Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Κάρολος Ντίκενς
 Η ΖΩΗ ΤΟΥ
Το πατρικό του Κάρολου Ντίκενς,
Κομέρσιαλ Ρόουντ 393, Πόρτσμουθ

 Γεννήθηκε το 1812 στο

Πόρτσμουθ της Αγγλίας
και πέθανε το 1870.
 Καταγόταν από φτωχή
οικογένεια και από μικρός
αναγκάστηκε να εργαστεί
σκληρά για να επιβιώσει.
 Η κύρια εργασία του ήταν
δημοσιογράφος.
 Η ΚΡΙΤΙΚΗ
• Ο Κάρολος Ντίκενς υπήρξε ένας από τους πιο
διάσημους Άγγλους μυθιστοριογράφους και κριτικούς
της κοινωνίας. Επινόησε ορισμένους από τους
γνωστότερους διεθνώς φανταστικούς χαρακτήρες και
θεωρείται από πολλούς ως ο σπουδαιότερος
συγγραφέας της Βικτωριανής Εποχής[1]. Τα έργα του
έχαιραν άνευ προηγουμένου δημοτικότητας κατά τη
διάρκεια της ζωής του, ενώ αυτή η δημοφιλία
διατηρείται και σήμερα τόσο για τα μυθιστορήματα
όσο και για τα διηγήματά του. Οι κριτικοί της
λογοτεχνίας του 20ου αιώνα όπως και οι ακαδημαϊκοί
τον έχουν αναγνωρίσει ως μια λογοτεχνική διάνοια[
• Έγραψε μυθιστορήματα και διηγήματα με
θέματα από τα οικονομικά και κοινωνικά
προβλήματα της εποχής του και της χώρας
του ( οικονομική ανισότητα, παιδική
εργασία, φτώχια κλπ) και οραματίζεται ένα
δικαιότερο κόσμο.
• Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία εισάγει για
πρώτη φορά το είδος της εορταστικής
λογοτεχνίας, που δημοσιεύεται σε
εφημερίδες και περιοδικά.
• Αντίστοιχη σχολή στην Ελλάδα δημιούργησε
ο Αλ. Παπαδιαμάντης, π.χ. το Χριστόψωμο
ΕΡΓΑ
ΕΡΓΑ
ΤΙΤΛΟΣ ΕΙΔΟΣ
• Παραπέμπει στον
χρόνο, κατά τον οποίο
εκτυλίσσεται η ιστορία •διήγημα
• αλλά ξεπερνά την
απλή χρονική
αναφορά και εστιάζει
σ την ουσία του
νοήματος των
Χριστουγέννων.
 ΘΕΜΑΤΙΚΑ
ΚΕΝΤΡΑ
♦ Χριστούγεννα,
παραδόσεις, ήθη
και έθιμα.
♦ Θρησκευτικές
γιορτές. Το νόημα
και η σημασία
τους για τους
ανθρώπους.
♦ Η
φιλαργυρία.
ΘΕΜΑ/ΜΗΝΥΜΑ

ΘΕΜΑ:
Ο τρόπος αντιμετώπισης της
γιορτής και του πνεύματος
των Χριστουγέννων από τον
Σκρουτζ και η διαφωνία του
στο ζήτημα αυτό με τον
ανιψιό του.

ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ
Το πνεύμα των
Χριστουγέννων, το νόημα και
η σημασία τους για τον
άνθρωπο.
 ΠΡΟΣΩΠΑ
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ:
Σκρουτζ
Φρεντ, ο ανιψιός

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ
Ο υπάλληλος,
Μπομπ Κράτσιτ
Οι περαστικοί
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
1η
«Μια
φορά….δεν τα
κατάφερε»

Η μυστηριακή
ατμόσφαιρα της
πόλης και η
τσιγγουνιά του
Σκρουτζ στο
λογιστήριο
2η

« Καλά
Χριστούγεννα…
ας είναι
ευλογημένα»
Η αντιπαράθεση
του ανιψιού με
τον δύστροπο και
τσιγκούνη θείο
του
–Το νόημα των Χριστουγέννων για
το Σκρουτζ
 ΦΡΑΣΕΙΣ/ ΝΟΗΜΑ

