You are on page 1of 50

Name: Eva van Dijk

Rubric lesson design Poor Sufficient Good Excellent

Submission / Complete Work submitted after deadline and/or incomplete. Work submitted on time according to requirements.

Language Language substandard, too Some language errors, B2 CEFR, instructional language appropriate for target
many errors. generally B2 CEFR, group.
instructional language on the
whole appropriate for target
group.

Rationale Substandard or ineffective Theoretical knowledge is Teacher can apply Teacher can apply
application of theoretical correctly applied in theoretical insights and theoretical insights and
insights. coursework on a basic level. come up with a personal come up with a personal
interpretation based on interpretation based on
theoretical insights. theoretical insights and is
able to translate insights into
creative new learning
materials of publishable
quality.

Starting level of learners / No clear link between Link between starting level Clear link between starting level of learners, learning
learning objectives / starting level of learners, of learners, learning objectives and activities and activities allow learners to meet
activities learning objectives and objectives and activities and learning goals.
activities. Activities do not activities allow learners to
allow learners to meet meet learning goals.
learning goals.

Learning materials Worksheets and choice of Not always a match between Good match between Excellent match between
texts do not match the level worksheets, choice of texts worksheets, choice of texts worksheets, choice of texts
of the target group. and the level of the target and the level of the target and the level of the target
group. group. group.

Neuner Inadequate build-up of Adequate build-up of Good build-up of difficulty Excellent build-up of
difficulty and productivity in difficulty and productivity in and productivity in difficulty and productivity in
assignments (Neuner) assignments (Neuner) assignments (Neuner) assignments (Neuner)

9
Leeruitkomsten Engels
2019-2020

Eva van Dijk

1
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Inhoud
1. Geluidsfragmenten lessen Engels..................................................................................................................................................................................................................... 3
2. Lessenserie ....................................................................................................................................................................................................................................................... 4
Lesvoorbereiding 1 Engels .................................................................................................................................................................................................................................... 5
Reflectie les 1 ................................................................................................................................................................................................................................................. 12
Lesvoorbereiding 2 Engels .................................................................................................................................................................................................................................. 14
Reflectie les 2 ................................................................................................................................................................................................................................................. 19
Lesvoorbereiding 3 Engels .................................................................................................................................................................................................................................. 21
Reflectie les 3 ................................................................................................................................................................................................................................................. 28
Eindreflectie ................................................................................................................................................................................................................................................... 30
3. Observaties lessen .......................................................................................................................................................................................................................................... 31
Vakdidactische kijkwijzer Engels 1 ...................................................................................................................................................................................................................... 32
Conclusie observatie 1.................................................................................................................................................................................................................................... 35
Bijlage 1 Legenda Directe instructiemodel (DIM) ........................................................................................................................................................................................... 37
Bijlage 2 Werkboekopdrachten ...................................................................................................................................................................................................................... 38
Bijlage 3 Kijkwijzer .......................................................................................................................................................................................................................................... 39
Vakdidactische kijkwijzer Engels 2 ...................................................................................................................................................................................................................... 40
Conclusie observatie 2.................................................................................................................................................................................................................................... 42
Bijlage 1 Werkboekopdrachten ...................................................................................................................................................................................................................... 43
Vakdidactische kijkwijzer Engels 3 ...................................................................................................................................................................................................................... 44
Conclusie observatie 3.................................................................................................................................................................................................................................... 46
Bijlage 1 Werkboekopdrachten ...................................................................................................................................................................................................................... 47
Eindconclusie observaties .............................................................................................................................................................................................................................. 49

2
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
1. Geluidsfragmenten lessen Engels
Ik heb verschillende fragmenten uit mijn lessen opgenomen middels geluidsopnames in mijn mentorklas (vmbo kader 4e jaar). Ik heb hiervoor gekozen,
omdat ik tijdens mijn lessen wiskunde videobeelden wilde opnemen en de klas hier niet goed op reageerde. Om toch mijn niveau voor de vaardigheid
spreken aan te kunnen tonen heb ik een selectie gemaakt uit de opnames en hier video’s van gemaakt.

English lyricstraining
https://youtu.be/GPkwEX0WKH4

English Newsround
https://youtu.be/z2Ph-XQQdlA

English Reading
https://youtu.be/jHgyZPtg-8E

English Speaking
https://youtu.be/_H8KAM-e5z0

3
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
2. Lessenserie

4
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Lesvoorbereiding 1 Engels

Vóór de les

Student: Eva van Dijk Doelgroep: VMBO basis-kader 1 en 2

Inschrijfnummer: 2108232 Aantal leerlingen: +/- 10 leerlingen

Klas: Opscholingstraject Groepsleerkracht VMBO BK onderbouw

Lesonderwerp: Grammatica van ‘to be’ en begrijpend lezen (leestekst met vragen over kerst).
Kernbegrippen / vaktaalwoorden: Woordsoorten (vervoegingen van ‘to be’), begrijpend lezen (begrippen te maken hebbend met kerst).
Verwachte of aangenomen beginsituatie:
De leerlingen die in het 2e leerjaar zitten, hebben al een schooljaar Engels hier op school er op zitten. De leerlingen uit leerjaar 1 nog niet. Binnen deze
groep zijn er grote niveauverschillen als het gaat om begrip en spraak. Dit heb ik geconstateerd in de eerste reeks lessen die ik aan deze groep gegeven
heb.
Ik ga er vanuit dat de leerlingen de basis voor Engels op het eigen niveau beheersen. Hieronder versta ik het begrijpend kunnen lezen van eenvoudige
teksten, het zichzelf verstaanbaar kunnen voorstellen in het Engels en het hebben vergroot van de woordenschat.
Lesdoelstellingen:
Aan het einde van de les hebben de leerlingen geoefend met de Engelse uitspraak, kunnen de leerlingen de juiste vervoegingen (de ik-, hij-, zij-, het- en
wij-vorm) van het werkwoord ‘to be’ toepassen in zinnen en kunnen de leerlingen na het lezen van een tekst hier vragen over maken met als afsluiting
het maken van een fill in opdracht naar aanleiding van de gelezen tekst.
Vakdoelen:
Kerndoel 12. De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Engelse woordenschat.
Kerndoel 15. De leerling leert in spreektaal anderen een beeld te geven van zijn dagelijks leven.

5
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Taaldoelen:
Doeltaal als voertaal: ik geef zoveel mogelijk les in het Engels. De leerlingen worden op deze manier aangespoord om dat ook te doen. Door de grote
niveauverschillen differentieer ik door de vragen die ik in het Engels stel, ook in het Nederlands te stellen wanneer leerlingen het lastig kunnen begrijpen.
Wanneer leerlingen zelf niet in het Engels kunnen antwoorden, mogen ze dit in het Nederlands doen. Ik vraag andere leerlingen dan om te helpen
vertalen, zodat er zoveel mogelijk Engels wordt gesproken. Hiermee hoop ik ook de woordenschat van leerlingen te vergroten.

