546 BCE – Sinalakay ni Cyrus the Great ang Lydia sa Asia 546 BCE – Sinalakay ni Cyrus the Great ang Lydia sa Asia Minor. Minor. Darius I – nagmana sa trono ni Cyrus at nagpatuloy sa hangarin Darius I – nagmana sa trono ni Cyrus at nagpatuloy sa hangarin nito. Noong 499 BCE, sinalakay niya ang mga kalapit na nito. Noong 499 BCE, sinalakay niya ang mga kalapit na kolonyang Greek. kolonyang Greek. Nagpadala ng tulong ang Athens ngunit natalo ang mga Nagpadala ng tulong ang Athens ngunit natalo ang mga kolonyang Greek sa labanang pandagat sa Miletus noong 494 kolonyang Greek sa labanang pandagat sa Miletus noong 494 BCE. BCE. Bilang paghahanda sa napipintong pagsalakay ng Persia, Bilang paghahanda sa napipintong pagsalakay ng Persia, sinimulan ng Athens ang paggawa ng isang plota o fleet na sinimulan ng Athens ang paggawa ng isang plota o fleet na pandigma. pandigma. Ang Digmaang Graeco-Persia (499-479 BCE) Ang Digmaang Graeco-Persia (499-479 BCE) 1. Battle of Marathon (490 BCE) – unang pagsalakay ng Persia 4. Battle of Marathon (490 BCE) – unang pagsalakay ng Persia sa Greece sa pamumuno ni Darius. sa Greece sa pamumuno ni Darius. Tinawid ng plota ng Persia ang Aegean Sea at bumaba Tinawid ng plota ng Persia ang Aegean Sea at bumaba sa Marathon, isang kapatagan sa hilagang-silangan ng sa Marathon, isang kapatagan sa hilagang-silangan ng Athens. Athens. Tinalo ng 10,000 puwersa ng Athens ang humigit- Tinalo ng 10,000 puwersa ng Athens ang humigit- kumulang 25,000 puwersa ng Persia. kumulang 25,000 puwersa ng Persia. 2. Battle of Thermopylae (480 BCE) – ipinagpatuloy ni Xerxes, 5. Battle of Thermopylae (480 BCE) – ipinagpatuloy ni Xerxes, anak ni Darius, ang tangkang pagpapabagsak sa Athens. anak ni Darius, ang tangkang pagpapabagsak sa Athens. Thermopylae – isang makipot na daanan sa gilid ng Thermopylae – isang makipot na daanan sa gilid ng bundok at ng silangang baybayin ng Central Greece. bundok at ng silangang baybayin ng Central Greece. 7,000 Greek, 300 sa mga ito ay Spartan sa ilalim ni 7,000 Greek, 300 sa mga ito ay Spartan sa ilalim ni Leonidas ang nakipaglaban sa sa puwersa ni Xerxes. Sa Leonidas ang nakipaglaban sa sa puwersa ni Xerxes. Sa loob ng tatlong araw, dumanak ang dugo ng mga loob ng tatlong araw, dumanak ang dugo ng mga Persian. Persian. Subalit ipinagkanulo ng isang Greek ang lihim na daanan Subalit ipinagkanulo ng isang Greek ang lihim na daanan patungo sa kampo ng mga Greek. Kaya natalo ang patungo sa kampo ng mga Greek. Kaya natalo ang hukbo ng mga Greeks at nasakop ni Xerxes ang Athens. hukbo ng mga Greeks at nasakop ni Xerxes ang Athens. 3. Battle of Salamis – dinala ni Themistocles ang digmaan 6. Battle of Salamis – dinala ni Themistocles ang digmaan sa dalampasigan ng pulo ng Salamis kung saan ang dagat ay sa dalampasigan ng pulo ng Salamis kung saan ang dagat ay lubhang makipot. lubhang makipot. Nahirapang iwasan ng malaking barko ni Xerxes ang Nahirapang iwasan ng malaking barko ni Xerxes ang maliliit na barko ng Athens na pilit na binangga ang mga maliliit na barko ng Athens na pilit na binangga ang mga ito hanggang sa mabutas. ito hanggang sa mabutas. Isa-isa lumubog ang plota ng mga Persian. Isa-isa lumubog ang plota ng mga Persian. Ang nalalabing hukbo ni Xerxes ay tinalo ng mga alyansa Ang nalalabing hukbo ni Xerxes ay tinalo ng mga alyansa ng mga lungsod-estado ng Greece sa pmumuno ni ng mga lungsod-estado ng Greece sa pmumuno ni Pausanias ng Sparta. Pausanias ng Sparta. Kabilang sa mga alyansang ito ang Athens, Sparta, Kabilang sa mga alyansang ito ang Athens, Sparta, Corinth, at Megara. Corinth, at Megara.
PELOPONNESIAN WAR PELOPONNESIAN WAR
Delian League – alyansa ng mga lungsod-estado sa Greece na Delian League – alyansa ng mga lungsod-estado sa Greece na pinamumunuan ng Athens sa ilalim ni Pericles. pinamumunuan ng Athens sa ilalim ni Pericles. Peloponnesian League – isa pang alyansa ng mga lungsod- Peloponnesian League – isa pang alyansa ng mga lungsod- estado sa Greece kasama ang Corinth at iba pang lungsod-estado estado sa Greece kasama ang Corinth at iba pang lungsod-estado sa pamumuno ng Sparta. sa pamumuno ng Sparta. Noong 431 BCE, nilusob ng Sparta ang mga karatig-pook ng Noong 431 BCE, nilusob ng Sparta ang mga karatig-pook ng Athens na naging simula ng Peloponnesian Wars. Athens na naging simula ng Peloponnesian Wars. Alam ni Pericles na mahusay na mandirigma ang mga Spartan Alam ni Pericles na mahusay na mandirigma ang mga Spartan kung kayat iniutos niya ang pananatili ng mga Athenian sa kung kayat iniutos niya ang pananatili ng mga Athenian sa pinaderang lungsod. Samantala, inatasan niya ang pinaderang lungsod. Samantala, inatasan niya ang sandatahang lakas ng Athens na lusubin sa karagatan ang sandatahang lakas ng Athens na lusubin sa karagatan ang mga Spartan. mga Spartan. Ngunit sinawing-palad na may lumaganap na sakit na Ngunit sinawing-palad na may lumaganap na sakit na ikinamatay ng libo-libong tao, kasama na si Pericles, noong ikinamatay ng libo-libong tao, kasama na si Pericles, noong 429 BCE. 429 BCE. Lahat ng pumalit kay Pericles ay hindi nagtagumpay dahilan Lahat ng pumalit kay Pericles ay hindi nagtagumpay dahilan sa mga mali nilang mga desisyon. Isa na rito si Alcibiades na sa mga mali nilang mga desisyon. Isa na rito si Alcibiades na isang traidor na kumampi sa Sparta ngunit sa kalaunan ay isang traidor na kumampi sa Sparta ngunit sa kalaunan ay bumalik din sa Athens bilang pinuno ng sandatahang lakas. bumalik din sa Athens bilang pinuno ng sandatahang lakas. Ngunit nang sumuko ang mga Athenian, ipinapatay ng mga Ngunit nang sumuko ang mga Athenian, ipinapatay ng mga Spartan si Alcibiades. Spartan si Alcibiades.