1/28/2020

ကာကွယ်ေရးဝန်ကီးဌာန။

(တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒများ။)
အမှတ် ၆၃/ ၆၀

ရန်ကန
ု ်မိ၊ ၁၃၂၂ ခုှစ်၊ နယုန်လြပည့်ေကျာ် ၁၄ရက်ေန။
(၁၉၆၀ ြပည့်ှစ်၊ ဇွန်လ ၂၂ ရက်။)

[ ြပင်ဆင် : 10.05.1989, 22.07.2014 ]

အမှတ် ၆၃/ ၆၀။ ။ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒပုဒ်မ ၂၃၂ ြဖင့်အပ်ှင်းထားေသာ အာဏာများကိုသံုးစွဲလျက်၊

တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်သည်၊ ေအာက်ပါနည်းဥပေဒများကို ြပလိုက်သည်။

အခန်း ၁။
နိဒါန်း။
အမည်။

၁။ ။ ဤနည်းဥပေဒများကို၊ တပ်မေတာ် နည်းဥပေဒများဟုေခတွင်ေစရမည်။

အဓိပါယ်ေဖြပချက်များ။

၂။ ။ ဤနည်းဥပေဒများတွင်၊ အေကာင်းအရာှင့်ြဖစ်ေစ၊ ေရှေန က်စကားတို၏ အဓိပါယ်င

ှ ့်ြဖစ်ေစ၊ မဆန်ကျင်လင် -
(က) “အက်ဥပေဒ” ဆိုသည်မာှ ၊ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ် အက်ဥပေဒကိုဆိုလိုသည်။
(ခ) “ေန က်ဆက်တွဲ” ဆိုသည်မာှ ၊ ဤနည်းဥပေဒများတွင်ပးူ တွဲပါရှိေသာ ေန က်ဆက်တဲွကို ဆိုလို သည်။
(ဂ) “စစ်ေြမြပင်အရာရှိ” ဆိုသည်မာှ ၊ တပ်မေတာ် (ကည်း) ှင့် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ ဗိုလ်မှ းချပ် (Brigadier)
ေအာက်၊ ဗိုလ်ကီး (Captain) အထက်အဆင့်ရိေ
ှ သာ၊ တပ်မေတာ် (ေရ) အတွက်ြဖစ်ပါက ဗိုလ်မှ းချပ် (Commodore)
ေအာက်၊ ဗိုလ်ကီး (Lieutenant) အထက်အဆင့်ရိေ
ှ သာ၊ အရာရှိကို ဆိုလိုသည်။
(ဃ) “သက်ဆုင
ိ ်ရာ စစ်ဘက် အာဏာပိုင်” ဆိုသည်မာှ ၊ အာဏာတခုခု၊ တာဝန်တခုခု၊ ြပလုပ်မတ
 ခုခု၊ သိုတည်းမဟုတ် ကိစတခုခု
ှင့်စပ်လျ်း၍၊ ထိုစကားရပ်ကုိ အသံုးြပထားေသာအခါ၊ ဤနည်းဥပေဒများ ှင့်အညီ၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် အက်ဥပေဒ
အရြပသည့် စည်းမျ်းဥပေဒများှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ စစ်ဘက်ထံုးတမ်းှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထိုအာဏာကိုသံုးစွဲေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ်
ထိုတာဝန်ကုေ
ိ ဆာင်ရက် ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုြပလုပ်မ
 ှင့်ေသာ်၎င်း၊ ထိုကိစှင့်ေသာ်၎င်း၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာ စစ်ဘက်
အာဏာပိုင် ကိုဆိုလိုသည်။
(င) “ပုဒ်မ” ဆိုသည်မာှ ၊ အက်ဥပေဒ ပုဒ်မတခုကိုဆိုလိုသည်။
(စ) ဤနည်းဥပေဒများတွင် အဓိပါယ်ေဖြပြခင်းမြပေသာ်လည်း၊ အက်ဥပေဒတွင် အဓိပါယ်ေဖြပထားပီးြဖစ်ေသာ စကားလံုး
ှင့်စကားရပ်များကို၊ ဤနည်းဥပေဒများ၌ အသံုးြပလင်၊ ထိုစကားလံုးှင့် စကားရပ်များ၏အဓိပါယ်မာှ ၊ အက်ဥပေဒတွင် ေဖြပ
ထားသည့်အတိုင်းြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
အစီရင်ခံစာများှင့်ေလာက်လာများ။

၃။ ။ အထက်အာဏာပိုင်တဦးထံသိုြဖစ်ေစ၊ သက်ဆိုင်ရာ စစ်ဘက်အာဏာပိုင်တဦးထံသိုြဖစ်ေစ၊ တင်သင

ွ ်းရမည်ဟ၊ု ဤနည်းဥပေဒ
များက န်ကားထားေသာ အစီရင်ခံစာတခုခုကိုေသာ်၎င်း၊ ေလာက် လာတခုခုကိုေသာ်၎င်း၊ စစ်ဘက် လတ်တေလာ လိုအပ်ြခင်း
များေကာင့် ြဖစ်ေစ၊ အြခားအေကာင်းများ ေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ စာြဖင့်ေရးသားတင်သင
ွ ်းရန် မလိုဟု အဆိုပါ အာဏာပိုင်က ခွင့်လတ်သ
ည့်အခါမှတပါး၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာမှတဆင့်၊ စာြဖင့်ေရးသားတင်သင
ွ ်းရမည်။
ေန က်ဆက်တွဲများပါပံုစံများ။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 1/69
1/28/2020

၄။ ။ (၁) ဤနည်းဥပေဒများပါ ေန က်ဆက်တဲွများတွင် ေဖြပပါရှိေသာ ပံုစံများကို၊ ကိစတခုစီ၏ အေြခ အေနအရ လိုအပ်သည့်

ေြပာင်းလဲချက်များ ြပလုပ်လျက်၊ ထိုပံစ

ု ံများတွင် ေဖြပထားေသာ ရည်ရယ်ချက် အသီးသီးအတွက် အသံုးြပိုင်သည့်ြပင်၊ ထိုသို
အသံးု ြပလင်၊ လံုေလာက်သည်။ သိုေသာ်လည်း ထိုပံစ
ု ံ များအတိုင်းမေရးဘဲ ေသွဖယ်ေရးသားသည့် အေကာင်းသက်သက်ေကာင့်၊
စွဲချက်၊ ဝရမ်း၊ အမိန်၊ မခင်း ကိစေဆာင်ရက်မ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဤနည်းဥပေဒများှင့်သက်ဆိုင်သည့် အြခားစာတမ်း
အမှတ်အသား တခုခုအတည်ြဖစ်ြခင်းသည် မပျက်ြပယ်ေစရ။
(၂) အဆိုပါ ပံုစံတခုခုကို အသံုးြပရန် ပျက်ကက
ွ ်သည့် အေကာင်းသက်သက်ေကာင့်၊ ြပလုပ်မ၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာတခုခု
အတည်ြဖစ်ြခင်းသည် မပျက်ြပယ်ေစရ။
(၃) အဆိုပါ ပံုစံများပါ မှတ်စမ
ု ျားတွင်ရိေ
ှ သာ န်ြပချက်များအြပင်၊ ထိုပံစ
ု ံများပါ န်ကားချက် များကို၊ ၎င်းတိုင
ှ ့်သက်ဆိုင်ေသာ
ကိစအားလံးု တွင်၊ နည်းလမ်းတကျလိုက်န ရမည်။ သိုေသာ်လည်း မှတ်စမ
ု ျားတွင်ပါရှိသည့် န်ြပချက်များကိုြဖစ်ေစ၊ ပံစ
ု ံများပါ
န်ကားချက်များကိုြဖစ်ေစ၊ လိုက်န ရန် ပျက်ကက
ွ ် သည့်အေကာင်းသက်သက်ေကာင့်၊ ြပလုပ်မ၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာတခု
ခု အတည်ြဖစ်ြခင်း သည် မပျက်ြပယ်ေစရ။
စစ်ဘက်ရာထူးလက်ရိြှ ဖစ်သအ
ူ ား အပ်ှင်း ထားသည့် အာဏာကိုသံုးစွဲြခင်း။

၅။ ။ ဤနည်းဥပေဒများပါ ကိစများအလိုငှါ၊ စစ်ဘက်ရာထူး (တခုခု) လက်ရိြှ ဖစ်သူ တဦးဦးအား အပ်ှင်းထားသည့် အာဏာ၊

သိုတည်းမဟုတ် စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို၊ စစ်ဘက် ထံုးတမ်းှင့်အညီ အခိုက် အတန်အားြဖင့်၊ ထိုကိစအလိုငှါ အာဏာအပ်င

ှ ်းြခင်းခံ
ရသည့် အြခားသူတဦးဦးကသံးု စွဲိုင်သည်။ ထို ြပင်စစ်ဘက်ရာထူး (တခုခု) လက်ရိြှ ဖစ်သူတဦးဦးကြဖစ်ေစ၊ ထိုသူကိုြဖစ်ေစ၊ ထို
သူ၏ေရှတွင်ြဖစ်ေစ၊ ြပလုပ်ရန်ရိေ
ှ သာ ြပမတခုခုကိုေသာ်၎င်း၊ အရာတခုခုကိုေသာ်၎င်း၊ စစ်ဘက်ထံးု တမ်းှင့်အညီ အခိုက် အတန်
အားြဖင့်၊ ထိုကိစအလိုငှါ အာဏာအပ်င
ှ ်းြခင်းခံရသည့် အြခားသူတဦးဦးကြဖစ်ေစ၊ အြခားသူကို ြဖစ်ေစ၊ အြခားသူ၏ေရှတွင်ြဖစ်
ေစ၊ ြပလုပ်ိုင်သည်။
ြပာန်းမထားသည့် ကိစများ။

၆။ ။ ဤနည်းဥပေဒများတွင် သီးြခားြပာန်းမထားသည့် ကိစတခုခုှင့် စပ်လျ်း၍၊ အခွင့်ရအာဏာပိုင် သည်၊ အက်ဥပေဒပါ ြပာန်း

ချက်များှင့် မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ တရားမတပီး ေလျာ်ကန်သင့်ြမတ်သည်ဟု မိမယ

ိ ဆ
ူ သည့်အတိုင်း ြပလုပ်ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
အေရးယူိုင်သည်။

အခန်း ၂။
စစ်မထမ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းြခင်းှင့်သစာြပြခင်း။
စစ်မထမ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းေရးအရာရှိများ။

၇။ ။ ေအာက်ပါသူများသည်၊ ပုဒ်မ ၁၂ ပါ ကိစများအလိုငှါ “စစ်မထ

 မ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းေရး အရာရှိ များ” ြဖစ်ရမည်။
(က) စစ်သားစုေဆာင်းေရးအရာရှိများ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်သားစုေဆာင်းေရးအရာရှိ (နယ်လှည့်စစ်သား စုေဆာင်းေရးကွပ်ကဲမ
အဖွဲ) များအြဖစ်ခန်အပ်ြခင်းခံရသည့် တပ်မေတာ်အရာရှိများ အပါအဝင်၊ စစ်သားစုေဆာင်းေရးအရာရှိှင့် စစ်သားစုေဆာင်းေရး
အရာရှိ (နယ်လှည့်စစ်သား စုေဆာင်းေရးကွပ်ကဲမအ
 ဖွဲ) အားလံးု ။
(ခ) တပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေရယာ်ကုက
ိ ွပ်ကဲသည့်အရာရှိ၊ ထိုြပင်
(ဂ) စစ်ေရးချပ်က စစ်မထ
 မ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းေရးအရာရှိအြဖစ်ြဖင့် ခန်အပ်သည့်၊ စစ်သားစုေဆာင်းေရးအရာရှိ (နယ်လှည့်
စစ်သား စုေဆာင်းေရးကွပ်ကဲမအ
 ဖွဲ) တဦးဦး၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားသူတဦးဦး။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
သစာြပရသူများ။

၈။ ။ တိုက်ပွဲဝင် စစ်မထ
 မ်းများအားလံုး၊ ထိုြပင် အကပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေခတအကပ်အြဖစ် ေရးချယ် ြခင်းခံရေသာ စစ်မထမ်းအြဖစ်
စာရင်းသွင်းပီးသည့် အြခားသူများသည်၊ တာဝန်ဝတ်တရားထမ်းေဆာင် ရန် သင့်ေတာ်သည်ဟု သတင်းပိုြခင်းခံရသည့်အခါ၊ ပုဒ်မ
၁၆ တွင် ြပာန်းထားသည့် နည်းလမ်းအတိုင်း သစာြပကရမည်။
သစာြပသည့်အခါတွင် အသံုးြပရမည့် ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာ။

၉။ ။ (၁) ပုဒ်မ ၁၅ အရ သစာြပရသူတုင

ိ ်းသည်၊ ေအာက်ပါသစာြပချက်ပံုစံတခုခုတင
ွ ် ပါရှိသည့် ကျမ်း သစာကိုြဖစ်ေစ၊ ကတိသစာကို
ြဖစ်ေစ၊ သစာြပရသူ ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာှင့်အညီ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသူ၏ စိတ်တင
ွ ် စွဲမဲေစသည့် အြခားနည်းှင့်အညီ၊

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 2/69
1/28/2020

ထပ်တူသစာြပသည့် သေဘာသက်ေရာက်သည် ဟု၊ သစာြပေစသည့် အရာရှိက အမှန်စံုစမ်းေတွရှိသည့် အြခားသစာြပချက်ပံစ

ု ံပါ
ကျမ်းသစာကိုြဖစ်ေစ၊ ကတိသစာကိုြဖစ်ေစ၊ ြပ၍ လက်မှတ်ေရးထိုးရမည်။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
က်ုပ်၊ (ကိုယ်ပုင
ိ ်အမှတ်) -------------------------------- ၊ (အဆင့်) -------------------------------
(အမည်) -------------------------------------------- သည်၊
တရားဥပေဒြဖင့် အတည်ြပထားသည့် ြပည်ေထာင်စြု မန်မာိုင်ငံ၏ ဖွဲစည်းအုပ်ချပ်ပံုအေြခခံဥပေဒကို ယံု ကည်ေလးြမတ်စွာ၊
က်ုပ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် ထိန်းသိမ်းေစာင့်ေရှာက်ပါမည်ဟူ၍၎င်း၊
ြပည်ေထာင်စြု မန်မာိုင်ငံ၏ တပ်မေတာ်တင
ွ ်-
တာဝန်ဝတ်တရားအတိုင်း ေြဖာင့်မတ်မန
ှ ်ကန်စွာ၊ က်ပ
ု ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် အမထမ်းပါမည်ဟု၎င်း၊ ကုန်းေကာင်းခရီးြဖင့်ြဖစ်
ေစ၊ ေရေကာင်းခရီးြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ေလေကာင်းခရီးြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ မည်သည့်ေနရာ အရပ်သုိမဆို၊ အမိန်ေပးသည့်အတိုင်း၊
က်ုပ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် သွားပါမည်ဟု၎င်း၊
က်ုပ်ကို အုပ်ချပ်ေသာ အထက်အရာရှိတဦးဦး၏ အမိန်အားလံုးကို၊ က်ပ
ု ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် န ခံ ပါမည်ဟ၎
ု င်း၊
ကျမ်းသစာြပပါ၏။
ကတိသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
က်ုပ်၊ (ကိုယ်ပုင
ိ ်အမှတ်) ----------------------------------- ၊ (အဆင့်) ---------------------------- ၊
(အမည်) ------------------------------------------ သည်၊
တရားဥပေဒြဖင့် အတည်ြပထားသည့် ြပည်ေထာင်စြု မန်မာိုင်ငံ၏ ဖွဲစည်းအုပ်ချပ်ပံုအေြခခံဥပေဒကို ယံု ကည်ေလးြမတ်စွာ၊
က်ုပ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် ထိန်းသိမ်းေစာင့်ေရှာက်ပါမည်ဟု၎င်း၊
ြပည်ေထာင်စြု မန်မာိုင်ငံ၏ တပ်မေတာ်တင
ွ ်-
တာဝန်ဝတ်တရားအတိုင်း ေြဖာင့်မတ်မန
ှ ်ကန်စွာ၊ က်ပ
ု ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် အမထမ်းပါမည်ဟု၎င်း၊
ကုန်းေကာင်းခရီးြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ေရေကာင်းခရီးြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ေလေကာင်းခရီးြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ မည်သည့်ေနရာ အရပ်သုိမဆို၊ အမိန်ေပး
သည့်အတိုင်း၊ က်ုပ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် သွားပါမည်ဟု၎င်း၊
က်ုပ်ကို အုပ်ချပ်ေသာ အထက်အရာရှိတဦးဦး၏ အမိန်အားလံုးကို၊ က်ပ
ု ်၏ အသက်စန
ွ ်၍ပင် န ခံ ပါမည်ဟ၎
ု င်း၊
ေလးနက်တည်ကည်စွာကတိသစာြပပါ၏။
(၂) အထက်ဆိုခဲ့ပီးေသာ ကျမ်းသစာကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာကို၊ ြဖစ်ိုင်သည့်အခါတိုင်း၊ သစာြပရသူကို ကွပ်ကဲသည့်
တပ်မှ းက (သိုတည်းမဟုတ် ထိုတပ်မှ းက၊ ဤကိစအလိုငှါ၊ အာဏာလဲအပ်ထားြခင်းခံရသူက ထိုတပ်မှ း၏ေရှေမှာက်၌) ပုဒ်မ
၁၆ တွင် ြပာန်းထားသည့်နည်းလမ်းအတိုင်း ြပေစရမည်။ ထိုကဲ့သိုမြပေစခဲေ
့ သာ်၊ ရာဇဝတ်တရားသူကီးတဦးကြဖစ်ေစ၊
စစ်သားစုေဆာင်းေရးအရာရှိတဦး ကြဖစ်ေစ၊ စစ်သားစုေဆာင်းေရးအရာရှိ (နယ်လှည့်စစ်သား စုေဆာင်းေရးကွပ်ကဲမအ
 ဖွဲ) တ
ဦးကြဖစ်ေစ၊ တပ်နယ်တနယ်ကုိ ကွပ်ကဲသည့် အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ ထိုကျမ်းသစာကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာကို ြပေစ
ိုင်သည်။
တပ်တခု၊ တပ်အဖွဲတခု၊ သိုတည်းမဟုတ် ဌာနတခုမှ တခုသိုေြပာင်းေရြခင်း။

၁၀။ ။ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ ြပန်တမ်းတွင် ထုတ်ြပန်ေကျညာသည့် ေယဘုယျ၊ သိုတည်းမဟုတ် အထူးအမိန်ြဖင့် န်

ကားလင်၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦးဦးအား၊ ၎င်း၏စစ်မထ

 မ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းြခင်းဆိုင်ရာ စည်းကမ်းချက်များတွင် ဆန်
ကျင်လျက် မည်သိုပင်ပါရှိေစကာမူ၊ တပ်တခုမ၊ှ သိုတည်းမဟုတ် တပ်အဖွဲတခုမ၊ှ သိုတည်းမဟုတ် ဌာနတခုမတ
ှ ခုသို၊ စစ်ေရး
ချပ်၏အမိန်ြဖင့် ေြပာင်းေရိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>

အခန်း ၃။
အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်း၊ ထွက်ခွင့်ေပးြခင်းအစရှိသည်များ။
ထွက်ခွင့်ေပးရာ၌ ေှ င့်ေှးကန်ကာမမရှိေစြခင်း။

၁၁။ ။ (၁) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရေသာ စစ်မထ

 မ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းပီးသူတုင
ိ ်းသည်၊ စစ်မထ
 မ်း အြဖစ် စာရင်းသွင်းြခင်းဆိုင်ရာ
စည်းကမ်းချက်များအရ ထွက်ခင
ွ ့်ရထိုက်လင် ရထိုက်ချင်း၊ ၎င်းအား ေဆာ လျင်ိုင်သမ ေဆာလျင်စာွ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 3/69
1/28/2020

သိုရာတွင် တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က အဆိုပါထွက်ခင

ွ ့်ကို တပ်မေတာ်တခုလံုးအတွက်ေသာ်၎င်း၊ အစိတ်အပိုင်းတခု
အတွက်ေသာ်၎င်း၊ အမိန်ေကာ်ြငာစာြဖင့် ဆိုင်းငံထ
့ ားလင်၊ အဆိုပါထွက်ခင
ွ ့်ကို၊ မည်သူမ ရထိုက်ခင
ွ ့်မရှိေစရ။
(၂) တဦးတေယာက်ေသာသူှင့် စပ်လျ်း၍၊ အခွင့်ရအာဏာပိုင်က ခိုင်လံုစွာချမှတ်ေသာ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးအမိန်ကု၊ိ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးသည့်
အာဏာပိုင်၏ အထက်အာဏာပိုင်တဦးဦးက၊ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်းခံရသူ၏ သေဘာတူညခ
ီ ျက်အရ၊ စည်းကမ်းချက်များမထားရှိဘဲ
ြဖစ်ေစ၊ ထိုထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်းခံရသူ လက်ခံသည့် စည်းကမ်းချက်များထားရှိ၍ြဖစ်ေစ၊ ဖျက်သိမ်းိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ထွက်ခွင့်ေပးလက်မှတ်။

၁၂။ ။ (၁) ပုဒ်မ ၂၁ ပါ ြပာန်းချက်များအရ ေပးအပ်ရမည့်လက်မတ

ှ ်ကု၊ိ ေအာက်ပါနည်းဥပေဒများ၌ “ထွက်ခင
ွ ့်ေပးလက်မတ
ှ ်” ဟု
ေခသည်။
(၂) စစ်မထမ်းြခင်းမှ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်း၊ ုတ်ပယ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်းခံရ ေသာသူအား၊ ထွက်ခင
ွ ့်ေပး
လက်မတ
ှ ်ကု၊ိ ထိုသူ၏ တပ်မှ းက ေသာ်၎င်း၊ တပ်မှ းကိုယ်စား အြခားသူ တဦး ကေသာ်၎င်း၊ ကိုယ်တိုင်လက်ေရာက်ေပးအပ်
ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသူထံ စာပိုတုက
ိ ်မှတ ဆင့် မှတ်ပံုတင်၍ ေပးပိုုင
ိ ်သည်။
ထွက်ခွင့်ေပးြခင်းကို အမိန်ချမှတ်ိုင်ေသာ အာဏာအပ် ှင်းြခင်းခံရသည့် အာဏာပိုင်များ။

၁၃။ ။ (၁) ဤနည်းဥပေဒတွင် ဆက်လျက်ထည့်သွင်းထားေသာ စာရင်းေကာ်လံ ၃ ၌ သီးြခားေဖြပ ထားသည့် အာဏာပိုင်အသီးသီး

သည်၊ ေကာ်လံ ၁ ၌သီးြခားေဖြပထားေသာ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရ သူများအား၊ ေကာ်လံ ၂ ၌ သီးြခားေဖြပထားေသာ

အေကာင်းြပချက်များေကာင့်၊ စစ်မထ
 မ်းြခင်းမှ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးရန် အခွင့်ရအာဏာပိုင်ြဖစ်ရမည်။
(၂) အထက်ပါ အခွင့်ရအာဏာပိုင်တဦးဦးအား၊ ဤနည်းဥပေဒြဖင့် အပ်င
ှ ်းထားသည့် အာဏာတခုခု ကို၊ ထိုအာဏာပိုင်၏ အထက်
အြခားအာဏာပိုင် တဦးဦးကလည်း သံးု စွဲိုင်ေစရမည်။
(၃) ထိုစာရင်းတွင် “အထက်အာဏာပိုင်” ဆိုသည်မာှ ၊ ေအာက်တင
ွ ်ေဖြပထားသူများအတွက် ြဖစ်ပါက၊ ထိုသူများှင့်ယ
ှ ်လျက်ြပ
ထားေသာအာဏာပိုင်များကိုဆိုလိုသည်။

အရာခံဗုလ
ိ ် ပဌမတန်း။ သက်ဆိုင်ရာ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်။

ကာကွယ်ေရးဝန်ကီးဌာနရှိအရာခံဗုလ
ိ ်ဒတ
ု ယ
ိ တန်း
သက်ဆိုင်ရာ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်။
ှင့် စစ်မထ
 မ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းပီးေသာအြခားသူများ။

ဦးစီးတကသိုလ်၊ တိုက်ခိုက်ေရးေကျာင်းှင့် စစ်

ဗိုလ်မှ းကီးအဆင့်ရိသ
ှ ည့်သက်ဆုင
ိ ်ရာ
တကသိုလ်တုိရိ၊ှ အရာခံဗုလ
ိ ် ဒုတယ
ိ တန်းှင့် စစ်မ
ေကျာင်းအုပ်ကီး။
ထမ်းအြဖစ်စာရင်းသွင်းပီးေသာအြခားသူများ။

တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ

(အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းတခုတင
ွ ် အမထမ်းရက်ေနေသာ်၊
အြခားအရာခံဗိုလ်၊ ဒုတယ
ိ တန်းှင့် စစ်မထ
 မ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်းပီးေသာ
ထိုအဖွဲအစည်းကို ကွပ်ကဲေသာအရာရှိ၊ တပ်မေတာ် (ေရ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊
သူများ။
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ေရ)၊ တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ေလ)။

စာရင်း။

ထွက်ခွင့်ေပးိုင်
ထွက်ခွင့်ေပးြခင်း၏ အထူးန်ကား
အမျိးအစား။ ေသာအခွင့်ရ
အေကာင်းရင်း။ ချက်များ။
အာဏာပိုင်။

(၁) (၂) (၃) (၄)

အရာခံဗုလ
ိ ်များ။ ၁။ (က) အထက်အာဏာပိုင် ၏ အခွင့်အမိန် တပ်မှ း။
အရ၊ ထပ်မံ၍ သီး ြခားသတ်မတ
ှ ်ေပးေသာ
ကာလအပိုင်းအြခားအတွက်၊ တန်း ြပည့်
စစ်မထမ်းစာရင်း တွင် ဆက်လက်မထားရှိ
လင်၊ ထိုသူ၏ အဆင့်အ တွက်ေသာ်၎င်း၊

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 4/69
1/28/2020

ရာထူးအ တွက်ေသာ်၎င်း၊ စည်းမျ်း ဥပေဒ

များတွင် သီးြခား သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ စစ်မ
ထမ်းြခင်းကာလအပိုင်းအ ြခားြဖစ်ေစ၊ ရာထူး
သက် တမ်းြဖစ်ေစ၊ ကုန်ဆံးု ေသာ အချိန်အခါ၊
သိုတည်းမ ဟုတ် ကန်သတ်ထားသည့်
အသက်သုိေရာက်ေသာအ ချိန်အခါ၊ ထို
အချိန်အခါှစ် ရပ်အနက်၊ အလျင်ကျသည့်
အချိန်အခါ။

(ခ) ထိုသူကိုယ်တိုင်ကအ ငိမ်းစားယူရန်

ထွက်ခွင့် တပ်မှ း။
ေတာင်းဆို ေသာအခါ။

(ဂ) ဆက်လက်စစ်မထမ်းရန် မသင့်ေတာ်ဟု ေဆးစစ်အဖွဲတခု၏ ေထာက်ခံ ချက်အရသာ

တပ်မှ း။
ေဆးဘက် ဆိုင်ရာကေတွရှိေသာအခါ။ လင်၊ ေဆာင်ရက် ရမည်။

အရာခံဗုလ
ိ ်၏ေတာင်းဆို ြခင်းေကာင့် မဟုတ်
သည့် ထွက်ခွင့်ေပးြခင်းြဖစ်လင်၊ ထွက်ခွင့်ေပး
ြခင်းကို အမိန် မချမှတ်မီ၊ အထက်အာဏာ
(ဃ) အြခားထွက်ခွင့်ေပး ြခင်း အမျိးအစား
အထက်အာဏာပိုင်။ ပိုင်သည်၊ ထိုသိုထွက်ခွင့် ေပးြခင်းကို မည်သည့်
အားလံုး။
အ ေကာင်းေကာင့်၊ အမိန်ချ မှတ်သင့်ေကာင်း၊
အေကာင်း ြပရန်၊ အရာခံ ဗိုလ်အား၊
အေြခအေနအရ၊ ခွင့်ြပသင့်လင်၊ ခွင့်ြပရ မည်။

တပ်မေတာ် (ကည်း) တွင် တပ်ကပ်ကီးအဆင့်

၂။ (က) ထိုသူ၏စစ်မထမ်း အြဖစ်စာရင်း
ရှိသူများ အတွက်ေသာ်၎င်း၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊
သွင်းြခင်းဆိုင်ရာ စည်းကမ်းချက်များကို
သစာြပပီးေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) တွင်၊
ပီးေြမာက်ေအာင်ေဆာင်ရက်ပီးေသာအခါ၊
စစ်မထမ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်း တပ်မှ း။ တပ်ကပ်ကီး (ကည်းတပ်) အဆင့်ှင့်တည
ူ ီ
သိုတည်းမ ဟုတ်အတင်းအကျပ်ထွက် ခွင့်ကို
ပီး သူများ။ ေသာ အဆင့်ရိှ သူများအတွက် ေသာ်၎င်း၊ ြဖစ်ပါ
ေပးိုင်သည့် အေြခအ ေနသို ေရာက်
က၊ ထိုသူတုိကိုယ်တိုင် ကေတာင်းဆိုမသ
ှ ာလင်၊
ေသာအခါ။
တပ်မှ း သည်ဤအာဏာကို သံးု စွဲိုင် သည်။

တပ်မေတာ်တင
ွ ် အမဲတန်း စစ်မထမ်းြခင်းှင့်
အရံစစ် မထမ်းြခင်းှစ်မျိးလံးု အတွက်
တပ်မှ း (တပ်မ ေတာ်တွင်
(ခ) တပ်မေတာ်တွင် အမဲ တန်း စစ်မထ
 မ်း စစ်မထမ်းအြဖစ်စာရင်းသွင်းသူများှင့်
အမဲ တန်းစစ်မထ
 မ်း ြခင်း
ြခင်း ကာလ အပိုင်းအြခားကုန်ဆံးု သည့် ြပင်၊ သက်ဆိုင်ေစ ရ မည်။(တပ်မေတာ်တင
ွ ်အမဲ
ကာလအ ပိုင်းအြခားကို မ
အရံတပ်တင
ွ ်လည်း လစ်လပ်သည့်ေနရာ မရှိ တန်းစစ်မထမ်း ြခင်းကာလ အပိုင်းအြခားကို
တိုးြမင့်လိုသူ များ၏ကိစမျိး
ေသာ အခါ။ တိုးြမင့်ရန် အခွင့်အေရးရရှိ၍၊ ထိုအခွင့် အေရး
တွင်)။
ကို သံးု စွဲလိုသူအား၊ ဤေခါင်းစ်အရ ထွက်ခွင့်မ
ေပးိုင်။)

(ဂ) ဆက်လက်စစ်မထမ်းရန် မသင့်ေတာ်ဟု ေဆးစစ်အဖွဲ၏ ေထာက်ခံ ချက်အရသာလင်၊

တပ်မှ း။
ေဆးဘက်ဆိုင် ရာမှေတွရှိေသာအခါ။ ေဆာင် ရက်ရမည်။

(ဃ) စစ်မထမ်းအြဖစ် စာရင်း သွင်းြခင်း တပ်မှ း။ တပ်မှ းသည်၊ ေလာက်လာ ကို ခွင့်ြပသင့်
ဆိုင်ရာ စည်းကမ်း ချက်များကိုပီး ေြမာက် ေကာင်းအြပင်၊ ထိုသိုခွင့်ြပြခင်းေကာင့် တပ်
၏လူအင်အားကို၊ ေလျာ့ထိုက် သည်ထက်ေလျာ့

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 5/69
1/28/2020

ေအာင် မေဆာင်ရက် မီ၊ထိုသူကိုယ် တိုင်က ေစသည် မဟုတ်ေကာင်းတိုှင့်

ေတာင်းဆို ေသာအခါ။ စပ်လျ်း၍လည်း၊ မိမက
ိ ိုယ်တိုင်က ေကျနပ်
ေသာ အခါ၌သာလင်၊ ဤအာဏာကိုသံုးစွဲရ
မည်။

ထွက်ခွင့်ေပးြခင်းကို အမိန် မချမှတ်မီ၊ အထက်

အာဏာ ပိုင်သည်၊ ထိုသိုထွက်ခွင့် ေပးြခင်းကို
(င) အြခားထွက်ခွင့်ေပးြခင်း အမျိးအစား
အထက်အာဏာ ပိုင်။ မည်သည့် အေကာင်းေကာင့်၊ အမိန်မချ မှတ်သ
အားလံုး။
င့်ေကာင်း၊ အ ေကာင်း ြပရန်၊ ထိုသူအား
အေြခအေန အရ၊ ခွင့်ြပသင့်လင်၊ ခွင့်ြပ ရမည်။

စစ်မထမ်းအြဖစ် စာရင်းသွင်း ြခင်းဆိုင်ရာ

စည်းကမ်းချက် များကိုပီးေြမာက်ေအာင် မ
ေဆာင်ရက်မီ၊ ထွက်ခွင့် ေတာင်းဆိုသူ
များ၏ကိစ မျိးတွင်၊ တပ်မှးသည်၊
ေလာက်လာ ကို ခွင့်ြပသင့် ေကာင်းအြပင်၊
သစာမြပရေသး ေသာ ထိုသို ခွင့်ြပ ြခင်းေကာင့်၊ တပ်၏လူအင် အား
စစ်မထမ်း အြဖစ်စာရင်း ၃။ ထွက်ခွင့်ေပးြခင်းအမျိး အစားအားလံုး။ တပ်မှ း။ ကို၊ ေလျာ့ထိုက်သည် ထက်ေလျာ့ေစသည်
သွင်းပီးသူများ။ မဟုတ် ေကာင်းတိုှင့်စပ်လျ်း၍ လည်း၊ မိမိ
ကိုယ်တိုင်ေကျ နပ်ေသာအခါ၌သာလင်၊ ဤ
အာဏာကိုသံုးစွဲရမည်။
စွမ်းရည်ရှိေသာတပ်မေတာ် သားများြဖစ်လာရန်
အ ေကာင်းမရှိေသာ တပ်သား သစ်များကို၊ ဤ
ေခါင်းစ် အရ၊ ထွက်ခွင့်ေပးရမည်။

<ြပင်ဆင် 10.05.1989>
အကျင့်ပျက်ြပားမေကာင့်၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က စစ်မထ
 မ်းြခင်းကို ရပ်စဲြခင်း။

၁၄။ ။ (၁) အရာရှိတဦး အကျင့်ပျက်ြပားေကာင်း အစီရင်ခံစာများကိုစ်းစားပီးသည့်ေန က်၊ စစ်တရားံးု တံုးြဖင့်၊ ထိုအရာရှိအား

စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းသည်၊ မသင့်ေလျာ်ဟေ
ု သာ်၎င်း၊ မြဖစ်ိုင်ဟုေသာ်၎င်း၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က ေကျနပ်ေသာ်လည်း၊
သိုတည်းမဟုတ် သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က ထင်ြမင်ေသာ်လည်း၊ အဆိုပါအရာရှိအား တပ်မေတာ်တင
ွ ်ဆက်လက်ထားရှိ
ရန် မလိုလားအပ်ဟု ယူဆေသာအခါ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ ထင်ြမင်ချက်
များ၊ သိုတည်းမဟုတ် မိမ၏
ိ ထင်ြမင်ချက်များ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာကို၊ ထိုအရာရှိ အကျင့်ပျက်ြပားေကာင်း အစီရင်ခံစာများှင့်တကွ၊
ထိုအရာရှိအား အေကာင်းကားရမည့်ြပင်၊ ၎င်း၏ေြဖရှင်းချက်င
ှ ့် ခုခံေချပချက်တုိကုိ တင်ြပရန်ေတာင်းဆိုရမည်။
(၂) ထိုအရာရှိ၏ ေြဖရှင်းချက်သည်၊ ေကျနပ်ဘွယ်မရှိဟ၊ု သက်ဆုင
ိ ်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က ယူဆလင်ြဖစ်ေစ၊ တပ်မေတာ်
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ ထိုကိစကို မိမထ
ိ ံတင်ြပရန် န်ကားသည့်အခါတွင်ြဖစ်ေစ၊ ထိုအရာရှိ၏ ခုခံေချပချက်ှင့်အတူ၊ ထို
အရာရှိအား၊ ေအာက်ပါတနည်းနည်းအတိုင်း အေရးယူသင့်ေကာင်း၊ သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ ေထာက်ခံချက်ကုပ
ိ ါ၊
တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်ထံ၊ ထိုကိစကိုတင်ြပရမည်။
(က) စစ်မထ
 မ်းြခင်းမှ အမဲတန်း ထုတ်ပစ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) စစ်မထမ်းြခင်းမှ ုတ်ပယ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ဂ) အငိမ်းစားယူခိုင်းြခင်း၊သိုတည်းမဟုတ်
(ဃ) ုတ်ထွက်ခုင
ိ ်းြခင်း။
(၃) တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်သည်၊ အစီရင်ခံစာများ၊ ထိုအရာရှိက ခုခံေချပချက်တင်ြပခဲလ
့ င်၊ ထိုခုခံေချပချက်ှင့်
သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ ေထာက်ခံချက်ကုိ ထိုက်သင့်သလိုစ်းစားပီးေန က်၊ ထိုအရာရှိအား၊ အငိမ်းစားလစာ
ေပး၍ြဖစ်ေစ၊ မေပးဘဲြဖစ်ေစ၊ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ပယ်ုင
ိ ်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအရာရှိအား
အငိမ်းစားယူခိုင်းိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ထွက်ခုင
ိ ်းိုင်သည်။ ထိုြပင် ထိုအရာရှိက၊ ထိုသိုအငိမ်းစားယူရန်၊
သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ထွက်ရန် ြငင်းဆန်သည့်အခါ၊ ထိုအရာရှိရခွင့်ရိေ
ှ သာ အငိမ်းစားလစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဆုေကးရှိခဲ့လင်၊

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 6/69
1/28/2020

ထိုဆုေကးကိုေပး၍၊ ထိုအရာရှိအား အငိမ်းစားေပးိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်မထမ်းြခင်းမှုတ်ထွက်ေကာင်း ြပန်တမ်းတွင်

ထုတ်ြပန်ေကျညာိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
အကျင့်ပျက်ြပားသည့် အေကာင်းမှတပါး၊ အြခားအေကာင်းများေကာင့် တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က စစ်မထ
 မ်းြခင်းကို ရပ်စဲြခင်း။

၁၅။ ။ (၁) ညံ့ဖျင်းြခင်းေကာင့် ေသာ်၎င်း၊ ကိုယ်အဂါမသန်းမစွမ်းမေကာင့်ေသာ်၎င်း၊ အရာရှိတဦးအား၊ တပ်မေတာ်တင

ွ ် ဆက်လက်
ထားရှိရန် မသင့်ေတာ်ဟု၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က ေကျနပ်သည့်အခါ၊ ထိုအရာရှိအား၊
(က) ထိုသိုမသင့်ေတာ်ေကာင်းကို အေကာင်းကားရမည်၊
(ခ) ထိုသိုမသင့်ေတာ်ေကာင်းှင့် စပ်လျ်းသည့် ကိစအားလံးု ၏ အေကာင်းအချက်များကိုေဖြပရ မည်၊ ထိုြပင်
(ဂ) တပ်မေတာ်တင
ွ ် ဆက်လက်ထားရှိရန်အတွက် အေထာက်အပံြ့ ဖစ်ေစသည့် အေကာင်းြပချက်များ ကို တင်ြပထုေချလိုက
တင်ြပထုေချရန် ေတာင်းဆိုရမည်။
(၂) ေြဖရှင်းချက်သည် ေကျနပ်ဘွယ်မရှိဟ၊ု သက်ဆုင
ိ ်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က ယူဆလင်၊ ထိုအရာရှိ၏ေြဖရှင်းချက်င
ှ ့်အတူ၊
ထိုအရာရှိအား၊ ေအာက်ပါတနည်းနည်းအတိုင်း အေရးယူသင့်ေကာင်း၊ သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ ေထာက်ခံချက်ကုိ
ပါ၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်ထံ၊ အမိန်ချမှတ်ရန်အတွက်၊ ထိုကိစကိုတင်ြပရမည်။
(က) အငိမ်းစားယူခိုင်းရန်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) ုတ်ထွက်ခုင
ိ ်းရန်။
(၃) တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်သည်၊ အစီရင်ခံစာများ၊ ထိုအရာရှိ၏ ေြဖရှင်းချက်များရှိခဲ့လင်၊ ထိုေြဖရှင်းချက်များှင့်
သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ ေထာက်ခံချက်ကုိ စ်းစားပီးသည့်ေန က်၊ ထိုအရာရှိအား အငိမ်းစားယူခိုင်းိုင်သည်၊
သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ထွက်ခုင
ိ ်းိုင်သည်။ ထိုြပင် ထိုအရာရှိက ထိုသိုအငိမ်းစားယူရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ထွက်ရန်ြငင်းဆန်
သည့်အခါ၊ ထိုအရာရှိရခွင့်ရိေ
ှ သာ အငိမ်းစားလစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဆုေကးရှိခဲ့လင်၊ ထိုဆုေကးကိုေပး၍၊ ထိုအရာရှိအား၊
စစ်မထမ်းြခင်းမှ အငိမ်းစားေပးေကာင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ထွက်ေစေကာင်းကို၊ ြပန်တမ်းတွင် ထုတ်ြပန်ေကျညာရန်
အတွက်၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က အေရးယူေဆာင်ရက်ိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်င
ှ ့် အြခားအရာရှိများက အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ပယ်ြခင်း။

၁၆။ ။ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူအား၊ စစ်မထ

 မ်းြခင်းမှ အမဲတန်း ထုတ်ပစ်ရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ုတ် ပယ်ရန်၊ ၎င်းအေပ အေရးယူ
သည့် အေကာင်းရင်း၏ အချက်အလက်များကို၊ ထိုသူထံ အေကာင်းမ ကားဘဲ၊ ထိုြပင် ထိုသိုအမဲတန်း ထုတ်ပစ်ြခင်း၊
သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ပယ်ြခင်းကိုမြပလုပ်ထုက
ိ ်ေကာင်း ေချပလိုသည့်အေကာင်းအချက်များ ေရးသားတင်ြပိုင်ရန်၊ ၎င်းအား၊ သင့်
ေတာ်သည့် အချိန်မေပးဘဲ၊ ပုဒ်မ ၁၈၏ ပုဒ်မခွဲ (၁)အရြဖစ်ေစ၊ ပုဒ်မခွဲ (၃)အရြဖစ်ေစ၊ ထိုသူကို စစ်မထမ်းြခင်းမှ အမဲတန်းထုတ်မ
ပစ်ရ၊ သိုတည်းမဟုတ် မုတ်ပယ်ရ။
သိုရာတွင် နည်းဥပေဒ ၁၄၊ ၁၅၊ သိုတည်းမဟုတ် ဤနည်းဥပေဒအရ စစ်မထမ်းရပ်စဲြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ စစ်မထ
 မ်းြခင်းမှ အမဲတန်း
ထုတ်ပစ်ြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ ုတ်ပယ်ြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ အမိန်ချမှတ်ပိုင်ခွင့်ရိေ
ှ သာ အာဏာပိုင်က၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာရှိက၊ အဆိုပါ
နည်းဥပေဒများပါ ြပာန်းချက်များှင့်အညီ လိုက်န ေဆာင်ရက်ရန် မြဖစ်ိုင်ဟုထင်ြမင်ယဆ
ူ လင်၊ ထိုအာဏာပိုင်က၊
သိုတည်းမဟုတ် အရာရှိက၊ အဆို ပါ နည်းဥပေဒများပါ ြပာန်းချက်များှင့်အညီ လိုက်န ေဆာင်ရက်ရန် မြဖစ်ိုင်ေကာင်း
သက်ေသခံလက်မတ
ှ ်တေစာင်ကို ေရးသားမှတ်တမ်းတင်ပီးသည့်ေန က်၊ သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် စည်းကမ်းနည်းလမ်းများအတိုင်း
လိုက်န ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပဘဲြဖစ်ေစ၊ ထိုစည်းကမ်း နည်းလမ်းများအနက်၊ လိုက်န ေဆာင်ရက်ရန်မြဖစ်ုင
ိ ်ဟု၊ ထိုအာဏာပိုင်
က၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာရှိက ထင်ြမင်ယဆ
ူ သည့် စည်းကမ်းနည်းလမ်းများေလာက်ကုသ
ိ ာ လိုက်န ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပဘဲ
ြဖစ်ေစ၊ စစ်မထ
 မ်းရပ်စဲြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ စစ်မထ
 မ်းြခင်းမှ အမဲတန်း ထုတ်ပစ်ြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ ုတ်ပယ်ြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ အမိ
န်ချမှတ်ုင
ိ ်သည်။ သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် စည်းကမ်းနည်းလမ်းအတိုင်း လိုက်န ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပဘဲ၊ ဤနည်းဥပေဒအရ
စစ်မထမ်းရပ်စဲြခင်း၊ စစ်မထမ်းြခင်းမှ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ပယ် ြခင်းကိစအားလံးု ကို၊ တပ်မေတာ်
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်ထံ အစီရင်ခံရမည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 7/69
1/28/2020

စစ်တရားံးု ၏ ြပစ်ဒဏ်စရ
ီ င်ြခင်းေကာင့်မတ
ှ ပါး၊ အြခားအေကာင်းေကာင့် အငိမ်းစားယူြခင်း၊ ုတ်ထက
ွ ်ြခင်း၊ ုတ်ပယ်ြခင်း၊ ထွက်ခွင့်ေပးြခင်း၊
သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်းထုတ် ပစ်ြခင်း အတည်ြဖစ်သည့်ေနရက်။

၁၇။ ။ (၁) အရာရှိတဦးအား၊ ပုဒ်မ ၁၇ အရ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်းသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအရာရှိ အငိမ်းစားယူြခင်းသည်၊ ုတ်

ထွက်ြခင်းသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအရာရှိအား ုတ်ပယ်ြခင်းသည်၊ ထို ကဲ့သိုအမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်း၊ အငိမ်းစားယူြခင်း၊

သိုတည်းမဟုတ် ုတ်ပယ်ြခင်းှင့်သက်ဆိုင်သည့် အမိန်ေကာ်ြငာစာတွင်၊ ထိုကိစအလိုငှါ သီးြခားေဖြပသည့်ေနရက်တင
ွ ် စတင်
အတည်ြဖစ်ေစရမည်။
(၂) အရာရှိတဦးမှအပ၊ စစ်တရားံးု ၏ ြပစ်ဒဏ်စရ
ီ င်ြခင်းေကာင့်မဟုတ်ဘဲ၊ နည်းလမ်းတကျ ချမှတ် သည့်အမိန်ြဖင့်၊ အက်ဥပေဒကို
လိုက်န ရသူတဦးအား၊ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက် ခွင့်ေပးြခင်းကို၊ ထိုသူ၏ တပ်မှ းက၊ ေဆာလျင်ိုင်သမ
ေဆာလျင်စာွ ပီးေြမာက်ေအာင် ေဆာင်ရက်ရ မည်။ ထိုသို အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ အမိန်
ချမှတ်ုင
ိ ်သည့် အာ ဏာပိုင်သည်၊ ထိုသိုအမိန်ချမှတ်ေသာအခါ၊ ထိုအမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်ခင
ွ ့်ေပး ြခင်း
ေန င်ကာလ၌ စတင်အတည်ြဖစ်ရမည့်ရက်ကုိ သီးြခားေဖြပိုင်သည်။
သိုရာတွင် ထိုရက်ကုိ သီးြခားေဖြပြခင်းမြပခဲလ
့ င်၊ ထိုသိုအမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်းကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်းကို၊ နည်း
လမ်းတကျခွင့်ြပသည့်ေနရက်၊ သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်းြဖစ်ေစ၊ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်းြဖစ်ေစ၊ ခံရသူက၊ စစ်ဘက်
တာဝန်ဝတ်တရား ေဆာင်ရက်ြခင်းရပ်စဲသည့်ေနရက်၊ ထိုေနရက်စ
ှ ်ခအ
ု နက်၊ ေန က်ကျေသာေနရက်တွင်၊ အမဲတန်းထုတ်ပစ်
ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်း စတင်အတည်ြဖစ်ေစရမည်။
(၃) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦးအား၊ အငိမ်းစားယူေစြခင်း၊ ုတ်ပယ်ြခင်း၊ ုတ်ထွက်ေစြခင်း၊ ထွက်ခင
ွ ့်ေပးြခင်း၊
သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်းထုတ်ပစ်ြခင်းသည်၊ အတိတ်ကာလြဖစ်ေသာ ေနရက်မစ
ှ ၍ အတည်မြဖစ်ေစရ။

အခန်း ၄။
မူလအခွင့်အေရးများကို ကန်သတ်ြခင်းများ။

၁၈။ ။ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရသူသည် -

ခွင့်မြပေသာအစည်းအံးု များ။
(က) တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အခွင့်အမိန် အတိအလင်းမရရှိဘဲ၊ တပ်မေတာ်၏အစိတ်အပိုင်းအြဖစ် အသိအမှတ်မြပ
ေသာ အဖွဲတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ အဖွဲအစည်းတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ အသင်းတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ ရာထူးအရ အသိအမှတ်မြပရ၊
သိုတည်းမဟုတ် အကူအညီေပးြခင်းမြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအဖွဲတွင်ြဖစ်ေစ၊ ထိုအဖွဲအစည်းတွင်ြဖစ်ေစ၊ ထိုအသင်းတွင်ြဖစ်
ေစ၊ ကိုယ်ထလ
ိ က်ေရာက် ပါဝင်ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပရ။ ထိုြပင် ထိုအဖွဲ၊ အဖွဲအစည်း၊ သိုတည်းမဟုတ် အသင်းသည်၊ ကစား
ေပျာ်ရင်မသ
 ေဘာ ေသာ်၎င်း၊ ဘာသာသာသန ေရးသေဘာ ေသာ်၎င်း၊ သက်ဝင်သည့်အဖွဲ၊ အဖွဲအစည်း၊ သိုတည်းမဟုတ်
အသင်းြဖစ်လင်၊ အထက်အရာရှိ၏ အခွင့်အမိန် ကိတင်မရရှိဘဲ၊ ထိုအဖွဲကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုအဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုအသင်းကိုြဖစ်
ေစ၊ ရာထူးအရအသိအမှတ်မြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ် အကူအညီမေပးရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအဖွဲတွင်ြဖစ်ေစ၊ ထိုအဖွဲအစည်း
တွင်ြဖစ်ေစ၊ ထိုအသင်းတွင်ြဖစ်ေစ၊ ကိုယ်ထလ
ိ က်ေရာက်ပါဝင် ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပရ။
(ခ) တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အခွင့်အမိန် အတိအလင်းမရရှိဘဲ၊ ဝါဏိဇသမဂတခုခု၏၊ သိုတည်းမဟုတ် အလုပ်သမား
သမဂတခုခု၏ အဖွဲဝင်တဦးမြဖစ်ေစရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဝါဏိဇသမဂ အမျိးအစားတခုခု၏၊ သိုတည်းမဟုတ် အလုပ်သမား
သမဂ အမျိးအစားတခုခု၏ အဖွဲဝင်တဦးမြဖစ်ေစရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသမဂတခုခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ ထိုသမဂအမျိးအစားတခုခုှင့်
ြဖစ်ေစ၊ တနည်းနည်းြဖင့် ဆက်သွယ်ြခင်းမြပရ။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ိုင်ငံေရးေဆာင်ရက်မများှင့် စစ်ဘက်ှင့်မဆိုင်ေသာ ေဆာင်ရက်မများ။

၁၉။ ။ (၁) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူသည်၊ ပါတီတခုအတွက်ြဖစ်ေစ၊ မည်သည့်ိုင်ငံေရးရည်ရယ် ချက်များအတွက်မဆိုြဖစ်ေစ၊

ကျင်းပေသာ အစည်းအေဝးတခုခုသိုေသာ်၎င်း၊ လူထုဆြပြခင်းတခုခုသို ေသာ်၎င်း၊ မတက်ေရာက်ရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထို

အစည်းအေဝးတခုခုတင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ ထိုလူထုဆြပြခင်းတ ခုခုတင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ ေဟာေြပာမကိုေသာ်၎င်း၊ ပါဝင်ေဆာင်ရက်မကိုေသာ်၎င်း၊ မ
ြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ိုင်ငံ ေရးအသင်းတခုခုတင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ ိုင်ငံေရးလပ်ရှားမတခုခုတင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ ပါဝင်ြခင်းမြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 8/69
1/28/2020

ထိုအသင်းတခုခုသိုြဖစ်ေစ၊ လပ်ရှားမတခုခုသိုြဖစ်ေစ၊ မဝင်ရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအသင်းတခုခုကိုြဖစ် ေစ၊ လပ်ရှားမတခုခုကိုြဖစ်

ေစ၊ ကူပံေ
့ ရးအတွက် ေငွမေပးရ။
(၂) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူသည်၊ လတ်ေတာ်တစ်ရပ်ရပ်သုိေသာ်၎င်း၊ ေဒသရအာဏာပိုင်အြဖစ်သုိေသာ်၎င်း၊ အြခားြပည်သူ
အဖွဲတခုခုသိုေသာ်၎င်း၊ ေရးေကာက်တင်ေြမာက်ြခင်းအတွက် အေရးခံသူတဦးအေနြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ အေရးခံရန်အလားအလာရှိသူ
တဦးအေနြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ မဲဆရင
ှ ်များထံသုိ မိန်ခွန်းတရပ်ကိုထုတ် မေပးရ၊ သိုတည်းမဟုတ် အများြပည်သသ
ူ ိေအာင်၊ မိမိ
ကိုယ်တိုင်က၊ အြခားတနည်းနည်း ထုတ်ေဖေြပာဆိုြခင်းမြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားသူအားထုတ်ေဖေြပာဆိုခွင့်မေပးရ၊
သိုတည်းမဟုတ် အေရးခံသူတဦး၏ ေရးေကာက်ပဲွေကာ်မတ
ီ အ
ီ ဖွဲဝင်တဦးအြဖစ် မေဆာင်ရက်ရ၊ သိုတည်းမဟုတ် အေရးခံသူတ
ဦး၏အကျိးအတွက် တနည်းနည်းြဖင့် ကိုယ်ထလ
ိ က်ေရာက် အားေပးအားေြမာက်ြခင်းြဖစ်ေစ၊ ေဆာင်ရက်ေပးြခင်းြဖစ်ေစ၊ မြပ
ရ။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>

၂၀။ ။ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူသည်-

စာပံုှိပ်တိုက်သုိ အေကာင်း ကားြခင်း၊ ေဟာေြပာြခင်းအစရှိသည်များ။

(က) ိုင်ငံေရးြပဿန တရပ်င
ှ ့် စပ်လျ်းသည့်အေကာင်းအရာတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ စစ်ဘက်ဆုင
ိ ်ရာ အေကာင်းအရာတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊
စစ်ဘက်ဆုင
ိ ်ရာ သတင်းေပးချက်တခုခုပါရှိေသာ အေကာင်းအရာတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ မည်သည့်ပံသ
ု ဏာန်ြဖင့်မဆို၊ ပံ
ု ှိပ်ထတ
ု ်ေဝ
ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် စာပံုှိပ်တိုက်သုိ၊ တိုက်ိုက်ေသာ်၎င်း၊ သွယ်ဝုက
ိ ်၍ေသာ်၎င်း၊ အေကာင်းကားြခင်းမြပရ၊
သိုတည်းမဟုတ် ထိုြပဿန ေသာ်၎င်း၊ အေကာင်းအရာေသာ်၎င်း၊ ထိုသတင်းေပးချက်ေသာ်၎င်း၊ ပါရှိေသာစာအုပ်တခုခုကိုြဖစ်
ေစ၊ စာတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ ေဆာင်းပါးတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ အြခားစာတမ်းအမှတ်အသားတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ တပ်မေတာ်
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အခွင့်အမိန်ကု၊ိ သိုတည်းမဟုတ် ဤကိစအလိုငှါ၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က သီးြခား
သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် အရာရှိတဦးဦး၏ အခွင့်အမိန်ကု၊ိ ကိတင်မရရှိဘဲ၊ ပံုှိပ်ထတ
ု ်ေဝြခင်းမြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ပံုှိပ်ထတ
ု ်
ေဝေစြခင်းမြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) ိုင်ငံေရးြပဿန တရပ်င
ှ ့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်ဘက်ဆုင
ိ ်ရာအေကာင်းအရာတခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ စပ်လျ်းသည့် အေကာင်းအရာပါဝင်ေသာ၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဘက်ဆုင
ိ ်ရာ အေကာင်းအရာတခုခုပါရှိသည့် သတင်းေပးချက်တခုခုြဖစ်ေစ၊ ထင်ြမင်ယူဆချက်များြဖစ်ေစ၊
ပါဝင်ေသာ ေဟာေြပာချက်တရပ်ကိုေသာ်၎င်း၊ အသံလင့်မန
ိ ်ခွန်းတရပ်ကိုေသာ်၎င်း၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အခွင့်
အမိန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ဤကိစအလိုငှါ၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က သီးြခားသတ်မှတ်ထားသည့် အရာရှိတဦးဦး၏ အ
ခွင့်အမိန် ကိတင်မရရှိဘဲ၊ ေြပာဆိုြခင်းမြပရ။
ရှင်းလင်းချက်။ ။ ဤနည်းဥပေဒပါ ကိစများအတွက် “စစ်ဘက်ဆုင
ိ ်ရာ သတင်းေပးချက်” ှင့် “စစ်ဘက်ဆုင
ိ ်ရာ
အေကာင်းအရာ”ဆိုသည့် စကားရပ်များတွင်၊ တပ်ဖွဲများှင့်သက်ဆိုင်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကာကွယ်ေရးှင့်
သက်ဆိုင်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပည်ေထာင်စ
ု ိုင်ငံ၏ ြပည်ပဆက်ဆံေရးှင့်သက်ဆိုင်ေသာ သတင်းေပးချက်ြဖစ်
ေစ၊ အေကာင်းအရာြဖစ်ေစ၊ ပါဝင်သည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>

အခန်း ၅။
စွဲချက်များကို စံုစမ်းစစ်ေဆးြခင်းှင့် စစ်တရားံးု ြဖင့် အမများကို စစ်ေဆးစီရင်ြခင်း။

အပိုင်း ၁။ ။ စွဲချက်များကို စံုစမ်းစစ်ေဆးြခင်းှင့် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းအတွက် ရမန်ေပးြခင်း။

တပ်မှ းများ၏ အာဏာ။
စွဲချက်ကုိ ကားန ြခင်း။

၂၁။ ။ (၁) အရာရှိမတ

ှ ပါး၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူ တဦးအားစွဲဆိုသည့် စွဲချက်တိုင်းကို၊ ထိုတရား ခံ၏ ေရှေမှာက်၌ ကားန ရ
မည်။ တရားခံသည်၊ မိမ
ိ ှင့်ဆန်ကျင်ဘက်ြဖစ်ေသာ မည်သည့်သက်ေသကို မဆို ြပန်လှန်စစ်ေမးရန်၎င်း၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးတွင်
မည်သည့်သက်ေသကိုမဆို ေခြပရန်၎င်း၊ မည် သည့်ထွက်ဆုခ
ိ ျက်ကိုမဆို ထွက်ဆုရ
ိ န်၎င်း၊ အခွင့်အေရးအြပည့်အစံရ
ု ရှိေစရမည်။
(၂) အက်ဥပေဒအရြဖစ်ေသာ ြပစ်မကျးလွန်ခဲေ
့ ကာင်း သက်ေသခံချက်မရှိဟု ထင်ြမင်ယဆ
ူ ပါက၊ တပ်မှ းသည်၊ မိမေ
ိ ရှသိုတင်ြပ
သည့် စွဲချက်ကိုပလပ်ရမည်။ ထိုြပင် ထိုစွဲချက်ကို ဆက်လက်စစ်ေဆး စီရင်ရန် မသင့်ေလျာ်ဟု ေကျနပ်လင်၊ တပ်မှ းသည်၊

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 9/69
1/28/2020

မိမ၏
ိ သေဘာအတိုင်း၊ စွဲချက်ကိုပလပ်ုင
ိ ်သည်။
(၃) စွဲချက်ကို ကားန ပီးသည့်အဆံုး၌၊ ထိုစွဲချက်ကို ဆက်လက်စစ်ေဆးစီရင်သင့်သည်ဟု ထင်ြမင်ယူ ဆလင်၊ တပ်မှးသည်၊
အေကာင်းမဲ့ ကန်ကာမမရှိေစဘဲ၊ ေအာက်ပါအတိုင်း ေဆာင်ရက်ရမည်-
(က) ပုဒ်မ ၈၂အရ၊ ေန က်ဆက်တဲွ ၃ ရှိ၊ သီးြခားေဖြပထားေသာ နည်းလမ်းှင့် ပံစ
ု ံတုိင
ှ ့်အညီ၊ အမ ကို အကျ်းနည်းြဖင့်
ပီးြပတ်ေအာင် စစ်ေဆးစီရင်ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) အမကို သက်ဆိုင်ရာ စစ်ဘက်အထက်အာဏာပိုင်ထံ လဲအပ်တင်ြပရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ဂ) သက်ေသခံချက်ကို ေရးသားယူရန် ကိစအတွက်၊ အမကို ေရဆိုင်းရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ဃ) တရားခံသည်၊ အရာခံဗုလ
ိ ် အဆင့်ေအာက်နမ
ိ ့်လင်၊ တရားခံအား တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးြဖင့် စစ် ေဆးစီရင်ရန်အတွက် အမိ
န်ေပးရမည်။
သိုရာတွင် တပ်မှ းသည်၊ ေအာက်ပါအေကာင်းတခုခုေကာင့် မဟုတ်ပါက၊ ြပစ်မက
 ျးလွန်သည်ဟု စွပ်စွဲခံရသူကို စစ်ေဆးစီရင်
ရန်အလိုငှါ၊ တိုင်းစစ်တရားံုးကိုြဖစ်ေစ၊ တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်၌၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်ကုြိ ဖစ်ေစ၊ ဖွဲစည်းရန် အာဏာ
အပ်င
ှ ်းြခင်းခံရသည့် အရာရှိထံတင်ြပြခင်းမြပဘဲ၊ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးတံုးြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရန် အမိန်မေပးရ။
(က) ြပစ်မသ
 ည်၊ ထိုအရာရှိထံတင်မြပဘဲ၊ တပ်တွင်းစစ်တရားံုးတံုးြဖင့်၊ တပ်မး ကစစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ် ေသာ ြပစ်မြဖစ်ြခင်း၊
သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) ချက်ြခင်းအေရးယူရေလာက်ေအာင် အေရးကီးေသာအေကာင်းရှိသည့်ြပင်၊ စည်းကမ်းကိုမထိခိုက် မနစ်န ေစဘဲ၊ ထိုသို
တင်ြပြခင်းမြပိုင်ဟု၊ တပ်မှ းကယူဆြခင်း။
သက်ေသခံအကျ်းချပ်ယေ
ူ ရးအတွက် ကျင့်ထံုး။

၂၂။ ။ (၁) သက်ေသခံချက်ကို ေရးသားယူရန်ကစ

ိ အတွက်၊ အမကို ေရဆိုင်းလင်၊ ထိုသိုေရဆိုင်း၍ ကားန ရာ၌၊ တရားခံင
ှ ့်ဆန်ကျင်
ဘက်ြဖစ်ေစ၊ တရားခံအတွက်ြဖစ်ေစ၊ တပ်မှးေရှတွင် လာေရာက်၍ သက်ေသခံေသာ သက်ေသများ၏ သက်ေသခံချက်အြပင်၊
သက်ဆိုင်ပံေ
ု ပေသာ အြခားသူတဦးဦး၏ သက်ေသခံချက်ကိုပါ တပ်မှ းေရှတွင်ေသာ်၎င်း၊ တပ်မှးကန်ကားသည့် အရာရှိေရှ
တွင်ေသာ်၎င်း၊ တရားခံ၏ေရှေမှာက်၊ တရားခံကားိုင်သည့်ေနရာ၌ ေရးသားယူရမည်။
(၂) ြပန်လှန်စစ်ေမးရာတွင်၊ တရားခံသည်၊ မည်သည့်သက်ေသအားမဆို၊ မိမက
ိ သင့်ေတာ်မည်ထင်သည့် ေမးခွန်းများကို ေမးြမန်း
ိုင်သည်။ ထိုြပင် ထိုေမးခွန်းများကို အေြဖများှင့်အတူတကွ၊ ေရးမှတ်ပီးေသာ သက်ေသခံချက်တွင် ြဖည့်စက
ွ ်ထည့်သွင်းရ
မည်။
(၃) သက်ေသအသီးသီး၏သက်ေသခံချက်ကို၊ ဤနည်းဥပေဒတွင် ြပာန်းထားသည့်အတိုင်း ေရးမှတ် ပီးေန က်၊ ထိုသက်ေသအား၊
၎င်း၏သက်ေသခံချက်ကို ဘတ်ြပရမည့်ြပင်၊ ထိုသက်ေသခံချက်မန
ှ ်ကန် ြခင်း အထိမ်းအမှတ်အြဖစ်၊ ထိုသက်ေသခံချက်တွင်၊ ထို
သက်ေသက လက်မှတ်ထိုးရမည်၊ သိုတည်း မဟုတ် ထိုသက်ေသသည်၊ မိမ၏
ိ အမည်ကိုမေရးသားိုင်လင်၊ ထိုသက်ေသခံချက်
တွင် အမှတ်အသားြပ ြခင်းြဖင့် လက်မတ
ှ ်ထိုးရမည့်ြပင်၊ ထိုအမှတ်အသားြပြခင်းကို အသိသက်ေသြပရမည်။ တရားခံင
ှ ့် ဆန်
ကျင်ဘက်ြဖစ်ေသာ သက်ေသများ၏သက်ေသခံချက်အားလံုးကို ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ တရားခံအား “သင်တစံုတရာေြပာဆိုလိုပါ
သလား” ဟု ေမးြမန်းရမည့်ြပင်၊ “သင်ေြပာဆိုလိုမှ ေြပာဆိုိုင်သည်၊ မေြပာဆိုလိုက မေြပာဘဲေနိုင်သည်၊ သိုေသာ်လည်း သင်
ေြပာဆိုသမကို ေရးမှတ်ယူ၍၊ ၎င်းကိုသက် ေသခံအြဖစ် တင်သွင်းလိုလင်လည်း တင်သင
ွ ်းမည်” ဟု တရားခံအားေြပာြပရမည်။
ထိုသိုေမးြမန်း ေြပာ ြပပီးသည့်အခါ၊ တရားခံ၏ ေြပာဆိုချက်ကို ေရးမှတ်ယူရမည့်ြပင်၊ တရားခံအားလည်းဘတ်ြပရမည်။
သိုေသာ်လည်း ထိုေြပာဆိုချက်ှင့်စပ်လျ်း၍၊ တရားခံအား ြပန်လှန်မစစ်ေမးရ။ ထိုေန က် တရားခံ သည်၊ မိမ၏
ိ သက်ေသများ
(အကျင့်စာရိတကုေ
ိ ထာက်ခံမည့် မိမြိ ပလိုေသာ သက်ေသများအပါအ ဝင်)ကိုေခိုင်သည်။
(၄) သက်ေသများ၏သက်ေသခံချက်ှင့်တရားခံ၏ ေြပာဆိုချက်ရိခ
ှ ဲ့လင်၊ ထိုေြပာဆိုချက်ကို၊ ြမန်မာ ဘာသာြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ အဂလိပ်
ဘာသာြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ ေရးမှတ်ရမည်။ သက်ေသ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရား ခံ၊ သက်ဆိုင်ရာရာက၊ ြမန်မာဘာသာြဖင့်ြဖစ်ေစ၊
အဂလပ
ိ ်ဘာသာြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ေရးမှတ်ထားသည့် သက်ေသခံချက်ကု၊ိ သိုတည်းမဟုတ် ေြပာဆိုချက်ကို၊ န းမလည်လင်၊ ေရးမှတ်
သည့်အတိုင်း သက်ေသ ခံချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ ေြပာဆိုချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ တရားခံန းလည်ေသာဘာသာြဖင့် ြပန်ဆု၍
ိ ၊ တရားခံ
အား ေြပာြပရမည်။
(၅) တဦးတေယာက်ေသာသူအား၊ သက်ေသအြဖစ် လာေရာက်ရန် အတင်းအကပ်ြပလုပ်၍မရလင်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဘက်
လတ်တေလာ လိုအပ်ြခင်းများေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ အြခားမည်သည့်အေကာင်းများ (ကုန်ကျမည့်စရိတ်စကှင့် ကုန်မည့်အချိန်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 10/69
1/28/2020