Lesplanning:

Fase Tijd Leerdoel / Inhoud per Leer-/Hulpmiddelen Activiteiten van de leerlingen Activiteiten van de leraar
fase
Gedurende de les: De leerlingen… De leraar…
digibord (audio- en
visuele ondersteuning)
en een werkblad met
tekst over kerst.
Lesopening 5 min De les wordt opgestart. …bedenken wat de vertalingen zijn …start de les op door naar de
(inleiding) De docent vertelt waar de van de hobby’s die op het bord vertaling te vragen van de hobby’s op
les over gaat. Er is een staan. Ze vertellen tevens in het het bord. Tevens worden de
startactiviteit waarbij de Engels over de eigen hobby’s. leerlingen gevraagd om over eigen
leerlingen de vertaling hobby’s te vertellen.
van hobby’s moeten
geven.
Lesdoel 2 min Zie beschrijving pagina …kijken naar het digibord en …vertelt het lesdoel van deze les.
hier boven. luisteren naar de leraar.
Terugblik 3 min Voorkennis activeren …denken na over wat ze nog …stelt vragen om leerlingen aan te
(wordt tijdens de weten over de regels omtrent de sporen om in het Engels in juiste
lesopening ook gedaan). vervoegingen van ‘to be’. zinnen te antwoorden.
Instructie 10 min Opfrissen van de regels …vertellen in het Engels in korte …luistert naar de leerlingen en
(kern) (ook de SHIT-regel) die zinnen wie ze zijn, waar ze corrigeert op de uitspraak wanneer
horen bij het toepassen vandaan komen en kiezen of ze nodig.

6
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
van de juiste vormen van nog willen zeggen welke
‘to be’. nationaliteit ze hebben of hoe ze
zich voelen. (dit behoort ook deels
al tot de fase ‘begeleid inoefenen’)
Begeleid 10 min De juiste vorm van ‘to be’ …kiezen uit ‘am’, ‘is’ en ‘are’ en …ondersteunt waar nodig als het gaat
inoefenen in de zinnen invullen. vullen deze op de juiste plaats in. om spelling en uitspraak.
(kern) Tevens schrijven ze de zin ook in
het kort op (ze spreken dit ook
uit).
Zelfstandig 15 min Begrijpend lezen en fill in …lezen zelfstandig de tekst en …loopt rond en begeleid daarna het
werken opdracht maken. maken de vragen. Daarna wordt klassikaal lezen.
(kern) de tekst klassikaal voorgelezen
door verschillende leerlingen.
Tot slot maken de leerlingen de fill
in opdracht.
Evaluatie 5 min Nakijken van de …geven de antwoorden van de …controleert de antwoorden en
(afsluiting) opdrachten en lesdoelen opdrachten en vertellen wat ze verbetert waar nodig.
evalueren. van deze les vonden (gekoppeld
aan de lesdoelen).

7
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
8
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
9
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
10
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
11
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Reflectie les 1
Ik reflecteer op mijn lessen middels onderstaand schema. Hier benoem ik per fase wat ik en de leerlingen tijdens de les gedaan hebben. Door te reflecteren
pas ik meteen de controle per fase toe. Deze kolom heb ik uit de lesvoorbereiding gehaald.

DIM Reflecteren op eigen handelen (tevens controle per fase)


Lesopening
(inleiding)
Lesdoel
Terugblik Tijdens de terugblik, waarin ik de voorkennis van de leerlingen wilde activeren, heb ik middels een klassikaal gesprek het werkwoord ‘to be’
besproken. Dit gesprek ben ik in het Nederlands gestart om het vervolgens in het Engels verder voort te zetten. Dit heb ik gedaan door aan de
leerlingen te vragen of ze de dingen die ze vertelden in het Nederlands ook in het Engels uit konden leggen.
Instructie De overloop naar de instructie was vloeiend vanuit de terugblik. In deze fase ben ik ingegaan op de theorie omtrent het gebruik van ‘to be’. De
(kern) leerlingen kregen de opdracht om over zichzelf en anderen te vertellen in het Engels. Hierbij moesten ze nadenken over welke vervoeging van
‘to be’ ze moesten gebruiken.
Begeleid Vervolgens maakten de leerlingen een opdracht waarbij ze naast het invullen van de juiste vervoeging van ‘to be’ ook de zinnen korter op
inoefenen moesten schrijven. Ik begeleide de leerlingen bij het invullen op het bord.
(kern)
Zelfstandig De leerlingen hebben tijdens deze fase zelfstandig gewerkt. Ze hebben opdrachten op het werkblad gemaakt waarbij ze eerst de tekst moesten
werken lezen. Na het zelfstandig maken van deel 1 van het werkblad hebben de leerlingen de tekst nog eens klassikaal gelezen. De antwoorden op de
(kern) vragen hebben we besproken.
De leerlingen hebben hierna de fill in opdracht gemaakt.
Evaluatie We hebben de fill in opdracht klassikaal nabesproken. We hebben de lesdoelen geëvalueerd door hier over in gesprek te gaan klassikaal.
(afsluiting)
CLT Gedurende de les leenden de verschillende opdrachten zich voor communicatie en interactie tussen mij als docent en de leerlingen. Dit had
bijvoorbeeld te maken met dat ik vragen aan de leerlingen stelde en zij deze beantwoordden, maar ook tijdens het nabespreken van het
werkblad. Tijdens de terugblik heeft de interactie in eerste instantie in het Nederlands plaatsgevonden. Dit liep vloeiend over naar het Engels.
Tijdens de instructie hebben de leerlingen over zichzelf mogen vertellen met het gebruik van ‘to be’ in hun zinnen. Hierdoor werd deze
opdracht gepersonaliseerd en realistisch.
Neuner Fase B van Neuner kwam in deze les het meest naar voren. Tijdens de terugblik en de instructie werd door mij de taalproductie gestuurd
doordat ik uitleg gaf en vragen stelde over het op de juiste manier toepassen van ‘to be’. Tijdens het begeleid inoefenen moesten de leerlingen
12
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
de opgedane theorie toepassen in een klassikale opdracht. Dit sluit aan bij fase C, omdat leerlingen zinsdelen in moeten vullen (zinnen ook
verkort opschrijven). De opdracht waarbij de leerlingen de juiste vorm van ‘to be’ in moesten vullen en de fill in opdracht op het werkblad
sluiten bij deze fase aan. De eerste opdracht op het werkblad (multiple choice) sluit aan bij fase A. De leerlingen moesten de tekst kunnen
begrijpen om vervolgens de vragen te kunnen beantwoorden (gericht op receptieve vaardigheden).
Doeltaal Ik probeer tijdens de meeste fasen van het DIM de communicatie in het Engels centraal te stellen. Dit is deze les weer gelukt. Door de grote
als niveauverschillen in het spreken van Engels heb ik moeten differentiëren. Dit ging gemakkelijk door de leerlingen in het Nederlands het
voertaal antwoord te laten vertellen wanneer ze het lastig vonden om dit meteen in het Engels te doen. Andere leerlingen hielpen dan met het vertalen
en wanneer dit niet lukte, hielp ik.

