Tin-Hieu-Va-He-Thong - Do-Tu-Anh - Bai6 - Dap-Ung-Tan-So - (Cuuduongthancong - Com) PDF

Tín Hiệu và Hệ Thống
Bài 6: Đáp ứng tần số và lọc tín hiệu
Đỗ Tú Anh
tuanhdo-ac@mail.hut.edu.vn
Bộ môn Điều khiển tự động, Khoa Điện
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chương 4: Đáp ứng tần số và lọc
tín hiệu
4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI

4.2 Đáp ứng tần số của hệ ghép nối
4.3 Đồ thị Bode
4.4 Các bộ lọc tín hiệu
EE3000-Tín hiệu và hệ thống 2
Tổ chức
3
EE3000-Tín hiệu và hệ thống
tín hiệu
4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI liên tục

4.1.1 Đáp ứng của hệ với tín hiệu tuần hoàn
4.1.2 Đáp ứng của hệ với tín hiệu không tuần hoàn
Đáp ứng hệ LTI với tín hiệu sin phức
Xét hệ LTI liên tục sau
Giả thiết: đáp ứng xung h(t) khả tích tuyệt đối
R
(do đó hệ là ổn định)
Đáp ứng y(t) của hệ với tín hiệu vào
R ?
Trước hết, xét đáp ứng yc(t) của hệ với tín hiệu vào
Sin phức
R
Đáp ứng hệ LTI với tín hiệu sin phức
Tín hiệu ra nhận được thông qua tích chập là
Đáp ứng tần số
Với định nghĩa
H(ω) là đáp ứng tần
số của hệ LTI = biến
đổi Fourier của h(t)
R
ta có
Sin phức với

R cùng tần số
Do H(ω0) nói chung là một số phức, ta có thể viết
pha của tín

biên độ của tín
hiệu ra
hiệu ra 7
Đáp ứng hệ LTI với tín hiệu sin thực
Sử dụng công thức Euler, ta có thể biểu diễn
thành
và dựa vào tính tuyến tính
Do đó đáp ứng với
là
cũng là tín hiệu sin với cùng tần số ω0 nhưng có biên độ được co
giãn với hệ số H(ω0) và có pha được dịch một góc arg H(ω0)
Ví dụ 1: Biên độ/Pha
Xét hệ thống có đáp ứng tần số
Biên độ và pha của H(jω) là

H ( jω )
∠H ( jω )
Tín hiệu vào
Do đó
9
Ví dụ 2: Đáp ứng tần số mạch RC
Xét mạch điện RC như hình vẽ
Đồ thị biên
độ và pha

10
Kiến thức về đáp ứng tần số H(ω) cho phép ta tính toán đáp ứng y(t)
của hệ với bất kỳ tín hiệu vào sin nào
bởi vì
Giả sử 1 / RC = 1000 và
Do đó tín hiệu ra là
Giả sử 1 / RC = 1000 và bây giờ
Do đó tín hiệu ra là
Mạch RC có tính chất của bộ lọc thông thấp, cho phép những tín hiệu
sin tần số thấp đi qua và làm suy giảm những tín hiệu sin tần số cao
Đáp ứng với tín hiệu tuần hoàn
Giả sử tín hiệu vào x(t) là tuần hoàn với chu kỳ T
Chuỗi Fourier của nó là
R trong đó Z
Sử dụng các kết quả trước và tính chất tuyến tín, tín hiệu ra của hệ là
13
Ví dụ 3: Đáp ứng mạch RC với dãy
xung chữ nhật
Xét mạch điện RC
với tín hiệu vào
Biến đổi Fourier của nó là

R với
Z
xung chữ nhật
Phổ biên độ |ckx| của tín hiệu x(t)
Đáp ứng tần số của mạch RC là
Do đó chuỗi Fourier của tín hiệu ra được cho bởi
15
xung chữ nhật
Bộ lọc có
tính chọn
lọc hơn
xung chữ nhật
Bộ lọc có
tính chọn
lọc hơn
tín hiệu