အပါအဝင်) ေကာင့်မဆို ြဖစ်ေစ၊ သက်ေသတဦးဦးလွယ်ကူ စွာလာေရာက်ုင

ိ ်မည်မဟုတ်ဟသ
ု က်ေသခံအကျ်းချပ်ကိုေရးမှတ်
ယူသည့်အရာရှိက ထင်ြမင်ယဆ
ူ လင်၊ (ထိုသိုထင်ြမင်ယူဆေကာင်းကို သက်ေသခံအကျ်းချပ်ေရးသည့်အရာရှိက ေရးသားေဖ
ြပရမည်) သက် ေသကလက်မတ
ှ ်ေရးထိုးထားသည်ဟု သေဘာသက်ေရာက်ေသာေရးသားထားသည့် သက်ေသ၏ ထွက် ဆို
ချက်ကို တရားခံအား ဘတ်ြပိုင်သည့်ြပင်၊ သက်ေသခံအကျ်းချပ်တင
ွ ် ထည့်သွင်းိုင်သည်။
(၆) စစ်ဘက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူမဟုတ်သည့် သက်ေသတဦးဦးအား လာေရာက်ရန်၊ တရားခံ၏ တပ်မှ းက လက်မတ
ှ ်ေရးထိုး
ေသာသမာန်စာြဖင့် အမိန်ထတ
ု ်ဆင့်ေခိုင်သည်။ ထိုသမာန်စာသည်၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၃ ပါပံုစံအတိုင်းြဖစ်ရမည်။
တရားခံအားရမန် ြဖင့်ထားြခင်း။

၂၃။ ။ (၁) နည်းဥပေဒ ၂၂ ှင့်အညီ ေရးမှတ်ယူေသာ (ဤနည်းဥပေဒများ၌၊ ေန က်တွင် “သက်ေသခံ အကျ်းချပ်” ဟု ရည်န
 ်းသ
ည့်) သက်ေသခံချက်ှင့် ေြပာဆိုချက်ရိခ
ှ ဲ့လင်၊ ထိုသက်ေသခံချက်င
ှ ့် ေြပာဆိုချက်ကို၊ တပ်မှ းကစ်းစားရမည်။ ထိုသိုစ်းစားပီး
ေန က်၊ တပ်မှးသည်-
(က) စစ်တရားံုးြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရန်အတွက် တရားခံအား ရမန်ြဖင့် ထားရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) သက်ဆိုင်ရာ စစ်ဘက်အထက်အာဏာပိုင်ထံသို အမကိုလဲအပ်တင်ြပရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ဂ) လိုအပ်သည်ဟုထင်လင်၊ အမကို ြပန်လည်ကားန ပီးေန က်၊ စွဲချက်ကို ပလပ်ရမည်၊ သိုတည်း မဟုတ် အကျ်းနည်းြဖင့်
အမကိုပီးြပတ်ေအာင် စစ်ေဆးစီရင်ရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု ြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ တရားခံအား ရမန်ြဖင့်ထားလင်၊ တပ်မှ းသည်၊ အေကာင်းမဲ့ ကန်ကာမမရှိေစဘဲ (တိုင်း
စစ်တရားံးု ကိုြဖစ်ေစ၊ တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်၌ အကျ်းစစ်တရားံုးချပ် ကိုြဖစ်ေစ၊ ဖွဲစည်းရန် အာဏာအပ်င
ှ ်းြခင်းခံရသည့်
အရာရှိထံ လဲအပ်တင်ြပရန်လုအ
ိ ပ်ေသာအခါ၊ ထို သိုလဲအပ်တင်ြပပီးေန က်) အမအေလျာက် တပ်တွင်း စစ်တရားံုးထိုင်ေစရ
မည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ် တရာံးု ဖွဲစည်းရန်၊ သက်ဆိုင်ရာ စစ်ဘက်အာဏာပိုင်ထံ ေလာက်ထားရမည်။
အရာရှိအား ြပစ်မတခုခုြဖင့် စွဲဆိုသည့်အခါ၊ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၂၄။ ။ (၁) အက်ဥပေဒအရြဖစ်ေသာ ြပစ်မြ ဖင့် အရာရှိအား စွဲဆိုသည့်အခါ၊ ထိုအရာရှိကေတာင်းဆိုလင်၊ ၎င်း၏ေရှေမှာက်၌ စံုစမ်း

စစ်ေဆးြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံချက်ေရးသားြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ နည်းဥပေဒ ၂၁ ှင့် ၂၂ တိုအရ၊ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရေသာ

အြခားသူများ၏ အမမျိးတွင် လိုက်န ရမည့် နည်း လမ်းအတိုင်း၊ တတ်ုင
ိ ်သမ လိုက်န ၍ ြပလုပ်ရမည်။
(၂) အရာရှိအား၊ ၎င်း၏ ေရှေမှာက်၌ သက်ေသခံချက်ေရးမှတ်ြခင်းမြပလုပ်ဘဲ၊ ၎င်းအားစွဲဆိုသည့် စွဲဆို ချက်ကို အကျ်းနည်းြဖင့်
ပီးြပတ်ေအာင် စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ ရမန်ှင့်ထားသည့်အခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု တံုးြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရန် အမိန်ချထား
သည့်အခါ၊ တင်ြပရန်ြဖစ်ေသာ သက်ေသခံေကာက် ုတ်ချက်ကို၊ နည်းဥပေဒ ၃၂၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၇)တွင် ြပာန်းထားသည့်
အတိုင်း၊ ၎င်းအား အခမဲေ
့ ပးအပ် ရမည်။
အရာရှိှင့်အရာခံဗုလ
ိ ်အား စွဲဆိုသည့်စွဲချက်များကို အကျ်းနည်းြဖင့် ပီးြပတ်ေအာင်စစ်ေဆး စီရင်ြခင်း။

၂၅။ ။ (၁) အရာရှိအား၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာခံဗုလ

ိ ်အား စွဲဆိုသည့် စွဲချက်တခုကို၊ ပုဒ်မ ၈၅အရြဖစ် ေစ၊ ပုဒ်မ ၈၆ အရြဖစ်ေစ၊ ပုဒ်မ
၈၇ အရြဖစ်ေစ၊ အကျ်းနည်းြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ အာဏာအပ်င
ှ ်း ြခင်းခံရေသာ အာဏာပိုင်က ပီးြပတ်ေအာင်စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊
ထိုအရာရှိကို၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာခံဗုလ
ိ ် ကို ရမန်ြဖင့်ထားေသာအခါ၊ သက်ေသခံ အကျ်းချပ်ကို၊ သိုတည်းမဟုတ်
(အရာရှိ၏အမတင
ွ ် သက် ေသခံအကျ်းချပ်မရှိပါက) တင်ြပရန်ြဖစ်ေသာ သက်ေသခံေကာက်တ
ု ်ချက်ှင့်အတူ၊ စွဲချက်မတ
ိ ကို ပါ၊
ေရးသားပီးလင်ပီးြခင်း ေဆာလျင်ုင
ိ ်သမ ေဆာလျင်စာွ ၊ ထိုြပင် မည်သည့်အချက်တင
ွ ်မဆို၊ အမ စတင်မစစ်ေဆးမီ ှစ်ဆယ့်ေလး
န ရီေအာက်မနည်း ကိတင်၍ ထိုသူအား အခမဲေ
့ ပးအပ်ရမည်။
(၂) ပုဒ်မ ၈၅ အရ ြဖစ်ေစ၊ ပုဒ်မ ၈၆အရ ြဖစ်ေစ၊ ပုဒ်မ ၈၇ အရြဖစ်ေစ၊ အာဏာအပ်ှင်းြခင်းခံရသည့် အာဏာပိုင်သည်၊ အရာရှိအား
ေသာ်၎င်း၊ အရာခံဗိုလ်အားေသာ်၎င်း၊ စွဲဆိုသည့် စွဲချက်ကို၊ အကျ်းနည်း ြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရန်ဆံးု ြဖတ်ေသာအခါ၊ အာဏာပိုင်
က စွဲချက်ကို မပလပ်လင်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရား ခံက သက်ေသများမလာေရာက်ေစလိုေတာ့ေကာင်း စာြဖင့်ေရးသားပီး
သေဘာမတူလင်၊ အာဏာ ပိုင်သည်၊ တရားခံ၏ ေရှေမှာက်တင
ွ ် သက်ေသခံချက်ကို ကားန ရမည်။ တရားခံသည်၊ မိမ
ိ ှင့်ဆန်
ကျင် ဘက်ြဖစ်ေသာ သက်ေသတဦးဦးအားြပန်လှန်စစ်ေမးရန်၊ ထိုြပင်မမ
ိ ၏
ိ ခုခံေချပေရးအတွက်၊ မည်သည့် သက်ေသကိုမဆို
ေခယူရန်င
ှ ့် ထွက်ဆုခ
ိ ျက်ြပရန် အခွင့်အေရး အြပည့်အစံရ
ု ရှိေစရမည်။
(၃) မခင်းကိစေဆာင်ရက်ချက်ကို၊ ြဖစ်ိုင်သေရ၊ ေန က်ဆက်တဲွ ၄ ရှိ သီးြခားထားေသာပံစ
ု ံှင့်အညီ ေရးမှတ်ရမည်။ ထိုြပင်
ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်သည့် အမတုင
ိ ်းတွင်၊ အကျင့်စာရိတမှတ်တမ်း၊ သက်ေသခံအ ကျ်းချပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသခံ

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 11/69
1/28/2020

ေကာက်ုတ်ချက်၊ ထိုြပင် သက်ေသများ မလာေရာက်ေစလို ေတာ့ေကာင်း တရားခံ၏ သေဘာတူချက်စာရှိခဲ့လင်၊ ထို

သေဘာတူချက်စာှင့်အတူတကွ၊ မခင်းကိစ ေဆာင်ရက်ချက်ကို၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာမှ တဆင့် လမ်းစ်အတိုင်း၊ ပုဒ်မ ၉၀ တွင် အဓိပ္
ပါယ်ေဖြပထားေသာ စစ်ဘက်အထက်အာဏာပိုင်ထံပုိရမည်။
ကန်ကာေကာင်းအစီရင်ခံစာများ။

၂၆။ ။ (၁) စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းအတွက်၊ စစ်တရားံုးတံုးထိုင်ရန်၊ အမိန်မေပးဘဲေသာ်၎င်း၊ ပုဒ်မ ၈၂ အရ ြပစ်ဒဏ်မချမှတ်ဘဲေသာ်၎င်း၊

ရှစ်ရက်ထက်ပို၍ ကာေသာကာလအပိုင်းအြခားအတွက် စစ်ဘက် အချပ်၌ေနရေသာ တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်တင

ွ ် အမထမ်းရက်မ
ေနသည့်၊ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရသူ အသီးသီး၏ အမတုင
ိ ်းတွင်၊ တပ်မှးသည်၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၃ ရှိ သီးြခားထားေသာပံစ
ု ံအတိုင်း၊
ထိုသူ အား စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းအတွက်၊ စစ်တရားံုးချပ်ကုြိ ဖစ်ေစ၊ တိုင်းစစ်တရားံုးကိုြဖစ်ေစ၊ ဖွဲစည်းရန်အာ ဏာအပ်င
ှ ်းြခင်းခံရ
ေသာအရာရှိထံ အစီရင်ခံရမည်။ စစ်တရားံးု တံုးထိုင်ရန် အမိန်ေပးသည့်အချိန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၈၂ အရ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်သ
ည့်အချိန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသူကို စစ်ဘက်အချပ်မှ လတ်လိုက်သည့်အချိန်၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာ အချိန်အထိ၊ အဆိုပါအစီရင်ခံစာကို၊
ဤနည်းဥပေဒတွင် ေဖ ြပထားေသာအာဏာပိုင်ထံ ရှစ်ရက်တကိမ်ေပးပိုရမည်။
(၂) ထိုသို အချပ်ှင့်ထားြခင်း ေလးဆယ့်ရစ
ှ ်ရက်ေြမာက်သည့် ေနတင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ ေလးဆယ့်ရစ
ှ ်ရက် ေြမာက်ပီးသည့်ေန က်မှ
ေသာ်၎င်း၊ တင်ေသာအစီရင်ခံစာတိုင်း၏ မိတကို၊ တပ်မှ းက၊ ထိုသိုအချပ်ခံ ေနရသူအား ကွပ်ကဲသည့် စစ်ဌာနချပ်ရိှ
လက်ေထာက်စစ်ဥပေဒချပ်ထံ ပိုရမည်။
(၃) (က) တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်တင
ွ ် အမထမ်းရက်မေနသည့်ြပင်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းအတွက်လည်း စစ်တရားံုးတံုးထိုင်ရန်၊ အမိ
န်မေပးရေသးေသာ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦးအား၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အမိန်အရသာလင်၊ စစ်ဘက်
အချပ်တင
ွ ် ှစ်လထက်လန
ွ ်၍ ထားိုင်သည်။ သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်သည်၊ ကာလအပိုင်းအြခားအတိအကျ
သတ်မတ
ှ ်ပီး၊ ဆက်လက်၍အချပ်င
ှ ့်ထားရန် အမိန်ချမှတ်ုင
ိ ်သည်။ ထိုကာလအပိုင်းအြခားကို သက်ဆိုင်ရာ
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ အခါအားေလျာ်စွာ၊ တိုးေပးိုင်သည်။ သိုေသာ်လည်း အချပ်င
ှ ့်ထားသည့် ကာလအပိုင်းအြခား
စုစုေပါင်းသည်၊ ေြခာက်လထက်မပိုေစရ။
(ခ) ေြခာက်လထက်ပို၍ အချပ်ှင့်ထားရန်အတွက်၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ သေဘာတူညခ
ီ ျက်ကိုရရှိရမည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
စွဲချက်များတင်ြခင်း။
စွဲချက်လာှင့် စွဲချက်။

၂၇။ ။ (၁) စွဲချက်လာတွင်၊ စစ်တရားံုးြဖင့် တကိမ်တည်း စစ်ေဆးစီရင်ရန် အချက်တခုလံုး၊ သိုတည်း မဟုတ် အချက်အားလံုးပါဝင်ရ

မည်။
(၂) စွဲချက်ဆိုသည်မာှ ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူသည်၊ ြပစ်မကို ကျးလွန်ခဲသ
့ ည်ဆိုသည့်၊ စွဲချက်လာ တွင်ပါရှိေသာ စွပ်စွဲချက်ကို
ဆိုလိုသည်။
(၃) စွဲချက်လာတွင် စွဲချက်တခုေသာ်၎င်း၊ စွဲချက်အများအြပားေသာ်၎င်း၊ ပါရှိိုင်သည်။
စွဲချက်လာအစ။

၂၈။ ။ စွဲချက်လာတိုင်းသည်၊ တရားခံ၏ကိုယ်ပုင

ိ ်အမှတ်၊ အဆင့်၊ အမည်ှင့် ထိုတရားခံ၏ တပ်အဖွဲ ကိုြဖစ်ေစ၊ ဌာနကိုြဖစ်ေစ ေဖ
ြပချက်ပါဝင်သည့်၊ ထိုတရားခံ၏ အေကာင်းအရာများြဖင့်စရမည်။ တရားခံသည်၊ တပ်မေတာ်တင
ွ ် ပါဝင်သူမဟုတ်ေသာအခါ၊
စွဲချက်တင်သည့်ြပစ်မှင့်စပ်လျ်း၍၊ ထိုတ ရားခံသည်၊ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န သူြဖစ်ေကာင်း၊ ထိုတရားခံ၏အေကာင်းအရာြဖင့်
ေသာ်၎င်း၊ တိုက် ိုက်အတိအလင်းေဖြပချက်တရပ်ြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ ေဖြပရမည်။
စွဲချက်တင
ွ ်ပါဝင်သည့် အေကာင်းအရာများ။

၂၉။ ။ (၁) စွဲချက်တခုတင

ွ ်၊ ြပစ်မတ
 ခုသာေဖြပရမည်။ ထိုြပင် မည်သည့်နည်းှင့်မ၊ ြပစ်မတ
 ခုကို၊ ထိုစွဲချက်တွင်၊ အြခားနည်းြဖင့် ေဖ
ြပြခင်းမြပ။
(၂) စွဲချက်တခုစီကို-
(က) ြပစ်မအ
 ေကာင်းအရာေဖြပချက်ှင့်
(ခ) ြပစ်မေြမာက်ေသာ ြပလုပ်မ၊ ေပါ ့ေလျာ့မ၊ သိုတည်းမဟုတ် ပျက်ကက
ွ ်မ၏ အေကာင်းအချက်များ ေဖြပချက်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 12/69
1/28/2020

ဟု ှစ်ပိုင်း ပိုင်းြခားထားရမည်။
(၃) ြပစ်မသည်၊ နယ်ဘက်ြပစ်မမဟုတ်လင်၊ ြဖစ်ုင
ိ ်သမ အက်ဥပေဒပါ စကားလံးု များြဖင့် ေဖြပ၍၊ ြပစ်မသ
 ည်၊ နယ်ဘက်ြပစ်မ
ြဖစ်လင်၊ သီးြခားအဓိပါယ်ရှိေသာ စကားလံးု ြဖင့် ေဖြပရန်မလိုဘဲ၊ ထိုြပစ် မ ကိုေဖြပရန် လံေ
ု လာက်ေသာစကားလံုးများြဖင့်
ေဖြပရမည်။
(၄) အေကာင်းအချက်များသည်၊ ြပစ်မေြမာက်ေသာ မည်သည့်ြပလုပ်မ၊ ေပါ ့ေလျာ့မ၊ သိုတည်းမဟုတ် ပျက်ကက
ွ ်မကို တရားခံ
အေပ သက်ေသထင်ရှားြပသရန် ရည်ရယ်ေကာင်း၊ တရားခံအားသိရိေ
ှ စိုင် မည်ြဖစ်သည့်၊ စွပ်စွဲထားသည့် ြပစ်မှင့် စပ်လျ်း
ေသာ ပတ်ဝန်းကျင်အေကာင်းြခင်းရာများကို ေဖ ြပရမည်။
(၅) စွဲချက်တခုပါ အေကာင်းအချက်အားလံးု ကိုြဖစ်ေစ၊ အချိကိုြဖစ်ေစ၊ အြခားစွဲချက်တခုပါ အေကာင်းအချက်များကို ရည်န
 ်း၍
စွဲချက်တင်ိုင်သည်။ ထိုြပင် ထိုသို စွဲချက်တင်ရာတွင်၊ အဆိုပါရည်န်းသမေသာ အေကာင်းအချက်များသည်၊ ပဌမေဖြပ
ေသာစွဲချက်တွင် အပါအဝင် ြဖစ်သည့်နည်းတူ၊ အြခားစွဲချက်တွင်လည်း အပါအဝင်ြဖစ်သည်ဟု မှတ်ယူရမည်။
(၆) စွဲဆိုသည့်ြပစ်မေကာင့် လစာှင့်စရိတ်များမှ ုတ်ယူြခင်းဒဏ်တခုခုချမှတ်ုင
ိ ်ေသာ၊ မည်သည့် အ ေကာင်းြခင်းရာများကိုမဆို၊
သက်ေသထင်ရာှ းြပရန် ရည်ရယ်သည့်အခါ၊ ထိုအေကာင်းြခင်းရာများအ ြပင်၊ ဆံုးံးြခင်းအတွက်ြဖစ်ေစ၊ ပျက်စးီ ြခင်းအတွက်
ြဖစ်ေစ၊ ေတာင်းခံရန် ရည်ရယ်ေသာေငွကိုပါ၊ ထို အေကာင်းအချက်များက ေဖြပရမည်။
စွဲချက်လာေပတွင် လက်မတ
ှ ်ေရးထိုးြခင်း။

၃၀။ ။ စွဲချက်လာေပတွင် တရားခံ၏တပ်မှ းက လက်မတ

ှ ်ေရးထိုးရမည့်ြပင်၊ ထိုသိုလက်မှတ်ေရး ထိုး သည့်ေနရာအရပ်င
ှ ့် ေနရက်
လည်းပါရှိရမည်။
စွဲချက်လာခိုင်လံုမ။

၃၁။ ။ (၁) စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်တင

ွ ်၊ တရားခံက စွဲချက်လာကို မကန်ကွက်လင်၎င်း၊ အေရးယူေလာက် သည့် မတရားမကို၊ ထိုသူအေပ
ြပရာမေရာက်လင်၎င်း၊ စွဲချက်လာတခုသည်၊ တရားခံ၏အမည်င
ှ ့် အေကာင်းအရာတွင် မှားယွင်းချက်ပါရှိေနသည့် အေကာင်း
သက်သက်ေကာင့် မခိုင်လံုမရှိေစရ။
(၂) စွဲချက်လာကိုြဖစ်ေစ၊ စွဲချက်ကိုြဖစ်ေစ၊ အဓိပါယ်ေကာက်ယူရာ၌၊ ထိုစွဲချက်လာတွင်ေသာ်၎င်း၊ ထိုစွဲ ချက်တွင်ေသာ်၎င်း၊ အတိအ
လင်းေဖြပမထားေသာ်လည်း၊ ပါဝင်သည့် သေဘာသက်ေရာက်သည်ဟု ယူ ဆရန် အေကာင်းလံုေလာက်စွာရှိေသာ ေဖြပချက်
တိုင်းသည်၊ ထိုစွဲချက်လာကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုစွဲ ချက်ကို ေထာက်ခံသည်ဟု ယူဆရမည်။
ခုခံေချပေရးအတွက် တရားခံကြပင်ဆင်ြခင်း။
ခုခံေချပေရးအတွက် ြပင်ဆင်ရန်တရားခံ၏အခွင့်အေရးများ။

၃၂။ ။ (၁) တရားခံှင့် တရားခံ၏ ဥပေဒအ ကံေပးသူများ အြပန်အလှန်ေပးေသာ စာများကို စိစစ်ြဖတ် ေတာက်ြခင်းမြပရ။ တရားခံ

သည်၊ မိမ၏
ိ တပ်မှ းအား၊ ထိုဥပေဒအ ကံေပးသူများ၏ အမည်များကို အေကာင်းကားရမည့်ြပင်၊ အဆိုပါစာများတွင်ပါရှိမည့်
ထင်ရှားေသာ အမှတ်အသားများကိုပါ၊ မိမ၏
ိ တပ်မှ းအား အေကာင်းကားရမည်။
(၂) တရားခံတဦးသည်၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးအတွက်၊ မိမေ
ိ ခယူလိုေသာ မည်သည့်သက်ေသများကို မဆို၊ ေတွဆံုေဆွးေွးရန် အခွင့်
အေရးကို ရရှိရမည်။ နည်းဥပေဒ ၁၃၆ ပါ ြပာန်းချက်များသည်၊ အဆိုပါ သက်ေသများ လာေရာက်ေစရန် ေဆာင်ရက်ေပးြခင်း
ှင့်လည်း သက်ဆိုင်ေစရမည်။
(၃) တရားခံသည်၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးအတွက်၊ မိမေ
ိ ခယူလိုေသာ သက်ေသတဦးထံမှ ေရးသားထွက်ဆုိ ချက်ကို ရယူလိုလင်၊
တရားခံ၏ တပ်မှးက၊ အမ၏ပတ်ဝန်းကျင်အေကာင်းြခင်းရာများအရ ေဆာင် ရက်ေပးရမည်။ ထိုထွက်ဆုခ
ိ ျက်ကို စာအိတ်တင
ွ ်
ထည့်ပီး ပိတ်၍ယူလာေစရမည်။ အဆိုပါစာအိတ်ကုိ မေဖါက်ဖွင့်ဘဲ၊ တရားခံအားေပးရမည်။
(၄) တရားခံသည်၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးအတွက်၊ ေခယူလိုေသာ သူတဦးဦး၏အမည်ကို၊ မိမ၏
ိ တပ်မှ း အားအေကာင်းကားလင်၊
တရားခံက၊ ထိုသက်ေသကို မိမ၏
ိ ေရှေမှာက်တင
ွ ် ေတွဆံုေမးြမန်းရန်မလို ဟု၊ စာြဖင့်ေရးသားပီး သေဘာတူညသ
ီ ည်မတ
ှ ပါး၊
မည်သမ
ူ ၊ ထိုသက်ေသကို၊ တရားခံအား စွဲဆိုထား သည့် စွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍၊ တရားခံ၏ မျက်ကယ
ွ ်တွင်၊ ေတွဆံုေမးြမန်း
ြခင်းမြပရ။
(၅) တရားခံင
ှ ့် တရားခံ၏ဥပေဒအ ကံေပးသူများ၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသများေတွဆံုေြပာဆိုက ေသာ စကားများကို၊ အြခား
သူများ မကားမိေစြခင်းအလိုငှါ၊ တရားခံ၏တပ်မှးကေသာ်၎င်း၊ တရားခံ အား ချပ်ထားရန် တာဝန်ရိေ
ှ သာ အရာရှိကေသာ်၎င်း၊
လံုေလာက်သည့် ကိတင်စမ
ီ ံမမ
 ျား ြပလုပ်ရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 13/69
1/28/2020

(၆) တရားခံသည်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမခံရဘဲ၊ ေလးဆယ့်ရစ

ှ ်ရက်ထက်လွန်၍၊ ဘမ်းဆီးထားြခင်းကိုခံ ေနရလင်ေသာ်၎င်း၊ မိမ၏
ိ ခုခံ
ေချပေရးအတွက် ြပင်ဆင်ရန် အခွင့်အေရးအားလံုးကို မရရှိလင်ေသာ် ၎င်း၊ ထိုတရားခံ အခိုက်အတန်အားြဖင့် ရှိေနသည့်ေနရာ
ကို ကွပ်ကဲသည့် စစ်ဌာနချပ်ရိှ ဒုတယ
ိ ၊ သို တည်းမဟုတ် လက်ေထာက်စစ်ဥပေဒချပ်ထံသို ေလာက်လာ တိုက်ိုက်တင်ရန် အ
ခွင့်အေရးကို ရရှိရ မည်။
(၇) စစ်တရားံုးချပ်ြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ တိုင်းစစ်တရားံုးြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ တရားခံအား ရမန်ေပးပီးသည့်ေန က်၊
ေဆာလျင်ုင
ိ ်သမ ေဆာလျင်စာွ ၊ ထိုြပင် မည်သည့်အချက်တင
ွ ်မဆို၊ တရားခံ အား စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမြပမီ၊ ှစ်ဆယ့်ေလးန ရီ
ေအာက်မေလျာ့ေစဘဲ၊ အရာရှိသည်၊ တရားခံအား သက်ေသခံ အကျ်းချပ်မိတကိုအခမဲ့ေပးရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာရှိတ
ဦးအေပ စွဲဆိုသည့် အမ တွင်၊ သက်ေသခံအကျ်းချပ်မရှိပါက၊ သက်ေသခံေကာက်ုတ်ချက်ကို ေပးရမည့်ြပင်၊ တရားခံ၏ခုခံ
ေချပေရးအတွက် ြပင်ဆင်ြခင်းှင့်၎င်း၊ စစ်ေဆးစီရင်သည့်အခါ၌၊ တရားခံအား ကူညြီ ခင်း၊ သိုတည်းမ ဟုတ် တရားခံ၏
ကိုယ်စားေဆာင်ရက်ြခင်းှင့်၎င်း၊ စပ်လျ်းသည့် ဤနည်းဥပေဒများပါ၊ တရားခံ၏ အခွင့်အေရးများကို၊ တရားခံအားရှင်းလင်း
ေြပာြပရမည်။ ထိုြပင် သင့်ေတာ်ေသာ အရာရှိတဦးကို ရိုင် မည်ဆိုလင်၊ စစ်ေဆးစီရင်သည့်အခါ၌၊ တရားခံ၏ကိုယ်စား
ေဆာင်ရက်ရန်အတွက်၊ အရာရှိအား၊ စစ် တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက၊ တာဝန်ေပးေစလိုသည်၊ မလိုသည်ကု၊ိ တရားခံအား
ေမး၍၊ စာြဖင့်ေရး သားေြဖဆိုခိုင်းရမည်။ ထိုသိုစစ
ီ ်ေပးရန်၊ တရားခံကအလိုရိ၊ှ မရှိကို၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိ အား
အေကာင်းကားရမည်။
စစ်ေဆးစီရင်ေရးှင့်စပ်လျ်း၍တရားခံအားသတိေပးြခင်း။

၃၃။ ။ (၁) တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ မစစ်ေမးမီ၊ စစ်ေဆးစီရင်ရန်ြဖစ်ေသာ စွဲချက်တိုင်းကို၊ အရာရှိက၊ တရားခံအား ေြပာြပထားရမည့်

ြပင်၊ တရားခံ၏ခုခံေချပေရးအတွက် ေခယူလိုေသာ သက်ေသများ၏ အမည်များကို၊ တရားခံက ေဖြပလင်၊ ထိုသက်ေသများလာ

ေရာက်ရန် သင့်ေတာ်ေသာ အစီအစ်များကို ြပလုပ်ေပးမည်ဟေ
ု ြပာြပပီး၊ ထိုသက်ေသများလာေရာက်ရန်အတွက်လည်း၊ ထို
အစီအစ်များကို ြပလုပ် ရမည်။
တရားခံအား ထိုသိုေြပာြပထားြခင်းှင့်စဲွချက်တင်၍ စစ်ေမးြခင်း၊ စပ်ကားရှိကာလသည်၊ ှစ်ဆယ့်ေလးန ရီေအာက် မေလျာ့ေစရ။
(၂) အရာရှိသည်၊ တရားခံအား ထိုသိုေြပာြပေသာအချိန်၌၊ တရားခံအား စွဲချက်လာမိတတေစာင်ကုိ ေပးရမည့်ြပင်၊ လိုအပ်လင်၊
တရားခံအေပ စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်များကို၊ တရားခံအား ဘတ်ြပ၍ ရှင်း လင်းေြပာြပရမည်။ တရားခံက၊ ၎င်းန းလည်ေသာ
ဘာသာြဖင့် ေရးသားထားေသာ စွဲချက်လာကို အလို ရှိလင်၊ ထိုစွဲချက်လာ၏ ဘာသာြပန်ဆိုချက်ကို၊ တရားခံအားေပးရမည်။
(၃) တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးများမှတပါး၊ အြခားစစ်တရားံးု များ၌၊ စစ်တရားံးု တွင်ပါဝင်မည့်အရာရှိ များ၏အမည်များ၊ အဆင့်ှင့်
တပ်ပါရှိသည့်စာရင်း၊ ထိုြပင် အရံအရာရှိများကို၊ အမည်အားြဖင့် ေဖြပ ထားလင်၊ ထိုအရာရှိများ၏ အမည်များ၊ အဆင့်ှင့် တပ်
ပါရှိသည့် စာရင်းကို၊ အရာရှိက၊ တရားခံအား ေပးရမည်။
(၄) တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင်သည့်အခါ၌၊ ဤနည်းဥပေဒအတိုင်း မလိုက်န မတခုခုေကာင့်၊ တရားခံ အား ထိခိုက်နစ်န ဘွယ်ရာ
အေကာင်းရှိသည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်ယူဆလင်၊ ထိုသိုတရားခံ အားထိခိုက်နစ်န ေစြခင်းမြဖစ်ေစရန်၊ စစ်တရားံုးက
ေဆာင်ရက်ရမည့်ြပင်၊ ေရဆိုင်းရန် လိုအပ်လင် လည်း၊ ေရဆိုင်းရမည်။
တရားခံအများအြပားကို ပူးတွဲစစ်ေဆးစီရင်ြခင်း။

၃၄။ ။ (၁) တရားခံ မည်ေရ မည်မကိုမဆို၊ ထိုတရားခံများ စုေပါင်းကျးလွန်ေကာင်း ေဖြပထားေသာ ြပစ်မအ

 တွက်၊
ပူးတွဲ၍စွဲချက်တင်ိုင်သည့်ြပင်၊ အတူတကွလည်း စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ်သည်။
(၂) တရားခံမည်ေရမည်မကိုမဆို၊ ပူးတွဲ၍စွဲချက်မတင်ေသာ်လည်း၊ တရားခံများအနက်၊ တရားခံတဦး ြဖစ်ေစ၊ တဦးထက်ပုေ
ိ သာ
တရားခံများကြဖစ်ေစ၊ ကျးလွန်၍၊ အြခားတရားခံကြဖစ်ေစ၊ အြခားတ ရားခံများကြဖစ်ေစ၊ အားေပးကူညေ
ီ ကာင်း ေဖြပထား
ေသာ ြပစ်မတ
 ခုအတွက်၊ အတူတကွ စစ်ေဆး စီရင်ုင
ိ ်သည်။
(၃) နည်းဥပေဒခွဲ (၁) ှင့် (၂)အရ တရားခံများအား စွဲချက်တင်ေသာအခါ၊ တဦးချင်းေသာ်၎င်း၊ စုေပါင်း ၍ေသာ်၎င်း၊ ကျးလွန်
ေကာင်း ေဖြပထားေသာအြခားြပစ်မတ
 ခုခုအတွက်၊ တချိန်တည်း၌ပင်၊ ထိုတ ရားခံများအနက်၊ တရားခံတဦးကိုြဖစ်ေစ၊ တဦး
ထက်ပုေ
ိ သာ တရားခံများကိုြဖစ်ေစ၊ စွဲချက်တင်ပီး ေန က်၊ စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ်သည်။ သိုေသာ်လည်း အဆိုပါ ြပစ်မအားလံးု သည်၊
ထပ်တူြဖစ်ေသာ အေကာင်းြခင်းရာများေပတွင် အေြခြပကရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အဆိုပါြပစ်မများသည်၊ ထပ်တူ လကဏာ
ြဖစ်ေစ၊ အလားတူလကဏာြဖစ်ေစ၊ ရှိသည့်၊ တဆက်တည်းြဖစ်ေသာ ြပစ်မမ
 ျား ြဖစ်ကရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုတဆက်
တည်းြဖစ်ေသာ ြပစ်မမ
 ျား၏ အစိတ်အပိုင်းြဖစ်ကရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 14/69
1/28/2020

(၄) အထက်ေဖြပပါအမများတွင်၊ တရားခံများအား အတူတကွ စစ်ေဆးစီရင်ရန် ရည်ရယ်ေကာင်းကို၊ တရားခံတဦးစီအား စွဲချက်

ကိုေြပာြပချိန်၌ အေကာင်းကားရမည်။ ထိုြပင် တရားခံတဦးဦးက၊ မိမ
ိ ှင့် အတူတကွ စစ်ေဆးစီရင်ရန် ရည်စးူ ထားေသာ အြခား
တရားခံတဦး၏ သက်ေသခံချက်သည်၊ သိုတည်း မဟုတ် တဦးထက်ပိုေသာ အြခားတရားခံများ၏ သက်ေသခံချက်သည်၊
မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးတွင် အေရး ပါလိမ့်မည်ဟုြဖစ်ေစ၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးကို၊ တနည်းနည်းြဖင့်၊ ထိခိုက်နစ်န ေစမည်ဟြု ဖစ်ေစ၊
ခက်ခဲ ေစမည်ဟုြဖစ်ေစ၊ အေကာင်းြပကာ၊ စွဲချက်လာတွင်ပါရှိသည့် စွဲချက်တခုအတွက်ေသာ်၎င်း၊ တခုထက်ပုိ ေသာစွဲချက်များ
အတွက်ေသာ်၎င်း၊ မိမအ
ိ ား၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားတရားခံအချိအား ခွဲြခားပီး စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်
အာဏာပိုင်ကို အေကာင်းကားြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုး ေရှတွင်စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးြခင်းခံေနရေသာအခါ၊ စစ်တရားံုးကို
အေကာင်းကား ြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ေတာင်းဆိုိုင်သည်။ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ကေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံုး က
ေသာ်၎င်း၊ အထက်ဆုခ
ိ ဲ့ပီးသည့်အတိုင်း၊ တရားခံ၏ ခုခံေချပေရးတွင်၊ သက်ေသခံချက်သည်၊ အေရးပါလိမ့်မည်ဟု ြဖစ်ေစ၊
တရားခံ၏ခုခံေချပေရးကို ထိခိုက်နစ်န ေစမည်ဟြု ဖစ်ေစ၊ ခက်ခဲေစမည်ဟြု ဖစ်ေစ၊ ေကျနပ် လင်၊ ထိုြပင်စဲွချက်၏ အမျိးအစား
အရလည်း၊ ထိုေတာင်းဆိုချက်မျိးကို လက်ခံိုင်လင်၊ ေတာင်းဆို ချက်ကို ခွင့်ြပရမည်။ ထိုြပင် ခွဲြခားစစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို
ေတာင်းဆိုထားေသာ အဆိုပါတရားခံ ကိုြဖစ်ေစ၊ အြခားတရားခံ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံများ ကိုြဖစ်ေစ၊ ခွဲြခား၍ စစ်ေဆး
စီရင်ရမည်။ ထိုသို ခွဲြခားစစ်ေဆးစီရင်ရန် ေတာင်းဆိုေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ကေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံုး
ကေသာ်၎င်း၊ ထိုေတာင်းဆိုချက်ကို ခွင့်မြပလင်၊ ထိုေတာင်းဆိုချက်ကို ခွင့်မြပြခင်းေကာင့်၊ အေရးကီးေသာတရားစီရင်မ
လွဲမာှ းြခင်း ြဖစ်ေပခဲ့သည်ဟ၊ု အတည်ြပအာဏာပိုင်က၊ မယူဆပါက၊ ဆံးု ြဖတ်ချက် အတည်ြပြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်
ချက်အတည်ြပြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ ြငင်းပယ်ရန်အ တွက်၊ ထိုေတာင်းဆိုချက်ကို ခွင့်မြပြခင်းသည်၊ အေကာင်းြပချက်တရပ်မြဖစ်ေစ
ရ။
နည်းဥပေဒများအာဏာတည်ြခင်းကို ရပ်ဆုင
ိ ်းထားြခင်း။
စစ်ဘက်လတ်တေလာ လိုအပ်ြခင်းများ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်စည်းကမ်းအရ လိုအပ်ချက်များ ေကာင့် နည်းဥပေဒများ အာဏာတည်ြခင်းကို ရပ်ဆုင
ိ ်းထား
ြခင်း။

၃၅။ ။ စစ်ဘက်လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်စည်းကမ်းအရ လိုအပ်ချက်များ ေကာင့် နည်းဥပေဒ ၂၂၊ ၂၃၊ ၂၄၊

၃၂၊ ၃၃ ှင့် နည်းဥပေဒ ၉၄၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)တိုအနက်၊ နည်းဥပေဒ တခုခုကို လိုက်န ရန်မြဖစ်ုင
ိ ်ဟုြဖစ်ေစ၊ လိုက်န ရန်မသင့်
ေတာ်ဟြု ဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးကိုဖဲွစည်းသည့် အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ ထိုေနရာရှိ ဝါအရင့်ဆံုး အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ ထင်ြမင်ယူဆ
ေသာအခါ၊ ထိုအာဏာ ပိုင်ကြဖစ်ေစ၊ ထိုဝါအရင့်ဆံုးအရာရှိကြဖစ်ေစ၊ မိမလ
ိ က်မတ
ှ ်ေရးထိုးေသာအမိန်စာြဖင့်၊ ထိုစစ်ဘက်
လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများ၏ အမျိးအစား၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်စည်းကမ်းအရလိုအပ်ချက်အမျိး အစားကို သီးြခားေဖြပပီး၊ ဆို
ခဲ့သည့် နည်းဥပေဒတခုခုကို လိုက်န ရန်မြဖစ်ုင
ိ ်ဟုြဖစ်ေစ၊ လိုက်န ရန် မသင့်ေတာ်ဟုြဖစ်ေစ၊ ေကျညာချက်တရပ်ကုထ
ိ ုတ်
ိုင်သည်။ ထိုြပင် ထိုသိုေကျညာချက်ထတ
ု ်လင်၊ ဤ နည်းဥပေဒများတွင်၊ ထိုေကျညာချက်ပါ နည်းဥပေဒမပါရှိဘိသကဲသ
့ ို၊ စစ်ေဆး
စီရင်ြခင်းသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားမခင်းကိစေဆာင်ရက်ြခင်းသည်၊ ခိုင်လံုရမည်။ ထိုြပင် ထိုေကျညာချက်မျိးကို၊ အဆိုပါ
နည်းဥပေဒတခုခုှင့် စပ်လျ်း၍ေသာ်၎င်း၊ နည်းဥပေဒအားလံးု ှင့်စပ်လျ်း၍ေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံုးတခုအတွက် ထုတ်ုင
ိ ်သည်၊
သိုရာတွင် တရားခံသည်၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးအတွက် အခွင့်အေရးအားလံုးကို ရရှိေစရမည့်ြပင်၊ အဆိုပါ လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်း
များကိုြဖစ်ေစ၊ အဆိုပါလိုအပ်ချက်များကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုက်သင့်ေသာေထာက်ထားမြပ၍၊ ခုခံေချပေရးြပင်ဆင်မအတွက်၊ ြဖစ်ိုင်သ
ည့် အခွင့်အေရးတိုင်းကို၊ တရားခံအားေပးရမည်။

အပိုင်း ၂။ ။ စစ်တရားံးု ချပ်ှင့် တိုင်းစစ်တရားံးု ။

စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းြခင်း။
စစ်တရားံးု ချပ်င
ှ ့်တုင
ိ ်းစစ်တရားံုးဖွဲစည်းြခင်း။

၃၆။ ။ (၁) အရာရှိတဦးသည်၊ စစ်တရားံုးချပ်ကုေ

ိ သာ်၎င်း၊ တိုင်းစစ်တရားံုးကိုေသာ်၎င်း၊ မဖွဲစည်း မီ၊ စစ်တရားံးု က စစ်ေဆးစီရင်
ရန်ြဖစ်ေသာ စွဲချက်များသည်၊ အက်ဥပေဒ၌ အဓိပါယ်ေဖြပထားသည့် ြပစ်မများတွင် အကျံးဝင်ေသာ ြပစ်မမ
 ျားြဖစ်သည့်ြပင်၊
သက်ေသခံချက်အရလည်း စစ်ေဆးစီရင်ထိုက်ေသာ စွဲချက်များြဖစ်သည်ဟ၊ု ဦးစွာပဌမကိုယ်တိုင်ေကျနပ်ရမည်။ ထိုြပင် ထိုသိုမ
ေကျနပ်လင်၊ တရားခံ အား လတ်ရန် အမိန်ေပးရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အမကို၊ အထက်အာဏာပိုင်ထံသို လဲအပ်တင်ြပရမည်။
(၂) အမမာှ ၊ ထိုအရာရှိ ဖွဲစည်းရန်ရည်စူးေသာ စစ်တရားံးု ြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်သင့်သည့် အမတခုြဖစ်သည်ဟုလည်း၊ ထိုအရာရှိ
ကိုယ်တိုင်က ေကျနပ်ရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 15/69
1/28/2020

(၃) စစ်တရားံးု တံုးကို ဖွဲစည်းေသာအရာရှိသည်၊ စစ်တရားံးု တွင် ပါဝင်ရန်ြဖစ်ေသာအရာရှိများကို ခန်အပ်ရမည်၊

သိုတည်းမဟုတ် တာဝန်ေပးရမည်။ ထိုြပင် ထိုအရာရှိသည်၊ မိမသ
ိ င့်ေတာ်မည်ထင်သည့် အရံအရာရှိများကိုလည်း ခန်အပ်
ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တာဝန်ေပးိုင်သည်။ စကားြပန်တဦးပါဝင် ေဆာင်ရက်ရန်လိုသည်ဟယ
ု ဆ
ူ ပါက၊ ထိုအရာရှိသည်၊
စစ်တရားံးု အတွက်စကားြပန်တဦးကို ခန်အပ်ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တာဝန်ေပးိုင်သည်။
(၄) စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိသည်၊ စစ်တရားံးု ၏ ဝါအရင့်ဆံုး အဖွဲဝင်ထံ၊ တရားခံကုိ စစ်ေဆးစီရင်ရန် တင်ထားေသာ
စွဲချက်လာမူရင်း၊ သက်ေသခံအကျ်းချပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသခံ ေကာက်တ
ု ်ချက်ှင့် စစ်တရားံးု ထိုင်ရန်အတွက် အမိ
န်စာကိုပါ ေပးရမည်။ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိသည်၊ စစ်တရားံးု ၏ အြခားအဖွဲဝင်များထံသိုလည်း စွဲချက်လာမိတ
များကို ပိုရမည့်ြပင်၊ စစ်ဥပ ေဒအရာရှိတဦးကိုခန်အပ်ေသာအခါ၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိထံသုိလည်း၊ စွဲချက်လာမိတတေစာင်င
ှ ့်
သက်ေသခံအကျ်းချပ်မတ
ိ တေစာင်ကုြိ ဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံေကာက်ုတ်ချက်မိတတေစာင်ကုြိ ဖစ်ေစ၊ ပိုရမည်။
အရာရှိဦးေရ မလံေ
ု လာက်ြခင်း ေကာင့် ေရဆိုင်းြခင်း။

၃၇။ ။ (၁) တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ မစစ်ေဆးမီ၊ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်အြဖစ် ပါဝင်ခွင့်မရှိြခင်း ေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးအဖွဲဝင်

တဦး၏ လိုအပ်ေသာ အရည်အချင်းပျက်ယင

ွ ်းြခင်းေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးအဖွဲဝင်အြဖစ် မပါဝင်ထိုက်ဟု ကန်ကက
ွ ်ြခင်းေကာင့်
ြဖစ်ေစ၊ အြခားအေကာင်းေကာင့်ြဖစ် ေစ၊ စစ်တရားံးု တွင် ပါဝင်ံုးထိုင်ရန် တာဝန်ေပးထားေသာအရာရှိများ အေရအတွက် မြပည့်
စံလ
ု င်၊ ထို ြပင် မေဆာင်ရက်ိုင်သမ
ူ ျား၏ ေနရာတွင် ဝင်ေရာက်ေဆာင်ရက်ရန်ြဖစ်ေသာ အရံအရာရှိများ၏ အေရအတွက် မ
လံုေလာက်လင်၊ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်သစ်များ ခန်အပ်ရန်ကိစအတွက်၊ စစ်တရားံုး သည်၊ သာမန်အားြဖင့် ေရဆိုင်းရမည်။
သိုေသာ်လည်း တရားမတမအတွက်ှင့် တပ်မေတာ်အကျိးအ တွက်၊ ေရဆိုင်းရန်မသင့်ေတာ်ဟု၊ စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်ယူဆ
လင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်အနည်းဆံုး တရားဝင် ဦးေရေအာက် မေလျာ့ခဲ့ေသာ်၊ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ြခင်း
အတွက် အ ေကာင်းြပချက်များကို ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ိုင်သည်။
(၂) ဤနည်းဥပေဒများအရေသာ်၎င်း၊ အြခားအေကာင်း တခုခုအရေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင် သစ်များ ခန်အပ်ြခင်းကိစ
အတွက်၊ စစ်တရားံုးေရဆိုင်းပါက၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိသည်၊ မိမက
ိ သင့်ေတာ်မည်ထင်လင်၊ အြခားစစ်တရားံးု
ကို ဖွဲစည်းိုင်သည်။
စစ်တရားံးု အတွက် အရာရှိများ ပါဝင်ခွင့် မရှိြခင်း ှင့် အရည်အချင်းပျက်ယင
ွ ်းြခင်း။

၃၈။ ။ (၁) အရာရှိတဦးမှာ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူမဟုတ်လင်၊ စစ်တရားံုးတွင် ပါဝင်ေဆာင်ရက် ခွင့်မရှိ။

(၂) အရာရှိတဦးမှာ-
(က) စစ်တရားံုးကို ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိ ြဖစ်ေနလင်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိေသာ်၎င်း၊ တရားလိုဘက် သက်ေသေသာ်၎င်း၊ ြဖစ်ေနလင်၊ သို တည်းမဟုတ်
(ဂ) စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမြပမီ၊ စွပ်စွဲချက်များကို စံုစမ်းစစ်ေဆးခဲလ
့ င်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသခံအ ကျ်းချပ်ကိုေရးယူခဲ့လင်၊
သိုတည်းမဟုတ် တရားခံအေပ စွဲဆိုသည့်စဲွချက်များကို အကိုးအကားြပ ေသာ အေကာင်းကိစများှင့် စပ်လျ်းသည့်
စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ အဖွဲဝင်ြဖစ်ခဲ့လင်၊ သိုတည်းမ ဟုတ် အမကို အစအဦးြဖစ်ေသာ စံုစမ်းစစ်ေဆးြခင်း ြပလုပ်သည့်
အရာရှိြဖစ်ခဲလ
့ င်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထို ြပစ်မှင့်စပ်လျ်း၍၊ တရားခံအား၊ စစ်ေဆးစီရင်ေသာ ယခင် စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်
ြဖစ်ခဲလ
့ င်၊ သို တည်းမဟုတ်
(ဃ) တရားခံ၏တပ်မှးေသာ်၎င်း၊ တရားခံပါဝင်ေသာ တပ်အဖွဲကို ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိေသာ်၎င်း၊ ြဖစ် လင်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(င) အမတင
ွ ် ကိုယ်ေရးကိုယ်တာအတွက် အကျိးသက်ဆိုင်ြခင်းရှိလင်၊
အရည်အချင်း ပျက်ယင
ွ ်းြခင်းေကာင့်၊ စစ်တရားံုးချပ်တွင်ေသာ်၎င်း၊ တိုင်းစစ်တရားံုးတွင်ေသာ်၎င်း၊ ပါဝင်ေဆာင်ရက်ခင
ွ ့်မရှိေစရ။
(၃) တပ်ထိန်းမှာ၊ စစ်တရားံးု ချပ် တခုတင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ တိုင်းစစ်တရားံုးတွင် ေသာ်၎င်း၊ ပါဝင်ေဆာင်ရက်ိုင်သည့် အရည်အချင်းမရှိ
ေစရ။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
စစ်တရားံးု တွင်ပါဝင်သမ
ူ ျား။

၃၉။ ။ (၁) စစ်တရားံးု ချပ်တွင်၊ ကွဲြပားေသာ တပ်အဖွဲများ၏၊ သိုတည်းမဟုတ် ကွဲြပားေသာဌာနများ ၏ အရာရှိများပါဝင်ိုင်သမ၊

ပါဝင်ရမည်။ ထိုြပင် မည်သည့်နည်းှင့်မ တရားခံပါဝင်ေသာတပ်အဖွဲ၊ ဌာ န၊ တပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် ခွဲထုတ်တပ်၏ အရာရှိများ

သပ်သပ်သာလင်၊ ထိုစစ်တရားံးု ချပ်တွင်မပါဝင် ရ။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 16/69
1/28/2020

(၂) အရာရှိတဦးအား စစ်ေဆးစီရင်ရန်အတွက်၊ ထိုအရာရှိ၏ အဆင့်ေအာက်မနိမ့်သည့် အဆင့်ရိေ

ှ သာ အရာရှိများ (ြပည်သူ အကျိး
အတွက် လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများကို ထိုက်သင့်သလို ေထာက်ထား လျက်) မရရှိိုင်ဟု၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိ
က ထင်ြမင်ယဆ
ူ သည့်အခါမှတပါး၊ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်များသည်၊ ထိုအရာရှိ၏ အဆင့်ေအာက်မနိမ့်သည့်အဆင့်ရိေ
ှ သာ
အရာရှိများြဖစ်ရမည်။ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့်အမိန်စာတွင်၊ ထိုထင်ြမင်ယဆ
ူ ချက်ကုိ ေရးမှတ်ရမည်။
(၃) တပ်မေတာ် (ကည်း) ှင့် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ ဗိုလ်ကီး (Captain) အဆင့်ေအာက်နမ
ိ ့်ေသာ၊ တပ်မေတာ်
(ေရ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ ဗိုလ်ကီး (Lieutenant) အဆင့်ေအာက်နမ
ိ ့်ေသာ အရာရှိတဦးသည်၊ စစ်ေြမြပင်အရာရှိတဦးအား၊
စစ်ေဆးစီရင်ရန်အတွက်၊ မည်သည့်နည်းှင့်မ၊ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်မြဖစ်ေစရ။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌ လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုး၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းြခင်း။
ဖွဲစည်းြခင်းသည်၊ တရားဥပေဒ ှင့်ညမ
ီ ညီ စစ်တရားံုးက စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးြခင်း။

၄၀။ ။ (၁) စစ်တရားံးု ထိုင်သည့်အခါ၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အမိန်စာ၊ စွဲချက်လာ၊ သက်ေသခံ အ ကျ်းချပ်၊ ထိုြပင် စစ်တရားံုး

တွင် ေဆာင်ရက်ရန်ခန်အပ်ေသာ အရာရှိများ၏ အဆင့်များ၊ အမည်များ ှင့် တပ်အဖွဲတိုကုိ စစ်တရားံးု ေရှတွင် တင်ြပထားရမည်။
ထိုြပင်-
(က) စစ်တရားံုးကစံုစမ်း၍ေသချာစွာ သိရိရ
ှ သမမှာ၊ စစ်တရားံးု ကိုအက်ဥပေဒ၏ ြပာန်းချက်များ အြပင်၊ ဤနည်းဥပေဒများ
ှင့်အညီလည်း ဖွဲစည်းထားေကာင်း၊
(ခ) စစ်တရားံးု တွင်၊ တရားဥပေဒှင့်အညီ လိုအပ်ေသာ အဖွဲဝင်အနည်းဆံုးဦးေရေအာက် မေလျာ့ ပါဝင်သည့်ြပင်၊ နည်းဥပေဒ
၃၇တွင် ေဖြပထားသည့်အတိုင်းမှတပါး၊ စစ်တရားံးု တွင် ပါဝင်ေဆာင် ရက်ရန် တာဝန်ေပးြခင်းခံရေသာ အရာရှိဦးေရ
ေအာက်မေလျာ့ေသာ အရာရှိများ ပါဝင်ေကာင်း၊
(ဂ) ထိုသို ံုးထိုင်ရသည့် အရာရှိအသီးသီးသည်၊ ထိုစစ်တရားံးု တွင် ပါဝင်ေဆာင်ရက်ခင
ွ ့်ရိသ
ှ ည့်ြပင်၊ အရည်အချင်းပျက်ယွင်း
ြခင်းလည်းမရှိေကာင်း၊
(ဃ) စစ်တရားံးု ချပ်အတွက်ြဖစ်လင်၊ အရာရှိများသည်၊ လိုအပ်ေသာအဆင့်ရိသ
ှ ူများြဖစ်ေကာင်း ကိုလည်း၊ စစ်တရားံးု က
ေကျနပ်ရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု သည်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ ခန်အပ်ထားေသာ စစ်တရားံးု ချပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် တိုင်းစစ် တရားံုးြဖစ်လင်၊ ထို
စစ်ဥပေဒအရာရှိမာှ ၊ နည်းလမ်းတကျခန်အပ်ြခင်းခံရသူြဖစ်သည့်ြပင်၊ ထိုစစ်တ ရားံးု တွင် ံုးထိုင်ြခင်းအတွက် အရည်အချင်း
ပျက်ယွင်းြခင်းမရှိသူြဖစ်ေကာင်းကိုလည်း၊ စစ်တရားံးု က ေသချာစွာသိရိ
ှ ိုင်ေအာင် စိစစ်ရမည်။
(၃) စစ်တရားံးု သည်၊ အထက်တင
ွ ်ဆုခ
ိ ဲ့သည့်ြပာန်းချက်များအတိုင်း လိုက်န ေဆာင်ရက်ြခင်းှင့်စပ် လျ်း၍ မေကျနပ်လင်၊
မိမ၏
ိ ထင်ြမင်ယူဆချက်ကု၊ိ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ထံသို၊ အစီ ရင်ခံရမည်။ ထိုြပင် ထိုကိစအတွက် စစ်တရားံးု
ကို ေရဆိုင်းိုင်သည်။
တရားခံသည်၊ စစ်ဘက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူဟုတ်မဟုတ်၊ စစ်တရားံးု က စစ်ေဆးစီရင်ပိုင်ခွင့် ရှိမရှိှင့် စွဲချက်ခုင
ိ ်လံုြခင်းရှိမရှိတုိကို စစ်တရားံုးက စံုစမ်း
စစ်ေဆးြခင်း။

၄၁။ ။ (၁) နည်းဥပေဒ ၄၀ ပါ လိုအပ်ချက်များအတိုင်း လိုက်န ေဆာင်ရက်ပီးြဖစ်သည်ဟ၊ု စစ်တရား ံုးက ေကျနပ်လင်၊

စစ်တရားံးု ၏ေရှေမှာက်သို တင်ြပမည့်စဲွချက်အသီးသီးှင့်စပ်လျ်း၍-

(က) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦးြဖစ်၍၊ စစ်တရားံးု က စီရင်ပိုင်ခွင့်ရိသ
ှ ည့်သူလည်းြဖစ်ေသာ သူ အေပတင်ထားသည့်
စွဲချက်ြဖစ်ေကာင်း၊ ထိုြပင်
(ခ) အက်ဥပေဒပါြပစ်မက
 ို ထုတ်ေဖ၍၊ ဤနည်းဥပေဒများှင့်အညီ တင်ထားသည့်ြပင်၊ တရားခံက မည်သည့်အေြဖေပးရမည်
ကို လွယ်ကူစွာ န းလည်သရ
ိ ိ
ှ ိုင်ေစရန် ရှင်းလင်းြပတ်သားသည့်စဲွချက်လည်း ြဖစ်ေကာင်း
စစ်တရားံးု က ထပ်ေလာင်း၍ ေကျနပ်ရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု သည်၊ အထက်ပါ အေကာင်းအရာများှင့် စပ်လျ်း၍ မေကျနပ်လင်၊ မိမ၏
ိ ထင်ြမင်ယူ ဆချက်ကို၊ စစ်တရားံးု
ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ထံ အစီရင်ခံရမည်။ ထိုြပင် ထိုကိစအတွက် စစ်တရား ံးု ကို ေရဆိုင်းိုင်သည်။
စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး၊ ကန်ကွက်ြခင်းှင့်ကျမ်းသစာြပြခင်း။
တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိှင့် တရားခံတုိလာေရာက်ြခင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 17/69
1/28/2020

၄၂။ ။ နည်းဥပေဒ ၄၀ ှင့်၄၁ပါ ြပာန်းချက်များှင့်အညီ လိုက်န ေဆာင်ရက်ပီးြဖစ်ေကာင်း၊ စစ်တ ရားံုးက ေကျနပ်ေသာအခါ၊

စစ်တရားံးု ေရှေမှာက်သို တရားခံကုေ

ိ ခေဆာင်လာေစရမည်။ ထိုြပင် တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိက၊ စစ်တရားံးု တွင်၊
မိမ၏
ိ ေနရာကို ယူရမည်။ ထိုအရာရှိသည်၊ အက် ဥပေဒကို လိုက်န ရသူြဖစ်ရမည်။
စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်များအား ကန်ကွက်ြခင်းှင့် စပ်လျ်း၍၊ အေရးယူေဆာင်ရက်ြခင်း။

၄၃။ ။ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အမိန်စာှင့် စစ်တရားံးု ဥကှင့်အဖွဲဝင်များ၏ အမည်များကို၊ တရားခံအား ဘတ်ြပရမည့်ြပင်၊ ပုဒ်မ

၁၃၃ ကလိုအပ်သည့်အတိုင်း၊ စစ်တရားံးု တွင် ပါဝင်ံုးထိုင်ေန ေသာ အရာရှိတဦးဦး၏ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ကန်ကက

ွ ်လို၊ မလို
တရားခံအား ေမးြမန်းရမည်။ ထိုကန် ကွက်ချက်တခုခုကို၊ အဆိုပါပုဒ်မပါ ြပာန်းချက်များှင့်အညီ ပီးြပတ်ေအာင် ေဆာင်ရက်ရ
မည်။ သိုရာတွင်-
(က) ကန်ကွက်ချက် တခုခုကိုပီးြပတ်ေအာင် မေဆာင်ရက်မီ၊ စစ်တရားံးု တွင်ပါဝင်ေနသည့်၊ ကန်ကွက်ေသာအရာရှိ
အားလံးု ၏အမည်များကို၊ တရားခံက ထုတ်ေဖေြပာရမည်။
(ခ) တရားခံသည်၊ မိမ၏
ိ ကန်ကွက်ချက်ကို ေထာက်ခံေသာ သက်ေသခံချက်ေပးရန်၊ မည်သက
ူ ိုမဆိုေခ ိုင်သည်။ ထိုြပင် ထို
သက်ေသအား တရားခံှင့်စစ်တရားံးု ကပါ ေမးြမန်းိုင်သည်။
(ဂ) အရာရှိတဦးထက်ပို၍ ကန်ကွက်ြခင်းခံရလင်၊ ကန်ကွက်ချက်ကို၊ အရာရှိတဦးစီခွဲြခား၍၊ ပီးြပတ် ေအာင် ဆံးု ြဖတ်ရမည်။
ထိုြပင်အနိမ့်ဆံုးအဆင့်ရိသ
ှ ည့် အရာရှိများှင့် စပ်လျ်းသည့် ကန်ကက
ွ ်ချက်ကို၊ ပဌမပီးြပတ်ေအာင် ဆံးု ြဖတ်ရမည်။ အရာရှိတ
ဦးအား ကန်ကက
ွ ်သည့်အခါ၊ ကန်ကွက်ြခင်းခံရသည့်အ ရာရှိ၏ မျက်ကွယ်တွင်၊ စစ်တရားံုး၏ ကျန်အရာရှိများသည်၊ မိမတ
ိ ုိ
အနက်၊ မည်သည့်အရာရှိကိုမဆို ကန်ကက
ွ ်ထားေစကာမူ၊ အဆိုပါ ကန်ကက
ွ ်ချက်ှင့်စပ်လျ်း၍ ပီးြပတ်ေအာင် မဲေပးဆံးု ြဖတ်ရ
မည်။
(ဃ) အရာရှိတဦးှင့်စပ်လျ်းသည့် ကန်ကက
ွ ်ချက်ကို ခွင့်ြပေသာအခါ၊ ထိုအရာရှိသည်၊ စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်အြဖစ်မှ၊ ချက်ြခင်း
ုတ်ထွက်ရမည့်ြပင်၊ မခင်းကိစေဆာင်ရက်ြခင်းများတွင် ဆက်လက်၍ မပါဝင်ရ။
(င) အရာရှိတဦးသည်၊ ထိုသိုတ
ု ်ထွက်ေသာအခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ကလံုေလာက်သည်ဟု မှတ်ယူိုင်ေသာ အေကာင်း
တခုခုေကာင့် ပါဝင်မေဆာင်ရက်ိုင်သည့်အခါ၊ အရံအရာရှိများအြဖစ် တာဝန်ေပးထားသည့် အရာရှိများရှိလင်၊ ထိုအရာရှိများ
အနက်၊ အရာရှိတဦးဦးအား၊ စစ်တရားံးု ဥက က၊ လစ်လပ်သည့်ေနရာတွင်၊ ြဖည့်သွင်းခန်အပ်ရမည်။ အရံအရာရှိ မရရှိိုင်
လင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ နည်းဥပေဒ ၃၇ အရ လိုအပ်သည့်အတိုင်း ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
(စ) စစ်တရားံးု တွင် ပါဝင်ေဆာင်ရက်ရန် ခန်အပ်သည့် အြခားအရာရှိများ၏ကိစှင့်စပ်လျ်း၍၊ ေသချာစွာ သိရိ
ှ ိုင်ေအာင် စိစစ်
သကဲသ
့ ို၊ လစ်လပ်သည့်ေနရာတွင် ြဖည့်သွင်းခန်အပ်ြခင်းခံရသည့် အရာရှိတဦး၌၊ စစ်တရားံးု တွင် ပါဝင်ခွင့်ရိြှ ခင်း၊
အရည်အချင်းပျက်ယွင်းမမရှိြခင်းှင့် ထိုအရာရှိအေပ ကန်ကွက်ချက်မရှိြခင်းတိုကု၊ိ စစ်တရားံးု က စိစစ်ရမည်။
အဖွဲဝင်များကျမ်းသစာြပြခင်း၊ သို တည်းမဟုတ် ကတိသစာြပြခင်း။

၄၄။ ။ ကန်ကက
ွ ်ြခင်းမခံရေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကန်ကက
ွ ်ြခင်းခံရေသာ်လည်း၊ ထိုကန်ကက
ွ ်ချက်များ ပယ်ပီးြဖစ်ေသာ၊ အရာရှိဦးေရ
လံုေလာက်စွာပါဝင်လျက်၊ စစ်တရားံးု ကို ဖွဲစည်းပီးလင်ပီးချင်း၊ ေအာက်ပါသစာြပချက်ပံစ
ု ံတခုခုအရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသူ
ကိုးကွယ်သည့် ဘာသာှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထို သူ၏ စိတ်တင
ွ ် စွဲမဲေစသည့်အြခားနည်းှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထပ်တသ
ူ စာြပြခင်းသေဘာ
သက်ေရာက်သည် ဟု၊ စစ်တရားံးု က အမှန်စံုစမ်းေတွရှိသည့် အြခားသစာြပချက်ပံစ
ု ံအရ ကျမ်းသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ကတိ သစာကို
ေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်တုင
ိ ်းအား ြပေစရမည်။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် -------------------------------- သည်၊ စစ်တရားံးု ေရှေမှာက်ရိှ တရားခံ (သိုတည်းမဟုတ် တရားခံများ)ကို၊ သက်ေသခံချက်
ှင့်အညီ ေကာင်းမွန်မှန်ကန်စွာ စစ်ေဆးစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ မျက်ှ လိုက်ြခင်း၊ အခွင့်အေရးေပးြခင်း၊ ှစ်သက်ြမတ်ိုးြခင်းမပါရှိ
ဘဲ၊ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ် အက်ဥပေဒ ှင့်အညီ က်ပ
ု ်တရားစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ သံသယြဖစ်မတခုခုေပေပါက်လင်၊ ေြဖာင့်
မတ်မန
ှ ်ကန်စွာ၊ န းလည်သမှင့်အလားတူ ကိစများတွင် လိုက်န ရသည့် စစ်ထံုးတမ်းအရ တရားစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊
ကျမ်းသစာြပပါသည်။ ထိုြပင် တရားဥပေဒလမ်းစ်အတိုင်း၊ နယ်ဘက်တရားံုးကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရား ံးု ကြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံ
ခိုင်းသည့်အခါမှတပါး၊ အြခားမည်သည့် အေကာင်းေကာင့်မ၊ မည်သည့် အချိန် အခါ၌မဆို၊ ဤစစ်တရားံးု အဖွဲဝင်တဦးဦး၏ မဲ
ကိုေသာ်၎င်း၊ ထင်ြမင်ချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ က်ပ
ု ်က ထုတ်ေဖေြပာ ဆိုမည်မဟုတ်ပါ၊ သိုတည်းမဟုတ် သိရိေ
ှ အာင် ြပလုပ်မည်
မဟုတ်ပါဟုလည်း ထပ်ေလာင်း၍ က်ပ
ု ် ကျမ်းသစာြပပါသည်”။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 18/69
1/28/2020

ကတိသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ----------------------------------------- သည်၊ စစ်တရားံုးေရှေမှာက်ရိှ တရားခံ (သိုတည်းမဟုတ် တရားခံများ)ကို၊ သက်ေသခံ
ချက်ှင့်အညီ ေကာင်းမွန်မှန်ကန်စွာ စစ်ေဆးစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ မျက်ှ လိုက်ြခင်း၊ အခွင့်အေရးေပးြခင်း၊ ှစ်သက်ြမတ်ိုးြခင်း
မပါရှိဘဲ၊ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ် အက်ဥပေဒ ှင့်အညီ က်ပ
ု ်တရားစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ သံသယြဖစ်မတခုခုေပေပါက်လင်၊
ေြဖာင့်မတ်မန
ှ ်ကန်စွာ၊ န းလည်သမတရားစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ ေလးနက်တည်ကည်မှန်ကန်စွာ ေကျညာ၍၊ ကတိသစာ ြပ
ပါသည်။ ထိုြပင် တရားဥပေဒလမ်းစ်အတိုင်း၊ နယ်ဘက်တရားံုးကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရား ံးု ကြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံခုင
ိ ်းသည့်အခါမှ
တပါး၊ မည်သည့် အေကာင်းေကာင့်မ၊ မည်သည့် အချိန် အခါ၌မဆို၊ ဤစစ်တရားံးု အဖွဲဝင်တဦးဦး၏ မဲကိုေသာ်၎င်း၊
ထင်ြမင်ချက်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ က်ပ
ု ်က ထုတ်ေဖေြပာ ဆိုမည်မဟုတ်ပါ၊ သိုတည်းမဟုတ် သိရိေ
ှ အာင် ြပလုပ်မည်မဟုတ်ပါဟု
လည်းေလးနက်တည်ကည်မှန် ကန်စွာ ထပ်ေလာင်းေကျညာ၍၊ က်ုပ် ကတိသစာြပပါသည်”။
စစ်ဥပေဒအရာရှိှင့်အြခားသူများ ကျမ်းသစာြပြခင်း၊ သိုတည်း မဟုတ် ကတိသစာြပြခင်း။

၄၅။ ။ စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်အားလံုးကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပပီးသည့်ေန က်၊ ေအာက် တွင်ေဖြပထားသူများ၊

သိုတည်းမဟုတ် ထိုသူများအနက် စစ်တရားံးု တွင် ေရာက်ရှိေနကသူများအား၊ ေအာက်ပါသစာြပချက်ပံုစံတခုခုအရ၊

သိုတည်းမဟုတ် ထိုသူကိုးကွယ်သည့် ဘာသာှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထိုသူ၏စိတ်တင
ွ ် စွဲမဲေစသည့် အြခားနည်းှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထပ်တူ
သစာြပြခင်းသေဘာသက်ေရာက် သည်ဟု၊ စစ်တရားံးု က အမှန်စံုစမ်းေတွရှိသည့် အြခားသစာြပချက်ပံစ
ု ံအရ၊ ကျမ်းသစာကို
ေသာ်၎င်း၊ ကတိသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ြပေစရမည်။
(က) စစ်ဥပေဒအရာရှိ။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ်------------------------ သည်၊ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒှင့်အညီ၊ ထိုြပင် ထိုအက်ဥပေဒအရြပသည့် နည်းဥပေဒ
များှင့်အညီ၊ ထိုြပင် မျက်ှ လိုက်ြခင်း၊ အခွင့်အေရးေပးြခင်း၊ ှစ်သက်ြမတ် ိုးြခင်း မပါရှိဘဲ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ တာဝန်ဝတ်
တရားများကို အစွမ်းကုန် ေဆာင်ရက်ပါမည်ဟု ကျမ်းသစာြပပါသည်။ ထိုြပင် တရားဥပေဒလမ်းစ်အတိုင်း၊ နယ်ဘက်တရားံုး
ကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးကြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံခုင
ိ ်းသည့်အခါမှတပါး၊ မည်သည့် အေကာင်းေကာင့်မ၊ မည်သည့် အချိန် အခါ၌မ
ဆို၊ ဤစစ်တရားံးု အဖွဲဝင်တဦးဦး၏ မဲကိုေသာ်၎င်း၊ အေကာင်းအရာတခုခုှင့် စပ်လျ်းသည့် ထင်ြမင်ချက်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊
က်ုပ်က ထုတ်ေဖေြပာဆိုမည်မဟုတ်ပါဟု၊ သိုတည်းမဟုတ် သိရိေ
ှ အာင် ြပလုပ်မည်မဟုတ်ပါဟုလည်း ထပ်ေလာင်း၍ က်ပ
ု ်
ကျမ်းသစာြပပါသည်”။
ကတိသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ------------------------ သည်၊ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒှင့်အညီ၊ ထိုြပင် အဆိုပါ အက်ဥပေဒအရြပသည့်
နည်းဥပေဒများှင့်အညီ၊ ထိုြပင် မျက်ှ လိုက်ြခင်း၊ အခွင့်အေရးေပးြခင်း၊ ှစ်သက်ြမတ်ိုးြခင်း မပါရှိဘဲ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏
တာဝန်ဝတ်တရားများကို အစွမ်းကုန်ေဆာင်ရက်ပါမည်ဟု၊ ေလးနက်တည်ကည်မှန်ကန်စွာ ေကျညာ၍၊ ကတိသစာြပပါသည်။
ထိုြပင် တရားဥပေဒလမ်းစ်အတိုင်း၊ နယ်ဘက်တရားံုးကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံးု ကြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံခုင
ိ ်းသည့်အခါမှတပါး၊
မည်သည့်အေကာင်းေကာင့်မ၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို၊ ဤစစ်တရားံးု အဖွဲဝင်တဦးဦး၏ မဲကိုေသာ်၎င်း၊ အေကာင်းအရာ
တခုခုှင့် စပ်လျ်းသည့် ထင်ြမင်ချက်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ က်ပ
ု ်က ထုတ်ေဖေြပာဆိုမည်မဟုတ်ပါဟု၊ သိုတည်းမဟုတ် သိရိေ
ှ အာင်
ြပလုပ်မည်မဟုတ်ပါဟုေလးနက် တည်ကည်မန
ှ ်ကန်စွာ ထပ်ေလာင်းေကျညာ၍၊ ကတိသစာြပပါသည်”။
(ခ) သင်ယူရန်အတွက် တက်ေရာက်သည့်အရာရှိ။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ------------------------ သည်၊ နယ်ဘက်တရားံုးကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံးု ကြဖစ်ေစ၊သက်ေသခံ ခိုင်းသည့်အခါမှတပါး၊ မည်သ
ည့်အေကာင်းေကာင့်မ၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို၊ ဤစစ်တရားံးု အဖွဲဝင်တဦးဦး၏ မဲကိုေသာ်၎င်း၊ ထင်ြမင်ချက်ကို
ေသာ်၎င်း၊ က်ပ
ု ်ကထုတ်ေဖေြပာဆိုမည်မဟုတ်ပါဟု၊ သိုတည်းမဟုတ် သိရိေ
ှ အာင်ြပလုပ်မည်မဟုတ်ပါဟု၊ ကျမ်းသစာြပ
ပါသည်”။
ကတိသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ------------------------ သည်၊ နယ်ဘက်တရားံုးကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံးု ကြဖစ်ေစ၊သက်ေသခံ ခိုင်းသည့်အခါမှတပါး၊ မည်သ
ည့်အေကာင်းေကာင့်မ၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို၊ ဤစစ်တရားံးု အဖွဲဝင်တဦးဦး၏ မဲကိုေသာ်၎င်း၊ ထင်ြမင်ချက်ကို

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 19/69
1/28/2020

ေသာ်၎င်း၊ က်ပ
ု ်ကထုတ်ေဖေြပာဆိုမည်မဟုတ်ပါဟု၊ သိုတည်းမဟုတ် သိရိေ
ှ အာင်ြပလုပ်မည်မဟုတ်ပါဟု၊ ေလးနက်
တည်ကည်မန
ှ ်ကန်စွာ ေကျညာ၍၊ ကတိသစာြပပါသည်”။
(ဂ) လက်ေရးတိုစာေရး။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ------------------------ သည်၊ က်ပ
ု ်အား၊ ေရးသားယူေစလိုသည့်၊ ဤစစ်တရားံးု ေရှေမှာက်တင
ွ ် ထွက်ဆုေ
ိ သာသက်ေသခံ
ချက်ှင့် အြခားလိုအပ်သည့် အေကာင်းအရာများကို၊ အစွမ်းကုန်မှန်ကန်စွာ ေရးသားယူမည်ြဖစ်သည့်ြပင်၊ အလိုရိသ
ှ ည့်အခါ၊ ထို
သက်ေသခံချက်င
ှ ့်ထိုအေကာင်းအရာများ ကူးေရးချက်အမှန်ကို၊ စစ်တရားံးု သို တင်ြပပါမည်ဟ၊ု ကျမ်းသစာြပပါသည်”။
ကတိသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ------------------------ သည်၊ က်ပ
ု ်အား၊ ေရးသားယူေစလိုသည့် ဤစစ်တရားံုးေရှေမှာက်တင
ွ ် ထွက်ဆုေ
ိ သာသက်ေသခံ
ချက်ှင့် အြခားလိုအပ်သည့် အေကာင်းအရာများကို၊ အစွမ်းကုန်မှန်ကန်စွာ ေရးသားယူမည်ြဖစ်သည့်ြပင်၊ အလိုရိသ
ှ ည့်အခါ၊ ထို
သက်ေသခံချက်င
ှ ့်ထိုအေကာင်းအရာများ ကူးေရးချက်အမှန်ကို၊ စစ်တရားံးု သို တင်ြပပါမည်ဟ၊ု ေလးနက်တည်ကည်
မှန်ကန်စွာေကျညာ၍၊ ကတိသစာြပပါသည်”။
(ဃ) စကားြပန်။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ------------------------ သည်၊ ဤစစ်တရားံုးေရှေမှာက်တင
ွ ်၊ မည်သည့်အေကာင်းအရာှင့်မဆို စပ်လျ်း၍၊ က်ပ
ု ်အား၊
စကားြပန်ဆိုရန်င
ှ ့် ဘာသာြပန်ဆိုရန် လိုအပ်သည့်အတိုင်း၊ တိကျမှန်ကန်စွာ စကားြပန်ဆိုေြပာြပပါမည်၊ ဘာသာြပန်ဆုပ
ိ ါမည်
ဟု၊ ကျမ်းသစာြပပါသည်”။
ကတိသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ် ------------------------ သည်၊ ဤစစ်တရားံုးေရှေမှာက်တင
ွ ်၊ မည်သည့်အေကာင်းအရာှင့်မဆို စပ်လျ်း၍၊ က်ပ
ု ်အား၊
စကားြပန်ဆိုရန်င
ှ ့် ဘာသာြပန်ဆိုရန် လိုအပ်သည့်အတိုင်း၊ တိကျမှန်ကန်စွာ စကားြပန်ဆိုေြပာြပပါမည်၊ ဘာသာြပန်ဆုပ
ိ ါမည်
ဟု၊ ေလးနက်တည်ကည်မှန်ကန်စွာေကျညာ၍၊ ကတိသစာြပပါသည်”။
ကျမ်းသစာှင့်ကတိသစာြပေစိုင်သူများ။

၄၆။ ။ စစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်က၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုကဲ့သိုေသာ ကျမ်းသစာြဖစ်ေစ၊ ကတိသစာ

ြဖစ်ေစ၊ ြပေစရန်၊ စစ်တရားံးု က အာဏာအပ်င

ှ ်းထားေသာ အြခားသူ က၊ ကျမ်းသစာများှင့် ကတိသစာများကို ြပေစရမည်။
တရားလိုဘက်စစ်ေဆးြခင်း၊ တရားခံဘက်စစ်ေဆးြခင်း၊ ထိုြပင် အမသွားကိုေပါင်းံုးေဖြပြခင်း။
တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးြခင်း။

၄၇။ ။ (၁) အထက်တွင် ေဖြပထားသည့်အတိုင်း၊ စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်များှင့်အြခားသူများ ကျမ်း သစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိ

သစာြပပီးသည့်ေန က်၊ တရားခံအေပ စွဲဆိုထားသည့်စဲွချက်များှင့်စပ် လျ်း၍၊ တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးရမည်။

(၂) တရားခံအေပစွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်များကို၊ တရားခံအား ဘတ်ြပရမည့်ြပင်၊ လိုအပ်ခဲေ
့ သာ်၊ ထိုစွဲ ချက်များကို ဘာသာြပန်ဆုိ
ေပးရမည်။ ထိုြပင် စွဲချက်တခုစီအတွက် ခွဲြခား၍၊ တရားခံအား ေြဖကားေစ ရမည်။
စွဲချက်ကု၊ိ တရားခံကကန်ကက
ွ ်ြခင်း။

၄၈။ ။ တရားခံသည်၊ စွဲချက်တခုခုကိုေြဖကားရမည်ြဖစ်သည့်အခါ၊ အက်ဥပေဒအရြဖစ်ေသာ ြပစ်မကို ကျးလွန်ေကာင်း ထင်ရှား

သိသာေစသည့် စွဲချက်မဟုတ်ဟေ
ု သာ်၎င်း၊ ဤနည်းဥပေဒများှင့်ညီတ
ွ ် သည့်စဲွချက်မဟုတ်ဟေ
ု သာ်၎င်း၊ ကန်ကွက်ိုင်သည်။
စစ်တရားံးု သည်၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာ ရှိ ၏ေလာက်လဲချက်ကုြိ ဖစ်ေစ၊ တရားခံ၏၊ သိုတည်းမဟုတ်
တရားခံ၏ကိုယ်စား ေလာက်လဲချက် ကိုြဖစ်ေစ၊ ကားန ပီးသည့်ေန က်၊ ထိုကန်ကက
ွ ်ချက်ကို၊ လိဝှက်တရားခွင်တွင် စ်းစားရမ
ည့်ြပင်၊ ထိုကန်ကက
ွ ်ချက်ကိုပယ်၍ ဆက်လက်စစ်ေဆးစီရင်ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုကန်ကက
ွ ်ချက်ကို ခွင့်ြပပီးေန က်၊
စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်အား အစီရင်ခံရန် စစ်တရားံုးကို ေရဆိုင်း ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် သံသယ ြဖစ်မရ
 ိခ
ှ ဲ့လင်၊
စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အာဏာပိုင်ှင့် ညိိင်းတိုင်ပင် ရန် စစ် တရားံးု ကို ေရဆိုင်းိုင်သည်။
စွဲချက်ကုြိ ပင်ြခင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 20/69
1/28/2020

၄၉။ ။ (၁) စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်၊ မည်သည့် အချိန်အခါ၌မဆို၊ စွဲချက်လာပါတရားခံ၏ အမည်တွင်ေသာ် ၎င်း၊ အေကာင်းအရာတွင်

ေသာ်၎င်း၊ အမှားအယွင်းတခုခုပါရှိသည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု ကယူဆလင်၊ ထိုအမှားအယွင်းကို မှန်ေအာင်ြပလုပ်ရန်အလိုငှါ၊

စစ်တရားံးု သည်၊ စွဲချက်လာကို ြပင်ိုင်သည်။
(၂) စွဲချက်တခုခုကို စစ်ေဆးစီရင်ရာတွင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ သက်ေသများအားစတင်စစ်ေဆးေမးြမန်း ြခင်းမြပရေသးမီ၊ မည်သည့်
အချိန်အခါ၌မဆို၊ စွဲချက်တွင် ြဖည့်စက
ွ ်ြခင်း၊ စွဲချက်မခ
ှ ျန်လှပ်ြခင်း၊ သို တည်းမဟုတ် စွဲချက်တွင် ေြပာင်းလဲြခင်းတခုခုသည်၊
တရားမတမအတွက် လိုအပ်သည်ဟုယဆ
ူ လင်၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ထံ၊ မိမ၏
ိ ထင်ြမင်ချက်ကို အစီရင်ခံုင
ိ ်သ
ည့်ြပင်၊ စစ်တရားံုးကို လည်းေရဆိုင်းိုင်သည်။ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အာဏာပိုင်သည်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းအသစ်စတင်ရန်
န်ကားိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စွဲချက်ကိုြပင်၍၊ တရားခံအား၊ ထိုြပင်ချက်ကို၊ ထိုက်သင့်သလို ကိတင်အေကာင်းကားပီး
သည့်ေန က်၊ အဆိုပါ ြပင်ပီးသည့် စွဲချက်အရ ဆက်လက်စစ်ေဆးစီရင်ရန် အမိန်ေပးိုင်သည်။
စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်စပ်လျ်း၍ အထူးထုေချချက်။

၅၀။ ။ (၁) တရားခံသည်၊ စွဲချက်ကို မေြဖကားမီ၊ စစ်တရားံးု ၏ ေယဘုယျစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်စပ် လျ်း၍ အထူးထုေချချက်တရပ်

တင်သင
ွ ်းိုင်သည်။ ထိုြပင် ထိုသိုတရားခံကတင်သွင်း၍၊ စစ်တရားံးု က လည်း၊ အဆိုပါ ထုေချချက်တင
ွ ်ေဖြပပါရှိေသာ
အေကာင်းအရာတခုခုအရ၊ စစ်တရားံးု ၌ စီရင်ပိုင်ခွင့် အာဏာရှိဟန်မတူဟ၊ု ယူဆလင်၊ ထိုထုေချချက်ကုိ ေထာက်ခံသည့်
သက်ေသခံချက်တခုခုှင့် အတူတကွ၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကတင်ြပသည့်၊ ထိုထုေချချက်မဟုတ်မှန်ေကာင်း၊ သိုတည်း
မဟုတ် ထိုထုေချချက်ကုိ ေြပာင်းလဲြပင်ဆင်သည့် သက်ေသခံချက်တခုခု၊ ထိုြပင် တရားခံကြဖစ်ေစ၊ တရားခံ၏ကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊
တင်သင
ွ ်းသည့်ေလာက်ထားချက်ှင့်တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိက၊ ထိုေလာက်ထားချက်ကုိ ရည်န
 ်းသည့် ြပန်လည်ေချပ
ေြပာဆိုချက်တိုကု၊ိ စစ်တရားံးု က လက်ခံရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု က၊ ထိုအထူးထုေချချက်ကုိ ပယ်ချလင်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရ မည်။
(၃) စစ်တရားံးု က၊ ထိုအထူးထုေချချက်ကုိ ခွင့်ြပလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ မိမ၏
ိ ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့် ထိုဆံုးြဖတ်ချက်အတွက်
အေကာင်းြပချက်များကိုပါ ေရးမှတ်ရမည့်ြပင်၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့် အာ ဏာပိုင်ထံ၊ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်ကို အစီရင်ခံ၍၊
စစ်တရားံးု ကိုေရဆိုင်းရမည်။ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်ကို၊ မည်သို မ အတည်ြပရန် မလိုသည့်ြပင်၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့်
အာဏာပိုင်သည်၊ တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင် ရန် အြခားစစ်တရားံုးကို ချက်ြခင်းဖွဲစည်းရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံအား
လတ်ရန် အမိန်ေပးရ မည်။
(၄) စစ်တရားံးု သည်၊ ထုေချချက်၏ ခိုင်လံုမ
 ှင့်စပ်လျ်း၍ သံသယရှိလင်၊ စစ်တရားံးု ကိုေရဆိုင်း၍၊ ထိုကိစကို၊ စစ်တရားံးု
ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ထံ လဲအပ်တင်ြပိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုထုေချ ချက်င
ှ ့်စပ်လျ်း၍ အထူးဆံုးြဖတ်ချက်တရပ်ကို
ေရးမှတ်ပီး၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင် ရက်ိုင်သည်။
“အြပစ်ရိသ
ှ ည်”၊ သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ” ဟူ ေသာ ေြဖကားချက်။

၅၁။ ။ (၁) စစ်တရားံးု ၏ ေယဘုယျစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်စပ်လျ်း၍ အထူးထုေချချက်ကုိ မတင် သွင်းလင်ေသာ်၎င်း၊ ထိုထုေချချက်

တင်သင
ွ ်းေသာ်လည်း၊ ၎င်းကိုပယ်လင်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအထူး ထုေချချက်င
ှ ့်စပ်လျ်း၍၊ နည်းဥပေဒ ၅၀၊ နည်းဥပေဒခွဲ
(၄)အရ၊ အထူးဆံုးြဖတ်ချက်ြဖင့် အေရးယူ လင်ေသာ်၎င်း၊ တရားခံ၏ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”၊သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ
ေြဖကားချက်ကုိ (သိုတည်းမဟုတ် တရားခံကေြဖကားရန် ြငင်းဆိုသည်ြဖစ်ေစ၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”၊ သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ” ဟု
န းလည်ိုင်ေအာင် ေြဖကားြခင်းမြပလင်ြဖစ်ေစ၊ “အြပစ်မရှိ”ဆိုသည့် ေြဖကားချက် ကို) စွဲချက်အသီးသီးတွင် ေရးမှတ်ရမည်။
(၂) တရားခံတဦးက၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်” ဟု ေြဖကားလင်၊ ထိုေြဖကားချက်ကု၊ိ စစ်တရားံးု ၏ ဆံုးြဖတ် ချက်အြဖစ် ေရးမှတ်ရမည်။
သိုေသာ်လည်း ထိုေြဖကားချက်ကုိ မေရးမှတ်မီ၊ စစ်တရားံးု ၏ ကိုယ်စား စစ်တရားံးု ဥကကြဖစ်ေစ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိကြဖစ်
ေစ၊ ထိုတရားခံသည်၊ မိမအ
ိ ြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟု ေြဖကား လိုက်သည့်စဲွချက်၏သေဘာကို န းလည်သည်ဟု ေသချာစွာစိစစ်ရမည့်
ြပင်၊ ထိုေြဖကားချက်၏ ေယဘု ယျအကျိးသက်ေရာက်မ၊ ထိုြပင် အထူးသြဖင့် မိမအ
ိ ြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟေ
ု ြဖကားလိုက်သည့်
စွဲချက်၏ အဓိပါယ်၊ ထိုြပင် အြပစ်ရိသ
ှ ည်ဆိုသည့် ေြဖကားချက်က ြဖစ်ေပေစမည့် ကျင့်ထံုးကွဲြပားြခားန းမကို တရားခံအား
ေြပာြပရမည်။ ထိုြပင် သက်ေသခံအကျ်းချပ်ကုေ
ိ ထာက်၍ “အြပစ်မရှိ”ေကာင်း တရားခံကေြဖကားသင့်သည်ဟယ
ု ဆ
ူ လင်၊
ထိုေြဖကားချက်ကုိ ုတ်သိမ်းရန် တရားခံအား အ ကံေပး ရမည်။
(၃) အြခားနည်းစွဲဆိုထားေသာစွဲချက်ှစ်ခအ
ု နက်၊ သိုတည်းမဟုတ် ှစ်ခထ
ု က်ပုေ
ိ သာ စွဲချက်များ အနက်၊ ပဌမစွဲချက်ကို “အြပစ်ရိှ
သည်”ဟု တရားခံက ေြဖကားရာတွင်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)အရ၊ စစ်တရားံးု က၊ လိုက်န ေဆာင်ရက်ပီးသည့်ေန က်၊ အြခားနည်း

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 21/69
1/28/2020

စွဲချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် စွဲချက်များ အရ၊ တရားခံအား မစစ်ေဆးမီ၊ ထိုစွဲချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် စွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍၊

တရားခံအား ေြဖကားမခိုင်းဘဲ၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိသည်၊ ထိုစွဲချက်ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် စွဲချက်များကို ုတ်သိမ်း
ိုင်သည်။ ထိုသိုတ
ု ်သိမ်းေကာင်းကို၊ စစ်တရားံးု ၏ အမတဲွတင
ွ ် ေရးမှတ်ရမည်။
(၄) ြပစ်မထင်ရှားစီရင်ြခင်းခံရပါက၊ တရားခံအား ေသဒဏ်ထိုက်သင့်ေစိုင်သည့်အမများတွင် “အြပစ် ရှိသည်” ဆိုသည့် ေြဖကား
ချက်ကို လက်မခံရ။ ထိုသို “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေပးပါ က၊ “အြပစ်မရှိ”ဆိုသည့် ေြဖကားချက်ကို ေရးမှတ်
ပီးေန က်၊ “အြပစ်မရှိ” ဟု ေြဖကားဘိသကဲသ
့ ို၊ စစ် ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ်ခွင့်မရှိဟု ထုေချ ချက်။

၅၂။ ။ (၁) ြပစ်မတခုအတွက် တင်ထားေသာစွဲချက်ှင့်စပ်လျ်း၍၊ “အြပစ်ရိသ

ှ ည်”၊ သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ” ဟူေသာေြဖကား
ချက်ေပးသည့် အချိန်အခါ၌၊ တရားခံသည်-
(က) စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိေသာ ရာဇဝတ်တရားံုး တံုးကေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံုးတံုးကေသာ်၎င်း၊ ထိုြပစ်မှင့်စပ်လျ်း၍၊
ယခင်ကမိမအ
ိ ားြပစ်မထ
 င်ရှားစီရင်ခဲ့ ပီးြဖစ်ေကာင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် တရား ေသလတ်ခဲ့ ပီးြဖစ်ေကာင်း၊ သိုတည်းမဟုတ်
ပုဒ်မ ၈၂၊ ၈၅၊ ၈၆၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၈၇၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာ အရ၊ ထိုြပစ်မအတွက် မိမအ
ိ ား အကျ်းနည်းြဖင့် အေရးယူ
ြခင်းကိုခံခဲရ
့ ပီးြဖစ်ေကာင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် နည်းဥပေဒ ၂၁၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)တွင် ြပာန်းထားသည့်အတိုင်း၊ ထိုြပစ်မှင့်
စပ်လျ်းသည့် စွဲချက်ကို ပလပ်ခဲ့ ပီးြဖစ်ေကာင်းြဖင့်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) ထိုြပစ်မကို အခွင့်ရစစ်ဘက်အာဏာပိုင်က ြပစ်ဒဏ်လတ
ွ ်ငိမ်းချမ်းသာခွင့်ေပးပီးြဖစ်ေကာင်း၊ သို တည်းမဟုတ် အေရးမယူ၊
ခွင့်လတ်ပီးြဖစ်ေကာင်းြဖင့်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ဂ) ထိုြပစ်မကျးလွန်ြခင်းှင့် အမစတင်စစ်ေဆးြခင်း၏ စပ်ကားတွင် ကုန်ဆံးု ခဲ့ေသာ ကာလသည်၊ ပုဒ်မ ၁၂၅ တွင် ကန်သတ်
ထားသည့်ကာလအပိုင်းအြခားေကျာ်လွန်ခဲ့ ပီးြဖစ်ေကာင်းြဖင့်၊
စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ် ခွင့်မရှိဟေ
ူ သာ ထုေချချက်တင်သွင်းိုင်သည်။
(၂) ထိုထုေချချက်ကု၊ိ တရားခံကတင်သွင်းလင်၊ ထိုထုေချချက်င
ှ ့်အတူ၊ တရားခံ၏ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကား
ချက်ကိုပါ၊ စစ်တရားံးု က ေရးမှတ်ရမည်။ ထိုြပင် တရားခံက ထွက်ဆုိ ေသာ အေကာင်းြခင်းရာတခုခုသည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
အေကာင်းြခင်းရာများသည်၊ ထိုထုေချချက်ကုိ ေထာက်ခံရန် လံေ
ု လာက်သည်ဟု၊ စစ်တရားံးု က ယူဆလင်၊ တင်ြပေသာမည်
သည့်သက်ေသခံချက်ကုိ မဆို၊ စစ်တရားံးု က လက်ခံ၍၊ ထိုထုေချချက်ကုိ ရည်န
 ်းပီး၊ တရားခံကေသာ်၎င်း၊ တရားခံ၏ကိုယ်
စားေသာ်၎င်း၊ တင်ြပေသာေလာက်ထားချက် တခုခုှင့် တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ၏ ေလာက် ထား ချက်ကုပ
ိ ါ ကားန ရ
မည်။
(၃) ထိုထုေချချက်သည်၊ ဟုတ်မှန်ထင်ရှားသည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု က ဆံုးြဖတ်လင်၊ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်ကို၊ စစ်တရားံးု က ေရးမှတ်ပီး
ေန က်၊ အတည်ြပအာဏာပိုင်အား အေကာင်းကားရမည့်ြပင်၊ စစ်တရားံုး ကိုေရဆိုင်းရမည်။ သိုေသာ် စွဲချက်လာတခုတည်း
တွင်ြဖစ်ေစ၊ အြခားစွဲချက်လာတခုတင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ တရား ခံအား စွဲဆိုထားသည့်၊ ထိုထုေချချက်အကျိးမသက်ေရာက်ေသာ အြခား
စွဲချက်တခုခုရိလ
ှ င်၊ ထိုစွဲချက် အရ၊ တရားခံအား ဆက်လက်စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ်သည်။
(၄) ထိုထုေချချက်ဟတ
ု ်မှန်ထင်ရှားသည်ဆိုသည့်ဆံုးြဖတ်ချက်ကို အတည်မြပလင်၊ အတည်ြပအာဏာ ပိုင်က၊ စစ်တရားံုးကို၊
ြပန်လည်ံုးထိုင်ေစိုင်သည့်ြပင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ထုေချချက် ဟုတ်မှန် ထင်ရှား သည်ဟု မဆံုးြဖတ်ဘိသကဲသ
့ ို၊ ဆက်လက်
ေဆာင်ရက်ိုင်သည်။
(၅) စစ်တရားံုးက ထိုထုေချချက်သည်၊ ဟုတ်မှန်ထင်ရှားြခင်းမရှိဟု ဆံးု ြဖတ်လင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို
ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။ ထိုစစ်တရားံးု ၏ အြခားဆံုးြဖတ်ချက်တခုခုကို အတည်ြပရသည့်နည်းတူ၊ အဆိုပါ ဆံးု ြဖတ်ချက်
ကို အတည်ြပရမည်။
“အြပစ်ရိှ သည်”ဟု ေြဖကားပီးသည့်ေန က်၊ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၅၃။ ။ (၁) “အြပစ်ရှိသည်”ဟူေသာေြဖကားချက်ကုေ

ိ ရးမှတ်ပီးေန က်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကား ချက်ေပးထားေသာ အြခား
စွဲချက်များလည်း၊ ထိုစွဲချက်လာတခုတည်းမှာပင်ပါရှိေနလင်၊ “အြပစ်မရှိ” ဟုေြဖကားထားသည့် စွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍၊ စစ်ေဆး
စီရင်ြခင်းကို၊ ဦးစွာပဌမေဆာင်ရက်ရမည်။ ထိုြပင် ထိုစွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍ ဆံးု ြဖတ်ချက်ချပီးေန က်၊ “အြပစ်ရှိသည်” ဟူေသာ
ေြဖကားချက် ေရးသွင်းထားသည့် စွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။ သို ေသာ်လည်း
အြခားစွဲချက်များသည်၊ အြခားနည်းစွဲချက်များြဖစ်လင်၊ အြခားနည်းစွဲချက်တခုခုှင့်စပ် လျ်း၍ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟု တရားခံက

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 22/69
1/28/2020

ေြဖကားြခင်းမြပဘိသကဲသ
့ ို၊ ထိုအြခားနည်းစွဲချက်အားလံုးှင့် စပ်လျ်း၍၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ိုင်သည်၊
သိုတည်းမဟုတ် တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင်မည့်အစား၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)ှင့် မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟု၊ တရားခံကေြဖ
ကားထားေသာ အြခားနည်းစွဲချက်များအနက်၊ စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ေရးသားချမှတ်
ပီး၊ ကျန်ရိေ
ှ နေသာ အြခားနည်းစွဲချက်အားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်မရှိ”ဟူ ေသာဆံးု ြဖတ်ချက်ကို ေရးသားချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(၂) အြခားနည်းစွဲချက်များကို တင်ထားရာတွင်၊ ပို၍ကီးေလးေသာြပစ်မက
 ို ထုတ်ေဖစွပ်စွဲသည့် စွဲချက် ှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်မရှိ”
ဟုေြဖကားပီး၊ အြခားစွဲချက်ှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟု၊ တရားခံကေြဖကားပါက၊ စွဲချက်အားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်
မရှိ”ဟု၊ တရားခံက ေြဖကားဘိသကဲ့ သို၊ စစ်တရားံးု သည်၊ တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင်ရမည်။
(၃) စွဲချက်တခုှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေရးမှတ်ပီးေန က် (အြခားစွဲ ချက်များှင့်စပ်လျ်း၍
စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်မေဆာင်ရက်လင်) ထိုစွဲချက်ကို ရည်န
 ်း၍၊ တရားခံက ထွက်ဆုလ
ိ ိုေသာ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တခုခု
ကို၊ စစ်တရားံးု ကလက်ခံရမည်။ ထိုြပင် စစ်တရားံုး သည်၊ သက်ေသခံအကျ်းချပ်ကုြိ ဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံေကာက်ုတ်ချက်ကို
ြဖစ်ေစ၊ ဘတ်ြပပီးေန က်၊ အမ တွဲတင
ွ ်ပးူ တွဲထားရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အဆိုပါသက်ေသခံအကျ်းချပ်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံ
ေကာက် ုတ်ချက်ေသာ်၎င်း၊ မရှိလင်၊ မည်သည့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ရမည်ကို ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်ေစရန်ှင့် ြပစ်မှင့်ဆက်စပ် ေနသည့်
ပတ်ဝန်းကျင်အေကာင်းြခင်းရာအားလံးု ကို၊ အတည်ြပအရာရှိ သိရိ
ှ ိုင်ေစရန်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ လံေ
ု လာက်သည့်သက်ေသခံ
ချက်ကို ေရးမှတ်ယူရမည်။ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားချက်မျိး အတွက်၊ ဤနည်းဥပေဒများတွင် ြပာန်းထားသည့်နည်းလမ်း
အတိုင်း၊ ဤသက်ေသခံချက်ကို ေရးမှတ် ယူရမည်။
(၄) သက်ေသခံချက်ကု၊ိ ထိုသိုေရးမှတ်ယူပီးေန က်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသခံအကျ်းချပ်ကို ြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံ
ေကာက်ုတ်ချက်ကိုြဖစ်ေစ၊ ဘတ်ြပပီးေန က်၊ တရားခံသည်၊ ြပစ်ဒဏ်ေပါ ့ေလျာ့ေစ ရန်ရည်ရယ်လျက်၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကို
ေပးိုင်သည့်ြပင်၊ မိမ၏
ိ အကျင့်စာရိတင
ှ ့်စပ်လျ်း၍လည်း သက်ေသြပိုင်သည်။
(၅) တရားခံ၏ထွက်ဆုခ
ိ ျက်ကိုေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံအကျ်းချပ်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ သက်ေသခံေကာက်တ
ု ် ချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ အြခား
အေကာင်းအရာကိုေသာ်၎င်း၊ ေထာက်လ
 ျက်၊ တရားခံသည်၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်” ဟူေသာမိမ၏
ိ ေြဖကားချက် မည်သို အကျိး
သက်ေရာက်သည်ကို န းမလည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု က ထင် ြမင်ယူဆလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ထိုေရးမှတ်ချက်ကို ေြပာင်းလဲ၍၊
“အြပစ်မရှိ” ဟူေသာ ေြဖကားချက် ကို ေရးသွင်းပီးေန က်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားချက်င
ှ ့်အညီ
ဆက်လက် ေဆာင်ရက်ရမည်။
(၆) “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ ထိုစွဲချက်လာတခုတည်းတွင် ပါရှိ ေသာ အြခားစွဲချက်များှင့်
စပ်လျ်း၍၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်လင်၊ ထိုစွဲချက်လာ တခုတည်းတွင်ပါရှိသည့် အြခားစွဲချက်များအတွက်
ဆံုးြဖတ်ချက်ကို ေရးသားချမှတ်ပီးေသာအခါတွင်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၃)ှင့် (၄)အရ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
(၇) တရားခံက၊ ြပစ်ဒဏ်ေပါ ့ေလျာ့ေစရန် ရည်ရယ်လျက်၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကို ြပလုပ်သည့်အခါ၊ စစ် တရားံးု သည်၊ ထိုထွက်ဆုိ
ချက်မာှ ၊ သက်ေသထင်ရာှ းြပရန် လိုအပ်ေသာ ထွက်ဆုခ
ိ ျက် ြဖစ်သည့်ြပင်၊ သက်ေသထင်ရှားြပလင်၊ ြပစ်ဒဏ်မည်ေရမည်မ
ချမှတ်ရန် စ်းစားထိုက်သည်ဟု ယူဆေသာ်၊ တရားခံ အား၊ ထိုထွက်ဆုခ
ိ ျက်ကို ထင်ရှားေအာင် ြပေစြခင်းငှါ၊ သက်ေသြပရန် ခွ
င့်ြပိုင်သည်။
“အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကို ုတ်သိမ်းြခင်း။

၅၄။ ။ စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို၊ တရားခံသည်၊ မိမသ

ိ င့်ေတာ်မည်ထင်လင်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ မိမ၏
ိ ေြဖကား
ချက်ကို ုတ်သိမ်းိုင်သည့်ြပင်၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟုေြဖကားိုင် သည်။ ထိုကိစမျိးတွင် စစ်တရားံးု သည်၊ နည်းဥပေဒ ၅၁၊
နည်းဥပေဒခွဲ (၂) ှင့် (၄)အရ လိုက်န ေဆာင်ရက်လျက်၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာေြဖကားချက်င
ှ ့်ဆံုးြဖတ်ချက်ကို ချက်ြခင်း
ေရးသားချမှတ် ရမည့်ြပင်၊ လိုအပ်သမကို၊ နည်းဥပေဒ ၅၃ က န်ကားသည့် နည်းလမ်းအတိုင်း ဆက်လက်ေဆာင်ရက် ရမည်။
“အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားချက်၊ ေရဆိုင်းရန်ေလာက်ထားြခင်း၊ ထိုြပင် တရားလိုဘက် ကေဆာင်ရက်ြခင်း။

၅၅။ ။ စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ စစ်ေဆးစီ ရင်ြခင်းကို ေအာက်ပါအတိုင်း

ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
(က) စစ်ေဆးစီရင်ြခင်း မစမီ လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုးှင့် စပ်ဆိုင်သည့် နည်းဥပေဒများအနက် နည်းဥပ ေဒတခုခုကိုလိုက်န
ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပခဲသ
့ ည့်ြပင်၊ ထိုသိုမြပသည့်အတွက် အကျိးယုတ်ေစခဲ့သည်ဆို ေသာ အေကာင်းြပချက်ြဖင့် ေသာ်၎င်း၊ ခုခံ
ေချပေရးြပင်ဆင်ြခင်းအတွက် လံုေလာက်သည့် အခွင့်အလမ်း ကို မရရှိခဲ့ဆိုေသာ အေကာင်းြပချက်ြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ စစ်ေဆးြခင်း

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 23/69
1/28/2020

ကို ေရဆိုင်းရန် ေလာက်ထားလိုသ လားဟု၊ စစ်တရားံးု က၊ တရားခံအား ေမးြမန်းရမည်။ ထိုြပင် တရားခံ၏အေြဖကိုလည်း

ေရးမှတ်ရ မည်။
(ခ) ထိုေလာက်ထားချက်ကုိ တရားခံတင်သင
ွ ်းလင်၊ ထိုေလာက်ထားချက်ကုိ ေထာက်ခံရန် ရည်ရယ် လျက်၊ တရားခံေပးလိုေသာ
ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ရပ်ကိုြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံချက်တခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုြပင် တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိ၏ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တ
ရပ်ရပ်ကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုထွက်ဆုခ
ိ ျက်ကိုေြဖကားရန် ရည်ရယ်သည့် သက်ေသခံချက် တခုခုကို ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးက၊ ကားန ရ
မည်။ ထိုြပင် ကျင့်ထံုးှင့် စပ်ဆိုင်သည့် နည်းဥပေဒများအနက်၊ နည်းဥပေဒတခုခုကို လိုက်န ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပြခင်းေကာင့်၊
တရားခံအား အကျိးယုတ်ေစခဲ့သည်ဟ၊ု သိုတည်းမဟုတ် ခုခံေချပေရး ြပင်ဆင်ြခင်းအတွက် လံုေလာက် သည့် အခွင့်အေရးကို
တရားခံမရရှိခဲ့ဟ၊ု စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်ယူဆလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ အေြခ အေနအရ သင့်ေလျာ်သည်ဟု ယူဆသည့်
အတိုင်း စစ်ေဆးြခင်းကို ေရဆိုင်းေပးိုင်သည်။
(ဂ) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိသည်၊ ပဏာမ ေလာက်ထားချက်ကုိ တင်သင
ွ ်းလိုလင် တင်သွင်း ိုင်၍၊ စစ်တရားံးု ကတင်
သွင်းခိုင်းလင်၊ ပဏာမေလာက်ထားချက်ကုိ တင်သင
ွ ်းရမည်။ ထိုပဏာမ ေလာက်ထားချက်တင
ွ ်၊ တရားခံအား စွဲဆိုသည့်
စွဲချက်၏ လိုရင်းအချက်င
ှ ့် ထိုစွဲချက်ကို ေထာက်ခံရန် ရည်ရယ်လျက် တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကတင်ြပရန် ရည်စးူ
ထားေသာ သက်ေသခံချက်၏အေြခ အေနအြပင်၊ ေယဘုယျ အကျိးသက်ေရာက်မကိုပါ၊ မလိုအပ်ေသာ မည်သည့်အေသးစိတ်
အေကာင်းအ ရာကိုမမထည့်သွင်းဘဲ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိက ေဖြပရမည်။
(ဃ) ထိုေန က် တရားလိုဘက်အတွက် သက်ေသခံချက်ကုိ ေရးယူရမည်။
(င) အမ၏အေကာင်းြခင်းရာများှင့်စပ်လျ်း၍၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိက၊ တရားလိုဘက် အတွက်၊ သက်ေသခံရန်လုိ
လင်၊ ပဏာမေလာက်ထားချက်ရိပ
ှ ါက၊ ထိုပဏာမေလာက်ထားချက် တင် သွင်းပီးေန က်၊ သက်ေသခံရမည်။ ထိုသိုသက်ေသခံ
ေသာအခါ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိသည်၊ ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပပီးေန က်၊ မိမ၏
ိ သက်ေသခံချက်
ကို အေသးစိတ် ထွက်ဆုရ
ိ မည်။ ထိုြပင်
(စ) တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိအား၊ တရားခံကြဖစ်ေစ၊ တရားခံ၏ ကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ ြပန်လန
ှ ်စစ် ေမးိုင်သည်။ ထိုေန က်
ထပ်မံစစ်ေမးရာတွင်၊ သက်ေသတဦးက ထွက်ဆုရ
ိ မည်ြဖစ်ေသာ ထွက်ချက်မျိး ကို၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိက ထွက်
ဆိုုင
ိ ်သည်။
“အမမထင်ရှား”ဆိုသည့်ထုေချချက်။

၅၆။ ။ (၁) တရားလိုဘက်အမကို အဆံုးသတ်ြခင်းသိုေရာက်ေသာအခါ၊ တရားခံသည်၊ စွဲချက်တခုခုှင့် ြဖစ်ေစ၊ တခုထက်ပုသ

ိ ည့်စဲွချက်
များှင့်ြဖစ်ေစ၊ စပ်လျ်း၍၊ တရားလိုဘက်အတွက် တင်ြပေသာသက် ေသခံချက်တင
ွ ်၊ မိမအ
ိ ေပ အမထင်ရှားေလာက်ေအာင်
အေြခအြမစ်ရိေ
ှ ကာင်း မေပလွင်ေသာေကာင့်၊ မိမအ
ိ ား ခုခံေချပေစြခင်းမြပထိုက်ပါဆိုသည့် ထုေချချက်ကုိ တင်သင
ွ ်းိုင်သည်။
(၂) အဆိုပါထုေချချက်မျိးကို၊ စွဲချက်လာတခုတည်းတွင်ပါရှိေသာ စွဲချက်တခုခုှင့် ြဖစ်ေစ၊ တခုထက်ပုိ ေသာစွဲချက်များှင့်ြဖစ်ေစ၊
စပ်လျ်း၍တင်သွင်းိုင်သည်။
(၃) စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုထုေချချက်ကုိ လိဝှက်တရားခွင်တွင် စ်းစားရမည့်ြပင်၊ ထိုထုေချချက်မှာ၊ လံုေလာက်စွာအကိုးအကားြပ
ထားသည့် ထုေချချက်ြဖစ်သည်ဟု၊ ေကျနပ်လင်၊ ထိုထုေချချက်င
ှ ့်စပ် ဆိုင်ေသာ စွဲချက်တခုခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ တခုထက်ပုေ
ိ သာ
စွဲချက်များှင့်ြဖစ်ေစ၊ စပ်လျ်း၍၊ “အြပစ်မရှိ” ဟူေသာဆံုးြဖတ်ချက်ကို၊ ေရးသားချမှတ်ရမည်။
တရားလိုဘက်အမကိုအဆံုးသတ်ြခင်းှင့် တရားခံဘက်အမကိုစစ်ေဆးရာ၌ လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုး။

၅၇။ ။(၁) တရားလိုဘက်အမကို အဆံုးသတ်ြခင်းသိုေရာက်ေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု သည်-

(က) တရားခံကအလိုရိလ
ှ င်၊ ကျမ်းသစာြပ၍၊ သက်ေသအြဖစ်သက်ေသခံချက်ေပးိုင်ေကာင်း၊ သို တည်းမဟုတ် ကျမ်းသစာမ
ြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကိုြပလုပ်ိုင်ေကာင်း၊ သိုေသာ်လည်း ထိုကဲ့သို သက်ေသခံချက်ေပးရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်ဆုိ
ချက်ြပလုပ်ရန် တာဝန်ဟ၍
ူ ၎င်း၌မရှိေကာင်း၊
(ခ) တရားခံက ကျမ်းသစာြပ၍၊ သက်ေသခံချက်ေပးလင်၊ ၎င်းသည်၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ ၏ြပန်လန
ှ ်စစ်ေမးြခင်းခံ
ရမည့်ြပင်၊ စစ်တရားံုးှင့် စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ ေမးြမန်းြခင်းကိုလည်း ခံရမည်ြဖစ်ေကာင်း၊
သိုေသာ်လည်း ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကို ြပလုပ်လင်၊ ၎င်းအား၊ မည်သူကမ၊ မေမးြမန်းိုင်ေကာင်း၊ ထိုြပင်
(ဂ) တရားခံက ကျမ်းသစာြပ၍ သက်ေသခံချက်ေပးသည်ြဖစ်ေစ၊ ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တ ရပ်ကိုြပလုပ်သည်ြဖစ်
ေစ၊ သက်ေသခံချက်မေပးဘဲ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကို မြပလုပ်ဘဲ ေနသည်ြဖစ်ေစ၊ အမ၏

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 24/69
1/28/2020

အေကာင်းြခင်းရာှင့်ေသာ်၎င်း၊ ၎င်း၏ အကျင့်စာရိတင

ှ ့်ေသာ်၎င်း၊ စပ်လျ်း ၍၊ ၎င်းဘက် သက်ေသများကို ေခိုင်
ေကာင်း၊
တရားခံအား ရှင်းလင်းေြပာြပရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု သည်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၁) အတိုင်း လိုက်န ပီးေသာအခါ၊ တရားခံအား၊ ကျမ်းသစာြပ ၍၊ သက်ေသခံချက်ေပးရန်
ရည်ရယ်သေလာ၊ သိုတည်းမဟုတ်ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက် တရပ်ကိုြပလုပ်ရန် ရည်ရယ်သေလာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ၎င်း
ဘက်အတွက် သက်ေသတဦးဦးကိုေခရန် ရည်ရယ်သေလာဟုေမးြမန်းရမည့်ြပင်၊ သက်ေသေခလိုသည်ဟု ေြဖကားပါက၊ ထို
သက်ေသမှာ၊ အမအေကာင်း ြခင်းရာှင့်စပ်လျ်းသည့် သက်ေသေလာ၊ သိုတည်းမဟုတ် အကျင့်စာရိတင
ှ ့်သာ စပ်လျ်းသည့်
သက် ေသေလာဟုလည်းေမးြမန်းရမည်။
(၃) တရားခံသည်၊ မိမမ
ိ တ
ှ ပါး၊ အမအေကာင်းြခင်းရာှင့်စပ်လျ်းသည့် အြခားသက်ေသတဦးဦးကို ေခရန်ရည်ရယ်လင်၊ မိမဘ
ိ က်
အတွက် သက်ေသခံချက်ကုိ မေပးမီ၊ မိမဘ
ိ က်အမကို အကျ်းချပ်ေဖြပ လျက်၊ ပဏာမေလာက်ထားချက်တရပ်ကို ြပလုပ်
ိုင်သည်။
တရားခံ ဘက်သက်ေသခံချက်၊ တရားခံဘက်သက်ေသခံချက်ကိုြပန်လည်ေချပချက်င
ှ ့် နိဂံးု ချပ်ေလာက်ထား ချက်များ။

၅၈။ ။ (၁) နည်းဥပေဒ ၅၇ အတိုင်းလိုက်န ပီးေသာအခါ၊ တရားခံသည်၊ ကျမ်းသစာြပ၍၊ သက်ေသခံ ချက်ေပးိုင်သည်၊

သိုတည်းမဟုတ် ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ

ိ ျက်တရပ်ကို ြပလုပ်ိုင်သည်။ ထိုေန က် တရားခံဘက်သက်ေသများရှိလင်၊ ထို
သက်ေသများကိုေခ၍၊ ၎င်းတိုက သက်ေသခံချက်များ ကို ေပး ကရမည်။
(၂) တရားခံဘက်သက်ေသများက၊ သက်ေသခံချက်ေပးပီးေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ တရားမတမ ရရှိေစရန် လိုအပ်သည်ဟု
ထင်ြမင်လင်၊ တရားခံဘက်သက်ေသခံချက်ကုိ ေချပရန် သက်ေသများကိုေခ ိုင်သည်။
(၃) သက်ေသခံချက်အားလံုးေပးပီးေသာအခါ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိှင့် တရားခံသည်၊ စစ်တရားံုးအား၊ နိဂံုးချပ်
ေလာက်ထားချက်ကု၊ိ အသီးသီးြပလုပ်ိုင်သည်။
(၄) တရားခံက၊ မိမမ
ိ တ
ှ ပါး၊ အမအေကာင်းြခင်းရာှင့်စပ်လျ်းသည့်အြခားသက်ေသတဦးဦးကိုမေခ လင်၊ တရားခံ၌၊ တရားလို
ဘက် အမလိုက်အရာရှိ၏ နိဂံုးချပ်ေလာက်ထားချက်ပီးဆံုးပီးမှ၊ မိမ၏
ိ နိဂံုး ချပ် ေလာက်ထားချက်ကုိ ြပလုပ်ိုင်ခွင့်ရိရ
ှ မည်။
တရားခံက၊ မိမမ
ိ တ
ှ ပါး၊ အမအေကာင်းြခင်းရာှင့်စပ် လျ်းသည့် အြခားသက်ေသတဦးဦးကိုေခလင်၊ တရားလိုဘက်
အမလိုက်အရာရှိ၌၊ တရားခံ၏နိဂံုးချပ် ေလာက်ထားချက်ပီးဆံုးပီးမှ၊ မိမ၏
ိ နိဂံုးချပ် ေလာက်ထားချက်ကုိ ြပလုပ်ိုင်ခွင့်ရိရ
ှ
မည်။
စစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ အမသွားကိုေပါင်းံုးေဖြပြခင်း။

၅၉။ ။ (၁) စစ်ဥပေဒအရာရှိ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ လူသိရင

ှ ်ကားတရားခွင်တွင် သက်ေသခံ ချက်ကို ေပါင်းံုးေဖြပရမည့်
ြပင်၊ အမှင့်စပ်ဆိုင်သည့် တရားဥပေဒှင့် စပ်လျ်း၍ စစ်တရားံးု အား အ ကံ ာဏ်ေပးရမည်။
(၂) စစ်ဥပေဒအရာရှိက အမသွားကို ေပါင်းံုးေဖြပပီးသည့်ေန က်၊ အြခားမည်သည့်ေလာက်ထားချက် ကိုမ ခွင့်မြပရ။
ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်။
ဆံုးြဖတ်ချက်ကုစ
ိ ်းစားြခင်း။

၆၀။ ။ (၁) စစ်တရားံးု သည်၊ လိဝှက်တရားခွင်တွင်၊ မိမ၏

ိ ဆံုးြဖတ်ချက်ကို၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့ လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိ
ေရှေမှာက်၌၊ ဆင်ြခင်သံုးသပ်ရမည်။
(၂) ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်စပ်လျ်း၍၊ စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်အသီးသီး၏ ထင်ြမင်ယူဆချက်ကု၊ိ စွဲချက်တခုစီ အတွက် ခွဲြခားပီး တ်ြဖင့်
ေြပာြပရမည်။
ဆံုးြဖတ်ချက် ေရး ပံုေရးနည်းှင့်ဆံုးြဖတ်ချက်ေရးသားချမှတ်ြခင်း။

၆၁။ ။ (၁) တရားခံအား၊ စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးေသာ စွဲချက်တိုင်းအတွက်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်ကို ေရးသားချ မှတ်ရမည်။ ထိုြပင် ဤ

နည်းဥပေဒများတွင် ြပာန်းထားသည့်အတိုင်းမှတပါး၊ “အြပစ်ရိသ

ှ ည်”၊ သို တည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်တခု
တည်းကို ေရးသားချမှတ်ရမည်။
(၂) စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊ စွဲဆိုထားသည့်ြပစ်မကိုေသာ်၎င်း၊ စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်အတိုင်း၊ အက် ဥပေဒအရ တရားသြဖင့်
တရားခံ၌အြပစ်ရှိသည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်ေသာ ြပစ်မတခုခုကိုေသာ်၎င်း၊ တရားခံ က ကျးလွန်ေကာင်း၊ သက်ေသခံချက်ရှိေသာ

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 25/69
1/28/2020

အေကာင်းြခင်းရာများအရ မထင်ရာှ းဟု၊ စစ်တရားံးု ကထင်ြမင်ယူဆေသာအခါ၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ထိုစွဲချက်အတွက်၊ တရားခံ

အား တရားေသလတ်ရမည်။
(၃) စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊ စွဲဆိုထားသည့် ြပစ်မအတွက်ေသာ်၎င်း၊ စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်အတိုင်း၊ အက်ဥပေဒအရ တရားသြဖ
င့် တရားခံ၌ အြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်ေသာ ြပစ်မတခုခုအတွက် ေသာ်၎င်း၊ တရားခံ၌ အြပစ်ရိ၊ှ မရှိ၊ သက်ေသခံချက်ရိေ
ှ သာ
အေကာင်းြခင်းရာများအရ၊ စစ်တရားံုးက သံသယြဖစ်ေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုစွဲချက်အတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်ေရးသား
ချမှတ်ြခင်းမြပမီ၊ သက်ေသခံချက်ရိသ
ှ ည်ဟု မိမေ
ိ တွရှိရေသာ အေကာင်းြခင်းရာများကို ေရးသားေဖြပလျက်၊ အတည်ြပ
အာဏာပိုင်ထံသို၊ ၎င်း၏ထင်ြမင်ချက်ရရန် လဲအပ်တင်ြပိုင်သည့်ြပင်၊ ထိုကိစအတွက် ေရဆိုင်းရန်လိုအပ်လင်၊ စစ်တရား ံုးကို
ေရဆိုင်းိုင်သည်။
(၄) စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊ သက်ေသခံချက်အရ ထင်ရာှ းေကာင်း၊ စစ်တရားံုးကေတွရှိရေသာ အေကာင်းြခင်းရာများသည်၊
စွဲချက်ပါ ြပစ်မက
 ျးလွန်ပံေ
ု ဖြပချက်တင
ွ ် စွပ်စွဲထားသည့် အေကာင်းြခင်း ရာများှင့် အေရးပါ အရာေရာက်ေလာက်ေအာင်
ကွဲြပားြခားန းေစကာမူ၊ ယင်းသိုေတွရှိရေသာ အေကာင်းြခင်းရာများသည်၊ စွဲချက်တွင် ေဖြပထားေသာြပစ်မက
 ိုတရားခံ
ကျးလွန်ေကာင်း ထင်ရှား ေစသည့် လံုေလာက်ေသာ အေကာင်းြခင်းရာများြဖစ်သည့်ြပင်၊ ထိုကွဲြပားြခားန းြခင်းသည်လည်း၊
တရားခံအား၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးတွင်၊ အကျိးယုတ်ေစေလာက်ေအာင် အေရးမပါအရာမေရာက်ဟု၊ စစ် တရားံုးက ထင်ြမင်
ယူဆေသာအခါ၊ စစ်တရားံုးသည်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာဆံုးြဖတ်ချက်ကို ေရးသား ချမှတ်မည့်အစား၊ အထူးဆံုးြဖတ်ချက်ကို
ေရးသားချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(၅) ထိုအထူးဆံုးြဖတ်ချက်ြဖင့်၊ ၎င်းတွင် သီးြခားေဖြပထားသည့် ခွင်းချက်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြပာင်းလဲချက်များဆိုင်ရာ
ေရးမှတ်ချက်များှင့်မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ စွဲချက်တခုအတွက် တရားခံ၌ အြပစ်ရိှ သည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်သည်။
(၆) အြခားနည်းစွဲချက်များတင်ထား၍၊ သက်ေသခံချက်ရှိေသာ အေကာင်းြခင်းရာများအရလည်း၊ ထိုစွဲ ချက်များအနက်၊ စွဲချက်တခု
ခုတင
ွ ် ေဖြပထားေသာ ြပစ်မမြဖစ်ေြမာက်ဟ၊ု စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်ယူ ဆေသာအခါ၊ ထိုစွဲချက်အတွက် “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ
ဆံုးြဖတ်ချက်တရပ်ကို၊ စစ်တရားံးု က ေရးသား ချမှတ်ရမည်။
(၇) စွဲချက်တခုအတွက် ြပစ်မထင်ရှားစီရင်ြခင်းသည်၊ အြခားနည်းစွဲချက်အတွက် ြဖစ်ေစ၊ အြခားနည်း စွဲချက်များအတွက်ြဖစ်ေစ၊
အြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟဆ
ု ိုရာေရာက်ေစကာမူ၊ အြခားနည်းစွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်ှစ် ခု၊ သိုတည်းမဟုတ် ှစ်ခထ
ု က်ပုသ
ိ ည့်စဲွချက်များ
အနက်၊ စွဲချက်တခုအတွက်ထက်ပု၍
ိ တရားခံ၌၊ အြပစ် ရှိသည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု က မဆံုးြဖတ်ရ။
(၈) သက်ေသခံချက်ရှိေသာ အေကာင်းြခင်းရာများအရ၊ ှစ်ခ၊ု သိုတည်းမဟုတ် ှစ်ခထ
ု က်ပုသ
ိ ည့် အ ြခား နည်းစွဲချက်များတွင် ေဖ
ြပထားသည့်ြပစ်မများအနက်၊ ြပစ်မတ
 ခုြဖစ်ေြမာက်ေစသည်ဟ၊ု စစ်တရား ံုးက ထင်ြမင်ေသာ်လည်း၊ တရားဥပေဒှင့်အညီ၊ ထို
အေကာင်းြခင်းရာများအရ၊ ထိုြပစ်မများအနက်၊ မည်သည့်ြပစ်မြဖစ်ေြမာက်ေစသည်ကု၊ိ စစ်တရားံးု ၌၊ သံသယလည်းရှိလင်၊
ထိုစွဲချက်များအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက် ေရးသားချမှတ်ြခင်းမြပမီ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ သက်ေသခံချက်ရိှ ပီးြဖစ်သည်ဟ၊ု မိမေ
ိ တွရှိ
သည့် အေကာင်းြခင်းရာများကို ေဖြပပီးေန က်၊ တရားဥပေဒှင့်အညီ၊ ထိုအေကာင်းြခင်းရာများအရ၊ ထိုစွဲချက်များအနက်၊
မည်သည့်စဲွချက်တွင် ေဖြပထားေသာြပစ်မြ ဖစ်ေြမာက်သည်ကုိ သံသယရှိေကာင်း ေဖြပလျက်၊ အတည်ြပအာဏာပိုင်ထံသို၊
ထင်ြမင်ယဆ
ူ ချက်ရရှိရန် လဲအပ်တင်ြပိုင်သည်။ ထိုြပင် ထို သိုတင်ြပရန်ကိစအတွက်၊ ေရဆိုင်းရန် လိုအပ်လင် စစ်တရားံးု ကို
ေရဆိုင်းိုင်သည်။
(၉) စွဲချက်တင်ထားသည့် ြပစ်မမအ
ှ ပ၊ အြခားြပစ်မတ
 ခုခုအတွက် အြပစ်ရှိသည်ဟ၊ု သိုတည်းမဟုတ် ေပါ ့ေလျာ့သည့်ြပစ်ဒဏ်ထိုက်
သင့်ိုင်ေသာ အေြခအေနတွင် ကျးလွန်ေသာြပစ်မတ
 ခုအတွက်အြပစ်ရိှ သည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်သည့်အာဏာကို၊ ပုဒ်မ ၁၄၃ ြဖင့်၊
စစ်တရားံးု အားအပ်ှင်းထားေသာ ကိစတခုခု တွင်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံချက်များကိုကားန ပီးေန က်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၄)ှင့်
(၅)အရ၊ ခွင်းချက်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြပာင်းလဲချက်များှင့် မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ စစ်တရားံုးကအထူးဆံုးြဖတ်ချက်တရပ်
ချမှတ်ုင
ိ ်ေသာ ကိစတခုခုတင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံုးက၊ ယင်းသိုေဆာင်ရက်ြခင်းမှာ၊ တရားမတ သည်ဟု ေကျနပ်လင်၊
ထိုြပင်စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့်အရာရှိ၏ သေဘာတူညခ
ီ ျက်ကို ရရှိ ပီးေကာင်း၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိကေြပာဆို
လင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုအြခားြပစ်မမ
 ျားအ တွက်ြဖစ်ေစ၊ ေပါ ့ေလျာ့သည့်ြပစ်ဒဏ်ထိုက်သင့်ိုင်ေသာ အေြခအေနတွင်
ကျးလွန်ေသာ ြပစ်မအ
 တွက်ြဖစ်ေစ၊ ဆိုခဲ့သည့်ခွင်းချက်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြပာင်းလဲချက်များှင့်မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊
စွဲချက်တင် ထားသည့် ြပစ်မအတွက်ြဖစ်ေစ၊ “အြပစ်ရှိသည်”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ လက်ခံ၍ ေရးမှတ်ုင
ိ ်သည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 26/69
1/28/2020

သိုရာတွင် ဆိုခဲ့သည့်အတိုင်း၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိ၏ သေဘာတူညခ

ီ ျက်ရယူရန် ပျက်ကက
ွ ်ေစကာမူ၊ ထိုသိုပျက်ကွက်
ြခင်းေကာင့်၊ အတည်ြပသည့်အခါ၊ စစ်တရားံးု ၏ မခင်းကိစေဆာင်ရက်ြခင်းများသည် မပျက်ြပယ်ေစရ။
(၁၀) စွဲချက်အသီးသီးအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို၊ လူသိရင
ှ ်ကားတရားခွင်တွင် ချက်ြခင်းထုတ်ေဖေြပာ ဆို ရမည့်ြပင်၊ ထို
ဆံုးြဖတ်ချက်သည်၊ အတည်ြပရန်လုေ
ိ သာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ြဖစ်ေကာင်းကိုလည်း ထုတ်ေဖ ေြပာဆိုရမည်။
တရားေသလတ်သည့်အခါ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၆၂။ ။စွဲချက်အားလံုးအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်သည်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ြဖစ်လင်၊ စစ်တရား ံးု ဥကသည်၊ ဆံးု ြဖတ်ချက်

ကို ရက်စဲွတပ်၍ လက်မှတ်ထိုးရမည်။ ထိုလက်မတ

ှ ်သည်၊ အမတဲွတခုလံုး မှန်ကန်ေကာင်းထင်ရာှ းေစသည့် သက်ေသခံြဖစ်သည်။
စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိ က၊ ထိုအမတဲွကို လက်မတ
ှ ်ထိုးပီးေသာအခါ၊ အတည်ြပေရးအတွက် အမတဲွကိုချက်
ြခင်းပိုရမည်။
ြပစ်မထ
 င်ရှားစီရင်သည့်အခါ လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုး။

၆၃။ ။ (၁) စွဲချက်တခုခုအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်သည်၊ “အြပစ်ရိသ

