BµI GI¶NG

HÖ thèng R¥le b¶o vÖ vµ ®iÒu khiÓn

trong tr¹m 110kV
Néi dung:
Nguyªn lý, ph¹m vi cña c¸c lo¹i R¬le b¶o vÖ tr¹m biÕn ¸p
110kV.
Thêi gian: 32tiÕt (45phót)- 4 ngµy.
I. C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ R¬le b¶o vÖ.
1. C¸c phÇn tñ chÝnh trong tr¹m ®iÖn 110kV
Trong mét tr¹m 110kV bao gåm c¸c thiÕt bÞ chÝnh nh
sau:
- Dao c¸ch ly
- M¸y c¾t cao thÕ vµ trung thÕ
- Dao tiÕp ®Þa cao thÕ vµ trung thÕ
- BiÕn dßng ®iÖn
- BiÕn ®iÖn ¸p
- M¸y biÕn ¸p lùc.
- Chèng sÐt van c¸c phÝa.
- HÖ thèng ®iÖn tù dïng
- HÖ thèng ®iÖn mét chiÒu
- HÖ thèng ®iÒu khiÓn vµ b¶o vÖ.
2. HÖ thèng ®iÒu khiÓn vµ b¶o vÖ trong tr¹m biÕn
¸p
a.HÖ thèng b¶o vÖ.
c«ng dông:
Trong qu¸ tr×nh vËn hµnh hÖ thèng ®iÖn cã thÓ xuÊt
hiÖn t×nh tr¹ng sù cè vµ chÕ ®é lµm viÖc bÊt b×nh thêng
cña c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. C¸c sù cè thêng kÌm theo hiÖn tîng
dßng ®iÖn t¨ng cao vµ ®iÖn ¸p gi¶m thÊp. C¸c thiÕt bÞ cã
dßng ®iÖn t¨ng cao ch¹y qua cã thÓ bÞ ®èt nãng qu¸ møc
cho phÐp vµ bÞ háng. Khi ®iÖn ¸p gi¶m thÊp, c¸c hé tiªu thô
kh«ng thÓ lµm viÖc b×nh thêng vµ tÝnh æn ®Þnh cña c¸c
m¸y ph¸t lµm viÖc song song vµ cña toµn hÖ thèng bÞ gi¶m.
C¸c chÕ ®é lµm viÖc kh«ng b×nh thêng lµm cho ®iÖn ¸p,
dßng ®iÖn vµ tÇn sè lÖch khái giíi h¹n cho phÐp. NÕu ®Ó
kÐo dµi t×nh tr¹ng nµy, cã thÓ xuÊt hiÖn sù cè. Muèn duy tr×

1
ho¹t ®éng b×nh thêng cña hÖ thèng vµ cña c¸c hé tiªu thô
khi xuÊt hiÖn sù cè, cÇn ph¸t hiÖn cµng nhanh cµng tèt chç
sù cè vµ c¸ch ly nã ra khái phÇn tö bÞ h háng, nhê vËy phÇn
tö cßn l¹i duy tr× ®îc ho¹t ®éng b×nh thêng, ®ång thêi gi¶m
møc ®é h h¹i cña phÇn tö bÞ sù cè.
ChØ cã c¸c thiÕt bÞ tù ®éng b¶o vÖ míi cã thÓ thùc
hiÖn tèt ®îc yªu cÇu trªn, thiÕt bÞ nµy gäi lµ R¬le b¶o vÖ.
B¶o vÖ R¬le sÏ theo dâi liªn tôc t×nh tr¹ng vµ chÕ ®é
lµm viÖc cña tÊt c¶ c¸c phÇn tö trong hÖ thèng ®iÖn. Khi
xuÊt hiÖn sù cè, b¶o vÖ R¬le ph¸t hiÖn vµ c¾t phÇn tö h
háng nhê m¸y c¾t ®iÖn. Khi xuÊt hiÖn chÕ ®é lµm viÖc
kh«ng b×nh thêng, b¶o vÖ R¬le sÏ ph¸t tÝn hiÖu vµ tuú thuéc
yªu cÇu, cã thÓ t¸c ®éng kh«i phôc chÕ ®é lµm viÖc b×nh
thêng hoÆc b¸o tÝn hiÖu cho nh©n viªn trùc.
B¶o vÖ R¬le nhËn tÝn hiÖu dßng ®iÖn tõ c¸c biÕn dßng
®iÖn vµ ®iÖn ¸p tõ c¸c m¸y biÕn ®iÖn ¸p ®Ó nhËn biÕt
tr¹ng th¸i lµm viÖc b×nh thêng vµ sù cè c¶u thiÕt bÞ.
b. C¸c yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi b¶o vÖ r¬le:
* TÝnh chän läc:
TÝnh chän läc lµ kh¶ n¨ng ph©n biÖt c¸c phÇn tö h
háng vµ b¶o vÖ chØ c¾t c¸c phÇn tö ®ã.
VÝ dô trong s¬ då b¶o vÖ nh h×nh 1. Khi ng¾n m¹ch
t¹i ®iÓm N2 th× m¸y c¾t MC6 sÏ c¾t ra ®Ó c¸ch ly ®iÓm sù
cè.
H×nh 1:
MC9
331

MC6 §êng d©y

35kV
N2
312 MC7
332
MC8

TÝnh chän läc lµ yªu cÇu c¬ b¶n nhÊt cua b¶o vÖ R¬le
®Ó ®¶m b¶o cung cÊp ®iÖn an toµn liªn tôc. NÕu b¶o vÖ t¸c
®éng kh«ng chän läc th× nh÷ng khu vùc kh«ng bÞ sù cè sÏ

2
mÊt ®iÖn mµ nh÷ng khu vùc bÞ sù sÏ kh«ng mÊt ®iÖn g©y
nguy hiÓm cho thiÕt bÞ vµ con ngêi.
T¸c ®éng nhanh:
B¶o vÖ ph¶i t¸c ®éng nhanh ®Ó kÞp thêi c« lËp c¸c
phÇn tö h háng thuéc ph¹m vi b¶o vÖ nh»m :
+ §¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh cña hÖ thèng.
+ Gi¶m ¶nh hëng cña ®iÖn ¸p thÊp (khi ng¾n m¹ch)
lªn c¸c phô t¶i.
+ Gi¶m t¸c h¹i cña dßng ®iÖn ng¾n ®èi víi thiÕt bÞ.
B¶o vÖ t¸c ®éng nhanh ph¶i cã thêi gian t¸c ®éng nhá
h¬n 0,1 gi©y.
§é nh¹y:
B¶o vÖ cÇn t¸c ®éng kh«ng chØ víi c¸c trêng hîp ng¾n
m¹ch trùc tiÕp mµ c¶ khi ng¾n m¹ch qua ®iÖn trë trung gian.
Ngoµi ra b¶o vÖ ph¶i t¸c ®éng khi ng¾n m¹ch x¶y ra trong
lóc hÖ thèng lµm viÖc ë chÕ ®é cùc tiÓu, tøc lµ mét sè
nguån ®îc c¾t ra nªn dßng ng¾n m¹ch cã trÞ sè nhá. §é nh¹y
®îc ®¸nh gi¸ b»ng hÖ sè nh¹y:
I N min
Kn = I
kdbv

INmin: dßng ®iÖn ng¾n m¹ch nhá nhÊt.

