You are on page 1of 150

‫دﻓ�ﻫﺎی آﺳﻮ ‪۶‬‬

‫ت‬

‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛‬
‫ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪،‬‬
‫ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬
‫بﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬
‫ت‬
‫دﻓ�ﻫﺎی آﺳﻮ‪۶‬‬

‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛‬
‫ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪،‬‬
‫ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬
‫بﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬

‫‪٣‬‬
٤
‫ش‬
‫�� آﺳﻮ‬
‫‪www.aasoo.org‬‬
‫ﻋﻨﻮان ﻓﺎر�‪:‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛‬
‫ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪،‬‬
‫ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬
‫بﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬
‫ﻋﻨﻮان اﻧگﻠ��‪:‬‬
‫‪We and the Coronavirus‬‬
‫ﻃﺮا� ﺟﻠﺪ‪ :‬ﮐﯿﻮان ﻣﻬﺠﻮر‬
‫ﭼﺎپ ﻧﺨﺴﺖ‪ ،‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪) ۱۳۹۹‬ﻣﺎرس ‪(۲۰۲۰‬‬
‫ﻟﺲآﻧﺠﻠﺲ‬
‫‪ ١٤٨‬ﺻﻔﺤﻪ‬
‫‪Email: editor@aasoo.org‬‬
‫ﻐﯿ�‬ ‫ﺗ‬ ‫ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ‪،‬‬ ‫ﺷﺪن‪،‬‬ ‫ن‬
‫ﺟﻬﺎی‬ ‫ن‬
‫ﺟﻬﺎی‪،‬‬ ‫ﻧﻤﺎ�ﻪ‪ :‬ﮐﺮوﻧﺎ‪ ،‬اﭘ�ﺪ�‪ ،‬ﺷﯿ�ع‪ ،‬ﺑ�ﻤﺎری‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎد‬
‫ی‬
‫ﺗﺎر� ــﺦ‪ ،‬ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ‬
‫اﻟ��وﻧ�� و کﺎﻏﺬی ﮐﺘﺎب ﻣﺤﻔﻮظ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫�� ت‬‫ﺣﻖ ﭼﺎپ و ش‬
‫اﺳﺘﻔﺎدە ﺗﺠﺎری از اﯾﻦ اﺛﺮ ﻣﻤﻨ�ع اﺳﺖ‪.‬‬
‫بﺎز�� ﻣﻘﺎﻻت �ﺎ ش‬
‫بﺨ� از آﻧﻬﺎ بﺎ ذﻛﺮ ﻣﺄﺧﺬ آزاد اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ش‬

‫‪٥‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﺛﺎﺑی| ‪۷‬‬‫��| ﻋﺮﻓﺎن ت‬ ‫ق‬
‫اﺧﻼ� ﻧ�ع ش‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و بیبﺼ ی� تی‬
‫ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﺣﺮف �زﻧ�ﻢ از ﭼﻪ ﺳﺨﻦ �ﮔ���ﻢ؟| ﮐ��ﺴﺘ ی ن‬ ‫�‬ ‫ت‬
‫ن دابﻠﯿﻮ‪.‬‬ ‫وﻗی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬
‫ت‬
‫ﻣﮏﻣ�ﻠﻦ| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ﺛﺎﺑی| ‪١٥‬‬
‫ن‬ ‫�‬
‫ﭼﻮﺗ�| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر� ـﺦ را ﺗﻐ یﯿ� �دﻫﻨﺪ؟| اﯾﺰا�‬
‫ﻧ�ﺸﺎﺑﻮری| ‪٢٣‬‬
‫� �‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی وا� ی�دار از واﻗﻌ�ﺖﻫﺎی ﺟﻮاﻣﻊ ﭘﺮدە ﺑﺮ�دارﻧﺪ| ان اپﻠبﺎم| ﺑﺮﮔﺮدان‪:‬‬
‫ﻫﺎﻣﻮن ﻧ�ﺸﺎﺑﻮری| ‪٣٧‬‬
‫‪:‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ را اﻓﺸﺎ �ﮐﻨﺪ| ﺗﺎﻣﺲ را�ﺖ| ﺑﺮﮔﺮدان ﺳپ�ﺪە‬
‫ﺟﺪﯾﺮی| ‪٤٥‬‬
‫اﺗﻔﺎ� �اﻓﺘﺪ؟| �ﺎن ﻟ�ﺎﻧﮑﻪ| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻓﺮﻧﺎز ﺳ� ف�| ‪٥١‬‬ ‫بﻌﺪ از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ ت‬
‫از وا�نﺶ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ بﻪ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ �ﺗﻮان‬
‫آﻣﻮﺧﺖ؟| ﻻﯾ نی بﺎرون| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی| ‪٥٩‬‬
‫ﺗﻮی اورد|‬ ‫ن‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟| ب‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﭘ��ﺎ ﻣﻮﺣﺪ| ‪۶۹‬‬
‫ن‬‫آ�ﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎن را دﮔﺮﮔﻮن �ﮐﻨﺪ؟| ﻓ�ﻠ�ﭗ کﺎرﻟﺴﻮن‪-‬ﺳﻠﺰا�‪ ،‬ﻣﺎرﺗ ی ن‬
‫ر�ﻮز‪ ،‬و پﺎل ﺳﻮارﺗﺰ| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻓﺮﻫﺎد ﺛﺎﺑﺘﺎن| ‪٨٥‬‬
‫ﺟﻬﺎی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﮐﺮد| ﮔﻮردون ﺑﺮاون|‬ ‫ن‬ ‫بﺎ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ ﻧ�ﺗﻮان ﺑﺮ بﺤﺮان‬
‫ﺛﺎﺑی| ‪٩٧‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﻫﻤبﺴﺘ� ﺟﻬﺎی ﺑﺮ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد| ﯾﻮوال ﻧ�ح‬ ‫�‬ ‫بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و‬
‫ﺛﺎﺑی| ‪١٠٣‬‬ ‫ﻫﺮاری| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی| ‪١١٣‬‬ ‫ﺟﻬﺎی ﮐﺮوﻧﺎ و رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ| ا�ﺎن ﺑﺮﻣﺮ| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬ ‫ن‬ ‫بﺤﺮان‬
‫گ‬ ‫�‬
‫ﻗﺪرت ﻣ�ی ﺗﺮس؛ ﭼﺮا ﺑﺮ� ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ وﺣﺸﺖزد� �ﮏ و�ﺮوس اﺳﺖ| راﺑﺮت‬
‫پکﻢ| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﺳپ�ﺪە ﺟﺪﯾﺮی| ‪۱۱۹‬‬
‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ� و د�ﮕﺮ ﻋﻠﻞ وﺣﺸﺖ| ز�گﻤﻮﻧﺖ بﺎوﻣﻦ| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ﺛﺎﺑ تی| ‪١٢٥‬‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫ﮐﺮﮐﻮ و پﺎﺗ��ﮏ‬ ‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوسﮔﻮﻧﻪ‪ :‬ﮐﻮو�ﺪ ‪ ١٩‬در ز�ﺴﺖﺑﻮم اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�| ﭘﯿ� �‬ ‫�‬
‫ﺳ�ﭽﺮل| ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻫﺎﻣﻮن ﻧ�ﺸﺎﺑﻮری| ‪١٣١‬‬
‫ﺟﻬﺎیﺷﺪن«| اﺳتﯿﻮن ارﻻﻧﮕﺮ| ﺑﺮﮔﺮدان‪:‬‬ ‫ﻓﺮو�ﺎ� » ن‬ ‫ش‬ ‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و اﺣﺘﻤﺎل‬
‫�‬
‫ﭘ�ﺎم ﯾﺰداﻧﺠﻮ| ‪١٤١‬‬

‫‪٦‬‬
‫ت‬
‫اﺧﻼ� ﻧ�ع ش‬
‫��‬ ‫بﺼ� تی‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و بی ی‬
‫ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬

‫دﮐ� ﺑﺮﻧﺎر ر�ﻮ از ﻣﻄبﺶ یﺑ�ون آﻣﺪ و وﺳﻂ پﺎ�ﺮد بﻪ‬ ‫»ﺻﺒﺢ ‪ ۱۶‬آور�ﻞ‪ ،‬ت‬
‫ﻣﻮ� ُﻣﺮدە ﺑﺮﺧﻮرد‪ .‬آن ﻟﺤﻈﻪ‪ ،‬ﻻﺷﻪ را بﺎ پﺎ ﮐﻨﺎر زد بیآﻧﮑﻪ بﻪ ﻗﻀ�ﻪ‬ ‫ش‬
‫پﺎﯾن رﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ بﻪ ﺧ�ﺎبﺎن ﮐﻪ رﺳ�ﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻓﮑﺮ از‬ ‫اﻫﻤ�ﺖ بﺪﻫﺪ و از پﻠﻪﻫﺎ ی ف‬
‫ذﻫنﺶ ﮔﺬﺷﺖ ﮐﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﻮش آنﺟﺎ ﻋﺎدی ﻧﺒﻮد و ر ِاە رﻓﺘﻪ را ﺑﺮﮔﺸﺖ‬
‫ﻣ�ﺸﻞ ﺳﺎلﺧﻮردە بﺎﻋﺚ ﺷﺪ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﺎ بﻪ �ا�ﺪار ﻫﺸﺪار بﺪﻫﺪ‪ .‬وا�نﺶ آﻗﺎی‬
‫ﻣﻮش‬ ‫ﺣﻀﻮر‬ ‫ﺑه� در�ﺎبﺪ آنﭼﻪ ﮐﺸﻒ ﮐﺮدە ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازە ﻧﺎﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ت‬
‫�‬ ‫�‬
‫ُﻣﺮدە بﻪ ﻧﻈﺮش ﻓﻘﻂ ﻏ��ﺐ آﻣﺪە ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺎل آﻧﮑﻪ از ﻧﻈﺮ �ا�ﺪار‬
‫اﺧ� ﺧ�� ﻗﺮصوﻣﺤکﻢ �‬ ‫ﺷﺨﺺ ی‬ ‫�‬ ‫آﺑﺮور�ﺰی ﺗﻤﺎمﻋ�ﺎر ﺣﺴﺎب �ﺷﺪ‪.‬‬
‫ت‬
‫ﺣﺮﻓﺶ ا�ﺴﺘﺎدە ﺑﻮد‪ :‬آن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮش ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﺮ ﻗﺪر ﻫﻢ دﮐ� ا�ار‬
‫ﻫﻤن اﻻن بیﺟﺎن در پﺎ�ﺮد ﻃبﻘﻪای اول اﻓﺘﺎدە بﻪ ﺧ�ج‬ ‫ﮐﺮد ﮐﻪ ��ﺷﺎن ی ن‬
‫آﻗﺎی ﻣ�ﺸﻞ ﻧﺮﻓﺖ و ﮐﻮﺗﺎە ﻧ�ﺎﻣﺪ‪ :‬ﭼﻮن ﺗﻮی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮش ﭘ�ﺪا‬
‫�‬
‫ﻧ�ﺷﻮد‪ ،‬ﻻبﺪ اﯾﻦ را از ﺟﺎی د�ﮕﺮی آوردەاﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﻤﺎ ﮐ� ﺧ�ﺎل‬
‫ﻣﺴﺨﺮەبﺎزی داﺷﺘﻪ‪...‬‬
‫ﺳ� ﺷﺪ و ادﻋﺎ ﮐﺮد �ﮏ ﻣﺸﺖ‬ ‫ت‬
‫روز بﻌﺪ‪ ۱۷ ،‬آور�ﻞ‪� ،‬ا�ﺪار � راە دﮐ� ب �‬
‫ﺷﻮ�ﻫﺎی ﺧﺮ� ﺧﻮشﺷﺎن �آ�ﺪ ﺳﻪ ﻻﺷﻪی ﻣﻮش‬ ‫ض‬ ‫ض‬
‫ﻋﻮ� ﮐﻪ از‬
‫�‬
‫وﺳﻂ راﻫﺮو ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮا آنﻫﺎ را بﺎ ﺗﻠﻪﻫﺎی ﺑﺰرگ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫‪٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺗﻤﺎم ﺗﻦﺷﺎن ﺧﻮنآﻟﻮد ﺑﻮد‪� .‬ا�ﺪار‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻮشﻫﺎی ُﻣﺮدە را از پﺎ‬ ‫ﭼﻮن ِ‬
‫ﺟﻠﻮ در ا�ﺴﺘﺎدە ﺑﻮد ﺗﺎ ﻣﮕﺮ ﻣﺠﺮﻣﺎن بﺎ ﻧ�ﺸﺨﻨﺪ �ﺎ‬ ‫ت‬
‫ﭼﺴب�ﺪە ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺪی �‬
‫ﻣﺘﻠ� ﮔﺰﻧﺪە ﺧﻮدﺷﺎن را ﻟﻮ بﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻧت�ﺠﻪای ﻋﺎ�ﺪش �ﺸﺪە ﺑﻮد‪ .‬آﻗﺎی‬
‫ﮔ�م‪...".‬‬‫ﻣ�ﺸﻞ �ﮔﻔﺖ "اﻣﺎن از ﻣﺮدمآزار! بﺎﻻﺧﺮە ﻣﭻﺷﻮن رو � ی‬
‫وﺟﻮی ﮐﺮدە بﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ ﻫﻤﻪی اﻫﻞ ﻣﺤﻞ راﺟﻊ‬ ‫ی‬ ‫ر�ﻮ‪ ،‬بیآﻧﮑﻪ ﭘﺮس‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫بﻪ ﻣﻮشﻫﺎ ﺣﺮف �زﻧﻨﺪ‪ .‬ﻋ�ﺎدتﻫﺎ ﮐﻪ بﻪ پﺎ�ﺎن رﺳ�ﺪ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻣ�ل‪.‬‬
‫ﺮدﻣﺶ بﺎﻻ‪ ".‬ت‬ ‫‪َ ُ .‬‬
‫دﮐ�‬ ‫آﻗﺎی ﻣ�ﺸﻞ بﻪاش ﮔﻔﺖ "واﺳﻪﺗﻮن ﺗﻠگﺮام اوﻣﺪە ﺑ‬
‫!ً‬
‫ازش ﺳﺆال ﮐﺮد آ�ﺎ بﺎز ﻣﻮش د�ﺪە‪� .‬ا�ﺪار ﮔﻔﺖ "ﻧﻪ‪ ،‬اﺻ� ﭼهﺎرﭼﺸ�‬
‫ﻣﺮاﻗﺐام و اﯾﻦ آﺷﻐﺎلکﻠﻪﻫﺎ ﺟﺮﺋﺖ ﻧ�ﮐﻨﻨﺪ د�ﮕﻪ ﺧ��ﺎزی در��ﺎرﻧﺪ‪...".‬‬
‫دﯾﻮار‬ ‫ﺟﻠﻮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن بﻪ �ا�ﺪار ﺑﺮﺧﻮرد ﮐﻪ بﻪ‬ ‫ت‬
‫�‬ ‫گ‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺮ ﻗﻀﺎ‪ ،‬دﮐ� �‬
‫ﻣﻌﻤﻮ� �زﻧﺪەاش ﺧﺴﺘ� �بﺎر�ﺪ‪.‬‬ ‫ً‬
‫ورودی ﺗﮑ�ﻪ دادە ﺑﻮد و از ﻗ�ﺎﻓﻪی‬
‫ت‬
‫ﻣ�ﺸﻞ یﭘ� ﻗﻀ�ﻪی ﻻﺷﻪی ﺟﺪ�ﺪ را ﮐﻪ از ز�ﺎن دﮐ� ﺷن�ﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ "بﻠﻪ‪،‬‬ ‫ِ‬
‫ﺧ� دارم‪ .‬اﻻن د�ﮕﻪ دوﺗﺎ ﺳﻪﺗﺎ ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮی ﺳﺎﺧﺘﻤﻮنﻫﺎی د�ﮕﻪ ﻫﻢ‬ ‫ب‬
‫ف‬ ‫گ‬
‫ﭘ�ﺪا ﺷﺪەاﻧﺪ‪ ".‬اﻓ�د� و ﻧﮕﺮای در ﭼهﺮەاش ﻣ�ج �زد‪ .‬بیآﻧﮑﻪ ﺣﻮاﺳﺶ‬
‫ﺳﻼﻣیاش ﺟ��ﺎ ﺷﺪ‪ .‬ﺻﺪاﻟﺒﺘﻪ‪،‬‬ ‫ت‬ ‫بﺎﺷﺪ‪ ،‬گﻠ��ﺶ را �ﻣﺎﻟ�ﺪ‪ .‬ت‬
‫دﮐ� از‬
‫�ا�ﺪار ﺧﺠﺎﻟﺖ �ﮐﺸ�ﺪ بﮕ��ﺪ ﺣﺎﻟﺶ ﺧﻮب ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪاش را بﻪ‬
‫ﺣﺴﺎب دلﺧﻮری �ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬بﻪ ﻧﻈﺮش �رﺳ�ﺪ روﺣ�ﻪاش را بﺎﺧﺘﻪ‪.‬‬
‫�ﻘن داﺷﺖ ش�ﺷﺎن ﮐﻪ کﻢ ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﻗﻀ�ﻪی ﻣﻮشﻫﺎ آﺷﻔﺘﻪاش ﮐﺮدە ﺑﻮد‪ .‬ی ن‬
‫�‬
‫ﺧﻮدش ﻫﻢ ﺣﺘﻤﺎ ﺑهﺒﻮد ﭘ�ﺪا �ﮐﻨﺪ‪...‬‬
‫ت‬
‫ﺟﻠﻮ ﻋﻤﺎرت ﻣﺘﻮﻗﻒ �ﮐﺮد‬ ‫‪ ۲۸‬آور�ﻞ‪...‬ﻣﻮﻗ� ﮐﻪ دﮐ� ر�ﻮ اﺗﻮﻣ���ﻠﺶ را �‬
‫ﺗﻪ ﺧ�ﺎبﺎن ﭼﺸﻤﺶ بﻪ �ا�ﺪار اﻓﺘﺎد ﮐﻪ بﻪ زﺣﻤﺖ ﻗﺪم ﺑﺮ�داﺷﺖ‪،‬‬
‫�ش بﻪ �ﮏ ﺳﻤﺖ ﺧﻢ ﺷﺪە ﺑﻮد‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎ و پﺎﻫﺎ را از ﻫﻢ ﮔﺸﻮدە ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺟﻮری ﮐﻪ آدم را �ﺎد ﻋﺮوﺳﮏ ﺧ�ﻤﻪﺷﺐبﺎزی �اﻧﺪاﺧﺖ‪...‬‬
‫روزﻧﺎﻣﻪﻓﺮوشﻫﺎی دورەﮔﺮد بﺎ ﻓ��ﺎد اﻋﻼم �ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﺠﻮم ﻣﻮشﻫﺎ‬
‫بﺎﻟن ﺑ�ﻤﺎرش ]�ا�ﺪار[ رﺳ�ﺪ‪ ،‬د�ﺪ‬ ‫وﻗی ]ر�ﻮ[ بﻪ ی ن‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪە‪ .‬اﻣﺎ ت‬
‫�ﺴ� یﺑ�ون آﻣﺪە‪� ،‬ﮏ دﺳتﺶ ﺑﺮ ﺷکﻢ اﺳﺖ و دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺼﻒ ﺗنﺶ از ت‬

‫‪٨‬‬
‫ق‬
‫اﺧﻼ� ﻧ�ع ش‬ ‫ت‬
‫��‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و بیبﺼ ی�ی‬

‫ُ‬
‫زردای‬
‫ب‬ ‫د�ﮕﺮ ﺑﺮ گﻠﻮ‪ ،‬بیاﻣﺎن و ﺷﺪ�ﺪ ﻋﻖ �زﻧﺪ و‪ ،‬ﺗﻮی ﺳﻄﻞ آﺷﻐﺎل‬
‫آورد‪� .‬ا�ﺪار بﻪ ﻫﺰار زﺣﻤﺖ و ازﻧﻔﺲاﻓﺘﺎدە‬ ‫ت‬
‫ﺻﻮری بﺎﻻ � َ‬ ‫ﻣﺘﻤﺎ�ﻞ بﻪ‬
‫ش‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬
‫دو�ﺎرە دراز ﮐﺸ�ﺪ‪ .‬دﻣﺎی بﺪ�ﺶ � و ﻧﻪ درﺟﻪ و ﭘﻨﺞ ﻋ� ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻋﻘﺪەﻫﺎی ﮔﺮدن و دﺳﺖﻫﺎ و پﺎﻫﺎ�ﺶ ﻣﺘﻮرم ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دو ﻟ�ﻪی یﺗ�ە ﺑﺮ‬
‫ﭘهﻠ��ﺶ َپﺨﺶ و َﭘهﻦ �ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ از دردی داﺧ� �ﻧﺎﻟ�ﺪ‪� .‬ﮔﻔﺖ‬
‫"�ﺳﻮزوﻧﻪ‪ ،‬ﺳﮓﻣﺼﺐ بﺪﺟﻮری آﺗ�ﺸﻢ �زﻧﻪ‪ ".‬کﻠﻤﺎت ﺟ��ﺪەﺟ��ﺪە‬
‫ﭼﺸﻤﺎن ازﺣﺪﻗﻪدرآﻣﺪەاش را ﮐﻪ‬ ‫ِ‬ ‫از ﻟﺐﻫﺎی ﺗﺐآﻟﻮدش یﺑ�ون �آﻣﺪﻧﺪ؛‬
‫ت‬
‫از ﺷﺪت �درد بﻪ اﺷﮏ اﻓﺘﺎدە ﺑﻮدﻧﺪ بﻪ ﺳﻮی دﮐ� �ﭼﺮﺧﺎﻧﺪ‪...‬ﻏﺮوب‬
‫�ا�ﺪار ﻫﺬ�ﺎن �ﮔﻔﺖ و بﺎ ﭼهﻞ درﺟﻪ ﺗﺐ ﻣﻮشﻫﺎ را ﻓﺤﺶ‬
‫ﺳﻔی ﮔﺮەدارﺷﺎن بﺎ اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ت‬ ‫�داد‪...‬ﻋﻘﺪەﻫﺎ درﺷﺖﺗﺮ ﺷﺪە ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫�‬
‫ﺣﺴﺎی بﻪ ﻫﺮاس اﻓﺘﺎدە ﺑﻮد‪...‬‬ ‫ب‬ ‫زن �ا�ﺪار‬ ‫ﺣﺲ �ﺷﺪ‪ِ ،‬‬
‫ﻓﺮدای آن روز‪ ۳۰ ،‬آور�ﻞ‪...‬ر�ﻮ‪...‬بﻪ �اغ �ا�ﺪار رﻓﺖ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﻫﻤﺎن روز‬
‫پﺎﯾن آﻣﺪە ﺑﻮد‪ .‬ﺑ�ﻤﺎر‪ ،‬ﻧﺤ�ﻒ و ﻧﺎﺗﻮان در‬ ‫ﺗبﺶ ﺗﺎ � و ﻫﺸﺖ درﺟﻪ ی ف‬
‫دﮐ�‪ ،‬ﻣﮕﻪ‬ ‫ﺑه�ە‪ ،‬ت‬‫�ﺴ� آرﻣ�ﺪە ﺑﻮد و ﻟبﺨﻨﺪ �زد‪ .‬ز�ﺶ ﮔﻔﺖ "ﺣﺎﻟﺶ ت‬ ‫ت‬
‫ﻧﻪ؟" "بﺎ�ﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻮﻧﺪ و د�ﺪ‪ ".‬ﻧ�ﻢروز اﻣﺎ ﺗﺐ ﻧﺎﻏﺎﻓﻞ ﺗﺎ ﭼهﻞ درﺟﻪ‬
‫بﺎﻻ رﻓﺖ‪ ،‬ﺑ�ﻤﺎر �ﮏﺑﻨﺪ ﻫﺬ�ﺎن �ﮔﻔﺖ و اﺳﺘﻔﺮاغﻫﺎ از � ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪە‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﻘﺪەﻫﺎی ﮔﺮدن ا�ﺮ ﻟﻤﺲ �ﺷﺪﻧﺪ بﻪ درد �آﻣﺪﻧﺪ و بﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫�رﺳ�ﺪ �ا�ﺪار �ﮐﻮﺷﺪ �ش را ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣکﺎن از ﺗنﺶ دور ﻧﮕﻪ دارد‪.‬‬
‫ز�ﺶ ﮐﻨﺎر پﺎ�ﻪﻫﺎی ﺗﺨﺖ �ﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎ�ﺶ را ز�ﺮ ﭘﺘﻮ ﻓﺮو�ﺮدە‬
‫ﻣه��ﺎی پﺎﻫﺎی ﺑ�ﻤﺎر را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﺸﻢ از ر�ﻮ ﺑﺮﻧ�داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ف‬ ‫ﺑﻮد و بﺎ‬
‫ﮔﻔﺖ "بﺎ�ﺪ از بﻘ�ﻪ ﺟﺪا ﻧﮕهﺶ داﺷﺖ‪ ،‬بﻪ ﻣﺪاوای و�ﮋە اﺣﺘ�ﺎج دارە‪.‬‬
‫اﻻن بﻪ ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎن زﻧﮓ �زﻧﻢ و بﺎ آﻣﺒﻮﻻ�ﺲ بﻪ اونﺟﺎ ﻣﻨﺘﻘﻠﺶ‬
‫زن ﻧﮕﺮان ﺑﺮ ی ن‬ ‫ت‬
‫بﺎﻟن ﻣﺮد‬ ‫�ﮐﻨ�ﻢ‪ ".‬دو ﺳﺎﻋﺖ بﻌﺪ در آﻣﺒﻮﻻ�ﺲ‪ ،‬دﮐ� و ِ‬
‫ﮔﻮﺷی زا�ﺪ ﺑﻮد‪،‬‬‫ت‬ ‫ﺑ�ﻤﺎر ﺧﻢ ﺷﺪە ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از دﻫﺎ�ﺶ‪ ،‬ﮐﻪ اﻧگﺎر ﭘﻮﺷ�ﺪە از‬
‫کﻠﻤﺎت ﺟ��ﺪەﺟ��ﺪە یﺑ�ون �آﻣﺪﻧﺪ‪� .‬ﮔﻔﺖ "ﻣﻮشﻫﺎ!" �ا�ﺪار‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ﺳ�ی �زد‪ ،‬ﻟﺐﻫﺎ�ﺶ بﻪ ﻣﻮم �ﻣﺎ�ﺴتﻨﺪ‪ ،‬پﻠ�ﻫﺎ�ﺶ بﻪ‬ ‫ﭼهﺮەاش بﻪ ب �‬

‫‪٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺳﻨﮕﯿی �ب ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻔﺴﺶ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ و ﺿﻌ�ﻒ بﺎﻻ �آﻣﺪ‪ ،‬اﻧﺪامﻫﺎ�ﺶ‬ ‫ض‬


‫ﺑﺮ اﺛﺮ ﻋﻘﺪەﻫﺎ از ﻫﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬روی ﺑﺮاﻧکﺎر ﺟﻤﻊ ﺷﺪە ﺑﻮد‬
‫ﭼ�ی ﺑﺮآﻣﺪە از اﻋﻤﺎق ی ن‬
‫زﻣن‬ ‫ﭘﻨﺪاری بﺨﻮاﻫﺪ بﻪ درون ﺧ��ﺶ ﭘﻨﺎە بﺑ�د �ﺎ ی ن‬
‫گ‬ ‫َ‬
‫بیاﻣﺎن بﻪ ﺧﻮد بﺨﻮاﻧﺪش‪ ،‬ز�ﺮ ﻓﺸﺎر وزﻧﻪای ﻧﺎﭘ�ﺪا دﺳﺘﺨﻮش ﺧﻔ� ﺑﻮد‪.‬‬
‫دﮐ�‪ ".‬ر�ﻮ ﮔﻔﺖ‬ ‫ز�ﺶ اﺷﮏ �ر�ﺨﺖ‪�" .‬ﺲ د�ﮕﻪ اﻣ�ﺪی ﻧ�ﺴﺖ‪ ،‬ت‬
‫"ﻣﺮدە‪".‬‬‫ُ‬
‫�ﺷﻮد ﮔﻔﺖ ﻣﺮ ِگ �ا�ﺪار پﺎ�ﺎن دورەای اﻧبﺎﺷﺘﻪ از �ﺸﺎﻧﻪﻫﺎی‬
‫�‬ ‫ﮔﯿﺞﮐﻨﻨﺪە و آﻏﺎز دورەای د�ﮕﺮ را ی ن‬
‫ﺗﻌﯿن ﮐﺮد ﮐﻪ �ﺴبﺘﺎ دﺷﻮار ﺑﻮد و �‬
‫�‬
‫ﺳ�د‪.‬‬‫ﺣ�ت ا� ِﺎم ﻧﺨﺴﺖ ﺗﺪر�ﺠﺎ ﺟﺎ�ﺶ را بﻪ دﻫﺸﺖ پ‬ ‫آن‪ ،‬ی‬
‫ﻫﻤﺸه��ﺎنﻣﺎن ا�ﻨﻮن در��ﺎﻓﺘﻨﺪ ﻫﺮﮔﺰ بﻪ ذﻫﻦﺷﺎن ﺧﻄﻮر ﻧﮑﺮدە ﺑﻮد‬
‫ﻣکﺎی ﺧﺎص و ﺑﺮﮔ��ﺪە بﺎﺷﺪ ﺑﺮای آن ﮐﻪ ﻣﻮشﻫﺎ‬ ‫ﺷﺎ�ﺪ ﺷهﺮ ﮐﻮﭼﮏﻣﺎن ن‬
‫�‬
‫ﭘﺮﺗﻮ آﻓﺘﺎب ﺟﺎن بﺪﻫﻨﺪ و �ا�ﺪارﻫﺎ از اﻣﺮاض ﻏ��ﺐ ﺗﻠﻒ‬ ‫آنﺟﺎ در �‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﺟﻨبﻪ رویﻫﻢرﻓﺘﻪ در اﺷتبﺎە ﺑﻮدﻧﺪ و اﻓکﺎرﺷﺎن ﻧ�ﺎز بﻪ‬
‫ﭼ� اﯾﻦﺟﺎ ﺧﺘﻢ �ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺎدتﻫﺎ بیﺗﺮد�ﺪ‬ ‫ﺗﺠﺪ�ﺪﻧﻈﺮ داﺷﺖ‪ .‬ا�ﺮ ﻫﻤﻪ ی ن‬
‫زورﺷﺎن �ﭼ���ﺪ‪ .‬اﻣﺎ �ﺴ�ﺎری از ﻫﻤﺸه��ﺎنﻣﺎن‪...‬ﻧﺎ���ﺮ ﺷﺪﻧﺪ بﻪ ﻫﻤﺎن‬
‫ﭘ�ﺸ� ﭘ�ﻤﻮدە ﺑﻮد‪ .‬از آن ﻫﻨگﺎم ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺮس‬ ‫ت‬ ‫را� ﺑﺮوﻧﺪ ﮐﻪ آﻗﺎی ﻣ�ﺸﻞ‬
‫و از پیاش ﺗﻔﮑﺮ آﻏﺎز ﺷﺪ‪ ...‬ﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﺼیبﺖﻫﺎ اﻣﺮی راﯾﺞاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ دﺷﻮار‬
‫وﻗی ﺑﺮ � ﺧﻮدﻣﺎن ﻧﺎزل �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺟهﺎن‬ ‫�ﺗﻮاﻧ�ﻢ بﺎورﺷﺎن ﮐﻨ�ﻢ ت‬
‫ﻫﻤﺎنﻗﺪر ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻃﺎﻋﻮن ﺷﺪە ﮐﻪ دﺳﺘﺨﻮش ﺟﻨﮓ‪ .‬بﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ‪،‬‬
‫ﮔ� �ﮐﻨﻨﺪ‪...‬ﻫﻨگﺎم ﺑﺮوز‬ ‫ﻃﺎﻋﻮنﻫﺎ و ﺟﻨﮓﻫﺎ ﻣﺮدم را �ﮑﺴﺎن ﻏﺎﻓﻞ ی‬
‫ً‬
‫ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﻌﻤﻮ� �ﮔ��ﻨﺪ "ﻃﻮل ﻧ�ﮐﺸﻪ‪ ،‬ابﻠهﺎﻧﻪﺗﺮ از اوﻧﻪ ﮐﻪ ز�ﺎد‬
‫�‬
‫اداﻣﻪ ﭘ�ﺪا ﮐﻨﻪ‪ ".‬ﺻﺪاﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺟﻨﮓ ﻗﻄﻌﺎ ابﻠهﺎﻧﻪ و ﻋبﺚ اﺳﺖ اﻣﺎ اﯾﻦﻫﺎ‬
‫�ﺳﺨی �ﺸﺎن �دﻫﺪ و ا�ﺮ‬ ‫ت‬ ‫ﻣﺎﻧﻊ دواﻣﺶ ﻧ�ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬بﻼﻫﺖ ﻫﻤﻮارە‬
‫ﻫﻤﻮارە ﺧﻮدﻣﺎن را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻧﺪاﺷت�ﻢ آﺳﺎن بﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ پی �ﺑﺮد�ﻢ‪«.‬‬
‫�� ﭼﺸﻤﻪ ‪.(۱۳۹۷‬‬ ‫ﻣ�ﻋبﺎ�‪ ،‬ش‬ ‫)آﻟ� کﺎﻣﻮ‪ ،‬ﻃﺎﻋﻮن‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪی کﺎوە ی‬ ‫ب‬

‫‪١٠‬‬
‫ق‬
‫اﺧﻼ� ﻧ�ع ش‬ ‫ت‬
‫��‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و بیبﺼ ی�ی‬

‫ﮐﻨﻮی ﺟهﺎن اﺳﺖ‪ .‬او‬ ‫ن‬


‫�‬ ‫ا�ﺪار« رﻣﺎن کﺎﻣﻮ �ﺎدآور �ﺴ�ﺎری از ب‬
‫رﻫ�ان‬ ‫»� �‬
‫ﮔ�د و بﺎ کﻢاﻫﻤ�ﺖ ﺷﻤﺮدن اﯾﻦ اﻣﺮ از‬ ‫ﻻﺷﻪی ﻣﻮشﻫﺎ را ﻧﺎد�ﺪە � ی‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖ ﺧﻮد در ﻗبﺎل اﻫﺎ� ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻏﺎﻓﻞ �ﺷﻮد و ﺳﻼﻣﺖ آﻧهﺎ را‬
‫ﻗ��ﺎی ﺟهﻞ و‬ ‫ن‬ ‫بﻪ ﺧﻄﺮ �اﻧﺪازد ﺗﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ کﺎر از کﺎر �ﮔﺬرد و ﺧﻮد ی ن‬
‫ﻧ�‬
‫�‬
‫ﻏﺮور �ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺋ� ﺑﻮﻟﺴﻮﻧﺎرو‪ ،‬رﺋ�ﺲ ﺟﻤهﻮر ﺑﺮز�ﻞ‪ ،‬بﺤﺮان و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ را ﻣﻌﻠﻮل‬ ‫ژ ی‬
‫ﺣﻘﻪبﺎزی رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ دا�ﺴﺘﻪ و از ﺑﺮز��ﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ بﻪ ﮐﺴﺐ و‬
‫کﺎر ﻋﺎدی ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ؛ دوﻧﺎﻟﺪ ﺗﺮاﻣﭗ‪ ،‬رﺋ�ﺲ ﺟﻤهﻮر آﻣ��کﺎ‪،‬‬
‫ﮔﺴ�دەی اﯾﻦ‬ ‫ﺣی �ﺲ از ﺷﯿ�ع ت‬ ‫ﻫﻔﺘﻪﻫﺎ اﯾﻦ بﺤﺮان را ی ن‬
‫ﻧﺎﭼ� ﺟﻠﻮە داد و ت‬
‫ﺑ�ﻤﺎری در آﻣ��کﺎ بﺎرﻫﺎ از یﭘ�وزی ﻗ��ﺐاﻟﻮﻗ�ع ﺑﺮ آن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ؛‬
‫ﺟﻨﻮئ‪ ،‬ﻣﻮن ﺟﺎﺋﻪاﯾﻦ درﺳﺖ ﭘ�ﺶ از � بﻪ ﻓﻠ� ﮐﺸ�ﺪن‬ ‫ب‬ ‫»در ﮐﺮەی‬
‫ﺳ�ی ﺷﺪە اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺮی ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ وﺧ�ﻢﺗ��ﻦ دورە پ‬
‫اﻋ�اﺿﺎت ﺷﺪ�ﺪی را در پی داﺷﺖ‪ .‬در اوا�ﻞ ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری در ژاﭘﻦ ﻫﻢ‬ ‫ت‬
‫ﺟنﭘیﻨﮓ‪،‬‬ ‫ﻣﺨ� ﺑﻮد«؛ ش� ی ن‬ ‫ﺷﯿ�و آبﻪ‪ ،‬از اﻧﻈﺎر ف‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮ ﮐﺸﻮر‪ ،‬ن ن‬
‫ﮔ� ﺷﺪن اﯾﻦ‬ ‫ﭼن‪ ،‬بﺎ ��ﻮش ﻧهﺎدن ﺑﺮ اﯾﻦ بﺤﺮان بﻪ ﻫﻤﻪ ی‬ ‫رﺋ�ﺲ ﺟﻤهﻮر ی ن‬
‫رﻫ�‬‫ﮔ� ﺷﺪن آن کﻤﮏ ﮐﺮد؛ آ�ﺖ ﷲ ﺧﺎﻣﻨﻪای‪ ،‬ب‬ ‫ﭼن و ﻋﺎﻟﻢ ی‬‫ﺑ�ﻤﺎری در ی ن‬
‫ﺟﻤهﻮری اﺳﻼ� اﯾﺮان‪ ،‬ﻫﻢ در اﺑﺘﺪا ﺿﻤﻦ کﻢاﻫﻤ�ﺖ ﺷﻤﺮدن و�ﺮوس‬
‫ﮐﺮوﻧﺎ ﭘﻨهﺎنکﺎری ﻣﺴﺌﻮﻻن ﮐﺸﻮر در�ﺎرەی ابﻌﺎد بﺤﺮان را ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ رد ﮐﺮد‬
‫ﺣی بﻌﺪ از ﻣﻮاﺟهﻪ بﺎ آﻣﺎر و ارﻗﺎم �ﺳﺎمآور ﻣﺒﺘﻼ�ﺎن بﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس‬ ‫و ت‬
‫و ﺟﺎنبﺎﺧﺘگﺎن ﭘﺮﺷﻤﺎر آن بﺎ ﺗﻮﺳﻞ بﻪ ﻧﻈ��ﻪی ﺗﻮﻃﺌﻪ‪ ،‬آﻣ��کﺎ را بﻪ‬
‫اﺳتﺜﻨﺎﻫﺎی ﻣﺜﻞ‬
‫ی‬ ‫»ﺗﻮﻟ�ﺪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ« ﻋﻠ�ﻪ اﯾﺮان ﻣﺘهﻢ ﮐﺮد‪ .‬ا�ﺮ از‬
‫رﻫ�ان ﺟهﺎن‪ ،‬دﺳﺖکﻢ در‬ ‫�‬
‫ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬ﺳﻨگﺎﭘﻮر و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ بﮕﺬر�ﻢ‪ ،‬ا�� ب‬
‫اوا�ﻞ ﭘ�ﺪا�ﺶ اﯾﻦ بﺤﺮان‪ ،‬کﻢو��ﺶ رﻓﺘﺎری ﻫﻤﭽﻮن �ا�ﺪار »ﻃﺎﻋﻮن«‬
‫اﻋﺘﻨﺎی بﻪ وﻇ�ﻔﻪی ﺧﻮد در ﻗبﺎل ﺑهﺮوزی‬ ‫ی‬ ‫در ﭘ�ﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و بﺎ بی‬
‫ﺷهﺮوﻧﺪان بﻪ ﺷﯿ�ع اﯾﻦ و�ﺮوس در �ا� ﺟهﺎن داﻣﻦ زدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﭼن و‬ ‫رﻫ�ان دﻧ�ﺎ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ رؤﺳﺎی ﺟﻤهﻮر ی ن‬ ‫بﺪﺗﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ �ﺴ�ﺎری از ب‬
‫ض‬
‫ﺣﺎ� ﻧ�ﺴتﻨﺪ ﺑﺮای ﺣﻞ بﺤﺮای ﮐﻪ ﺧﻮد در آن ﻧﻘﺶ داﺷتﻨﺪ‪ ،‬بﺎ‬ ‫آﻣ��کﺎ‪ ،‬ض‬
‫�ﮑﺪ�ﮕﺮ ﻫﻤکﺎری ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷﮕﻔﺖ ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ نای ﻫﻤﭽﻮن ا�ﺎن‬
‫ﺑﺮﻣﺮ‪ ،‬ﻧ��ﺴﻨﺪەی ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪی ﺗﺎ�ﻢ‪ ،‬و ﮔﻮردون ﺑﺮاون‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮ اﺳﺒﻖ‬
‫ﺟهﺎئ ﮐﺮوﻧﺎ و رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ« و‬ ‫ن‬ ‫ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ‪ ،‬از ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣ�ﺎن »بﺤﺮان‬
‫ن‬
‫ﻧﺎﺗﻮای ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ از ﻏﻠبﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ بﺤﺮان ﺟهﺎی« ﺳﺨﻦ �ﮔ��ﻨﺪ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫»‬
‫ق‬
‫ﺑﺮاون ﭘﺮﺳﺶ ﻣه� را ﻣﻄ�ح �ﮐﻨﺪ‪» :‬ﮐﺪام ﮔﻔﺖوﮔﻮی ﻋﻤ�� ﻣ�ﺎن‬
‫ﺟن ﭘیﻨﮓ‪ ،‬دوﻧﺎﻟﺪ ﺗﺮاﻣﭗ و ﻣﻮن ﺟﺎﺋﻪ اﯾﻦ‬ ‫بﺎز�ﮕﺮان اﺻ� ﺟﻬﺎن ـ ش� ی ن‬
‫ﺟﻨﻮی( و ﺟﻮز�ﻪ ﮐﻮﻧﺘﻪ )ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ﭼن‪ ،‬آﻣ��کﺎ و ﮐﺮەی‬ ‫)رؤﺳﺎی ﺟﻤﻬﻮر ی ن‬
‫ب‬
‫وز�ﺮ اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ( ـ اﻧﺠﺎم ﺷﺪە ﺗﺎ از آﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎی �ﮑﺪ�ﮕﺮ در�ﺎرەی‬
‫ﮔ�ی اﺟﺘﻤﺎ� ﺑﻬﺮە‬ ‫ت‬
‫ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﻣﺴﺎﻓﺮی‪ ،‬ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ی‬
‫ﺑﺮﻧﺪ؟«‬
‫اﻣﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ اﯾﻦ ﮐﻮﺗﻪﺑﯿی ﺗﻨهﺎ بﻪ ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪاران ﻣﺤﺪود ﻧ�ﺷﻮد و‬ ‫ن‬
‫ﮔ�د‪ .‬ﺟ�ﻞ ِﻟﭙﻮر‪ ،‬اﺳﺘﺎد ﺗﺎر� ــﺦ در‬ ‫�ﺴ�ﺎری از ﻣﺮدم ﻋﺎدی را ﻫﻢ در�ﺮ� ی‬
‫دا�ﺸگﺎە ﻫﺎروارد‪ ،‬در ﺗﺤﻠ�ﻞ درﺧﺸﺎن ﺧﻮد از ﺷﺎﻫکﺎر کﺎﻣﻮ �ﻧ��ﺴﺪ‪:‬‬
‫اﻫﻤﯿی بﻪ ﻣﻮشﻫﺎ ﻧ�دﻫﺪ ﺗﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ‬ ‫ت‬ ‫»ﻫﯿﭻ �ﮏ از اﻫﺎ� ﺷهﺮ ﭼﻨﺪان‬
‫�اﻧﺠﺎم کﺎر از کﺎر �ﮔﺬرد‪ -‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻃﺎﻋﻮن "آﯾﻨﺪە را از ﻣ�ﺎن ﺑﺮ�دارد‪،‬‬
‫ﺣی �ﺲ از آن‬ ‫ﺑن �ﺑﺮد"‪ -‬ت‬ ‫ﺳﻔﺮﻫﺎ را ﻟﻐﻮ �ﮐﻨﺪ و اﻣکﺎن ﺗبﺎدل ﻧﻈﺮ را از ی ن‬
‫ﮐﻪ کﺎر از کﺎر �ﮔﺬرد ﺗﻨهﺎ ﻣﻌﺪودی از اﻓﺮاد بﻪ اﻧﺪازەی ف‬
‫کﺎ� بﻪ ﻣﻮشﻫﺎ‬
‫ﺣﻤﺎﻗﺖ آنﻫﺎﺳﺖ‪" :‬ﺧﻮد را آزاد �ﭘﻨﺪاﺷتﻨﺪ‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﺣﺎل آﻧﮑﻪ ﺗﺎ ﻣﺼیبﺖ وﺟﻮد دارد ﮐ� آزاد ﻧ�ﺴﺖ‪«".‬‬
‫واﻗ� »ﻃﺎﻋﻮن« ﻧﻪ‬ ‫درﺳی �ﮔ��ﺪ‪ ،‬ﻣﻀﻤﻮن‬ ‫ت‬ ‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻟﭙﻮر بﻪ‬
‫�‬
‫ش‬ ‫ت‬ ‫ش‬
‫ﮔ� بﻠ�ﻪ ﻣﺼیبﺖ بیپﺎ�ﺎن �� اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺼیﺒی ﻧﺎ�‬ ‫ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫اﻋﺘﻨﺎی او بﻪ درد و رﻧﺞ »د�ﮕﺮی«‪» :‬ﻫﻤﺸه��ﺎن‬ ‫ی‬ ‫از ﺧﻮدﺧﻮا� آد� و بی‬
‫�� ﺑﻮدﻧﺪ و ﺧﻮدﺷﺎن را در ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﺎ از اﯾﻦ ﺟﻨبﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ بﻘ�ﻪی اﺑﻨﺎی ش‬
‫�ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و �ﺲ‪...‬ﺧ��ﻫﺎ کﻤﺎ�ﺎن اﻣ�ﺪ داﺷتﻨﺪ ﺑ�ﻤﺎری ﻣ�ی ﻣﺘﻮﻗﻒ‬

‫‪١٢‬‬
‫ق‬
‫اﺧﻼ� ﻧ�ع ش‬ ‫ت‬
‫��‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و بیبﺼ ی�ی‬

‫ﺷﻮد و ﺧﻮد و ﺧﺎﻧﻮادەﺷﺎن در اﻣﺎن بﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬در ﻧت�ﺠﻪ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﺧﻮد را‬
‫ﻧﺎ���ﺮ بﻪ ﺗﺮک ﻋﺎدتﻫﺎ ﻧ�دا�ﺴتﻨﺪ‪...‬اﻓﺮاد ز�ﺎدی ﻫﻨﻮز دﺳﺖ روی‬
‫ﻣﺼیﺒی اﺳﺖ‬‫ت‬ ‫دﺳﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ و اﻗﺪا� ﻧ�ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎل آنﮐﻪ ﻃﺎﻋﻮن‬
‫ﮔ�ش ﻫﺴتﻨﺪ و ﻫﺮ ﮐﺲ بﺎ�ﺪ بﻪ وﻇ�ﻔﻪاش ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪«.‬‬ ‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ در ی‬
‫اﯾﻦ ﻫﻤﺎن ﻣﻌﻀ� اﺳﺖ ﮐﻪ ز�گﻤﻮﻧﺖ بﺎوﻣﻦ‪ ،‬ﻧﻈ��ﻪﭘﺮداز ﻣﺪرﻧیﺘﻪی‬
‫ش‬ ‫ق‬
‫بﺨ� از‬ ‫ﺳ�ﺎل‪ ،‬آن را » بیﺣ� اﺧﻼ�« �ﺧﻮاﻧﺪ‪» :‬ﺳ�ﺎﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ت‬ ‫ﻓﻌﺎﻟ�ﺖ ﭼﻨﺪوﺟ� ش‬
‫اﺧﻼ�" ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪە‬ ‫�� ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ بﻪ ب"یﺣ�‬
‫ﺟﺎﻧئ‪ ،‬و ﻧﻪ ﻣﻨﺒﻊ و ﻣنﺸﺄ‪ ،‬ت‬
‫آﻓئ‬ ‫ئ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ت‬
‫ﺣی �ﺗﻮان آن را ﺟﺰئ از ﺗﻠﻔﺎت ب‬
‫ن‬ ‫ا�� و ﻫﻤﻪ ی ن‬
‫اﻣﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪ ،‬و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻫ� �‬‫ﭼ�ﺧﻮار ﺷﻤﺮد گ‪ .‬ﺳ�ﺎﺳﺖ �‬ ‫ﻓﺮ ی‬
‫ﺳ�ﺎﺳﺖ ﻣﻨﺤ��ﻪﻓﺮد ﺧﻮد را‬ ‫ِ‬ ‫ﻫﺮ ﻓﻀﺎی اﺟﺘﻤﺎ�‪ -‬ﻓﺮﻫﻨ� ﺧﺎ�‬
‫ای آنﻫﺎ را از اﯾﻦ‬ ‫�آﻓ��ﻨﺪ‪ ،‬و ا�ﺠﺎد د�ﮕﺮ اﻧﻮاع ﺳ�ﺎﺳﺖ را دﺷﻮار و کﺎر ی �‬
‫ﻫﻢ دﺷﻮارﺗﺮ �ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻓﻀﺎی ﻣﺪرن ﺳ�ﺎل ﻣﺎ ﻫﻢ از اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪە ﻣﺴتﺜﻨﺎ‬
‫گ‬ ‫ق‬ ‫ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬ت‬
‫اﺧﻼ�" را در اﺷﺎرە بﻪ بیﻋﺎﻃﻔ�‪،‬‬ ‫وﻗی ﻣﻔﻬﻮم ب"یﺣ�‬
‫ﺣی آراﻣﺶ و ﺧﻮن�دی �ﺴبﺖ بﻪ ﻣﺼﺎﺋﺐ و‬ ‫ت‬
‫ﺗﻔﺎوی‪� ،‬ﺎ ت‬ ‫اﻋﺘﻨﺎی‪ ،‬بی‬ ‫بی‬
‫ی‬
‫ﻣﻌﻨﺎی اﺳﺘﻌﺎری دارد«‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ﻣﺸکﻼت د�ﮕﺮان بﻪ کﺎر �ﺑ��ﻢ‪ ...‬ب"یﺣ�"‬
‫�ﺴﮑن دردﻫﺎی ﺷﺪ�ﺪ ﻣﻔ�ﺪ اﺳﺖ و اﻧﺠﺎم‬ ‫یف‬ ‫ت‬
‫ﻣﻮﻗی ﺑﺮای‬ ‫ﺣ�‬‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ بی �‬
‫ﺣ� داﺋ� ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﻧ�ﺴﺖ بﻠ�ﻪ‬ ‫ﺟﺮا� را ﻣﻤﮑﻦ �ﺳﺎزد اﻣﺎ بی �‬
‫ﺧﻄﺮﻧﺎ� اﺳﺖ‪» :‬درد ﺳﻼ� ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ بﺪن از ﻃ��ﻖ آن در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺗﻬﺪ�ﺪات بﺎﻟﻘﻮە ﻫﻮﻟﻨﺎ� از ﺧﻮد دﻓﺎع �ﮐﻨﺪ؛ درد بﻪ ﻣﺎ ﻫﺸﺪار �دﻫﺪ‬
‫ﮐﻪ‪ ،‬ﭘ�ﺶ از آن ﮐﻪ ﺧ�� دﯾﺮ ﺷﻮد‪ ،‬در پی درﻣﺎن ﺑﺮآﯾ�ﻢ‪ .‬ا�ﺮ درد بﻪ ﻣﻮﻗﻊ‬
‫ﻫﺸﺪار ﻧﺪﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﺮادی وﺟﻮد دارد و بﺎ�ﺪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮐﺮد‪ ،‬ﺑ�ﻤﺎر آنﻗﺪر‬
‫درﻣﺎن را بﻪ ﺗﻌ��ﻖ �اﻧﺪازد ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑ�ﻤﺎریاش ﻋﻼجﻧﺎپﺬﯾﺮ ﺷﻮد‬
‫ﺟﺴﻤﺎی‪ ،‬ﮐﻪ درﻣﺎنﺷﺎن �ﺴ�ﺎر دﺷﻮار اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫)ﻫﻮﻟﻨﺎ�ﺗ��ﻦ اﺧﺘﻼﻻت‬
‫ن‬
‫وﻗی ﮐﻪ ﻣﺪاواﺷﺪی و‬ ‫�ﻌی ﻫﻤﺎن ت‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎیاﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟ�ﻪ‪ ،‬ن‬
‫ی‬
‫ً‬
‫اﺣﺘﻤﺎ� ﻋﻼجپﺬﯾﺮﻧﺪ‪ ،‬دردﻧﺎ� ﻧ�ﺴتﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪١٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ت‬ ‫ین‬
‫ﻫﻤن اﻣﺮ در ﻣﻮرد بیﺣ� اﺧﻼ� ﺻﺎدق اﺳﺖ ز�ﺮا »ا�ﺮ بﻪ ﻣﻮﻗﻊ‬
‫ن‬
‫ا�ﺴﺎی ﻋ�ﺐ و اﯾﺮادی‬ ‫��ی و دوام ﺟﺎﻣﻌﻪی‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ �ﺸ��ﻢ ﮐﻪ اﺗﺤﺎد ش‬
‫ﭘ�ﺪا ﮐﺮدە و در پی رﻓﻊ آن ﺑﺮﻧ�ﺎﯾ�ﻢ‪ ،‬اوﺿﺎع بﺪﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬بﻪ ﻋبﺎرت‬
‫ﮔ��ﻢ �ﺎ کﻢاﻫﻤ�ﺖ �ﺷﻤﺎر�ﻢ ﮐﻪ‬ ‫د�ﮕﺮ‪ ،‬آنﻗﺪر ﺧﻄﺮ را ﻧﺎد�ﺪە � ی‬
‫��ی ﺳﻄ�‪�� ،‬ی‪ ،‬ﺳﺴﺖ‪ ،‬و ﻧﺎپﺎ�ﺪار �ﺷﻮد‪ ،‬و در ﻧت�ﺠﻪ‬ ‫ﺗﻌﺎﻣﻼت ش‬
‫د�ﮕﺮ ﻧ�ﺗﻮان اﯾﻦ ﺗﻌﺎﻣﻼت را ﻋﺎﻣﻞ بﺎﻟﻘﻮە ﺑﺮای ﺻ�ﺎﻧﺖ ﻧﻔﺲ ﻫ ن‬
‫ﻤگﺎی‬ ‫�‬
‫دا�ﺴﺖ‪«.‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﯾﻮوال ﻧ�ح ﻫﺮاری‪ ،‬ﻧ��ﺴﻨﺪەی ﻧﺎﻣﺪار ا�اﺋ��‪� ،‬ﮔ��ﺪ‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﺟهﺎی ﺑﺮ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‪،‬‬ ‫»بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و ﻫﻤبﺴﺘ�‬
‫ﺑ�ﺸ�ی ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫ�ﻢ ﺷﺪ‪...‬‬ ‫اﺣﺘﻤﺎ� در آﯾﻨﺪە بﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪﮔ� ت‬ ‫ً‬
‫ی‬ ‫و‬
‫ش‬
‫ﺑن ﺧﻮد �� در ﺟ��ﺎن‬ ‫ن‬
‫در اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪی بﺤﺮای‪ ،‬ﻣبﺎرزەی اﺻ� در ی ن‬
‫ﮔ� ﻋﺪم اﺗﺤﺎد و بیاﻋﺘﻤﺎدی ﻣ�ﺎن ا�ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ﺎری ﻫﻤﻪ ی‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ا�ﺮ اﯾﻦ ﺑ�ﻤ �‬
‫ت‬
‫را اﻓﺰا�ﺶ دﻫﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺰرگﺗ��ﻦ یﭘ�وزی اﯾﻦ و�ﺮوس ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬وﻗی‬
‫آدمﻫﺎ بﮕﻮﻣﮕﻮ �ﮐﻨﻨﺪ و�ﺮوسﻫﺎ دو ﺑﺮاﺑﺮ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﻋﮑﺲ‪ ،‬ا�ﺮ اﯾﻦ‬
‫ﺟهﺎی را اﻓﺰا�ﺶ دﻫﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ یﭘ�وزی ﺑﺮ‬ ‫ف‬ ‫ﮔ� ﻫﻤکﺎری‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫�‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻠ�ﻪ یﭘ�وزی ﺑﺮ ﻫﻤﻪی ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزای آﯾﻨﺪە ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد‪«.‬‬
‫گ‬ ‫دﻓ� آﺳﻮ ﮐﻮﺷ�ﺪەا�ﻢ ﺗﺎ بﻪ ض‬ ‫ﺷﺸﻤن ت‬
‫یف‬
‫بﻌ� از وﺟﻮە ﺳ�ﺎ�‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨ�‪،‬‬ ‫در‬
‫ﺟهﺎی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻧگﺎ� دﻗﯿﻖﺗﺮ‬ ‫ن‬ ‫ﺷﻨﺎﺧی بﺤﺮان‬‫ت‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی و روان‬
‫�‬
‫ت‬
‫ﺑیﻨﺪاز�ﻢ‪ .‬اﻣﺎ ابﻌﺎد و داﻣﻨﻪی اﯾﻦ بﺤﺮان ﭼﻨﺎن ﮔﺴ�دە اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎ���ﺮ‬
‫دﻓ� بﻌﺪی را ﻫﻢ بﻪ آن اﺧﺘﺼﺎص ﺧﻮاﻫ�ﻢ داد‪ .‬بیﺗﺮد�ﺪ‪ ،‬ار�ﺎب ﻓﻀﻞ‪،‬‬ ‫ت‬
‫آﺳﻮ را از ﻧﻈﺮات ﺧﻮد یﺑﻬﺮە ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ی ن‬
‫ﻫﻤن ﻗﺪر ﮐﻪ ﻣﻌﺎ�ﺐ‬ ‫ب‬
‫کﺎر ﭼﻨﺎن ﻧبﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺎﺳنﺶ را ﭘﻮﺷ�ﺪە دارد‪ ،‬آﺳﻮ آرزوی ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺮآوردە �ﺑیﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٤‬‬
‫�‬ ‫ت‬
‫ﮔ� ﺣﺮف �زﻧ�ﻢ از ﭼﻪ‬
‫وﻗی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺳﺨﻦ �ﮔ���ﻢ؟‬
‫‪١‬‬ ‫ی ن‬
‫ﮐ��ﺴﺘن دابﻠﯿﻮ‪ .‬ﻣﮏﻣ�ﻠﻦ‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬

‫�‬ ‫ن‬
‫ﮔ�‬‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫ﻏی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺧﻮاﻧﻨﺪگﺎن را بﺎ ﺗﺎر� ــﺦ �‬
‫ﮐﻨﻮی ﻣﺎ بﺎ اﯾﻦ‬‫ن‬ ‫آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد و �ﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ داد ﮐﻪ ﻃﺮز ﻣﻮاﺟﻬﻪی‬
‫�‬ ‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮل ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺣﺮف ﺗﺎزە ﻧ�ﺴﺖ اﻣﺎ ﻣﻬﻢ‬
‫وﻗی دو�ﺎرە ﮐﺸﻒ �ﺷﻮد‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ز�ﺮا اﻏﻠﺐ ﺗﺎر� ــﺦ از �ﺎد �رود �ﺎ ﻓﻘﻂ ت‬
‫ﮔ� ﺟﺪ�ﺪی رو�ﻪرو �ﺷ��ﻢ‪ ،‬و در‬ ‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی �‬‫ﮐﻪ بﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻧت�ﺠﻪ از روی ﻧﺪاﻧﻢکﺎری �ﻣﺸﻖﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﺗﮑﺮار �ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬
‫ً‬
‫ﮔ� را اﻓﺰا�ﺶ‬ ‫ﮔ� ﭼ�ﺴﺖ؟ ﻣﻌﻤﻮ� ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی‬‫ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ت‬
‫ﻣﻌن �داﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﻬ��ﻦ راە‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫ﻏ�ﻣﻨﺘﻈﺮەی وﻗ�ع ﺑ�ﻤﺎری در زﻣﺎی ی‬ ‫ﻤﮕ� ی‬‫ﭼﺸ ی‬
‫ﮔ� اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آن را ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪﮔ ی �� �ﺴ�ﺎر‬ ‫ﺗﻌ��ﻒ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬

‫ین‬
‫ﮐ��ﺴﺘن دابﻠﯿﻮ‪ .‬ﻣﮏﻣ�ﻠﻦ اﺳﺘﺎد ﺗﺎر� ــﺦ در دا�ﺸگﺎە و�ﺮﺟﯿن�ﺎ در آﻣ��کﺎ و ﻧ��ﺴﻨﺪەی‬ ‫‪.١‬‬
‫‪.‬‬ ‫ف‬
‫ﺟﻬﺎی ﮐﺸﻒ ﺳﻞ از ﺳﺎل ‪ ١٩٠٠‬ﺗﺎ ﮐﻨﻮن« اﺳﺖ آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان‬ ‫�‬ ‫ﮐﺘﺎب »ﺗﺎر� ــﺦ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪی او ﺑﺮ ﮐﺘﺎب ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Christian W. McMillen (2016), Pandemics: A Very Short Introduction,‬‬
‫‪Oxford University Press.‬‬

‫‪١٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﮔﺴ�دە بﺪاﻧ�ﻢ‪ .‬ﻫﺮ ﻃﻮر ﮐﻪ �ﺴﻨﺠ�ﻢ‪ ،‬اﺑﻮﻻ در ﺳﺎل ‪ ٢٠١٤‬ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری‬ ‫ت‬
‫ﮔ�‪ -‬ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰ یای ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪١٩١٨‬‬ ‫ﺣی ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫ﮔ�‪� -‬ﺎ ﺷﺎ�ﺪ ت‬ ‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﮔ�‬ ‫ف‬
‫ﭘﻨﺠﺎە ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ را در ﮔﻮﺷﻪ و ﮐﻨﺎر دﻧ�ﺎ از یﺑن ﺑﺮد ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� را‬‫�� از روشﻫﺎی راﯾﺞ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻧﻮ� رو�ﺪاد بﺪاﻧ�ﻢ‪ .‬اﯾﻦ اﺗﻔﺎﻗﺎت �آﯾﻨﺪ و �روﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ا�ﺮ اﯾﻦ ﻃﻮر ﻓﮑﺮ‬
‫ﮔ� بﺨﻮاﻧ�ﻢ؟ ﺳﻞ را‬ ‫ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬آ�ﺎ �ﺗﻮاﻧ�ﻢ اچآیوی‪/‬ا�ﺪز را ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﮔ� �ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻮﻗﺖ �ﺎ ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫ﭼﻄﻮر؟ ﻣﺎﻻر�ﺎ را ﭼﻄﻮر؟ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫بﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺳﻞ‪ ،‬ﻣﺎﻻر�ﺎ و اچآیوی‪/‬ا�ﺪز ﮐﻪ ﺑﺮ بﺨﺶﻫﺎی وﺳ�� از ﮐﺮەی‬
‫ﮔ�ﻧﺪ‪ ،‬ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬ ‫ﺟﺎن ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻧﻔﺮ را � ی‬ ‫ﺗﺄﺛ� �ﮔﺬارﻧﺪ و ﺳﺎﻻﻧﻪ ِ‬ ‫زﻣن ی‬ ‫ین‬
‫ﮔ� ﻣﺰﻣﻦاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ی �‬
‫ﮔ� ﺳﺎل ‪ ٢٠٠٩‬ﺑﺮ � ﺗﻌ��ﻒ ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﺧﻮ� ﻋﺎﻟﻢ ی‬‫�‬ ‫�ﺲ از آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬
‫ﮔ� ﻣﻨﺎﻗﺸﻪای درﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در‬ ‫ن‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎی و د�ﮕﺮان از ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫وا��دار‬
‫ی‬ ‫ﺑﺮ� از ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬ ‫ن‬ ‫وا�نﺶ بﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ‪،‬‬
‫وا��دار« در »ﻣﺆﺳﺴﻪی ﻣ�‬ ‫آﻟﺮژی و ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ی‬ ‫»ﻣﺆﺳﺴﻪی ﻣ� �‬
‫ت‬
‫ﺳﻼﻣﺖ« ﭼﺎرﭼﻮب ﮔﺴ�دەای را اراﺋﻪ دادﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس آن �ﺗﻮان بﻪ‬
‫ﮔ� بﺎ�ﺪ‬ ‫ﮔ� کﻤﮏ ﮐﺮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫ﺗﻌ��ﻒ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ت‬
‫بﺎ ﻫﺸﺖ ﻣﻌ�ﺎر ﻣﻄﺎبﻘﺖ داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪ :‬اﻧتﺸﺎر ﮔﺴ�دەی ﺟﻐﺮاﻓ ی‬
‫�ﺎی‪،‬‬
‫ﺟﺎی �ﺎ ﺗﺤﺮک ﺑ�ﻤﺎری‪ ،‬ﻣﻮارد ﻓﺮاوان ﺣﻤﻠﻪ و وﺧﺎﻣﺖ‪ ،‬ﻣﺼﻮﻧ�ﺖ‬ ‫ﺟﺎبﻪ ی‬
‫وا��دار�ﻮدن و ﺷﺪت‪.‬‬ ‫ُ‬
‫کﻤﯿﻨﻪی ﺟﻤﻌ�ﺖ‪ ،‬ﺟﺪ�ﺪ ﺑﻮدن‪ ،‬ﻣ�یﺑﻮدن‪ ،‬ی‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ بﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﺳﻞ‪ ،‬ا�ﺪز و ﻣﺎﻻر�ﺎ ﺟﺪ�ﺪ ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ‬
‫ﺗﻐﯿ� �ﮐﻨﻨﺪ و از ﻧﻮ ﺗﺎزە �ﺷﻮﻧﺪ‪ -‬ﺳﻞ در �ﮏ ﻧﺎﺣ�ﻪ بﺪﺗﺮ و‬ ‫و�ﺮوسﻫﺎ ی‬
‫ﺳﻞ ﻣﻘﺎوم بﻪ داروﻫﺎی‬ ‫ت‬
‫در ﻧﺎﺣ�ﻪی د�ﮕﺮی ﺑﻬ� �ﺷﻮد؛ ﻧ�ع ﺟﺪ�ﺪ ِ‬
‫ﺗﺎر�� ﺧﺎ� ﺟﺪ�ﺪ اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫�‬ ‫ﮔﻮﻧﺎ�ﻮن بﻪ وﺟﻮد �آ�ﺪ‪ .‬ﻫﺮ زﻣﯿﻨﻪی‬
‫�‬
‫ن‬
‫وﻗی ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎی در پی ﻧﺎﺑﻮدی ﻣﺎﻻر�ﺎ ﺑﺮآﻣﺪ‪،‬‬ ‫دﻫﻪی ‪ ١٩٥٠‬ت‬
‫اﯾﻦ و�ﺮوس ﻫ��ﺖ ﺟﺪ�ﺪی ﭘ�ﺪا ﮐﺮد؛ در دﻫﻪﻫﺎی ‪ ١٩٧٠‬و ‪ ١٩٨٠‬ت‬
‫وﻗی‬

‫‪١٦‬‬
‫�‬ ‫ت‬
‫وﻗی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﺣﺮف �زﻧ�ﻢ از ﭼﻪ ﺳﺨﻦ �ﮔ���ﻢ؟‬

‫ﺟﻬﺎی بﺪل ﺷﺪ‪ ،‬بﺎز‬ ‫ن‬ ‫ﺟﻬﺎی بﻪ بﺎز�ﮕﺮ اﺻ� در ﺣ�ﻄﻪی ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ن‬ ‫بﺎﻧﮏ‬
‫ﻫﻤن اﻣﺮ در ﻣﻮرد اچآیوی‪/‬ا�ﺪز ﺻﺎدق‬ ‫ض‬ ‫ﻫﻢ ﻫ��ﺖ ﻣﺎﻻر�ﺎ ﻋﻮض ﺷﺪ‪ .‬ی‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﺮدە و اﯾﻦ ﻫ��ﺖﻫﺎی‬ ‫اﺳﺖ؛ ﻫ��ﺖ اﯾﻦ و�ﺮوس در ﮔﺬر زﻣﺎن بﺎرﻫﺎ ی‬
‫ن‬
‫ﺟﺪ�ﺪ ﻫﺮ �ﮏ وا�ﺴﺘﻪ بﻪ زﻣﺎن ﺧﺎ� ﺑﻮدەاﻧﺪ‪ :‬زﻣﺎی ﻣﻌﺎدل ﺣکﻢ ﻣﺮگ‬
‫زﻣﺎی ﺑ�ﻤﺎری‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫ﻣﻬﺎرﺷﺪی ﺑﻮدە‪،‬‬ ‫زﻣﺎی ﺑ�ﻤﺎریای ﻣﺰﻣﻦ و‬ ‫ن‬ ‫ﺑﻮدە‪،‬‬
‫ن‬
‫ﻫﻤﺠنﺲﮔﺮا�ﺎن ﺑﻮدە‪ ،‬و زﻣﺎی ﺑ�ﻤﺎری دﮔﺮﺟنﺲﮔﺮا�ﺎن ﺑﻮدە اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔ�‬ ‫ت‬ ‫یض‬
‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫ﻣﻀﺎﻣن و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺸ�� در ﺗﺎر� ــﺦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻫ��ﺖ ﺗﻤﺎم ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ در ﻧت�ﺠﻪی اﻧﻘﻼب آزﻣﺎ�ﺸگﺎ� اواﺧﺮ‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﺮد‪ -‬اﯾﻦ اﻧﻘﻼب بﻪ ﭘ�ﺪا�ﺶ ﻋ�‬ ‫ﭼﺸﻤﮕ�ی ی‬ ‫ی‬ ‫ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ بﻪ ﺷکﻞ‬
‫ﻮی‬ ‫ﭘﺰﺷ� ﻣﺪرن اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ ﮐﻪ ا�ﻨﻮن در آن بﻪ � �ﺑ��ﻢ‪ .‬آنﭼﻪ بﺎ ﻟ ی‬
‫پﺎﺳﺘﻮر در ﻓﺮا�ﺴﻪ آﻏﺎز ﺷﺪ و بﺎ کﺎر راﺑﺮت ﮐﺦ در آﻟﻤﺎن بﻪ اوج رﺳ�ﺪ بﻪ‬
‫زﻣﺎی بﻪ ﺷکﻞﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌ��ﻒ‬ ‫ﻣﻌی ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﮐﻪ ن‬ ‫اﯾﻦ ن‬
‫ی‬
‫�ﺷﺪﻧﺪ از آن �ﺲ ﺗﻌ��ﻒ واﺣﺪی داﺷتﻨﺪ‪ .‬از اﻫﻤ�ﺖ ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی اﯾﻦ‬
‫بﺎ��ی ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫وﻗی ﻓﻬﻤ�ﺪﻧﺪ ﮐﻪ ت‬ ‫ﺗﻐﯿ� ﻫﺮ ﭼﻪ بﮕ���ﻢ کﻢ ﮔﻔﺘﻪا�ﻢ‪ .‬ت‬ ‫ی‬
‫ﻫﺎی ﻣﺜﻞ ﺳﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺿ�ﺤﺎت دﯾ��ﻨﻪ در�ﺎرەی ﻋﻠﺖ ﺑﺮوز اﯾﻦ‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫�‬ ‫ین‬
‫ﻧﺨﺴﺘن بﺎر‪ ،‬دا�ﺶ ﭘﺰﺷ� واﻗﻌﺎ‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ را ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷتﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮای‬
‫�دا�ﺴﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ ﻫﺮ ﺑ�ﻤﺎری ﺧﺎ� ﭼ�ﺴﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ �ﺷﺪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ را‬
‫واﻗﻌﺎ درﻣﺎن ﮐﺮد‪ .‬ﮐﺸﻒ بﺎﺳ�ﻞ ﺗ��ﺮکﻠﻮز�ﺲ و ت‬ ‫�‬
‫بﺎ��ی ﻋﺎﻣﻞ ﻃﺎﻋﻮن بﻪ‬
‫ﭘ�ﺸﮕ�ی و درﻣﺎن ﻣﺆﺛﺮ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎ پﺑ�دازد‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ی‬ ‫ﭘﺰﺷ� اﺟﺎزە داد ﺗﺎ بﻪ‬
‫ﻋن ﺣﺎل بﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑ�ﺶ از ﺣﺪ بﻪ ﻗﺪرت‬ ‫ن‬ ‫اﻧﻘﻼب آزﻣﺎ�ﺸگﺎ� در ی‬
‫وا��دار اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨ�ﻢ‪ .‬در‬ ‫ی‬ ‫ن‬
‫ز�ﺴﺖﭘﺰﺷ� ﺑﺮای ر�ﺸﻪﮐی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬
‫اﺟﺘﻤﺎ� ﻣﻨﺘ� بﻪ ﺑﺮوز‬ ‫�‬ ‫ﻧت�ﺠﻪ‪ ،‬ﺑ�ﺶ از آن ﮐﻪ در پی ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ ش�ا�ﻂ‬
‫ﺑ�ﻤﺎری بﺎﺷ�ﻢ بﻪ ﻣبﺎرزە بﺎ ﻣ�ﮑﺮوبﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘ�ﻢ‪.‬‬
‫اﯾﻨﺠﺎ پﺎی دو ﻣﻀﻤﻮن د�ﮕﺮ بﻪ ﻣ�ﺎن �آ�ﺪ‪ :‬رابﻄﻪی ﻣ�ﺎن ﻓﻘﺮ و ﺑ�ﻤﺎری‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ در‬ ‫ﮔ�‪ .‬ﻫﻤﻪی ﺑ�ﻤﺎری ی‬ ‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی‬‫و ﺟﻐﺮاﻓ�ﺎی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب بﻪ آﻧﻬﺎ �ﭘﺮدازم‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ )بﻪ درﺟﺎت ﮔﻮﻧﺎ�ﻮن(‬

‫‪١٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﻌی دﻟ��‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺰﺷ� ﻣﺪرن ﻣﻬﺎر ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺄﺛﺮ از ث�ا�ﻂ اﺟﺘﻤﺎ�اﻧﺪ‪ � .‬ن‬
‫وﺟﻮد دارد ﮐﻪ و�ﺎ ﺑ�ﺶ از �ﮏ ﻗﺮن ﻗبﻞ از آﻣ��کﺎ رﺧﺖ ﺑ��ﺴﺖ اﻣﺎ ﻫﻨﻮز‬
‫در بﺨﺶ ز�ﺎدی از دﻧ�ﺎی درﺣﺎلﺗﻮﺳﻌﻪ وﺟﻮد دارد؛ دﻟ�� وﺟﻮد دارد ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳی در ﺟﻨﻮب ﺻﺤﺮای آﻓ��ﻘﺎ ﺷﯿ�ع دارد؛‬ ‫ب‬ ‫اچآیوی‪/‬ا�ﺪز بﻪ ﻃﻮر‬
‫ﮔ� �ی ﻃﺎﻋﻮن ﺳﺎل ‪ ١٧٢٠‬در ﻣﺎر� ﻓﻘﺮا‬ ‫دﻟ�� وﺟﻮد دارد ﮐﻪ در ﻫﻤﻪ ی‬
‫ض‬
‫ﺑ�ﺶ از ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪان آﺳ�ﺐ د�ﺪﻧﺪ‪ .‬بﻌ� ﺟﻮاﻣﻊ ﺗﻮا�ﺴﺘﻪاﻧﺪ ش�ا�ﻂ‬
‫ﻣﻨﺘ� بﻪ ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻣ�ی را از ﻣ�ﺎن ﺑﺮدارﻧﺪ اﻣﺎ د�ﮕﺮ ﺟﻮاﻣﻊ‬
‫ﻣﻮﻓﻖ بﻪ اﯾﻦ کﺎر �ﺸﺪەاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔ� ﻣﺰﻣﻦ در بﻪاﺻﻄﻼح‬ ‫اﻣﺮوز �‬
‫ﮔ� بﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی �‬ ‫ﺟﻮاﻣﻊ در ی‬
‫�‬ ‫ا��‬
‫ین‬
‫ﺳﻨﮕن‬ ‫ﺟﻨﻮب ﺟﻬﺎن �ﺎ ﻫﻤﺎن ﮐﺸﻮرﻫﺎی درﺣﺎلﺗﻮﺳﻌﻪ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪� .‬‬
‫بﺎر‬
‫بﻌ� ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪە و ﺑﺮ دوش‬ ‫ﮔ� از دوش ض‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ض‬ ‫ض‬
‫وﻣ� در ارو�ﺎ‬ ‫بﻌ� د�ﮕﺮ اﻓﺘﺎدە اﺳﺖ‪ :‬ﺳﻞ‪ ،‬ﮐﻪ زﻣﺎی ﻋﻠﺖ اﺻ� ﻣﺮگ ی‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﺮدە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫زﻣن ﻣﺤﻮ �ﺸﺪە اﻣﺎ کﺎﻧﻮن ﺷﯿ�ع آن ی‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬از روی ﮐﺮە ی ن‬
‫ﭘ�ﺸﮕ�ی �ﺎ درﻣﺎن‪ ،‬ﺷﯿ�ع‬ ‫ی‬ ‫دﺳت�ﺎی بﻪ روشﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ب‬ ‫ﻣﺪتﻫﺎ ﭘ�ﺶ از‬
‫ت‬
‫ﺳﻞ در ﻏﺮب کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺖ؛ ﻋﻠﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎی در ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ�‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻧﺰوا و ﺟﺪاﺳﺎزی ﺑ�ﻤﺎران‪ ،‬و ﺑﻬﺒﻮد ک� ﮐ�ﻔ�ﺖ‬
‫زﻧﺪ� ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻞ‪ ،‬ت‬ ‫گ‬
‫ﭘﺰﺷ� ﻣﺪرن‪،‬‬ ‫�‬ ‫ﺣی �ﺲ از �� از یﭘ�وزیﻫﺎی ز�ﺴﺖ‬
‫ﺑن �ﺑﺮﻧﺪ و ﺑ�ﻤﺎر را درﻣﺎن‬ ‫آﻧیﺑﯿﻮﺗ�ﮏﻫﺎی ﮐﻪ ت‬
‫بﺎ��ی را از ی ن‬ ‫�ﻌی ﮐﺸﻒ ت‬ ‫ف‬
‫ی‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی در ﮐﺸﻮرﻫﺎی درﺣﺎلﺗﻮﺳﻌﻪ اﻓﺰا�ﺶ �ﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ی‬ ‫�ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬بﻪ ﻃﺮز‬
‫ش‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ وﺟﻮد �ا�� اﺳﺖ ﮐﻪ بﻪ رﺷﺪ ﺑ�ﻤﺎری کﻤﮏ‬
‫ﻣ�ان ز�ﺎد �ا�ﺖ‪ ،‬و‬ ‫دﺳ�� ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ بﻪ داروﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮا�ﻢ ﺟﻤﻌ�ﺖ‪ ،‬ی ن‬ ‫�ﮐﻨﺪ‪ :‬ت‬
‫بﺨ� از دﻧ�ﺎ‬ ‫وﺟﻮد ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی د�ﮕﺮی ﻣﺜﻞ اچآیوی‪/‬ا�ﺪز‪ .‬ﺳﻞ در ش‬
‫بﺪون ﻣﺪاﺧﻠﻪﻫﺎی ز�ﺴﺖﭘﺰﺷ� کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺖ و در بﺨﺶ د�ﮕﺮی از‬
‫ﺟﻬﺎن بﻪرﻏﻢ اﯾﻦ ﻣﺪاﺧﻼت اﻓﺰا�ﺶ �ﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻌی ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ داروﻫﺎ و ﺗﺤﻘ�ﻘﺎت ﭘﺰﺷ� ﺑﺮای‬ ‫ﻫﯿﭻ�ﮏ از اﯾﻨﻬﺎ بﻪ اﯾﻦ ن‬
‫ﮔ� ﻻزم ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﻻزماﻧﺪ‪ .‬داروی ﺿﺪ‬ ‫ت‬
‫ﮐﻨ�ل ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬

‫‪١٨‬‬
‫�‬ ‫ت‬
‫وﻗی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﺣﺮف �زﻧ�ﻢ از ﭼﻪ ﺳﺨﻦ �ﮔ���ﻢ؟‬

‫و�ﺮوس اچآیوی‪ ،‬ﮐﻪ بﺎ ﻫﺮ ﻣﻌ�ﺎری ﮐﺸﻒ ﺧﺎرقاﻟﻌﺎدەای اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ‬


‫دﺳ�� ﻣﺮدم بﻪ اﯾﻦ‬ ‫�ﺴ�ﺎر ﻣﻬ� در ﻣبﺎرزە بﺎ ا�ﺪز داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ت‬
‫بﻌ� از‬‫ﻣ�ان اﺑﺘﻼ بﻪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری در ض‬ ‫دارو �ﮑﺴﺎن ﻧﺒﻮدە اﺳﺖ‪ ،‬و ی ض‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎ در ﺣﺎل اﻓﺰا�ﺶ اﺳﺖ‪ .‬از دﻫﻪی ‪ ١٩٦٠‬بﻪ بﻌﺪ درﻣﺎن و�ﺎ از‬
‫اﻟ��وﻟ�ﺖﻫﺎ ﺷﻔﺎبﺨﺶ ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ‬ ‫ﻃ��ﻖ ﻧﻮﺷﺎﻧﺪن آب و ت‬
‫ﻧﻔﺮ از اﻫﺎ� ﮐﺸﻮرﻫﺎی درﺣﺎلﺗﻮﺳﻌﻪ از آب آﻟﻮدە بﻪ ﻣﺪﻓ�ع ا�ﺴﺎن‬
‫�ﻧﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪی �ﺴ�ﺎر ﺳﺎدە اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ رابﻄﻪای ﻣ�ﺎن ﺑ�ﻤﺎری و‬
‫ش�ا�ﻂ اﺟﺘﻤﺎ� وﺟﻮد دارد‪ ،‬ش�ا�� ﮐﻪ ﻫﻤﻪﺟﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد و بﺎ‬
‫ﺑن ﻧ�رود‪.‬‬ ‫ز�ﺴﺖﭘﺰﺷ� از ی ن‬
‫ﮔ� ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ اﺳﺖ‪ .‬و�ﺎ در ﻗﺮن‬ ‫وﺟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی داﻣﻦ زد؛ ﻣﺒﺘﻼ�ﺎن بﻪ اچآیوی‪/‬ا�ﺪز در‬ ‫ی‬ ‫ﻧﻮزدﻫﻢ بﻪ ﻫﺮاس‬
‫ﻫﻤن اواﺧﺮﻣﺎ�ﻪی ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﺑﻮدەاﻧﺪ‪ -‬و ﺣیت‬ ‫ﺟﺎﻫﺎی ﻣﺜﻞ آﻣ��کﺎ ﺗﺎ ی ن‬
‫ی‬
‫ﭼﻨن اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﭽﻨﺎن بﻪ ﺷﺪت ﻣﺎ�ﻪی بﺪﻧﺎ�‬ ‫ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ی ن‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺎﻋﻮن در ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ بﻪ آزار و اذ�ﺖ ﯾﻬﻮد�ﺎن اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ‪ .‬در‬
‫ﮔ�ی اﺑﻮﻻ در آﻣ��کﺎ ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻣ�ان ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ﺳﺎل ‪ ،٢٠١٤‬ی ن‬
‫ﺗﻨﺎﺳی بﺎ ﺧﻄﺮ واﻗ� ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا‪ ،‬ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺎن ﻋﺪەی‬ ‫ب‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫ﮔ�ی آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺳﺎل ‪ ١٩١٨‬در ﻣﺪی کﻤ� از �ﮏ‬ ‫بﮕ�د )ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ز�ﺎدی را ی‬
‫ض‬ ‫ن‬
‫ﺳﺎل ‪ ٥٠‬ﻣ�ﻠﯿﻮن را ﮐﺸﺖ( بﻪﻧﺪرت بﻪ ﻧﮕﺮای داﻣﻦ �زﻧﺪ‪ .‬ﺗﺮس از بﻌ�‬
‫بﻌ� د�ﮕﺮ را اﻏﻠﺐ بﻪ ﻋﻠﺖ �ﺎ ﻧﺤﻮەی ﺑﺮوز‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ و ﻋﺪم ﺗﺮس از ض‬
‫ﺑ�ﻤﺎری �ﺴبﺖ �دﻫﻨﺪ‪ -‬و�ﺎ ﺧ�� ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪ اﺳﺖ ز�ﺮا �ﺸﺎﻧگﺎن ﺣﺎدی‬
‫گ‬ ‫ئن‬ ‫دارد و‪ ،‬بﻪ ﻧﻈﺮ �‬
‫ﻣﺸﻤ�ﮐﻨﻨﺪە اﺳﺖ؛ اچآیوی بﻪ ﭘ�ﭽ�ﺪ�ﻫﺎی‬ ‫ا�� ﻣﺮدم‪،‬‬
‫ا�ﺴﺎی ر�ﻂ دارد و �ﺴ�ﺎری از ﻣﺮدم آن را ﻣﻌﻠﻮل اﻧﺤﺮاف‬ ‫ن‬ ‫ﺳﮑﺴﻮاﻟﯿﺘﻪی‬
‫اﺟﺘﻤﺎ�‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺮز�ﻖ ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر‪� ،‬داﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﻞ ﭘ�ﺪا�ﺶ ﺑ�ﻤﺎری‬
‫ﺗﺄﺛ� بﮕﺬارد‪ .‬ا�ﻨﻮن ﻣﺎﻻر�ﺎ‬
‫ﻫﻢ �ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺗﺮﺳﻨﺎ� ﺑﻮدن �ﺎ ﻧﺒﻮد�ﺶ ی‬
‫�‬
‫ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری ﺣﺎرەای در ﮐﺸﻮرﻫﺎی درﺣﺎلﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬گﺎ� ﮐﻪ‬

‫‪١٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫� و کﻠﻪی اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ�ﺎﻓﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮ �ﺷﻮد بﺎ آن‬


‫ﻣﺜﻞ ﻣﻬﺎﺟ� ﺗﺮﺳﻨﺎ� و ﺑ�گﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮرد �ﮐﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪی آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮی‪ -‬اﯾﻦ ﮐﻪ ﭼﻪ ﮐ� و ﭼﺮا بﻪ ﺑ�ﻤﺎری ﻣﺒﺘﻼ �ﺷﻮد‪-‬‬
‫ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬در اوا�ﻞ ﮐﺸﻒ آﻣ��کﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻌﻤﺮە�ﺸیﻨﺎن ﻓﮑﺮ �ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻮ�ﻫﺎ ﻣﺴﺘﻌﺪ اﺑﺘﻼ بﻪ آبﻠﻪ و د�ﮕﺮ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی »دﻧ�ﺎی ﮐﻬﻦ« ﻫﺴتﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨن ﺗﺼﻮر �ﺷﺪ ﮐﻪ آﻣ��کﺎ ییﻫﺎی‬ ‫ﻧﺨﺴﺘن دﻫﻪﻫﺎی ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺘﻢ‪ ،‬ی ن‬ ‫ین‬ ‫در‬
‫آﻓ��ﻘﺎیﺗبﺎر و د�ﮕﺮ اﻗﻠ�ﺖﻫﺎ �ﺴبﺖ بﻪ ﺳﻞ آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮﻧﺪ اﻣﺎ‬ ‫ی‬
‫ﺳﻔ�ﺪﭘﻮﺳﺘﺎن �ﺗﻮاﻧﻨﺪ بﺎ آن ﻣبﺎرزە ﮐﻨﻨﺪ‪ �� .‬از ﻋﻮاﻣﻞ واردات ﺑﺮدە بﻪ‬
‫»دﻧ�ﺎی ﺟﺪ�ﺪ« در ﻗﺮون ﻫﻔﺪﻫﻢ و ﻫﺠﺪﻫﻢ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﮑﺮ �ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫�ﺸنﻫﺎ �ﺴبﺖ بﻪ ﻣﺎﻻر�ﺎ ﻣﻘﺎومﺗﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻓ��ﻘﺎیﻫﺎ در ﻣﻘﺎ�ﺴﻪ بﺎ ﻣﺴﺘﻌﻤﺮە ی ن‬
‫ی‬
‫ﺷﻨﺎﺧی‪ ،‬ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل اﯾﻦ بﺤﺚ وﺟﻮد داﺷﺖ‬ ‫ت‬ ‫ﺗﺎ ﭘ�ﺶ از اﻧﻘﻼب ت‬
‫بﺎ��ی‬
‫ﻧﺎ� از‬ ‫ﮐﻪ آ�ﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ ﻣ�یاﻧﺪ �ﺎ ﺑﺮ اﺛﺮ ﻫﻮای آﻟﻮدە و بﺪﺑﻮی ث‬
‫ﺗﺠ��ﻪی ﺟﺴﺪ ﺣﯿﻮاﻧﺎت و ﮔ�ﺎﻫﺎن بﻪ وﺟﻮد �آﯾﻨﺪ‪ .‬ﻃﺎﻋﻮن را اﻏﻠﺐ‬
‫ﻣﺠﺎزات ﮔﻨﺎە �دا�ﺴتﻨﺪ‪ .‬ﺗﮏﺗﮏ اﯾﻦ ﺗﻮﺿ�ﺤﺎت ی‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻏ� از آبﻠﻪ ﻫﯿﭻ�ﮏ از اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ ﻫﻨﻮز ر�ﺸﻪﮐﻦ �ﺸﺪە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫بﻪ ی‬
‫ﮔ�ی‬ ‫ﻃﺎﻋﻮن ﻫﻨﻮز وﺟﻮد دارد‪ -‬در دﻫﻪی ‪ ١٩٩٠‬ﻫﻨﺪ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﻤﻪ ی‬
‫�‬ ‫ن‬
‫ﻃﺎﻋﻮی ﮐﻪ ﻣﺮﺗبﺎ در ﻣﺎدا�ﺎﺳکﺎر ﺷﯿ�ع ��ﺎبﺪ‪ -‬و ﻓﻘﻂ از‬ ‫ﻃﺎﻋﻮن ﺑﻮد‪،‬‬
‫ت گ‬
‫ﮔﺴ�د� و ﺷﺪت و ﺣﺪ�ﺶ کﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎل دارد ﮐﻪ‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺟﺪ�ﺪی در آﯾﻨﺪە ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ بﺨﺶ‬
‫�‬ ‫ف‬
‫ﺗﺎر�� اﺳﺖ اﻣﺎ �ﻓﺎ در�ﺎرەی ﺗﺎر� ــﺦ ﻧ�ﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﺪەای از اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫ﮔ� ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ بﺪون وﺟﻮد ﺟﻤﻌﯿی ﻣ�ا�ﻢ و‬ ‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ن‬
‫ﮔ� زﻣﺎی بﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﮐﻪ ا�ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ﻣﺘﺤﺮک پﺪ�ﺪ آ�ﺪ‪ .‬ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫بﻪ زراﻋﺖ و ﺗﺠﺎرت بﺎ �ﮑﺪ�ﮕﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬بﻘﺎی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻣ�ی‬
‫ﻣ��ﺎن بﺎ�ﺪ‬ ‫ﻣ��ﺎن د�ﮕﺮ اﺳﺖ؛ اﯾﻦ ی ن‬ ‫�ﺎی بﻪ ی ن‬ ‫ﻣ� ن‬
‫ﻣﺤﺘﺎج اﻧﺘﻘﺎل از ی ن‬
‫ﺟﺎن ﺑﻮﻣ�ﺎن آﻣ��کﺎ را �ﮔﺮﻓﺖ ﭼﻮن‬ ‫آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮ بﺎﺷﺪ‪ .‬آبﻠﻪ ﻗﺮنﻫﺎ ِ‬
‫ن‬
‫ﻣ��ﺎﻧﺎن‬ ‫ت‬ ‫�ﺎﻧﺎی را ﺑ�ﺎبﺪ ﮐﻪ ن‬ ‫ﻣ� ن‬
‫�ﺗﻮا�ﺴﺖ ی ن‬
‫ا�ﻤی ﻧﺪاﺷتﻨﺪ؛ وﻗی ﺗﻌﺪاد اﯾﻦ ی‬

‫‪٢٠‬‬
‫�‬ ‫ت‬
‫وﻗی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﺣﺮف �زﻧ�ﻢ از ﭼﻪ ﺳﺨﻦ �ﮔ���ﻢ؟‬

‫کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺖ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻢ اﻓﻮل ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎ ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ دادوﺳﺘﺪ و‬
‫ﮔﺴ�ش �ﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﻃﺎﻋﻮن از اﯾﻦ اﻣﺮ بﻪ ﻧﻔﻊ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎدە‬ ‫ﺳﻔﺮ بﻪ ﺧﻮی ت‬
‫ب‬
‫وﻗی وﺧﺎﻣﺖ �ﺎﻓﺖ ﮐﻪ ش�ا�ﻂ اﺟﺎزە �داد‪ :‬در ﺷﻬﺮﻫﺎی‬ ‫ﮐﺮد‪ .‬ﺳﻞ ﻓﻘﻂ ت‬
‫ﺻﻨﻌیﺷﺪن در ﻗﺮن‬ ‫ت‬ ‫ﻣ�ا�ﻢ ارو�ﺎی دوران‬ ‫ﭘﺮﺟﻤﻌ�ﺖ و ﻣﺤﻞکﺎرﻫﺎی ت‬
‫زﻣن ﻣﺘ�‬ ‫ﻫﺠﺪﻫﻢ‪ .‬ا�ﺪز بﻪ ﺟﺎبﻪﺟﺎی ا�ﺴﺎن در ﮔﻮﺷﻪ و ﮐﻨﺎر ﮐﺮەی ی ن‬
‫ی‬
‫ﮔ� ﺗﻨﻬﺎ � ﭼﻨﺪ ﻣﺎە‬ ‫ت‬
‫ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ١٩١٨‬وﻗی آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﮔﺴ�ش �ﺎﻓﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻠتﺶ وﺟﻮد ﺷبﮑﻪﻫﺎی‬ ‫ت‬ ‫ا�� ﻧﻘﺎط دﻧ�ﺎ‬‫در �‬
‫ف‬
‫ﺟﻬﺎی اول‬ ‫ﺗﺎزەﺗﺄﺳ�ﺲ ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ و ﺗﺠﺎرت و اﻓﺰا�ﺶ ﺗﺤﺮک در پی ﺟﻨﮓ‬
‫ﺣ�ات ﻧﻘﺶ �ﺴ�ﺎر ﻣﻬ� در‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﺟﺎبﻪﺟﺎی ا�ﺴﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﺣﯿﻮاﻧﺎت و ش‬
‫ی‬
‫ﮔ� دارد‪.‬‬ ‫ت‬
‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی‬‫ﮔﺴ�ش ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻋﯿی‪ ،‬رﻣﺎنﻧ��ﺴﺎن‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮان‪،‬‬ ‫�اﻧﺠﺎم بﺎ�ﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ا�ﺴﺎنﻫﺎ‪ -‬ﺷﺎﻫﺪان ن‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫دوﻟی‪ ،‬روزﻧﺎﻣﻪﻧگﺎران‪ ،‬ﻣﻮرﺧﺎن‪،‬‬ ‫زﻧﺪ�ﻧﺎﻣﻪﻧ��ﺴﺎن‪ ،‬ﺑﻮروﮐﺮاتﻫﺎی‬
‫ﮔ�یﺷﻨﺎﺳﺎن‪ ،‬پﺎدﺷﺎﻫﺎن‪ ،‬ﻣﻠ�ﻪﻫﺎ و رؤﺳﺎی‬ ‫ا�ﺴﺎنﺷﻨﺎﺳﺎن‪ ،‬ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﮔ�‪ ،‬ﻋﻠﻞ آﻧﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﮔ� و ﻋﺎﻟﻢ ی‬‫ﺟﻤﻬﻮر‪ -‬ﻗﺮنﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫اﺣﺘﻤﺎ� ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ آﻧﻬﺎ و ﻃﺮز وا�نﺶ ﻣﺮدم بﻪ آﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ‬ ‫�‬ ‫ﺷﯿﻮەی‬
‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﺻﻞ کﺎر‪ ،‬اﻧﺒﻮ� از اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارک ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﻫﺎی را ﺟﻤﻊ‬ ‫بﻪ درد ﻣﻮرﺧﺎن ﻧ�ﺧﻮرد‪ .‬ﻣﺎ اﺳﻨﺎد ﻣﻮﻓﻘ�ﺖﻫﺎ و ﻧﺎ�ﺎ� ی‬
‫ﮐﺮدەا�ﻢ ﮐﻪ ا�ﻨﻮن �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪﮔ ی� و‬
‫ﮔ� کﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ی‬

‫‪٢١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫‪٢٢‬‬
‫�‬
‫ﮔ�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺗﻐﯿ� �دﻫﻨﺪ؟‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر�ـ ــﺦ را ی‬
‫ن‬
‫ﭼﻮﺗ�‬
‫‪١‬‬
‫اﯾﺰا�‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻫﺎﻣﻮن ﻧ�ﺸﺎﺑﻮری‬

‫ﻓﺮاﻧﮏ اﺳﻨﻮدن‪ ،‬اﺳﺘﺎد بﺎز�ﺸﺘﻪی ﺗﺎر� ــﺦ و ﺗﺎر� ــﺦ ﭘﺰﺷ� دا�ﺸگﺎە ﯾ�ﻞ‪ ،‬در‬
‫ﮔ�یﻫﺎ و ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ :‬از ﻃﺎﻋﻮن ﺳ�ﺎە ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﺟﺪ�ﺪ ﺧﻮد بﻪ ﻧﺎم »ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻫﺎی �ﭘﺮدازد ﮐﻪ ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری بﻪ ﺳ�ﺎﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎن ﺣﺎل« بﻪ ﺑﺮر� ﺷﯿﻮە ی‬
‫ﺷکﻞ دادە‪ ،‬اﻧﻘﻼبﻫﺎ را �ﮐﻮب‪ ،‬و ﺗبﻌ�ﺾﻫﺎی ﻧﮋادی و اﻗﺘﺼﺎدی را‬
‫ﻧ�‬‫ﮔ�یﻫﺎ ﺟﻮاﻣ� را ﮐﻪ در آن اﻧتﺸﺎر �ﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ ی ن‬ ‫ﺗﻘ��ﺖ ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪ ی‬
‫ف‬
‫ﻣﺘﺤﻮل ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ روابﻂ ﺧﺼﻮ�‪ ،‬آﺛﺎر ﻫ�ﻣﻨﺪان و روﺷﻨﻔﮑﺮان‪،‬‬
‫ﺗﺄﺛ� ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬روا�ﺖ اﺳﻨﻮدن‪،‬‬ ‫�� ی‬ ‫و ﻣﺤ�ﻂﻫﺎی ﻃﺒ�� و ﻣﺼﻨ�ع ث‬
‫ﮔ�د‪،‬‬ ‫ت‬
‫ﮐﻪ ﮔﺴ�ەی ﻋﻈ�� از ﻗﺮون ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻗﺎرەﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد را در ﺑﺮ � ی‬

‫بﺨﺶ ﭘﺮﺳﺶ و پﺎﺳﺦ‬ ‫���ﻪی ﻧﯿﻮ ﯾﻮرﮐﺮ و ﻫﻤکﺎر اﺻ�‬ ‫ن‬


‫ﭼﻮﺗ� از ﻧ��ﺴﻨﺪگﺎن ش‬ ‫‪ .١‬اﯾﺰا�‬
‫�‬
‫���ﻪ اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او بﺎ ﻋﻨﻮان اﺻ� ز�ﺮ‬‫)‪(Q&A‬در اﯾﻦ ش‬
‫اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Isaac Chotiner, ‘How Pandemics Change History,’ The New Yorker, 3‬‬
‫‪March 2020.‬‬

‫‪٢٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﻫﺎی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎ�‬ ‫یض‬


‫ﻫﻤﭽﻨن بﻪ دﻧبﺎل ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺷﯿﻮە ی‬
‫ت‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺴ�ش ﺑ�ﻤﺎری �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬او �ﻧ��ﺴﺪ‪» :‬ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﮔ� از‬
‫ت‬
‫آن دﺳﺖ وﻗﺎﯾﻊ اﺗﻔﺎ� ﻧ�ﺴتﻨﺪ ﮐﻪ بیﻫﯿﭻ دﻟ�� و بﺪون اﻋﻼم ﺧﻄﺮ ﻗب�‬
‫ﺟﻮاﻣﻊ را ﻣﺒﺘﻼ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪای ﺿﻌﻒﻫﺎ و اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی‬
‫اﺑﺘﻼی ﺧﺎص ﺧﻮد را بﻪ وﺟﻮد �آورد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی آنﻫﺎ بﺎ�ﺪ بﻪ‬
‫ﺑﺮر� ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﻣﻌ�ﺸﺖ‪ ،‬و اوﻟ��ﺖﻫﺎی ﺳ�ﺎ� آن‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ‪«.‬‬
‫ن‬ ‫ف‬ ‫ف‬
‫ﺟﻤﻌﻪی ﭘ�ﺶ بﺎ اﺳﻨﻮدن ﺗﻠﻔی ﺻﺤبﺖ ﮐﺮدم‪� ،‬ﻌی درﺳﺖ زﻣﺎی ﮐﻪ‬
‫ﮔﺴ�ش ﮐﻮو�ﺪ ‪ ١٩‬ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻘﻮط بﺎزارﻫﺎی �ا� ﺟﻬﺎن ﺷﺪە ﺑﻮد و‬ ‫ت‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ بﻪ درﺟﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮد را ﺑﺮای ش�ا�ﻂ بﺪﺗﺮ آﻣﺎدە �ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮ در�ﺎرەی ﺳ�ﺎﺳﺖ اﻋﻤﺎل ﻣﺤﺪود�ﺖ ﺑﺮای ﻣﺴﺎﻓﺮت در‬
‫وﻣ� اﻧﺒﻮە و‬ ‫ن‬
‫ﮔ�ی و ﻧﺤﻮەی ﻣﻮاﺟﻬﻪی ﻫ�ﻣﻨﺪان بﺎ ﻣﺮگ ی‬ ‫دوران ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻏ�ا�ﺴﺎی بﻪ ﺑ�ﻤﺎری در ﺳﻘﻮط ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ‬‫ن‬ ‫ﻫﻢ ی ن‬
‫ﭼﻨن ﻧﻘﺶ وا�نﺶﻫﺎی ی‬
‫ﺻﺤبﺖ ﮐﺮد�ﻢ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳ� ﻣﻬﻢ آﻏﺎز ﮐﻨﻢ‪ :‬بﻪ ﻃﻮر ک�‪،‬‬ ‫ش‬ ‫�ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺘﮕﻮ را بﺎ‬
‫ﻫﺎی بﻪ ﺟﻬﺎن ﻣﺪرن ﺷکﻞ دادەاﻧﺪ؟‬ ‫ﮔ�یﻫﺎ بﻪ ﭼﻪ ﺷﯿﻮە ی‬ ‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫�ﮏ راە ﺑﺮای پﺎﺳﺦ دادن بﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺗﻮﺿﯿﺢ اﯾﻦ اﻣﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ‬
‫�ﺎﻓن ﻧﻮ� وﻗﻮف‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ بﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺷﺪم‪ ،‬ﮐﻪ در واﻗﻊ ت ف‬
‫ﮔ�یﻫﺎ ﻣﻘﻮﻟﻪای از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ ﻫﺴتﻨﺪ ﮐﻪ آﯾﻨﻪای در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧ�ع‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﻪ ی‬
‫�‬ ‫ش‬
‫�� ﻗﺮار دادە و بﻪ آنﻫﺎ �ﺸﺎن �دﻫﻨﺪ ﮐﻪ واﻗﻌﺎ ﮐ�ﺴﺖاﻧﺪ‪ .‬بﻪ ﻋبﺎرت‬
‫گ‬
‫د�ﮕﺮ‪ ،‬آنﻫﺎ بﻪ رابﻄﻪی ﻣﺎ بﺎ ﻓﻨﺎپﺬﯾﺮی‪ ،‬ﻣﺮگ‪ ،‬و زﻧﺪ� ﻣ��ﻮط �ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨن بﺎزﺗﺎب روابﻂ ﻣﺎ بﺎ ﻣﺤ�ﻂاﻧﺪ ـ ﻣﺤ�ﻂ ﻣﺼﻨﻮ� ﮐﻪ ﺧﻠﻖ‬ ‫آنﻫﺎ ﻫﻢ ی ن‬
‫�ﮐﻨ�ﻢ و ﻣﺤ�ﻂ ﻃﺒ�� ﮐﻪ وا�نﺶ �ﺸﺎن �دﻫﺪ‪ .‬آنﻫﺎ �ﺸﺎندﻫﻨﺪەی‬
‫ً‬ ‫ق‬
‫اﺧﻼ� ﻣﺎ بﺎ ﺳﺎﯾﺮ ا�ﺴﺎنﻫﺎ ﻫﺴتﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺮی ﮐﻪ اﻣﺮوزە کﺎﻣ� ﻣﺸﻬﻮد‬ ‫روابﻂ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٤‬‬
‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر�ـ ـﺦ را ﺗﻐ یﯿ� �دﻫﻨﺪ؟‬
‫�‬ ‫ن‬
‫ﺟﻬﺎی ﻣﺮﺗبﺎ‬ ‫ﻫﺎی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬ ‫اﯾﻦ �� از ﻣﻬﻢﺗ��ﻦ ﭘ�ﺎم ی‬
‫گ‬
‫ﻣﻄ�ح �ﮐﻨﺪ‪ .‬بﺨﺶ ﻋﻤﺪەی آﻣﺎد� ﺑﺮای ﻣﻮاﺟﻬﻪ بﺎ اﯾﻦ وﻗﺎﯾﻊ اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫گ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺎ بﻪ ﻋﻨﻮان ﻧ�ع ش‬
‫�� بﺎ�ﺪ بﺪاﻧ�ﻢ ﮐﻪ ﻫﻤ� بﺎ ﻫﻢ در ﻣﻌﺮض آنﻫﺎ‬
‫ﻗﺮار دار�ﻢ‪ ،‬آنﭼﻪ ﺑﺮ ﻓﺮدی در ﻧﻘﻄﻪای از ﺟﻬﺎن اﺛﺮ �ﮔﺬارد در واﻗﻊ‬
‫ﺗﺄﺛ� ﻗﺮار �دﻫﺪ‪ .‬بﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗ�ﺐ‪ ،‬ﻣﺎ بﻪ ﺷک�‬ ‫ﻫﻤﻪ را در ﻫﻤﻪﺟﺎ ﺗﺤﺖ ی‬
‫ﻫﻤن ﻧﺤﻮ ﺑیﻨﺪ�ﺸ�ﻢ ﻧﻪ‬ ‫ﺟﺰئ از �ﮏ ﮔﻮﻧﻪا�ﻢ و بﺎ�ﺪ بﻪ ی ن‬ ‫اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎپﺬﯾﺮ ئ‬
‫اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﮋاد و ﻗﻮﻣ�ﺖ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌ�ﺖ اﻗﺘﺼﺎدی‪ ،‬و اﻣﻮری از اﯾﻦ دﺳﺖ را ﻣﺪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻗﺮار دﻫ�ﻢ‪.‬‬
‫ت‬
‫ﺑﺮ� ﻣﻄﺎﻟﻌﺎی ﻣﻘﺪﻣﺎی بﺎ ﺧﻮدم ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮ� اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ت‬ ‫�ﺲ از ض‬
‫ق‬ ‫ف‬ ‫ق‬
‫ﻋﻤ�� �ﺷﻮد‪ .‬ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻓﻠﺴ�‬
‫�‬ ‫اﺧﻼ�‪ ،‬دﯾئف ‪ ،‬و‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮوز ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﮔ�یﻫﺎ بﻪ ﺗﺎر� ــﺦ ﺷکﻞ دادەاﻧﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺨ� از دﻟ�ﻞ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ب ش‬
‫آنﻫﺎ ا�ﺴﺎنﻫﺎ را ﻣﺠﺒﻮر ﮐﺮدەاﻧﺪ بﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی ﻣﻬﻢ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮای‬
‫ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺷﯿ�ع ﻃﺎﻋﻮن ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی �ﺴ�ﺎری در�ﺎرەی رابﻄﻪی ا�ﺴﺎن و ﺧﺪا‬
‫پﺪ�ﺪ آورد‪ .‬بﺎ وﺟﻮد ﺧﺪای ﺣﮑ�ﻢ‪ ،‬ﻋﻠ�ﻢ‪ ،‬و ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻄﻠﻖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ی ن‬
‫ﭼﻨن‬ ‫ی‬
‫ﺗﺄﺛ� ﻋﻈ�� ﺑﺮ اﻗﺘﺼﺎد یﻧ�ن‬ ‫واﻗﻌﻪای �ﺗﻮاﻧﺪ رخ دﻫﺪ؟ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫داﺷﺖ‪ .‬ﻃﺎﻋﻮن ﺧ�ﺎر� )‪ (Bubonic plague‬ﻧ�� از ﺟﻤﻌ�ﺖ ارو�ﺎ را‬
‫ﺻﻨﻌی و ﺑﺮدەداری و‬ ‫ت‬ ‫ﺷﮕﺮ� در ﻇﻬﻮر اﻧﻘﻼب‬ ‫ف‬ ‫ﺗﺄﺛ�‬
‫ﮐﺸﺖ و در ﻧت�ﺠﻪ ی‬
‫ﮔ�یﻫﺎ ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻈﺎم ِ�فداری داﺷﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ا�ﻨﻮن �ﺑیﻨ�ﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺗﺄﺛ�ﮔﺬار ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آنﻫﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺟﻨﮓ را‬ ‫ﻧ� �ﺴ�ﺎر ی‬ ‫ﺛبﺎت ﺳ�ﺎ� و اﺟﺘﻤﺎ� ی ن‬
‫ﺗﻌﯿن ﮐﺮدەاﻧﺪ و گﺎ� از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ آﻏﺎز ﺟﻨﮓﻫﺎ ﺑﻮدەاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪،‬‬ ‫ین‬
‫گ‬
‫ﺗﺼﻮر �ﮐﻨﻢ ﻫﯿﭻ ﻋﺮﺻﻪی ﻣﻬ� از زﻧﺪ� ث‬
‫ﺗﺄﺛ�‬ ‫�� وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﻪ از ی‬
‫ﮔ� ﺑﺮ ﮐﻨﺎر ﺑﻮدە بﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ژرف ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬

‫آ�ﺎ �ﺧﻮاﺳت�ﺪ �ﺸﺎن دﻫ�ﺪ ﮐﻪ ﻧﺤﻮەی وا�نﺶ ﻣﺎ بﻪ اﯾﻦ اﻣﻮر اﻏﻠﺐ‬


‫دﯾی اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺧﺼﻮﺻ�ﺖ ک�‬ ‫ﻣﺘﺄﺛﺮ از د�ﺪگﺎەﻫﺎی ﻧﮋادی �ﺎ ﻗﻮ� �ﺎ ن‬

‫‪٢٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ا�ﺴﺎی‪ ،‬و اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ وا�نﺶﻫﺎ بﻪ ﻧﺤﻮی ﻧﻤﺎ�ﺸﮕﺮ ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ش‬ ‫ن‬
‫��ی‬
‫ﭼ� د�ﮕﺮی ﺑﻮد؟‬ ‫اﺳﺖ؟ �ﺎ ﻣﻨﻈﻮرﺗﺎن ی ن‬
‫ﻧﺠ�ەی ﻋﻠﻞ در ﻫﺮ دو‬ ‫ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ دو ﻫﺪف داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺗﺼﻮر �ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ز ی‬
‫ت‬
‫ﺟﻬﺖ در کﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ بﻪ ﺷﯿﻮەای اﺗﻔﺎ� و ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺟﻮاﻣﻊ را‬
‫ﮔ��ن�‬‫ش‬ ‫ﻣﺒﺘﻼ ﻧ�ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آنﻫﺎ وﻗﺎ�� ﻣﻨﻈﻢاﻧﺪ ز�ﺮا ﻣ�ﮑﺮوبﻫﺎ بﻪ ﺷک�‬
‫ﻣﻨﺎﺳی ﮐﻪ‬ ‫ب‬ ‫ت‬
‫ﺷﻨﺎﺧی‬ ‫اﻧتﺸﺎر و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘ�ﺪا �ﮐﻨﻨﺪ و در ﻣﻮﻗﻌ�ﺖﻫﺎی ﺑﻮم‬
‫بﻪ دﺳﺖ ا�ﺴﺎنﻫﺎ ا�ﺠﺎد ﺷﺪەاﻧﺪ ﭘﺮا�ﻨﺪە �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌ�ﺖﻫﺎی‬
‫ﮐ�ﺴی ﻣﺎ ﻫﺴتﻨﺪ ـ ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪� ،‬ﺸﺎن �دﻫﻨﺪ‬ ‫ت‬ ‫ﺷﻨﺎﺧی �ﺸﺎندﻫﻨﺪەی‬ ‫ت‬ ‫ﺑﻮم‬
‫ﺻﻨﻌی وﺿﻌ�ﺖ آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮﺗ��ﻦ اﻗﺸﺎر و‬ ‫ت‬ ‫ﮐﻪ آ�ﺎ در ﻋ� اﻧﻘﻼب‬
‫ت‬ ‫�‬ ‫ت‬
‫ﺧ�‪.‬‬ ‫اﺗﻔﺎﻗﺎی ﮐﻪ ﺑﺮای کﺎرﮔﺮان و ﻓﻘﺮا روی �داد واﻗﻌﺎ اﻫﻤﯿی داﺷﺖ �ﺎ ی‬
‫در ﺟﻬﺎن اﻣﺮوز و�ﺎ و ﺳﻞ در اﻣﺘﺪاد ﮔﺴ� ﮐﻪ ﻓﻘﺮ و ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی ا�ﺠﺎد ﮐﺮدە‬
‫ﺣﺎ��ﻢ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ را‬ ‫در ﺟ��ﺎن اﺳﺖ و بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ا�ﺴﺎنﻫﺎ ض‬
‫بﻪ ﻋﻨﻮان اﻣﺮی ﮐﻪ ﺗﺎ اﻧﺪازەای درﺳﺖ‪� ،‬ﺎ دﺳﺖکﻢ اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎپﺬﯾﺮ‪ ،‬اﺳﺖ‬
‫ﻧ� درﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺤﻮەی وا�نﺶ ﻣﺎ ﺗﺎ اﻧﺪازەی‬ ‫ﺑپﺬﯾ��ﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ی ن‬
‫�� و ﻧﻪ واﺣﺪﻫﺎی‬ ‫ز�ﺎدی بﻪ ارزشﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻌﻬﺪات‪ ،‬و ﺣﺲ ﺗﻌﻠﻖ ﻣﺎ بﻪ ﻧ�ع ش‬
‫ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ‪ ،‬وا�ﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ ﺑﺮوس ِا�ﻠﻮارد‪�� ،‬ﺮﺳﺖ ﻫﯿﺌﺖ‬
‫ﭼن‪ ،‬در پﺎ�ﺎن ﻣﺄﻣﻮر�تﺶ بﻪ‬ ‫ف‬
‫ﺟﻬﺎی بﻪ ی ف‬ ‫اﻋﺰا� از ﻃﺮف ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬
‫ﭘﺮﺳ� ﻣﺸﺎبﻪ بﺎ آنﭼﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻄ�ح ﮐﺮد�ﺪ ﭘﺮﺳ�ﺪﻧﺪ‪،‬‬ ‫ش‬ ‫ژﻧﻮ بﺎزﮔﺸﺖ و از او‬
‫پﺎﺳﺦ داد ا�ﺮ بﺨﻮاﻫ�ﻢ ا�ﻨﻮن و در آﯾﻨﺪە آﻣﺎدە بﺎﺷ�ﻢ‪ ،‬ﻣﻬﻢﺗ��ﻦ اﺗﻔﺎ�ت‬
‫ً‬
‫ﮐﻪ بﺎ�ﺪ روی دﻫﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ بﺎ�ﺪ ﻃﺮز ﺗﻔﮑﺮ ﺧﻮد را بﻪ ﺷک� کﺎﻣ�‬
‫�� بﺎ‬ ‫ﺗﻐﯿ� دﻫ�ﻢ‪ .‬ﺗﻔﮑﺮ ﻣﺎ بﺎ�ﺪ اﯾﻦ بﺎﺷﺪ ﮐﻪ بﻪ ﻋﻨﻮان ﻧ�ع ش‬ ‫ﺑن�ﺎدﯾﻦ ی‬
‫�ﮑﺪ�ﮕﺮ ﻫﻤکﺎری ﮐﻨ�ﻢ و بﻪ ﺷک� ﺳﺎزﻣﺎن ﺑ�ﺎﺑ�ﻢ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧ�ﻢ ﻣﺮاﻗﺐ‬
‫ﺳﻼﻣی آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮﺗ��ﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎﻣ�‬ ‫ت‬ ‫�ﮑﺪ�ﮕﺮ بﺎﺷ�ﻢ‪ ،‬بﺎ�ﺪ در�ﺎﺑ�ﻢ ﮐﻪ‬
‫�‬
‫ﺗﻌﯿنﮐﻨﻨﺪە در ﺳﻼﻣﺖ ﻫﻤﻪی ﻣﺎﺳﺖ و ا�ﺮ آﻣﺎدەی پﺬﯾﺮش ی ن‬
‫ﭼﻨن‬ ‫ین‬
‫ﺗﻔﮑﺮی ﻧبﺎﺷ�ﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﺗﻮا�ﺴﺖ ﺑﺮای ﻣﻮاﺟﻬﻪ بﺎ اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی‬
‫گ‬ ‫و�ﺮاﻧﮕﺮی ﮐﻪ ﻧ�ع ش‬
‫�� بﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ آﻣﺎد� ﮐﺴﺐ ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬

‫‪٢٦‬‬
‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر�ـ ـﺦ را ﺗﻐ یﯿ� �دﻫﻨﺪ؟‬

‫ً‬ ‫ُ‬
‫ﺧﺐ‪ ،‬اﯾﻦ ﻓﮑﺮ دﻟ�دﮐﻨﻨﺪەای اﺳﺖ ز�ﺮا ﺗﺼﻮر �ﮐﻨﻢ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎ� اﯾﻦ‬
‫ﺗﻐ یﯿ� ﻃﺮز ﺗﻔﮑﺮ رواج ﭘ�ﺪا ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺑنام اﻣﺎ ﻣﻦ‬ ‫]�ﺧﻨﺪد[ ﻧ�ﺧﻮاﻫﻢ بﮕ��ﻢ ﮐﻪ در اﯾﻦ بﺎرە ﺧ�� ﺧﻮش ی ن‬
‫���ﺖ ﻧ�ﻤﻪی ﺗﺎر�� ی ن‬
‫ﻧ� دارد و‬ ‫ﻫﻢ ﻣﻮاﻓﻖام ﮐﻪ اﯾﻦ اﺗﻔﺎق بﺎ�ﺪ ﺑ�ﻔﺘﺪ‪ .‬ش‬
‫بﺨ� از ﺟﺬاﺑ�ﺖ ﻣﺎﺟﺮاﺳﺖ‪ .‬دﺳﺖ بﻪ ﮐﺪام اﻧﺘﺨﺎبﻫﺎ ﺧﻮاﻫ�ﻢ‬ ‫ش‬ ‫اﯾﻦ‬
‫زد؟ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ بﺎ اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد؟ ﻓﮑﺮ ﻧ�ﮐﻨﻢ ﮐﻪ‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫وا�نﺶﻫﺎی ﻣﺎ از ﭘ�ﺶ ی ن‬
‫ا�ﺴﺎی ﻋﻈ��‬ ‫اﺧﻼ�‬ ‫ﺗﻌﯿن ﺷﺪە بﺎﺷﺪ و ﻧﻤﺎ�ﺶ‬
‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ در ﺣﺎل اﺟﺮاﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑن ﻧﺤﻮەی وا�نﺶ ﻣﺎ بﻪ اﯾﻦ اﻣﻮر و ﺷﯿ�ع آنﻫﺎ ﭘﯿﻮﻧﺪی‬ ‫اﯾﻦ ا�ﺪە ﮐﻪ ی ن‬
‫�‬
‫وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺗﻘ��بﺎ ﻓﮑﺮی ﻣﺘﺄﺛﺮ از ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس اﺳﺖ‪.‬‬
‫�‬ ‫ً‬
‫کﺎﻣ� ﻣﻮاﻓﻖام‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ واﻗﻌﺎ در ﻫﻤﺎن ﺳﻄﺢ اﺳﺖ و ﺟﺰء ﻣﻬ� از‬
‫ت‬
‫اﺧﻼ� ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ ﮐﻪ بﺨﺶ ﻋﻤﺪەی ﺗﺎر� ــﺦ‬ ‫وﻇ�ﻔﻪی‬
‫ﻫﻤن ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬‫ن‬ ‫ﮔ� ی‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬

‫ﭘ�ﺶ از آن ﮐﻪ ﺻﺤبﺖﻫﺎی ﻣﺎ ﺧ�� ﺣﺰنآور و ف‬


‫ﻣﻨ� ﺷﻮد اﺟﺎزە‬
‫بﺪﻫ�ﺪ ﮐﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺜبﺖﺗﺮی ﻣﻄ�ح ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ت‬ ‫ﻋﻼ�� دارم‪ .‬ت‬
‫دﺧ�اﻧﻢ ﻫﻢ بﻪ ﻣﻦ اﻋ�اض �ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ت‬ ‫بﻠﻪ‪ ،‬ﺑبﺨﺸ�ﺪ ﮐﻪ ی ن‬
‫ﭼﻨن‬

