Professional Documents
Culture Documents
వరద శతకము
కంది శంకరయ్య
............................... [ 2 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
వరద శతకము
యచన
కంది శంకరయ్య
'శంకరాబయణం' ప్రచుయణలు : 8
ప్రథభ ముద్రణ : జులై 2019
ప్రతులు : 1000
ప్రతుఱకు సంప్రదంచండి :
కంద శంకయమయ, హైదరాబాదు –ఫోన్ : 75698 22984
ముద్రణ :
కయషక్ ఆర్ట్ ప్రంటర్టస, హైదరాబాదు
............................... [ 3 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
భకతవశంకర ‘వరదా’యిని!
గురుతుల్యౌల్య శ్రీ కంది శంకయమౌ గారు అనగానే స్ఫైరంచేది
ద్ౌం. అందునా ప్రత్యౌకంచి సభస్యౌ పూయణం. శంకరాబయణం సమూహాల
ద్వారా వంద్లాది భంది కవులచేత మూడువేలకు పైగా సభసౌల్నె పూయణ
చేయంచి, ప్రతిరోజూ ఒక సభసౌను పూరంజేస్తూ, నితౌం ద్ౌ సేద్ౌం చేసి
తరస్ఫూనె వారు. వయమాన ద్ౌ కవులను మెళకువలతో తీరిదిదిౄన
ద్ౌగురువుగా లఫ ప్రతిష్ఠుల్య. ప్రత్యౌకంచి అవధాన ప్రేమి వారు. ఒకక
మాటలో చెప్పేలంటే నడిచేద్ౌం కంది శంకయమౌగారు!!
గతంలో శివరాత్రి నాడు ఫృహతూయ సంకలేంతో ఒకకరోజులో
శంకయ శతకానిె యచించి స్యహితీ లోకంలో ప్రత్యౌక గురూంపు తెచ్చికునాెరు
శంకయమౌ గారు. భళ్ళీ అదేతయహా ప్రమతెంతో ఒకకరోజులోనే ‚వయద్వ‛
భకుటంతో శతకం పూరూ చేసి విష్ఠుబకూనీ చాటుకునాెరు. అదీ కంద్వలోో!
దీనితో శివకేశవాభేద్ం వీర కలం ప్రత్యౌకత అనేది చెేకనే చెప్పేనట్ోంది.
ఇంతకీ భన శంకయమౌ గారు శంకరుడా, విష్ఠుమూరూ అ అనే సందేహం
కల్నగిత్య ‚నిల్యవునాభం ద్వల్నిన శంకరుడు‛ అనాల్నసందే!!
భంజుల భావములను
స్ఫభ భంజరగా నేరి కూరి భహిమానిాతమై
యంజిల్య నీ శుబద్ చయణ
కంజముోన కయేణముోగ నిడుదు వయద్వ!
అని తన భావాల్య భంజులభని, అవి స్ఫభ భంజరులని, భహిమానిాత
ప్పద్వలకయేణ చేస్యూనని పేర్కకనడం విశేషం. ఒక యకంగా ఇది విష్ఠుద్వయిన.
ద్వౌయిన. ద్ౌ ప్రస్తనాలతో విష్ఠువు ప్పద్వయిన!! ఈ అష్టోతూయ శత
ద్వౌయిన ఒకకరోజులో అ్షరరాకృతి ద్వలిడం విశేషం!
వ్రాయునది నేనె యైనన్
వ్రాయంచినవాడ వీవు వయద్ శతకమున్
వ్రాయంచిన నీ కంకత
మీమగ నా కబ్బ భాగౌమిపుేడు వయద్వ!!
............................... [ 4 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
ఇది సరగాా పోతన భావన. ఆమన ‚ల్నకంచెడివాడు రాభబద్రండట....‛
అంటే వీరు ‚వ్రాయంచినవాడ వీవు!‛ అనాెరు. పోతన రాభచంద్రనికే
అంకతమిసేూ వీరూ అదే బాటను అనుసరంచారు. ఇకకడ ఇద్ౄరదీ ఓరుగల్యో
కావడం కూడా కాకతాళ్ళమమే! అందుకే శంకయమౌగార ద్ౌ శిలేంలో
పోతన తంగి చూడకపోత్య ఎలా?! ప్రతి ద్ౌం బకూ భావ బరతమై ఈ వయద్
శతకం అలరారంది.
అడుగడుగునా విష్ఠు బకూ, విష్ఠువు భహిమానిాత ఘట్టోల్య,
ఆలంకారకత, సంద్రోొచిత ద్ప్రయోగాల్య, ఆరూతో కూడిన ప్రాయృన,
మునెగునవనీె ఈ వయద్ శతకం నిండా ప్రతౌ్షరయంలోనూ కనిేస్యూయ.