Ik®bv : gi¸ trÞ dßng ®iÖn nhá nhÊt mµ b¶o vÖ cã thÓ t¸c
®éng.
§èi víi c¸c b¶o vÖ t¸c ®éng theo gi¸ trÞ cùc tiÓu (vÝ dô
b¶o vÖ thiÕu ®iÖn ¸p), hÖ sè nh¹y ®îc x¸c ®Þnh ngîc l¹i: trÞ
sè khëi ®éng chia cho trÞ sè cùc tiÓu.
§é tin cËy:
B¶o vÖ ph¶i t¸c ®éng ch¾c ch¾n x¶y ra sù cè trong
vïng ®îc giao vµ kh«ng ®îc t¸c ®éng sai ®èi víi c¸c trêng hîp
mµ nã kh«ng cã nhiÖm vô t¸c ®éng.
Mét b¶o vÖ kh«ng t¸c ®éng hoÆc t¸c ®éng sai cã thÓ
dÉn ®Õn hËu qu¶ lµ mét sè lín phô t¶i bÞ mÊt ®iÖn hoÆc sù
cè lan réng trong hÖ thèng.
c. HÖ thèng ®iÒu khiÓn trong tr¹m 110kV:

3
 §èi víi thiÕt bÞ cã chøc n¨ng ®iÒu khiÓn (®ãng.më) nh
dao c¸ch ly, m¸y c¾t, c¸c bé ®iÒu ¸p díi t¶i, nãi chung sÏ c¸c
chÕ ®é ®iÒu khiÓn sau:
- ChÕ ®é ®iÒu khiÓn c¬ khÝ,
- ChÕ ®é ®iÒu khiÓn t¹i chç (Local/Remove)
- ChÕ ®é ®iÒu khiÓn tõ xa.
Mét thiÕt bÞ chØ cã thÓ ®iÒu khiÓn ®îc khi ®¸p øng ®îc
c¸c ®iÒu kiÖn sau:
- Kho¸ ®iÒu khiÓn chuyÓn ®óng vÞ trÝ (Local/remove)
- C¸c chÕ ®é liªn ®éng ®iÖn vµ c¬ ®Òu tho¶ m·n.
- Cã nguån nu«i cÊp cho thiÕt bÞ.
C¸c thiÕt bÞ trªn tñ ®iÒu khiÓn:
- C¸c bé b¸o tÝn hiÖu sù cè - ý nghÜa.
- C¸c kho¸ ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ – ý nghÜa.
- C¸c kho¸ ®iÒu khiÓn chÕ ®é – ý nghÜa
- C¸c thiÕt bÞ ®o (ampe,Vol...) – ý nghÜa.
- C¸c nót bÊm kiÓm tra, gi¶i trõ.... – ý nghÜa.
VÏ mét s¬ ®å bÒ mÆt tríc cña tñ ®iÒu khiÓn MBA
vµ gi¶i thÝch
2. C¸c ký hiÖu dïng trong hÖ thèng Role b¶o vÖ
- 21, 44: R¬le kho¶ng c¸ch.
- 25 : R¬le ®ång bé.
- 26 : R¬le nhiÖt ®é.
- 27: R¬le thiÕu ¸p.
- 32: R¬le c«ng suÊt ngîc.
- 33: R¬le møc dÇu.
- 50, 51: R¬le qu¸ dßng tøc th×, ®Þnh th×.
- 55: R¬le hÖ sè c«ng suÊt.
- 59: R¬le qu¸ ¸p.
- 62: R¬le thêi gian.
- 63: R¬le ¸p suÊt.
- 64: R¬le ch¹m ®Êt.
- 67: R¬le qu¸ dßng cã híng.
- 79: R¬le tù ®éng ®ãng l¹i.
- 81: R¬le tÇn sè.
- 85: R¬le so lÖch cao tÇn.

4
 - 86: R¬le kho¸.
- 87: R¬le so lÖch däc.
- 96: R¬le h¬i.
Tuú theo ph¹m vi, møc ®é vµ ®èi tîng ®îc b¶o vÖ, chØ
danh R¬le cã thÓ cã phÇn më réng. Sau ®©y lµ mét sè chØ
danh R¬le cã phÇn më réng th«ng dông:
- 26W: R¬le nhiÖt ®é cuén d©y m¸y biÕn ¸p; 26O:
R¬le nhiÖt ®é dÇu.
- 50REF: R¬le qu¸ dßng tøc th× chèng ch¹m ®Êt trong
thiÕt bÞ (thêng dïng cho m¸y biÕn ¸p).
- 67N: R¬le qu¸ dßng ch¹m ®Êt cã híng.
- 87T : R¬le so lÖch däc b¶o vÖ m¸y biÕn ¸p, 87B:
R¬le so lÖch däc b¶o vÖ thanh c¸i.
- 96-1: R¬le h¬i cÊp 1 dïng b¸o tÝn hiÖu; 96-2: R¬le
h¬i cÊp 2 t¸c ®éng c¾t m¸y c¾t.
3. ThÕ nµo lµ b¶o vÖ chÝnh, b¶o vÖ dù phßng?
B¶o vÖ chÝnh trang thiÕt bÞ lµ b¶o vÖ thùc hiÖn t¸c
®éng nhanh khi cã sù cè x¶y ra trong ph¹m vi giíi h¹n ®èi víi
trang thiÕt bÞ ®îc b¶o vÖ.
B¶o vÖ dù phßng ®èi víi cïng trang thiÕt bÞ nµy lµ b¶o
vÖ thay thÕ cho b¶o vÖ chÝnh trong trêng hîp b¶o vÖ chÝnh
kh«ng t¸c ®éng hoÆc trong t×nh tr¹ng söa ch÷a nhá. B¶o vÖ
dù phßng cÇn ph¶i t¸c ®éng víi thêi gian lín h¬n t¸c ®éng
cña b¶o vÖ chÝnh, nh»m ®Ó cho b¶o vÖ chÝnh lo¹i phÇn tö
bÞ sù cè ra khái hÖ thèng tríc tiªn (khi b¶o vÖ nµy t¸c ®éng
®óng).
B¶o vÖ dù phßng cã thÓ ®îc ®¶m b¶o theo c¸c c¸ch sau:
B¶o vÖ cña phÇn tö bªn c¹nh (trêng hîp nµy ®îc mang tªn
lµ b¶o vÖ dù phßng xa).
B¶o vÖ phô ®Æt trªn cïng phÇn tö (trêng hîp nµy ®îc
mang tªn lµ b¶o vÖ dù phßng t¹i chç).
Cã mét sè trêng hîp b¶o vÖ chÝnh kh«ng ®¶m b¶o ®îc
toµn bé chiÒu dµi cña m¹ch cÇn ®îc b¶o vÖ mµ sÏ cã mét sè
®o¹n ®îc gäi lµ vïng chÕt cña b¶o vÖ chÝnh. NÕu xuÊt hiÖn
sù cè t¹i vïng chÕt nµy, b¶o vÖ chÝnh sÏ kh«ng t¸c ®éng. §Ó
cã thÓ b¶o vÖ t¹i vïng nµy, thêng ®Æt b¶o vÖ dù phßng.

