ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ι.

ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
Δικηγόρος
Τέως Δήμαρχος Αυλώνος Ευβοίας

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΩΝ « ΑΝΤΙ-COVID 19” ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ
ΠΡΑΞΕΩΝ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
(Π.Ν.Π.)
ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α. Α΄& Β΄ΒΑΘΜΟΥ

7.4.2020
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ
ΤΩΝ « ΑΝΤΙ-COVID 19”
ΠΡΑΞΕΩΝ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
(Π.Ν.Π.)
ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΟΤΑ Α΄&
Β΄ΒΑΘΜΟΥ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Τίτλος σελ.
Πρόλογος 2

Α. Σύστημα Διακυβέρνησης των ΟΤΑ 3

1. Λειτουργία των οργάνων 3
2.Αρμοδιότητες των οργάνων 6
3. Λοιπά διοικητικά θέματα 8

Β. Εποπτεία 9

Γ. Οικονομική λειτουργία των ΟΤΑ 10

1.Αναθέσεις συμβάσεων 10
2.Εκτέλεση προϋπολογισμού 12
3. Λοιπές οικονομικές διατάξεις 15

Δ. Προσωπικό 17
1.Προσλήψεις- παράταση συμβάσεων 17
2.Όροι εργασίας 20

Ε. ΔΕΥΑ- ΦΟΔΣΑ 22

ΣΤ. Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα ΥΠΕΣ 24

Σελίδα 1 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

Πρόλογος
Η Πανδημία του Κορονοϊού COVID-19 είναι η νέα πραγματικότητα στην οποία
βρέθηκε η Ευρώπη και η Ελλάδα. Η στάθμιση υπέρ του υπέρτατου αγαθού της
Υγείας επέτρεψε τον περιορισμό της Ελευθερίας και ανάδειξε κρυμμένες αρετές της
κοινωνίας μας. Αρκεί όλα αυτά να είναι απαραιτήτως προσωρινά.
Η νομοθετική λειτουργία εντάχθηκε και αυτή στην κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και
ασκείται κυρίως με τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Αυτή η εξαιρετική
νομοθετική λειτουργία της Κυβέρνησης επιτρέπεται βέβαια για περιορισμένο χρόνο
και για απολύτως έκτακτες και επείγουσες καταστάσεις σύμφωνα με το άρθρο 44,
παρ.1 Συντ.
Στις συνθήκες αυτές υπήρξε ανάγκη ρύθμισης και θεμάτων της τοπικής
αυτοδιοίκησης ιδίως στους τομείς της οικονομικής διοίκησης και της διαχείρισης του
ανθρώπινου δυναμικού.
Στην παρούσα εργασία κωδικοποιούμε αυτές ακριβώς τις διατάξεις των ΠΝΠ που
αναφέρονται στους Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθμού με σκοπό την διευκόλυνση
στην παρακολούθησή τους αλλά και την συστηματική μελέτη τους ανά θεματική
ενότητα.
Πρόκειται για το άρθρο 10 της ΠΝΠ 11.3.2020 ΦΕΚ 55 Α/11.3.20120), το άρθρο 24
της ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020) το άρθρο 37 της ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ
68 Α/20.3.2020) και τα άρθρα 43,44,και 45 της ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ
Α΄75/30.3.2020.
Όπου αναφέρονται είτε τροποποιούμενες είτε παραπεμπόμενες διατάξεις
παραθέτουμε σε υποσημείωση το πλήρες κείμενό τους για να διευκολυνθεί ο
αναγνώστης.
Η παρούσα Κωδικοποίηση θα ενημερώνεται και θα συμπληρώνεται κάθε φορά που
εκδίδονται νέες ΠΝΠ που αναφέρονται στους ΟΤΑ. Επίσης θα ενημερώνεται κάθε
φορά που η ΠΝΠ θα κυρώνεται με νόμο κατά το άρθρο 44,παρ.1 και 72, παρ.1 Συντ.
Με την ελπίδα ότι η παρούσα εργασία θα είναι χρηστική και την ευχή να
ανακτήσουμε σύντομα όσα στερούμαστε.

Χαλκίδα, 7 Απριλίου 2020

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
Τέως Δήμαρχος Αυλώνος Ευβοίας

Σελίδα 2 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

Α. Σύστημα Διακυβέρνησης των ΟΤΑ

1. Λειτουργία των οργάνων

1. Κατά το διάστημα λήψης των μέτρων αποφυγής της διάδοσης του

κορωνοϊού COVID-19, η λήψη των αποφάσεων των πάσης φύσεως
συλλογικών οργάνων των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και των διοικητικών
συμβουλίων των εποπτευόμενων νομικών τους προσώπων μπορεί
να λαμβάνει χώρα είτε διά περιφοράς1 κατά τις προβλέψεις της παρ.
5 του άρθρου 672 και της παρ. 1 του άρθρου 1673 του ν. 3852/2010

1
Βλ. άρθρο 184, παρ. 3 του Ν4635/2019 (ΦΕΚ Α' 167/30-10-2019) «3.
Αποφάσεις δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων που έχουν ληφθεί δια
περιφοράς έως τη δημοσίευση του παρόντος θεωρούνται νόμιμες, εφόσον δεν
πάσχουν από άλλους λόγους νομιμότητας. Ασκηθείσες ποινικές και πειθαρχικές
διώξεις σε βάρος αιρετών προσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης που αφορούν
αδικήματα και πειθαρχικά παραπτώματα αποκλειστικώς σχετιζόμενα με την δια
περιφοράς σύγκληση των συλλογικών οργάνων των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού έως
τη δημοσίευση του παρόντος, παύουν οριστικά. Σε περιπτώσεις, στις οποίες δεν
έχει ασκηθεί κατά τη δημοσίευση του παρόντος ποινική ή πειθαρχική δίωξη, η
υπόθεση τίθεται στο αρχείο με πράξη του αρμοδίου οργάνου.»

2
Βλ. άρθρο 67, παρ. 5 του Ν.3852/2010 « Σε κατεπείγουσες περιπτώσεις, η
πρόσκληση αυτή μπορεί να επιδοθεί ή να γνωστοποιηθεί την ημέρα της
συνεδρίασης. Στην πρόσκληση πρέπει να αναφέρεται ο λόγος για τον οποίο η
συνεδρίαση έχει κατεπείγοντα χαρακτήρα. Πριν από τη συζήτηση το συμβούλιο
αποφαίνεται για το κατεπείγον των θεμάτων.{ «Εφόσον ανακύπτουν θέματα
κατεπείγοντος χαρακτήρα, για τα οποία είναι αναγκαία η άμεση λήψη απόφασης
και βάσιμα πιθανολογείται κίνδυνος εκ της αναβολής, είναι δυνατόν, ύστερα από
απόφαση του Προέδρου, οι σχετικές διαδικασίες να λαμβάνουν χώρα διά
περιφοράς, με τη συμμετοχή τουλάχιστον των δύο τρίτων των μελών δημοτικού
συμβουλίου. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται κατά το προηγούμενο εδάφιο,
ανακοινώνονται από τον πρόεδρο του συμβουλίου στην πρώτη, μετά τη λήψη της
απόφασης, τακτική συνεδρίαση} ». Η εντός των αγκυλών διάταξη προστέθηκε με
το άρθρο 184, παρ.1, του Ν4635/2019 (ΦΕΚ Α' 167/30-10-2019)

3
Βλ. άρθρο 167, παρ. 1 του Ν 3852/2010 «1. Το περιφερειακό συμβούλιο
συνεδριάζει υποχρεωτικά, ύστερα από πρόσκληση του προέδρου του, σε τακτική
συνεδρίαση τουλάχιστον μία φορά το μήνα. Οι συνεδριάσεις του συμβουλίου

Σελίδα 3 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

(Α’ 87), είτε διά τηλεδιάσκεψης4 με κάθε πρόσφορο

τηλεπικοινωνιακό μέσο. Στην περίπτωση της δια ζώσης σύγκλησης

γίνονται πάντοτε στο κατάστημα της έδρας της περιφέρειας και είναι δημόσιες.
Το συμβούλιο μπορεί να συνεδριάσει σε άλλον τόπο μετά από απόφαση του
συμβουλίου. Το συμβούλιο, με αιτιολογημένη απόφαση που λαμβάνεται με
πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων (4/5) του συνολικού αριθμού των μελών και
απαγγέλλεται σε δημόσια συνεδρίαση, μπορεί να συνεδριάζει κεκλεισμένων των
θυρών. Στις νησιωτικές περιφέρειες το συμβούλιο μπορεί να συνεδριάζει και
μέσω τηλεδιάσκεψης σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Το ίδιο ισχύει και για τις
λοιπές περιφέρειες σε κατεπείγουσες μόνο περιπτώσεις. {«Εφόσον ανακύπτουν
θέματα κατεπείγοντος χαρακτήρα, για τα οποία είναι αναγκαία η άμεση λήψη
απόφασης και βάσιμα πιθανολογείται κίνδυνος εκ της αναβολής, είναι δυνατόν,
ύστερα από απόφαση του Προέδρου, οι σχετικές διαδικασίες να λαμβάνουν
χώρα διά περιφοράς, με τη συμμετοχή τουλάχιστον των δύο τρίτων των μελών
του περιφερειακού συμβουλίου. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται κατά το
προηγούμενο εδάφιο, ανακοινώνονται από τον πρόεδρο του συμβουλίου στην
πρώτη, μετά τη λήψη της απόφασης, τακτική συνεδρίαση.}». Η εντός των
αγκυλών διάταξη προστέθηκε με το άρθρο 184, παρ.2 του Ν4635/2019 (ΦΕΚ Α'
167/30-10-2019)
Με το άρθρο τεσσαρακοστό τρίτο, παράγραφος 1 της ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α
75/30.3.2020 ορίζει ότι «Έως τις 31η Μαΐου 2020, η δια περιφοράς σύγκληση
των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων είναι δυνατή με τη συμμετοχή του
ενός δευτέρου (1/2) των μελών του οικείου συμβουλίου»

4
Βλ. άρθρο 1 της ΚΥΑ 429 / 12.3.2020 (ΦΕΚ 850 Β΄/13.3.2020) «Αντικατάσταση
της υπ΄αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Α/7841/ 19.04.2005 κοινής υπουργικής απόφασης (Β'
539)», «Ως τηλεδιάσκεψη των συλλογικών οργάνων της διοίκησης νοείται η από
απόσταση διάσκεψη, η αμφίδρομη δηλαδή επικοινωνία μεταξύ δύο ή
περισσότερων ομάδων ή ατόμων μέσω συστημάτων ήχου, εικόνας και ήχου ή
ηλεκτρονικών υπολογιστών ή άλλων μέσων που παρέχουν οι τεχνολογίες
πληροφορικής και επικοινωνιών. Με την τηλεδιάσκεψη δίνεται η δυνατότητα σε
ένα ή περισσότερα ή σε όλα τα μέλη ενός συλλογικού οργάνου, αλλά και σε
πρόσωπα που συμμετέχουν ή καλούνται από συλλογικά όργανα, να λαμβάνουν
μέρος σε μία διάσκεψη χωρίς να είναι απαραίτητη η φυσική τους παρουσία στο
χώρο συνεδρίασης των υπόλοιπων μελών του συλλογικού οργάνου. Στόχος της
τηλεδιάσκεψης είναι η διευκόλυνση της λειτουργίας των συλλογικών οργάνων,
ιδίως σε περιπτώσεις που είναι δυσχερής η φυσική παρουσία κάποιων ή και όλων
των μελών των συλλογικών οργάνων, ιδίως λόγω αδυναμίας προσέλευσης στον
τόπο συνεδρίασης του συλλογικού οργάνου, λόγω καιρικών συνθηκών, έλλειψης
συγκοινωνιακών μέσων, ανωτέρας βίας ή άλλων λόγων που συνήθως υπάρχουν