ఇంతటి విశిషో స్యయసాతానిక ననుె ముందుమాట రామ భనడం వారలోని
శిషౌ వాతసలాౌనిక రాకాషో! నిరాడంఫయతకు తారాకణం కూడా!! శివునానతి
లేనిదే చీమైనా కుటోద్నెటుో, విష్ఠు ద్వయిన కృతిక, ముందు మాట రాసే
అవకాశం పందినందుకు నేను ధనుౌణ్ణు అ అౌను. ద్ౌ భకయంద్వనిె
ఆస్యాదించడానిక ప్పఠక లోకానిె స్యాగతిస్తూ.. ద్ౌ వాఙో అనిక జై
కొడుతూ.. సెలవ్!!
అష్టోవధాని
అవుసుల భానుప్
ర కాశ్
ప్రభుతా ప్పఠౌపుసూక యచయత, సంగారెడిి.
............................... [ 5 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
కవిమిత్రుల ప్రోత్సాహకాభినందన పదయములు
ఆత్రేయ ప్రసాద్
కం. శ్రీ కంది శంకయ అౌ!
నీ కెవారు స్యటి? కఠిన నిమభము తోడన్
జేకొనుచ్చ శతక మిటుోల
నేకదినంబుననె వ్రామ నీశారుని యన్.
అవధాని కోట రాజశేఖర్
చం. వయదుడు విష్ఠుమూరూ తనపై శతకముోను వ్రామ శంకరున్
వయముగ గోరె నేమొ! కనుటుోచ్చ మీ భది నొకకరోజులో
వయలెను కంద్ద్ౌముల్య ప్పత్రముగా శతకముోగా, స్ఫధీ
వయ! వయ! కంది శంకయ! శుబముోల మీకడు విష్ఠుమూరూయే.
నేమాని సోమయాజులు
చం. ఒకదినభందునన్ శతక ముజ్వలరీతిని బకూభావముల్
ప్రకటము సేసి విష్ఠుబగవానునిపై ల్నఖియంచె ప్రజఞతో
త్రికయణశుదిగా కవుల ప్రేయణయై నిలచెన్ ధరత్రిపై
స్ఫకవివరుండు శంకయవచోనిధికన్ నతులంద్జేసెద్న్.
............................... [ 6 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
కుంజరల రామాచారయ
చం. వయదుని సంస్ఫూతించ్చ శతద్ౌరషకృతవయునముో శం
కయకవి యేకమాత్రదినకాయౌముగా యచియంచె నటుో, నా
వయదు డప్పకరంచి కృతప్పచమముో, జమభో నిచిి, త
తేయభద్ముో న్షరయవిభాసమశముో నొసంగి, కావుతన్.
మిససనన
ఆ.వె. ఒకక దినము లోనె మకకరుణాళుని
వయద్ శతక భలో గురువు గారు
తగును మీకె వినుడు తదుర యొకగంట
ధ్యౌమ భగును చేమ దివౌ కృతిని.
............................... [ 7 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
వజజల రుంగాచారయ
ఉ. శంకయ, ద్ౌమోహి, స్ఫవిశాల భనోహయ కావౌశాఖి, క్షే
భంకయ పుణౌద్వయ గుణభంజుల మోహన విష్ఠులీలలన్
పంకపు ద్ౌశిలేముల పూనిక జెకకతివే శతముో స్య
లంకృత కావౌసోమగ విలాసము లొే దినముోనన్ బళా!
చిటితోటి విజయకుమార్
కం. తియముగ నొకక దినముోన
వియచించితివౌయ నేడు విశ్రుత గతులన్
వయ వయద్ శతకమొకకటి
మరుదిమౌది కంది శంకరారాౌ ప్రణతుల్.
చేపూరి శ్రీరామారావు
కం. స్ఫయభిళ ద్ శోభితమై
కయమున నిల్నచెను కవనము; కరవయదునివౌ
వయముల్య లభించి నియతము
ధయ యహితభగు యచనల తరయంంగన్.
గుంగల ధరమరాజు
త్య.గీ. వయద్శతకాన కంద్వల్య వయద్లౌచ్చ
ప్పర బకూసంద్రముోను జేరుగాక
నియోలంబుగ మీకీరూ నిల్యిగాక
మించ్చ ద్ౌస్ఫధల్య మాకు ంచ్చగాక.
