thoai tiép theo dé da l4i nhimg chuyén khéng dau vao myc dich thiét than cua ngudi phy nit 1a duge = Khi duge Trang moi an thi "hai con mat triing hody cita thj tiie thi sing lén..." - day ding 1a phan xa cua ngudi doi. Roi khong ngai ngan, thi sa xudng, danh mot chap 4 bat banh dic lign, chang trd chuyén gi. An xong, thi lai cim déi dia, quet ngang miéng. - Sau d6, thi theo khéng vé lam vo Trang ma khong cin biét gia canb, tinh tinh cia ‘Thich Van Hoc - thichvanhoc.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 22Trang ra sao. > Miging an trong cai déi quay quat nhiéu khi thiic bach con ngudi, khién ho quén ¥ tit, khong con sidién. Trong hoan canh dé, ban nang sinh ton da lén lust tat ca. Sy déi hat cing durng da bién chi thanh tro trén, téo ton, khéng cdn gitt duge danh dy. * ‘Trén dudng vé nha: - Chu déng bat chuyén, to ra bén lén, nguong ngting, mang yéu Trang "Bé lam day, da m6t minh lai con may u!" -> 6 thi that ra van con dé nié tinh. * Sau khi lam vo Trang: - Chi dim ngdi 6 mép gitdng, cai thé ngoi cho thay su chong chénh trong long thi. - Khi theo Trang vé lam vo, gp ba cu Tit, 1d néi, hanh dOng cia chi déu to ra bén ln, then thing. ~ Sang hdm sau day sém lam dit moi vige nhu mot ngudi vo hién, tan tio, dam danj ion dep nha ctta, quét don san vudn, rat ¥ tw khi “diém nhién" Sn miéng chéo cam man chat trong bia com dau tién 6 nha ching, ~> Sy thay d@i to 1én 6 ngudi vo nhat, khi nit tinh 6 Ve, chi ciing 1 ngudi phy ni dju dang, hién hau nhu bao ngudi phu nit Viét Nam khéc. Dit ban du, thi theo Trang vé cét dé’ cé migng an nhung, vé sau ta thy rd dé khéng phai a tét cd, ma Cn vi long ham séng_manh liét. Cai ngheo, cai d6i, cdi khé o6 thé lam thi tro nén xu xi v8 hinh thite, ¢6 Nic danh mat long tue trong nhung thim sau trong tam hon con nguoi ay van cé nhiing ve dep dang quy. b. Ba cu Tir lai hign lén quanhing khdc hoa néi tam bén trong: Gidi thiéu chung: - La m6t ba lo nghéo, chdng va con gai da mat, ba sng cing anh con trai duy nhét la Trang - mét thanh nién xu xi, 06 phlin ngd nghéch. Gitta thai déi, hai me con ho phai nuong tya vio nhau ma sOng, séngnhi nhiing dong tidn it 61 ma Trang kiém dugc tir vide day xe bd thue. Oi tam nhan vat: - Trude canh Trang c6 vo, ba cy Te hét sire ngd ngang, ngac nhién: +Phap phéng busic theo Tring vao trong nha, sing lai, déc thoai ndi tam hang loat cau hoi. +Ngac nhién dén mite khong tin vao mat minh, phan van, ng6 ngang, khong hiéu r5 moi chuyén... - Khihidu ra moi chuyén thi tam trang ba cy Tit rat phic tap: vui - bun, mimg - tii, thuong lo dan xen: ‘Thich Van Hoc - thichvanhoe.com ~ suu fam va bién soan tai ligu Ngir Van 23+ “cui dau nin Ing” Hiéu ra tinh canh khé khan, éo le ciia con minh, ciia gia dinh minh + Thuong x6t, thau hiéu cho canh ng@ cua ngudi con dau: “Ching may lay nhau hic nay u thuong qua” + Lo lang cho tuong lai cia cac con: “biét rang chiing né ¢6 qua néi con di khat nay khéng”, “ba cu nghen loi...rong rong”... = Vugt lén trén tat cd 1a niém vui, niém hi vong: + Tin tuéng vao triét Ii dan gian gian dj ma sau sdc: “Ai giau ba ho ai khé ba dai”, nghi dén nhing, chuyén tét dep 6 tuong lai. > Ba cy Tif la nhan vat dién hinh vé nhimg ngudi néng dan nghéo khé , song day la ngudi me ting, trai, hiéu biét, nhdn hau, bao dung va lac quan. Qua nhan val, tac gia da mang dén cho ngudi doc thong, digp vé gid tri cia tinh yéu throng con ngudi va tinh thin ham sng manh liét. Il. DANH GIA, TONG KET: - Bang ngdi but tai hoa khi khac hoa nhan vat, nha van Kim Lan da thé hién tam long cam thong véi sé phan cing quan cua ngudi dan trong nan déi va thai d6 tran trong, ngoi ca nhiing phaim chat t6t dep ciia ho. - Tac pham “Vo nhat” xumg dang la truyénngan diac sac viét vé dé tai nong thon trong, van hc hién dai Viét Nam. Thich Van Hoc - thichvanhoc.com - suu tm va bién soan tai ligu Nga Van 24