CYNNA, CZYLI ŁASKAWOŚĆ AUGUSTA.

TRAGEDIA W PIĘCIU AKTACH

WIERSZEM
PIERRE CORNEILLE

OSOBY

Oktawiusz Cezar August, cesarz rzymski Poliklet, wyzwoleniec Augusta

Liwia, żona Augusta Ewander, wyzwoleniec Cynny
Cynna, wnuk Pompejusza Euforb, wyzwoleniec Maksyma
Maksym
Emilia, có rka Toraniusza
Fulwia, powiernica Emilii Rzecz dzieje się w Rzymie.

AKT I

SCENA I

1. Emilia darzy Augusta nienawiścią, jako że ten otrzymał tron ceną krwi jej rodu.
2. Emilia obawia się, że gdyby uknuła zemstę i dopuściła się zdrady, jej własne czyny
obró ciłyby się przeciwko niej. Mimo to decyduje się, by wykorzystać swojego kochanka,
Cynnę, by zemścić się za ojca na cesarzu Auguście.

SCENA II

1. Emilia zdradza Fulwii swoje zamiary.

2. Fulwia dostrzega w Emilii rodowe cechy. Zwraca jednak uwagę na dobre Emilii traktowanie
przez Augusta i słodkie życie, jakie toczy dzięki niemu.
3. Emilia zauważa, że żadne życia słodkości nie zwró cą jej ojca. Za dobra otrzymywane od
cesarza, zyskuje mu kolejnych nieprzyjació ł.
4. Fulwia obawia się, że zemsta zniszczyłaby imię Emilii. Przypomina jej
o kiełkującym w Rzymie powstaniu, któ re odkupić by miało i ludu, i Emilii krzywdy.
5. Emilia nie chce, by August zginął z rąk Rzymian w imieniu ich krzywdy, ni by śmierć mu jej
od zemsty wydarła. Emilia pragnie pomścić śmierć ojca w imieniu jego. Posłużyć chce się do
tego swoim kochankiem.
6. Fulwia wskazuje na niewinność Cynny.
7. Emilia obiecała Cynnie swą rękę, gdyby zdrada powieść się miała lub śmierć wraz z nim,
gdyby zamach się nie udał.

SCENA III

1. Emilia dopytuje Cynnę o sprzymierzeń có w.

2. Cynna odnalazł lojalnych ludzi, żołnierzy w służbie Augusta chcących jego śmierci. Podburza
ich do walki, przypominając o szkodach wyrządzonych Rzymowi przez tyranó w. Ostatniego
z nich nazywa Augustem.
3. Atak planowany jest na następny dzień , gdy August będzie składał ofiary w świątyni.
4. Atak ruszyć ma w dwó ch siłach, na czele jednej z Cynną, na czele drugiej – z Maksymem.
5. Emilia zachęca Cynnę, by nie bał się śmierci. Gdyż poległych bohateró w i tak lud zapamięta
na wieki.
6. Przybywa Ewander.

SCENA IV

1. Ewander informuje, że August wzywa do siebie Cynnę i Maksyma.

2. Posłem wiadomości jest Poliklet, nawet chce sam przekazać Cynnie wiadomość.
3. Ewander jednak pierwszy uprzedza Cynnę, bojąc się, że cesarz odkrył ich planowany atak.
4. Emilia obawia się. Myśli, że w szeregach pojawił się zdrajca.
5. Cynna utrzymuje, że często cesarz zasięga jego i Maksyma opinii, więc nie musi być to złą
oznaką.
6. Emilia zachęca, by Cynna się ratował, bo nie chce stracić i ojca, i kochanka.
7. Cynna nie chce zdradzić swojego honoru.
8. Emilia przyznaje mu rację, odbiegając od głosu serca. Jeśli odkryto spiskowcó w, chce
pozwolić Cynnie umrzeć honorowo. Obiecuje mu też, że dołączy do niego w zaświatach.
9. Cynna nalega, by żyła z pamięcią o nim.