............................... [ 8 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
బొగగరుం ఉమాకాుంత్ ప్రసాద్
కం. కరవయదు నుతించ్చచ్చ కవి
వరుడే వయద్ శతకంబు వ్రామగ నెంచెన్
ద్రజేయ నొకక దినమున
కరుణ్ణంపుభ వాణ్ణ యొసగి కలేన శకూన్.
కె.వి. శేషకుమార్.
కం. వయదుని ప్రారృంచ్చచ్చ శం
కరుల్య యచిం ద్లచ్చ శతకమిోదె క్షేభం
కయముగ ముగియుచ్చను సకల
వయముల్య శుబద్వమకముగ ప్రాప్పూం వలెన్.
............................... [ 9 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
డా.ఎన్.వి.ఎన్.చారి
భ. జమమున్ గల్యాను శంకరాయౌ! వయద్వచారుౌండు శ్రీచక్రియే
యమమున్ మెచ్చిచ్చ చితూభందు నిల్యవన్ యమాౌకృతిన్ ప్రేభతో
బమసందేహము ల్యండునే ఘనుడ సద్వొగౌంబు వరషంచగన్
క్రిమయే నీవు తలంపు లాతనివి నీ కంకేల విఘెంబునౌ.
తిరుకోోవళ్ళూరు శ్రీహరష
ఆ.వె. వయద్ శతక మిటుల వ్రాసి వరౄలగా
ో
శంకరాయౌ యదియె చరత కెకుక
భదినిదోచి నారు మాధుయౌముల్య ంచి
మౌకూకముో లొసగు మాధవుండు
ఊర ఈశవర్ రెడిి.
కం. ఒకదినమున నొక శతకము
సకలాగభరూపుడైన సర్వాశునిపై
స్ఫకయముోగ వ్రాసితిర్వ
సకల శుబము లొసగు మీకు సర్వాశు డిలన్!
ఆచారయ లక్ష్మణ పెద్దుంటి
కం. శ్రీ హర శతకము వ్రామగ
దేహిని సేందిం నొకక దినమున ద్వనిన్
ద్వహము దీరన మటుోల
స్యహసిమయ శంకయమౌ సయగున దీరెిన్!
............................... [ 10 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
శిష్ట్లా వుంకట లక్ష్మీ నరసుంహ శరమ
కం. వంద్న మారాౌ! మీకదె
చంద్న గంధాంచిత స్ఫభ సంబృత రోచీ
ఫృంద్ం ఫంద్ం ఫలయగ
నందింతును మాలజేసి, మందుము ప్రీతిన్!
కవిశ్రీ సతిిబాబు
కం. తల్నశతకము శివుని కొయకు
భల్న శతకము వయదునికని భహిమానిాతమౌ
పల్నతము ఫంచగ జనులకు
ల్య ద్ౌము లల్నోనారు భాయతి కరుణన్.
ముంద పీతుంబర్
యభంఫగు స్ఫయచియభగు
వయదుని శతకంబు కంది వంశాగ్రణ్ణ శం
కరు డొకదినముననే యీ
శారు కృతో వెల్యవరంచె వయల్యను శుబముల్..!
............................... [ 11 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
నా పలుకులు
కవిమిత్రులకు, ద్ౌకవితాభిమానులకు నభసకృతుల్య.
విద్వౌరృ ద్శలో నేను వ్రాసిన ‘శ్రీశ శతకం, వయద్ శతకం’ ముద్రణకు
నోచ్చకోక కాలాంతయంలో ల్యూభ అౌయ. వయద్ శతకంలో కేవలం ఒకక
ద్ౌం ‚అభరుల్య రా్షరస్ఫల్యను గ।వాముగా భంధయను దెచిి వడిుఁ
ద్రచిగ....‛ అని ఇంతవయకే గురుూనెది. ల్యూపూయణ చేసి ఈ శతకంలో
చేరాిను.
శివరాత్రి యాదినాన ఒకకరోజులో శతకం వ్రా అలని
సంకల్నేంచినా కాయణాంతరాల వలో ‘శంకయ శతకం’ పూరూ కావడానిక రెండు
రోజుల్యటిోంది. మొనె రాత్రి ‚వయద్వ‛ అనె భకుటంతో శతకం
వ్రా అలనిప్పంచింది. వెంటనే ప్రాయంభించి 24 గంటలలోగా పూరూ
చేమగల్నగాను. ఇలా సకాలంలో పూరూ అయంద్ంటే ‘శంకరాబయణం'’ బాోగు,
వాటసప్ సమూహ సభుౌలైన మిత్రుల ప్రోతాసహమే ముఖ్ౌ కాయణం. అంద్రకీ
పేరుపేరున ధనౌవాద్వల్య.