ှ ည်” ဟူေသာဆံုးြဖတ်ချက်ြဖစ်လင်၊ ြပစ်ဒဏ်စရ
ီ င်ချက်ကို ဆံးု ြဖတ်
ရာ၌၊ စစ်တရားံးု အတွက် လမ်းန်သဖွယ် ြဖစ်ေစရန်၊ ထိုြပင် ထိုြပစ် ဒဏ်စီရင်ချက်ကို စ်းစားရာ၌ အတည်ြပအာဏာပိုင်
အတွက် လမ်းန်သဖွယ်ြဖစ်ေစရန်၊ စစ်တရားံးု က ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ဆင်ြခင်သံုးသပ်ြခင်းမြပမီ၊ ြဖစ်ိုင်သည့်အခါတိုင်း၊
တရားခံ၏ အကျင့် စာရိတ၊ အသက်၊ စစ်မထ
 မ်းသက်၊ အဆင့်၊ ထိုြပင် အသိအမှတ်ြပသည့် သူရသတိရိစ
ှ ွာ ေဆာင်ရက် မများ၊ သို
တည်းမဟုတ် ထူးခန်ေသာ ေဆာင်ရက်မတခုခု၊ စစ်တရားံးု ကြဖစ်ေစ၊ ရာဇဝတ်တရားံုးက ြဖစ်ေစ၊ ယခင်ကတရားခံအားြပစ်မ
ထင်ရှားစီရင်ြခင်းများ၊ ပုဒ်မ ၈၂၊ ပုဒ်မ ၈၅၊ ပုဒ်မ ၈၆၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၈၇ သက်ဆိုင်ရာအရ အာဏာသံးု စွဲေသာအရာရှိတဦးက
တရားခံအား ယခင်ကချမှတ်သည့် ြပစ်ဒဏ်များ၊ တရားခံဘမ်းဆီးြခင်းခံေနရသည့် အချိန်ကာလ၊ သိုတည်းမဟုတ် ယခင်ြပစ်ဒဏ်
ချမှတ်ချက် တခုခုအတွက် တရားခံအချပ်ှင့်ေနရသည့်အချိန်ကာလ၊ ထိုြပင် တရားခံ၏ လက်ရိြှ ဖစ်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ
ကရသင့်ရထိုက်ေသာစစ်ဘက်တံဆပ
ိ ်တခုခု၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဘက်ဆတ
ု ခုခုှင့်စပ်လျ်း၍ သက်ေသခံချက်ကုိ ေရးမှတ်ယူရ
မည်။
(၂) သက်ေသတဦးက၊ အထက်ပါအေကာင်းအရာများှင့်စပ်လျ်း၍၊ တရားခံင
ှ ့် ပတ်သက်သည့်၊ တပ် ရင်းမှတ်တမ်းစာအုပ်များရှိ
ေရးသွင်းချက်များ၏အကျ်းချပ်ပါရှိသည့် ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်မန
ှ ်ေကာင်း ှင့်၊ တရားခံသည်၊ ထိုေရးသွင်းချက်
များ၏အကျ်းချပ်တင
ွ ် ရည်န
 ်းထားသူြဖစ်ေကာင်း သက်ေသခံ ိုင်သည်။
(၃) တရားခံသည်၊ ထိုသက်ေသကို ြပန်လှန်စစ်ေမးိုင်သည့်ြပင်၊ ထိုသက်ေသခံချက်မဟုတ်မမှန် ေကာင်းြပသရန်၊ သက်ေသများကို
ေခိုင်သည်။ ထိုြပင် တပ်ရင်းမှတ်တမ်းစာအုပ်များကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုစာအုပ်များ ရှိ အေရးပါေသာေရးသွင်းချက်များ၏နည်းလမ်းတ
ကျတာဝန်ခံမိတတေစာင်ကုြိ ဖစ်ေစ၊ တင်ြပရန် တရားခံကေတာင်းဆိုလင်၊ ထိုတပ်ရင်းမှတ်တမ်းစာအုပ်များကို၊
သိုတည်းမဟုတ် ထိုစာအုပ် များရှိအေရး ပါေသာေရးသွင်းချက်များ၏ နည်းလမ်းတကျ တာဝန်ခံမိတတေစာင်ကုတ
ိ င်ြပရမည်။
ထိုြပင် ထိုေရး သွင်းချက်များ၏ အကျ်းချပ်သည်၊ တပ်ရင်းမှတ်တမ်းစာအုပ်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုတာဝန်ခံမိတ၊
သက်ဆိုင်ရာရာှင့်အချက်တခုခုတင
ွ ် မကိုက်ညီဟ၊ု တရားခံက ကိုးကားေြပာဆိုလင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုေရးသွင်းချက်များ၏
အကျ်းချပ်ကု၊ိ ထိုစာအုပ်များှင့်ြဖစ်ေစ၊ ထိုတာဝန်ခံမိတ ှင့်ြဖစ်ေစ၊ ိင်းယှ်ကည့်ရမည့်ြပင်၊ မကိုက်ညီေကာင်းေတွရှိလင်၊
ထိုေရးသွင်းချက်များ၏ အကျ်း ချပ်ကုိ ကိုက်ညီေအာင် ြပင်ေစရမည်။
(၄) အထက်ပါ အေကာင်းအရာများှင့်စပ်လျ်းသည့် သက်ေသခံချက်အားလံုးကို တင်ြပပီးေသာအခါ၊ တရားခံသည်၊ စစ်တရားံုး
အား၊ ထိုသက်ေသခံချက်အားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍၊ ေလာက်ထားိုင်သည့်ြပင်၊ ြပစ်ဒဏ်ေလျာ့ေပါ ့ရန်လည်း၊ ေလာက်ထား
ိုင်သည်။
ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်။

၆၄။ ။ စစ်တရားံးု သည်၊ တရားခံအား၊ အြပစ်ရှိသည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ေသာ ြပစ်မအ

 ားလံးု ှင့်စပ်လျ်း၍၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်တခုတည်းကို
သာချမှတ်ရမည်။ ထိုြပင် ထိုြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်သည်၊ တရားဥပေဒ ှင့်အညီ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် မချမှတ်ုင
ိ ်ေသာ၊ စွဲချက်တခု
တွင်ပါရှိသည့်၊ ြပစ်မ
 ှင့်စပ်လျ်း၍ ချမှတ် ြခင်းမဟုတ်ဟု မှတ်ယူပီး၊ တရားဥပေဒှင့်အညီ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် ချမှတ်ုင
ိ ်ေသာ၊
စွဲချက်တခုစီတင
ွ ် ပါရှိသည့်၊ ြပစ်မတ
 ခုခုှင့်စပ်လျ်း၍ ချမှတ်ြခင်းဟုမတ
ှ ်ယူရမည်။
ညာတာရန်ေထာက်ခံြခင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 27/69
1/28/2020

၆၅။ ။ (၁) ညာတာရန် စစ်တရားံးု က ေထာက်ခံလင်၊ ထိုေထာက်ခံြခင်းအတွက် အေကာင်းြပချက်များ ကို စစ်တရားံးု ကတင်ြပရ

မည်။
(၂) ဤနည်းဥပေဒတွင် ေဖြပထားေသာ ညာတာရန်ေထာက်ခံြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုသိုညာတာရန်ေထာက် ခံြခင်းှင့်စပ်ဆိုင်သည့်
ြပဿန တခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ လက်ခံသည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် ပယ်သည့်၊ ထင်ြမင်ယူ ဆချက်များ၏အေရအတွက်ကိုအမတဲွတင
ွ ် ေရး
သွင်းိုင်သည်။
ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကုိ ထုတ်ေဖေြပာဆိုြခင်း၊ အမတဲွကိုလက်မတ
ှ ်ထုးိ ြခင်းှင့်ပုိြခင်း။

၆၆။ ။ (၁) ညာတာရန်ေထာက်ခံလင်၊ ထိုေထာက်ခံချက်အြပင်၊ ထိုသိုေထာက်ခံရသည့်အေကာင်းများ ှင့်တကွ၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်

ကို၊ လူသိရင
ှ ်ကား တရားခွင်တွင် ချက်ြခင်းထုတ်ေဖေြပာဆိုရမည်။ ြပစ် ဒဏ်ချမှတ်ချက်သည်၊ အတည်ြပရန်လိုေသာ ြပစ်ဒဏ်
ချမှတ်ချက်ြဖစ်ေကာင်း ထုတ်ေဖေြပာဆိုရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု က ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် ချမှတ်ရာတွင်၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်သည့်အရာရှိသည်၊ ထို ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ရက်စဲွ
တပ်ပီးေန က် လက်မှတ်ထိုးရမည်။ ထိုလက်မတ
ှ ်သည်၊ အမတဲွတခု လံုးမှန်ကန်ေကာင်း ထင်ရာှ းေစသည့် သက်ေသခံြဖစ်ရ
မည်။ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒ အရာရှိက၊ ထိုအမတဲွကို လက်မတ
ှ ်ထိုးပီးေသာအခါ၊ အတည်ြပေရးအတွက်
အမတဲွကို ချက်ြခင်းပိုရ မည်။
အတည်ြပြခင်းှင့် ြပန်လည်ြပင်ဆင်ြခင်း။
ြပန်လည်ြပင်ဆင်ြခင်း။

၆၇။ ။ (၁) ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို၊ ပုဒ်မ ၁၆၄ အရ ြပန်လည်ြပင်ဆင်ရန်အတွက်၊ ြပန်ပုိလိုက်ေသာအခါ၊ စစ်တ ရားံးု သည်၊ လူသိရင
ှ ်ကား
တရားခွင်တွင် ြပန်လည်ံးု ထိုင်ရမည့်ြပင်၊ ြပန်လည်ြပင်ဆင်ရန် အမိန်ကုိ လည်း ဘတ်ကားရမည်။ ထိုြပင် ေန က်ထပ်သက်ေသခံ
ချက်ယရ
ူ န် စစ်တရားံးု အားန်ကားလင်၊ ထိုသက်ေသခံချက်ကု၊ိ လူသိရင
ှ ်ကားတရားခွင်တွင် ယူရမည်။ ထိုေန က် စစ်တရားံးု
သည်၊ လိဝှက်တ ရားခွင်တွင်၊ မိမ၏
ိ ဆံုးြဖတ်ချက်ကို ဆင်ြခင်သံုးသပ်ရမည်။
(၂) ဆံုးြဖတ်ချက်ကို၊ ြပန်လည်ြပင်ဆင်ရန်အတွက်၊ ြပန်ပုိရာတွင်၊ စစ်တရားံုးက၊ မိမ၏
ိ ယခင်ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို ေြပာင်းလဲလုသ
ိ ည့်
အခါ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်တုိကုိ ြပန်လည်ုပ်သမ
ိ ်းရမည့်ြပင်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်အသစ်ကို
ေရးသားချမှတ်၍၊ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်အသစ်အတွက်၊ ြပစ်ဒဏ် ချမှတ်ချက်တရပ်ချမှတ်ရန်လုလ
ိ င်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို အသစ်
တဖန်ချမှတ်ရမည်။
(၃) ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကိုသာလင် ြပန်လည်ြပင်ဆင်ရန်အတွက် ြပန်ပိုေသာအခါ၊စစ်တရားံးု သည်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်ကိုြပန်လည်
ြပင်ဆင်ြခင်းမြပရ။
(၄) ြပန်လည်ြပင်ဆင်ပီးသည့်ေန က်၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိက၊ စစ်တရားံးု ၏ဆံုးြဖတ် ချက်ကိုရက်စဲွတပ်၍
လက်မတ
ှ ်ထိုးရမည်။ ထိုြပင် စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ အမတဲွကို လက်မတ
ှ ်ထိုးပီးေသာအခါ၊
အတည်ြပရန်အတွက် အမတဲွကို ချက်ြခင်းပိုရမည်။
စစ်တရားံးု ၏ အမတဲွကိုြပန်လည်သံးု သပ် ြခင်း။

၆၈။ ။ စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌ရှိသည့် စစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ စစ်တရားံးု ချပ်၏ အမတဲွကို၊ ဆိုင်ရာ စစ်ဌာန ချပ်ရှိ ဒုတယ
ိ ၊ သိုတည်းမဟုတ်
လက်ေထာက်စစ်ဥပေဒချပ်ထံသုိ ြပန်လည်သံုးသပ်ရန်အတွက် ပိုရမည်။ ထိုေန က် ထိုဒတ
ု ယ
ိ ၊ သိုတည်းမဟုတ် လက်ေထာက်စစ်ဥ
ပေဒချပ်က အမတဲွကို အတည်ြပအရာရှိထံသုိ ပိုရမည်။ တိုင်းစစ်တရားံုးတံုး၏ အမတဲွကို၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိ
ကြဖစ်ေစ၊ စစ်ဥပ ေဒအရာရှိကြဖစ်ေစ၊ အတည်ြပအရာရှိထံသုိ တိုက်ိုက်ပိုရမည်။ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်သည်၊ အမဲတန်း ထုတ်ပစ်
ဒဏ်ေသာ်၎င်း၊ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်အထက် ြပစ်ဒဏ်ေသာ်၎င်း၊ ြဖစ်ေသာ ကိစအားလံးု တွင်၊ အတည်ြပအရာရှိသည်၊ အတည်မ
ြပေသးမီ၊ ဆိုင်ရာစစ်ဌာနချပ်ရိှ ဒုတယ
ိ ၊ သိုတည်းမဟုတ် လက် ေထာက်စစ်ဥပေဒချပ်၏ အ ကံ ာဏ်ကို ေတာင်းရမည်။
အတည်ြပြခင်း။

၆၉။ ။ စစ်တရားံးု ချပ်၏ အမတဲွကို ြဖစ်ေစ၊ တိုင်း စစ်တရားံုး၏အမတဲွကိုြဖစ်ေစ၊ လက်ခံရရှိေသာ အခါ၊ အတည်ြပအာဏာပိုင်က၊

အတည်ြပိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အတည်ြပြခင်းကိုြငင်းပယ်ုင

ိ ် သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အတည်ြပြခင်းကို အထက်အာဏာပိုင်
အတွက် သီးသန်ထားိုင်သည်။ အတည် ြပြခင်း၊ အတည်မြပြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် သီးသန်ထားြခင်းကို၊ အမတဲွတင
ွ ် ေရးသွင်းရမ
ည့်ြပင်၊ အတည်ြပြခင်း၊ အတည်မြပြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် သီးသန်ထားြခင်းသည်၊ အမတဲွ၏ အစိတ်အပိုင်း ြဖစ်ေစရမည်။
ထုတ်ြပန်ေကျညာြခင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 28/69
1/28/2020

၇၀။ ။ စွဲချက်၊ ဆံးု ြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်၊ ထိုြပင် ညာတာရန်ေထာက်ခံချက်တခုခုကို၊ မခင်း ကိစအတည်ြပြခင်းှင့်

အတူတကွေသာ်၎င်း၊ မခင်းကိစအတည်မြပြခင်းှင့်အတူတကွေသာ်၎င်း၊ အ တည်ြပအာဏာပိုင်က န်ကားသည့်နည်းလမ်း

အတိုင်း၊ ထုတ်ြပန်ေကျညာရမည်။ န်ကားချက်မ ေပးလင်၊ စစ်ဘက်ထံးု တမ်းှင့်အညီ ထုတ်ြပန်ေကျညာရမည်။ ထုတ်ြပန်ေကျ
ညာြခင်းကို မြပမြခင်း၊ အတည်ြပြခင်းသည်၊ မြပည့်စံသ
ု ည့်ြပင်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်တုိကုိ ထုတ်ြပန်ေကျညာ ြခင်း
မြပမြခင်း၊ အတည်ြပပီးဟု မမှတ်ယူရ။
တစိတ်တေဒသအားြဖင့် အတည်ြပေသာအခါ၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကုေ
ိ လာ့ေပါ ့ေစြခင်း။

၇၁။ ။ (၁) စစ်တရားံးု တံုးက၊ စွဲချက်အများအြပားပါြပစ်မမ

 ျားှင့်စပ်လျ်း၍၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် တခုကို ချမှတ်ပီးေန က်၊
အတည်ြပအာဏာပိုင်ကလည်း၊ ထိုစွဲချက်အားလံုးအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်တုိကုိ အတည်မြပဘဲ၊ စွဲချက်အချိအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်
ကိုသာအတည်ြပေသာအခါ၊ ထိုအတည်ြပအာဏာ ပိုင်သည်၊ ထိုသိုအတည်မြပြခင်းကို ထည့်သွင်းစ်းစားလျက်၊ တရားမတသည်
ဟုမမ
ိ ယ
ိ ဆ
ူ ပါက၊ အတည်ြပေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်များှင့်စပ်လျ်း၍၊ စွဲချက်များပါ ြပစ်မများကို ေထာက်လ
 ျက်၊ တရားမ တသည်
ဟုမမ
ိ ထ
ိ င်ြမင်သည့်အတိုင်း၊ ချမှတ်သည့်ြပစ်ဒဏ်ကိုေလာ့ေပါ ့ရမည်။ လွတ်ငိမ်းသက်သာခွင့် ြပရ မည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေလာ့ေပါ ့
ေြပာင်းလဲရမည်။
(၂) စွဲချက်အများအြပားပါ ြပစ်မမ
 ျားှင့်စပ်လျ်း၍၊ စစ်တရားံးု တံုးက ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် တရပ်ကိုချမှတ်ပီးေန က်၊ ထိုြပစ်ဒဏ်
ချမှတ်ချက်ကိုလည်း အတည်ြပပီးသည့်ြပင်၊ အဆိုပါစွဲချက်များ အနက်၊ စွဲချက်တခုခုသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုစွဲချက်အတွက်
ဆံုးြဖတ်ချက်သည်၊ မခိုင်လံုဟု ေတွရှိ ေသာအခါ၊ စီရင်ချက်အရ ချမှတ်သည့် ြပစ်ဒဏ်ကို ေလာ့ေပါ ့ရန်၊ လွတ်ငိမ်းသက်သာခွင့်
ြပရန်၊ သိုတည်း မဟုတ် ေလာ့ေပါ ့ေြပာင်းလဲရန် အာဏာရရှိေသာ အာဏာပိုင်သည်၊ ထိုသိုမခိုင်လံုမက
 ို ထည့်သွင်းစ်းစား
လျက်၊ တရားမတသည်ဟု မိမယ
ိ ဆ
ူ လင်၊ ခိုင်လံုသည့် ဆံးု ြဖတ်ချက် ချမှတ်ထားသည်လည်းြဖစ်၍၊ ခိုင် လံသ
ု ည့်စဲွချက်များတွင်
ပါရှိသည်လည်းြဖစ်ေသာ ြပစ်မမ
 ျားကို ေထာက်လ
 ျက်၊ တရားမတသည်ဟု မိမက
ိ ထင်ြမင်သည့်အတိုင်း၊ ချမှတ်သည့် ြပစ်ဒဏ်
ကို ေလာ့ေပါ ့ရမည်၊ လွတ်ငိမ်းသက်သာခွင့်ြပရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေလာ့ေပါ ့ေြပာင်းလဲရမည်။ ထိုြပင် ထိုသိုေြပာင်းလဲ
ြပင်ဆင်လိုက်သည့်ြပစ်ဒဏ်သည်၊ ထို ြပစ်မများအတွက်သာ မူလက ချမှတ်ဘိသကဲသ
့ ို၊ ခိုင်လံုရမည်။
ြပစ်ဒဏ်ေဖြပချက် နည်းလမ်းတကျမရှိေစကာမူ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားဥပေဒကခွင့်ြပသည့် ြပစ်ဒဏ်ထက်ပုေ
ိ စကာမူ၊ အတည်ြပြခင်း။

၇၂။ ။ စစ်တရားံးု တံုး၏ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို နည်းလမ်းတကျေရးသားေဖြပြခင်းမြပလင်၊ ြပစ် ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို အတည်ြပ

ေသာအခါ၊ ထိုြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို နည်းလမ်းတကျေရးသားေဖြပရာ ေရာက်ေစြခင်းအလိုငှါ၊ အတည်ြပအာဏာပိုင်သည်၊

ေရးသားပံုကိုေြပာင်းလဲုင
ိ ်သည်။ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ် ချက်အရ၊ ချမှတ်သည့် ြပစ်ဒဏ်သည်၊ တရားဥပေဒက ခွင့်ြပသည့် ြပစ်ဒဏ်ထက်
ပိုလင်၊ တရားဥပေဒ ကခွင့်ြပသည့် ြပစ်ဒဏ်ထက်၊ ထိုချမှတ်သည့်ြပစ်ဒဏ်ကမပိုေစြခင်းအလိုငှါ၊ အတည်ြပအာဏာပိုင်သည်၊
ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ေြပာင်းလဲုင
ိ ်သည်။ ထိုြပင် အတည်ြပအာဏာပိုင်သည်၊ စစ်တရားံးု ၏ဆံုးြဖတ် ချက်ှင့်ထိုသိုေြပာင်းလဲ
လိုက်သည့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို၊ အတည်ြပိုင်သည်။
အဖွဲဝင်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိက မခင်းကိစကုအ
ိ တည်မြပရ။

၇၃။ ။ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု တွင်၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာ ရှိအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ

အရာရှိသည်၊ ထိုစစ်တရားံးု ၏ ဆံုးြဖတ်ချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ ြပစ်ဒဏ် ချမှတ်ချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ အတည်မြပရ။ ထိုြပင် ထိုအဖွဲဝင်

သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားလိုဘက် အမ လိုက်အရာရှိသည်၊ အတည်ြပအရာရှိြဖစ်လာပါက၊ ထိုအတည်ြပအရာရှိသည်၊
စစ်တရားံးု ၏ ဆံုးြဖတ် ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို၊ အလားတူစစ်တရားံးု မျိး၏ ဆံုးြဖတ်ချက်များှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် များ
အတည်ြပိုင်သည့် အထက်အာဏာပိုင်ထံသို၊ လဲအပ်တင်ြပရမည်။
စစ်တရားံးု ချပ်င
ှ ့်တုင
ိ ်းစစ်တရားံုးတိုလိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုး။
ံုးတွင်းအဖွဲဝင်များထိုင်ပံ။ု

၇၄။ ။ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်များသည်၊ မိမတ

ိ ုိ၏ အဆင့်အလိုက်၊ ံးု တွင် ေနရာယူကရမည်။
ဥကအြဖစ်ေဆာင် ရက်ေသာအရာရှိ၏တာဝန်။

၇၅။ ။ (၁) ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိမာ

ှ ၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို၊ မှန်ကန်ေသာအစီအစ်အ တိုင်း ေဆာင်ရက်ရန်၊ အက်ဥပေဒ
ှင့်အညီ၎င်း၊ အက်ဥပေဒအရြပေသာ နည်းဥပေဒများှင့်အညီ ၎င်း၊ ေဆာင်ရက်ရန်င
ှ ့် တရားစီရင်ေသာ ံးု တံုးှင့်ေလျာ်ညီသည့်
နည်းလမ်းအတိုင်းေဆာင်ရက်ရန် တာဝန် ရှိသည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 29/69
1/28/2020

(၂) တရားမတစွာ ေဆာင်ရက်ရန်၊ တရားမတသည့် စစ်ေဆးစီရင်မကို၊ တရားခံရရှိေစရန်ှင့် စစ်ေဆး စီရင်ြခင်းကို ခံေနရသူ တဦး
ြဖစ်ေနေသာေကာင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် မသိန းမလည်မေ
 ကာင့်၊ သိုတည်း မဟုတ် သက်ေသများကိုစစ်ေမးရန်ေသာ်၎င်း၊
ြပန်လှန်စစ်ေမးရန်ေသာ်၎င်း၊ မစွမ်းေဆာင်ုင
ိ ်ြခင်း ေကာင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားအေကာင်းေကာင့်၊ တရားခံ၌ မည်သည့်
နစ်န မမမရှိေစရန်၊ ဂုစိုက် ရမည့် တာဝန်သည်၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်သည့် အရာရှိ၏ တာဝန်ြဖစ်သည်။
တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိှင့် တရားခံတုိ၏ ေလာက်ထားရာ၌ စစ်တရားံုး၏အာဏာ။

၇၆။ ။ (၁) တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ၏ တာဝန်သည်၊ စစ်တရားံုးကို၊ တရားစီရင်ေရးတွင် ကူညီ ရန်၊ မျက်ှ မလိုက်ဘဲ

ေဆာင်ရက်ရန်၊ စစ်တရားံးု ၏ေရှေမှာက်သိုမခ

 င်းကိစတခုလံုးကိုတင်ြပရန်၊ ထို ြပင်တရားခံအေပမတရားေသာ အခွင့်ေကာင်းယူမ
တခုခုကို မြပရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံအတွက် အကျိးရှိေစသည့် သက်ေသခံချက်တခုခုကိုဖံးု ကွယ်မထားရန်ြဖစ်သည်။
(၂) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိသည်၊ စစ်တရားံးု ၏ ေရှေမှာက်တင
ွ ်၊ ရှိဆဲစဲွချက်ှင့်ြဖစ်ေစ၊ စွဲ ချက်များှင့်ြဖစ်ေစ၊ မ
သက်ဆိုင်သည့်ကိစတခုခုကိုမတင်ြပရ။ ထိုြပင်တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ အား၊ မသက်ဆိုင်သည့်ကိစတခုခုကိုတင်ြပြခင်း
မှတားြမစ်ရန်င
ှ ့်ကမ်းတမ်းမေလျာ်ကန်ေသာ၊ သိုတည်း မဟုတ် မတမ ကင်းမဲေ
့ သာ၊ သိုတည်းမဟုတ် သိမ်ေမွြခင်းကင်းမဲေ
့ သာ
စကားေြပာဆိုြခင်းကို ဟန်တား ရန်လည်း၊ စစ်တရားံးု ၌တာဝန်ရိသ
ှ ည်။
(၃) စစ်တရားံးု သည်၊ တရားခံအား၊ ၎င်း၏ခုခံေချပေရးတွင် လွတ်လပ်စွာြပလုပ်ခွင့်ေပးိုင်သမ ေပးရမည်။ တရားခံသည်၊
စစ်တရားံးု ကို မထီေလးစားြပေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် အိုအေသကင်းမဲ့ ေသာစကားေြပာဆိုြခင်းမှ ေရှာင်က်ရမည့်ြပင်၊
အြခားသူများအေပကမ်းတမ်းေသာစကားများှင့် ေစာ်ကား ေသာစကားများေြပာဆိုြခင်းမှလည်း၊ ေရှာင်က်ရမည်။
သိုေသာ်လည်း တရားခံသည်၊ ၎င်း၏ခုခံေချပေရးအတွက် သက်ေသများှင့်တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိတုိ၏ သက်ေသခံ
ချက်ှင့် ိုးရင်းရည်ရယ်ချက်များကို စွပ်စွဲြပစ်တင်ုင
ိ ်သည့်ြပင်၊ အြခားသူများအား အြပစ်တင်ြခင်းှင့် ြပစ်မကျးလွန်သမ
ူ ျား ပင်
ြဖစ်ြခင်းြဖင့် စွပ်စွဲိုင်သည်။ ထိုသိုအြပစ်တင်ြခင်း၊ စွပ်စွဲြခင်း ြပလုပ်လင်၊ ထိုသိုြပစ်တင်စွပ်စွဲသည့် အတွက် ကျေရာက်လာေသာ
တာဝန်ကုိ တရားခံကခံယရ
ူ မည်။ တရားခံ၏ ခုခံေချပြခင်းသည်၊ အမှင့် မသက်ဆုင
ိ ်ေကာင်းကို၊ စစ်တရားံးု က၊ တရားခံအား
သတိေပးိုင်သည်။ သိုေသာ်လည်း အထူးကိစ များမှအပ၊ အမှင့်မသက်ဆုင
ိ ်ဆုသ
ိ ည့် အေကာင်းြပချက်တခုတည်းြဖင့်၊
စစ်တရားံးု က၊ တရားခံ၏ ခုခံ ေချပြခင်းကို မတားြမစ်ရ။
တရားခံများကို အတူတကွ စစ်ေဆးစီရင်ရာတွင် လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၇၇။ ။ တရားခံှစ်ဦးကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ှစ်ဦးထက်ပိုေသာ တရားခံများကို၊ အတူတကွ စစ်ေဆးစီ ရင်၍၊ အမ၏ အေကာင်းြခင်းရာ

များှင့်စပ်လျ်းသည့် သက်ေသခံချက်တခုခုကို၊ တရားခံများအနက်၊ တရားခံတဦးက၊ သိုတည်းမဟုတ် တဦးထက်ပိုေသာတရားခံ

များက၊ တင်ြပေသာအခါ၊ တရားခံအားလံုး ကေသာ်၎င်း၊ တရားခံအားလံးု ကိုယ်စားေသာ်၎င်း၊ တင်ြပသည့် သက်ေသခံချက်င
ှ ့်
ေလာက်ထားချက် များကို၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိက ြပန်လှန်မေချပမီ၊ ေရးမှတ်ယူရမည်။ ထိုြပင် တရားလိုဘက်
အမလိုက်အရာရှိသည်၊ တရားခံအားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍၊ ြပန်လှန်ေချပေလာက်ထားချက်တခုကိုသာေပးရ မည်။
သီးြခားစွဲချက်လာများ။

၇၈။ ။ (၁) စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိသည်၊ တရားခံအေပ စွဲဆိုသည့် စွဲချက်များကို၊ သီးြခားစွဲ ချက်လာ
 များတွင် ထည့်သွင်းရန်
န်ကားိုင်သည်။ ထိုြပင် စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက၊ ထိုသို န်ကားေသာအခါ၊ စွဲချက်လာတခုစီအတွက် သီးြခားလျက်၊
တရားခံအား စွဲချက်တင်၍၊ စစ်ေမးရမည့် ြပင်၊ ဆံုးြဖတ်ချက် ချမှတ်ပီးသည်အထိ၊ စစ်ေဆးစီရင်ရမည်။ ထိုြပင် စွဲချက်လာတခုစီ
တွင်၊ တရားခံအ ေပစွဲဆိုသည့် စွဲချက်အားလံုးပါဝင်ေနဘိသကဲသ
့ ို၊ နည်းဥပေဒ ၄၇မှ ၆၁ထိ၊ ထိုနည်းဥပေဒှစ်ခလ
ု ံုးအပါ အဝင်ြဖစ်
ေသာ နည်းဥပေဒများပါ ကျင့်ထံုးကို၊ ဆံုးြဖတ်ချက် ချမှတ်ပီးသည်အထိ၊ လိုက်န ေဆာင်ရက် ရမည်။
(၂) စွဲချက်လာ အများအြပားအရ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းများသည်၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက န် ကားသည့်အစီအစ်အတိုင်း
ြဖစ်ရမည်။
(၃) စစ်တရားံးု သည်၊ စွဲချက်လာအားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍၊ တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင်ပီးေသာအခါ၊ စွဲ ချက်အားလံုးအတွက်
ဆံုးြဖတ်ချက်သည်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ြဖစ်ေနသည့်ကိစမျိးတွင်၊ သီးြခားစွဲချက်လာများရှိ စွဲချက်အားလံုးသည်၊
စွဲချက်လာတခုတည်းတွင် ပါဝင်ေနဘိသကဲသ
့ ို၊ နည်းဥပ ေဒ ၆၂က န်ကားသည့်အတိုင်း၊ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
ထိုြပင် စွဲချက်များအနက်၊ စွဲချက်တခု အတွက်၊ သိုတည်းမဟုတ် တခုထက်ပုသ
ိ ည့် စွဲချက်များအတွက်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်သည်၊
“အြပစ်ရှိသည်”ဟူ ေသာဆံးု ြဖတ်ချက်ြဖစ်ေနသည့် ကိစမျိးတွင်၊ သီးြခားစွဲချက်လာများရှိ စွဲချက်အားလံုးသည်၊ စွဲချက်လာ တခု
တည်းတွင်ပါဝင်ေနဘိသကဲသ
့ ို၊ နည်းဥပေဒ ၅၃ အြပင်၊ နည်းဥပေဒ ၆၃ မှ ၆၆ ထိ၊ ထိုနည်းဥပေဒှစ် ခုလံုးအပါအဝင်ြဖစ်ေသာ

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 30/69
1/28/2020

နည်းဥပေဒများက န်ကားသည့်အတိုင်း၊ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။ ထို ြပင် ချမှတ်လိုက်သည့် ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်သည်၊

စွဲချက်လာတခုတည်းတွင် စွဲချက်အားလံုးပါဝင်ေနဘိသ ကဲသ
့ ို၊ ထပ်တူအကျိးသက်ေရာက်ရမည်။
(၄) စွဲချက်လာတခုခုရိှ စွဲချက်အတွက်၊ တရားခံအား ြပစ်မထ
 င်ရှားစီရင်သည့်ကိစတင
ွ ်၊ ေန က်စဲွချက် လာများအရ၊ ထိုသူအား
စစ်ေဆးစီရင်ရန်မလိုဟ၊ု စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက န်ကားလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ အဆိုပါကိစတင
ွ ်၊ ေန က်စဲွချက်
လာများအနက်၊ မည်သည့်စဲွချက်လာှင့်မဆို စပ်လျ်း၍၊ ထိုသူအား စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမြပဘဲ၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၃) ြပာန်းထားသ
ည့်အတိုင်း ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ိုင် သည်။
(၅) စွဲချက်လာတွင်၊ တခုထက်ပုသ
ိ ည့် စွဲချက်များပါဝင်ေသာအခါ၊ တရားခံက၊ စွဲချက်များကို မေြဖကား မီ၊ ထိုစွဲချက်လာပါ စွဲချက်
တခုခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ စွဲချက်များှင့်ြဖစ်ေစ၊ စပ်လျ်း၍ ခွဲြခားပီး စစ်ေဆးစီရင် ြခင်းမြပသည့်အတွက်၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးကို အေှ
င့်အရှက်ြဖစ်ေစမည်ဟု အေကာင်းြပလျက်၊ ထိုသို ခွဲြခားပီး စစ်ေဆးစီရင်ရန် ေတာင်းဆိုိုင်သည်။ ထိုြပင် ယင်းသိုေတာင်းဆိုသ
ည့်ကိစမျိးတွင်၊ တရားခံ ၏ ေတာင်းဆိုချက်သည်၊ ယုတမ
ိ ရှိဟု စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်သည့်အခါမှတပါး၊ အဆိုပါစွဲချက်ကိုြဖစ်
ေစ၊ စွဲချက်များကိုြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက၊ သီးြခားစွဲချက်လာများတွင် ထည့်သွင်း ထားဘိ သကဲသ
့ ို၊
စစ်တရားံးု သည်၊ တရားခံအား စွဲချက်တင်၍၊ စစ်ေမးပီး စစ်ေဆးစီရင် ရမည်။
(၆) စွဲချက်လာပါ စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာေြဖကားချက်တရပ်ကု၊ိ စစ်တရားံးု ၏ဆံုးြဖတ်ချက်အြဖစ်
ေရးသားချမှတ်ခဲလ
့ င်၊ စွဲချက်လာအားလံုးအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်များကို ချမှတ်ပီးသည်အထိ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ နည်းဥပေဒ ၅၃
၏ နည်းဥပေဒခွဲ (၃) ှင့် (၄) ပါ ြပာန်းချက်များအတိုင်း လိုက်န ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပရ။
လိဝှက်တရားခွင်တင
ွ ်ံုးထိုင်ြခင်း။

၇၉။ ။ (၁) ဤနည်းဥပေဒများက၊ စစ်တရားံုးတံုးအား၊ လိဝှက်တရားခွင်တွင် ံုးထိုင်ရန်န

 ်ကား ေသာအခါ၊ စစ်တရားံုးသည်၊
လိဝှက်တရားခွင်တွင် ံုးထိုင်ရမည်။ ထိုြပင် အဖွဲဝင်များအချင်းချင်း ဆင်ြခင်သံုးသပ်မတခုခုကိုြပကသည့်၊ အြခားမည်သည့်ကိစ
မျိးတွင်မဆို၊ စစ်တရားံးု သည်၊ လိဝှက် တရားခွင်တွင် ံုးထိုင်ိုင်သည်။
(၂) လိဝှက်တရားခွင်တွင်၊ စစ်တရားံုး၏အဖွဲဝင်များ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာ ရှိ၊ ထိုြပင်သင်ကားမခံယူေန
သည့်အရာရှိများမှအပ၊ မည်သမ
ူ မရှိေစရ။
(၃) ဤနည်းဥပေဒပါ အထက်ြပာန်းချက်များအထေြမာက်ေအာင် ေဆာင်ရက်ရန်အလိုငှါ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ စ်းစားခန်းဝင်
ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ရှိေနပိုင်ခွင့်မရှိသည့် အြခားသူအားလံးု ကို၊ မိမတ
ိ ုိံးု အ တွင်းမှ ဖယ်ရာှ းေစိုင်သည်။
(၄) အထက်၌ေဖြပထားသည့်အတိုင်းမှတပါး၊ ေနရာတခုခုကိုကည့်ြခင်းအပါအဝင်၊ အြခားမခင်းကိစ ေဆာင်ရက်ြခင်းအားလံုးကို၊
နည်းဥပေဒခွဲ (၅)ှင့် မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ လူသိရင
ှ ်ကား တရားခွင်တွင်၊ ထို ြပင် တရားခံ၏မျက်ေမှာက်တင
ွ ် ြပလုပ်ရမည်။
(၅) တရားခံမှတပါး၊ သက်ေသခံရဦးမည်ြဖစ်ေသာ သက်ေသတဦးဦးကိုြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုး၏ မခင်း ကိစေဆာင်ရက်ြခင်းများကို
ေှ င့်ရက
ှ ်သည့် အြခားသူတဦးဦးကိုြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးအတွင်းမှ ထုတ် ပစ်ိုင်သည့် အာဏာသည်၊ စစ်တရားံုး၌ရှိရမည်။
ံုးထိုင်ချိန်များ။

၈၀။ ။ (၁) စစ်တရားံးု သည်၊ နံနက်ေြခာက်န ရီှင့် မွန်းလွဲေြခာက်န ရီအကားတွင် သက်ဆုင

ိ ်ရာ စစ် ဘက်အထက်အာဏာပိုင်က
န်ကားသည့် အချိန်န ရီှင့် ကာလအပိုင်းအြခားအတွက်၊ ံးု ထိုင်ိုင် သည်။ ထိုသိုေသာန်ကားချက်မရှိသမ၊ ထိုအချိန် န ရီများ
အတွင်း၊ စစ်တရားံးု က၊ အခါအားေလျာ် စွာသတ်မတ
ှ ်သည့် အချိန်န ရီှင့် ကာလအပိုင်းအြခားအတွက် ံုးထိုင်ိုင်သည်။
သိုေသာ်လည်း မည် သည့်ေနတေနတင
ွ ်မဆို၊ ေြခာက်န ရီထက်ပု၍
ိ ၊ မည်သည့်စစ်တရားံးု မ၊ ံုးမထိုင်ရ။
(၂) မွန်းလဲေြခာက်န ရီေန က်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် မည် သည့်ေနတင
ွ ်မဆို ေြခာက်
န ရီထက်ပု၍
ိ ၊ ံးု ထိုင်ရန် လိုအပ်သည်ဟု၊ စစ်တရားံးု က ယူဆလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ လိုအပ်သည့်အတိုင်းံးု ထိုင်ိုင်သည်။
သိုေသာ်လည်း စစ်တရားံးု က ထိုသို ံုးထိုင် လင်၊ ထိုသိုံးု ထိုင်ြခင်းအတွက် အေကာင်းြပချက်ကုိ အမတဲွတင
ွ ် ေရးမှတ်ရမည်။
(၃) လတ်တေလာ စံနမူန ြပရန်လုသ
ိ ည့်အမမျိးတွင်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိ က ြပည်သူ အကျိးအတွက်
လိုအပ်သည်ဟု၊ တာဝန်ခံလက်မတ
ှ ်ေရးထိုးသည့်အမမျိးတွင်၊ စစ်ေဆးစီရင် ြခင်းကို မည်သည့်အချိန်န ရီတင
ွ ်မဆို ြပလုပ်
ိုင်သည်။
(၄) အစိုးရ ံုးပိတ်ရက်များတွင်၊ စစ်ဘက်လတ်တေလာ လိုအပ်ြခင်းများေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်စည်းကမ်း၏အကျိးအတွက်ြဖစ်ေစ၊
ံုးထိုင်ရန်လိုအပ်သည်ဟု၊ စစ်တရားံးု က၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဘက်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 31/69
1/28/2020

အြခားအထက်အာဏာပိုင်က ထင်ြမင်ယူဆလင်၊ ထိုသိုထင်ြမင်ယူဆသည့်အတိုင်း၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ံုးထိုင်ိုင်သည်။

သိုေသာ်လည်း အြခားအေကာင်းေကာင့်၊စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုံုးပိတ်ရက်များအနက် မည်သည့်ရက်တင
ွ ်မ ံးု မထိုင်ရ။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
အဆက်မြပတ်စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းှင့် စစ်တရားံးု ေရဆိုင်းြခင်◌း။

၈၁။ ။ (၁) တရားေြဖာင့်မန

ှ ်ေရးအတွက် ံုးေရဆိုင်းရန် လိုအပ်သည်ဟုြဖစ်ေစ၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို အဆက်မြပတ် ေဆာင်ရက်ရန်မ
ြဖစ်ုင
ိ ်ဟုြဖစ်ေစ၊ မယူဆလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ံုးထိုင်ပီး၊ တရားခံ အားစွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးပီးသည်င
ှ ့်တပိင်နက်၊ နည်းဥပေဒ
၈၀ ှင့်အညီ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို၊ တေနပီးတေနဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု သည်၊ အခါအားေလျာ်စွာ ေရဆိုင်းိုင်သည့်ြပင်၊ တေနရာမှတေနရာသို ေရေြပာင်း၍ လည်းံးု ထိုင်ိုင်သည်။ ထိုြပင်
စစ်တရားံးု သည်၊ လိုအပ်သည့်အခါ၊ မည်သည့်ေနရာကိုမဆို ကည့်ိုင် သည်။
(၃) ထိုေနရာရှိ ဝါအရင့်ဆံုး အရာရှိကလည်း၊ စက်ဘက်လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများအတွက်ေကာင့်၊ စစ်တရားံုးကို ေရဆိုင်း
ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေရဆိုင်းထားသည့်ကာလကိုတုးိ ေပးိုင်သည်။
(၄) စစ်တရားံးု အတွက် စစ်ဥပေဒအရာရှိ ခန်အပ်ပီးြဖစ်လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိမတက်ေရာက်ိုင် သည့်အခါ၊ ထိုစစ်တရားံးု
သည်၊ ဆက်လက်စစ်ေဆးြခင်းမြပဘဲ၊ ေရဆိုင်းရမည်။
(၅) စစ်ေဆးစီရင်ြခင်း ေရဆိုင်းထားသည့် အချိန်ကာလကို သီးြခားမေဖြပလင်၊ ထိုသိုေရဆိုင်းြခင်း သည်၊ သက်ဆိုင်ရာစစ်ဘက်
အာဏာပိုင်ထံမှ ေန က်ထပ်အမိန်များ ရသည်အထိြဖစ်ရမည်။ ထိုြပင် စစ်တရားံုးေရေြပာင်းံးု ထိုင်မည့်ေနရာကို သီးြခားမေဖ
ြပလင်၊ စစ်တရားံုးေရေြပာင်းံးု ထိုင်မည့် ေန ရာသည်၊ မူလေနရာပင်ြဖစ်ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ဆိုင်ရာ စစ်ဘက်
အာဏာပိုင်ထံမှ ေန က်ထပ် အမိန်များတွင် သီးြခားေဖြပထားသည့်အြခားေနရာြဖစ်ရမည်။
စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆိုင်းငံထ
့ ားြခင်း။

၈၂။ ။ (၁) စစ်တရားံးု ထိုင်ေနစ်တင

ွ ်၊ ကိစတခုခုေပေပါက်သြဖင့်၊ ပုဒ်မ ၁၂၀တွင် သီးြခားေဖြပ ထားသည့်အတိုင်း ဖျက်သမ
ိ ်းရမည့်
အေကာင်းေကာင့်ေသာ်၎င်း၊ အြခားအေကာင်းေကာင့်ေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံးု သည်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်မေဆာင်ရက်
ိုင်သည့်အခါ၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက် ေသာအရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိမရှိသည့်အခါ၊ ရှိေန
သည့် ဝါအရင့် ဆံးု အဖွဲဝင်က၊ အြဖစ်အပျက်အေကာင်းြခင်းရာများကို၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ထံချက် ြခင်းအစီရင်ခံရ
မည်။
(၂) ဆံုးြဖတ်ချက်မချမှတ်မီ၊ သိုတည်းမဟုတ် အြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟေ
ူ သာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ချမှတ်သည့်ကိစမျိး တွင်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် မ
ချမှတ်မီ၊ စစ်တရားံးု ကို ဖျက်သိမ်းေသာအခါ၊ ထိုစစ်တရားံးု ေရှတွင် ေဆာင်ရက်ေသာမခင်းကိစတခုလံုးသည်၊ ပျက်ြပယ်ရမ
ည့်ြပင်၊ တရားခံကုလ
ိ ည်း၊ အြခားစစ်တရားံုး ေရှတွင် စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ်သည်။
တရားခံေသဆံးု သည့်အခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဖျားန သည့်အခါ၊ မခင်းကိစေဆာင်ရက်ြခင်း။

၈၃။ ။ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရန်မြဖစ်ုင

ိ ်ေစသည့်၊ တရားခံေသဆံးု ြခင်းကိစမျိး တွင်ေသာ်၎င်း၊ တရားခံဖျားန
ြခင်းကိစမျိးတွင်ေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ေသဆံုးြခင်း၏ အ ေကာင်းြခင်းရာကိုြဖစ်ေစ၊ ဖျားန ြခင်း၏အေကာင်းြခင်းရာကိုြဖစ်
ေစ၊ ေသချာစွာသိရိ
ှ ိုင်ေအာင် သက် ေသခံချက်ယူ၍၊ ထိုအေကာင်းြခင်းရာကိုေရးမှတ်ပီး၊ စစ်တရားံုးေရဆိုင်းရမည်။ ထိုြပင်
အမတဲွကို၊ စစ် တရားံုးဖွဲစည်းသည့်အာဏာပိုင်ထံပုိရမည်။
ဥကအ ြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိေသဆံးု ြခင်း၊ ုတ်ထက
ွ ်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် မေရာက်ရိြှ ခင်း။

၈၄။ ။ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိေသဆံးု လင်၊ ကန်ကက

ွ ်ြခင်းခံရသြဖင့် ုတ်ထွက်လင်၊ သို တည်းမဟုတ် မလဲမေရှာင်သာ
သြဖင့် မေရာက်ရှိလင်၊ ဥကေအာက် ဝါအရင့်ဆံုးအရာရှိက ဥက၏ေန ရာတွင်ေဆာင်ရက်၍၊ တရားဥပေဒအရ ပါဝင်ရမည့်
အရာရှိဦးေရအနည်းဆံုး ေအာက်မေလျာ့ေသာ စစ်တရားံုးအဖွဲဝင်များရှိေနေသးလင်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်
ရမည်။
စစ်ေဆးစီရင်ရာတေလာက်လံးု တွင် စစ်တရား ံးု ၏အဖွဲဝင်အားလံးု ရှိြခင်း။

၈၅။ ။ (၁) တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင်ရာတွင်၊ သက်ေသခံချက် အစိတ်အပိုင်းတခုခုကိုယေ

ူ နစ်၊ စစ် တရားံးု တွင်ပါဝင်ံးု ထိုင်ရန်
ပျက်ကက
ွ ်သအ
ူ ဖွဲဝင်သည်၊ ထိုစစ်တရားံးု က၊ ထိုတရားခံအား စစ်ေဆးစီ ရင်ရာတွင် ဆက်လက်ပါဝင်ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပရ။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 32/69
1/28/2020

သိုေသာ်လည်း စစ်တရားံးု တွင် တရားဥပေဒအရ ပါဝင်ရမည့် အရာရှိဦးေရအနည်းဆံုးေအာက်ေလျာ့သွားြခင်းမရှိသမ၊ စစ်တရားံးု

ကို မထိခိုက်ေစရ။
(၂) တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးပီးသည့်ေန က်၊ စစ်တရားံးု ချပ်မတ
ှ ပါး၊ အြခားစစ်တရားံးု တွင် အရာရှိတဦးကို ြဖည့်စက
ွ ်
ထည့်သွင်းြခင်းမြပရ။
စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်များ၏ ထင်ြမင်ယူဆချက်များကိုရယူြခင်း။

၈၆။ ။ (၁) စစ်တရားံးု က ဆံုးြဖတ်ရသည့် ြပဿန တိုင်းအတွက်၊ စစ်တရားံုး၏၊ အဖွဲဝင်တုင

ိ ်းသည်၊ မိမ၏
ိ ထင်ြမင်ယူဆချက်ကုိ
တ်ြဖင့်ေပးရမည့်ြပင်၊ တရားေသလတ်ရန် မိမထ
ိ င်ြမင်ယဆ
ူ ချက်ကုေ
ိ ပးပီး ေစကာမူ၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ှင့်စပ်လျ်း၍လည်း၊ မိမိ
ထင်ြမင်ယဆ
ူ ချက်ကုေ
ိ ပးရမည်။
(၂) စစ်တရားံးု အဖွဲဝင်များ၏ ထင်ြမင်ယဆ
ူ ချက်များကို၊ အဆင့်အနိမ့်ဆံုးအဖွဲဝင်မှ အစြပ၍အစ် လိုက်ရယူရမည်။
စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်ြဖစ်ေပလာေသာ ြပဿန များှင့်စပ်လျ်း၍လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုး။

၈၇။ ။ စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်၊ တရားဥပေဒေကာင်းကိစ၊ သက်ေသခံချက်ကိစ၊ သိုတည်းမဟုတ် လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုးကိစှင့်

စပ်လျ်း၍၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ တရားခံကေသာ်၎င်း၊ တရားခံ၏ကိုယ်စားေသာ်၎င်း၊ ကန်ကွက်လင်၊

တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေရှေန၊ သိုတည်းမဟုတ်တရားခံဘက်အရာရှိ၊ ဆိုင်သ
င့်ရာရာက၊ ထိုကန် ကွက်ချက်ကို ေြဖကားရန်၊ အခွင့်အေရးရရှိရမည့်ြပင်၊ ကန်ကွက်သက
ူ လည်း၊ ြပန်လည်ေချပရန်၊ အခွင့် အေရး
ရရှိရမည်။
တရားခံအများအြပားအားစစ်ေဆးစီရင်ရန် စစ်တရားံုးကကျမ်းသစာြပြခင်း။

၈၈။ ။(၁) စုေပါင်း၍စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ သီးြခားစစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ ခံကရမည့်၊ စစ် တရားံုးေရှရှိ တရားခံဦးေရ

မည်ေရမည်မကို မဆို စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ တကိမ်သာ ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပိုင်သည်။

တရားခံအသီးသီးမှာ၊ စစ်တရားံးု ၏အဖွဲဝင်များ အား၊ ကန်ကွက်ပိုင်ခွင့်ကို ရရှိရမည့်ြပင်၊ အဖွဲဝင်တဦးဦးကိုကန်ကက
ွ ်လိုမလို၊
တရားခံအသီးသီးအား တ ဦးစီေမးြမန်းရမည်။
(၂) သီးြခားစစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ခံရမည့်တရားခံအများအြပားပါရှိေသာ အမတင
ွ ်၊ တရားခံတဦးဦးက အဖွဲဝင်တဦးအား ကန်ကွက်
ေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ မိမသ
ိ င့်ေတာ်သည်ထင်သည့်အတိုင်း၊ ထိုကန် ကွက်ချက်ကိုဆံုးြဖတ်ရန် ဆက်လက်ေဆာင်ရက်
ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုကန်ကက
ွ ်ေသာတရားခံ ၏ အမကိုေရဆိုင်းိုင်သည်။ ထိုြပင် အြခားတရားခံများကိုသာ စစ်ေဆး
စီရင်ရန်၊ စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲ ဝင်များအား ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပေစိုင်သည်။
(၃) သီးြခားစစ်ေဆးစီရင်ြခင်းခံရမည့် တရားခံအများအြပားပါရှိေသာ အမတင
ွ ်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ်
ကတိသစာြပပီးေသာအခါ၊ အြခားအမများကို ေရဆိုင်း၍၊ အမတခုကို သာစစ်ေဆးရမည်။ ထိုေန က် အဆိုပါ အြခားအမများ
ကို၊ တမပီးတမစစ်ေဆးရမည်။
(၄) မခင်းကိစတခုတည်းက ေပေပါက်သည့် စွဲချက်များအတွက်၊ စစ်တရားံုးတံုးတည်းက၊ တရားခံ အများအြပားအား၊ သီးြခား
စစ်ေဆးစီရင်ေသာအခါ၊ တရားမတမအတွက် လိုအပ်သည်ဟု၊ စစ်တရားံးု ကထင်ြမင်ယူဆလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ အဆိုပါ
တရားခံများအနက်၊ တရားခံတဦးအားေသာ်၎င်း၊ တ ဦးထက်ပိုေသာတရားခံများအားေသာ်၎င်း၊ ချမှတ်ရန်ြဖစ်ေသာ ြပစ်ဒဏ်
ချမှတ်ချက်တရပ်ရပ် စ်းစား ြခင်းကို၊ ထိုတရားခံအားလံးု ှင့်စပ်လျ်းသည့် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်း ပီးြပတ်သည်အထိ၊ ေရဆိုင်းထား
ိုင် သည်။
စကားြပန်င
ှ ့် လက်ေရးတိုစာေရးကျမ်းသစာြပြခင်း။

၈၉။ ။ (၁)စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်၊ မည်သည့်အချိန်တင

ွ ်မဆို၊ စစ်တရားံးု က၊ လိုအပ်သည်ဟု ယူဆလင်၊ မျက်ှ မလိုက်မည့်သူတဦးအား၊
စကားြပန်အြဖစ် ေဆာင်ရက်ရန် ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိ သစာြပေစိုင်သည်။ ထိုြပင် တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ
ကြဖစ်ေစ၊ တရားခံကြဖစ်ေစ၊ ယုတတ
ိ န် ေသာ အေကာင်းတခုခုြပလျက်ေတာင်းဆိုလင်၊ မျက်ှ မလိုက်မည့်သူတဦးအား၊
စကားြပန်အြဖစ် ေဆာင်ရက်ရန် ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပေစရမည်။
(၂) စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်၊ မည်သည့်အချိန်တင
ွ ်မဆို၊ လိုအပ်သည်ဟု စစ်တရားံးု က ယူဆလင်၊ မျက်ှ မလိုက်မည့် သူတဦးအား၊
လက်ေရးတိုစာေရးအြဖစ် ေဆာင်ရက်ရန် ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိ သစာြပေစိုင်သည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 33/69
1/28/2020

(၃) တဦးတေယာက်ေသာသူအား စကားြပန်တဦးအြဖစ်ေသာ်၎င်း၊ လက်ေရးတိုစာေရးအြဖစ်ေသာ်၎င်း၊ ကျမ်းသစာ၊

သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာမြပေစမီ၊ မည်သူကို ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာ ြပေစရန် ရည်စူးထားေကာင်းကို၊
တရားခံအားေြပာြပရမည့်ြပင်၊ တရားခံကလည်း၊ ထိုသူသည်၊ မျက်ှ မလိုက်မည့်သူမဟုတ်ဟြု ဖစ်ေစ၊ ယုတတ
ိ န်ေသာ
အေကာင်းတခုခုကိုြပလျက်ြဖစ်ေစ၊ ထိုသူအား ကန် ကွက်ိုင်သည်။ ထိုြပင် ယုတတ
ိ န်ေသာ ကန်ကွက်ချက်ြဖစ်သည်ဟ၊ု
စစ်တရားံးု က ယူဆလင်၊ ထိုသူ အား၊ စကားြပန်အြဖစ်ေသာ်၎င်း၊ လက်ေရးတိုစာေရးအြဖစ်ေသာ်၎င်း၊ ကျမ်းသစာ၊
သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာမြပေစရ။
သက်ေသခံချက်ကို၊ မည်သည့်အခါတွင် ဘာသာြပန်ဆုရ
ိ ြခင်း။

၉၀။ ။ စစ်တရားံးု တွင်ပါဝင်ေသာ အရာရှိများအနက်၊ အရာရှိတဦးဦးြဖစ်ေစ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိြဖစ်ေစ၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိ

ြဖစ်ေစ၊ တရားခံြဖစ်ေစ၊ တရားခံဘက်အရာရှိြဖစ်ေစ၊ တရားခံ၏ ေရှေန ြဖစ်ေစ၊ န းမလည်ေသာဘာသာစကားြဖင့်၊ သက်ေသခံ

ချက်တခုခုကိုေပးေသာအခါ၊ အဆိုပါသက်ေသခံ ချက်ကု၊ိ ထိုအရာရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသူန းလည်သည့် ဘာသာစကားြဖင့်
ြပန်ဆုေ
ိ ြပာြပရမည်။ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက၊ ထိုဘာသာစကားကို န းလည်သည့်စကားြပန်တဦးအား ခန်အပ်ပီး
ြဖစ်၍၊ နည်းလမ်းတကျကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပေစပီးြဖစ်လင်၊ သက် ေသခံချက်ကု၊ိ ထိုစကားြပန်ကြပန်ဆိုေြပာ
ြပရမည်။ ထိုစကားြပန်ကုခ
ိ န်အပ်၍ ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာ မြပေစရေသးလင်၊ နည်းဥပေဒ ၈၉ က ြပာန်းထား
သည့်အတိုင်း၊ စစ်တရားံးု သည်၊ မျက်ှ မလိုက် မည့်သူတဦးအား ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပေစရမည်။ နည်းလမ်း
တကျ သက်ေသခံ အထင်အရှားြပေစြခင်းအလိုငှါ၊ စာတမ်းအမှတ်အသားများကို တင်သင
ွ ်းေသာအခါ၊ လိုအပ်သည်ဟု ထင်ြမင်ယဆ
ူ
သမကို ဘာသာြပန်ဆုေ
ိ စရန်မာှ ၊ စစ်တရားံးု ၏သေဘာအတိုင်းြဖစ်ေစရမည်။
စစ်တရားံးု ၏ေဆာင်ရက်မများကို အမတဲွတင
ွ ် ေရးမှတ်ြခင်း။

၉၁။ ။ (၁) စစ်တရားံးု တွင်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိကြဖစ်ေစ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ မရှိလင်၊ ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိကြဖစ်ေစ၊

ထိုစစ်တရားံးု ၏ ေဆာင်ရက်မအားလံးု ကို၊ ြမန်မာဘာသာြဖင့်ေသာ် ၎င်း၊ အဂလိပ်ဘာသာြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ ေရးမှတ်ရမည့်ြပင်၊

သိုတည်းမဟုတ် ေရးမှတ်ေစရမည့်ြပင်၊ မှတ် တမ်း (ဤနည်းဥပေဒများတွင် အမတဲွဟရ
ု ည်န်းထားသည်)၏ တိကျမှန်ကန်ြခင်း
အတွက် တာဝန်ခံရ မည်။ ထိုြပင် စစ်ဥပေဒအရာရှိအား၊ တရားခံက သက်ေသတဦးအြဖစ်ေခလင်၊ အမတဲွတင
ွ ်၊ စစ်ဥပေဒ
အရာရှိ၏ သက်ေသခံေရးမှတ်ချက်၏ တိကျမှန်ကန်ြခင်းအတွက် ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိ က တာဝန်ခံရမည်။
(၂) ထွက်ဆုသ
ိ ည့် စကားလံုးများကိုသံုးိုင်သမသံးု လျက်၊ အြဖစ်အပျက်ေြပာြပပံအ
ု တိုင်းသက်ေသခံ ချက်ကိုေရးယူရမည်။
သိုေသာ်လည်း တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ တရားခံကြဖစ်ေစ၊ စစ် ဥပေဒအရာရှိကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးကြဖစ်
ေစ၊ အေရးပါအရာေရာက်သည်ဟု ယူဆသည့်အခါမျိး တွင်၊ ေမးခွန်းှင့် အေြဖကို လံုးေစ့ပါဌ်ေစ့ေရးယူရမည်။
(၃) ေမးခွန်းတခုခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံချက်တခုခုကိုလက်ခံြခင်းှင့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးက လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုးှင့်ြဖစ်ေစ၊
စပ်လျ်း၍ ကန်ကက
ွ ်ချက်တရပ်ကို ြပလုပ်သည့်အခါ၊ တရားလိုဘက် အမ လိုက်အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ တရားခံကေသာ်၎င်း၊
ေတာင်းဆိုလင်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု က သင့် ေတာ်သည်ဟု ယူဆလင်၊ ထိုကန်ကက
ွ ်ချက်ကို အေကာင်းြပချက်များှင့်
အတူတကွ၊ ထိုြပင် ထိုကန် ကွက်ချက်ှင့်စပ်လျ်း၍ စစ်တရားံးု ကချမှတ်သည့် ဆံးု ြဖတ်ချက်ကိုပါ၊ အမတဲွတင
ွ ် ေရးသွင်းရ
မည်။
(၄) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ တရား ခံကြဖစ်ေစ၊ တရားခံ
ကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ ေပးေသာ ေလာက်ထားချက်တခုခုသည်၊ ေရးသားထားသည့် ေလာက်ထားချက်မဟုတ်သည့်အခါမျိးတွင် ထို
ေလာက်ထားချက်ကုိ အမတဲွတင
ွ ် စစ်တရားံးု က သင့် သည်ထင်ြမင်သည်ထက်ပု၍
ိ ေရးမှတ်ရန်မလို။ သိုရာတွင်-
(က) တရားခံအား စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်အသီးသီးှင့်စပ်လျ်း၍၊ တရားခံကြဖစ်ေစ၊ တရားခံ၏ကိုယ် စားြဖစ်ေစ၊ ြပလုပ်သည့်
ေချပချက်ကို၊ အတည်ြပအာဏာပိုင်အား ချင့်ချိန်ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်ေစရန်၊ ခုခံေချ ပချက်ကို၊ အမတုင
ိ ်းတွင်၊ စစ်တရားံုးက
ေရးမှတ်ရမည်။ ထိုြပင်
(ခ) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ တရားခံကြဖစ်ေစ၊ တရားခံ
ကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ ေပးေသာေလာက်ထားချက်ပါ သီးြခားြဖစ်သည့် အေကာင်းအရာများကိုလည်း၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်
အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ တရားခံကေသာ်၎င်း၊ ေရးမှတ်ေစလိုလင် စစ်တရားံုးက ေရးမှတ်ရမည်။
(၅) မည်သည့်ေဝဘန်ချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် အေကာင်းအရာမဆို၊ စစ်တရားံးု ေရှတွင် သွင်းသည့် ေဝဘန်ချက်၊ သိုတည်းမဟုတ်
အေကာင်းအရာမဟုတ်လင်၊ သိုတည်းမဟုတ် အေကာင်းြခင်းရာတခုခု ှင့် စပ်လျ်း၍ မည်သည့်အစီရင်ခံစာမဆို၊ စစ်ေဆး

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 34/69
1/28/2020

စီရင်မတင
ွ ် တစိတ်တေဒသအြဖစ်မပါဝင်လင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုေဝဘန်ချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအေကာင်းအရာကို
ေသာ်၎င်း၊ ထိုအစီရင်ခံစာ ကိုေသာ်၎င်း၊ အမတဲွတင
ွ ် ေရးသွင်းြခင်းမြပရ။ သိုေသာ်လည်း မည်သည့်ေဝဘန်ချက်၊
သိုတည်းမဟုတ် အစီရင်ခံစာမဆို၊ လိုအပ်ေသာေဝဘန်ချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် အစီရင်ခံစာြဖစ်သည်ဟု စစ်တရားံးု က ယူဆ
လင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုေဝဘန်ချက်ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအစီရင်ခံစာကို၊ သီးြခားစာတမ်း အမှတ်အသား တွင် ဥက
အြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိက လက်မတ
ှ ်ေရးထိုး၍ သက်ဆုင
ိ ်ရာ စစ်ဘက်အာဏာပိုင်ထံ ေပးပိုုင
ိ ်သည်။
အမတဲွကို ထိန်းသိမ်းထားြခင်း၊ ကည့်စစ်ေဆးြခင်း။

၉၂။ ။ စစ်ဥပေဒအရာရှိရိခ
ှ ဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဥပေဒအရာရှိ မရှိခဲ့လင်၊ ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ
အရာရှိက အမတဲွကို ထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု မှတ်ယူရမည်။ သိုေသာ် လည်း ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို၊ လိဝှက်တရားခွင်တွင်၊ စစ်တရားံုး
က စ်းစားြခင်းမြပမီ၊ သင့်ေလျာ်ေသာ အချိန်များ၌၊ အမတဲွ၏ လံု ခံေရးအတွက် သင့်ေလျာ်ေသာ ကိတင်စမ
ီ ံမ ြပလုပ်လျက်၊
စစ်တရားံးု အ ဖွဲဝင်များ၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိှင့် တရားခံက၊ အမတဲွကို၊ အသီးသီးကည့်စစ်ေဆးိုင် သည်။
ဆံုးြဖတ်ချက်ချမှတ်ပီးသည့် ေန က်အမတဲွကိုေပးပိုြခင်း။

၉၃။ ။ အမတဲွထိန်းသိမ်းထားသူသည်၊ အမတဲွကို၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အမိန်ြဖင့် န်ကားထား သူထံ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသို

ေသာန်ကားချက်မြပလင်၊ အတည်ြပအရာရှိထံ ချက်ြခင်းေပးပိုရမည်။

တရားခံဘက်အရာရှိ၊ တရားခံ၏မိတ်ေဆွှင့်ေရှေန။
တရားခံဘက်အရာရှိှင့် တရားခံ၏မိတ်ေဆွ။

၉၄။ ။ (၁) စစ်တရားံးု ချပ်တွင်ြဖစ်ေစ၊ တိုင်းစစ်တရားံုးတွင်ြဖစ်ေစ၊ တရားခံ၏ ကိုယ်စားေဆာင်ရက် ေသာ ေရှေနမရှိလင်၊

အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရေသာအရာရှိတဦးဦးက၊ တရားခံ၏ကိုယ်စား ေဆာင်ရက် ိုင်သည်။ ထိုအရာရှိကို၊ “တရားခံဘက်

အရာရှိ”ဟုေခရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံက တဦးတ ေယာက်ေသာသူ၏ အကူအညီကိုရယူုင
ိ ်လင်၊ ထိုသူကတရားခံအား
ကူည
ီ ိုင်သည်။ ထိုသူကို “တရားခံ ၏မိတ်ေဆွ” ဟုေခရမည်။
(၂) ကိုယ်စားေဆာင်ရက်မည့်သူမရှိေသးသည့် တရားခံတဦးက၊ မိမအ
ိ ားစစ်ေဆးစီရင်ရာတွင်၊ ကိုယ်စား ေဆာင်ရက်ရန် တာဝန်
ေပးအပ်ြခင်းခံရေသာ၊ တရားခံဘက်အရာရှိတဦးကို အလိုရိှ မရှိ၊ အမှန်သရ
ိ ိှ ေအာင်ြပလုပ်ရန်မာှ ၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်
အရာရှိ၏ တာဝန်ြဖစ်ရမည်။ ထိုြပင် တရားခံက၊ ထိုသို အလိုရိလ
ှ င်၊ သင့်ေလျာ်ေသာအရာရှိတဦးအား၊ တရားခံ၏ကိုယ်စား
ေဆာင်ရက်ေစရန်၊ စစ်တရားံုးဖွဲ စည်းသည့်အရာရှိသည်၊ အစွမ်းကုန်ကိးပမ်းရမည်။ စစ်ဘက်လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများ
ေကာင့်ေသာ် ၎င်း၊ အြခားအေကာင်းတခုခုေကာင့်ေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိသည်၊ တရားခံဘက် အရာရှိ
အြဖစ် ေဆာင်ရက်ရန်အတွက်၊ သင့်ေလျာ်ေသာအရာရှိကို မရရှိိုင်ဟု ယူဆရလင်၊ စစ်တရားံးု ၏ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်
ေသာအရာရှိထံ၊ ိုတစ်စာတေစာင်ကို ေပးရမည့်ြပင်၊ ထိုိုတစ်စာကိုလည်း အမတဲွတင
ွ ် ပူးတွဲထားရမည်။
(၃) တရားခံဘက်အရာရှိသည်၊ ဤနည်းဥပေဒများအရ၊ ေရှေနရရှိသည့် အခွင့်အေရးများကို ရရှိ၍၊ ေရှ ေနေဆာင်ရက်ရသည့်
အလုပ်ဝတ်တရားများကို ေဆာင်ရက်ရမည့်ြပင်၊ ေရှေနခံယရ
ူ သည့် တာဝန်များကို လည်းခံယရ
ူ မည်။
(၄) တရားခံ၏မိတ်ေဆွသည်၊ တရားခံအား၊ လိုရင်းအချက်အားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍၊ အ ကံ ာဏ်ေပးိုင် သည့်ြပင်၊ သက်ေသများအား
ေမးရန် ေမးခွန်းများှင့် စပ်လျ်း၍လည်း၊ အ ကံေပးိုင်သည်။ သို ေသာ် လည်း တရားခံ၏မိတ်ေဆွသည်၊ သက်ေသများအား
စစ်ေမးြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ ြပန်လှန်စစ်ေမးြခင်းကို ေသာ်၎င်း၊ မြပရ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု အား ေလာက်ထားြခင်းမြပရ။
စစ်တရားံးု ချပ်င
ှ ့် တိုင်းစစ်တရားံုးအချိတွင် ေရှေနကိုခွင့်ြပြခင်း။