5
 II. Nguyªn lý lµm viÖc cña c¸c hÖ thèng b¶o vÖ
1. C¸c lo¹i b¶o vÖ sù dông trong hÖ thèng ®iÖn
- B¶o vÖ qu¸ dßng b×nh thêng
- B¶o vÖ qu¸ dßng cã híng
- B¶o vÖ so lÖch
- B¶o vÖ kho¶ng c¸ch
- B¶o vÖ ®iÖn ¸p
- B¶o vÖ tÇn sè
- B¶o vÖ c«ng nghÖ MBA
- B¶o vÖ sa th¶i tÇn sè thÊp
- Chøc n¨ng tù ®éng ®ãng lÆp l¹i.
1. B¶o vÖ qu¸ dßng
Qu¸ dßng ®iÖn lµ hiÖn tîng khi x¶y ra dßng ®iÖn ch¹y
qua phÇn tö cña hÖ thèng vît qu¸ trÞ sè dßng ®iÖn l©u dµi
cho phÐp.
Cã hai lo¹i ®Æc tÝnh thêi gian lµm viÖc cña b¶o vÖ qu¸
dßng: ®Æc tÝnh ®éc lËp vµ ®Æc tÝnh phô thuéc.
t t

I = Var
I=
const

I I Ik® I
- Thêik®gian lµm viÖc cña b¶o vÖ cã ®Æc tÝnh ®éc lËp
kh«ng phô thuéc vµo trÞ sè dßng ®iÖn ch¹y qua b¶o vÖ.
§éc lËp Phô
- Thêi gian lµm viÖc cña b¶o vÖ cã ®Æc tÝnh phô
thuéc
thuéc th× tû lÖ nghÞch víi dßng ®iÖn ch¹y qua b¶o vÖ: Dßng
®iÖn cµng lín th× thêi gian t¸c ®éng cµng nhanh.
§èi víi b¶o vÖ qu¸ dßng cã ®Æc tÝnh thêi gian phô thuéc
cã rÊt nhiÒu d¹ng kh¸c nhau:
t=f(1/t)
§èi víi tiªu chuÈn IEC:
t=A.T®/(I*m – 1).
Trong ®ã:

6
 - A,m: HÖ sè phô thuéc vµo ®é dèc.
- T®: §¹i lîng ®Æt.
- I* = IRL/Ik® .
§é dèc tiªu chuÈn:
t = 0.14/(I*0.02 – 1).
RÊt dèc:
t = 13.5/(I* - 1).
Cùc dèc:
t = 80/(I*2 – 1).
Trong ®ã: I* lµ dßng ®iÖn ch¹y qua r¬le tÝnh quy ®æi
vÒ gi¸ trÞ t¬ng ®èi so víi trÞ sè ®Æt trong r¬le.
TÝnh chän läc cña b¶o vÖ qu¸ dßng ®îc ®¶m b¶o b»ng
nguyªn t¾c ph©n cÊp viÖc chän thêi gian t¸c ®éng: B¶o vÖ
cµng gÇn nguån cung cÊp thêi gian t¸c ®éng cµng lín.

HT A B C
Phô
tA tB tC t¶i

tA = tB + t
tB = tC + t
Trong ®ã: t gäi lµ cÊp chän läc vÒ thêi gian, nã phô
thuéc vµo sai sè cña b¶n th©n r¬le còng nh thêi gian c¾t cña
m¸y c¾t.
Dßng ®iÖn khëi ®éng cña b¶o vÖ qu¸ dßng ®îc chän
trªn nguyªn t¾c:
ILV max < Ik® < IN min
Trong ®ã: ILV max: Dßng ®iÖn lµm viÖc cùc ®¹i ®i qua
b¶o vÖ.
IN min: Dßng ®iÖn ng¾n m¹ch cùc tiÓu ®i qua
b¶o vÖ.
ILV max < Ik®: §Ó ®¶m b¶o b¶o vÖ kh«ng t¸c ®éng ë
chÕ ®é b×nh thêng.
Ik® < IN min: §Ó ®¶m b¶o b¶o vÖ t¸c ®éng ®óng khi cã sù
cè ng¾n m¹ch.
§é nh¹y cña b¶o vÖ ®îc x¸c ®Þnh:

7
 Kn = IN min/Ik®
*¦u ®iÓm cña b¶o vÖ qu¸ dßng lµ ®iÖn lµ ®¬n gi¶n.
*Nhîc ®iÓm: §èi víi cÊu h×nh cña líi ®iÖn phøc t¹p b¶o
vÖ qu¸ dßng víi thêi gian lµm viÖc chän theo nguyªn t¾c
ph©n cÊp kh«ng ®¶m b¶o ®îc tÝnh chän läc.
*øng dông: Do nh÷ng nhîc ®iÓm cña b¶o vÖ qu¸ dßng
nãi trªn mµ b¶o vÖ qu¸ dßng ®îc dïng lµm b¶o vÖ chÝnh
trong líi h×nh tia. Cßn trong líi ®iÖn phøc t¹p nã chØ lµm
chøc n¨ng b¶o vÖ dù phßng.
C¸c s¬ ®å b¶o vÖ qu¸ dßng b×nh thêng
- S¬ ®å sao ®ñ
S¬ ®å sao ®ñ sñ dông 03 biÕn dßng ®iÖn ®Êu theo s¬
®å h×nh sao nh sau:
A B C

S¬ ®å sao ®ñ øng dông trong hÖ thèng líi trung tÝnh

trùc tiÕp nèi ®Êt.
- S¬ ®å sao thiÕu
S¬ ®å sao thiÕu sö dông 02 biÕn dßng ®iÖn l¾p trªn
02 pha AB hoÆc AC hay BC nh sau:
S¬ ®å nµy cã nhîc ®iÓm lµ khi x¶y ra ch¹m ®Êt mét
pha kh«ng l¾p TI th× R¬le b¶o vÖ kh«ng ph¸t hiÖn ®îc
sù cè, do vËy S¬ ®å nµy chØ ¸p dông cho líi trung tÝnh
c¸ch ly.
2. B¶o vÖ qu¸ dßng cã híng.
§èi víi b¶o vÖ qu¸ dßng b×nh thêng th× R¬le b¶o vÖ chØ
lÊy tÝn hiÖu dßng ®iÖn tõ c¸c TI, cßn ®èi víi b¶o vÖ qu¸
dßng cã híng th× ngoµi gi¸ trÞ dßng ®iÖn th× cßn lÊy thªm
gi¸ trÞ ®iÖn ¸p ®Ó x¸c ®Þnh híng c«ng suÊt (gãc lÖch pha
gi÷a dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p).
§èi víi 1 sè cÊu h×nh líi ®iÖn phøc t¹p b¶o vÖ qu¸ dßng
v« híng kh«ng ®¶m b¶o ®îc tÝnh chän läc. Ch¼ng h¹n ®èi víi

8
s¬ ®å c¸c ®êng d©y lµm viÖc song song, nÕu sö dông b¶o
vÖ qu¸ dßng ®iÖn th«ng thêng th× thêi gian lµm viÖc cña
c¸c b¶o vÖ ®îc chän nh sau:
t2 = t4 = t5 + t
t1 = t3 = t5 + 2.t

1 N1 2
HT N3
5
N2

3 4

Khi x¶y ra sù cè t¹i ®iÓm N1 th× nÕu theo nguyªn t¾c

chän thêi gian nh trªn th× b¶o vÖ t¹i 1, 2 vµ 4 ph¶i lµm viÖc.
Khi x¶y ra sù cè t¹i ®iÓm N2 th× nÕu theo nguyªn t¾c
chän thêi gian nh trªn th× b¶o vÖ t¹i 3, 4 vµ 2 ph¶i lµm viÖc.
§iÒu nµy kh«ng phï hîp v× khi ng¾n m¹ch N1 ®Ó ®¶m
b¶o tÝnh chän läc th× chØ cÇn c¾t m¸y c¾t 1 vµ 2 lµ ®ñ.
§Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm nµy ngêi ta trang bÞ thªm bé
phËn ®Þnh híng c«ng suÊt t¹i c¸c b¶o vÖ 2 vµ 4 víi chiÒu
c«ng suÊt t¸c ®éng øng víi luång c«ng suÊt ®i tõ phÝa thanh
c¸i vµo ®êng d©y th× kh«ng cÇn phèi hîp thêi gian t¸c ®éng
gi÷a b¶o vÖ 2 vµ 4 víi b¶o vÖ 5. Khi x¶y ra sù cè t¹i ®iÓm N1
lóc nµy luång c«ng suÊt sÏ ®i tõ 2 thanh c¸i tíi ®iÓm ng¾n
m¹ch. Khi ®ã b¶o vÖ 1 vµ 2 sÏ t¸c ®éng cßn b¶o vÖ t¹i 4 sÏ
kh«ng lµm viÖc v× c«ng suÊt t¹i b¶o vÖ 4 ®i tõ phÝa ®êng
d©y vµo thanh c¸i.
T¸c ®éng cña b¶o vÖ qu¸ dßng cã híng phô thuéc vµo 2
yÕu tè: Dßng ®iÖn sù cè(®îc kiÓm tra b»ng bé phËn qu¸
dßng ®iÖn) vµ híng c«ng suÊt qua chç ®Æt b¶o vÖ.
§é nhËy cña bé phËn khëi ®éng qu¸ dßng ®iÖn ®îc
kiÓm tra theo hÖ sè ®é nhËy cßn t¸c ®éng cña bé phËn
®Þnh híng c«ng suÊt ®îc kiÓm tra theo ®Æc tÝnh gãc. §èi víi
trêng hîp sù cè cÇn kh¶o s¸t, x¸c ®Þnh vÐc t¬ ®iÖn ¸p ®Æt
vµo r¬le, lÊy vÐc t¬ nµy lµm chuÈn x¸c ®Þnh miÒn t¸c ®éng
cña bé phËn ®Þnh híng c«ng suÊt theo gãc khëi ®éng.