వేగంగా వ్రామడం వలో శతకంలో దోష్టల్య తేక దొరో
ఉంట్టయ. వెంటనే ముద్రణకు ఇవావలసి ఉనెందున విపులంగా
రషకరంచ్చకొనే అవకాశం దొయకలేదు. పెద్ౄల్య, మిత్రుల్య ఇందులోని
దోష్టలను తెల్నమజేసేూ కృతజుఞడనై సరదిదుౄకుంట్టను.
ఏకదిన శతక లేఖ్న
మీ కయణ్ణం బూరూ చేసి తిది యెలో కృప్ప
స్యకలౌమూరూ శ్రీహర
ప్రాకటముగ నాకు దోడుడుటం గాదే!
ఈ శతకానిక ‘బకూవశంకయ వయద్వయని’ అని చకకని శీరషకతో
ముందుమాట వ్రాసిన అవధాని అవుస్ఫల భానుప్రకాశ్ గారక, ననుె
ప్రోతసహిస్తూ ద్వౌల్య వ్రాసిన కవిమిత్రులకు ధనౌవాద్వల్య.
బుధజన విధ్యయుడు
కంది శంకరయ్య
............................... [ 12 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
వరద శతకము
శ్రీవతసచిహన! మాధవ!
దేవా! శేషాహిశమన! తేజోభమ! దీ
నావన దక్షా! కేశవ!
భావాతీతప్రభావ భాసుయ! వయదా!
౩. నీ సతియై నీ యుయమున
భాసిలుును ఱక్ష్మి; బకి వాతసఱయమునన్
వాసిగను పురుషకాయముుఁ
జేసి నెగడు తలున నుతిుఁ జేసెద వయదా!
............................... [ 13 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౬. ఒపులొ తపులొ యెఱుఁగను;
కపుయుఁపుం దాఴ గుపు కావయ ఠన మే
నెపుడు చేమను; సొఫగులు
చొడు కృతిుఁ జెుఁ గఱనె? చోదయము! వయదా!
౮. నమనానందకయముమగ
జమఴజయులు పాళె మిడుఁగ, సతి ఱక్ష్మి దాల్
నమముగ నొతిగ, శేషుఁడు
శమనమ్మమ దయశనము ప్రశసిము వయదా!
౯. సాాంుఁగ ధయమముమను,
పాపాతుమఱ నడుఁచ, సాధు బద్రత నడుఁ ఫల్
దేఱకు నవతరంతువు;
నీ పాఱన శ్రేషఠభనుట నకకము వయదా!
............................... [ 14 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౧౧. అభరులు రాక్షసులును గ
వోముగా భంధయ నొనరి వడిుఁ ద్రచెిడి కా
ఱమున నద క్రంగె నపుడు
కభఠాకృతి నెతిితిఴ సకరుణన్ వయదా!
............................... [ 15 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౧౬. సుయఱకు సాధువుఱకు దు
యభయ దుుఃఖముుఁ గూర్చిడి దశవదనాసురు దా
శయథిఴ రాముుఁడవై సం
గయమునుఁ దునమితిఴ నీఱకాయా! వయదా!
౨౦. యభణావత్స్యముఱను న
మమునన్ దాలినను సచిిదానందాకా
యముతోడ వెలుగుదువు; నీ
కభనీయాకృతియె నండుఁ గనుఱన్ వయదా!
............................... [ 16 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౨౧. నలువ సృజించిన వదము
లెఱమిన్ ఴబజించి, వ్రామ హిత భాయతమున్
వెఱసితిఴ వాయస రూం
బెఱమిన్ ధరయంచి దీి యెసుఁగన్ వయదా!
............................... [ 17 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౨౬. కురు పాండవ యుదధముమన
నరునకు సాయథిగ నుండి నమమాయుముుఁ జె
చెియ బోధంచియు ధయమము
సిాయముగ నలతిఴ వాసుదేవా! వయదా!
............................... [ 18 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౩౧. చీుఁకటిలో నీడం గన
బూచి మనుచు బెదరునటి్ పుత్రండను నన్
గాుఁచెడి తండ్రివనుచు సం
కోచము లేకుండ నముమకొంటిన వయదా!
............................... [ 19 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౩౬. బ్రతుకెఱును పురుషార్వా
దుత వాసనఱం దగులుచుుఁ గడతి నయొ! జీ
ఴత చయమాంకము నదె చే
రతి నను భననంపు మిపుడు ప్రీతిన్ వయదా!
