4.

Κλιµατισµός
Tο πακέτο Κλιµατισµού αποτελείται από τέσσερις εφαρµογές οι οποίες
λειτουργούν και ανεξάρτητα αλλά και σε συνεργασία µεταξύ τους. Οι εφαρµογές
αυτές είναι οι εξής:

• Φορτία Κλιµατισµού: Υπολογίζονται τα Φορτία Κλιµατισµού (µε την µέθοδο

Ashrae ή την µέθοδο Carrier) ανά επίπεδο και χώρο του κτιρίου, διαδικασία
που αποτελεί συνήθως και το πρώτο βήµα µιάς µελέτης Κλιµατισµού.
• Σωληνώσεις-Fan Coils: Πραγµατοποιούνται όλοι οι αναγκαίοι υπολογισµοί
για εγκατάσταση Fan Coils και επιλέγεται ο απαιτούµενος εξοπλισµός
(µονάδες Fan Coils, σωλήνες, ψυκτικό συγκρότηµα, αντλία, ασφαλιστικό
κλπ).
• Αεραγωγοί: Πραγµατοποιούνται όλοι οι αναγκαίοι υπολογισµοί για
εγκατάσταση δικτύων αεραγωγών (µε οποιαδήποτε από τις 3 γνωστές
µεθόδους) και επιλέγεται ο απαιτούµενος εξοπλισµός (διαστάσεις αγωγών,
στόµια, ανεµιστήρας κλπ).
• Συστήµατα-Ψυχροµετρία: Υπολογίζεται η κατανοµή του αέρα στους
κλιµατιζόµενους χώρους µε βάση τις αναλυτικές εξισώσεις της
ψυχροµετρίας, παρουσιάζεται η ψυχροµετρική µεταβολή πάνω στον
Ψυχροµετρικό Χάρτη, και επιλέγεται η κατάλληλη κλιµατιστική µονάδα.

Οι τέσσερις εφαρµογές του Κλιµατισµού περιγράφονται αναλυτικά στις ενότητες

4.1 - 4.4 που ακολουθούν.

ADAPT/FCALC-Win 157
4.2 Fan Coils
Καλώντας τα Fan Coils, εµφανίζεται το παρακάτω menu µε τις οµάδες
επιλογών "Αρχεία”, “Στοιχεία”, “Εµφάνιση”, “Παράθυρα”, “Βιβλιοθήκες” και
“Βοήθεια”.

Οι επιλογές αυτές και οι υποεπιλογές τους περιγράφονται αναλυτικά στις

ενότητες που ακολουθούν.

4.2.1 Αρχεία
Η επιλογή "Αρχεία" περιλαµβάνει υποεπιλογές που ισχύουν σε κάθε εφαρµογή
(βλ. ενότητα 1.3.1). Ανακεφαλαιώνοντάς τις σε συντοµία, έχουµε:

Nέα Μελέτη: Συµπληρώνουµε το όνοµα της µελέτης µε το οποίο θέλουµε να

αποθηκεύεται σε αρχείο.

Επιλογή Μελέτης: Εµφανίζεται παράθυρο από το οποίο επιλέγουµε το αρχείο

της (υπάρχουσας) µελέτης που θέλουµε να φορτώσουµε.

Προσοχή! Εφόσον δεν ορίσουµε νέα Μελέτη ούτε επιλέξουµε υπάρχουσα, τότε
το πρόγραµµα θεωρεί αυτόµατα οτι εργαζόµαστε στην µελέτη µε ονοµασία
NONAME. Αν τυχόν έχουµε συµπληρώσει στοιχεία στην µελέτη NONAME και
θέλουµε να την αποθηκεύσουµε µε άλλο όνοµα, αυτό είναι δυνατό µε την
βοήθεια της επιλογής “Αποθήκευση Ως”, όπου θα µας ζητηθεί το όνοµα µε το
οποίο θέλουµε να ονοµάσουµε την µελέτη.

28 4M
Eνηµέρωση από Σχέδιο: Ενηµερώνονται τα φύλλα υπολογισµών της µελέτης
στην περίπτωση συνεργασίας µε το πακέτο AutoFINE.

Προσοχή! Εφόσον χρησιµοποιηθεί η επιλογή «Ενηµέρωση από Σχέδιο» χωρίς

να έχει προηγηθεί µελέτη και αναγνώριση δικτύου στις κατόψεις µε
Fine/AutoFINE, τότε τα δεδοµένα που τυχόν έχουµε συµπληρώσει στα φύλλα θα
αντικατασταθούν µε κενά.

Αποθήκευση Μελέτης (Save): Aποθηκεύεται η µελέτη που δουλεύουµε στον

δίσκο (µε το όνοµα που της έχει δοθεί).

Αποθήκευση Ως (Save as): Αποθηκεύεται η µελέτη που δουλεύουµε σε

διαφορετικό αρχείο µε το νέο όνοµα που δίνουµε.