9
 I> w

&

Trip
t
*¦u ®iÓm: B¶o vÖ qu¸ dßng cã híng kh¾c phôc ®îc
nh÷ng nhîc ®iÓm cña b¶o vÖ qu¸ dßng v« híng.
*Nhîc ®iÓm: §èi víi ®iÖn phøc t¹p nhiÒu nguån cung cÊp
th× b¶o vÖ qu¸ dßng cã híng vÉn kh«ng ®¶m b¶o. §Ó kh¾c
phôc nhîc ®iÓm nµy ngêi ta dïng b¶o vÖ kho¶ng c¸ch, so
lÖch däc.
3. B¶o vÖ so lÖch m¸y biÕn ¸p
Biªn ®é dßng ®iÖn ë c¸c phÝa m¸y biÕn ¸p ®îc so s¸nh
víi nhau. NÕu sù sai lÖch gi÷a c¸c dßng ®iÖn vît qu¸ trÞ sè
cho tríc th× b¶o vÖ sÏ t¸c ®éng. Vïng lµm viÖc cña b¶o vÖ so
lÖch giíi h¹n bëi c¸c m¸y biÕn dßng c¸c phÝa.
Dßng ®iÖn so lÖch ch¹y qua r¬le :
I = IT1 – IT2.
NÕu bá qua sai sè cña c¸c m¸y biÕn dßng th× trong chÕ
®é lµm viÖc b×nh thêng vµ ng¾n m¹ch ngoµi th× I T1 = IT2 do
®ã b¶o vÖ so lÖch kh«ng t¸c ®éng.
Nhng trªn thùc tÕ cã sai sè cña c¸c m¸y biÕn dßng ®Æc
biÖt do b·o hoµ m¹ch tõ nªn trong chÕ ®é lµm viÖc b×nh th-

10
êng vµ cã ng¾n m¹ch ngoµi dßng ®iÖn thø cÊp cña c¸c tæ
m¸y biÕn dßng lµ kh¸c nhau vµ:
I = IT1 – IT2 = Ikcb
Dßng kh«ng c©n b»ng cã gi¸ trÞ rÊt lín trong trong 1 sè
trêng hîp ®Æc biÖt lµ ng¾n m¹ch ngoµi, dßng ®iÖn sù cè cã
thÓ lµm cho BI b·o hoµ.

U2
U1

IT1 IT2

I

§Æc biÖt ®èi víi m¸y biÕn ¸p khi ®ãng kh«ng t¶i.Tuú
thuéc vµo thêi ®iÓm ®ãng m¸y biÕn ¸p kh«ng t¶i mµ trÞ sè
dßng xung kÝch cña dßng ®iÖn tõ ho¸ m¸y biÕn ¸p cã trÞ sè
lín gÊp nhiÒu lÇn dßng ®iÖn danh ®Þnh c¶u m¸y biÕn ¸p. Tr-
êng hîp xÊu nhÊt khi ®ãng m¸y c¾t ®iÖn vµo thêi ®iÓm
®iÖn ¸p nguån cã trÞ sè tøc thêi 0. Khi qu¸ tr×nh qu¸ ®é
chÊm døt, dßng ®iÖn tõ ho¸ trë l¹i trÞ sè x¸c lËp chõng vµi %
trÞ sè dßng danh ®Þnh. V× dßng ®iÖn tõ ho¸ chØ ch¹y trong
cuén d©y m¸y biÕn ¸p nèi víi nguån vµ m¸y biÕn ¸p ®ang ë
chÕ ®é kh«ng t¶i, nªn dßng ®iÖn ë cuén d©y bªn kia b»ng
kh«ng. B¶o vÖ so lÖch m¸y biÕn ¸p trong trêng hîp nµy cã
thÓ c¶m nhËn viÖc ®ãng m¸y biÕn ¸p kh«ng t¶i nh khi cã
ng¾n m¹ch trong m¸y biÕn ¸p víi nguån cung cÊp tõ 1 phÝa.
NÕu kh«ng cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn b¶o vÖ so lÖch cã thÓ
t¸c ®éng nhÇm c¾t m¸y biÕn ¸p.
§Ó ph©n biÖt trêng hîp ®ãng kh«ng t¶i m¸y biÕn ¸p víi
trêng hîp ng¾n m¹ch bªn trong m¸y biÕn ¸p ngêi ta c¨n cø
vµo tÝnh chÊt cña dßng ®iÖn tõ ho¸ xung kÝch vµ dßng ®iÖn
ng¾n m¹ch trong m¸y biÕn ¸p. Ph©n tÝch sãng hµi cña 2
dßng ®iÖn nµy cho thÊy, dßng ®iÖn tõ ho¸ xung kÝch chøa 1

11
ph©n lîng rÊt lín hµi bËc2(kho¶ng 70% so víi hµi c¬ b¶n) vµ
cã thÓ ®¹t tíi 30% trÞ sè dßng ®iÖn sù cè.NÕu thµnh phÇn
hµi bÆc 2 trong dßng ®iÖn tõ ho¸ ®îc t¸ch ra vµ ®a vµo t¨ng
cêng dßng ®iÖn h·m cña b¶o vÖ so lÖch th× sÏ ng¨n chÆn
®îc t¸c ®éng nhÇm khi ®ãng m¸y biÕn ¸p kh«ng t¶i.
Ngoµi ra, tuú thuéc vµo tæ ®Êu d©y m¸y biÕn ¸p ®îc
b¶o vÖ cÇn sö dông biÖn ph¸p ®Ó lo¹i trõ ¶nh hëng cña dßng
®iÖn thø tù kh«ng khi trung tÝnh cña cuén d©y nèi ®Êt trùc
tiÕp vµ cã ng¾n m¹ch ch¹m ®Êt x¶y ra trong hÖ thèng
4. B¶o vÖ kho¶ng c¸ch
a. Nguyªn t¾c lµm viÖc.
Lµm viÖc trªn nguyªn lý tæng trë.
Trong chÕ ®é lµm viÖc b×nh thêng r¬le kho¶ng c¸ch ®o
®îc tæng trë lµ:
ZR = UR/IR
Trong ®ã: UR = U/nu, IR = I/nI.
ZR = (U/I)/(nu/nI).
nZ = nu/nI: Tû sè biÕn ®æi cña tæng trë.
Z=U/I: Tæng trë phÝa s¬ cÊp.