Σελίδα 4 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

των συμβουλίων, οι συνεδριάσεις πραγματοποιούνται κεκλεισμένων

των θυρών5.
ΠΝΠ 11.3.2020 ΦΕΚ 55 Α/11.3.20120),άρθρο 10, παρ.1

2. Έως τις 31η Μαΐου 2020, η δια περιφοράς σύγκληση των

δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων είναι δυνατή με τη
συμμετοχή του ενός δευτέρου (1/2) των μελών του οικείου
συμβουλίου6.
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 43, παρ.1

σε απομακρυσμένες ή νησιωτικές περιοχές, με αποτέλεσμα να καθίσταται

δυσχερής ή ανέφικτη η σύγκληση ενός συλλογικού οργάνου.»
Βλ. επίσης άρθρο 4 της ίδιας ΚΥΑ «Κατά τα λοιπά, όσον αφορά στα γενικότερα
ζητήματα της συγκρότησης, σύνθεσης, των συνεδριάσεων, της λειτουργίας και
των αποφάσεων των συλλογικών οργάνων, ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 13,
14 και 15 του ν. 2690/1999 (Α' 48) που αφορούν στα συλλογικά όργανα της
διοίκησης.»

5
Εν προκειμένω δεν εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 98, παρ.1 εδ, β΄του Ν.
3463/2006 «Το δημοτικό συμβούλιο με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων (4/5)
των μελών του και με αιτιολογημένη απόφαση, η οποία απαγγέλλεται σε δημόσια
συνεδρίαση, μπορεί να συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών» ούτε η διάταξη
του άρθρου 167, παρ.1 εδ. 4 του Ν. 3852/2010 «Το συμβούλιο, με αιτιολογημένη
απόφαση που λαμβάνεται με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων (4/5) του
συνολικού αριθμού των μελών και απαγγέλλεται σε δημόσια συνεδρίαση, μπορεί
να συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών» ως προς την πλειοψηφία των 4/5 των
μελών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου αντίστοιχα. Η διάταξη του
άρθρου 10, παρ.1 της ΠΝΠ της 11.3.2020 ως εξαιρετική διάταξη επιτρέπει στον
Πρόεδρο του Συμβουλίου (Δημοτικού ή Περιφερειακού) να προσδιορίσει με την
πρόσκληση την συνεδρίαση του Συμβουλίου κεκλεισμένων των θυρών διότι αυτό
επιτάσσεται από λόγους ανωτέρας βίας, δηλαδή την αποφυγή της διάδοσης του
κορωνοϊού COVID-19
6
Σύμφωνα με το άρθρο 184, παρ.2 του Ν4635/2019 (ΦΕΚ Α' 167/30-10-2019)
για την δια περιφοράς συνεδρίαση του Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου
απαιτείται η συμμετοχή των δύο τρίτων των μελών των Συμβουλίων. Βλ. υποσημ.
3

Σελίδα 5 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

3.Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 8 του άρθρου 11 του ν. 4674/2020 7 (Α’
53) η φράση «εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών»
αντικαθίσταται από τη φράση «εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι
(6) μηνών».
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020)άρθρο 24,παρ. 5

2.Αρμοδιότητες των οργάνων

1.Η κατά την περ. α’ (βλ.Γ1, παρ.1) ανάθεση δημοσίων συμβάσεων

γίνεται με απόφαση της οικείας Οικονομικής Επιτροπής. Εάν δεν
υπάρχει στον προϋπολογισμό πίστωση ή η υπάρχουσα δεν επαρκεί,
με την ίδια απόφαση γίνεται δεσμευτική εισήγηση για την
αναμόρφωση του προϋπολογισμού, η οποία εγκρίνεται υποχρεωτικά
από το οικείο δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο, στην πρώτη μετά
την ανάθεση συνεδρίασή του. Οι διατάξεις της παρούσας
παραγράφου εφαρμόζονται αναλογικά και στα νομικά πρόσωπα των
ΟΤΑ.
ΠΝΠ 11.3.2020 (ΦΕΚ 55 Α/11.3.20120)άρθρο 10, παρ.3β

2. Με απόφαση του οικείου περιφερειάρχη ή δημάρχου, κατά

περίπτωση, μπορεί να αναστέλλεται για το έτος 2020, η εκτέλεση

7
Βλ. αρθρο11, παρ.8. του Ν.4674/2020 (Α’ 53) «8. Σε όσες τοπικές κοινότητες
στις εκλογές της 26ης Μαΐου 2019 δεν ανακηρύχθηκαν, για οποιονδήποτε λόγο,
συνδυασμοί υποψήφιων για συμβούλια κοινοτήτων ή υποψήφιοι πρόεδροι
κοινοτήτων, ο Περιφερειάρχης, μετά από σχετικό αίτημα του οικείου δημοτικού
συμβουλίου, προκηρύσσει τη διεξαγωγή και διενέργεια εκλογών, εντός
αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έναρξη εφαρμογής του
παρόντος νόμου. Στην εκλογική διαδικασία, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν.
3852/2010 που αφορούν στην υποβολή υποψηφιότητας, την κατάρτιση
συνδυασμών, την ανακήρυξή τους από το πρωτοδικείο και την εξαγωγή του
αποτελέσματος. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται και σε όσες
περιπτώσεις κενώθηκε η θέση του προέδρου της τοπικής κοινότητας και δεν είναι
δυνατή η αναπλήρωση λόγω έλλειψης άλλου υποψηφίου.»

Σελίδα 6 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

των προγραμμάτων τουριστικής προβολής του άρθρου 30 του

ν. 3498/20068 (Α΄ 230) των περιφερειών και των Δήμων της χώρας.
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.4

3.Λοιπά διοικητικά Θέματα

1. Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και

διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου
βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για
χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες
από την έναρξη ισχύος της παρούσας, αναστέλλεται η επιβολή
διοικητικών κυρώσεων που προβλέπονται στον ν. 344/19769 (Α’

8
Βλ. άρθρο 30 του Ν.3498/2006 « Στο τέλος της παραγράφου 9 του άρθρου 1
του ν. 3270/ 2004 (ΦΕΚ 187 A΄) προστίθεται διάταξη ως ακολούθως:
«Διαφημιστικά προγράμματα και γενικά ενέργειες, που αφορούν την τουριστική
προβολή και διαφήμιση της χώρας ή περιοχών αυτής στο εσωτερικό και
εξωτερικό, ιδίως με συμμετοχή σε εκθέσεις, ή διαφημίσεις σε μέσα μαζικής
ενημέρωσης ή καταχωρήσεις σε έντυπα ή εκδόσεις τους ως και με οποιονδήποτε
άλλον τρόπο και τα οποία καταρτίζονται ή υλοποιούνται από οποιονδήποτε
φορέα του Δημοσίου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και γενικά του ευρύτερου
δημόσιου τομέα, όπως κάθε φορά αυτός προσδιορίζεται, ανεξάρτητα αν
εκτελούνται με χρηματοδότηση από πόρους εθνικούς ή ευρωπαϊκούς ή ίδιους
πόρους του φορέα υλοποίησής τους, πρέπει να τελούν σε πλήρη εναρμόνιση
προς το γενικό σχεδιασμό και την εξυπηρέτηση των στόχων του προγράμματος
τουριστικής προβολής της χώρας ή των περιοχών αυτής, που καταρτίζει το
Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης σε συνεργασία με τον Ελληνικό Οργανισμό
Τουρισμού. Για την υλοποίηση των παραπάνω προγραμμάτων και ενεργειών
απαιτείται η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Τουριστικής
Ανάπτυξης.»

9
Πρόκειται διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 49 του Ν. 344/1976 όπως ισχύει
που έχει ως εξής: «1. Στους υπόχρεους προς δήλωση ενώπιον ληξιάρχου, οι
οποίοι παραλείπουν να προβούν στη δήλωση αυτή, επιβάλλεται µε απόφαση του
Γενικού Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης Διοίκησης πρόστιµο: α) ύψους εκατό
ευρώ εάν προέβησαν σε δήλωση µετά την παρέλευση της κατά τα άρθρα 14
παράγραφος 1, 20 παράγραφος 1 και 29 παράγραφος 1 µηνιαίας, δεκαηµέρου
και τεσσαρακονταηµέρου προθεσµίας δηλώσεως αντιστοίχως και β) ύψους

Σελίδα 7 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

143). Θέματα που ανακύπτουν από την εφαρμογή των διατάξεων της
παρούσας ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών.
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020), άρθρο 24, παρ.1

2. Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 156 του ν. 4600/201910 (Α΄ 43)
προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Οι εν λόγω Σύνδεσμοι είναι
καθολικοί διάδοχοι των προγραμμάτων και δράσεων που
εκτελούνταν από τα οικεία νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου,
ανεξαρτήτως πηγής χρηματοδότησής τους και υπεισέρχονται
αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που
απορρέουν από αυτά».

τριακοσίων ευρώ αν προέβησαν σε δήλωση µετά την παρέλευση ενενήντα

ηµερών από τη λήξη της προθεσµίας που προβλέπεται στα άρθρα αυτά. 2. Με
απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών δύναται να αναπροσαρµόζονται τα
ανωτέρω ποσά. 3. Ο ληξίαρχος ενηµερώνει αµελλητί τον Γενικό Γραµµατέα της
Αποκεντρωµένης Διοίκησης για τις παραλείψεις της προηγουµένης παραγράφου.
4. Εφόσον υπόχρεοι προς δήλωση είναι περισσότεροι, η δήλωση κάποιου εξ’
αυτών απαλλάσσει τους λοιπούς" ***Το εντός " " του άρθρου 49 όπως είχε
τροποποιηθεί, αντικαταστάθηκε ως άνω µε το άρθρο 4 παρ.15 του Ν. 4144/2013
(ΦΕΚ Α΄88/18.4.2013)» Επί ένα εξάμηνο από την ισχύ της ΠΝΠ ήτοι έως
10.9.2020 αναστέλλεται η επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησή τους.
Λεπτομέρειες θα ρυθμιστούν από το Υπουργείο Εσωτερικών.

