หนา ๒๕

เลม ๑๒๗ ตอนพิเศษ ๑๒๕ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๙ ตุลาคม ๒๕๕๓

ประกาศกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน
เรื่อง กําหนดรูปภาพการใชสัญญาณมือในการสื่อสารระหวางผูปฏิบัติงานเกี่ยวกับปนจั่น
พ.ศ. ๒๕๕๓

โดยที่เปนการสมควรกําหนดรูปภาพการใชสัญญาณมือในการสื่อสารระหวางผูปฏิบัติงาน
เกี่ยวกับปนจั่นเพื่อใหนายจางไดติดไวที่จุดหรือตําแหนงที่ลูกจางผูปฏิบัติงานเห็นไดชัดเจน
อาศัยอํานาจตามความในขอ ๖๐ แหงกฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการ
จัดการดานความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดลอมในการทํางานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปนจั่น
และหมอ น้ํา พ.ศ. ๒๕๕๒ อั น เปน กฎหมายที่ มีบ ทบัญ ญัติ บางประการเกี่ย วกั บการกํ าจั ดสิ ท ธิ
และเสรีภาพของบุ คคล ซึ่งมาตรา ๒๙ ประกอบกับ มาตรา ๓๓ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๓
ของรั ฐ ธรรมนู ญ แห ง ราชอาณาจั ก รไทยบั ญ ญั ติ ใ ห ก ระทํ า ได โ ดยอาศั ย อํ า นาจตามบทบั ญ ญั ติ
แหงกฎหมาย อธิบดีกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน จึงออกประกาศไว ดังตอไปนี้
ขอ ๑ ประกาศนี้เรียกวา “ประกาศกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน เรื่อง กําหนด
รูปภาพการใชสัญญาณมือในการสื่อสารระหวางผูปฏิบัติงานเกี่ยวกับปนจั่น พ.ศ. ๒๕๕๓”
ขอ ๒ ประกาศนี้ใหใชบังคับตั้งแตวันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป
ขอ ๓ รู ป ภาพการใช สั ญ ญาณมื อ ในการสื่ อ สารระหว า งผู ป ฏิ บั ติ ง านเกี่ ย วกั บ ป น จั่ น
ใหเปนไปตามทายประกาศนี้