............................... [ 20 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౪౧. బవఫంధ వారధలోుఁ ఫడి
మవతల తీయముముఁ జేయనైతిన; నీవ
నవ నౌకవై తరంపుము
బవదీయాంఘ్రిదోమంబుుఁ ఫటి్తి వయదా!
............................... [ 21 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౪౬. నెయ వోమ బగుుభను న
య కోర్చకలు హెచిి యెదను వంతఱుఁ బెట్ట్న్
నమమాయు చుయతుుఁడను నీ
దమ నాపుఁ గురయుము జితదానవ! వయదా!
............................... [ 22 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౫౧. ఴకటాచాయ ఴదూరా!
ప్రకటీకృత దవయ సత్రరభావ! జగనాన
టక సూత్రధార! మాధవ!
సకఱ సుయ సుితయపాద! శౌరీ! వయదా!
............................... [ 23 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౫౬. భుజగ శమనుండ వనుచు స
హజ దీత ముగధమోహనాకాయంబున్
నజ భనముఱలోుఁ దఱుఁచుచు
సుజనులు మోదముమతోడుఁ జూడర్చ! వయదా!
............................... [ 24 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౬౧. ఏ పాదమున జనంచియు
పాముమఱ నడుఁచునటి్ పావన వృతిిన్
జేట్ట్ను గంగానద?
యా పాదము నమిమ కొలుినయాయ వయదా!
౬౨. ర్వగారుిుఁడనౌ నా భద
లో గాటుఁపు దగులు సెగలు లుిభగునటుల్
భోగిశమన! ననుుఁ గాంచుము
వగియముగ; ననున నమిమ వడితి వయదా!
............................... [ 25 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౬౬. నీకున్ సర దైవము ము
లోుకముఱన్ లేుఁడన బుధలోకము దెలున్
సాకఱయముగా నమిమతి;
నీ కంక్తతమ్మదు నంక నజమిద వయదా!
౬౯. నీయక్షీయనాయమము
నేరుపునన్ జూపుచున్ గణింక నా వౌ
నేయముఱను; సతకృ ననుుఁ
జేర్చడి గతిుఁ జూపుభమయ శ్రీధయ! వయదా!
............................... [ 26 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౭౧. నీవ దైవంఫన సం
భావనుఁ జేసితిుఁ; దవ ద ంకేరుహ సే
వా ఴనమిత భచిుయ దం
త్స్వలపు టంకుశమై సదా నలు వయదా!
............................... [ 27 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౭౬. సాంద్రభగు నీ భహతివము
నంద్రిమ గోచయ భటంచు నెటు లెంతును? దే
వంద్రాజ భహేశోరులై
నం ద్రోచి వెలుంగునటి్ నగధయ! వయదా!
............................... [ 28 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౮౧. తనువు పుఱక్తంచు నీ ద
యశనమున నా కనులు ర్చండు సాశ్రువులె మగున్
భనమునుఁ బ్రశాంతతయె నె
కొకనుుఁ గద! నా వందనముఱుఁ గొను మిదె వయదా!
౮౫. సకలోనషత్స్సయము
నకలంకముగా నెఱంగి మధకుుఁడవగు నన్
సుకయముమగ నెఱుఁగన నరు
నకు పలతము సుంత దకుకనా? హర! వయదా!
............................... [ 29 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౮౬. ననుుఁ గాభమునన్ గోక,
లెనలేన బమమునుఁ గంసుుఁ, డంతయొ బక్తిన్
ఘనుుఁడ భీషముఁడు, మైత్రిన
ధనుంజయుుఁడు చేరుకొనర తక వయదా!
............................... [ 30 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౯౧. జమ ఴజమ సేఴత దా!
ప్రమ ఱక్ష్మీ వాస వక్ష! త్రినమన నుత్స్!
నమత జనావన శీఱ! మ
బమ ముద్రాంచిత కయ సిత వారజ! వయదా!
............................... [ 31 ] ...............................
వరద శతకము .....................................................
౯౬. నలచితి నీ దమ మను వా
నలు గురసి భదంతయంగ నైయమఱయంబున్
దొఱగించు ననుచు; నాప
చఱమేఱనొ? చేమవఱదు జ్ఞగిక, వయదా!
............................... [ 32 ] ...............................
................................................... కంది శంకరయ్య
౧౦౧. వ్రాయునద నేనె యైనన్
వ్రాయంచినవాుఁడ వీవు; వయద శతకమున్
వ్రాయంచిన నీ కంక్తత
మీముఁగ నా కబెబ భాగయ మిపుడు వయదా!
............................... [ 33 ] ...............................