1.

CILAT JANË BURIMET E TË DREJTES SË UE-së

Burimet e se drejtes Evropiane jane: primare, sekondare dhe burimet tjera shtese.
1.Burimet kryesore te se drejtes primare jane Traktatet themeluese te Unionit Evropian
(TEU).
2.Burimet sekondare jane instrumente ligjore te bazuara ne traktate, ne konventa dhe
marreveshje te cilat jane krijuar nga institucionet kryesore te UE-se.
3.Burime shtese jane ligje te cilat nuk jane parashikuar nga TEU, duke perfshire
praktiken gjyqesore te Gjykates te se Drejtes se Unionit Evropian, te drejten
nderkombetare dhe parimet e pergjithshme te se drejtes se Unionit Evropian.

2. CILI ËSHTË EMRI I PËRFAQËSUESIT SË UNIONIT EVROPIAN PËR

POLITIK TË JASHTEM DHE CILI PËRSON MBAN ATË POSTË

Perfaqesuesi me i Larte i Bashkimit per Punet e Jashtme dhe te Sigurise (aktualisht

Catherine Ashton) qe flet ne emer te BE-se ne politiken e jashtme dhe çeshtjet e
mbrojtjes, dhe ka per detyre te artikuloje qendrimet e shprehura nga shtetet anetare ne
keto fusha te politikes ne nje drejtim te perbashket. Perfaqesuesi i Larte udheheq
Sherbimin Evropian te Veprimtarise te jashtme (EEAS), nje departament i veçante i BE-
se qe zyrtarisht eshte vene ne zbatim dhe eshte operativ qe nga 1 dhjetori i 2010 me rastin
e pervjetorit te pare te hyrjes ne fuqi te Traktatit te Lisbones.EEAS do te sherbeje si
ministri e jashtme dhe si trup diplomatik per Bashkimin Evropian.

3.Ç`KA NENKUPTOJM ME UNIONIN EVROPIAN

Unioni Evropian ( UE) është një bashkim politik dhe ekonomik, apo një konfederat
e 27 shteteve anëtare, të vendosura kryesisht në Evropë. EU veprimtarinë e saj e
zhvillon përmes një sistemi institucionesh mbikombëtare (supranacionale), institucioneve
të saja të pavarura dhe negociatave ndërqeveritare të cilat zhvillohen ndërmjet shteteve
anëtare.

4. NUMRO FUNKSIONET(PUSHTETET) E PARLAMENTIT EVROPIAN

1.Ai ushtron pushtetin legjislativ ne bashkepunim me Keshillin. Fakti qe eshte nje organ i
zgjedhur ne menyre te drejtperdrejte ben qe Parlamenti te jete garanti kryesor i
legjitimitetit te se drejtes evropiane.

2.Keshilli i BE-se dhe Komisioni Evropian jane te detyruara te kerkojne mendimin e

Parlamentit, perpara se te adoptojne nje akt legjislativ, sa here qe Traktatet e parashikojne
shprehimisht nje gje te tille. Konsultime te tilla mund te jene edhe opsionale.
3.Parlamenti ushtron kontroll demokratik mbi te gjitha institucionet e BEse, veçanerisht
mbi Komisionin. Ai gezon te drejten per te pranuar ose refuzuar emerimin e
Komisionareve ; mund te paraqese mocion mosbesimi ndaj Komisionit ne teresi dhe
Komisioni eshte i detyruar t’u pergjigjet pyetjeve te Parlamentit.

5. PARIMI I EFEKTIT TE DREJTPËRDREJT DHE PARIMI I SUPREMACISË

NË TË DREJTEN E UNIONIT EVROPIAN

Bashkimi ka si qellim te promovoje paqen, vlerat e tij dhe rritjen e mireqenjes se

shtetasve te tij. Ai do t’i ofroje qytetareve nje hapesire lirie, sigurie dhe drejtesie pa kufinj
te brendshem ku do te realizohen liria e levizjes ….etj162. Bashkimi do te krijoje tregun
e
perbashket e do te promovoje kohezionin ekonomik, social e territorial ne Shtetet
Anetare. Shihet qarte se si objektivat qe kerkon te arrije traktati ashtu edhe mjetet e
perzgjedhura per realizimin e tyre (krijimi i nje tregu te perbashket, afrimi gradual i
politikave ekonomike te Shteteve Anetare) do te zbatohen nga Shtetet Anetare