Đáp ứng với tín hiệu không tuần hoàn
Xét hệ LTI liên tục sau
Quan hệ vào/ra được cho bởi
được biểu diễn trong miền tần số là
Do đó phổ biên độ của tín hiệu ra y(t) là
và phổ pha của nó
Ví dụ: Mạch RC với xung vuông
Xét mạch điện RC với tín hiệu vào
Biến đổi Fourier của x(t) là
22
23
Đáp ứng của hệ trong miền thời gian có thể được xác định bằng
cách tính tích chập
trong đó
Bộ lọc có
tính chọn
lọc hơn

24
Đáp ứng tần số dạng phân thức
tín hiệu

tín hiệu

Khuếch đại hệ thống và dịch pha
Trong miền tần số, ảnh hưởng của hệ thống đối với tín hiệu vào có
thành phần tần số ω là
Ảnh hưởng của hệ thống, H(jω) đối với biến đổi Fourier của tín hiệu
vào là
– Co giãn biên độ bởi |H(jω)|: thường được gọi là khuếch đại hệ thống
– Dịch pha của tín hiệu vào bằng cách thêm ∠ H(jω): thường được
gọi là dịch pha
Những biến đổi này (sự méo biên độ và pha) có thể như/không như
mong muốn và phải được hiểu rõ trong phân tích và thiết kế hệ thống.
VD: Tín hiệu vào Cos với hệ bậc 1
Xét hệ LTI bậc một ổn định có tín hiệu vào
cosin
Khi ω0 ở gần 0, tín hiệu vào được đi qua

và biên độ được co giãn bởi 1/a
Khi |ω0| lớn, tín hiệu vào về cơ bản bị triệt
tiêu
Có nghĩa là hệ thống là một bộ lọc thông thấp
VD: Suy giảm các thành phần
tần số cao
VD: Suy giảm các thành phần
tần số cao
Các đồ thị pha và biên độ log
Khi phân tích các đáp ứng của hệ thống, để tiện lợi ta thường sử
dụng thang đo log cho biên độ
Do đó độ thị biên độ chỉ đơn giản là cộng các đồ thị thành phần
Đơn vị biên độ tương ứng là decibels (dB) : 20 log10
Tương tự, log hóa tần số cho phép ta quan sát được chi tiết dải
tần số rộng hơn (quan trọng cho các bộ lọc chọn tần số)
Chú ý khi log hóa tần số, ta chỉ quan tâm đến những giá trị tần số
dương
– Biên độ là hàm chẵn
– Pha là hàm lẻ
Đồ thị Bode
Đồ thị Bode của một hệ thống là các đồ thị biên độ log và pha theo
tần số log
Cả đồ thị biên độ log và pha đều có tính chất cộng
Được sử dụng rộng rãi trong phân tích và thiết kế các bộ lọc và bộ
điều khiển
Ví dụ
Bộ lọc đơn vị, thông thấp

Hệ thống bậc một
Phương trình vi phân cấp một
Đáp ứng tần số
Đáp ứng xung
Đáp ứng bước nhảy
Hệ thống bậc một: Đồ thị biên độ Bode
Biên độ

36
Hệ thống bậc một: Đồ thị pha Bode
Pha
Hệ thống bậc hai
PTVP cấp hai
Đáp ứng xung
thì
39
Đáp ứng xung
Đáp ứng bước

nhảy
Hệ thống bậc hai: Đồ thị Bode
Biên độ
41
Hệ thống bậc hai: Đồ thị Bode
Pha
Các ví dụ khác
Đồ thị Bode
Đồ thị Bode cho hệ thống bất kỳ
Ví dụ 1

44
Đồ thị Bode cho hệ thống bất kỳ
Ví dụ 2

45
Đồ thị Bode - MATLAB
MATLAB hỗ trợ cách vẽ đồ thị Bode rất tiện lợi cho đáp ứng tần số
có dạng
Các lệnh MATLAB sau vẽ đồ thị Bode (biên độ và pha) của H(ω)
tín hiệu