Ανάκτηση Προτύπου: Εµφανίζεται στην οθόνη µας το πρότυπο που έχει

καταχωρηθεί.

Αποθήκευση Ως Πρότυπο: Καταχωρούµε δικό µας Πρότυπο, αυτό που

υπάρχει στην οθόνη µας εκείνη την στιγµή.

Πρότυπα Εκτύπωσης: Οδηγούµαστε στο παράθυρο διαχείρισης προτύπων

εκτύπωσης.

Εκτύπωση: Εκτυπώνεται το τεύχος της µελέτης σύµφωνα µε τις επιλογές που

έχουν γίνει στα "Περιεχόµενα Εκτύπωσης" και τις "Παραµέτρους Εκτύπωσης"
και µε το αποτέλεσµα (output) που παρουσιάζεται στην προεκτύπωση.

Περιεχόµενα Εκτύπωσης: Eπιλέγουµε από την λίστα των αποτελεσµάτων

της µελέτης τα περιεχόµενα της µελέτης που θέλουµε να εκτυπωθούν:

Παράµετροι Εκτύπωσης: Στο παράθυρο που εµφανίζεται µπορούµε να

ορίσουµε επιθυµητές προδιαγραφές εκτύπωσης, σύµφωνα µε όσα αναφέρονται
στην ενότητα 1.3.1.

Προεκτύπωση: Εµφανίζει στην οθόνη µας το πλήρες τεύχος της µελέτης,

όπως ακριβώς θα εκτυπωθεί, σελίδα-σελίδα.

∆ηµιουργία Αρχείου Ascii: ∆ηµιουργείται Αρχείο Ascii (Text Αρχείο) µε τα

περιεχόµενα της µελέτης (µέσα στο directory της µελέτης µε ονοµασία
FANC.TXT).

∆ηµιουργία Αρχείου Rtf: ∆ηµιουργείται Αρχείο Rtf µε τα περιεχόµενα της

µελέτης (µέσα στο directory της µελέτης µε ονοµασία FANC.RTF).

Εξοδος: Eξοδος από την εφαρµογή των Fan Coils.

ADAPT/FCALC-Win 29
4.2.2 Στοιχεία
Πρόκειται για τα βασικά δεδοµένα της µελέτης, που χωρίζονται στα γενικά
στοιχεία (επικεφαλίδες της µελέτης), και στα στοιχεία δικτύου.

4.2.2.1 Γενικά

Τα γενικά στοιχεία αναφέρονται σε τίτλους και επικεφαλίδες, που αφορούν την

ταυτότητα του έργου, όπως σε κάθε εφαρµογή.

4.2.2.2 ∆ικτύου

Οπως φαίνεται και στο αντίστοιχο παράθυρο, τα στοιχεία δικτύου αφορούν τις
παρακάτω παραµέτρους του δικτύου:

• Την θερµοκρασία προσαγωγής του νερού

• Την διαφορά θερµοκρασίας του νερού στις µονάδες Fan Coil.
• Την θερµοκρασία των χώρων (θερµοκρασία ξηρού θερµοµέτρου)
• Tην θερµοκρασία υγρού θερµοµέτρου των χώρων (συνάρτηση της πιό
πάνω)
• Τον τύπο των (κύριων) σωλήνων (βλ. ΤΟΤΕΕ 2423/86 σελ. 135)
• Την τραχύτητα των (κύριων) σωλήνων
• Τον τύπο των (δευτερευόντων) σωλήνων
• Την τραχύτητα των (δευτερευόντων) σωλήνων
• Την µέγιστη ταχύτητα του νερού (µέγιστο όριο για επιλογή διατοµής) (βλ.
ΤΟΤΕΕ 2423/86 σελ. 135)
• Το µέγιστο όριο τριβών (µέγιστο όριο για επιλογή διατοµής) (βλ. ΤΟΤΕΕ
2423/86 σελ. 136)
Η συνιστώµενη µέγιστη πτώση πίεσης σε δίκτυα παροχής νερού ανέρχεται
σε 30 Κpa ανά 30 µ. ισοδύναµου µήκους σωλήνα, δηλαδή περίπου 10%, ή
10µ. στήλης ύδατος ανά 100µ. ισοδύναµου µήκους σωλήνα.
• Τον αριθµό των αντλιών (1-5)
• Το σύστηµα των µονάδων (Kcal ή Watt ή Βtu)
• Τον τύπο του ψυκτικού συγκροτήµατος (αερόψυκτο ή υδρόψυκτο)
• Τον τύπο του κατασκευαστή µονάδων fan coils (πχ. 1).

4.2.3 Εµφάνιση
Η επιλογή αυτή περιλαµβάνει τις
υποεπιλογές “Μεγέθυνση”, “Σµίκρυνση”,
“Κλίµακα” και "Εργαλειοθήκες", που
περιγράφονται στην ενότητα 1.3. Εφόσον
θέλουµε να έχουµε για λόγους εποπτείας

30 4M
µεγαλύτερα γράµµατα στην οθόνη χρησιµοποιούµε την εντολή αυτή και όχι την
αλλαγή µεγέθους της γραµµατοσειράς, η οποία θα επηρεάσει και το µέγεθος
των χαρακτήρων στην εκτύπωση. Υπενθυµίζεται πάντως, ότι εφόσον θέλουµε
να αλλάξουµε την γραµµατοσειρά & µέγεθος στα στοιχεία κάποιου παραθύρου,
πιέζουµε το δεξί πλήκτρο του ποντικιού, αφού πρώτα ενεργοποιήσουµε το
παράθυρο.

4.2.4 Παράθυρα
Η επιλογή “Παράθυρα” περιλαµβάνει µία σειρά
και αποτελεσµάτων στα οποία φαίνονται οι
µελέτης. Το κύριο παράθυρο που αποτελεί και
της εφαρµογής, είναι το Φύλλο Υπολογισµών
περιγράφεται στην επόµενη ενότητα.
από παράθυρα υπολογισµών
αναλυτικοί υπολογισµοί της
την καρδιά των υπολογισµών
∆ικτύου Fan Coils, το οποίο

4.2.4.1 Φύλλο Yπολογισµών

Οπως φαίνεται και στο σχήµα, κάθε γραµµή αυτού του φύλλου αντιστοιχεί σε
ένα διαφορετικό τµήµα δικτύου ενώ κάθε στήλη αναφέρεται στα στοιχεία πού
πρόκειται να συµπληρωθούν ή να προκύψουν αυτόµατα κατά τη διαδικασία
συµπλήρωσης. Βοηθητικές οδηγίες για τη συµπλήρωση των στοιχείων αυτών
εµφανίζονται στο κάτω µέρος (Status Bar). Για κάθε γραµµή, πρώτα απόλα θα
πρέπει να συµπληρωθεί η πρώτη στήλη που αναφέρεται στο συµβολισµό
κάποιου τµήµατος.

ADAPT/FCALC-Win 31
Ο τρόπος µε τον οποίο τυποποιείται το δίκτυο στηρίζεται στις γνωστές αρχές
που εξηγήθηκαν στην ενότητα 1.3.1. Ας υποθέσουµε, ότι έχουµε την απλή
περίπτωση δικτύου που φαίνεται στο διπλανό σχήµα.

Στο σχήµα αυτό έχουµε

αριθµήσει τους κόµβους (1,2,3)
και τις µονάδες Fan Coils
(4,5,6). Κάθε κόµβος µπορεί να
οριστεί µε έναν αριθµό (από 1
µέχρι 99) ή µε ένα γράµµα (πχ.
Α) ή µε συνδυασµό γραµµάτων
και αριθµών (πχ. Α2, ΑΒ, 3Γ
κλπ.). Ο µόνος περιορισµός
στην αρίθµηση είναι ότι το
σηµείο που βρίσκεται η αντλία
στον αριθµό 1. Ακόµα, είναι
προφανές ότι κάθε αριθµός δεν πρέπει να υπάρχει δύο φορές στο ίδιο δίκτυο.
Πρέπει να σηµειωθεί, ότι όλα τα φύλλα υπολογισµών αναφέρονται στο ίδιο
δίκτυο και ότι η προσπέλαση σε αυτά γίνεται είτε από το menu είτε µέσα από τα
φύλλα µε <PgUp>, <PgDn>.

Μετά την αρίθµηση δίνουµε στο φύλλο υπολογισµών της µελέτης ένα ένα όλα
τα τµήµατα χωριστά (δεν έχει σηµασία η σειρά διαδοχής των τµηµάτων),
συµπληρώνοντας στην πρώτη στήλη τους δύο κόµβους κάθε τµήµατος
(παρεµβάλλοντας ενδιάµεσα µιά τελεία) µε τη σειρά που συµφωνεί µε την ροή
του νερού στο τµήµα του σωλήνα. Στο παραπάνω παράδειγµα πρέπει να
συµπληρωθούν τα τµήµατα 1.2, 2.3, 2.6, 3.4 και 3.5 (η σειρά είναι τυχαία).

Σε κάθε τµήµα ανάµεσα σε δύο κόµβους (π.χ. τµήµα 1.2, ή 2.3 στο
παραπάνω σχήµα) πρέπει να δίνονται οπωσδήποτε:

• Tο µήκος του σωλήνα (υπολογίζοντας και την επιστροφή) και

• Oι τοπικές αντιστάσεις εξαρτηµάτων (µε λεπτοµερή συµπλήρωση αφού
πιέσουµε F11 από την αντίστοιχη στήλη).

Σε κάθε γραµµή ανάµεσα σε κόµβο και µονάδα fan coil (π.χ. τµήµα 2.6 στο
σχήµα), εκτός από το µήκος του σωλήνα και τις τοπικές αντιστάσεις
εξαρτηµάτων πρέπει να δίνεται και η παροχή της µονάδας fan coil. Αυτή µπορεί
να δοθεί κατευθείαν (πρέπει απαραίτητα προηγουµένως να διαγραφεί η
αντίστοιχη διαφορά θερµοκρασίας της στήλης 4 ή και να υπολογιστεί αυτόµατα
µε δεδοµένα τη διαφορά θερµοκρασίας και το ψυκτικό φορτίο του χώρου.
Στην τελευταία και πιό συνηθισµένη περίπτωση, χρειάζεται να πιέσουµε F12,
από οποιαδήποτε στήλη εκτός της 8, οπότε εµφανίζεται στην οθόνη το
ακόλουθο παράθυρο:

32 4M
Το φορτίο του χώρου διακρινόµενο σε αισθητό και λανθάνον παίρνεται
αυτόµατα (δίνοντας αριθµό επιπέδου και χώρου π.χ. 1.2) εφόσον έχει γίνει
σύνδεση µε το πρόγραµµα φορτίων κλιµατισµού) και η αντίστοιχη παροχή που
προκύπτει αντιστοιχεί στη συνολική απαιτούµενη παροχή για το χώρο.

Αν υπάρχουν περισσότερες από µία µονάδες Fan-Coil στον ίδιο χώρο, ο

µελετητής πρέπει να επέµβει διαιρώντας ανάλογα το φορτίο. Στο παραπάνω
παράθυρο απαιτείται και η συµπλήρωση της πολικής γωνίας του δικτύου
(αναφορικά µε το πιό πάνω παράδειγµα πρέπει να δοθούν γωνίες 0 µοιρών για
τα τµήµατα 1.2, 2.6 και 3.5, 90 µοιρών για το τµήµα 2.3 και 180 µοιρών για το
τµήµα 3.4) έτσι ώστε να γίνει σωστά η σχεδίαση του σκαριφήµατος και του
κατακόρυφου διαγράµµατος. Τονίζεται το γεγονός οτι µε τον τρόπο αυτό µπορεί
να γίνει ακριβής και υπό κλίµακα σχεδίαση οποιασδήποτε περίπτωσης δικτύου.
Τέλος, στο παραπάνω παράθυρο γίνεται και ο υπολογισµός του αντίστοιχου
fan coil, µε θερµοκρασία εισόδου την θερµοκρασία που ορίστηκε στα γενικά
στοιχεία (η οποία µπορεί να αλλάξει από τον µελετητή). O υπολογισµός της
µονάδας fan coil γίνεται αυτόµατα από το αρχείο µονάδων fan coils που έχει
οριστεί στα στοιχεία του δικτύου και εµφανίζεται στο παραπάνω παράθυρο.

Αν τα ψυκτικά φορτία είναι δεδοµένα, τότε οι παροχές στα τµήµατα που δεν
υπάρχουν fan coils (π.χ. 2.3) αθροίζονται και παρουσιάζονται αυτόµατα στην
στήλη των παροχών.

Με βάση την παροχή σε κάθε

τµήµα του δικτύου και δεδοµένης
της µέγιστης ταχύτητας που
αντιστοιχεί στο συγκεκριµένο αυτό
τµήµα προσδιορίζεται η διατοµή
στον σωλήνα του τµήµατος. Ο
µελετητής µπορεί να δώσει
παρόλα αυτά, αν επιθυµεί, κάποια
άλλη τυποποιηµένη διάµετρο,
πιέζοντας F11 από την 6η στήλη,
και επιλέγοντας από τη λίστα των τυποποιηµένων διαµέτρων της βιβλιοθήκης
που εµφανίζεται στην οθόνη.

ADAPT/FCALC-Win 33
Με οποιοδήποτε τρόπο και αν έχει οριστεί η διατοµή υπολογίζονται ακριβώς η
πραγµατική ταχύτητα του αέρα και οι πτώσεις πίεσης (βλ. αντίστοιχες στήλες)
δεδοµένων και των εξαρτηµάτων στο αντίστοιχο τµήµα του δικτύου.

Τα εξαρτήµατα συµπληρώνονται σε κάθε τµήµα χωριστά, ενεργοποιώντας µε

F11 από την αντίστοιχη στήλη το σχετικό παράθυρο εξαρτηµάτων:

Eδώ πρέπει να δοθούν οι αριθµοί εξαρτηµάτων για κάθε τύπο εξαρτήµατος, ή

και συνδυασµός τους (µέχρι 5 διαφορετικοί τύποι εξαρτηµάτων σε κάθε τµήµα).
Ακόµα υπάρχει και η δυνατότητα να δοθεί ένας αύξων αριθµός συστήµατος
εξαρτηµάτων (στο πάνω µέρος), έτσι ώστε να αποφευχθεί επανασυµπλήρωση
των ίδιων εξαρτηµάτων και το σύστηµα να δοθεί κατευθείαν από το φύλλο
υπολογισµών (συµπληρώνοντας µόνο τον αύξοντα αριθµό του συστήµατος).
Υπενθυµίζεται, ότι µε την εισαγωγή ειδικών εξαρτηµάτων µπορεί να γίνει και
στραγγαλισµός του δικτύου προκειµένου να εξισορροπηθούν οι κλάδοι. Η
επιλογή "Τριβές Κλάδων" δείχνει πόσο καλά είναι εξισορροπηµένο το δίκτυο και
υποδεικνύει έµµεσα σε ποιούς κλάδους πρέπει να γίνει στραγγαλισµός.