AKT II

SCENA I

1. Cynna i Maksym zostają sami przed obliczem cesarza.

2. Cesarz wygłasza monolog. Przywołuje rządy Sylli i Cezara, ich ró żne panowanie i śmierć.
Poró wnuje samego siebie do poprzednikó w. Pyta Cynnę i Maksyma: Mówcie, mam być
cesarzem... czy obywatelem?
3. Cynna zauważa, że byłoby to przyznaniem się do niegodnego sprawowania urzędu. Uspokaja
cesarza, że nikt nie czyha na jego życie (mamy tu zabójców, ale nie Brutusów).
4. Maksym uważa, że cesarz zwiększy swoją chwałę, jeśli sam z siebie wzgardzi panowaniem.
5. Cynna zachęca, by cesarz działał w zgodzie z własnym sumieniem. Zauważa jednak słabość
niepewnych rządó w, rządó w oddanych w ręce ludu, walczącego o posiadanie jak
największych wpływó w.
6. Cesarz zauważa, że Rzymianie właśnie w takich rządach pokładają nadzieję i od wiekó w
wykazują nienawiść do kró ló w.
7. Cynna przypisuje cesarzowi, że to za jego okresu Rzym najlepiej się rozwija.
8. Cynna przytacza dzieje Rzymu, stoczone wojny i zmienne rządy.
9. August decyduje się nie zrzec tronu.
10. August uznaje Cynnę i Maksyma za swoich przyjació ł. Oddaje Maksymowi pod panowanie
Sycylię, a Cynnie – oddaje rękę Emilii. Chce w ten sposó b zrekompensować przybieranej
có rce wyrządzone szkody.

SCENA II

1. Maksym i Cynna dyskutują o rozwoju wydarzeń .

2. Maksym gotó w jest wybaczyć i zyskać wolność pokojowo, Cynna mieczem cche dokonać
zemsty.
3. Maksym porusza temat Emilii, Cynna nie cche dostać jej ręki z wrogiego pozwolenia.
4. Mężczyźni decydują się przenieść rozmowę w bezpieczniejsze miejsce.

AKT III

SCENA I

1. Maksym uważa, że Cynna planuje atak tylko po to, by zdobyć miłość Emilii. Informuje
o odrzuconej propozycji Augusta.
2. Euforb zauważa, że Cynna dla własnej korzyści chce dokonać ataku.
3. Maksym wyznaje, że kocha się w Emilii, a swoje uczucia długo trzymał w sekrecie.
4. Maksym zauważa, że sam pomaga Cynnie zyskać rękę Emilii, ku własnemu cierpieniu.
5. Euforb zachęca, by Maksym wydał Cynnę i uratował Augustowi życie, a na nagrodę wybrał
rękę Emilii.
6. Maksym ma opory przed zdradzeniem przyjaciela.
7. Euforb zauważa, że natura Cynny może w przyszłości doprowadzić do zdrady okupionych
krwią ideałó w i sam może spró bować zasiąść na tronie.
8. Maksym nie chce wydać swoich sprzymierzeń có w.
9. Euforb zauważa, że znana jest nowa łaskawość Augusta. Ukarze wodza, ale nie
sprzymierzeń có w.
10. Maksym zauważa, że Emilia nie pokocha go, gdy odbierze jej to, czego pragnie. A nie chciałby
jej ręki bez uzyskania jej miłości.
11. Nadchodzi Cynna.

SCENA II

1. Cynną targają wątpliwości. Ż ałuje, że August okazuje się tak litościwym władcą, a Emilia –
tak pozbawioną pozytywnych wobec niego uczuć.
2. Maksym odchodzi, by pozwolić Cynnie porozmawiać z Emilią.

SCENA III

1. Cynna zostaje sam. Wciąż targają nim sprzeczne emocje.

SCENA IV

1. Emilia cieszy się, że August nie przejrzał ich spisku.

2. Cynna informuje Emilię, że zbyt drogo kosztowałaby go jej miłość. Zauważa, że August
odznaczył się sporą łaskawością.
3. Emilia zauważa, że nikt nie będzie z ręki Augusta rządził jej sercem.
4. Cynna zauważa, że to on zatrzymał Augusta na tronie, by utrzymać dla Emilii szansę zemsty.
5. Emilia zauważa, że nie dostrzega wnuka Pompeja, a niewolnika. Uważa, że Cynna staje się
krzywoprzysięzcą i zwolennikiem kolory.
6. Emilia obiecuje, że sama dokona zemsty, umrze razem z tronem.
7. Cynna obiecuje na te słowa, że wywiąże się z obietnicy, ale razem z Augustem, zginie i on
sam. Dotrzyma w ten sposó b i obietnicy, i honoru.

