En Ares houbo unha cova na praia do Xuncal.

Hoxe queda dela unha miúda entrada na rocha do cantil.

Toda ela veuse abaixo por mor da forza do mar.
Esta é a historia do seu habitante, Simón, un trasno que coñecemos
na nenez e que dende aquela, sen cova, sempre vai connosco.
A el e a todos os nenos de Ares vai dedicado este conto.

Xavier Vilasánchez
A Lúa xa se tiña escondido no ceo e a escuridade
agromou pola ribeira. Ao lonxe , dende o mar, víase a
luz das casoupas reflectida no seu inmenso espello e,
no conxunto, fornecía un rosario de cores espallado
polo silencio da noite.
Na praia do Xuncal, aínda se ven os restos
dunha misteriosa cova que penetraba un pouco na
terra e se deitaba paralela ao mar. Diríase que era
unha cova mariña que precisaba da terra para ser
cova pero que, ao mesmo tempo, quería prolongarse
polo mar debido á súa vocación mariñeira.
A súa entrada, cun dintel recto,curto e
elevado, envolvíase coas rochas da veciñanza que lle
facían aloumiños no seu descenso suave e
arxilosamente monótono.
 No seu interior, só se escoitaba o mar cando este a
visitaba nas horas de preamar, momento no cal entoaba a
súa eterna sinfonía de auga ao escorregarse por entre as
pedras co resoar da súa pegada.
Cando isto non acontecía, o silencio era o rei da cova á
que nin tan sequera ousaban entrar as aves mariñas da ría:
os mouros corvos mariños e as gaivotas arxénteas e
patiamarelas, as máis algareiras e rexias aves do areal.
Hai que dicir que ás veces aparecían outras aves, como
os bilurricos, pero estas nin se decataban da presencia da
cova.
Tamén algún parrulo da veciña Xunqueira fuxía á beira do
mar, ao que agarimaba vagando curioso polas durmintes
ondas abaixadas pola noite serea.
 Naquela cova vivía Simón, un trasno de lenda.
Un personaxe pintoresco, se é que alguén puidese
ollalo algunha vez.
Lle poderiamos chamar mellor “meiguiño,” pero iso
sería como roubarlle “rasgos” da súa personalidade.
Un meigo é un personaxe de conto, un trasno é un
personaxe real que, ás veces, escóndese nos contos.
Pouco se sabe da súa vida e quizais, o máis
salientable, é que a este personaxe atribúenselle
todas as cousas malas que nos acontecen. Por iso a
estas situacións chamámoslles, cando nos referimos
a elas, ”trasnadas”.
 Simón xa tiña visto pasar moitas lúas.
Gozara moitísimo co seu ouro espallado pola
superficie do mar nas noites de lúa chea; estivera
inquedo ao longo das noites de inverno cando os que
ían ao mar tremían polas súas vidas e polas dos seus.
El albiscábaos ao lonxe nas súas bucetas, caiucos e
outros botes de pesca; bebera no libro irreversible
da historia da vida. As veces, aínda soñaba con
Breogán, cos fillos de Ith, cos romanos e vikingos,
coas naves que entraban pola ría despois de
achegarse ata Brigantium Flavia nos seus arrambles
costeiros. A Armada Invencible apostara algún dos
seus navíos pola ría e Simón admiráraa con todo o seu
armamento de xarcias, velas e mastros; os ingleses
que atacaron Ferrol, os franceses, os fomentadores
cataláns coa xábega e a traiña ou os indianos
achegados á costa a través dalgún vapor amigo
procedente de A Coruña.
Xa, máis modernamente, os desembarcos da armada
nas manobras militares dos anos 60. A primeira vez
que ollara aqueles cazas agrisados en voo rasante
polo areal. Todo iso mirara e fornecera o seu espírito
para perpetrar as máis curiosas e divertidas
trasnadas, iso si, coa pouca gracia e o alporizamento
dos que as sufrían.
Pero hoxe Simón estaba triste. Sabía que a súa cova
padecía defectos na estrutur,a ocasionados pola
empurrada mareal que daba lugar á abrasión. Sabía,
pola súa condición de trasno, que tiña as horas
contadas. A cova que impresionara a rapaces e
grandes, que dera lugar á máis marabillosa das
lendas e fornecido as fantasías dos que a ela se
achegaban, non tardaría en converterse en fina area,
despois de petar fortemente coas súas pedras
arxilentas no areal.
 Quedaríase sen morada, sen o seu
privilexiado acubillo que lle servía de fogar,
e que lle permitía observar sen ser visto,
todo o que ocorría na vila mariñeira.
Isto non podía pasar!. Non podía
permitilo!. Tiña que facer algo…Pero… Que?
Matinaba arreo e... foi dar aos nenos.
Si, aqueles nenos que asustara con algún
ruído involuntario cando se achegaban aos
arredores da cova. Agora o mar desvelaría o
seu misterio. O interior sería ocupado polo
sol e o medo infantil sería superado pola luz.
Simón non tivera infancia e agora se lle
ofrecía a oportunidade de ser neno. Todo,
grazas ao mar que derrubaría a súa morada
de pedra.
 Dito e feito. Aproveitando unha noite de lúa
nova, percorreu as casas da vila onde había nenos e
nenas. Coñeceunos a todos e decidiu quedarse con
eles para sempre. Aniñou nun lugar do seu corazón e
alí permanece escondido, incitándolles a facer
algunhas trasnadas, que os máis sabios da vila,
atribúen ao trasno da cova.
Así vive e así pasa os días. Por iso, os nenos e nenas
de Ares non son nin máis nin menos trastes que
outros. Só se diferencian dos de outros lugares en
que eles levan dentro un trasno diferente: Simón, o
trasno da cova do Xuncal que, como non , segue a
facer “trasnadas”.
Por certo, el díxome que vos contase este conto.

Ás veces, nas noites de inverno, escoitase a súa risa

preto das Mirandas de Ares.

FIN