၉၅။ ။(၁)စစ်တရားံုးချပ်င
ှ ့် တိုင်းစစ်တရားံုးသိုေရှေနတက်ေရာက်ခွင့်ြပသင့်သည်ဟ၊ု ကာကွယ်ေရး ဦးစီး ချပ်ကြဖစ်ေစ၊
စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ ေကျညာလင်၊ ဤနည်းဥပေဒများှင့် မဆန် ကျင်ေစဘဲ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်
အရာရှိကိုယ်စား၊ ထိုြပင် တရားခံကုယ
ိ ်စား၊ စစ်တရားံးု ချပ် ှင့် တိုင်းစစ်တရားံုးတွင် ေရှေနတက်ေရာက်ခွင့်ြပရမည်။ ထိုြပင်
သီးြခားေနရာတခုခုတင
ွ ် ံုးထိုင် သည့် စစ်တရားံးု ချပ်အားလံုးှင့်၎င်း၊ တိုင်းစစ်တရားံုးအားလံးု ှင့်၎င်း၊ စပ်လျ်း၍၊ သိုတည်းမ
ဟုတ် သီးြခားစစ်တရားံုးချပ်တခုခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ သီးြခားတိုင်းစစ်တရားံုးတခုခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ စပ်လျ်း ၍၊ ထိုေကျ ညာချက်ကိုြပလုပ်
ိုင်သည်။ ထိုြပင် တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်တင
ွ ် ြဖစ်သည့်အမများ ှင့် ြဖစ်ေစ၊ အြခား အမများှင့်ြဖစ်ေစ၊ စပ်လျ်း၍ သင့်ေလျာ်မည်
ထင်သည့် ခွင်းချက်များထားလျက်၊ ထိုေကျညာ ချက်ကို ြပလုပ်ိုင်သည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 35/69
1/28/2020

(၂) နည်းဥပေဒ ၉၄ တွင်ြပာန်းထားသည့် အတိုင်းမှတပါး၊ ေရှေနှင့်သက်ဆိုင်သည့် နည်းဥပေဒများ သည်၊ ဤနည်းဥပေဒအရ၊

ေရှေနများအား တက်ေရာက်ခင
ွ ့်ြပေသာ စစ်တရားံုးှင့်သာသက်ဆုင
ိ ် ေစရမည်။
ေရှေနတက်ေရာက်ရန်အတွက် လိုအပ်ချက်များ။

၉၆။ ။ (၁) တရားခံသည်၊ မိမအ

ိ တွက်၊ ေရှေနအား ကိုယ်စားေဆာင်ရက်ေစရန် ကံရယ်ေသာအခါ၊ မိမိ ၏တပ်မှ းကိုြဖစ်ေစ၊
စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိကိုြဖစ်ေစ၊ ထိုသို ကံရယ်ေကာင်း၊ ေဆာလျင်ုင
ိ ် သမ ေဆာလျင်စာွ ၊ ကိတင်အေကာင်းကားရ
မည်။ ထိုြပင် အချိန်လံုေလာက်စွာ ကိတင်အေကာင်းမ ကား ခဲ့လင်၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိက ေလာက်ထားသည့်အခါ၊
စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌၊ တရားလို ဘက် အမလိုက်အရာရှိ၏ကိုယ်စား ေဆာင်ရက်ရန် ေရှေနတဦးကို၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိ
က ရရှိိုင်ေစြခင်းငှါ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ သင့်ေတာ်မည်ဟထ
ု င်လင်၊ ေရဆိုင်းိုင်သည်။
(၂) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စား ေရှေနတက်ေရာက်ုင
ိ ်သည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိက န်ကားလင်၊
ေရှေနသည်၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စားတက်ေရာက်ိုင်သည်။ သိုေသာ်လည်း ထိုသိုေရှေနကတရားလိုဘက်
အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စားတက်ေရာက်မည်ဆုပ
ိ ါက၊ နည်း ဥပေဒခွဲ (၁)တွင် ရည်န
 ်းပီးသည့်အတိုင်း၊ တရားခံက အေကာင်းမ
ကားလင်၊ စစ်ေဆးစီရင်ရာတွင်၊ တရားခံအား ကူညရ
ီ န်၊ ေရှေနကို၊ တရားခံက ရယူိုင်မည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်ယူဆသ
ည့် စစ် ေဆးစီရင်ြခင်းမြပလုပ်မီ အချိန်တင
ွ ် (မည်သိုပင်ြဖစ်ေစ ခုနစ်ရက်ေအာက်မေလျာ့ေစဘဲ) ေရှေနတက် ေရာက်ရန်
အတွက် န်ကားေကာင်း၊ တရားခံအား အေကာင်းကားရမည်။
(၃) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ တရားခံကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံးု တံုးတွင် တက်ေရာက်ေသာ ေရှေန
မှာ၊ မိမအ
ိ ားကိုယ်စားေဆာင်ရက်ေစသည့် တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ ကဲ့ သိုြဖစ်ေစ၊ မိမအ
ိ ား ကိုယ်စားေဆာင်ရက်ေစသည့်
တရားခံကဲ့သိုြဖစ်ေစ၊ သက်ေသများကိုေခ၍ တ်ြဖင့် စစ်ေမးရန်၊ ြပန်လှန်စစ်ေမးရန်၊ ထိုြပင် ထပ်မံစစ်ေမးရန်၊ ကန်ကက
ွ ်ချက်
တရပ်ကုတ
ိ င်သင
ွ ်းရန်၊ ထွက်ဆုိ ချက်တရပ်ကိုေပးရန်၊ စစ်တရားံးု ကို ေလာက်ထားရန်၊ ေလာက်လဲချက်တခုခုကိုတင်သင
ွ ်းရန်
ှင့်အမ တွဲကို ကည့်စစ်ေဆးရန် ထပ်တအ
ူ ခွင့်အေရးရှိရမည်။ ထိုြပင် စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်တင
ွ ်၊ ထိုေရှေနမှာ၊ မိမိ အား
ကိုယ်စားေဆာင်ရက်ေစသည့်သူအစား၊ အြခားကိစများကိုလည်းေဆာင်ရက်ိုင်ခွင့်ရိရ
ှ မည်။ ထိုြပင် ထိုေရှေနသည်၊ မိမအ
ိ ား
ကိုယ်စားေဆာင်ရက်ေစသည့်သူြဖစ်ဘိသကဲသ
့ ို၊ ဤနည်းဥပေဒများကို လိုက်န ရမည့်ြပင်၊ ထိုကိစမျိးတွင်၊ နည်းဥပေဒ ၅၇၊
နည်းဥပေဒခွဲ (၁) အပိုဒ် (က)ှင့် နည်းဥပေဒ ၅၈၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၁)ကခွင့်ြပေသာ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်ှင့်စပ်လျ်းသမမှတပါး၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု က၊ ထိုသူကို၊ ြပလုပ်ခွင့်ေပးထားသမမှတပါး၊ အထက်ဆုခ
ိ ဲ့ပီးေသာကိစများအနက်၊ မည်သည့်ကိစ
ကိုမ၊ ထိုေရှေနအား ကိုယ်စားေဆာင်ရက်ေစသည့်သူမာှ ၊ ကိုယ်တိုင်ေဆာင်ရက်ခင
ွ ့်မရှိေစရ။
(၄) တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စား၊ ေရှေနတက်ေရာက်ေသာအခါ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက် အရာရှိအား၊ သက်ေသတ
ဦးအြဖစ်ြဖင့်ေခလင်၊ ထိုအရာရှိကို၊ အြခားသက်ေသတဦးဦးကဲသ
့ ို၊ စစ်ေမးိုင် သည့်ြပင်၊ ထပ်မံစစ်ေမးိုင်သည်။ ထိုြပင်
နည်းဥပေဒ ၅၅၏ နည်းဥပေဒခွဲ (၅)၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၆)တိုင
ှ ့် မသက်ဆုင
ိ ်ေစရ။
တရားလိုဘက်ေရှေန။

၉၇။ ။ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စား တက်ေရာက်ေသာေရှေနမှာ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက် အရာရှိ၏ တာဝန်ှင့်ထပ်တူ

ြဖစ်ေသာ တာဝန်ရှိရမည့်ြပင်၊ ထိုေရှေနသည်၊ နည်းဥပေဒ ၇၆၊ နည်းဥပေဒ ခွဲ (၂)တွင် ြပာန်းထားသည့် နည်းလမ်းှင့်အညီ၊
စစ်တရားံးု က တားြမစ်သည့်အတိုင်း၊ သိုတည်းမ ဟုတ် ဟန်တားသည့်အတိုင်းလိုက်န ရမည်။
တရားခံဘက်ေရှေန။

၉၈။ ။ တရားခံကိုယ်စား တက်ေရာက်ေသာေရှေနသည်၊ တရားခံအတွက်၊ နည်းဥပေဒ ၇၆၊ နည်းဥပေဒ ခွဲ (၃)တွင် သီးြခားေဖြပထား

သည့် အလားတူအခွင့်အေရးများကို ရရှိရမည့်ြပင်၊ အလားတူ တာဝန်များ ကိုလည်းခံယရ

ူ မည်။
ေရှေနှင့်သက်ဆုင
ိ ်သည့် ေယဘုယျ နည်းဥပေဒများ။

၉၉။ ။ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ တရားခံကိုယ်စားြဖစ်ေစ၊ တက်ေရာက်ေသာ ေရှေနသည်၊ သက်ေသများကို

စစ်ေမးြခင်း၊ ြပန်လှန်စစ်ေမးြခင်း၊ ထပ်မံစစ်ေမးြခင်းှင့်စပ်လျ်းသည့်၊ ထိုြပင် ေရှေနတဦး၏ တာဝန်င

ှ ့်စပ်လျ်းသည့်၊ ဤ
နည်းဥပေဒများှင့် ြပည်ေထာင်စြု မန်မာိုင်ငံရှိ ရာဇဝတ်တရားံးု ဆိုင်ရာနည်းဥပေဒများကို တိကျစွာ လိုက်န ရမည်။
ေရှေန၏အရည်အချင်းများ။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 36/69
1/28/2020

၁၀၀။ ။(၁) လိုအပ်သည့် အရည်အချင်းှင့်ြပည့်စံေ

ု သာ ေရှေနတဦးဦးကို၊ ကန်ကွက်ိုင်သည့်အခွင့်အ ေရးသည်၊ တရားလိုဘက်
အမလိုက်အရာရှိ၌ ြဖစ်ေစ၊ တရားခံ၌ြဖစ်ေစ၊ မရှိေချ။
(၂) ြပည်ေထာင်စြု မန်မာိုင်ငံရှိ စက်ရင
ှ ်တရားံးု တွင် ေရှေနလိုက်ခင
ွ ့်ှင့်တကွ ေလာက်လဲေြပာဆိုပုင
ိ ် ခွင့်ရရှိထားသည့်ေရှေနတဦး
ြဖစ်ခဲလ
့ င်၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားတိုင်းြပည်တြပည်တင
ွ ် အမစစ်ေဆးစီ ရင်ြခင်းြပလုပ်ေသာအခါ၊ ြပည်ေထာင်စြု မန်မာိုင်ငံရှိ
ေရှေနတဦးရရှိသည့် အခွင့်အေရး၊ ခံယူရမည့် တာဝန်များှင့် အလားတူသည့် အခွင့်အေရးှင့် တာဝန်များကို ရရှိခံယူရမည်
လည်းြဖစ်၍၊ ေရှေနတို ကျင့်ဝတ်ဆုင
ိ ်ရာ နည်းဥပေဒတရပ်ရပ်ကို ေဖါက်ဖျက်မအ
 တွက် ြပစ်ဒဏ်ခံရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
အရည်အချင်း ပျက်ယင
ွ ်းမည်လည်း ြဖစ်ေသာ၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိက အသိအမှတ်ြပေသာ ေရှေနတဦး ြဖစ်ခဲလ
့ င်၊
ထိုေရှေနသည်၊ လိုအပ်သည့် အရည်အချင်းှင့်ြပည့်စံသ
ု ည်ဟု မှတ်ယူရမည်။
စစ်ဥပေဒအရာရှိ။
စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ အရည်အချင်းပျက်ယင
ွ ်းြခင်း။

၁၀၁။ ။ စစ်တရားံးု တွင် ံုးထိုင်ရန် အရည်အချင်းပျက်ယင

ွ ်းသည့် အရာရှိအား၊ ထိုသိုအရည်အချင်း ပျက်ယွင်းြခင်းေကာင့် ထို
စစ်တရားံးု တွင်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိအြဖစ် ေဆာင်ရက်ရန်၊ ခွင့်မြပရ။
စစ်ဥပေဒအရာရှိခန်အပ်ြခင်း မခိုင်လံုမ။

၁၀၂။ ။ သင့်ေတာ်သတ
ူ ဦးအား၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိအြဖစ် ခန်အပ်ပီးေန က်၊ ထိုသိုခန်အပ်ြခင်းအတွက်၊ စစ်ဥပေဒချပ်၊ သိုတည်းမဟုတ်
ဒုတယ
ိ စစ်ဥပေဒချပ်၏သေဘာတူညခ
ီ ျက်ကိုရယူပီး ြဖစ်လင်၊ စစ် တရားံးု တွင် ေဆာင်ရက်ေနေသာ၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိအား၊
မည်ကဲသ
့ ိုပင်ခန်အပ်ေစကာမူ၊ ထိုသို ခန်အပ် ြခင်းမခိုင်လံုဟေ
ူ သာ အေကာင်းေကာင့်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ မခိုင်လံုမြဖစ်ေစရ။
သိုေသာ်လည်း မခိုင်လံု သည့်ခန်အပ်ြခင်းကို ြပလုပ်သအ
ူ ား၊ တာဝန်ရှိြခင်းမှ၊ ဤနည်းဥပေဒက လွတ်ငိမ်းခွင့်မြပေချ။
စစ်ဥပေဒအရာရှိ ေသဆံုးသည့်အခါ၊ ဖျားန သည့်အခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် မရှိသည့်အခါ၊ အစားသွင်းြခင်း။

၁၀၃။ ။ စစ်ဥပေဒအရာရှိ ေသဆံးု လင်၊ သိုတည်းမဟုတ် ဖျားန ေသာေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ မည်သည့်အ ေကာင်းေကာင့်မဆိုြဖစ်ေစ၊ မတက်

ေရာက်ုင
ိ ်လင်၊ စစ်တရားံးု ေရဆိုင်းရမည့်ြပင်၊ ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိက၊ အြဖစ်အပျက်အေကာင်းအရာကို၊
စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အာဏာပိုင်ထံ သိုအစီရင်ခံရမည်။ ထိုြပင် ထိုအာဏာပိုင်သည်၊ အရည်အချင်းပျက်ယင
ွ ်းြခင်းမရှိေသာ၊ သင့်
ေတာ်သူ သူတဦးကို၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိအြဖစ် ခန်အပ်ရမည်။ ထိုသူအား ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာ ြပေစရမည့်ြပင်၊
စစ်ေဆးစီရင်မတင
ွ ် ေဆာင်ရက်ရန် ကျန်ရှိေနသမအတွက်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဥပေဒ အရာရှိြပန်ေရာက်သည်အထိ၊ ထိုသူသည်၊
စစ်ဥပေဒအရာရှိအြဖစ် ေဆာင်ရက်ရမည်။
စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ အာဏာများှင့်တာဝန်များ။

၁၀၄။ ။ စစ်ဥပေဒအရာရှိတဦး၏အာဏာများှင့် တာဝန်များသည်၊ ေအာက်ပါအတိုင်း ြဖစ်သည်။

(က) စစ်တရားံုးတွင် ေဆာင်ရက်ရန် စစ်ဥပေဒအရာရှိကို၊ ခန်အပ်ပီးသည့်ေန က် မည်သည့်အချိန်တင

ွ ် မဆို၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ
သည်၊ စစ်တရားံးု အတွင်းတွင်ရိသ
ှ ည်ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံးု ြပင်ပတွင်ရိသ
ှ ည် ြဖစ်ေစ၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ၌၎င်း၊
တရားခံ၌၎င်း၊ စွဲချက်ှင့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်ေဆး စီရင်ြခင်းှင့်ြဖစ်ေစ၊ သက်ဆုင
ိ ်သည့် ဥပေဒေကာင်းဆိုင်ရာြပဿန ေပတွင်
စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ ထင်ြမင်ချက်ကို အသီးသီးရယူခွင့်ရိသ
ှ ည်။ သိုေသာ်လည်း စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ စစ်တရားံးု အတွင်းတွင် ရှိ
ေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု ၏ ခွင့်ြပချက်ကိုရယူပီးမှ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ ထင်ြမင်ချက်ကို ရယူခွင့်ရိှ သည်။
(ခ) စစ်တရားံးု တွင်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိသည်၊ စစ်ဥပေဒချပ်၏ကိုယ်စား ေဆာင်ရက်သည်။
(ဂ) မခင်းကိစေဆာင်ရက်ြခင်းတွင်၊ စည်းကမ်းတကျ မရှိြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ နည်းလမ်းတကျမရှိြခင်းကို ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးအားေဖြပ
ရန်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိမာှ တာဝန်ရိသ
ှ ည်။ ည
ိ ိင်းတိုင်ပင်ခံရသည်ြဖစ်ေစ၊ မခံရသည်ြဖစ်ေစ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိသည်၊ စစ်တရားံးု
ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိှင့်စစ်တရားံးု အား၊ စွဲချက် တွင်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းရာတွင်၊ နည်းလမ်းတကျမရှိမ တခုခု
ေသာ်၎င်း၊ ခတ်ယင
ွ ်း ချက်တခုခုေသာ်၎င်း၊ ပါရှိေကာင်းကို ေဖြပရမည်။ ထိုြပင် စစ်တရားံုးေရှတွင် ေပေပါက်သည့်ကိစတ ခု
ခုင
ှ ့်စပ်လျ်း၍၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိက အ ကံေပးရမည်။
(ဃ) စစ်တရားံးု ေရှတွင် ေပေပါက်သည့်ကိစတခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊ စစ်တရားံးု အား၊ ေြပာကားချက် တရပ်ရပ်ကိုြဖစ်ေစ၊
စစ်တရားံးု အားေပးသည့် အ ကံတခုခုကိုြဖစ်ေစ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိကေသာ်၎င်း၊ စစ် တရားံးု ကေသာ်၎င်း၊ အမတဲွတင
ွ ် ေရးသွင်း
ရန် အလိုရိလ
ှ င်၊ ေရးသွင်းရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 37/69
1/28/2020

(င) အမအပီးသတ်သည့်အခါ၊ စစ်တရားံးု က၊ မိမ၏

ိ ဆံုးြဖတ်ချက်ကို ဆင်ြခင်သံုးသပ်ြခင်းမြပမီ၊ စစ် ဥပေဒအရာရှိသည်၊
သက်ေသခံချက်ကုိ ေပါင်းံုးေဖြပရမည့်ြပင်၊ အမ၏ ဥပေဒေကာင်းဆိုင်ရာ ထင် ြမင်ချက်ကုလ
ိ ည်းေပးရမည်။
(စ) စစ်တရားံးု သည်၊ ဥပေဒေကာင်းဆိုင်ရာ အချက်တခုတင
ွ ်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ ထင်ြမင်ချက်ှင့် အညီ ေဆာင်ရက်ပါက၊ ထို
ထင်ြမင်ချက်အရ၊ စစ်တရားံးု က ဆံုးြဖတ်လိုက်ြခင်းြဖစ်ေကာင်း ေရးမှတ် ိုင်သည်။
(ဆ) တရားခံသည်၊ ထိုသိုတရားခံြဖစ်ေနေသာေကာင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် မသိန းမလည်မေ
 ကာင့်၊ သို တည်းမဟုတ် သက်ေသများ
ကို စစ်ေမးရန်ေသာ်၎င်း၊ ြပန်လှန်စစ်ေမးရန်ေသာ်၎င်း၊ မစွမ်းေဆာင်ုင
ိ ်ြခင်း ေကာင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားအေကာင်းေကာင့်၊
မည်သည့်နစ်န မမ မရှိေစရန်၊ ဥကအြဖစ် ေဆာင် ရက်ေသာအရာရှိမာှ ၊ သတိြပရမည့် တာဝန်ရိသ
ှ ည်င
ှ ့်အမ၊ စစ်ဥပေဒ
အရာရှိမာှ လည်း ထိုတာဝန်ရိသ
ှ ည်။ ထိုြပင် စစ်ဥပေဒအရာရှိသည်၊ မှန်ရာကိုထုတ်ေဖေြပာဆိုေစရန် လိုသည်ဟ၊ု
သိုတည်းမဟုတ် လိုအပ် သည်ဟု၊ မိမယ
ိ ဆ
ူ ေသာ ေမးခွန်းများကို၊ စစ်တရားံးု ၏ခွင့်ြပချက်ြဖင့်၊ ထိုကိစအတွက် သက်ေသများ
အား၊ ေခယူပီးေမးိုင်သည်။
(ဇ) စစ်ဥပေဒအရာရှိသည်၊ မိမ၏
ိ တာဝန်များေဆာင်ရက်ရာတွင်၊ လံးု ဝမျက်ှ မလိုက်ဘဲ ေဆာင်ရက် ရန် သတိြပရမည်။

အပိုင်း ၃။ ။ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံးု များ။
မခင်းကိစေဆာင်ရက်ြခင်း။

၁၀၅။ ။ (၁) စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကိုြပလုပ်သည့်ေန က်တွင် စစ်တရားံးု ဟုေခတွင်ေသာအရာရှိသည်၊ တပ်တွင်းစစ်တရားံုးတိုင်း၏

ေဆာင်ရက်မများကို၊ ြမန်မာဘာသာြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ အဂလိပ်ဘာသာြဖင့် ေသာ်၎င်း၊ ေရးမှတ်ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေရးမှတ်ေစရ

မည်။
(၂) သက်ေသခံချက်ကုထ
ိ ွက်ဆုေ
ိ သာ စကားလံးု များှင့် နီးစပ်ုင
ိ ်သမ နီးစပ်ေသာစကားလံုးများြဖင့်၊ အြဖစ်အပျက်ေြပာြပပံအ
ု တိုင်း
ေရးယူရမည်။ သိုေသာ်လည်း စစ်တရားံးု က အေရးပါအရာေရာက်သည် ဟု ယူဆသည့်အခါမျိး၌၊ ေမးခွန်းှင့်အေြဖကို လံုးေစ့
ပါဌ်ေစ့ေရးယူရမည်။
သက်ေသခံချက်ကို၊ မည်သည့်အခါ ဘာသာြပန်ရြခင်း။

၁၀၆။ ။ စစ်တရားံးု ကြဖစ်ေစ၊ တရားခံကြဖစ်ေစ၊ န းမလည်ေသာ ဘာသာစကားြဖင့် သက်ေသခံချက် တခုခုကို ထွက်ဆုေ

ိ သာအခါ၊
ထိုသက်ေသခံချက်ကုိ စစ်တရားံးု ၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၁၁၉၊ ပုဒ်မခွဲ (၂)ှင့်အညီ မခင်းကိစ ေဆာင်ရက်ရာသို တက်ေရာက်သ
ည့်အရာရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၊ သက်ဆုင
ိ ် ရာရာန းလည်ေသာ ဘာသာစကားြဖင့် ြပန်ဆုေ
ိ ြပာြပရမည်။ စစ်တရားံးု သည်၊
ဤကိစအတွက်၊ စကား ြပန်တဦးကို ခန်အပ်ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ကိုယ်တိုင်က၊ တပ်တင
ွ ်း စစ်တရားံုးတံုး၌
စကားြပန်တဦးအတွက် သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာကို ြပရမည်။ နည်းလမ်းတကျ သက်ေသခံ
အထင်အရှားြပေစြခင်းအလိုငှါ၊ စာတမ်းအမှတ်အသားများကို တင်သင
ွ ်း ေသာအခါ၊ လိုအပ်သည်ဟု ထင်ြမင်ယဆ
ူ သမကို ဘာသာ
ြပန်ဆုေ
ိ စရန်မာှ ၊ စစ်တရားံးု ၏ သေဘာအ တိုင်းြဖစ်ေစရမည်။
ံုးထိုင်ြခင်း။

၁၀၇။ ။ စစ်တရားံးု ၊ စကားြပန်ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစကားြပန်၊ ထိုြပင် စစ်ေဆးစီရင်ရာသို တက်ေရာက်သည့် အရာရှိများံးု ထိုင်ကေသာအခါ၊

တရားခံအား၊ စစ်တရားံးု ေရှေမှာက်သို ေခေဆာင်လာရမည်။ ထိုြပင် နည်းဥပေဒ ၁၀၈ တွင် သတ်မှတ်ထားေသာ ကျမ်းသစာများ
ကိုြဖစ်ေစ၊ ကတိသစာများကိုြဖစ်ေစ၊ ထို နည်းဥပေဒတွင် ေဖြပထားသူများက ြပရမည်။
စစ်တရားံးု ှင့်စကားြပန်တို ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပြခင်း။

၁၀၈။ ။ (၁) စစ်တရားံးု သည်၊ ေအာက်ပါပံုစံတခုခုအရ၊ သိုတည်းမဟုတ်ထိုစစ်တရားံးု ကိုးကွယ်သည့် ဘာသာှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထို

စစ်တရားံးု ၏ စိတ်တင
ွ ် စွဲမဲေစသည့် အြခားနည်းှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထပ်တူ သစာြပြခင်းသေဘာသက်ေရာက်ေစသည့် အြခား
သစာြပချက်ပံစ
ု ံအရ၊ ကျမ်းသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ကတိ သစာကိုေသာ်၎င်း၊ ြပရမည်။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ်--------------------------------------------သည်၊ စစ်တရားံးု ေရှေမှာက်ရိှ တရားခံ( သိုတည်း မဟုတ် တရားခံများ)ကို၊
သက်ေသခံချက်င
ှ ့်အညီ ေကာင်းမွန်မှန်ကန်စွာ စစ်ေဆးစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ မျက်ှ လိုက်ြခင်း၊ အခွင့်အေရးေပးြခင်း၊ ှစ်သက်
ြမတ်ုးိ ြခင်းမပါရှိဘဲ၊ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက် ဥပေဒှင့်အညီ က်ပ
ု ်တရားစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ သံသယြဖစ်မတခုခု

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 38/69
1/28/2020

ေပေပါက်လင်၊ ေြဖာင့်မတ်မန
ှ ်ကန် စွာ၊ န းလည်သမှင့်အလားတူကိစများတွင် လိုက်န ရသည့်စစ်ထံုးတမ်းအရ တရားစီရင်ပါ
မည်ဟု၎င်း၊ က်ုပ်ကျမ်းသစာြပပါသည်။”
ကတိသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ်--------------------------------------------သည်၊ စစ်တရားံးု ေရှေမှာက်ရိှ တရားခံ( သိုတည်း မဟုတ် တရားခံများ)ကို၊
သက်ေသခံချက်င
ှ ့်အညီ ေကာင်းမွန်မှန်ကန်စွာ စစ်ေဆးစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ မျက်ှ လိုက်ြခင်း၊ အခွင့်အေရးေပးြခင်း၊ ှစ်သက်
ြမတ်ုးိ ြခင်းမပါရှိဘဲ၊ ၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက် ဥပေဒှင့်အညီ က်ပ
ု ်တရားစီရင်ပါမည်ဟု၎င်း၊ သံသယြဖစ်မတခုခု
ေပေပါက်လင်၊ ေြဖာင့်မတ်မန
ှ ်ကန် စွာ၊ န းလည်သမှင့်အလားတူကိစများတွင် လိုက်န ရသည့်စစ်ထံုးတမ်းအရ တရားစီရင်ပါ
မည်ဟု၎င်း၊ ေလးနက်တည်ကည်၊ မှန်ကန်စွာ ေကျညာ၍၊ က်ပ
ု ်ကတိသစာြပပါသည်။”
(၂) ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပပီးသည့်ေန က်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု က အာဏာ
အပ်င
ှ ်းထားသူတဦးဦးသည်၊ စကားြပန်ရိခ
ှ ဲ့လင်၊ ထိုစကားြပန်အား၊ ေအာက်ပါ ပံစ
ု ံတခုခုအရ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုစကားြပန်
ကိုးကွယ်သည့် ဘာသာှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထိုစကားြပန်၏ စိတ်တင
ွ ်စွဲမဲေစသည့် အြခားနည်းှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထပ်တသ
ူ စာြပြခင်း
သေဘာသက်ေရာက်ေစသည့် အြခား သစာြပချက်ပံစ
ု ံအရ၊ ကျမ်းသစာကို ေသာ်၎င်း၊ ကတိသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ြပေစရမည်။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ်-------------------------------------------------------------သည်၊ ဤစစ်တရားံးု ေရှေမှာက် တွင်၊ မည်သည့်အေကာင်းအရာှင့်မ
ဆို စပ်လျ်း၍၊ က်ပ
ု ်အား၊ စကားြပန်ဆုရ
ိ န်င
ှ ့် ဘာသာြပန်ဆိုရန် လိုအပ်သည့်အတိုင်း၊ တိကျမှန်ကန်စွာ စကားြပန်ဆိုေြပာြပ
ပါမည်၊ ဘာသာြပန်ဆုပ
ိ ါမည်ဟု၊ ကျမ်းသစာ ြပပါသည်။”
သစာကတိြပချက်ပံုစံ။
“က်ပ
ု ်-------------------------------------------------------------သည်၊ ဤစစ်တရားံးု ေရှေမှာက် တွင်၊ မည်သည့်အေကာင်းအရာှင့်မ
ဆို စပ်လျ်း၍၊ က်ပ
ု ်အား၊ စကားြပန်ဆုရ
ိ န်င
ှ ့် ဘာသာြပန်ဆိုရန် လိုအပ်သည့်အတိုင်း၊ တိကျမှန်ကန်စွာ စကားြပန်ဆိုေြပာြပ
ပါမည်၊ ဘာသာြပန်ဆုပ
ိ ါမည်ဟု၊ ေလး နက်တည်ကည်မှန်ကန်စွာ ေကျညာ၍၊ ကတိသစာ ြပပါသည်။”
(၃) ကျမ်းသစာများကိုေသာ်၎င်း၊ ကတိသစာများကိုေသာ်၎င်း၊ ြပပီးသည့်ေန က်၊ သက်ေသအားလံုး သည်၊ စစ် တရားံုးမှထွက်
သွားကရမည်။
တရားခံအများအြပားအား စစ်ေဆးစီရင်ရန် စစ်တရားံုးက ကျမ်းသစာြပြခင်း။

၁၀၉။ ။ (၁) စုေပါင်း၍ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ သီးြခားစစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကိုြဖစ်ေစ၊ ခံကရမည့်၊ တပ်တင

ွ ်းစစ်တရားံုးေရှရှိ
တရားခံဦးေရမည်ေရမည်မကိုမဆို စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ တပ်တွင်းစစ်တရားံုး သည်၊ တကိမ်တည်းသာ ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ်
ကတိသစာြပိုင်သည်။
(၂) သီးြခားစစ်ေဆးစီရင်ြခင်းခံရမည့်တရားခံ အများအြပားပါရှိေသာ အမတင
ွ ်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ်
ကတိသစာြပပီးေသာအခါ၊ အြခားအမများကို ေရဆိုင်း၍၊ အမတခုကိုသာ စစ်ေဆးရမည်။ ထိုေန က် အဆိုပါ အြခားအမများ
ကို၊ တမပီးတမစစ်ေဆးရမည်။
(၃) မခင်းကိစတခုတည်းက ေပေပါက်သည့် စွဲချက်များအတွက်၊ တရားခံအများအြပားအား၊ သီးြခား စစ်ေဆးစီရင်ေသာအခါ၊
တရားမတမအတွက် လိုအပ်သည်ဟု၊ စစ်တရားံးု ကထင်ြမင်ယူဆလင်၊ စစ် တရားံုးသည်၊ အဆိုပါတရားခံများအနက်၊
တရားခံတဦးအားေသာ်၎င်း၊ တဦးထက်ပိုေသာတရားခံများ အားေသာ်၎င်း၊ ချမှတ်ရန်ြဖစ်ေသာ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်တရပ်ရပ်
စ်းစားြခင်းကို၊ ထိုတရားခံအားလံးု ှင့် စပ်လျ်းသည့် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းပီးြပတ်သည်အထိ၊ ေရဆိုင်းထားိုင်သည်။
တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးြခင်း။

၁၁၀။ ။ (၁) အထက်တွင် ေဖြပထားသည့်အတိုင်း၊ စစ်တရားံးု ှင့်စကားြပန်ရိခ

ှ ဲ့လင်၊ ထိုစကားြပန် ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ်
ကတိသစာြပပီးသည့်ေန က်၊ တရားခံအေပစွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်များှင့် စပ်လျ်း၍၊ တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးရမည်။
(၂) တရားခံအေပစွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်များကို၊ တရားခံအား ဘတ်ြပရမည့်ြပင်၊ လိုအပ်ခဲေ
့ သာ ထိုစွဲ ချက်များကို ဘာသာြပန်ဆုိ
ေပးရမည်။ ထိုြပင် စွဲချက်တခုစီအတွက် ခွဲြခား၍၊ တရားခံအား ေြဖကားေစရ မည်။
စွဲချက်ကုိ တရားခံကကန်ကွက်ြခင်း။

၁၁၁။ ။ တရားခံသည်၊ စွဲချက်တခုခုကို ေြဖကားရမည်ြဖစ်သည့်အခါ၊ အက်ဥပေဒအရ ြဖစ်ေသာ ြပစ်မ တမကိုကျးလွန်ေကာင်း

ထင်ရှားသိသာေစသည့်စဲွချက်မဟုတ်ဟေ
ု သာ်၎င်း၊ ဤနည်းဥပေဒများှင့်ညီ ွတ်သည့် စွဲချက်မဟုတ်ဟေ
ု သာ်၎င်း၊ ကန်ကွက်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 39/69
1/28/2020

ိုင်သည်။
စွဲချက်ကုြိ ပင်ြခင်း။

၁၁၂။ ။ (၁) စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို၊ စွဲချက်လာပါ တရားခံ၏အမည်တွင်ေသာ် ၎င်း၊ အေကာင်းအရာတွင်

ေသာ်၎င်း၊ အမှားအယွင်းတခုခုပါရှိသည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု ကယူဆလင်၊ ထိုအ မှားအယွင်းကို မှန်ေအာင်ြပလုပ်ရန်အလိုငှါ၊

စစ်တရားံးု သည်၊ စွဲချက်လာကို ြပင်ိုင်သည်။
(၂) စွဲချက်တခုခုကို စစ်ေဆးစီရင်ရာတွင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ သက်ေသများအား စတင်စစ်ေမးြခင်းမြပ ရေသးမီ၊ မည်သည့်
အချိန်အခါ၌မဆို၊ စွဲချက်တွင် ြဖည့်စက
ွ ်ြခင်း၊ စွဲချက်မှ ချန်လှပ်ြခင်း၊ သိုတည်းမ ဟုတ် စွဲချက်တွင် ေြပာင်းလဲြခင်းတခုခုသည်၊
တရားမတမအတွက် လိုအပ်သည်ဟု စစ်တရားံးု က ယူ ဆလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ထိုစွဲချက်ကိုြပင်၍ တရားခံအား၊ ထို
ြပင်ဆင်ချက်ကို ထိုက်သင့်သလို အေကာင်းကားပီးသည့်ေန က်၊ ထိုြပင် ြပင်လုက
ိ ်သည့်စဲွချက်အတွက်လည်း ခွင့်ြပချက်အမိန်
ရယူရန်လုိ လင်၊ တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင်ေရးအတွက် တိုင်းစစ်တရားံုးကို၊ သိုတည်းမဟုတ် တန်းြပည့်စစ်မ ထမ်းချိန်၌
အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်ကုိ ဖွဲစည်းရန် အာဏာအပ်င
ှ ်းထားြခင်းခံသည့် အရာရှိ၏ ခွင့်ြပ ချက်အမိန်ြဖင့်၊ ထိုသိုြပင်ပီးသည့်
စွဲချက်ကို ဆက်လက်စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ်သည်။
အထူးထုေချချက်များ။

၁၁၃။ ။ စစ်တရားံးု ၏ ေယဘုယျစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်စပ်လျ်း၍ြဖစ်ေစ၊ စစ်ေဆးစီရင်ုင

ိ ်ခွင့်မရှိြခင်း ှင့်စပ်လျ်း၍ြဖစ်ေစ၊ တရားခံ
က အထူးထုေချချက်ကုိ တင်သင
ွ ်းလင်၊ ထိုထုေချချက်ကုိ ကားန ဆံုး ြဖတ်ေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု ချပ်င
ှ ့် တိုင်းစစ်တရားံုးတို
အတွက် ချမှတ်ထားေသာ ကျင့်ထံုးကိုသက် ဆိုင်သမ လိုက်န ရမည်။ သိုေသာ်လည်း တပ်တင
ွ ်း စစ်တရားံုးက၊ ထိုထုေချချက်မျိး
တခုခုင
ှ ့်စပ်လျ်း ၍ ချမှတ်သည့် ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို အတည်ြပရန်မလို။
“အြပစ်ရိသ
ှ ည်”၊ သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ” ဟူေသာေြဖကားချက်။

၁၁၄။ ။ (၁) တရားခံ၏ “အြပစ်ရှိသည်”၊ သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားြခင်းကို (သို တည်းမဟုတ် တရားခံက

ေြဖကားရန် ြငင်းဆိုလင်ြဖစ်ေစ၊ “အြပစ်ရိသ

ှ ည်၊” သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ် မရှိ” ဟုန းလည်ိုင်ေအာင် ေြဖကားြခင်းမြပလင် ြဖစ်
ေစ၊ “အြပစ်မရှိ” ဆိုသည့် ေြဖကားြခင်းကို) စွဲချက် အသီးသီးတွင် ေရးမှတ်ရမည်။
(၂) တရားခံက “အြပစ်ရိသ
ှ ည်” ဟုေြဖကားလင်၊ ထိုေြဖကားချက်ကု၊ိ စစ်တရားံးု ၏ဆံုးြဖတ်ချက် အြဖစ် ေရးမှတ်ရမည်။
သိုေသာ်လည်း ထိုေြဖကားချက်ကုိ မေရးမှတ်မီ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုတရားခံ က၊ မိမအ
ိ ြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟု ေြဖကားလိုက်သည့်
စွဲချက်၏ သေဘာကို န းလည်ေကာင်း ေသချာစွာစီစစ်ရ မည့်ြပင်၊ ထိုေြဖကားချက်၏ ေယဘုယျအကျိးသက်ေရာက်မ၊ ထိုြပင်
အထူးသြဖင့်၊ မိမအ
ိ ြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟု ေြဖကားလိုက်သည့် စွဲချက်၏ အဓိပါယ်၊ ထိုြပင် အြပစ်ရိသ
ှ ည်ဆိုသည့် ေြဖကားချက်က ြဖစ်
ေပေစမည့် ကျင့်ထံုး ကွဲြပားြခားန းမကို တရားခံအား ေြပာြပရမည်။ ထိုြပင် သက်ေသခံအကျ်းချပ်ရိလ
ှ င်၊ ထို သက်ေသခံ
အကျ်းချပ်ကု၊ိ သိုတည်းမဟုတ် အြခားအေကာင်းကို ေထာက်၍
 ၊ “အြပစ်မရှိ”ေကာင်း တရားခံက ေြဖကားသင့်သည်ဟု
ယူဆလင်၊ ထိုေြဖကားချက်ကုိ ုတ်သိမ်းရန်၊ တရားခံအား အ ကံ ေပး ရမည်။
(၃) အြခားနည်းစွဲဆိုထားေသာ စွဲချက်ှစ်ခအ
ု နက်၊ သိုတည်းမဟုတ် ှစ်ခထ
ု က်ပုေ
ိ သာ စွဲချက်များအနက်၊ ပဌမစွဲချက်ကို “အြပစ်ရိှ
သည်” ဟု တရားခံက ေြဖကားရာတွင်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂) အရ စစ်တရားံုးက လိုက်န ေဆာင်ရက်ပီးသည့်ေန က်၊ အြခားနည်း
စွဲချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် စွဲချက် များအရ၊ တရားခံအား မစစ်ေဆးမီ၊ ထိုစွဲချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် စွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍၊
တရားခံအား မေြဖကားေစဘဲ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုစွဲချက်ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုစွဲချက်များကို ုတ်သိမ်းိုင်သည်။ ထိုသို
ုတ်သိမ်းေကာင်းကို၊ စစ်တရားံးု ၏ အမတဲွတင
ွ ် ေရးမှတ်ရမည်။
“အြပစ်ရိသ
ှ ည်” ဟု ေြဖကားပီးသည့်ေန က် လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၁၁၅။ ။ (၁) “အြပစ်ရှိသည်” ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူ ေသာ ေြဖ ကားချက်ေပးထားေသာ အြခား

စွဲချက်များလည်း၊ ထိုစွဲချက်လာတခုတည်းမှာပင်ပါရှိေနလင်၊ “အြပစ်မ ရှိ”ဟု ေြဖကားထားသည့်စဲွချက်များှင့်စပ်လျ်း၍၊ စစ်ေဆး

စီရင်ြခင်းကို ဦးစွာပဌမေဆာင်ရက်ရမည်။ ထိုြပင် ထိုစွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍ ဆံးု ြဖတ်ချက်ချပီးေန က်၊ “အြပစ်ရှိသည်” ဟူေသာ
ေြဖကားချက် ေရးသွင်းထားေသာ စွဲချက်များှင့်စပ်လျ်း၍ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။ သိုေသာ်လည်း အြခားစွဲ ချက်များသည်၊
အြခားနည်းစွဲချက်များြဖစ်လင်၊ အြခားနည်းစွဲချက်တခုခုှင့် စပ်လျ်း၍ “အြပစ်ရိှ သည်”ဟု တရားခံကေြဖကားြခင်းမြပဘိ
သကဲသ
့ ို၊ ထိုအြခားနည်းစွဲချက်အားလံုးှင့် စပ်လျ်း၍၊ စစ် ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 40/69
1/28/2020

တရားခံအား စစ်ေဆးစီရင်မည့်အ စား၊ “အြပစ်မရှိ”ဟု တရားခံက ေြဖကားထားေသာ အြခားနည်းစွဲချက်များအနက်၊ စွဲချက်တခုခု

ှင့်စပ် လျ်း၍ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်” ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ေရးသားချမှတ်ပီး၊ ကျန်ရိေ
ှ နေသာ အြခားနည်းစွဲချက် အားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍
“အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်တရပ်ကို ေရးသားချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(၂) စွဲချက်တခုှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ (အြခားစွဲ ချက်များှင့်စပ်လျ်း၍
စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်မေဆာင်ရက်လင်) စစ်တရားံးု သည်၊ သက် ေသခံအကျ်းချပ်ကုိ ဘတ်ြပပီးေန က်၊ အမတဲွ
တွင် ပူးတွဲထားရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အဆိုပါသက် ေသခံအကျ်းချပ်မရှိလင်၊ မည်သည့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ရမည်ကို ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်
ေစရန်ှင့်၊ ြပစ်မ
 ှင့်ဆက်စပ် ေနသည့် ပတ်ဝန်းကျင်အေကာင်းြခင်းရာအားလံုးကို၊ ြပန်လည်သံုးသပ်ေရးအရာရှိ သိရိ
ှ ိုင်ေစရန်၊
စစ်တ ရားံးု သည်၊ လံေ
ု လာက်သည့်သက်ေသခံချက်ကုေ
ိ ရးမှတ်ယူရမည်။ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားချက် မျိးအတွက်၊ ဤ
နည်းဥပေဒများတွင် န်ကားထားသည့်နည်းလမ်းအတိုင်း၊ ဤသက်ေသခံချက်ကို ေရး မှတ်ယူရမည်။
(၃) သက်ေသခံချက်ကု၊ိ ထိုသိုေရးမှတ်ယူပီးေန က်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသခံအကျ်းချပ်ကို ဘတ်ြပပီးေန က်၊ တရားခံသည်၊
စွဲချက်ှင့်စပ်လျ်း၍၊ ထိုြပင်ြပစ်ဒဏ်ေပါ ့ေလျာ့ေစရန် ရည်ရယ်လျက်၊ စစ်တရားံုးအား၊ တိုက်ိုက်ေလာက်ထားိုင်သည့်ြပင်၊
မိမ၏
ိ အကျင့်စာရိတင
ှ ့်စပ်လျ်း၍လည်း သက်ေသြပိုင်သည်။
(၄) တရားခံ၏ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်ကိုေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံအကျ်းချပ်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ အြခားအေကာင်းအရာ ကိုေသာ်၎င်း၊ ေထာက်
လျက်၊ တရားခံသည်၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်” ဟူေသာ မိမေ
ိ ြဖကားချက် မည်သို အကျိးသက်ေရာက်သည်ကုိ န းမလည်ဟ၊ု
စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်ယူဆလင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ထို ေရးမှတ်ချက်ကို ေြပာင်းလဲ၍၊ “အြပစ်မရှိ” ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ
ေရးသွင်းပီးေန က်၊ စစ်ေဆးစီရင် ြခင်းကို၊ “အြပစ်မရှိ” ဟူေသာ ေြဖကားချက်င
ှ ့်အညီ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
(၅) “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ ထိုစွဲချက်လာတခုတည်းတွင်ပါရှိ ေသာ အြခားစွဲချက်များှင့်
စပ်လျ်း၍၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ဆက်လက်ေဆာင်ရက်လင်၊ ထိုစွဲချက်လာ တခုတည်းတွင်ပါရှိသည့် အြခားစွဲချက်များအတွက်
ဆံုးြဖတ်ချက်ကို ေရးသားချမှတ်ပီးေသာအခါတွင်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)ှင့် (၃)အရ ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
(၆) တရားခံက၊ ြပစ်ဒဏ်ေပါ ့ေလျာ့ေစရန် ရည်ရယ်လျက်၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကို ြပလုပ်သည့်အခါ၊ စစ် တရားံးု သည်၊ ထိုထွက်ဆုိ
ချက်မာှ ၊ သက်ေသထင်ရာှ းြပရန် လိုအပ်ေသာ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်ြဖစ်သည့်ြပင်၊ သက်ေသထင်ရှားြပလင်၊ ြပစ်ဒဏ်မည်ေရမည်မ
ချမှတ်ရန်စ်းစားထိုက်သည်ဟယ
ု ဆ
ူ ေသာ်၊ တရားခံ အား၊ ထိုထွက်ဆုခ
ိ ျက်ကို ထင်ရှားေအာင်ြပေစြခင်းငှါ၊ သက်ေသြပရန် ခွင့်
ြပိုင်သည်။
(၇) စွဲချက်တင်ထားသည့် ြပစ်မမအ
ှ ပ၊ အြခားြပစ်မတ
 ခုခုအတွက် အြပစ်ရှိသည်ဟ၊ု သိုတည်းမဟုတ် ေပါ ့ေလျာ့သည့်ြပစ်ဒဏ်ထိုက်
သင့်ိုင်ေသာ အေြခအေနတွင်ကျးလွန်ေသာ ြပစ်မတ
 ခုအတွက် အြပစ်ရှိသည် ဟု ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်သည့် အာဏာကို၊ ပုဒ်မ ၁၄၃ ြဖ
င့်၊ စစ်တရားံုးအား အပ်ှင်းထားေသာ ကိစတခုခုတင
ွ ် ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံချက်များကိုကားန ပီးေန က်၊ နည်းဥပေဒ၁၂၀၊
နည်းဥပေဒခွဲ (၃)အရ၊ ခွင်းချက်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြပာင်းလဲချက်များှင့် မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ စစ်တရားံုးက အထူး
ဆံုးြဖတ်ချက်ချမှတ်ုင
ိ ်ေသာ ကိစတခုခုတင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံုးက၊ ယင်းသိုေဆာင်ရက်ြခင်း မှာ၊ တရားမတသည်ဟု
ေကျနပ်လင်၊ စွဲချက်တင်ထားေသာ ြပစ်မမ
 ဟုတ်သည့်၊ အြခားြပစ်မအတွက် ြဖစ်ေစ၊ ေပါ ့ေလျာ့သည့် ြပစ်ဒဏ်ထုက
ိ ်သင့်ိုင်
ေသာအေြခအေနတွင် ကျးလွန်ေသာ ြပစ်မအ
 တွက်ြဖစ်ေစ၊ ဆိုခဲ့သည့်ခွင်းချက်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြပာင်းလဲချက်များှင့် မ
ဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ စွဲချက်တင်ထား သည့်ြပစ်မအတွက် “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ လက်ခံ၍၊ ေရးမှတ်ုင
ိ ်သည်။
“အြပစ်မရှိ” ဟူေသာေြဖကားချက်ကိုုတ်သိမ်းြခင်း။

၁၁၆။ ။ စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို၊ တရားခံသည်၊ မိမသ

ိ င့်ေတာ်မည်ထင်လင်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ
မိမ၏
ိ ေြဖကားချက်ကို၊ ုတ်သိမ်းိုင်သည့်ြပင်၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟု ေြဖကားိုင် သည်။ ထိုကိစမျိးတွင် စစ်တရားံးု သည်၊
နည်းဥပေဒ ၁၁၄၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)အရ၊ လိုက်န ေဆာင်ရက် လျက်၊ “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟူေသာေြဖကားချက်င
ှ ့်ဆံုးြဖတ်ချက်ကို
ချက်ြခင်းေရးသားချမှတ်ရမည့်ြပင်၊ လိုအပ်သမကိုနည်းဥပေဒ၁၁၅တွင် ြပာန်းထားသည့် နည်းလမ်းအတိုင်း ဆက်လက်ေဆာင်ရက်
ရမည်။
“အြပစ်မရှိ”ဟု ေြဖကားပီးေန က်၊ လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုး။

၁၁၇။ ။ (၁) စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ေြဖကားချက်ကုိ ေရးမှတ်ပီးေန က်၊ တရားလိုဘက်သက်ေသခံချက်ကို

ေရးယူရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 41/69
1/28/2020

(၂) တရားလိုဘက်သက်ေသခံချက် အဆံုးသတ်ြခင်းသိုေရာက်ေသာအခါ၊ တရားခံသည်၊ တရားလိုဘက် အတွက် တင်ြပေသာ

သက်ေသခံချက်တွင်၊ မိမအ
ိ ေပ အမထင်ရှားေလာက်ေအာင် အေြခအြမစ်ရှိေကာင်း မေပလွင်ေသာေကာင့်၊ မိမအ
ိ ား ခုခံေချပ
ေစြခင်းမြပထိုက်ပါဟု၊ စစ်တရားံးု သို ေလာက်ထားိုင် သည်။ စစ်တရားံးု သည်၊ ထိုေလာက်ထားချက်မှာ လံုေလာက်စွာ
အကိုးအကားြပထားသည့် ေလာက် ထားချက်ြဖစ်သည်ဟု ေကျနပ်လင်၊ တရားခံကု၊ိ တရားေသလတ်ရမည်။
(၃) တရားလိုဘက်အမကို အဆံုးသတ်ြခင်းသိုေရာက်ေသာအခါ၊ စစ်တရားံးု သည်-
(က) တရားခံကအလိုရိလ
ှ င်၊ ကျမ်းသစာြပ၍၊ သက်ေသအြဖစ် သက်ေသခံချက်ေပးိုင်ေကာင်း၊ သို တည်းမဟုတ် ကျမ်းသစာမ
ြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကို ြပလုပ်ိုင်ေကာင်း၊ သိုေသာ်လည်း ထိုကဲ့သို သက်ေသခံချက်ေပးရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်
ဆိုချက်ြပလုပ်ရန် တာဝန်ဟ၍
ူ ၎င်း၌မရှိေကာင်း၊
(ခ) တရားခံက ကျမ်းသစာြပ၍၊ သက်ေသခံချက်ေပးလင်၊ ၎င်းသည်၊ စစ်တရားံုး၏ ေမးြမန်းြခင်း ကိုခံရမည်ြဖစ်ေကာင်း၊
သိုေသာ်လည်း ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကိုြပလုပ်လင်၊ စစ်တရားံးု ၌၊ ၎င်းအားမည်သည့်ေမးခွန်းကိုမ ေမး
ပိုင်ခွင့်မရှိေကာင်း၊ ထိုြပင်
(ဂ) တရားခံက ကျမ်းသစာြပ၍ သက်ေသခံချက်ေပးသည်ြဖစ်ေစ၊ ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တ ရပ်ကို ြပလုပ်သည်ြဖစ်
ေစ၊ သက်ေသခံချက်မေပးဘဲ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကိုမြပလုပ်ဘဲ ေနသည်ြဖစ်ေစ၊ အမ၏အေကာင်းြခင်းရာ
ှင့်ေသာ်၎င်း၊ ၎င်း၏အကျင့်စာရိတင
ှ ့်ေသာ်၎င်း၊ စပ်လျ်း၍၊ ၎င်းဘက်သက်ေသများကိုေခိုင်ေကာင်း၊
တရားခံအား ရှင်းလင်းေြပာြပရမည်။
(၄) စစ်တရားံးု သည်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၃)အတိုင်း လိုက်န ပီးေသာအခါ၊ တရားခံအား ကျမ်းသစာြပ ၍၊ သက်ေသခံချက်ေပးရန်
ရည်ရယ်သေလာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ် ကိုြပလုပ်ရန် ရည်ရယ်သေလာ၊ သိုတည်းမဟုတ်
၎င်းဘက်အတွက် သက်ေသတဦးဦးကိုေခရန် ရည်ရယ်သေလာဟုေမးြမန်းရမည့်ြပင်၊ သက်ေသေခလိုသည်ဟေ
ု ြဖကားပါက၊
ထိုသက်ေသမှာ၊ အမ အေကာင်း ြခင်းရာှင့်စပ်လျ်းသည့် သက်ေသေလာ၊ သိုတည်းမဟုတ် အကျင့်စာရိတင
ှ ့်သာစပ်လျ်း သ
ည့်သက်ေသေလာဟုလည်း ေမးြမန်းရမည်။
(၅) တရားခံသည်၊ ကျမ်းသစာြပ၍၊ သက်ေသခံချက်ေပးိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ကျမ်းသစာမြပဘဲ၊ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တရပ်ကို
ြပလုပ်ိုင်သည်။ ထိုေန က်တရားခံဘက်သက်ေသများရှိလင်၊ ထိုသက်ေသ များကို ေခ၍၊ ၎င်းတိုက သက်ေသခံချက်များကို
ေပးကရမည်။
တရားခံဘက်ကုေ
ိ ချပမည့်သက်ေသများ။

၁၁၈။ ။ စစ်တရားံးု သည်၊ တရားမတေရးအတွက် လိုအပ်သည်ဟု မိမထ

ိ င်ြမင်လင်၊ တရားခံဘက်ကို ေချပမည့်သက်ေသများကိုေခ
ိုင်သည်။
ဆံုးြဖတ်ချက်။

၁၁၉။ ။ စစ်တရားံးု သည်၊ တရားလိုှင့်တရားခံ ှစ်ဘက်လံးု အတွက် သက်ေသခံချက်အားလံုးကို ကားန ပီးသည့်ေန က်၊ စွဲချက်များ

ှင့် စပ်လျ်း၍၊ တရားခံ၌၊ အြပစ်ရှိသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၌၊ အြပစ်မရှိသည် ဟူေသာ မိမ၏

ိ ထင်ြမင်ယူဆချက်ကုိ ေပးရ
မည်။
ဆံုးြဖတ်ချက်ေရးပံေ
ု ရးနည်းှင့်ဆံုးြဖတ်ချက်ေရးသားချမှတ်ြခင်း။

၁၂၀။ ။ (၁) တရားခံအား စွဲချက်တင်၍ စစ်ေမးေသာ စွဲချက်တိုင်းအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို ေရးသားချ မှတ်ရမည်။ ထိုြပင် ဤ

နည်းဥပေဒများတွင် ေဖြပထားသည့်အတိုင်းမှတပါး၊ “အြပစ်ရိသ

ှ ည်”၊ သိုတည်း မဟုတ် “အြပစ်မရှိ” ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်တခု
တည်းကို ေရးသားချမှတ်ရမည်။
(၂) စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊ စွဲဆိုထားသည့် ြပစ်မကိုေသာ်၎င်း၊ စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်အတိုင်း၊ အက် ဥပေဒအရ တရားသြဖင့်
တရားခံ၌ အြပစ်ရှိသည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်ေသာ ြပစ်မတခုခုကိုေသာ်၎င်း၊ တရားခံ က ကျးလွန်ေကာင်း၊ သက်ေသခံချက်ရှိေသာ
အေကာင်းြခင်းရာများအရ မထင်ရာှ းဟု၊ စစ်တရားံးု က ထင်ြမင်ယူဆေသာအခါ၊ စစ်တရားံုးသည်၊ ထိုစွဲချက်အတွက်
တရားခံအား တရားေသလတ်ရမည်။
(၃) စွဲချက်တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊ သက်ေသခံချက်အရ ထင်ရာှ းေကာင်း၊ စစ်တရားံုးက ေတွရှိရေသာ အေကာင်းြခင်းရာများသည်၊
စွဲချက်ပါြပစ်မက
 ျးလွန်ပံေ
ု ဖြပချက်တင
ွ ် စွပ်စွဲထားသည့် အေကာင်းြခင်း ရာများှင့် အေရးပါအရာေရာက်ေလာက်ေအာင်
ကွဲြပားြခားန းေစကာမူ၊ ယင်းသို ေတွရှိရေသာ အေကာင်းြခင်းရာများသည်၊ စွဲချက်တွင် ေဖြပထားေသာ ြပစ်မကို တရားခံ

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 42/69
1/28/2020

ကျးလွန်ေကာင်း ထင်ရှား ေစသည့် လံုေလာက်ေသာ အေကာင်းြခင်းရာများြဖစ်သည့်ြပင်၊ ထိုကွဲြပားြခားန းြခင်းသည်လည်း၊

တရားခံအား၊ မိမ၏
ိ ခုခံေချပေရးတွင်၊ အကျိးယုတ်ေစေလာက်ေအာင် အေရးမပါအရာမေရာက်ဟု၊ စစ် တရားံုးက ထင်ြမင်
ယူဆေသာအခါ၊ စစ်တရားံုးသည်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို ေရး သားချမှတ်မည့်အစား၊ အထူးဆံုးြဖတ်ချက်ကို
ေရးသားချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(၄) ထိုအထူးဆံုးြဖတ်ချက်ြဖင့်၊ ၎င်းတွင် သီးြခားေဖြပထားသည့် ခွင်းချက်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြပာင်းလဲချက်များ ဆိုင်ရာ
ေရးမှတ်ချက်များှင့်မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ စွဲချက်တခုအတွက် တရားခံ၌ အြပစ် ရှိသည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ုင
ိ ်သည်။
(၅) စွဲချက်တခုအတွက် ြပစ်မထင်ရှားစီရင်ြခင်းသည်၊ အြခားနည်းစွဲချက်အတွက်ြဖစ်ေစ၊ အြခားနည်း စွဲချက်များအတွက်ြဖစ်ေစ၊
အြပစ်ရိသ
ှ ည်ဟဆ
ု ိုရာေရာက်ေစကာမူ၊ အြခားနည်းစွဲဆိုထားသည့် စွဲချက် ှစ် ခု၊ သိုတည်းမဟုတ် ှစ်ခထ
ု က်ပုသ
ိ ည့် စွဲချက်များ
အနက်၊ စွဲချက်တခုအတွက်ထက်ပု၍
ိ တရားခံ၌၊ အြပစ် ရှိသည်ဟု စစ်တရားံးု က မဆံုးြဖတ်ရ။
တရားေသလတ်သည့်အခါ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၁၂၁။ ။ စွဲချက်လာပါ စွဲချက်အသီးသီးအေပ၌ ဆံုးြဖတ်ချက်သည် “အြပစ်မရှိ” ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက် ြဖစ်လင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊

အမတဲွကို ရက်စဲွတပ်၍ လက်မှတ်ေရးထိုးပီးေန က်၊ ထိုစွဲချက်များှင့် စပ်လျ်း၍ တရားခံအား တရားေသလတ်ရမည်။

ြပစ်မထ
 င်ရှားစီရင်သည့် အခါ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၁၂၂။ ။ (၁) စွဲချက်တခုခုအတွက် ဆံးု ြဖတ်ချက်သည်၊ “အြပစ်ရိသ

ှ ည်”ဟူေသာဆံုးြဖတ်ချက်ြဖစ်လင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ မိမသ
ိ ိရိသ
ှ မ၊
တရားခံ၏ အကျင့်စာရိတ၊ အသက်၊ စစ်မထ
 မ်းသက်၊ အဆင့်၊ ထိုြပင် အသိအမှတ်ြပသည့် သူရသတိရိစ
ှ ွာ ေဆာင်ရက်မများ၊
သိုတည်းမဟုတ် ထူးခန်ေသာ ေဆာင်ရက်မတခု ခု၊ စစ်တရားံးု တံုးကြဖစ်ေစ၊ ရာဇဝတ်တရားံုးတံုးကြဖစ်ေစ၊ ယခင်ကတရားခံ
အား ြပစ်မထ
 င်ရှား စီရင်ြခင်းများ၊ ပုဒ်မ ၈၂အရ အာဏာသံးု စွဲေသာ အရာရှိတဦးကတရားခံအား ယခင်က ချမှတ်သည့် ြပစ်ဒဏ်များ၊
တရားခံဘမ်းဆီးထားြခင်းခံေနရသည့်အချိန်ကာလ၊ သိုတည်းမဟုတ် ယခင်ြပစ်ဒဏ်ချ မှတ်ချက်တခုခုအတွက်တရားခံ အချပ်ှင့်
ေနရသည့် အချိန်ကာလ၊ ထိုြပင် တရားခံ၏ လက်ရိြှ ဖစ် ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံက ရသင့်ရထိုက်ေသာ စစ်ဘက်ဘွဲတံဆပ
ိ ်
တခုခု၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဘက်ဆု တခုခုှင့်စပ်လျ်း၍ ေရးမှတ်ုင
ိ ်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသခံချက်ကုိ ရယူပီး ေရးမှတ်
ိုင်သည်။
(၂) စစ်တရားံးု သည်၊ ဤနည်းဥပေဒတွင် ေဖြပထားေသာ အေကာင်းအရာများကို၊ မိမသ
ိ ိရိသ
ှ မေရး မှတ်ြခင်းမြပလင်၊ ထို
အေကာင်းအရာများှင့်စပ်လျ်းသည့် သက်ေသခံချက်ကု၊ိ စစ်တရားံးု ချပ်င
ှ ့် တိုင်းစစ်တရားံုး၌၊ အလားတူ သက်ေသခံချက်
ေရးမှတ်ေရးအတွက်၊ နည်းဥပေဒ ၆၃ တွင် ြပာန်းထား သည့်နည်းလမ်းအတိုင်း၊ ေရးမှတ်ုင
ိ ်သည်။
ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်။

၁၂၃။ ။ စစ်တရားံးု သည်၊ တရားခံအား အြပစ်ရိသ

ှ ည်ဟု ဆံးု ြဖတ်ေသာ ြပစ်မအ
 ားလံးု ှင့်စပ်လျ်း၍၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်တခုတည်းကို
သာ ချမှတ်ရမည်။
အမတဲွကိုလက်မတ
ှ ်ထုးိ ြခင်း။

၁၂၄။ ။ စစ်တရားံးု သည်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ရက်စဲွတပ်ပီးေန က် လက်မှတ်ထိုးရမည်။ ထိုလက် မှတ်သည်၊ အမတဲွ တခုလံုး

မှန်ကန်ေကာင်းထင်ရာှ းေစသည့် သက်ေသခံြဖစ်ရမည်။

သီးြခားစွဲချက်လာများပါ စွဲချက်များ။

၁၂၅။ ။ စစ်တရားံးု ြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌၊ စွဲချက်များသည်၊ သီးြခားစွဲချက်လာများတွင် ပါရှိလင်၊ သီးြခားစွဲချက်လာများတွင် ပါရှိေသာ

စွဲချက်များကို စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ စစ်တရားံးု ချပ်င

ှ ့် တိုင်းစစ်တ ရားံုးအတွက် ချမှတ်ထားေသာ ကျင့်ထံုးကို၊ သက်ဆုင
ိ ်သမ
လိုက်န ရမည်။
စစ်တရားံးု မှလူများဖယ်ရာှ းေစြခင်း။

၁၂၆။ ။ (၁) စစ်တရားံးု သည်၊ သက်ေသခံချက်ကို ဆင်ြခင်သံုးသပ်ရန်ေသာ်၎င်း၊ စစ်ေဆးစီရင်ရာသို တက်ေရာက်ေသာ အရာရှိများှင့်

ညိိင်းတိုင်ပင်ရန်ေသာ်၎င်း၊ ရှိေနပိုင်ခွင့်မရှိသည့်အြခားသူအားလံးု ကို၊ မိမ

ိ ံုးထိုင်ေသာေနရာမှ ဖယ်ရာှ းေစိုင်သည်။
(၂) အထက်၌ ေဖြပထားသည့်အတိုင်းမှတပါး၊ ေနရာတခုခုကိုကည့်ြခင်းအပါအဝင်၊ အြခားမခင်း ကိစေဆာင်ရက်ြခင်းအားလံုးကို၊
လူသိရင
ှ ်ကား တရားခွင်တွင်၊ ထိုြပင် တရားခံ၏ မျက်ေမှာက်တင
ွ ် ြပလုပ် ရမည်။
ံုးေရဆိုင်းြခင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 43/69
1/28/2020

၁၂၇။ ။ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးသည်၊ အခါအားေလျာ်စွာ ေရဆိုင်းိုင်သည့်ြပင် တေနရာမှတေနရာသို ေရေြပာင်း၍လည်း ံးု ထိုင်
ိုင်သည်။ ထိုြပင် စစ်တရားံုးသည်၊ လိုအပ်သည့်အခါ၊ မည်သည့်ေနရာကိုမ ဆို၊ ကည့်ိုင်သည်။
တရားခံ၏မိတ်ေဆွ။

၁၂၈။ ။ တပ်တင
ွ ်း စစ်တရားံုးတွင်၊ စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်အတွင်း၊ တရားခံသည်၊ မိမအ
ိ ားကူညရ
ီ န်၊ ဥပေဒ အ ကံေပးသူတဦးကို၊
သိုတည်းမဟုတ် အြခားသူတဦးကို ရရှိိုင်သည်။ ထိုသို တရားခံအား၊ ကူညေ
ီ နသူ တဦးသည်၊ လိုရင်းအချက်အားလံုးှင့်စပ်လျ်း၍
တရားခံအား အ ကံေပးိုင်သည့်ြပင်၊ သက်ေသများအားေမးရန် ေမးခွန်းများှင့်စပ်လျ်း၍လည်း အ ကံေပးိုင်သည်။ သိုေသာ်လည်း
သက်ေသများအား စစ်ေမးြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ ြပန်လှန်စစ်ေမးြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံးု အား ေလာက်ထားြခင်းကိုေသာ် ၎င်း၊ မ
ြပရ။
မှတ်တမ်းအကျ်းချပ်ကုိ အမတဲွတင
ွ ် တွဲထားရန်။