SCENA V

1. Emilia rozkazuje Fulwii, by biegła za Cynną i poprosiła, by zachował życie. Niech zamysł
popiera.. A potem niech mą rękę albo śmierć wybiera.
 AKT IV

SCENA I

1. Euforb donosi Augustowi o spisku i postawach zainteresowanych.

2. August wzywa z poselstwem Polikleta, by przywołał Maksyma.

SCENA II

1. Euforb wyjawia, że to Maksym kazał mu powiedzieć Augustowi o zemście.

2. Maksym udał się następnie w stronę Tybru, a jego dalsze losy przysłoniła oczom Euforba
noc.

SCENA III

1. August prowadzi monolog. Zauważa swoje dawne przewinienia. Myśli o popełnieniu

samobó jstwa, by nie doczekać się Brutusa nowych czasó w.

SCENA IV

1. Emilia odczuwa dziwną radość, płynącą z faktu, że August przywołał przed swe oblicze
Cynnę.

SCENA V

1. Fulwia zdaje relację z wydarzeń Emilii.

2. Cynna już gotó w był wró cić do Emilii i błagać o jej przebaczenie, gdy został wezwany do
Augusta.
3. Euforb i Ewander są zatrzymani. Maksym prawdopodobnie popełnić samobó jstwo.
4. Emilia szykuje się na śmierć.

SCENA VI

1. Maksym żyje; Euforb zmyślił wieść o jego samobó jstwie, by ocalić mu życie.
2. Maksym informuje Emilię, że ró wnież rafia pod straż, jako że August zna już całą prawdę.
jest to jednak podstęp z jego strony.
3. Maksym zachęca Emilię, by z nim uciekła. Mó wi, że czeka już gotowy okręt.
4. Maksym obiecuje, że jeśli uciekną, to August będzie wyczekiwał ich zemsty.
5. Emilia zauważa, że zemsta nie jest cenna życia Cynny.
6. Maksym zauważa słabość umysłu Emilii i wyznaje swoje uczucia.
7. Emilia nie chce miłości zdrajcy, któ ry wyparł się przyjaciela.
8. Maksym pró buje odeprzeć te podejrzenia.
9. Emilia nie daje się zwieść.

SCENA VII

1. Maksym uważa, że śmierć Emilii na zawsze okryje go hań bą.

2. Maksym zauważa, że jednego dnia zdradził ukochaną, przyjaciela i władcę.
3. Maksym obwinia rady Euforba.
4. Maksym chce poświęcić Euforba dla Cynny i Emilii.
 AKT V

SCENA I

1. August i Cynna zasiadają naprzeciw siebie. August prosi, by Cynna go wysłuchał.

2. August przytacza ich relację, swoje opinie i obawy.
3. Cynna uświeca swoje czyny, ale ich nie usprawiedliwia.
4. August pozwala Cynnie wybrać, w jaki sposó b zginie.

SCENA II

1. Emilia przyznaje się Augustowi do zbrodniarskich czynó w.

2. Emilia nie przyszła błagać o uratowanie życia Cynny, co byłoby niehonorowym, prosi, by
mogła umrzeć razem z nim.
3. Emilia insynuuje, jakoby to z miłości do niej zrodził się gniew Cynny. Cynna zaprzecza.
4. August obiecuje kochankom śmierć.
5. Nadciąga Maksym.

SCENA III

1. August radośnie wita Maksyma.

2. Maksym przyznaje się do swoich występkó w i kłamstw Euforba. Nalega, by obaj zginęli wraz
z kochankami.
3. August wybacza wszystkim spiskowcom. Chce spłacić zabicie ojca Emilii uratowaniem jej
męża, Cynnie nadaje godność w konsulacie.
4. Emilia porzuca chęć zemsty.
5. Cynna obiecuje Augustowi, że to ostateczny dowó d jego wielkości i Rzym na pewno to
doceni.