13
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Lesvoorbereiding 2 Engels

Vóór de les

Student: Eva van Dijk Doelgroep: VMBO basis-kader 1 en 2

Inschrijfnummer: 2108232 Aantal leerlingen: +/- 10 leerlingen

Klas: Opscholingstraject Groepsleerkracht VMBO BK onderbouw

Lesonderwerp: thema kerst (woordenschat vergroten en een brief schrijven aan de kerstman).
Kernbegrippen / vaktaalwoorden: lesinhoud: het schrijven van een informele brief.
Verwachte of aangenomen beginsituatie:
De leerlingen die in het 2e leerjaar zitten, hebben al een schooljaar Engels hier op school er op zitten. De leerlingen uit leerjaar 1 nog niet. Binnen deze
groep zijn er grote niveauverschillen als het gaat om begrip en spraak. Dit heb ik geconstateerd in de eerste reeks lessen die ik aan deze groep gegeven
heb.
Ik ga er vanuit dat de leerlingen de basis voor Engels op het eigen niveau beheersen. Hieronder versta ik het begrijpend kunnen lezen van eenvoudige
teksten, het zichzelf verstaanbaar kunnen voorstellen in het Engels en het hebben vergroot van de woordenschat.
Lesdoelstellingen:
Aan het einde van de les hebben de leerlingen aan de hand van het thema kerst de woordenschat vergroot en kunnen de leerlingen een brief aan de
kerstman schrijven (met ondersteuning).
Vakdoelen:
Kerndoel 12. De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Engelse woordenschat.
Kerndoel 15. De leerling leert in spreektaal anderen een beeld te geven van zijn dagelijks leven.
Kerndoel 17. De leerling leert informeel contact in het Engels te onderhouden via e-mail, brief en chatten.
Kerndoel 18. De leerling leert welke rol het Engels speelt in verschillende soorten internationale contacten.

14
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Taaldoelen:
Doeltaal als voertaal: ik geef zoveel mogelijk les in het Engels. De leerlingen worden op deze manier aangespoord om dat ook te doen. Door de grote
niveauverschillen differentieer ik door de vragen die ik in het Engels stel, ook in het Nederlands te stellen wanneer leerlingen het lastig kunnen begrijpen.
Wanneer leerlingen zelf niet in het Engels kunnen antwoorden, mogen ze dit in het Nederlands doen. Ik vraag andere leerlingen dan om te helpen
vertalen, zodat er zoveel mogelijk Engels wordt gesproken. Hiermee hoop ik ook de woordenschat van leerlingen te vergroten.

Lesplanning:

Fase Tijd Leerdoel / Inhoud per Leer-/Hulpmiddelen Activiteiten van de leerlingen Activiteiten van de leraar
fase
Gedurende de les: De leerlingen… De leraar…
digibord (audio- en
visuele ondersteuning)
en een werkblad
waarop de leerlingen
de brief aan de
kerstman schrijven.
Lesopening 5 min De les wordt opgestart. …bekijken of ze herkenbare …start de les op door de leerlingen
(inleiding) De docent vertelt waar begrippen of afbeeldingen zien. Ze te vragen welke begrippen ze
de les over gaat. Er is een koppelen het juiste begrip aan de herkennen en of ze deze aan een
startactiviteit waarbij de juiste afbeelding. afbeelding kunnen koppelen.
leerlingen moeten raden
welk begrip bij welke
afbeelding hoort
(kerstplaat).
Lesdoel 2 min Zie beschrijving pagina …kijken naar het digibord en luisteren …vertelt het lesdoel van deze les.
hier boven. naar de leraar.
Terugblik 3 min Het activeren van de …maken opdrachten waarbij ze de …laat de leerlingen overleggen met
voorkennis wordt tijdens juiste vorm van ‘to be’ in de zin elkaar welke vorm van ‘to be’ in de
de lesopening gedaan. moeten invullen. zin past.
De leerlingen herhalen
15
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
wat ze de vorige les
gedaan hebben met
behulp van een kleine
opdracht.
Instructie 10 Tevens het activeren van …overleggen met elkaar wat er in de …stelt vragen om de leerlingen na
(kern) min de voorkennis, omdat brief moet komen te staan. te laten denken of ze het juiste
leerlingen de brief voor Vervolgens schrijft een leerling het invullen.
de kerstman in moeten per zin op het bord.
vullen.
Begeleid 10 Voorbereiden van het …raden de vertalingen van 4 woorden …schrijft de antwoorden op de
inoefenen min schrijven van een brief die met kerst te maken hebben. vragen op het bord.
(kern) aan de kerstman. Daarna beantwoorden ze klassikaal
de 2 vragen die ter voorbereiding van
het schrijven van de brief zijn.
Zelfstandig 15 Brief aan de kerstman …schrijven een brief aan de kerstman. …loopt rond en begeleid daarna
werken min schrijven. Op het werkblad kunnen ze de het klassikaal lezen.
(kern) missende zinnen/woorden invullen.
Wanneer leerlingen dit goed kunnen,
schrijven ze zonder een deels
ingevuld format een brief aan de
kerstman.
Evaluatie 5 min De brieven worden …lezen hun eigen geschreven brief …ondersteunt de uitspraak en
(afsluiting) voorgelezen. voor aan de klas. De andere spelling van de leerlingen waar
leerlingen geven tips/tops. nodig.

16
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
17
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
18
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Reflectie les 2
Ik reflecteer op mijn lessen middels onderstaand schema. Hier benoem ik per fase wat ik en de leerlingen tijdens de les gedaan hebben. Door te reflecteren
pas ik meteen de controle per fase toe. Deze kolom heb ik uit de lesvoorbereiding gehaald.

DIM Reflecteren op eigen handelen (tevens controle per fase)


Lesopening De leerlingen mochten om de beurt op het bord een paar nummers invullen. Ze vertelden hierbij in het Engels wat ze deden. Wanneer ze er in
(inleiding) het Engels niet uitkwamen, heb ik hulp geboden.
Lesdoel
Terugblik Tijdens de terugblik heb ik de focus gelegd op de les van vorige week. De leerlingen hebben op het bord vormen van ‘to be’ in moeten vullen.
Dit gebeurde geheel in het Engels.
Instructie De leerlingen kregen van mij uitleg over wat ze deze les gaan doen, namelijk een brief schrijven naar de kerstman. 2 leerlingen hebben de brief
(kern) die op het bord stond als voorbeeld verder ingevuld. Ik heb de leerlingen deze opdracht in het Engels gegeven. De leerling die niet goed uit de
spelling kwam, werd door andere leerlingen en door mij in het Engels geholpen.
Begeleid Om de woordenschat te vergroten werden door de leerlingen de Nederlandse vertalingen gegeven van de Engelse woorden die met kerst te
inoefenen maken hebben. De leerlingen benoemden zelf nog meer woorden die ze al kenden en met kerst te maken hebben. Vervolgens werden door de
(kern) leerlingen de twee vragen beantwoord die als voorbereiding van het schrijven van de brief dienden.
Zelfstandig Als voorbereidingsopdracht op de brief maakten de leerling een fill in opdracht, zodat ze wisten hoe de brief eruit moest komen te zien. De
werken leerlingen schreven daarna de brief aan de kerstman op het werkblad. Dit deden ze zelfstandig. Ik liep door de klas om te helpen waar nodig en
(kern) om te kijken of ze op de goede weg waren. Er waren twee leerlingen die veel individuele ondersteuning nodig hadden. Ik heb naast ze gezeten
om ze te begeleiden.
Evaluatie De leerlingen hebben de brieven voorgelezen. Wanneer een leerling de brief voor had gelezen, mochten de andere leerlingen feedback geven
(afsluiting) in de vorm van tips en tops. Dit lukte de meeste leerlingen wel. Een aantal leerlingen vond dit lastig. Ook om dit in het Nederlands te doen. Een
volgende keer zou ik er voor kunnen kiezen om dit groter te trekken door de leerlingen een beoordelingsformulier in te laten vullen. Dan
hebben de leerlingen die hier moeite mee hebben meer houvast.
CLT Doordat het thema van deze les kerstmis was en alle leerlingen in de klas dit ook vieren, was de inhoud realistisch en sloot het aan op de
belevingswereld. De communicative need is gering aanwezig, omdat de leerlingen in het Engels een brief aan de kerstman gaan schrijven.
Doordat de startopdracht de woordenschat traint/vergroot is deze opdracht praktisch en betekenisvol. Mede omdat de leerlingen deze
woorden kunnen gebruiken in de brief die ze later moeten schrijven.
Neuner In deze les is er een duidelijke opbouw waarbij de leerlingen tijdens de lesopening de woordenschat controleren of juist vergroten, ze vanaf de
instructie middels opdrachten toewerken naar het uiteindelijke doel tijdens het zelfstandig werken: het schrijven van een brief aan de
kerstman. Fase A komt terug tijdens de lesopening waarbij de leerlingen de juiste benaming aan het juiste plaatje moeten koppelen. Tijdens
19
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
de instructie en het begeleid inoefenen komt fase B naar voren. De oefeningen zijn (deels) gesloten en gestructureerd. Tijdens het zelfstandig
werken morgen de leerlingen de voorbeeldbrieven gebruiken ter inspiratie, maar schrijven ze een eigen brief. Ze krijgen de ruimte om de
opgedane informatie naar eigen idee uit te werken. Ik denk dat deze opdracht deels gestuurd (fase C) is, omdat ze zinnetjes uit de
voorbeelden, uit de instructie en het begeleid inoefenen kunnen gebruiken, maar dat het deels ook een vrije opdracht (fase D) is.
Doeltaal Tijdens de lesopening ging het Engels spreken erg goed. Dit zwakte wat af naar mate de les vorderde en de fase zelfstandig werken en
als evalueren voorbij kwamen. De opdracht in de vorm van feedback geven, vonden veel leerlingen nog lastig om geheel in het Engels te doen.
voertaal

