Ερασιτεχνικώς, Ενθέως και ουχί Ιδιωτικώς

Ανταπόκριση του Κόττη Κωνσταντίνου

konstantinosoa@yahoo.gr

H παρουσίαση της ένταξης του τύμβου Καστά στο ΕΣΠΑ Κεντρικής

Μακεδονίας. Μέρος Πρώτο: Η ομιλία της ανασκαφέως Κ. Περιστέρη

Πραγματοποιήθηκε σήμερα στην αίθουσα συνεδριάσεων της Περιφέρειας

Κεντρικής Μακεδονίας, η επίσημη προς τους δημοσιογράφους ανακοίνωση της
ένταξης του τύμβου Καστά στο ΕΣΠΑ Κεντρικής Μακεδονίας και η τεχνική
παρουσίαση του σχετικού προγράμματος (συνολικού ποσού 1.5 εκατ. €). Η
εκδήλωση έγινε με ιδιαίτερη επισημότητα, αφού πέραν του περιφερειάρχη Απ.
Τζιτζικώστα, παρούσα ήταν και η υπουργός πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου. Την
εκδήλωση άνοιξε ο περιφερειάρχης, ό οποίος τόνισε την σπουδαιότητα του έργου, για
το οποίο η Περιφέρεια δεσμεύθηκε, όπως και έκανε πράξη, να διατηρήσει το
συγκεκριμένο ποσό του ΕΣΠΑ, για τον τύμβο Καστά. Επισήμανε, ιδιαίτερα, την
συνεισφορά της υπουργού, η οποία έτρεξε, ενδιαφέρθηκε και κίνησε παγωμένες
διαδικασίες σε ένα έργο που βρήκε πολύ μεγάλα εμπόδια. Μάλιστα η αναφορά του
περιφερειάρχη στην ένταξη της Βεργίνας και συγκεκριμένα του ανακτόρου, επίσης,
στο ΕΣΠΑ, ερμηνεύθηκε από τους παριστάμενους δημοσιογράφους, ως μια έμμεση
πλην σαφής απήχηση συγκεκριμένης κόντρας, ως προς την διεκδίκηση των
κονδυλίων.
Στη συνέχεια έλαβε τον λόγο η υπουργός πολιτισμού Λ. Κονιόρδου, η οποία
τόνισε πως πρέπει «το μνημείο αυτό να αποτελέσει ένα έμβλημα για την περιοχή,
έναν πόλο, αλλά και να επιτελέσει μία νίκη απέναντι στον χρόνο και στη λήθη και να
ξαναεμφανιστεί σε πλήρη αποκατάσταση η αξία του και αυτή η αινιγματική του φύση
και προσωπικότητα».
Εδώ πρέπει να πούμε ότι συνιστά αλήθεια, πως το μνημείο και η
ανασκαφική ομάδα πολεμήθηκε με πολλούς τρόπους, ενώ κατά κανόνα η
επιστημονική κριτική η οποία της ασκήθηκε, δεν ήταν τεκμηριωμένη. Διάφορες
πολιτικές ιδεοληψίες και σκοπιμότητες, επιχείρησαν να θέσουν μια από τις
μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων 50 χρόνων σε μια ιδιότυπη
damnatio memoriae, να απαλείψουν την μνήμη του. Έτσι λ.χ., μέχρι και σήμερα
αρχαιολόγοι της Ανατολικής Μακεδονίας διαδίδουν τις σφίγγες της εισόδου ως
πρόσθετες, λες και ήταν τρέσες. Ας τους πληροφορήσουμε, λοιπόν, πως κατά την β΄
φάση του μνημείου, όταν αλλάζει χρήση ο συγκεκριμένος ανασκαφείς χώρος, μετά το
323-317 π.Χ., προστίθεται η μαρμάρινη μακεδονική θύρα. Παράλληλα κατά την ίδια
β΄ φάση, μετατρέπεται το τρίβηλο άνοιγμα κάτω από τις σφίγγες σε μονό, ενώ οι
κεφαλές των σφιγγών, οι οποίες ανήκουν στην πρώτη φάση (σίγουρα προ του 317,