‫ﮔ�ی وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ وا�نﺶﻫﺎ �ﺴبﺖ بﻪ‬ ‫آ�ﺎ ﻣﻮاردی از ﻫﻤﻪ ی‬
‫���ﺖ بﺎﺷﺪ؟‬ ‫ﭼ� دﻟگﺮمﮐﻨﻨﺪەای در�ﺎرەی ش‬‫آن �ﺸﺎندﻫﻨﺪەی ی �‬
‫�‬
‫ﮔ�یﻫﺎ آﯾﻨﻪای در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ‬‫بﻠﻪ ﻗﻄﻌﺎ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻫﻤﻪ ی‬
‫���ﺖ را ﻣﻨﻌﮑﺲ‬ ‫ﻗﺮار �دﻫﻨﺪ ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻦ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻨبﻪﻫﺎی ﻣﻨ ف� ش‬
‫�ﮐﻨﻨﺪ بﻠ�ﻪ ﺟﻨبﻪﻫﺎی ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻪ را ﻫﻢ �ﺸﺎن �دﻫﻨﺪ‪� .‬ﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪی‬
‫ﺧﻮب »ﭘﺰﺷکﺎن بﺪون ﻣﺮز« در دوران بﺤﺮان اﺑﻮﻻ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﺎن آ�ﺎﻫﺎﻧﻪ‬

‫‪٢٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ش‬ ‫گ‬
‫پﺎدا� در کﺎر‬ ‫زﻧﺪ� و آﯾﻨﺪەی ﺧﻮد را بﺪون اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ �ﺎ‬
‫بﺎﺷﺪ بﻪ ﺧﻄﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ز�ﺮا ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻮدﻧﺪ از ﺳﻼﻣﺖ و ﺟﺎن ﺿﻌ�ﻒﺗ��ﻦ‬
‫ﻣﺮدﻣﺎن ﺟﻬﺎن دﻓﺎع ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺰﺷکﺎن بﺪون ﻣﺮز در �ﺴ�ﺎری از ﻧﻘﺎط ﺟﻬﺎن‬
‫ﭼن ﻣﺸﻐﻮل ﻓﻌﺎﻟ�ﺖاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣی ا�ﻨﻮن در ی ف‬ ‫ﻫﺮ روزە بﻪ اﯾﻦ کﺎر ﻣﺸﻐﻮلاﻧﺪ و ت‬
‫ﺗﺼﻮر �ﮐﻨﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ وﻗﺎﯾﻊ ﺻﻔﺎت و ﺧﺼﻮﺻ�ﺎت �ﺴ�ﺎر ﻣﻤﺘﺎزی را‬
‫آﺷکﺎر �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬در�ﺎرەی اﯾﻦ وﻗﺎﯾﻊ رﻣﺎن ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ �ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺄﺛ� ﻗﺮار �دﻫﻨﺪ‪ .‬رﻣﺎن‬ ‫ﻧ� ﺗﺤﺖ ی‬ ‫آنﻫﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ادﺑ�ﺎت ﻣﺎ را ی ف‬
‫ﻓﻮقاﻟﻌﺎدەای در�ﺎرەی ﻃﺎﻋﻮن بﻪ ﻧﺎم »ﻧﺎﻣﺰد« وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻧ��ﺴﻨﺪەی‬
‫ن‬
‫ﻣﺎﻧﺰوی‪ ،‬اﺳﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن در�ﺎرەی‬ ‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎی‪ ،‬اﻟﺴﺎﻧﺪرو‬ ‫آن داﺳﺘﺎنﻧ��ﺲ‬
‫ی‬
‫اﺳﻘﻒ اﻋﻈﻢ ﻣ�ﻼن‪ ،‬کﺎردﯾﻨﺎل ﺑﻮروﻣﺌﻮ‪ ،‬اﺳﺖ ﮐﻪ بﻪ ﺧﺎﻧﻪی‬
‫ﻓﻘ�ﺗ��ﻦ و‬
‫ﺣﺎ� ﺑﻮد ﮐﻪ در راە ﻣﺮاﻗبﺖ از ی‬ ‫ﻃﺎﻋﻮنزدگﺎن �رﻓﺖ و ض‬
‫ﺑ�ﻤﺎرﺗ��ﻦ اﻋﻀﺎی کﻠ�ﺴﺎ�ﺶ ﺟﺎن ﺧﻮد را بﻪ ﺧﻄﺮ اﻧﺪازد‪.‬‬

‫ﺗﻐﯿ�ات‬ ‫ت‬
‫ﻣﺜﺒی �ﺸﺎن دادﻧﺪ �ﺎ ی‬ ‫ﻫﺎی ﮐﻪ وا�نﺶ‬ ‫رﻫ�ان و رژ�ﻢ ی‬ ‫در�ﺎرەی ب‬
‫ﮔ�ی روی داد ﭼﻪ ﻣﻮاردی وﺟﻮد‬ ‫ت‬
‫ﺳ�ﺎ� ﻣﺜﺒی ﮐﻪ بﻪ دﻧبﺎل ﻫﻤﻪ ی‬
‫دارد؟‬
‫ف‬ ‫ت‬ ‫�‬
‫�ﺎﻓن ﺑﺮدەداری )‪(chattel slavery‬‬ ‫ﻗﻄﻌﺎ وﺟﻮد دارد‪� .‬ﺗﻮان بﻪ پﺎ�ﺎن‬
‫ﭼﻨن ﻋﻠﺖ ﻣﻮﻓﻘ�ﺖ‬ ‫در دﻧ�ﺎی ﺟﺪ�ﺪ )‪ (New World‬اﺷﺎرە ﮐﺮد‪ .‬ﻫﻢ ی ف‬
‫ﻫﺎﺋﯿئ و ﺗﻮﺳﺎن ﻟﻮورﺗﯿﻮر )‪(Toussaint Louverture‬‬ ‫ت‬ ‫ﺷﻮرش ﻣﺮدم‬
‫گ‬ ‫ن‬
‫ﭼ�ی ﺗﺐ زرد ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ ﻧﺎپﻠﺌﻮن ﻧﺎوگﺎن ﺟﻨ� ﻋﻈ��‬ ‫ﺑ�ﺶ از ﻫﺮ ی‬
‫ت‬
‫را ﺑﺮای ﺑﺮﻗﺮاری ﻣﺠﺪد ﺑﺮدەداری بﻪ ﻫﺎﺋﯿئ اﻋﺰام ﮐﺮد‪ ،‬ﺷﻮرش ﺑﺮدگﺎن بﻪ‬
‫ﻓ��ﻘﺎی‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف ارو�ﺎﯾ�ﺎن ار�ﺶ‬
‫ی‬ ‫ﻣﻮﻓﻘ�ﺖ دﺳﺖ �ﺎﻓﺖ ز�ﺮا ﺑﺮدگﺎن آ‬
‫ا�ﻤئ داﺷتﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ بﻪ اﺳﺘﻘﻼل ﻫﺎﺋﯿئت‬ ‫ﻧﺎپﻠﺌﻮن‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ن‬
‫آﻣ��کﺎی بﻪ ﻣﻮﺿ�ع ﻧگﺎە ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬اﯾﻦ اﻣﺮ‬ ‫اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ‪ .‬ﻫﻢ ی ض‬
‫ﭼﻨن‪ ،‬ا�ﺮ از ﻣﻨﻈﺮ‬
‫ی‬
‫ﮔﺴ�ش ﻗﺪرت ﻓﺮا�ﺴﻪ در دﻧ�ﺎی ﺟﺪ�ﺪ را‬ ‫ﺳبﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎپﻠﺌﻮن ﭘﺮوژەی ت‬

‫‪٢٨‬‬
‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر�ـ ـﺦ را ﺗﻐ یﯿ� �دﻫﻨﺪ؟‬

‫رﻫﺎ ﮐﻨﺪ و در ﻧت�ﺠﻪ بﺎ ﺗﺎﻣﺲ ﺟﻔﺮﺳﻮن ﺑﺮ � ﺧ��ﺪ ی ف‬


‫ﻟﻮﺋ��ﺎﻧﺎ بﻪ ﺗﻮاﻓﻖ‬
‫رﺳ�ﺪ‪ ،‬اﻣﺮی ﮐﻪ وﺳﻌﺖ ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە را دو ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺮد‪.‬‬

‫ﺳﻮی د�ﮕﺮ ﻗﻀ�ﻪ را ﺑبﯿن�ﻢ‪ ،‬ﺗﺎ بﻪ ﺣﺎل ﭼﻨﺪ بﺎر ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ بﺎ‬
‫�ﮐﻮب ﺳ�ﺎ� ﻫﻤﺮاە ﺑﻮدە �ﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪای ﺑﺮای �ﮐﻮب ﺳ�ﺎ� ﺷﺪە‬
‫اﺳﺖ؟‬
‫ئ‬
‫ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﻮارە ﺟﺰئ از �ﮐﻮب ﺳ�ﺎ� ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬بﻪ اﯾﻦ‬
‫ﻧت�ﺠﻪ رﺳ�ﺪەام ﮐﻪ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﻋ� ﻫﻮﻟﻨﺎ� ﺷﻮرش و �ﮐﻮب ﺳ�ﺎ�‬
‫ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﮐﺸﺘﺎر ﻣﺮدم �ﺲ از اﻧﻘﻼب ‪ ١٨٤٨‬ﻓﺮا�ﺴﻪ‪،‬‬
‫بﻪو�ﮋە در پﺎر�ﺲ‪� ،‬ﺎ �ﺲ از کﻤﻮن پﺎر�ﺲ‪� .‬ﮏ دﻟ�ﻞ اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋ�‬
‫�ﺴ�ﺎر ﺧﺸﻮﻧﺖبﺎر و ﻫﻤﺮاە بﺎ ﮐﺸﺘﺎر و ﺧﻮﻧ��ﺰی ﺑﻮدە اﺳﺖ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﮐﻨ�ل اﻣﻮر را در دﺳﺖ داﺷتﻨﺪ ﺗﺼﻮر �ﮐﺮدﻧﺪ ﻃبﻘﺎت کﺎرﮔﺮ‬ ‫ن‬
‫ﮐﺴﺎی ﮐﻪ ت‬
‫ﻧ� ﺧﻄﺮﻧﺎ�اﻧﺪ‪ .‬آﻧﺎن بﻪ ﺷکﻞ‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻧﻈﺮ ﺳ�ﺎ� بﻠ�ﻪ از ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷ� ی ن‬
‫بﺎﻟﻘﻮە �ﺗﻮا�ﺴتﻨﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ را بﻪ ﻣﺼیبﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺟﺰئ از اﯾﻦ اﺳﺘﻌﺎرەی ﻃبﻘﺎت ﺧﻄﺮﻧﺎ� ﺑﻮد و ﻫﻢ ی ن‬
‫ﭼﻨن ﺗﺼﻮر‬ ‫ئ‬ ‫اﻣﺮ‬
‫ﻏ�ا�ﺴﺎی ﺳﺎل ‪� ،١٨٧١‬ﺲ از �ﮐﻮب کﻤﻮن‬‫ن‬
‫�ﮐﻨﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ بﻪ ﮐﺸﺘﺎر ی‬
‫پﺎر�ﺲ‪ ،‬اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ‪.‬‬

‫ﭼن بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ ﻓﮑﺮ �ﮐﻨ�ﺪ؟‬ ‫در�ﺎرەی وا�نﺶ ی ف‬


‫ﺟﺎﻟئ ﻣﻄ�ح ﮐﺮد�ﺪ‪ .‬بﻪ ﻧﻈﺮم اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ بﺎ�ﺪ‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ ﺧ�� ب‬
‫ف‬
‫ﻣﺪتﻫﺎ بﻪ آن ﻓﮑﺮ ﮐﺮد ز�ﺮا ﺟﻨبﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠ� دارد ﮐﻪ �ﺴ�ﺎر ﭘ�ﭽ�ﺪەاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼن بﻪ روشﻫﺎی ﺧﺸﻮﻧﺖ ی �‬
‫آﻣ� در ‪ ٢٣‬ژاﻧ��ﻪ‬ ‫ﻧﺨﺴﺘن ﻣﺴﺌﻠﻪ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻞ ی ن‬‫ین‬
‫ِ‬
‫ت‬
‫ﺑﻬﺪاﺷی آﻏﺎز ﺷﺪ ﮐﻪ ﻋبﺎرت‬ ‫زﻣﺎی ﮐﻪ ﺣﻠﻘﻪی ﻣﺤﺎ�ەی‬ ‫�ﻌی ن‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ن‬
‫اﻓ�ﺎی و ﻣﺤﻼت بﻪ کﻤﮏ ��ﺎزان و‬ ‫ﺑﻮد از ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪی کﺎﻣﻞ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻐﺮ ی‬
‫یﻧ�وﻫﺎی پﻠ�ﺲ‪ .‬آنﻫﺎ ﺗﺼﻤ�ﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ووﻫﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮی بﺎ ﺷﺶ‬

‫‪٢٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺗﻘ��ی ﺷﺼﺖ‬ ‫ب‬ ‫ﻫﻮی‪ ،‬بﺎ ﺟﻤﻌ�ﺖ‬ ‫ﻣ�ﻠﯿﻮن ﺟﻤﻌ�ﺖ‪ ،‬و ﺳپﺲ ا�ﺎﻟﺖ ب‬
‫ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ‪ ،‬ﻣﻨﻊ کﺎﻣﻞ ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ کﺎر �ﺎدآور اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﺮای ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ ﻃﺎﻋﻮن ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺮی ﮐﻪ بﺎرﻫﺎ ﺗﮑﺮار‬
‫ﮔ�ی اﺑﻮﻻ‪ .‬ﻣﺸکﻞ ﺣﻠﻘﻪی‬ ‫ﺷﺪە اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ در دوران ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺑﻬﺪاﺷی اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﺷ�ﺎﻧﻪ و �ﺴﻨﺠ�ﺪە اﺳﺖ‪� .‬ﺴ�ﺎر دﯾﺮ‬ ‫ت‬ ‫ﻣﺤﺎ�ەی‬
‫�ﻌی اﻃﻼﻋﺎت‪،‬‬ ‫آﻏﺎز �ﺷﻮد و بﻪ ﻋﻨ� اﺳﺎ� ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮ�‪ ،‬ن‬
‫آﺳ�ﺐ �رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ بﺎ ﺗﻬﺪ�ﺪ ﻣﻨﻊ ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور ﻣﻮاﺟﻪ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ بﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺴﺌﻮل ﻫﻤکﺎری ﻧ�ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻧت�ﺠﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت از ﺟ��ﺎن‬
‫ﮔ�ی‬ ‫اﻣﻮر بیاﻃﻼع �ﻣﺎﻧﻨﺪ و ﻣﺮدم �ﮔ��ﺰﻧﺪ و اﯾﻦ اﻣﺮ بﺎﻋﺚ اﻧتﺸﺎر ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﭼﻨنن‬
‫ﭼن در آﻏﺎز کﺎر ی‬ ‫�ﺷﻮد‪ .‬ﺧ�� ﺷﮕﻔﺖزدە ﺷﺪم ﮐﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ی ن‬
‫وا�ن� �ﺸﺎن داد‪ .‬اﯾﻦ کﺎر بﺎ ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮ� ﻧﺎﺳﺎزگﺎر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ش‬
‫اﯾﻦ ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎ از دوران ﺷﯿ�ع ﻃﺎﻋﻮن ﺗﺤﻮل �ﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﺮ ت ف‬
‫�ﺎﻓن ﻣﻮارد‬
‫رد�ﺎی و ﺟﺪاﺳﺎزی ﺗﺄ��ﺪ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎص و ﺳپﺲ ب‬
‫وﺣﺸﺖزدە ﺷﺪە ﺑﻮدم و اﻧﺘﻈﺎر وﻗﺎ�� بﺪﺗﺮ را داﺷﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ رژ�ﻢ بﻪ ﺗﺪر� ــﺞ‬
‫ﭼﯿیﻫﺎ ﺳﺨﺖ �ﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت و‬ ‫ﺗﻐﯿ� رو�ﻪ داد‪� .‬ﺗﻮان د�ﺪ ﮐﻪ ن‬
‫ی‬
‫ﻣﺪارک ﮔﺮدآوری ﮐﻨﻨﺪ و ﺳ� �ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤکﺎری ﻣﺮدم را ﺟﻠﺐ ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺟ�ان ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﮑﺮ‬ ‫بﻪ �ﮏ ﻣﻌﻨﺎ �ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﺳ�ﺐﻫﺎی روزﻫﺎی ﻧﺨﺴﺖ را ب‬
‫�ﮐﻨﻢ ﮐﻪ در اﯾﻦ روا�ﺖ ﺑ�ﺶ از �ﮏ وا�نﺶ وﺟﻮد دارد‪ .‬کﻠ�ﺖ آن ﻧﻪ بﺪ‬
‫و ﻧﻪ ﺧﻮب اﺳﺖ‪.‬‬
‫ن‬
‫ﻣﻦ بﺎ اﯾﻦ وا�نﺶ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎی ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ را بﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫اﻗﺪا� ﺷﮕﺮف در راﺳﺘﺎی ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ� ﺳﺘﻮد‪ ،‬ﭼﻨﺪان ﻣﻮاﻓﻖ ﻧ�ﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫اﯾﻦ وا�نﺶ ﻣﻦ را بﻪ وﺣﺸﺖ �اﻧﺪازد‪ .‬آ�ﺎ اﯾﻦ بﻪ آن ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ رژ�ﻢﻫﺎ‬
‫و ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎی اﺳتبﺪادی بﺎ�ﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آنﭼﻪ در دوران ﺷﯿ�ع اﺑﻮﻻ در‬
‫آﻓ��ﻘﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ـ و کﺎرآﻣﺪ ﻫﻢ ﻧﺒﻮد ـ ﻣﻨﻊ کﺎﻣﻞ ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﮐﻨﻨﺪ؟ اﯾﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﻦ را بﻪ وﺣﺸﺖ �اﻧﺪازد‪ .‬ﻓﮑﺮ ﻧ�ﮐﻨﻢ اﯾﻦ در� بﺎﺷﺪ‬
‫ً‬
‫ﮐﻪ بﺎ�ﺪ از اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬بﻪ ﻧﻈﺮﻣﺎوﺿﺎع ﭘ�ﭽ�ﺪەﺗﺮ اﺳﺖ و اﺣﺘﻤﺎ�‬

‫‪٣٠‬‬
‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر�ـ ـﺦ را ﺗﻐ یﯿ� �دﻫﻨﺪ؟‬

‫ﭼن ﻣﺆﺛﺮ ﻧﺒﻮد و در واﻗﻊ ث� ی ن‬


‫ﺟنﭘیﻨﮓ‪ ،‬در کﻤﺎل‬ ‫ﭼﻨن اﻗﺪاﻣﺎت در ی ن‬
‫ین‬
‫ت‬
‫اﺷتبﺎﻫﺎی‬ ‫ﺟﻬﺎی‪ ،‬اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ‬‫ف‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ و ﺑﺮ ﺧﻼف ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﻨﻨﺪ و بﺎ�ﺪ از اﯾﻦ اﺷتبﺎﻫﺎت‬
‫ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و رو�ﻪﻫﺎ بﺎ�ﺪ ی‬
‫ﭼن �ﺗﻮا�ﺴﺖ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬ ‫درس ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ اﯾﻦ کﺎری ﺑﻮد ﮐﻪ ی ن‬

‫ﺧ�� ﺟﺎﻟﺐ اﺳﺖ ز�ﺮا ﺷﻤﺎ ک� ﭘ�ﺶﺗﺮ �ﮔﻔﺘ�ﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬


‫ﺑﺮ� از اﻋﻀﺎی آن‪ ،‬از ﻣﺮدم �ﺧﻮاﻫﻨﺪ بﻪ ﻧﻘﺎط‬ ‫ﺟﻬﺎی‪� ،‬ﺎ دﺳﺖکﻢ ض‬ ‫ن‬
‫ﺑن ا�ﺴﺎنﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل �ﮔ���ﺪ ﮐﻪ آﻧﺎن‬ ‫ﻣﺸ�ک ی ن‬ ‫ت‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ا�ﺴﺎی‬ ‫وا�ن� را ﺳﺘﻮدﻧﺪ ﮐﻪ‪ ،‬دﺳﺖکﻢ در اﺑﺘﺪای کﺎر‪ ،‬ﺗﺎ اﻧﺪازەای ﻏ ی�‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫بﻠﻪ‪ .‬ﻣﻦ بﻪ دﻧبﺎل ﺗﻮﺟ�ﻪ اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ ﻧ�ﺴﺘﻢ اﻣﺎ �ﺗﻮاﻧﻢ آن را درک ﮐﻨﻢ‬
‫ﺟﻬﺎی و ﮐﺸﻮری‬ ‫ض‬ ‫ز�ﺮا ﻧﺎﺧﺸﻨﻮد ﮐﺮدن ﺑﺰرگﺗ��ﻦ ﻋﻀﻮ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬
‫ت‬ ‫ئ‬
‫اﺳتﺜﻨﺎئ ﻗﺮار دارد‪ ،‬کﺎر درﺳئ ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬بﻪ‬ ‫ﮐﻪ در بﺤﺒﻮﺣﻪی اﯾﻦ بﺤﺮان‬
‫ت‬
‫ﭼﻨن اﺗﻔﺎ� روی داد‪ .‬در ی ف‬ ‫ﻫﻤن ﻋﻠﺖ �ﺗﻮاﻧﻢ درک ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﭼﺮا ی ف‬ ‫ین‬
‫ﻋن‬
‫اوای ﺑﺮ ﺻﺪاﻗﺖ کﺎﻣﻞ‪ ،‬اراﺋﻪی اﺳﻨﺎد و ﺷﻮاﻫﺪ‪ ،‬ارﺗبﺎط و‬ ‫ﺣﺎل‪ ،‬ﺗﺄ��ﺪ ﻓﺮ ف‬
‫ﻣﺒﺘی ﺑﺮ دادەﻫﺎ و واﻗﻌ�ﺖﻫﺎ‬ ‫رﺳﺎی‪ ،‬و اﺗﺨﺎذ رو�ﮑﺮدﻫﺎی ﻋﻠ� و ن‬ ‫آ�ﺎ� ن‬
‫ﭼن رﻋﺎ�ﺖ‬ ‫بﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ� وﺟﻮد دارد و اﯾﻦ اﻣﻮر در وا�نﺶ اﺑﺘﺪای ی ن‬
‫ی‬
‫�ﺸﺪە ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ بﻌﺪﺗﺮ بﻪ آنﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫ�ﻣﻨﺪان‬‫ا�ﺮ ک� در زﻣﺎن بﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺮد�ﻢ‪ ،‬آ�ﺎ در ﻧﺤﻮەی وا�نﺶ ن‬


‫ﻣﻀﺎﻣﯿی ک� �ﺎﻓﺖ؟‬‫ض‬ ‫ﮔ�یﻫﺎ �ﺗﻮان‬ ‫بﻪ ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﮔ�یﻫﺎ آﻣﻮﺧﺘﻪام اﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺎی ﮐﻪ در�ﺎرەی ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ �� از ی ن‬
‫ﭼ� ی‬
‫ﮐﻪ ﻫﺮ ﺑ�ﻤﺎری‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ �ﮏ ﻓﺮد اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ �ﮏ ﻓﺮد�ﺖ دارد و بﺎ د�ﮕﺮان‬
‫اد� ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ بﻪ ﻣﺮگ �ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ� ف‬
‫ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬آنﻫﺎ ﻋﻠﻞ ت‬
‫ﻫ�ﻣﻨﺪان بﻪ آنﻫﺎ ﺗﻔﺎوت‬ ‫از ﻧﻈﺮ ﻣﺎﻫ�ﺖ و ﻧﺤﻮەی وا�نﺶ ﺟﻮاﻣﻊ و ن‬
‫گ‬ ‫�‬
‫وﺟﻮد دارد‪ .‬از ﻧﻈﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ را �ﮐﺸﻨﺪ‪ ،‬آ�ﺎ ﻣﺮ� ﻃﺎﻗﺖﻓﺮﺳﺎ را‬

‫‪٣١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫رﻗﻢ �زﻧﻨﺪ‪ ،‬آ�ﺎ ﮐﻮدکﺎن و ﺟﻮاﻧﺎن را �ﮐﺸﻨﺪ‪ ،‬آ�ﺎ ﮐﻮدکﺎن را ﯾت�ﻢ �ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫آ�ﺎ ﺑ�ﻤﺎریای ﺑﻮ� ﻫﺴتﻨﺪ �ﺎ از ﺧﺎرج آﻣﺪەاﻧﺪ ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺴتﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻏ�ﻣﻨﺘﻈﺮە بﻪ وﺟﻮد آورد‪.‬‬‫ﻣ�ان ﺗﻠﻔﺎت و ﻣﺮگ ی‬ ‫ﻃﺎﻋﻮن ﻣﺴﺎﺋ� در�ﺎرەی ی ف‬
‫ﻫ�ﻣﻨﺪان‪ ،‬بﻪو�ﮋە در ارو�ﺎ‪ ،‬بﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ وا�نﺶ �ﺸﺎن دادەاﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫ن‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی کﺎﺗﻮﻟ�ﮏ‪ ،‬آن را ﺗﺬﮐﺮی �دا�ﺴتﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﻗﺖ و زودﮔﺬر ﺑﻮدن‬
‫گ‬
‫ﻏ�ﻣﻨﺘﻈﺮە ـ‬‫زﻧﺪ� را �ﺎدآوری �ﮐﺮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ز�ﺎدی بﻪ ﻣﻀﻤﻮن ﻣﺮگ ی‬
‫یض‬
‫ﻣﻀﺎﻣن‬ ‫»رﻗﺺ ﻣﺮگ« ـ �ﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎ�ﻬﺎن ﻫﻤﻪ را بﺎ ﺧﻮد �ﺑﺮد‪ .‬از‬
‫ﭘﻮ� اﺳﺘﻔﺎدە �ﺷﺪ‪» :‬بﺎﻃﻞ ابﺎﻃ�ﻞ‪،‬‬ ‫ﺷی‪ ،‬اﺳﺘﺨﻮان‪ ،‬و پ‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ن‬
‫ﭼﻨن ﺣﺲ ﻓﻮقاﻟﻌﺎدەای وﺟﻮد داﺷﺖ و‬ ‫یف‬ ‫ﭼ� بﺎﻃﻞ اﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ی �‬
‫ﭼﻨن ﻗﺪ�ﺴﺎن �ﺎریرﺳﺎن در دوران ﻃﺎﻋﻮن‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﺼ����ﺮدازیﻫﺎی‬ ‫ﻫﻢ ی ن‬
‫ﻣﺘﻌﺪدی از آﻧﺎن وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺳﺘﺎ�ﺶ �ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ وﺿﻊ در �ا� ارو�ﺎ‬
‫ﻏ�ﻣﻨﺘﻈﺮە‪ ،‬ﺗ��ﻪ‪ ،‬و‬ ‫ﻣﻀﺎﻣن ﻣﺮگ ی‬‫یض‬ ‫ﺟﺎری ﺑﻮد ـ ﻣ�ج ﺧﺸﮑﻪ ﻣﻘﺪ�‪،‬‬
‫ف‬ ‫ف‬ ‫ف‬ ‫گ‬
‫ﺟﺴﻤﺎی و روﺣﺎی ﭘ�ﺶ از ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﺪن ﻧﺎ�ﻬﺎی در‬ ‫رﺳ�ﺪ� بﻪ اﻣﻮر‬
‫ﻫ�ی ارو�ﺎ را ﻣﺘﺤﻮل ﮐﺮد‪.‬‬‫ﻣﻀﺎﻣن ض‬
‫یض‬ ‫ﭼﻨگﺎل ﻃﺎﻋﻮن‪ .‬ﻃﺎﻋﻮن‬
‫ﺣی در ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺘﻢ‪ ،‬در ﻓ�ﻠﻢ ﻋﺎ� اﯾﻨگﻤﺎر ﺑﺮگﻤﺎن بﻪ ﻧﺎم » ُﻣﻬﺮ ﻫﻔﺘﻢ«‬ ‫ت‬
‫ﻫﻤن اﻣﺮ را ﻣﺸﺎﻫﺪە ﮐﺮد‪ .‬در اﯾﻦ ﻓ�ﻠﻢ ﻃﺎﻋﻮن اﺳﺘﻌﺎرەای اﺳﺖ‬ ‫�ﺗﻮان ی ف‬
‫�ﻌی ﺟﻨﮓ اﺗ�‪ .‬در اﯾﻦ ﻓ�ﻠﻢ ﺗﻤﺎم‬ ‫از ﻧﮕﺮ نای ﺑﺮگﻤﺎن در ﺳﺎل ‪ ،١٩٥٧‬ف‬
‫ﻣﻮاردی ﮐﻪ در�ﺎرەی ﻃﺎﻋﻮن ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ رﻗﺺ ﻣﺮگ در پﺎ�ﺎن ﻓ�ﻠﻢ‪،‬‬
‫وﺟﻮد دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی د�ﮕﺮ وا�نﺶﻫﺎی د�ﮕﺮی ﺑﺮاﻧﮕ�ﺨﺘﻨﺪ‪� .‬ﺗﻮان در�ﺎرەی ﺳﻞ‬
‫و ﺗﻔﺎوت وا�نﺶﻫﺎ بﻪ آن در دوران رﻣﺎﻧت�ﮏ و در ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﺻﺤبﺖ‬
‫ﻋﺠﯿی اﺳﺖ ز�ﺮا‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬اﺑﺘﻼ بﻪ ﺳﻞ �� از‬ ‫ب‬ ‫ﮐﺮد‪� .‬ﺴ�ﺎر ﻣﻮرد‬
‫ﻫﻮﻟﻨﺎ�ﺗ��ﻦ و دردﻧﺎ�ﺗ��ﻦ ﺷﯿﻮەﻫﺎی ﻣﺮگ اﺳﺖ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎی کﺎر ﻓﺮد‬
‫گ‬
‫ﻣﺎﻧﺎن‬
‫دﭼﺎر ﺧﻔ� �ﺷﻮد‪ ،‬بﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل �ﺑیﻨ�ﺪ ﮐﻪ در ﺻﺤﻨﻪی اﭘﺮا ﻗﻬﺮ ِ‬
‫�‬ ‫ً‬
‫ز�بﺎرو بﻪ آن ﺟﻠﻮەای ز�بﺎ �بﺨﺸﻨﺪ‪� .‬ﺎ ﻣﺜ� »کﻠبﻪی ﻋﻤﻮ ﺗﺎم« �ﻓﺎ‬
‫ﻧ� ﻫﺴﺖ‪.‬‬‫در�ﺎرەی ﺑﺮدەداری ﻧ�ﺴﺖ بﻠ�ﻪ در�ﺎرەی ﺳﻞ ی ن‬

‫‪٣٢‬‬
‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر�ـ ـﺦ را ﺗﻐ یﯿ� �دﻫﻨﺪ؟‬

‫ﭼﺮا ﺳﻞ ﻣﺤﺒﻮب ﺑﻮد؟‬


‫ﭼ�ی بﮕ��ﻢ ﮐﻪ اﻣ�ﺪوارم ﻟبﺨﻨﺪ بﻪ ﻟبﺎﻧﺘﺎن ﺑ�ﺎورد اﻣﺎ دوﺳﺖ‬ ‫�ﺧﻮاﻫﻢ ی ن‬
‫ت‬
‫ﻣﻮﺟﻮدای بﺎﻣﺰەاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ؟ ﺗﻤﺎم‬ ‫پﺎﺳ� ﻗﻄ� بﺪﻫﻢ‪ .‬ا�ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ن‬ ‫دارم ﺑﺘﻮاﻧﻢ‬
‫ت‬
‫کﺎرﻫﺎی ﮐﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ را ﻧ�ﺗﻮان بﻪ راﺣی ﻓﻬﻤ�ﺪ اﻣﺎ ﻃﺎﻋﻮن‬ ‫ی‬
‫ﺑ�ﻤﺎریای ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ را ﻣﺒﺘﻼ ﮐﺮد‪ .‬بﻪ ﻧﻈﺮم اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ �ﺴ�ﺎر ﺣ�ﺎئت‬
‫اﺳﺖ‪ .‬پﺎ�ﺎن ﺟﻬﺎن‪ ،‬روز ﻗ�ﺎﻣﺖ‪ ،‬آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن ﻓﺮا رﺳ�ﺪە ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ در�ﺎرەی‬
‫ﺑن ﻣﺮدم راﯾﺞ ﺑﻮد ﮐﻪ درﺳﺖ ﻧﺒﻮد‪ .‬آﻧﺎن ﻓﮑﺮ �ﮐﺮدﻧﺪ ـ‬ ‫ﺳﻞ ﺗﺼﻮری ی ف‬
‫آﻣﻮزەﻫﺎی ﭘﺰﺷ� اﺑﺘﺪای ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ اﯾﻦ ﺗﺼﻮر را پﺪ�ﺪ آوردە ﺑﻮد ـ ﮐﻪ‬
‫ﻫ�ﻣﻨﺪان‪ ،‬و ز�بﺎرو�ﺎن و ﻓﺮﻫ�ﺨﺘگﺎن اﺧﺘﺼﺎص‬ ‫اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری بﻪ ﻧﺨبگﺎن‪ ،‬ف‬
‫دارد و ا�ﺴﺎنﻫﺎ را �ﺴ�ﺎر ز�بﺎﺗﺮ �ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻧت�ﺠﻪ ﺻﻨﻌﺖ ُﻣﺪ ﮐﻮﺷ�ﺪ ﺗﺎ‬
‫ً‬ ‫ت‬
‫ﻣﻮﺟﻮدای ﻣﺴﻠﻮل ﻣبﺪل ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜ� �ﺑیﻨ�ﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﻮز ﻟﻮﺗﺮک‬ ‫زﻧﺎن را بﻪ‬
‫ض‬
‫اﺷﺘﻬﺎی ﻣﺮ� را بﻪ ﺗﺼ��ﺮ �ﮐﺸﺪ ﮐﻪ بﻪ‬ ‫زی ﺷب�ﻪ بﻪ ﻣﺒﺘﻼ�ﺎن بﻪ بی‬ ‫ن‬
‫ی‬
‫ﺻﻮرت ﺧﻮد ﭘﻮدر ﺑﺮﻧﺞ �زﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﻠﻮﻻن رﻧﮓﭘ��ﺪە بﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫دوﺳﺘﺎن و�ﮑﺘﻮر ﻫﻮﮔﻮ بﻪ او ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ بﻪ ﻋﻨﻮان ﻧ��ﺴﻨﺪە �ﮏ اﯾﺮاد‬
‫ﻋﻤﺪە دارد و آن اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻮل ﻧ�ﺴﺖ و در ﻧت�ﺠﻪ ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ ﻧ��ﺴﻨﺪەی‬
‫گ‬
‫ﺑﺰر� بﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آﻣ��کﺎی ﮐﻪ در�ﺎرەی‬
‫ی‬ ‫آرﺗﻮر � ﺟ�کﺎ�ﺴﻮن‪ ،‬اﻧﺪ�ﺸﻤﻨﺪ و ﻧ��ﺴﻨﺪەی‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻄﻠﺐ �ﻧﻮﺷﺖ‪ ،‬بﺎور داﺷﺖ ﮐﻪ آﻣ��کﺎ در اﻧﺘﻬﺎی ﻗﺮن‬
‫ﻫ�‪ ،‬ﻋﻠﻢ‪ ،‬و‬‫زﻣﺎی ﮐﻪ ﺳﻞ در ﺣﺎل ﻓﺮوﮐﺶ ﮐﺮدن ﺑﻮد‪ ،‬در ن‬ ‫�ﻌی ف‬ ‫ﻧﻮزدﻫﻢ‪ ،‬ف‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ بﺎ بﺤﺮان ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ز�ﺮا د�ﮕﺮ ﻧﻮاﺑﻎ‪ ،‬بﻪ ﻓﺮ ف‬
‫اوای دوران‬
‫ﺷﯿ�ع ﺳﻞ‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺷﮕﻔﺖ ی ن‬
‫اﻧﮕ� اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ بﺎ ﻋﻠﻢ ﺿﺪ�ﺖ ﻧﺪارم اﻣﺎ ﻋﻠﻮم گﺎ� ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻋﮑﺲ بﻪ بﺎر �آورﻧﺪ و ��‬
‫از اﯾﻦ ﻣﻮارد بﻪ ﻧﻈ��ﻪی ﻣ�ﮑﺮوبﻫﺎی ﺑ�ﻤﺎریزا ﻣ��ﻮط �ﺷﻮد‪ .‬در واﻗﻊ‪،‬‬

‫‪٣٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫�ﻤﺎری‬
‫�‬ ‫اﯾﻦ ﻧﻈ��ﻪ بﺎﻋﺚ اﻧﮓزدن بﻪ ﻓﻘﺮا ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺄ��ﺪ �ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﻞ ﺑ‬
‫ﻃبﻘﺎت ز�بﺎ ﻧ�ﺴﺖ بﻠ�ﻪ بﻪ ﻃبﻘﺎت زﺷﺖ ﺗﻌﻠﻖ دارد‪ ،‬ف‬
‫�ﻌی ﻓﻘﺮا و اﻓﺮاد‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﺮد‪ .‬ا�ﺮ ﺷﻤﺎ بﻪ »رذل«‪ ،‬اﺛﺮ آﻧﺪرە‬
‫ﺗﻔﺎﺳ� ی‬ ‫ی‬ ‫ﮐﺜ�ﻒ‪ .‬بﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗ�ﺐ‪،‬‬
‫ژ�ﺪ در اﺑﺘﺪای ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨ�ﺪ �ﺑیﻨ�ﺪ ﮐﻪ او ﻣﺴﻠﻮل ﺑﻮدن ﺧﻮد‬
‫ﭼ�ی �داﻧﺪ ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﮐ� رخ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫را ﻣﻨﻔﻮرﺗ��ﻦ و ﻣﺬﻣﻮمﺗ��ﻦ ی ن‬
‫ز�بﺎی اﺳﺖ ﺑﺮای ﻫﻤ�ﺸﻪ از ﻣ�ﺎن رﻓﺖ و ﺳﻞ‬ ‫اﯾﻦ ا�ﺪە ﮐﻪ ﺳﻞ ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫د�ﮕﺮ ز�بﺎ ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫ﻫﻤنﺟﺎ بﺤﺚ را ﺗﻤﺎم ﮐﻨ�ﻢ‪ :‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ی ن‬ ‫اﺟﺎزە دﻫ�ﺪ ﮐﻪ‬
‫ﮐﯿی از ﺗﺮاژدی و کﻤﺪی‬ ‫ش‬
‫ﮔ� بﺎﺷ�ﻢ ﮐﻪ ﺗﺮ ب‬ ‫وا�ن� بﻪ �ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫�ﻌی ن‬ ‫ﭼ�ی ﮐﻪ ﭼﻨﺪ روز ﭘ�ﺶ د�ﺪ�ﻢ‪ ،‬ن‬ ‫بﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ی ن‬
‫زﻣﺎی ﮐﻪ ﮔﺮو�‬
‫از ﻣﺴﺌﻮﻻن ﺑﻬﺪاﺷﺖ و ﺳﻼﻣﺖ در کﺎخ ﺳﻔ�ﺪ بﻪ ﺳﺘﺎ�ﺶ ﺗﺮاﻣﭗ‬
‫ﭼﻨن در�ﺎرەی وﻗﺎﯾﻊ ﺟﺎری ﺻﺤبﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬آ�ﺎ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و ﻫﻢ ی ن‬
‫داﺳﺘﺎنﻫﺎی �ﮔﺮمﮐﻨﻨﺪەای در ﺗﺎر� ــﺦ در�ﺎرەی پﺎدﺷﺎﻫﺎن �ﺎ‬
‫وا�ن� ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ �ﺎ‬‫ش‬ ‫ﮔ�ی‬‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮوا�ﺎن دﯾﻮاﻧﻪای ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺗﺮاژ�ﮏ‪-‬کﻤﺪی داﺷتﻨﺪ‪� ،‬اغ دار�ﺪ؟‬
‫بﻠﻪ‪ .‬ﻧ�داﻧﻢ بﺎﻣﺰە بﺎﺷﺪ �ﺎ ﻧﻪ اﻣﺎ ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻢ وا�نﺶ ﻧﺎپﻠﺌﻮن بﻪ‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ در ﺣﺎل ﻧﺎﺑﻮد ﮐﺮدن ﺣﮑﻮﻣﺖ او ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺮاژ�ﮏ و ﻣﻀﺤﮏ‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫ش‬
‫ـ در ﻗﺎﻟﺐ کﻤﺪی ﺳ�ﺎە ـ ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺮای ﺟﺎن ��ﺎزا�ﺶ ارز� ﻗﺎ�ﻞ ﻧﺒﻮد و‬
‫ﻏﺮی ﭼﻨﺎن‬ ‫در ﻧت�ﺠﻪ �ﺗﻮا�ﺴﺖ در�ﺎرەی ﺷﯿ�ع ﺗﺐ زرد در ﻫﻨﺪ ب‬
‫ﺗﻮﻫﯿی بﻪ ﺷﺨﺺ او ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ﮔﻮی‬
‫ﺻﺤبﺖ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ی‬
‫ﭼﻨن اﻣﻮری بﺎﺷ�ﻢ‪ .‬ﺷﺎ�ﺪ ﺑﺘﻮان بﻪ‬ ‫بﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دو�ﺎرە ﺷﺎﻫﺪ ی ن‬
‫آن ﺧﻨﺪ�ﺪ‪ .‬ﺷﺎ�ﺪ ا�ﺮ �ﺲﻧﮕﺮاﻧﻪ بﻪ ﺗﺎر� ــﺦ ﺑﻨﮕ��ﻢ آن را کﻤﺪی ﺑبﯿن�ﻢ اﻣﺎ‬
‫ﮔ�ی در ﺳﺎل ﭘ�ﺶ رو در ا�ﺎﻻت‬ ‫ﻓﮑﺮ ﻧ�ﮐﻨﻢ آنﭼﻪ بﻪ ﺳبﺐ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻣﺘﺤﺪە روی ﺧﻮاﻫﺪ داد بﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ بﺎﻣﺰە بﺎﺷﺪ‪ .‬در کﺎخ ﺳﻔ�ﺪ‬
‫گ‬ ‫ن‬
‫ﻣﻨﺼبﺎی وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ �ﮔ��ﻨﺪ »اﯾﻦ ﻫﻤﺎن �ﻣﺎﺧﻮرد� ﺷﺎﯾﻊ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬

‫‪٣٤‬‬
‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺎر�ـ ـﺦ را ﺗﻐ یﯿ� �دﻫﻨﺪ؟‬

‫ﺟﺎی ﮐﻪ �ﺗﻮان د�ﺪ‬ ‫ت‬


‫اﺳﺖ‪ ،‬اوﺿﺎع ﺗﺤﺖ ﮐﻨ�ل ﻣﺎﺳﺖ« در ﺣﺎ� ﮐﻪ ﺗﺎ ی‬
‫ن‬
‫ﮐﺴﺎئ ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖ دادەاﻧﺪ ﮐﻪ بﻪ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﭼ� ﺗﺤﺖ ت‬
‫ﮐﻨ�ل ﻧ�ﺴﺖ و بﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ ی ن‬
‫بﺎور ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫ن‬
‫ﭼ�ﻫﺎی ﻫﺴتﻨﺪ ﮐﻪ ش‬
‫�� ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ آنﻫﺎ‬ ‫ﮔ�ی و ﺧﻮدﻣﺪاری ی ی‬ ‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻏﻠبﻪ ﭘ�ﺪا ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻮرد بﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻮاﻓﻖام‪.‬‬

‫‪٣٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫‪٣٦‬‬
‫وا��دار‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ی‬
‫از واﻗﻌ�ﺖﻫﺎی ﺟﻮاﻣﻊ ﭘﺮدە ﺑﺮ�دارﻧﺪ‬
‫� �‬
‫ان اپﻠبﺎم‬
‫‪١‬‬

‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻫﺎﻣﻮن ﻧ�ﺸﺎﺑﻮری‬

‫ﺟﺎی ﮐﻪ‬
‫ﺑﻮﻟﻮﻧ�ﺎ‪ ،‬اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ ـ ﻣﻦ در وﺳﻂ اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺷﻤﺎ� اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ �ﺸﺴﺘﻪام‪ ،‬ی‬
‫بﺎ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪﺷﺪەی ﻟﻮﻣبﺎردی بﺎ ﺧﻮدرو دو ﺳﺎﻋﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ در ﺑﻮﻟﻮﻧ�ﺎ ﻫﯿﭻ ﻣﻮردی از اﺑﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس ﺟﺪ�ﺪ ﮐﺮوﻧﺎ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪە �ﺸﺪە اﺳﺖ‪� .‬ﮏ �ﺎ دو ﻧﻔﺮ از اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ بﻪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری‪ ،‬ﮐﻮو�ﺪ‬
‫‪ ،۱۹‬از ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ بﻪ ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎی اﯾﻦﺟﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪەاﻧﺪ اﻣﺎ ﻫﯿﭻ�ﮏ‬
‫از اﻃﺮاﻓ�ﺎن و آﺷﻨﺎ�ﺎن ﻣﻦ ﻫﻨﻮز بﻪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻣﺒﺘﻼ �ﺸﺪەاﻧﺪ‪ .‬بﺎ اﯾﻦ‬
‫آﻣ��کﺎیای ﮐﻪ در آن بﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎد ﻣﻬﻤﺎن ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ی‬ ‫ﺣﺎل‪ ،‬در دا�ﺸگﺎە‬
‫ﭼ� د�ﮕﺮی ﺟﺰ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﺻﺤبﺖ �ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫بﻪ کﺎرم‪ ،‬بﻪ ﻧﺪرت در�ﺎرەی ی‬

‫���ﻪی آﺗﻼﻧت�ﮏ و ﻫﻤکﺎر ﻣﺆﺳﺴﻪی آ�ﻮرا در دا�ﺸگﺎە ﺟﺎﻧﺰ‬ ‫‪ .١‬ان اپﻠبﺎم از ﻧ��ﺴﻨﺪگﺎن ش‬
‫ی ن‬
‫اﺳﺘﺎﻟن بﺎ اوﮐﺮاﯾﻦ« ﻧﺎم دارد‪ .‬آنﭼﻪ‬ ‫ﻫﺎپﮑﯿ� اﺳﺖ‪ .‬آﺧ��ﻦ ﮐﺘﺎب او »ﻗﺤ� �خ‪ :‬ﺟﻨﮓ‬ ‫نن‬
‫�ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او بﺎ ﻋﻨﻮان اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Anne Applebaum, ‘Epidemics Reveal the Truth About the Societies‬‬
‫‪They Hit’, The Atlantic, 2 March 2020.‬‬

‫‪٣٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺷﺎ�ﺪ دﻟ�ﻞ آن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺗﺼﻮری از آن ﻧﺪار�ﻢ‪ :‬اﻏﻠﺐﻣﺎن‬


‫ﺣی از ﻧ�ع ﻧﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻگﺎە بﺎ �ﮏ ﺑ�ﻤﺎری �� ــﻊاﻻﻧتﺸﺎر و درﻣﺎنﻧﺎپﺬﯾﺮ‪ ،‬ت‬
‫ﭼﻨﺪان ﮐﺸﻨﺪەی آن‪ ،‬ﻣﻮاﺟﻪ ﻧﺒﻮدەا�ﻢ‪ .‬آن اﻧﺪازە ﺳﺎﻟﻤﻨﺪ ﻧ�ﺴت�ﻢ ﮐﻪ‬
‫اﺳپﺎﻧ�ﺎی را بﻪ �ﺎد داﺷﺘﻪ بﺎﺷ�ﻢ‪ .‬ﺗﺼﻮر راﯾﺞ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ی‬ ‫آﻧﻔﻠﻮآﻧﺰای‬
‫ً‬
‫داروی ﮐﻪ ﻗب� آزﻣﺎ�ﺶ ﺷﺪە بﺎﺷﺪ‪ ،‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ا�ﻨﻮن‬ ‫ی‬ ‫ﻫﻤ�ﺸﻪ وا�ﺴﻦ �ﺎ‬
‫بﻪ ﻣﺎ ـ در اﻋﻼﻧﺎت ﻗﻄﺎر‪ ،‬در ﺗﺎبﻠﻮﻫﺎ‪ ،‬در ا�ﻤ�ﻞﻫﺎ ـ �ﮔ��ﻨﺪ دﺳﺖﻫﺎیﺗﺎن‬
‫کﺎ� �ﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎنبﺨﺶ بﺎﺷﺪ‪ .‬در‬ ‫را �ﺸ���ﺪ‪ ،‬اﻗﺪا� ﮐﻪ بﻪ ﻧﻈﺮ ﻧ�رﺳﺪ ف‬
‫ﺑن‪ ،‬دا�ﺸگﺎە ﺑﻮﻟﻮﻧ�ﺎ‪ ،‬ﻗﺪ��ﺗ��ﻦ ﻧﻬﺎد دا�ﺸگﺎ� ارو�ﺎ‪ ،‬ﺗﻌﻄ�ﻞ ﺷﺪە‬ ‫اﯾﻦ ی ن‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮزەﻫﺎ �ﺴﺘﻪ ﺷﺪەاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﺎبﻘﺎت ﻓﻮﺗبﺎل و ﺳﻤﯿﻨﺎرﻫﺎ ﻟﻐﻮ ﺷﺪەاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧ�ﺎبﺎنﻫﺎی ﻣﺘﻌﻠﻖ بﻪ ﻗﺮون وﺳﻄﺎ‪ ،‬ﮐﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬
‫ن‬
‫ﻗ��ﺎی‬ ‫وا��دار �ﺴ�ﺎری ﺑﻮدەاﻧﺪ ـ در ﺳﺎل ‪ ۱۳۴۸‬ﻧ�� از ﻣﺮدم ﺷﻬﺮ‬ ‫ی‬
‫ﻏ�ﻋﺎدی ﺧﺎ�اﻧﺪ ز�ﺮا ﻣﺮدم بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ‬ ‫ﻃﺎﻋﻮن ﺳ�ﺎە ﺷﺪﻧﺪ ـ بﻪ ﮔﻮﻧﻪای ی‬
‫ﻫﺸﺪارﻫﺎ در ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﺪەاﻧﺪ‪ .‬ﻧ�� از ﻫﻤکﺎراﻧﻢ ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﻫﺎی اﻓﺮا�اﻧﺪ و ﻧ�� د�ﮕﺮ �ﺗﺮﺳﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت‬ ‫اﻗﺪاﻣﺎت وا�نﺶ ی‬
‫کﺎ� ﻧبﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ف‬
‫بﺨ� از ﻣﺸکﻞ در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻄﺮ را ﻧ�ﺗﻮان د�ﺪ‪ :‬ب‬
‫آﻟ� کﺎﻣﻮ در‬ ‫ش‬
‫»ﻃﺎﻋﻮن« �ﻧ��ﺴﺪ »بﻼ ﻣﻘ�ﺎ� ا�ﺴ نﺎی ﻧﺪارد‪ ،‬بﻪ ی ن‬
‫ﻫﻤن دﻟ�ﻞ ﻣﺮدم بﺎ‬
‫ﺧﻮدﺷﺎن �ﮔ��ﻨﺪ اﯾﻦ واﻗ� ﻧ�ﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮاب آﺷﻔﺘﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ پﺎ�ﺎن‬
‫ﮐﻨﻮی‬‫ض‬ ‫ﺧﻮی از وﺿﻌ�ﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ �ﺎﻓﺖ‪ «.‬بیﺷﮏ‪ ،‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﺗﻮﺻ�ﻒ‬
‫ب‬
‫ئ‬
‫ﭼ�ی ﻧﺎﻣﺮئ �ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺮای �ﺴ�ﺎری از ﻣﺮدم ﺗﺼﻮر اﯾﻦ ﮐﻪ ی ن‬
‫ﺗﻐﯿ� دﻫﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻤﻞﻧﺎپﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪» .‬ﻃﺎﻋﻮن« در ﺳﺎل‬ ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎی آنﻫﺎ را ی‬
‫ﻣﻨت� ﺷﺪ و اﻏﻠﺐ ﺧﻮاﻧﻨﺪگﺎن آن را اﺛﺮی اﺳﺘﻌﺎری �داﻧﻨﺪ‪،‬‬ ‫ث‬ ‫‪۱۹۴۷‬‬
‫ش‬
‫ﮐﺘﺎی ﮐﻪ در واﻗﻊ در�ﺎرەی اﺷﻐﺎل ﻓﺮا�ﺴﻪ �ﺎ وﺿﻌ�ﺖ �� اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ‬ ‫ب‬
‫ﺧﻮی در�ﺎرەی ﻃﺎﻋﻮن و ﻧﺤﻮەی وا�نﺶ ﻣﺮدم بﻪ آن اﺳﺖ ـ‬ ‫ب‬ ‫ﮐﺘﺎب‬ ‫اﺛﺮ‪،‬‬
‫ش‬
‫ﻣﻘﻮﻟﻪای از رﻓﺘﺎر �� ﮐﻪ از �ﺎد ﺑﺮدەا�ﻢ‪.‬‬

‫‪٣٨‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ را اﻓﺸﺎ �ﮐﻨﺪ‬

‫در اﯾﻦ داﺳﺘﺎن‪ ،‬ﮔﺮو� از ﺳﺎ�ﻨﺎن ﺷﻬﺮ ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪﺷﺪە »بﻪ ﺗﺠﺎرت‪،‬‬


‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪر�ﺰی ﺑﺮای ﺳﻔﺮ و اﺑﺮاز ﻧﻈﺮ اداﻣﻪ �دادﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا بﺎ�ﺪ بﻪ ﻃﺎﻋﻮن‪،‬‬
‫ﭼ�ی ﮐﻪ فﻧ�ﮐﻨﻨﺪەی آﯾﻨﺪە‪ ،‬ﺳﻔﺮ و بﺤﺚ ﺑﻮد‪� ،‬اﻧﺪ�ﺸ�ﺪﻧﺪ؟«‬ ‫یف‬
‫گ‬
‫ﻫﻤﺘﺎ�ﺎن ﻣﺪرن آﻧﺎن در ﺷﻬﺮ ﻣ�ﻼن کﺎرزاری ِبﺎ ﻫﺸﺘ�‬
‫‪ #Milanononsiferma‬ـ »ﻣ�ﻼن ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧ�ﺷﻮد« ـ را بﻪ راە‬
‫ﻧ� از آﻧﺎن اﻟگﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺷﻬﺮﻫﺎی د�ﮕﺮ ی ف‬
‫اﺟﺘﻤﺎ� ﭘﺮ از ﻣﺪﯾﺮان ﻫﺘﻞﻫﺎ و ﺻﺎﺣبﺎن ﮐﺴﺐوکﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ‬
‫ﻏ� ض�وری بﻪ بﺎد اﻧﺘﻘﺎد � ی‬
‫ﮔ�ﻧﺪ‪.‬‬ ‫را بﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻗﺪاﻣﺎت اﺣﺘ�ﺎ� ی‬
‫ﻧﺎﻣﺮئ ﺑﻮدن ﻋﺪمﻗﻄﻌ�ﺖ بﻪ بﺎر �آورد و �ﺗﻮان از ﻋﺪمﻗﻄﻌ�ﺖ‬ ‫ئ‬ ‫اﻣﺎ‬
‫دﺳت�ﺎی بﻪ اﻫﺪاف د�ﮕﺮی ﺳﺆاﺳﺘﻔﺎدە ﮐﺮد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ �� ،‬از‬ ‫ب‬ ‫ﺑﺮای‬
‫ﮐﺸ�� اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺎﻋﻮن ﺑﺮای اﻓﺰا�ﺶ‬ ‫ش‬ ‫ﺷﺨﺼ�ﺖﻫﺎی رﻣﺎن کﺎﻣﻮ‬
‫ض‬
‫ﻣ��ﺪا�ﺶ اﺳﺘﻔﺎدە �ﮐﻨﺪ‪ :‬او بﻪ اﻓﺮاد ﺣﺎ� درکﻠ�ﺴﺎ �ﮔ��ﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫وا��دار بیدﯾﻨﺎن را ﺗنﺒ�ﻪ �ﮐﻨﺪ‪ .‬در اﯾﺘﺎﻟ�ﺎی دوران ﻣﺪرن‪،‬‬ ‫بﺎ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫ﻧﺎ� از‬‫ﻧﺨﺴﺘن ﮐ� ﮐﻪ ﮐﻮﺷ�ﺪ در راﺳﺘﺎی اﻫﺪاف ﺧﻮد از اﺿﻄﺮاب ش‬ ‫یض‬
‫رﻫ� ﺟﻨﺎح راﺳﺖ اﻓﺮا� اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ‪،‬‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﺳﻮد بﺑ�د ﻣﺎﺗﺌﻮ ﺳﺎﻟ��ئف ‪ ،‬ب‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ بﻼﻓﺎﺻﻠﻪ �ﺲ از ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری از ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ‬
‫دوﻟی را ﺗﻌﻄ�ﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬و‬ ‫ت‬ ‫ﻣﺮزﻫﺎی ﮐﺸﻮر را ﺑبﻨﺪد‪ ،‬ﻣﻼﻗﺎتﻫﺎ و ﺟﻠﺴﺎت‬
‫ﻣﺮدم را در ﺧﺎﻧﻪ ﻧگﺎە دارد‪.‬‬
‫�‬
‫ا�ﺮ ﺗﻘ��بﺎ بﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧ�ﺷﺪ ﮐﻪ ﺣﺮفﻫﺎ�ﺶ ﻧت�ﺠﻪی ﻣﻌﮑﻮس‬
‫ﺑ�ﺸ�ی �ﺸﺎن �داد‪ .‬اﯾﻦ و�ﺮوس اﺑﺘﺪا‬ ‫ت‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬بیﺷﮏ پﺎﻓﺸﺎری‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫در ﻟﻮﻣبﺎردی و �و ِﻧﺘﻮ ﻣﺸﺎﻫﺪە ﺷﺪ‪� ،‬ﻌی دو ا�ﺎﻟی ﮐﻪ ﻗﻮیﺗ��ﻦ پﺎ�گﺎە‬
‫ن‬
‫ﺳﺎﻟ��ی ﻓﻬﻤ�ﺪ‬ ‫ﺣﺰب او‪» ،‬اﺗﺤﺎد�ﻪی ﺷﻤﺎ�«‪ ،‬ﻫﺴتﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ‬
‫ﺗﻌﻄ�� �ﺗﻮاﻧﺪ در اﯾﻦ ﻧﻮا� ﺧﺴﺎرت اﻗﺘﺼﺎدی بﺪی بﻪ بﺎر آورد‪،‬‬
‫ﺗﻐﯿ� داد‪ :‬از ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ از »اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ و ﻣﺮدم اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ«‬ ‫اﺳﺘﺪﻻﻟﺶ را ی‬
‫آﻓ��ﻘﺎی ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺷﺎﻫﺪ و ﻣﺪر� وﺟﻮد‬ ‫ی‬ ‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﻨﺎﻫﺠ��ﺎن‬
‫آﻓ��ﻘﺎی ﺣﺎﻣﻞ اﯾﻦ و�ﺮوساﻧﺪ اﻣﺎ‬ ‫ی‬ ‫ﻧﺪارد ﮐﻪ �ﺸﺎن دﻫﺪ ﭘﻨﺎﻫﺠ��ﺎن‬

‫‪٣٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺧﺎر�ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺎپﺎ�‪ ،‬و ﺑ�ﻤﺎری‬ ‫ب‬ ‫آﻣ� در�ﺎرەی ﭘﯿﻮﻧﺪ ی ن‬


