Muzyka polska w pełni

Jednym tchem wymieniamy go razem z Chopinem, nazywamy ojcem polskiej

opery narodowej. Mimo to Stanisław Moniuszko jest w gruncie rzeczy postacią
mało znaną. Właśnie przez zrobienie z niego symbolu polskości w epoce
romantyzmu muzyka Moniuszki zeszła na drugi plan i stała się niemal wyłącznie
tytułami jego oper. Dobrze się stało, że mamy Rok Moniuszkowski, bo wreszcie
jego twórczość zostanie odkurzona i być może dotrze do większego grona
odbiorców.
Moniuszko z jednej strony jest dla nas taki ważny, bo pisał utwory nawiązujące do
polskich tańców i pieśni ludowych. Z drugiej strony natomiast twórczość
Moniuszki to kawał dobrej muzyki, pięknych melodii, ciekawych zwrotów
harmonicznych - twórczość, którą można odkrywać i odkrywać, wciąż na nowo.

Zagubiona wioska Ubiel

Ubiel na Białorusi, w której na świat przyszedł Stanisław Moniuszko to obecnie
kompletnie wyludniony kawałek terenu, niecałe 40 km na południowy wschód od
Mińska. Po śmierci kompozytora ludzie zapomnieli, gdzie znajdowała się wieś
Ubiel, a jej teren dosłownie zarósł las.
Odnalazł ją dopiero w latach 60-tych XX historyk Marian Fuks, który wieku
doprowadził do tego, że w miejscu narodzin kompozytora postawiono tablicę
pamiątkową. Fuks chciał w Ubielu stworzyć muzeum Stanisława Moniuszki, ale
nie udało mu się tego planu do końca zrealizować. Był w stanie stworzyć jedynie
małe muzeum w budynku pobliskiej szkoły w miejscowości Aziorny.
Przechowywane są tam nieliczne pamiątki po kompozytorze.

Majątek Moniuszki na Białorusi

Czy wiecie, co tańczono na studniówkach, zanim jeszcze Wojciech Kilar napisał
swojego poloneza do Pana Tadeusza? Najpopularniejszym wówczas był
polonez Pożegnanie Ojczyzny Michała Kleofasa Ogińskiego.
Jak się to ma do Moniuszki? Zacznijmy od tego, że ojciec kompozytora
Ogińskiego,  Hetman wielki litewski Michał Kazimierz Ogiński był właścicielem
majątku w Śmiłowiczach, którym zarządzał dziadek kompozytora Stanisława
Moniuszki (swoją drogą też Stanisław). Przez zasiedzenie dziadek stał się
właścicielem majątku, w którym wybudował pałac z wieżą zegarową. Opowieści
dziadka wpłynęły na wyobraźnię Stanisława i stworzyły w jego głowie obraz
strasznego dworu, który stał się inspiracją dla jego najbardziej znanej opery.
Do dnia dzisiejszego z ruin Śmiłowickiego pałacu pozostała zachowana brama
wjazdowa, a sam majątek Ministerstwo Rolnictwa Białorusi z braku funduszy na
remont sprzedało prywatnej firmie.
Ojciec polskiej pieśni
Poza twórczością sceniczną Moniuszkę kojarzymy również z pieśniami. Czasem
nazywamy go nawet polskim Schubertem. W sumie stworzył ponad 300 pieśni.
Większość z nich (dokładnie 267) opublikowana została w 12 zbiorach
zatytułowanych Śpiewniki domowe. Pieśni przeznaczone były do muzykowania
domowego i sięgały do tekstów wybitnych polskich poetów, między innymi
Adama Mickiewicza. Józefa Ignacego Kraszewskiego, czy Jana Czeczota.