20
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Lesvoorbereiding 3 Engels

Vóór de les

Student: Eva van Dijk Doelgroep: VMBO basis-kader 1 en 2

Inschrijfnummer: 2108232 Aantal leerlingen: +/- 10 leerlingen

Klas: Opscholingstraject Groepsleerkracht VMBO BK onderbouw

Lesonderwerp: thema kerst: vergroten van de woordenschat, begrijpen wat er in een video over de Disney parade gebeurt en ‘a’, ‘an’ en ‘the’ op de
juiste manier toepassen in zinnen.
Kernbegrippen / vaktaalwoorden: woordsoorten: lidwoorden (bepaalde en onbepaalde).
Verwachte of aangenomen beginsituatie:
De leerlingen die in het 2e leerjaar zitten, hebben al een schooljaar Engels hier op school er op zitten. De leerlingen uit leerjaar 1 nog niet. Binnen deze
groep zijn er grote niveauverschillen als het gaat om begrip en spraak. Dit heb ik geconstateerd in de eerste reeks lessen die ik aan deze groep gegeven
heb.
Ik ga er vanuit dat de leerlingen de basis voor Engels op het eigen niveau beheersen. Hieronder versta ik het begrijpend kunnen lezen van eenvoudige
teksten, het begrijpen van eenvoudige videofragmenten, het zichzelf verstaanbaar kunnen voorstellen in het Engels en het hebben vergroot van de
woordenschat.
Lesdoelstellingen:
Aan het einde van de les hebben de leerlingen aan de hand van het thema kerst de woordenschat vergroot door het kijken van een videofragment en
hierover te praten en kennen de leerlingen de regels behorend tot wanneer je ‘a’, ‘an’ of ‘the’ toe moet passen.
Vakdoelen:
Kerndoel 11. De leerling leert verder vertrouwd te raken met de klank van het Engels door veel te luisteren naar gesproken en gezongen teksten.
Kerndoel 12. De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Engelse woordenschat.
Kerndoel 15. De leerling leert in spreektaal anderen een beeld te geven van zijn dagelijks leven.

21
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Kerndoel 17. De leerling leert informeel contact in het Engels te onderhouden via e-mail, brief en chatten.
Kerndoel 18. De leerling leert welke rol het Engels speelt in verschillende soorten internationale contacten.

Taaldoelen:
Doeltaal als voertaal: ik geef zoveel mogelijk les in het Engels. De leerlingen worden op deze manier aangespoord om dat ook te doen. Door de grote
niveauverschillen differentieer ik door de vragen die ik in het Engels stel, ook in het Nederlands te stellen wanneer leerlingen het lastig kunnen begrijpen.
Wanneer leerlingen zelf niet in het Engels kunnen antwoorden, mogen ze dit in het Nederlands doen. Ik vraag andere leerlingen dan om te helpen
vertalen, zodat er zoveel mogelijk Engels wordt gesproken. Hiermee hoop ik ook de woordenschat van leerlingen te vergroten.

Lesplanning:

Fase Tijd Leerdoel / Inhoud per fase Leer-/Hulpmiddelen Activiteiten van de Activiteiten van de leraar
leerlingen
Gedurende de les: digibord De leerlingen… De leraar…
(audio- en visuele
ondersteuning) en een werkblad
waarop de leerlingen opdrachten
maken waarbij ze ‘a’, ‘an’ of
‘the’ in moeten vullen.
Lesopening 5 min De les wordt opgestart. De …maken klassikaal de …vraagt ondertussen of de
(inleiding) docent vertelt waar de les kruiswoordpuzzel op het leerlingen ook weten wat de
over gaat. Er is een bord. woorden betekenen.
startactiviteit waarbij de
leerlingen een
kruiswoordpuzzel maken
rondom het thema kerst.
Lesdoel 2 min Zie beschrijving pagina hier …kijken naar het digibord en …vertelt het lesdoel van deze
boven. luisteren naar de leraar. les.

22
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Terugblik 3 min Het activeren van de …vertellen klassikaal in het …vertelt eerst iets over
voorkennis wordt tijdens de Engels iets over zichzelf. Ze zichzelf voordat de leerlingen
lesopening gedaan. mogen hierbij de vragen die aan de opdracht beginnen.
De leerlingen herhalen wat ze op het bord staan gebruiken
de vorige les gedaan hebben als hulpmiddel.
met behulp van het
beantwoorden van vragen.
Instructie 10 min De leerlingen kunnen vragen …nemen voorafgaand aan …bespreekt met de leerlingen
(kern) beantwoorden na het het bekijken van het de vragen die beantwoord
bekijken van een videofragment de vragen moeten worden voordat de
videofragment over de Disney door die ze moeten leerlingen het videofragment
parade. beantwoorden. gaan bekijken. Voor alle
leerlingen moeten de vragen
De leerlingen krijgen uitleg …de leerlingen luisteren duidelijk zijn.
over ‘a’, ‘an’ of ‘the’. naar de uitleg.
…legt de theorie van het
gebruik van ‘a’, ‘an’ of ‘the’
uit met visuele ondersteuning
(op het bord).
Begeleid 10 min Op het bord ‘a’, ‘an’ of ‘the’ …vullen ‘a’, ‘an’ of ‘the’ in …vraagt waarom leerlingen
inoefenen invullen in de zin en koppelen op de juiste plek en de keus maken uit ‘a’, ‘an’ of
(kern) aan zelfstandige gekoppeld aan het juiste ‘the’ met als doel om te
naamwoorden. woord. controleren of de leerling de
theorie eigen heeft gemaakt
en deze kan koppelen aan de
opdracht.
Zelfstandig 15 min Werkblad maken. …maken de opdracht op het …loopt rond en ondersteund
werken werkblad. waar nodig.
(kern)

23
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Evaluatie 5 min Werkblad klassikaal nakijken …vertellen klassikaal wat ze …begeleidt het nakijken van
(afsluiting) en lesdoelen bespreken. ingevuld hebben op het het werkblad en vraagt aan
werkblad en waarom. de leerlingen of de lesdoelen
behaald zijn vandaag en
waarom wel of niet.