• «σαχλαμάρες»
• «Και τι λόγο έχεις να 'σαι χαρούμενος; Ποιο
δικαίωμα να 'σαι ευτυχισμένος; Είσαι δα αρκετά
φτωχός! και με ειρωνεία: Μωρέ, πολύ καλό θα
σου κάνουν! Πολύ καλό σου έκαναν ως τα
τώρα!» τα Χριστούγεννα δεν είναι πηγή χαράς
και ευτυχίας, όπως είναι τα πλούτη
• «Ξορκισμένα να 'ναι τα Χριστούγεννα!», κατάρα,
ιεροσυλία
• «πρέπει να πληρώνεις λογαριασμούς» εποχή
οικονομικής αφαίμαξης
 ΦΡΑΣΕΙΣ/ ΝΟΗΜΑ
• «Μια εποχή που κάνεις τους ισολογισμούς σου
και βρίσκεις ότι ζημιώνεις — δε σε κάνουν ούτε
μια στάλα πλουσιότερο» διαπιστώνει κανείς με
τη λήξη του οικονομικού έτους και τους
ισολογισμούς ότι γίνεται φτωχότερος
• «"ζω σ' έναν κόσμο με τόσους χαζούς — Αν ήταν
στο χέρι μου, συνέχισε αγανακτισμένος, τον κάθε
ηλίθιο που τριγυρίζει λέγοντας με το παραμικρό
«Καλά Χριστούγεννα», θα τον έβαζα να βράσει
μέσα στην ίδια τον την πουτίγκα και να θαφτεί μ'
ένα παλούκι από λιόπρινο χωμένο στην καρδιά
τον. Ετσι θα 'πρεπε» είναι χαζοί και ηλίθιοι όσοι
αισθάνονται χαρούμενοι τα Χριστούγεννα και
είναι άξιοι για σκληρή τιμωρία
 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
• Ο Σκρουτζ έχει
υποτιμητική, απαξιωτική
και απάνθρωπη άποψη
για τον εορτασμό των
Χριστουγέννων
• Όλη αυτή η στάση του
Σκρουτζ για το νόημα
των Χριστουγέννων
οφείλεται στην
αρρωστημένη σχέση που
έχει με το χρήμα.
 ΣΚΡΟΥΤΖ
• Δύστροπος
• Φιλάργυρος
• Τσιγκούνης στα χρήματα και στα
συναισθήματα
• Στυγνός εκμεταλλευτής
• Απάνθρωπος
• Μικρόψυχος, τίποτα δεν έχει
αξία πέρα από το χρήμα
• Ωφελιμιστής
• Συμφεροντολόγος
• Οξύθυμος
• Εσωτερικά ανήσυχος
• Άπληστος
• σκληρός εργοδότης και
εκμεταλλευτής, κυνικός και
άπιστος, σκληρός και άκαρδος.
• Ο Σκρουτζ είναι ένας άνθρωπος
εσωστρεφής, αντικοινωνικός,
που κρατά τον εαυτό του μακριά
από κάθε απόλαυση, χαρά και
διασκέδαση. Δεν μπορεί να
καταλάβει τη χαρά των
Χριστουγέννων, καθώς πιστεύει
ότι είναι ένα περιττό έξοδο. Είναι
τσιγκούνης, φιλάργυρος, θεωρεί
πως τα χρήματα είναι το νόημα
της ζωής. Επίσης είναι ένας
άνθρωπος μονίμως
κακοδιάθετος. Θεωρεί όλους
τους ανθρώπους γύρω του
χαζούς επειδή ξοδεύουν χρήματα
συνεχώς.
Το νόημα των Χριστουγέννων για
τον ανιψιό του Σκρουτζ
 ΦΡΑΣΕΙΣ/ ΝΟΗΜΑ
• «Υπάρχουν, υποθέτω, πολλά πράγματα που θα
μπορούσα να χα δει καλό, μα δεν επωφελήθηκα
απάντησε ο ανιψιός. Κι ανάμεσα στ' άλλα, είναι και
τα Χριστούγεννα — πιστεύω πως μου έκαναν καλό
και πως θα μου κάνουν». Μπορούμε να
ωφεληθούμε από τα Χριστούγεννα, που μας κάνουν
καλό στην ψυχή
• «Όμως, είμαι βέβαιος πως πάντα τα συλλογιζόμουν,
χώρια από το σεβασμό που τους έπρεπε για το ιερό
τους όνομα και την προέλευση —αν είναι, βέβαια,
δυνατόν κάτι που ανήκει σ’ αυτά να το βλέπεις
ξεχωριστά— σαν μια εποχή καλή, ευχάριστη» Τα
Χριστούγεννα είναι μια γιορτή που της οφείλουμε
σεβασμό για το ιερό τους όνομα και την προέλευση.
Τα Χριστούγεννα είναι μια εποχή καλή, ευχάριστη.
 ΦΡΑΣΕΙΣ/ ΝΟΗΜΑ
• «Η μόνη απ'όσες ξέρω μέσα στο μακρύ ημερολόγιο