Bộ lọc thông thấp lý tưởng
Giả thiết h(t) là tín hiệu thực,
do đó |H(jω)| là hàm chẵn
Phổ biên độ của tín hiệu ra

của bộ lọc là
Bộ lọc thông thấp (LPF) lý tưởng cho đi qua tất cả các thành phần
tần số của X(jω) dưới ωb, và loại bỏ các thành phần trên ωb
Bộ lọc thông thấp: Ứng dụng
Xét bộ lọc sau thông thấp được sử dụng để khôi phục tín hiệu ban
đầu x(t) từ tín hiệu được lấy mẫu y(t)=x(t)p(t) (xem bài giảng 5)
Phổ X(jω) có thể được khôi phục từ Y(jω) thông qua bộ lọc lý tưởng
(pha không) sau
Do đó trong miền thời gian
Đặt ωc = ωs 2
Do đó
Hàm nội suy thích hợp để khôi phục tín hiệu băng thông hữu hạn
x(t) từ các mẫu của nó là sinc π t/T
Các bộ lọc lý tưởng khác
Bộ lọc thông cao (HPF)
Bộ lọc thông dải (BPF)
Bộ lọc chắn dải (BSF)

Tin-Hieu-Va-He-Thong - Do-Tu-Anh - Bai6 - Dap-Ung-Tan-So - (Cuuduongthancong - Com) PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tin-Hieu-Va-He-Thong - Do-Tu-Anh - Bai6 - Dap-Ung-Tan-So - (Cuuduongthancong - Com) PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tín Hiệu và Hệ Thống

Bài 6: Đáp ứng tần số và lọc tín hiệu

Bộ môn Điều khiển tự động, Khoa Điện

4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 2

4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI liên tục

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 4

 Tín hiệu ra nhận được thông qua tích chập là

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 6

Sin phức với

pha của tín

và dựa vào tính tuyến tính

 Do đó đáp ứng với

 Biên độ và pha của H(jω) là

 Tín hiệu vào

EE3000-Tín hiệu và hệ thống

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 11

 Biến đổi Fourier của nó là

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 14

 Đáp ứng tần số của mạch RC là

 Do đó chuỗi Fourier của tín hiệu ra được cho bởi

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 16

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 17

4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI liên tục

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 18

 Quan hệ vào/ra được cho bởi

được biểu diễn trong miền tần số là

 Do đó phổ biên độ của tín hiệu ra y(t) là

và phổ pha của nó

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 19

 Biến đổi Fourier của x(t) là

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 20

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 21

EE3000-Tín hiệu và hệ thống

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 25

4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI liên tục

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 26

4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI liên tục

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 28

 Khi ω0 ở gần 0, tín hiệu vào được đi qua

 Có nghĩa là hệ thống là một bộ lọc thông thấp

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 30

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 31

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 32

 Đơn vị biên độ tương ứng là decibels (dB) : 20 log10

 Cả đồ thị biên độ log và pha đều có tính chất cộng

Bộ lọc đơn vị, thông thấp

 Đáp ứng tần số

 Đáp ứng xung

 Đáp ứng bước nhảy

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 35

EE3000-Tín hiệu và hệ thống

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 37

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 38

 Đáp ứng bước

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 40

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 42

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 43

EE3000-Tín hiệu và hệ thống

EE3000-Tín hiệu và hệ thống

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 46

4.1 Đáp ứng tần số của hệ LTI liên tục

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 47

Tín hiệu ra nhận được thông qua tích chập là

Do đó đáp ứng với

Biên độ và pha của H(jω) là

Tín hiệu vào

Biến đổi Fourier của nó là

Đáp ứng tần số của mạch RC là

Do đó chuỗi Fourier của tín hiệu ra được cho bởi

Quan hệ vào/ra được cho bởi

Do đó phổ biên độ của tín hiệu ra y(t) là

Biến đổi Fourier của x(t) là

Khi ω0 ở gần 0, tín hiệu vào được đi qua

Có nghĩa là hệ thống là một bộ lọc thông thấp

Đơn vị biên độ tương ứng là decibels (dB) : 20 log10

Cả đồ thị biên độ log và pha đều có tính chất cộng

Đáp ứng tần số

Đáp ứng xung

Đáp ứng bước nhảy

Đáp ứng bước

Phổ biên độ của tín hiệu ra

Do đó trong miền thời gian

Bộ lọc thông dải (BPF)

Bộ lọc chắn dải (BSF)