N
A ZD =RD +J.XD B

Z<

ZPT =RPT +J.XPT

jX

B×nh thêng
ZD

ZD

ZN

Zpt
0
R
12
 Zbt

Zk®

ZN

0
NM
Trong chÕ ®é lµm viÖc b×nh thêng tæng trë r¬le kho¶ng
c¸ch ®o ®îc lín. Khi x¶y ra sù cè trªn ®êng d©y r¬le kho¶ng
c¸ch ®o ®îc tæng trë nhá.
§Ó ®¶m b¶o b¶o vÖ kho¶ng c¸ch t¸c ®éng ®óng th×
tæng trë khëi ®éng cña b¶o vÖ kho¶ng c¸ch ph¶i ®îc chän
nh sau:
ZN < Zk® < Zbt.
+ZN < Zk®: §¶m b¶o b¶o vÖ kho¶ng c¸ch t¸c ®éng ®óng
khi cã ng¾n m¹ch trªn ®êng d©y.
+ Zk® < Zbt: §¶m b¶o b¶o vÖ kho¶ng c¸ch kh«ng t¸c ®éng
trong chÕ ®é lµm viÖc b×nh thêng.
Tr¹m A Tr¹m B Tr¹m C

nguån
`

b. Nh÷ng th«ng sè cña b¶o vÖ kho¶ng c¸ch.

- Thêi gian t¸c ®éng t

13
 tZ3

tZ2
- Tæng trë khëi ®éng Zk®.
tZ1
R¬le b¶o vÖ kho¶ng c¸ch dïng cho ®êng d©y t¶i ®iÖn
thêng cã nhiÒu vïng t¸c ®éng. Th«ng thêng thêng cã 3 vïng
t¸c ®éng.
* Vïng I:
Thêi gian t¸c ®éng cña vïng I lµ: t I = 0s: Lµm viÖc tøc
thêi.
Tæng trë khëi ®éng Zk®I ®îc chän sao cho ®¶m b¶o
chän läc khi cã sù cè trªn ®êng d©y tiÕp theo:
Zk®I < ZD
Zk® = kat.ZD
kat<1: HÖ sè an toµn. Thêng chän kat = 0,8 – 0,85. HÖ sè
an toµn ë ®©y cã xÐt ®Õn sai sè cña c¸c m¹ch ®o lêng
(dßng ®iÖn, ®iÖn ¸p), cña b¶n th©n r¬le kho¶ng c¸ch vµ
cña viÖc x¸c ®Þnh th«ng sè tæng trë ®êng d©y ®îc b¶o vÖ.
ChiÒu dµi ®êng d©y b¶o vÖ cña vïng mét b¶o vÖ kho¶ng
c¸ch thêng chiÕm 80% chiÒu dµi ®êng d©y.
* Vïng II.
Thêi gian t¸c ®éng cña vïng II lµ: t II = t: CÊp chän läc vÒ
thêi gian.
Tæng trë khëi ®éng Zk®II ®îc chän sao phèi hîp víi vïng I
cña b¶o vÖ ®Çu ®êng d©y tiÕp theo
Zk®II =Kat. (ZD+Zk®Icña ®êng d©y tiÕp theo)
kat<1: HÖ sè an toµn. Thêng chän kat = 0,8 – 0,85. HÖ sè
nµy ®îc chän nh»m phèi hîp chän läc gi÷a 2 vïng b¶o vÖ thø I
cña 2 ®êng d©y liÒn kÒ nhau.
ChiÒu dµi ®êng b¶o vÖ cña vïng II b¶o vÖ kho¶ng c¸ch
thêng lµ 120% chiÒu dµi ®êng d©y
* Vïng III.
Thêi gian t¸c ®éng cña vïng III lµ: t II = maxtIIIcña ®êng d©y tiÕp
theo+t

Tæng trë khëi ®éng Zk®III ®îc chän bao trïm toµn bé lªn
tuyÕn ®êng d©y.
NhËn xÐt:
- Trong mçi b¶o vÖ cÊp sau dù phßng cho cÊp tríc ( cÊp
II dù phßng cho cÊp I, cÊp III dù phßng cho cÊp I vµ cÊp II).

14
 - C¸c b¶o vÖ l©n cËn nhau cã thÓ dù phßng cho nhau.
ChiÒu dµi ®êng b¶o vÖ cña vïng III b¶o vÖ kho¶ng c¸ch
thêng bao trïm toµn bé ®êng d©y liÒt kÒ.
4. B¶o vÖ ®iÖn ¸p
- B¶o vÖ kÐm ¸p vµ b¶o vÖ qu¸ ¸p
- NhËn tÝn hiÖu gi¸ trÞ ®iÖn ¸p tõ m¸y biÕn ®iÖn ¸p
- X¸c ®Þnh ®iÓm ch¹m ®Êt cña hÖ thèng líi trung tÝnh
c¸ch ly.
- vÏ s¬ ®å sao thiÕu

5. Chøc n¨ng tù ®éng ®ãng l¹i

Theo sè liÖu thèng kª vÒ sù cè cña ®êng d©y trªn kh«ng
cho thÊy cã ®Õn 80- 90% h háng mang tÝnh tho¸ng qua.
Nh÷ng sù cè tho¸ng qua thêng x¶y ra do sø bÞ phãng ®iÖn
bÒ mÆt, do sÐt ®¸nh hoÆc do giã m¹nh lµm d©y dÉn ch¹m
vµo nhau hoÆc ch¹m vµo c¸c vËt bªn c¹nh...
§a sè nh÷ng sù cè trªn ®êng d©y t¶i ®iÖn trªn kh«ng
nÕu sau khi c¾t m¸y c¾t ra 1 kho¶ng thêi gian ®ñ ®Ó m«i
trêng chç h háng kh«i phôc l¹i tÝnh chÊt c¸ch ®iÖn, ta ®ãng
trë l¹i ®êng d©y th× ®êng d©y cã thÓ lµm viÖc b×nh thêng,
nhanh chãng kh«i phôc cung cÊp ®iÖn, gi÷ v÷ng chÕ ®é
®ång bé vµ æn ®Þnh hÖ thèng.
§èi víi sù cè tho¸ng qua khi sù cè ®îc lo¹i trõ th× nguyªn
nh©n g©y sù cè kh«ng cßn tån t¹i n÷a do vËy tù ®éng ®ãng
l¹i 1 lÇn lµ thµnh c«ng.
§èi víi sù cè b¸n duy tr× cã thÓ sau lÇn c¾t m¸y c¾t ®Çu
tiªn sù cè vÉn cha lo¹i trõ( vËt l¹ g©y ng¾n m¹ch cha bÞ ®èt
ch¸y hoµn toµn) nªn khi ®ãng l¹i nguån ®iÖn l¹i ph¸t sinh sù
cè vµ hå quang cã thÓ ®èt ch¸y hoµn toµn vËt l¹ vµ nÕu
®ãng trë l¹i lÇn thø 2 th× sÏ thµnh c«ng.
§èi víi sù cè duy tr× th× ®ãng lÆp l¹i sÏ kh«ng thµnh
c«ng.
Tù ®éng ®ãng l¹i cã thÓ lµ 3 pha hoÆc 1 pha. §Ó thùc
hiÖn tù ®éng ®ãng l¹i 1 pha m¸y c¾t ®iÖn vµ bé truyÒn
®éng lµm viÖc riªng rÏ cho tõng pha, b¶o vÖ ph¸t hiÖn sù cè
riªng tõng pha ®Ó c¾t m¸y c¾t pha bÞ h háng vµ tù ®éng