‫ﺑن‬ ‫ﺗﺼﻮرات ﺗﻌﺼﺐ ی �‬
‫رﻫ� راﺳﺖﮔﺮای اﻓﺮا� ﻓﺮا�ﺴﻪ‪ ،‬از‬ ‫ﻗﺪﻣی دﯾ��ﻨﻪ دارد‪ .‬ﻣﺎر�ﻦ ﻟﻮ ﭘﻦ‪ ،‬ب‬ ‫ت‬
‫ﺣی اﯾﻦ‬‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻓﺮا�ﺴﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺮزﻫﺎ�ﺶ را بﺎ اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ ﺑبﻨﺪد اﻣﺎ ت‬
‫ﻧﺨﺴﺘن ﻣﻮارد ﺑ�ﻤﺎری در ﻓﺮا�ﺴﻪ‬ ‫یف‬ ‫ﻣﻨﻄ� بﻪ ﻧﻈﺮ ﻧ�رﺳﺪ ز�ﺮا‬ ‫ق‬ ‫ﺣﺮف ی ف‬
‫ﻧ�‬
‫�‬
‫ﺟﺎی د�ﮕﺮ آﻣﺪەاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻇﺎﻫﺮا اﻏﻠﺐ از ی‬
‫ﻗﺮار اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ روز د�ﮕﺮ بﻪ ﻟﻨﺪن ﺑﺮوم و بﺎ دﻗﺖ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی ﺟﻨﺠﺎ�‬
‫گ‬ ‫راﺳﺖﮔﺮای ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎی را ز�ﺮ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪام ﺗﺎ ی ن‬
‫ﻣ�ان ﻫ�ﺠﺎنزد� آﻧﺎن را‬ ‫ی‬
‫گ‬
‫�ﺴﻨﺠﻢ‪ .‬ﺗﺎ بﻪ ﺣﺎل‪ ،‬بﻪ�ﺴبﺖ ﻫ�ﺠﺎنزد� اﻧﺪ� ﺑﺮوز دادەاﻧﺪ ـ آﻧﺎن‬
‫دﺧ� بﺎردارش ﻫﺴتﻨﺪ ـ و اﯾﻦ‬ ‫�ﮔﺮم ﻧﺎﻣﺰدی ﺑﻮر�ﺲ ﺟﺎ�ﺴﻮن بﺎ دوﺳﺖ ت‬
‫ﻣﻄﻤنام ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ‬ ‫ئن‬ ‫�ﻌئ اﯾﻦ ﮐﻪ ﭘﺮوازﻫﺎ اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ن‬
‫ﺗﻮﺟﻪﺷﺎن بﻪ و�ﺮوس ﺟﻠﺐ ﺷﻮد اﻓﺮادی ﺧﻮاﻫﺎن ﻗﻄﻊ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ارﺗبﺎط‬
‫ﺗﺄﺛ�‬
‫بﺎ اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و ﺷﮏ ﻧﺪارم ﮐﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ی‬
‫اﯾﻦ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی ﺟﻨﺠﺎ� اﺳﺖ‪ ،‬بﻪ ﺣﺮف آﻧﺎن ﮔﻮش ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬
‫ف‬
‫ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎی ﻫﻢ دارد‪،‬‬ ‫اﻣﺎ ﻫﻤگﺎن رﻓﺘﺎرﺷﺎن بﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬داﺳﺘﺎن کﺎﻣﻮ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ آﻧﺎن از ﺳﻨﺦ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﺳﺎﯾﺮ رﻣﺎنﻫﺎ ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن اﯾﻦ‬
‫داوﻃﻠبﺎی ﮐﻪ بﻪ آنﻫﺎ کﻤﮏ �ﮐﻨﻨﺪ و‬ ‫ن‬ ‫ین‬
‫ﻫﻤﭽﻨن‬ ‫داﺳﺘﺎن ﭘﺰﺷکﺎناﻧﺪ و‬
‫ﺣی �� از کﺎرﻣﻨﺪان دوﻟﺖ‪ ،‬بﻪ ﻧﺎم ﻣﻮﺳﯿﻮ ﮔﺮاﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ �ﺧﻮاﻫﺪ از ﻃ��ﻖ‬ ‫ت‬
‫ردﮔ�ی اﺗﻔﺎﻗﺎت بﺎ ﻃﺎﻋﻮن ﻣﻘﺎبﻠﻪ ﮐﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﮔ�ی ﻃﺎﻋﻮن و بﺎ ی‬ ‫ﺛبﺖ و اﻧﺪازە ی‬
‫�‬ ‫ض‬ ‫ض‬
‫»اﯾﻦ ﻗﻬﺮﻣﺎن کﻢاﻫﻤ�ﺖ و ﻣﺘﻮاﺿﻊ ﮐﻪ راﻫﻨﻤﺎ�ﺶ ﻣﻬ��ﺎی و آرﻣﺎی ﻇﺎﻫﺮا‬
‫ﻣﻀﺤﮏ اﺳﺖ‪ ،‬بﻪ ﺣﻘ�ﻘﺖ اﻋﺘبﺎر درﺧﻮرش را ﺧﻮاﻫﺪ داد و بﻪ ﻣﺠﻤ�ع‬
‫دﮐ� ر�ﻮ و ﺗﻌﺪادی د�ﮕﺮ‬ ‫دو و دو‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞﺟﻤﻊ ﭼﻬﺎر را‪ «.‬ﮔﺮاﻧﺪ‪ ،‬ت‬
‫ﮐﻨ�ل و ﻣﻬﺎر‬ ‫�ﮐﻮﺷﻨﺪ بﺎ کﻤﮏ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﺷﻔﺎﻓ�ﺖ‪ ،‬و دﻗﺖ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری را ت‬
‫گ‬
‫ﺟﺎی ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ و بیآﻧﮑﻪ �ﺴﻠ�ﻢ ﻫ�ﺠﺎنزد� �ﺎ ﻧﺎاﻣ�ﺪی ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ی‬
‫ا�ﺴﺎنﻫﺎ را ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪» .‬ﺷﺎ�ﺪ ا�ﺪەی ﻣﻀﺤ� بﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫راە ﻣبﺎرزە بﺎ ﻃﺎﻋﻮن‪ ،‬ش�اﻓﺖ اﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪٤٠‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ را اﻓﺸﺎ �ﮐﻨﺪ‬

‫ﭼﻨن اﻓﺮادی ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬دا�ﺸﻤﻨﺪان و‬ ‫یف‬ ‫ﻧ�‬‫ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﻋ� ﻣﺎ ی ن‬


‫اﻃﻼﻋﺎی در�ﺎرەی ﺗﻌﺪاد و‬ ‫ت‬ ‫ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮ� ﮐﻪ بﻼﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﭘﮋوﻫ�ای ﮐﻪ بﻪ �ﻋﺖ کﺎر ﺑﺮ‬ ‫ش‬ ‫ﻣﻨت� ﮐﺮدﻧﺪ؛ ﺗ�ﻢﻫﺎی‬ ‫ش‬ ‫ﻣﻮارد ﺑ�ﻤﺎری‬
‫ن‬
‫روی ﺳﺎﺧﺖ وا�ﺴﻦ را آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ؛ ﭘﺰﺷکﺎن و ﭘﺮﺳﺘﺎرای ﮐﻪ بیدرﻧﮓ‬
‫ﺗﺼﻤ�ﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ در داﺧﻞ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪﺷﺪە بﻤﺎﻧﻨﺪ ـ �ﺴ�ﺎری در اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ‬
‫ﭼﻨن ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻗﻀﺎوت آﻧﺎن ﻫﻤﻮارە درﺳﺖ ﻧ�ﺴﺖ و‬ ‫ﭼن ی ض‬ ‫ووﻫﺎن ی ض‬ ‫ِ‬ ‫و‬
‫ﺗﺄﺛ�ات اﻗﺘﺼﺎدی از �ﮏ ﺳﻮ‬ ‫ﻫﻤ�ﺸﻪ بﺎ �ﮑﺪ�ﮕﺮ ﺗﻮاﻓﻖ ﻧﺪارﻧﺪ‪ :‬بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ ی‬
‫وا��دار از ﺳﻮی د�ﮕﺮ‪ ،‬ﻫﯿﭻ‬ ‫ت‬ ‫و ﺗﻤﺎ�ﻞ بﻪ ت ن‬
‫کﺎﺳن از �ﻋﺖ ﮔﺴ�ش ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫ﺗﻌﯿن اﯾﻦ ﮐﻪ ﮐﺪام ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪﻫﺎ و ﺗﻌﻄ��ﻫﺎ بﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫دﻗ�� ﺑﺮای ی ن‬ ‫ت‬ ‫راە‬
‫ﺑن و�ﺮوسﺷﻨﺎﺳﺎین‬ ‫ﻣﻨﻄ� ﻫﺴتﻨﺪ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬در اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ ی ن‬ ‫و ﮐﺪام�ﮏ ﻏ� ت‬
‫ی‬
‫ﻣ�ان وﺧﺎﻣﺖ ﺑ�ﻤﺎری در آﯾﻨﺪە دارﻧﺪ‬ ‫ف‬ ‫ت‬ ‫ین‬
‫ﺗﺨﻤنﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوی از ی‬ ‫ﮐﻪ‬
‫�‬ ‫ف‬
‫بﮕﻮﻣﮕﻮﻫﺎی ﻋﻠی درﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ دﺳﺖکﻢ آﻧﺎن ﻗﻠبﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮ� را‬ ‫ی‬
‫آی اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪەی ک� را در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ بﺎﺷ�ﺪ‪:‬‬ ‫در ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ‪ .‬در ﻫﻔﺘﻪﻫﺎی ت‬
‫ن‬
‫ﮐﺴﺎی ﮐﻪ بﻪ‬ ‫ین‬
‫ﺗﻤﮑن آﻧﺎن از‬ ‫ﻣ�ان و ﻧﺤﻮەی‬ ‫ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪاران را ﺑﺮ اﺳﺎس ی ن‬
‫ﻣﺠﻤ�ع دو و دو‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞﺟﻤﻊ ﭼﻬﺎر را �دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻀﺎوت ﮐﻨ�ﺪ‪ .‬آنﭼﻪ بﻪ‬
‫آن ﻧ�ﺎز دار�ﻢ اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ اﺳﺖ و ﻧﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺳ�ﺎﺳﺖزدە‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫ﺑﻬ�‪� .‬ﺲ از ﭼﻬﺎر ﺳﺎل ﺷن�ﺪن اﯾﻦ ﮐﻪ‪ ،‬بﻪ ﻗﻮل �� از‬ ‫دﻗﯿﻖﺗﺮ‪ ،‬ت‬
‫ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎی‪» ،‬از دﺳﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪەا�ﻢ« اﯾﻨﮏ‬ ‫ی‬ ‫ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪاران‬
‫ً‬
‫ﻟﺤﻈﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ارزش ﺗﺨﺼﺺ کﺎﻣ� آﺷکﺎر �ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺎ�ﻬﺎن‪ ،‬ﻓﮑﺖﻫﺎ‬
‫اﻫﻤ�ﺖ ﭘ�ﺪا �ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫وا��دار‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ بﻼ�ﺎ‪ ،‬از واﻗﻌ�ﺖﻫﺎی اﺳﺎ� ﺟﻮاﻣﻊ ﭘﺮدە‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ی‬
‫ﺳﺎﻻر‬ ‫ﭼﯿیﻫﺎ بﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻨﻬﺎنکﺎری ﻧﻈﺎمﺷﺎن و ﻓﺮﻫﻨﮓ دﯾﻮان‬ ‫ﺑﺮ�دارﻧﺪ‪ .‬ن‬
‫�‬
‫ﺳﻨﮕﯿی ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎبﻞ‪ �� ،‬از دﻻ��‬ ‫ن‬ ‫اﺗی ﺧﻮد ﺑﻬﺎی‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮ ب‬
‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎیﻫﺎ وﺣﺸﺖ و ﻫﺮاس ز�ﺎدی ﻧﺪارﻧﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﺎن ـ بﻪ رﻏﻢ‬ ‫ی‬ ‫ﮐﻪ‬
‫گ‬ ‫ن‬
‫دﻋﺎوی ﺳﺎﻟ��ی و کﺎرزارﻫﺎی اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� او ـ بﻪ ﻧﻈﺎم ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬
‫ﮔﺴ�دەﺗﺮ بﻪ ﺧﻮد ﻧﻈﺎم‪ ،‬اﻃﻤﯿﻨﺎن دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ‬ ‫ﻋﻤﻮ�‪ ،‬و در ﻣﻌﻨﺎی ت‬
‫ی‬

‫‪٤١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫در اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ از ﻧﻈﺮ اﺑﺘﻼ بﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس ﺑﺮر� ﺷﺪەاﻧﺪ ـ �ﺴﺖ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬
‫را�گﺎن اﺳﺖ ـ و اﯾﻦ �� از دﻻ�� اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺒﺘﻼ�ﺎن در اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ از‬
‫ﻧ� بﺎزﮔﻮ‬‫ﺑ�ﺸ� اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮدم اﯾﻦ را �داﻧﻨﺪ و ﺑﺮای �ﮑﺪ�ﮕﺮ ی ن‬ ‫ت‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻘﺎط‬
‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎیﻫﺎ ﺑ�ﺶ از اﻧﺪازە‬ ‫ﺷﻮ� �ﮐﻨﻨﺪ )»ﻣﺎ‬ ‫�‬ ‫�ﮐﻨﻨﺪ و گﺎ� در�ﺎرەاش‬
‫ی‬
‫ﺻﺪاﻗﺖ دار�ﻢ«( اﻣﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﺎ�ﻪی ﻣبﺎﻫﺎت اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﺗﻨﻬﺎ در ﺗﻌﺪاد‬
‫ت گ‬
‫ﮔﺴ�د� اﻧﺠﺎم‬ ‫ارو�ﺎی آزﻣﺎ�ﺸﮑﺮوﻧﺎ بﻪ اﯾﻦ‬
‫ی‬ ‫�ﺴ�ﺎر اﻧﺪ� از ﮐﺸﻮرﻫﺎی‬
‫ﺧ�ی از اﯾﻦ اﻣﻮر ﻧ�ﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬و اﻟﺒﺘﻪ در آﻣ��کﺎ ب‬
‫ً‬
‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ اﺣﺘﻤﺎ� در آﻣ��کﺎ ﺧﻮاﻫ�ﻢ د�ﺪ ﮐﻪ ﻧﻈﺎم ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮ� و‬
‫ﮔﺴ�دە �ﺗﺮ آن ﻧﺘﻮا�ﺴﺘﻪاﻧﺪ اﺣﺴﺎس اﻋﺘﻤﺎد ا�ﺠﺎد‬ ‫ت‬ ‫»ﻧﻈﺎم« در ﻣﻌﻨﺎی‬
‫ﺑﻬﺪاﺷی‪-‬درﻣﺎین‬‫ت‬ ‫ش‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﻓﻨﺎوری ﭘ��ﻓﺘﻪﺗ��ﻦ ﻧﻈﺎم‬
‫ﺗﺠﻬ�ات را دار�ﻢ اﻣﺎ‬‫ین‬ ‫ﺑﻬ��ﻦ ﺟﺮاﺣﺎن و‬ ‫ﺟﻬﺎن را دار�ﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ت‬
‫ﻧﺘﻮا�ﺴﺘﻪا�ﻢ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮ�ای ا�ﺠﺎد ﮐﻨ�ﻢ ﮐﻪ اﻃﻤﯿﻨﺎنبﺨﺶ‬
‫ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎی در ﻧﺎزلﺗ��ﻦ ﺳﻄﺢ ﺧﻮد ﻗﺮار دارد؛ ﻫﯿﭻ ﻇﺮﻓ�ﺖ‬ ‫ن‬ ‫بﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻈﺎم‬
‫اﺿﺎﻓﻪی د�ﮕﺮی وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﻫﻤﻪ اﯾﻦ را �داﻧﻨﺪ‪ .‬ا�ﺮ ﻗﺮار بﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬
‫ً‬
‫ﻣﺮدم ﺑﺮای اﻧﺠﺎم آزﻣﺎ�ﺶ ﭘﻮل بﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎ� �ﺴ�ﺎری از اﻧﺠﺎم آن‬
‫ﻣﻨ�ف ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬ا�ﺮ ﻻزم بﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺮدم ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻓﺮار ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫تف‬
‫ﺳﺎﺧن‬ ‫بﺪﺗﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺎ بﻪ ﺟﺎی آن ﮐﻪ بﻪ دﻧبﺎل ﻣﺘﻮﻗﻒ‬
‫اﺣﺘﻤﺎ� ﺧﻮدش آنﻫﺎ را ا�ﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ً‬
‫ﻧﻈ��ﻪﻫﺎی ﺗﻮﻃﺌﻪ بﺎﺷﺪ‬
‫رﺋ�ﺲﺟﻤﻬﻮر و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ را �ﮏ »ﺣﻘﻪ« ﺧﻮاﻧﺪ و بﻪ اﻧﻮاع اﻓکﺎر‬
‫ﺟﺎدوی داﻣﻦ زد‪ .‬ﺗﺮاﻣﭗ در �� از ﻧﻄﻖﻫﺎی ﺧﻮد در�ﺎرەی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬ ‫ی‬
‫‪.‬‬
‫اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ »ﻧﺎﺑﻮد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ �ﮏ روز ـ ﻣﺜﻞ �ﮏ ﻣﻌﺠﺰە ـ ﻧﺎﺑﻮد‬
‫ﺑﻬ� ﺷﻮد«؛ »ﺑبﯿن�ﻢ ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«؛ »ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وﺿﻊ بﺪﺗﺮ و بﻌﺪ ت‬
‫ﭘ�ﺶ �آ�ﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻﮐﺲ ﻧ�داﻧﺪ ﭼﻄﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ «.‬ا�ﺮ ﻣﺮدم بﻪ‬
‫ﺻﺪاﻗی و ﺗﻔﮑﺮ‬ ‫ت‬ ‫ﺣﺮفﻫﺎی او ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﺧﻮاﻫ�ﻢ ﺗﻮا�ﺴﺖ ﺑﻬﺎی بی‬
‫ت‬
‫ﺟﺎدوی را ﻣﺤﺎﺳبﻪ ﮐﻨ�ﻢ و آن را ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد ﮐﺸﺘﻪﺷﺪگﺎن‪ ،‬ﮔﺴ�ش‬ ‫ی‬

‫‪٤٢‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ را اﻓﺸﺎ �ﮐﻨﺪ‬

‫ﮐﺴﺎی ﮐﻪ ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ و اﻗﺪاﻣﺎت اﺣﺘ�ﺎ� را ﻧﺎد�ﺪە‬ ‫ن‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری‪ ،‬ﺗﻌﺪاد‬


‫ﮔ�ﻧﺪ‪� ،‬ﺴﻨﺠ�ﻢ‪.‬‬ ‫� ی‬
‫وا��دار ﻧ�ﺴﺖ اﻣﺎ‬ ‫ض‬
‫ﻫﺮﭼﻨﺪ وﺿﻌ�ﺖ ﮐﻨﻮی بﺪﺗ��ﻦ ﻧ� �ع ﻣﻤﮑﻦ ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫ﺧﻮب اﺳﺖ ﮐﻪ ا�ﻨﻮن بﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ پئ ﺑ��ﻢ ز�ﺮا ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ت‬ ‫ف‬ ‫�‬
‫ﻣﻘﺪﻣﺎی ﺑﻮدە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻤ��ی‬ ‫ﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎی ﺟﺪ�ﺪ �ﻓﺎ‬
‫ﺸ�ی‬ ‫آ�ﺶﺳﻮزی ﺟﻨگﻞﻫﺎ ا�ﻨﻮن ﻣﻬﻠ�ﺗﺮ بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳﻨﺪ ز�ﺮا اﻓﺮاد ﺑ� ت‬
‫گ‬
‫ﮔ�ﻧﺪ زﻧﺪ� �ﮐﻨﻨﺪ؛‬ ‫ﻫﺎی ﮐﻪ ﻣﺪام آ�ﺶ � ی‬ ‫در ﻧﻮا� ﻧﺰد�ﮏ بﻪ ﺟﻨگﻞ ی‬
‫ت‬
‫�ﺴ�ﺎری از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺟﺪ�ﺪ ﻫﻢ ﭘ�ﺎﻣﺪ ﮔﺴ�دە ﺷﺪن ا�ﺴﺎنﻫﺎ در �ا�‬
‫زﻣناﻧﺪ‪ .‬ﮐﻮو�ﺪ ‪ ،۱۹‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎرس و اﺑﻮﻻ‪ ،‬ﺑ�ﻤﺎری د�ﮕﺮی اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮەی ی ن‬
‫�‬
‫ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮا از ﻗﻠﻤﺮو ﺣﯿﻮاﻧﺎت بﻪ ﻋﺎﻟﻢ ا�ﺴﺎنﻫﺎ راە �ﺎﻓﺘﻪ و ﺳپﺲ بﻪ کﻤﮏ‬
‫ا�ﺴﺎی بﻪ �ﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل �ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ف‬ ‫ﻗﻄﺎرﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻮدروﻫﺎ‪ ،‬و ﺗﺠﻤﻌﺎت‬
‫ن‬
‫ﮐﻮاﻣﻦ در »�ر�ﺰی‪ :‬ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎی ﺣﯿﻮای و ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ دﯾ��ﺪ ِ‬
‫ﺟﻬﺎی بﻌﺪی« �ﻧ��ﺴﺪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ �ﺎدآور »واﻗﻌ�ﺖ دارو�ین‬ ‫ن‬
‫ﮔ�ی‬ ‫ی‬
‫ت‬
‫اﻧﮕ�ﺗ��ﻦ واﻗﻌ�ﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ او‪ ،‬واﻗﻌﯿی ﻣﺸﻬﻮر ﮐﻪ ﻣﺪام‬ ‫ن‬ ‫ﻗﺪ�� )ﻏﻢ ی‬
‫ن‬
‫ﻓﺮاﻣﻮشاش �ﮐﻨ�ﻢ( اﺳﺖ ﻣﺒی ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ا�ﺴﺎن ﻧﻮ� ﺣﯿﻮان اﺳﺖ و‬
‫ﺎ�ﺴﺴﺘی بﺎ د�ﮕﺮ ﺣﯿﻮاﻧﺎت دارد‪ :‬در ﻣنﺸﺄ و ﺗبﺎر‪ ،‬در ﺑ�ﻤﺎری و‬ ‫ن‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻧ‬
‫ﺣی ا�ﺮ اﯾﻦ ﻧ�ع و�ﺮوسﻫﺎ ﻓﺮوﮐﺶ ﮐﻨﻨﺪ �ﺎ ﻧﺎپﺪ�ﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﻼﻣی‪ «.‬ت‬ ‫ت‬
‫ض�ورﺗﺎ از ی ض‬ ‫�‬
‫ﺑن ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺟﻬﺶ ﺑ�ﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬در د�ﮕﺮ‬
‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت بﻪ ﺣ�ﺎت ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ و دو�ﺎرە ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﯿی ﮐﺮدە ﺑﻮد‪ .‬او‬ ‫دﮐ� ر�ﻮ‪ ،‬ﺷﺨﺼ�ﺖ رﻣﺎن کﺎﻣﻮ‪ ،‬اﯾﻦ اﻣﺮ را ﻫﻢ ﭘ�ﺶ ن‬ ‫ت‬
‫�دا�ﺴﺖ ﮐﻪ »بﺎﺳ�ﻞ ﻃﺎﻋﻮن ﻫﯿﭻگﺎە ﺑﺮای ﻫﻤ�ﺸﻪ ﻧﺎﺑﻮد و ﻧﺎپﺪ�ﺪ‬
‫ﻧ�ﺷﻮد‪� ،‬ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﺳﺎلﻫﺎ در اﺳبﺎب ﺧﺎﻧﻪ و ﮔﻨﺠﻪی ﻣﻼﻓﻪﻫﺎ و‬
‫ﺣﻮﻟﻪﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن بﻤﺎﻧﺪ؛ در اﺗﺎقﻫﺎی ﺧﻮاب‪� ،‬دابﻫﺎ‪ ،‬ﺻﻨﺪوقﻫﺎ‪ ،‬و‬
‫ﻗﻔﺴﻪﻫﺎی ﮐﺘﺎبﺨﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻓﺮﺻﺖ بﻤﺎﻧﺪ؛ ﺷﺎ�ﺪ روزی ﺑﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﻃﺎﻋﻮن‬
‫اﻧﮕ�اﻧﺪ و بﻔﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ در‬ ‫بﺪبﺨی و ﺗﻌﻠ�ﻢ ا�ﺴﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻮشﻫﺎ را ﺑﺮ ی ف‬ ‫ت‬ ‫ﺑﺮای‬
‫بﻤ�ﻧﺪ‪ «.‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﯾﻦ دﻓﻌﻪ بﺨﺚ بﺎ ﻣﺎ �ﺎر بﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﻬﺮی ﺧﻮﺷبﺨﺖ ی‬

‫‪٤٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫اﻣﺎ بﺎ�ﺪ از اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ اﺳﺘﻔﺎدە ﮐﻨ�ﻢ ﺗﺎ ﺧﻮد را‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ف‬
‫ذﻫی و ﭘﺰﺷ�‪،‬‬
‫وا��دار بﻌﺪی ـ و ﻣﻮارد بﻌﺪ از آن ـ آﻣﺎدە ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮای ﺑ�ﻤﺎری ی‬

‫‪٤٤‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬
‫ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ را اﻓﺸﺎ �ﮐﻨﺪ‬
‫ﺗﺎﻣﺲ را�ﺖ‬
‫‪١‬‬

‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﺳپ�ﺪە ﺟﺪﯾﺮی‬

‫در ﻫﻨگﺎم بﺤﺮان اﻗﺘﺼﺎدی ﺳﺎلﻫﺎی ‪ ۲۰۰۸-۲۰۰۹‬بﺎزار ﺳهﺎم‪ ،‬ﺗﺠﺎرت‬


‫گ‬ ‫ن‬
‫ﺟهﺎی و رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﻫﻤ� در ﻣﻘﺎ�ﺴﻪ بﺎ دورەی رﮐﻮد ﺑﺰرگ ﺳﺎلﻫﺎی‬
‫‪ � ،۱۹۲۹-۱۹۳۳‬بﺎزەی ن‬
‫زﻣﺎی ﻣﺸﺎبﻪ ﺷﺪ�ﺪﺗﺮ ﺳﻘﻮط ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ‬

‫���ﻪی »آﺗﻼﻧت�ﮏ« و از کﺎرﮐﻨﺎن ارﺷﺪ ﻣﺆﺳﺴﻪی ﺑﺮوﮐﯿﻨﮕﺰ‬ ‫‪ .١‬ﺗﺎﻣﺲ را�ﺖ ﻧ��ﺴﻨﺪەی ش‬


‫ش‬
‫ﭼ� از کﻤﺒﻮد ﺟﻨﮓ ﺣکﺎ�ﺖ دارد‪ :‬ﭼﺎﻟ� ﺑﺮای‬‫ن‬ ‫ین‬
‫ﻫﻤﭽﻨن ﻧ��ﺴﻨﺪەی ﮐﺘﺎب »ﻫﻤﻪ ی‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬او‬
‫‪.‬‬
‫ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺖو�کﻢ و آﯾﻨﺪەی ﻗﺪرت آﻣ��کﺎ« اﺳﺖ آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی‬
‫او بﺎ ﻋﻨﻮان اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Thomas Wright, ‘The Coronavirus Is Exposing the Limits of Populism’,‬‬
‫‪The Atlantic, 4 March 2020.‬‬

‫‪٤٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫بﺎر ﺑﺮ ﺧﻼف دﻫﻪی ‪ ۱۹۳۰‬دوﻟﺖﻫﺎ اﺧﺘﻼﻓﺎت کﻢاﻫﻤ�ﺖﺗﺮ را بﻪ ﮐﻨﺎری‬


‫ن‬
‫ﺟهﺎی را‬ ‫ﻧهﺎدﻧﺪ ﺗﺎ بﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮐﺮدن ﺳ�ﺎﺳﺖﻫﺎی داﺧ� ﺧﻮد اﻗﺘﺼﺎد‬
‫ﺳﺎل دﺷﻮار‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎد بﻪ ﺛبﺎت دﺳﺖ �ﺎﻓﺖ و‬ ‫ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪� .‬ﺲ از �ﮏ ِ‬
‫گ‬ ‫ین‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﮕﻮﻧ� وا�نﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ی‬ ‫دوﻣن رﮐﻮد ﺑﺰرگ‬ ‫از وﻗ�ع‬
‫ﺑ�ﺸ��ﻦ اﻫﻤ�ﺖ را دارد‪ ،‬و ﻧﻪ ابﻌﺎد آن ﺷﻮک اوﻟ�ﻪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ داﻧ�ﻞ‬ ‫ت‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� دا�ﺸگﺎە ﺗﺎﻓتﺲ‪،‬‬ ‫درزﻧﺮ )‪ ،(Daniel Drezner‬اﺳﺘﺎد ﺳ�ﺎﺳﺖ ی ن‬
‫�ﮔ��ﺪ ﺳ�ﺴﺘﻢ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮد‪.‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﮐﻪ بﻪ ﺑ�ﻤﺎری ﮐﻮو�ﺪ‪� ۱۹-‬اﻧﺠﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺷﺎ�ﺪ �� د�ﮕﺮ از‬
‫بﻌ�‬‫ض‬ ‫رﺧﺪادﻫﺎی بﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﻗﺮن �ﮏ بﺎر ﭘ�ﺶ �آ�ﺪ‪ .‬ا�ﺮ‬ ‫ی‬
‫اﻧﮕ� در�ﺎرەی ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬ﺗﺤﻘﻖ �ﺎبﺪ‪ ،‬ﺟهﺎن بﺎ بﺪﺗ��ﻦ‬ ‫ن‬ ‫ﺑﯿیﻫﺎی ﻏﻢ ی‬ ‫ﭘ�ﺶ ن‬
‫بﺤﺮان زﻣﺎﻧﻪی ﺻﻠﺢ در دوران ﻣﺪرن ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ اﯾﻦ‬
‫بﺤﺮان در روزگﺎری رخ دادە ﮐﻪ اوﺿﺎع ﺳ�ﺎ� یﺗ�ە و ﺗﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﺷب�ﻪ‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ�‬ ‫زﻣﺎی ﮐﻪ ﻫﻤکﺎریﻫﺎی ی ن‬ ‫آنﭼﻪ در اوا�ﻞ دﻫﻪی ‪ ۳۰‬رخ داد‪ ،‬ن‬
‫�ﺴ�ﺎر ﻣﺤﺪود ﺑﻮد و �ﺴ�ﺎری از دوﻟﺖﻫﺎ بﻪ دﻧبﺎل ﺳ�ﺎﺳﺖﻫﺎی‬
‫ﻫﺎی ﻣﺜﻞ‬ ‫ت‬
‫ﻓﻘ� ﮐﻦ« ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺳ�ﺎﺳﺖ ی‬ ‫ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴی »ﻫﻤﺴﺎ�ﻪات را ی‬
‫ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻌﺮﻓﻪی اﺳﻤﻮت‪-‬ﻫﺎو� )‪ (Smoot-Hawley Tariff‬ﮐﻪ اﯾﻦ دو‬
‫آﻣ��کﺎئ آن را اراﺋﻪ ﮐﺮدە ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺟهﺎن در دﻫﻪای ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ی‬ ‫ﺳﻨﺎﺗﻮر‬
‫ﺷﺎﻫﺪ رﺷﺪ ﺑ�ﺸ� اﻗﺘﺪارﮔﺮ یای‪ ،‬ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ‪ ،‬ﺑ�گﺎﻧﻪﻫﺮا�‪� ،‬ﮏ‬ ‫ت‬
‫ﺟﺎﻧبﻪﮔﺮ یای‪ ،‬ﺿﺪ�ﺖ بﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺣﺎ�ﻢ و ﺿﺪ�ﺖ بﺎ ﺗﺨﺼﺺﮔﺮ یای ﺑﻮدە‬
‫اﺳﺖ‪ .‬وﺿﻌ�ﺖ ﮐﻨﻮئض ﺳ�ﺎ� و ژﺋ��ﻮﻟﯿت�ﮏ اﯾﻦ بﺤﺮان را وﺧ�ﻢﺗﺮ ﮐﺮدە‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ آن ﮐﻪ ﺑهﺒﻮد ﺑبﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﻗﻊ ابﻌﺎد اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ و �ﮐﻮب کﺎدر‬ ‫اﻋﻼم بﻪ �‬ ‫ِ‬ ‫اﻫﻤﺎل ﻣﻘﺎﻣﺎت ووﻫﺎن در‬
‫ف‬ ‫ت‬
‫درﻣﺎی بﻪ ﻣﻌﻨﺎی از دﺳﺖ رﻓن زﻣﺎن ارزﺷﻤﻨﺪی ﺑﻮد ﮐﻪ �ﺷﺪ اﯾﻦ‬ ‫ف‬
‫ﭼن در‬ ‫ﮔﺴ�ش ﻧﻔﻮذ ی ف‬ ‫ت‬ ‫ف‬
‫ﺟهﺎی‬ ‫زﻣﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪی‬ ‫ن‬ ‫و�ﺮوس را ﻣهﺎر ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺗﻠ� �ﮐﺮد اﻣﺎ ا�ﻨﻮن ﺣﻀﻮر آنﻫﺎ‬ ‫ﻧهﺎدﻫﺎی ﭼﻨﺪﺟﺎﻧبﻪ را رﺧﺪادی ﻣﺜبﺖ ت‬
‫ﺟهﺎی دارد‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در اﻧﻈﺎر‬ ‫ن‬ ‫ﭘ�ﺎﻣﺪی بﻐﺮﻧﺞ ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ‬

‫‪٤٦‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ را اﻓﺸﺎ �ﮐﻨﺪ‬

‫ﻋﻤﻮ� پﮑﻦ ﻣﺪﯾ��ﺖ اﯾﻦ ﺳﺎزﻣﺎن را بﻪ ﺷﺪت ﺗﮑ��ﻢ �ﮐﻨﺪ و ی ن‬


‫ﻫﻤن‬
‫ﻣﻮﺿﻊ �ﺗﻮاﻧﺪ اﻋﺘﻤﺎد ﻋﻤﻮ� بﻪ اﯾﻦ ﺳﺎزﻣﺎن را ﺧﺪﺷﻪدار ﺳﺎزد‪.‬‬
‫ین‬
‫ﭼن ﺗﻨهﺎ ﮐﺸﻮری ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ گﺎمﻫﺎی اوﻟ�ﻪ را اﺷتبﺎە ﺑﺮداﺷﺖ‪ .‬دوﻧﺎﻟﺪ‬
‫ﺗﺮاﻣﭗ‪ ،‬ﮐ� ﮐﻪ ﺧﻮد ﺗﺄﯾ�ﺪ ﮐﺮدە دﭼﺎر ﻣ�ﮑﺮوبﻫﺮا� اﺳﺖ‪ ،‬بﻪ ﺷﯿ�ع‬
‫اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری از ﻣﻨﻈﺮ بﺎزار ﺳهﺎم و اﻧﺘﺨﺎب دو�ﺎرەی ﺧﻮد بﻪ ر�ﺎﺳﺖ‬
‫ﺸ�‬‫ﺟﻤهﻮری �ﻧﮕﺮد‪ .‬او ﺑﻮدﺟﻪی ﺷﻮرای اﻣﻨ�ﺖ ﻣ� را کﺎﻫﺶ دادە و ﭘ� ت‬
‫ا��‬ ‫ت‬ ‫یف‬
‫ﻧ� دﻓ�ی را ﮐﻪ ﺷﻮرای اﻣﻨ�ﺖ ﻣ� بﻪ ﻣبﺎرزە بﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻓﺮ ی‬
‫اﺧﺘﺼﺎص دادە ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻨﺤﻞ ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ او بﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت‬
‫دوﻟﺖ ﺧﻮد ﻓﺸﺎر �آورد ﺗﺎ ﺧﻄﺮ اﯾﻦ و�ﺮوس را کﻢاﻫﻤ�ﺖ ﺟﻠﻮە دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ� از ﻣﻘﺎﻣﺎت دوﻟﺖ او در واﻗﻊ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس‬ ‫ﺗﺮاﻣﭗ و ف‬
‫�ﺗﻮاﻧﺪ »ﻓﺮﺟﺎ� �ﺴ�ﺎر ﺧﻮب ﺑﺮای ﻣﺎ داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ« �ﺎ بﻪ »اﻓﺰا�ﺶ‬
‫ﺟﻨﻮی ﮔﻔﺖ‬ ‫ب‬ ‫ﻣﺸﺎﻏﻞ« در اﻗﺘﺼﺎد آﻣ��کﺎ ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ﺗﺮاﻣﭗ در کﺎروﻟﯿﻨﺎی‬
‫ﮐﻨ�ل اﺳﺖ و ﻫﺮ اﻋﺘﻘﺎدی بﻪﺟﺰ اﯾﻦ »ﺣﻘﻪی‬ ‫ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس ﺗﺤﺖ ت‬
‫ﺟﺪ�ﺪ« دﻣﮑﺮاتﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ از دﺳﺖ او ﺧﻼص ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ از‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ�‪ ،‬ﺗﺮاﻣﭗ‬ ‫واﻗﻌ�ﺖ ﮔ��ﺰی ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬بﺎ اﻧتﺸﺎر و�ﺮوس و ﻣﺮگ ی‬
‫وﻣ�ﻫﺎی‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ بﻪ ﮔﺮا�ﺶﻫﺎی اﻗﺘﺪارﮔﺮا�ﺎﻧﻪی ﺧﻮد بﺎزﮔﺮدد‪ ،‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ‬
‫ﻗبﻞ از دوران ر�ﺎﺳﺖ ﺟﻤهﻮری ﻫﻨگﺎم ﺷﯿ�ع اﺑﻮﻻ در ﺳﺎل ‪ ۲۰۱۵‬بﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻗﻮاﻧن �ﺴ�ﺎر ﺳﻔﺖ و ﺳﺨﺖ ﺷﺪە ﺑﻮد‪.‬‬ ‫یض‬ ‫ﻋﻠی ﺧﻮاﺳﺘﺎر وﺿﻊ‬ ‫ض‬
‫ﮔ� ﻣﺎﺟﺮا ﻫﺴتﻨﺪ‪ .‬ژاﭘﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﯿ�ع‬ ‫در اﯾﻦ ﻣ�ﺎن د�ﮕﺮ دوﻟﺖﻫﺎ ﻫﻢ در ی‬
‫ﮐﺸی ﺗﻔ��� دا�ﺎﻣﻮﻧﺪ ﭘ��نﺴﺲ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮرد‪.‬‬ ‫�� ــﻊ اﯾﻦ و�ﺮوس در ت‬
‫بﮕ�د و‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫ﮐﺸی د�ﮕﺮ‪ ،‬وﺳ�دام‪ ،‬اﺟﺎزە داد ﮐﻪ ﭘهﻠﻮ ی‬ ‫کﺎﻣﺒ�ج بﻪ �ﮏ‬
‫ﻣﺴﺎﻓﺮا�ﺶ ﭘ�ﺎدە ﺷﻮﻧﺪ و بﻪ ﺳﻔﺮ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ در ﺣﺎ� ﮐﻪ دﺳﺖکﻢ‬
‫�ﮏ ﻧﻔﺮ از ﻣﺴﺎﻓﺮان ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪە ﺑﻮد‪ .‬دﺳﺖکﻢ ﻫﻔﺖ ﻣﻘﺎم ارﺷﺪ اﯾﺮ فای بﻪ‬
‫ﺑﺮ� از آنﻫﺎ ﻣﺮدەاﻧﺪ‪ .‬و�ﺮوس ا�ﻨﻮن در‬ ‫اﯾﻦ و�ﺮوس ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪەاﻧﺪ ﮐﻪ ن‬
‫ﺣﺎل اﻧتﺸﺎر در �ا� ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی ژﺋ��ﻮﻟﯿت�ﮏ‬
‫ﺟﻨﻮی در ﻣﻮاﺟهﻪ بﺎ اﻧتﺸﺎر اﯾﻦ و�ﺮوس در‬ ‫ب‬ ‫و�ﺮاﻧﮕﺮ بﺎﻟﻘﻮەای دارد‪ .‬ﮐﺮەی‬

‫‪٤٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺑن اﻋﻀﺎی �ﮏ ﻓﺮﻗﻪی ﻣﺮﻣﻮز اﺑﺘﺪا ﻣﺮدد ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و ﺳپﺲ دﺳﺖ بﻪ‬ ‫یض‬
‫ﮔﺴ�ش‬‫اﻗﺪاﻣﺎی ﺟﺪی ﺑﺮای ﺟﺪا ﮐﺮدن اﻋﻀﺎی اﯾﻦ ﻓﺮﻗﻪ و ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ت‬ ‫ت‬
‫و�ﺮوس زد‪.‬‬
‫ﮔ� ﺗﻤﺎمﻋ�ﺎر �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ رﮐﻮد اﻗﺘﺼﺎدی ﺷﺪ�ﺪی ﻣﺜﻞ‬ ‫�ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ن‬
‫ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۸‬ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ﺑﺮ� از ﺑﺰرگﺗ��ﻦ اﻗﺘﺼﺎدﻫﺎی ﺟهﺎن ﻣﺴﺘﻌﺪ رﮐﻮد‬
‫ﻫﺴتﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﺳﻔﺮﻫﺎی ﺧﻮد را ﻣﺤﺪود �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺪرﺳﻪﻫﺎ ﺗﻌﻄ�ﻞ و‬
‫ﮐﻨﻔﺮا�ﺲﻫﺎ ﻟﻐﻮ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﺧﺺ داو ﺟﻮﻧﺰ ﻫﻔﺘﻪی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑ�ﺶ از ‪۱۳‬‬
‫ﻧ� بیﺛبﺎت اﺳﺖ‪ .‬ی‬
‫زﻧﺠ�ەی ﺗﻮز� ــﻊ و ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫درﺻﺪ ﺳﻘﻮط ﮐﺮد و ﻫﻤﭽﻨﺎن ی ن‬
‫�‬ ‫ت‬
‫ﺳﺨی �ﺗﻮان آن را اﺣ�ﺎ ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ بﺤﺮان ﺗﻘ��بﺎ‬ ‫ازﻫﻢﮔﺴ�ﺨﺘﻪ اﺳﺖ و بﻪ‬
‫ض‬
‫بﻪ ﻃﻮر ﺣﺘﻢ ﺗﻤﺎ�ﻼت ﺟﺪا ییﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ و ﺿﺪﺟهﺎیﺳﺎزی را ﺗﻘ��ﺖ �ﮐﻨﺪ‬
‫ﺣی‬‫پﺎﯾ� بﻪ ﻃﻮل ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ‪ ،‬ت‬ ‫و ﺗﻌﻤﯿﻖ �بﺨﺸﺪ‪ .‬ا�ﺮ ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﺗﺎ ی ن‬
‫ﻧ� ﻓﺮوﮐﺶ ﮐﺮدە بﺎﺷﺪ‪ ،‬بﺎز اﯾﻦ ﻣﺨﺎﻃﺮەی اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ا�ﺮ در ﺗﺎ�ﺴﺘﺎن ی ف‬
‫ﺑﺮ� از ش�ﮐﺖﻫﺎ ورﺷﮑﺴﺘﻪ و ﮐﺸﻮرﻫﺎی آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮ‬ ‫وﺟﻮد دارد ﮐﻪ �‬
‫ﻣﻘﺮوضﺗﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎدرﺳی ﮐﻪ در ﺷبﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎ�‬ ‫ت‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ از اﯾﻦﻫﺎ اﻃﻼﻋﺎت درﺳﺖ و‬
‫ﻣﻨت� �ﺷﻮد بﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎی گﻠﻪوار و روی آوردن ﻣﺮدم بﻪ ﺧ��ﺪ از �‬ ‫ش‬
‫ﺗﺮس داﻣﻦ �زﻧﺪ‪ .‬اﻗﺪام اﺷﺨﺎص در اﻧبﺎر ﮐﺮدن ﻣﺎﺳﮏﻫﺎی ﺻﻮرت و‬
‫ین‬
‫ﺗﺠه�ات ﭘﺰﺷ�‬ ‫زﻧﺠ�ەی ﺗﻮز� ــﻊ دارو �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ کﻤﺒﻮد‬ ‫ا�ﺠﺎد اﺧﺘﻼل در ی‬
‫وی در �ﺴ�ﺎری از ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ‪ .‬اﺧﺘﻼل در ﺣﻤﻞ‬ ‫و ﻓﺮاوردەﻫﺎی دار ی‬
‫ت‬
‫ﺗﺠه�ات و ﻣﻮاد ﺣ�ﺎی بﻪ‬ ‫ن‬ ‫ش‬
‫و ﻧﻘﻞ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ �ا�ﻂ را ﺑﺮای ارﺳﺎل‬
‫ی‬
‫آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮﺗ��ﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭘ�ﭽ�ﺪە ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� ﻫﻤ�ﺎراﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آنﭼﻪ ا�ﻨﻮن ض�ورت دارد ﻧﻮ� وا�نﺶ ی ض‬
‫�‬
‫دوﻟﺖﻫﺎ در ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۸‬ﻋﻤﻮﻣﺎ بﻪ کﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪،‬‬
‫ﺑﻦ ﺑﺮﻧﺎﻧ� )‪ ،(Ben Bernanke‬رﺋ�ﺲ وﻗﺖ بﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە‬
‫ﮐﻪ ﻣﺒﻨﺎی ﺗﺤﻘ�ﻘﺎ�ﺶ ﻫﻢ ﺳﻘﻮط بﺎزار در ﺳﺎل ‪ ۱۹۲۹‬اﺳﺖ‪ ،‬رﺷﺘﻪی‬
‫اﻣﻮر را در آﻣ��کﺎ در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ بﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ ﭘ�ﺸﻨهﺎدا�ﺶ از ﻧﻈﺮ ﺳ�ﺎ�‬

‫‪٤٨‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ را اﻓﺸﺎ �ﮐﻨﺪ‬

‫ﻣﺤﺒ��ﯿی ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪی اﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ و‬ ‫ت‬


‫ش‬
‫وا�ن�‬ ‫اﺧ� ﺷﺎﻫﺪ ی ن‬
‫ﭼﻨن‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺷﺪە ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ در ﻣﺎەﻫﺎی ی‬
‫اﺧ� وزرای ﮔﺮوە ‪ ۲۰‬در ﻋ��ﺴﺘﺎن ﺳﻌﻮدی گﺎم ﮐﻮﭼ�‬ ‫ﻧﺒﻮدەا�ﻢ‪ .‬اﺟﻼس ی‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫ن‬
‫دوﻟﺖ ﺗﺮاﻣﭗ ﻫﯿﭻ ﻋﻼﻗﻪای بﻪ ﻫﺪا�ﺖ اﻗﺪاﻣﺎت یﺑناﻟﻤﻠ� �ﺸﺎن ﻧﺪادە‬
‫ﺣی ﺑﺮ ﺧﻄﺮ آن ﻫﻢ ﺗﺄ��ﺪ ﻧ�ﮐﻨﺪ در ﺣﺎ� ﮐﻪ ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە‬ ‫اﺳﺖ بﻠ�ﻪ ت‬
‫ﻫﻤن اﻻن دﺳﺖ بﻪ اﻗﺪام دﯾپﻠﻤﺎﺗ�ﮏ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪی ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬دوﻟﺖ بﺎ�ﺪ‬ ‫بﺎ�ﺪ ی ن‬
‫ﺟهﺎی ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی‬ ‫ن‬ ‫ﺑپﺬﯾﺮد ﮐﻪ ا�ﻨﻮن بﺎ �ﮏ بﺤﺮان‬
‫ﻫﻤﭽﻨن ﺧﻄﺮای ﺑﺮای ﺻﺤﺖ و ﺳﻼﻣﺖ ا�ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ت‬ ‫ین‬ ‫ت‬
‫اﻣﻨﯿی و‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی و‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫دارد‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻣ� ﺧﺪﻣﺎت ﺑهﺪاﺷی و درﻣﺎی ﻫﻤکﺎری ﻧﺰد�� بﺎ‬
‫ﻫ�ان ﺟهﺎن �ﺸﮑ�ﻞ ﺟﻠﺴﻪ دﻫﺪ‪،‬‬ ‫�ﮑﺪ�ﮕﺮ دارﻧﺪ اﻣﺎ ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە بﺎ�ﺪ بﺎ ر ب‬
‫ف‬
‫ﺧﻮاە بﻪ ﺻﻮرت اﻧﻔﺮادی �ﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﮐﻨﻔﺮا�ﺲ‪ ،‬ﺗﺎ راﻫکﺎری یﺑناﻟﻤﻠ� ﭘ�ﺪا‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧ�ەﺗ��ﻦ ﻣﺸﺎوران آنﻫﺎ بﺎ�ﺪ بﺎ ﻫﻢ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮ‬ ‫رﻫ�ان ﺟهﺎن و ب‬ ‫ب‬
‫ت‬
‫� ﻣﺆﺛﺮﺗ��ﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﺮای ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﮔﺴ�ش اﯾﻦ و�ﺮوس‪ ،‬آن ﻫﻢ ﻧﻪ‬
‫ﺗﻨهﺎ در داﺧﻞ ﻣﺮزﻫﺎی ﺧﻮد بﻠ�ﻪ در �ا� ﺟهﺎن بﻪ ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ در�ﺎرەی اﻋﻤﺎل ﻣﺤﺪود�ﺖ ﺳﻔﺮ و ﺣﺪ و ﺣﺪود آن ز�ﺮا ا�ﺮ اﯾﻦ‬
‫گ‬
‫ﺗﺄﺛ�ات اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺰر� ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻤﻨﻮﻋ�ﺖﻫﺎ ﺑ�ﺶ از اﻧﺪازە بﺎﺷﺪ �ﺗﻮاﻧﺪ ی‬
‫ت‬
‫ﻫﻤﭽﻨن بﺎ�ﺪ ﺗﻌهﺪ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻼش ﮔﺴ�دەای ﺑﺮای ﭘ�ﺪا‬ ‫ین‬ ‫ﺟﺎی بﮕﺬارد‪.‬‬
‫ﻧ� اﻃﻤﯿﻨﺎن دﻫﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ وا�ﺴﻦ بﻪ‬ ‫ﮐﺮدن وا�ﺴﻦ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد و ی ن‬
‫ﮔﺴ�دەای ﺗﻮز� ــﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣ�ﺎن ﻋﺪەی اﻧﺪ� از‬ ‫ﻃﻮر ت‬
‫ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪﺗ��ﻦ اﻓﺮاد‪.‬‬
‫رﻫ�ان بﺎ�ﺪ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ اﻧﺘﻈﺎر �رود بﻪ ﺷهﺮوﻧﺪان ﺧﻮد در�ﺎرەی‬ ‫ب‬
‫ﺣی ا�ﺮ ﺧﻮد را ﺑﺮای بﺪﺗ��ﻦ ش�ا�ﻂ آﻣﺎدە‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺧﺎﻃﺮ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ت‬
‫ﺳﺨ� نای ﻣﮑﺮر در�ﺎرەی اﻗﺘﺼﺎد ﺑﺮای اﻗﻨﺎع آنﻫﺎ‬ ‫ن‬ ‫ﮐﺮدە بﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از اﯾﻦ رو‪،‬‬
‫ﻋن ﺣﺎل ﺑﺮای ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺷﺪت رﮐﻮد‬ ‫ن‬ ‫�ﺴ�ﺎر ض�وری اﺳﺖ‪ .‬آنﻫﺎ در ی‬

‫‪٤٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬
‫ً‬
‫ﮔ� بﺎ�ﺪ دﺳﺖ بﻪ ﻧﻮآوری اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜ�‬ ‫ﺗﻮأم بﺎ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ن‬
‫دوﻟی �� از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﺮک اﺳﺖ ﺗﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟهﺎی پﺎ�ﺪار‬ ‫�ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاری ت‬
‫وا�ن� اﺳﺖ‪ .‬اﻗﺪام بﺎﻧﮏ‬ ‫ش‬ ‫اﺳ��ﺖ ﻣﻨﺘﻈﺮ ی ن‬
‫ﭼﻨن‬ ‫بﻤﺎﻧﺪ‪ .‬یﺗﺮد�ﺪ‪ ،‬وال ت‬
‫ب‬
‫ﻣﺮﮐﺰی ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە در کﺎﻫﺶ ﻧ�خ ﺑهﺮە ﻧﻘﻄﻪی آﻏﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﮐﻪ ﺑن�ﻪی ﺿﻌ�ﻒﺗﺮی ﺑﺮای‬ ‫ی‬ ‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪﺗﺮ بﺎ�ﺪ بﻪ‬
‫ﻧﺎ� از اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ اﺿﻄﺮاری دارﻧﺪ‪� ،‬ﺎری ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ بﺤﺮان ش‬
‫ﺣی ا�ﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺘﺨﺎﺻﻢ بﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﻧهﺎ�ﺖ‪ ،‬ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە و د�ﮕﺮ‬ ‫ت‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎی‬ ‫ن‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ بﻪ ﻟﻐﻮ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮ� ﺗﺤ��ﻢ ی‬
‫آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺮان و ﮐﺮە ﺷﻤﺎ� وﺿﻊ ﮐﺮدەاﻧﺪ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻨﺪ ز�ﺮا اﯾﻦ اﻣﺮ‬
‫ﺣ�ﺎی اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﺑﺮﻗﺮاری ﻣﺠﺪد ﺗﺤ��ﻢﻫﺎ‬ ‫ت‬ ‫ﺑﺮای ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ اﯾﻦ و�ﺮوس‬
‫ﮔﺬاﺷن �ا�ﻂ اﺿﻄﺮاری ﻓﺮﺻﺖ �ﺴ�ﺎر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ش‬ ‫تض‬ ‫بﻌﺪ از �ﺸﺖ �‬
‫ﺳﻮﻣن بﺤﺮان ﺑﺰرگ �ﺲ از ﺟﻨﮓ‬ ‫ین‬ ‫ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬در ﺣﺎل ﺗبﺪ�ﻞ ﺷﺪن بﻪ‬
‫ﺳپﺘﺎﻣ� ‪ ۲۰۰۱‬و ﺳﻘﻮط ﻣﺎ� ‪۲۰۰۸‬‬ ‫ب‬ ‫ت‬
‫ﺗﺮور�ﺴی ‪۱۱‬‬ ‫�د در پی ﺣﻤﻼت‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ بﺤﺮان �ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﺴﺎرات ﺑﺰرگﺗﺮی را بﻪ �ﺴبﺖ آن دو بﺤﺮان‬
‫ﻧ� ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﻢ بﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫د�ﮕﺮ ﺗﺤﻤ�ﻞ ﮐﻨﺪ و ﺗﺎ اﯾﻦﺟﺎ ی ن‬
‫ﻧﻮ� ﺷﯿﻮەی ﺣکﻤﺮ نای را �ﺸﺎن دادە اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦﺟﺎ ﺗﺨﺼﺺ اﻫﻤ�ﺖ دارد‪.‬‬
‫ن‬
‫پﺎﺳ�‬ ‫ﺟهﺎی ن‬
‫�ﻌی اﯾﻦ‪ .‬اﯾﻦ بﺤﺮان‬ ‫ن‬ ‫اﺻﻮل اﻫﻤ�ﺖ دارد‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪی‬
‫ﺣی ا�ﺮ ﻣﻮرد �ﺴﻨﺪ ﻣﺮدم ﻧبﺎﺷﺪ‪ .‬بﺎ�ﺪ کﺎری ﮐﺮد ﮐﻪ‬ ‫روﺷﻨﮕﺮاﻧﻪ �ﻃﻠبﺪ‪ ،‬ت‬
‫ﺳ�ﺴﺘﻢ دو�ﺎرە ﺟﻮاب دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٥٠‬‬
‫ت‬
‫بﻌﺪ از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ اﺗﻔﺎ� �اﻓﺘﺪ؟‬
‫�ﺎن ﻟ�ﺎﻧﮑﻪ‬
‫‪١‬‬

‫ف‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻓﺮﻧﺎز ﺳ��‬

‫دا�ﺸﺠ��ﺎن ﻋ��ﺰ ﻣﻦ‪،‬‬


‫اوﻟن ﺟﻠﺴﻪی آﻧﻼﯾﻦ کﻼس ﻣﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻗبﻞ از اﯾﻦﮐﻪ درس را ش�وع‬ ‫اﻣﺮوز ی ن‬
‫ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬اﺟﺎزە دﻫ�ﺪ ﮐﻪ ﮔ��ﺰی از بﺤﺚ ﺑﺰﻧﻢ‪.‬‬
‫بﭽﻪ ﮐﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ت‬
‫وﻗی ﮐﻪ �ﮏ اﺷتبﺎە را دو ﺳﻪ بﺎر ﺗﮑﺮار �ﮐﺮدم‪ ،‬واﻟﺪﯾﻦام‬
‫ن‬
‫ﭘ�ﺸﺎیام اﺷﺎرە‬ ‫ﻣﻦ را وادار �ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ رو�ﺮوی آنﻫﺎ بﺎ�ﺴﺘﻢ‪ ،‬بﻪ‬
‫�ﮐﺮدﻧﺪ و �ﭘﺮﺳ�ﺪﻧﺪ‪» :‬ﭼﺮا اﯾﻦﻗﺪر ﻓﺮاﻣﻮﺷکﺎری؟«‬

‫‪� .١‬ﺎن ﻟ�ﺎﻧﮑﻪ ﻧ��ﺴﻨﺪەی ﭼﻨﺪ رﻣﺎن و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬او ﭘ�ﺶ از اﯾﻦ ﻧﺎﻣﺰد در�ﺎﻓﺖ‬
‫ﻫﻤنﻃﻮر ﺟﺎﯾﺰەی ی ن‬ ‫ﻣﻌﺘ� »ﻣﻦ ﺑﻮﮐﺮ« و ی ن‬ ‫ادی‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� »اﻧﺠﻤﻦ ﻗﻠﻢ« و ﺑﺮﻧﺪەی‬ ‫ب‬ ‫ﺟﺎﯾﺰەی ب‬
‫ادی ﻣﻬﻢ د�ﮕﺮی از‬ ‫ف‬ ‫‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨن ﻧﺎﻣﺰد در�ﺎﻓﺖ ﺟﻮاﯾﺰ ب‬ ‫ی‬ ‫ﺟﺎﯾﺰەی »ﻓﺮاﻧتﺲ کﺎﻓکﺎ« ﺷﺪە اﺳﺖ او‬
‫ادی »ﻣﻦ اﯾ��ﻦ« ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ�ﻨﻮن ﻫﺮ دو‬ ‫ب‬ ‫ی‬ ‫ﺟﺎﯾﺰە‬ ‫ﻓﺎرن ﻓ�ﮑﺸﻦ« و‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ »اﯾﻨﺪﯾپﻨﺪﻧﺖ �‬
‫ﭼن ـ ﺟﺎﯾﺰەی »‪ «Lu Xun‬و ﺟﺎﯾﺰەی »‪ «Lao She‬ـ بﻪ وی اﻫﺪا ﺷﺪە‬ ‫ن‬ ‫ﻣﻌﺘ� ی‬
‫ادی ب‬‫ﺟﺎﯾﺰەی ب‬
‫اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫بﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺨ� ن‬
‫ای‬ ‫ن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدان‬
‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻧ�ﺪ‬ ‫�‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬آن‬
‫�‬
‫‪Yan Lianke, ‘What Happens After Coronavirus?’, Literary Hub, 11‬‬
‫‪March 2020.‬‬

‫‪٥١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ادی را بﻌﺪ از بﺎرﻫﺎ‬ ‫تن‬ ‫ت‬ ‫ن‬