10
Η διάταξη της παρ.2 του άρθρου 156 του Ν. 4600/19 (ΦΕΚ 43/09.03.2019
τεύχος Α’): «Εκσυγχρονισμός και Αναμόρφωση Θεσμικού Πλαισίου Ιδιωτικών
Κλινικών, Σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, Σύσταση Εθνικού
Ινστιτούτου Νεοπλασιών και λοιπές διατάξεις» διαμορφώνεται ως εξής: «2. Τα
Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου των καταργούμενων δήμων, με την έναρξη
λειτουργίας των νέων δήμων, μετατρέπονται αυτοδικαίως σε συνδέσμους και
εφαρμόζονται ανάλογα τα άρθρα 245 έως 250 του Κώδικα Δήμων και
Κοινοτήτων. Ειδικά στους διαδημοτικούς ΦΟΔΣΑ, ο δήμος της έδρας των
Φορέων συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο με δύο (2) επιπλέον μέλη, πλέον
των όσων προβλέπονται από τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, τα οποία
ορίζονται με απόφαση του οικείου δημάρχου. {Οι εν λόγω Σύνδεσμοι είναι
καθολικοί διάδοχοι των προγραμμάτων και δράσεων που εκτελούνταν από τα
οικεία νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, ανεξαρτήτως πηγής χρηματοδότησής
τους και υπεισέρχονται αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις
που απορρέουν από αυτά}».

Σελίδα 8 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

β) Η ισχύς της περ. (α) ανατρέχει στην έναρξη ισχύος του ν.

4600/2019.
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 43, παρ.4

Β. Εποπτεία

1.Αποφάσεις ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού που λαμβάνονται δυνάμει των

παρ. 3 και 5 του άρθρου 10 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού
Περιεχομένου και των παρ. 2, 3, 4 και 6 του παρόντος άρθρου
εφαρμόζονται αμέσως, κατά παρέκκλιση του άρθρου 225 του ν.
3852/ 201011 (Α’ 87).

11
Βλ. άρθρο 225, παρ. 1 και 2 Ν3852/2010 « Οι αποφάσεις των συλλογικών
οργάνων των δήμων και των περιφερειών αποστέλλονται υποχρεωτικά για
έλεγχο νομιμότητας στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., εφόσον
αφορούν: α) ρυθμίσεις κανονιστικού περιεχομένου, β) την ανάθεση έργων,
υπηρεσιών, μελετών και προμηθειών, γ) την αγορά και εκποίηση ακινήτων, δ) την
κήρυξη αναγκαστικών απαλλοτριώσεων, ε) την επιβολή φόρων, τελών,
δικαιωμάτων, στ) τη σύναψη κάθε μορφής συμβάσεων, στις οποίες
συμπεριλαμβάνονται και εκείνες που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις της
κείμενης νομοθεσίας, ζ) τη σύναψη δανείων, η) τη διενέργεια τοπικού
δημοψηφίσματος όταν τούτο προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και θ) τις
διαδικασίες κατάρτισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Επίσης,
αποστέλλονται προς έλεγχο νομιμότητας οι αποφάσεις των κοινωφελών
επιχειρήσεων, των ΔΕΥΑ και των μονομετοχικών ανωνύμων εταιρειών Ο.Τ.Α. που
αφορούν: α) αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, β) εκποίηση παγίων
περιουσιακών στοιχείων και γ) λήψη δανείων. Ειδικά, σε ό,τι αφορά τις ΔΕΥΑ,
εκτός από τις παραπάνω αποφάσεις, αποστέλλονται επιπλέον προς έλεγχο
νομιμότητας οι αποφάσεις εκείνες που αφορούν: α) την ψήφιση του
προϋπολογισμού της επιχείρησης και του τεχνικού προγράμματος έργων, καθώς
και κάθε τροποποίηση τους, β) την αγορά και εκποίηση ακινήτων κτημάτων, γ)
την επιβάρυνση των ακινήτων της επιχείρησης με εμπράγματα δικαιώματα και δ)
τις μελέτες, τα έργα και τις προμήθειες.
2. Η απόφαση αποστέλλεται για έλεγχο νομιμότητας συνοδευόμενη από
αντίγραφο του αποδεικτικού δημοσίευσης και από τα έγγραφα στοιχεία που είναι
αναγκαία για τη νόμιμη έκδοσή της, μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών
από τη συνεδρίαση του συλλογικού οργάνου. Οι δήμοι, οι περιφέρειες και οι

Σελίδα 9 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

β. Με την επιφύλαξη των αποφάσεων της περ. α΄ του παρόντος, για

τις αποφάσεις που λαμβάνονται από τα συλλογικά όργανα των ΟΤΑ
α’ και β’ βαθμού κατά τη διάρκεια της λήψης μέτρων κατά της
διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και οι οποίες υπάγονται στον
υποχρεωτικό έλεγχο νομιμότητας, οι κατά την παρ. 3 του άρθρου 225
του ν. 3852/201012 ειδικές πράξεις εκδίδονται εντός εξήντα (60)
ημερών από την περιέλευσή τους στην οικεία αποκεντρωμένη
διοίκηση.
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020), άρθρο 24, παρ.7

Γ. Οικονομική λειτουργία των ΟΤΑ

1.Αναθέσεις συμβάσεων

1.Κατά το διάστημα λήψης των μέτρων της παρ. 1, για προμήθειες

υλικού και υπηρεσιών, συναφών με την αντιμετώπιση της
κατεπείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για τη λήψη μέτρων
αποφυγής της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, οι Δήμοι και οι
Περιφέρειες μπορούν να αναθέτουν δημόσιες συμβάσεις
προσφεύγοντας στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς

ανωτέρω επιχειρήσεις τους υποχρεούνται να διαβιβάζουν και κάθε επιπλέον

στοιχείο που ζητείται από την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α.»
Η διάταξη αυτή της ΠΝΠ είναι χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο διότι οι Αποφάσεις
των οργάνων των ΟΤΑ είναι άμεσα εκτελεστές δυνάμει του άρθρου 102 Σ που
επιτάσσει την διοικητική αυτοτέλεια των ΟΤΑ. Η υποχρεωτική υποβολή στον
έλεγχο νομιμότητας δεν εμποδίζει την άμεση εκτέλεση των αποφάσεων με όσες
συνέπειες μπορεί ασφαλώς να επιφέρει η ακύρωσή τους.

12
Βλ. παρ. 3 του άρθρου 225 του Ν3852/2010 «Ο Ελεγκτής Νομιμότητας ελέγχει
τη νομιμότητα της απόφασης μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα (30)
ημερών από την περιέλευσή της στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. και
εκδίδει υποχρεωτικά ειδική πράξη. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η απόφαση
είναι παράνομη, τότε αυτή ακυρώνεται». Όσο διαρκεί η ΠΝΠ η προθεσμία των 30
ημερών αυξάνεται σε 60 ημέρες»

Σελίδα 10 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

προηγούμενη δημοσίευση, κατά την περ. γ’ της παρ. 2 του άρθρου

32 του ν. 4412/2016 (Α’ 147)13.
ΠΝΠ 11.3.2020 (ΦΕΚ 55 Α/11.3.20120) άρθρο10, παρ.3α

2.Στις περιπτώσεις που μετά από τη λήψη των αδειών του άρθρου 5
της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, το
εναπομείναν προσωπικό των ΟΤΑ α’ βαθμού στις υπηρεσίες
καθαριότητας εσωτερικών και εξωτερικών χώρων και αποκομιδής
και μεταφοράς απορριμμάτων δεν επαρκεί για την εύρυθμη και
αποτελεσματική λειτουργία τους, είναι δυνατή η ανάθεση των
υπηρεσιών αυτών με απόφαση της οικονομικής επιτροπής σε ιδιώτες
«με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη
δημοσίευση, κατά την περ. (γ) της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν.
4412/2016 (Α΄ 147)14,» δύο (2) μηνών και με δυνατότητα ισόχρονης
παράτασης, εφόσον διαρκεί η έκτακτη ανάγκη. Η περ. β΄ της παρ. 3
του άρθρου 10 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού
Περιεχομένου εφαρμόζεται αναλόγως.
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020), άρθρο 24, παρ.3

3. Μέχρι την 31η.5.2020, οι δήμοι και οι περιφέρειες δύνανται να

διενεργούν προμήθειες για την παροχή γευμάτων και τροφίμων για
τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, με απευθείας ανάθεση κατά
παρέκκλιση κάθε σχετικής διάταξης της κείμενης εθνικής νομοθεσίας
περί δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με τις περ. (α) και (β) της παρ.

13
Βλ. άρθρο 32, παρ.2 περ. γ του ν.4412/2016 « γ) στο μέτρο που είναι απολύτως
απαραίτητο, εάν λόγω κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα
απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, δεν είναι δυνατή η τήρηση των
προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές, κλειστές ή ανταγωνιστικές
διαδικασίες με διαπραγμάτευση.
Οι περιστάσεις που επικαλούνται οι αναθέτουσες αρχές για την αιτιολόγηση της
κατεπείγουσας ανάγκης δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να απορρέουν από δική
τους ευθύνη.»

14
Η εντός παρενθέσεως πρόταση προστέθηκε με την διάταξη της παρ. 3α του
τριακοστού τρίτου άρθρου της ΠΝΠ της 30.3.2020 (ΦΕΚ Α 75/30.3.2020)

Σελίδα 11 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

3 του άρθρου 10 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού

Περιεχομένου15»
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020), προστέθηκε με την ΠΝΠ 20.3.2020
(ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020)άρθρο 37, παρ.10

4. Στις συμβάσεις των παρ. 3 και 5 του άρθρου 10 της από 11.3.2020
Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, των παρ. 3, 4 και 6 του εικοστού
τέταρτου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού
Περιεχομένου, καθώς και σε κάθε άλλη σύμβαση προμήθειας
αγαθών και υπηρεσιών που εκτελείται για κατεπείγοντες λόγους
προστασίας της δημόσιας υγείας από τη διασπορά του κορωνοϊού
COVID-19, σύμφωνα με την οικεία βεβαίωση της αναθέτουσας
αρχής, το όριο πάνω από το οποίο διενεργείται προσυμβατικός
έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθορίζεται στο
ποσό των εννιακοσίων χιλιάδων (900.000) ευρώ. Οι διατάξεις της
παρούσας ισχύουν από τις 14 Μαρτίου 2020.
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.3

2.Εκτέλεση προϋπολογισμού

1.Δαπάνες ΟΤΑ που προκύπτουν από την ακύρωση συνεδριακών

εκδηλώσεων λόγω της λήψης έκτακτων μέτρων αποφυγής της
διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19 θεωρούνται νόμιμες και
κανονικές και εκκαθαρίζονται σε βάρος των οικείων
προϋπολογισμών.
ΠΝΠ 11.3.2020 (ΦΕΚ 55 Α/11.3.2020), άρθρο 10, παρ. 5

2.Δαπάνες των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού που προκύπτουν από την

ακύρωση πάσης φύσεως εκδηλώσεων λόγω της λήψης έκτακτων
μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19,

15
Η παρ. 10 προστέθηκε με την παρ. 10 του τριακοστού έβδομου άρθρο της
ΠΝΠ της 20.3.2020