6. PROCESI I STABILIZIM ASOCIMI DHE MARRVESHJA E STABILIZIM

ASOCIMITY

Procesi i stabilizim asociimit eshte korniza politike e UE-se per vendet e ballkanit
perendimor deri ne pranimin e plote te tyre . Partneriteti ndërmjet BE-së dhe Ballkanit
perëndimor është në interes për të gjithë parnerët: paqes, stabilitetit, lirisë, sigurisë dhe
drejtësisë, begatisë, cilësisë së jetës, për BE dhe vendet e Ballkanit perëndimor. Ka tri
qellime stabilizimin dhe tranzicionin e shpejte ne ekonomine e tregut , promovimin e
bashkepunimit rajonal dhe perspektiven per anetaresim ne UE .
Marrëveshja e Stabilizim-Asocimit është një marrëveshje ligjore ndërkombëtare midis
vendit nënshkrues dhe BE-së, funksioni i së cilës është të vendosë një kornizë ligjore për
bashkëpunim dhe adoptimin gradual të standardeve europiane, të tilla si kushtet që duhet
plotësuar mallërat, shërbimet dhe kapitalet e vendit nënshkrues dhe UE-së në mënyrë që
të lëvizin lirisht në UE, apo rregullat që përcaktojnë se si duhet të zhvillohet konkurenca
në treg.

7. SHKRUNI SHKURTIMISHT PËR ACQUIS COMMUNAUTAIRE

Është term francez qe paraqet një grup te parimeve rregulloreve apo udhëzimeve politike
te cilat janë pranuar me pelqimin e shteteve te BE-së dhe tregon legjislalcionin e
komuniteteve evropiane.

8. MARRVESHJA E SHENGENIT

Nenkupton levizje te lirë ne hapësiren Shengen qe mundeson udhehtim pa vizë qdo 6

muaj nga 90 ditë, lejon vetem udhëtim te lirë dhe jo leje pune apo perfitime te tjera.
Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Mali Zi, Serbia dhe Maqedonia.
9. CILA ËSHTË PROCEDURA E PËRKOHËSHME PËR NCJERRJEN E
LIGJISLACIONIT TE UNIONIT EVROPIAN

Brenda Unionit Evropian ekzistojnë gjashtë procedura legjislative përmes të cilave

aprovohen aktet e tij juridike.

Ato janë:
1.Procedura kur Komisioni Evropian vepron vetë;
2. Procedura kur Këshilli dhe Komisioni Evropian veprojnë vetë;
3. Pricedyra kur Këshilli dhe Komisioni Evropian vetëm e konsultojnë Parlamentin
Evropian;
4. Procedura kur akti juridk aprovohet nga Këshilli dhe Komisioni Evropian në
bashkëpunim me Parlamentin Evropian;
5. Procedura kur Këshilli, Komisioni Evropian dhe Parlamenti Evropian bashkëvendosin
6. Procedura kur akti juridik i propozuar nga Këshilli dhe Komisioni Evropian për tu
aprovuar duhet të marrë edhe pëlqimin e Parlamentit Evropian.

10.Ç`KA ËSHTË RAPORTI I PROGRESIT TE CILEN E PËRGADIT

KOMISIONI

Raporti i progresit te komisonit evropian ,eshte raporte qe nxirret nga komisioni evropian
per secilin vend te ballkanit te kyqur ne PSA keto raporte komisioni evropian i publikon
ne vjeshte te qdo viti qellimi eshte qe permes raporteve te vlersoj specifikat ne fushen e
integrimeve evropiane. Qellimi eshte te vleresoj gjendjen specifike ne fushen e
integrimeve . Ngerthen ne vete progresin e arritur per periudhen 12 muajshe te secilit
vend per sa i perket fushave siq jane demokracia , sundimi I ligjit , te drejtat e njeriut ,
mbrojtjen e pakicave dhe qeshtjeve tjera rajonale .

St. B. Krasniqi