του χρόνου όπου άντρες και γυναίκες, σαν μια ψυχή,
ανοίγουν λεύτερα τις καρδιές τους και αναλογίζονται
τους άλλους σαν πραγματικούς συνταξιδιώτες προς
τον τάφο, κι όχι σαν μια άλλη ράτσα πλασμάτων που
έχουν διαφορετικό» Μια εποχή όλο καλοσύνη,
συμπόνια, φιλευσπλαχνία και χαρά. Οι άνθρωποι
νιώθουν ότι τους δένει μια κοινή μοίρα. Τα
Χριστούγεννα είναι η μόνη γιορτή του χρόνου κατά
την οποία οι άνθρωποι, ξεπερνώντας τις κάθε λογής
διακρίσεις, πλησιάζουν ελεύθερα ο ένας τον άλλο,
ανοίγουν τις καρδιές τους και ενώνουν τις προσδοκίες
τους σε ένα στόχο, τη μέλλουσα ζωή
• «ας είναι ευλογημένα»
 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
• Ο ανιψιός του Σκρουτζ
προσεγγίζει τα
Χριστούγεννα με
ολότελα διαφορετικό
τρόπο από εκείνον του
θείου του
• στα επιχειρήματα του
οποίου αντιτάσσει το
ουσιαστικό νόημα της
γιορτής αυτής, το οποίο
είναι γενικά η αγάπη
ανάμεσα στους
ανθρώπους
 ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΑΝΙΨΙΟΣ
• Υπομονετικός • Χαρούμενος
• Ταλαιπωρημένος, • δεν αποβλέπει σε υλικά
Εργάζεται σε άθλιες κέρδη
συνθήκες, • υπομονετικός
• Φτωχός, υπομένει τις • ευγενικός.
ταπεινώσεις
• Άτολμος, φοβισμένος.
 ΕΡΩΤΗΣΗ 2: Τι σημαίνουν για το Σκρουτζ τα
Χριστούγεννα και τι για τον ανιψιό του;
Για το Σκρουτζ, τα Χριστούγεννα είναι μια εποχή, κατά την
οποία πρέπει να πληρώνει κανείς τους λογαριασμούς του.
Αποτελεί μια υπενθύμιση του χρόνου που πέρασε και,
κατά συνέπεια, μια υπενθύμιση της γήρανσης του
ανθρώπου. Γι’ αυτόν είναι η εποχή που κάνει κάποιος τους
ισολογισμούς των οικονομικών του και διαπιστώνει πως
έχει χάσει χρήματα. Γενικότερα πιστεύει πως τα
Χριστούγεννα είναι μια εποχή χωρίς κανένα νόημα, κατά
την οποία οι άνθρωποι σπαταλούν τα χρήματά τους και
χαίρονται χωρίς λόγο.
Για τον ανιψιό του Σκρουτζ, τα Χριστούγεννα είναι μια εποχή
που μας υπενθυμίζει τον ερχομό του Χριστού στη γη. Θα
πρέπει να υπάρχει καλοσύνη, ευχαρίστηση. Τέλος την
εποχή αυτή οι άνθρωποι θα πρέπει να νιώθουν συμπόνια
για τους συνανθρώπους τους και να τους βοηθούν όσο
μπορούν, να χαίρονται και να ξεχνούν τις διαφορές τους.
 Ο εορτασμός των Χριστουγέννων
• — Οι γιορτές (προσωπικές και οικογενειακές,
θρησκευτικές, εθνικές) έχουν μεγάλη σημασία για
τον άνθρωπο — ειδικά οι θρησκευτικές και κυρίως η
γιορτή των Χριστουγέννων, γιατί τα Χριστούγεννα
επικρατεί εορταστική ατμόσφαιρα, μακριά από την
πεζή και μίζερη καθημερινότητα με τις έγνοιες, τις
εργασίες κτλ. Αυτή την ατμόσφαιρα τη
διαμορφώνουν πολλά στοιχεία: το εορταστικό
ντύσιμο, τα καλά φαγητά, ο πανηγυρικός
εκκλησιασμός, η συνάντηση συγγενών σε σπίτια, η
ανταλλαγή δώρων και ευχών,
η αναβίωση παραδόσεων, συνηθειών και εθίμων, η
κυριαρχία της αγάπης ανάμεσα στους ανθρώπους
κ.ά. Όλα αυτά φέρνουν μια εξαιρετική ψυχική
ευφορία, χαρά και ευτυχία.
.
 3Η ΕΡΩΤΗΣΗ : . Ποια στάση κρατά απέναντι στο
Σκρουτζ ο υπάλληλός του και γιατί;

