Professional Documents
Culture Documents
Lte PDF
Lte PDF
a } 2 (chi ¥ g|p nén q > 3), diu bang xay ra khi a = b = 1,q = 3. Do dé p > v,(p) + 2. Két hop voi (3) ta suy ra, p22 vp) > v9(m)(p — 2) Vay q = p — 3 va vs(n) = 1. Dat n = 3k voi k EN*, gedlk, vay tit d8 bai ta sé 66 942)8* +1 Hién nhién 9|8* + 1. Ta chi edn di tim k sao cho k?|8* +1, Véi k = 1 thin = 3, théa man. Véi k > 2, hodn todn twong ty, léy 7 1 we nguyén t6 nhé nhat cita & va s 1A s6 nguyén Khi dé r|8? — 1 hay ) = 1, ged(k,2) = 1. Nhu chong nhé nhat sao cho 8° = 1 (mod r). Ta suy ra s|2 nén s = r(7, diéu nay mau thuan vi 8* + 1 = 2 (mod 7). Vay, cp s6 (n,p) théa man dé bai 1a (1, p), (2,2), (3,3). Vi du 5. (Brazil XII Olympic Revenge 2013) Tim cde 0 ba s6 (p,n,k) nguyén ditong thoa man p la s6 nguyén t6 Fermat vA pr tn=(n+i (5) S6 nguyén t6 Fermat la sd nguyén td cd dang 2” +1 vdi x ty nhién. Loi gidi, Dat a = 2*. Néu n = 1 thi (5) @ p= 2*-1=2° +1. Dod6k=2,a Néu n> 2. Ta goi r IA mot uéc nguyén t6 cita n. Tit phitong trinh ta suy ra p" = 1 (mod n) hay p" = 1 (mod r). Do d6 ged(p,r) = 1. Dat k la s6 nguyen dutong nhé nat théa man p* (mod r). Ta cing ¢6 theo dinh If Fermat nhé thi p™1 = 1 (mod r). Vay ta suy ra klr — 1 va ln. Vi ged(r —1,n) = 1 nén k= 1. Ta 06 r|p— 1 hay r]2*. Vay r = 2 hay 2|n. Ta 06 (5) p"-1=(n +1) [(n4-1)*?-1] Tit phuong trink din dén vp(p" — 1) = v» ((n + 1)" 1) Néu k- 116 thi v2 ((n +1 = 1) = ven) < ve (p? = 1) + x(x) — 1 = 2" — 1), mau thudn. Vay &—1 chin. Ap dung Dinh ly 4 ta 66 v2(p" — 1) = v2 ((n +1) * - 1) un(p? — 1) + v2(n) — 1 = va(n) + va(n-+ 2) + va(k- 1) -1 un(p — 1) + v2(p +1) = a(n +2) + w(k- 1) Néu va(k — 1) > v2(p — 1) thi p— 1k. Do a6 (n +1) =n +1 (mod p) theo dinh If Fermat nhé. Tuy nhién theo (5) thin = (n +1) (mod p) nén n =n +1 (mod p), mau thudn. Vay v(k — 1) < u:{p — 1). Khi 46 theo phuong trinh ta c6 1 < w(p + 1) = (2% + 2) < w(n +2) Do d6 va(n +2) > 2. Ta suy ran =2 (mod 4) 1. Néu p> 5 thi 2* +1>5 non > 2. Do dé p=2 (mod 5). Ap dung n = 2 (mod 4) thi ta suy rap" = 4 (mod 5). Do dé 44+ = (n+ 1)* (mod 5). Vin + 4¢n-+1 (mod 5) nén & #1 (mod 4). Vik Ié nén k =3 (mod 4). Vay 4+n = (n +1)* (mod 5)25 * Néun =0 (mod 5) thi 4 | n(n 4 1)*=3 (mod 5), mau thuan. « Néu n =1 (mod 5) thi 4+n—(n+1)* =2 (mod 5), mau thuan. © Néu n = 2 (mod 5) thi 4 +n — (n+ 1)* =4 (mod 5), mau thuan, © Néu n =3 (mod 5) thi 4+n—(n+1)* =3 (mod 5), mau thudn. ( ) # Néun =4 (mod 5) thi 44+-n—(n +1) (mod 5), mau thuan. Vay vai moi n € NY thi n 44 # (n +1) (mod 5). Ta loai trudng hop p > 5. 