15
®ãng l¹i pha ®ã. Trong thêi gian sù cè 1 pha 2 pha cßn l¹i vÉn
tiÕp tôc lµm viÖc b×nh thêng. NÕu ng¾n m¹ch lµ duy tr×
th× sau khi tù ®éng ®ãng l¹i kh«ng thµnh c«ng b¶o vÖ t¸c
®éng c¾t c¶ 3 pha vµ kho¸ thiÕt bÞ tù ®éng ®ãng l¹i.
6. B¶o vÖ sa th¶i tÇn sè thÊp
- R¬le sa th¶i phô t¹i tÇn sè thÊp thêng l¾p cho phÝa
trung thÕ, R¬le
- Cã 04 cÊp t¸c ®éng tÇn sè.
7. C¸c b¶o vÖ c«ng nghÖ m¸y biÕn ¸p.
Ch¹m chËp c¸c vßng d©y trong m¸y biÕn ¸p cã thÓ x¶y ra
do qu¸ ®iÖn ¸p khÝ quyÓn hoÆc c¸ch ®iÖn bÞ giµ cçi. Dßng
®iÖn sù cè ch¹y trong m¹ch vßng sù cè cã thÓ lín gÊp nhiÒu
lÇn dßng ®iÖn danh ®Þnh cña m¸y biÕn ¸p tuú thuéc vµo sè
vßng bÞ chËp. Dßng ®iÖn nµy t¹o ra nh÷ng xung lùc lín x«
®Èy c¸c vßng d©y cña m¸y biÕn ¸p vµ trong nhiÒu trêng hîp
cã thÓ lµm h háng cuén d©y. B¶o vÖ qu¸ dßng ®iÖn ®Æt ë
m¸y biÕn ¸p thêng khã ph¸t hiÖn sù cè ch¹m chËp vßng d©y
v× dßng ®iÖn pha bÞ sù cè cã thÓ t¨ng lªn kh«ng cao so víi
trÞ sè danh ®Þnh. Tuy nhiªn c¸c vßng d©y ch¹m chËp nhau
cã liªn quan ®Õn thay ®æi ¸p suÊt dÇu (Do lùc ®iÖn ®éng
khi c¸c vßng d©y bÞ x« ®Èy t¹o nªn, hå quang t¹i chç ch¹m
chËp lµm dÇu bèc h¬i...) hoÆc lµm cho nhiÖt ®é dÇu t¨ng
cao, tuú thuéc vµo lîng h¬i tho¸t lªn b×nh dÇu phô mµ khi Êy
r¬le khÝ cã thÓ ph¸t tÝn hiÖu c¶nh b¸o hoÆc t¸c ®éng c¾t
m¸y c¾t.
Trong c¸c trêng hîp sù cè ch¹m chËp trong néi bé m¸y
biÕn ¸p nÕu ¸p suÊt dÇu lín cã thÓ lµm cho háng thïng dÇu.
§Ó kh¾c phôc viÖc nµy trong m¸y biÕn ¸p cã trang bÞ thªm
r¬le ¸p lùc. Khi ¸p suÊt dÇu lín r¬le ¸p lùc lµm viÖc lµm tho¸t
dÇu ra ngoµi tr¸nh h háng b×nh dÇu chÝnh.
§èi víi m¸y biÕn ¸p tõ 110kV trë nªn thêng cã bé ®iÒu ¸p
díi t¶i vµ thêng ®Æt trong thïng dÇu riªng vµ cã 1 bé r¬le
dßng dÇu vµ r¬le ¸p lùc riªng cho bé ®iÒu ¸p.
Khi c¸c lo¹i b¶o vÖ c«ng nghÖ lµm viÖc ph¶i t¸ch m¸y
biÕn ¸p khái hÖ thèng b»ng c¸ch c¾t c¸c m¸y c¾t c¸c phÝa
cña m¸y biÕn ¸p.

16
 B¶o vÖ b»ng r¬ le khÝ, dßng dÇu ®îc coi lµ b¶o vÖ
chÝnh cña m¸y biÕn ¸p.
C¸c lo¹i b¶o vÖ c«ng nghÖ m¸y ¸p:
- R¬le gas (02 cÊp: cÊp b¸o tÝn hiÖu vµ cÊp c¾t m¸y)
- R¬le dßng dÇu
- R¬le ¸p lùc bé ®iÒu ¸p díi t¶i
- R¬le ¸p lùc thïng dÇu chÝnh m¸y biÕn ¸p.
- R¬le nhiÖt ®é cuén d©y c¸c phÝa
- R¬le nhiÖt ®é dÇu c¸c phÝa
- R¬le møc dÇu MBA
-....vvvv.
8. C¸c R¬le kh¸c nh: R¬le thêi gian, R¬le gi¸m s¸t
m¹ch c¾t, R¬le kho¸ (lock out)
§Ó hoµn thiÖn hÖ thèng, ngoµi c¸c R¬le b¶o vÖ chÝnh
cßn cã c¸c r¬le kh¸c nh:
R¬le thêi gian.
R¬le trung gian
R¬le gi¸m s¸t m¹ch c¾t: gi¸m s¸t t×nh tr¹ng lµm viÖc cña
cuén c¾t m¸y c¾t.
R¬le kho¸/c¾t: Dïng ®Ó ®i c¾t m¸y c¾t, khi R¬le nµy
t¸c ®éng nã thêng chèt l¹i (kh«ng tù trë vÒ tr¹ng th¸i cò) ngêi
vËn hµnh ph¶i tiÕn hµnh x¸c nhËn c¸c th«ng tin sù cè tríc sau
®ã míi gi¶i trõ ®îc R¬le nµy (§a R¬le trë vÒ tr¹ng th¸i lµm
viÖc b×nh thêng).
III. HÖ thèng R¬le b¶o vÖ MBA, ®êng d©y
1. HÖ thèng R¬le b¶o vÖ m¸y biÕn ¸p?
Nh÷ng h háng trong m¸y biÕn ¸p ®îc chia lµm 2 nhãm:
H háng bªn trong vµ h háng bªn ngoµi:
H háng bªn trong m¸y biÕn thÕ gåm:
- Ch¹m chËp gi÷a c¸c vßng d©y.
- Ng¾n m¹ch gi÷a c¸c cuén d©y.
- H háng bé chuyÓn ®æi ®Çu ph©n ¸p.
- Thïng dÇu bÞ dß hoÆc bÞ thñng.
H háng vµ chÕ ®é lµm viÖc kh«ng b×nh thêng bªn ngoµi
m¸y biÕn ¸p:
- Ng¾n m¹ch nhiÒu pha trong hÖ thèng.

17
 - Ng¾n m¹ch 1 pha trong hÖ thèng.
- Qu¸ t¶i.
- Qu¸ b·o hoµ m¹ch tõ.
Tuú theo c«ng suÊt cña m¸y biÕn ¸p, vÞ trÝ vµ vai trß cña
m¸y biÕn ¸p trong hÖ thèng mµ ngêi ta lùa chän ph¬ng thøc
b¶o vÖ cho m¸y biÕn ¸p.
M¸y biÕn ¸p lùc thêng ®îc b¶o vÖ b»ng c¸c b¶o vÖ sau:
- R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng phÝa s¬ cÊp: 50/51P pha, ch¹m
®Êt.
- R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng phÝa thø cÊp: 50/51S pha,
ch¹m ®Êt.
- R¬le b¶o vÖ so lÖch däc dßng ®iÖn: 87T.
- R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng ®iÖn c¸c d©y trung tÝnh
50/51G.
- R¬le b¶o vÖ ch¹m ®Êt c¸c cuén d©y: 50REF.
- R¬le h¬i: 96-1, 96-2.
- R¬le nhiÖt ®é dÇu: 26O.
- R¬leímc dÇu th©n m¸y: 33.
- R¬le ¸p suÊt th©n m¸y, bé ®æi nÊc díi t¶i: 63.
2. HÖ thèng R¬le b¶o vÖ trong ®êng d©y 110kV,
trung thÕ.
- R¬le qu¸ dßng tøc th×, ®Þnh th×: 50/51L pha, ch¹m
®Êt.
- R¬le so lªch pha cao tÇn: 85.
- R¬le qu¸ dßng cã híng (pha, ch¹m ®Êt): 67, 67N.
- R¬le kho¶ng c¸ch: 21, 44.
- Chøc n¨ng tù ®éng ®ãng lÆp l¹i
3. Giíi thiÖu R¬le b¶o vÖ kü thuËt sè
1. Rơle bảo vệ kỹ thuật số h·ng AREVA
- Dßng Role b¶o vÖ qu¸ dßng kh«ng híng vµ ®ãng lÆp
l¹i:P121, P122, P123
- Dßng R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng cã híng vµ chøc n¨ng ®ãng
lÆp l¹i: P125, P126, P127
- Dßng R¬le b¶o vÖ kho¶ng c¸ch vµ ®ãng lÆp l¹i: P441,
P442, P437
- Dßng R¬le b¶o vÖ solÖch MBA :P632, P633, P634