24
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
25
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
26
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
27
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Reflectie les 3
Ik reflecteer op mijn lessen middels onderstaand schema. Hier benoem ik per fase wat ik en de leerlingen tijdens de les gedaan hebben. Door te reflecteren
pas ik meteen de controle per fase toe. Deze kolom heb ik uit de lesvoorbereiding gehaald.

DIM Reflecteren op eigen handelen (tevens controle per fase)


Lesopening De leerlingen hebben op het bord een kruiswoordpuzzel gemaakt. Ze hebben om de beurt woorden gevonden en mogen doorstrepen op het
(inleiding) bord. Ik heb ze gevraagd of ze ook weten wat de woorden betekenen. Wanneer een leerling dit niet wist, hielpen de andere leerlingen.
Lesdoel
Terugblik Ik heb de leerlingen gevraagd of ze nog wisten wat we de vorige les gedaan hadden. Hierbij zette ik het DIM model op ‘terugblik’. Hier stonden
een aantal vragen waar de leerlingen antwoord op moesten geven. In mijn voorbereiding had ik gezet dat ik het voor zou doen. Dat was niet
nodig. De leerlingen konden over zichzelf vertellen aan de hand van de vragen die op het bord stonden.
Instructie Tijdens deze fase hebben de leerlingen niet per se instructie gehad. Dit kwam tijdens de volgende fase meer aan bod ter voorbereiding op de
(kern) zelfstandig werk opdracht. In deze fase hebben de leerlingen een videofragment bekeken over de Disney parade. Voorafgaand aan het
videofragment hebben we klassikaal de vragen doorgenomen die de leerlingen moesten beantwoorden. Door deze van de voren door te
nemen, konden de leerlingen gerichter gaan kijken en luisteren. Na afloop van het fragment hebben de leerlingen de vragen in het Engels
beantwoord. Ik heb de leerlingen ook gevraagd naar wat ze het leukste vonden om te zien en waarom. Hier konden 3 leerlingen antwoorden
op geven in het Engels.
Begeleid Er was een leerling die al wist wanneer je ‘a’, ‘an’ of ‘the’ moet gebruiken. Hij mocht aan de rest van de klas zijn uitleg geven. De leerlingen die
inoefenen het begrepen, mochten meteen het werkblad gaan maken. Ik heb nog extra uitleg gegeven aan leerlingen die het lastig vonden met behulp van
(kern) de begeleid inoefenopdracht.
Zelfstandig Alle leerlingen hebben het werkblad gemaakt. Ik heb door de klas gelopen om te kijken of het bij iedereen lukte. De leerlingen die het nog
werken lastig vonden heb ik begeleid door stuurvragen te stellen.
(kern)
Evaluatie We hebben klassikaal het werkblad nabesproken. De lesdoelen zijn behaald, omdat de leerlingen allemaal de ‘a’, ‘an’ of ‘the’ op de juiste
(afsluiting) manier wisten in te vullen. De leerlingen wisten aan het einde van de les ook woorden op te noemen die ze eerst niet kenden en nu geleerd
hebben.
CLT Een van de thema’s van deze les was kerst. De leerlingen hebben een videofragment gekeken over de kerstparade in Disney World. Dit was
realistisch en authentiek. Ik vond dat tijdens deze les de interactie minder aanwezig was tussen de leerlingen zelf, maar ook tussen mij en de
leerlingen. De grammatica vind ik passend in het betekenisvolle stuk. Hierbij is namelijk het geleerde toepasbaar in vervolgopdrachten. Denk
hierbij aan schrijfopdrachten, werkstukken, boekverslagen etc. De les vond ik niet per se gepersonaliseerd. Doordat er een leerling wel eens in
Disneyland Parijs is geweest, werd de inhoud iets persoonlijker.
28
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Neuner Het kijken en luisteren naar het videofragment valt binnen fase A. De leerlingen hebben op deze manier de vaardigheden luisteren en kijken
geoefend. Door de vragen (die allemaal open waren) te beantwoorden naar aanleiding van het bekijken van het fragment valt dit deel ook wel
onder fase B. Ik heb naast de vragen van het werkblad ook nog andere open vragen gesteld aan de leerlingen. Wellicht dat dit stukje gekoppeld
kan worden aan onderdeel D. De begeleid inoefenopdracht behoort tot fase B. De leerlingen maakten een fill in opdracht. Tijdens het
zelfstandig werken komt fase B ook duidelijk naar voren, omdat de leerlingen ‘a’, ‘an’ of ‘the’ in moesten vullen op de juiste plaats in de zin.
Fase C en D heb ik niet terug zien komen tijdens deze les.
Doeltaal Ik heb de les in het Engels opgestart. Tijdens de startactiviteit met de kruiswoordpuzzel werd er door leerlingen die het lastig vonden hier en
als daar Nederlands gepraat. Er zijn leerlingen die het nog lastig blijven vinden om veel Engels te praten. Door andere leerlingen ze te laten
voertaal helpen, lukt het ze wel steeds beter.

29
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Eindreflectie

Als ik terugkijk op de afgelopen drie lessen Engels, merk ik dat er vooruitgang zit in de uitspraak van de leerlingen. Het zelfvertrouwen is gegroeid. Aan het
begin van de eerste les (nog voor deze 3 lessen) heb ik de leerlingen verteld dat ik wil dat we samen zoveel mogelijk Engels praten tijdens de Engelse lessen.
Ik heb ook uitgelegd dat ik dat spannend vind, omdat ik soms onzeker ben over mijn uitspraak en ik perfectionistisch ben waardoor ik het graag meteen
goed wil doen. Dit gaat helaas niet altijd zo. We hebben de afspraak met de klas gemaakt dat niemand uitgelachen zal worden behalve als ze om mij mogen
lachen, dan mag dat. Aan deze afspraak hebben de leerlingen zich aan gehouden. Hierdoor is er een veilige sfeer ontstaan waardoor de zwakkere sprekers
zich ook konden ontwikkelen op eigen tempo.
Door veel Engels te praten, merk je dat dit de ontwikkeling van het spreken bevorderd. Door de verschillende niveaus in de klas kunnen leerlingen ook de
eigen woordenschat vergroten. Ze horen bijvoorbeeld leerlingen woorden gebruiken die ze zelf nog niet kennen of nog niet op die manier gebruikt hebben.

Vanuit de lessen Engels die ik zelf gevolgd heb, is het zoveel mogelijk Engels spreken tijdens de les wel het belangrijkste voor mij geweest om mee de
praktijk in te nemen. Ik heb snel de positieve effecten mogen ervaren en mijn eigen onzekerheid over mijn uitspraak is afgenomen.