πιθανόν προ του 323), αποκόπτονται από το κυρίως σώμα τους. Άλλοι, πάλι,
προσπάθησαν να χρονολογήσουν μεταγενέστερα τα γλυπτά, χωρίς, ποτέ, να τα έχουν
δει, πολύ περισσότερο ψηλαφήσει και μελετήσει. Τέλος έγιναν και φιλότιμες
προσπάθειες να βαφτίσουν ένα τέτοιο, μοναδικό, εικονικό βοτσαλωτό ψηφιδωτό, με
απουσία μικτών τεχνικών εκτέλεσης, ως έργο του 2ου αιώνα π.Χ. Για να μην
θυμηθούμε, το χαρακτηρισμό του ευρήματος στο ύψος της καμάρας – στέγασης, του
οποίου η καύση χρονολογήθηκε με C14 (300 π.Χ. +-30 χρόνια) ως «μπάρμπεκιου».
Ακολουθεί ο λόγος της ανασκαφέως Κ. Περιστέρη.
«Σήμερα είναι μια πραγματικά μεγάλη ημέρα, χαίρομαι που έχουμε στην
αίθουσα, στο ίδιο τραπέζι τον περιφερειάρχη και την υπουργό πολιτισμού, που
δείχνουν όλη την αγάπη τους για το οικουμενικό αυτό ταφικό συγκρότημα του
τύμβου Καστά. Θα ήθελα από καρδιάς να ευχαριστήσω πρώτα τον περιφερειάρχη
μας, που από την πρώτη ημέρα που σκάβαμε ήταν στο πλευρό μας. Ήταν η πρώτη
χρηματοδότηση, η πρώτη βοήθεια, το πρώτο στήριγμα που είχαμε και μετά είχαμε
και το υπουργείο πολιτισμού. Εν θερμώ ευχαριστώ και την υπουργό πολιτισμού, που
πραγματικά έσκυψε και μαζί, σε συνεργασία με τον περιφερειάρχη, προχωρούν σε
αυτά τα σημαντικά έργα για την ανάδειξη και την σωτηρία του μνημείου. Γιατί αυτό
που έλεγα, ήταν, προπάντων, το μνημείο να σωθεί, να αναδειχθεί και να προβληθεί.
Είναι κάτι που θα πάει μπροστά όχι μόνο την Βόρεια Ελλάδα αλλά όλη την Ελλάδα,
όλος ο κόσμος το περιμένει. Με μεγάλη χαρά, ένα μεγάλο ευχαριστώ, εύχομαι όλα να
πάνε καλά. Ευχαριστώ και πάλι τον περιφερειάρχη, τι να πω, είναι μεγάλη τιμή αυτή
(σ.σ.: της ανακοινώθηκε η τοποθέτησή της σε αμισθί θέση συμβούλου του
περιφερειάρχη, για θέματα πολιτισμού και αρχαιολογικών ανασκαφών), τα θέματα
πολιτισμού είναι τα αγαπημένα μου και ιδιαίτερα το θέμα του τύμβου Καστά. Ένα
μεγάλο ευχαριστώ, επίσης, στην υπουργό και τα στελέχη, βέβαια, του υπουργείου
πολιτισμού και της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για όλο το σημαντικό έργο
που έχει γίνει. Εύχομαι καλή αρχή, γρήγορα το μνημείο να είναι επισκέψιμο, να είναι
στην UNESCO, και να δώσει ακόμα μεγαλύτερη χαρά σε αυτούς που πραγματικά
αγωνίζονται» (σ.σ.: με την ολοκλήρωση του προγράμματος και την απόδοση του
έργου ως επισκέψιμου, πλέον, το οποίο είναι απαραίτητη προϋπόθεση, ο
περιφερειάρχης Απ. Τζιτζικώστας προανήγγειλε, πως θα συνταχθεί και αποσταλεί,
άμεσα, ο σχετικός φάκελος για την ένταξη του μνημείου στον κατάλογο μνημείων
παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO).