καμπάγια

Τρίτη, 2 Οκτωβρίου 2012

6:44 μμ

Σημασία:
Είδος υποδημάτων των Ρωμαίων και Βυζαντινών
a kind of boot worn by military officers (late Lat.),
Treb Gall. 16; Capitol. Max. jun. c. 2; Edict. Diocl. p. 24.

Συνώνυμα
καμπαγών, ῶνος, ὁ, είδος μπότας (a kind of boot), IG22.1120 (Edict.Diocl.).

Εγκυκλοπαιδικά:
Σανδαλοειδές υπόδημα ήσαν και τα καμπάγια ή ol καμπαγώνες (campagi militum),
οίτινες χαι ως καλίγια χαρακτηρίζονται. Όποία δέ τινα ήσαν ταντα λαμβάνει τις ἰδέαν
ἔκ της πάρα Ιωάννη Λυδω περιγραφῆς των καμπαγίων των πατρικίων, ήτις έχει ως ἐξῆς:
«υπόδημα μέλαν υποσάνδαλο, δι' όλου γυμνόν, βραχεῖ τινι άναστηματι την πτέρνην,
ἐπ' ἄκρου δέ τους δαχτύλους τοΰ ποδός συσφίγγον, ἱμάντων εκατέρωθεν
άνθυπαντώτων άλλήλοις καί διαδεσμοῦντων τον πόδα, ώστε βραχύ λίαν εκ τε
δακτῦλων ἔμπροσθεν και ὄπισθεν διαφαίνεσθαι τό υπόδημα». 162.232
Ετυμολογία:

John Anthony Cramer -Anecdota graeca e codd. manuscriptis Bibliothecae regiae Parisienses: Excerpta historica et
chronologica-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΩΣ -351. 392 [400]
Η παραπανω ετυμολογια φαινεται επιεικως κωμικη.
Καπως λογικη φαινετα η παρακάτω:
Campagus από τις πολλές καμπές (στροφές) που περιτυλίγουν το πόδι
διασταυρούμενες ως δίκτυ 480.64 [79]

Καταθέτω, ως πιο πιθανή, την εξής ετυμολογική υπόθεσή μου :

Campus + ago
Campus = πεδίο > κάμπος (πβλ. κατω στον καμπο κατω στην Ελασσώνα)
Wagner:

ΑΣ6 ΕΝΔΥΜΑ Page 1

 Screen clipping taken: 9/12/2012 8:34 μμ

ago < Αρχ Ελλ. ἅγω θέτω σε κινηση, κινουμαι , οδηγω καθοδηγω. (το agus απανταται
ως β συnθετικο σε πανω απο 100 λέξεις).

Επομένως Campus + ago =campagus σημαίνει πηγαίνω στον στο πεδιο [της μαχης]
Η ετυμολογια ταιριάζει αφού τα καμπάγια ήταν στρατιωτικο υποδημα, υπόδημα
εκστρατείας.
Screen clipping taken: 9/12/2012 2:43 πμ

Εγκυκλοπαιδικά
Ο αυτοκράτορας και τα υψηλότεροι αξιωματούχοι φόρουσαν τα «campagus» , ενα
κομψό, ξώφτερνο υποδημα, που δένεται στο μπροστινό μέρος. Συχνά, η
κορυφή ήταν διακοσμημένη με το κεφάλι και τα πόδια ενός μικρού ζώου, είτε
παρμένα από ένα πραγματικό ζώο ή κατασκευασμένα από χρυσό ή ελεφαντόδοντο. Τα
campagi του αυτοκράτορα ήταν βαμμένα πορφυρά και διακοσμημένα με χρυσό και
κοσμήματα.
Charlotte Yue - Shoes: Their History in Words and Pictures, p. 23

Αναφορές
Καὶ νεύουσιν οἱ δεσπόται τῷ πραιποσίτῳ καὶ τῷ μαγίστρῳ, καὶ
ἀπέρχονται καὶ φέρουσιν τὸν ὀφείλοντα προχειρίζεσθαι νωβελήσιμον, φοροῦντα
διβητήσιν
ῥούσιον καὶ καμπότουβα καὶ καμπάγια·

Ἐξέρχεται τὸ λείψανον [του αυτοκράτορος]διὰ τοῦ Καβαλλαρίου, καὶ τίθεται εἰς τὰ ιθʹ
Ἀκκούβιτα ἡ χρυσῆ κλίνη ἡ ἐπονομαζομένη λύπης, καὶ πρόκειται ἐκεῖσε τὸ αὐτὸ
λείψανον, ἐστεμμένον μετὰ
διβητησίου καὶ χρυσῆς χλαμύδος καὶ καμπαγίων, καὶ εἰσέρχονται … 538.89

ΠΗΓΗ:9405.170

ΑΣ6 ΕΝΔΥΜΑ Page 2

 taken:9405. 47
Ξενόγλωσσα
Ιταλικά
Αγγλικά
Γαλλικά

Εικόνες:

Βιβλιογραφία
162 Φαίδων Κουκουλές -Βυζαντινων βίος και Πολιτισμός. Τομ.Δ
351 John Anthony Cramer -Anecdota graeca e codd. manuscriptis Bibliothecae regiae
Parisienses: Excerpta historica et chronologica-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΩΣ
480 Rev. P. E. J. Valpy : An etymological dictionary of the Latin
538 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤ Ο ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΣ : DE CERIMONIIS AULÆ BYZANTINÆ:J.
REISKI: 1829
9405 Bernard de Montfaucon - Antiquity explained, and represented in sculptures

Copyright© 2012 by Aris Stougiannidis

ΑΣ6 ΕΝΔΥΜΑ Page 3