2. Néu p= 5 thi a = 2, Khi d6 thi 3 = a(n +2) + v9(k — 1). Vi v(m +2) > 2 non ta suy ra va(n + 2) = 2, vk — 1) = 1. Ta ceding c6 5° +n = (n + 1) © Vein =2thik=3, # Vii n > 3. Goi q IA ude nguyen 16 18 eta n thi [54-9 — 1 = 5? — 1 = 24. Vay 93 nén q = 3. Do dé n = 0 (mod 6). Két hop véi n = 2 (mod 4) ta suy ra 5” = -1 (mod 13) nén n—1 = (n+ 1) (mod 13). Ap dung Dinh ly 1 ta 06 2y(5" 1) =a ((n P21) Sli (¢) =14(k 1) 1 va(n) Vay 3|k — 1. Ta cing c6 & = 3 (mod 4) nen k = 7 (mod 12). Theo dinh lf Fermat nhé ta suy ra (n + 1)* = (n +1)’ = 4(n +1) (mod 13). Nhu vay n-1=-n-1 (mod 13) din dén n = 0 (mod 13), vo If. (vi véi 13m thi 5° = 1 (mod 13), mau thudn do 5" =5 (mod 13)) Vay (p,n, k) = (3, 1,2), (5,2, 3). Vi du . Tim bo ba sé nguyen ditong (a, 6, ) sao cho a +1 = (a +1)* Loi gidi. Goi p 1A mot ude nguyén t6 1é ctia a. Khi dé thi theo Dinh ly 1 ta cé up((a+ 1) —1) = 9a) + upc) > vpla) vp(ay(b— 1) (6) 1. Néu cl tht ta c6 v2 ((a + 1)¢ ~ 1) = v2(a). Do dé = 1, Nut vay thi ta c6 a+1 = (a+1)* 1 suy rac 2. Néu c chan thi va(c) > 1 va 6 > 2. Theo Dinh ly 4 thi v2((a + 1) = 1) = va(a) + va(a + 2) + wn(e) (a) -b (7) © Néu vs(a) = 1 thi ta lun c6 va(c) > v2{a). Ket hop véi (6) ta suy rac > a(b—1) > b, mau thuan vi lic dé thi (a } 1)*> ab 4 1 © Néu vp(a) > 2 thi (7) & w(c) — v(a) - (b - 1). Két hop véi (6) ta dan dén ¢ 2 a(b— 1) > 6, mau thudn Vay phutong trinh c6 nghiom (a,b,c) = (k, 1, 1) véi k Ia s6 nguyon duong thy ¥. Nhan xét. Tiy bai ton trén, ta c6 thém mot sé mé rong sau: Mé rong 1. Tim eée s6 nguyén ditong m,l,n, k tha man (1 +m" =1+m*26 Mé rong 2. (IMO Shorilist 2000) Tim bé ba s6 nguyén dutong (a,m,n) théa man a | 1|(a4 1)" Ngoai viee phuong phép LTE duge (mg dung true tiép vao Idi gidi thi phwong phdp ndy cdn dude ding dé tim dang vo han ciia bai toan chia hét Vi du 6. Ching minh tén tai vo han s6 tw nbién n théa man n|3" +1 Phan tich va dink hudng loi gidi. Diéu bay g théa man n|3" +1 tacin lam va di tim mot trong cde dang cia n ‘Trude hét, nhan thay 5|3? + 1?. Bay gid ta dé ¥ dén céc diéu kien a, b,p trong Dinh ly 2, 4p dung va ta sé duge 5*11/3?" +125". Do dé 2-5*|3?™ + 1. Vay ta chi can chting minh n = 2-5* véi k EN thi n|3" +1 Loi gidi. Trude hét, ta sé di ching minh 3" = 1 (mod 5*). Ap dung Dinh ly 1 ta 6 2 (3-1) Vay 3°" = 1 (mod 5*) hay 5*| (* s 1) (° ay 1) Do dé 5*|325* | 1. Lai c6 2/37" 41 nén 2-53? 