CLT
Tijdens de lessen staat interactie in verschillende mate centraal. Ik vind dat wanneer je lesgeeft, interactie altijd belangrijk is. De leerlingen maken op deze
manier de stof sneller eigen en de concentratie en betrokkenheid blijft groot. De communicative need is te weinig terug gekomen. Ik merk dat ik het zelf ook
lastig vind om dit soort opdrachten concreet in mijn lessen te verwerken. Dit is iets wat ik mee neem en waar ik me bewuster van wil worden, omdat het
onder andere de motivatie van de leerlingen kan vergroten.

Neuner
Ik heb niet alle fasen van Neuner typology in de lessen terug gezien/verwerkt. Zoals ik in mijn reflectie van mijn laatste les al beschreef vind ik het lastig om
concrete opdrachten gericht op fase D te verwerken in de al bestaande methode. Fase B komt het meeste voor. De leerlingen hebben tijdens deze
lessenreeks nieuwe vaardigheden geleerd of vaardigheden extra geoefend (woordenschat, grammatica, luisteren, spreken, schrijven) om ze zo eigen te
kunnen maken.
Als ik dit betrek op mijn eigen mentorklas (vmbo kader 4), dan denk ik dat fase D iets meer voorkomt bij bijvoorbeeld het maken van een poster voor het
examen van Engels. De leerlingen hebben de opdracht om een poster te maken over een onderwerp naar keuze waar ze minimaal 5 minuten over kunnen
vertellen. Gezien de vrijheid van deze opdracht zou ik dit dus aan fase D koppelen. De communicative need is dan dat ze een presentatie moeten houden.

30
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
3. Observaties lessen

Observations lessons English

31
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Vakdidactische kijkwijzer Engels 1
23 – 10 – 2019 4e lesuur T3B, Unit 2 Lesson 6

Phase DIM Remarks


(bijlage 1)
Neuner
Phase A X Presentation/semantic 6 Terugblik/instructie:
Forms: phase - Opdracht: vul op de open plek must of mustn’t in.
• True / false
• Yes / no Checking and Opdracht 2: true/false
• Correct / incorrect organising information:
Opdracht 3: multiple choice
• Mix and match understanding written
• Ordering exercises or spoken texts
• Multiple choice
Phase B X Construction phase 3/4 Terugblik/instructie:
Forms: - Opdracht: maak van twee zinnen één zin door de zin aan te passen.
• Fill in / add to sentences Implanting skills: Hierbij moeten nieuwe woorden toegevoegd en weggelaten worden.
• open questions idioms, grammar,
• Ordering exercises pronuciation are
Opdracht 4: fill in/add to sentences
practised = strongly
guided, controlled
practice
Phase C X Communication phase 6 Opdracht 9: deels pre-structured information
Forms: Opdracht 10: deels pre-structured information
• Applying language chuncks in Developing skills:
different contexts guided, half-open
• Filling in tables, schemes & exercises, productive:
pre-structured information writing or speaking
exercise
Phase D X Transfer phase 1 Lesopening/startactiviteit:
Forms: ‘Tell about your vacation’
• Roleplay Using skills: ‘real’
• Discussion / debate communication, open 7 Afsluiting/evaluatie:
32
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
• Unstructured writing tasks: a free writing or Newsround: inhoudelijk het nieuws bespreken, discussie voeren over
assignments speaking exercise het onderwerp. Leerlingen geven hun mening
Communicative Language Teaching
Are there practical and meaningful yes 1
tasks?
(Opdrachten die toe te passen zijn in
dagelijkse situaties en betekenisvol zijn)
Is it realistic? yes 1, 3, 4, 5, 7 De lesopening/startactiviteit is realistisch, omdat de leerlingen over
(gekoppeld aan realiteit / dagelijkse hun eigen belevingen vertellen. Ze raken gemotiveerd op deze manier
situatie) gemotiveerd om een actieve werkhouding neer te zetten. Ze zoeken
naar manieren om zichzelf in het Engels te verwoorden. Dit soms met
hulp van de docent. Tijdens de afsluiting hebben de leerlingen een
klassengesprek gevoerd over de aflevering van Newsround. Het
onderwerp was ‘fake news’. Dit vonden de leerlingen interessant.
Tevens sluit dit onderwerp aan op hun belevingswereld.
Is there any interaction? yes 1, 3, 4, 5, 7 De lesopening/startactiviteit laat meteen een duidelijke interactie zien
(bijvoorbeeld het gebruik van activerende tussen de docent en
werkvormen) de leerlingen en tussen de leerlingen onderling. Deze interactie houdt
aan tijdens fase 3, 4
en 5. Tijdens fase 7 zijn de leerlingen zelfstandig aan het werk.
Wanneer de les afgesloten
wordt met een aflevering van Newsround en hierover een
klassengesprek gevoerd wordt,
vindt er weer interactie plaats.
Is the input authentic? yes 1 De lesopening/startactiviteit is authentiek, omdat de leerlingen
(gebruik maken van echte bronnen) spreekvaardigheden oefenen door in het Engels een klassengesprek te
voeren over hun eigen vakantie.
Is there a focus on the content? yes 1, 3, 4, 5
(bijvoorbeeld: er wordt gebruik gemaakt van
een context)
Is it personalised? yes 1
(gepersonaliseerd, eigen ervaringen)
33
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Is it based on communicative need? no Opdracht 10 zou hiervoor geschikt kunnen zijn wanneer de opdracht
(elkaar nodig hebben om tot een uitkomst te gesplitst aangeboden zou worden.
komen)
Doeltaal = voertaal? yes Vanaf de start van de les praat de docent Engels. Dit is het teken dat de
(de docent spreekt Engels gedurende de les) les begonnen is. Ze spoort de leerlingen aan om ook Engels te praten.
Het corrigeren van gedrag gebeurt in het Nederlands. Later tijdens de
instructie wordt er een deel van de uitleg in het Nederlands gegeven.
De leerlingen praten onderling Nederlands met elkaar. Wanneer de
leerlingen antwoord geven op vragen van de docent doen de meesten
dit in het Engels. De leerlingen die in het Nederlands antwoord geven,
worden door de docent aangespoord om het antwoord te herhalen in
het Engels.

34
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Conclusie observatie 1

Op woensdag 23 oktober 2019 hebben wij, Jeroen, Thea en Eva, onze ervaren collega geobserveerd tijdens een les Engels. Wij hebben beide een eigen
kijkwijzer ingevuld en deze samen geanalyseerd. Vervolgens hebben we aan het einde van de les, de opdrachten in het lesboek bekekene, de observatie
digitaal verwerkt en de les nabesproken met de docent. In deze conclusie hebben wij een koppeling gemaakt naar de theorie.