Σελίδα 12 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

θεωρούνται νόμιμες και κανονικές και δύνανται να εκκαθαρίζονται

σε βάρος των οικείων προϋπολογισμών.
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020), άρθρο 10, παρ.6

3.α. Ειδικά για το έτος 2020, η προθεσμία16 της παρ. 1 του άρθρου
160 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, Α΄ 114)
παρατείνεται έως τις 31.5.2020.
β. Προϋπολογισμοί ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, οι οποίοι έχουν ψηφιστεί
από τα οικεία συμβούλια και έχουν τη σύμφωνη γνώμη του
Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας Ο.Τ.Α., η οποία
παρασχέθηκε κατά την παρ. 6 του άρθρου 77 και την παρ. 3 του
άρθρου 78 του ν. 4172/201317 (Α΄ 167) και για τους οποίους, έως
της έναρξη ισχύος της παρούσας, δεν έχει εκδοθεί η ειδική πράξη
έγκρισης της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης, εκτελούνται
αμέσως. Η περ. α’ της παρ. 7 του εικοστού τετάρτου άρθρου της
από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου ισχύει
αναλόγως18. Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων εδαφίων ισχύουν
αναλόγως και για τους προϋπολογισμούς των νομικών προσώπων
των Ο.Τ.Α., καθώς και των Φορέων Διαχείρισης Στερεών
Αποβλήτων.
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.2

16
Βλ. άρθρο 160, παρ.1 του Ν.3463/2006 «1. Ώσπου να αρχίσει να ισχύει ο νέος
προϋπολογισμός, και πάντως όχι αργότερα από το τέλος Μαρτίου του επόμενου
οικονομικού έτους, ισχύει ο προϋπολογισμός του έτους που έχει λήξει, μόνον ως
προς την πληρωμή: α) Των υποχρεωτικών δαπανών που αναφέρονται στην παρ.
1 του άρθρου 158. β) Των δαπανών που γίνονται για ειδικούς σκοπούς, βάσει
διάταξης νόμου, κατόπιν αποφάσεων χρηματοδότησης από την Κρατική
Διοίκηση, καθώς και αυτών που γίνονται στο πλαίσιο της υλοποίησης
εγκεκριμένων έργων ή δράσεων, τα οποία συγχρηματοδοτούνται από πόρους της
Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η προθεσμία έως 31.3.2020 παρατείνεται έως 30.5.2020
17
Πρόκειται για τις διατάξεις που διέπουν τη διαδικασία ψήφισης του
Προϋπολογισμού του Δήμου ή της Περιφέρειας και αναφέρεται στο στάδιο κατά
το οποίο έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία και εκκρεμεί η πράξη έγκρισης από την
Αποκεντρωμένη Διοίκηση.

18
Βλ. οπ.π. σημ.15

Σελίδα 13 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

4.Σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης αδυναμίας κάλυψης λειτουργικών

αναγκών των υπηρεσιών ανταποδοτικού χαρακτήρα από την 1η
Μαρτίου 2020 έως τις 30 Ιουνίου 2020, οι δήμοι, με απόφαση της
οικονομικής επιτροπής, υποχρεούνται να αναμορφώνουν το
προϋπολογισμό τους με μεταφορά πάσης φύσεως ανειδίκευτων
πιστώσεων, ώστε να διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία των
υπηρεσιών αυτών. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του εικοστού
τέταρτου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού
Περιεχομένου (Α΄ 64) εφαρμόζονται αναλόγως19. Οι δήμοι δύνανται,
κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματός τους, να επιχορηγούνται
εκτάκτως από τους ΚΑΠ έναντι δικαιούμενων επιχορηγήσεων, κατά
το μέρος που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες για την αναμόρφωση
πιστώσεις. Η εν λόγω επιχορήγηση παρακρατείται σε δεκαοκτώ (18)
ισόποσες δόσεις από τις μελλοντικές επιχορηγήσεις των ΚΑΠ. Οι
αποφάσεις των συλλογικών οργάνων που απαιτούνται για την
εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος είναι εκτελεστές από την
έκδοσή τους, κατά παρέκκλιση του άρθρου 225 του ν. 3852/201020.
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 43, παρ.5β

5. Με απόφαση του οικείου δημάρχου και ειδικώς για το χρονικό

διάστημα από τις 23 Μαρτίου 2020 έως τις 30 Ιουνίου 2020, ο
προβλεπόμενος από το άρθρο 20 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176) αριθμός
ωρών της απογευματινής υπερωριακής απασχόλησης, καθώς και
των ωρών της υπερωριακής απασχόλησης με αποζημίωση κατά τις
νυχτερινές ώρες ή κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες του
ένστολου προσωπικού της Δημοτικής Αστυνομίας μπορεί να
προσαυξάνεται έως τριάντα τοις εκατό (30%), για την κάλυψη
επιτακτικών αναγκών ελέγχων για την προστασία της δημόσιας
υγείας.
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 43, παρ.7

19
«Για το προσωπικό της παρούσας δεν εφαρμόζεται το άρθρο 5 της από
11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 55),» Για το άρθρο 5 της ΠΝΠ
της 11.3.2020 βλ. όπ.π. υποσημ. 13
20
Βλ. υποσημ. 35

Σελίδα 14 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

3. Λοιπά οικονομικά θέματα

1.Η προθεσμία της παρ. 2 του άρθρου 51 του ν. 4647/ 2019 (Α’
204)21 παρατείνεται από τη λήξη της έως τις 30.6.2020.
ΠΝΠ 11.3.2020 (ΦΕΚ 55 Α/11.3.2020) άρθρο 10, παρ.4

2.Αναστέλλεται έως τις 30 Ιουνίου 2020 η ισχύς της παρ. 2 του

άρθρου 10 της υπ’ αρ. 129/2534/2010 κοινής υπουργικής
απόφασης22 (Β’ 108).
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.6

3.Από την 1η Μαρτίου 2020 έως και την 31η Μαΐου 2020
αναστέλλεται η καταβολή μισθωμάτων σε Δήμους για την
ενοικίαση κυλικείων εντός σχολικών μονάδων και εντός
κοιμητηρίων.
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.7

21
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 51, παρ.2 του Ν 4647/ 2019. «2. Οι
υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης για τον καθορισμό της επιφάνειας ή και της
χρήσης ακινήτου περί του υπολογισμού φόρων, τελών και εισφορών προς τους
Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού, μπορούν να υποβάλουν δήλωση με τα ορθά στοιχεία μέχρι
31.3.2020, χωρίς την επιβολή προστίμων για τη μη υποβολή ή την υποβολή
ανακριβούς δήλωσης. Διαφορές στους αναλογούντες φόρους, τέλη και εισφορές
εκ των δηλώσεων του προηγούμενου εδαφίου υπολογίζονται και οφείλονται μόνο
από την 1η.1.2020.». Η προθεσμία που έληγε την 31.3.2020 παρατείνετε έως την
30.6.2020

22
Βλ. παρ. 2 , άρθρο 10 της υπ’ αρ. 129/2534/2010 ΚΥΑ «2. Για την περιστολή
των δημόσιων δαπανών που προκαλείται και από την κίνηση υπηρεσιακών
αυτοκινήτων, μειώνουμε κατά 30% τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια κατανάλωσης
καυσίμων, που προβλέπονται στην προαναφερόμενη απόφασή μας, των
αυτοκινήτων οχημάτων στα υπουργεία, περιφέρειες, ΝΠΔΔ, καθώς και στα εν
γένει νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από το δημόσιο, περιλαμβανομένων των
οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των άλλων υπηρεσιών του άρθρου 1 της
παρούσας»

Σελίδα 15 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

4.Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, επιχειρήσεις που

διακόπτουν ή περιορίζουν υποχρεωτικά τη λειτουργία τους, λόγω
των μέτρων αποτροπής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19
και δεν κάνουν χρήση παραχωρημένου κοινόχρηστου χώρου,
σύμφωνα με το άρθρο 13 του από 24-9/20-10-195823 β.δ. (Α΄ 171),
μπορεί να απαλλάσσονται από τα αναλογούντα τέλη για το
χρονικό διάστημα που ισχύουν οι περιορισμοί. Με την απόφαση
αυτή μπορεί να ρυθμίζονται και θέματα συμψηφισμού με
μελλοντικές απαιτήσεις τελών, σε περίπτωση που έχουν ήδη
καταβληθεί ποσά εντός του διαστήματος απαλλαγής.
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.8

5.Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, επιχειρήσεις που

διακόπτουν τη λειτουργία τους λόγω των μέτρων αποτροπής της
διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 μπορεί να απαλλάσσονται

23
Βλ. παρ.1 και 2 άρθρου 13 24-9/20-10-1958 β.δ. (Α΄ 171) «1. Επιτρέπεται η,
υπέρ δήμου ή κοινότητος, επιβολή τέλους εις βάρος των χρησιμοποιούντων
διαρκώς ή προσκαίρως πεζοδρόμια, οδούς, πλατείας και εν γένει κοινόχρηστους
χώρους και το υπέδαφος αυτών. [Ως κοινόχρηστος χώρος δια την εφαρμογήν των
διατάξεων του παρόντος νοείται και το δάπεδον χώρων μεταξύ της θέσεως των
προσόψεων των ισογείων των οικοδομών και των εγκεκριμένων οικοδομικών
γραμμών (στοαί και το υπέδαφος αυτών ως και αποτμήσεις γωνιών οικοδομικών
τετραγώνων), αποτελούντων των χώρων τούτων προεκτάσεις πεζοδρομίων και
αφεθέντων εις κοινήν χρήσιν.
2. Τα τμήματα των κοινοχρήστων χώρων, των οποίων επιτρέπεται η
παραχώρησις της χρήσεως, καθορίζονται δι' αποφάσεως του δημοτικού ή
κοινοτικού συμβουλίου. «Ειδικά δια τους κοινόχρηστους χώρους που
παραχωρούνται για χρήση σε καφενεία, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια και
παρεμφερή καταστήματα, το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο μπορεί με την ίδια
απόφασή του να ορίζει ότι τα σερβιριζόμενα από τα καταστήματα αυτά στους
ανωτέρω χώρους είδη θα προσφέρονται σε τιμές καταστήματος κατώτερης
κατηγορίας από εκείνη στην οποία ανήκουν»
Εις δήμους πληθυσμού άνω των 10.000 η απόφασις του συμβουλίου
δημοσιεύεται άπαξ εις μίαν ή δύο εφημερίδας της πόλεως ή του νομού.
Προκειμένου περί των λοιπών δήμων και των κοινοτήτων η απόφασις
δημοσιεύεται δια τοιχοκολήσεως εις την είσοδον του δημοτικού ή κοινοτικού
καταστήματος.»