၁၂၉။ ။ တပ်တင
ွ ်း စစ်တရားံုးသည်၊ ပုဒ်မ ၁၂၃က လိုအပ်သည့်အတိုင်း တင်ြပြခင်းမြပက၊ သာမန် အားြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ခင
ွ ့်မရှိေသာ
ြပစ်မကို၊ ထိုသိုမတင်ြပဘဲ၊ စစ်ေဆးစီရင်ေသာအခါ၊ ရှင်းလင်းေဖြပ ချက်ပါရှိေသာ မှတ်တမ်းအကျ်းချပ်ကို အမတဲွတင
ွ ် ပူးတွဲရ
မည်။
ထုတ်ြပန်ေကျညာြခင်း။

၁၃၀။ ။ တပ်တင
ွ ်း စစ်တရားံုး၏ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ထုတ်ေဖေြပာဆိုပီးေန က်၊ ထုတ်ြပန်ေကျ ညာခွင့်ရလင်ရြခင်း (နည်းဥပေဒ
၁၃၁ တွင် ြပာန်းထားသည့်အတိုင်းမှတပါး) စစ်ဘက်ထံုးတမ်းှင့်အ ညီ ထုတ်ြပန်ေကျညာရမည်။ ထုတ်ြပန်ေကျညာပီးသည့်
ေန က်၊ ကန်ကာြခင်းမရှိဘဲ၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ် ချက်ကို ပီးေြမာက်ေအာင် ေဆာင်ရက်ရမည်။
အချိအေြခအေနတွင် ထုတ်ြပန်ေကျညာြခင်းကို ဆိုင်းငံထ
့ ားရန်။

၁၃၁။ ။ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ြပလုပ်သည့် အရာရှိ၏ စစ်မထ

 မ်းသက်သည်၊ ငါးှစ်ေအာက်ေလျာ့ေသာ အခါ၊ ပုဒ်မ ၁၆၅၊ ပုဒ်မခွဲ(၂)တွင်
ြပာန်းထားသည့်အတိုင်း၊ အထက်အာဏာပိုင်က သေဘာမတူမချင်း၊ စစ်တရားံးု ၏ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို (တန်းြပည့်စစ်မထမ်း
ချိန်မှတပါး)၊ ပီးေြမာက်ေအာင်မေဆာင် ရက်ရ။
အမတဲွကိုြပန်လည်သံးု သပ်ြခင်း။

၁၃၂။ ။ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုး၏ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ထုတ်ြပန်ေကျညာပီးသည်င
ှ ့်တပိင်နက် (သက်ဆိုင်ရာဒုတယ
ိ ၊
သိုတည်းမဟုတ် လက်ေထာက်စစ်ဥပေဒချပ်ထံမှတဆင့်)၊ ပုဒ်မ ၁၆၆ ှင့်အညီ၊ အမတဲွများကို အေရးယူရန်၊ အခွင့်အာဏာရေသာ
အရာရှိထံသုိ၊ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုး၏အမတဲွကို ေပး ပိုရမည်။ ထိုအခွင့်အာဏာရအရာရှိက၊ အမတဲွကို ြပန်လည်သံးု သပ်ပီးသည့်
ေန က်၊ နည်းဥပေဒ ၁၄၅၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)ှင့်အညီ ထိန်းသိမ်းထားေရးအတွက်၊ တရားခံ၏ တပ်အဖွဲသိုြပန်ပုိရမည်။

အပိုင်း (၄)။ ။ ေယဘုယျြပာန်းချက်များ။

သက်ေသများှင့် သက်ေသခံချက်။
တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ၏ သက်ေသအားလံးု ကိုေခြခင်း။

၁၃၃။ ။ သက်ေသခံအကျ်းချပ်တွင်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံေကာက်တ

ု ်ချက်တင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံချက်ပါရှိေသာ၊ တရားလိုဘက်
သက်ေသအားလံုးကိုြဖစ်ေစ၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိ က၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးကေခရန် ကံရယ်
ေကာင်း၊ တရားခံအား အေကာင်းကား ပီးြဖစ်ေသာ တရားလိုဘက်သက်ေသအားလံုးကိုြဖစ်ေစ၊ ေခရန်၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်
အရာရှိ၌၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ေသာအမြဖစ်လင်၊ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုး၌၊ တာဝန်မရှိ။
သိုေသာ်လည်း တရားခံက ြပန်လှန်စစ်ေမးိုင်ရန်၊ ထိုသက်ေသများအနက်၊ တရားခံအလိုရိေ
ှ သာ သက်ေသများကို၊ တရားလိုဘက်
အမလိုက်အရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးက၊ သာမန်အားြဖင့်၊ ေခသင့်သည့်ြပင်၊ ဤကိစအလိုငှါ၊ ြဖစ်ုင
ိ ်သမ၊
ထိုသက်ေသအားလံုးကို ံုးသိုလာေရာက်ေစရမည်။
သက်ေသခံအကျ်းချပ်တွင်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံေကာက်ုတ်ချက်တင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံချက်မပါရှိသည့်သက်ေသကိုေခြခင်း။

၁၃၄။ ။ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ တပ်တွင်းစစ်တရားံုးြဖင့် စစ်ေဆးေသာအမြဖစ် လင်၊ တပ်တင

ွ ်းစစ်တရားံုးက
ေသာ်၎င်း၊ တရားခံအားေပးထားေသာ သက်ေသခံအကျ်းချပ်တင
ွ ်ြဖစ် ေစ၊ သက်ေသခံေကာက်တ
ု ်ချက်တင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံ
ချက်မပါရှိသည့် သက်ေသတဦးကိုေခရန် ကံ ရယ်လင်၊ ထိုသက်ေသကို မေခမီ၊ သင့်ေလျာ်သည့် အချိန်အတွင်း၊ ထိုသိုေခရန်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 44/69
1/28/2020

ကံရယ်ေကာင်းကို၊ တရားခံအားအေကာင်းကားလျက်၊ ထိုသက်ေသကထွက်ဆုရ

ိ န် ရည်စးူ ထားသည့်၊ သက်ေသခံ ေကာက် ုတ်
ချက်တေစာင်ကို၊ တရားခံအားေပးရမည်။ ထိုသိုအေကာင်းမကားဘဲေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံေကာက် ုတ်ချက်ကိုမေပးဘဲေသာ်၎င်း၊
ထိုသက်ေသကိုေခလင်၊ ထိုသက်ေသ၏ သက်ေသခံချက်ကုိ ယူပီးသည့် ေန က်၊ ံုးေရဆိုင်းရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသက်ေသ
အား ြပန်လှန်စစ်ေမးြခင်းကို ရက်ေရခွင့်ြပရန်၊ တရားခံကေတာင်းဆိုပါက၊ ေတာင်းဆိုသည့်အတိုင်းံးု ေရဆိုင်းရမည်၊
သိုတည်းမဟုတ် ြပန်လှန်စစ်ေမး ြခင်းကို ရက်ေရရမည်။ ထိုသိုံးု ေရဆိုင်းြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ ြပန်လှန်စစ်ေမးြခင်းကိုရက်ေရခွင့်ကို
ေသာ် ၎င်း၊ ေတာင်းဆိုရန် တရားခံ၌ အခွင့်အေရးရှိေကာင်းကိုလည်း၊ တရားခံအားစစ်တရားံုးကေြပာကားရ မည်။
တရားခံဘက်သက်ေသစာရင်း။

၁၃၅။ ။ တရားခံသည်၊ မိမက

ိ ေခရန် ကံရယ်ထားသည့် သက်ေသများ၏ စာရင်းကို၊ တရားလိုဘက်အ မလိုက်အရာရှိအား၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု အားေပးရန်မလို။ သိုေသာ်လည်း သက်ေသခံအကျ်း ချပ်တွင်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံေကာက်တ
ု ်ချက်
တွင်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံချက်မပါရှိသည့်ြပင်၊ ံးု သို လာေရာက်ရန်လည်း၊ နည်းဥပေဒ ၃၃၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၁)အရ ြပာန်းထားသည့်
အတိုင်း အေရးယူရန်၊ တရားခံက မေတာင်းဆိုခဲ့ေသာ သက်ေသတဦးဦးံးု သိုလာေရာက်ေစရန်မာှ ၊ တရားခံ၏တာဝန်သာလင် ြဖစ်ရ
မည်။
သက်ေသများလာရန် စီစ်ေပးြခင်း။

၁၃၆။ ။ (၁) စစ်တရားံးု ချပ်ြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ တိုင်းစစ်တရားံုးြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ စစ်ေဆးစီရင်သည့် အမမျိး တွင်၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်

အရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံက ေခေစလိုသည့်ြပင်၊ ဆင့်ေခ၍ ရိုင်သည့် သက်ေသများလာေရာက်ေစရန်၊ တရားခံ၏

တပ်မှ းက ြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့် အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ စစ်တရားံုး ံုးထိုင်ရန် စုေဝးပီးသည့်အခါ၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်
ေသာ အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ သင့်ေလျာ်ေအာင် စီစ်ေပးရမည်။ သိုေသာ်လည်း သက်ေသများလာေရာက်ရြခင်းအ တွက် စရိတ်ကန
ု ်ကျ
လင်၊ သက်ေသတဦးကိုလာေရာက်ေစလိုသူအား၊ ထိုကုန်ကျစရိတ်ကုိ ကျခံေစိုင် သည်။
(၂) တပ်တွင်းစစ်တရားံုးြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ေသာအမမျိးတွင်၊ တရားခံက ေခေစလိုသည့်ြပင်၊ ဆင့်ေခ၍ရိုင်သည့် သက်ေသများ
လာေရာက်ေစရန်၊ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးက သင့်ေလျာ်ေအာင် စီစ်ေပးရမည်။ သိုေသာ်လည်း သက်ေသများလာေရာက်ရြခင်း
အတွက် စရိတ်ကန
ု ်ကျလင်၊ တရားခံအား၊ ထိုကုန်ကျစရိတ်ကုိ ကျခံေစိုင်သည်။
မေခလင်မြဖစ်ေသာ သက်ေသမလာေရာက်သည့် အခါလိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၁၃၇။ ။ အထက်ပါနည်းဥပေဒတွင် ေဖြပထားသည့်အတိုင်း သက်ေသတဦးဦးလာေရာက်ရန် သင့် ေလျာ်ေအာင်စစ

ီ ်မေပးခဲ့လင်၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ံုးထိုင်ရန် မစုေဝးမီ၊ ဆင့်ေခ၍မရိုင်သည့် သက်ေသတဦးဦးသည်၊ တရားလိုဘက်အတွက်ေသာ်၎င်း၊
တရားခံဘက်အတွက်ေသာ်၎င်း၊ မေခလင် မြဖစ်ေသာ သက်ေသြဖစ်လင်၊ စစ်တရားံးု သည်-
(က) ထိုသက်ေသအား စစ်ေမးြခင်းအတွက် ေကာမရှင်ကို ထုတ်ရန် စီစ်ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) စစ်တရားံးု ချပ်ေသာ်၎င်း၊ တိုင်းစစ်တရားံုးေသာ်၎င်း၊ ြဖစ်လင်၊ ံုးေရဆိုင်းရမည့်ြပင်၊ စစ်တရား ံုးဖွဲစည်းသည့် အရာရှိထံ
အြဖစ်အပျက်အေကာင်းအရာကို အစီရင်ခံရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ဂ) တပ်တွင်း စစ်တရားံုးြဖစ်လင်၊ သက်ေသလာေရာက်ိုင်ေစြခင်းငှါ၊ ံုးေရဆိုင်းရမည်၊ သိုတည်းမ ဟုတ် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို
ြပလုပ်သည့်အရာရှိက၊ တရားမတမရိရ
ှ န် အေကာင်းဆံးု ဟု ယူဆသည့် အြခား အစီအစ်ကုြိ ပလုပ်ရမည်။
စစ်တရားံးု မှ သက်ေသများကိုထွက်ခွါေစြခင်း။

၁၃၈။ ။ စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်အတွင်း၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိမတ

ှ ပါး၊ စစ်ေမးြခင်းကိုခံမေနရ သည့်အချိန်တင
ွ ်၊ သက်ေသတဦး
အား၊ စစ်တရားံုး၏ အထူးခွင့်ြပချက်မရရှိဘဲ၊ စစ်တရားံုးတွင် ရှိေန ခွင့်မြပရ။ ထိုြပင် သက်ေသသည်၊ စစ်ေမးြခင်းကိုခံေနရစ်၊
ေမးခွန်းတခုကို ခွင့်ြပေရးှင့်စပ်လျ်း၍ ြဖစ်ေစ၊ သက်ေသ၏အေြဖများလံေ
ု လာက်ြခင်းှင့်စပ်လျ်း၍ ြဖစ်ေစ၊ ထိုသက်ေသ၏
သက်ေသခံချက် ှင့်စပ်လျ်း၍ အြခားအေကာင်းေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ ေဆွးေွးရန် ကိစတရပ် ေပေပါက်လင်၊ စစ်တရားံုးမှ ထွက်သာွ း
ရန်၊ ထိုသက်ေသအား န်ကားိုင်သည်။
သက်ေသများအား ြပေစရမည့် ကျမ်းသစာ၊သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာ။

၁၃၉။ ။ ကျမ်းသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ကတိသစာကိုေသာ်၎င်း၊ အက်ဥပေဒအရ ြပေစရန်လုပ

ိ ါက၊ ေအာက်ပါ သစာြပချက်ပံစ
ု ံတခုခုအရ၊
သိုတည်းမဟုတ် ထိုသက်ေသကိုးကွယ်သည့်ဘာသာှင့်အညီြဖစ်ေစ၊ ထို သက်ေသ၏ စိတ်တင
ွ ် စွဲမဲေစသည့် အြခားနည်းလမ်းှင့်
အညီြဖစ်ေစ၊ ထပ်တသ
ူ စာြပြခင်း သေဘာသက် ေရာက်ေစသည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု က အမှန်စံုစမ်းေတွရှိသည့် အြခားသစာြပချက်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 45/69
1/28/2020

ပံစ
ု ံအရ၊ ကျမ်းသစာကို ေသာ်၎င်း၊ ကတိသစာကိုေသာ်၎င်း၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ်
စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်တဦးက၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ကအာဏာအပ်ှင်းထားသူတဦးဦးက၊ သက်ေသတိုင်းအား၊ သက်ေသ
မခံမီ၊ ြပေစရမည်။
ကျမ်းသစာြပချက်ပံစ
ု ံ။
“က်ပ
ု ်-------------------------------------------------------သည်၊ အမှန်အကန် အစစ်ခံပါမည်၊ အလံုး စံု အမှန်အကန်အစစ်ခံပါမည်၊ မမှန်
မကန်မပါရှိပါဟု ကျမ်းသစာြပပါသည်။”
ကတိသစာြပချက်ပံုစံ။

“က်ပ
ု ်---------------------------------------သည်၊ အမှန်အကန် အစစ်ခံပါမည်၊ အလံုးစံု အမှန်အကန် အစစ်ခံပါမည်၊ မမှန်မကန်မပါရှိပါ
ဟု ေလးနက်တည်ကည်မန
ှ ်ကန်စွာ ေကျညာ၍၊ ကတိသစာြပပါ သည်။”
သက်ေသအားေမးြမန်းနည်း။

၁၄၀။ ။ (၁) စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကိုြပလုပ်ေသာ အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ တရားလိုဘက်မှ အမလိုက်အရာရှိ ကေသာ်၎င်း၊ တရားခံက၊

သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၏ကိုယ်စားေသာ်၎င်း၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိကေသာ်၎င်း၊ ေမးခွန်းတိုင်းကို သက်ေသအား တ်ြဖင့်ေမးြမန်းရ

မည်။ စစ်တရားံးု ကြဖစ်ေစ၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိကြဖစ် ေစ၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ တရားခံကြဖစ်ေစ၊ မကန်
ကွက်လင် သက်ေသသည်၊ ချက်ြခင်းေြဖကားရမည်။ ကန်ကက
ွ ်လင်၊ကန်ကက
ွ ်ချက်ကို မဆံုးြဖတ်၊ ရေသးမီ၊ သက်ေသသည်၊ မေြဖ
ကားရ၊ သက်ေသသည်၊ မိမ၏
ိ ေြဖကားချက်ကို၊ စစ်တရားံးု အား၊ တိုက်ိုက်ေလာက်ထားရမည်။
(၂) သက်ေသက၊ သက်ေသခံချက်အားလံုးေပးပီးသည့်ေန က်၊ စစ်တရားံးု မှ ထွက်မသွားမီ၊ ၎င်း၏ သက်ေသခံချက်ကု၊ိ ေရးမှတ်
ထားသည့်အတိုင်း၊ ၎င်းအားဘတ်ြပရမည်။ ထိုြပင် လိုအပ်လင် မှားယွင်း ချက်ကုိ မှန်ေအာင်ြပင်ရမည်။ သက်ေသက
ရှင်းလင်းချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပင်ဆင်ချက်ြပလုပ်လင်၊ ထို ရှင်းလင်းချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပင်ဆင်ချက်ှင့်စပ်လျ်း၍၊
တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိှင့် တရားခံ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေရှေန၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံဘက်အရာရှိသည်၊ သက်ေသ
အား စစ်ေမး ိုင်သည်။
(၃) သက်ေသခံချက်ကုိ သက်ေသအားဘတ်ြပေသာအခါ၊ သက်ေသခံချက်ပါ အစိတ်အပိုင်းတခုခု၏ မှန် ကန်ြခင်းကို သက်ေသက
ြငင်းဆိုလင်၊ စစ်တရားံးု သည်၊ သက်ေသခံချက်ကို ြပင်မည့်အစား၊ သက်ေသ ၏ကန်ကက
ွ ်ချက်ကို ေရးမှတ်ရမည်။
(၄) ြမန်မာဘာသာြဖင့် ေသာ်၎င်း၊ အဂလိပ်ဘာသာြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသမခံသည့်ြပင်၊ ထိုဘာသာှစ် ခုအနက်၊ မည်သည့်ဘာသာ
ကိုမ၊ သက်ေသကန းမလည်လင်၊ သက်ေသခံေသာအခါ၊ ထွက်ဆုသ
ိ ည့်ဘာ သာြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသန းလည်သည့်
ဘာသာတခုခုြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ သက်ေသအား၊ စစ်တရားံးု မှ ထွက်မသွားမီ၊ ေရးမှတ်ထားသည့်အတိုင်း သက်ေသခံချက်ကို၊ ြပန်ဆုိ
ေြပာြပရမည်။
(၅) သက်ေသခံချက်ကို လက်ေရးတိုစာေရးက ေရးမှတ်ယူသည့်ကိစတင
ွ ်၊ စစ်တရားံုးှင့်စစ်ဥပေဒ အရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒ
အရာရှိ၏ ထင်ြမင်ယူဆချက်အရ၊ သက်ေသခံချက်ကို ဘတ်ြပရန်မလိုအပ် လင်၊ (ထိုထင်ြမင်ယဆ
ူ ချက်ကုိ အမတဲွတင
ွ ် ေရးမှတ်
ရမည်) နည်းဥပေဒခွဲ (၂)၊ သိုတည်းမဟုတ် နည်းဥပေဒခွဲ (၄)ှင့်အညီ၊ ထိုသက်ေသခံချက်ကု၊ိ သက်ေသအားဘတ်ြပရန် မ
လိုအပ်ေစရ။ သိုေသာ်လည်း သက်ေသ တဦးဦးက အလိုရိလ
ှ င်၊ ၎င်း၏သက်ေသခံချက်ကို၊ ၎င်းအားဘတ်ြပရမည်။
စစ်တရားံးု က၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဥပေဒအရာရှိက သက်ေသများအား ေမးရန်ေမးခွန်းများ။

၁၄၁။ ။ (၁) သက်ေသတဦးသည်၊ မိမ၏

ိ မူလသက်ေသခံချက်ကုိ ထွက်ဆုေ
ိ နစ်တင
ွ ်၊ စစ်တရားံုးမှ ထွက်မသွားမီ၊ ဥကအြဖစ်
ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထို စစ်ဥပေဒအရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ေဆးစီရင်
ြခင်းကို ြပလုပ်သည့် အရာရှိက၊ ထိုြပင် စစ်တရားံုး ၏ခွင့်ြပချက်ြဖင့်၊ စစ်တရားံုး၏ အဖွဲဝင်တဦးဦးက၊ ထိုသက်ေသအားေမးခွန်း
ေမးိုင်သည်။
(၂) ထိုသိုေမးေသာေမးခွန်းကို ေြဖကားပီးေသာအခါ၊ ထိုအေြဖှင့်စပ်လျ်း၍ေမးရန်၊ တရားလိုဘက်အ မလိုက်အရာရှိက၊
သိုတည်းမဟုတ် တရားခံက၊ သိုတည်းမဟုတ် ေရှေနက၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ ဘက်အရာရှိက ေတာင်းဆိုသည့်ြပင်၊
စစ်တရားံးု ကလည်း သင့်ေလျာ်သည် ဟုယဆ
ူ ေသာ ေမးခွန်းတခုခု ကို၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိသည်၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဥပေဒ အရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒ အရာရှိသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကို ြပလုပ်ေသာ
အရာရှိသည်၊ သက်ေသအားေမးရမည်။
သက်ေသများကို ြပန်ေခြခင်းှင့် ေခ◌ျပမည့်သက်ေသများကိုေခြခင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 46/69
1/28/2020

၁၄၂။ ။ (၁) တရားခံက၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၏ကိုယ်စား၊ နိဂံုးချပ်ေလာက်ထားချက်ကုိ မတင် သွင်းမီ၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို

(သိုတည်းမဟုတ် တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်သည့်အမ မျိးတွင်၊ တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုး၏ ဆံုးြဖတ်ချက်မချမှတ်မီ၊ မည်
သည့်အချိန်အခါ၌မဆို)၊ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိ၏၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၏ ေတာင်းဆိုချက်အရ၊ ဥကအြဖစ်
ေဆာင်ရက်ေသာအ ရာရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ေဆးစီရင် ြခင်းကို
ြပလုပ်သည့် အရာရှိမတ
ှ ဆင့်၊ ေမးခွန်းတခုခုကို ေမးရန်အလိုငှါ၊ စစ်တရားံးု ၏ခွင့်ြပချက်ြဖင့်၊ သက်ေသတဦးအား၊ ြပန်ေခ
ိုင်သည်။
(၂) စစ်တရားံးု က၊ တရားမတမအတွက် လိုအပ်သည်ဟုယဆ
ူ လင်၊ တရားခံက၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၏ကိုယ်စား၊ နိဂံုးချပ်
ေလာက်ထားချက်မတင်သင
ွ ်းမီ၊ တရားခံဘက်သက်ေသတဦးထွက်ဆုိ သည့် အေရးပါေသာ ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တခုခုကို ြပန်လည်
ေချပရန် အလိုငှါ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိ ကိတင်မသိရိ
ှ ိုင်သည့် အေကာင်းအရာသစ်တခုခုှင့်
စပ်လျ်း၍ သက်ေသခံရန် အလိုငှါ၊ စစ်တရားံးု သည်၊ တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိအား၊ သက်ေသတဦးကို၊ ေခရန်
ေသာ်၎င်း၊ ြပန်ေခရန်ေသာ်၎င်း၊ ခွင့်ြပိုင်သည်။
(၃) တရားခံက၊ အကျင့်စာရိတင
ှ ့်စပ်လျ်း၍၊ သက်ေသြပေသာအမမျိးတွင်၊ တရားလိုဘက်အမ လိုက်အရာရှိသည်၊ တရားခံက၊
သိုတည်းမဟုတ် တရားခံ၏ကိုယ်စား၊ နိဂံုးချပ်ေလာက်ထားချက်ကုိ မတင်သင
ွ ်းမီ၊ တရားခံအေပတွင်၊ ယခင်ြပစ်မထင်ရှားစီရင်
ြခင်းများကိုေသာ်၎င်း၊ စစ်ဘက်ြပစ်မက
 ျး လွန်သမ
ူ ျား၏ မှတ်တမ်းစာအုပ်ရှိ ေရးသွင်းချက်များကိုေသာ်၎င်း၊ သက်ေသထင်ရှားြပ
ရန်အလိုငှါ၊ သက် ေသများကို ေခိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပန်ေခိုင်သည်။
(၄) စစ်တရားံးု သည်၊ တရားမတမအတွက် လိုအပ်သည်ဟုယဆ
ူ လင်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်မချမှတ်မီ၊ မည် သည့် အချိန်အခါ၌မဆို၊
သက်ေသတဦးဦးကိုေခိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပန်ေခိုင်သည်။
ေလာက်ထားချက်များ။
ေလာက်ထားချက်များ။

၁၄၃။ ။ တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိှင့် တရားခံကတင်သွင်းေသာ ေလာက်ထားချက်အားလံုးအ ြပင်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ ေပါင်းံုး

ေဖြပချက်ကုပ
ိ ါ၊ တ်ြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ စာြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ တင်သင
ွ ်းိုင် သည်။ စာြဖင့်ေရးသားတင်သင
ွ ်းလင်၊ လူသိရင
ှ ်ကား တရားခွင်
တွင် ဘတ်ြပရမည်။
ူးသွပ်ြခင်း။
ူးသွပ်သည်ဟဆ
ု ံုးြဖတ်ြခင်း။

၁၄၄။ ။တရားခံသည်၊ စိတ်ေပါ ့သွပ်သြူ ဖစ်ေသာေကာင့် ခုခံေချပိုင်စွမ်းမရှိဟ၊ု သိုတည်းမဟုတ် ထို တရား ခံကျးလွန်သည်ဟု စွပ်စွဲ

ေသာြပလုပ်မက
 ိုထိုတရားခံကျးလွန်ေသာ်လည်း၊ စိတ်ေပါ ့သွပ် ေနသည့်အေကာင်းေကာင့်၊ မိမ၏
ိ ြပလုပ်မသ
 ည်၊ မည်သိုသေဘာရှိ
သည်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ မေတာ်မမှန် သည်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ တရားဥပေဒှင့်ဆန်ကျင်သည်ကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ မသိိုင်ဟု၊ စစ်တရားံးု က ေတွရှိ
ေသာ အခါ၊ ဥက အြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်တင
ွ ်းစစ်တရားံုးြဖင့် စစ်ေဆး သည့်အမတင
ွ ်၊ စစ်ေဆး
စီရင်ြခင်းကို ြပလုပ်သည့်အရာရှိက၊ ဆံုးြဖတ်ချက်ကို ရက်စဲွတပ်၍၊ လက်မတ
ှ ် ထိုးရမည့်ြပင်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထို
စစ်ဥပေဒအရာရှိက အမတဲွတင
ွ ် လက်မတ
ှ ် ထိုးပီးေသာအခါ၊ အတည်ြပအရာ ရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၁၆၆အရ၊ စစ်တရားံးု ၏
ဆံုးြဖတ်ချက်ကို အေရးယူရန်၊ အာဏာအပ်င
ှ ်း ထားသည့် အာဏာပိုင်၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာသို၊ အမတဲွကို ချက်ြခင်း ေပးပိုရမည်။
အမတဲွကိုထိန်းသိမ်းြခင်း။
အမတဲွကို ထိန်းသိမ်းြခင်း။

၁၄၅။ ။ (၁) စစ်တရားံးု (တပ်တင

ွ ်းစစ်တရားံုးမှတပါး)၏ အမတဲွကို ထုတ်ြပန်ေကျညာပီးေန က်၊ စစ်ဥပေဒချပ်ံးု သို ပိုရမည်။
အမတဲွသည်၊ စစ်တရားံးု ချပ်ြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ေသာအမတဲွြဖစ်ပါက၊ ထို အမတဲွကို၊ အနည်းဆံးု ခုနစ်ှစ်၊ ထိုြပင် အြခား
စစ်တရားံးု တခုခုြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ေသာ အမတဲွြဖစ်ပါ က၊ ထိုအမတဲွကို အနည်းဆံးု သံးု ှစ်၊ စစ်ဥပေဒချပ်ံးု တွင် ထိန်းသိမ်းထားရ
မည်။
(၂) တပ်တွင်း စစ်တရားံုး၏ အမတဲွကို၊ တရားခံပါဝင်ေသာ တပ်အဖွဲ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဌာန၏မှတ် တမ်းများှင့်အတူ၊ အနည်းဆံးု
သံုးှစ်ထိန်းသိမ်းထားရမည်။
စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းခံရသူက၊ အမတဲွ၏ မိတများကိုရယူခွင့်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 47/69
1/28/2020

၁၄၆။ ။ စစ်တရားံးု ြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်း ခံရသူတုင

ိ ်းမှာ၊ ဆံးု ြဖတ်ချက်ှင့် ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို အတည်ြပရန် လိုေသာအမမျိးတွင်၊
ထိုသိုအတည်ြပပီးေန က်၊ ထိုြပင် အမတဲွကို မဖျက်ဆးီ မီ အမတဲွကို ထိန်းသိမ်းေသာအရာရှိထံမေ
ှ သာ်၎င်း၊ ထိန်းသိမ်းသူထံမှ
ေသာ်၎င်း၊ ြပန်လည်ြပင်ဆင်သည့်အမတဲွရိခ
ှ ဲ့ လင်၊ ထိုအမတဲွ၏မိတတခုပါ အပါအဝင်၊ အမတဲွ၏ မိတတခုကို ေတာင်းဆိုပါက၊ ရ
ထိုက်ခင
ွ ့်ရိရ
ှ မည်။
အမတဲွေပျာက်ဆံးု ြခင်း။

၁၄၇။ ။ (၁) အတည်ြပရန်လုေ

ိ သာ၊ စစ်တရားံးု ၏ မူလအမတဲွေသာ်၎င်း၊ ထိုမလ
ူ ၊ အမတဲွ၏ အစိတ်အ ပိုင်းတခုခုေသာ်၎င်း၊ အတည်မ
ြပရေသးမီ၊ ေပျာက်ဆံုးခဲ့ေသာ်၊ ထိုစစ်တရားံးု ၏ ဥကအြဖစ်ေဆာင် ရက်ေသာ အရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုစစ်တရားံးု ၌
ေဆာင်ရက်သည့် စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထို စစ်ဥပေဒအရာရှိက တာဝန်ခံလက်မှတ်ထိုးေသာ၊ ထိုမလ
ူ အမတဲွ၏ မိတရှိခဲ့လင်၊
ထိုတာဝန်ခံမိတကို မူလအမတဲွအစား လက်ခံုင
ိ ်သည်။
(၂) ထိုသိုေသာ တာဝန်ခံမိတမရှိလင်၊ စွဲချက်၊ ဆံးု ြဖတ်ချက်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ှင့် စစ်တရားံးု ၏ ေဆာင်ရက်ချက်များအတွက်
လံုေလာက်ေသာ သက်ေသခံချက်ကို ရယူိုင်ပါက၊ ထိုသက်ေသခံချက်ကု၊ိ တရားခံ၏ သေဘာတူညခ
ီ ျက်အရ၊ ေပျာက်ဆံးု သွား
ေသာ မူလ အမတဲွအစားေသာ်၎င်း၊ ထိုမလ
ူ အမတဲွ၏ အစိတ်အပိုင်းအစားေသာ်၎င်း၊ လက်ခံိုင်သည်။
(၃) ဤနည်းဥပေဒတွင် ေဖြပထားေသာ အထက်ပါကိစမျိးတခုခုတင
ွ ်၊ ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ် ချက်ကို အတည်ြပိုင်သ
ည့်ြပင်၊ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်သည်၊ မူလအမတဲွေသာ်၎င်း၊ ထို အမတဲွ၏ အစိတ်အပိုင်းေသာ်၎င်း၊ မေပျာက်ဆံးု
ပါက၊ ခိုင်လံုဘိသကဲသ
့ ို၊ ခိုင်လံုရမည်။
(၄) တရားခံသည်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)တွင် ရည်န
 ်းေသာ သေဘာတူညခ
ီ ျက်ကို ေပးရန် ြငင်းဆိုလင်၊ ထို တရားခံအား၊ ြပန်၍
စစ်ေဆးစီရင်ုင
ိ ်သည့်ြပင် ေပျာက်ဆံုးေသာအမတဲွတင
ွ ်ပါရှိေသာ ယခင်စစ်တရားံးု ၏ ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်
ချက်သည်လည်း ပျက်ြပယ်ေစရမည်။
(၅) ဆံုးြဖတ်ချက်ှင့် ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို အတည်ြပပီးသည့် ကိစမျိးတွင်၊ သိုတည်းမဟုတ် အတည်ြပရန်မလိုသည့်ကိစမျိး
တွင်၊ စစ်တရားံုး၏ မူလအမတဲွေသာ်၎င်း၊ မူလအမတဲွအစိတ်အပိုင်း တခုခုေသာ်၎င်း၊ ေပျာက်ဆံုးလင်၊ စွဲချက်၊ ဆံးု ြဖတ်ချက်၊
ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ှင့် စစ်တရားံးု ၏ ေဆာင်ရက်ချက် များအြပင်၊ ဆံးု ြဖတ်ချက်ှင့် ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို အတည်ြပရန် လို
သည့်ကိစမျိး၌၊ ထိုသို အတည်ြပ ြခင်းအတွက်၊ လံေ
ု လာက်ေသာ သက်ေသခံချက်ရှိပါက၊ ထိုသက်ေသခံချက်သည်၊ ကိစ
အားလံးု အတွက်၊ ခိုင်လံုရမည့်ြပင်၊ လံေ
ု လာက်ေသာ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမှတ်တမ်းလည်းြဖစ်ရမည်။
ကျင့်ထံုးကို နည်းလမ်းတကျမလိုက်န ေသာ်လည်း၊ တရားမမတြခင်းမြဖစ်သည့်အခါ။
အချိကိစများတွင်၊ နည်းလမ်းမကျေသာ ကျင့်ထံုးခိုင်လံုြခင်း။

၁၄၈။ ။ စစ်တရားံးု တံုး၌၊ တဦးတေယာက်ေသာသူအား၊ စစ်ေဆးစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်ဆံုးြဖတ် ချက်ချမှတ်ုင

ိ ်သည့်အာဏာရှိသည်
ဟု၊ ထိုြပင် ထိုဆံုးြဖတ်ချက် ချမှတ်ုင
ိ ်ေကာင်း၊ တရားဝင်ေသာ သက်ေသခံချက်ေသာ်၎င်း၊ “အြပစ်ရှိသည်”ဟူေသာေြဖကားချက်
ေသာ်၎င်း၊ ရှိသည်ဟယ
ု ဆ
ူ ိုင်ေသာအ ခါ၊ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်ှင့် ထိုဆံုးြဖတ်ချက်အရ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် ချမှတ်ုင
ိ ်သည့် အာဏာရှိ
ေသာ စစ် တရားံးု က၊ ချမှတ်သည့်ြပစ်ဒဏ်တခုခုကို အတည်ြပိုင်သည်။ ထိုြပင် ထိုသို အတည်ြပသည့်အခါမျိး တွင်၎င်း၊ တပ်
တွင်း စစ်တရားံုး၏ အမြဖစ်၍၊ အတည်ြပရန် မလိုသည့် ကိစမျိးတွင်၎င်း၊ ဤနည်းဥပ ေဒများမှ ေသွဖယ်ြခင်းတခုခုရိေ
ှ စကာမူ၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမြပမီ၊ စွဲချက်များကို တပ် မှးှင့်စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိတုိက၊ အမှန်အားြဖင့်၊
သေဘာတူပီးြဖစ်ပါက၊ ထိုစွဲချက်လာတွင် တပ်မှ းကေသာ်၎င်း၊ စစ်တရားံးု ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိကေသာ်၎င်း၊ လက်မတ
ှ ်မထိုးခဲ့ေစ
ကာမူ၊ သိုတည်း မဟုတ်ကျင့်ထံုးဆိုင်ရာ ခတ်ယွင်းချက်တခုခုြဖစ်ေစ၊ အြခားခတ်ယင
ွ ်းချက်တခုခုြဖစ်ေစ၊ ကျင့်ထံုး ဆိုင်ရာကန်
ကွက်ချက်တခုခုြဖစ်ေစ၊ အြခားကန်ကက
ွ ်ချက်တခုခုြဖစ်ေစ၊ ရှိေစကာမူ၊ ြပစ်မ ကျးလွန်သူ အေပ၊ မေတာ်မတရား ြပလုပ်ရာမ
ေရာက်သမ၊ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်ှင့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်သည်၊ ခိုင်လံုေစ ရမည်။ ထိုြပင်ဆံုးြဖတ်ချက်တခုခုှင့် ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်တခု
ခုသည်၊ အြခားနည်းခိုင်လံုသည့်အခါ၊ စကားြပန်အား၊ သိုတည်းမဟုတ် လက်ေရးတိုစာေရးအား၊ ကျမ်းသစာ ကိုေသာ်၎င်း၊ ကတိ
သစာကို ေသာ်၎င်း၊ ြပေစရန် ပျက်ကွက်ံုမြဖင့်၊ ထိုဆံုးြဖတ်ချက်ှင့် ြပစ်ဒဏ်ချမှတ် ချက်သည်၊ မခိုင်လံုမရှိေစရ။ သိုေသာ်လည်း
ဤနည်းဥပေဒပါ မည်သည့်ြပာန်းချက်ကမ၊ ဤနည်းဥပေဒများအနက် နည်းဥပေဒ တခုခုကို၊ တမင်အေလးဂုမြပြခင်းအတွက်
ေသာ်၎င်း၊ ေပါ ့ေလျာ့မေ
 ကာင့်အေလး ဂုမြပမိြခင်း အတွက်ေသာ်၎င်း၊ တာဝန်ရှိြခင်းမှ၊ အရာရှိတဦးအား၊ ကင်းလွတ်ခင
ွ ့်မြပေစရ။
သက်ေသများှင့်အြခားသူများ၏ ြပစ်မများ။
သက်ေသများှင့်အြခားသူများ၏ြပစ်မမ
 ျား။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 48/69
1/28/2020

၁၄၉။ ။ ပုဒ်မ ၅၈ ှင့် ၅၉ တိုတင

ွ ် သီးြခားေဖြပထားသည့်ြပင်၊ စစ်တရားံုး၏ေရှေမှာက်တင
ွ ် ကျး လွန်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ်
စစ်တရားံးု က မခင်းကိစေဆာင်ရက်စ်၊ စစ်တရားံးု ၏ ေရှေမှာက်သိုတင် ြပေသာြပစ်မတခုခုကို၊ သိုတည်းမဟုတ် အက်ဥပေဒကို
လိုက်န ရသူတဦးကြပခဲ့လင်၊ ထိုသိုေသာြပစ်မ လည်းေြမာက်၍၊ စစ်တရားံးု ၏ ေရှေမှာက်တင
ွ ် ြပခဲသ
့ ည်လည်းြဖစ်ေသာ၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရား ံးု က မခင်းကိစေဆာင်ရက်စ်၊ စစ်တရားံးု ၏ေရှေမှာက်သို တင်ြပသည်လည်းြဖစ်ေသာ၊ ြပလုပ်မ တ
ခုခုကို၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးရန်အေကာင်းရှိသည်ဟ၊ု စစ်တရားံးု တခုခုက ထင်ြမင်ယဆ
ူ ေသာအခါ၊ ထိုစစ်တ ရားံးု သည်၊ ေအာက်ပါ
အတိုင်း ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ိုင်သည်။
(က) ြပစ်မက
 ျးလွန်ခဲပ
့ ံေ
ု ပသူသည်၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူြဖစ်လင်၊ ထိုသူ၏ အြပအမူကို၊ သက် ဆိုင်ရာ စစ်ဘက်
အာဏာပိုင်သရ
ိ ိရ
ှ န်၊ စစ်တရားံးု ကတင်ြပိုင်သည့်ြပင်၊ ပုဒ်မ ၈၂၊ ပုဒ်မ ၈၅၊ ပုဒ်မ၈၆၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ၈၇ အရ အာဏာ
သံုးစွဲေသာ အရာရှိတဦးက၊ ထိုသူအား ြပစ်ဒဏ်ေပးရန်ေသာ် ၎င်း၊ စစ်တရားံးု ြဖင့်၊ ထိုသူအား စစ်ေဆးစီရင်ရန်ေသာ်၎င်း၊
ရည်ရယ်လျက်၊ ထိုသူအား၊ စစ်ဘက်အ ချပ်တင
ွ ် ချပ်ထားရန်ကုလ
ိ ည်း၊ အမိန်ေပးိုင်သည်။
(ခ) အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရသူတဦးက ြပခဲ့ေသာ်၊ ပုဒ်မ ၅၈၊ အပိုဒ် (က)၊ အပိုဒ်(ခ)၊ အပိုဒ်(ဂ)၊ သိုတည်း မဟုတ် အပိုဒ်(ဃ)အရ
ြပစ်မေြမာက်ေသာ ြပလုပ်မမ
 ျားြဖစ်သည့် ကိစမျိးတွင်၊ ြပ လုပ်မြ ပခဲပ
့ ံု ေပသူသည်၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူမဟုတ်လင်၊
သက်ေသအားလာေရာက်ရန် ဆင့်ေခေသာအရာ ရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိ၊
သိုတည်းမဟုတ် စစ်တရားံးု ထိုင်ေသာ အရာရှိ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာက၊ အနီးဆံုးရှိ စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာရ ပဌမတန်းရာဇဝတ်တရား
သူကီး ထံသိုတုင
ိ ်ကားစာတေစာင်ေပးပိုုင
ိ ်သည်။ ထိုြပင် ဆိုခဲ့သည့်အတိုင်း ြပလုပ်ခဲ့လင်၊ ပုဒ်မ၅၈၊ အပိုဒ် (င)၊
သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၅၉ အရ ြပစ်မေ
 ြမာက်ေသာ ြပလုပ်မမ
 ျားြဖစ်သည့် ကိစမျိးတွင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ လိုအပ်ေသာ
အစအဦးစံုစမ်းစစ်ေဆးြခင်းတခုခုကို ြပလုပ်ပီးသည့်ေန က်၊ အနီးဆံုးရှိ စီရင်ပိုင်ခွင့် အာဏာရ၊ ပဌမတန်းရာဇဝတ်တရားသူကီး
ထံသုိ၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးရန် အတွက်ေသာ်၎င်း၊ စစ်ေဆးစီရင်ရန် အတွက်ေသာ်၎င်း၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထံုး၏ ပုဒ်မ ၄၇၆ ှင့် အညီ၊ အမ
ကိုပုိုင
ိ ်သည်။

အပိုင်း ၅။ ။ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်များ။

ဤအခန်းတွင် အထက်၌ေဖြပခဲေ
့ သာ နည်းဥပေဒများသည်၊ ေန က်တင
ွ ် ေဖြပထားသည့်အတိုင်းမှတပါး၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်
ှင့် မသက်ဆုင
ိ ်ေစရ။
သိုရာတွင် အကျ်းစစ်တရားံုးချပ်သည်၊ ေအာက်ပါနည်းဥပေဒများကို လိုက်န ရမည်-
အကျ်းစစ်တရားံုးချပ်ဖဲွစည်းြခင်းှင့် မခင်းကိစေဆာင်ရက်ချက်ကုိ ေရးမှတ်ြခင်း။

၁၅၀။ ။ (၁) ေန က်ဆက်တဲွ ၃ ရှိ ပံစ

ု ံှင့်အညီ၊ အမတခုစီ၏ အေြခအေနအရ၊ ေြပာင်းလဲချက်များြပ လုပ်ပီး၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်
ကိုဖဲွစည်းိုင်သည့်ြပင်၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်၏ မခင်းကိစေဆာင် ရက်ချက်ကိုလည်းေရးမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(၂) အကျ်းစစ်တရားံုးချပ်ဖဲွစည်းသည့် အရာရှိသည်၊ ထိုံုးတွင်ပါဝင်ရမည့် အရာရှိများအား ခန်အပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် တာဝန်
ေပးအပ်ရမည့်ြပင် သင့်ေတာ်သည်ဟ၊ု မိမထ
ိ င်ြမင်သည့်အရာရှိများကိုလည်း၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်အရံအဖွဲဝင်များအြဖစ်ြဖင့်
ခန်အပ်ိုင်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တာဝန်ေပးအပ် ိုင်သည်။ ထိုသိုခန်အပ်ြခင်းခံရေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် တာဝန်ေပးအပ်ြခင်းခံ
ရေသာ အရာရှိများသည်၊ ြပန်တမ်းဝင်အရာရှိအြဖစ်ြဖင့်၊ အနည်းဆံုး တှစ်အမထမ်းရက်ခဲရ
့ မည်။ သိုေသာ်လည်း ြပန်တမ်းဝင်အ
ရာရှိအြဖစ်ြဖင့်၊ အနည်းဆံုး သံးု ှစ်အမထမ်းရက်ခဲေ
့ သာ အရာရှိများရရှိိုင်လင်၊ ထိုအရာရှိများအား၊ အမထမ်းသက်ေလျာ့ေသာ
အရာရှိများထက် ဦးစားေပးပီး ေရးချယ်ရမည်။
(၃) တပ်ထိန်းတဦး၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားလိုဘက် အမလိုက်အရာရှိအြဖစ် ေဆာင်ရက်သည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားလိုဘက်
သက်ေသြဖစ်သည့် အရာရှိတဦးအား အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်၏ အဖွဲဝင်တဦးအြဖစ်ြဖင့် မခန်အပ်ရ၊ သိုေသာ်လည်း နည်းဥပေဒ
ခွဲ (၂) ှင့် မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ ရရှိိုင်ေသာ အြခားမည်သည့် အရာရှိကိုမဆို၊ ံးု ထိုင်ရန်ခန်အပ်ိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
စွဲချက်။

၁၅၁။ ။ အက်ဥပေဒအရြဖစ်ေသာ ြပစ်မတ

 ခုကို လံုေလာက်စွာေဖြပရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် လံုေလာက်စွာ ထုတ်ေဖြပသရန်၊ ြပစ်မအ

ေကာင်းေဖြပချက်ကို အကျ်းချပ်အားြဖင့်၊ ေရးသားိုင်သည်။
တရားခံအများအြပားကိုစစ်ေဆးစီရင်ြခင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 49/69
1/28/2020

၁၅၂။ ။ အကျ်းစစ် တရားံုးချပ်သည်၊ မိမေ

ိ ရှေမှာက်တင
ွ ် ေရာက်ရှိေနေသာ တရားခံမည်ေရမည်မကို မဆို၊ စစ်ေဆးစီရင်ရန်၊ တချိန်
တည်း၌ ကျမ်းသစာြပိုင်သည်။ သိုေသာ်လည်း နည်းဥပေဒ ၃၄တွင် ြပ ာန်းထားသည့်အတိုင်းမှတပါး၊ တရားခံများကိုတဦးစီ
သီးြခားစစ်ေဆးစီရင်ရမည်။
ကန်ကက
ွ ်ြခင်း။

၁၅၃။ ။ (၁) အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်၏ ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိှင့် အဖွဲဝင်များ၏ အမည်များကို၊ တရားခံအား ဘတ်ြပ

ရမည်။ ထိုသို ဘတ်ြပပီးေသာအခါ၊ ထိုအရာရှိတဦးဦး၏ စစ်ေဆးစီ ရင်ြခင်းကို ကန်ကက

ွ ်လိုသလားဟု၊ တရားခံအားေမးြမန်းရမည်။
(၂) ကန်ကက
ွ ်ချက်တခုခုကို၊ ပုဒ်မ ၁၃၃ ှင့် နည်းဥပေဒ ၄၃ တိုတင
ွ ် ြပာန်းထားသည့်အတိုင်းဆံုးြဖတ် ရမည်။ လစ်လပ်သည့်ေနရာ
များကို၊ အရံအဖွဲဝင်များရှိခဲ့လင်၊ ထိုအရံအဖွဲဝင်များထဲမှ ခန်အပ်ေသာအရံ အဖွဲဝင်များြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ အကျ်းစစ် တရားံးု ချပ်
ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိက ခန်အပ်ေသာ အဖွဲဝင်အသစ် များြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ ြဖည့်ရမည်။
အကျ်းစစ်တရားံုးချပ်၊ စစ်ဥပေဒအရာရှိအစရှိသည်တုိအား ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပေစြခင်း။

၁၅၄။ ။ ကျမ်းသစာြပေစြခင်းှင့် ကျမ်းသစာြပြခင်း၊ ထိုြပင် ကတိသစာြပေစြခင်းှင့် ကတိသစာြပ ြခင်းများှင့်စပ်လျ်းသည့်၊

နည်းဥပေဒ ၄၄၊ ၄၅ ှင့် ၄၆ ပါ ြပာန်းချက်များသည်၊ အကျ်းစစ်တရား ံးု ချပ်တိုင်းှင့်သက်ဆိုင်ေစရမည်။

စွဲချက်တင်၍စစ်ေမးြခင်း။

၁၅၅။ ။ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ် ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပပီးေသာအခါ၊ စစ်ဥပေဒ အရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒ

အရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိက၊ စစ် ေဆးစီရင်ြခင်းခံရမည့် တရားခံအား၊ စွဲချက်တင်သည့်

ြပစ်မအေကာင်းှင့်လိုအပ်လင်၊ တရားခံအား စွဲ ချက်တင်သည့် ြပလုပ်မ၏
 အေကာင်းအြပည့်အစံက
ု ိုေသာ်၎င်း၊ စွဲချက်တင်သည့်
ပျက်ကက
ွ ်မ၏ အေကာင်းအြပည့်အစံက
ု ိုေသာ်၎င်း၊ ေဖြပသည့် ရှင်းလင်းချက်တရပ်ကိုပါ ေြပာြပရမည့်ြပင်၊ ထိုြပစ်မှင့်
စပ်လျ်း၍၊ တရားခံ၌ အြပစ်ရိ၊ှ မရှိကို တရားခံအား ေမးြမန်းရမည်။
စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်စပ်လျ်းသည့် ထုေချချက်။

၁၅၆။ ။ တရားခံက၊ ေယဘုယျစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်စပ်လျ်း၍၊ အထူးထုေချချက်တရပ်ကုိ တင်သင

ွ ်း ၍၊ အကျ်း စစ်တရားံုးချပ်က
လည်း၊ ထိုအထူးထုေချချက်မှာ၊ သက်ေသထင်ရာှ းသည်ဟု ယူဆပါက၊ ထိုအထူးထုေချချက်အေကာင်းကို၊ အကျ်းစစ်တရားံးု
ချပ်သည်၊ ထိုံုးဖွဲစည်းသည့် အရာရှိထံအစီရင် ခံရမည်။
သက်ေသခံချက်။

၁၅၇။ ။ (၁) တရားလိုဘက်သက်ေသများကိုေခရမည်။ ထိုြပင် ထိုတရားလိုဘက်သက်ေသများကို ြပန် လှန်စစ်ေမးရန်င

ှ ့် ခုခံေချပေရး
အတွက် ရရှိိုင်ေသာ သက်ေသများကိုေခရန်၊ တရားခံအားခွင့်ြပရမည်။
(၂) အက်ဥပေဒအရ၊ ကျမ်းသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ကတိသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ြပေစရန်လိုအပ်လင်၊ နည်းဥပ ေဒ ၁၃၉ တွင် ချမှတ်ထားသ
ည့်အတိုင်း၊ ထိုနည်းဥပေဒတွင် သီးြခားေဖြပထားသူတဦးဦးက၊ သက်ေသ အသီးသီးအား၊ သက်ေသမခံမ၊ီ ကျမ်းသစာကို၊
သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာကို ြပေစရမည်။
ခုခံေချပြခင်း။

၁၅၈။ ။(၁) စစ်ေဆးစီရင်ေနစ်အတွင်း၊ တရားခံအားကူညေ

ီ စြခင်းငှါ၊ ဥပေဒအ ကံေပးသူတဦးကို၊ သို တည်းမဟုတ် အြခားသူတဦးဦး
ကို၊ တရားခံရယူရန်ခင
ွ ့်ြပရမည်။
(၂) တရားလိုဘက်အမကို အဆံုးသတ်ြခင်းသိုေရာက်ေသာအခါ၊ တရားခံသည်၊ စွဲချက်တခုခုှင့်ြဖစ်ေစ၊ တခုထက်ပုသ
ိ ည့်စဲွချက်များ
ှင့်ြဖစ်ေစ၊ စပ်လျ်း၍၊ တရားလိုဘက်အတွက် တင်ြပေသာ သက်ေသခံချက် တွင်၊ မိမအ
ိ ေပ အမထင်ရှားေလာက်ေအာင်
အေြခအြမစ်ရိေ
ှ ကာင်း မေပလွင်ေသာေကာင့်၊ မိမအ
ိ ားခုခံ ေချပေစြခင်းမြပထိုက်ပါဆိုသည့် ထုေချချက်တရပ်ကု၊ိ နည်းဥပေဒ
၅၆၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၁) ှင့် (၂) ၌ ချ မှတ်ထားသည့်အတိုင်း တင်သွင်းိုင်သည်။ ထိုသိုထုေချချက်တင်သွင်းသည့်အခါ၊ အကျ်း
စစ်တရားံးု ချပ်သည်၊ ထိုနည်းဥပေဒပါနည်းဥပေဒခွဲ (၃)၌ ချမှတ်ထားသည့်အတိုင်း ေဆာင်ရက်ရမည်။
(၃) တရားလိုဘက်အမကို အဆံုးသတ်ြခင်းသိုေရာက်ေသာအခါ၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်သည်၊ တရား ခံအား၊ ခုခံေချပြခင်းြပလုပ်
ရာတွင် ၎င်းရထိုက်သည့် အခွင့်အေရးများကို၊ နည်းဥပေဒ ၅၇ ၌ ချမှတ်ထား သည့်အတိုင်း၊ ရှင်းလင်းေြပာြပရမည်။ ထိုြပင်
တရားခံဘက်သက်ေသခံချက်၊ တရားခံဘက်ကုိ ေချပ သည့် သက်ေသများ၊ နိဂံုးချပ်ေလာက်ထားချက်များှင့်စပ်လျ်း၍
နည်းဥပေဒ ၅၈ ပါ ြပာန်းချက် များကို လိုက်န ရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 50/69
1/28/2020

သက်ေသခံချက်ှင့်ခုခံေချပချက်ကိုေရးမှတ်ြခင်း။

၁၅၉။ ။ (၁) စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒအရာရှိသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိသည်၊

စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌၊ သက်ေသများ၏ သက်ေသခံချက် ှင့်တရားခံ၏ ခုခံေချပချက်အကျ်းမှတ်တမ်းကို ေရးမှတ်ရမည်၊

သိုတည်းမဟုတ် ေရးမှတ်ေစရမည်။ ထိုသိုေရးမှတ် ေသာမှတ်တမ်းကို အမတဲွတင
ွ ် ပူးတွဲရမည်။
(၂) စစ်ဘက်လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများေကာင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားအေကာင်းြခင်းရာများ ေကာင့်၊ နည်းဥပေဒခွဲ
(၁)အတိုင်း လိုက်န ေဆာင်ရက်ရန် မြဖစ်ိုင်ဟု၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်ဖဲွစည်း သည့်အရာရှိက ထင်ြမင်ယဆ
ူ လင်၊ ထိုကဲ့သို
ေသာ အကျ်းမှတ်တမ်း တခုခုကို မေရးမှတ်ဘဲ၊ စစ်ေဆးစီ ရင်ြခင်းြပရန်၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ် ဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက န်
ကားိုင်သည်။
(၃) တရားခံက “အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟု ေြဖကားလင်၊ သက်ေသခံအကျ်းချပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် သက်ေသ ခံေကာက်တ
ု ်ချက်ရိခ
ှ ဲ့လင်၊
ထိုသက်ေသခံအကျ်းချပ်ကိုေသာ်၎င်း၊ သက်ေသခံေကာက်တ
ု ်ချက်ကို ေသာ်၎င်း၊ ဘတ်ြပပီးေန က်၊ အမတဲွတင
ွ ် ပူးတွဲ
ိုင်သည်။ ထိုြပင် အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်သည်၊ ထိုသို ဘတ်ြပေသာ သက်ေသခံအကျ်းချပ်တင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ သက်ေသခံ
ေကာက်ုတ်ချက်တင
ွ ်ြဖစ်ေစ၊ ပါရှိေသာ အေကာင်းအရာများှင့်စပ်လျ်း၍ တရားလိုဘက်သက်ေသများကို ကားန စစ်ေဆး
ရန် မလိုအပ်ေစရ။
ဆံုးြဖတ်ချက်င
ှ ့် ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်။

၁၆၀။ ။ ထိုေန က် အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်သည်၊ ဆံးု ြဖတ်ချက်ကို၊ လိဝှက်တရားခွင်တွင် စ်းစားရ မည်။ စွဲချက်တခုခုအတွက်

ဆံုးြဖတ်ချက်သည် “အြပစ်ရှိသည်”ဟူေသာဆံုးြဖတ်ချက်ြဖစ်လင်၊ ယခင် ြပစ်မထင်ရှားစီရင်ြခင်းများအြပင်၊ အကျင့်စာရိတင

ှ ့်
စပ်လျ်း၍၊ ရရှိိုင်ေသာ သက်ေသခံချက်တခုခုကို၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်က လက်ခံုင
ိ ်သည်။ ထိုေန က် အကျ်းစစ်တရားံးု
ချပ်သည်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ် ချက်ှင့်စပ်လျ်း၍၊ လိဝှက်တရားခွင်တွင် ဆင်ြခင်သံုးသပ်ရမည်။
အမတဲွကိုလက်မတ
ှ ်ထုးိ ြခင်းှင့် ပိုြခင်း။

၁၆၁။ ။ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်သည်၊ “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာ ဆံးု ြဖတ်ချက်ချမှတ်ေသာအခါ၊ သို တည်းမဟုတ် “အြပစ်ရှိသည်”ဟူေသာ

ဆံုးြဖတ်ချက်ချမှတ်သည့်ကိစမျိးတွင်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ချမှတ်ေသာ အခါ၊ ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိသည်၊

ဆံုးြဖတ်ချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပစ် ဒဏ်ချမှတ်ချက်၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာကို၊ ရက်စွဲတပ်ပီးေန က်၊ လက်မတ
ှ ်ထိုးရမည်။ ထိုလက်မတ
ှ ်
သည်၊ အမတဲွတခုလံုး မှန်ကန်ေကာင်း ထင်ရာှ းေစသည့် သက်ေသခံြဖစ်ရမည်။ ထိုြပင် စစ်ဥပေဒအရာရှိ၊ ရှိခဲ့ လင်၊ ထိုစစ်ဥပေဒ
အရာရှိက၊ ထိုအမတဲွကို လက်မတ
ှ ်ထိုးပီးေသာအခါ၊ အတည်ြပေရးအတွက် အမတဲွ ကို အတည်ြပအရာရှိထံ ချက်ြခင်းပိုရမည်။
ံုးေရဆိုင်းြခင်း။

၁၆၂။ ။ (၁) အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်သည်၊ အခါအားေလျာ်စာ

ွ ေရဆိုင်းိုင်သည့်ြပင်၊ တေနရာမှတ ေနရာသို ေရေြပာင်း၍လည်းံးု ထိုင်
ိုင်သည်။ ထိုြပင် အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်သည်၊ လိုအပ်သည့်အခါ၊ မည်သည့်ေနရာကိုမဆို ကည့်ိုင်သည်။
(၂) ဆင်ြခင်သံုးသပ်မတခုခုကို၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်၏ အဖွဲဝင်များအချင်းချင်း၊ လိဝှက်တ ရားခွင်တွင် ြပလုပ်သည့်အခါမှတ
ပါး၊ မခင်းကိစေဆာင်ရက်ြခင်းကို၊ လူသိရင
ှ ်ကား တရားခွင်တွင်၊ တရားခံ၏ မျက်ေမှာက်၌ ြပလုပ်ရမည်။
နည်းဥပေဒများှင့်သက်ဆုင
ိ ်ေစြခင်း။

၁၆၃။ ။ ဆိုခဲ့ေသာ နည်းဥပေဒ ၂၁ (စွဲချက်ကိုကားန ြခင်း)၊ ၂၂ (သက်ေသခံအကျ်းချပ် ယူြခင်းအ တွက်ကျင့်ထံုး)၊ ၂၃ (တရားခံအား

ရမန်ြဖင့်ထားြခင်း)၊ ၂၄ (အရာရှိအား စွဲချက်တင်သည့်အခါလိုက်န ရ မည့်ကျင့်ထံုး)၊ ၂၆ (ကန်ကာေကာင်းအစီရင်ခံစာ)၊ ၃၂ (ခုခံ

ေချပေရးအတွက် ြပင်ဆင်ရန် တရားခံ၏ အခွင့်အေရးများ)၊ ၃၃ (စစ်ေဆးစီရင်ေရးှင့် စပ်လျ်း၍ တရားခံအား သတိေပးြခင်း)၊ ၃၅
(စစ်ဘက် လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်စည်းကမ်း၏ လိုလားချက်များေကာင့် နည်းဥပေဒ များ အာဏာတည်
ြခင်းကို ရပ်ဆုင
ိ ်းထားြခင်း)၊ ၃၇ (အရာရှိဦးေရ မလံုေလာက်ြခင်းေကာင့် ေရဆိုင်း ြခင်း)၊ ၄၈ (စွဲချက်ကိုတရားခံကကန်ကက
ွ ်ြခင်း)၊
၅၀ (စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာှင့်စပ်လျ်း၍အထူးထုေချ ချက်)၊ ၅၁ (“အြပစ်ရိသ
ှ ည်”၊ သိုတည်းမဟုတ် “အြပစ်မရှိ”ဟူေသာေြဖကား
ချက်)၊ ၅၂ (စစ်ေဆးစီရင် ပိုင်ခွင့်မရှိဟထ
ု ုေချချက်)၊ ၅၃ (“အြပစ်ရိသ
ှ ည်”ဟု ေြဖကားပီးသည့်ေန က်၊ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး)၊ ၅၄
(“အြပစ်မရှိ”ဟူေသာေြဖကားချက်ကုိ ုတ်သိမ်းြခင်း)၊ ၆၀ (ဆံုးြဖတ်ချက်ကိုစ်းစားြခင်း)၊ ၆၁ (ဆံုးြဖတ်ချက်ေရးပံေ
ု ရးနည်းှင့်
ဆံုးြဖတ်ချက်ေရးသားချမှတ်ြခင်း)၊ ၆၃ (ြပစ်မထင်ရှားစီရင်သည့်အခါ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး)၊ ၆၄ (ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်)၊ ၆၅
(ညာတာရန်ေထာက်ခံြခင်း)၊ ၆၆( ြပစ်ဒဏ်ချ မှတ်ချက်ကိုထုတ်ေဖေြပာဆိုြခင်း၊ အမတဲွကို လက်မတ
ှ ်ထိုးြခင်းှင့်ပုိြခင်း)၊ ၇၀

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 51/69
1/28/2020

(ထုတ်ြပန်ေကျညာ ြခင်း)၊ ၇၁ (တစိတ်တေဒသအားြဖင့် အတည်ြပေသာအခါ၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ေလာ့ေပါ ့ေစြခင်း)၊ ၇၂ (ြပစ်

ဒဏ်ေဖြပချက်နည်းလမ်းတကျမရှိေစကာမူ၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားဥပေဒက ခွင့်ြပသည့် ြပစ် ဒဏ်ထက်ပုေ
ိ စကာမူ၊ အတည်ြပ
ြခင်း)၊ ၇၃ (အဖွဲဝင်၊ သိုတည်းမဟုတ် တရားလိုဘက်အမလိုက်အရာရှိ က မခင်းကိစကိုအတည်မြပရ)၊ ၇၅ (ဥကအြဖစ်
ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိ၏တာဝန်)၊ ၇၆ (တရားလို ဘက် အမလိုက်အရာရှိှင့် တရားခံတို၏ ေလာက်ထားချက်ကိစတင
ွ ်
စစ်တရားံးု ၏ အာဏာ)၊ ၇၇ (တရားခံများကို အတူတကွ စစ်ေဆးစီရင်ရာတွင် လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး)၊ ၇၉ (လိဝှက်တရားခွင်
တွင် ံုးထိုင်ြခင်း)၊ ၈၃ (တရားခံေသဆံုးသည့်အခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဖျားန သည့်အခါ မခင်းကိစေဆာင်ရက် ြခင်း)၊ ၈၄ ( ဥက
အြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာ အရာရှိေသဆံးု ြခင်း၊ ုတ်ထွက်ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် မ ေရာက်ရိြှ ခင်း)၊ ၈၅( စစ်ေဆးစီရင်ရာတေလျာက်
လံုးတွင် စစ်တရားံးု ၏ အဖွဲဝင်အားလံုးရှိြခင်း)၊ ၉၃ ( ဆံုးြဖတ်ချက် ချမှတ်ပီးသည့်ေန က် အမတဲွကို ေပးပိုြခင်း)၊ ၉၄ (တရားခံ
ဘက်အရာရှိှင့် တရားခံ၏ မိတ်ေဆွ)၊ ၁၀၁(စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ အရည်အချင်းပျက်ယင
ွ ်းြခင်း)၊ ၁၀၂ ( စစ်ဥပေဒအရာရှိခန်အပ်ြခင်း
မခိုင်လံုမ) ၊ ၁၀၃ (စစ်ဥပေဒအရာရှိေသဆံးု သည့်အခါ၊ ဖျားန သည့်အခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် မရှိသည့်အခါ၊ အစားသွင်းြခင်း)၊ ၁၀၄
(စစ်ဥပေဒအရာရှိ၏ အာဏာများှင့် တာဝန်များ)၊ ၁၄၄ (ူးသွပ်သည်ဟဆ
ု ံုး ြဖတ်ြခင်း)၊ ၁၄၅ (အမတဲွကို ထိန်းသိမ်းြခင်း)၊ ၁၄၆
(စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းခံရသူက၊ အမတဲွ၏ မိတများကို ရယူခွင့်)၊ ၁၄၇ (အမတဲွေပျာက်ဆံးု ြခင်း) ှင့် ၁၄၈ (အချိကိစများတွင်၊ နည်း
လမ်းမကျေသာ ကျင့်ထံုး ခိုင်လံုြခင်း)တိုသည်၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ်မာှ ၊ တိုင်းစစ်တရားံုးြဖစ်ဘိသကဲသ
့ ို၊ အကျ်း စစ်တရား ံုး
ချပ်ှင့် သက်ဆိုင်ိုင်သမ၊ သက်ဆုင
ိ ်ေစရမည်။
အကျ်းစစ်တရားံုးချပ်ဖဲွစည်းသည့် အရာရှိ၏ ထင်ြမင်ချက်င
ှ ့် စပ်လျ်းသည့် သက်ေသ ခံချက်။

၁၆၄။ ။ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ် ဖွဲစည်းသည့် အရာရှိ၏ ထင်ြမင်ချက်ှင့်စပ်လျ်း၍၊ အကျ်းစစ် တရားံုးချပ် ဖွဲစည်းရန် အမိန်စာပါ

အေကာင်းေဖြပချက်တခုခုသည်၊ ထိုထင်ြမင်ချက်၏ အပီးသတ် သက်ေသအေထာက်အထားြဖစ်ေစရမည်။ သိုေသာ်လည်း ထို

ကဲ့သိုေသာ အေကာင်းေဖြပချက် မပါရှိ ေသာအခါ၊ ဤနည်းဥပေဒသည်၊ ထိုထင်ြမင်ချက်င
ှ ့်စပ်လျ်း၍၊ သက်ေသအထင်အရှားြပ
ြခင်းကို မထိ ခိုက်ေစရ။