18
 - Dßng R¬le b¶o vÖ ®iÖn ¸p, tÇn sè: P921, P922.
Giíi thiÖu mÆt tríc cña R¬le b¶o vÖ
Dßng R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng
- Mµn h×nh LCD: hiÓn thÞ gi¸ trÞ ®o lêng vµ c¸c th«ng
tin sù cè
- §Ìn b¸o trip: b¸o R¬le ®· ra lÖnh c¾t
- §Ìn healthy: b¸o R¬le lµm viÖc b×nh thêng
- §Ìn Alarm: C¶nh b¸o R¬le
- §Ìn Warning: B¸o h háng R¬le
- 04 ®Ìn cßn l¹i cã thÓ lËp tr×nh ®îc, g¸n chøc n¨ng
cña c¸c b¶o vÖ kh¸c.
- PhÝm quyÓn s¸ch: §äc c¸c th«ng tin sù cè, c¶nh b¸o
- PhÝa C: Gi¶i trõ c¸c ®Ìn led
- C¸c phÝm lªn, xuèng, sang ph¶i, sang tr¸i vµ phÝm
enter: dïng ®Ó truy cËp menu.

C¸ch thøc ®äc c¸c th«ng sè ®o lêng:

- Trong qu¸ tr×nh vËn hµnh b×nh thêng, gi¸ trÞ dßng
®iÖn vµ ®iÖn ¸p cña mét pha ®îc hiÓn thÞ trªn mµn h×nh
LCD. NÕu muèn xem th«ng sè c¸c pha kh¸c th× lµm theo c¸c
thñ bíc sau:

19
 Menu cÊu h×nh cho phÐp ®äc c¸c gi¸ trÞ ®o lêng kh¸c
nhau. §Ó truy cËp vµo Menu §o lêng tõ hiÓn thÞ mÆc ®Þnh,
Ên , sau ®ã Ên > 2 lÇn.

MEASUREMENTS Tiªu ®Ò cña menu §o lêng. §Ó

truy cËp vµo Menu §o lêng Ên
 , > (Ên 2 lÇn). §Ó truy cËp vµo
néi dung Ên  .

FREQUENCY = HiÓn thÞ tÇn sè cña líi ®iÖn

tÝnh to¸n ®îc tõ c¸c dßng ®iÖn
50.10 Hz pha.

IA = HiÓn thÞ dßng ®iÖn pha A (gi¸

trÞ hiÖu dông) c¨n cø vµo tû sè
biÕn dßng ®iÖn.
640.10 A (menu phô ; CÊu h×nh/ Tû sè
biÕn dßng)

IB = HiÓn thÞ dßng ®iÖn pha B (gi¸

trÞ hiÖu dông) c¨n cø vµo tû sè
biÕn dßng ®iÖn.
629.00 A (menu phô ; CÊu h×nh/ Tû sè
biÕn dßng)

IC = HiÓn thÞ dßng ®iÖn pha C (gi¸

trÞ hiÖu dông) c¨n cø vµo tû sè
biÕn dßng ®iÖn.
634.50 A (menu phô ; CÊu h×nh/ Tû sè
biÕn dßng)

IN = HiÓn thÞ dßng ®iÖn ch¹m ®Êt

(gi¸ trÞ hiÖu dông) c¨n cø vµo
tû sè biÕn dßng ®iÖn.
3.15 A (menu phô ; CÊu h×nh/ Tû sè
biÕn dßng)

Menu §o lêng bæ sung P 122 & P123.

I1 = HiÓn thÞ gi¸ trÞ dßng thø tù
103A thuËn I1
20
I2 = HiÓn thÞ gi¸ trÞ dßng thø tù
50A nghÞch I2

Ratio I1/I2 = HiÓn thÞ tû sè gi÷a gi¸ trÞ dßng

thø tù thuËn I1 vµ dßng thø tù
50% nghÞch I2.

In- fn HiÓn thÞ gi¸ trÞ hiÖu dông cña

RST = [C] 0.0A dßng ®Êt t¹i tÇn sè c¬ së (gi¸
trÞ cña sãng hµi). §Ó xo¸ gi¸ trÞ
nµy, Ên nót C.

THERMAL STATE = HiÓn thÞ tr¹ng th¸i nhiÖt theo %

dùa vµo gi¸ trÞ hiÖu dông RMS.
RST= [C] Ngêi sö dông còng cã thÓ xo¸
67% gi¸ trÞ tr¹ng th¸i nhiÖt ®îc lu
gi÷. §Ó xo¸ gi¸ trÞ nµy Ên phÝm
 (nhng cÇn ®a mËt khÈu vµo)

MAX AND AVERAGE I Cho phÐp ngêi sö dông xo¸ c¸c

gi¸ trÞ cùc ®¹i vµ gi¸ trÞ trung
RST = [C] b×nh ®îc lu gi÷ cña dßng
®iÖn. §Ó xo¸ gi¸ trÞ nµy Ên
phÝm .

MAX IA RMS = HiÓn thÞ gi¸ trÞ ®Ønh ®èi víi

pha A. gi¸ trÞ nµy lµ gi¸ trÞ cùc
127.36 ®¹i cña gi¸ trÞ thùc RMS.
A

MAX IB RMS = HiÓn thÞ gi¸ trÞ ®Ønh ®èi víi

pha B. gi¸ trÞ nµy lµ gi¸ trÞ cùc
156.28 ®¹i cña gi¸ trÞ thùc RMS.
A

MAX IC RMS = HiÓn thÞ gi¸ trÞ ®Ønh ®èi víi

pha C. gi¸ trÞ nµy lµ gi¸ trÞ cùc
139.01 ®¹i cña gi¸ trÞ thùc RMS.
21
 A

AVERAGE IA RMS = HiÓn thÞ gi¸ trÞ theo danh môc

cña dßng ®iÖn pha A. §©y lµ
98.25 A gi¸ trÞ trung b×nh RMS.

AVERAGE IB RMS = HiÓn thÞ gi¸ trÞ theo danh môc

cña dßng ®iÖn pha B. §©y lµ
97.88 A gi¸ trÞ trung b×nh RMS.

AVERAGE IC RMS = HiÓn thÞ gi¸ trÞ theo danh môc

cña dßng ®iÖn pha C. §©y lµ
99.02 A gi¸ trÞ trung b×nh RMS.