Σελίδα 16 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους καθαριότητας και φωτισμού του

πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 25/197524 (Α΄ 74),
για το χρονικό διάστημα που ισχύουν οι περιορισμοί. Με την
απόφαση αυτή μπορεί να ρυθμίζονται και θέματα συμψηφισμού με
μελλοντικές απαιτήσεις τελών, σε περίπτωση που έχουν ήδη
καταβληθεί ποσά εντός του διαστήματος απαλλαγής.
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.9

Δ. Προσωπικό

1.Προσλήψεις- παράταση συμβάσεων

1. Κατά το χρονικό διάστημα αναστολής λειτουργίας νομικών

προσώπων ή υπηρεσιών των ΟΤΑ, λόγω των μέτρων αποφυγής της
διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, το προσωπικό τους
απασχολείται σε άλλη υπηρεσία του ίδιου νομικού προσώπου με
απόφαση του οικείου Προέδρου ή σε άλλη υπηρεσία του οικείου
ΟΤΑ ή άλλου νομικού προσώπου αυτών, με απόφαση, κατά
περίπτωση, του οικείου δημάρχου ή περιφερειάρχη. Με την ίδια
απόφαση καθορίζονται το ωράριο εργασίας του υπαλλήλου, καθώς

24
Βλ. άρθρο 1, παρ.1 εδ. α του Ν.25/1975 «1. Το ενιαίο ανταποδοτικό τέλος
καθαριότητας και φωτισμού επιβάλλεται σε κάθε ακίνητο που βρίσκεται εντός της
διοικητικής περιφέρειας των δήμων και προορίζεται αποκλειστικά για την κάλυψη
των πάσης φύσε ως δαπανών που αφορούν την παροχή των υπηρεσιών της
αποκομιδής και διαχείρισης των απορριμμάτων, του ηλεκτροφωτισμού των οδών,
των πλατειών και του συνόλου των κοινοχρήστων χώρων, καθώς και κάθε άλλης,
παγίως παρεχόμενης από τους δήμους, υπηρεσίας, που σχετίζεται ή είναι
συναφής με αυτές. Απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο χρήση ή δέσμευση
των πόρων που προέρχονται από την είσπραξη του ενιαίου ανταποδοτικού
τέλους καθαριότητας και φωτισμού, για την κάλυψη οποιονδήποτε άλλων
δαπανών και υποχρεώσεων.»

Σελίδα 17 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

και η τυχόν ανάθεση συναφών καθηκόντων άλλου κλάδου για την

εξυπηρέτηση των υπηρεσιών. Η διάταξη της παραγράφου αυτής
ισχύει αναλόγως και για τους απασχολούμενους με συμβάσεις
εργασίας ορισμένου έργου ή συμβάσεις έργου.
ΠΝΠ 11.3.2020 (ΦΕΚ 55 Α/11.3.2020) άρθρο 10, παρ. 2

2. Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και

διασποράς κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται
με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα
που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη
ισχύος της παρούσας, οι συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου που
συνάπτουν οι ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου
206 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών
Υπαλλήλων25 (ν. 3584/2007, Α’ 143) και της περ. ιε΄ της παρ. 2 του
άρθρου 1 του ν. 3812/200926 (Α’ 234), μπορεί να έχουν διάρκεια έως

25
Βλ. άρθρο 206, παρ.1 του Ν3584/2007 « 1. Ειδικά επιτρέπεται η πρόσληψη
προσωπικού οποιασδήποτε ειδικότητας με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου
από τους Ο.Τ.Α. για την αντιμετώπιση κατεπειγουσών εποχικών ή πρόσκαιρων
αναγκών, με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου της οποίας η διάρκεια δεν
υπερβαίνει τους δύο (2) μήνες μέσα σε συνολικό διάστημα δώδεκα (12) μηνών.
Ο υπολογισμός του δωδεκαμήνου γίνεται σύμφωνα με την παράγραφο 2 του
άρθρου 21 του ν. 2738/1999 (ΦΕΚ 180 Α). Παράταση ή σύναψη νέας σύμβασης
μέσα στο ανωτέρω δωδεκάμηνο διάστημα ή μετατροπή της σύμβασης σε
αορίστου χρόνου είναι αυτοδικαίως άκυρες. Ο φορέας που διενεργεί την
πρόσληψη αποστέλλει τον πίνακα των προσληπτέων κάθε φορά στο Α.Σ.Ε.Π.,
καθώς και όλους τους πίνακες προσληπτέων κάθε έτους, το αργότερο μέχρι την
31η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Το Α.Σ.Ε.Π. διενεργεί έλεγχο για τη
συνδρομή των όρων πρόσληψης της παρούσας περίπτωσης. Εάν κατά τον έλεγχο
διαπιστωθεί ότι απασχολείται ή απασχολήθηκε προσωπικό κατά παράβαση των
ανωτέρω διατάξεων, εφαρμόζεται η παράγραφος 15 του άρθρου 21 του ν.
2190/1994, όπως συμπληρώθηκε και ισχύει»

26
Βλ. άρθρο 1, παρ.2 περ.ιε΄του Ν3812/2009 «Το προσωπικό που
προσλαμβάνεται για αντιμετώπιση κατεπειγουσών ή εποχικών ή πρόσκαιρων
αναγκών, με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου της οποίας η διάρκεια δεν
υπερβαίνει τους δύο μήνες μέσα σε συνολικό διάστημα δώδεκα μηνών. Ο
υπολογισμός του δωδεκαμήνου γίνεται σύμφωνα με την παράγραφο 2 του

Σελίδα 18 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

τέσσερις (4) μήνες. «Οι κατά το προηγούμενο εδάφιο συμβάσεις δεν

υπόκεινται στους χρονικούς περιορισμούς των δώδεκα (12) μηνών
που προβλέπονται στην παρ. 1 του άρθρου 206 του Κώδικα
Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ν. 3584/2007,
Α΄ 143) και της περ. ιε’ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3812/2009
(Α΄ 234), καθώς και στον χρονικό περιορισμό των τριών (3) μηνών
που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 5 του π.δ. 164/2004 (Α΄
134)27,28.». Η κατά το προηγούμενο εδάφιο σύναψη των συμβάσεων
γίνεται με απόφαση της οικείας Οικονομικής Επιτροπής. Εάν δεν
υπάρχει στον προϋπολογισμό πίστωση ή η υπάρχουσα δεν επαρκεί,
με την ίδια απόφαση γίνεται δεσμευτική εισήγηση για την
αναμόρφωση του προϋπολογισμού, η οποία εγκρίνεται υποχρεωτικά
από το οικείο δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο, στην πρώτη μετά
από την ανάθεση συνεδρίασή του. «Για το προσωπικό της παρούσας

άρθρου 21 του ν. 2190/1994. Παράταση ή σύναψη νέας σύμβασης μέσα στο

ανωτέρω δωδεκάμηνο διάστημα ή μετατροπή της σύμβασης σε αορίστου χρόνου
είναι αυτοδικαίως άκυρες. Ο φορέας που διενεργεί την πρόσληψη αποστέλλει
τον πίνακα των προσληπτέων στο ΑΣΕΠ, καθώς και όλους τους πίνακες
προσληπτέων κάθε έτους, το αργότερο μέχρι την 31η Ιανουαρίου του επόμενου
έτους. Το ΑΣΕΠ διενεργεί έλεγχο για τη συνδρομή των όρων πρόσληψης της
παρούσας περίπτωσης. Εάν κατά τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι απασχολείται ή
απασχολήθηκε προσωπικό κατά παράβαση των πιο πάνω διατάξεων,
εφαρμόζεται η παράγραφος 15 του άρθρου 21 του ν. 2190/1994, όπως
συμπληρώθηκε με την παράγραφο 7 του άρθρου 5 του ν. 2527/1997»

27
Βλ. άρθρο 5 παρ. 1 του ΠΔ 164/2004 (ΦΕΚ Α΄/134) « Απαγορεύονται οι
διαδοχικές συμβάσεις, που καταρτίζονται και εκτελούνται μεταξύ του ίδιου
εργοδότη και του ίδιου εργαζόμενου με την ίδια ή παρεμφερή ειδικότητα και με
τους ίδιους η παρεμφερείς όρους εργασίας, εφόσον μεταξύ των συμβάσεων
αυτών μεσολαβεί χρονικό διάστημα μικρότερο των τριών μηνών»

28
Η διάταξη αυτού του εδαφίου προστέθηκε με τη διάταξη της παρ. 1α του
τριακοστού έβδομου άρθρου της ΠΝΠ 20.3.2020

Σελίδα 19 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

δεν εφαρμόζεται το άρθρο 5 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού

Περιεχομένου (Α΄ 55)29,30.».
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020), άρθρο 10, παρ.2. Οι εντός των
εισαγωγικών διατάξεις προστέθηκαν με την ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68
Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.1α και 1β

2.Όροι εργασίας

1.Στην παρ. 6 του άρθρου 5 της από 11.3.2020 31 Πράξης

Νομοθετικού Περιεχομένου, η φράση «κατά την οποία πρέπει να

29
Βλ. άρθρο 5, παρ. της ΠΝΠ της 11/3/2020 «1. Υπάλληλοι, που απασχολούνται
σε δημόσιες υπηρεσίες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού και
νομικά πρόσωπα αυτών, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και νομικά
πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου εντός Γενικής Κυβέρνησης με οποιαδήποτε σχέση
εργασίας και έχουν τέκνα που φοιτούν σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς
σταθμούς και σχολικές μονάδες, των οποίων η λειτουργία αναστέλλεται
προσωρινά, βάσει υπουργικών αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση
των διατάξεων της από 25.2.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 42)
«Κατεπείγοντα μέτρα αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης του κορωνοϊού»,
και ειδικότερα τέκνα που φοιτούν έως και την τάξη της Γ΄ Γυμνασίου, δύνανται
να απουσιάζουν από την υπηρεσία τους για το χρονικό διάστημα αναστολής της
λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων στις οποίες φοιτούν τα τέκνα τους. Για
κάθε τέσσερις (4) ημέρες απουσίας, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, οι
τρεις (3) ημέρες καταγράφονται από την αρμόδια υπηρεσία ως δικαιολογημένη
απουσία λόγω προσωρινής αναστολής λειτουργίας του σταθμού ή της σχολικής
μονάδας όπου φοιτά τέκνο του/ της υπαλλήλου και κατά τη διάρκεια αυτής
καταβάλλονται αποδοχές και η μία (1) ημέρα απουσίας αποτελεί κανονική άδεια.
Σε περίπτωση που ο υπάλληλος κάνει χρήση μικρότερου χρονικού διαστήματος,
αυτό αποτελεί στο σύνολο κανονική άδεια»

30
Η διάταξη αυτού του εδαφίου προστέθηκε με τη διάταξη της παρ. 1β του
τριακοστού έβδομου άρθρου της ΠΝΠ 20.3.2020

31
Η διάταξη της παρ.6 του άρθρου 5 της ΠΝΠ Της 11.3.2020 διαμορφώνεται και
ισχύει ως εξής «6. Σε περίπτωση επιτακτικής ανάγκης, εξαιτίας της εξάπλωσης
του κορωνοϊού COVID-19 δύναται, κατά την κρίση του οικείου Υπουργού ή του
αρμόδιου οργάνου διοίκησης του φορέα, να προσδιορίζεται ο αριθμός των
υπαλλήλων που πρέπει να παρίστανται καθημερινά στην υπηρεσία, με
δυνατότητα εκ περιτροπής εργασίας ή και με τον ορισμό κατ’ εξαίρεση