• Ο υπάλληλος του Σκρουτζ κρατά μια τυπική

στάση απέναντι στο αφεντικό του, καθώς
εργάζεται, χωρίς να μιλά καθόλου στο
Σκρουτζ. Ο υπάλληλος κρατά αυτήν τη στάση,
επειδή ο Σκρουτζ είναι πολύ αυστηρός και
σκληρός, του έχει επιβάλει να μην του μιλά,
να έχει μια τυπική σχέση μαζί του και να τον
φοβάται.
 ΑΦΗΓΗΣΗ
• Ετεροδιηγητικός, Παντογνώστης, που γνωρίζει σε βάθος τα πάντα,
δλδ γεγονότα, συναισθήματα και σκέψεις των προσώπων

• Αφήγηση-περιγραφή για τη χειμωνιάτικη νύχτα, μυστηριακή

ατμόσφαιρα της πόλης καθώς και για την εμμονή του Σκρουτζ για
τα χρήματα και για τη σκληρή συμπεριφορά του προς τον
υπάλληλο.
• Διάλογος ανάμεσα στον Σκρουτζ και τον ανιψιό του, μέσω του
οποίου διαγράφονται με σαφήνεια οι διαφορετικές απόψεις των
δύο αντρών στο θέμα της γιορτής των Χριστουγέννων.

• Σχόλιο: ειρωνικό σχόλιο του αφηγητή στη φράση: «Όντας όμως

άνθρωπος … δεν τα κατάφερε» για την άσχημη συμπεριφορά του
Σκρουτζ
• Γλώσσα
• Απλή κατανοητή, ώστε να γίενι αντιληπ΄τη
στο ευρύ αναγνωστικό κοινό
• ΥΦΟΣ
• Στην α΄ παράγραφο, σκοτεινό , υπαινικτικό
• Φυσικό στο διάλογο
• Υψηλό στα τελευταία λόγια του ανιψιού,
ύμνος στην αγάπη
• 4. Διαβάστε ολόκληρη τη Χριστουγεννιάτικη ιστορία και
συζητήστε την εξέλιξη του κεντρικού χαρακτήρα, του Σκρουτζ. Ο
Σκρουτζ είναι ένας ηλικιωμένος τσιγκούνης ο οποίος απεχθάνεται
τα Χριστούγεννα, την παραμονή όμως των Χριστουγέννων,
δέχεται έναν απρόσκλητο επισκέπτη. Είναι το φάντασμα του
νεκρού συνεργάτη του Τζέικομπ Μάρλεϊ, ενός ανθρώπου
τσιγκούνη και μίζερου, όπως και ο Σκρουτζ, ο οποίος τον
προειδοποιεί να αλλάξει γρήγορα τον χαρακτήρα του, ώστε να
μην έχει την ίδια κατάληξη με εκείνον. Του λέει πως έχει ακόμα
μία μόνο ευκαιρία για να αλλάξει εντελώς τη ζωή του, προτού να
είναι πολύ αργά. Στη συνέχεια, τον επισκέπτονται τρία πνεύματα,
τα οποία τον «ταξιδεύουν» πίσω στο παρελθόν, στο παρόν και
στο μέλλον, για να δει την τραγική και δυσάρεστη κατάληξή του
αν δεν αλλάξει. Ο Σκρουτζ θα πάρει ένα γερό μάθημα που θα τον
κάνει να αλλάξει αυτά που πιστεύει. Ο Σκρουτζ σταδιακά αλλάζει.
Αρχικά, είναι τσιγκούνης, σκληρόκαρδος και σκυθρωπός, μισεί τα
Χριστούγεννα, καθώς και τους ανθρώπους που γελούν και
διασκεδάζουν. Αργότερα, όμως, ύστερα από την εμφάνιση του
πνεύματος αρχίζει να χαμογελά, η καρδιά του μαλακώνει και
αρχίζει να συμπεριφέρεται φιλικά στους ανθρώπους. Γενικότερα,
αρχίζει να καταλαβαίνει το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων
και μεταμορφώνεται σε έναν εντελώς διαφορετικό άνθρωπο.
• http://slideplayer.gr/slide/3628814/