C¸ch ®äc th«ng tin sù cè

Menu : Chøc n¨ng ghi cho phÐp ghi c¸c th«ng sè vµ cã c¸c
Menu phô lµ :
 Ghi sù cè
 Ghi nhiÔu lo¹n
 GÝa trÞ ®Ønh thêi gian
 Theo dâi m¸y c¾t
§Ó truy cËp vµo Menu: Bé ghi, Ên  sau ®ã Ên > 7 lÇn.
Dßng R¬le b¶o vÖ kho¶ng c¸ch vµ ®iÖn ¸p tÇn sè
vµ so lÖch còng gièng nh vËy
2. R¬le b¶o vÖ cña h·ng Siemens
- R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng kh«ng híng vµ ®ãng lÆp l¹i:
7Sj600, 7SJ601, 7SJ611.
- R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng cã híng vµ ®ãng lÆp l¹i: 7SJ62,
7SJ63.
- R¬le b¶o vÖ kho¶ng c¸ch vµ ®ãng lÆp l¹i: 7SA610,
7SA522
- R¬le b¶o vÖ so lÖch : 7UT513, 7UT613.
- R¬le b¶o vÖ ®iÖn ¸p vµ tÇn sè: 7RW600
Giíi thiÖu mÆt tríc cña R¬le b¶o vÖ
Dßng R¬le b¶o vÖ qu¸ dßng
- Mµn h×nh LCD: hiÓn thÞ gi¸ trÞ ®o lêng vµ c¸c th«ng
tin sù cè
- §Ìn Run/service: B¸o R¬le ®ang ho¹t ®éng tèt

22
- §Ìn ERORR/BLOCKED: B¸o R¬le háng/lçi.
- C¸c ®Ìn Led kh¸c: cßn l¹i cã thÓ lËp tr×nh ®îc, g¸n
chøc n¨ng cña c¸c b¶o vÖ kh¸c.
- C¸c phÝm lªn, xuèng, sang ph¶i, sang tr¸i vµ phÝm
enter: dïng ®Ó truy cËp menu.
R¬le 7SJ60
- PhÝm Y/J gi¶i trõ ®Ìn Led vµ th«ng tin sù cè.
- PhÝm +/-: T¨ng gi¶m gi¸ trÞ ®Æt
- PhÝm N: phÝm tho¸t
- PhÝm Enter: x¸c nhËn th«ng tin

R¬le 7SJ61/62/SA522/7UT612/7UT613
- Menu: PhÝm truy cËp menu
- LED: Gi¶i trõ ®Ìn vµ th«ng tin sù cè
- ESC: PhÝm tho¸t
- Enter: PhÝm x¸c nhËn
- C¸c phÝm F1,F2,F3, F4: C¸c phÝm chøc n¨ng
+ F1: ®äc th«ng tin mµ R¬le xö lý
+ F2: §äc gi¸ trÞ ®o lêng
+ F3: §äc th«ng tin sù cè cuèi cïng.
- C¸c phÝm sè (1-9,+/-): NhËp c¸c gi¸ trÞ ®Æt

23
 R¬le b¶o vÖ so lÖch vµ qu¸ dßng 7UT513/7SJ513
- C¸c phÝm dµnh cho ngêi sö dông
+ PhÝm lªn/xuèng truy cËp menu
+ PhÝm Reset: gi¶i trõ ®Ìn led

3. R¬le b¶o vÖ SEL

- R¬le b¶o vÖ qóa dßng vµ ®ãng lÆp l¹i: SEL 551
- R¬le b¶o vÖ qóa dßng cã híng vµ ®ãng lÆp l¹i: SEL
351A
- R¬le b¶o vÖ solÖch MBA: SEL 387
- R¬le b¶o vÖ kho¶ng c¸ch: Sel 311C
R¬le b¶o vÖ qóa dßng SEL 551
- En: B¸o R¬le ®ang ho¹t ®éng
- INST: R¬le t¸c ®éng c¾t nhanh
- A: R¬le t¸c ®éng sù cè pha A

24
 - B: R¬le t¸c ®éng sù cè pha B
- C: R¬le t¸c ®éng sù cè pha C
- N: R¬le t¸c ®éng sù cè pha N
- RS: Chøc n¨ng tù ®éng ®ãng lÆp l¹i On
- LO: kho¸ chøc n¨ng tù ®éng ®ãng lÆp l¹i
- phÝm TARGET RESET/LAMP TEST: Gi¶i trõ ®Ìn vµ sù cè
- phÝm Meter/ Cancel: §äc gi¸ trÞ ®o lêng/Tho¸t khoØ
menu
- phÝm EVENT: §äc th«ng tin sù cè
- phÝm C¸c phÝm lªn, xuèng, sang tr¸i,ph¶i: truy cËp
menu

R¬le b¶o vÖ SEL 351A

§Ìn “EN” s¸ng: B¸o R¬le lµm viÖc b×nh thêng (Enable
).
- §Ìn “TRIP” s¸ng: B¸o R¬le göi lÖnh c¾t m¸y c¾t khi sù
cè.
- §Ìn “INST” s¸ng: B¸o R¬le göi lÖnh c¾t tøc thêi.
- §Ìn “COMM” s¸ng: B¸o R¬le kÕt nèi víi m¸y tÝnh.
- §Ìn “A” s¸ng b¸o sù cè pha A.
- §Ìn “B” s¸ng b¸o sù cè pha B.
- §Ìn “C” s¸ng b¸o sù cè pha C.
- §Ìn “G” s¸ng: B¸o sù cè qu¸ dßng ch¹m ®Êt (trong trêng
hîp dßng ch¹m ®Êt ®îc lÊy tõ tæng 3 dßng pha).
- §Ìn “N” s¸ng: B¸o sù cè qu¸ dßng ch¹m ®Êt (trong trêng
hîp dßng ch¹m ®Êt ®îc lÊy tõ TI trung tÝnh cña MBA).
- §Ìn “SOTF” s¸ng: B¸o chøc n¨ng chèng ®ãng vµo ®iÓm
sù cè lµm viÖc.

25
 - §Ìn “RS” s¸ng: B¸o chÕ ®é ®ãng lÆp l¹i lµm viÖc
(trong chÕ ®é chê). §Ìn t¾t khi chÕ ®é ®ãng lÆp l¹i b¾t
®Çu thùc hiÖn.
- §Ìn “CY” s¸ng: B¸o chÕ ®é ®ãng lÆp l¹i ®ang lµm viÖc
(®ang thùc hiÖn c¸c lÇn ®ãng lÆp l¹i). §Ìn t¾t khi thùc hiÖn
xong c¸c lÇn ®ãng lÆp l¹i ®îc cµi ®Æt.
- §Ìn “LO” s¸ng: B¸o chÕ ®é ®ãng lÆp l¹i bÞ kho¸ (®·
®ãng hÕt sè lÇn ®ãng lÆp l¹i ®îc cµi ®Æt). §Ìn t¾t khi sù cè
®· ®îc lo¹i trõ vµ ®ãng m¸y c¾t b»ng tay.

R¬le b¶o vÖ kho¶ng c¸ch Sel311C

- Ngoµi c¸c th«ng tin ®Ìn Led vµ c¸c phÝm bÊm nh trªn
th× cßn cã thªm c¸c ®Ìn Led sau:
- Trip: B¸o R¬le ra lÖnh c¾t
- §Ìn “COMM” s¸ng: B¸o R¬le kÕt nèi víi m¸y tÝnh.
- Time: b¸o c¾t cã thêi gian
- SOFT: B¸o R¬le b¶o vÖ t¸c ®éng ®ãng vµo ®iÓm sù
cè
- 1,2,3,4: B¸o c¸c vïng t¸c ®éng Zone 1

R¬le b¶o vÖ so lÖch MBA SEL 387

- Ngoµi c¸c th«ng tin ®Ìn Led vµ c¸c phÝm bÊm nh trªn
th× cßn cã thªm c¸c ®Ìn Led sau:
- Trip: B¸o R¬le ra lÖnh c¾t.
- INST: R¬le t¸c ®éng c¾t nhanh b»ng qu¸ dßng
- 50/51: Chøc n¨ng b¶o vÖ qóa dßng t¸c ®éng
- 87-1/87-2/87-3: Chøc n¨ng b¶o vÖ so lÖch t¸c ®éng
cÊp 1,2,3

26
- W1,W2,W3,W4: Sù cè so lÖch ë c¸c cuén d©y W1
(110kV) ,W2 ,W3,W4

27