Σελίδα 20 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

ανασταλεί ή να περιοριστεί η λειτουργία δημόσιας υπηρεσίας»

αντικαθίσταται από τη φράση «εξαιτίας της εξάπλωσης του
κορωνοϊού COVID-19».
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020) άρθρο 24, παρ. 8

2.Στην παρ. 7 του άρθρου 5 της από 11.3.2020 32 Πράξης

Νομοθετικού Περιεχομένου, μετά από τη φράση «είναι δυνατός ο
περιορισμός» προστίθεται η φράση «ή η διεύρυνση».
ΠΝΠ 14.3. 2020 (ΦΕΚ 64 Α /14.3.2020) άρθρο 24, παρ. 9

3.Συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού

ανταποδοτικών υπηρεσιών των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού και των νομικών
τους προσώπων, οι οποίες λήγουν έως τις 30 Ιουνίου 2020,
παρατείνονται από τη λήξη τους για τέσσερις (4) μήνες, με απόφαση
της οικείας Οικονομικής Επιτροπής για τους δήμους και με απόφαση
του αρμόδιου οργάνου για τα νομικά πρόσωπα.
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.4

4.Κατά παρέκκλιση33 της παρ. 3 του άρθρου 36 του Κώδικα

Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ν. 3584/2007,
Α΄ 143), με απόφαση του οικείου δημάρχου είναι δυνατόν να:

προσωπικού ασφαλείας. Στην περίπτωση αυτή λαμβάνονται τα απαραίτητα

μέτρα, προκειμένου να εξασφαλίζεται, ανάλογα με τη φύση του αντικειμένου της
υπηρεσίας, η δυνατότητα εξ αποστάσεως παροχής εργασίας με τη χρήση
ηλεκτρονικών μέσων»

32
Η διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 5 της ΠΝΠ της 11.3.2020 διαμορφώνεται και
ισχύει ως εξής «7. Κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων και αποκλειστικά
στο πλαίσιο λήψης μέτρων πρόληψης και προστασίας της δημόσιας υγείας έναντι
του κορωνοϊού, με απόφαση του οικείου Υπουργού ή του αρμόδιου οργάνου
διοίκησης του φορέα, είναι δυνατός ο περιορισμός ή η διεύρυνση των ωρών
εισόδου κοινού στις δημόσιες υπηρεσίες έως και κατά 50% για συγκεκριμένο
διάστημα που ορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται
υποχρεωτικά στη Γενική Γραμματεία Ανθρώπινου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα
του Υπουργείου Εσωτερικών και στον οικείο Υπουργό.»

Η παρ. 3 του άρθρου 36 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών

33

Υπαλλήλων (ν. 3584/2007, Α΄ 143),ορίζει ότι «3.Με απόφαση του οικείου Γενικού

Σελίδα 21 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

α) καθιερώνονται εξαιρέσεις από την εφαρμογή πενθήμερης

εργασίας κατά υπηρεσία, κλάδο και αριθμό υπαλλήλων, χρόνο ή
περιοχή, εφόσον επιβάλλονται λόγω της ανάγκης αδιάλειπτης
λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών για την εφαρμογή των
μέτρων αποφυγής διασποράς του κορωνοϊού COVID-19,
β) καθορίζεται η πενθήμερη εβδομάδα εργασίας για ορισμένες
υπηρεσίες, κλάδους ή ορισμένο αριθμό υπαλλήλων από την Τρίτη
μέχρι και το Σάββατο ή από την Τετάρτη έως και την Κυριακή,
εφόσον τούτο επιβάλλεται για τον ίδιο ως άνω λόγο,
καθιερουμένων ως μη εργάσιμων ημερών της Δευτέρας ή της
Τρίτης, αντίστοιχα.
Οι αποφάσεις της παρούσας αρχίζουν να ισχύουν από της
υπογραφής τους και εφαρμόζονται για όσο διάστημα είναι σε ισχύ
μέτρα πρόληψης και αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού
COVID-19, και πάντως όχι πέραν της 31ης Μαΐου 2020.
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 43, παρ.2

Ε. ΔΕΥΑ- ΦΟΔΣΑ

1.Σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης αδυναμίας για την κάλυψη των

λειτουργικών τους αναγκών από την 1η Μαρτίου 2020 έως τις 30
Ιουνίου 2020, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης
(ΔΕΥΑ) δύνανται να αιτούνται οικονομική ενίσχυση από τους

Γραμματέα Περιφέρειας], μετά από πρόταση των οικείων Δημοτικών και

Κοινοτικών Συμβουλίων ή της οικείας διοίκησης των Δημοτικών και Κοινοτικών
Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, Ιδρυμάτων και Συνδέσμων Δήμων,
Κοινοτήτων ή Δήμων και Κοινοτήτων μπορεί οποτεδήποτε:
α. να καθιερώνονται εξαιρέσεις από την εφαρμογή πενθήμερης εργασίας κατά
υπηρεσία, κλάδο και αριθμό υπαλλήλων, χρόνο ή περιοχή, εφόσον επιβάλλεται
λόγω της ιδιοτυπίας των συνθηκών λειτουργίας ή του είδους και της μορφής της
υπηρεσίας ή εργασίας, και
β. να καθορίζεται η πενθήμερη εβδομάδα εργασίας για ορισμένες υπηρεσίες
κλάδου, ή αριθμό υπαλλήλων από την Τρίτη μέχρι και το Σάββατο, εφόσον τούτο
επιβάλλεται λόγω της φύσεως της λειτουργίας ή εργασίας τους, καθιερουμένης
ως μη εργάσιμης ημέρας της Δευτέρας.»

Σελίδα 22 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

μετόχους ΟΤΑ α’ βαθμού, με ταυτόχρονη εκχώρηση μέρους των

μελλοντικών τους εσόδων, έως την πλήρωση του ποσού της
ενίσχυσης. Η οικονομική ενίσχυση των ΔΕΥΑ κατά την παρούσα, δεν
λογίζεται ως επιχορήγηση. Οι δήμοι δύνανται, κατόπιν
αιτιολογημένου αιτήματός τους, να επιχορηγούνται εκτάκτως από
τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) έναντι δικαιουμένων
επιχορηγήσεων, κατά το μέρος που αδυνατούν να ανταποκριθούν
στο αίτημα ενίσχυσης. Η εν λόγω επιχορήγηση παρακρατείται σε
δεκαοκτώ (18) ισόποσες δόσεις από τις μελλοντικές επιχορηγήσεις
των ΚΑΠ. Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων που απαιτούνται
για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος είναι εκτελεστές από
την έκδοσή τους, κατά παρέκκλιση του άρθρου 225 του ν.
3852/201034 (Α΄ 87).

34
Αναφέρεται κυρίως στο τελευταίο εδάφιο της παρ.1 του άρθρου 225 του
Ν.3852/2010 η οποία έχει ως εξής: «Στην ΑΥΕ Ο.Τ.Α. αποστέλλονται προς έλεγχο
νομιμότητας και οι αποφάσεις των κοινωφελών επιχειρήσεων, των Δημοτικών
Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης και των μονομετοχικών ανωνύμων
εταιρειών Ο.Τ.Α. που αφορούν:
α) αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου,
β) εκποίηση παγίων περιουσιακών στοιχείων,
γ) αγορά και εκποίηση ακινήτων,
δ) σύναψη δανείων,
ε) ανάθεση έργων, υπηρεσιών, μελετών και προμηθειών, εάν το τίμημα
υπερβαίνει το ποσό των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.,
στ) μίσθωση ακινήτων από τρίτους και
ζ) τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων, με την επιφύλαξη της περίπτωσης α'
της παραγράφου 1 του άρθρου 100. Ειδικά, για τις ΔΕΥΑ, εκτός από τις
παραπάνω αποφάσεις, αποστέλλονται επιπλέον προς έλεγχο νομιμότητας οι
αποφάσεις εκείνες που αφορούν την ψήφιση του προϋπολογισμού της
επιχείρησης και του τεχνικού προγράμματος έργων, καθώς και κάθε
τροποποίησή τους. Επίσης, αποστέλλονται προς έλεγχο νομιμότητας οι
αποφάσεις των Περιφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης, εφόσον υπάγονται στις
περιπτώσεις των προηγούμενων εδαφίων της παραγράφου αυτής, καθώς και ο
προϋπολογισμός τους. Οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις αυτών
κοινοποιούνται στην ΑΥΕ Ο.Τ.Α.»
Αναφέρεται επίσης και στις παραγράφου 2 και 3 του Ν.3852/2010 που έχουν ως
εξής: «2. Η απόφαση αποστέλλεται για έλεγχο νομιμότητας συνοδευόμενη από
αντίγραφο του αποδεικτικού δημοσίευσης και από τα έγγραφα στοιχεία που είναι
αναγκαία για την νόμιμη έκδοσή της, μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών

Σελίδα 23 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 43, παρ.5α

2.Συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού που

απασχολείται στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και
Αποχέτευσης και στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων,
οι οποίες λήγουν έως την 31η Μαΐου 2020, δύνανται να
παρατείνονται έως τέσσερις (4) μήνες από τη λήξη τους.
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 43, παρ.6

ΣΤ. Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα ΥΠΕΣ

1. α. Η περ. β’ της παρ. 9 του άρθρου 53 του ν. 4314/201435

(Α΄ 204) αντικαθίσταται ως εξής: «β. τη διαχείριση και την

από τη συνεδρίαση του συλλογικού οργάνου. Οι δήμοι, οι περιφέρειες, τα

Ν.Π.Δ.Δ. και οι ανωτέρω επιχειρήσεις τους υποχρεούνται να διαβιβάζουν
αμελλητί και κάθε επιπλέον στοιχείο που ζητείται από την ΑΥΕ Ο.Τ.Α.
3. Ο Επόπτης Ο.Τ.Α. ελέγχει τη νομιμότητα της απόφασης μέσα σε αποκλειστική
προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευσή της στην ΑΥΕ Ο.Τ.Α. και
εκδίδει υποχρεωτικά ειδική πράξη. Η μη έκδοση της ειδικής πράξης του
προηγούμενου εδαφίου συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα του Επόπτη Ο.Τ.Α.»