အပိုင်း ၆။ ။ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ေဆာင်ရက်ြခင်း။

ေထာင်ပိုဝရမ်း။

၁၆၅။ ။ ပုဒ်မ ၁၇၂ ပါ ြပာန်းချက်အရ၎င်း၊ ပုဒ်မ ၁၇၃၊ ပုဒ်မခွဲ (၂) ပါ ြပာန်းချက်အရ၎င်း၊ စစ်တ ရားံုးတံုးက ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရ

သူတဦးအား ေထာင်သိုပုိရန် ဝရမ်းသည်၊ ေန က်ဆက်တဲွ ၄ပါ ပံုစံတခုခုအတိုင်းြဖစ်ေစရမည်။ အကျ်းသား၏ တပ်မှ းကေသာ်၎င်း၊

ထိုတပ်မှ းအထက်ရှိ အာဏာပိုင် တဦးဦးကေသာ်၎င်း၊ ထိုအာဏာပိုင်၏ ဦးစီးအရာရှိကေသာ်၎င်း၊ ထိုဝရမ်းကို လက်မတ
ှ ်ထိုးပီး
ေန က်၊ သက်ဆိုင်ရာ ေထာင်အာဏာပိုင်ထံသိုေပးပိုရမည်။
ပုဒ်မ ၁၇၈ အရ ထုတ်ေသာဝရမ်း။

၁၆၆။ ။ ပုဒ်မ ၁၇၈ပါ ြပာန်းချက်များအရ ထုတ်ေသာ ဝရမ်းသည်၊ ေန က်ဆက်တဲွ ၄ ပါ ပံုစံတခုခု အတိုင်း ြဖစ်ေစရမည့်ြပင်၊ ထို

ဝရမ်းထုတ်ရန် အမိန်ကုခ
ိ ျမှတ်ေသာ အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ ထိုအရာရှိ၏ ဦးစီး အရာရှိကြဖစ်ေစ၊ ြပစ်ဒဏ်ကျခံရသူပါဝင်သည့်တပ်၏
တပ်မှ းကြဖစ်ေစ၊ လက်မှတ်ထိုးရမည်။
တ်ချ၍ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်၊ သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်း ထုတ်ပစ်ဒဏ် ချမှတ်ချက်။

၁၆၇။ ။ (၁) စစ်တရားံးု က ချမှတ်ေသာ၊ တ်ချ၍ အမဲတန်း ထုတ်ပစ်ဒဏ်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်သည်၊

ြပစ်ဒဏ်ကျခံရသူသိရိရ
ှ န်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ထုတ်ြပန်ေကျညာသည့် ေနရက်မှ၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာရှိတဦး၏ကိစမျိးမှတ
ပါး၊ ထိုသို ထုတ်ြပန်ေကျညာချိန်၌၊ တပ်မှးက၊ ထိုေကျညာသည့် ေနရက်ေန က်၊ သီးြခားသတ်မှတ်သည့် ေနရက်မှစ၍ အကျိး
သက်ေရာက်ရမည်။
(၂) အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်ကု၊ိ စစ်ဘက်အချပ်တွင် ကျခံေစရမည့် ေထာင်ဒဏ်ှင့်ေသာ်၎င်း၊ စစ်ေြမြပင် ြပစ်ဒဏ်ှင့်ေသာ်၎င်း၊
ပူးေပါင်းချမှတ်ေသာအခါ၊ စစ်ဘက်အချပ်မှအကျ်းသားကို လတ်သည့်ေနရက် အထိ၊ သိုတည်းမဟုတ် ချမှတ်ေသာ စစ်ေြမြပင်
ြပစ်ဒဏ်ကို၊ အခွင့်ရအာဏာပိုင်တဦးက လွတ်ငိမ်း သက်သာခွင့်မေပးလင်၊ ထိုစစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်ကျခံပီးသည့် ေနရက်အထိ၊
အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်သည်၊ အကျိးသက် ေရာက်ြခင်းမရှိေစရ။
(၃) တ်ချ၍ အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်ကု၊ိ သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်ကု၊ိ တကန်းပိုဒဏ် ှင့်ေသာ်၎င်း၊ နယ်ဘက်
အကျ်းေထာင်တင
ွ ် ကျခံေစရမည့် ေထာင်ဒဏ်ှင့်ေသာ်၎င်း၊ ပူးေပါင်းချမှတ် ေသာအခါ၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင်တင
ွ ်၊

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 52/69
1/28/2020

အကျ်းသားကိုလက်ခံသည့်ေနရက်အထိ၊ တ်ချ၍အမဲ တန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်သည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်းထုတ်ပစ်ဒဏ်

သည်၊ အကျိးသက်ေရာက်ြခင်း မရှိေစရ။
ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရသူအားချပ်ထားြခင်း။

၁၆၈။ ။ စစ်တရားံးု တံုးက၊ တဦးတေယာက်ေသာသူအား ေသဒဏ်ချမှတ်ေသာအခါ၊ ထိုသူ၏တပ်မှ း သည်၊ မိမသ

ိ င့်ေတာ်မည်ထင်
လင်၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို အတည်မြပေသးမီေသာ်၎င်း၊ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ် ချက်ကို မေဆာင်ရက်ေသးမီေသာ်၎င်း၊ ထိုသူကို လံု ခံစွာ
ချပ်ထားေရးအတွက်၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၅ ရှိ ပံစ
ု ံတခုခုပါ ဝရမ်းြဖင့်၊ ထိုသူအား နယ်ဘက်အကျ်းေထာင်သုိပုိထားိုင်သည်။
ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်ကုေ
ိ ဆာင်ရက်ြခင်း။

၁၆၉။ ။ ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ေဆာင်ရက်ရန် အမိန်ရရှိေသာအခါ၊ ထိုအမိန်ကုိ ရရှိေသာအရာရှိသည်-

(က) နည်းဥပေဒ ၁၆၈ အရ၊ ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရသူကို၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင်သုိ ပိုထားပီးြဖစ် လင်၊ ေန က်ဆက်တဲွ ၅ ရှိ
ပံစ
ု ံတခုခုအရ၊ ဝရမ်းထုတ်၍၊ ထိုသူအား ထုတ်ယူပီးချပ်ထားရမည်။
(ခ) ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို အတည်ြပပီးေကာင်းှင့် ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်ေဆာင်ရက်ရမည့် ေနရက်ကု၊ိ ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရသူ
အား၊ ေဆာလျင်ိုင်သမ ေဆာလျင်စာွ ၊ အေကာင်းကားရမည်။
(ဂ) အမိန်ပါအတိုင်း၊ ထိုြပင် သက်ဆုင
ိ ်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်ကေသာ်၎င်း၊ သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အခွင့်အာဏာ
အရေသာ်၎င်း၊ အခါအားေလျာ်စွာထုတ်သည့် အရပ်ရပ်ဆုင
ိ ်ရာ န်ကားချက်များှင့်အညီ၊ သိုတည်းမဟုတ် အထူး
န်ကားချက်များှင့်အညီ၊ ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို ေဆာင်ရက်ရန် အေရးယူရမည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်ကုိ ေလျာ့ေပါ ့ေြပာင်းလဲေသာအခါ၊ လိုက်န ရမည့်ကျင့်ထံုး။

၁၇၀။ ။ ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်ကို၊ အက်ဥပေဒအရ ေလျာ့ေပါ ့ေြပာင်းလဲလင်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေသဒဏ်ချ မှတ်ြခင်းခံရသူအား၊ ြပစ်ဒဏ်

လွတ်ငိမ်းချမ်းသာခွင့်ေပးလင်၊ ထိုြပင်
(က) နည်းဥပေဒ ၁၆၈ အရ ထုတ်ေသာ ဝရမ်းြဖင့်၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင်သုိ၊ ထိုသူအားပိုထားပီး ြဖစ်လင်၊ ထိုသူ၏ တပ်မှ းက၊
ေန က်ဆက်တဲွ ၅ ရှိ ပံစ
ု ံတခုခုအတိုင်း၊ ဝရမ်းထပ်မံထတ
ု ်ေပးရမည်။
(ခ) ထိုသူအား စစ်ဘက်အချပ်တွင်ထားလင်၊ ထိုသို ေလျာ့ေပါ ့ေြပာင်းလဲလုက
ိ ်သည့်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက် ကို ေဆာင်ရက်ရန် လိုအပ်
သည့်ဝရမ်းတခုခုကို၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၄ ရှိ ပံစ
ု ံ တခုခုအတိုင်း၊ ထုတ်ေပးရမည်။

အပိုင်း ၇။ ။ စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်။
စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်။

၁၇၁။ ။ စစ်တရားံးု တံုးက စစ်ေဆးစီရင်ေသာ ကိစမျိးတွင်၊ စစ်တရားံုးသည်၊ သံးု လထက်မပိုေသာ ကာလအပိုင်းအြခားအတွက်၊

ထိုြပင် ပုဒ်မ ၈၂ အရ အာဏာသံးု စွဲေသာ အရာရှိတဦးက စစ်ေဆးစီရင်ေသာ ကိစမျိးတွင်၊ ထိုအရာရှိသည်၊ ှစ်ဆယ့်ရစ

ှ ်ရက်ထက်မ
ပိုေသာကာလအပိုင်းအြခားအတွက်၊ ြပစ်မ ကျးလွန်သတ
ူ ဦးအား၊ စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ေရးကိစအလိုငှါ၊ ေအာက်ပါြပစ်ဒဏ်
များအနက်၊ ြပစ်ဒဏ်တခုကို၊ ချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(က) စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ် အမှတ် ၁၊ ထိုြပင်
(ခ) စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ် အမှတ် ၂။
စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်အမှတ် ၁။

၁၇၂။ ။ြပစ်မက
 ျးလွန်သတ
ူ ဦးအား၊ စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်အမှတ် ၁ ကို ချမှတ်ေသာ အခါ၊ ထိုသူအေပ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ဆက်လက်
တည်ရိေ
ှ နစ်၊ စစ်တရားံးု ၊သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၈၂ အရ အာဏာသံးု စွဲ သည့် အရာရှိ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာက၊ အြခားနည်းမန်ကား
လင်၊ ထိုသူအား ေအာက်ပါအတိုင်း ြပစ်ဒဏ် ချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(က) ထိုသူအား ေြခကျ်းများြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ လက်ထတ
ိ ်များြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ လက်ထတ
ိ ်င
ှ ့်ေြခကျ်း ှစ် မျိးလံုးြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ ခတ်
ထားိုင်သည့်ြပင်၊ ထိုသူထွက်မေြပးိုင်ေစြခင်းငှါ၊ ထိုသူအား ချည်ေှ င်ထား ိုင်သည်။
(ခ) ထိုသူအား လက်ထတ
ိ ်များ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြခကျ်းများ ခတ်ထားေသာအခါ၊ မည်သည့်ေနတေန တွင်မဆို၊ ှစ်န ရီထက်မ
ပိုေသာ ကာလအပိုင်းအြခားတခုအတွက်ေသာ်၎င်း၊ ကာလအပိုင်းအြခားများ အတွက်ေသာ်၎င်း၊ ထိုသူအားမေရမေြပာင်းိုင်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 53/69
1/28/2020

ေသာ အရာဝတတခုတင
ွ ် ချည်ေှ င်ထားိုင်သည်။ သို ေသာ်လည်း မည်သည့်ေလးရက်တဆက်တည်းတွင်မဆို၊ သံုးရက်ထက်
ပို၍ြဖစ်ေစ၊ စုစုေပါင်း ှစ်ဆယ့် တရက်ထက်ပို၍ြဖစ်ေစ၊ ထိုသူအား ထိုသို ချည်ေှ င်မထားရ။
ရှင်းလင်းချက် (၁)။ ။ ြပစ်မက
 ျးလွန်သအ
ူ ား၊ မဲြမန်စာွ ေြခစံရ
ု ပ်ေနိုင်ေစြခင်းငှါ၊ ချည်ေှ င်ထားရ မည်။ ထိုသူ၏ ေြခေထာက်
များကို ချည်ေှ င်ထားလင်၊ ေြခေထာက်ှစ်ဘက်သည်၊ တဆယ့်ှစ်လက် မထက်ပို၍ ကွာမေနေစရ။ ထိုြပင်ထုသ
ိ ူသည်၊
မိမ၏
ိ ေြခေထာက်တဘက်စက
ီ ို၊ အနည်းဆံးု သံးု လက်မေရ ရှားိုင်ေစရမည်။ ထိုသူ၏ ကိုယ်ကာယကို ရစ်ပတ်ပီးချည်ေှ င်
ထားလင်၊ ထိုသူအသက် ှ မကျပ်ေစရ။ ထိုသူ၏ လက်ေမာင်းများကို ေသာ်၎င်း၊ လက်ေကာက်ဝတ်များကိုေသာ်၎င်း၊ မေရမ
ေြပာင်းိုင်ေသာ အရာဝတှင့် ချည်ေှ င်ထားလင်၊ ထိုလက်ေမာင်းများသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် လက်ေကာက်ဝတ်များ
သည်၊ လပ်ရှားိုင်ေစြခင်းငှါ၊ ထိုမေရမေြပာင်းိုင်ေသာ အရာဝတှင့် ေြခာက်လက်မကွာေနေစရမည်။ ထိုသူ၏
လက်ေမာင်းများသည်၊ ထိုသူ၏နံေဘးှစ်ဘက်တွင်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေကျာေန က်တင
ွ ် တွဲလွဲကျလျက်ရိေ
ှ စရမည်။
ရှင်းလင်းချက် (၂) ။ ။ ဤြပစ်ဒဏ်ကစ
ိ အတွက်၊ လက်ထတ
ိ ်င
ှ ့်ေြခကျ်းများ ရရှိိုင်လင်၊ လက်ထိတ် ှင့် ေြခကျ်းများကိုသာ
သံုးရမည်။ သိုေသာ်လည်း လက်ထိတ်များှင့် ေြခကျ်းများအစား၊ လိုအပ် ေသာအခါ၊ ပတ်ကိးများ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကျစ်
ကိးများကို အသံုးြပိုင်သည်။ ဤကိစအတွက် အသံုး ြပေသာ ပတ်ကိးများ၊ သိုတည်းမဟုတ်ကျစ်ကိးများ၏အရယ်အစား
သည်၊ ြပစ်မကျးလွန်သ၏
ူ ကိုယ် ကာယကို မန ကျင်ေစသည့်၊ ထိုြပင် ကိုယ်ကာယေပတွင် ကိးရာများ အမဲတန်းထင်
လျက် မကျန်ေစ သည့် အရယ်အစားြဖစ်ေစရမည်။
(ဂ) ထိုသူသည်၊ အလုပ်ကမ်းှင့်ေထာင်ဒဏ်ကျခံေနရဘိသကဲသ
့ ို၊ အလားတူ ြဖစ်ေသာ အလုပ်ကမ်း လုပ်ခိုင်းြခင်း၊ အလုပ်အကိုင်
လုပ်ခိုင်းြခင်းှင့် ချတ်ချယ်ထားြခင်းတိုကုိ ခံရမည့်ြပင်၊ အလုပ်ကမ်းှင့် ေထာင်ဒဏ်ကျခံေနရသူအား အေရးယူသည့် နည်းတူ၊
ထိုသူအား အေရးယူိုင်သည်။
စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ် အမှတ် ၂။

၁၇၃။ ။ ြပစ်မကျးလွန်သတ
ူ ဦးအား၊ စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်အမှတ် ၂ ကို ချမှတ်သည့်အခါ၊ နည်းဥပေဒ ၁၇၂၊ အပိုဒ် (ခ)တွင် ြပာန်းထား
သည့်အတိုင်း၊ ထိုသူအား မေရမေြပာင်းိုင်သည့် အရာဝတတခုတင
ွ ် ချည်ေှ င်ထားြခင်းကို ခံေစရမည်ဆိုသည့်ြပစ်ဒဏ်မတ
ှ ပါး၊
ထိုနည်းဥပေဒပါြပာန်းချက်အားလံုးသည်၊ ထိုသူှင့် သက်ဆိုင်ေစရမည်။
စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်ကုေ
ိ ဆာင်ရက်နည်း။

၁၇၄။ ။ ြပစ်မကျးလွန်သပ
ူ ါဝင်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပစ်မကျးလွန်သအ
ူ ား တွဲဘက်ထားေသာတပ်သည်၊ အကယ်ချီတက်ေန
ေသာအခါ၊ စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်ကို၊ ထိုတပ်တင
ွ ်ရိသ
ှ ူတုိက ေဆာင်ရက်ရမည်။ သိုေသာ်လည်း ထိုြပစ်ဒဏ်ကိုေဆာင်ရက်ရန်အလိုငှါ၊
တပ်ထိန်းတဦးရှိေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ေြမြပင်ရိတ
ှ ပ်ဖဲွများ၏ တပ်မှ းကခန်အပ်ထားေသာ အြခားအရာရှိတဦးဦးရှိေသာ ေနရာ
တခုခုတင
ွ ်၊ ထိုတပ်သည် ရပ်န းေနေသာအခါ၊ ထိုတပ်ထိန်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအရာရှိ၏အမိန်အရ၊ ထိုြပစ်ဒဏ်ကို ေဆာင်ရက်ရ
မည်။
ရှင်းလင်းချက်။ ။ ြပစ်မကျးလွန်သပ
ူ ါဝင်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပစ်မကျးလွန်သအ
ူ ား တွဲဘက်ထားေသာတပ်သည်၊ အကယ်ချီ
တက်ေနေသာအခါ၊ စစ်ေြမြပင် ြပစ်ဒဏ်အမှတ် ၁ ချမှတ်ြခင်းခံရေသာ၊ ြပစ်မကျးလွန်သအ
ူ ား၊ နည်းဥပေဒ ၁၇၂၊ အပိုဒ် (ခ) အရ
ြပစ်ဒဏ်ကျခံေစြခင်းမှ လွတ်ငိမ်းခွင့်ြပရမည်။ သိုေသာ်လည်း စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရေသာ ြပစ်မကျးလွန်သအ
ူ ားလံးု
သည်၊ မိမတ
ိ ုိ၏ တပ်ှင့်အတူ ချီတက်ရမည်။ မိမတ
ိ ုိ၏ လက်နက်များှင့်အေဆာင်အေယာင်များကို သယ်ေဆာင်ရမည်။ မိမိ
တို၏ စစ်ဘက်တာဝန်ဝတ်တရားများှင့် အပိုအလုပ်ကမ်းတာဝန်များကိုလည်း ေဆာင်ရက်ရမည်။ ထိုြပင် ထိုသူအားလံးု ကို၊ စစ်
ဘက်ြပစ်မကျးလွန်သမ
ူ ျားအြဖစ်ြဖင့် မှတ်ယူရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်သည်၊ ကိုယ်အဂါကို မထိခိုက်ေစရ။

၁၇၅။ ။ ြပစ်မကျးလွန်သ၏
ူ ကိုယ်အဂါကို မထိခိုက်ေစမည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပစ်မကျးလွန်သ၏
ူ ကိုယ်ေပတွင် အမဲတန်း ထင်ေနသ
ည့် အမှတ်အသားကျန်မေနေစမည့်နည်းလမ်းအတိုင်း၊ စစ်ေြမြပင် ြပစ်ဒဏ်၏ အစိတ်အပိုင်း အသီးသီးကို ကျခံေစရမည်။ ထိုြပင် ထို
စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်အစိတ်အပိုင်းကို ဆက်လက်ကျခံေစြခင်းသည်၊ ြပစ်မက
 ျးလွန်သ၏
ူ ကျန်းမာေရးကိုထိခိုက်ေစမည်ဟ၊ု
တာဝန်ရိေ
ှ သာ ေဆးဘက်အရာရှိက အစီရင်ခံေသာအခါ၊ စစ်ေြမြပင်ြပစ်ဒဏ်၏ အစိတ်အပိုင်း ကျခံေစြခင်းကို ရပ် စဲရမည်။

အခန်း ၆။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 54/69
1/28/2020

စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးများ။
စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးများ။

၁၇၆။ ။ (၁) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးသည်၊ သက်ေသခံချက်ကို စုေဆာင်းေပးရန်၊ ထိုြပင် စံစ

ု မ်းစစ်ေဆးေစသည့် ကိစတခုခုှင့်စပ်လျ်း၍၊
အစီရင်ခံရန်လုလ
ိ င်လည်း၊ လိုသည့်အတိုင်း အစီရင်ခံ ရန် န်ကားြခင်းခံရေသာ အရာရှိများပါဝင်သည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် အရာရှိ
များှင့်အရာခံဗိုလ်များေသာ် ၎င်း၊ အကပ်များေသာ်၎င်း၊ ပါဝင်သည့်ခံုံုးြဖစ်သည်။
(၂) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးတွင်၊ မည်သည့်အဆင့်မဆိုရိသ
ှ ည့်အရာရှိဦးေရ မည်ေရမည်မမဆိုပါဝင်ိုင် သည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
အရာရှိတဦး၊ သိုတည်းမဟုတ် တဦးထက်ပိုသည့်အရာရှိများှင့်ပးူ တွဲ၍၊ အရာခံ ဗိုလ်တဦး၊ သိုတည်းမဟုတ် တဦးထက်ပိုသည့်
အရာခံဗုလ
ိ ်များေသာ်၎င်း၊ အကပ်တဦး၊ သိုတည်းမဟုတ် တဦးထက်ပိုသည့်အကပ်များေသာ်၎င်း၊ ပါဝင်ုင
ိ ်သည်။ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆး
ေရးခံုံုးအဖွဲဝင်များသည်၊ စံစ
ု မ်း စစ်ေဆးရမည့် ကိစ၏သေဘာကိုလိုက်၍၊ တပ်မေတာ်၏မည်သည့်ဌာန၊ သိုတည်းမဟုတ် မည်
သည့်ဌာန ခွဲမမ
ှ ဆိုြဖစ်ုင
ိ ်သည်။
(၃) တပ်အဖွဲတခုတင
ွ ်၊ သိုတည်းမဟုတ် တခုထက်ပုသ
ိ ည့် တပ်အဖွဲများတွင် အပါအဝင်ြဖစ်ေသာ၊ မည် သည့်စစ်သည်စက
ု ိုမဆို၊
ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိက၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးကို ဖွဲစည်းိုင်သည်။
စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးအဖွဲဝင်များအား ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာမြပေစရ။

၁၇၇။ ။ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးအဖွဲဝင်များအား ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာမြပေစရ။ သို ေသာ်လည်း စံုစမ်းစစ်ေဆးေရး

ခံုံုးသည်၊ ြပန်လည်ရရှိေသာ သံုပန်းများှင့်စပ်လျ်းသည့် စံုစမ်းစစ်ေဆး ေရးခံုံုးြဖစ်ေနေသာအခါ၊ အဖွဲဝင်များသည်၊ ေအာက်ပါအ

တိုင်းဖွင့်ဟေကျညာရမည်။
“က်ပ
ု ်--------------------------------သည်၊ ----------------------------သံုပန်းတဦးြဖစ်ရသည့် အေြခ အေနှင့်စပ်လျ်း၍၊ တပ်မေတာ်၏
စည်းမျ်းဥပေဒများ၏ အစစ်အမှန်သေဘာ၊ အဓိပါယ်တိုင
ှ ့်အညီ၊ နည်းလမ်းတကျ၊ မျက်ှ မလိုက်ဘဲ၊ က်ုပ်စံုစမ်းစစ်ေဆးမ
ည့်ြပင်၊ က်ုပ်၏ထင်ြမင်ချက်ကုလ
ိ ည်းေပး ပါမည်ဟ၊ု အခိုင်အမာဖွင့်ဟေကျညာပါသည်။ ထိုြပင်၊ အခွင့်ရအာဏာပိုင်ကမခိုင်း
လင်၊ က်ုပ်သည်၊ က်ုပ်မဲကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ ထင်ြမင်ချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ အြခားအဖွဲဝင်တဦးဦး၏ မဲကို
ေသာ်၎င်း၊ ထင်ြမင်ချက်ကိုေသာ်၎င်း၊ မည်သည့်အေကာင်းေကာင့်မ၊ သိုတည်းမဟုတ် မည်သည့်အချိန်အခါတွင်မ၊ ထုတ်ေဖမ
ေြပာပါ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထုတ်ေဖမြပသပါဟုလည်း၊ က်ုပ် အခိုင်အမာ ထပ်ေလာင်းဖွင့်ဟေကျညာပါသည်။”
ကျင့်ထံုး။

၁၇၈။ ။ (၁) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးသည်၊ ထိုခံုံုးဖွဲစည်းသည့်အာဏာပိုင်၏ ေရးသားန်ကားချက် များကို လိုက်န ရမည်။ ထို

န်ကားချက်များသည်၊ ြပည့်စံ၍
ု သီးြခားေဖြပထားသည့် န်ကားချက် များြဖစ်ေစရမည့်ြပင်၊ လိုသမ အေကာင်းြခင်းရာ၏
ေယဘုယျသေဘာကိုပါ ေဖြပရမည်။ စံစ
ု မ်းစစ် ေဆးေရးခံုံုး၏ အစီရင်ခံစာလိုေကာင်း၊ မလိုေကာင်းကိုလည်း၊ ထိုန
 ်ကားချက်
များတွင် ေဖြပထား ရ မည်။
(၂) ြပန်လည်ေရာက်ရှိေသာ သံုပန်းတဦးအတွက်ေသာ်၎င်း၊ ြပန်မေရာက်ေသးသည့်သံုပန်းတဦးအတွက် ေသာ်၎င်း၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆး
ေရးခံုံုးထိုင်ေစသည့်အခါ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာသံုပန်းသည်၊ ၎င်း၏တာဝန်ဝတ်တရား တမင်ေပါ ့ေလျာ့မေ
 ကာင့်သံုပန်းြဖစ်သာွ းရသည်၊
သိုတည်းမဟုတ် ရန်သူှင့်အတူ အမထမ်းသည်၊ သို တည်းမဟုတ် ရန်သူ၏လက်ေအာက်တွင် အမထမ်းသည်၊ သိုတည်းမဟုတ်
ရန်သူကိုကူပံသ
့ ည်၊ ဆိုသည့် အချက်များှင့်စပ်လျ်း၍၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးအား၊ ထင်ြမင်ချက်ေရးမှတ်ရန်၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရး
ခံုံုးဖွဲစည်းသည့် အရာရှိကန်ကားရမည်။ ြပန်လည်ေရာက်ရှိေသာသံုပန်းတဦး၏ ကိစမျိးတွင်၊ ထို သံုပန်းသည်၊ ေဆာလျင်
ိုင်သမေဆာလျင်စာွ ၊ တပ်မေတာ်သို ြပန်လာသည်၊ ြပန်မလာသည်၊ ထိုြပင် ြပန်မေရာက်ေသးသည့် သံုပန်းတဦး၏ ကိစမျိးတွင်၊
ထိုသံုပန်းသည်၊ တပ်မေတာ်သုိ ြပန်လာိုင်ေသာ အခါ၌၊ြပန်လာရန်ပျက်ကက
ွ ်ခဲသ
့ ည်၊ မပျက်ကွက်ခဲသ
့ ည်၊ ဆိုသည့်အချက်များ
ှင့်စပ် လျ်း၍၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးအား၊ ထင်ြမင်ချက် ေရးမှတ်ရန်ကုလ
ိ ည်း၊ ထိုခံုံုးဖွဲစည်းသည့်အရာရှိက န်ကားရမည်။
ထိုခံုံုးဖွဲစည်းသည့်အရာရှိသည်၊ ထိုအချက်များှင့် စပ်လျ်း၍၊ မိမက
ိ ိုယ်တိုင် ၏ထင်ြမင်ချက်ကိုပါေရးမှတ်ရမည်။
(၃) ြပန်မေရာက်ေသးသည့် သံုပန်းတဦးမှတပါး၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးှင့် သက်ဆိုင်သအ
ူ ားလံးု အား၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၊ ံးု ထိုင်မည့်
အချိန်ှင့်ေနရာ၊ ထိုြပင်စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ ံးု ေရဆိုင်းြခင်း အားလံးု တိုကု၊ိ ကိတင်အေကာင်းကားထားရမည်။
(၄) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးသည်၊ သက်ေသတဦးက ထွက်ဆုသ
ိ ည့် သက်ေသခံချက်တခုခု၏ တိကျမှန် ကန်မက
 ို စမ်းသပ်ြခင်း
အလိုငှါ၊ သိုတည်းမဟုတ် အမှန်ထွက်ေပလာေစြခင်းအလိုငှါ၊ ထိုသက်ေသအား၊ လိုအပ်သည်ဟု ထင်ြမင်ယဆ
ူ သည့် ေမးခွန်း
များ ေမးြမန်းိုင်သည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 55/69
1/28/2020

(၅) ေန က်ထပ်သက်ေသများအားစစ်ေမးရန်၊ သိုတည်းမဟုတ် မည်သည့်သက်ေသကိုမဆို ထပ်မံစစ်ေမးရန်၊ သိုတည်းမဟုတ်

ေန က်ထပ်အေကာင်းြခင်းရာကို ေရးမှတ်ရန်ကစ
ိ အတွက်၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးဖွဲ စည်းသည့်အရာရှိက န်ကားသည့်
အခါတိုင်းတွင်၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးကို၊ ြပန်လည်ံးု ထိုင်ေစိုင် သည်။
(၆) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏မခင်းကိစေဆာင်ရက်ချက်အားလံုးကို၊ ဥကအြဖစ်ေဆာင်ရက်ေသာအရာ ရှိက၊ ထိုခံုံုးကိုဖဲွစည်းသည့်
အရာရှိထံပုိရမည်။
အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရသူတဦး၏ အကျင့်စာရိတှင့်သက်ဆုင
ိ ်ေနသည့် အခါ၊ လိုက်န ရမည့် ကျင့်ထံုး။

၁၇၉။ ။ ြပန်လည်မေရာက်ရှိေသးသည့် သံုပန်းတဦး၏ကိစမျိးမှတပါး၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးြခင်းတခုခု သည်၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတ

ဦး၏ အကျင့်စာရိတကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ စစ်ဘက်ဂဏ
ု ်သေရကိုေသာ်၎င်း၊ ထိခိုက်ေစသည့်အခါတိုင်း၊ ထိုသူအား၊ ထိုသိုစံုစမ်းစစ်ေဆးရာတ
ေလျာက်လံုးတွင်၊ ေရာက်ရိေ
ှ နခွင့်၊ ြပ လုပ်လုသ
ိ ည့်ထွက်ဆုခ
ိ ျက်တခုခုကို ြပလုပ်ခွင့်၊ ေပးလိုသည့်သက်ေသခံချက်တခုခုကိုေပးခွင့်၊
ထိုသူ၏ အကျင့်စာရိတကုေ
ိ သာ်၎င်း၊ စစ်ဘက်ဂဏ
ု ်သေရကိုေသာ်၎င်း၊ ထိခိုက်သည်ဟ၊ု ထိုသူကယူဆေသာ သက် ေသခံချက်ကိုေပး
သည့် သက်ေသတဦးဦးအားြပန်လှန်စစ်ေမးခွင့်၊ ထိုြပင် ထိုသူ၏ အကျင့်စာရိတ၊ သို တည်းမဟုတ် စစ်ဘက်ဂုဏ်သေရှင့်
စပ်လျ်း၍၊ ခုခံေချပေရးအတွက် သက်ေသများ ြပခွင့်ြဖစ်သည့်အ ခွင့်အလမ်း အြပည့်အစံက
ု ို ေပးရမည်။ အကျင့်စာရိတင
ှ ့်စစ်ဘက်
ဂုဏ်သေရကို ထိခိုက်ြခင်းခံရသည့်ြပင်၊ ကိတင်သိရိခ
ှ ွင့်မရရှိသည့် သံုပန်းတဦးဦးသည်၊ ဤနည်းဥပေဒအရ မိမ၏
ိ အခွင့်အေရးများ
ကို ကိတင် သိရိ၍
ှ စံုလင်စွာန းလည်ေစရန်၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ ဥကအြဖစ် ေဆာင်ရက်ေသာအရာရှိက၊ လို အပ်သလို စီစ်
ရမည်။
မည်သည့်အခါ၊ သက်ေသခံချက်ကို၊ ကျမ်းသစာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ကတိသစာြပေစပီး၊ ယူရြခင်း။

၁၈၀။ ။ ေအာက်ပါ ကိစမျိးှင့်စပ်လျ်း၍၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၊ ံးု ထိုင်ေသာအခါ၊ ကျမ်းသစာ၊ သို တည်းမဟုတ် ကတိသစာြပေစပီး၊

သက်ေသခံချက်ကုိ ေရးမှတ်ရမည်။
(က) သံုပန်းတဦးကိစ၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) ပုဒ်မ ၁၀၈အရ၊ ဥပေဒှင့်မညီေသာ ပျက်ကက
ွ ်ြခင်းကိုစံစ
ု မ်းစစ်ေဆးရန်ကစ
ိ ၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ဂ) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးဖွဲစည်းသည့် အရာရှိက န်ကားသည့်အခါ၊ ထိုသိုန်ကားသည့်အြခား ကိစတခုခု။
ရှင်းလင်းချက်။ ။ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးသည်၊ စစ်တရားံးု တံုးြဖစ်ဘိသကဲသ
့ ို၊ သက်ေသများအား၊ ကျမ်းသစာကိုေသာ်၎င်း၊
ကတိသစာကိုေသာ်၎င်း၊ ြပေစရမည်။
စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ မခင်းကိစေဆာင်ရက်ချက်များကို၊ သက်ေသခံအြဖစ် လက်မခံရ။

၁၈၁။ ။ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ မခင်းကိစေဆာင်ရက်ချက်ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံု ံုးတံုးတွင် ေပးသည့်ေြဖာင့်ချက်

ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပလုပ်သည့်ထွက်ဆုခ

ိ ျက်ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ေြဖကားေသာ၊ ေမးခွန်းတခု၏အေြဖကို၊ အက်ဥပေဒကို
လိုက်န ရသူတဦးအားစစ်ေဆးစီရင်ရာတွင် သက်ေသခံအြဖစ် လက်မခံရ။ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူအား၊ ထိုံုး၏ေရှေမှာက်တင
ွ ်
တမင်မမှန် သက်ေသခံြခင်းအတွက် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းြပလုပ်သည့်အခါမှတပါး၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ မခင်း ကိစေဆာင်ရက်
ချက်များှင့်စပ်လျ်းသည့် သက်ေသခံချက် တခုခုကိုလည်း၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရ သူအေပမေပးရ။
ပုဒ်မ ၁၀၈ အရြဖစ်သည့်၊ ဥပေဒှင့် မညီေသာ ပျက်ကက
ွ ်ြခင်းှင့်စပ်လျ်းသည့် စံုစမ်းစစ်ေဆး ေရးခံ
ု ံုး။

၁၈၂။ ။ (၁) ပုဒ်မ ၁၀၈ အရ၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးတံုးကို ဖွဲစည်းေသာအခါ၊ ထိုပဒ

ု ်မတွင်၊ စံစ
ု မ်းစစ် ေဆးရမည့် အေကာင်းအရာများ
ဟု၊ သီးြခားေဖြပထားသည့် ပျက်ကွက်ြခင်းှင့်အြခားအေကာင်းြခင်း ရာများကို၊ လံေ
ု လာက်စွာသက်ေသထင်ရှား ြပရန်လုသ
ိ ည်ဟ၊ု
ထိုခံုံုးက၊ ယူဆသည့်သက်ေသများအား၊ ထိုခံုံုးသို လာေရာက်ေစရမည်။
(၂) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးသည်၊ ခံုံုးတွင်ထွက်ဆုေ
ိ သာ သက်ေသခံချက်ကို ေရးယူရမည့်ြပင်၊ မခင်း ကိစေဆာင်ရက်ချက်များ
ပီးဆံုးေသာအခါ၊ ခံုံုးဖွဲစည်းပီး၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးရသည့် အေကာင်းြခင်းရာ များှင့်စပ်လျ်း၍၊ ဆင်ြခင်သံုးသပ်ရာတွင်
ေပေပါက်လာေသာ မိမ၏
ိ ထင်ြမင်ယူဆချက်များကိုလည်း ေကျညာရမည်။
(၃) ခွင့်မဲပ
့ ျက်ကက
ွ ်သ၏
ူ တပ်မှ းသည်၊ ထိုသူပါဝင်ေသာ တပ်အဖွဲ၊ တပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေရယာ်၏ စစ်တရားံးု မှတ်တမ်း
စာအုပ်တွင်၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ ေကျညာချက်ကုိ ေရးသွင်းထားရမည့်ြပင်၊ မူလအမတဲွကို ဖျက်ဆးီ ပစ်ရမည်။
(၄) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးသည်၊ ခွင့်မဲပ
့ ျက်ကက
ွ ်သက
ူ ိုယ်စားသက်ေသခံလုေ
ိ သာ သက်ေသအားလံးု ကို စစ်ေမးရမည့်ြပင်၊ ထိုသူများ
ထွက်ဆုသ
ိ ည့် သက်ေသခံချက်တခုခု၏ တိကျမှန်ကန်မက
 ို စမ်းသပ်ြခင်းအ လိုငှါ၊ သိုတည်းမဟုတ် အမှန်ထွက်ေပလာေစြခင်း

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 56/69
1/28/2020

အလိုငှါ၊ လိုအပ်မည့်ေမးခွန်းများကို၊ ထိုသက်ေသများ အားေမးရမည်။ ထိုြပင် စံစ

ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးသည်၊ ေကျညာချက်ြပလုပ်
ရာတွင်၊ ထိုသက်ေသအားလံုး ၏ သက်ေသခံချက်များကို ကျနစွာချိန်ဆရမည်။
(၅) နည်းဥပေဒ ၁၈၀ တွင် သီးြခားေဖြပထားသည့် နည်းလမ်းအတိုင်း၊ သက်ေသများအား၊ ကျမ်း သစာကိုေသာ်၎င်း၊ ကတိသစာကို
ေသာ်၎င်း၊ ြပေစရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
အမတဲွ၏ မိတများကို အချိသူများရခွင့်ရိြှ ခင်း။

၁၈၃။ ။ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးက ေရးသားသည့် အစီရင်ခံစာတခုခုအပါအဝင်၊ စံစ

ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး ၏ အမတဲွမတ
ိ  တေစာင်ကု၊ိ
စာလံးု ေရှစ်ရာလင်၊ ြပားငါးဆယ်ထက်မပိုေသာန်းြဖင့်၊ ထိုမတ
ိ အတွက် ကျသင့်ေငွေပးပါက၊ ေအာက်ပါသူများ၌၊ ရထိုက်ခင
ွ ့်ရိေ
ှ စ
ရမည်။
(က) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးတံုးက အစီရင်ခံပီးေသာကိစတခုခုှင့်စပ်လျ်း၍ေသာ်၎င်း၊ အရာတခုခု ှင့်စပ်လျ်း၍ေသာ်၎င်း၊
စစ်တရားံးု တံုးြဖင့်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းကိုခံရေသာ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရ သူတဦးဦး၊ သိုတည်းမဟုတ်
(ခ) သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်သည်၊ အြခားအမိန်ချမှတ်ရန် အေကာင်းမေတွရှိလင်၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရး
ခံုံုး၏ေရှေမှာက်၌ ထွက်ဆုသ
ိ ည့် သက်ေသခံချက်တင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုး၏ အစီရင်ခံစာတွင်ေသာ်၎င်း၊ ပါရှိသည့်
အချက်တခုခုက၊ အကျင့်စာရိတကုြိ ဖစ်ေစ၊ စစ်ဘက်ဂဏ
ု ်သေရကိုြဖစ်ေစ၊ ထိခိုက်သည်ဟု သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်
က ထင်ြမင်ယဆ
ူ ေသာ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦးဦး။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
လက်နက်ေပျာက်ဆံုးြခင်းများ၊ သိုတည်းမဟုတ် လက်နက်ခိုးယူြခင်းများ။
ိုင်ဖယ်အစရှိသည်တုိေပျာက်ဆံုးြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ခိုးယူြခင်းှင့်စပ်လျ်း၍၊ စံစ
ု မ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးြဖင့် စံုစမ်းစစ်ေဆးေစြခင်း။

၁၈၄။ ။(၁) တပ်၊ တပ်ခွဲ၊ သိုတည်းမဟုတ် အလားတူအြခားတပ်တခု၏ ပစည်းကိရယ

ိ ာတန်ဆာပလာတွင်ပါဝင်သည့် လက်နက်တခုခု
ေသာ်၎င်း၊ လက်နက်တခု၏ အစိတ်အပိုင်းေသာ်၎င်း၊ ေပျာက်ဆံးု သည့်အခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် ခိုးယူြခင်းခံရသည့်အခါ၊ ထိုြပင်ထုသ
ိ ို
ေပျာက်ဆံးု ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုသိုခိုးယူြခင်းှင့်စပ်လျ်း၍၊ နည်းဥပေဒ ၁၈၅ အရ၊ ေငွဒဏ်တရပ် ချမှတ်ုင
ိ ်သည့်အခါ၊ ထိုသို
ေပျာက်ဆံးု ြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ခိုးယူြခင်း၏ အေကာင်းြခင်းရာများကို စံုစမ်းစစ်ေဆးရန်၊ တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊
တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ်
တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) (ကည်းတပ်) ှင့်တည
ူ သ
ီ ည်ဟု သတ်မတ
ှ ်
ထားသည့် အဖွဲအစည်းေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ ကွပ်ကဲေသာအရာရှိ၏ အမိန်အရ၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးကို
ဖွဲစည်းေစရမည်။
(၂) စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးကိုဖဲွစည်းသည့် အရာရှိသည်၊ ထိုသိုေပျာက်ဆံုးြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ခိုးယူြခင်း၏ အေကာင်းြခင်းရာများ
ှင့်စပ်လျ်း၍၊ ထင်ြမင်ယူဆချက်တရပ်ကုိ ေရးမှတ်ရန်၊ စံုစမ်းစစ်ေဆးေရးခံုံုးအား န်ကားရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
စုေပါင်းေငွဒဏ်များ။

၁၈၅။ ။ တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကို

ြဖစ်ေစ၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ)
(ကည်းတပ်) ှင့် တူညသ
ီ ည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် အဖွဲအစည်းေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိ
သည်၊ ထိုသိုေပျာက်ဆံုးြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ခိုးယူြခင်း၏ အေကာင်းြခင်းရာများှင့်စပ်လျ်း၍၊ မိမ၏
ိ ထင်ြမင်ယူဆချက်ကုိ
ေရးမှတ်ရမည့်ြပင်၊ ထိုသို ေပျာက်ဆံုးေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ခိုးယူြခင်းခံရေသာ၊ လက်နက်အသီးသီး အတွက်ေသာ်၎င်း၊ လက်နက်
တခု၏ အစိတ်အပိုင်းအသီးသီးအတွက်ေသာ်၎င်း၊ ထိုတပ်ရိှ အရာခံဗုလ
ိ ်များ၊ အကပ်များှင့် တပ်သားများအား၊ သိုတည်းမဟုတ်
ထိုသိုြဖစ်ပျက်ြခင်းအတွက် တာဝန်ရိသ
ှ ည်ဟ၊ု မိမထ
ိ င်ြမင်ယဆ
ူ ေသာသူဟသ
ူ မအား၊ ထိုေပျာက်ဆံးု ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ခိုးယူ
ြခင်းခံရေသာ၊ လက်နက်အသီးသီး၏၊ သိုတည်းမဟုတ် လက်နက်တခု၏ အစိတ်အပိုင်းအသီးသီး၏၊ န်ကားေရးမှးချပ်၊
ေငွစာရင်းံုးက စစ်ေဆးပီးြဖစ်သည့်တန်ဘိုးေငွထိ၊ စုေပါင်းေငွဒဏ်များ ချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 57/69
1/28/2020

အခန်း ၇။
အပိုင်း ၁။
အရာရှိမဟုတ်သည့် ေသဆံးု သူ၏ ပစည်း။
ပစည်းကိုရယူထားြခင်း။

၁၈၆။ ။ တပ်မှ းသည်၊ ပုဒ်မ ၁၉၈အရ၊ မိမရ

ိ ယူထားေသာ ပစည်းကို လံု ခံသည့်ေနရာတွင် ထိန်းသိမ်း ထားရမည်။
ပစည်းစာရင်း။

၁၈၇။ ။ တပ်မှ းသည်၊ စခန်း၌ြဖစ်ေစ၊ ေနထိုင်ရာေနရာ၌ြဖစ်ေစ၊ ကျန်ရိေ

ှ နသည့်၊ အေကာင်းတခုခု ေကာင့် မရယူိုင်ေသာ၊ ေသဆံုး
သူ၏ ေရေြပာင်းိုင်သည့်ပစည်းစာရင်းတခုကိုြပလုပ်ရမည်။ ထိုပစည်း ှင့်စပ်လျ်း၍၊ လံေ
ု လာက်ေသာ အေသးစိတ်
အချက်အလက်များှင့်ခန်မန
ှ ်းေြခတန်ဘိုးအြပင်၊ ထို ပစည်းကိုမရယူိုင်ြခင်းအတွက် အေကာင်းြပချက်များကိုပါ ေဖြပရမည်။
ပစည်းကိုရယူထားြခင်းှင့် ပစည်းစာရင်းြပလုပ်ြခင်းတိုှင့်စပ်လျ်းသည့် ခွင်းချက်များ။

၁၈၈။ ။ အက်ဥပေဒအရ၊ ြပန်လည်ရယူိုင်ေသာ ေကွးမီများှင့် စရိတ်စကများေပးဆပ်ြခင်းကို၊ ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သတ

ူ ဦးက
ေသာ်၎င်း၊ ပစည်းဥစာကို လက်ခံပိုင်ခွင့်ရိသ
ှ ည်ဟ၊ု သိုတည်းမဟုတ် စီမံ ခန်ခဲွပုင
ိ ်ခွင့်ရိသ
ှ ည်ဟ၊ု တပ်မှ းကထင်ြမင်ယဆ
ူ ေသာသူ တ
ဦးကေသာ်၎င်း၊ ခံဝန်ေပးပီးြဖစ်ေသာအခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပန်လည်ရယူရန် ေကွးမီများှင့်စရိတ်စကများမရှိေသာအခါ၊ ထို
ကိုယ်စားေဆာင်ရက် သူကြဖစ်ေစ၊ ပစည်းဥစာကို လက်ခံပိုင်ခွင့်ရိသ
ှ ည်ဟ၊ု သိုတည်းမဟုတ် စီမံခန်ခွဲပုင
ိ ်ခွင့်ရိသ
ှ ည်ဟ၊ု တပ်မှ းက
ထင်ြမင်ယဆ
ူ ေသာသူတဦးကြဖစ်ေစ၊ ေတာင်းဆိုပါက၊ တပ်မှ းသည်၊ ေသဆံးု သူ၏ ပစည်း ကို ရယူမထားဘဲ ေနိုင်သည့်ြပင်၊ ထို
ပစည်းစာရင်းကိုလည်းမြပလုပ်ဘဲေနိုင်သည်။
လစာှင့်စရိတ်များကိုထုတ်ယူြခင်း။

၁၈၉။ ။ (၁) တပ်မှးသည်၊ ေသဆံးု သူရထိုက်ေသာ လစာှင့်စရိတ်များကို၊ မိမအ

ိ ားေပးရန်ေသာ်၎င်း၊ မိမက
ိ စီမံခန်ခွဲပီးသည်အထိ၊ ထို
လစာှင့်စရိတ်များကို၊ မိမက
ိ ိုယ်စား ယူထားရန်ေသာ်၎င်း၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာ ေငွထုတ်ေပးသည့် အာဏာပိုင်အားေတာင်းဆိုိုင်သည်။
(၂) နည်းဥပေဒခွဲ (၁)အရ၊ လစာှင့် စရိတ်များကို၊ တပ်မှ းကိုယ်စား ယူထားရန် ေတာင်းဆိုထားသည့် အခါ၊ တပ်မှ းထံမ၊ှ ထို
ေတာင်းဆိုချက်ကို၊ ရရှိပီးေန က်၊ သက်ဆိုင်ရာ ေငွထုတ်ေပးသည့် အာဏာပိုင် သည်၊ ေသဆံုးသူထံမှ အစိုးရက ရသင့်ရထိုက်သ
ည့်ေငွအတွက်၊ ထိုလစာှင့်စရိတ်များထဲမှ ြပန်လည်ရ ယူြခင်းမြပရ။
စခန်း၌ြဖစ်ေစ၊ ေနထိုင်ရာေနရာ၌ြဖစ်ေစ၊ ရှိသည့်တပ်ေကွးမီများှင့် အြခားေကွးမီများ ကိုစာရင်းြပလုပ်ြခင်း။

၁၉၀။ ။ တပ်မှ းသည်၊ စခန်း၌ြဖစ်ေစ၊ ေနထိုင်ရာေနရာ၌ြဖစ်ေစ၊ ရှိသည့်၊ ေသဆံုးသူ၏ တပ်ေကွးမီှင့် အြခားေကွးမီအားလံးု ကို

စံစ
ု မ်း၍၊ မှန်မမှန်စစ်ေဆးပီးေန က်၊ စာရင်းြပလုပ်ရမည့်ြပင်၊ ထိုေကွးမီများ ေပးဆပ်ြခင်းအတွက် စီမံရာထားြခင်းမြပမီ၊ ထိုေကွး
မီများှင့်စပ်လျ်း၍ သံသယရှိမက
 ိုေသာ်၎င်း၊ ကွဲ လွဲမက
 ိုေသာ်၎င်း၊ ေြဖရှင်းရမည်။
မသာစရိတ်စကများ။

၁၉၁။ ။ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရသူတဦးဦး၏၊ အမှန်စင်စစ်ကုန်ကျ၍ လိုအပ်ေသာ မသာစရိတ်စက များကို၊ ြပည်ေထာင်စ

ု ိုင်ငံ
အစိုးရ၏ အမိန်အာဏာအရ၊ အခါအားေလျာ်စွာထုတ်သည့် သက်ဆိုင်ရာ စည်းမျ်းဥပေဒများတွင် ြပာန်းထားသမအထိ၊
ြပည်ေထာင်စ
ု ိုင်ငံအစိုးရကခံရမည်။
အက်ဥပေဒအရ၊ ြပန်လည်ရယူိုင်ေသာ ေကွးမီများှင့်စရိတ်စကများကို ေပးဆပ်ြခင်း အတွက် ခံဝန်ေပးြခင်း။

၁၉၂။ ။ ပုဒ်မ ၁၉၈ ၏ ပုဒ်မခွဲ (၄)အရ ေပးရမည့်ခံဝန်သည်၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၆ ပါ ပံစ

ု ံ ၁ ှင့် ၂ တို တွင် ေဖြပပါရှိသည့်အတိုင်း၊ ခံဝန်
စာချပ်ြဖစ်ရမည်။ တပ်မှ းကလိုအပ်သည်ဟုယဆ
ူ လင်၊ ထိုခံဝန်စာ ချပ်တွင် ခံဝန်သူတဦးပါရှိရမည်။
အက်ဥပေဒအရ၊ ြပန်လည်ရယူိုင်ေသာ ေကွးမီများှင့် စရိတ်စကများကို ရယူြခင်းအတွက် အချိန်ကန်သတ်ချက်။

၁၉၃။ ။ အက်ဥပေဒအရ ြပန်လည်ရယူိုင်ေသာ ေကွးမီများှင့် စရိတ်စကများကို၊ ေသဆံုးသည့် ေန ရက်မှ သံးု လအတွင်း၊ ပုဒ်မ ၁၉၈၊

ပုဒ်မခွဲ (၄)အရ ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သတ

ူ ဦးကေသာ်၎င်း၊ ပုဒ်မ ၂၀၅ အရ၊ လက်ခံပုင
ိ ်ခွင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် စီမံခန်ခွဲပုင
ိ ်ခွင့်ရိသ
ှ ည်ဟ၊ု
သတ်မတ
ှ ်ထားသူက ထင်ြမင်ယဆ
ူ ေသာ အြခားသူကေသာ်၎င်း၊ မေပးဆပ်လင်၊ သိုတည်းမဟုတ် ခံဝန်မေပးလင်၊ တပ်မှ း
ကိုယ်တိုင်က၊ ထိုေကွး မီများှင့်စရိတ်စကများကို ေပးဆပ်ြခင်းအတွက် စီမံရာထားရန် ဆက်လက်ေဆာင်ရက်ရမည်။
ေငွများကိုထိန်းသိမ်းေရး။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 58/69
1/28/2020

၁၉၄။ ။ ေတာင်းခံပီးေသာ မည်သည့်လက်ငင်းေငွကိုမဆို၊ သိုတည်းမဟုတ် ပစည်းကိုေရာင်းြခင်းြဖင့် ြဖစ်ေစ၊ ေငွအြဖစ်သုိ ေြပာင်းလဲ

ြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ ထုခွဲ၍ ရယူေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ဘဏ်တခုခုမရ

ှ ရှိ ေသာ၊ မည်သည့်ေငွများကိုမဆို၊ ြဖစ်ိုင်လင်၊ နယ်ဘက်
ေငွတုက
ိ ်၌ အပ်ှံရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အနီး ဆံုးရှိ ိုင်ငံေတာ်ကးူ သန်းေရာင်းဝယ်ေရးဘဏ်ခွဲ၌၊ စာရင်းရှင်တရပ်တင
ွ ် တပ်မှ း၏
ရေငွအြဖစ်ြဖင့် သွင်းထားရမည်။ မြဖစ်ုင
ိ ်ပါက၊ တပ်ေငွေသတာထဲတင
ွ ်ေသာ်၎င်း၊ တပ်ေဆာင်ေငွစာရင်းတွင်ေသာ်၎င်း၊ ထည့်သွင်း
ထားရမည်။
ပစည်းတခုခုကို ေရာင်းြခင်းမြပဘဲ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေငွအြဖစ်သို ေြပာင်းလဲြခင်းမြပဘဲ ထားြခင်း။

၁၉၅။ ။ (၁) ေသဆံးု သူ၏ ပစည်းတစိတ်တေဒသကို ေရာင်းြခင်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ေငွအြဖစ်သုိ ေြပာင်း လဲြခင်းှင့်စပ်လျ်း၍ြဖစ်ေစ၊

ပစည်းတစိတ်တေဒသကို ေရာင်းြခင်းမှ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေငွအြဖစ်သုိ ေြပာင်းလဲြခင်းမှ ဆိုင်းထားြခင်းှင့်စပ်လျ်း၍ြဖစ်ေစ၊

ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သတ
ူ ဦးကေသာ်၎င်း၊ ပုဒ်မ ၂၀၅ အရ၊ လက်ခံပုင
ိ ်ခွင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် စီမံခန်ခွဲပုင
ိ ်ခွင့်ရိသ
ှ ည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထား
သူက ထင်ြမင်ယဆ
ူ ေသာသူတဦးကေသာ်၎င်း၊ မိမ၏
ိ အလိုဆများကို အေကာင်းကားခွင့်ရရှိသည့်အချိန်အထိ၊ တပ်မှ း သည်၊ သ
င့်ေတာ်မည်ထင်လင်၊ ေသဆံးု သူ၏ ပစည်းေရာင်းြခင်းကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ေငွအြဖစ်သုိ ေြပာင်းလဲြခင်းကို ေရဆိုင်းိုင်သည်။
(၂) တပ်မှ းသည်၊ ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သတ
ူ ဦး၏၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၂၀၅အရ၊ လက်ခံပုင
ိ ်ခွင့်၊ သို တည်းမဟုတ် စီမံခန်ခွဲပုင
ိ ်ခွင့်
ရှိသည်ဟ၊ု သတ်မှတ်ထားသူက ထင်ြမင်ယဆ
ူ ေသာသူတဦး၏ အလိုဆ များအတိုင်း လိုက်န ေဆာင်ရက်ိုင်သည်။
သိုေသာ်လည်း တင်ရိေ
ှ နသည့် ေကွးမီေပးဆပ်ရန်၊ ေသဆံးု သူ၏ ပစည်းဥစာ မလံုေလာက်ြခင်းေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ အြခား
အလားတူ အေကာင်းေကာင့်ြဖစ်ေစ၊ ထိုအလို ဆတခုခုသည်၊ ယုတမ
ိ တန်ဟ၊ု တပ်မှ းကထင်ြမင်ယဆ
ူ လင်၊ တပ်မှ းသည်၊
လိုက်န ေဆာင်ရက်ရန် ြငင်းပယ်ုင
ိ ်သည်။
ေရာင်းနည်း။

၁၉၆။ ။ ေလလံတင်ေရာင်းြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ေလလံမတင်ဘဲ ေရာင်းြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ အကျိးခံစားခွင့် အများဆံုးရရှိမည့် နည်းလမ်း

အတိုင်း၊ ေရာင်းရမည့်ပစည်းကို စီမံခန်ခွဲရမည်။ ပစည်းကို ေလလံတင် ေရာင်းချေသာအခါ၊ တပ်မှး၏ကိုယ်စား ေဆာင်ရက်သတ

ူ ဦး
က ေလလံတင်ေရာင်းချသည့် ေနရာ၌ ေရာက်ရိေ
ှ နရမည့်ြပင်၊ မှန်ကန်ေကာင်းသက်ေသခံလက်မတ
ှ ် ထိုးထားေသာပစည်းေရာင်း
ြခင်းှင့် စပ် လျ်းသည့် အေကာင်းအရာေဖြပချက်တေစာင်ကို၊ တပ်မှ းအားေပးအပ်ရမည်။
ကိုယ်ပိုင်ေသနတ်များှင့်ခဲယမ်း မီးေကျာက်ကုစ
ိ မ
ီ ံခန်ခွဲြခင်း။

၁၉၇။ ။ ေသဆံးု သူ၏ ပစည်းတစိတ်တေဒသြဖစ်သည့် ကိုယ်ပုင

ိ ်ေသနတ်များှင့်ခဲယမ်းမီးေကျာက်ကု၊ိ ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သတ
ူ ဦး
အား၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၂၀၄ အရ၊ ပစည်းကိုေသာ်၎င်း၊ ပိုလံေနေသာ ပစည်းကိုေသာ်၎င်း၊ ေပးအပ်ြခင်းခံရသူအား၊
သိုတည်းမဟုတ် ထိုေသနတ်များှင့်ခဲယမ်းမီးေကျာက်ကုိ လက်ရှိထားရန်၊ နည်းလမ်းတကျ လိုင်စင်မရရှိသည့် ဝယ်သူတဦးအား၊
သိုတည်းမဟုတ် လိုင်စင်မရှိဘဲ၊ ထိုေသနတ်များှင့်ခဲယမ်းမီးေကျာက်ကုိ လက်ရှိထားခွင့်မရသည့် ဝယ်သူတဦးအားမေပးအပ်ရ။ ထို
ေသ နတ်များှင့်ခဲယမ်းမီးေကျာက်ကု၊ိ ထိုသိုမေပးအပ်ေသာအခါ၊ အနီးဆံုးရှိ ရဲဌာန ၌ေသာ်၎င်း၊ သက်ဆုင
ိ ် ရာခိုင်ရာဇဝတ်
တရားသူကီး၏ အခွင့်အမိန်အရ၊ လိုင်စင်ရှိေသာ လက်နက်ခဲယမ်းမီးေကျာက်ေရာင်း ဝယ်သူ တဦးထံ၌ေသာ်၎င်း၊ အပ်ှံရမည်။
သဂဟအေဆာင်အေယာင်များ၊ ဘွဲများှင့်တံဆပ
ိ ်များကို စီမံခန်ခွဲြခင်း။

၁၉၈။ ။ (၁) ေသဆံးု သူ၏ ဘွဲများှင့်တံဆပ

ိ ်များကို၊ မေသဆံုးမီ ထုတ်ေပးသည်ြဖစ်ေစ၊ ေသဆံးု ပီး ေန က်မထ
ှ ုတ်ေပးသည်ြဖစ်ေစ၊
အက်ဥပေဒအရ၊ ြပန်လည်ရယူိုင်ေသာ ေကွးမီများှင့်စရိတ်စကများ ကို ေပးဆပ်ရန်ကစ
ိ အတွက်၊ မေရာင်းရ၊ သိုတည်းမဟုတ်
ပုဒ်မ ၂၀၂ အရ၊ အေမွထိန်းမင်းကီးထံ၊ စီမံခန် ခွဲေရးအတွက်၊ ပစည်းဥစာတရပ်ကုိ ေပးအပ်ေသာအခါ၊ ထိုတံဆပ
ိ ်များကို အေမွထိန်း
မင်းကီးအား မေပး အပ်ရ။
(၂) တံဆပ
ိ ်များကို တပ်မှ းကရယူထားေသာအခါ၊ ထိုတံဆပ
ိ ်များကို ေအာက်ပါအတိုင်း စီမံခန်ခွဲရမည်။
(က) ေသဆံုးသူသည်၊ မိမ၏
ိ ေသတမ်းစာတွင်ေသာ်၎င်း၊ အြခားနည်းြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ ထိုတံဆပ
ိ ်များကို ထုခွဲေရးှင့်စပ်လျ်း၍
န်ကားချက်များ ထားခဲလ
့ င်၊ ထိုန
 ်ကားချက်များအတိုင်း စီမံခန်ခွဲရမည်။
(ခ) ေသဆံးု သူသည်၊ န်ကားချက်များကို မထားခဲ့လင်၊ သိုတည်းမဟုတ် ေသဆံးု သူသည်၊ တရားဥ ပေဒအရ န်ကားချက်
များကို မြပလုပ်ိုင်လင်၊ ေသဆံးု သူှင့်သက်ဆိုင်သည့် တရားဥပေဒှင့်အညီ ရထိုက်သထ
ူ ံ ထိုတံဆပ
ိ ်များကိုပုိရမည်။
(ဂ) တံဆိပ်များကို အထက်ပါအတိုင်း စီမံခန်ခွဲြခင်းမြပိုင်လင်၊ ေဆွမျိးတဦးဦးထံ၊ သိုတည်းမဟုတ် ေသဆံးု သူအား မှတ်မိ
သတိရဘွယ်တရပ် အြဖစ်ြဖင့်၊ ထိုတံဆပ
ိ ်များကို အေလးဂုြပ၍ ထိန်းသိမ်းထား လိမ့်မည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားသူက ထင်ြမင်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 59/69
1/28/2020

ယူဆေသာအြခားသူထံ၊ ထိုတံဆပ
ိ ်များကိုပုိရမည်။
(၃) သဂဟအေဆာင်အေယာင်များှင့် ဘွဲများကိုလည်း၊ ၎င်းတိုင
ှ ့်ဆိုင်ရာ နည်းဥပေဒများှင့် စည်းကမ်း ချက်များက အြခားနည်း
ြပာန်းထားသည့်အခါမှတပါး၊ အထက်တင
ွ ်ဆုခ
ိ ဲ့သည့် နည်းလမ်း အတိုင်း စီမံ ခန်ခဲွရမည်။
စီမံခန်ခွဲေရးစရိတ်စကများ။

၁၉၉။ ။ ေသဆံးု သူ၏ ပစည်းဥစာတရပ်ကုိ စီမံခန်ခွဲြခင်းှင့်စပ်လျ်း၍၊ တပ်မှ းသည်၊ လိုအပ်ေသာ စရိတ်စကများှင့် ယုတတ
ိ န်ေသာ
စရိတ်စကများကိုသာ ကျခံရမည်။

အပိုင်း ၂။
ေသဆံုးသည့်အရာရှိများ၏ပစည်း။
ေသဆံးု သည့်အရာရှိများ၏ပစည်း။

၂၀၀။ ။ အထက်နည်းဥပေဒများပါ ြပာန်းချက်များသည်၊ ေအာက်ပါေြပာင်းလဲြပင်ဆင်ချက်များြဖင့်၊ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရေသာ၊

ေသဆံးု သည့်အရာရှိများ၏ ပစည်းှင့်လည်း သက်ဆိုင်ေစရမည်။

(က) တပ်မှ းဟုရည်န်းြခင်းများသည်၊ ဤနည်းဥပေဒများ၌ ေန က်တွင်ြပာန်းထားသည့် နည်း လမ်းအတိုင်း၊ ဤကိစအလိုငှါ
ဖွဲစည်းသည့်၊ စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတ၊ီ သိုတည်းမဟုတ် အမဲတန်း စီမံခန်ခွဲေရး ေကာ်မီတ၊ီ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာကို၊ ရည်န
 ်းြခင်းများ
ြဖစ်သည်ဟု အဓိပါယ်ေကာက်ယူရမည်။
(ခ) နည်းဥပေဒ ၁၉၂ ှင့် ၁၉၃ တိုတင
ွ ်၊ ပုဒ်မ ၁၉၈ ၏ ပုဒ်မခွဲ (၄) ကို ရည်န
 ်းြခင်းများသည်၊ ပုဒ်မ ၁၉၉ ကို ရည်န
 ်းြခင်းများ
ြဖစ်သည်ဟု အဓိပါယ်ေကာက်ယူရမည်။
စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မတ
ီ ။ီ

၂၀၁။ ။ (၁) စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတတ

ီ ခုတင
ွ ် အရာရှိ သံးု ဦးပါဝင်ေစရမည်။ ြဖစ်ုင
ိ ်လင်၊ ဥကသည်၊ စစ်ေြမြပင် အရာရှိ၏ အဆင့်
ေအာက်မနိမ့်ေသာ အရာရှိြဖစ်ေစရမည်။
(၂) စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတတ
ီ ခုကို၊ ေအာက်ပါ အရာရှိများက ဖွဲစည်းရမည်။
(က) ေသဆံုးသူသည်၊ မိမ၏
ိ တပ်အဖွဲ၊ ဌာန၊ ခွဲထုတ်တပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်တင
ွ ်အမထမ်းရက်ေနခဲ့လင်၊ ထိုတပ်အဖွဲ၊ ဌာန၊
ခွဲထုတ်တပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်၏၊ စစ်ေြမြပင်အရာရှိအဆင့်ေအာက်မနိမ့်ေသာ တပ်မှး၊ တပ်မှ းသည် စစ်ေြမြပင်အရာရှိ
အဆင့်ေအာက်နမ
ိ ့်ေသာ အရာရှိြဖစ်လင်၊ တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ
(အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်
ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) (ကည်းတပ်) ှင့်တည
ူ သ
ီ ည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အဖွဲအစည်း
ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိ။
(ခ) ပင်လယ်ြပင်တွင် ေသဆံုးလင်၊ ေရယာ်ေပရှိ စစ်သည်စမ
ု ျားကို ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိ။
(ဂ) အြခားကိစအားလံးု တွင်၊ တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်
မငယ်ေသာအဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ
သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) (ကည်းတပ်) ှင့်တည
ူ သ
ီ ည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် အဖွဲအစည်းေအာက်မငယ်ေသာ
အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိ။
(၃) ေကာ်မတ
ီ က
ီ ို၊ ေရယာ်ေပတွင် မဖွဲစည်းိုင်ေသာအခါ၊ ထိုေရယာ် ခရီးလမ်းဆံးု သိုေရာက်ပီးေန က်၊ ေဆာလျင်ုင
ိ ်သမ
ေဆာလျင်စာွ ၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂) ပါ ြပာန်းချက်များှင့်အညီ ေကာ်မတ
ီ က
ီ ို ဖွဲစည်းရမည်။
(၄) ေကာ်မတ
ီ က
ီ ို ဖွဲစည်းရန်၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၂)၊ သိုတည်းမဟုတ် နည်းဥပေဒခွဲ (၃) ြဖင့် အာဏာအပ်ှင်းြခင်းခံရေသာ အရာရှိသည်၊
အေကာင်းတခုခုေကာင့်၊ ေကာ်မီတမ
ီ ဖွဲစည်းိုင်လင်၊ အထက်အာဏာပိုင်ထံ ေလာက်ထားရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
အမဲတန်းစီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မတ
ီ ။ီ