Neuner
Wij hebben alle vier de fasen van Neuner terug zien komen tijdens de les. Een deel was zichtbaar tijdens interactiemomenten tussen docent en leerlingen
en een ander deel kwam terug tijdens de fase zelfstandig werken.
Tijdens de lesopening/startactiviteit vond er een klassengesprek plaats over de vakantie. De docent begon met het geven van uitleg van de activiteit zonder
dat deze voor gestructureerd werd. Sommige leerlingen begonnen vrij uit te vertellen en hadden weinig moeite om dit in het Engels te doen. Anderen
hadden hier meer moeite mee. De docent stelde daarop korte gesloten vragen en bouwde dit uit naar open vragen. Dit zien we ook terug in de theorie van
Neuners typologie.
Wij hebben de activiteit rondom een aflevering van Newsround gekoppeld aan fase D vanwege het feit dat de leerlingen open vragen krijgen en vervolgens
hierover met de docent in gesprek gaan. De lesopening/startactiviteit behoort volgens ons ook tot fase D, omdat de activiteit niet voor gestructureerd
wordt. Er is sprake van echte communicatie. We komen nu tot de conclusie dat beide opdrachten tegelijkertijd te koppelen zijn aan fase B, vanwege het
receptieve aspect (begrijpen van gesproken tekst).

CLT
Tijdens onze observatie hebben we geconstateerd dat de punten behorend tot CLT bij diverse fasen in de les terugkwamen. Met name tijdens de
lesopening/startactiviteit en de afsluiting/evaluatie kwamen de meeste punten aan bod. De activiteiten leenden zich voor communicatie en interactie. De
inhoud was realistisch en authentiek. Verder hebben wij gekeken naar de opdrachten die de leerlingen moesten maken tijdens de fase zelfstandig werken.
De opdrachten in deze fase zijn vrijwel niet gekoppeld aan de punten van CLT. Wij hebben ze niet voorbij zien komen. Opdracht 10 (zie foto bijlage) zou
hiervoor geschikt kunnen zijn wanneer de opdracht gesplitst aangeboden wordt.

Doeltaal = voertaal
Vanaf de start van de les praat de docent Engels. De docent spoort de leerlingen aan om ook Engels te praten. Het corrigeren van gedrag gebeurt in het
Nederlands. Tijdens de observatie viel het ons op dat de docent de instructie deels in het Engels en deels in het Nederlands aanbood. We hebben de docent
in het nagesprek gevraagd of dit een bewuste keuze was of niet. De docent gaf aan de instructie bewust in het Engels en Nederlands aan te bieden. De
35
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
instructie betrof uitleg over grammatica. Om onduidelijkheden te voorkomen en om er zeker van te zijn dat de leerlingen de grammaticaregels begrepen,
werden deze in het Nederlands uitgelegd. Daarnaast wordt er gewerkt met de methode ‘New Interface’ waarbij op de toetsen de vragen ook in het
Nederlands worden gesteld. Dit was een tweede argument om de uitleg ook in het Nederlands aan te bieden.

36
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Bijlage 1 Legenda Directe instructiemodel (DIM)

Phase DIM*
1 Lesopening/startactiviteit
2 Lesdoel
3 Terugblik
4 Instructie
5 Begeleid inoefenen
6 Zelfstandig werken
7 Afsluiting/evaluatie

37
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Bijlage 2 Werkboekopdrachten

38
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Bijlage 3 Kijkwijzer

39
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Vakdidactische kijkwijzer Engels 2
25 – 10 – 2019 3e lesuur H2, Unit 2 Lesson 8

Phase DIM (bijlage 1) Remarks


Neuner
Phase A Presentation/semantic
Forms: phase
• True / false
• Yes / no Checking and
• Correct / incorrect organising information:
• Mix and match understanding written
• Ordering exercises or spoken texts
• Multiple choice
Phase B Construction phase X 3, 4 Terugblik/instructie:
Forms: Opdracht: 24, 25
• Fill in / add to sentences Implanting skills:
• open questions idioms, grammar, 5 Begeleid inoefenen:
• Ordering exercises pronuciation are
Opdracht op het bord: have to/has to
practised = strongly
guided, controlled
6 Opdracht 26
practice
Phase C Communication phase
Forms:
• Applying language chuncks Developing skills:
in different contexts guided, half-open
• Filling in tables, schemes & exercises, productive:
pre-structured information writing or speaking
exercise
Phase D Transfer phase X 1 Lesopening/startactiviteit:
Forms: Presentatie van een leerling over Nieuw Zeeland. De
• Roleplay Using skills: ‘real’ leerlingen moesten een presentatie geven over een
• Discussion / debate communication, open onderwerp naar keuze.

40
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
• Unstructured writing tasks: a free writing or
assignments speaking exercise
Communicative Language Teaching
Are there practical and yes 1 Presentatie: deze ging over de vakantie van de leerling zelf.
meaningful tasks?
(Opdrachten die toe te passen zijn in
dagelijkse situaties en betekenisvol zijn)
Is it realistic? yes 1 Presentatie: persoonlijke ervaring van de leerling en
(gekoppeld aan realiteit / dagelijkse waargebeurd.
situatie)
Is there any interaction? no
(bijvoorbeeld het gebruik van
activerende werkvormen)
Is the input authentic? yes 1 Presentatie: leerling is de bron.
(gebruik maken van echte bronnen)
Is there a focus on the content? yes 1 Presentatie: het ging om de inhoud. De nadruk lag op wat de
(bijvoorbeeld: er wordt gebruik gemaakt leerling te vertellen had en niet op bijvoorbeeld grammatica.
van een context)
Is it personalised? yes 1 Presentatie: het gaat om de persoonlijke ervaring van de
(gepersonaliseerd, eigen ervaringen) leerling.
Is it based on communicative no
need?
(elkaar nodig hebben om tot een
uitkomst te komen)
Doeltaal = voertaal? 1 De presentatie werd in het Engels gegeven. De vragen
(de docent spreekt Engels gedurende de werden in het Engels gesteld.
les) 3, 4 De docent bood de instructie aan in het Nederlands en
herhaalde deze in het Engels.
5 Idem.

41
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Conclusie observatie 2
Op vrijdag 25 oktober 2019 hebben wij, Jeroen, Thea en Eva, onze tweede observatie uitgevoerd. Dit keer bij een andere vakdocent Engels in havo 2.

Neuner
Deze les hebben wij fase B en fase D terug zien komen. Tijdens de lesopening/startactiviteit stond het geven van een presentatie door een leerling centraal.
Het onderwerp van de presentatie was een vrije keuze van de leerling. Hierdoor hebben wij deze opdracht gekoppeld aan fase D. De leerling gaf de
presentatie in het Engels. De vragen na afloop werden door de andere leerlingen ook in het Engels gesteld. Kort hebben wij gedacht dat deze activiteit bij
fase C hoorde, maar het vrije karakter van deze opdracht maakte dat wij deze toch gekoppeld hebben aan fase D.
Fase B zagen we duidelijk terugkomen bij diverse onderdelen van de les. Tijdens de terugblik/instructie hebben de leerlingen een opdracht gemaakt waarbij
ze zinnen hebben gemaakt met ‘to be going to + hele werkwoord’. Dit was een duidelijke grammaticaopdracht waarbij ze de juiste antwoorden moesten
invullen. Bij opdracht 25 moesten de leerlingen aangeven welk woord het juiste was. Ze konden hierbij kiezen uit een bijvoeglijk naamwoord of een
bijwoord. Deze opdracht werd sterk geleid door de docent en klassikaal uitgevoerd. Gedurende de fase van het begeleid inoefenen, maakten de leerlingen
klassikaal op het bord een opdracht waarbij ze moesten kiezen uit ‘has to’ of ‘have to’. Ook deze opdracht werd geleid door de docent. Dit was een fill in/
add to sentences opdracht.

