Professional Documents
Culture Documents
Β. Οι Λυρικοί Ποιητές
Β12. ΣΙΜΩΝΙΔΗΣ
Στο http://www.greek-
language.gr/digitalResources/ancient_greek/encyclopedia/poetry/page_037.html
Ο Σιμωνίδης γεννήθηκε στην ιωνική Κέα (σημερινή Τζια) το πρώτο μισό του 6ου αι. και
πέθανε στη Σικελία του πρώτο μισό του 5ου αι. π.Χ. Αποτελεί την πλουσιότερη ίσως -πριν
από τον Πίνδαρο- και επιβλητικότερη μορφή ολόκληρης της αρχαιοελληνικής λυρικής
ποίησης. Ανήκει στον ακμαίο και τον όψιμο αρχαϊκό πολιτισμό, που είδε τις λαμπρές
αυλές των τυράννων δεύτερης γενιάς να λαμπρύνουν τον ελληνικό κόσμο,
επιχορηγώντας την επιβλητική τέχνη των απαράμιλλων γλυπτικών συμπλεγμάτων και
της μικρογράμματης ζωγραφικής της όψιμης μελανόμορφης και της πρώιμης
ερυθρόμορφης αγγειογραφίας, αλλά και την πιο εντυπωσιακή ποίηση, του Ίβυκου και
Ανακρέοντα. Ύστερα από το μπαρόκ του Ίβυκου, η υποψιασμένη επιστροφή στη μεγάλη
απλότητα του επαναστατημένου αρχηγέτη της λυρικής ποίησης Αρχίλοχου αποτελεί το
επίτευγμα μιας αληθινά μεγάλης μορφής, του Σιμωνίδη, ο οποίος ταυτοχρόνως
θεωρείται και εκπρόσωπος του αρχαιοελληνικού διαφωτισμού.
Παροιμιώδης για τη μακροζωΐα και τη φιλαργυρία του ο Σιμωνίδης δούλεψε στην Αθήνα
μετά από πρόσκληση του Ίππαρχου (βλ. Πλάτωνα Ίππαρχος 228c), στη Θεσσαλία στις
αυλές των Αλευάδων και Σκοπάδων και πάλι στην Αθήνα την περίοδο των Περσικών
πολέμων για να καταλήξει στην αυλή του Ιέρωνα στη Σικελία.
Συνέθεσε τα έργα του στην ιωνική διάλεκτο. Στη μακρά ζωή του καλλιέργησε όλα σχεδόν
τα λυρικά ποιητικά είδη, κάποια μάλιστα τα διαμόρφωσε πρώτος ή κυρίως ο ίδιος.
Συστηματικά υπηρέτησε τη μελική ποίηση και πιο συγκεκριμένα το μεγάλης κλίμακας
χορικό άσμα (ύμνους, παιάνες, διθυράμβους για διάφορες ελληνικές πόλεις, όπως την
Αθήνα, την Σπάρτη κ.ά., εγκώμια, επινίκια, θρήνους και σκόλια) από τα οποία σώζονται
μόνον αποσπάσματα. Επιδόθηκε, ωστόσο, με εξίσου μεγάλη επιτυχία στη σύνθεση
ελεγειακής και ιαμβικής ποίησης. Θεωρείται ότι υπήρξε ο πρώτος συνθέτης επινίκων
προς τιμή επιφανών ανδρών της εποχής του, όπως του Ιέρωνα από τις Συρακούσες, του
Αναξίλα τύραννου του Ρηγίου, των Αλευάδων από την Θεσσαλία κ.ά. Στα
αριστουργήματά του συγκαταλέγεται η μικροτεχνουργική του επιγράμματος.
Η συνοπτική κρίση του Κοϊντιλιανού είναι απολύτως εύστοχη: «Ο Σιμωνίδης έχει ύφος
απλό, αλλά συνιστάται για την εύστοχη γλώσσα και για τη γοητεία του· η κύρια όμως
αρετή του είναι η ικανότητά του να προκαλεί τον οίκτο, σε βαθμό που, από αυτή την
άποψη, πολλοί τον προτιμούν από όλους τους ποιητές του είδους». Πράγματι, με την
ποιητική τεχνική του συναγωνίζονται μόνον η ρωμαλέα στοχαστική διάθεσή του, η οποία
προεξέτεινε τα όρια της φιλοσοφικής σκέψης της εποχής του. Προπάντων διακρίθηκε για
τη βαθιά μελέτη της ζωής και της άλλης όψης της, που είναι ο θάνατος. Για τη σύλληψή
του τού ανθρώπινου, κυρίως στην πιο τραγική του εκδοχή, δίκαια μπορεί να θεωρηθεί
ομφάλιος λώρος μεταξύ της ώριμης λυρικής ποίησης και της τραγωδίας.
Αρχαία Κείμενα
Σιμωνίδης απόσπ. 354-357P, 362P, 386-387P, 370-371P, 10D, 11D, 105D.
Πλάτων Ίππαρχος 228c.
Ομήρου Οδύσσεια 18. 130-140.
Θέογνις 373-392.
Επιλεγμένη Βιβλιογραφία
Boedeker, D. & Sider, D. 2001 (εκδ.) The New Simonides: Contexts of Praise and Desire,
New York - Oxford.
Ford, A. 2002 The Origins of Criticism: Literary Culture and Poetic Theory in Classical
Greece, Princeton, N.J. - Oxford.
Most, G. W. 1994 «Simonides' ode to Scopas in contexts», στο: I. J. F. de Jong - J. P. Sullivan
(εκδ.) Modern Critical Theory and Classical Literature, Leiden: 127-52.