ประกาศ ณ วันที่ ๒๒ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๓

อัมพร นิติสิริ
อธิบดีกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน
 รูปภาพการใชสัญญาณมือสื่อสารระหวางผูปฏิบัตงิ านเกีย่ วกับปนจั่นทายประกาศกรมสวัสดิการและ
คุมครองแรงงาน เรื่อง กําหนดรูปภาพการใชสัญญาณมือในการสื่อสารระหวางผูปฏิบัติงานเกี่ยวกับปนจั่น
ประเภทปนจั่นเหนือศีรษะ ปนจั่นขาสูง และปน จั่นหอสูง (ปน จั่นชนิดอยูกบั ที่)
ยกของขึน
้ (HOIST)
ให ง อข อ ศอกขึ้ น ให ไ ด ฉ าก
ใชนิ้วชี้ชี้ขน
ึ้ แลวหมุนเปนวงกลม
หยุดยกของ (STOP)
ใหเหยียดมือซายออกขางลําตัวระดับ
ไหล ฝามือคว่ําลง โดยเหยีย ดแขนนิ่ง
อยูในทานี้
การใชชด
ุ ยกหลายชุด (MULTIPLETROLLEYS)
ใหมือซายระดับหรือเหนือศีรษะ งอศอกเปน
มุมฉาก (90 องศา) ชูน้ิวชี้ข้น ึ นิ้วเดียว
หมายถึ ง ให ใ ช ลู ก รอกหมายเลข 1
(หมายเลขที่เขียนบนลูกรอก) ชูนิ้วพรอมกัน
ทั้งสองนิ้ว หมายถึงใชลูกรอกหมายเลข 2
สัญญาณตางๆ ทําเชนเดียวกัน (เชนยกขึน ้
หรือยกลง)
พ.ศ. ๒๕๕๓
ลดของทีย่ กลง (LOWER) ชุดยกเคลือ
่ นที่ (TROLLEY TRAVEL)
ใ ห ก า ง แ ข น อ อ ก เ ล็ ก น อ ย ใหกํามือขวาหงายขึ้นในระดับไหล
ใชนิ้วชี้ชี้ลงแลวหมุนเปนวงกลม นิ้วหัวแมมือชี้ออกในทิศทางที่ตองการ
ใหลูกรอกเคลื่อนที่ในทางแนวนอน
สะพานปน
 จัน
่ เคลือ
่ นที่ (BRIDGE TRAVEL) หยุดยกของฉุกเฉิน (EMERGENCY STOP)
ให เ หยี ย ดฝ า มื อ ขวาตรงออกไป ให เ หยี ย ดแขนซ า ยออกไปอยู ใ น
ขางหนาในระดับไหล ฝามือตั้งตรง ระดั บ ไหล ฝ า มื อ คว่ํา ลงแล ว เหวี่ ย ง
ทํา ท า ผ ลั ก ใ น ทิ ศ ท า ง ที่ ต อ ง ก า ร ไป-มา ในแนวระดับไหลอยางรวดเร็ว
ใหสะพานเคลื่อนที่ไป
ยกของขึน
้ ชาๆ (MOVE SLOWLY) เลิกใชปน
 จัน
่ (MAGNET IS DISCONNECTED)
ใหยกแขนคว่ําฝามือใหไดระดับคาง ใหผูบงั คับปน
 จัน
่ ยืดแขนทัง้ สองออกไป
แลวใชนิ้วชีข
้ องมืออีกขางหนึง่ ชี้ตรง ขางลําตัว โดยหงายฝามือทั้งสองขาง
กลางฝามือแลวหมุนชาๆ
 -๒-

ประเภท รถปนจั่น และเรือปนจั่น (ปนจัน่ ชนิดเคลื่อนที่)

ยกของขึน
้ (HOIST) ลดของทีย่ กลง (LOWER) ใชรอกใหญ (USE MAIN HOIST)
ใหงอขอศอกขึ้นใหไดฉาก ใชน้วิ ชี้ ใหกางแขนออกเล็กนอย ใชนว้ิ ชี้ ใหกํามือยกขึ้นเหนือศีรษะ แลวเคาะ
ชี้ขึ้นแลวหมุนเปนวงกลม ชี้ลงแลวหมุนเปนวงกลม เบาๆ บนศีรษะของตนเองหลายๆ ครั้ง
แลวใชสัญญาณอื่นๆ ที่ตองการ

รอกชวย (AUXILLARY HOIST) ยกแขนปน

 จัน
่ ขึน
้ (RAISE BOOM) ลดแขนปน
 จัน
่ ลง (LOWER BOOM)
ใหงอขอศอกขึ้น กํามือระดับไหล ใหเหยีย ดแขนออกสุด แขน ใหเหยียดแขนออกสุดแขน แลวกํามือ
โยไปขางหนาเล็กนอยแลวใชมืออีก แลวกํามือชี้หวั แมมือขึน
้ ชี้หัวแมมือลง
ข า งหนึ่ ง แตะที่ ข อ ศอก จากนั้ น ให
สัญญาณอื่นๆ ทีต ่ องการ

ยกของขึน
้ ชาๆ (MOVE SLOWLY) ยกแขนปน
 จัน
่ แลวลดของทีก
่ าํ ลังยกลง ลดแขนปน
 จัน
่ ลงแลวยกของทีก
่ าํ ลังยกขึน
้
(RAISE THE BOOM AND LOWER THE LOAD) (LOWER THE BOOM AND RAISE THE LOAD)
ใหยกแขนคว่ําฝามือใหไดระดับคาง
แลวใชนิ้วชีข
้ องมืออีกขางหนึง่ ชีต้ รง ให เ หยี ย ดแขนออกสุ ด แขน
ใหเหยียดแขนออกสุดแขน เหยียดฝามือ
กลางฝ า มื อ แล ว หมุ น ช า ๆ (ยกขึ้ น เหยียดฝามือในลักษณะตัง้ ยกหัว
ในลักษณะตั้งหัวแมมือชี้ลงแลวกวักนิ้ว
หรือยกลง) แมมือ แลวกวักนิ้วทัง้ สี่ไปมา
ทั้งสี่ไปมา (ยกเวนนิ้วหัวแมมือ)
(ยกเวนนิว้ หัวแมมือ)
 -๓-