CLT
Wat opvallend was tijdens onze observatie is dat de punten behorend tot CLT voornamelijk voorkwamen tijdens de lesopening/startactiviteit. Tijdens deze
fase werd er een presentatie gegeven door een leerling. De opdracht hangende aan deze presentatie was betekenisvol, realistisch, authentiek en
gepersonaliseerd. De leerling was vrij om het onderwerp zelf te kiezen en een eigen draai aan de manier van presenteren te geven. Gedurende de overige
fasen van het DIM hebben wij deze punten niet terug zien komen. Over de gehele les was betekenisvolle interactie niet echt aan de orde op het stellen van
een aantal vragen na. Ook waren er geen opdrachten waarbij er gebruik gemaakt werd van ‘communicative need’.

Doeltaal = voertaal
De docent begon de les door deze in het Engels op te starten. De presentatie van de leerling werd in het Engels gegeven en ook de vragen, die achteraf
gesteld werden, werden in het Engels gesteld.
De instructie werd door de docent in het Nederlands aangeboden. Echter herhaalde zij deze nog in het Engels. Gedurende de les gaven de leerlingen
antwoord in het Nederlands. De leerlingen werden weinig aangespoord om antwoord in het Engels te geven. De communicatie tussen docent en leerling
verliep tijdens het zelfstandig werken in het Nederlands.

42
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Bijlage 1 Werkboekopdrachten

43
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Vakdidactische kijkwijzer Engels 3 8 – 11 – 2019 2e lesuur T3B, Unit 2 Lesson 11

Phase DIM Remarks


(bijlage 1)
Neuner
Phase A X Presentation/semantic 1 Afleveringen nieuws kijken en begrijpen
Forms: phase 4/5 Dialoog uit het lesboek wordt klassikaal door de leerlingen hardop
• True / false gelezen
• Yes / no Checking and 6 Opdracht 2 (true/false) en opdracht 3 (cross out what’s wrong)
• Correct / incorrect organising information:
• Mix and match understanding written
• Ordering exercises or spoken texts
• Multiple choice
Phase B X Construction phase 6 Opdracht 4 (Present perfect van woorden in de juiste vorm in de zin
Forms: zetten) en opdracht 5 (fill in / add to sentences)
• Fill in / add to sentences Implanting skills:
• open questions idioms, grammar,
• Ordering exercises pronuciation are
practised = strongly
guided, controlled
practice
Phase C X Communication phase 6 Opdracht 9 en 10 (speaking exercise)
Forms:
• Applying language chuncks in Developing skills:
different contexts guided, half-open
• Filling in tables, schemes & pre- exercises, productive:
structured information writing or speaking
exercise
Phase D X Transfer phase
Forms:
• Roleplay Using skills: ‘real’
• Discussion / debate communication, open
• Unstructured writing tasks: a free writing or
assignments speaking exercise
44
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Communicative Language Teaching
Are there practical and meaningful no
tasks?
(Opdrachten die toe te passen zijn in
dagelijkse situaties en betekenisvol zijn)
Is it realistic? Yes 1 Aflevering BTN News (over gamen)
(gekoppeld aan realiteit / dagelijkse situatie)

Is there any interaction? Yes 1 Klassengesprek n.a.v. BTN News


(bijvoorbeeld het gebruik van activerende
werkvormen)

Is the input authentic? Yes 1 Aflevering BTN News


(gebruik maken van echte bronnen)

Is there a focus on the content? Yes 1 Gesprek met de klas over onderwerpen uit het nieuws zoals ‘gamen’,
(bijvoorbeeld: er wordt gebruik gemaakt van ‘vrijheid beperkingen in China m.b.t. gamen’ en ‘de taal van de
een context) Aboriginals’. De leerlingen gaven hierbij hun mening.
Is it personalised? Yes 1 Gesprek met de klas over het onderwerp van het nieuws. De
(gepersonaliseerd, eigen ervaringen) leerlingen deelden hun eigen ervaringen met elkaar.

Is it based on communicative need? no


(elkaar nodig hebben om tot een uitkomst te
komen)

Doeltaal = voertaal? 1 De docent begon de les meteen in het Engels. Tussendoor gaf ze de
(de docent spreekt Engels gedurende de les) praktische uitleg over het rooster van de komende twee weken in het
Nederlands. De rest van de les werd er Engels gesproken door de
docent en leerlingen.

45
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Conclusie observatie 3
Op vrijdag 8 november 2019 hebben wij, Jeroen, Thea en Eva, wederom een observatie uitgevoerd bij onze collega.

Neuner & CLT


Tijdens het zelfstandig werken hebben wij fase A t/m C terug zien komen in de opdrachten. Ook in deze les kwam fase D niet terug. De aspecten van CLT
zien we in deze les alleen terugkomen tijdens interactiemomenten waarbij de leerkracht hier bewust op aanstuurt. De klas begon met het kijken van het
BTN news. Dit is fase A van Neuner, namelijk het begrijpen van gesproken tekst. Aansluitend volgde een klassengesprek waarbij de verschillende
onderwerpen uit het nieuws besproken werden. We hebben het hier over authentieke bronnen, met een focus op de inhoud. Er is sprake van interactie
tussen docent en leerlingen tussen de leerlingen onderling. Doordat de onderwerpen aansloten op de belevingswereld van de leerlingen, konden zij hun
eigen ervaringen makkelijk delen. Dit maakte het geheel persoonlijk en realistisch.

Doeltaal = voertaal
De docent begon de les in het Engels. Vervolgens gaf ze enkele boodschappen aan de klas die van organisatorische aard waren. Dit deed ze in het
Nederlands om verwarring te voorkomen. De rest van de les werd er door iedereen Engels gesproken. Leerlingen die Engels spreken lastig vinden, worden
geholpen door klasgenoten. Ook stimuleerde de docent haar leerlingen om, bij gebrek aan het juiste woord, het woord te omschrijven. In bepaalde gevallen
vroeg de docent aan leerlingen om elkaar te helpen wanneer ze niet op het goede woord konden komen.

46
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Bijlage 1 Werkboekopdrachten

47
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
48
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader
Eindconclusie observaties

Na het observeren van onze vakcollega’s Engels kunnen we een aantal conclusies trekken. Het is ons opgevallen dat fase D het minst in de lessen terug
komt. De methode heeft weinig opdrachten die aan deze fase gekoppeld zitten. Opdrachten uit fase A, B en C komen veelvuldig terug in de methode.

Wat betreft CLT kunnen wij concluderen dat de verschillende aspecten van CLT enkel terugkomen in de les wanneer de docent hier aandacht aan besteedt.
Zou je op de automatische piloot de methode volgen, dan ga je voorbij aan het hele CLT verhaal. Juist door input van de docent worden de opdrachten die
de leerlingen uit moeten voeren betekenisvol. Ook zorgt de leerkracht ervoor dat het realistische opdrachten zijn door gebruik te maken van authentieke
bronnen, het laten delen van persoonlijke ervaringen enzovoorts.

‘Based on a communicative need’ is iets wat we in elke les hebben gemist. We hebben onszelf dan ook de vraag gesteld: ‘Hoe krijg je de opdrachten zo
aangepast of bedacht dat er sprake is van een ‘communicative need’?’ Hier gaan we ons verder in verdiepen zodat we dit kunnen toepassen in onze eigen
lessen.

49
Opscholingstraject voor bevoegdheid groepsleerkracht onderbouw vmbo-basis/-kader

You might also like