‫در کﻼسﻫﺎی ز�ﺎن ﭼﯿی‪ ،‬وﻗی ﻧ�ﺗﻮا�ﺴﺘﻢ �ﮏ ﻣن ب‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن از ﺑﺮ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻢام دﺳﺘﻮر �داد ﮐﻪ از ﺟﺎ�ﻢ بﻠﻨﺪ ﺷﻮم و ﺟﻠﻮی‬
‫ﻫﻤﻪی کﻼس از ﻣﻦ �ﭘﺮﺳ�ﺪ‪» :‬ﭼﺮا اﯾﻦﻗﺪر ﻓﺮاﻣﻮﺷکﺎری؟«‬
‫ﺳ�دن‪ ،‬ﺧﺎ� اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎ در آن �رو�ﻨﺪ و‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی بﻪ �ﺎد پ‬ ‫ی‬
‫ﺳ�دن‪،‬‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی بﻪ ﺧﺎﻃﺮ پ‬ ‫ی‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪ‬ ‫‪.‬‬‫اﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎ�‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ی‬ ‫ﻣﯿﻮە‬ ‫ﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺧﺎﻃﺮە‬
‫اوﻟن ﻻزﻣﻪی رﺷﺪ و‬ ‫ف‬ ‫ﺗﻔﺎوت ﺑن�ﺎدﯾﻦ ا�ﺴﺎن اﺳﺖ بﺎ ﺣﯿﻮاﻧﺎت و ﮔ�ﺎﻫﺎن؛ ی‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی‬ ‫ت‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺎ ﺣی از‬ ‫بﻠ�غ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬بﺎرﻫﺎ اﺣﺴﺎس ﮐﺮدم ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ت‬
‫ﺧﻮردن‪ ،‬ﻟبﺎس ﭘﻮﺷ�ﺪن و ﻧﻔﺲ ﮐﺸ�ﺪن ﻣﻬﻢﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬وﻗی ﺣﺎﻓﻈﻪﻣﺎن‬
‫را از دﺳﺖ �دﻫ�ﻢ‪ ،‬از �ﺎد �ﺑ��ﻢ ﮐﻪ ﭼﻄﻮر ﻏﺬا بﺨﻮر�ﻢ �ﺎ ﻣﺰارع را‬
‫ﺷﺨﻢ ﺑﺰﻧ�ﻢ‪ .‬ﺻﺒﺢﻫﺎ ﮐﻪ از ﺧﻮاب ﺑ�ﺪار �ﺷ��ﻢ‪ ،‬از �ﺎد ﺑﺮدەا�ﻢ ﮐﻪ‬
‫ﻟبﺎسﻫﺎیﻣﺎن را ﮐﺠﺎ ﮔﺬاﺷت�ﻢ‪ .‬بﺪون ﺣﺎﻓﻈﻪ‪ ،‬بﺎور �ﮐﻨ�ﻢ ﮐﻪ پ‬
‫اﻣ�اﺗﻮر‬
‫وﻗی ﮐﻪ ﻟبﺎس ﺑﺮ ﺗﻦ دارد‪.‬‬ ‫ﺑﻬ�ی دارد ﺗﺎ ت‬‫وﻗی ﻟﺨﺖ اﺳﺖ‪ � ،‬و ﺷکﻞ ت‬ ‫ت‬
‫ﭼ�ﻫﺎ ﺣﺮف �زﻧﻢ؟ بﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ »ﮐﻮو�ﺪ‬ ‫ﭼﺮا اﻣﺮوز در�ﺎرەی اﯾﻦ ی ف‬
‫درﺳی ﻣﺪﯾ��ﺖ �ﺸﺪە اﺳﺖ؛ ﻫﻨﻮز‬ ‫ت‬ ‫ﺟﻬﺎی ـ بﻪ‬ ‫ن‬ ‫‪ «۱۹‬ـ ﻓﺎﺟﻌﻪی ﻣ� و‬
‫ﺧﺎﻧﻮادەﻫﺎ بﻪ دﻟ�ﻞ ﻋﻮاﻗﺐ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری پﺎرەپﺎرەاﻧﺪ و ﻓ��ﺎدﻫﺎی دلﺧﺮاش‬
‫ﻫﻤن ﺣﺎﻻ �ود‬ ‫از ﻫﻮی‪ ،‬ووﻫﺎن و ﻧﻘﺎط د�ﮕﺮ بﻠﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬بﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ‪ ،‬ی ن‬
‫ب‬
‫‪.‬‬
‫» یﭘ�وزی« از ﻫﺮ ﻃﺮف � دادە �ﺷﻮد ﻫﻤﻪاش بﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ‬
‫بﻪ آﻣﺎر ارﺟﺎع �دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻨﻮز ﺟﻨﺎزەﻫﺎ �د �ﺸﺪە و ﻣﺮدم ﻫﻨﻮز ﻋﺰادارﻧﺪ‪ .‬بﺎ اﯾﻦﺣﺎل‪� ،‬ودﻫﺎی‬
‫ﻗﻬﺮﻣﺎی آﻣﺎدەی � دادناﻧﺪ و ﻣﺮدم آﻣﺎدە ﮐﻪ ﺟﺎر ﺑﺰﻧﻨﺪ‪» :‬اوە‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ن‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ و ﻋﺎ�!«‬
‫گ‬
‫از روزی ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎری ﮐﻮو�ﺪ ‪ ۱۹‬وارد زﻧﺪ� ﻣﺎ ﺷﺪ ﺗﺎ ی ن‬
‫ﻫﻤن ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻧ�داﻧ�ﻢ‬
‫�‬
‫دﻗ�ﻘﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺟﺎن ﺧﻮد را بﻪ دﻟ�ﻞ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری از دﺳﺖ دادﻧﺪ؛ ﭼﻨﺪ‬
‫ﺳ�دﻧﺪ و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ یﺑ�ون از ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎن‪ .‬ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﻔﺮ در ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺟﺎن پ‬
‫ﻓﺮﺻی ﻧﺪاﺷت�ﻢ ﺗﺎ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﻨ�ﻢ و ﺳﺆالﻫﺎی ﺧﻮد را پﺑ�ﺳ�ﻢ‪ .‬بﺪﺗﺮ از‬ ‫ت‬
‫ﻫﻤﻪ اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ و ﺗﺤﻘﯿﻖﻫﺎ ﻣﺸﻤﻮل ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن �ﺷﻮﻧﺪ و‬

‫‪٥٢‬‬
‫ت‬
‫بﻌﺪ از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ اﺗﻔﺎ� �اﻓﺘﺪ؟‬

‫ت‬
‫ﺗﺎ ابﺪ راز � بﻪ ﻣﻬﺮ بﺎ� �ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺮای �ﺴﻞﻫﺎی آﯾﻨﺪە ﻣﻠﻐﻤﻪی‬
‫گ‬ ‫ث‬
‫ﻣﻐﺸﻮ� از زﻧﺪ� و ﻣﺮگ را بﻪ ارث �ﮔﺬار�ﻢ ﮐﻪ ﻫﯿﭻﮐﺲ ﺧﺎﻃﺮەای از‬
‫آن ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﮔ�د‪ ،‬ﻧبﺎ�ﺪ ﻣﺜﻞ »ﺧﺎﻟﻪ‬ ‫بﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری بﺎﻻﺧﺮە آرام ی‬
‫ن‬
‫ﺷ�ﺎﻧگﻠن« بﺎﺷ�ﻢ )ﺷﺨﺼ�ﺖ ﻣﺸﻬﻮر رﻣﺎن ﻟﻮ ﺷﻮن ﮐﻪ زی ﺑﻮد ﮐﺸﺎورز‬ ‫ین‬
‫ذﻫی دﭼﺎر ﻣﺸکﻞ ﺑﻮد و �ﮏ داﺳﺘﺎن را بﺎرﻫﺎ و بﺎرﻫﺎ �ﮏ‬ ‫ﻓﻘ�‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ف‬ ‫و ی‬
‫�ە ﺗﮑﺮار �ﮐﺮد‪ (.‬ﻧبﺎ�ﺪ ﻣﺜﻞ او داﺋﻢ ﺗﮑﺮار ﮐﻨ�ﻢ‪» :‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ �داﻧﻢ ﮐﻪ‬
‫ﭼ�ی ﺑﺮای ﺧﻮردن ﭘ�ﺪا ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫وﺣ� در زﻣﺴﺘﺎن ﮐﻪ در ﮐﻮە ی ن‬ ‫ﺟﺎﻧﻮران ش‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬در روﺳﺘﺎ ﭘﺮﺳﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ زد‪ .‬ﻧ�داﻧﻢ ﮐﻪ در ﺑﻬﺎر ﻫﻢ ی ن‬
‫ﻫﻤن کﺎر را‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ «.‬بﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ‪ ،‬ﻣﺜﻞ »آ ﮐﯿﻮ« ﻫﻢ ﻧبﺎ�ﺪ بﺎﺷ�ﻢ )آ ﮐﯿﻮ ﻫﻢ‬
‫ﮔ� اﯾﻦ‬ ‫ف‬
‫ﺷﺨﺼ�ﺖ داﺳﺘﺎی ﻣﻌﺮوف د�ﮕﺮی در رﻣﺎن ﻟﻮ ﺷﻮن اﺳﺖ ﮐﻪ در ی‬
‫ﺑﻬ� و ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ(‪ ،‬ﻣﺪام ﺗﮑﺮار ﮐﻨ�ﻢ‬ ‫ﺗﻮﻫﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ �ﺴ�ﺎر ﻣﻮﻓﻖ و از ﻫﻤﻪ ت‬
‫ﺗﺤﻘ� ﺷﺪ�ﻢ و در‬ ‫ی‬ ‫زﻣن ﺧﻮرد�ﻢ‪،‬‬‫ﺣی بﺎ اﯾﻦﮐﻪ ی ن‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺎ یﭘ�وز ﺷﺪ�ﻢ‪ ،‬ت‬
‫آﺳﺘﺎﻧﻪی ﻣﺮگ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘ�ﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻐﯿ� واﻗﻌ�ﺖ را بﺪﻫﺪ‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪی ﻣﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪ بﻪ ﻣﺎ ﻗﺪرت ی‬
‫ﭘﺮﺳ� ﺑیﻨﺪازد‪.‬‬‫ش‬ ‫اﻣﺎ دﺳﺖکﻢ �ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻨگﺎم ﻣﻮاﺟﻬﻪ بﺎ دروغ بﻪ دلﻣﺎن‬
‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ و اﻣﺮوز ﻣﺎ‪ ،‬ﭼﺮا ﺗﺮاژدیﻫﺎ و ﻣﺼیبﺖﻫﺎ �� بﻌﺪ از د�ﮕﺮی‬
‫ﻫﻤ�ﺸﻪ ﺑﺮ � ﻓﺮد‪ ،‬ﺧﺎﻧﻮادە‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻪ و ﮐﺸﻮر آوار ﺷﺪە اﺳﺖ؟ و‬
‫ﭼﺮا ﻫ��ﻨﻪی ﻓﺠﺎﯾﻊ ﺗﺎر� ــﺦ ﻫﻤ�ﺸﻪ ﺟﺎن دەﻫﺎ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ از ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎدی‬
‫اﺳﺖ؟ در ﻣ�ﺎن بیﺷﻤﺎر ﻋﻮاﻣ� ﮐﻪ ﻧ�داﻧ�ﻢ‪ ،‬ﻧ�ﭘﺮﺳ�ﻢ‪� ،‬ﺎ دﺳﺘﻮر اﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ پﻧ�ﺳ�ﻢ )و ﻣﻄ�ﻌﺎﻧﻪ ﻧ�ﭘﺮﺳ�ﻢ(‪� ،‬ﮏ دﻟ�ﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪:‬‬
‫آدمﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻤﻪی ﻣﺎ بﻪ ﺷکﻞ ﺟﻤ� و بﻪ ﻋﻨﻮان �ﮏ ﮔﻮﻧﻪی ﺟﺎﻧﻮری‪،‬‬
‫ت‬
‫ﻣﻮﺟﻮدای ﻓﺮاﻣﻮشکﺎر�ﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎی ﻣﺎ ﺗﻨﻈ�ﻢ‪ ،‬ﺟﺎ�ﮕ��ﻦ و پﺎ� ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ی ن‬
‫ﻫﺎی را بﻪ �ﺎد‬‫ﭼ� ی‬
‫�آور�ﻢ ﮐﻪ د�ﮕﺮان بﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ اﯾﻦﻫﺎ را بﻪ �ﺎد آور�ﻢ‪ ،‬و ﻫﺮ آنﭼﻪ را ﮐﻪ‬
‫وﻗی از ﻣﺎ �ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫بﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻮش �ﮐﻨ�ﻢ‪ .‬ت‬

‫‪٥٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫وﻗی بﻪ ﻣﺎ دﺳﺘﻮر �دﻫﻨﺪ �ود �‬ ‫ﺳﺎ�ﺖ بﺎﺷ�ﻢ‪ ،‬ﺳﮑﻮت �ﮐﻨ�ﻢ و ت‬


‫دﻫ�ﻢ‪� ،‬ود �ﺧﻮاﻧ�ﻢ‪ .‬ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎ‪ ،‬اﺑﺰار زﻣﺎﻧﻪی ﻣﺎ �ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﺑﺰاری ﮐﻪ‬
‫�ﺎدﻫﺎی ﺟﻤ� و ﻣ� ﻣﺎ را ﺟﻌﻞ �ﮐﻨﺪ‪ ،‬بﻪ ﻣﺎ د�ﮑﺘﻪ �ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ی �‬
‫ﭼ�‬
‫را از �ﺎد بﺑ��ﻢ و ﭼﻪ ی �‬
‫ﭼ� را بﻪ ﺧﺎﻃﺮ �ﺴپﺎر�ﻢ‪.‬‬
‫ﺑ�ﺎﯾ�ﺪ اﯾﻦ را ﺗﺼﻮر ﮐﻨ�ﻢ‪ :‬در�ﺎرەی ﺟﻠﺪ ﻏبﺎرآﻟﻮد ﮐﺘﺎبﻫﺎی ﮐﻬﻨﻪ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤن وﻗﺎﯾﻊ‬‫ﭼ�ی ﻣﺘﻌﻠﻖ بﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪی دورﻧﺪ ﺣﺮف ﻧﺰﻧ�ﻢ؛ ﺑ�ﺎﯾ�ﺪ ﻓﻘﻂ ی ف‬ ‫ی�‬
‫ﻫﺎی‬ ‫ﻫﺎی ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎ‪ ،‬بﭽﻪ ی‬ ‫‪ ۲۰‬ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﻣﺮور ﮐﻨ�ﻢ؛ وﻗﺎ�� ﮐﻪ آدم ی‬
‫ﮐﻪ در دﻫﻪﻫﺎی ‪ ۱۹۸۰‬و ‪ ۱۹۹۰‬ﻣ�ﻼدی ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺠ��ﻪ ﮐﺮدە و بﻪ‬
‫�ﺎد �آورﻧﺪ‪ :‬ﻓﺠﺎﯾﻊ ﻣ� ﻣﺜﻞ اﭘ�ﺪ� ا�ﺪز‪ ،‬ﺳﺎرس و ﮐﻮو�ﺪ‪ .۱۹-‬آ�ﺎ اﯾﻦﻫﺎ‬
‫ﻓﺠﺎ��اﻧﺪ ﮐﻪ بﻪ دﺳﺖ ا�ﺴﺎن رﻗﻢ ﺧﻮرد �ﺎ بﻼ�ﺎی ﻃﺒ��اﻧﺪ از ﺟنﺲ‬
‫ن‬
‫ا�ﺴﺎی‬ ‫ﻗﺪری ﻧﺪارد؟ �ﺲ ﭼﺮا ﻧﻘﺶ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ت‬ ‫زﻟﺰﻟﻪ ﮐﻪ ا�ﺴﺎن در ﺑﺮاﺑﺮ آن‬
‫�‬
‫در ﻓﺠﺎﯾﻊ ﻣ� ﭘ�ﺶ از اﯾﻦ ﻫﻢ ﺗﻘ��بﺎ ﻫﻤ�ﺸﻪ �ﮑﺴﺎن ﺑﻮدە؟ بﻪﺧﺼﻮص‬
‫ﮔﺮﻓن ﮐﻮو�ﺪ‪۱۹-‬‬ ‫تف‬ ‫اﭘ�ﺪ� ﺳﺎرس ﮐﻪ ‪ ۱۷‬ﺳﺎل ﭘ�ﺶ رخ داد و ﺣﺎﻻ اوج‬
‫آنﻗﺪر ﺷب�ﻪ ﻫﻢاﻧﺪ ﮐﻪ اﻧگﺎر �ﮏ کﺎرﮔﺮدان ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻫﺮ دو اﯾﻦﻫﺎ را کﺎرﮔﺮداین‬
‫ﮐﺮدە اﺳﺖ؟ �ﮏ ﺗﺮاژدی �ﮑﺴﺎن بﺎر د�ﮕﺮ ﺟﻠﻮی ﭼﺸﻤﺎن ﻣﺎ رخ داد‪ .‬بﻪ‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی را ﻧﺪار�ﻢ ﮐﻪ‬
‫ی‬ ‫ﻋﻨﻮان ا�ﺴﺎن ﮐﻪ آﺧﺮاﻻﻣﺮ گﻞ ﮐﻮزەﮔﺮانا�ﻢ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی را ﻫﻢ ﻧﺪار�ﻢ ﮐﻪ‬
‫ی‬ ‫بﻔﻬﻤ�ﻢ کﺎرﮔﺮدان اﯾﻦ ﺗﺮاژدی ﭼﻪ ﮐ� اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫آنﭼﻪ را ﮐﻪ در ذﻫﻦ کﺎرﮔﺮدان �ﮔﺬرد‪ ،‬ا�ﺪەﻫﺎ و ﺧﻼﻗ�ﺖ او را بﺎزﺳﺎزی‬
‫ﮐﺮدە و ﮐﻨﺎر ﻫﻢ بﭽﯿن�ﻢ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﮐﻪ �ﮏ بﺎر د�ﮕﺮ ﺷﺎﻫﺪ اﺟﺮای اﯾﻦ‬
‫»ﻧﻤﺎ�ﺶ ﻣﺮگا�ﻢ«‪ ،‬ﻧبﺎ�ﺪ ﻻاﻗﻞ از ﺧﻮدﻣﺎن پﺑ�ﺳ�ﻢ ﺧﺎﻃﺮەی ﻣﺎ از‬
‫ﻫﻤن ﻧﻤﺎ�ﺶ اﺟﺮا ﺷﺪ و ﻣﺎ ﻫﻢ در ﻣ�ﺎﻧﻪی آن ﺑﻮد�ﻢ‬ ‫دﻓﻌﻪی ﻗبﻞ ﮐﻪ ی ن‬
‫ﭼ�ﺴﺖ؟ ﭼﻪ ﮐ� ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎی ﻣﺎ را پﺎ� ﮐﺮد و زدود؟‬
‫آدمﻫﺎی ﻓﺮاﻣﻮﺷکﺎر‪ ،‬در اﺻﻞ‪� ،‬ﺴﺎن ِگﻞاﻧﺪ در ﻣﺰارع و ﺟﺎدەﻫﺎ‪ .‬گ� ﮐﻪ‬
‫ﺷ�ﺎرﻫﺎی ﮐﻒ ﮐﻔﺶ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺮﺟﻮر ﮐﻪ دلﺷﺎن بﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬پﺎ روی آن‬
‫ت‬
‫درﺧی ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻮیاﻧﺪ ﮐﻪ از‬‫بﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬آدمﻫﺎی ﻓﺮاﻣﻮﺷکﺎر‪ ،‬در اﺻﻞ‪ ،‬ﺗﮑﻪ ب‬

‫‪٥٤‬‬
‫ت‬
‫بﻌﺪ از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ اﺗﻔﺎ� �اﻓﺘﺪ؟‬

‫ﻣﺎ�ﻪی ﺣ�ﺎتﺷﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﺑ��ﺪە ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ارە و بﺗ� اﺧﺘ�ﺎر کﺎﻣﻞ دارﻧﺪ ﺗﺎ‬
‫بﮕ�ﻧﺪ اﯾﻦ ﺗﮑﻪ ﭼﻮب در آﯾﻨﺪە ﭼﻪ � و ﺷک� داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻤ�ﻢ ی‬
‫گ‬ ‫تن‬
‫ﻣﻌﻨﺎی دارد ا�ﺮ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺧﺎﻃﺮات ﺧﻮد از ﺧﻮنر�ﺰی و زﻧﺪ� را رﻫﺎ‬
‫ی‬ ‫ﻧﻮﺷن ﭼﻪ‬
‫گ‬ ‫تن‬
‫ﻧﻮﺷن بﻪ زﻧﺪ� ﻣﻌﻨﺎی ﺗﺎزە �بﺨﺸ�ﻢ‪،‬‬ ‫ﻫﺎی ﮐﻪ بﺎ ﻋﺸﻖ بﻪ‬‫ﮐﻨ�ﻢ؟ ﻣﺎ آدم ی‬
‫گ‬ ‫ن‬ ‫ف‬ ‫ت‬
‫آنﻫﺎ ﮐﻪ بﺎ اﻟﻬﺎم ﮔﺮﻓن از اﯾﻦ ﺷﺨﺼ�ﺖﻫﺎی داﺳﺘﺎی زﻧﺪ� �ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ‬
‫دا�ﺸﺠ��ﺎن ﻣﻘﻄﻊ کﺎرﺷﻨﺎ� ارﺷﺪ دا�ﺸگﺎە ﮐﻪ اﻻن آﻧﻼﯾﻦ در اﯾﻦ کﻼس‬
‫ض‬
‫ﻧ��ﺴﻨﺪگﺎی ﮐﻪ از دا�ﺸگﺎە ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼ�ﻞ ﺷﺪﻧﺪ �ﺎ‬ ‫ﺣﻀﻮر دار�ﺪ و ﺻﺪ اﻟﺒﺘﻪ‬
‫گ‬ ‫ﻧﻤن« ی ن‬‫در ﻣﻘﻄﻊ کﺎرﺷﻨﺎ� ارﺷﺪ دا�ﺸگﺎە »ر ی ن‬
‫ﭼن درس ﻧ��ﺴﻨﺪ� ﺧﻼق‬
‫�ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬ارزش ادﺑ�ﺎت ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ ﭼﺮا ﺟﺎﻣﻌﻪ بﻪ ﻧ��ﺴﻨﺪگﺎن اﺣﺘ�ﺎج‬
‫ﻧﻮﺷن یوﻗﻔﻪ‪ ،‬ﺗﻼش و آن ﻫﻤﻪ ﮐﺘﺎی ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻮﺷت�ﺪ ﭼﻪ ت‬ ‫تن‬
‫ﻓﺮ� بﺎ‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫دارد؟‬
‫ت‬
‫�ﮏ ﻋﺮوﺳﮏ ﺧ�ﻤﻪﺷﺐبﺎزی دارد ﮐﻪ بﻪ دﺳﺖ د�ﮕﺮان ﮐﻨ�ل �ﺷﻮد؟ ا�ﺮ‬
‫ﭼ�ی را ﮐﻪ ﺷﺎﻫﺪش ﺑﻮدﻧﺪ ﮔﺰارش ﻧﮑﻨﻨﺪ و ﻧ��ﺴﻨﺪگﺎن در�ﺎرەی‬ ‫ﮔﺰارشﮔﺮان ی ن‬
‫ﺧﺎﻃﺮات و اﺣﺴﺎسﺷﺎن ﻧﻨ��ﺴﻨﺪ‪ ،‬ا�ﺮ آدمﻫ یﺎی ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻨﺪ و‬
‫بﻠﺪﻧﺪ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻣﺪام ﻫﻤﺎن ﺣﺮفﻫﺎی ﻏﺎﻟﺐ از � »ﻧﺰا�ﺖ ﺳ�ﺎ�« را‬
‫بﺎزﮔﻮ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬بﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﺟﺎر ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﮐ� �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﻣﺎ بﮕ��ﺪ ز ت ن‬
‫�ﺴن ﺑﺮ‬
‫ﻣﻌﻨﺎی دارد؟‬ ‫زﻣن بﺎ ﮔﻮﺷﺖ و ﺧﻮن ﭼﻪ‬ ‫روی اﯾﻦ ی ن‬
‫ی‬
‫ﺑ�ﺎﯾ�ﺪ اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ را ﺗﺼﻮر ﮐﻨ�ﻢ‪ :‬ﻓﺮض ﮐﻨ�ﺪ ﻓﻨﮓ ﻓﻨﮓ )ﻧ��ﺴﻨﺪەی‬
‫ﭼﯿی( اﻣﺮوز در ووﻫﺎن ﻧﺒﻮد‪ .‬واﻗﻌ�ﺖﻫﺎی اﻣﺮوز ووﻫﺎن را ﺛبﺖ ﻧ�ﮐﺮد‬ ‫ن‬
‫و ﺧﺎﻃﺮات ﺷﺨ� و اﺣﺴﺎس ﺧﻮد از اﯾﻦ روزﻫﺎ را ﻧ�ﻧﻮﺷﺖ‪� .‬ﺎ ﻫﺰاران‬
‫ا�ﺴﺎن د�ﮕﺮ ﻣﺜﻞ ﻓﻨﮓ ﻓﻨﮓ ﮐﻪ بﺎ ﺗﻠﻔﻦﻫﺎی ﻫﻤﺮاە ﺧﻮد‪ ،‬ﻓ��ﺎد کﻤﮏ‬
‫ﺧﻮد را بﻠﻨﺪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬بﺪون اﯾﻦﻫﺎ ﻣﺎ ﭼﻪ �ﺷن�ﺪ�ﻢ؟ �� �د�ﺪ�ﻢ؟‬
‫در ﻣ�ﺎﻧﻪی ﺳ�ﻞﻫﺎی ﺧﺮوﺷﺎن زﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮات آد� ﻣﺜﻞ ﺣبﺎبﻫﺎی ر�ﺰ‬
‫زا�ﺪ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺟﺰر و ﻣﺪی �ﺷﻮد ﮐﻪ روزگﺎر کﺎﻣﻞ �زدا�ﺪ �ﺎ بﺎ‬
‫بیاﺣﺘ�ﺎ� بﻪ ﮔﻮﺷﻪای ﭘﺮت �ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺳ�ﻞ ﺧﺮوﺷﺎن‪ ،‬ﭼﻨﺎن اﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮات‬
‫را ﺧﻔﻪ �ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻧگﺎر ﻫﯿﭻوﻗﺖ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷتﻨﺪ‪ .‬اﻓﺴﻮس ﮐﻪ بﺎ ﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﺳ�دە �ﺷﻮد‪ .‬ﮔﻮﺷﺖ و ﺧﻮن‪ ،‬بﺪن و‬ ‫ﭼ� بﻪ ﻓﺮ ش‬
‫اﻣﻮ� پ‬ ‫ﻫﺮ دورە‪ ،‬ﻫﻤﻪ ی ف‬

‫‪٥٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺣ�ﺎی‬‫ت‬ ‫ﭼ� ﻋﺎدی �ﺷﻮد و بﺎرﻗﻪﻫﺎی‬ ‫ﺑن �رود‪ .‬ﻫﻤﻪ ی �‬ ‫روح ﻫﻤﻪ از ی ن‬
‫ﺑن �رود‪ .‬اﯾﻦﻃﻮری اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿ� دﻫﺪ‪ ،‬از ی ن‬ ‫ﺣﻘ�ﻘﺖ ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻬﺎن را ی‬
‫ﮐﻪ ﺗﺎر� ــﺦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از روا�ﺖ ﻓﺎﺗﺤﺎن �ﺷﻮد و ﻗﺼﻪﻫﺎی ﺗﺨ�� و‬
‫بی�ﺸﺎن ﮐﻪ بیپﺎ�ﻪ و اﺳﺎساﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﻣﻨﻈﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ بیﻧﻬﺎ�ﺖ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧ�ﻢ بﻪ �ﺎد آور�ﻢ و ﺧﺎﻃﺮات ﺧﻮدﻣﺎن را بﻪ �ﺎد �ﺴپﺎر�ﻢ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮ تای‬
‫ﮐﻪ دﺳﺘکﺎری و ﺣﺬف �ﺸﺪە اﺳﺖ‪ .‬ﻫ��ﺎر ﮐﻪ ک� از واﻗﻌ�ﺖ را ﺑﺮ ز�ﺎن‬
‫ﺑ�ﺎور�ﻢ‪ ،‬ﺟﺮﻋﻪای از اﻃﻤﯿﻨﺎن و ﺷﻮاﻫﺪ را در اﺧﺘ�ﺎر د�ﮕﺮان �ﮔﺬار�ﻢ‪.‬‬
‫گ‬
‫اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ بﻪﺧﺼﻮص ﺑﺮای ﺷﻤﺎ دا�ﺸﺠ��ﺎن کﻼس درس ﻧ��ﺴﻨﺪ� ﺧﻼق‬
‫گ‬ ‫�‬
‫ﻣﺴ� ﺣﺮﮐﺖ �ﮐﻨ�ﻢ ﮐﻪ زﻧﺪ�‬ ‫ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬ا�� ﻣﺎ در اﯾﻦ کﻼس در اﯾﻦ ی‬
‫ﻧﻮﺷن ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬بﻪ ﺟﺴﺖوﺟﻮی ﺣﻘ�ﻘﺖ ﺑﺮو�ﻢ و ﺑﺮ ت‬
‫�ﺴ�‬ ‫تف‬ ‫ﺧ��ﺶ را وﻗﻒ‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫ﻫﺎی ﻣﺜﻞ ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮاتﻣﺎن زﻧﺪ� ﮐﻨ�ﻢ‪ .‬ا�ﺮ روزی � ﺑﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﺣی آدم ی‬
‫ﻫﻢ ﺻﺤﺖ و اﻋﺘبﺎر و ﺧﺎﻃﺮە را از دﺳﺖ بﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬آ�ﺎ ﻫﯿﭻ ﺳﻨﺪ�ﺖ‬
‫بﺎ� ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ؟‬ ‫ﺗﺎر�� در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ت‬ ‫ﺷﺨ� و ن‬
‫ﺗﻐﯿ�‬
‫ﺳ�دن و ﺧﺎﻃﺮات ﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﯿﭻ کﺎری ﺑﺮای ی‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی بﻪ �ﺎد پ‬ ‫ﺣی ا�ﺮ‬‫ت‬
‫ی‬
‫ﺟﻬﺎن �ﺎ واﻗﻌ�ﺖ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖکﻢ �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﺧﻮدﻣﺎن کﻤﮏ ﮐﻨﺪ‬
‫ﮐﻨ�لﺷﺪە رو�ﺮو �ﺷ��ﻢ‪ ،‬بﺪاﻧ�ﻢ‬ ‫وﻗی بﺎ »ﺣﻘﺎﯾﻖ« د�ﮑﺘﻪﺷﺪە و ت‬ ‫ﮐﻪ ت‬
‫دروﻏن‪ .‬آن ﻧﺪای ﺧﻔ�ﻒ درون بﻪ ﻣﺎ‬ ‫یف‬ ‫ﮐﻪ اﯾﻦ روا�ﺖ ﻏﻠﻂ اﺳﺖ و‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﻔﺖ‪» :‬اﯾﻦ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ!« ﻻاﻗﻞ ﺗﺎ ﻗبﻞ از اﯾﻦﮐﻪ ﻧﻘﻄﻪی‬
‫اوج ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری از راە ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬در ﻣ�ﺎﻧﻪی �ود یﭘ�وزی و ﺟﺸﻦ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی را ﺧﻮاﻫ�ﻢ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺳﻮﮔﻮاری و زاری اﻓﺮاد‪ ،‬ﺧﺎﻧﻮادەﻫﺎ و بﻪ‬ ‫ی‬
‫ﺣﺎﺷ�ﻪراﻧﺪگﺎن را �ﺸﻨ��ﻢ و بﻪ ﺧﺎﻃﺮ �ﺴپﺎر�ﻢ‪.‬‬
‫ﻗﻠی را ارز نای �دارﻧﺪ‬‫ﻐﯿ� دﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ بﻪ ﻣﺎ ب‬ ‫ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎ ﻧ�ﺗﻮاﻧﻨﺪ دﻧ�ﺎ را ﺗ ی‬
‫ﺣﻘ�� اﺳﺖ و ﻧﻪ بﺎﺳﻤﻪای‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻣﺎی ﮐﻪ ﻓﺎﺟﻌﻪی ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬را ﺗﺠ��ﻪ‬ ‫اﻣ�ﺪوارم ﮐﻪ ﻫﻤﻪی ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻫﻤﻪی ی‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ از ﺣﺎﻓﻈﻪﺷﺎن‬ ‫ﻫﺎی �ﺸ��ﻢ ﮐﻪ بﻪ �ﺎد �آورﻧﺪ؛ آدم ی‬ ‫ﮐﺮدەا�ﻢ‪ ،‬آدم ی‬
‫ﺧﺎﻃﺮە ﺗﺮاوش �ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٥٦‬‬
‫ت‬
‫بﻌﺪ از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ اﺗﻔﺎ� �اﻓﺘﺪ؟‬

‫ﺗﻐﯿ� واﻗﻌ�ﺖ را دﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ دﺳﺖکﻢ‬ ‫ﺷﺎ�ﺪ ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ بﻪ ﻣﺎ ﺗﻮان ی‬


‫ن‬ ‫�ﺗﻮاﻧﻨﺪ ت‬
‫وﻗی �ﺧﻮاﻫﻨﺪ درو� را بﻪ ﻣﺎ بﻘﺒﻮﻻﻧﻨﺪ‪ ،‬بﺎرﻗﻪی ﺳﺆا� در‬
‫وﺟﻮدﻣﺎن ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ا�ﺮ بﺎز روزی ﺳﻨگﻼخ ﻋﻈ�ﻢ د�ﮕﺮی ﺟﻠﻮیﻣﺎن ب ن‬
‫ﺳ�‬
‫ﺷﻮد و ﻣﺮدم دﺳﺖ بﻪ داﻣﻦ ﺷﯿﻮەﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎ‬
‫دﺳﺖکﻢ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎ را ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﺳﻪ بﻪ آﻫﻦ ﺗبﺪ�ﻞ ﻧ�ﺷﻮد و‬
‫ﻣ� ﻣ��ــﻊ‬ ‫ﭼن‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﻮ ﻣﻌﺎدل ‪ ۶۶۷‬ت‬ ‫�ﮏ »ﻣﻮ« )�� از واﺣﺪﻫﺎی ﺷﻤﺎرش ی ن‬
‫ﮔ�ی‬ ‫)ﮐی ﻫﻢ از واﺣﺪﻫﺎی اﻧﺪازە ی‬ ‫ﮐی« وزن ﻧﺪارد‪ .‬ت‬ ‫اﺳﺖ( ﺻﺪﻫﺰار » ت‬
‫ﮐی ﻣﻌﺎدل ک� ﺑ�ﺶ از ‪ ۶۰۰‬ﮔﺮم اﺳﺖ‪ (.‬دﺳﺖکﻢ‬ ‫ﭼن اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ت‬ ‫در ی ن‬
‫ﺷﻌﻮر ﻣﺘﻌﺎرف اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ �ﮏ ﻣﻌﺠﺰە‬ ‫�‬ ‫�داﻧ�ﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ بﺪﯾ�ﺗ��ﻦ ﻻزﻣﻪی‬
‫ﺳ�دە بﺎﺷ�ﻢ‪ ،‬ا�ﺮ بﺎز »اﻧﻘﻼب‬ ‫وﻗی بﻪ �ﺎد پ‬ ‫ﮐﻪ از ﻫﻮا‪ ،‬ﻏﺬا ﺗﻮﻟ�ﺪ �ﮐﻨﺪ‪ .‬ت‬
‫گ‬
‫ﻓﺮﻫﻨ�« د�ﮕﺮی رخ دﻫﺪ‪ ،‬دﺳﺖکﻢ اﯾﻦبﺎر واﻟﺪﯾﻦﻣﺎن را ﻟﻮ ﻧ�دﻫ�ﻢ ﺗﺎ‬
‫ﮔﯿﻮﺗن ﺟﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫یف‬ ‫بﻪ زﻧﺪان ﺑ�ﻔﺘﻨﺪ �ﺎ ز�ﺮ‬
‫ً‬ ‫ن‬
‫دا�ﺸﺠ��ﺎن ﻋ��ﺰ‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺷﺎ�ﺮد ﻫ� ﻫﺴت�ﻢ و اﺣﺘﻤﺎ� ﻫﻤﻪی ﻋﻤﺮ را از‬
‫ﻃ��ﻖ ز�ﺎن �ف �وکﻠﻪ زدن بﺎ واﻗﻌ�ﺖ و ﺧﺎﻃﺮە ﺧﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‪ .‬ﺑ�ﺎﯾ�ﺪ‬
‫در�ﺎرەی ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎی ﺟﻤ�‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮەﻫﺎی ﻣ� و ﺧﺎﻃﺮات ﻗﻮ� ﺧﻮد ف‬
‫ﺣﺮ�‬ ‫�‬
‫ﻧﺰﻧ�ﻢ‪ ،‬در�ﺎرەی �ﺎد و ﺧﺎﻃﺮەی ﺧﻮدﻣﺎن ﺣﺮف ﺑﺰﻧ�ﻢ‪ .‬ز�ﺮا در ت‬
‫ﮔﺴ�ەی ﺗﺎر� ــﺦ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮات ﻣ� و ﺟﻤ� ﻫﻤ�ﺸﻪ دﺳﺘکﺎری �ﺷﻮد و آنﭼﻪ را ﮐﻪ ﺧﻮدﻣﺎن بﻪ‬
‫ﺗﻐﯿ� �دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺮوز‪ ،‬در اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺧ�� ﻣﺎﻧﺪە ﺗﺎ‬ ‫�ﺎد �آور�ﻢ‪ ،‬ی‬
‫»ﮐﻮو�ﺪ‪ «۱۹-‬بﻪ ﺧﺎﻃﺮە ﺗبﺪ�ﻞ ﺷﻮد‪ ،‬از ﻫﺮ ﻃﺮف ﮐﻪ ﺑﻨﮕ��ﻢ �ود یﭘ�وزی‬
‫ﻫﻤن ﺧﺎﻃﺮ اﻣ�ﺪوارم ﺗﮏﺗﮏ ﺷﻤﺎ و ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﻓﺎﺟﻌﻪی‬ ‫�ﺷﻨ��ﻢ‪ .‬بﻪ ی ن‬
‫ﻫﺎی بﺎﺷ�ﺪ ﮐﻪ بﻪ �ﺎد ﺧﻮاﻫ�ﺪ آورد؛ اﻓﺮادی‬ ‫ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬را ﺗﺠ��ﻪ ﮐﺮد‪ ،‬ا�ﺴﺎن ی‬
‫ﮐﻪ ﺧﺎﻃﺮە را از ﺣﺎﻓﻈﻪ یﺑ�ون �ﮐﺸﻨﺪ‪.‬‬
‫ت‬
‫ﺑﯿی ﻧﺰد�ﮏ‪ ،‬وﻗی ﻣﻠﺖ یﭘ�وزی ﺧﻮد ﺑﺮ و�ﺮوس‬ ‫در آﯾﻨﺪەی ﻗﺎبﻞ ﭘ�ﺶ ن‬
‫ن‬
‫ﻧ��ﺴﻨﺪگﺎی‬ ‫ﮔ�د‪ ،‬اﻣ�ﺪوارم ﻣﺎ ﺗبﺪ�ﻞ بﻪ‬ ‫ﮐﺮوﻧﺎ را بﺎ ﺳﺎز و دﻫﻞ ﺟﺸﻦ � ی‬
‫ن‬
‫ﭘ�چ و ﺗﻮﺧﺎ� �ﺸ��ﻢ ﮐﻪ ﻫﻢﻧﻮای اﯾﻦ ﺳﺎز �ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬بﻠ�ﻪ ا�ﺴﺎی بﺎﺷ�ﻢ‬
‫گ‬
‫ﮐﻪ بﺎ آن ﺧﺎﻃﺮەی واﻗ� ﮐﻪ بﻪ �ﺎد �آور�ﻢ‪ ،‬زﻧﺪ� ﺧﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪٥٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫وﻗی ﻧﻤﺎ�ﺶ ﻋﻈ�ﻢ یﭘ�وزی � رﺳ�ﺪ‪ ،‬ﻣﺎ �� از بﺎز�ﮕﺮان و‬ ‫اﻣ�ﺪوارم ت‬


‫راو�ﺎن روی ﺻﺤﻨﻪ ﻧبﺎﺷ�ﻢ؛ �ﺎ �� از آنﻫﺎ ﮐﻪ ذوقزدەاﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﺷﻪای‬
‫ﻣﺤﺰوی بﺎﺷ�ﻢ‬ ‫ن‬ ‫از اﯾﻦ ﻧﻤﺎ�ﺶاﻧﺪ‪ .‬اﻣ�ﺪوارم ﻣﺎ �� از آدمﻫﺎی ﺳﺎ�ﺖ و‬
‫ﮐﻪ در دورﺗ��ﻦ ﮔﻮﺷﻪی اﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪی ﻧﻤﺎ�ﺶ ا�ﺴﺘﺎدەاﻧﺪ و در ﺳﮑﻮت‪،‬‬
‫ﭼﺸﻤﺎی ﮐﻪ اﺷﮏ در آن ﺣﻠﻘﻪ زدە‪ ،‬اﯾﻦ �ﺴﺎط ﺧ�ﻤﻪﺷﺐبﺎزی را ﻧگﺎە‬ ‫ن‬ ‫بﺎ‬
‫ذﻫی ﻧﺪار�ﻢ ﮐﻪ‬ ‫ن‬ ‫�ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ا�ﺮ آنﻗﺪر اﺳﺘﻌﺪاد‪ ،‬ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﻗﺪرت‬
‫ﻫﺎی ﻧبﺎﺷ�ﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﻧ��ﺴﻨﺪەای ﻣﺜﻞ ﻓﻨﮓ ﻓﻨﮓ ﺷ��ﻢ‪ ،‬دﺳﺖکﻢ �� از آن ی‬
‫ﻓﻨﮓ ﻓﻨﮓ را ﻣﺴﺨﺮە ﮐﺮدە و بﻪ او بﺎ د�ﺪەی ﺗﺮد�ﺪ �ﻧﮕﺮﻧﺪ‪ .‬بﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ‬
‫بﺎﻻﺧﺮە اوﺿﺎع آرام ﺷﺪ و از ﻫﺮ ﻃﺮف �ود یﭘ�وزی ﻣﺎ را اﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮد‪،‬‬
‫ﮔﺴ�ش و�ﺮوس‬ ‫ا�ﺮ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ بﻪ ﺻﺪای بﻠﻨﺪ و رﺳﺎ ﺑ�ﺳ�ﻢ ﻣنﺸﺄ و ﻋﻠﺖ ت‬
‫پ‬
‫ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ ﺑﻮد‪ ،‬دﺳﺖکﻢ بﻪ آرا� ز�ﺮ ﻟﺐ ﻧﺠﻮا و ﻏﺮوﻟﻨﺪ ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬ی ن‬
‫ﻫﻤن‬
‫ﻫﻢ �ﺸﺎﻧﻪای از وﺟﺪان و ﺷﺠﺎﻋﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻌﺮ �ودن بﻌﺪ از اردوگﺎە‬
‫�‬
‫کﺎر بﻪ ﻣﺮاﺗﺐ وﺣﺸ�ﺎﻧﻪﺗﺮ اﯾﻦ ﺑﻮد‬ ‫آﺷ��تﺲ واﻗﻌﺎ ﺑ����ﺖ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ �‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫گ‬
‫ﮐﻪ بﻪ ﺳﺎد� آﺷ��تﺲ را در کﻠﻤﺎت‪ ،‬در ﻣکﺎﻟﻤﺎت‪ ،‬در �ﺎدﻫﺎیﻣﺎن بﻪ‬
‫اﻣﻮ� �ﺴپﺎر�ﻢ؛ بﻪ ﻣﺮاﺗﺐ وﺣﺸ�ﺎﻧﻪﺗﺮ و ﻫﻮﻟﻨﺎ�ﺗﺮ‪.‬‬ ‫ﻓﺮ ش‬
‫دﮐ� � ونﻟ�ﺎﻧﮓ اﻓﺸﺎ�ﺮ بﺎﺷ�ﻢ‪ ،‬دﺳﺖکﻢ آد�‬ ‫ا�ﺮ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ ﻣﺜﻞ ت‬
‫بﺎﺷ�ﻢ ﮐﻪ ﺑﺮای اﻓﺸﺎ�ﺮیﻫﺎ ﮔﻮش ﺷﻨﻮا دارد‪ .‬ا�ﺮ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ بﻪ ﺻﺪای‬
‫ن‬
‫ا�ﺴﺎی‬ ‫بﻠﻨﺪ ﺣﺮف ﺑﺰﻧ�ﻢ‪ ،‬دﺳﺖکﻢ ﻧﺠﻮا ﮐﻨ�ﻢ‪ .‬ا�ﺮ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ ﻧﺠﻮا ﮐﻨ�ﻢ‪،‬‬
‫ت‬
‫بﺎﺷ�ﻢ ﮐﻪ در ﺳﮑﻮت بﻪ �ﺎد �آورد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﭘ�ﺪا�ﺶ و ﯾﻮرش و ﮔﺴ�ش‬
‫وﻗی‬ ‫ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬را ﺗﺠ��ﻪ ﮐﺮدەا�ﻢ‪ ،‬بﮕﺬار�ﺪ آن اﻓﺮادی بﺎﺷ�ﻢ ﮐﻪ ت‬
‫ﮔ��ﻢ؛‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﺘﺤﺪ ﻧﻐﻤﻪی یﭘ�وزی � دادە‪ ،‬بﻪ آرا� ﮐﻨﺎرە � ی‬
‫ﮔﻮرﺳﺘﺎی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﻃﺮات ﺑﺮ آن ﺣﮏ ﺷﺪە‬ ‫ن‬ ‫ﻫﺎی ﮐﻪ ﻗﻠﺐﺷﺎن‬ ‫آدم ی‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ بﻪ �ﺎد �آورﻧﺪ و روزی اﯾﻦ �ﺎدﻫﺎ را بﻪ �ﺴﻞ بﻌﺪی‬ ‫اﺳﺖ؛ آدم ی‬
‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪٥٨‬‬
‫از وا�نﺶ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‬
‫بﻪ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ �ﺗﻮان آﻣﻮﺧﺖ؟‬
‫‪١‬‬ ‫ن‬
‫ﻻﯾی بﺎرون‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬

‫گ‬ ‫از ت‬
‫وﻗی ِا�� ﻫﻮ از ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﻄﻠﻊ ﺷﺪ روال زﻧﺪ� روزﻣﺮەاش‬
‫وﻗی بﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ�ﮔﺮدد ﮐﻔﺶﻫﺎ�ﺶ را‬ ‫اﻧﺪ� ﭘ�ﭽ�ﺪەﺗﺮ ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ ت‬
‫ﺿﺪﻋﻔﻮی �ﮐﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎ�ﺶ را بﺎ آب و ﺻﺎﺑﻮن �ﺷ��ﺪ‪ ،‬ﻣﺎﺳﮏ‬ ‫ض‬
‫ﻃیاش را ﺑﺮ�دارد و ﻟبﺎسﻫﺎ�ﺶ را در�آورد‪.‬‬ ‫ب‬
‫گ‬
‫اﯾﻦ ﺷهﺮوﻧﺪ ﻫﻨﮓ ﮐﻨ� ﺗﻨهﺎ در ﺻﻮرت ﻟﺰوم از ﺧﺎﻧﻪ یﺑ�ون �رود‪ .‬او ﭘ�ﺎدە‬
‫ﻫﻤن‪.‬‬ ‫ش‬
‫ﺧﻮار�ﺎرﻓﺮو� �رود‪ .‬ی ن‬ ‫� کﺎر �رود و ﺑﺮ�ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻔﺘﻪای �ﮏ بﺎر بﻪ‬ ‫�‬
‫دﺧ� ﻧﻮﺟﻮا�ﺶ از آﺧﺮ ژاﻧ��ﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﻓﻘﻂ دو بﺎر از آپﺎرﺗﻤﺎنﺷﺎن ﺑ ی�ون‬ ‫ت‬
‫�‬
‫رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬او �ﮔ��ﺪ »ﻗﻄﻌﺎ اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ ﻧﺎراﺣﺖﮐﻨﻨﺪە اﺳﺖ اﻣﺎ ﺳﻼﻣ تی‬
‫ﭼ�ی ﻣهﻢﺗﺮ اﺳﺖ‪ «.‬ﻗﺮار ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻌﻄ�ﻼت ﻋ�ﺪ پﺎ� را در ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ و‬ ‫از ﻫﺮ ی �‬
‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ بﮕﺬراﻧﻨﺪ اﻣﺎ بﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس‪ ،‬ﺳﻔﺮ را ﻟﻐﻮ ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻻﯾی بﺎرون ﻧ��ﺴﻨﺪەی ش‬


‫���ﻪی »ﺗﺎ�ﻢ« اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی‬ ‫‪ .١‬ن‬
‫اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫�‬ ‫او بﺎ ﻋﻨﻮان‬
‫‪Laignee Barron, ‘What We Can Learn From Singapore, Taiwan and‬‬
‫‪Hong Kong About Handling Coronavirus’, Time, 13 March 2020.‬‬

‫‪٥٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺷﺎ�ﺪ بﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ ﮐﻪ ا�� ﺑ�ﺶ از ﺣﺪ اﺣﺘ�ﺎط �ﮐﻨﺪ اﻣﺎ در ﺷهﺮی ﮐﻪ از‬
‫ﺟهﺎی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪ‪� ،‬ﺴ�ﺎری‬ ‫ن‬ ‫ﺟﺎﻫﺎی ﺑﻮد ﮐﻪ بﺎ بﺤﺮان‬ ‫ین‬
‫ﻧﺨﺴﺘن‬
‫ی‬
‫ً‬
‫از ﻣﺮدم ﻣﺜﻞ او رﻓﺘﺎر �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‪ ،‬دﺳﺖکﻢ ﻓﻌ�‪ ،‬بﻪ ﻋﻠﺖ‬
‫ﺗﻮاﻧﺎیاش در ﻣبﺎرزە بﺎ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری بﻪ �ﻣﺸﻖ د�ﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺗبﺪ�ﻞ ﺷﺪە‬ ‫ی‬
‫ف‬
‫ﺗﺼﺎد� ﻧ�ﺴﺖ‪ :‬ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ بیﺗﺎبﺎﻧﻪ �ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ از ﺗﮑﺮار ﻓﺎﺟﻌﻪی‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی ﮐﻨﺪ‪ .‬در آن ﺳﺎل‪ ،‬ﺳﺎرس‪� ،‬ﺎ �ﺸﺎﻧگﺎن‬ ‫ی‬ ‫ﮔ� �ی ﺳﺎل ‪۲۰۰۳‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺟﺎن ‪ ۷۷۴‬ﻧﻔﺮ‪ ،‬از‬ ‫ﺗﻨﻔ� ﺣﺎد‪ ،‬ﺑ�ﺶ از ‪ ۸۰۰۰‬ﻧﻔﺮ را در دﻧ�ﺎ ﻣﺒﺘﻼ ﮐﺮد و ِ‬
‫گ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ‪ ۲۹۹‬ﻫﻨﮓ ﮐﻨ�‪ ،‬را ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫آﺳ�ﺎی بﻪ ﺷﺪت آﺳ�ﺐ رﺳﺎﻧﺪ اﻣﺎ‬ ‫ی‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎرس بﻪ �ﺴ�ﺎری ازکﻼنﺷهﺮﻫﺎی‬
‫گ‬ ‫ض‬
‫بﻌ� از اﯾﻦ ﺷهﺮﻫﺎ آﻣﺎد� ﺧﻮد ﺑﺮای بﺤﺮان بﻌﺪی را اﻓﺰا�ﺶ دادﻧﺪ‪ .‬ﺟ �ﺮ�‬
‫ﺟهﺎی« در دا�ﺸگﺎە‬‫ن‬ ‫ﮔﻮی ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﻟ�ﻢ‪ ،‬از ﻣﺪﯾﺮان »ﻣﺆﺳﺴﻪی رﻫ�ی ﺑﺮای دﮔﺮ ن‬
‫ب‬
‫ﻣ� ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪» :‬از ﻗﻀﺎ �ﺗﻮان ﺳﺎرس را ﻧﻮ� ﺗﻤ��ﻦ دا�ﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑه�ی‬‫ﺗﺠ��ﻪی ﺗﺎزە و �ﺴ�ﺎر �ﺴ�ﺎر ﻣﺘﺄﺛﺮﮐﻨﻨﺪەای ﺑﻮد‪ .‬بﻌﺪ از آن‪ ،‬ﻧﻈﺎمﻫﺎی ت‬
‫ﻋ�ت ت ف‬
‫ﮔﺮﻓن از ﺗﺠ��ﻪی‬ ‫ا�ﺠﺎد ﺷﺪ‪ «.‬ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ و ﺗﺎﯾﻮان را بﻪ ﻋﻠﺖ ب‬
‫�ﺴن آن درسﻫﺎ در ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎی ﺟﺪ�ﺪ ـ ﮐﻮو�ﺪ‬ ‫ﺗﻠﺦ ﺳﺎرس و بﻪ کﺎر ت ن‬
‫‪ ۱۹‬ـ ﮐﻪ ﻫﻢﺧﺎﻧﻮادەی ﺳﺎرس اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺘﻮدەاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻨﻮز ﻫﯿﭻ ﮐﺸﻮری ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺪ� یﭘ�وزی ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ بﺎ وﺟﻮد ﻫﻤﻪی‬
‫ﭼن‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﻪ ﺟ��ﺮە ﺗﻮا�ﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﻣﺸکﻼت و بﻪ رﻏﻢ ارﺗبﺎﻃﺎت ﺧﻮد بﺎ ی ن‬
‫پﺎﯾن ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎ�ﺪ دوﻟﺖﻫﺎ در ارو�ﺎ و آﻣ��کﺎی‬ ‫ﻣﺒﺘﻼ�ﺎن بﻪ و�ﺮوس را ی ن‬
‫ﮔ� ﺑﺮ دوش آنﻫﺎ ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫بﺎر اﺻ� اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫ﺷﻤﺎ�‪ ،‬ﮐﻪ �‬
‫ﺑه��ﻦ روشﻫﺎی اﯾﻦ ﺳﻪ ﺷهﺮ ﺗﻘﻠ�ﺪ ﮐﻨﻨﺪ و ورق را ﺑﺮﮔﺮداﻧﻨﺪ ﺗﺎ از ﺷﯿ�ع‬ ‫از ت‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑن ﻣﺮدم ﺟهﺎن‬ ‫ﺑ�ﺸ� اﯾﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ در ی ف‬ ‫ت‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫ی‬

‫اﻗﺪام ��ـ ــﻊ‬


‫ف‬
‫ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ �ﺗﻮا�ﺴتﻨﺪ بﻪ آﺳﺎی دﭼﺎر ﻓﺎﺟﻌﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎی ﺟﺪ�ﺪ درﺳﺖ ﭘ�ﺶ از ﺳﺎل ﻧﻮ ﻗﻤﺮی ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ن‬
‫�ﻌی ﻫﻤﺎن‬

‫‪٦٠‬‬
‫از وا�نﺶ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‬
‫بﻪ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ �ﺗﻮان آﻣﻮﺧﺖ؟‬

‫وﻗی ﮐﻪ ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻧﻔﺮ در �ا� اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﻔﺮ �ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺰرگﺗ��ﻦ‬ ‫ت‬
‫�زﻣن بﻪ ﺷﺪت بﺎ ی ن‬
‫ﭼن‬ ‫ین‬ ‫ﺟﺎی ﺳﺎﻻﻧﻪی دﻧ�ﺎ را رﻗﻢ �زﻧﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺳﻪ‬ ‫ﺟﺎبﻪ ی‬
‫ﻣﺮﺗبﻂاﻧﺪ‪ ،‬و ﭘﺮوازﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘ�� بﻪ ووﻫﺎن‪ ،‬کﺎﻧﻮن ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری‪،‬‬
‫دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺣﺎ� ﮐﻪ ﺷﯿ�ع بیاﻣﺎن اﯾﻦ و�ﺮوس اداﻣﻪ دارد ﺗﻌﺪاد ﻣﻮارد‬
‫ﺑهﺒﻮد در ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬ﺳﻨگﺎﭘﻮر و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ در ﺣﺎل ﺗﺠﺎوز‪� ،‬ﺎ ﺑﺮاﺑﺮی‪ ،‬بﺎ ﻣﻮارد‬
‫اﺑﺘﻼ اﺳﺖ‪ .‬رﻣﺰ اﺻ� ﻣﻮﻓﻘ�ﺖ اﯾﻦ ﺳﻪ ﮐﺸﻮر ﺗﺼﻤ�ﻢ بﻪ وا�نﺶ ﺷﺪ�ﺪ از‬
‫ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا ﺑﻮدە اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣی ﭘ�ﺶ از ﺗﺄﯾ�ﺪ اﻧﺘﻘﺎل اﯾﻦ و�ﺮوس‬ ‫در ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬ﺟ��ﺮەای ‪ ۲۳‬ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮی‪ ،‬ت‬
‫از ا�ﺴﺎن بﻪ ا�ﺴﺎن در ‪ ۲۰‬ژاﻧ��ﻪ‪ ،‬ورودیﻫﺎ از ووﻫﺎن را ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ �ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ اول ﻓﻮر�ﻪ‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ و ﺳﻨگﺎﭘﻮر ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫ یﺎی را‬
‫ﭼن وﺿﻊ ﮐﺮدە ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و در واﻗﻊ ﺗﺄ��ﺪ‬ ‫در�ﺎرەی ﻣﺴﺎﻓﺮان بﺎز ت‬
‫ﮔﺸی از ی ض‬
‫ت‬
‫ﺟهﺎی ﺑﺮ ض�وری ﻧﺒﻮدن ﻣﻤﻨﻮﻋ�ﺖﻫﺎی ﻣﺴﺎﻓﺮی را‬ ‫ض‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی ﺑﺮای‬
‫ی‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬
‫�‬ ‫ﻧﺎد�ﺪە ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت اﺣﺘ�ﺎ� ﻫ��ﻨﻪی‬
‫ش‬
‫ﭼن ﺑﺰرگﺗ��ﻦ ��ﮏ ﺗﺠﺎری و ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫ﺑناﻟﻤﻠ� در ی داﺷﺖ ز�ﺮا ی ن‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺮا�ﺰ ی ن‬
‫پ‬
‫درآﻣﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی آنﻫﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻮی آﻣﺎدە ﺑﻮدﻧﺪ و در ﻧت�ﺠﻪ ﺗﻮا�ﺴتﻨﺪ‬ ‫ﻋﻼوە ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﻪ ﻣﻘﺼﺪ بﻪ ب‬
‫بﻪ �ﻋﺖ وا�نﺶ �ﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻨ�ل ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬ ‫در ی ﺷﯿ�ع ﺳﺎرس در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۰۳‬ﺗﺎﯾﻮان »ﻣﺮﮐﺰ ت‬
‫پ‬
‫ﮔ�« را ﺗﺄﺳ�ﺲ ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎ ‪ ۲۰‬ژاﻧ��ﻪ اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎزی وا�نﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫دوﻟﺖ بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ را ﺑﺮ ﻋهﺪە ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎﻟﻪی ﻣﻨﺪرج در‬
‫���ﻪی اﻧﺠﻤﻦ ﭘﺰﺷ� آﻣ��کﺎ«‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰ بﻪ �ﻋﺖ ﻓهﺮﺳﺖ ‪۱۲۴‬‬ ‫» ش‬
‫ﺗﻌﯿن ﺳ�ﺎﺳﺖﻫﺎی ﻣﺪرﺳﻪ و ﻣﺤﻞ‬ ‫ت‬
‫»اﻗﺪام ﻻزم«‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﮐﻨ�ل ﻣﺮزﻫﺎ‪ ،‬ی ن‬
‫ارز�ﺎی ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‪ ،‬را ﺗه�ﻪ ﮐﺮد‪.‬‬‫ب‬ ‫کﺎر‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ارﺗبﺎﻃﺎت ﻋﻤﻮ� و‬
‫ﭘ�ﺸﮕ�ی« در دا�ﺸگﺎە‬
‫ی‬ ‫ﺟ�ﺴﻮن واﻧﮓ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ »ﻣﺮﮐﺰ ﺳ�ﺎﺳﺖ‪ ،‬ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎ و‬
‫اﺳتﻨﻔﻮرد و �� از ﻧ��ﺴﻨﺪگﺎن اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪» :‬ا�ﺮ ﻓﺮض ﮐﻨ�ﻢ ﮐﻪ ﻣهﺎر‬

‫‪٦١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﻧﺎ� از‬‫ﻣ� بﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺗﺮی ﺗﺎﯾﻮان ش‬ ‫�ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪﮔ� ﺷب�ﻪ بﻪ دو ‪ ۱۰۰‬ت‬
‫ی‬
‫گ‬
‫آﻣﺎد�اش ﺑﻮد‪«.‬‬
‫ﭼن ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد‪،‬‬‫بﻪ ﻧﻈﺮ او‪ ،‬اﻧﺘﻈﺎر �رﻓﺖ ﮐﻪ ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﻨهﺎ ‪ ۸۱‬ﻣﺎ�ﻞ از ی ف‬
‫ت‬
‫واردای را داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد اﯾﻦ ﻣﻮارد‬ ‫ﺑ�ﺸ��ﻦ ﻣﻮارد ﻋﻔﻮﻧﺖ‬ ‫ت‬ ‫�� از‬
‫ف‬ ‫ت‬
‫ﻓﻘﻂ ‪ ۵۰‬ﻓﻘﺮە ﺑﻮدە اﺳﺖ ـ کﻤ� از اﺳﻠﻮوی‪.‬‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ�‬‫اﻣﺎﻧﻮﺋﻞ کﺎﭘ���ﺎﻧﮑﻮ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ ﺳﻼﻣﺖ و ﻣﺮاﻗبﺖ در »اﺗﺤﺎد�ﻪی ی ن‬
‫گ‬
‫اﻧﺠﻤﻦﻫﺎی ﺻﻠ�ﺐ �خ و ﻫﻼل اﺣﻤﺮ«‪ ،‬بﻪ ﺗﺎ�ﻢ �ﮔ��ﺪ‪» :‬آﻣﺎد� ﺑﺮای‬
‫ﮔ� ﺳﺎلﻫﺎ ﭘ�ﺶ از ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری آﻏﺎز �ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ا�ﺮ بﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﺗﻌﺪاد ﭘﺰﺷکﺎن و ﺗﺨﺖﻫﺎ کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺪی ﮐﻮﺗﺎە �ﺴ�ﺎر دﺷﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪«.‬‬ ‫ﺟ�ان اﯾﻦ اﻣﺮ در ت‬
‫ب‬
‫ن‬
‫او �اﻓﺰا�ﺪ‪» :‬اﻣ�ﺪوار�ﻢ ﮐﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎی دارای ﻧﻈﺎم درﻣﺎی ﻣﺴﺘﺤکﻢ‬
‫آﺳ�ﺎی‪ ،‬ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری‬ ‫ﻋ�ت ت ف‬
‫ﮔﺮﻓن از ﮐﺸﻮرﻫﺎی‬ ‫�اﻧﺠﺎم ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬بﺎ ب‬
‫ی‬
‫ﻧ� ﻣهﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪«.‬‬‫ﮔ� را ی ن‬
‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺟﻨﻮی ﺗﻀﺎدی آﺷکﺎر دارد؛ اﯾﻦ دو ﮐﺸﻮر‬ ‫ب‬ ‫�ﺴﯿﺞ �� ــﻊ ﺗﺎﯾﻮان بﺎ ژاﭘﻦ و ﮐﺮەی‬
‫ش‬ ‫ف‬ ‫گ‬
‫ﻫﻤﺴﺎ�� ی ن‬ ‫ین‬
‫ﭼن بﻪ � �ﺑﺮﻧﺪ و ﻧﻈﺎمﻫﺎی درﻣﺎی ﭘ��ﻓﺘﻪای دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧ� در‬
‫�‬
‫اﻣﺎ از اﯾﻦ دو ﮐﺸﻮر اﻧﺘﻘﺎد ﺷﺪە اﺳﺖ ز�ﺮا وا�نﺶ اوﻟ�ﻪی آنﻫﺎ ﮐﻨﺪ ﺑﻮد و‬
‫ﭼﺸﻤﮕ� ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ ﺑﻮد�ﻢ‪.‬‬
‫ی‬ ‫در ﻧت�ﺠﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰا�ﺶ‬