35
Η διάταξη της παρ. 9 του άρθρου 53 του ν. 4314/2014 διαμορφώνεται ως εξής:
«9. Στο Υπουργείο Εσωτερικών συστήνεται Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και
Εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία υπάγεται απευθείας στον
Υπουργό Εσωτερικών, και εφεξής θα αναφέρεται ως Ε.Υ.Δ.Ε. ΥΠΕΣ, με σκοπό: α)
την υποστήριξη του Υπουργείου Εσωτερικών και των φορέων που εποπτεύονται
από αυτό σε σχέση με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΕΠ) του Εταιρικού
Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ), καθώς και με Αναπτυξιακά και
Ειδικά Προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους, «β. τη
διαχείριση και την παρακολούθηση Αναπτυξιακών και Ειδικών
Προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή
συγχρηματοδοτούμενους πόρους,». γ) τον κεντρικό σχεδιασμό και τον
προγραμματισμό πολιτικών του Υπουργείου Εσωτερικών, καθώς και το
συντονισμό των αρμόδιων φορέων, δ) την άσκηση των αρμοδιοτήτων του άρθρου
17. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων μπορεί να
αναλαμβάνει τη διαχείριση μέρους Ε.Π. ή συγκεκριμένα καθήκοντα
διαχειριστικής αρχής»

Σελίδα 24 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

παρακολούθηση Αναπτυξιακών και Ειδικών Προγραμμάτων που

χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή συγχρηματοδοτούμενους
πόρους,».
β. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 69 του ν. 4509/201736
(Α΄ 201) αντικαθίσταται ως εξής: «1. Στο πλαίσιο υλοποίησης

Με την τροποποίηση στην περ. β΄προστίθενται και οι συγχρηματοδούμενοι πόροι

36
Η παρ.1 του άρθρου 69 του Ν. ν. 4509/2017 διαμορφώνεται πλέον ως εξής:
«1. Στο πλαίσιο υλοποίησης Προγράμματος Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων
από το Υπουργείο Εσωτερικών με σκοπό την προμήθεια αγαθών και την
κατασκευή έργων στους τομείς ύδρευσης, αποχέτευσης, αντιπλημμυρικής
προστασίας, αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές, αποκατάστασης
Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (Χ.Α.Δ.Α.), αγροτικής οδοποιίας
και ανέγερσης ή αποκατάστασης δημοτικών κτιρίων, καθώς και για την
προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και προστασίας
της δημόσιας υγείας και εν γένει δράσεις κοινωνικής συνοχής, οι Ο.Τ.Α. α’
και β’ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα δύνανται να συνομολογούν
επενδυτικά δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.»
Η εξυπηρέτηση των δανείων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και η κάλυψη
κάθε είδους εξόδου και λοιπών δαπανών συνομολόγησης και εξόφλησής τους
γίνεται σε λογαριασμό που συστήνεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων
και χρηματοδοτείται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του
Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Εσωτερικών»
Στην αρχική διάταξη προστέθηκε και η σύναψη δανείων για την προμήθεια
αγαθών για την προστασία της δημόσιας υγείας, την πολιτική προστασία και
γενικά δράσεις κοινωνικής συνοχής.

Σελίδα 25 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

Προγράμματος Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων από το

Υπουργείο Εσωτερικών με σκοπό την προμήθεια αγαθών και την
κατασκευή έργων στους τομείς ύδρευσης, αποχέτευσης,
αντιπλημμυρικής προστασίας, αποκατάστασης ζημιών από
φυσικές καταστροφές, αποκατάστασης Χώρων Ανεξέλεγκτης
Διάθεσης Απορριμμάτων (Χ.Α.Δ.Α.), αγροτικής οδοποιίας και
ανέγερσης ή αποκατάστασης δημοτικών κτιρίων, καθώς και για την
προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και
προστασίας της δημόσιας υγείας και εν γένει δράσεις κοινωνικής
συνοχής, οι Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα
δύνανται να συνομολογούν επενδυτικά δάνεια με το Ταμείο
Παρακαταθηκών και Δανείων.»
ΠΝΠ 20.3.2020 (ΦΕΚ 68 Α/20.3.2020), άρθρο 37, παρ.11

2.Το άρθρο 69 του ν. 4509/2017 (Α΄ 201) αντικαθίσταται37, ως εξής:

37
Το άρθρο που αντικαθίσταται έχει ως εξής: « Άρθρο 69
Επενδυτικά δάνεια Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α'και Β' βαθμού,
Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και Συνδέσμων Ο.Τ.Α.
1. « Στο πλαίσιο υλοποίησης Προγράμματος Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων
από το Υπουργείο Εσωτερικών με σκοπό την προμήθεια αγαθών και την
κατασκευή έργων στους τομείς ύδρευσης, αποχέτευσης, αντιπλημμυρικής
προστασίας, αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές, αποκατάστασης
Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (Χ.Α.Δ.Α.), αγροτικής οδοποιίας
και ανέγερσης ή αποκατάστασης δημοτικών κτιρίων, καθώς και για την
προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και προστασίας της
δημόσιας υγείας και εν γένει δράσεις κοινωνικής συνοχής, οι Ο.Τ.Α. α’ και β’
βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα δύνανται να συνομολογούν επενδυτικά
δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.» Η εξυπηρέτηση των δανείων
σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και η κάλυψη κάθε είδους εξόδου και λοιπών
δαπανών συνομολόγησης και εξόφλησής τους γίνεται σε λογαριασμό που
συστήνεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και χρηματοδοτείται από το
εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων
Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Εσωτερικών.
2.Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης και
Οικονομικών καθορίζονται τα κριτήρια ένταξης των δικαιούχων φορέων στο
Πρόγραμμα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, η διαδικασία υποβολής
των αιτήσεων και αξιολόγησης αυτών, ο έλεγχος της πορείας εκτέλεσης των

Σελίδα 26 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

«Άρθρο 69
Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Οργανισμών Τοπικής
Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, Συνδέσμων Δήμων και των
νομικών προσώπων των ΟΤΑ

1. Το Υπουργείο Εσωτερικών καταρτίζει ειδικό αναπτυξιακό

πρόγραμμα (εφεξής «Πρόγραμμα»), με σκοπό την προμήθεια
αγαθών και υπηρεσιών, την εκπόνηση μελετών και την κατασκευή
έργων ιδίως στους τομείς της βασικής υποδομής, της ψηφιακής
σύγκλισης, της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και την προμήθεια
αγαθών και υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και προστασίας της
δημόσιας υγείας, και ειδικότερα την άρση των οικονομικών
επιπτώσεων από τη διασπορά του κορωνοϊού COVID-19, καθώς
και για την εκτέλεση δράσεων και πρωτοβουλιών κοινωνικής
συνοχής και αλληλεγγύης.
2. α) Για τους σκοπούς αυτούς, οι Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, οι
Σύνδεσμοι Δήμων και τα νομικά πρόσωπα των ΟΤΑ δύνανται να
συνομολογούν δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

έργων, οι όροι και τα δικαιολογητικά χορήγησης και ο τρόπος απόδοσης του

προϊόντος των δανείων, η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την αποπληρωμή
των δανείων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, καθώς και κάθε άλλο
σχετικό ζήτημα. Με όμοια απόφαση δύναται να τροποποιείται ο σκοπός του
προγράμματος.
3.Η ένταξη στο Πρόγραμμα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου
πραγματοποιείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών μετά από υποβολή
σχετικού αιτήματος του φορέα. Στην περίπτωση των Ο.Τ.Α. Α 'και Β' βαθμού η
απόφαση για την υποβολή αιτήματος ένταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο
εδάφιο, λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών. Στην
περίπτωση φορέων που δεν διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια και
εφόσον αναφέρεται στο αίτημα ένταξής τους, η απόφαση ένταξης δύναται να
προβλέπει ότι η διεξαγωγή της διαδικασίας σύναψης, η εποπτεία και η επίβλεψη
της σχετικής δημόσιας σύμβασης διενεργούνται από την τεχνική υπηρεσία άλλης
αναθέτουσας αρχής ή αναθέτοντος φορέα.
4.Για τη συνομολόγηση των δανείων του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται οι
διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 264 του ν. 3852/2010 (Α'87) και του π.δ.
169/2013 (Α'272).»

Σελίδα 27 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

Η εξυπηρέτηση των δανείων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία

και η κάλυψη κάθε είδους εξόδων και λοιπών δαπανών
συνομολόγησης και εξόφλησής τους γίνονται σε λογαριασμό που
συστήνεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και
χρηματοδοτείται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος
του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου
Εσωτερικών.
β) Για την άμεση χρηματοδότηση των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού σε
περιπτώσεις έκτακτων και επειγουσών συνθηκών και προς κάλυψη
αναγκών προμήθειας αγαθών και υπηρεσιών και υλοποίησης
έργων που καλύπτονται από τους σκοπούς του Προγράμματος, το
Υπουργείο Εσωτερικών δύναται να συνομολογεί απευθείας δάνειο
με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η εξυπηρέτηση του
δανείου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και η κάλυψη κάθε
είδους εξόδων και λοιπών δαπανών συνομολόγησης και
εξόφλησής του γίνονται σε λογαριασμό που συστήνεται στο
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και χρηματοδοτείται από το
εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος
Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Εσωτερικών.
3. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης
και Επενδύσεων και Εσωτερικών εξειδικεύονται οι σκοποί της παρ.
1 σε άξονες προτεραιότητας και καθορίζονται τα κριτήρια ένταξης
των δικαιούχων φορέων, η διαδικασία υποβολής των αιτημάτων
ένταξης και αξιολόγησης αυτών, η διαδικασία υποβολής αιτημάτων
της έκτακτης χρηματοδότησης, ο έλεγχος της πορείας εκτέλεσης
των έργων, οι όροι και τα δικαιολογητικά χορήγησης και ο τρόπος
απόδοσης του προϊόντος των δανείων, η διαδικασία και τα
δικαιολογητικά για την αποπληρωμή των δανείων των περ. α΄ και
β΄της παρ. 2 από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ο φορέας
διαχείρισης του προγράμματος, καθώς και κάθε άλλο σχετικό
ζήτημα. Με όμοια απόφαση είναι δυνατή η διεύρυνση των σκοπών
της παρ. 1, υπό την προϋπόθεση ότι οι νέοι άξονες είναι εντός των
στόχων της αναπτυξιακής πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών.
Με προσκλήσεις του Υπουργού Εσωτερικών καλούνται οι
ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν αιτήματα ένταξης.

Σελίδα 28 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και

Επενδύσεων και Εσωτερικών καθορίζεται η διαδικασία
χρηματοδότησης της περ. β΄ της παρ. 2. Η χρηματοδότηση γίνεται
με απόφαση χρηματοδότησης που εκδίδεται από τον Υπουργό
Εσωτερικών, με μόνη την υποβολή τεκμηριωμένου αιτήματος από
τον δικαιούχο, χωρίς προηγούμενη έκδοση Πρόσκλησης, υπό την
προϋπόθεση ύπαρξης έκτακτης ανάγκης που ανάγεται σε θέματα
πολιτικής προστασίας ή θέματα προστασίας της δημόσιας υγείας
ή εκτέλεσης δράσεων κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης. Με
την ίδια απόφαση ορίζονται το χρονικό διάστημα υποβολής των
αιτημάτων και το ύψος των συνολικών πιστώσεων που μπορούν να
διατεθούν για την έκτακτη ανάγκη που διαπιστώνεται με αυτήν.
4. Η ένταξη προμηθειών, μελετών και έργων στο Πρόγραμμα
πραγματοποιείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών,
κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης. Η Επιτροπή
Αξιολόγησης συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού
Εσωτερικών και αποτελείται από πέντε (5) μέλη, έναν (1)
υπάλληλο της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης και Εφαρμογής του
Υπουργείου Εσωτερικών (ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ), δύο (2) μηχανικούς της
Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης και
δύο (2) εμπειρογνώμονες στη διαχείριση και εκτέλεση
αναπτυξιακών προγραμμάτων, με ισάριθμους αναπληρωτές τους.
Με την απόφαση ορίζεται ο Πρόεδρος της Επιτροπής και κάθε
άλλη συναφής λεπτομέρεια για τη λειτουργία της. Χρέη εισηγητή
και γραμματειακής υποστήριξης της Επιτροπής ανατίθενται σε
υπαλλήλους της ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ.
5. Δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος που δεν διαθέτουν την
απαιτούμενη τεχνική επάρκεια ή έχουν τεχνική επάρκεια αλλά
καλούνται να υλοποιήσουν μελέτες και έργα, για τις ανάγκες των
οποίων δεν έχουν το απαιτούμενο τεχνικό προσωπικό,
υποχρεούνται προ της υποβολής αιτήματος να έχουν αναθέσει την
τεχνική τους υπηρεσία σε άλλον φορέα, σύμφωνα με την παρ. 2
του άρθρου 44 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147). Στο αίτημα ένταξης
αναφέρεται υποχρεωτικά η τεχνική υπηρεσία που θα αναλάβει την
υλοποίηση του έργου, άλλως το αίτημα δεν εξετάζεται. Οι
προγραμματικές συμβάσεις της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν.

