Το περσικό κράτος: ιδρυτής ο Κύρος ο Α’ ½ 7ου αι. πολυεθνικό διαιρεμένο σε Σατραπείες. Σχέση με Έλληνες Μ.Ασίας: περιορίζουν την ανεξαρτησία τους / εισπράττουν βαρείς φόρους. κατοχή των Στενών εμπόδιο για το εμπόριο των Ελλήνων στον Εύξεινο Πόντο οικονομικός μαρασμός. 499 π.Χ.: επανάσταση Ελλήνων Μ.Ασίας ζητούν βοήθεια από Ελλάδα αποτυχία επανάστασης.
Συνέπειες της ιωνικής επανάστασης:
ολοκληρωτική καταστροφή Μιλήτου (αντίποινα) αφορμή για περσικές εισβολές.
Οι εκστρατείες των Περσών εναντίον των Ελλήνων
1η εκστρατεία 492 π.Χ. – Μαρδόνιος: Ελλήσποντος Μακεδονία καταστροφή στόλου - Άθως η Θράκη στον έλεγχο των Περσών.
2η εκστρατεία 490 π.Χ. – Δάτης & Αρταφέρνης: Αιγαίο Ερέτρια Μαραθώνας μάχη του Μαραθώνα: Αθηναίοι + Πλαταιείς με αρχηγό τον Μιλτιάδη εναντίον των Περσών νίκη των Ελλήνων.