‫�ﺸﺨ�ﺺ دﻗﯿﻖ و ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪی ﺳﻔﺖ و ﺳﺨﺖ‬


‫ﭼن ﻓﺮاﺗﺮ رﻓﺖ‪ ،‬بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳ�ﺪ ﮐﻪ‬ ‫ت‬
‫وﻗی در ژاﻧ��ﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس از ﻣﺮزﻫﺎی ی ف‬
‫ین‬ ‫ت‬
‫ﺳﻮﻣن‬ ‫ﺷهﺮ ﮐﻮﭼﮏ‬‫بﻪ ﻃﻮر ﮔﺴ�دەای در ﺳﻨگﺎﭘﻮر اﻧتﺸﺎر �ﺎبﺪ‪ .‬اﯾﻦ دوﻟﺖ �‬
‫ﮐﺸﻮری ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ بﻪ ﮐﻮو�ﺪ ‪ ۱۹‬را ﮔﺰارش داد‪ ،‬و ﺗﺎ اواﺳﻂ ﻓﻮر�ﻪ‬
‫‪ ۸۰‬ﻣﻮرد اﺑﺘﻼ بﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس را ﺛبﺖ ﮐﺮدە ﺑﻮد ﮐﻪ آن را بﻌﺪ از ی ن‬
‫ﭼن در‬
‫رﺗبﻪی دوم ﻗﺮار �داد‪.‬‬
‫ﺑ�ﺸ� ﺣﺎ� از اﻧﺠﺎم آزﻣﺎ�ﺶﻫﺎی دﻗﯿﻖ در اﯾﻦ ﺟ��ﺮەی ‪۵�۷‬‬ ‫ت‬ ‫اﻣﺎ اﯾﻦ رﻗﻢ‬
‫ﭘ��ﺎیﺷﻨﺎ�‬ ‫ﺗﺨﻤن ﺗﺤﻘﯿﻖ »ﻣﺮﮐﺰ‬ ‫یف‬ ‫ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮی ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ی‬

‫‪٦٢‬‬
‫از وا�نﺶ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‬
‫بﻪ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ �ﺗﻮان آﻣﻮﺧﺖ؟‬

‫رد�ﺎی‬ ‫�ی« دا�ﺸگﺎە ﻫﺎروارد‪ ،‬ﻧﻈﺎرت دﻗﯿﻖ ﺑﺮ ﺑ�ﻤﺎری و‬ ‫ُ‬


‫ب‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻣ �‬
‫ﻣ�ان �ﺸﺨ�ﺺ ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ بﻪ‬ ‫ﮔ�اﻧﻪی ﺗﻤﺎس ﺳبﺐ ﺷﺪە اﺳﺖ ﺗﺎ ی ن‬ ‫ﺳﺨﺖ ی‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫�‬
‫ﻣ�ﺎﻧﮕن ﺟهﺎی بﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ در ﺳﻨگﺎﭘﻮر ﺗﻘ��بﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎئ ﻣﻮاردی از اﺑﺘﻼ بﻪ‬ ‫درﻣﺎئ ﺳﻨگﺎﭘﻮر ﺑﺮای‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫ﺑهﺪاﺷئ و‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻻن اﻣﻮر‬
‫ی‬
‫ﻏ� اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ بﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا‬ ‫ﮐﻮو�ﺪ ‪ ۱۹‬ﮐﻪ در ی‬
‫ﺗﺼﻤ�ﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪی ﻣﻮارد ﺷب�ﻪ بﻪ آﻧﻔﻠﻮآﻧﺰا و ذاتاﻟ��ﻪ را آزﻣﺎ�ﺶ‬
‫رد�ﺎی ﺗﻤﺎسﻫﺎی اﺣﺘﻤﺎ� اﻓﺮاد‬ ‫ﮐﻮﺷ� ﺑﺮای‬ ‫ش‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوە ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬از ﻫﯿﭻ‬
‫ب‬
‫بﻌ� از اﺟﺰای اﯾﻦ روﻧﺪ ‪ ۲۴‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻋبﺎرتاﻧﺪ از‬ ‫ﻣﺒﺘﻼ در� ــﻎ ﻧﮑﺮدەاﻧﺪ‪ .‬ض‬
‫بﺎز�ﯿی ﻓهﺮﺳﺖ ﻣﺴﺎﻓﺮان ﭘﺮوازﻫﺎ و‬ ‫ف‬ ‫ﻣﺼﺎﺣبﻪ بﺎ ﺑ�ﻤﺎران‪ ،‬ﻣﺸﻮرت بﺎ پﻠ�ﺲ‪،‬‬
‫ق‬
‫ﺣی �ﺲ از ﺑهﺒﻮد ﺑ�ﻤﺎری در بﺪن بﺎ� �ﻣﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫آزﻣﺎ�ﺶ پﺎدﺗﻦﻫﺎی ﮐﻪ ت‬
‫ی‬
‫ﺗﺎ ‪ ۱۳‬ﻣﺎرس‪ ۱۷۸ ،‬ﻧﻔﺮ در ﺳﻨگﺎﭘﻮر بﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪە ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ‬
‫ﻫﯿﭻ ﮐ� ﺟﺎ�ﺶ را از دﺳﺖ ﻧﺪادە ﺑﻮد‪.‬‬
‫ن‬
‫دﺑ� کﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ ﺟهﺎی‪ ،‬ﺳﻨگﺎﭘﻮر »ﻫﺮ‬ ‫بﻪ ﻗﻮل ﺗﺪروس ادﻫﺎﻧﻮم‪ ،‬ی‬
‫ت‬
‫ﭼﻪ در ﺗﻮان داﺷﺘﻪ بﻪ کﺎر �ﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ «.‬آ��ﻫﺎی دوﻟی در ﺻﻔﺤﻪی اول‬
‫ﺣی در ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﺰرگﺗ��ﻦ روزﻧﺎﻣﻪی ﺳﻨگﺎﭘﻮر از ﺧﻮاﻧﻨﺪگﺎن �ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ت‬
‫وﺟﻮد ﻋﻼﺋﻢ ﺧﻔ�ﻒ ﻫﻢ بﻪ ﭘﺰﺷﮏ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﻨﺪ و بﻪ ﻣﺪرﺳﻪ �ﺎ ﻣﺤﻞ کﺎر‬
‫ﻧﺮوﻧﺪ‪ .‬ﻻزم ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺳﻨگﺎﭘﻮریای از ﻫ��ﻨﻪی درﻣﺎن تﺑ�ﺳﺪ‪ .‬آزﻣﺎ�ﺶ‬
‫را�گﺎن اﺳﺖ‪ ،‬و دوﻟﺖ ﺻﻮرتﺣﺴﺎب ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺒﺘﻼ�ﺎن ﻗﻄ� و ﺷهﺮوﻧﺪان‬
‫ﺳﻨﮕﯿی بﺎر ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ‪ ،‬دوﻟﺖ‬ ‫ن‬ ‫تن‬
‫کﺎﺳن از‬ ‫ﻣﺸﮑﻮک بﻪ اﺑﺘﻼ را �ﭘﺮدازد‪ .‬ﺑﺮای‬
‫�‬
‫روزاﻧﻪ ‪ ۷۳‬دﻻر بﻪ ﺧ��ﺶﻓﺮﻣﺎ�ﺎن �ﭘﺮدازد‪ ،‬و کﺎرﻓﺮﻣﺎ�ﺎن ﻫﻢ ﺣﻖ ﻧﺪارﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫روزﻫﺎی ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ را از ﻣﺮﺧ� ﺳﺎﻻﻧﻪی کﺎرﻣﻨﺪان بکﺎﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺷﺎ�ﺪ د�ﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻮ بﻪ ﻣﻮ از ﺳﻨگﺎﭘﻮر ﺗﻘﻠ�ﺪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺸﻮر‬
‫از زﻣﺎن اﺳﺘﻘﻼل در ﺳﺎل ‪ ،۱۹۶۵‬بﻪ دﺳﺖ ﺣﺰب واﺣﺪ اﻗﺘﺪارﮔﺮ یای ادارە‬
‫ﮔ�د‪ .‬در بﺤﺒﻮﺣﻪی‬ ‫ﺷﺪە اﺳﺖ ﮐﻪ بﻪ ﻧﺪرت در ﻣﻌﺮض اﻧﺘﻘﺎد ﻋﻤﻮ� ﻗﺮار � ی‬
‫ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‪ ،‬ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ و ﺟﺪاﺳﺎزی بﻪ ﺷک� ﺳﻔﺖ و ﺳﺨﺖ اﺟﺮا‬
‫ﺧﺎر� ﮐﻪ ﺣﻖ اﻗﺎﻣﺖ داﺋ� داﺷﺖ و ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ‬ ‫ب‬ ‫�ﺷﻮد‪ .‬رواد�ﺪ �� از اﺗبﺎع‬

‫‪٦٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫زو� ﮐﻪ در�ﺎرەی ﺗﺎر�ﺨﭽﻪی ﺳﻔﺮ ﺧﻮد دروغ‬ ‫را ﻧﻘﺾ ﮐﺮد‪ ،‬بﺎﻃﻞ ﺷﺪ و ب‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ بﻪ دادگﺎە ﮐﺸﺎﻧﺪە ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻟ�ﻢ‪ ،‬از دا�ﺸگﺎە ﻣ� ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪» :‬آنﭼﻪ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ بﻪ ﻣﺎ کﻤﮏ ﮐﺮدە‬
‫ی�‬
‫آﻣ�ەای از ﺗنﺒ�ﻪ و �ﺸ��ﻖ ﺑﻮدە اﺳﺖ‪«.‬‬
‫او �اﻓﺰا�ﺪ‪ :‬آﻣ��کﺎ »بﺎ�ﺪ از وا�نﺶ ﺳﻨگﺎﭘﻮر درس ی‬
‫بﮕ�د و اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻔ�ﺪ را‬
‫ﺗﻌﺪ�ﻞ ﻻزم اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪«.‬‬
‫ِ‬ ‫بﺎ ﺟ�ح و‬
‫ث‬
‫بﻌ� �ﮔ��ﻨﺪ وا�نﺶ ﻣﺆﺛﺮ ﺳﻨگﺎﭘﻮر بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﺑ�ﺶ از آن ﮐﻪ ﻧﺎ�‬ ‫ض‬
‫از اﻗﺘﺪارﮔﺮ یای دوﻟﺖ بﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺄﺛﺮ از ﺷﻔﺎﻓ�ﺖ‪ ،‬آزﻣﺎ�ﺶ ﺟﺎﻣﻊ‪ ،‬و ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ و‬
‫ﺟﺪاﺳﺎزی �� ــﻊ ﻣﻮارد ﻣﺸﮑﻮک اﺳﺖ‪.‬‬
‫ن‬
‫ﻣﺖ کﺎواﻧﺎ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ »ﻃ�ح ﺳ�ﺎﺳﺖ و ﻣﺪﯾ��ﺖ ﺳﻼﻣﺖ ﺟهﺎ �ی« دا�ﺸگﺎە‬
‫ﮐﻨ�ل‬ ‫ﻣﺒﺘی ﺑﺮ ت‬
‫ﺟﻮرج ﺗﺎون‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪�» :‬ﺴ�ﺎری وا�نﺶﻫﺎی اﻗﺘﺪارﮔﺮا�ﺎﻧﻪی ن‬
‫و اﺟبﺎر را ﺳﺘﻮدەاﻧﺪ اﻣﺎ بﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ آنﭼﻪ �ﺑیﻨ�ﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻈﺎم‬
‫ﻋﻤﻮ� ﻣﺠهﺰ بﻪ اﺑﺰارﻫﺎی ﻣﺪرن ﻣهﻢﺗﺮ اﺳﺖ‪«.‬‬
‫�‬ ‫ﻣﺴﺘﺤکﻢ ﺳﻼﻣﺖ‬

‫ﮔ�ی اﺟﺘﻤﺎ� و ﻣﻤﻨﻮﻋ�ﺖ ﺗﺠﻤﻌﺎت ﺑﺰرگ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ی‬


‫ﮔ�ی اﺟﺘﻤﺎ�‬ ‫ﭼن ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ی‬‫ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ ﮐﻪ درﺳﺖ آن ﺳﻮی ﻣﺮز ی ف‬
‫را بﻪ �ﻋﺖ اﺟﺮا ﮐﺮد‪ .‬ﻣﺪارس ﺗﺎ پﺎ�ﺎن ﻋ�ﺪ پﺎ� ﺗﻌﻄ�ﻞ ﺷﺪەاﻧﺪ‪.‬‬
‫بﻌ� از ت‬ ‫ً‬
‫ﻣﻌﻤﻮ� ﺷﻠ�غ‪ ،‬ﮐﻪ در ض‬
‫ﻣ�ا�ﻢﺗ��ﻦ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎی دﻧ�ﺎ ﻗﺮار‬ ‫ﺧ�ﺎبﺎنﻫﺎی‬
‫�‬
‫دارﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺧﺎ� از رﻫﮕﺬرﻧﺪ ز�ﺮا ﻣﺮدم ﺗﺮﺟﯿﺢ �دﻫﻨﺪ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ بﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫�ﺴ�ﺎری از ﮐﺴﺐوکﺎرﻫﺎ �ﺎ ﺗﻌﻄ�ﻞ ﺷﺪەاﻧﺪ �ﺎ از کﺎرﻣﻨﺪان ﺧﻮاﺳﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫زﻣنﻫﺎی �ﺴﮑﺘبﺎل ﺳﻮت و ﮐﻮرﻧﺪ‪.‬‬ ‫دورکﺎری ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳیﻨﻤﺎﻫﺎ‪ ،‬کﻠ�ﺴﺎﻫﺎ و ی ن‬
‫ﺗﺠﻤﻌﺎت ﺑﺰرگ ﻟﻐﻮ ﺷﺪەاﻧﺪ‪.‬‬
‫ن‬ ‫�‬
‫ﭼن‪ ،‬ﮐﻪ در‬ ‫ﻇﺎﻫﺮا اﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺘﺎن ﮔﻮاﻧﮕﺪوﻧﮓ ی‬
‫گ‬
‫ﻫﻤﺴﺎ�� ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ ﻗﺮار دارد‪ ،‬بﺎ ﺛبﺖ ‪ ۱۳۵۶‬ﻣﻮرد اﺑﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬
‫ﭼن بﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫بﻌﺪ از اﺳﺘﺎن ﻫﻮی رﺗبﻪی دوم را در ی ن‬
‫ِب‬
‫اﻣﺎ در ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﻧ�ﻤﻪﺧﻮدﻣﺨﺘﺎر ﺗﺮاﻧ��ﺖ کﺎﻻ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨهﺎ ‪۱۳۱‬‬

‫‪٦٤‬‬
‫از وا�نﺶ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‬
‫بﻪ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ �ﺗﻮان آﻣﻮﺧﺖ؟‬

‫ﻧﻔﺮ بﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪەاﻧﺪ‪ .‬در ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‪ ،‬ﮐﻪ از ﺷﯿ�ع ﺳﺎرس بﻪ‬
‫ﺷﻮی اﺳﺖ‪،‬‬‫ﺷﺪت آﺳ�ﺐ د�ﺪ و ﻫﻨﻮز ﮔﻮﺷﻪ و ﮐﻨﺎرش ﭘﺮ از دﺳﺖ ی‬
‫ا�� ﺷﺪە اﺳﺖ‪.‬‬‫ﺷﺴن دﺳﺖ دو�ﺎرە ﻓﺮ ی‬ ‫تف‬ ‫آﺷﻨﺎی ﻣﺜﻞ‬ ‫وا�نﺶﻫﺎی‬
‫ی‬
‫ﻫﻮی‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ »ﻣﺮﮐﺰ اﺳتﻨ� ﻫﻮ ﺑﺮای ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻣ�ی ﻧﻮﻇهﻮر« در‬ ‫دﯾ��ﺪ ی‬
‫ت‬
‫دا�ﺸگﺎە ﭼﯿی ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪» :‬ﺣﺎﻻ وﻗی ﻣﺮدم بﺎ ﺷﯿ�ع ﻫﺮ ﻧ�ع‬ ‫ن‬
‫ﺑ�ﻤﺎریای ﻣﻮاﺟﻪ �ﺷﻮﻧﺪ �ﺴ�ﺎر ﻣﺤﺘﺎط رﻓﺘﺎر �ﮐﻨﻨﺪ‪ «.‬او �ﮔ��ﺪ ﮐﻪ‬
‫گ‬
‫اﻗﺪاﻣﺎت اﺣﺘ�ﺎ� آنﻗﺪر ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮدە اﺳﺖ ﮐﻪ دورەی ﺷﯿ�ع �ﻣﺎﺧﻮرد�‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی ﮐﻮﺗﺎە ﺷﺪە اﺳﺖ‪.‬‬‫ی‬ ‫ﺳﺎﻻﻧﻪ در اﯾﻦ ﺷهﺮ بﻪ ی ن‬
‫ﻣ�ان‬
‫اﯾﻦ ﻣﻮﻓﻘ�ﺖﻫﺎ بﻪرﻏﻢ بیاﻋﺘﻤﺎدی بﻪ دوﻟﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪە‪ ،‬بیاﻋﺘﻤﺎدیای‬
‫آﻣ� �ﺸﺪ�ﺪ ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ن‬
‫ﺧ�ﺎبﺎی ﺧﺸﻮﻧﺖ ی �‬ ‫ﮐﻪ �ﺲ از ‪ ۹‬ﻣﺎە ﺗﻈﺎﻫﺮات‬
‫�‬
‫ﺑه��ﻦ ﻧﻈﺎمﻫﺎی درﻣﺎین‬
‫اﻋﺘﻤﺎد بﻪ ﻧﻈﺎم ﺑهﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن ﻋﻤﻮ� ـ �� از ت‬
‫ﻫﻮی �ﮔ��ﺪ ﻣﺮدم ﻧ�ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣ��ﺾ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫دﻧ�ﺎ ـ کﺎﻫﺶ ﻧ�ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ی‬
‫»ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ از دوﻟﺖ ﺧﻮشﺷﺎن ﻧ�آ�ﺪ اﻣﺎ بﻪ ﺗﻮﺻ�ﻪﻫﺎی ﻣ��ﻮط‬
‫بﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ� ﻋﻤﻞ �ﮐﻨﻨﺪ‪«.‬‬

‫ارﺗبﺎط ﻣﺆﺛﺮ‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن �ﮔ��ﻨﺪ دوﻟﺖ بﺎ�ﺪ بﺎ ﻣﺮدم ارﺗبﺎط داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ ﺗﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎن‬
‫�ﺎبﺪ ﮐﻪ ﻫﺸ�ﺎر و ﮔﻮشبﻪزﻧﮓ �ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎ دﭼﺎر ﻫﻮل و ﻫﺮاس ﻧ�ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬بﻪ‬
‫ﻫﺴن ﻟﻮﻧﮓ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ین‬ ‫ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ بﻪ پﺎی �‬
‫ِ‬
‫وز�ﺮ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻧ�رﺳﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎرﻧ�‪،‬‬
‫ب‬ ‫�ﺲ از اﯾﻦ ﮐﻪ دوﻟﺖ در ‪ ۷‬ﻓﻮر�ﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺮ ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری را بﻪ‬
‫ن‬
‫�ﻌی �ﮏ پﻠﻪ ی ن‬
‫پﺎﯾنﺗﺮ از ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬ارﺗﻘﺎء داد ﺳﻨگﺎﭘﻮریﻫﺎ ﻗﻔﺴﻪﻫﺎی ﻓﺮوﺷگﺎەﻫﺎ‬
‫تض‬
‫کﺎﺳن از اﺿﻄﺮاب ﻣﺮدم بﻪ ﺳﻪ ز�ﺎن از ﭼهﺎر ز�ﺎن‬ ‫را ﺧﺎ� ﮐﺮدﻧﺪ‪ � .‬ﺑﺮای‬
‫ﺳﺨ�ای ﮐﺮد‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪�» :‬ﺧﻮاﻫﻢ بیواﺳﻄﻪ بﺎ ﺷﻤﺎ‬ ‫ف‬ ‫ف‬ ‫رﺳ� ﺳﻨگﺎﭘﻮر‬
‫ﺳﺨ�این‬‫ن‬ ‫�‬
‫ﺻﺤبﺖ ﮐﻨﻢ ﺗﺎ بﮕ��ﻢ ﭼﻪ ﺷﺪە و ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ «.‬ﻇﺎﻫﺮا اﯾﻦ‬
‫ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮد ز�ﺮا ﺻﻒﻫﺎی ﺳ��ﺮﻣﺎرﮐﺖﻫﺎ بﻪ �ﻋﺖ ﮐﻮﺗﺎە ﺷﺪ‪ .‬کﻠﺮ ﻫﻮﮐﺮ‪،‬‬

‫‪٦٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺳ�ﺪی ﮐﻪ در ارﺗبﺎﻃﺎت ﻣ��ﻮط بﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺗﺨﺼﺺ دارد‪،‬‬ ‫ن‬ ‫اﺳﺘﺎد�ﺎر دا�ﺸگﺎە‬


‫ﻫﺎی ﺑﻮد ﮐﻪ در�ﺎرەی ﺧﻄﺮ د�ﺪەام‪«.‬‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫�ﮔ��ﺪ‪» :‬اﯾﻦ �� از ز�بﺎﺗ��ﻦ ﺳﺨ�ای ی‬
‫ﺳﺨ� نایﻫﺎی ﺗﻌﺪادی از ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪاران در�ﺎرەی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭘﺮ از‬ ‫ن‬ ‫اﻣﺎ‬
‫ت‬
‫اﺷتبﺎە ﺑﻮد‪ .‬دوﻧﺎﻟﺪ ﺗﺮاﻣﭗ ﻧﻈﺮ دا�ﺸﻤﻨﺪان دوﻟی را رد ﮐﺮد ﺗﺎ ﺧﻄﺮ را‬
‫کﻢاﻫﻤ�ﺖ ﺟﻠﻮە دﻫﺪ‪ ،‬از ﮐﺸﻒ ﻗ��ﺐاﻟﻮﻗ�ع وا�ﺴﻦ ﺣﺮف زد‪ ،‬و در‬
‫دﻓ� ر�ﺎﺳﺖ ﺟﻤهﻮری از ﺳ�ﺎﺳﺖﻫﺎی‬ ‫ﺳﺨ� نای روز ﭼهﺎرﺷنبﻪی ﺧﻮد در ت‬ ‫ن‬
‫ﺟﻨﻮئ‪ ،‬ﻣﻮن ﺟﺎﺋﻪاﯾﻦ درﺳﺖ ﭘ�ﺶ از �‬ ‫ت‬
‫ﻧﺎدرﺳی ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪ .‬در ﮐﺮەی‬
‫ب‬
‫ﺳ�ی ﺷﺪە‬ ‫بﻪ ﻓﻠ� ﮐﺸ�ﺪن ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ وﺧ�ﻢﺗ��ﻦ دورە پ‬
‫اﻋ�اﺿﺎت ﺷﺪ�ﺪی را در پی داﺷﺖ‪ .‬در اوا�ﻞ ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺮی ﮐﻪ ت‬
‫ﺷﯿ�و آبﻪ‪ ،‬از اﻧﻈﺎر ف‬
‫ﻣﺨ� ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در ژاﭘﻦ ﻫﻢ ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮ ﮐﺸﻮر‪ ،‬فف‬
‫ﻫﻮﮐﺮ �ﮔ��ﺪ‪» :‬ﺑﺮای ﺟﻠﺐ اﻋﺘﻤﺎد ﻣﺮدم بﺎ�ﺪ ﺻﺎدق و بیﭘﺮدە و ﺷﻔﺎف‬
‫گ‬
‫ﺣﺮف ﺑﺰﻧ�ﺪ‪ .‬بﺎ�ﺪ ﻟ�ﺎﻗﺖ و ﺷﺎ�ﺴﺘ� ﺧﻮد را اﺛبﺎت ﮐﻨ�ﺪ‪ ،‬و بﺎ�ﺪ بﻪ ﻣﺮدم‬
‫�‬
‫�ﺸﺎن دﻫ�ﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ واﻗﻌﺎ ﺑﺮاﯾﺘﺎن ﻣهﻢ اﺳﺖ‪«.‬‬

‫ن‬
‫ﻧﮕﺮایﻫﺎ در�ﺎرەی آﻣ��کﺎ‬
‫آﻣ��کﺎ ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ از ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬ﺳﻨگﺎﭘﻮر و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ ﻣﻮ بﻪ ﻣﻮ ﺗﻘﻠ�ﺪ ﮐﻨﺪ‪ .‬از‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ� ﺷب�ﻪ ﺷهﺮﻫﺎ �ﺎ ا�ﺎﻟﺖﻫﺎی‬ ‫اﻓ�ﺎی‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ‬
‫ﻧﻈﺮ اﻧﺪازەی ﺟﻐﺮ ی‬
‫آﻣ��کﺎ ﻫﺴتﻨﺪ ﺗﺎ کﻞ آﻣ��کﺎ‪ .‬ﺟﻤﻌ�ﺖ ‪ ۲۳‬ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮی ﺗﺎﯾﻮان ﮐﻪ از دو‬
‫گ‬ ‫ﺟ��ﺮەی د�ﮕﺮ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬در ن‬
‫زﻣﯿی بﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣ��ﻠﻨﺪ زﻧﺪ� �ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻨ�ل ﺑ�ﻤﺎری آﺳﺎنﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ آﻣ��کﺎ �ﺗﻮاﻧﺪ از ﺗﺠ��ﻪی اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ت‬
‫ﺳﻪ ﮐﺸﻮر درسﻫﺎی ارزﺷﻤﻨﺪی ﺑ�ﺎﻣﻮزد‪.‬‬
‫دوﻟی در ﻫﻤﺎن ﮔﻮﺷﻪای از دﻧ�ﺎ ﮐﻪ و�ﺮوس از آنﺟﺎ‬ ‫ت‬ ‫ﺗﺄﺛ� اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫ی‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬کﻢکﻢ دارد آﺷکﺎر �ﺷﻮد اﻣﺎ وا�نﺶ آﻫﺴﺘﻪ و ﻧﺎﺷ�ﺎﻧﻪی آﻣ��کﺎ‬
‫بﻪ ﻧﮕﺮ نای داﻣﻦ زدە اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻟ�ﻢ‪ ،‬در ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪» :‬بﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ�‪ ،‬بیﺗﻌﺎرف‬
‫�‬
‫بﺎ�ﺪ بﮕ��ﻢ ﮐﻪ ﻋﻤ�ﻘﺎ ﻧﮕﺮان آﻣ��کﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ رﻧﮓ و ﺑﻮی ﺳ�ﺎ�‬

‫‪٦٦‬‬
‫از وا�نﺶ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺗﺎﯾﻮان و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‬
‫بﻪ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﭼﻪ �ﺗﻮان آﻣﻮﺧﺖ؟‬

‫ﺳﺨی �ﺗﻮاﻧﺪ بﻔهﻤﺪ‬ ‫ت‬ ‫بﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ �ﮏ ﺷهﺮوﻧﺪ ﻋﺎدی بﻪ‬
‫ف‬
‫ﮐﻪ بﻪ ﭼﻪ ﮐ� بﺎ�ﺪ اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﺪ و ﭼﻪ ﺣﺮ� را بﺎور ﮐﻨﺪ‪«.‬‬
‫ﺗﺄﺧ� در آزﻣﺎ�ﺶ و ﻏ��ﺎﻟگﺮی‬ ‫کﻤﺒﻮد ﮐ�ﺖﻫﺎی �ﺸﺨ�� در �ا� آﻣ��کﺎ و ی‬
‫ﺳبﺐ ﺷﺪە اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن �ﺴبﺖ بﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ اﺑﺮاز ﻧﮕﺮ نای ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺣیت‬
‫ﻧ�داﻧﻨﺪ ا�ﻨﻮن در آﻣ��کﺎ کﺎﻧﻮنﻫﺎی بﺤﺮان در ﮐﺠﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫واﻧﮓ‪ ،‬اﺳﺘﺎد دا�ﺸگﺎە اﺳتﻨﻔﻮرد‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪» :‬آﻣ��کﺎ ﻇﺮﻓ�ﺖ ﻋﻈ�� دارد‪«.‬‬
‫اﻣﺎ ﺧﺎﻃﺮ�ﺸﺎن �ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر »بﺎ�ﺪ ﻣﺜﻞ ﺗﺎﯾﻮان بﻪ اﻗﺪا� ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬
‫گ‬
‫ﺗﺄﺛ� �ﮔﺬارد و زﻧﺪ�‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺰﻧﺪ ز�ﺮا اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﺑﺮ �ﺴ�ﺎری از وﺟﻮە ﺟﺎﻣﻌﻪ ی‬
‫�‬
‫ﻣﺮدم را واﻗﻌﺎ ﻣﺘﺄﺛﺮ �ﺳﺎزد‪«.‬‬
‫ﻫﻮی‪ ،‬در ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‪� ،‬ﮔ��ﺪ آﻣ��کﺎ بﺎ�ﺪ ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺗﻤﺎسﻫﺎی‬ ‫دﯾ��ﺪ ی‬
‫ﮔﺴ�دەی ﺑ�ﻤﺎری ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻈﺎم درﻣﺎین‬ ‫اﺟﺘﻤﺎ� را ش�وع ﮐﻨﺪ ﺗﺎ از ﺷﯿ�ع ت‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺪرﺳﻪﻫﺎ بﺎ�ﺪ ﺗﻌﻄ�ﻞ و ﺗﺠﻤﻌﺎت‬ ‫ی‬ ‫ﮐﺸﻮر را از پﺎ درآورد‪،‬‬
‫ش‬
‫ﭼ�ی ﮐﻪ ﺗﺎزە اﻻن �وع ﺷﺪە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ﺑﺰرگ بﺎ�ﺪ ﻟﻐﻮ ﺷﻮﻧﺪ ـ ی‬
‫ﺟﺎی ﮐﻪ ﻣﺮدم ﻣﺤﺘﺎطﺗﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺳﻨگﺎﭘﻮر‪،‬‬ ‫او �اﻓﺰا�ﺪ‪» :‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ ی‬
‫ت‬ ‫�‬
‫ﺗﺎﯾﻮان‪ ،‬ﻣﺎ�ﺎﺋﻮ و ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ �ﺴبﺘﺎ کﻤ� اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ف‬
‫»واﻗﻌ�ﺖﻫﺎ بﻪ اﻧﺪازەی کﺎ� ﮔ��ﺎ اﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪٦٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫‪٦٨‬‬
‫ﮔ�‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ی‬ ‫ﭼﺮا ﺑﺮای‬
‫ن‬
‫بﺪﺑﯿی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬ ‫بﺎ�ﺪ‬
‫‪١‬‬
‫ﺗﻮی اورد‬
‫ب‬
‫‪:‬‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان ﭘ��ﺎ ﻣﻮﺣﺪ‬

‫ً‬
‫ﮔ� در ﺻﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن اﺣﺘﻤﺎ� در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟ�ﻪی ﻣﺮگبﺎرﺗ��ﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ی ف‬
‫ﭼن ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ ﺟﺎن بﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺮوەﻫﺎی‬
‫گ‬
‫ﺟﻨﻮی‪ ،‬اﯾﺮان و اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ بﻪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪەاﻧﺪ؛ و‬
‫ب‬ ‫ﺑﺰر� در ﮐﺮەی‬
‫بﻘ�ﻪی ﺟﻬﺎن در اﻧﺘﻈﺎر آﺳ�ﺐﻫﺎ�ﺶ بﻪ � �ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻧ�داﻧ�ﻢ ﮐﻪ‬
‫ﻧﻬﺎی در ابﻌﺎد ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد �ﺎ ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ‪.‬‬ ‫ین‬
‫ﻣ� ی‬ ‫ﻣ�ان ﻣﺮگو ی‬
‫�� ﻫﻨﻮز در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬ ‫ﭘ��ﻓﺖﻫﺎی ﭘﺰﺷ�‪ ،‬ﻧ�ع ش‬ ‫بﻪرﻏﻢ ﻫﻤﻪی ش‬
‫ﮔ� �ﺴ�ﺎر آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮﺗﺮ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ �ﭘﻨﺪار�ﻢ‪.‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺗﻌﯿن اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم ﺑﺮای رﻓﻊ آن‪ ،‬ﺧﻮب‬ ‫ف‬ ‫ﺑﺮای ﻓﻬﻢ اﯾﻦ آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮی و ی‬
‫ﮔ�‬‫اﺳﺖ ﮐﻪ بﻪ بﺪﺗ��ﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮﻫﺎی ﻣﻤﮑﻦ ﺑیﻨﺪ�ﺸ�ﻢ‪� .‬ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬

‫��« اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ‬‫‪ .١‬ﺗﻮی اورد ﻓ�ﻠﺴﻮف و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ »ﻣﺆﺳﺴﻪی آﯾﻨﺪە ش‬
‫ب‬
‫اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫�‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫بﺎ‬ ‫او‬ ‫ی‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدان‬
‫ﺑﺮ‬
‫‪Toby Ord, ‘Why we need worst-case thinking to prevent pandemics’,‬‬
‫‪The Guardian, 6 March 2020.‬‬

‫‪٦٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﭼﻘﺪر �ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺨﺮب بﺎﺷﺪ؟ در داﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻋﻠ�ﺗﺨ�� گﺎ� بﺎ اﯾﻦ‬


‫ﮔ� ﭼﻨﺎن ﺷﺪ�ﺪ ﺑﻮدە ﮐﻪ‬ ‫ا�ﺪە ﻣﻮاﺟﻪ �ﺷ��ﻢ ﮐﻪ �ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﭼﻨن ﺗﻬﺪ�ﺪی ﻋﻠ�ﻪ‬ ‫ن‬ ‫�� پﺎ�ﺎن دﻫﺪ‪ .‬ی‬ ‫ﺣی ﻧ�ع ش‬ ‫ﺗﻮا�ﺴﺘﻪ بﻪ ﺗﻤﺪن �ﺎ ت‬
‫وﺟﻮدﺷﻨﺎﺧی �ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ .‬بﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎن‬‫ت‬ ‫�� را ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣ�ﺖ آﯾﻨﺪەی ﻧ�ع ش‬
‫ﭼﻨن ﺧﻄﺮی در ﺑﺮ‬ ‫�ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ و�ﺮوس ﺟﺪ�ﺪ ﮐﺮوﻧﺎ‪ ،‬ﮐﻮو�ﺪ‪ ،۱۹-‬ی ن‬
‫ﭼﻨن بﺎﺷﺪ؟ ﺑﺮای ﻓﻬﻢ‬ ‫ﮔ� بﻌﺪی ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ی ف‬ ‫ﻧﺪارد‪ .‬اﻣﺎ آ�ﺎ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ت‬ ‫ض‬
‫اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع‪ ،‬و ﺑﺮای ﻗﺮار دادن ﺑ�ﻤﺎری ﮐﻨﻮی در �ﺴ�ی ﺑﺰرگﺗﺮ‪ ،‬اﺟﺎزە‬
‫دﻫ�ﺪ اﺑﺘﺪا بﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬
‫در ﺳﺎل ‪ ۱۳۴۷‬ﻣ�ﻼدی‪ ،‬ﻣﺮگ بﻪ �اغ ارو�ﺎ آﻣﺪ‪ .‬ﻣﺤﻞ ورود آن ﺷﻬﺮ‬
‫کﺎﻓﺎ در ﺷبﻪﺟ��ﺮەی ﮐ��ﻤﻪ ﺑﻮد و ﻟﺸﮑﺮ ﺗﺤﺖ ﻣﺤﺎ�ەی ﻣﻐﻮل آن را بﺎ‬
‫ﺧﻮد آوردﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﺟﺮان ﻓﺮاری بی آنﮐﻪ بﺪاﻧﻨﺪ آن را بﺎ ﺧﻮد بﻪ اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ‬
‫بﺎزﮔﺮداﻧﺪﻧﺪ‪ .‬از آنﺟﺎ بﻪ ﻓﺮا�ﺴﻪ‪ ،‬اﺳپﺎﻧ�ﺎ و اﻧگﻠﺴﺘﺎن اﻧتﺸﺎر �ﺎﻓﺖ‪ .‬ﺳپﺲ‬
‫�زﻣنﻫﺎی ارو�ﺎ ﭘﺮا�ﻨﺪە ﺷﺪ و ﺗﺎ ﻣﺴﮑﻮ‬ ‫ین‬ ‫در ﺷﻤﺎل ﺗﺎ ﻧﺮوژ و در بﻘ�ﻪی‬
‫ﻧ� رﺳ�ﺪ‪ .‬در ﻣﺪت ﺷﺶ ﺳﺎل‪» ،‬ﻣﺮگ ﺳ�ﺎە« ﺗﻤﺎ� ﻗﺎرە را درﻧﻮرد�ﺪ‪.‬‬ ‫ین‬
‫دەﻫﺎ ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ بﻪ ﺷﺪت ﺑ�ﻤﺎر ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﻦ آنﻫﺎ بﻪ ﺷﯿﻮەﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺑﺮ� دﻣﻞ زد؛ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫�ﺴﻠ�ﻢ ﺑ�ﻤﺎری ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺮدن‪ ،‬ز�ﺮ بﻐﻞ و ﮐﺸﺎﻟﻪی ران ن‬
‫ﺑﺮ� در اﺛﺮ ﻣﺮگ ﺳﻠﻮلﻫﺎ‬ ‫ﭘﻮﺳی ﺳ�ﺎە ﺷﺪ؛ �‬ ‫ﺑﺮ� بﻪ ﻋﻠﺖ ﺧﻮنر�ﺰی ز�ﺮ ت‬ ‫ن‬
‫در ﻧت�ﺠﻪی اﻟﺘﻬﺎب گﻠﻮ و ر�ﻪ ﺧﻮن بﺎﻻ آوردﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪی ﺷکﻞﻫﺎی ﺑ�ﻤﺎری‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺐ‪ ،‬بﺪندرد و ﺑﻮی ﺗﺤﻤﻞﻧﺎپﺬﯾﺮی ﺑﻮد ﮐﻪ از ﻣﻮاد دﻓﻊ ﺷﺪە از‬
‫بﺪن ﻣﺘﺼﺎﻋﺪ �ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻣﺮدەﻫﺎ آنﻗﺪر ز�ﺎد ﺑﻮد ﮐﻪ بﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﮔﻮرﻫﺎی ﺑﺰرگ دﺳﺘﻪﺟﻤ�‬
‫ﺣی بﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﮔﻮرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺑﺮای اﺟﺴﺎد ﺟﺎ ﻧﺪاﺷتﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮگ‬ ‫ﮐﻨﺪە ﺷﺪ و ت‬
‫ﺑن �ﮏ ﭼﻬﺎرم ﺗﺎ ﻧ�� از‬ ‫ﺳ�ﺎە ارو�ﺎ را و�ﺮان ﮐﺮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺷﺶ ﺳﺎل ی ن‬
‫ارو�ﺎﯾ�ﺎن ﻣﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﺎورﻣ�ﺎﻧﻪ ﻫﻢ در ﻫﻢ ﮐﻮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و ﻃﺎﻋﻮن �ﮏ ﺳﻮم‬
‫ﻣ�یﻫﺎ و ﺳﻮریﻫﺎ را ﮐﺸﺖ‪ .‬داﻣﻨﻪی آﺳ�ﺐﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺎ‬

‫‪٧٠‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿ نی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬

‫ﭼن ﻫﻢ رﺳ�ﺪە بﺎﺷﺪ‪ .‬بﻪ ﻋﻠﺖ‬ ‫بﺨﺶﻫﺎی از آﺳ�ﺎی ﻣﺮﮐﺰی‪ ،‬ﻫﻨﺪ و ی ن‬


‫ی‬
‫ف‬
‫ﻓﻘﺪان ﺳﻮاﺑﻖ کﺎ� در�ﺎرەی ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ بﻔﻬﻤ�ﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺗﺨﻤنﻫﺎی ﻣﺎ ی �‬
‫ین‬ ‫�‬
‫واﻗﻌﺎ ﭼﻘﺪر ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻨﺎ بﻪ ت‬ ‫ین‬
‫ﭼ�ی‬ ‫ﺑﻬ��ﻦ‬ ‫ﻣ�‬
‫ﻣ�ان ﻣﺮگو ی‬
‫ً‬ ‫ین‬
‫ﺑن ‪ ۵‬ﺗﺎ ‪ ۱۴‬درﺻﺪ از ﺗﻤﺎم ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎ�‬
‫�� ﺗﺎ ﮐﻨﻮن بﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺰرگﺗ��ﻦ ﻓﺎﺟﻌﻪای ﺑﻮدە ﮐﻪ ش‬
‫ﺷﻨﺎﺧی ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﺎر� ــﺦ � ش��ﺖ‬
‫ت‬ ‫ﻣﺮگ ﺳ�ﺎە ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻮ� ﻣﺼیبﺖ ز�ﺴﺖ‬
‫ﺣی ﺗﻨﻬﺎ ﻃﺎﻋﻮن دﻣ� ﺑﺰرگ ﻧﺒﻮد‪ .‬در ﺳﺎل‬ ‫زﺧﻢ بﻪ ﺟﺎ ﮔﺬارد‪ .‬اﯾﻦ واﻗﻌﻪ ت‬
‫اﻣ�اﺗﻮر روم ش� ت�‪ ،‬را ﻣﺒﺘﻼ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪ ۵۴۱‬بﻌﺪ از ﻣ�ﻼد‪ ،‬ﻃﺎﻋﻮن ﯾﻮﺳتﯿن�ﺎن‪ ،‬پ‬
‫�‬
‫در ﻃﻮل ﺳﻪ ﺳﺎل‪ ،‬اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﺗﻘ��بﺎ ﺟﺎن ﺳﻪ درﺻﺪ از ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ارو�ﺎیﻫﺎ در ﺳﺎل ‪ ۱۴۹۲‬بﻪ ﻗﺎرەی آﻣ��کﺎ رﺳ�ﺪﻧﺪ‪ ،‬دو ﺟﻤﻌ�ﺖ‪،‬‬ ‫ت‬
‫وﻗی‬
‫ی‬
‫ً‬
‫�ﮑﺪ�ﮕﺮ را در ﻣﻌﺮض ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی کﺎﻣ� ﺟﺪ�ﺪی ﻗﺮار دادﻧﺪ‪ .‬در ﻃﻮل‬
‫ﻫﺰاران ﺳﺎل‪ ،‬ﻫﺮ ﺟﻤﻌ�ﺖ �ﺴبﺖ بﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺧﻮد ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﮐﺴﺐ ﮐﺮدە ﺑﻮد اﻣﺎ �ﺴبﺖ بﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺟﻤﻌ�ﺖ د�ﮕﺮ �ﺴ�ﺎر‬
‫آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدم آﻣ��کﺎ ﺷﺎﻫﺪ بﺪﺗ��ﻦ ﺗبﺎدل ﺑ�ﻤﺎری ﺗﺎ بﻪ ﺣﺎل‬
‫ﻫﺎی ﻣﺎﻧﻨﺪ �ﺧﮏ‪ ،‬آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا و آبﻠﻪ را ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺪە‬ ‫ﺑﻮدەاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎری ی‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣ� ﻋﺪەی ز�ﺎدی‬ ‫ﮐﯿی از ﺗﻬﺎﺟﻢ و ﺑ�ﻤﺎری بﻪ ﻣﺮگو ی‬ ‫� ﺻﺪ ﺳﺎل بﻌﺪ‪ ،‬ﺗﺮ ب‬
‫]در ﻣ�ﺎن ﺑﻮﻣ�ﺎن آﻣ��کﺎ‪.‬م‪ [.‬اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ و ابﻌﺎد آن ﺷﺎ�ﺪ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ت‬ ‫�‬
‫ﺟﻤﻌﯿی ﮐﻪ ﭘ�ﺶ از آن در اﯾﻦ ﻗﺎرە وﺟﻮد‬ ‫�ﺸﻮد ز�ﺮا دﻗ�ﻘﺎ ﻧ�داﻧ�ﻢ ﮐﻪ‬
‫داﺷﺖ ﭼﻘﺪر ﺑﻮد‪ .‬ﻧ�ﺗﻮان اﯾﻦ ﻓﺮض را رد ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑ�ﺶ از ‪ ۹۰‬درﺻﺪ از‬
‫ﺟﻤﻌ�ﺖ آﻣ��کﺎ در اﯾﻦ ﻗﺮن ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﯾﻦ رﻗﻢ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫کﻤ� ﻫﻢ ﺑﻮدە بﺎﺷﺪ‪ .‬و �ﺴ�ﺎر ﻣﺸکﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨ�ﻢ‬ ‫�ﺴ�ﺎر ت‬
‫�ﺴﺨ� اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎدە و ﻧﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ‬
‫ی‬ ‫ﻣ� در اﺛﺮ ﺟﻨﮓ و‬ ‫ﭼﻘﺪر از اﯾﻦ ﻣﺮگو ی‬

‫‪٧١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ً‬ ‫ن‬
‫ﺗﻘ��ی اﺣﺘﻤﺎ� ﺣﺪود ‪ ۱۰‬درﺻﺪ از ﻣﺮدم‬ ‫ب‬ ‫ﺗﺨﻤﯿی‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﺟﻬﺎن در اﯾﻦ دوران ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫�‬
‫ﻗﺮنﻫﺎ بﻌﺪ ﺟﻬﺎن ﭼﻨﺎن درﻫﻢﺗن�ﺪە ﺷﺪە ﺑﻮد ﮐﻪ وﻗ�ع ﺑ�ﻤﺎری واﻗﻌﺎ‬
‫ﺟﻬﺎی اول‪ ،‬ﺷکﻞ و�ﺮانﮔﺮی از‬ ‫ن‬ ‫ﮔ� اﻣکﺎنپﺬﯾﺮ ﺑﻮد‪ .‬در اواﺧﺮ ﺟﻨﮓ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫اﺳپﺎﻧ�ﺎی‪ ،‬در ﺷﺶ‬
‫ی‬ ‫آﻧﻔﻮﻻﻧﺰا‪ ،‬ﻣﻌﺮوف بﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ‪� ۱۹۱۸‬ﺎ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬
‫ﺣی ﺟﺰاﯾﺮ دور اﻗ�ﺎﻧﻮس آرام ﺷﯿ�ع �ﺎﻓﺖ‪ .‬ﺣﺪود �ﮏ ﺳﻮم از‬ ‫ﻗﺎرە و ت‬
‫ﺟﻤﻌ�ﺖ ﺟﻬﺎن بﻪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪﻧﺪ و ﺣﺪود ‪ ۳‬ﺗﺎ ‪ ۶‬درﺻﺪ ﻣﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ� ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺟﻬﺎی اول‬‫ن‬ ‫ﻣ� از ﮐﺸﺘﻪﻫﺎی ﺟﻨﮓ‬ ‫اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﻣﺮگو ی‬
‫بﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬وﻗﺎ�� ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦﻫﺎ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ از آناﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻄﺮی ﺑﺮای‬
‫�� در بﻠﻨﺪﻣﺪت بﺎﺷﻨﺪ‪ .‬د�ﺪەا�ﻢ ﮐﻪ در‬ ‫اﻣکﺎﻧﺎت بﺎﻟﻘﻮەی ﻧ�ع ش‬
‫ﻃﺎﻋﻮنﻫﺎی دﻣ� ﺑﺰرگ ﺣﺮﮐﺖ ﺗﻤﺪن در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺘﺄﺛﺮ از ﺑ�ﻤﺎری ﮐﻨﺪ‬
‫ﻣ� ‪ ۲۵‬ﺗﺎ ‪۵۰‬‬ ‫ﺷﺪە اﻣﺎ بﻌﺪ ﺗﻮان ﺧﻮد را بﺎز �ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧ�خ ﻣﺮگو ی‬
‫ش‬ ‫درﺻﺪی ﻣﻨﻄﻘﻪای‪ ،‬ﻋﺎﻣ� ف‬
‫ﻓﺮو�ﺎ� ﻗﺎرەﻫﺎ ﻧﺒﻮدە اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫کﺎ� ﺑﺮای‬ ‫�‬
‫ﺣی ﺷﺎ�ﺪ روﻧﺪ‬ ‫ﺗﻐﯿ� دادەاﻧﺪ و ت‬ ‫ی‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫اﺗﻮری‬ ‫اﻣ�‬‫پ‬ ‫�ﺴی‬
‫ب‬ ‫ﻧﻮﺷﺖ‬ ‫�‬ ‫وﻗﺎﯾﻊ‬
‫ﺗﻐﯿ� دادە بﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ا�ﺮ ﺑﺘﻮان از آنﻫﺎ‬ ‫ﭼﺸﻤﮕ� ی‬ ‫ی‬ ‫ﺗﺎر� ــﺦ را بﻪ ﺷک�‬
‫ش‬
‫ﻧت�ﺠﻪای ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬در ﻣﺎ اﯾﻦ اﻋﺘﻘﺎد را ﺗﻘ��ﺖ �ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺪن �� ﻣﻤﮑﻦ‬
‫ﻣ� ﺟﺎن بﻪ در ﺑﺮد‪،‬‬ ‫ﻫﻤن ﻧ�خ ﻣﺮگو ی‬ ‫اﺳﺖ از وﻗﺎﯾﻊ ﻣﺸﺎبﻪ در آﯾﻨﺪە بﺎ ی ن‬
‫ﺟﻬﺎی داﺷﺘﻪ بﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ﺣی ا�ﺮ اﯾﻦ وﻗﺎﯾﻊ ﻣﻘ�ﺎ�‬ ‫ت‬
‫اﺳپﺎﻧ�ﺎی از اﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﻣﻬﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ بﻪرﻏﻢ‬ ‫ی‬ ‫ﮔ� آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺗﺄﺛ� ﻇﺎﻫﺮی �ﺴ�ﺎر ک� ﺑﺮ رﺷﺪ ﺟﻬﺎن داﺷﺖ‪ .‬ی ن‬
‫ﭼﻨن بﻪ‬ ‫ن‬
‫ﺷﯿ�ع ﺟﻬﺎی‪ ،‬ی‬
‫گ‬ ‫ن‬
‫ﺟﻬﺎی اول ﻧﺎپﺪ�ﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺟﻨ�‬ ‫ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ ﺗﺄ یﺛ�ات آن بﻌﺪ از ﺟﻨﮓ‬
‫ﺗﺄﺛ� �ﺴ�ﺎر ﺷﺪ�ﺪﺗﺮی ﺑﺮ روﻧﺪ ﺗﺎر� ــﺦ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬ ‫ت‬
‫ﮐﻪ بﻪرﻏﻢ ﮐﺸﺘﻪﻫﺎی کﻤ�‪ ،‬ی‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫کﻞ ﺗﺎر� ــﺦ ﻧ�ع �� دﺳﺖکﻢ ﺣﺪود ‪ ۲۰۰‬ﻫﺰار ﺳﺎل بﻪ ﻃﻮل اﻧﺠﺎﻣ�ﺪە‬ ‫ش‬
‫گ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ در�ﺎرەی بﺨﺶ ﺑﺰر� از اﯾﻦ دو ﻫﺰار ﻗﺮن ﺷﻮاﻫﺪ و ﻣﺪارک‬

‫‪٧٢‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿ نی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬

‫ﻮﻻی ﺑﻮدن ﮔﺬﺷﺘﻪی ﻣﺎ �ﺗﻮاﻧﺪ درس‬ ‫اﻧﺪ� در دﺳﺖ دار�ﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﺧﻮد ﻃ ن‬
‫�� ﺑﺮ اﺛﺮ ﺣﻮادث ﻃﺒ�� در‬ ‫ﻣﻬ� ﺑﺮای ﻣﺎ داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣکﺎن اﻧﻘﺮاض ث‬
‫ﺑ�ﺸ� اﯾﻦ ﻣﺪت بﺎ�ﺪ �ﺴ�ﺎر کﻢ ﺑﻮدە بﺎﺷﺪ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺟﺎن بﻪ در بﻧ�دە‬ ‫ت‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﺮدە بﺎﺷﻨﺪ؟ ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ﺑﻮد�ﻢ‪ .‬اﻣﺎ آ�ﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﻄﺮات ی‬
‫ﻧﺎ� از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ بﺎﺷﺪ؟‬ ‫اﺳﺖ آﺳﻮدەﺧﺎﻃﺮی ش‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ� ﺗﺎر� ــﺦ‬ ‫ﭼ�ی اﺳﺖ ﮐﻪ در‬ ‫ﺟﻤﻌ�ﺖ ﻣﺎ ا�ﻨﻮن ﻫﺰاران بﺎر ﺑ�ﺶ از آن ی ن‬
‫�ﺎﻓن آﻏﺎزگﺎ�‬‫��ی ﺑﺮای ت ف‬ ‫�� ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺟﺪ�ﺪ ش‬ ‫ش‬
‫ﺑﺮای ﺧﻮد‪ ،‬اﻣکﺎﻧﺎت �ﺴ�ﺎر وﺳﯿﻊﺗﺮی دارﻧﺪ‪ .‬و ﺷﯿﻮەﻫﺎی دامداری ﻣﺎ‬
‫ﺣﯿﻮاﻧﺎی را بﻪ وﺟﻮد آوردە ﮐﻪ در ش�ا�ﻂ �ﺴ�ﺎر‬ ‫ت‬ ‫ﺗﻌﺪاد �ﺴ�ﺎر ز�ﺎدی از‬
‫گ‬
‫ﻧﺎﺳﺎﻟﻢ در ﻧﺰد�� ا�ﺴﺎنﻫﺎ زﻧﺪ� �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع ﺧﻄﺮ را اﻓﺰا�ﺶ‬
‫�دﻫﺪ ز�ﺮا �ﺴ�ﺎری از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی اﺻ� ﭘ�ﺶ از آﻧﮑﻪ بﻪ ا�ﺴﺎنﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ‬
‫ﻫﺎی از اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ اچآیوی‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ در ﺣﯿﻮاﻧﺎت آﻏﺎز ﺷﺪەاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﺎل ی‬
‫ً‬
‫)ﺷﺎﻣپﺎﻧﺰەﻫﺎ(‪ ،‬اﺑﻮﻻ )ﺧﻔﺎشﻫﺎ(‪ ،‬ﺳﺎرس )اﺣﺘﻤﺎ� ﺳﯿ��ﺖ ]ﻧﻮ�‬
‫)ﻣﻌﻤﻮ� ﺧﻮکﻫﺎ و ﭘﺮﻧﺪگﺎن( ﻫﺴتﻨﺪ‪.‬‬ ‫ً‬
‫ﮔ��ﻪﺳﺎن‪.‬م‪� [.‬ﺎ ﺧﻔﺎش( و آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا‬
‫ﻫﻨﻮز ﻧ�داﻧ�ﻢ ﮐﻪ ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬از ﮐﺠﺎ آﻣﺪە اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﯾﻦ و�ﺮوس‬
‫ﻮﻟنﻫﺎ‬ ‫ﺷبﺎﻫﺖ ز�ﺎدی بﻪ و�ﺮوسﻫﺎی ﮐﺮوﻧﺎی دارد ﮐﻪ در ﺧﻔﺎشﻫﺎ و ﭘﻨﮕ ی ن‬
‫ی‬
‫�ﺎﻓﺘﻪ �ﺷﻮد‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ ﺣﺎ� از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ بﺎ �ﻋﺖ‬
‫ﻓﺰاﯾﻨﺪەای از ﺣﯿﻮاﻧﺎت بﻪ ا�ﺴﺎنﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ �ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔ� را آﺳﺎن‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺪنﻫﺎی ﻣﺪرن اﻧتﺸﺎر ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫گ‬ ‫ت‬
‫ﺟﻤﻌﯿی ﮐﻪ در ﺷﻬﺮﻫﺎ در ﻧﺰد�� �ﮑﺪ�ﮕﺮ زﻧﺪ�‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﺮا�ﻢ بﺎﻻی‬
‫�ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﮐﺴﺎی را ﮐﻪ ﻫﺮ �ﮏ از ﻣﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺒﺘﻼ ﮐﻨ�ﻢ اﻓﺰا�ﺶ‬ ‫ف‬
‫�دﻫﺪ‪ .‬ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ �� ــﻊ و ر ِاەدور ﻓﻮاﺻ� را ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا‬
‫ﺷﺪ�ﺪا اﻓﺰا�ﺶ �دﻫﺪ و ی ن‬ ‫�‬ ‫�ﺗﻮاﻧﻨﺪ ت‬
‫ﺟﺪای ﻣ�ﺎن ﻫﺮ‬ ‫ی‬ ‫ﻣ�ان‬ ‫ﮔﺴ�ش �ﺎﺑﻨﺪ‬
‫ﺑ�ﺸ� دە ﻫﺰار ﺳﺎل‬ ‫ت‬ ‫دو ﻧﻔﺮ را کﺎﻫﺶ �دﻫﺪ‪ .‬بﻪ ﻋﻼوە‪ ،‬ﻣﺎ د�ﮕﺮ ﻣﺜﻞ‬
‫�‬
‫ﻫﺎی ﺟﺪا از ﻫﻢ ﻧ�ﺴت�ﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺟﻤﻌ�ﺖ ی‬