Σελίδα 29 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

4412/2016 δύναται να χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα. Ως

νομικά πρόσωπα για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος,
νοούνται τα νομικά πρόσωπα πάσης φύσεως, στα οποία οι ΟΤΑ
κατέχουν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου.
6. Για τη συνομολόγηση των δανείων του παρόντος δεν
εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 264 του ν.
3852/2010 (Α΄ 87) και του π.δ. 169/2013 (Α΄ 272).
7. Για την παρακολούθηση της ορθής εκτέλεσης του
Προγράμματος συγκροτείται, με απόφαση του Υπουργού
Εσωτερικών, τριμελής Επιτροπή Παρακολούθησης, η οποία
αποτελείται από έναν (1) υπάλληλο της Ειδικής Υπηρεσίας
Διαχείρισης και Εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών, έναν (1)
μηχανικό της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και
Αυτοδιοίκησης και έναν (1) εμπειρογνώμονα στην εκτέλεση
αναπτυξιακών προγραμμάτων, με ισάριθμους αναπληρωτές τους.
Με την απόφαση ορίζεται ο Πρόεδρος της Επιτροπής, ως και κάθε
άλλη συναφής λεπτομέρεια για τη λειτουργία και την εκπλήρωση
της αποστολής της. Χρέη γραμματειακής υποστήριξης της
Επιτροπής ανατίθενται σε υπαλλήλους της ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ. Για τη
συμμετοχή στις συνεδριάσεις των Επιτροπών Αξιολόγησης και
Παρακολούθησης δεν καταβάλλεται κανενός είδους αποζημίωση
στα μέλη τους, πλην εξόδων εκτός έδρας μετακίνησης, όπου
απαιτείται
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 44

3. Η παρ. 9 του άρθρου 53 του ν. 4314/2014 (Α΄ 265)

αντικαθίσταται38, ως εξής:

38
Η διάταξη που αντικαθίσταται έχει ως εξής : «9. Στο Υπουργείο Εσωτερικών
συστήνεται Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και Εφαρμογής του Υπουργείου
Εσωτερικών, η οποία υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Εσωτερικών, και εφεξής
θα αναφέρεται ως Ε.Υ.Δ.Ε. ΥΠΕΣ, με σκοπό:
α) την υποστήριξη του Υπουργείου Εσωτερικών και των φορέων που
εποπτεύονται από αυτό σε σχέση με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΕΠ) του
Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ), καθώς και με
Αναπτυξιακά και Ειδικά Προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς
πόρους,

Σελίδα 30 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

«9. Στο Υπουργείο Εσωτερικών συστήνεται Ειδική Υπηρεσία

Διαχείρισης και Εφαρμογής, η οποία υπάγεται απευθείας στον
Υπουργό Εσωτερικών, και εφεξής αναφέρεται ως ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ, με
σκοπό:
α) την εισήγηση προς τον Υπουργό Εσωτερικών του κεντρικού
σχεδιασμού και του προγραμματισμού των αναπτυξιακών
πολιτικών του Υπουργείου Εσωτερικών.
β) την υποστήριξη των αρμόδιων Υπηρεσιών του Υπουργείου
Εσωτερικών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’
βαθμού και των λοιπών εποπτευόμενων φορέων, σε σχέση με τα
Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΕΠ) του Εταιρικού Συμφώνου για το
Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ), καθώς και την υποστήριξη των ίδιων
φορέων κατά την εκτέλεση των ειδικών προγραμμάτων που
χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή συγχρηματοδοτούμενους
πόρους,

β. τη διαχείριση και την παρακολούθηση Αναπτυξιακών και Ειδικών

Προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή συγχρηματοδοτούμενους
πόρους,
γ) τον κεντρικό σχεδιασμό και τον προγραμματισμό πολιτικών του Υπουργείου
Εσωτερικών, καθώς και το συντονισμό των αρμόδιων φορέων,
δ) την άσκηση των αρμοδιοτήτων του άρθρου 17. Με απόφαση του Υπουργού
Ανάπτυξης και Επενδύσεων μπορεί να αναλαμβάνει τη διαχείριση μέρους Ε.Π. ή
συγκεκριμένα καθήκοντα διαχειριστικής αρχής.»

Σελίδα 31 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

γ) την άσκηση των αρμοδιοτήτων του άρθρου 17 του παρόντος39

και του άρθρου 213 του ν. 4635/201940 (Α΄ 167).

39
Το άρθρο 17 του Ν.4314/2014 έχει ως εξής: «1. Οι Επιτελικές Δομές ΕΣΠΑ των
Υπουργείων δύνανται να έχουν κυρίως τις ακόλουθες ειδικότερες αρμοδιότητες:
α) Συνεργάζονται με τις υπηρεσίες του Υπουργείου και των εποπτευόμενων
φορέων του, καθώς και τους κατά περίπτωση αρμόδιους κοινωνικούς εταίρους,
για το σχεδιασμό και την εξειδίκευση των Τομεακών πολιτικών του Υπουργείου,
την αποτύπωση και ιεράρχηση των αναγκών τους και τη σύνταξη Επιχειρησιακού
Σχεδίου για τους τομείς πολιτικής του, καθώς και την παρακολούθηση και
αναθεώρηση αυτού. Συμμετέχουν σε τεχνικές συναντήσεις παρακολούθησης
προόδου των Εθνικών Αρχών με την Ε.Ε. όταν αφορούν θέματα εφαρμογής των
πολιτικών του τομέα τους.
β) Διατυπώνουν προτάσεις και συμμετέχουν στην εξειδίκευση των αξόνων
προτεραιότητας ή των ειδικών στόχων ή των κατηγοριών δράσης των ΕΠ που
αντιστοιχούν στις Τομεακές πολιτικές του Υπουργείου, καθώς και στην
τροποποίηση ή αναθεώρηση αυτών.
γ) Διατυπώνουν προτάσεις και συμμετέχουν στη διαμόρφωση του περιεχομένου
των προσκλήσεων για πράξεις που εμπίπτουν στον τομέα πολιτικής του
Υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων του, προκειμένου να
δημοσιοποιηθούν από την αντίστοιχη Διαχειριστική Αρχή. Συνεργάζονται με τη
Δ.Α. και παρακολουθούν τη διαδικασία και τα αποτελέσματα υλοποίησης των
αντίστοιχων προσκλήσεων.
δ) Υποστηρίζουν τις υπηρεσίες του Υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων
κατά το σχεδιασμό των έργων που εναρμονίζονται με τον Επιχειρησιακό
Σχεδιασμό του Υπουργείου.
ε) Υποστηρίζουν τις υπηρεσίες του Υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων
στην ωρίμανσή των εν δυνάμει επιλέξιμων έργων τους και μετά την ένταξη αυτών,
στην παρακολούθηση της υλοποίησής τους.
στ) Υλοποιούν ως Δικαιούχοι πράξεις του Υπουργείου, συμπεριλαμβανομένων
πράξεων τεχνικής βοήθειας και δύναται σε περιπτώσεις αδύναμων δικαιούχων
να τους υποκαθιστούν στο ρόλο τους.
ζ) Παρέχουν υπηρεσίες «διοίκησης έργου» προς στο Υπουργείο και τους
εποπτευόμενους φορείς για τα έργα τους.
η) Παρακολουθούν τη συνολική πρόοδο των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων
του Επιχειρησιακού Σχεδίου του Υπουργείου, συνεργαζόμενες με τις
Διαχειριστικές Αρχές για την υιοθέτηση μέτρων αντιμετώπισης προβλημάτων,
όπου απαιτείται. Επίσης παρακολουθούν την πρόοδο επίτευξης των δεικτών τους
που συμβάλλουν στους στόχους του αντίστοιχου Ε Π και συντάσσουν περιοδικές
εκθέσεις προόδου, στις οποίες περιλαμβάνονται και μέτρα αντιμετώπισης τυχόν
προβλημάτων.»

Σελίδα 32 από 33
 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ «ΑΝΤΙ COVID-19» ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και

Εσωτερικών, η ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ μπορεί να αναλαμβάνει τη διαχείριση
μέρους Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, πλέον της περ.
γ΄. Με την απόφαση της παρ. 3 του άρθρου 69 του ν. 4509/2017
(Α΄ 201) μπορεί να ανατίθεται στην ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ η διαχείριση των
ειδικών προγραμμάτων αναπτυξιακών δανείων του Υπουργείου
Εσωτερικών ή η υποστήριξη του αρμόδιου φορέα διαχείρισης των
προγραμμάτων αυτών».
2. Η παρ. 7 του άρθρου 49 του ν. 4647/2019 (Α΄ 204) καταργείται41.
ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α΄75/30.3.2020, άρθρο 45

40
Το Άρθρο 213 του Ν.4635/2019 (Α΄ 167) έχει ως εξής: «Η Επιτελική Δομή
ΕΣΠΑ του Υπουργείου Εσωτερικών, έχει ως σκοπό την άσκηση των
αρμοδιοτήτων που ορίζονται στα άρθρα 16 και 17 του ν. 4314/2014.
Η Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του Υπουργείου Εσωτερικών, ασκεί τις ως άνω
αρμοδιότητες και στον τομέα Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων
του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Για τις δράσεις που αφορούν ζητήματα υπαγόμενα στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα
της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων του
Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, τελικός υπογράφων κάθε
σχετικού εγγράφου, είναι ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων»

41
«Η καταργηθείσα διάταξη ορίζει ότι : «7. Η Ε.Υ.Δ.Ε. ΥΠΕΣ αναλαμβάνει τις
αρμοδιότητες της καταργούμενης με την παράγραφο 2 Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ
Υπουργείου Εσωτερικών, οι οποίες απορρέουν από το άρθρο 213 του ν.
4635/2019.»

Σελίδα 33 από 33