၂၀၂။ ။ (၁) အမဲတန်း စီမံခန်ခွဲေရး ေကာ်မီတတ

ီ င
ွ ် အရာရှိ သံးု ဦးပါဝင်ေစရမည်။ ြဖစ်ုင
ိ ်လင်၊ ဥက သည်၊ စစ်ေြမြပင် အရာရှိေအာက်
အဆင့်မနိမ့်ေသာ အရာရှိြဖစ်ေစရမည်။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 60/69
1/28/2020

(၂) သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အမိန်အရေသာ်၎င်း၊ သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ ဤကိစအလိုငှါ၊ အာဏာ

အပ်င
ှ ်းထားေသာ အြခားအရာရှိ၏ အမိန်အရေသာ်၎င်း၊ အမဲတန်းစီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတက
ီ ို သက်ဆိုင်ရာ
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်ကြဖစ်ေစ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ ဤကိစအလိုငှါ၊ အာဏာအပ်ှင်းထားေသာ အရာရှိက
ြဖစ်ေစ သင့်ေတာ်မည်ထင်သည့် အချိန်ှင့်ေနရာတွင် ဖွဲစည်းရမည်။
(၃) အမဲတန်း စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတက
ီ ို၊ မည်သည့်အချိန်အခါ၌မဆို၊ ဖွဲစည်းသည့်အာဏာပိုင်က ဖျက်သမ
ိ ်းိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
အမဲတန်းစီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မတ
ီ က
ီ ို ဖွဲစည်းထားေသာအခါ၊ ေကာ်မတ
ီ မ
ီ ျား ဖွဲစည်းြခင်း။

၂၀၃။ ။ အမဲတန်းစီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတက
ီ ို ဖွဲစည်းထားသမကာလပတ်လံုး၊ စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတက
ီ ို မဖွဲစည်းရ။ ထိုြပင် အမဲတန်း
စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတက
ီ ို ဖွဲစည်းထားသည့် ကာလအပိုင်းအြခားအတွင်း၊ ဤနည်းဥပေဒများတွင်၊ ေကာ်မီတက
ီ ို ရည်န
 ်းြခင်း
အားလံးု သည်၊ အမဲတန်းစီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတက
ီ ို ရည်န
 ်းသည်ဟု အဓိပါယ်ေကာက်ယူရမည်။

အပိုင်း ၃။
တပ်မှထွက်ေြပးေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် ူးသွပ်ြခင်းမှန်ကန်ေကာင်း စံုစမ်းသိရိရ
ှ ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် တန်းြပည့်
စစ်မထမ်းချိန်တွင် ေပျာက်ဆံုးေနပီဟု ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်က အေကာင်းကားြခင်းခံရေသာ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရ
သူများ၏ပစည်း။
စစ်ေြပးများ၏ ပစည်း။

၂၀၄။ ။ နည်းဥပေဒ ၁၈၈၊ ၁၉၁၊ ၁၉၂၊ ၁၉၃ ှင့် ၁၉၅ မှတပါး၊ အထက်နည်းဥပေဒများပါ ြပာန်းချက် များသည်၊ ေအာက်ပါေြပာင်းလဲ

ြပင်ဆင်ချက်များြဖင့်၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရေသာ စစ်ေြပးတဦး၏ ပစည်းှင့်သက်ဆိုင်ေစရမည်။

(က) ဝယ်သက
ူ ိုသာ၊ ကိုယ်ပုင
ိ ်ေသနတ်များှင့် ခဲယမ်း မီးေကျာက်ကုိ ေပးအပ်ရမည်။
(ခ) စစ်ေြပး၏ သဂဟအတွက် အေဆာင်အေယာင်များ၊ ဘွဲများှင့်တံဆပ
ိ ်များကို၊ ရယူခဲ့လင်၊ ြပည်ေထာင်စု ိုင်ငံအစိုးရ၏
သက်ဆိုင်ရာ စည်းမျ်းဥပေဒများှင့်အညီေသာ်၎င်း၊ အမိန်များှင့်အညီ ေသာ်၎င်း၊ ထုခွဲြခင်းအတွက် စစ်ေရးချပ်ထံပုိရမည်။
ူးသွပ်သူများ၏ပစည်း။

၂၀၅။ ။ နည်းဥပေဒ ၁၉၁ ှင့် ၂၀၄ မှတပါး၊ အထက်နည်းဥပေဒများပါ ြပာန်းချက်များသည်၊ ေအာက် ပါေြပာင်းလဲြပင်ဆင်ချက်များြဖ

င့်၊ ေသဆံုးသူတဦး၏ပစည်းှင့် သက်ဆိုင်သကဲသ

့ ို၊ ဤနည်းဥပေဒများ ၌ ေန က်တင
ွ ် ြပာန်းထားသည့် နည်းလမ်းအတိုင်း ူးသွပ်
ြခင်း မှန်ကန်ေကာင်း စံစ
ု မ်းသိရိရ
ှ ေသာ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦး၏ ပစည်းှင့်သက်ဆိုင်ေစရမည်။
ြဖစ်ုင
ိ ်သည့်အခါတိုင်းတွင်၊ ထိုသူအား စစ်မထ
 မ်းရက်ဆဲ စာရင်းမှ ုတ်ပယ်လုက
ိ ်သည်အထိ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်မထမ်းြခင်းမှ
ထွက်ခင
ွ ့်ေပးလိုက်သည်အထိ၊ ထိုသူ၏ ပစည်းေရာင်းြခင်းကိုေသာ်၎င်း၊ ေငွအြဖစ်သုိ ေြပာင်းလဲြခင်းကိုေသာ်၎င်း ေရဆိုင်းထား
ိုင်သည်။
ေပျာက်ဆံးု ေနသူများ၏ပစည်း။

၂၀၆။ ။ နည်းဥပေဒ ၁၉၁၊ ၂၀၄ ှင့် ၂၀၅ မှတပါး၊ အထက်နည်းဥပေဒများပါ ြပာန်းချက်များသည်၊ ေသဆံုးသူတဦး၏ ပစည်းှင့်

သက်ဆိုင်သကဲသ
့ ို၊ တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်တင
ွ ် ေပျာက်ဆံုးေနပီဟ၊ု ဆိုင် ရာအာဏာပိုင်က အေကာင်းကားြခင်းခံရေသာ၊
အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦး၏ပစည်းှင့် သက် ဆိုင်ေစရမည်။ သိုရာတွင် ထိုသူေသဆံးု ပီဟု ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်က မှတ်ယူ
ြခင်းမြပေသးသမ၊ ၎င်း၏ ပစည်းကိုရယူြခင်း၊ ၎င်း၏လစာှင့် စရိတ်များကို ထုတ်ယူြခင်း၊ ထိုြပင်စခန်း၌ြဖစ်ေစ၊ ေနထိုင်ရာေနရာ
၌ြဖစ်ေစ၊ ရှိသည့်တပ်ေကွးမီများှင့် အြခားေကွးမီများကို အမှန်သရ
ိ ိေ
ှ အာင်ြပလုပ်ြခင်းမှတပါး၊ အြခား မည်သိုမ အေရးယူ
ေဆာင်ရက်ြခင်းမြပရ။

အပိုင်း ၄။
အြခားြပာန်းချက်များ။
ပုဒ်မ ၁၉၈၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၁၉၉အရ၊ တပ်မှ းကေသာ်၎င်း၊ စီမံခန်ခွဲေရး ေကာ်မီတက
ီ ေသာ်၎င်း၊ ပိုေငွကိုသတ်မှတ်ထားေသာသူအားေပးြခင်း။

၂၀၇။ ။ (၁) ပစည်းဥစာတရပ်င

ှ ့် စပ်လျ်းသည့် ပိုေငွကို တပ်ေဆာင်ေငွစာရင်းတွင် ထည့်သွင်းြခင်း ြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ေသဆံုးသူ၏ လစာ
စာရင်းများထိန်းသိမ်းသည့်အရာရှိ၏ ရေငွအြဖစ်ြဖင့်နယ်ဘက်ေငွတုက
ိ ် တွင်အပ်ှံြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူအား ေပးရ

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 61/69
1/28/2020

မည်။
(၂) ပိုေငွကို၊ မိမ၏
ိ ရေငွအြဖစ်ြဖင့် အပ်ံှထားြခင်းခံရေသာ အာဏာပိုင်သည်၊ တပ်ေဆာင်ေငွစာရင်းရှင်း တမ်း၊ သိုတည်းမဟုတ်
ေငွတုက
ိ ်ေြပစာ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာကို ရရှိေသာအခါ၊ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူက စီမံ ခန်ခဲွပီးသည်အထိ၊ ထိုေငွကို လက်ရှိထားရ
မည်။
(၃) သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူက စီမံခန်ခွဲပီးသည်အထိ၊ ေငွမပါဝင်သည့်၊ ပိုလံေသာပစည်းဥစာကို၊ တပ်မှ း၊ သိုတည်းမဟုတ် ေကာ်မီ
တီ၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာရာက၊ လံု ခံေသာေနရာတွင်ထားရမည်။
ပုဒ်မ ၂၀၂၊ ပုဒ်မခွဲ (၄)အရ၊ အေမွထိန်းမင်းကီးက၊ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ သူအား ပိုေငွကိုေပးြခင်း။

၂၀၈။ ။ အေမွထိန်းမင်းကီး လက်ဝယ်ရိေ

ှ သာ ပိုေငွကို၊ နည်းဥပေဒ ၂၀၇ တွင် ြပာန်းထားသည့် နည်း လမ်းအတိုင်း၊ သတ်မတ
ှ ်ထား
ေသာသူအား ေပးအပ်ရမည်။
မည်သည့်ကိစမျိးတွင် အေမွထိန်းမင်းကီးထံပစည်းဥစာကိုလဲအပ်ရြခင်း။

၂၀၉။ ။ ရင်းှီးေငွတရပ်ရပ်၏၊ အေြခအေနေကာင့်၊ သိုတည်းမဟုတ် ပစည်းှင့်စပ်လျ်း၍ အေရးယူ ရန်ေသာ်၎င်း၊ တရားမမစွဲဆိုရန်

ေသာ်၎င်း၊ လိုအပ်သည်ြဖစ်ေသာေကာင့်၊ ပစည်းတရပ်ရပ်ကို ေတာင်းယူရာ၌ေသာ်၎င်း၊ ေတာင်းယူြခင်းှင့် စပ်လျ်း၍ေသာ်၎င်း၊

ထုခွဲ၍ရယူရာ၌ေသာ်၎င်း၊ ထုခွဲ၍ရယူြခင်းှင့် စပ်လျ်း၍ေသာ်၎င်း၊ အေတာ်အတန်ခက်ခဲမြဖစ်ေစ၊ ကန်ကာမြဖစ်ေစ၊ ေပေပါက်
ိုင်သည်ဟထ
ု င်ြမင်ရလင်၊ သိုတည်းမဟုတ် အေမွထိန်းမင်းကီးထံလဲအပ်သင့်သည်ဟ၊ု တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်အား
ထင်ြမင်ယဆ
ူ ေစသည့်၊ ထိုပစည်းှင့်စပ်လျ်း၍၊ ထူးြခားေသာအေြခအေနတခုခုရိလ
ှ င်၊ စစ်ေြပးတဦးမဟုတ်သည့်၊ အက်ဥပေဒအရ၊
အေရးယူြခင်းခံထုက
ိ ်ေသာ သူတဦး၏ပစည်းဥစာကို၊ ထိုပစည်းဥစာှင့်စပ်လျ်း၍ စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိသည့် အေမွထိန်းမင်းကီးထံ
လဲအပ်ရမည်ဟ၊ု တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က န်ကားိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၂၀၃၊ အပိုဒ် (ခ)အရ ြဖစ်ေသာ ိုတစ်စာပံုစံ။

၂၁၀။ ။ (၁) ပုဒ်မ ၂၀၃၊ အပိုဒ် (ခ)အရ ထုတ်ြပန်ေကျညာရမည့် ိုတစ်စာသည်၊ အေြခအေနအရ၊ လို အပ်သည့်ေြပာင်းလဲြပင်ဆင်ြခင်း

များြဖင့်၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၆ တွင် ေဖြပထားသည့် ပံစ

ု ံ ၃ အတိုင်း ြဖစ် ေစရမည်။
(၂) ထိုိုတစ်စာကို အစိုးရြပန်တမ်းတွင် ထုတ်ြပန်ေကျညာရမည်။ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူက လိုအပ်သည်ဟုယဆ
ူ လင်၊ မိမိ
ေရးချယ်ေသာ သတင်းစာှစ်ေစာင်တွင်လည်း၊ ထိုိုတစ်စာကို တှစ်လင်တကိမ်ကျ ထုတ်ြပန်ေကျညာိုင်သည်။
ပုဒ်မ ၂၀၄အရ၊ ပစည်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ပိုေငွကို ေပးအပ်ြခင်း။

၂၁၁။ ။ ပုဒ်မ ၂၀၄ အရ၊ ပစည်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ပိုေငွကို၊ မည်သူအားေပးအပ်မည်ဟု၊ သိုတည်းမ ဟုတ် ေပးမည်ဟု၊ ဆံုးြဖတ်

ေသာအခါ၊ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူသည်၊ စီမံခန်ခွဲြခင်းခံရေသာ ပစည်း၏ ပိုင်ရင
ှ ်ြဖစ်ေသာသူှင့် သက်ဆိုင်သည့်၊ အေမွဆက်ခံေရး
တရားဥပေဒ၊ သိုတည်းမဟုတ် အေမွဆက်ခံ ေရးထံုးတမ်း၊ ထိုြပင် ဤကိစှင့် စပ်လျ်း၍၊ ထိုသူ၏ အလိုဆများရှိခဲ့လင်၊ ထို
အလိုဆများကိုပါ၊ ထည့်သွင်းစ်းစားရမည်။
ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သူ၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားသူတဦးအား ပစည်း၊ သိုတည်းမဟုတ် ပိုေငွကိုေပးအပ်နည်း။

၂၁၂။ ။ ပုဒ်မ ၁၉၈၊ ပုဒ်မ၁၉၉၊ သိုတည်းမဟုတ် ပုဒ်မ ၂၀၃အရ၊ ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သအ

ူ ား၊ သိုတည်း မဟုတ် ပုဒ်မ ၂၀၅အရ၊ အြခား
သူတဦးဦးအား၊ ေပးအပ်ရန်ပစည်းှင့် ေပးရန်ေငွကို၊ ထိုသူကိုယ်တိုင်ကို ေပးအပ်ုင
ိ ်သည်။ သိုတည်းမဟုတ် ြပည်ေထာင်စ
ု ိုင်ငံ
အစိုးရ၏ သက်ဆုင
ိ ်ရာစည်းမျ်းဥပေဒများတွင် ဤကိစှင့်စပ်လျ်း၍ သီးြခားေဖြပထားေသာ စည်းကမ်းနည်းလမ်းှင့်အညီ၊
ေန က်ဆံုးသိရိရ
ှ ေသာ၊ ထိုသူ၏လိပ်စာအတိုင်း ပစည်းှင့်ေငွကို ေပးပိုုင
ိ ်သည်။
သူတဦးအမှန် ူးသွပ်သည်ဟု စံုစမ်းသိရိ
ှ ိုင်ေသာနည်းလမ်း။

၂၁၃။ ။ အက်ဥပေဒ၏ ကိစများအလိုငှါ၊ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦးအမှန်ူးသွပ်သည်ဟ၊ု စံစ

ု မ်း သိရိ
ှ ိုင်ေသာ နည်းလမ်းသည်၊
ြပည်ေထာင်စ
ု ိုင်ငံအစိုးရ၏ သက်ဆုင
ိ ်ရာစည်းမျ်းဥပေဒများတွင်၊ ဤကိစှင့်စပ်လျ်း၍၊ သီးြခားေဖြပထားသည့်စည်းကမ်းနည်း
လမ်းှင့်အညီ၊ ေဆးစစ်အဖွဲက ချမှတ် သည့် ဆံးု ြဖတ်ချက်ြဖင့် ြဖစ်ရမည်။
အစီရင်ခံစာများ။

၂၁၄။ ။ (၁) တပ်မှးသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတသ

ီ ည်၊ မိမအ
ိ ား၊ အက်ဥပေဒှင့် ဤ နည်းဥပေဒများက၊ အာဏာ
အပ်င
ှ ်းထားသည့်အတိုင်း၊ ပစည်းဥစာတရပ်င
ှ ့်စပ်လျ်း၍၊ စီမံခန်ခွဲြခင်း ကိုေဆာင်ရက်ပီးေသာအခါ၊ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူထံ၊

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 62/69
1/28/2020

ထိုစီမံခန်ခွဲြခင်းှင့်စပ်လျ်း၍ အေသးစိတ်အစီ ရင်ခံစာတေစာင်ကု၊ိ စီမံခန်ခွဲပီးေန က်၊ ေဆာလျင်ုင

ိ ်သမ ေဆာလျင်စာွ ပိုရမည်။
(၂) အက်ဥပေဒအရ၊ ပစည်းဥစာတရပ်ကို အေမွထိန်းမင်းကီးထံ လဲအပ်ေသာအခါ၊ အေမွထိန်းမင်းကီးသည်၊ မိမအ
ိ ား ပုဒ်မ ၂၀၂
အရ လဲအပ်ေသာ ပစည်းဥစာများအြပင်၊ ထိုပစည်းဥစာများကို စီမံခန်ခွဲသည့်နည်းလမ်းှင့် စပ်လျ်းေသာအစီရင်ခံစာတေစာင်
ကို၊ ေြခာက်လတကိမ်၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်ထံ တင်သင
ွ ်းရမည်။
(၃) နည်းဥပေဒခွဲ (၁) တွင် ရည်န
 ်းထားေသာ အစီရင်ခံစာများှင့်အတူ၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၇ တွင် ေဖြပထားေသာ စာတမ်း
အမှတ်အသားများှင့် စာရက်စာတမ်းများအပါအဝင်၊ လိုအပ်ေသာ စာတမ်းအမှတ်အသားှင့် စာရက်စာတမ်းအားလံးု ပူးတွဲပါရှိ
ရမည်။
(၄) ပစည်းဥစာတရပ်ကိုေသာ်၎င်း၊ ပိုေငွကိုေသာ်၎င်း၊ ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သတ
ူ ဦးအား၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားသူတဦးအား၊
အက်ဥပေဒအရ၊ အပီးအြပတ်လဲအပ်ေသာအခါ၊ နည်းဥပေဒခွဲ (၁)၊ သိုတည်းမဟုတ် နည်းဥပေဒခွဲ (၂) တွင် ရည်န
 ်းထားေသာ
အစီရင်ခံစာများ၏မိတကို ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သအ
ူ ား၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခားသူအားအခမဲေ
့ ပးအပ်ရမည်။
(၅) တပ်မှးသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် စီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတသ
ီ ည်၊ စီမံခန်ခွဲြခင်းခံရေသာ ပစည်းဥစာ၏ ပိုင်ရင
ှ ်ေသဆံးု သည့်၊
သိုတည်းမဟုတ် တပ်မထ
ှ ွက်ေြပးသည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် ူးသွပ်ြခင်းမှန်ကန် ေကာင်း စံစ
ု မ်းသိရိရ
ှ သည့်၊ သိုတည်းမဟုတ်
ေသဆံးု ပီဟု ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်က မှတ်ယူသည့်ေနရက်မှ၊ ြပည်ေထာင်စ
ု ိုင်ငံသားများ၏ ကိစမျိးတွင်၊ ငါးလအတွင်း၊ ထိုြပင်
အြခားကိစမျိးအားလံးု တွင်၊ တဆယ့်ှစ်လအတွင်း၊ ပစည်းဥစာတရပ်ကု၊ိ စီမံခန်ခွဲေရးတွင်၊ မိမေ
ိ ဆာင်ရက်သင့်သမ မ
ေဆာင်ရက် ရေသးလင်၊ ထိုကာလအပိုင်းအြခားကုန်ဆံးု ပီးေန က်၊ ပစည်းဥစာတရပ် စီမံခန်ခွဲေရးတွင်၊ ေရာက်ရိေ
ှ န သည့်
အေြခအေနှင့် ကန်ကာမ၏ အေကာင်းရင်းကို ေဖြပလျက်၊ အစီရင်ခံစာတေစာင်ကုိ စစ်ေရးချပ် ထံ တင်သင
ွ ်းရမည်။
(၆) အမဲတန်းစီမံခန်ခွဲေရးေကာ်မီတသ
ီ ည်၊ စီမံခန်ခွဲေရး၏ အေြခအေနှင့် တိုးတက်မအပါအဝင်၊ ပစည်းဥစာများှင့်စပ်လျ်းသည့်၊
အေရးပါေသာ အေသးစိတ်အချက်အလက်များကို၊ အကျ်းအားြဖင့်ေဖြပလျက်၊ ေြခာက်လတကိမ်၊ မိမစ
ိ ီမံခန်ခွဲေနေသာ
ပစည်းဥစာအားလံးု ၏ အစီရင်ခံစာတေစာင်ကု၊ိ သတ်မှတ်ထားေသာသူထံ တင်သင
ွ ်းရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
အချိကိစများတွင်၊ တပ်မှး၏အာဏာများကို သံးု စွဲြခင်း။

၂၁၅။ ။ (၁) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရေသာ အရာရှိမဟုတ်သူတဦးသည်၊ မိမေ

ိ သဆံးု သည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မထ
ှ ွက်ေြပးသည့်၊
သိုတည်းမဟုတ် အက်ဥပေဒအရ၊ အမှန်ူးသွပ်သည်ဟု စံုစမ်းသိရိရ
ှ သည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်တင
ွ ် ေပျာက်ဆံုး
ေနပီဟု ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်က အေကာင်းကားြခင်းခံရသည့်အချိန်၌၊ ြပည်ေထာင်စုြမန်မာိုင်ငံ၏ ြပင်ပတွင် စစ်မထ
 မ်းရက်ေန
ေသာအခါ၊ ထိုသူသည်၊ အက်ဥပေဒအခန်း ၁၆ ပါ ကိစအလိုငှါ၊ အဆိုပါအချိန်၌၊ မိမ၏
ိ တပ်မေတာ်မှတ်တမ်းန်ကားေရးမှးံုးတွင်
ပါဝင်သည်ဟု မှတ်ယူရမည်။ ထိုြပင် တပ်မေတာ်မတ
ှ ်တမ်းန်ကားေရးမှးံုး၏ န်ကားေရးမှးက၊ ြပည်ေထာင်စုြမန်မာိုင်ငံရှိ၊
ထိုသူ၏ပစည်းကို စီမံခန်ခွဲရမည်။
(၂) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရေသာ အရာရှိမဟုတ်သူတဦးေသဆံုးသည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မထ
ှ ွက်ေြပးသည့်၊ သိုတည်းမဟုတ်
အမှန်ူးသွပ်သည်ဟု စံုစမ်းသိရိရ
ှ သည့်၊ သိုတည်းမဟုတ် တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်တင
ွ ် ေပျာက်ဆံုးေနပီဟ၊ု ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်
က၊ အေကာင်းကားြခင်းခံရသည့်အချိန်၌၊ မိမပ
ိ ါဝင်ေသာတပ်အဖွဲ၊ ဌာန၊ ခွဲထုတ်တပ်၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မရှိေတာ့သည့်အခါ၊
ထိုသူသည်၊ အက်ဥပေဒ၏အခန်း ၁၆ ပါကိစများအလိုငှါ၊ အဆိုပါအချိန်၌၊ မိမ၏
ိ တပ်မေတာ်မှတ်တမ်း န်ကားေရးမှးံုးတွင်
ပါဝင်သည်ဟု မှတ်ယူရမည်။ ထိုြပင် တပ်မေတာ်မတ
ှ ်တမ်းန်ကားေရးမှးံုး၏ န်ကားေရးမှးက၊ ထိုသူ၏ပစည်းကို စီမံခန်
ခွဲရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>

အခန်း ၈။
သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အရာရှိများ၊ အာဏာပိုင်များှင့် အြခားအေကာင်းအရာများ။
ပုဒ်မ ၃၊ အပိုဒ် (ဇ)အရ သတ်မှတ်ထားေသာ “တပ်အဖွဲ”။

၂၁၆။ ။ (၁) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရမည့် ေအာက်ပါသီးြခားလူစု အသီးသီးသည် အက်ဥပေဒ၏ အခန်း (၃) ှင့်ဤနည်းဥပေဒများ

အခန်း (၂) တိုပါ ကိစများအလိုငှာ “တပ်အဖွဲ” ြဖစ်ေစရမည်-

(က) ေြခလျင်တပ်အဖွဲ၊

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 63/69
1/28/2020

(ခ) ေလေကာင်းရန်ကာကွယ်ေရးတပ်အဖွဲ၊
(ဂ) စစ်ဘက်ေရးရာလံု ခံေရးတပ်အဖွဲ၊
(ဃ) ကာကွယ်ေရးပစည်းထုတ်လုပ်ေရးတပ်အဖွဲ၊
(င) အေြမာက်တပ်အဖွဲ၊
(စ) ဒံုးတပ်အဖွဲ၊
(ဆ) သံချပ်ကာယရားတပ်အဖွဲ၊
(ဇ) ဆက်သယ
ွ ်ေရးတပ်အဖွဲ၊
(ဈ) အထူးေဆာက်လုပ်ေရးအင်ဂျင်နီယာတပ်အဖွဲ၊
(ည) ြပည်သူဆက်ဆံေရးှင့် စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ေရးတပ်အဖွဲ၊
(ဋ) ြပည်သူစစ်ှင့်နယ်ြခားေစာင့်တပ်အဖွဲ၊
(ဌ) လံု ခံေရးှင့်ဆိုင်ေသာ ပံုှိပ်လပ
ု ်ငန်းများတပ်အဖွဲ၊
(ဍ) ေဆးတပ်အဖွဲ၊
(ဎ) ြပန်လည်ေနရာချထားေရးတပ်အဖွဲ၊
(ဏ) တပ်ထိန်းတပ်အဖွဲ၊
(တ) အင်အားြဖည့်တင်းေရးတပ်အဖွဲ၊
(ထ) တပ်မေတာ်မတ
ှ ်တမ်းတပ်အဖွဲ၊
(ဒ) ေငွစာရင်းတပ်အဖွဲ၊
(ဓ) အင်ဂျင်နီယာတပ်အဖွဲ၊
(န) ေထာက်ပံ့ှင့်ပုိေဆာင်ေရးတပ်အဖွဲ၊
(ပ) စစ်လက်နက်ပစည်းတပ်အဖွဲ၊
(ဖ) လပ်စစ်ှင့်စက်မအင်ဂျင်နီယာတပ်အဖွဲ၊
(ဗ) ပစည်းဝယ်ယူေရးတပ်အဖွဲ၊
(ဘ) စစ်မထ
 မ်းတာဝန် တစ်ခုခုထမ်းေဆာင်ရန် တာဝန်ေပးြခင်းခံရသည့်အြပင်အထက်ပါ တပ်အဖွဲတစ်ခခ
ု ု သိုမဟုတ် ဌာန
တစ်ခခ
ု ုှင့် တွဲဖက်မထားေသာအက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသည့် အြခားသီးြခားလူစုတစ်စ။ု
(၂) စစ်တရားံးု မှတ်တမ်းစာအုပ်ကို ထိန်းသိမ်းထားရှိေသာ တပ်အသီးသီးသည်၊ ပုဒ်မ ၁၀၈ ှင့် တပ်မ ေတာ်နည်းဥပေဒ ၁၈၂ တိုပါ
ကိစများအလိုငှါ “တပ်အဖွဲ” ြဖစ်ေစရမည်။
(၃) အက်ဥပေဒှင့်ဤနည်းဥပေဒများပါ အြခားြပာန်းချက်အသီးသီး၏ ကိစများအလိုငှါ၊ ေအာက်ပါ သီးြခားလူစုအသီးသီးသည်၊
“တပ်အဖွဲ”တဖွဲြဖစ်ေစရမည်။
(က) နည်းဥပေဒခွဲ (၁)တွင် ေဖြပထားသည့် (က) မှ (ဎ)အထိ တပ်အဖွဲအသီးသီး။
(ခ) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူများ၊ လံုးဝေသာ်၎င်း၊ တစိတ်တေဒသအားြဖင့်ေသာ်၎င်း၊ ပါဝင်ေသာ အြခားသီးြခားတပ်
အသီးသီး။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၆၊ ပုဒ်မခွဲ (၁)အရ သတ်မှတ်ထားေသာအရာရှိ။

၂၁၇။ ။ ပုဒ်မ ၆၊ ပုဒ်မခွဲ (၁) ပါ ကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိသည်၊ ပုဒ်မ ၂၊ ပုဒ်မခွဲ (၁) ပါအပိုဒ် (ဃ) အရ၊ အက်ဥပေဒ
ကိုလိုက်န ရသူ တွဲဘက်အမထမ်းရက်ေနဆဲြဖစ်ေသာ တပ်အဖွဲကို၊ ဌာနကို၊ တပ်ကု၊ိ ေရယာ်ကို၊ အဖွဲအစည်းကို၊ သိုတည်းမဟုတ်
ခွဲထုတ်တပ်ကို ကွပ်ကဲသည့် အရာရှိြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၁၂ အရသတ်မတ
ှ ်ထားေသာပံုစံ။

၂၁၈။ ။ ပုဒ်မ ၁၂ ပါကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာပံုစံသည်၊ ေန က်ဆက်တွဲ ၁ တွင်ေဖြပထား သည့်ပံစ
ု ံအတိုင်း ြဖစ်ေစရမည်။
ပုဒ်မ ၈၀ အရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာအရာရှိ။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 64/69
1/28/2020

၂၁၉။ ။ ပုဒ်မ ၈၀ ပါကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာ အရာရှိသည်၊ စစ်ေြမြပင်ရိတ
ှ ပ်ဖဲွများကို ကွပ်ကဲေသာအရာရှိြဖစ်ရမည်။
သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) အတွင်း စစ်ေဆးစီရင်
ေသာအမတင
ွ ် အတည်ြပေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် အတည်ြပိုင်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် အတည်ြပရန်မလိုေသာ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်
ချက်ပါရှိသည့်ကိစမျိး၌၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကို ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိ
ေသာ်၎င်း၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ
(အေြခချ) (ကည်းတပ်) ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် အဖွဲအစည်းေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းအတွင်း စစ်ေဆးစီရင်ေသာအမတင
ွ ်၊
အတည်ြပေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် အတည်ြပိုင်ေသာ၊ သိုတည်းမဟုတ် အတည်ြပရန်မလိုေသာ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ပါရှိသည့်ကိစ
မျိး၌၊ ထိုအဖွဲအစည်းကို ကွပ်ကဲသည့် အရာရှိေသာ်၎င်း ြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၈၂ အရ ြပစ်ဒဏ်များမည်မအထိ ချမှတ်ရမည်ကုိ သတ်မှတ်ြခင်း။

၂၂၀။ ။ အက်ဥပေဒပါ ြပာန်းချက်များှင့် မဆန်ကျင်ေစဘဲ၊ ပုဒ်မ ၈၂ တွင် သီးြခားေဖြပထားေသာ တပ်မှ း၊ သိုတည်းမဟုတ် အြခား

အရာရှိသည် -
(က) စစ်ေြမြပင် အရာရှိအဆင့်ေအာက် မနိမ့်ေသာအရာရှိြဖစ်လင်၊ ပုဒ်မ ၈၂ တွင် သီးြခားေဖြပထား သည့် ြပစ်ဒဏ်များကို အြပစ်
ချမှတ်ုင
ိ ်သည်။
(ခ) စစ်ေြမြပင်အရာရှိအဆင့်ေအာက်နမ
ိ ့်ေသာ အရာရှိြဖစ်လင်၊ ေထာင်ဒဏ်ကုိ ခုနစ်ရက်ထိ ချမှတ်ုင
ိ ်သည့်ြပင်၊ အြခားြပစ်ဒဏ်များ
ကို အြပည့်ချမှတ်ုင
ိ ်သည်။ သိုေသာ်လည်း တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က အမိန်ြဖင့်၊ စစ်တရားံုးချပ် ဖွဲစည်းိုင်ခွင့်
အာဏာအပ်ှင်းထားေသာ အရာရှိတဦးက၊ မိမက
ိ ွပ်ကဲမေ
 အာက်ရှိ ထိုအရာရှိအား၊ ေထာင်ဒဏ်အြပည့်ချမှတ်ုင
ိ ်သည့်အာဏာ
ကို၊ အပ်ှင်းိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၉၃၊ အပိုဒ် (ဈ) အရ သတ်မှတ်ထားေသာအရာရှိ။

၂၂၁။ ။ ပုဒ်မ ၉၃၊ အပိုဒ် (ဈ) ပါ ကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိသည်၊ ထိုသက်ဆိုင်သက
ူ ို စစ်ေဆးစီရင်ရန်အတွက်၊
တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က အမိန်ြဖင့်၊ စစ်တရားံုးချပ် ဖွဲစည်းိုင်ခွင့်အာဏာအပ်ှင်းထားေသာ အရာရှိတဦးြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၉၅ အရသတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အရာရှိ။

၂၂၂။ ။ ပုဒ်မ ၉၅ ပါကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိသည်၊ သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် ြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၉၉ အရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အာဏာပိုင်များ။

၂၂၃။ ။ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရသူတဦး၏ လစာှင့်စရိတ်များထဲမှ၊ အက်ဥပေဒ၏အခန်း ၈ အရ ချမှတ်သည့်ဒဏ်အြဖစ်ြဖင့် ေငွ

ုတ်ယူြခင်းတခုခုကို၊ ဤနည်းဥပေဒ၌ ေန က်တင

ွ ်ြပာန်းထားသည့်အတိုင်း ေလာ့ိုင်သည်။
(က) ထိုသူတဦးဦး၏လစာှင့် စရိတ်များထဲမှ ဒဏ်အြဖစ်ြဖင့် ေငွုတ်ယူြခင်းတရပ်ကု၊ိ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က ေလာ့
ိုင်သည်။
(ခ) ငါးရက်ထက်မပိုေသာ ကာလအပိုင်းအြခားအတွက်၊ ခွင့်မဲပ
့ ျက်ကက
ွ ်ေသာ၊ အက်ဥပေဒကိုလိုက်န ရသည့် အရာရှိမဟုတ်သူတ
ဦးဦးသည်၊ ထိုသိုခွင့်မဲပ
့ ျက်ကက
ွ ်ြခင်းအတွက်၊ စွဲချက်တခုအရ၊ စစ်တရားံးု ြဖင့် ြပစ်မထင်ရှားစီရင်ြခင်းကိုမခံရလင်၊ ထိုသိုခွင့်မဲ့
ပျက်ကက
ွ ်ြခင်းေကာင့်၊ ထိုသူခံထိုက်ေစရမည့်၊ လစာှင့်စရိတ်များသိမ်းယူြခင်းကို၊ ထိုသူ၏တပ်မှ းက ေလာ့ိုင်သည်။
(ဂ) သံုပန်းတဦးအြဖစ်ြဖင့်၊ ခွင့်မဲပ
့ ျက်ကက
ွ ်ြခင်းေကာင့်၊ ခံထိုက်ေစရမည့်၊ လစာှင့်စရိတ်များ သိမ်းယူြခင်းတရပ်ကုိ (တာဝန်ဝတ်
တရား တမင်ပျက်ကက
ွ ်မေကာင့်၊ ထိုသူသည် သံုပန်းြဖစ်သာွ းရသည်ဟု၊ သိုတည်းမဟုတ် ရန်သူှင့်အတူ အမထမ်းသည်ဟု၊
သိုတည်းမဟုတ် ရန်သူ၏လက်ေအာက်တွင် အမထမ်းသည်ဟု၊ ေရှေမှာက်တင
ွ ် သက်ေသထင်ရှားမြပိုင်ခဲ့လင်) တပ်မေတာ်
ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်ေြမြပင်ရိတ
ှ ပ်ဖဲွများကို ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိက၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ်
(ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊
တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ)

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 65/69
1/28/2020

(ကည်းတပ်) ှင့် တူညသ

ီ ည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် အဖွဲအစည်းေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းကိုြဖစ်ေစ၊ ကွပ်ကဲသည့်
အရာရှိက ေလျာ့ိုင်သည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၁၀၀ ှင့် ၁၀၁ အရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အာဏာပိုင်များ။

၂၂၄။ ။ ပုဒ်မ ၁၀၀ ှင့် ၁၀၁ ပါကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာ အာဏာပိုင်များသည်-
(က) အရာရှိအားလံးု ၏ ကိစမျိးတွင်၊ စစ်ေရးချပ်၊ ထိုြပင်
(ခ) အြခားကိစအားလံးု တွင်၊ တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်မ
ငယ်ေသာအဖွဲအစည်းတခုတင
ွ ် အမထမ်းရက်ေနေသာ်၊ ထိုအဖွဲအစည်းကိုကွပ်ကဲေသာ အရာရှိေသာ်၎င်း၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊
သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) (ကည်းတပ်) ှင့်တည
ူ ီ
သည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် အဖွဲအစည်းေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းတွင် အမထမ်းရက်ေနေသာ်၊ ထိုအဖွဲအစည်းကို
ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိေသာ်၎င်း၊
ြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၁၀၉၊ ပုဒ်မခွဲ (၁)အရ သတ်မှတ်ထားေသာ အရာရှိ။

၂၂၅။ ။ ပုဒ်မ ၁၀၉၊ ပုဒ်မခွဲ (၁) ပါ ကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိသည်၊ စစ်ေြမြပင်ရိတ
ှ ပ်ဖဲွများကို ကွပ်ကဲသည့်အရာရှိ၊
သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က အမိန်ြဖင့်၊ အကျ်းစစ်တရားံးု ချပ် ဖွဲစည်းိုင်ခွင့်အာဏာအပ်ှင်းထားေသာ
အရာရှိြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၁၂၈ အရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာအရာရှိ။

၂၂၆။ ။ ပုဒ်မ ၁၂၈ ပါ ကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိသည်၊ ပုဒ်မ ၇၁ တွင် အကျံးဝင်ေသာ ေသဆံုးမြဖစ်ေပခဲသ
့ ည့်ကိစ
များမှတပါး၊ တရားခံသည်၊ တပ်နယ်တင
ွ ် အမထမ်းရက်ေနေသာ်၊ ထိုတပ်နယ်ကုိ ကွပ်ကဲေသာအရာရှိေသာ်၎င်း၊ တပ်မေတာ်
(ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တရားခံသည်၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းတွင်
အမထမ်းရက်ေနေသာ်၊ ထိုအဖွဲအစည်းကို၊ ကွပ်ကဲေသာအရာရှိေသာ်၎င်း၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ)
အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) (ကည်းတပ်) ှင့် တူညသ
ီ ည်ဟ၊ု သတ်မှတ်ထားေသာ အဖွဲ
အစည်းေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းတွင် အမထမ်းရက်ေနေသာ်၊ ထိုအဖွဲအစည်းကိုကွပ်ကဲေသာ အရာရှိေသာ်၎င်း၊ ြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၁၄၆ အရ သတ်မှတ်ထားေသာ အရာရှိ။

၂၂၇။ ။ ပုဒ်မ ၁၄၆၊ ပုဒ်မခွဲ (၁)ပါကိစများအလိုငှာ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိသည်၊ စစ်မထမ်းတဦးပါ ဝင်ခဲပ
့ ံေ
ု ပေသာ၊
သိုတည်းမဟုတ် ထိုစစ်မထမ်းပါဝင်သည်ဟ၊ု သိုတည်းမဟုတ် ပါဝင်ခဲ့ဖးူ သည်ဟဆ
ု ို သည့် တပ်အဖွဲကို၊ ဌာနကို၊ သိုတည်းမဟုတ်
ခွဲထုတ်တပ်ကို ကွပ်ကဲေသာ အရာရှိြဖစ်ရမည်။
ပုဒ်မ ၄၉ အရ ချပ်ထားရန်သတ်မှတ်ေသာနည်းလမ်းှင့် ပုဒ်မ ၁၅၀ အရသတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အရာရှိများ။

၂၂၈။ ။ (၁) ပုဒ်မ ၁၅၀ ၏ ကိစများအလိုငှာ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိသည်-
(က) တပ်တွင်းစစ်တရားံုးြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမျိးတွင်၊ တရားခံပါဝင်ေသာတပ်အဖွဲကို၊ ဌာနကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ခွဲထုတ်
တပ်ကို ကွပ်ကဲသည့်တပ်မှ း၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုတပ်မှ း၏ အထက်အာဏာ ပိုင်တစ်ဦးဦး။
(ခ) အြခားစစ်တရားံုးတစ်ခခ
ု ုြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းမျိးတွင်၊ စစ်တရားံုးဖွဲစည်းသည့် အရာရှိ၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုအရာရှိ၏
အထက်အာဏာပိုင်တစ်ဦးဦး။
ြဖစ်ရမည်။
(၂) နည်းဥပေဒခွဲ (၁) အရ သတ်မတ
ှ ်ေသာ အရာရှိတဦးအြဖစ်ြဖင့် ေဆာင်ရက်မည့် အရာရှိသည်၊ ပုဒ်မ ၁၄၉၊ ပုဒ်မခွဲ (၄)အရြဖစ်
ေသာ အမတင
ွ ် အေရးယူခဲ့သည့် အရာရှိ၏ ကွပ်ကဲမေ
 အာက်တင
ွ ်ရိသ
ှ ည့်အခါ၊ မိမမ
ိ ေဆာင်ရက်မီ၊ ထိုသိုကပ
ွ ်ကဲသည့် အရာရှိ၏
သေဘာတူညခ
ီ ျက်ကို သာမန်အားြဖင့် ရယူရမည်။ သို ေသာ်လည်း စစ်ဘက်လတ်တေလာလိုအပ်ြခင်းများ၊ သိုတည်းမဟုတ် စစ်

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 66/69
1/28/2020

စည်းကမ်း၏လိုလားချက်များ ေကာင့် သေဘာတူညခ

ီ ျက်ကို ရယူရန်မြဖစ်ုင
ိ ်ဟု၊ မိမယ
ိ ဆ
ူ လင်၊ ထိုသေဘာတူညခ
ီ ျက်ကို မရယူ
ဘဲ၊ ေဆာင်ရက်ိုင်သည်။ သိုေသာ်လည်း မိမေ
ိ ဆာင်ရက်ရြခင်းှင့် ထိုသိုေဆာင်ရက်ရြခင်းအတွက် အ ေကာင်းြပချက်များကို၊
ထိုသိုကပ
ွ ်ကဲသည့် အရာရှိထံအစီရင်ခံရမည်။
(၃) ပုဒ်မ ၁၄၉၊ ပုဒ်မခွဲ (၄)ပါ ကိစများအလိုငှါ၊ တရားခံတဦးအား၊ ရာဇဝတ်ြပစ်မက
 ျးလွန်သတ
ူ ဦး ကဲသ
့ ို မယူဆဘဲ၊ ေရာဂါခံစားေန
ရသူတဦးကဲသ
့ ို ယူဆ၍၊ မလိုလားအပ်သည့် ကမ်းတမ်းမမပါရှိေစဘဲ၊ ထိုတရားခံအား လံု ခံစွာချပ်ထားရန် အေကာင်းဆံုးနည်း
လမ်းြဖစ်သည်ဟု၊ သက်ဆုင
ိ ်ရာ စစ်ဘက်အာဏာ ပိုင်က ယူဆသည့်နည်းလမ်းအတိုင်း၊ ချပ်ထားရမည်။
ပုဒ်မ ၁၆၉ အရသတ်မတ
ှ ်ထားေသာအရာရှိ။

၂၂၉။ ။ ပုဒ်မ ၁၆၉ ပါကိစများအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာ အရာရှိသည်၊ အတည်ြပအရာရှိ၊ သိုတည်း မဟုတ် အတည်ြပအရာရှိကို
ကွပ်ကဲေသာအထက်အရာရှိတဦးဦးြဖစ်ရမည်၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်တင
ွ ်းစစ်တရား ံုးတံုးအတွက်ြဖစ်ပါက၊ ြပန်လည်သံုးသပ်ေရး
အာဏာပိုင်၊ သိုတည်းမဟုတ် ြပန်လည်သံးု သပ်ေရးအာ ဏာပိုင်ကိုကွပ်ကဲေသာ အထက်အရာရှိတဦးဦးြဖစ်ရမည်။
ပုဒ်မ ၁၇၃ အရသတ်မှတ်ထားေသာအရာရှိ။

၂၃၀။ ။ နယ်ဘက် အကျ်းေထာင်တင

ွ ် ချပ်ထားြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ စစ်ဘက်အကျ်းေထာင်တွင် ချပ်ထား ြခင်းြဖင့်ြဖစ်ေစ၊ ြပစ်ဒဏ်
ချမှတ်ချက်ကို ေဆာင်ရက်ရန် န်ကားြခင်းကိစများအလိုငှါ၊ ပုဒ်မ ၁၇၃၊ ပုဒ်မ ခွဲ (၁)အရ၊ သတ်မှတ်ထားေသာ အရာရှိသည်၊
အတည်ြပပီးေသာ ြပစ်ဒဏ်ချမှတ်ချက်ြဖစ်သည့် ကိစမျိး တွင်၊ အတည်ြပအရာရှိ၏ အထက်အာဏာပိုင်တဦးဦးြဖစ်ရမည့်ြပင်၊
အတည်ြပရန်မလိုသည့် ြပစ်ဒဏ် ချမှတ်ချက်ြဖစ်သည့် ကိစမျိးတွင်၊ စစ်ေဆးစီရင်ြခင်းြပလုပ်သည့် အရာရှိ၏ အထက်အာဏာပိုင်
တဦး ဦးြဖစ်ရမည်။
ပုဒ်မ ၁၈၂အရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာအရာရှိ။

၂၃၁။ ။ ပုဒ်မ ၁၈၂ ပါကိစများအလိုငှါ၊ ေအာက်ပါအရာရှိများသည် သတ်မှတ်ထားေသာအရာရှိများြဖစ်ရ မည်။

(က) (၁) တပ်မေတာ် (ကည်း) တွင် စစ်မထ

 မ်းသူများှင့်စပ်လျ်း၍၊ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ကည်း)။
(၂) တပ်မေတာ် (ေရ) တွင် စစ်မထ
 မ်းသူများှင့်စပ်လျ်း၍၊ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ေရ)။
(၃) တပ်မေတာ် (ေလ) တွင် စစ်မထ
 မ်းသူများှင့် စပ်လျ်း၍၊ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ေလ)။
(ခ) တန်းြပည့်စစ်မထမ်းချိန်တင
ွ ် ြပစ်မထင်ရှား စီရင်ြခင်းခံရသူများှင့်စပ်လျ်း၍၊ စစ်ေြမြပင်ရှိတပ်အဖွဲများကို ကွပ်ကဲသည့်
အရာရှိ။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၁၉၈၊ ၁၉၉၊ ၂၀၀၊ ၂၀၂၊ ၂၀၃၊ ၂၀၄၊ ၂၀၅၊ ၂၀၇၊ ၂၀၈ ှင့် ၂၀၉ အရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူ။

၂၃၂။ ။ ပုဒ်မ ၁၉၈၊ ၁၉၉၊ ၂၀၀၊ ၂၀၂၊ ၂၀၃၊ ၂၀၄၊ ၂၀၅၊ ၂၀၇၊ ၂၀၈ ှင့် ၂၀၉ ပါကိစများအလိုငှါ သတ် မှတ်ထားေသာသူသည်-

(က) ေသဆံုးသူ အရာရှိပုင

ိ ် ပစည်းဥစာများှင့် စပ်လျ်း၍၊ ကာကွယ်ေရးဝန်ကီးဌာန၊ ံးု အဖွဲမှးြဖစ်ရမည်။
(ခ) ေသဆံးု ေသာ အရာရှိမဟုတ်သူပုင
ိ ် ပစည်းဥစာများှင့်စပ်လျ်း၍၊ တပ်မေတာ် (ကည်း) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ်
စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) ေအာက်မငယ်ေသာ အဖွဲအစည်းတခုတင
ွ ် သက်ဆုင
ိ ်သပ
ူ ါဝင်ေသာ်၊ ထိုအဖွဲအစည်းကိုကွပ်ကဲသည့်
အရာရှိ၊ တပ်မေတာ် (ေရ)၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ
(အေြခချ) (ကည်းတပ်) ှင့် တူညသ
ီ ည်ဟု သတ်မတ
ှ ်ထားသည့် အဖွဲအစည်းေအာက် မငယ်ေသာအဖွဲအစည်းတွင် သက်ဆုင
ိ ်သူ
ပါဝင်ေသာ်၊ ထိုအဖွဲအစည်းကို ကွပ်ကဲေသာ အရာရှိြဖစ်ရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၂၀၆ အရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာသူ။

၂၃၃။ ။ ပုဒ်မ ၂၀၆ ပါကိစအလိုငှါ၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာ သူသည်၊ နည်းဥပေဒ ၂၃၂တွင် ရည်န
 ်း ထားသူြဖစ်ရမည်။ ထိုြပင် အရာရှိတ
ဦးေသာ်၎င်း၊ စစ်ေြပးတဦးေသာ်၎င်း၊ မဟုတ်ေသာသူတဦး၏ပစည်း ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ထိုပစည်းကိုေရာင်း၍ေသာ်၎င်း၊ ေငွအြဖစ်
သိုေြပာင်းလဲ၍ေသာ်၎င်း၊ ရေသာေငွကို၊ တပ်မှ းက၊ အက်ဥပေဒအရ၊ ကီးကပ်အုပ်ချပ်ေနရသမ ကာလပတ်လံုး၊ အဆိုပါ
ပစည်း၏စုစုေပါင်း ေရာင်းရေငွ၊ သိုတည်းမဟုတ် အဆိုပါပစည်း၏တန်ဘိုးသည်၊ ကျပ်တေထာင်ထက်မပိုလင်၊ “သတ်မှတ် ထား
ေသာသူ”ဆိုသည့် စကားရပ်တင
ွ ် ထိုတပ်မှ းလည်းပါဝင်ရမည်။
ပုဒ်မ၇၊ ၃၀၊ ၉၁၊ ၁၅၅၊ ၁၆၅၊ ၁၆၆ ှင့် ၁၇၅၊ ထိုြပင် နည်းဥပေဒ ၁၈၄၊ ၁၈၅၊ ၂၀၁၊ ၂၁၉၊ ၂၂၃၊ ၂၂၄၊ ၂၂၆ ှင့် ၂၃၂ တိုအရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အဖွဲအစည်း
များ။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 67/69
1/28/2020

၂၃၄။ ။ ပုဒ်မ၇၊ ၃၀၊ ၉၁၊ ၁၅၅၊ ၁၆၅၊ ၁၆၆ ှင့် ၁၇၅၊ ထိုြပင် နည်းဥပေဒ ၁၈၄၊ ၁၈၅၊ ၂၀၁၊ ၂၁၉၊ ၂၂၃၊ ၂၂၄၊ ၂၂၆ ှင့် ၂၃၂ ပါ ကိစများ

အလိုငှါ၊ ေအာက်ပါအဖွဲအစည်းများသည်၊ တပ်မဟာ သိုမဟုတ် စစ်ဗျဟာအဖွဲ (အေြခချ) (ကည်းတပ်) ှင့် တူညေ

ီ သာ အဖွဲ
အစည်းများြဖစ်ရမည်။
တပ်မေတာ် (ေရ) အတွက်ြဖစ်ပါက - ေရတပ်စခန်း၊ ေရတပ်စခန်းဌာနချပ် သိုမဟုတ် ေရတပ်သေဘာကျင်းဌာနချပ်။
တပ်မေတာ် (ေလ) အတွက်ြဖစ်ပါက- ေလတပ်စခန်း၊ ေလတပ်စခန်းဌာနချပ် သိုမဟုတ် ေလယာ်ထုတ်လုပ်ြပင်ဆင်ေရးဌာနချပ်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>
ပုဒ်မ ၁၈ ှင့် ၈၅ တိုအရ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အရာရှိများ။

၂၃၅။ ။ (က) ပုဒ်မ ၁၈ ပါကိစများအလိုငှါ၊ ေအာက်ပါအရာရှိများသည်၊ သတ်မတ

ှ ်ထားေသာအရာရှိများ ြဖစ်ရမည်။
(၁) တပ်မေတာ် (ကည်း) တွင် စစ်မထ
 မ်းသူများှင့်စပ်လျ်း၍ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ကည်း)။
(၂) တပ်မေတာ် (ေရ) တွင် စစ်မထ
 မ်းသူများှင့်စပ်လျ်း၍ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ေရ)။
(၃) တပ်မေတာ် (ေလ) တွင် စစ်မထ
 မ်းသူများှင့်စပ်လျ်း၍၊ ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ် (ေလ)။
(၄) ဗိုလ်မှ းကီးအဆင့်အတန်းရှိေသာ ဦးစီးတကသုလ
ိ ်၊ တိုက်ခုက
ိ ်ေရးေကျာင်းှင့် စစ်တကသုလ
ိ ်များ ၏ေကျာင်းအုပ်ကီးများ
လက်ေအာက်တင
ွ ် စစ်မထ
 မ်းသူများှင့်စပ်လျ်း၍၊ ထိုေကျာင်းအုပ်ကီးများ။
(ခ) ပုဒ်မ ၈၅ ၏ ကိစများအလိုငှါ၊ ေအာက်ပါအရာရှိများသည်၊ သတ်မတ
ှ ်ထားေသာ အရာရှိများြဖစ်ရ မည်။
(၁) ဗိုလ်မှ းကီးအဆင့်အတန်းရှိေသာ ဦးစီးတကသုလ
ိ ်၊ တိုက်ခုက
ိ ်ေရးေကျာင်းှင့် စစ်တကသုလ
ိ ်များ ၏ ေကျာင်းအုပ်ကီးများ
လက်ေအာက်တင
ွ ် စစ်မထ
 မ်းသူများှင့်စပ်လျ်း၍ ထိုေကျာင်းအုပ်ကီးများ။
(၂) ိုင်ငံြခားြမန်မာသံံုးများရှိ စစ်သံများ၏ စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာပိုင်နက်အတွင်းရှိသူများှင့် စပ်လျ်း ၍ထိုစစ်သံများ။
(၃) အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူများအား၊ တပ်နယ်တင
ွ ် တပ်ြပင်ပ၌ ကျးလွန်ေသာြပစ်မမ
 ျားအတွက် အေရးယူရန်၊
သက်ဆိုင်ရာကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က၊ အမည်အားြဖင့် အထူးအာဏာလဲအပ်ထားသည့် တပ်နယ်မှး၊ သိုတည်းမဟုတ် ထို
တပ်နယ်ရှိ ဒု-ဗိုလ်မှ းကီးအဆင့်ေအာက်မနိမ့်ေသာ အရာရှိ။
<ြပင်ဆင် 10.05.1989, 22.07.2014>
ခွင့်ြပေသာေငွုတ်ယူြခင်းများ။
ခွင့်ြပေသာ ေငွုတ်ယူြခင်းများ။

၂၃၆။ ။ အက်ဥပေဒကို လိုက်န ရသူတဦးအားေပးထိုက်ေသာလစာ၊ အငိမ်းစားလစာ၊ ထိုြပင် အြခား လစာစရိတ်ေကးေငွအားလံးု ထဲမ၊ှ

ေအာက်ပါေငွများကို ုတ်ယူိုင်သည်။
(က) တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်၏ အရပ်ရပ်ဆုင
ိ ်ရာအမိန်၊ သိုတည်းမဟုတ် အထူးအမိန်အရ၊ ထိုသူအေပတင်ရှိသည့်၊
အစိုးရက ရသင့်ရထိုက်ေသာေငွကို ေပးဆပ်ရန်လိုသည့် ေငွတရပ်ရပ်၊ ထိုသူကေပးဆပ်ရန်ရိသ
ှ ည့်တပ်ေကွးမီ တရပ်ရပ်၊
သိုတည်းမဟုတ် တပ်ကရသင့်ရထိုက်ေသာေငွတရပ်ရပ်။
(ခ) အိုန စာရံပံေ
ု ငွသို၊ သိုတည်းမဟုတ် တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်က သေဘာတူညသ
ီ ည့်၊ ေထာက်ပံ့ရံပံုေငွသို၊
သိုတည်းမဟုတ် အြခားရံပံေ
ု ငွသို ထည့်ရန်လိုသည့်ေငွတရပ်ရပ်။
ရှင်းလင်းချက် (၁)။ ။ “အစိုးရ ရသင့်ရထိုက်ေသာေငွ” ဆိုသည်မာှ ၊ ပိုထုတ်ြခင်းတခုခုအပါအဝင်ြဖစ်ေသာ အစိုးရေကွးမီတရပ်
ရပ်ကို၊ သိုတည်းမဟုတ် ြဖတ်ေငွတရပ်ရပ်ကုဆ
ိ ိုလိုသည်၊ သိုတည်းမဟုတ် အစိုးရေငွေသာ်၎င်း၊ ပစည်းေသာ်၎င်း၊ ေလျာ့ေန
ြခင်းအတွက်၊ သိုတည်းမဟုတ် အစိုးရေငွကိုေသာ်၎င်း၊ ပစည်းကိုေသာ်၎င်း၊ နည်းလမ်းမကျဘဲ သံုးစွဲြခင်းအတွက် ထိုက်သင့်
သလို စံုစမ်းစစ်ေဆးပီးေန က်၊ တာဝန်ရိေ
ှ သာသူက၊ တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချပ်အား ေကျနပ်ဘယ
ွ ်ေကာင်းသည့်
ထုေချချက်ကုိ မေပးိုင်ေသာကိစှင့်စပ်လျ်းသည့် အစိုးရေငွေသာ်၎င်း၊ ပစည်းေသာ်၎င်း၊ ေလျာ့ေနြခင်းတရပ်ရပ်ကို၊
သိုတည်းမဟုတ် အစိုးရေငွကိုေသာ်၎င်း၊ ပစည်းကိုေသာ်၎င်း၊ နည်းလမ်းမကျဘဲ သံုးစွဲြခင်းတရပ်ရပ်ကုဆ
ိ ိုလိုသည်။
ရှင်းလင်းချက် (၂)။ ။ ဆိုခဲ့သည့်ေငွ ုတ်ယူြခင်းများသည်၊ အက်ဥပေဒတွင် သီးြခားေဖြပထားေသာ ေငွုတ်ယူြခင်းများအြပင်၊
ထပ်ေလာင်း၍ ုတ်ယူြခင်းြဖစ်ေစရမည်။
<ြပင်ဆင် 22.07.2014>

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 68/69
1/28/2020

အမိန်အရ၊
ေမာင်ေမာင်၊
အတွင်းဝန်၊ ြပည်ေထာင်စုြမန်မာိုင်ငံေတာ်အစိုးရ၊
ကာကွယ်ေရးဝန်ကီးဌာန။

[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 1 ] 01 တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒများ၏ေန က်ဆက်တဲွများ။

[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 2 ] 02 တပ်မေတာ်ဥပေဒများ၏ေန က်ဆက်တဲွ ၂။ စွဲချက်များ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 3 ] 03 ေန က်ဆက်တဲွ ၃။အပိုင်း ၂။၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒပုဒ်မ ၈၂၊ ၈၃ ှင့် ၈၄ တိုအရ၊ အကပ်များှင့် အကပ်အ
ဆင့် ေအာက် နိမ့်ေသာ အဆင့်ရိသ
ှ ူများအား အကျ်းနည်းစစ်ေဆးစီရင်ရာ၌အသံုးြပရန်ပံုစံ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 4 ] 04 ေန က်ဆက်တဲွ ၃။အပိုင်း ၃။သက်ေသများကို ဆင့်ေခသည့် သမာန်စာပံုစံများ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 5 ] 05 ေန က်ဆက်တဲွ ၃။အပိုင်း ၄။ေှ င့်ေှးကန်ကာြခင်းအစီရင်ခံစာပံစ
ု ံ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 6 ] 06 ေန က်ဆက်တဲွ ၄။အပိုင်း ၁။ပံုစံ ၁။၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ် အက်ဥပေဒပုဒ်မ ၈၅၊ ၈၆ ှင့် ၈၇ တိုအရ၊ အရာရှိများှင့်
အရာခံဗုလ
ိ ် များအား၊ အကျ်းနည်းြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌ အသံးု ြပရန်ပံုစံ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 7 ] 07 ေန က်ဆက်တဲွ ၄။အပိုင်း ၁။ပံုစံ ၂။၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ် အက်ဥပေဒပုဒ်မ ၈၅၊ ၈၆ ှင့် ၈၇ တိုအရ၊ အရာရှိများှင့်
အရာခံဗုလ
ိ ် များအား၊ အကျ်းနည်းြဖင့် စစ်ေဆးစီရင်ရာ၌ အသံးု ြပရန်ပံုစံ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 8 ] 08 ေန က်ဆက်တဲွ ၄။အပိုင်း ၂။၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ် အက်ဥပေဒပုဒ်မ ၁၇၂၊ ၁၇၃ (၂) ှင့် ၁၇၈ တိုအရ ဝရမ်းများ။ပံစ
ု ံ-
က။ အကျ်းသားကို၊ တကန်းပိုဒဏ်ချမှတ်သည့်အခါ၊ အသံုးြပရန်အကျ်းေထာင်ပုိဝရမ်း။[၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒ ပုဒ်မ ၇၂။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 9 ] 09 ပံစ
ု ံ - ခ။ အကျ်းသားကို၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင်တွင် ကျခံရမည့်၊ ေထာင်ဒဏ်ချမှတ်သည့်အခါအသံးု ြပရန်၊ ေထာင်ပုိ
ဝရမ်း။[၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒ ပုဒ်မ ၁၇၃ (၂)။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 10 ] 10 ပံစ
ု ံ - ဂ။ အကျ်းသားအား၊ စစ်ဘက်အကျ်းေထာင်တင
ွ ် ကျခံရမည့်ေထာင်ဒဏ် ချမှတ်သည့်အခါ၊အသံုးြပရန် ေထာင်ပို
ဝရမ်း။[၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒ ပုဒ်မ ၁၇၃ (၂)။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 11 ] 11 ပံစ
ု ံ - ဃ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 12 ] 12 ပံစ
ု ံ - င။ အထက်အာဏာပိုင်က၊ တကန်းပိုဒဏ်၏ ကာလအပိုင်းအြခားကို ေလာ့ေပါ ့လိုက်သည့်အခါအသံးု ြပရန်ဝရမ်း။
[၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒ ပုဒ်မ ၁၇၈ ။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 13 ] 13 ပံစ
ု ံ - စ။ အထက်အာဏာပိုင်က၊ ေထာင်ဒဏ်တရပ်ကုိ ေလာ့ေပါ ့လိုက်သည့်အခါ၊ သိုတည်းမဟုတ် တကန်း ပိုဒဏ်ကို
ေထာင်ဒဏ်သုိ ေလာ့ေပါ ့လိုက်သည့်အခါ၊ အသံုးြပရန်ဝရမ်း။[၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒ ပုဒ်မ ၁၇၈။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 14 ] 14 ပံစ
ု ံ - ဆ။ အကျ်းသားကို၊ စစ်ဘက်အချပ်သို ေပးအပ်ရန် ြဖစ်ေသာအခါ၊ အသံုးြပရန် ဝရမ်း။[၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်
အက်ဥပေဒ ပုဒ်မ ၁၇၈။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 15 ] 15 ေန က်ဆက်တွဲ ၅။တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၁၆၈၊ ၁၆၉ ှင့် ၁၇၀ တိုအရ၊ ဝရမ်းများ။ပံုစံ - ဇ။ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရသူ
အား၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင်အချပ်သို ပိုရန် ဝရမ်း။[တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၁၆၈။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 16 ] 16 ပံစ
ု ံ - ဈ။ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရသူကို၊ ထိုေသဒဏ်ချမှတ်ချက် ေဆာင်ရက်ေရးအတွက်၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင်အချပ်မှ
ထုတ်ယူရန်ဝရမ်း။[တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၁၆၉။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 17 ] 17 ပံစ
ု ံ - ည။ ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရပီး၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင် အချပ်သုိ ပိုထားြခင်းခံရသူတဦးအေပ ချမှတ်သည့်
ေသဒဏ်ကို တကန်းပိုဒဏ်သို ေလာ့ေပါ ့ေြပာင်းလဲလုက
ိ ်ေသာအခါ၊ အသံးု ြပရန် ဝရမ်း။ [တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၁၇၀။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 18 ] 18 ပံစ
ု ံ - ဋ။ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရပီး၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင် အချပ်သုိ ပိုထားြခင်းခံရသူတဦးေပ ချမှတ်သည့် ေသဒဏ်
ကို၊ အဆိုပါ အကျ်းေထာင်တွင် ကျခံရမည့် ေထာင်ဒဏ်သုိ ေလာ့ေပါ ့ ေြပာင်းလဲလိုက်ေသာအခါ၊ အသံးု ြပရန် ဝရမ်း။[တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၁၇၀။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 19 ] 19 ပံစ
ု ံ - ဌ။ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်းခံရပီးေန က်၊ နယ်ဘက်အကျ်းေထာင် အချပ်သိုပိုထားြခင်းခံရသူအား၊ ေသဒဏ်ချမှတ်ချက်
ေဆာင်ရက်ရန်ကစ
ိ မတ
ှ ပါး၊ အြခားကိစတရပ်အတွက်၊ စစ်ဘက်အချပ်သို ေပးအပ်ရန် ြဖစ်ေသာအခါ၊ အသံုးြပရန်ဝရမ်း။[တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၁၇၀။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 20 ] 20 ေန က်ဆက်တဲွ ၆။ပံစ
ု ံ ၁။၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒပုဒ်မ ၁၉၈၊ ပုဒ်မခွဲ (၄)အရ၊ ေသဆံုးသူ (အရာရှိ) တဦး၏
ကိုယ်စားေဆာင်ရက်သူက ချပ်ဆုရ
ိ န် ခံဝန်ချပ်ပံစ
ု ံ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 21 ] 21 ေန က်ဆက်တွဲ ၆။ပံစ
ု ံ ၂။၁၉၅၉ ခုှစ်၊ တပ်မေတာ်အက်ဥပေဒပုဒ်မ ၁၉၈၊ ပုဒ်မခွဲ (၄)အရ၊ ေသဆံုးေသာအရာရှိ မဟုတ်သူ
တဦး၏ ကိုယ်စား ေဆာင်ရက်သူက ချပ်ဆုရ
ိ န် ခံဝန်ချပ်ပံစ
ု ံ။
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 22 ] 22 ေန က်ဆက်တဲွ ၆။ပံစ
ု ံ ၃။ိုတစ်စာပံုစံ။[တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၂၁၀။]
[ ပူးတွဲေဖာ်ြပေသာ စာရင်း 23 ] 23 ေန က်ဆက်တဲွ ၇။[တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၂၁၄။]တပ်မေတာ်နည်းဥပေဒ ၂၁၄ တွင် ရည်န်းသည့် စီမံခန်ခွဲြခင်း
အေကာင်း၏ အစီရင်ခံစာတွင် ပူးတွဲရမည့် စာချပ်စာတမ်းများ (မူရင်းထပ်တူ ၂ ေစာင်) စာရင်း။

https://www.mlis.gov.mm/lsScPop.do?lawordSn=8231 69/69