41 Vik € Nt nen tén tai vo han s6 tu nhien n — 2-5* sao cho n|3" +1 Vi du 7. (Romanian Master of Mathematics Competition 2012) Ching minh tan tai vo han s6 nguyen duong n théa man 2"*2 41 chia hét cho n. Phan tich va dink hudng loi gidi. Ta sé tim mot 86 n théa man diéu kién tri théa man. Ta manh dan thit véi n = 9,27 ciing déu théa man. Tir day ta di Dé thay n = 3 dang tim duge mot dang cia nn JA n = 3¢. O day minh xin gidi thiu hai Ibi giai: Loi gidi 1. Ta sé di chiing minh s6 nguyén duiong a, = 3" théa man yéu edu bai ton. That vay, theo Dinh Iy 2 ta c6 u3(2 + 1) = us(3) + vs(an) =k +1 va (2°41 + 1) = v4(3) + (2% +1) = +2 Vay a,|2°7) 41, 2 Loi gidi 2. Ta sé di chimg minh sé nguyén duong a, = > théa man yéu cau dé ra. Ap dung Dinh ly 2 ta cé vs(a,) = vs(3) + v5(3") -—2=n-1 Dat a, = 3°! vim € N*, ged(3,m) = 1. Ta cd vs(27"" 41) > ve(2% 1) > wx(a,) =n-1 Vay 3"-1\2?"1 4 1. Mat khée, tiép tuc 4p dung Dinh ly 2 thi us(2 11) = 05(3) 4 vs(an) =n Do d6 3"|2% +1. Vay ta suy ra 2" 4 1]241 4 1. MA omj2% + 1 nen m2 41 Vi ged(m, 3) = 1 nén ay [2+ +1Bai tap van dung 1. Ching minh phuong trinh 7 + y7 = 1998* khong e6 nghiém nguyen duong 2. Tim tat cd s6 nguyén duong n théa man 774 1, 3, Tim sé nguyén duong n Ién nhit sao cho 2"|2011208"""-1 — 1. 4. Ching minh tén tai vo han sé nguyén duong n € N thda man n?|2" +3" +6" +1 5. (Japan MO Finals 2012) Cho p la s6 nguyén t6. Tim moi s6 nguyén n théa man véi moi s6 nguyén x, néu pix" — 1 thi p?|2" — 1 6. Choa>b>1,b1 Poe ot s6 16, n 1A mot sé nguyén duong. Néu ba” — 1, Chimg minh 7. Tim sé nguyén duong n théa man 9° ~ 1 chia hét cho 7™ 8. (IMO Shortlist 2007) Tim moi him s6 toin én f : NN sao ch véi méi p nguyén thé, /(m_+4n) chia hét cho p khi va chi khi f(m) + f(n) chia hét cho p. voi mdi m,n € N va 9, (IMO 2000) Ton tai hay khon 2” +1 chia hét chon? s6 nguyén n théa man n c6 ding 2000 ude nguyén t6 va 10. Véi mot sé tir nhién n, cho a I s6 tu nién lén nhat thoa man 5" — 3” chia hét cho 2* Lay 6 1a s6 tt nhién Idn nhat thoa man 2°2 sao cho n|7" — 3° thin ch&n. 12, Tim s6 nguyen diong n théa man i) nfo" 41 ii) 25" 41 n|5" +1 13. Tim moi s6 nguyén dutong & sao cho k s6 nguyén t6 1é du tien p:,p2-++ px déu tin tai hai sé nguyén dung a,n théa man Pie P2- Pe ~1= 14, (MOSP 2001) Tim céc s6 nguyén dutang (2,7,p,n) théa man 2” P 15, Tim tt cd cdc bé sé (m, p,q) véi p,q nguyén t6 va m nguyén ditong sao cho 2p? + 16. (Iran TST 2009) Cho n ld mot s6 nguyén dung. Ching minh ring (mod 2"*28 17. (IMO Shortlist 2010) Tim cac cap sé nguyén khong am (m,n) théa man m? +23" =m (2? = 1) 18. (Iran Third Round 2011) Cho s6 tu nhien k > 7. C6 bao nhieu cap nguyen dung (x,y) théa man 73°" =9" (mod 2*)? 19. Giai phuong trinh nghiém nguyén dong trong dé p Ia s6 nguyen t6 "(p— 1) Tai ligéu tham khao [1] Amir Hossein Parvardi, Lifting The Exponent Lemma: (tai ligu pdf) [2] Cac dién dan ton. diendantoanhoc.net/forum forum.mathscope.org mathlinks.ro