Σε περίπτωση τυπικών (παρόµοιων) τµηµάτων, υπάρχει η δυνατότητα κλήσης

τους (µε την ονοµασία τους από την πρώτη στήλη) οπότε γίνεται αυτόµατη
µεταφορά τους.

Υπολογισµοί Aντεπίστροφου ∆ικτύου (Reverse-Return, Tichelmann ή

Τρισωλήνιο): Πέρα από το κλασσικό δίκτυο (δισωλήνιο) που περιγράφηκε πιό
πάνω, υπάρχει και η δυνατότητα να οριστεί δίκτυο µε αντεπιστροφή (reverse
return), δηλαδή δίκτυο όπου η προσαγωγή και η επιστροφή δεν αποτελούν
εντελώς παράλληλα δίκτυα, αλλά ακολουθούν διαφορετική διαδροµή. Ο
ορισµός ενός τέτοιου δικτύου γίνεται πολύ απλά θεωρώντας ένα δεύτερο δίκτυο
σαν αυτό που περιγράφηκε παραπάνω, του οποίου τους κόµβους αριθµούµε
µε διαφορετικούς αριθµούς.

34 4M
Προσοχή! Οι µονάδες FCU δεν χρειάζονται αρίθµηση διότι είναι ήδη
αριθµηµένα.

Εχοντας λοιπόν αντιστοιχίσει αριθµούς (ή γράµµατα και αριθµούς) στους

κόµβους και στις µονάδες FCU, συµπληρώνουµε στην πρώτη στήλη των
φύλλων υπολογισµών τα τµήµατα της επιστροφής παρεµβάλλοντας "-" αντί ".",
και αντίθετα µε τη ροή του νερού (πχ. 13-5 αν στο παραπάνω παράδειγµα η
επιστροφή στο σώµα 5 δεν γίνεται σύµφωνα µε την διαδροµή της προσαγωγής
(1:3:5) αλλά µέσω άλλης διαδροµής). Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι και το δίκτυο
της επιστροφής έχει σαν σηµείο επιστροφής το σηµείο 1 (πχ. το τµήµα 1-13 θα
µπορούσε να ήταν το ακραίο τµήµα της επιστροφής). Πάντως η τυποποίηση
αυτή είναι η απλούστερη δυνατή, και όπως θα διαπιστώσει ο χρήστης κάνοντας
ένα απλό παράδειγµα, προσοµοιώνει ταυτόχρονα και την προσαγωγή και την
επιστροφή. Για παράδειγµα, αν αλλάξει το φορτίο κάποιου σώµατος τότε θα
µεταβληθούν ταυτόχρονα και η παροχή της προσαγωγής και της επιστροφής,
πράγµα που µπορεί να επηρεάσει µε τη σειρά της τις διατοµές των σωλήνων
κ.ο.κ.

4.2.4.2 Ψυκτικό Συγκρότηµα

Στο παράθυρο αυτό επιλέγεται Ψυκτικό Συγκρότηµα (µε F11 από τις
Βιβλιοθήκες) και συµπληρώνονται τα χαρακτηριστικά λειτουργίας του.
Σηµειώνεται ότι λεπτοµερείς υπολογισµοί για το ψυκτικό συγκρότηµα γίνονται
στα πλαίσια της εφαρµογής της Ψυχροµετρίας.

4.2.4.3 Αντλία

Το πρόγραµµα µας δίνει την δυνατότητα να έχουµε από µία µέχρι πέντε
αντλίες. Στο παράθυρο εµφανίζονται αυτόµατα οι τιµές της συνολικής παροχής

ADAPT/FCALC-Win 35
του δικτύου και των συνολικών τριβών του δυσµενέστερου κλάδου για την
αντλία που επιλέγουµε.

Υπενθυµίζεται, ότι ο ορισµός της αντλίας που εξυπηρετεί κάθε τµήµα του
δικτύου γίνεται στο τµήµα εκκίνησης του δικτύου (πχ. 1.2) και συµπληρώνοντας
τον α/α Αντλίας).

Για τον α/α αντλίας που επιλέγουµε (1 στην περίπτωση που υπάρχει µία µόνο
αντλία) εµφανίζονται:
• Η υπολογιζόµενη Παροχή του νερού σε m3/h, όπως προκύπτει από το
φύλλο υπολογισµών.
• Ο ∆υσµενέστερος Κλάδος του δικτύου, αυτός δηλ. µε τις µεγαλύτερες τριβές.
• Οι Συνολικές Τριβές ∆ικτύου (σωληνώσεων και εξαρτηµάτων), αυτές που
αντιστοιχούν στον παραπάνω ∆υσµενέστερο Κλάδο, σε mΥΣ.
• Οι Τριβές Λέβητα, Τριόδου, Βαλβίδας Αντεπιστροφής, καθώς και οι Λοιπές
Τριβές (για λόγους ασφάλειας θεωρούµε κάποιες επιπλέον τριβές συνήθως
σε ποσοστό 20-30% των θεωρητικά υπολογισθέντων) σε mΥΣ.

Από το άθροισµα των παραπάνω τριβών προκύπτει το µανοµετρικό ύψος (σε

mΥΣ) της εγκατάστασης. Στην θέση "Τύπος Κυκλοφορητή που Επιλέγεται"
πιέζουµε F11 για να επιλέξουµε τύπο κυκλοφορητή από τις βιβλιοθήκες του
προγράµµατος, οπότε παρατηρούµε τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά του
(Παροχή, Μανοµετρικό κλπ χαρακτηριστικά). Εννοείται, ότι ο κυκλοφορητής (ή
οι κυκλοφορητές) που θα επιλέξουµε, θα πρέπει να καλύπτει (-ουν) τις
απαιτήσεις της εγκατάστασης σε παροχή και µανοµετρικό.

36 4M
4.2.4.4 Ασφαλιστικό

Για την εκλογή Aσφαλιστικού συµπληρώνουµε την στατική πίεση και την τελική
πίεση εγκατάστασης (σε bar). ∆ιευκρινίζεται, ότι η Στατική Πίεση της
εγκατάστασης (σε bar) είναι αυτή που αντιστοιχεί στην υψοµετρική διαφορά
ανάµεσα στο δοχείο διαστολής της εγκατάστασης και στην υψηλότερη µονάδα
FCU. Γνωρίζοντας ότι 10 mΥΣ αντιστοιχούν σε 1 bar (για την ακρίβεια 9.81
mΥΣ = 1 bar) υπολογίζουµε και σηµειώνουµε την Στατική Πίεση σε bar. Σε ότι
αφορά την Τελική Πίεση της εγκατάστασης, προσαυξάνουµε την Στατική Πίεση
µε έναν παράγοντα ασφαλείας (της τάξης των 0.7 bar) για την περίπτωση που
πιάσουν αέρια τα πιό πάνω Fan Coils.

Η διαστολή του νερού και ο ελάχιστος όγκος του δοχείου διαστολής

υπολογίζονται και αποµένει να επιλέξουµε δοχείο διαστολής από τις
βιβλιοθήκες (µε F11) ώστε να υπερβαίνει τον απαιτούµενο ελάχιστο όγκο.

4.2.4.5 Σκαρίφηµα

Παρουσιάζεται στην οθόνη το σκαρίφηµα του δικτύου (αριθµηµένο), αρκεί να

έχουµε συµπληρώσει πολικές γωνίες σε κάθε τµήµα δικτύου (βλ. φύλλο
υπολογισµών).

4.2.4.6 Κατακόρυφο διάγραµµα

Eφόσον θέλουµε να παράγουµε κατακόρυφο διάγραµµα από το φύλλο

υπολογισµών (και όχι αυτόµατα µε το AutoFINE), η παραπάνω επιλογή

ADAPT/FCALC-Win 37
δηµιουργεί το κατακόρυφο διάγραµµα αρκεί να είναι συµπληρωµένες οι πολικές
γωνίες σε κάθε τµήµα του δικτύου. Στο κάτω µέρος βρίσκεται το Μηχανοστάσιο
µε τα συγκεκριµένα χαρακτηριστικά του να έχουν µεταφερθεί αυτόµατα από τα
φύλλα υπολογισµών. Περισσότερες λεπτοµέρειες σχετικά µε την δηµιουργία και
εκτύπωση του κατακόρυφου διαγράµµατος περιγράφονται στην ενότητα 1.3.

4.2.4.7 Τριβές κλάδων

Η επιλογή αυτή παρουσιάζει τις συνολικές τριβές για κάθε ακραία διαδροµή
έτσι, ώστε να µπορεί να υπάρξει εποπτεία για το κατά πόσο είναι
εξισορροπηµένο το δίκτυο. Στην περίπτωση που ο χρήστης κρίνει ότι
υπάρχουν µεγάλες ανισότητες στις τριβές ανάµεσα σε συγκεκριµένα τµήµατα,
µπορεί να επέµβει στα φύλλα υπολογισµών (αλλάζοντας διατοµή σωλήνα ή
τοποθετώντας εξάρτηµα στραγγαλισµού) και να επανέλθει στις "τριβές κλάδων"
για να διαπιστώσει το αποτέλεσµα της επέµβασής του. Στο κάτω µέρος της
οθόνης παρουσιάζεται ο δυσµενέστερος κλάδος του δικτύου, ο οποίος
λαµβάνεται υπόψη για την επιλογή της αντλίας. Τέλος, θα πρέπει να σηµειωθεί,
ότι στην περίπτωση δικτύου µε αντεπιστροφή, υπολογίζονται όλοι οι κλάδοι (και
της προσαγωγής και της επιστροφής) καθώς επίσης και ο δυσµενέστερος
συνδυασµός τους.