‫‪٧٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ً‬
‫اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در ﻣﺠﻤ�ع ﺣﺎ� از آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎ� بﺎ�ﺪ اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻪ‬
‫ﮔ� ﺟﺪ�ﺪ ﺑ�ﺶ از ﭘ�ﺶ ا�ﺠﺎد ﺷﻮﻧﺪ‪ �� ،‬ــﻊﺗﺮ‬ ‫بﺎﺷ�ﻢ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺑ�ﺸ�ی از ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻣﺒﺘﻼ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ﺷﯿ�ع �ﺎﺑﻨﺪ و درﺻﺪ‬
‫ت‬
‫ﺗﻐﯿ� دادەا�ﻢ ﮐﻪ اﻣکﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺑ�ﺸ�ی‬ ‫اﻣﺎ ﻣﺎ ﺟﻬﺎن را بﻪ ﺷﯿﻮەﻫﺎی ی ن‬
‫ﻧ� ی‬ ‫ی‬
‫ﺗﻤ�ﺗﺮ و‬ ‫�‬ ‫بﻪ وﺟﻮد آوردە اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺟﻤﻌ�ﺖ ﺳﺎﻟﻢﺗﺮی دار�ﻢ؛ ﻣﺤ�ﻂ ی‬
‫ﮔ�اﻧﻪ و درﻣﺎنﮔﺮ دار�ﻢ؛‬ ‫ت‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺷﺨ� ﺑﻬ�ی دار�ﻢ؛ داروﻫﺎی ﭘ�ﺶ ی‬
‫و ﻓﻬ� ﻋﻠ� از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ دار�ﻢ‪ .‬ﺷﺎ�ﺪ از ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی‬
‫گ‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ� دار�ﻢ ﮐﻪ ﺗبﺎدل اﻃﻼﻋﺎت و ﻫﻤﺎﻫﻨ� در ﻣﻘﺎبﻞ ﺷﯿ�ع‬
‫ﺟﻬﺎی را �ﺴﻬ�ﻞ �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﺎ�ﺪەی اﯾﻦ ﻧﻈﺎم‬ ‫ن‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺟﺪ�ﺪ در ﺳﻄﺢ‬
‫ف‬
‫ﺣﻔﺎﻇی در کﺎﻫﺶ ﺷﺪ�ﺪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﻔﻮی را در ﻃﻮل ﻗﺮن ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ت‬
‫ﮔ� ی ن‬
‫ﻧ�‬ ‫ئن‬
‫ﻣﻄﻤن بﺎﺷ�ﻢ ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫د�ﺪەا�ﻢ )ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ‬
‫ت‬
‫ﻫﻤن روﻧﺪ یﭘ�وی ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد(‪� .‬اﻧﺠﺎم اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺎ در ﮔﺴ�ەای از‬ ‫از ی ن‬
‫ﮔﺴ�ش ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪی �ﺴﺘﺎﻧﺪاری‬ ‫ﻣﻨت� ﺷﺪەا�ﻢ ﮐﻪ ت‬ ‫ﻣکﺎنﻫﺎ و ﻣﺤ�ﻂﻫﺎ ش‬
‫ﺣﻔﺎﻇی و�ﮋە در‬ ‫ت‬ ‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ بﻪ پﺎی آن ﻧ�رﺳﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع ﻧﻮ� پ‬
‫ﺳ�‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﻘﺮاض ا�ﺠﺎد �ﮐﻨﺪ ز�ﺮا ﻋﺎﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎری بﺎ�ﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در‬
‫ﻫﺎی‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫ﮔﺴ�ەی �ﺴ�ﺎر وﺳ�� از ﻣﺤ�ﻂﻫﺎ ﮔﺴ�ش �ﺎبﺪ و بﻪ ﺟﻤﻌ�ﺖ ی‬
‫ﻣ�وی ﻣﺜﻞ ﻗبﺎ�ﻞ دور از ت‬ ‫ﺷﺪ�ﺪا ن ن‬‫�‬
‫دﺳ�س‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻗﻄﺐ ﺟﻨﻮب و‬
‫�ﺮدر�ﺎیﻫﺎی اﺗ� ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫کﺎرﮐﻨﺎن ز‬
‫ﻣﺸکﻞ �ﺗﻮان ﻓﻬﻤ�ﺪ ﮐﻪ آ�ﺎ ﺗﺮﮐ�ﺐ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ‪ ،‬ﺧﻄﺮ وﺟﻮدی‬
‫ﮔ� را کﺎﻫﺶ دادە اﺳﺖ �ﺎ اﻓﺰا�ﺶ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﺪم اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ً‬ ‫�‬
‫ﺧ� بﺪی اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺎ ﻗب� بﻪ اﺳﺘﺪﻻ� ﻣﺤکﻢ ﺗﮑ�ﻪ داﺷت�ﻢ ﮐﻪ �ﺸﺎن‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ب‬
‫�داد ﺧﻄﺮ �ﺴ�ﺎر کﻢ اﺳﺖ؛ و ا�ﻨﻮن ی ن‬
‫ﭼﻨن ﻧ�ﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻏ� ﻣﺴﺘﻘ�� ﺑﻮدەا�ﻢ ﮐﻪ اﻋﻤﺎلﻣﺎن بﻪ آﻏﺎز و اﻧتﺸﺎر‬ ‫ﻣﺎ ﺷﺎﻫﺪ راەﻫﺎی ی‬
‫ﮔ� کﻤﮏ ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ در�ﺎرەی ﻣﻮاردی ﮐﻪ در اﯾﻦ‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ دﺧﺎﻟﺖ �ﺴ�ﺎر ﻣﺴﺘﻘ�ﻢﺗﺮی داﺷﺘﻪا�ﻢ ﭼﻪ �ﺗﻮان ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻣﻮاردی‬

‫‪٧٤‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿ نی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬

‫�‬
‫ﮐﻪ در آن ﻋﻤﺪا ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎری را اﺳﺘﻔﺎدە ﮐﺮدە‪ ،‬ﭘﺮورش دادە �ﺎ بﻪ وﺟﻮد‬
‫آوردەا�ﻢ؟‬
‫اﺧ� اﺳﺖ‪ .‬دو�ﺴﺖ‬ ‫ت‬
‫ﮔ� ﻣ��ﻮط بﻪ دوران ی‬ ‫درک و ﮐﻨ�ل ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﮔ� را درک ﻧ�ﮐﺮد�ﻢ‪.‬‬ ‫ﺣی ﻋﻠﺖ اوﻟ�ﻪی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬ ‫ﺳﺎل ﭘ�ﺶ ت‬
‫�� از ﻧﻈ��ﻪﻫﺎی راﯾﺞ در ﻏﺮب اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻮ� ﻣﺎدەی گﺎزی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ‬
‫را بﻪ وﺟﻮد �آورد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ دو ﻗﺮن اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺸﻒ ﮐﺮدەا�ﻢ ﮐﻪ ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﻣ�ﮑﺮوﺳﮑﻮی اﺳﺖ و ﻓﻬﻤ�ﺪەا�ﻢ ﮐﻪ‬
‫پ‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﻃ�ﻒ وﺳ�� از ﻣﻮﺟﻮدات‬
‫گ‬
‫ﭼﻄﻮر آنﻫﺎ را در آزﻣﺎ�ﺸگﺎە ﭘﺮورش دﻫ�ﻢ‪ ،‬ﺑﺮای آنﮐﻪ و�ﮋ�ﻫﺎی ﺧﺎ�‬
‫داﺷﺘﻪ بﺎﺷﻨﺪ اﺻﻼح ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬ﺗﻮا� ژﻧت�� آنﻫﺎ را اﺳﺘﺨﺮاج ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬ژنﻫﺎی‬
‫ﺟﺪ�ﺪی را در آنﻫﺎ بﮕﻨﺠﺎﻧ�ﻢ و بﺎ اﺳﺘﻔﺎدە از ﮐﺪﻫﺎی ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪە‬
‫کﺎﻣ� کﺎرا بﻪ وﺟﻮد آور�ﻢ‪.‬‬‫ً‬
‫و�ﺮوسﻫﺎی‬
‫ﭘ��ﻓﺖﻫﺎ بﻪ �ﻋﺖ اداﻣﻪ دارد‪ .‬در دە ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻮارد‬ ‫اﯾﻦ ش‬
‫ﮐ�� ﺑﻮدەا�ﻢ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ کﺎر�ﺮد اﺑﺰار و�ﺮا�ﺶ‬ ‫ﻋﻤﺪەای از گﺎمﻫﺎی ﺗﺎزەی ف‬
‫ً‬
‫ﮐ��ﺴ� ﮐﻪ اﺟﺎزە �دﻫﺪ ﻋﻤ� ﺗﻮا�ﻫﺎی ﺟﺪ�ﺪ ژﻧت�� را در‬ ‫پ‬ ‫ژنﻫﺎ بﻪ ﻧﺎم‬
‫ن‬
‫ژﻧﻮم درج ﮐﻨ�ﻢ‪� ،‬ﺎ اﺳﺘﻔﺎدە از دراﯾﻮﻫﺎی ژی ]‪ .gene drives‬م‪ [.‬ﮐﻪ‬
‫ً‬
‫ﻫﺎی از ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪەی ﻃﺒ�� را بﺎ‬ ‫ﻋﻤ� اﺟﺎزە �دﻫﺪ ﺟﻤﻌ�ﺖ ی‬
‫ﻫﺎی از آنﻫﺎ ﮐﻪ اﺻﻼح ژﻧت�� ﺷﺪەاﻧﺪ ﺟﺎ�ﮕ��ﻦ ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬ ‫�ﺴﺨﻪ ی‬
‫�‬ ‫ت‬ ‫ش‬
‫ﭘ��ﻓﺖﻫﺎ در ﻓﻨﺎوری ز�ﺴﺖﺷﻨﺎﺧی ﻇﺎﻫﺮا بﻪ اﯾﻦ زودیﻫﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ‬
‫ﭼﺎﻟ� در ﭘ�ﺶ ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ از �ﺲ آن ﻧﺘﻮان ﺑﺮ آﻣﺪ؛ ﻫﯿﭻ‬ ‫ش‬ ‫ﻧ�ﺷﻮد‪ :‬ﻫﯿﭻ‬
‫ت‬
‫ﭘ��ﻓﺖ ﺑ�ﺸ� را ﺳﺪ ﮐﺮدە بﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﺑن�ﺎدﯾی وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﻪ ش‬ ‫ف‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﺧﻮشﺑیﻨﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ا�ﺮ ﻓﺮض ﮐﻨ�ﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﺮﺻﻪی ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪی‬
‫ﺟﺪ�ﺪ ﻓﻘﻂ ﺧﻄﺮ تای آﺷﻨﺎ در ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮای ش�وع‪ ،‬اﺟﺎزە دﻫ�ﺪ ﺧﻄﺮ ﻧ�ﺖﻫﺎی پﻠ�ﺪ را ﻧﺎد�ﺪە ی‬
‫بﮕ��ﻢ و ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ�‬ ‫بﮕ��ﻢ‪.‬‬
‫ﺧ� اﻧﺠﺎم ﺷﺪە در ﻧﻈﺮ ی‬ ‫ﻫﺎی را ﮐﻪ بﺎ ﻧ�ﺖ ی‬‫ﺧﻄﺮات ﭘﮋوﻫﺶ ی‬
‫داروی ﺧﻄﺮات �ﺴ�ﺎر اﻧﺪ� ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ی‬ ‫ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﻋﻠ� و‬

‫‪٧٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫بﺨﺶ ﮐﻮﭼ� از اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎ اﻧﻮاع ﻋﻮاﻣﻞ زﻧﺪەی ﺑ�ﻤﺎریز یای را ﮐﻪ از‬
‫ﮔ�ﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ن‬
‫ﺧﻄﺮات ﺟﻬﺎی آنﻫﺎ آ�ﺎە ﻫﺴت�ﻢ‪ ،‬بﻪ کﺎر � ی‬
‫اﺳپﺎﻧ�ﺎی‪ ،‬آبﻠﻪ‪ ،‬ﺳﺎرس و اچ‪-۵-‬ان‪ ،۱-‬و‬ ‫ی‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریز یای ﻣﺜﻞ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬
‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ف‬
‫ﻣﺮ� اﺳﺖ‪ .‬و بﺨﺶ ﮐﻮﭼ� از اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ا�ﺠﺎد‬
‫ﺣی از ﺷکﻞﻫﺎی ﻃﺒ��‬ ‫ﺷکﻞﻫﺎی از اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا ﻫﺴتﻨﺪ ﮐﻪ ت‬
‫ی‬
‫ﺑ�ﺸ�ی دارﻧﺪ‪ ،‬و ﮐﺸﻨﺪەﺗﺮ �ﺎ‬ ‫ت‬ ‫آنﻫﺎ ﻫﻢ ﺧﻄﺮﻧﺎ�ﺗﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎبﻠ�ﺖ ﺷﯿ�ع‬
‫�ﺴبﺖ بﻪ وا�ﺴﻦ �ﺎ درﻣﺎن ﻣﻘﺎومﺗﺮ ﻫﺴتﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۱۲‬ران ﻓﻮﺷ�ﻪ‪ ،‬و�ﺮوسﺷﻨﺎس ﻫﻠﻨﺪی‪ ،‬ﺟﺰﺋ�ﺎت �ﮏ‬
‫ﻣﺮ� را ش‬ ‫آزﻣﺎ�ﺶ ﺑﺮ �ﺴﺨﻪی اﺧ� اچ‪-۵-‬ان‪ ۱-‬آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ف‬
‫ﻣﻨت� ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ی‬
‫�ﺴﺨﻪ �ﺴ�ﺎر ﮐﺸﻨﺪە ﺑﻮد و ﺣﺪود ‪ ۶۰‬درﺻﺪ از ا�ﺴﺎنﻫﺎی ﻣﺒﺘﻼ را‬
‫اﺳپﺎﻧ�ﺎی ﺑﻮد‪ .‬بﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪،‬‬ ‫�ﻌی �ﺴ�ﺎر ﮐﺸﻨﺪەﺗﺮ از آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬ ‫�ﮐﺸﺖ‪ ،‬ن‬
‫ی‬
‫ن‬
‫ﺟﻬﺎی آن را‬ ‫ا�ﺴﺎی بﻪ ا�ﺴﺎن د�ﮕﺮ ﺟﻠﻮی ﺷﯿ�ع‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫ﻧﺎﺗﻮای آن از اﻧﺘﻘﺎل از‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻓﻮﺷ�ﻪ �ﺧﻮاﺳﺖ بﺪاﻧﺪ ﮐﻪ آ�ﺎ )و ﭼﮕﻮﻧﻪ( اچ‪-۵-‬ان‪۱-‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی را ﭘ�ﺪا ﮐﻨﺪ‪ .‬او ﺑ�ﻤﺎری را از بﺪن‬
‫ی‬ ‫ﺗﻮا�ﺴﺘﻪ اﺳﺖ بﻪ ﻃﻮر ﻃﺒ�� اﯾﻦ‬
‫ً‬ ‫ن‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از دە ﻣﻮشﺧﺮﻣﺎ ﻋﺒﻮر داد‪ ،‬ﺣﯿﻮای ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮ� بﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫زﻣﺎی ﮐﻪ و�ﺮوس بﻪ‬ ‫اﻟگﻮی ﺑﺮای ﺗﺄﺛ� آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا ﺑﺮ ا�ﺴﺎنﻫﺎ بﻪ کﺎر �رود‪ .‬ن‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺴﺘﻘ�ﻢ‬
‫ی‬ ‫ﻣﻮشﺧﺮﻣﺎی آﺧﺮ رﺳ�ﺪ‪� ،‬ﺴﺨﻪی اچ‪-۵-‬ان‪ ۱-‬او‬
‫ﻣ�ﺎن �ﺴﺘﺎﻧﺪاران را ﭘ�ﺪا ﮐﺮدە ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪی ﺷﺪ�ﺪی ﺑﺮاﻧﮕ�ﺨﺖ‪ .‬بﺨﺶ ﻋﻤﺪەای از اﯾﻦ‬
‫اﻃﻼﻋﺎئ ﺗﻤﺮﮐﺰ داﺷﺖ ﮐﻪ در اﺛﺮ او ﻣﻨﺪرج ﺷﺪە ﺑﻮد‪ .‬ﻫﯿﺌﺖ‬ ‫ت‬ ‫ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺑﺮ‬
‫ت‬
‫ﻣ� ﺗﻮﺻ�ﻪﻫﺎی ﻋﻠ� آﻣ��کﺎ در زﻣﯿﻨﻪی اﻣﻨ�ﺖ ز�ﺴﺖﺷﻨﺎﺧی دﺳﺘﻮر‬
‫ﺑﺮ� ﺟﺰﺋ�ﺎت ﺗﮑﻨ�� اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﭘ�ﺶ از اﻧتﺸﺎر ﺣﺬف ﺷﻮد ﺗﺎ‬ ‫داد ﮐﻪ ف‬
‫ﮔ�‬ ‫آدمﻫﺎی ش�ور ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ از آن ﺑﺮای ﺷﯿ�ع ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫یف‬
‫ﻗﻮاﻧن‬ ‫ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎدە ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬دوﻟﺖ ﻫﻠﻨﺪ ادﻋﺎ ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‬
‫اﺗﺤﺎد�ﻪی ارو�ﺎ در�ﺎرەی ﺻﺪور اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻼحﻫﺎی‬

‫‪٧٦‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿ نی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬

‫ﭼ�ی ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﮕﺮان �ﮐﻨﺪ اﻣکﺎن‬ ‫ﻣ�ﮑﺮوی را ﻧﻘﺾ ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ی ض‬
‫ب‬
‫ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎدە ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬ﭘﮋوﻫﺶ ﻓﻮﺷ�ﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪای روﺷﻦ از کﺎر �ﮏ‬
‫ﺗﻮاﻧﺎیﻫﺎی ﻣﺨﺮب �ﮏ ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ی‬ ‫دا�ﺸﻤﻨﺪ دارای ﺣﺴﻦﻧ�ﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑ�ﻤﺎریزا را بﻪ ﺷک� ﺗﻘ��ﺖ ﮐﺮدە ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﻓﺎﺟﻌﻪای ﺟﻬﺎین‬
‫ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺎی در آزﻣﺎ�ﺸگﺎەﻫﺎی اﻣﻦ اﻧﺠﺎم �ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺷ� ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ ی ن‬
‫ﭼﻨن آزﻣﺎ�ﺶ ی‬
‫اﻣﻨﯿی در آنﻫﺎ رﻋﺎ�ﺖ �ﺷﻮد‪ .‬اﺣﺘﻤﺎل اﯾﻦ ﮐﻪ‬ ‫ت‬ ‫و ﺷﺪ�ﺪﺗ��ﻦ ﻣﻌ�ﺎرﻫﺎی‬
‫ﭼﻨن ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزای اﺻﻼحﺷﺪەای ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ بﻪ ﻓﻀﺎی یﺑ�ون رﺧﻨﻪ‬ ‫ین‬
‫�‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪� ،‬ﺴ�ﺎر کﻢ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل دﻗ�ﻘﺎ ﭼﻘﺪر کﻢ اﺳﺖ؟ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‬
‫کﺎ� ﻧﺪار�ﻢ ز�ﺮا در ﻣﻮرد ﻧ�خ ﺣﻮادث و رﺧﻨﻪﻫﺎی اﯾﻦﭼﻨ ن‬ ‫ﻣﺎ اﻃﻼﻋﺎت ف‬
‫ﯿی‬
‫ﺷﻔﺎﻓﯿی وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع ﺳبﺐ �ﺷﻮد ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ت‬
‫ﭘﮋوﻫ� ﺗﺼﻤ�ﻤﺎت آ�ﺎﻫﺎﻧﻪای‬ ‫ش‬ ‫در�ﺎرەی ﺳﻨﺠﺶ ﺧﻄﺮات و ﻓﻮا�ﺪ ی ف‬
‫ﭼﻨن‬
‫ﻫﻤﭽﻨن بﺎﻋﺚ �ﺷﻮد ﮐﻪ آزﻣﺎ�ﺸگﺎەﻫﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﻮرد اﺗﻔﺎﻗﺎت‬ ‫ین‬ ‫بﮕ�د و‬ ‫ی‬
‫بﮕ�ﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋ�ت ی‬ ‫رخدادە از �ﮑﺪ�ﮕﺮ ب‬
‫�‬
‫ﺣﻔﻆ اﻣﻨ�ﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزای �ﺴ�ﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎ� ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﻋﻤ�ﻘﺎ ﻧﺎ�ﺎرآﻣﺪ‬
‫ﺑﻮدە و ﻫﻤﭽﻨﺎن ف‬
‫ﻧﺎ�ﺎ� اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۰۱‬ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ از ﺷﯿ�ع و�ﺮانﮔﺮ‬
‫ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری پﺎ‪-‬و‪-‬دﻫﺎن در دامﻫﺎ آﺳ�ﺐ د�ﺪ‪ .‬ﺷﺶ ﻣ�ﻠﯿﻮن ﺣﯿﻮان در‬
‫ﮔﺴ�ش اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ض�ر‬ ‫ﮐﻮﺷﺶ ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ�ی از ت‬
‫ی‬
‫�‬
‫اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ بﻪ ‪ ۸‬ﻣ�ﻠ�ﺎرد ﭘﻮﻧﺪ رﺳ�ﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۷‬ﺑ�ﻤﺎری‬
‫د�ﮕﺮی ﺷﺎﯾﻊ ﺷﺪ ﮐﻪ رد آن بﻪ آزﻣﺎ�ﺸگﺎ� �رﺳ�ﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ روی آن کﺎر‬
‫�ﮐﺮد‪ .‬ﻋﺎﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎری پﺎ‪-‬و‪-‬دﻫﺎن از ﺧﻄﺮﻧﺎ�ﺗ��ﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا‬
‫ت‬
‫ﺷﻨﺎﺧی ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب �ﺷﺪ و ﻧ�ﺎزﻣﻨﺪ بﺎﻻﺗ��ﻦ درﺟﻪی اﻣﻨ�ﺖ ز�ﺴﺖ‬
‫بﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﯾﻦ و�ﺮوس از �ﮏ ﻟﻮﻟﻪ ﮐﻪ درﺳﺖ ﻧﮕﻬﺪاری �ﺸﺪە ﺑﻮد‪،‬‬
‫رﺧﻨﻪ ﮐﺮد و بﻪ ﻓﺎﺿﻼب اﯾﻦ ﻻﺑﺮاﺗﻮار وارد ﺷﺪ‪ .‬بﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘ�ﻘﺎت‪،‬‬

‫‪٧٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫کﻤ� از دو ﻫﻔﺘﻪی‬ ‫ﺟﻮاز اﯾﻦ آزﻣﺎ�ﺸگﺎە دو�ﺎرە ﺗﻤﺪ�ﺪ ﺷﺪ‪ ،‬و در ﻧت�ﺠﻪ ت‬
‫بﻌﺪ رﺧﻨﻪی د�ﮕﺮی اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫بﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﺳﻮاﺑﻖ اﯾﻦ رﺧﻨﻪﻫﺎ �ﺸﺎن �دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای کﺎر روی ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫اﺳپﺎﻧ�ﺎی �ﺎ‬
‫ی‬ ‫ﮔ� را در ابﻌﺎد آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬‫ﺑ�ﻤﺎری ﮐﻪ ﺧﻄﺮ �ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ت‬
‫ﺣی بﺎﻻﺗ��ﻦ درﺟﻪی اﻣﻨ�ﺖ ز�ﺴﺖﺷﻨﺎﺧی‬ ‫بﺪﺗﺮ از آن بﻪ دﻧبﺎل دارﻧﺪ‪ ،‬ت‬
‫کﺎ� ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬اﯾﻨﮑﻪ آﺧ��ﻦ رﺧﻨﻪی ﺗﺄﯾ�ﺪﺷﺪەی رﺳ� از �ﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬ ‫ﻧ� ف‬
‫یف‬
‫ﺳ�دە ﺳﺎل ﭘ�ﺶ اﺗﻔﺎق‬ ‫ﺷﻨﺎﺧی ی ن‬
‫ت‬ ‫ﻣﺠﻬﺰ بﻪ بﺎﻻﺗ��ﻦ درﺟﻪی اﻣﻨ�ﺖ ز�ﺴﺖ‬
‫اﻓﺘﺎدە اﺳﺖ‪ ،‬بﻪ اﻧﺪازەی ف‬
‫کﺎ� دﻟگﺮمﮐﻨﻨﺪە ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬ﻣﻬﻢ ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ‬
‫اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع ض‬
‫کﺎ� ﻧﺒﻮدن ﻣﻌ�ﺎرﻫﺎ‪ ،‬بﺎزر�‪ ،‬ﻋﻤﻠ�ﺮد �ﺎ ﺟ��ﻤﻪﻫﺎ ﺑﻮدە‬
‫اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻓﻘﺪان ﺳﻮاﺑﻖ ف‬
‫کﺎ� در اﯾﻦ ﻣﻮرد اﺳﺖ و ﻋﻮاﻣ�‬
‫ﭼﻮن ﻋﺪم ﺷﻔﺎﻓ�ﺖ و ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖﻧﺎپﺬﯾﺮی‪ ،‬وﺿﻊ را ﺧﺮابﺗﺮ �ﮐﻨﺪ‪ .‬بﺎ‬
‫ﻨﺎﺧی‬‫وﺟﻮد آزﻣﺎ�ﺸگﺎەﻫﺎی ﻣﺠﻬﺰ بﻪ بﺎﻻﺗ��ﻦ درﺟﻪی اﻣﻨ�ﺖ ز�ﺴﺖﺷ ت‬
‫ﮔ� بﻪ یﺑ�ون در ﻃﻮل زﻣﺎن ﻗﻄ�‬ ‫ن‬
‫ﮐﻨﻮی‪ ،‬رﺧﻨﻪی ﻋﺎﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺧی دﻣﻮﮐﺮاﺗ�ﮏ‬‫ت‬ ‫اﻧﮕ�ﺗ��ﻦ روﻧﺪﻫﺎی ﻓﻨﺎوری ز�ﺴﺖ‬ ‫�� از ﻫ�ﺠﺎن ی ن‬
‫ﻏ�‬ ‫�ﻌی �ﻋﺖ اﺳﺘﻔﺎدەی دا�ﺸﺠ��ﺎن و ی‬ ‫ﺷﺪن �� ــﻊ آن اﺳﺖ‪ ،‬ف‬
‫وﻗی گﺎم ﺟﺪ�ﺪی در اﯾﻦ‬ ‫ﭘ��ﻓﺘﻪ‪ .‬ت‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن از ﺗﮑﻨ�ﮏﻫﺎی �ﺴ�ﺎر ش‬
‫ذﺧ�ەی اﻓﺮادی ﮐﻪ اﺳﺘﻌﺪاد‪ ،‬آﻣﻮزش‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ و‬ ‫زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺮداﺷﺘﻪ �ﺷﻮد‪ ،‬ی‬
‫آﻓ��ی آن را دارﻧﺪ بﻪ �ﻋﺖ اﻓﺰا�ﺶ ��ﺎبﺪ‪ :‬از ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از‬ ‫ﺣﻮﺻﻠﻪی بﺎز ف‬
‫ز�ﺴﺖﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﺰرگ ﺟﻬﺎن‪ ،‬بﻪ اﻓﺮادی ﮐﻪ در اﯾﻦ رﺷﺘﻪ ت‬
‫دﮐ�ا دارﻧﺪ‪ ،‬بﻪ‬
‫ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻧﻔﺮ بﺎ ﻣﺪرک کﺎرﺷﻨﺎ� ز�ﺴﺖﺷﻨﺎ�‪.‬‬
‫ﭘﺮوژەی ژﻧﻮم ا�ﺴﺎن ﺑﺰرگﺗ��ﻦ ﻫﻤکﺎری ﻋﻠ� در ز�ﺴﺖﺷﻨﺎ� ﺗﺎ زﻣﺎن‬
‫ﺳ�دە ﺳﺎل وﻗﺖ و ‪ ۵۰۰‬ﻣ�ﻠﯿﻮن دﻻر ﻫ��ﻨﻪ �ف اﯾﻦ ﭘﺮوژە‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻮد‪ .‬ی �‬
‫ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻮا� کﺎﻣﻞ دیانای در ژﻧﻮم ا�ﺴﺎن ﺗﺪو�ﻦ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎل ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫پﺎﻧﺰدە ﺳﺎل از آن زﻣﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻮا� �ﮏ ژﻧﻮم �ﺗﻮاﻧﺪ بﺎ ﻫ��ﻨﻪی ت‬
‫کﻤ�‬

‫‪٧٨‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿ نی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬

‫از ﻫﺰار دﻻر ﺛبﺖ ﺷﻮد و اﯾﻦ کﺎر در �ﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺎبﻞ اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬
‫آﻧﻼﯾﻦ‬ ‫ﻧ� �ﺴ�ﺎر آﺳﺎنﺗﺮ ﺷﺪە اﺳﺖ‪ :‬بﺎ اﺳﺘﻔﺎدە از ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫ﻣﻌﮑﻮس آن ی ن‬
‫�‬
‫ﺗﺮﮐ�ﺐ دیانای‪ ،‬ﻫﺮ ﮐ� �ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮا� دیانای ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺧﻮد را‬
‫بﻔﺮﺳﺘﺪ و ﺳپﺲ اﯾﻦ ش�ﮐﺖﻫﺎ آن را �ﺳﺎزﻧﺪ و ﺑﺮای او بﻪ آدرﺳﺶ‬
‫�ﻓﺮﺳتﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺗﺮﮐ�ﺐ دیانای ﻫﻨﻮز ﮔﺮان اﺳﺖ‪ ،‬ﻗ�ﻤﺖ آن در دو‬
‫دﻫﻪی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺰار ﺑﺮاﺑﺮ کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﺣﺎل کﺎﻫﺶ‬
‫ﮐ��ﺴ� و دراﯾﻮﻫﺎی ژﻧت�� ﺑﺰرگﺗ��ﻦ‬ ‫پ‬ ‫یف‬
‫ﻧﺨﺴﺘن اﺳﺘﻔﺎدە از‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ت‬
‫ﻣﻮﻓﻘ�ﺖﻫﺎی ﻓﻨﺎوری ز�ﺴﺖﺷﻨﺎﺧی در �ﮏ دﻫﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ در‬
‫ﭘ��و ﮐﻪ در رﻗﺎبﺖﻫﺎی ﻋﻠ� ش�ﮐﺖ‬ ‫ﻃﻮل دو ﺳﺎل‪ ،‬دا�ﺸﺠ��ﺎن ش‬
‫�ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ دوی اﯾﻦ ﻓﻨﺎوریﻫﺎ را بﻪ ﺷکﻞ ﻣﻮﻓﻘ�ﺖ ی �‬
‫آﻣ�ی بﻪ کﺎر ﺑﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫دﻣﻮﮐﺮاﺗ�ﮏﺳﺎزی بﻪ اﯾﻦ ﺷکﻞ ﻧ��ﺪبﺨﺶ �ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاریﻫﺎی ﻓﺮاوان در‬
‫ﺷﻨﺎﺧی اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﻓﻨﺎوری‬ ‫ت‬ ‫ﻓﻨﺎوری ز�ﺴﺖ‬
‫ﺷﻨﺎﺧی �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻼ� ﮐﺸﻨﺪە ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدە ﻗﺮار‬ ‫ت‬ ‫ز�ﺴﺖ‬
‫ن‬
‫ﺗﮑﺜ� وﺳﯿﻊ آن یﻧ� ﻫﺴﺖ‪ .‬بﺎ رﺷﺪ‬ ‫ﮔ�د‪ ،‬دﻣﻮﮐﺮاﺗ�ﮏﺳﺎزی بﻪ ﻣﻌﻨﺎی ی‬ ‫ی‬
‫ت‬
‫ذﺧ�ەی اﻓﺮادی ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ بﻪ ﻓﻨﺎوری دﺳ�� داﺷﺘﻪ بﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣکﺎن‬ ‫ی‬
‫وﺟﻮد ﻓﺮدی در ﻣ�ﺎن آنﻫﺎ ﮐﻪ ﻧ�ﺖ پﻠ�ﺪی داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ اﻓﺰا�ﺶ ��ﺎبﺪ‪.‬‬
‫اﻧﮕ�ەی ﺗﺨ��ﺐ ﺟﻬﺎن را دارﻧﺪ اﻧﺪک‬ ‫ﺧﻮﺷبﺨﺘﺎﻧﻪ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮادی ﮐﻪ ی ف‬
‫ﺑﻬ��ﻦ ﻣﺜﺎل‬‫ﭼﻨن اﺷﺨﺎ� وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎ�ﺪ ت‬ ‫اﺳﺖ اﻣﺎ بﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ی ن‬
‫ﺑن ﺳﺎلﻫﺎی ‪ ۱۹۸۴‬ﺗﺎ ‪۱۹۹۵‬‬ ‫ﺷﯿ��ﮑﯿﻮ در ژاﭘﻦ بﺎﺷﺪ ﮐﻪ ی ن‬ ‫ﻓﺮﻗﻪی آﺋﻮم ن‬
‫�� ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ را بﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﻓﻌﺎل و ﺧﻮاﻫﺎن ﻧﺎﺑﻮدی ﻧ�ع ش‬
‫ﭘ��ﻓﺘﻪای در ﺷ�� و‬ ‫ﮐﺴﺎی ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎیﻫﺎی ش‬ ‫ن‬ ‫ﺟﺬب ﮐﺮد‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ی‬
‫�‬
‫ز�ﺴﺖﺷﻨﺎ� داﺷتﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮﻗﻪ �ﺸﺎن داد ﮐﻪ �ﻓﺎ ﻧﻮ� ا�ﺪەﭘﺮدازی‬
‫ﺿﺪا�ﺴﺎی ﻧ�ﺴﺖ و ﺣﻤﻼت ﻣﻬﻠ� ز�ﺎدی را بﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪ و در آنﻫﺎ‬ ‫ض‬
‫از گﺎز ‪ VX‬و ﺳﺎر�ﻦ اﺳﺘﻔﺎدە ﮐﺮد‪ .‬ﺑ�ﺶ از ﺑ�ﺴﺖ ﻧﻔﺮ در اﯾﻦ ﺣﻤﻼت‬
‫ﮐﺸﺘﻪ و ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ زﺧ� ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آنﻫﺎ ﺳ� ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺳ�ﺎەزﺧﻢ را بﻪ‬

‫‪٧٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫وﻗی داﯾﺮەی اﻓﺮادی ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻮ� ﺳﻼح ﺗبﺪ�ﻞ ﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﻣﻮﻓﻖ �ﺸﺪﻧﺪ‪ .‬ت‬
‫ت‬
‫ﮔ� ا�ﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ ﭼﻨﺎن ﮔﺴ�ش �ﺎبﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ �ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫اﻋﻀﺎی اﯾﻦ ﻗﺒ�ﻞ ﮔﺮوەﻫﺎ یﻧ� بﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟ �ﺎ اﻋﻀﺎی �ﮏ‬‫ض‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫ﮔ�ی �ﺎ‬ ‫ﺣﮑﻮﻣی �ﺎ� ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای بﺎج ی‬ ‫ﺗﺮور�ﺴی �ﺎ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬
‫گ‬
‫بﺎزدارﻧﺪ� ﻧﻮ� ﺳﻼح اﻧﻘﺮاض ﺟﻤ� ﺗﻮﻟ�ﺪ ﮐﻨﺪ؟‬
‫ت‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﺻ�ﺗ��ﻦ ﻣﻮارد بﺎﻟﻘﻮە ﮐﻪ ﺧﻄﺮ ز�ﺴﺖﺷﻨﺎﺧی وﺟﻮدی ﺑﺮای‬
‫ﻣﺎ بﻪ ﻫﻤﺮاە دارﻧﺪ در دﻫﻪﻫﺎی آﯾﻨﺪە ﻧت�ﺠﻪی ﻓﻨﺎوری ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ ،‬بﻪ‬
‫و�ﮋە ﺧﻄﺮ ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎدەی دوﻟﺖﻫﺎ و ﮔﺮوەﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮ� ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﺧﻮشﺧ�ﺎﻻﻧﻪ از ﺧﻄﺮات آن ﻧﺎآ�ﺎە ﻣﺎﻧﺪە‬
‫ﻧﺎ� از‬ ‫بﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﺗﺮاﻧﺪ راﺳﻞ در ﺳﺎل ‪ ۱۹۵۵‬در ﻣﻮرد ﺧﻄﺮ اﻧﻘﺮاض ش‬
‫اﻧ�ﺸﺘن ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬و در ﺳﺎل ‪۱۹۶۹‬‬ ‫ین‬ ‫ت‬
‫ﺷﻨﺎﺧی بﻪ‬ ‫ﺳﻼحﻫﺎی ز�ﺴﺖ‬
‫آﻣ��کﺎی ﺟﺎﯾﺰەی ﻧ��ﻞ ﭘﺰﺷ� اﯾﻦ اﻣکﺎن را‬ ‫ی‬ ‫ﺟﺎﺷﻮا ِﻟ ِﺪر�ﺮگ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺪەی‬
‫�‬
‫ﻣﻄ�ح ﮐﺮد‪» :‬ﻣﻦ بﻪ ﻋﻨﻮان �ﮏ دا�ﺸﻤﻨﺪ ﻋﻤ�ﻘﺎ ﻧﮕﺮان اداﻣﻪی ﻣﺸﺎرﮐﺖ‬
‫ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪەی آﻣ��کﺎ و د�ﮕﺮ ﻣﻠﺖﻫﺎ در ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻼحﻫﺎی‬
‫�� در ی ن‬ ‫گ‬
‫زﻧﺪ� ش‬ ‫ت‬
‫زﻣن را در‬ ‫ﺷﻨﺎﺧی ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻤﺎم آﯾﻨﺪەی‬ ‫ز�ﺴﺖ‬
‫ﺧﻄﺮ ﺟﺪی ﻗﺮار �دﻫﺪ«‪.‬‬
‫ﻫﺎی را در ﺳﻄﺢ‬ ‫ن‬ ‫در وا�نﺶ بﻪ ی ن‬
‫ﻫﺎی‪ ،‬ﻫﻢ اﯾﻨﮏ یﻧ� ﮐﻮﺷﺶ ی‬ ‫ﭼﻨن ﻫﺸﺪار ی‬
‫ت‬
‫اﻗﺪاﻣﺎی از‬ ‫�� آﻏﺎز ﮐﺮدەا�ﻢ‪.‬‬ ‫ﺑناﻟﻤﻠ� ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻧ�ع ش‬ ‫ﻣ� و ی ن‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻃ��ﻖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ� و ﻣﻌﺎﻫﺪات ی ن‬
‫ﻧ� ﻗ ن‬
‫ﻮاﻧﯿی‬ ‫ﺷﻨﺎﺧی و ﺟﺎﻣﻌﻪی ﻋﻠ� ی ن‬ ‫ت‬ ‫اﺳﺖ و ش�ﮐﺖﻫﺎی ﻓﻨﺎوری ز�ﺴﺖ‬
‫ﺧﻮدﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺗﺪو�ﻦ ﮐﺮدەاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ آ�ﺎ اﯾﻦﻫﺎ ف‬
‫کﺎ� اﺳﺖ؟‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� در زﻣﯿﻨﻪی ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ� ﺗﺎ ﺣﺪی ﻣﺎ را از‬ ‫کﺎر ﻣ� و ی ن‬
‫ن‬
‫ﮐﻨﻮی‬ ‫�� ﺣﻔﻆ �ﮐﻨﺪ و ز�ﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی‬ ‫ﮔ� ﺳﺎﺧﺘﻪی ش‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫ﮔ�د‪.‬‬ ‫آن �ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای رﺳ�ﺪ� ﺑﻬ� بﻪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدە ﻗﺮار ی‬

‫‪٨٠‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿ نی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬

‫ﮐﻨﻮی ﻧﺎﻣﺘﻮازن و ف‬
‫ﻧﺎ�ﺎ�‬ ‫ف‬ ‫ﺣی ﺑﺮای ﺧﻄﺮات‬ ‫بﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﯾﻦ ﺣﻔﺎﻇﺖ ت‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫بﻪرﻏﻢ اﻫﻤ�ﺖ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮ�‪ ،‬ﺑﻮدﺟﻪی اﺧﺘﺼﺎص دادە ﺷﺪە بﻪ اﯾﻦ‬
‫ﻓﻘ�ﺗﺮ ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﻣﻌﺮض آن ﻗﺮار‬‫زﻣﯿﻨﻪ در ﺟﻬﺎن کﻢ اﺳﺖ و ﮐﺸﻮرﻫﺎی ی‬
‫ش‬
‫ﻧﺎ�ﻬﺎی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ درﻣﺎﻧﺪە ﺷﻮﻧﺪ‪� .‬ﮐﺖﻫﺎی‬‫ن‬ ‫دارﻧﺪ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﯿ�ع‬
‫ﺷﻨﺎﺧی �ﮐﻮﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺳ��ﻪی ﺗﺎر�ﮏ دﻣﻮﮐﺮاﺗ�ﮏﺳﺎزی‬ ‫ت‬ ‫ﻓﻨﺎوری ز�ﺴﺖ‬
‫اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ را ﻣﺤﺪود ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﻣکﺎن ﺗﺮﮐ�ﺐ دیانای در ﻓﻘﺪان‬
‫ﻫﺮ ﻧ�ع ﻣﺤﺪود�ﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳبﺐ ﺷﻮد ﮐﻪ اﻓﺮاد ﻣﻐﺮض از ﻣﺎﻧ�‬
‫ن‬
‫آﺳﺎی ﻋﺒﻮر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺰرگ در راە ا�ﺠﺎد ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزای ﻣﺮگبﺎر بﻪ‬
‫اﻣکﺎن ﺷﺎ�ﺪ بﻪ آنﻫﺎ اﺟﺎزە دﻫﺪ ﮐﻪ بﻪ دیانای ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزای‬
‫دﺳ�� بﻪ آنﻫﺎ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ )و ژﻧﻮم آن‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﭽﻮن آبﻠﻪ ﮐﻪ ت‬
‫ی‬
‫ت‬
‫ﻫﺎ بﻪ ﺻﻮرت آﻧﻼﯾﻦ در دﺳ�س اﺳﺖ(‪ ،‬دﺳﺖ �ﺎﺑﻨﺪ و دیانای اﺻﻼح‬
‫ﺷﺪەای را بﻪ وﺟﻮد آورﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا را ﺧﻄﺮﻧﺎ�ﺗﺮ �ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪� ،‬ﺴ�ﺎری از ش�ﮐﺖﻫﺎی ﺗﺮﮐ�ﺐ دیانای داوﻃﻠبﺎﻧﻪ �ﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫اﯾﻦ ﺧﻄﺮ را کﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﺮ ﺳﻔﺎرشﻫﺎی ﺧﻮد ﻧﻈﺎرت �ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﺗﻮا�ﻫﺎی ﺧﻄﺮﻧﺎ� ﻧبﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ روشﻫﺎی ﻧﻈﺎرت کﺎﻣﻞ ﻧ�ﺴتﻨﺪ و ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﺣﺪود ‪ ۸۰‬درﺻﺪ از ﺳﻔﺎرشﻫﺎ را ﭘﻮﺷﺶ �دﻫﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ �ﺴ�ﺎر ﺟﺎی‬
‫ﺑﻬﺒﻮد دارد و اﺳﺘﺪﻻل ف‬
‫کﺎ� ﺑﺮای اﺟبﺎری ﮐﺮدن ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻧﻈﺎرت ﻫﻢ ا�ﻨﻮن‬
‫وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺧی‪� ،‬ﺗﻮاﻧ�ﻢ بﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪی‬ ‫ت‬ ‫ﺑﺮای ﻣﺪﯾ��ﺖ دﻗﯿﻖ ﺧﻄﺮات ز�ﺴﺖ‬
‫ش‬
‫ﻧ� ﻧگﺎ� ﺑیﻨﺪاز�ﻢ‪� .‬ﺴ�ﺎری از ﭘ��ﻓﺖﻫﺎی ﺧﻄﺮﻧﺎ� ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻠ� ی ف‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ و ﮔﺮوەﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ از آنﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎدە ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣنبﺎز ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬و ﻣﺎ د�ﺪەا�ﻢ ﮐﻪ ﻋﻠﻢ �ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻄﺮ‬ ‫ﻋﻠﻢ ت ن‬
‫ﻧت�ﺠﻪی ِ‬
‫ﺣﻮادث ﻣﻬ� را در ﺑﺮ داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪی ﻋﻠ� ﮐﻮﺷﺶ ﮐﺮدە ﮐﻪ‬
‫ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﺧﻄﺮﻧﺎ� ﺧﻮد را ﺳﺎزﻣﺎند� ﮐﻨﺪ اﻣﺎ در اﯾﻦ کﺎر ﻣﻮﻓﻘ�ﺖ‬

‫‪٨١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ز�ﺎدی بﻪ دﺳﺖ ﻧ�ﺎﻣﺪە اﺳﺖ‪ .‬دﻻ�ﻞ �ﺴ�ﺎری وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﭼﺮا اﯾﻦ کﺎر‬
‫اﯾﻦﻗﺪر ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦﮐﻪ دﺷﻮار �ﺗﻮان ﻓﻬﻤ�ﺪ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ‬
‫ف‬
‫ﮐﺰی کﺎ� ﺑﺮای اﯾﻦ ﺳﺎزﻣﺎند�‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺮ �‬
‫�‬ ‫را ﮐﺠﺎ بﺎ�ﺪ ﮐﺸ�ﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎدﻫﺎی‬
‫ﭘ�ﮕ�ی ﻫﺮ ﻧ�ع‬ ‫واﺣﺪ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﺎﻟﺐ‪ ،‬بﺎز و آزاد ﺑﻮدن ﺑﺮای ی‬
‫ش‬ ‫ً‬
‫ﻋﻼﻗﻪ اﺳﺖ و �ﻋﺖ بﺎﻻی ﻋﻠﻢ ﻣﻌﻤﻮ� از ﺗﻮان ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ ﭘ��‬
‫ت‬
‫ﻣﺪﯾ��ی‬ ‫ﮔ�د‪ .‬ﺷﺎ�ﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪی ﻋﻠ� ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ ﻏﻠبﻪ ﮐﻨﺪ و‬ ‫� ی‬
‫ف‬ ‫ف‬
‫ﻗﻮی ﺑﺮای ﺧﻄﺮات ﺟﻬﺎی ا�ﺠﺎد ﮐﻨﺪ اﻣﺎ اﯾﻦ کﺎر ﻧ�ﺎزﻣﻨﺪ ﻋﺰم کﺎ� ﺑﺮای‬
‫ﺗﻐﯿ�ات ﺟﺪی در ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺷﯿﻮەی ﺣکﻢر نای در ﻣ�ﺎن آن ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻗﺒﻮل ی‬
‫ت‬ ‫ً‬
‫ﺷﻨﺎﺧی بﺎ�ﺪ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜ� بﺎ ﻣﻮﺿ�ع اﻣﻨ�ﺖ در زﻣﯿﻨﻪی ﻓﻨﺎوری ز�ﺴﺖ‬
‫ﺑ�ﺸ� ﺷب�ﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﺎ در زﻣﯿﻨﻪی یﻧ�وی اﺗ� اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ﻃﻮری ﺑﺮﺧﻮرد ﮐﺮد ﮐﻪ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪی ﻋﻠ� بﺎ�ﺪ ﭘ�ﺶ از آنﮐﻪ ﻣﺼیبﺖ بﻪ بﺎر آ�ﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻋﺰم را در‬
‫ﺧﻮد بﻪ وﺟﻮد آورد‪.‬‬
‫گ‬ ‫ﺗﻬﺪ�ﺪ ﻧ�ع ش‬
‫�� و ﭼﮕﻮﻧ� ﻣﻮاﺟﻬﻪ بﺎ آن ﻣﻌﺮف دوران ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬آﻓ��نﺶ‬
‫�� را در ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺘﻢ بﻪ وﺟﻮد‬ ‫ﺳﻼحﻫﺎی اﺗ� ﺧﻄﺮ واﻗ� اﻧﻘﺮاض ﻧ�ع ش‬
‫ﺑ�ﺸ� ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ت‬ ‫آورد‪ .‬دﻻ�ﻞ ﻗﻮی وﺟﻮد دارد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﻄﺮ در اﯾﻦ ﻗﺮن‬
‫ﭘ��ﻓﺖ ﻓﻨﺎوری اﻓﺰا�ﺶ ﺧﻮاﻫﺪ �ﺎﻓﺖ‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ‬ ‫و بﺎ ﮔﺬر ﻫﺮ ﻗﺮن و ش‬
‫ﺑ�ﺸ� اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ت‬ ‫ﺿﺪا�ﺴﺎی از ﻣﺠﻤ�ع ﻫﻤﻪی ﺧﻄﺮات ﻃﺒ��‬ ‫ض‬ ‫ﺧﻄﺮ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ا�ﻨﻮن ﻧ�ع �� ﺑﺮای بﺎزﮔﺸﺖ از اﯾﻦ ﻣﻬﻠ�ﻪ زﻣﺎن ﻣﺤﺪودی دارد‪.‬‬ ‫ش‬
‫ﭘ��ﻓﺖ ﻋﻠ�‬ ‫ﻣﻦ ادﻋﺎ ﻧ�ﮐﻨﻢ ﮐﻪ اﻧﻘﺮاض ﻧت�ﺠﻪی اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎپﺬﯾﺮ ش‬
‫ﺣی ﻧت�ﺠﻪی ﻣﺤﺘﻤﻞ آن اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ ﻣﻦ ادﻋﺎ �ﮐﻨﻢ اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‪� ،‬ﺎ ت‬
‫�� را اﻓﺰا�ﺶ �دﻫﺪ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ روﻧﺪی ﻣﺴﺘﺤکﻢ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻗﺪرت ش‬
‫و اﯾﻦ ﻗﺪرت بﻪ ﻧﻘﻄﻪای رﺳ�ﺪە اﺳﺖ ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻄﺮی ﺟﺪی ﺑﺮای‬
‫ﻧ� بﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦﮐﻪ �ﺴبﺖ بﻪ اﯾﻦ ﺧﻄﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ وا�نﺶ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد�ﺖ ﺧﻮد ﻣﺎ ی ن‬
‫�ﺸﺎن دﻫ�ﻢ ﺑﺮ ﻋﻬﺪەی ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ بﺎ ﻓﻨﺎوری ﻫﻢ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻧ�ﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫‪٨٢‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔ ی�ی از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺎﻟﻢﮔ ی� بﺎ�ﺪ بﺪﺑﯿ نی ﭘ�ﺸﻪ ﮐﺮد؟‬

‫زﻧﺪ� ﻧ�ع ش‬‫گ‬


‫�� �ﺴ�ﺎر‬ ‫ﻓﻨﺎوری �ﺸﺎن دادە ﮐﻪ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌ�ﺖ‬
‫ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫گ‬
‫ﻣﺸکﻞ ﺑ�ﺶ از آنﮐﻪ ﻓﻨﺎوری ﺑ�ﺶ از ﺣﺪ بﺎﺷﺪ ﻓﻘﺪان ﻓﺮزاﻧ� اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻨن ﺑ�ﺎن ﮐﺮدە اﺳﺖ‪�» :‬ﺴ�ﺎری از ﺧﻄﺮ تای‬ ‫کﺎرل ﺳﺎ�ﺎن اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع را ی ض‬
‫ﮔ�ﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ا�ﺮ‬ ‫ﮐﻪ بﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪا�ﻢ در واﻗﻊ از ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری �ﭼﺸﻤﻪ � ی‬
‫ﺑن�ﺎدیﺗﺮ ﻧگﺎە ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬ﻋﻠﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻮیﺗﺮ ﺷﺪەا�ﻢ اﻣﺎ‬
‫گ‬
‫ﺗﻐﯿ� ﺟﻬﺎن ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی ی‬
‫ی‬ ‫ﻓﺮزاﻧ� ﻣﺎ بﻪ ﻫﻤﺎن �ﺴبﺖ رﺷﺪ ﻧﮑﺮدە اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﯿی اﺳﺖ‬ ‫ﻣ� فای از دﻗﺖ و آﯾﻨﺪە ن‬
‫ﺳ�دە ا�ﻨﻮن ﻧ�ﺎزﻣﻨﺪ ی ف‬ ‫ﻓﻨﺎوری آن را بﻪ ﻣﺎ پ‬
‫ً‬
‫ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻗب� از ﻣﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ �ﺸﺪە ﺑﻮد«‪.‬‬
‫از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ بﻌﺪ از اﻧﻘﺮاض دو�ﺎرە بﻪ وﺿﻌ�ﺖ ﻗبﻞ بﺎزﮔﺮد�ﻢ‪،‬‬
‫ﭼﻨن ﺧﻄﺮ تای بﻪ ﻣﺎ آﺳ�ﺐ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ؛ ﻣﺎ بﺎ�ﺪ‬ ‫ﺻ� ﮐﻨ�ﻢ ﺗﺎ ی ن‬ ‫ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ ب‬
‫گ‬
‫ﮔ�اﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﮐﻨ�ﻢ‪ .‬و از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﮐﺴﺐ ﻓﺮزاﻧ� زﻣﺎن �ﺑﺮد‪ ،‬بﺎ�ﺪ ﻫﻢ‬ ‫ﭘ�ﺶ ی‬
‫ش‬
‫اﯾﻨﮏ �وع ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬
‫ً‬
‫ﻓﮑﺮ � ﮐﻨﻢ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎ� از اﯾﻦ دوران ﮔﺬر ﺧﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‪ .‬ﻧﻪ بﻪ اﯾﻦ دﻟ�ﻞ‬
‫ﻧﺎﭼ�ﻧﺪ بﻠ�ﻪ بﻪ اﯾﻦ دﻟ�ﻞ ﮐﻪ بﺎ آنﻫﺎ ﻣﻘﺎبﻠﻪ ﺧﻮاﻫ�ﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﻣﺎ ی ن‬
‫ﮔ�د بﻪ ﻣﺎ‬ ‫�� ر�ﺸﻪ � ی‬ ‫ﻫﻤن واﻗﻌ�ﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﻄﺮات از ﻋﻤﻠ�ﺮد ش‬ ‫ﮐﺮد‪ .‬ی ن‬
‫�� �ﺗﻮاﻧﺪ آنﻫﺎ را رﻓﻊ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮر‬ ‫�ﺸﺎن �دﻫﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﻠ�ﺮد ش‬
‫ﺧﻮرد� ﻧﻪ واﻗ� و ﻧﻪ ﺳﺎزﻧﺪە اﺳﺖ بﻠ�ﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻮ� ﭘ�ﺶ ن‬ ‫گ‬
‫ﺑﯿی‬ ‫ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﺧﻮد ﻣﺘﺤﻘﻖﮐﻨﻨﺪە ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬بﺎ�ﺪ بﺎ اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ بﺎ ﺗﻔﮑﺮ‬
‫بﺖ‬‫روﺷﻦ و ﺟﺪی ﻣﻮاﺟﻪ ﺷ��ﻢ‪ ،‬و اﺟﺎزە دﻫ�ﻢ ﮐﻪ ﺗﺼﻮری از آﯾﻨﺪەی ﻣﺜ ِ‬
‫بﻠﻨﺪﻣﺪت ﻣﺎ ﮐﻪ ﺳ� در ﺣﻔﻆ آن دار�ﻢ‪ ،‬راﻫﻨﻤﺎیﻣﺎن بﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٨٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫‪٨٤‬‬
‫آ�ﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟهﺎن را‬
‫دﮔﺮﮔﻮن �ﮐﻨﺪ؟‬
‫‪١‬‬ ‫ی ن‬
‫ﻣﺎرﺗن ر�ﻮز‪ ،‬و پﺎل ﺳﻮارﺗﺰ‬ ‫ﻓ�ﻠ�ﭗ کﺎرﻟﺴﻮن‪-‬ﺳﻠﺰا�‪،‬‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻓﺮﻫﺎد ﺛﺎﺑﺘﺎن‬

‫ﺟهﺎی‪ ،‬ﮐﻪ ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬در ی ن‬


‫ﭼن را ﺗﺎ ﺣﺪ‬ ‫ن‬ ‫بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ�‬
‫ز�ﺎدی ﻧﺎد�ﺪە ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬بﻪ ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری در ارو�ﺎ و ﺧﺎور ﻣ�ﺎﻧﻪ‬
‫�‬
‫ﮔ�ی اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری در‬ ‫ﺷﺪ�ﺪا ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ �ﺸﺎن دادﻧﺪ و بﻪ ﻫﺮاس از ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺗﺄﺛ� ﺧﻄﺮ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﺑﺮ‬‫ﺳﻄﺢ ﺟهﺎن اﻧﺠﺎﻣ�ﺪﻧﺪ‪ .‬از آن زﻣﺎن ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ی‬
‫ن‬
‫ﮔﻮﻧﺎ�ﻮی از دار یایﻫﺎی ﻣﺎ� )اوراق ﻗﺮﺿﻪ‪ ،‬ﺳهﺎم‪،‬‬ ‫ﻗ�ﻤﺖﮔﺬاری ردەﻫﺎی‬
‫ﻃﻼ‪ ،‬ارز‪ ،‬ﻧﻔﺖ‪ (...،‬آﻧﭽﻨﺎن ﺳﺨﺖ رﻗﻢ ﺧﻮردە ﮐﻪ ﺟﺎی ﺷ� ﺑﺮای ﺑ�ﻢ‬
‫ا�� اﻗﺘﺼﺎدی در ﺟهﺎن بﻪ ﺟﺎ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از رﮐﻮد ﻓﺮ ی‬
‫رﻫ�ان ﺗﺠﺎری اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ را ﻣﻄ�ح �ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ آ�ﺎ‬ ‫در اﯾﻦ ﻣ�ﺎن‪ ،‬ب‬
‫ف‬
‫ﻓﺮوﮐﺶ بﺎزار �ﺸﺎی از رﮐﻮد آﯾﻨﺪە اﺳﺖ‪ ،‬و در اﯾﻦ ﺻﻮرت اﯾﻦ رﮐﻮد‬

‫ﻣﺎرﺗن ر�ﻮز و پﺎل ﺳﻮارﺗﺰ اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن ارﺷﺪ ش�ﮐﺖ ﻣﺸﺎورەی‬


‫یف‬ ‫‪ .١‬ﻓ�ﻠ�ﭗ کﺎرﻟﺴﻮن ﺳﻠﺰا�‪،‬‬
‫ت‬
‫ﻣﺪﯾ��ی ﺑﻮﺳﺘﻮن ﻫﺴتﻨﺪ‪ .‬آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی آﻧهﺎ بﺎ ﻋﻨﻮان ا �‬
‫ﺻ� ز�ﺮ‬
‫اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Philipp Carlsson-Szlezak, Martin Reeves and Paul Swartz, ‘What‬‬
‫‪Coronavirus Could Mean for the Global Economy’, Harvard Business‬‬
‫‪Review, 3 March 2020.‬‬

‫‪٨٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺳﻨﺎر�ﻮﻫﺎی ﺑﺮای رﺷﺪ و ﺑهﺒﻮد‬


‫ی‬ ‫وﻧﺎی ﭼﻘﺪر ﻋﻤﯿﻖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﮐﺮ ی‬
‫ت‬
‫ﺗﻐﯿ� ﺳﺎﺧﺘﺎری بﻠﻨﺪﻣﺪی را‬ ‫وﺟﻮد ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬و آ�ﺎ بﺤﺮ ِان ﭘ�ﺶ رو ی‬
‫در ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ؟‬
‫ﺑﯿیﻫﺎ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ پﺎﺳﺨﮕﻮی اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ‬ ‫واﻗﻌ�ﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘ�ﺶ ن‬
‫ﻏ�ﻗﺎبﻞﭘ�ﺶﺑﯿ نی اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬در ش�ا�� ﮐﻪ ی‬
‫ﻣﺴ� رﺷﺪ اﯾﻦ و�ﺮوس ی‬
‫ﺣی در آرامﺗ��ﻦ ش�ا�ﻂ بﻪﻧﺪرت ﻗﺎبﻞ‬ ‫ﺗﺨﻤن ﺗﻮﻟ�ﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻣ�‪ ،‬ﮐﻪ ت‬ ‫ین‬
‫اﻋﺘﻤﺎد اﺳﺖ‪ ،‬بﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازە بﺎ ﺷﮏ و ﺗﺮد�ﺪ ﻫﻤﺮاە ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫زی در بﺎرەی‬‫ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ ﻣ�فﮐﻨﻨﺪگﺎن و ش�ﮐﺖﻫﺎ و �ﺎ گﻤﺎﻧﻪ ن‬
‫ت‬
‫ﺗﺄﺛ��ﺬﯾﺮی ﻣهﺎر ﺑ�ﻤﺎری‪ .‬ﺣی �ﮏ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﻢ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﻪ بﻪ ی‬
‫ﺗﻨهﺎی‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫ﻣﻌﺘ� ﭘ�ﺶﺑﯿی ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬را بﻪ ﻧﺤﻮی ب‬
‫راە د�ﮕﺮ اﻣﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‪ ،‬بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ ت‬
‫ﮔﺴ�ە و ﺗﻨ�ع دار یایﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎ�ﻮن‪،‬‬
‫ﻋﻼﻣﺖﻫﺎ و اﺷﺎرەﻫﺎی بﺎزار بﻪ رﮐﻮد و راﻫکﺎرﻫﺎی ﺑﺮونرﻓﺖ از آن‪ ،‬و‬
‫ﮔ� و ﺷﻮکﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی را بﻪ دﻗﺖ‬ ‫ین‬
‫ﻫﻤﭽﻨن ﺗﺎر� ــﺦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫در�ﺎﺑ�ﻢ و از آن ﺑﯿنﺶ ﻻزم را ﺑﺮای آﯾﻨﺪە ﮐﺴﺐ ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬

‫بﺎزارﻫﺎ بﻪ ﻣﺎ ﭼﻪ �ﮔ��ﻨﺪ؟‬
‫ف‬
‫ﻓﺮوﮐﺶ بیرﺣﻤﺎﻧﻪی بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� ﺟهﺎی در ﻫﻔﺘﻪی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮔ��ﺎی اﯾﻦ‬
‫واﻗﻌ�ﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺟهﺎن بﻪ ﺳﻮی رﮐﻮد ﭘ�ﺶ �رود‪ .‬ﻗ�ﻤﺖ‬
‫ﺳ�دە‬ ‫ض‬
‫دار یایﻫﺎی اﻣﻦ بﻪﺷﺪت اﻓﺰا�ﺶ �ﺎﻓﺘﻪ بﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﻧ�خ اﺿﺎ� پ‬
‫ﻣ� دراز ﻣﺪت در آﻣ��کﺎ بﻪ‬ ‫)‪ (term premium‬ﺑﺮای اوراق ﻗﺮﺿﻪی �‬
‫ﻣﻨ� ‪ ۱۱۶‬کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺘﻪ – ﮐﻪ �ﺸﺎن �دﻫﺪ �ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاران ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ‬ ‫ف‬
‫ض‬
‫ﺣﺎ�ﻧﺪ ض‬
‫ﻣﺄﻣی ﻣﺎﻧﻨﺪ اوراق ﻗﺮﺿﻪی ﻣ� دوﻟﺖ آﻣ��کﺎ را ﺑﺮای دار یایﻫﺎی‬