ประเภทรถปนจั่น และเรือปนจั่น (ปนจัน่ ชนิดเคลื่อนที่)

(ตอ)

เคลือ
่ นทีใ่ นทิศทางทีต
่ อ
 งการ หยุดชัว่ ขณะและยึดลวดสลิงทัง้ หมด รถปน
 จัน
่ (ตีนตะขาบ)
(TRAVEL) (DOG EVERYTHING) เดินหนาหรือถอยหลัง
(TRAVEL BOTH TRACK)

ใหเ หยีย ดฝามือขวาตรงออกไป ใหป ระสานมือทั้งสองเขาหากัน ใหกํามือทั้งสองซอนกัน ยกขึ้นเสมอ

ขางหนาในระดับไหล ฝามือตั้งตรง อยูในระดับเอว หน า ท อ งแล ว หมุ น มื อ ที่ กํา สองข า ง
ทํา ท า ผลั ก ในทิ ศ ทางที่ ต อ งการให ให ไ ด จั ง หวะกั น ถ า จะให ร ถป น จั่น
รถปน  จัน
่ เคลื่อนที่ไป เดิ น หน า ก็ ห มุ น มื อ ไปข า งหน า
ถ า จะให ร ถป น จั่ น เดิ น ถอยหลั ง
ก็หมุนมือถอยหลัง

แขนปน
 จัน
่ ชนิดเลือ
่ นเขา – ออก
(TELESCOPINGBOOM)

รถปน
 จัน
่ (ตีนตะขาบ) เคลือ
่ นทีด
่ า นขาง
โดยยึดตีนตะขาบขางหนึง่ ไว
(TRAVEL ONE TRACK)

ใหยึด (ล็อค) ตีนตะขาบขางหนึ่ง

เลือ
่ นแขนปน
 จัน
่ ออก เลือ
่ นแขนปน
 จัน
่ เขา โดยกํามือขวาชูขึ้นใหขอศอกงอเปน
(EXTEND BOOM) (RETRACT BOOM) มุมฉาก 90 องศา ใหตีนตะขาบดาน
ใหกํามือทั้งสองขางหงายแลวยกขึ้น ตรงขามเคลื่อนทีต ่ ามตองการ โดยกํามือ
ใหกํามือทั้งสองขางคว่ําแลวยกขึน
้ อีกขางหนึ่งอยูระดับเอว แลวหมุนเขาหา
เสมอเอว แลว เหยีย ดหัว แมมือออกทั้ง เสมอเอว แลวเหยียดหัวแมมือทั้งสองขาง
สองขาง ตัวแนวดิ่ง (สัญญาณนี้ใชเฉพาะรถ
ชี้เขาหากัน ปนจั่นเคลื่อนที่ชนิดตีนตะขาบเทานั้น)

เลิกใชปน
 จัน
่
เลือ
่ นแขนปน
 จัน
่ ออก เลือ
่ นแขนปน
 จัน
่ เขา (MAGNET IS DISCONNECTED)
(EXTEND BOOM )
(RETRACT BOOM)
ใหกํามือขางหนึ่งแนบหนาอก ใหผูบังคับปน
 จัน
่ ยืดแขนทัง้ สองออกไป
ชี้หัวแมมือขึ้น แลวเคาะเบาๆ ใหกํามือขางหนึ่งแนบหนาอก ขางลําตัว โดยหงายฝามือทั้งสองขาง
บนหนาอก ชี้นิ้วหัวแมมือเอียงออกนอกตัว
แลวเคาะเบาๆบนหนาอก