4.2.4.8 Προµέτρηση-Κοστολόγηση

Παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα της προµέτρησης-κοστολόγησης των υλικών

της συγκεκριµένης µελέτης.

Ο χρήστης µπορεί να επεξεργαστεί το φύλλο της προµέτρησης-κοστολόγησης,

τροποποιώντας τις τιµές ή τις ποσότητες, δίνοντας εκπτώσεις, παρεµβάλλοντας
εργασίες ή υλικά µε τις τιµές και τις ποσότητές τους.

4.2.4.9 Προµέτρηση κατά ΑΤΗΕ

38 4M
∆ηµιουργείται ο κατάλογος των υλικών της µελέτης µε τις ποσότητές τους και
τους αντίστοιχους κωδικούς ΑΤΗΕ.

Από τον κατάλογο αυτό µπορούν να παραχθούν τα Οικονοµικά Τεύχη του

Εργου (βλ. πρόγραµµα ΤΕΥΧΗ της 4Μ).

4.2.4.10 Τεχνική Περιγραφή

Το παράθυρο “Τεχνική Περιγραφή” υποστηρίζει την κατασκευή τεχνικής

περιγραφής της µελέτης, δίνοντας την δυνατότητα επιλογής διαφορετικών
προτύπων τεχνικών περιγραφών και πλήθος δυνατοτήτων επεξεργασίας του
κειµένου, σύµφωνα µε τα όσα αναφέρθηκαν αναλυτικά στην ενότητα 1.3.

Σηµείωση: Τα πρότυπα αρχεία των τεχνικών περιγραφών βρίσκονται στο

directory 4M\CALC\FANC\ µε ονόµατα FANCTP01.RTF, FANCTP02.RTF κ.ο.κ.
Οι περιγραφές των προτύπων βρίσκονται στο αρχείο FANCTP.LST.

4.2.4.11 Παραδοχές

Αναγράφεται το κείµενο των γενικών παραδοχών του τεύχους της µελέτης, το

οποίο µπορεί να συµπεριληφθεί στην εκτύπωση της µελέτης εφόσον το έχουµε
επιλέξει στα "Περιεχόµενα Εκτυπώσεων". Επιλέγοντας “Παραδοχές”
εµφανίζεται στο menu η επιλογή “Παραδοχές” µε την υποεπιλογή “Επιλογή
Προτύπου” και επιλέγοντας κάποιο συγκεκριµένο πρότυπο παραδοχών
εµφανίζεται σε παράθυρο το αντίστοιχο κείµενο (βλ. κεφάλαιο 1).

Σηµείωση: Τα πρότυπα των παραδοχών βρίσκονται στην περιοχή

4M\CALC\FANC\ µε ονοµασίες FANCPR01.RTF, FANCPR02.RTF κ.ο.κ. Οι
περιγραφές των προτύπων βρίσκονται στο αρχείο FANCPR.LST.

4.2.4.12 Eξώφυλλο (τεύχους µελέτης)

ADAPT/FCALC-Win 39
Το παράθυρο “Εξώφυλλο” αποτελεί την πρώτη σελίδα εκτύπωσης της µελέτης
(cover page) και το πρόγραµµα δίνει την δυνατότητα στον χρήστη να επιλέξει
από µία οµάδα διαφορετικών τύπων εξώφυλλων, ή ακόµα και να δηµιουργήσει
το δικό του εξώφυλλο, όπως ακριβώς το επιθυµεί.

Σηµείωση: Τα αρχεία προτύπων βρίσκονται στην περιοχή

4M\CALC\FANC\ µε ονοµασίες FANCCP01.RTF, FANCCP02.RTF κ.ο.κ. Οι
περιγραφές των προτύπων βρίσκονται στο αρχείο FANCCP.LST.

4.2.5 Βιβλιοθήκες
Οι βιβλιοθήκες της εφαρµογής των Fan Coils περιλαµβάνουν σωλήνες,
µονάδες FCU, εξαρτήµατα και τον υπόλοιπο εξοπλισµό του Μηχανοστασίου
(Ψυκτικά Συγκροτήµατα, Αντλίες, ∆οχεία ∆ιαστολής κλπ), καθώς επίσης και τις
συµπληρωµατικές, κοινές, βιβλιοθήκες Προσφοράς. Κάθε κατηγορία
βιβλιοθήκης περιλαµβάνει διάφορους τύπους υλικών από την αγορά, αλλά
φυσικά είναι ανοιχτή στον χρήστη για να την ενηµερώσει µε τους τύπους υλικών
που επιθυµεί. Στις επόµενες ενότητες περιγράφονται οι βιβλιοθήκες ανά
κατηγορία µε τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν κάθε τύπο υλικού.

4.2.5.1 Εξαρτήµατα

Οι βιβλιοθήκες εξαρτηµάτων περιλαµβάνουν τα διάφορα εξαρτήµατα των

σωληνώσεων σε κατάλογο, ενώ για κάθε εξάρτηµα αναγράφονται τα βασικά
του χαρακτηριστικά (αντίσταση ζ και κόστος).

4.2.5.2 Σωλήνες

Η βιβλιοθήκη των “Σωλήνων” περιέχει διαφορετικούς τύπους σωλήνων

θέρµανσης, που χαρακτηρίζονται από την περιγραφή και την τραχύτητά τους
(πχ. Χαλκοσωλήνας, Πλαστικός κλπ).

40 4M
Εχοντας επιλέξει κάποιο τύπο και πιέζοντας το πλήκτρο “∆ιάµετροι” εµφανίζεται
πινακάκι-λίστα των διατοµών µε όλες τις απαιτούµενες πληροφορίες
(ονοµαστική διάµετρος, εσωτερική διάµετρος, κόστος και κωδικός ΑΤΗΕ).

4.2.5.3 Μονάδες Fan Coils

Η βιβλιοθήκη των Fan Coils περιέχει διαφορετικούς τύπους µονάδων µε όλα τα

χαρακτηριστικά που απαιτούνται για τους υπολογισµούς. Ειδικότερα, για κάθε
κατασκευαστή εµφανίζεται µιά καρτέλα µε τα µεγέθη των µονάδων (200, 400
κλπ) τους συντελεστές ζ, τους κωδικούς ΑΤΗΕ και τα κόστη.

Πιέζοντας το πλήκτρο “Φορτία” παρουσιάζονται οι αντίστοιχες αποδόσεις στις

διάφορες θερµοκρασίες ξηρού, υγρού και εισόδου του νερού στις µονάδες.

Σηµείωση: Υπολογισµός Συντελεστή ζ Fan-Coil: Ο συντελεστής ζ

χαρακτηρίζει την πτώση πίεσης που έχουµε στο Fan-Coil και υπολογίζεται από
την σχέση:
1.747
ζ = ∆p / Q

όπου:
∆p η πτώση πίεσης στο Fan-Coil (σε mH2O)

ADAPT/FCALC-Win 41
 3
Q η παροχή του νερού στο Fan-Coil (σε m /h)

4.2.5.4 Ψυκτικά Συγκροτήµατα

Περιλαµβάνονται τύποι Ψυκτικών Συγκροτηµάτων µε τα χαρακτηριστικά τους.

4.2.5.5 Αντλίες

Περιλαµβάνονται διάφοροι τύποι Αντλιών µε τα κύρια χαρακτηριστικά τους

(Μέγεθος, Παροχή, Μανοµετρικό, Ισχύς Κινητήρα, Ηλεκτρικά ∆εδοµένα,
Κόστος, Κωδικός ΑΤΗΕ), καθώς επίσης και τις χαρακτηριστικές τους καµπύλες,
προσοµοιούµενες µε 4 ζεύγη τιµών Q, H, όπως και στην περίπτωση της
∆ισωλήνιας Θέρµανσης. Ο χρήστης µπορεί ελεύθερα να τροποποιήσει ή και να
εµπλουτίσει τις υπάρχουσες βιβλιοθήκες, καθώς αυτές είναι ανοιχτές σε
ενηµέρωση.

42 4M
4.2.5.6 Ασφαλιστικά

Περιλαµβάνονται διάφοροι τύποι ∆οχείων ∆ιαστολής µε την Χωρητικότητά τους

το µέγεθος της Βαλβίδας το Κόστος και τον Κωδικό ΑΤΗΕ.

Σηµείωση: Η διαδικασία ενηµέρωσης σε όλες τις βιβλιοθήκες γίνεται απλά

µε την πρόσβαση µέσα στις καρτέλες των υλικών που θέλουµε να

ADAPT/FCALC-Win 43
τροποποιήσουµε ή µε την προσθήκη νέων υλικών και την συµπλήρωση των
αντίστοιχων απαιτούµενων στοιχείων. ∆ίνοντας "ΟΚ" καταχωρούνται οι αλλαγές,
ενώ µε "Ακυρο" ακυρώνονται οι τυχόν τροποποιήσεις.

4.2.6 Βοήθεια (Help)

Η επιλογή αυτή περιλαµβάνει µιά σειρά από εντολές υποβοήθησης και
υποστήριξης του χρήστη, σύµφωνα µε όσα αναφέρονται στην ενότητα 1.3.

44 4M