‫‪٨٦‬‬
‫آ�ﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎن را دﮔﺮﮔﻮن �ﮐﻨﺪ؟‬

‫ض‬
‫ر�ﺎ�ای ﮐﻪ ر�ﺴﮏ رﮐﻮد‬ ‫ﺧﻮد ﻫ��ﻨﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ ١ .‬در ﻧت�ﺠﻪ اﻟگﻮﻫﺎی‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ�ی �دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی را ﭘ�ﺶ ن‬
‫ﺑﯿی �ﮐﻨﻨﺪ بﻪ وﻗ�ع آن اﺣﺘﻤﺎل‬

‫ﻧﺎ� از ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ ﭼﻪ ﺷکﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟‬ ‫رﮐﻮد ش‬


‫ﺑﯿی رﮐﻮد اﻗﺘﺼﺎدی ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﻄ� بﺎﺷﺪ‪ ،‬بﻪو�ﮋە ا�ﺮ ن‬
‫ﻣﺒﺘی ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﭘ�ﺶ ن‬
‫�ﺴﮏ ﻧﻮ� رﮐﻮد‬ ‫اﺣﺴﺎﺳﺎت �ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاران در بﺎزار بﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل �ﺎ ر ِ‬
‫واﻗ� اﺳﺖ‪ .‬ﺿﻌﻒ اﻗﺘﺼﺎدﻫﺎی ﺑﺰرگ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻗﺘﺼﺎد آﻣ��کﺎ‪ ،‬بﺎ کﺎﻫﺶ‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﮐﻪ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدیﺷﺎن‬ ‫ی‬ ‫�ﻋﺖ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی‪ ،‬اﻓﺰا�ﺶ �ﺎﻓﺘﻪ و‬
‫ﮔﺴ�ش داﺷﺘﻪ‪ ،‬ا�ﻨﻮن ﻗﺎدر بﻪ ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ ﺷﻮکﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬در‬ ‫ت‬
‫ﺿﻌ� ﮐﻪ در آن‬ ‫ض‬ ‫واﻗﻊ‪� ،‬ﮏ ﺷﻮک ﺑﺮونزاد بﻪ اﻗﺘﺼﺎد آﻣ��کﺎ‪ ،‬در ﻣﻮﻗﻌ�ﺖ‬
‫ﺑ�ﺸ��ﻦ اﺣﺘﻤﺎل وﻗ�ع ﺳﻨﺎر�ﻮی رﮐﻮد را رﻗﻢ �زﻧﺪ‪.‬‬‫ﻗﺮار دارد‪ ،‬ت‬
‫ﻣﻌﻤﻮ� بﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴ�ﻢﺑﻨﺪی �ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬ ‫ً‬
‫رﮐﻮدﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی‬
‫ﺳ� ﻧﺰو�‬ ‫• رﮐﻮدﻫﺎی واﻗ�‪ :‬در اﻗﺘﺼﺎد کﻼﺳ�ﮏ اﯾﻦ ﻫﻤﺎن ﻣﺮﺣﻠﻪی ی‬
‫ﻧﺎ� از اﻓﺰا�ﺶ �ﻣﺎ�ﻪ‬ ‫ﺳ� ﺻﻌﻮدی ش‬ ‫ﭼﺮﺧﻪی اﻗﺘﺼﺎدی بﻌﺪ از ی‬
‫ﮔﺬاریﻫﺎی ﺗﻮﻟ�ﺪی )در ﻣﻘﺎبﻞ �ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاریﻫﺎی ﻣﺎ�( اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺷﻮکﻫﺎی ﺑﺮونز ِاد ﺷﺪ�ﺪ در ﻋﺮﺿﻪ و ﺗﻘﺎﺿﺎ – ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻨﮓ‪،‬‬
‫گ‬
‫اﻗﺘﺼﺎد واﻗ�‬
‫ِ‬ ‫بﻼ�ﺎی ﻃﺒ��‪� ،‬ﺎ د�ﮕﺮ آﺷﻔﺘ�ﻫﺎ – ﻫﻢ �ﺗﻮاﻧﺪ رﺷﺪ‬
‫ﻫﻤن دﻟ�ﻞ‪ ،‬ﮐﻮو�ﺪ‪� ۱۹-‬ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺰرگﺗ��ﻦ‬ ‫اﻧﻘبﺎ� ﮐﻨﺪ‪ .‬بﻪ ی ض‬ ‫ض‬ ‫را‬
‫ﻣ��ﺎن ]اﻗﺘﺼﺎدی ﺧﻮد[ وارد ﮐﻨﺪ‪.‬‬‫ض��ﻪ را بﻪ ی ض‬
‫• رﮐﻮد ﺳ�ﺎ�‪ :‬ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ ﺳ�ﺎﺳﺖ بﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی ﻧ�خ ﺑهﺮە را �ﺴبﺖ‬
‫بﻪ ﻧ�خ »ﻣﺘﻌﺎدل« اﻗﺘﺼﺎد �ﺴ�ﺎر بﺎﻻ ﻧﮕﻪ �دارد‪ ،‬بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� و‬
‫دادوﺳﺘﺪﻫﺎی اﻋﺘبﺎری در ﻣﻀ�ﻘﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ ،‬و اﯾﻦ ﺳ�ﺎﺳﺖ بﺎ‬

‫ً‬
‫‪ .١‬اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻌﻤﻮ� ﻣﺜبﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ �ﺸﺎن �دﻫﺪ بﺎزدە �ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاری در اوراق ﻗﺮﺿﻪ‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ� از بﺎزدە آن در اوراق ﻗﺮﺿﻪی ﮐﻮﺗﺎەﻣﺪت اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت بﻪ ﻋﻠﺖ‬ ‫ی درازﻣﺪت‬
‫ر�ﺴ� اﺳﺖ ﮐﻪ بﺎ �ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاریﻫﺎی دراز ﻣﺪت ﻫﻤﺮاە اﺳﺖ ت‬
‫)ﻣ�ﺟﻢ(‪.‬‬

‫‪٨٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺗﺄﺧ�ی بﻪ ﺧﻔﻘﺎن رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻨﺠﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪک ی‬


‫ﻧﺎﭼ� اﺳﺖ – ﺧﺎرج از آﻣ��کﺎ‪ ،‬ﻧ�خ‬ ‫ن‬
‫اﯾﻦ ر�ﺴﮏ در ﻣﻮﻗﻌ�ﺖ ﮐﻨﻮی ی ن‬
‫ﻣﻨ� ﺑﻮدە‪،‬‬ ‫ﺣی ف‬ ‫پﺎﯾنﺗ��ﻦ ﺣﺪﺧﻮد رﺳ�ﺪە و ت‬ ‫ﻣﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ بﻪ ی ن‬ ‫ﺑهﺮە ت‬
‫و اﯾﻦ در ﺣﺎ� اﺳﺖ ﮐﻪ بﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی آﻣ��کﺎ بﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﻧ�خ را ﻧ�ﻢ‬
‫ﻣﺎ� بﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی‪،‬‬ ‫وا�نﺶ ﺳ�ﺎﺳﺖ �‬ ‫�‬ ‫درﺻﺪ کﺎﻫﺶ دادە اﺳﺖ‪ .‬بﺎ اﯾﻦ‬
‫ن‬
‫وزاری ﻣﺎ� ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻋﻀﻮ ﮔﺮوە ‪ ۷‬یﻧ��ﻪ ﺣﻤﺎ�ﺖ ﻣﺎ� دوﻟﺖ از‬
‫اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺘﻌهﺪ ﺷﺪەاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺪی ﻃﻮﻻین‬ ‫ً‬
‫ﻣﻌﻤﻮ� بﻪآرا� و در ت‬ ‫گ‬
‫• بﺤﺮان ﻣﺎ�‪ :‬ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨ�ﻫﺎی ﻣﺎ�‬
‫اﻧبﺎﺷﺘﻪ �ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬و ﺳپﺲ بﻪ�ﻋﺖ ﮔﺴ�ﺨﺘﻪ ﺷﺪە و اول ﻣﺆﺳﺴﺎت‬
‫واﺳﻄﻪﮔﺮ ﻣﺎ� را‪ ،‬و بﻌﺪ از آن کﻞ اﻗﺘﺼﺎد واﻗ� را ﻣﺨﺘﻞ �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫اﺧﺘﻼل در ﺳﻄﺢ ﺟهﺎن ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﺸکﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧ�ﻢ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎی ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬
‫ی‬ ‫ﺧﻄﺮ بﺤﺮانﻫﺎی ﻣﺎ� در اﻗﺘﺼﺎد ﻣهﻢ آﻣ��کﺎ را درﺳﺖ‬
‫ض‬
‫بﻌ� ﻣﻔ�ان اﻗﺘﺼﺎدی بﻪ وﺟﻮد ﺣبﺎب در بﺎزار اﻋﺘبﺎر بﺎزرگﺎی )ﺑﺮای‬ ‫ض‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�‪ ،‬و� بﺎ ﺗﻔﺎوت‬ ‫ی‬ ‫ﻣ� فای‬‫ش�ﮐﺖﻫﺎی ﺑﺰرگ( اﺷﺎرە �ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ بﻪ ی ف‬
‫ﺑن ﻧ�خ ﺧ��ﺪ و ﻓﺮوش وام‪ ،‬اﻓﺰا�ﺶ �ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫�ﺴ�ﺎر ی ف‬
‫ﻧﺎﭼ� ی ف‬
‫ﺗﻔﺴ� بﺎ ﻧ�خ ز�ﺮ ﺑهﺮەی ﻣﻤﺘﺎز )‪ ١ (subprime‬در رﮐﻮد‬ ‫ی‬ ‫ﻣﻘﺎ�ﺴﻪی اﯾﻦ‬
‫ن‬
‫اﻗﺘﺼﺎدی ﺳﺎل ‪� ۲۰۰۷‬ﺴ�ﺎر دﺷﻮار اﺳﺖ ز�ﺮا اﻋﺘبﺎر بﺎزرگﺎی ش�ﮐﺖ‬
‫ﺗﺄﻣن �ﮐﻨﺪ )ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻧ�خ ز�ﺮ‬ ‫ﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻧﻪ ﻫ��ﻨﻪی رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی را ی ن‬
‫ﺑهﺮەی ﻣﻤﺘﺎز در رﮐﻮد ﻗبﻞ ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﺳﺎزی ا�ﺠﺎد ﮐﺮد(‪ ،‬و ﻧﻪ ﻗﺮﺿﻪ‬
‫ای اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﺮازﻧﺎﻣﻪی بﺎﻧﮏﻫﺎ ﺛبﺖ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ دو ﻋﺎﻣﻞ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ‬

‫ً‬ ‫‪ .١‬اﯾﻦ ﻧ�خ ﺑهﺮەای اﺳﺖ ﮐﻪ بﺎﻧﮏﻫﺎ بﻪ ت‬


‫ﻣﺸ�یﻫﺎی ﻣﻤﺘﺎز ﺧﻮد )ﻣﻌﻤﻮ� ش�ﮐﺖﻫﺎی �ﺴ�ﺎر‬
‫کﻤ� اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎلﻫﺎی ﻗبﻞ از رﮐﻮد اﻗﺘﺼﺎدی ﺳﺎل‬‫ﺑﺰرگ( �دﻫﻨﺪ و از ﻧ�خ ﺑهﺮە در بﺎزار ت‬
‫پﺎﯾن آﻣﺪ ﮐﻪ ت‬
‫ﺣی ز�ﺮ ﻧ�خ ﺑهﺮەی ﻣﻤﺘﺎز اراﺋﻪ �ﺷﺪ و‬ ‫‪ ،۲۰۰۷‬ﻧ�خ ﺑهﺮە در بﺎزار بﻪ ﺣﺪی ی ن‬
‫پﺎﯾن بﺎﻋﺚ روﻧﻖ ﺧ��ﺪ و ﻓﺮوش اﻣﻼ� ﺷﺪ و ﻗ�ﻤﺖ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﻣﺴﮑﻮین‬ ‫اﯾﻦ ﻧ�خ �ﺴ�ﺎر ی ف‬
‫ف‬ ‫ت‬ ‫‪.‬‬
‫ﺣبﺎی ﭘ�ﺪا ﮐﺮد بﺎ در ﻫﻢ ﺷﮑﺴن بﺎزار اﻋﺘبﺎر‪ ،‬ﻗ�ﻤﺖ‬ ‫رو بﻪ اﻓﺰا�ﺶ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ب‬
‫)ﻣ�ﺟﻢ(‬ ‫ن‬
‫ﻣﺴﮑﻮی ﮔﺮد�ﺪ‪ .‬ت‬ ‫ﮔ�ی ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی‬‫اﻣﻼ � بﻪﺷﺪت اﻓﺖ ﮐﺮد و بﺎﻋﺚ بﺎز�ﺲ ی‬

‫‪٨٨‬‬
‫آ�ﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎن را دﮔﺮﮔﻮن �ﮐﻨﺪ؟‬

‫ر�ﺴﮏ ﺳ�ﺴﺘﻤﺎﺗ�ﮏ ﻟﺮزش در بﺎزار اﻋﺘبﺎر را ﻣﺤﺪود �ﮐﻨﺪ و� آن را‬


‫ﺑن ﻧ�ﺑﺮد‪ .‬ﻣﺸکﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮان ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬را ﻋﺎﻣ� در‬ ‫از ی ن‬
‫گ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨ� ﻣﺎ� بﻪﺷﻤﺎر آورد اﻣﺎ ﻓﺸﺎر �ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃ��ﻖ ﻣﺤﺪود�ﺖ در‬
‫ﮔﺮدش ﻧﻘﺪی‪ ،‬بﻪو�ﮋە در ش�ﮐﺖﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ و ﻣﺘﻮﺳﻂ )‪ ١ (SMEs‬بﻪ‬
‫وﺟﻮد آ�ﺪ‪.‬‬
‫ﺧ� ﺧﻮب در بﺎرەی »اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ اﯾﻦ ﻃبﻘﻪﺑﻨﺪی‪ ،‬و بﻪ ﺗﺎر� ــﺦ‪ ،‬ب‬
‫واﻗ�« اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‪ ،‬رﮐﻮدﻫﺎی واﻗ�‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﻨﺤ�بﻪﻓﺮد‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ً‬
‫ﻣﻌﻤﻮ� ﺧﻮشﺧ�ﻢﺗﺮ از رﮐﻮدﻫﺎی ﺳ�ﺎ� �ﺎ بﺤﺮانﻫﺎی ﻣﺎ� ﻫﺴتﻨﺪ ز�ﺮا‬
‫ً‬
‫�ﺗﻮاﻧﻨﺪ بﺎﻟﻘﻮە ﺷﺪ�ﺪ و� اﺻﻮ� از ﺷﻮکﻫﺎی ﮔﺬرای ﺗﻘﺎﺿﺎ )�ﺎ ﻋﺮﺿﻪ(‬
‫ﻧﺎ� ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬در ﻣﻘﺎبﻞ‪ ،‬رﮐﻮدﻫﺎی ﺳ�ﺎ� �ﺗﻮاﻧﻨﺪ �ﺴ�ﺎر ﺷﺪ�ﺪ‬ ‫ش‬
‫ً‬
‫بﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬رﮐﻮد ﺑﺰرگ اﻗﺘﺼﺎدی )ﺳﺎلﻫﺎی ‪ (١٩٣٠‬اﺣﺘﻤﺎ� بﻪ‬
‫ﻋﻠﺖ ﺑﺰرگﺗ��ﻦ اﺷتبﺎە ﺳ�ﺎ� بﻪوﺟﻮد آﻣﺪ‪ .‬و بﺤﺮانﻫﺎی ﻣﺎ� ﻣﻬﻠ�‬
‫ت‬
‫ﻣﺸکﻼی ﺳﺎﺧﺘﺎری در اﻗﺘﺼﺎد ا�ﺠﺎد‬ ‫ﺗ��ﻦ ﻧ�ع رﮐﻮد را در ﺑﺮ دارﻧﺪ از�ﺮا‬
‫�ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺼﺤﯿﺢ و ﺗﺮﻣ�ﻢ آن ﻣﺪت ﻣﺪ�ﺪی بﻪ ﻃﻮل �اﻧﺠﺎﻣﺪ‪.‬‬

‫ﺑهﺒﻮد اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﻄﻮر ا�ﺠﺎد �ﺷﻮد؟‬


‫گ‬
‫بﺎزﮔﺸﺖ بﻪ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی بﻌﺪ از ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬بﻪ ﭼﻨﺪ ﻋﺎﻣﻞ �ﺴﺘ� دارد‪،‬‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازە ﺗﻘﺎﺿﺎ بﻪ ﺗﻌ��ﻖ ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد �ﺎ از ی ن‬
‫ﺑن‬
‫آی اﺳﺖ �ﺎ‬ ‫ﻧﻮﺳﺎی ﮔﺬرا ف‬
‫ف‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪� ،‬ﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ آ�ﺎ ﺷﻮک واردە ﻓﻘﻂ‬
‫ﺗﻐﯿ�ی بﻠﻨﺪﻣﺪت‪� ،‬ﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺧﺴﺎرتﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری در ﭼﻪ ﺣﺪی‬ ‫ی‬
‫ﻫﺴتﻨﺪ‪ ،‬و اﻟﺒﺘﻪ ﻋﻮاﻣﻞ د�ﮕﺮ‪ .‬بﺪ ﻧ�ﺴﺖ ﺳﻪ ﺳﻨﺎر�ﻮی ک� بﻪ ﺷکﻞﻫﺎی‬
‫‪ V-U-L‬ﺗﺮﺳ�ﻢ ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬

‫‪1 . Small and Medium Enterprises‬‬

‫‪٨٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫• ﺷکﻞ ‪ :V‬اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ ﺷﻮک »کﻼﺳ�ﮏ« اﻗﺘﺼﺎد واﻗ� را �ﺸﺎن �‬


‫�ﻌی ﺟﺎبﻪﺟﺎئ )ﻣﻮﻗﺖ( ﺗﻮﻟ�ﺪ و بﺎزﮔﺸﺖ ئ‬
‫ﻧهﺎئ بﻪ رﺷﺪ‪ .‬در‬ ‫دﻫﺪ‪ ،‬ن‬
‫ی‬
‫ﻣ�ان ّ‬
‫)ﻗﻮت( رﺷﺪ ﺳﺎﻟ�ﺎﻧﻪ در ﻧهﺎ�ﺖ ﺷﻮک واردە را‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ‪ ،‬ی ن‬
‫ً‬
‫کﺎﻣ� در ﺧﻮد ﺣﻞ �ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ‪ ،‬در بﺤﺒﻮﺣﻪی‬
‫ض‬ ‫گ‬
‫ﮐﻨﻮی‪ ،‬ک� ﺧﻮشﺑیﻨﺎﻧﻪ بﻪﻧﻈﺮ �رﺳﺪ و� ﻓﮑﺮ �‬ ‫یﺗ�� اوﺿﺎع‬
‫ﮐﻨ�ﻢ اﯾﻦ اﻣکﺎنپﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٩٠‬‬
‫آ�ﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎن را دﮔﺮﮔﻮن �ﮐﻨﺪ؟‬

‫• ﺷکﻞ ‪ :U‬اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ ﻋﻀﻮ زﺷﺖروی ﺧﺎﻧﻮادەی ‪ V‬اﺳﺖ – ن‬


‫�ﻌی‬
‫ﺷﻮک پﺎﺑﺮﺟﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬و در ﺣﺎ� ﮐﻪ رﺷﺪ ﻗبﻞ از رﮐﻮد بﺎﻻﺧﺮە‬
‫ﺟ�انﻧﺎپﺬﯾﺮی بﻪ اﻗﺘﺼﺎد وارد‬
‫اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ �ﺎﻓﺖ‪ ،‬و� ز�ﺎنﻫﺎی ب‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪ .‬آ�ﺎ اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ بﺎ وﺟﻮد ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬اﻣکﺎنپﺬﯾﺮ اﺳﺖ؟‬
‫ﺻﺪدرﺻﺪ‪ ،‬و� بﺎ�ﺪ ﻗبﻞ از آن ﺷﻮاﻫﺪی ّ‬
‫دال ﺑﺮ ز�ﺎنﻫﺎی واﻗ� در‬
‫اﻗﺘﺼﺎد ﺑبﯿن�ﻢ و اﯾﻦ را بﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌ�ﺎری اوﻟ�ﻪ ﺑﺮای ﻣﻘﺎ�ﺴﻪﻫﺎی‬
‫بﻌﺪ بﻪﺷﻤﺎر آور�ﻢ‪.‬‬

‫‪٩١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫• ﺷکﻞ ‪ :L‬اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ ﻓﺎﻣ�ﻞ ﺧ�� زﺷﺖ و ﻓﺮوﻣﺎ�ﻪی ﺧﺎﻧﻮادەی ‪ V‬و ‪U‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﺗﺤﻘﻖ اﯾﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ‪ ،‬بﺎ�ﺪ بﺎور ﮐﻨ�ﻢ ﮐﻪ ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬ﻗﺪرت‬
‫اﯾﻦ را دارد ﮐﻪ ز�ﺎنﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻣه� بﻪ اﻗﺘﺼﺎد وارد َ‬
‫آورد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ از‬
‫ﻧﺠ�ەی ﻋﺮﺿﻪ در اﻗﺘﺼﺎد – از ﺟﻤﻠﻪ بﺎزار کﺎر‪،‬‬
‫ﭼ�ی در ز ی‬ ‫ﺑن ﺑﺮدن ی ن‬
‫ین‬
‫ا�ﺠﺎد �ﻣﺎ�ﻪ‪� ،‬ﺎ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ بﻪ کﺎرآی اﻗﺘﺼﺎد ﻣ��ﻮط بﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮر ی ن‬
‫ﭼﻨن‬ ‫ی‬
‫ﺣی بﺎ ﭘ�ﺶﻓﺮضﻫﺎی بﺪﺑیﻨﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺸکﻞ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺎر�ﻮی‪ ،‬ت‬
‫ی‬

‫�‬
‫ﺗﺄﺛ� بﺎﻟﻘﻮەی ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬را بﻪﻃﻮر‬
‫ﻣﺠﺪدا بﺪ ﻧ�ﺴﺖ بﻪ ﺗﺎر� ــﺦ ﺑﻨﮕ��ﻢ و ی‬
‫ﺗﺠﺮی ﺷﻮک‬‫ب‬ ‫ﮐﻮدﻫﺎی ﺷکﻞ ‪ V‬داﻣﻨﻪی‬
‫�‬ ‫ارز�ﺎی ﮐﻨ�ﻢ‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬ر‬
‫ب‬ ‫ﺗﺠﺮی‬
‫ب‬
‫ﻫﺎی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎرز )‪(SARS‬‬
‫ﻫﺎی ﻗبﻞ را در اﻧﺤﺼﺎر دارد‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ اﭘ�ﺪ� ی‬

‫‪٩٢‬‬
‫آ�ﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎن را دﮔﺮﮔﻮن �ﮐﻨﺪ؟‬

‫گ‬
‫آﺳ�ﺎی‬
‫ی‬ ‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﻫﻨﮓﮐﻨ� )‪ (H3N2‬در ﺳﺎل ‪ ،۱۹۶۸‬آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬
‫اﺳپﺎﻧ�ﺎی در ﺳﺎل ‪.۱۹۱۸‬‬
‫ی‬ ‫)‪ (H2N2‬در ﺳﺎل ‪ ،۱۹۵۸‬و آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای‬

‫آ�ﺎ ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی ﻣﺎﻧﺪگﺎری در اﻗﺘﺼﺎد بﻪﺟﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ؟‬


‫ت‬
‫ﺑهﺪاﺷی بﻪ اﻗﺘﺼﺎد را‬ ‫ﺑﺮای درک اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ بﺎ�ﺪ ﺳﺎزوکﺎر اﻧﺘﻘﺎل اﯾﻦ بﺤﺮان‬
‫ﺑﺮر� ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬
‫ا�ﺮ ﻃبﻘﻪﺑﻨﺪی رﮐﻮدﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی بﻪ ﻣﺎ �ﮔ��ﻨﺪ ﮐﻪ و�ﺮوس بﻪ ﮐﺪام‬
‫بﺨﺶ اﻗﺘﺼﺎد ﺣﻤﻠﻪ �ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮر� ﻣﺠﺎری اﻧﺘﻘﺎل بﻪ ﻣﺎ �ﺸﺎن �دﻫﺪ ﮐﻪ‬
‫ﮔ�د‪ .‬اﯾﻦ �ﺴ�ﺎر ﺣﺎﺋﺰ‬ ‫ت‬
‫اﯾﻦ و�ﺮوس ﭼﻄﻮر ﮐﻨ�ل اﻗﺘﺼﺎد را بﻪدﺳﺖ � ی‬
‫ﻣﺘﻔﺎوی ﺗﺠ��ﺰ �ﮐﻨﺪ‪.‬‬‫ت‬ ‫اﻫﻤ�ﺖ اﺳﺖ ز�ﺮا اﯾﻦ ﺑﺮر� ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎ و راەﺣﻞﻫﺎی‬
‫ﺳﻪ ﻣﺠﺮای اﺣﺘﻤﺎ� اﻧﺘﻘﺎل )و�ﺮوس بﻪ اﻗﺘﺼﺎد( وﺟﻮد دارد‪:‬‬
‫ﻏ�ﻣﺴﺘﻘ�ﻢ بﻪ اﻃﻤﯿﻨﺎن اﻗﺘﺼﺎدی )اﺛﺮ ﺛﺮوت(‪ :‬در اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫• ض��ﻪی ی‬
‫کﻼﺳ�ﮏ ﻧﺤﻮەی اﻧﺘﻘﺎل ﺷﻮکﻫﺎی ﺑﺮونزاد بﻪ اﻗﺘﺼﺎد واﻗ� از ﻃ��ﻖ‬
‫بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� )بﺎ بﻪﻃﻮر ک�ﺗﺮ ش�ا�ﻂ ﻣﺎ�( اﺳﺖ – ن‬
‫�ﻌی اﯾﻦ بﺎزارﻫﺎ‬
‫�ﺨن بﺎزار و اﻧﻘبﺎض ﺛﺮوت‬ ‫بﺨ� از ﻣﺸکﻞ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬بﺎ درﻫﻢر ت ض‬ ‫ﺧﻮد ش‬
‫ﻣ�ان ﻣ�ف ی ف‬
‫پﺎﯾن �رود‪.‬‬ ‫ﻣ�ان �ﺲاﻧﺪاز ﺧﺎﻧﻮارﻫﺎ بﺎﻻ‪ ،‬و ی ف‬
‫ﺧﺎﻧﻮارﻫﺎ‪ ،‬ی ن‬
‫ﺗﺄﺛ� �ﺗﻮاﻧﺪ �ﺴ�ﺎر ﭘﺮﻗﺪرت بﺎﺷﺪ‪ ،‬بﻪو�ﮋە در اﻗﺘﺼﺎدﻫﺎی ش‬
‫ﭘ��ﻓﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ ی‬
‫)ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻣ��کﺎ( ﮐﻪ اﻣکﺎن ﻣﻮاﺟﻪﺷﺪن بﺎ ﺧﻄﺮ از دﺳﺖ دادن دار یایﻫﺎی‬
‫ﺗﺄﺛ� اﯾﻦ ﻧ�ع ﺷﻮک ﻫﻢ بﺎ ﺷ�ﺐ ز�ﺎد و ﻫﻢ بﺎ �ﺸ�ﺐ‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ ز�ﺎد اﺳﺖ‪ .‬ی‬
‫ﻣ�ب و رو بﻪ اﻓﻮل‪ ،‬و ﻧﻪ‬ ‫)�ﻌی بﺎزاری ﺧﺮس ش‬
‫یوﻗﻔﻪ ﻫﻤﺮاە اﺳﺖ ن‬
‫ب‬
‫ﺣبﺎی را �ﺸﮑﻨﺪ و ﺳپﺲ اﺻﻼح ﺷﻮد(‪.‬‬ ‫ب‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اری‬‫ز‬‫بﺎ‬
‫• ض��ﻪی ﻣﺴﺘﻘ�ﻢ بﻪ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻣ�فﮐﻨﻨﺪە‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎز و کﺎر‬
‫گ‬
‫بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� و ﺷﺎﺧﺺ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻣ�فﮐﻨﻨﺪە بﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻫﻨ� ﻧﺰد�ﮏ‬
‫ﺣی‬‫دارﻧﺪ‪ ،‬دادەﻫﺎی بﻠﻨﺪﻣﺪت �ﺸﺎن �دﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ �ﺗﻮاﻧﺪ ت‬
‫در ش�ا�� ﮐﻪ بﺎزار روﻧﺪ ﺻﻌﻮدی دارد کﺎﻫﺶ �ﺎبﺪ‪ .‬بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ‬

‫‪٩٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﻣ�ان اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻣ�فﮐﻨﻨﺪە‬ ‫ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬ض��ﻪی �ﺴ�ﺎر ﺷﺪ�ﺪی بﻪ ی ف‬


‫وارد ﮐﻨﺪ‪،‬آﻧهﺎ را در ﺧﺎﻧﻪ ﻧﮕﻪ دارد‪ ،‬از ﻣﺼﺎرف اﺣﺘ�ﺎ� بﺎز دارد‪ ،‬و آﻧهﺎ‬
‫را �ﺴبﺖ بﻪ آﯾﻨﺪە ی ن‬
‫بﺪﺑن ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫• ﺷﻮک ﻋﺮﺿﻪ‪ :‬دو ﻣﺠﺮای بﺎﻻ ﺷﻮکﻫﺎی وارد ﺑﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎ اﺳﺖ و�‬
‫ﺧﻄﺮ اﻧﺘﻘﺎل د�ﮕﺮی در راﺳﺘﺎی اﺧﺘﻼل در ﻋﺮﺿﻪ وﺟﻮد دارد‪ .‬بﺎ ﺗﻮﻗﻒ‬
‫گ‬
‫ﻧﺠ�ەی ﻋﺮﺿﻪ‪ ،‬وﻗﻔﻪ در ﺗﻮﻟ�ﺪ بﻪ‬ ‫ﺗﻮﻟ�ﺪ و از کﺎراﻓﺘﺎد� اﺟﺰ یای از ز ی‬
‫ﻣﻌﻀﻞ ﺗبﺪ�ﻞ �ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻮﻟ�ﺪ بﺎز �ا�ﺴﺘﺪ‪ ،‬و ﻣﺮﺧ�ﻫﺎ و اﺧﺮاجﻫﺎ‬
‫ﻓﺎﺣ� در بﺨﺶﻫﺎی ﺗﻮﻟ�ﺪی‬ ‫ش‬ ‫آﻏﺎز �ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺗﻔﺎوتﻫﺎی‬
‫اﻗﺘﺼﺎد و ﺻﻨﺎﯾﻊ بﻪوﺟﻮد �آ�ﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬بﻪ گﻤﺎن ﻣﺎ‪ ،‬در اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻃﻮﻻی �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﮔﻮﻧﻪی ﻣﺆﺛﺮی ﺑﺮ اﯾﻦ‬ ‫ف‬ ‫آﻣ��کﺎ‪ ،‬ﻓﻘﻂ بﺤﺮ فای �ﺴ�ﺎر‬
‫ﺗﺄﺛ� بﮕﺬارد‪� .‬ﺴبﺖ بﻪ ﺷﻮک واردە بﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎ‪ ،‬بﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺷﻮک‬ ‫روﻧﺪ ی‬
‫ﻋﺮﺿﻪ ﺛﺎﻧ��ﻪ وکﻢاﻫﻤ�ﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ن‬ ‫�‬
‫رﮐﻮدﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻋﻤﺪﺗﺎ ادواری ﻫﺴتﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎری‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺮز یﺑن اﯾﻦ دو‬
‫ﺟهﺎی )بﺤﺮان‬ ‫ض‬ ‫آﻧﻘﺪر روﺷﻦ و ﺷﻔﺎف ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬ﺗﻮﺿﯿﺢ آﻧﮑﻪ‪ ،‬بﺤﺮان ﻣﺎ�‬
‫ﺳﺎلﻫﺎی ‪ (۲۰۰۷‬رو�ﺪاد ادواری �ﺴ�ﺎر بﺪی در آﻣ��کﺎ بﻪوﺟﻮد آورد اﻣﺎ بﺎ‬
‫بﺎی و‬ ‫ﺟﻠﻮەﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻫﻤﺮاە ﺑﻮد‪ .‬اﻗﺘﺼﺎد بﻪ ﺑهﺒﻮد بﺎزﮔﺸﺖ و� یﺛ ت‬
‫ب‬
‫ن‬
‫اﺗکﺎی ﻣﺎ� در واﺣﺪ ﺧﺎﻧﻮار اﻗﺘﺼﺎدی بﻪ پﺪ�ﺪەای بﻠﻨﺪﻣﺪﺗتبﺪ�ﻞ ﺷﺪ – �ﻌی‬
‫ﮔ�ی بﻪﮔﻮﻧﻪای ﺳﺎﺧﺘﺎری ض��ﻪ ﺧﻮرد؛ و‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی و ﺗﻤﺎ�ﻞ ﺧﺎﻧﻮارﻫﺎ بﻪ وام ی‬
‫ی‬
‫ﺗﻐﯿ� ﺳﺎﺧﺘﺎری اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ا�ﻨﻮن ﺑﺮای بﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﺟﺎﻧی اﯾﻦ ی �‬‫ﻋﻮارض ب‬
‫�ﺴ�ﺎر دﺷﻮارﺗﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ بﺎ کﺎﻫﺶ ﻧ�خ ﺑهﺮەی ﮐﻮﺗﺎەﻣﺪت از ﺷﺪت رﮐﻮد‬
‫بکﺎﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣ�ای ﺳﺎﺧﺘﺎری بﻪﺟﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ؟ بﻪ روا�ﺖ ﺗﺎر� ــﺦ‪،‬‬ ‫�‬
‫آ�ﺎ ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬ی‬
‫گ‬ ‫ن‬
‫ﺟهﺎی‪ ،‬بﻌﺪ از بﺤﺮان ﺑﺰر� ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮو�ﺪ ‪ ،۱۹‬بﻪ اﺣﺘﻤﺎل ز�ﺎد و از‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬
‫ﺟهﺎی ﻣهﻢ‪ ،‬دﻧ�ﺎی د�ﮕﺮی ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ت‬

‫‪٩٤‬‬
‫آ�ﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎن را دﮔﺮﮔﻮن �ﮐﻨﺪ؟‬

‫ُ‬
‫ﮔ� �ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻫﺎی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ﻣ�اث اﻗﺘﺼﺎد ﺧﺮد‪ :‬بﺤﺮان ی‬ ‫ی‬ ‫•‬
‫ﻓﻨﺎوریﻫﺎ و روشﻫﺎی ﺗﺠﺎری بﺪ�� را ﺷﮑﻮﻓﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻏﻠﺐ ﺷﯿ�ع‬
‫ﺑ�ﻤﺎری ﺳﺎرز در ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۳‬را ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮﻓﻘ�ﺖ ﺗﺠﺎرت آﻧﻼﯾﻦ در ی ف‬
‫ﭼن‬
‫و �ﻋﺖ ت‬
‫ﺗﺮ� ش�ﮐﺖ ﻋ�بﺎبﺎ �داﻧﻨﺪ‪ .‬بﺎ ﺗﻌﻄ�� ﻣﺪارس در ژاﭘﻦ و‬
‫ً‬
‫اﺣﺘﻤﺎ� در آﻣ��کﺎ و بﺎزارﻫﺎی د�ﮕﺮ‪ ،‬آ�ﺎ اﻣکﺎن دارد ﮐﻪ ﺗﺪر�ﺲ از راە دور‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ‬ ‫بﻪ ﻧﻮآوری بیﺳﺎبﻘﻪای ﺗبﺪ�ﻞ ﺷﻮد؟ اﻓﺰون ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬آ�ﺎ روش ی‬
‫ﮔ�ی از بﺤﺮان ﮐﺮوﻧﺎ از ﻃ��ﻖ ﺗﻠﻔﻦﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ در ووﻫﺎن‬ ‫ﺑﺮای ﭘ�ﺶ ی‬
‫ت‬ ‫ً‬
‫اﺗﺨﺎذ ﺷﺪە ﻋﻤ� �ﺸﺎن ﻧﺪادەاﻧﺪ ﮐﻪ اﺑﺰار ﺗﻮاﻧﺎ و ﭘﺮﻗﺪری ﺑﺮای ﺑهﺪاﺷﺖ‬
‫ﻋﻤﻮ� ﻫﺴتﻨﺪ؟‬
‫ش‬
‫ﻣ�اث اﻗﺘﺼﺎد کﻼن‪ :‬ﺗﺎ ﮐﻨﻮن بﻪﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس ﭘ��ﻓﺖ‬ ‫ی‬ ‫•‬
‫ﻧﺠ�ەای در ﺟهﺎن را‬ ‫ﮐﺰ ارزش اﻓﺰودەی ز ی‬ ‫ﻏ�ﻣﺘﻤﺮ �‬
‫بﻪﺳﻮی �ﮏ ﻧﻈﺎم ی‬
‫ت‬ ‫ُ‬ ‫ً‬
‫��� ــﻊ �ﮐﻨﺪ – اﺻﻮ� اﯾﻦ و�ﺮوس �ﮏ بﻌﺪ ز�ﺴﺖﺷﻨﺎﺧی را بﻪ‬
‫�ﺸﮑ�ﻼیای ﮐﻪ ﻗبﻞ از ﺳﺎل ‪ ۲۰۱۶‬اﻟگﻮﻫﺎی ارزش‬ ‫ت‬ ‫یﻧ�وﻫﺎی ﺳ�ﺎ� و‬
‫ﻧﺠ�ەای را بﻪ ﺳﻮی ﻧﻈﺎ� ازﻫﻢپﺎﺷ�ﺪە ﺳﻮق �دادﻧﺪ‪ ،‬اﺿﺎﻓﻪ �ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ز ی‬
‫ﮔﻮﻧﺎ�ﻮن‬
‫ِ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی ﻧﻈﺎمﻫﺎی‬ ‫ی‬ ‫ﻣ�اث ﺳ�ﺎ�‪ :‬در ﺣﺎ� ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮو�ﺲ‬ ‫ی‬ ‫•‬
‫ﺳ�ﺎ� ﺑﺮای ﻣﺤﻔﺎﻇﺖ از ﺟﻤﻌ�ﺖ ﮐﺸﻮرﺷﺎن را ﻣﺤﮏ �زﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺟهﺎی ﻧﺎد�ﺪە ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ف‬ ‫ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی ﺳ�ﺎ� اﯾﻦ بﺤﺮان را ﻧبﺎ�ﺪ از د�ﺪگﺎ�‬
‫ﺟﺎبﺠﺎی ﺳ�ﺎ�‬ ‫ی‬ ‫اﯾﻦ بﺤﺮان �ﺗﻮاﻧﺪ ﻧهﺎدﻫﺎی ﺷﮑﻨﻨﺪە را ﺑﺮﻣﻼ�ﻨﺪ و بﻪ‬
‫داﻣﻦ ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬ﮐﻮو�ﺪ‪� ،۱۹-‬ﺴﺘﻪ بﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺷﯿ�ع و ﺷﺪتاش‪� ،‬‬
‫ﺗﺄﺛ� ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻧ� ﺗﺤﺖ ی‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺘﺨﺎبﺎت ر�ﺎﺳﺖ ﺟﻤهﻮری آﻣ��کﺎ را ی ن‬
‫اﺧﻮای ﺑﺮای‬‫ﺳﻄﺢ روابﻂ ﭼﻨﺪﺟﺎﻧبﻪ‪ ،‬ﺷﺎ�ﺪ ﺑﺘﻮان اﯾﻦ بﺤﺮان را ﻓﺮ ف‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ� دو‬ ‫ﺑ�ﺸ�‪� ،‬ﺎ بﺎﻟﻌﮑﺲ یﻧ�وی ﺑﺮای ﮔﺴﺴﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ‬ ‫ت‬ ‫ﻫﻤکﺎری‬
‫ﻗﺪرت ژﺋ��ﻮﻟﯿت�ﮏ از �ﮑﺪ�ﮕﺮ اﻧگﺎﺷﺖ‪.‬‬

‫رﻫ�ان‪ ،‬در رابﻄﻪ بﺎ ر�ﺴﮏ اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﻪ بﺎ�ﺪ بﮑﻨﻨﺪ؟‬


‫ب‬

‫‪٩٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫�ﺗﻮان بﻪ ﺷکﻞﻫﺎی ز�ﺮ از بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� و ﺗﺎر� ــﺦ ﺷﻮکﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺗﻮأم‬
‫بﺎ اﯾﻦ بﺤﺮان درس ﮔﺮﻓﺖ‪:‬‬
‫ﺑﯿیﻫﺎ وا�ﺴﺘﻪ ﻧبﺎﺷ�ﻢ‪� .‬ﻣﺎ�ﻪﮔﺬاری در بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� ا�ﻨﻮن‬ ‫• بﻪ ﭘ�ﺶ ن‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎی و ﺷﮏ و ﺗﺮد�ﺪ �ﺴ�ﺎری رو�ﺮوﺳﺖ‪ .‬ﺳﻨﺎر�ﻮﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ن‬ ‫بﺎ بی‬
‫ت‬ ‫ش‬ ‫ت‬
‫ﻃ�ﻒ ﮔﺴ�ەای دارﻧﺪ و ﻫﺮ �ﮐی بﺎ�ﺪ آﻧهﺎ را ﺑﺮر� ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫• بﻪ بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� اﺟﺎزە ﻧﺪﻫ�ﺪ ﮐﻪ ﻗﻀﺎوت ﺷﻤﺎ را در بﺎرەی کﺎری ﮐﻪ �‬
‫ﮐﻨ�ﺪ ﺧﺪﺷﻪدارﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫• بﻪ ﻋﻼﺋﻢ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻣ�فﮐﻨﻨﺪە ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨ�ﺪ‪ ،‬بﻪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ درون ﺷﻤﺎ‬
‫ﺣکﻢ �ﮐﻨﺪ اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨ�ﺪ‪ ،‬و ﺑ�ﺎﻣﻮز�ﺪ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از دادەﻫﺎی ش�ﮐﺖ‬
‫ﺧﻮد بﻪ ﻋﻨﻮان اﻫﺮ� ﺑﺮای ﺳﻨﺠﺶ ﺑﯿنﺶ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎدە ﮐﻨ�ﺪ‪.‬‬
‫ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی اﯾﻦ بﺤﺮان ﺑﺮای ﻫﻤﻪی ش�ﮐﺖﻫﺎ �ﮑﺴﺎن ﻧ�ﺴﺖ‪ ،‬و‬
‫ﺻﻨﻌی اﺳﺖ ﮐﻪ در آن کﺎر �ﮐﻨ�ﺪ‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ﺗﺼﻤ�ﻤﺎت ﺷﻤﺎ ﻣﺨﺘﺺ‬
‫ﺑه��ﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪر�ﺰی ﮐﻨ�ﺪ و ﺑﺮای ﮔﺬر اﯾﻦ بﺤﺮان از بﺪﺗ��ﻦ‬ ‫• ﺑﺮای ت‬
‫ﻣﺴ� آﻣﺎدە بﺎﺷ�ﺪ‪ .‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮑﻨ�ﺪ ﮐﻪ ﺑهﺒﻮد بﻪ ﺷکﻞ‪ ،V‬ﻫﻢ از ﻟﺤﺎظ‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫�ﻮی ﺷﺪی اﺳﺖ اﻣﺎ اﺟﺎزە ﻧﺪﻫ�ﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺠﺮی‪ ،‬ﺳﻨﺎر ی‬
‫ب‬ ‫ﻧﻈﺮی و ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ‬
‫اﯾﻦ د�ﺪگﺎە ﺷﻤﺎ را �ﺴبﺖ بﻪ اﯾﻦ اوﺿﺎع بیﺗﻔﺎوت ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣ�اث‬ ‫• بیدرﻧﮓ بﻪ دوران بﻌﺪ از بﺤﺮان ﺑیﻨﺪ�ﺸ�ﺪ‪ .‬ﺑبﯿن�ﺪ ﮐﻪ ی‬
‫ُ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدکﻼن و اﻗﺘﺼﺎد ﺧﺮد ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟ ﭼﻪ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎ‬
‫ﻫﺎی بﻪوﺟﻮد ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ؟‬ ‫و ﭼﺎﻟﺶ ی‬
‫• در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ بﺎﺷ�ﺪ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ بﺎ دﻧ�ﺎی �ﺴﺎبﺤﺮان ﻣﻮاﺟﻪ �ﺷ��ﺪ‪.‬‬
‫آ�ﺎ �ﺗﻮاﻧ�ﺪ ﺟﺰو ﮔﺮو� بﺎﺷ�ﺪ ﮐﻪ بﻪ �ﻋﺖ بﻪ ﻓﻨﺎوری ﺟﺪ�ﺪ و‬
‫ت‬
‫ﻣﺼیﺒی ﮐﻪ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی بﺪﯾﻊ روی �آورد؟ آ�ﺎ در ﻧهﺎ�ﺖ �ﺗﻮاﻧ�ﺪ در‬
‫ﺗﻔﻮ� ﺑﺮای ش�ﮐﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ت‬ ‫بﻪوﺟﻮد آﻣﺪە ﻓﺎ�ﺪە و ت‬
‫ﻣﺸ�ی ﺧﻮد‪ ،‬و ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ی ﺧﻮد ﺑ�ﺎﺑ�ﺪ؟‬

‫‪٩٦‬‬
‫بﺎ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ ﻧ�ﺗﻮان‬
‫ن‬
‫ﺟهﺎی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺮ بﺤﺮان‬
‫‪١‬‬
‫ﮔﻮردون ﺑﺮاون‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬

‫�ﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻃﻮر �ﺸﻮد اﻣﺎ �� از ﻓﺠﯿﻊﺗ��ﻦ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎ در ﺗﺎر�ـ ـﺦ ﭘﺰﺷ�‬


‫دﻧ�ﺎ و اﻗﺘﺼﺎد ﺟهﺎن در ﺣﺎ� پﺎ�ﺎن �ﺎﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎ �� �ﺲ از د�ﮕﺮی‬
‫بﻪ داﻣﻦ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ ﭘﻨﺎە ﺑﺮدەاﻧﺪ‪ .‬آنﻫﺎ دارﻧﺪ ﺗﮏﺗﮏ و ﻫﺮ �ﮏ بﻪ‬
‫ﺷﯿﻮەی ﺧﻮد بﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣبﺎرزە �ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ت‬
‫درﺳی‬ ‫درﻣﺎی ﺧﺎص ﺧﻮد ﻣﺘ� اﺳﺖ‪ ،‬بﻪ‬ ‫ن‬ ‫بیﺗﺮد�ﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺸﻮری ﺑﺮ ﻧﻈﺎم‬
‫�‬
‫ت‬
‫ﭘﺰﺷ� ﺧﻮد را ارج �ﻧهﺪ و در ﻣﺮﺣﻠﻪی ﻣﺘﻔﺎوی بﺎ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری‬ ‫ﺧ�گﺎن‬
‫�‬ ‫ب‬
‫دﺳﺖ در ﮔ��بﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﺮا ﻫﻨﻮز از ﻫﯿﭻ ﭘﺮوژەی ﭘﺰﺷ� ﺟهﺎین‬
‫�‬ ‫�‬ ‫گ‬
‫ﺧ�ی‬ ‫ـ‬ ‫دوم‬ ‫ن‬
‫ﺟهﺎی‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨ� ـ ﺷب�ﻪ بﻪ ﭘﺮوژەی ﻣﻨﺘهﻦ در زﻣﺎن ﺟﻨﮓ‬
‫ب‬

‫‪ .١‬ﮔﻮردون ﺑﺮاون ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼ�ﻞ دورەی ت‬


‫دﮐ�ای ﺗﺎر� ــﺦ از دا�ﺸگﺎە ادﯾنﺒﻮرو و ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮ‬
‫ﭘ�ﺸن ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ )‪ (۲۰۰۷-۲۰۱۰‬اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او بﺎ ﻋﻨﻮان‬ ‫ین‬
‫اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫�‬
‫‪Gordon Brown, ‘In the coronavirus crisis, our leaders are failing us’,‬‬
‫‪The Guardian, 13 March 2020.‬‬

‫‪٩٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺟهﺎی ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﺮای ﮐﺸﻒ وا�ﺴﻦ‬ ‫ن‬ ‫ﻧ�ﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺮوژەای ﮐﻪ ﻫﻤﻪی ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫�‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و ��� ــﻊ درﻣﺎن �ﺴﯿﺞ ﮐﻨﺪ؟‬
‫ﭼﺮا در ﺣﺎ� ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﺑ�ﺶ از ‪ ۱۰۰‬ﮐﺸﻮر را در کﺎم ﺧﻮد ﻓﺮو�ﺮدە‪،‬‬
‫د�ﺎی‪،‬‬ ‫ف‬
‫ﻫﯿﭻ رﻫ�ﺎﻓﺖ ﺟهﺎی ﻣنﺴﺠﻢ و �ﮑپﺎرﭼﻪای ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ در زﻣﯿﻨﻪی ر ب‬
‫ﻋﻠی از �ﮑﺪ�ﮕﺮ در ﻣﻮرد ﻣﺰا�ﺎی‬ ‫�ﺎدﮔ�ی ن‬ ‫آزﻣﺎ�ﺶ و ﺳﻔﺮ بﻠ�ﻪ در�ﺎرەی‬
‫ی �‬
‫ﮔ�ی اﺟﺘﻤﺎ� وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ ﭼﺮا بﻪرﻏﻢ‬ ‫�ﺴ ب �ی ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ی‬
‫ض‬
‫ﺣﺎ� رﮐﻮد ﺟهﺎی‪ ،‬دوﻟﺖﻫﺎ و بﺎﻧﮏﻫﺎی ﻣﺮﮐﺰی در پئ اراﺋﻪی‬ ‫ﺧﻄﺮ � و ض‬
‫�‬
‫ﺟهﺎی ﺑﺮﻧ�ﺎﻣﺪەاﻧﺪ؟‬ ‫ن‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﻧﻮ� پﺎﺳﺦ‬
‫�‬
‫رﻫ� اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ از ﻣ�ﻞ بﻪ‬ ‫در ﻋﻮض‪ ،‬دﻧ�ﺎ ﻣتﺸتﺖ و ﻣﺘﻔﺮق و بی ب‬
‫ﭼن اﺑﺘﺪا در ووﻫﺎن بﻪ ﭘﻨهﺎنکﺎری ﻣﺘﻮﺳﻞ‬ ‫ﺗﮏروی رﻧﺞ �ﺑ��ﻢ‪ :‬دوﻟﺖ ی ن‬
‫ن‬
‫ﺟهﺎی بﺎ‬ ‫ﺗﺄﺧ� ﻣﻄﻠﻊ ﮐﺮد؛ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ‬ ‫ن‬
‫ﺷﺪ و ﺟﺎﻣﻌﻪی ﺟهﺎی را بﺎ ی‬
‫ﺣی‬‫ﺟﺰئ« اﺳﺖ؛ و ت‬ ‫ﭼن[ اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ بﺤﺮان » ئ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧ�داری ]از ی ن‬ ‫ب‬
‫ض‬
‫وﻗی در ‪ ۳۰‬ژاﻧ��ﻪ ﻋﺬرﺧﻮا� ﮐﺮد و از »وﺿﻌ�ﺖ اﺿﻄﺮاری یﺑناﻟﻤﻠ�«‬ ‫ت‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪ ،‬بﺎز ﻫﻢ ﺗﻮﺻ�ﻪﻫﺎی درﻫﻢﺑﺮﻫﻢ و ﮔﯿﺞﮐﻨﻨﺪەای در�ﺎرەی‬
‫ﺳﻔﺮ بﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اراﺋﻪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ً‬
‫ﻋ�ت‬ ‫ﻗب� �ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﺪان ﺑﻮر�ﻮن ﻫﺮﮔﺰ از اﺷتبﺎﻫﺎت ﺧﻮد ب‬
‫ﮔ�ﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل بﻌﺪ از آنﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻨﻮز بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ رﻫ ب�ان‬ ‫ﻧ� ی‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎ از بﺤﺮانﻫﺎ‪ ،‬از ﺷﯿ�ع ﺳﺎرس و اﺑﻮﻻ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺳﻘﻮط بﺎزارﻫﺎی‬
‫ﺟهﺎی بﻪ پﺎﺳﺦﻫﺎی‬ ‫ف‬ ‫ﮔ�ﻧﺪ و ﻧ�ﻓهﻤﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺸکﻼت‬ ‫ﻣﺎ�‪ ،‬درس ﻧ� ی‬
‫�‬ ‫ف‬
‫ﺟهﺎی‪ ،‬و ﻧﻪ �ﻓﺎ ﻣﺤ� و ﻣ�‪ ،‬اﺣﺘ�ﺎج دارد‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘن روزﻫﺎی ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮیام در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۰۷‬دوﻟﺖ کﺎرﮔﺮ‬ ‫ین‬ ‫در‬
‫ﻧﻈ� �ﮏ ﺣﻤﻠﻪی‬ ‫ت‬
‫ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪ بﻪ �ﻋﺖ �� �ﺲ از د�ﮕﺮی بﺎ ﻣﺸکﻼی ی‬
‫�‬ ‫ت‬
‫ﺗﺮور�ﺴی ی ن‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ�‪ ،‬ﺳ�ﻞ‪ ،‬ﺷﯿ�ع ﺗﺐ ﺑﺮﻓ�‪ ،‬آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﻣﺮ� و‬
‫ن‬ ‫گ‬ ‫ین‬
‫ﺟهﺎی دﺳﺖ و ﭘﻨﺠﻪ ﻧﺮم ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ�‬
‫بﺎﻧ� بﺤﺮان �‬ ‫�‬ ‫ﻧﺨﺴﺘن ورﺷﮑﺴﺘ�‬
‫ت‬ ‫ین‬
‫ﻫﺎی‬‫ﻫﺎی ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ اﺗﻔﺎ� رخ ﻧ�دﻫﺪ‪ ،‬و ﻫﻔﺘﻪ ی‬ ‫ﻟﻨن �ﮔ��ﺪ »دﻫﻪ ی‬

‫‪٩٨‬‬
‫ن‬
‫بﺎ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ ﻧ�ﺗﻮان ﺑﺮ بﺤﺮان ﺟﻬﺎی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﮐﺮد‬

‫ﻫﺴﺖ ﮐﻪ بﻪ اﻧﺪازەی ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﭘﺮﺣﺎدﺛﻪاﻧﺪ‪ «.‬اﯾﻦ ﻣﺸکﻼت ﻣﺘﻮا� بﻪ‬


‫ﻣﻦ آﻣﻮﺧﺖ ﮐﻪ زﻣﺎم اﻣﻮر بﻪ �ﻋﺖ از دﺳﺖ دوﻟﺖﻫﺎ ﺧﺎرج �ﺷﻮد‬
‫اﺻ�‬
‫�‬ ‫ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ بیدرﻧﮓ ﻫﻤﻪی ﻣﻮاﻧﻊ را از ﻣ�ﺎن ﺑﺮدارﻧﺪ و بﻪ ﻋﻠﺖ‬
‫ﻣﺸکﻞ پیﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬و بﻌﺪ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ و بﺎ ﻋﺰم ﺟﺰم اﻗﺪام ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ورﺷﮑﺴﺘ� بﺎﻧﮏ َ‬ ‫گ‬
‫ﻟ�ﻤﻦ ﺑﺮ ِادرز‪،‬‬ ‫ا�ﺘ� ‪ ،۲۰۰۸‬ﭼﻨﺪ روز �ﺲ از‬ ‫در ب‬
‫بﺎﻧﮏﻫﺎی ورﺷﮑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﮐﻪ بﺪون �ﻣﺎ�ﻪ ﻧﻈﺎم �ﻣﺎ�ﻪداری را ﭼﺮﺧﺎﻧﺪە‬
‫ﺗﺄﻣن ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣ� ﺷﺪﻧﺪ و �ﻣﺎ�ﻪی آنﻫﺎ دو�ﺎرە ی ن‬
‫ﭼﻪ در� بﺎ�ﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪� :‬ﺗﻮان ﻧ�خﻫﺎی ﺑهﺮە و ﻣﺎﻟ�ﺎت ﺣﻘﻮقﻫﺎ را کﺎﻫﺶ‬
‫ﭘﺮداﺧن بﻪ ﻋﻮاﻗﺐ بﺤﺮان ﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻮﻓﻘ�ﺖ‬ ‫تف‬ ‫داد و یﻧ�وی ﺧﻮد را �ف‬
‫ﺻﻮری بﻪ دﺳﺖ �آ�ﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮان اﯾﻦ اﻋﺘﻤﺎد را ا�ﺠﺎد ﮐﺮد ﮐﻪ‬ ‫ت‬ ‫ﺗﻨهﺎ در‬
‫ض‬
‫ﭘﺰﺷ� ﻣﺸﺨ� ﺑﺮای اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ اﺿﻄﺮاری ﺟهﺎی دار�ﻢ‪.‬‬ ‫پﺎﺳﺦ‬
‫�‬
‫ﻋن ﺣﺎل بﻪ ﻣﻦ آﻣﻮﺧﺖ ﮐﻪ ﻋﻼوە ﺑﺮ ﺗﺤﻠ�ﻞ‬ ‫ن‬
‫اﻣﺎ بﺤﺮان ﻣﺎ� ﺟهﺎی در ی ن‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� ﭘﻮل و‬ ‫ﺧ�ەای ﻣﺜﻞ ﺻﻨﺪوق ی ن‬ ‫ﻫﺎ و ﺗﻮﺻ�ﻪﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ب‬
‫رﻫ�ان ﺳ�ﺎ�ای ﻧ�ﺎز دار�ﻢ ﮐﻪ‬ ‫ن‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ ﺟهﺎی‪ ،‬در ﻫﺮ ﻗﺎرە بﻪ ب‬
‫رﻫ�ی بﻠ�ﻪ ﺷهﺎﻣﺖ ﻫﻤکﺎری بﺎ �ﮑﺪ�ﮕﺮ داﺷﺘﻪ بﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ ﺷﺠﺎﻋﺖ ب‬
‫ن‬
‫ﮔﺮدﻫﻤﺎی ﺟهﺎی اﺳﺖ ﮐﻪ در آن‬ ‫ﺑه��ﻦ راە ﺑﺮای اﻧﺠﺎم اﯾﻦ کﺎر ﻧﻮ�‬ ‫و ت‬
‫ی‬
‫� ﺗﺼﻤ�ﻢﻫﺎ ﺗﻮاﻓﻖ ﮐﺮد ـ در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۰۸‬اﯾﻦ اﺗﻔﺎق در اﺟﻼس‬ ‫ﺑﺘﻮان ﺑﺮ �‬
‫رﻫ�ان ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻋﻀﻮ ﮔﺮوە ‪ ۲۰‬رخ داد‪ .‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﺼﻤ�ﻤﺎت‬ ‫ب‬
‫ﻧﻔﻮذ و ﻣ�وﻋ�ﺖ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ش‬
‫ﻋﻤ�� ﻣ�ﺎن بﺎز�ﮕﺮان اﺻ� ﺟهﺎن ـ ش� ی ن‬
‫ﺟن‬ ‫ق‬ ‫اﻣﺎ اﯾﻦ بﺎر ﮐﺪام ﮔﻔﺖوﮔﻮی‬
‫ﭼن‪ ،‬آﻣ��کﺎ و‬‫ن‬ ‫ﭘیﻨﮓ‪ ،‬دوﻧﺎﻟﺪ ﺗﺮاﻣﭗ و ﻣﻮن ﺟﺎﺋﻪ اﯾﻦ )رؤﺳﺎی ﺟﻤهﻮر ی‬
‫ﺟﻨﻮی( و ﺟﻮز�ﻪ ﮐﻮﻧﺘﻪ )ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮ اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ( ـ اﻧﺠﺎم ﺷﺪە ﺗﺎ از‬ ‫ب‬ ‫ﮐﺮەی‬
‫ت‬
‫آﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎی �ﮑﺪ�ﮕﺮ در�ﺎرەی ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﻣﺴﺎﻓﺮی‪ ،‬ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪﻫﺎ و‬
‫ﮔ�ی اﺟﺘﻤﺎ� ﺑهﺮە ﺑﺮﻧﺪ؟ آزﻣﺎ�ﺶ اﺑﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ را در‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ی‬
‫بﮕ��ﺪ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ از آﻣ��کﺎ �ﺴ�ﺎر ﺟﻠﻮﺗﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻈﺮ ی‬

‫‪٩٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫کﻤ� از ﻧﺼﻒ اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ و ک�‬ ‫اﻣﺎ ﺗﺎ ‪ ۱۰‬ﻣﺎرس ﺗﻌﺪاد آزﻣﺎ�ﺶﻫﺎ در ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ ت‬


‫ﺟﻨﻮی ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ در ﻣﻮرد آزﻣﺎ�ﺶ ﺑ�ﻤﺎر نای ﮐﻪ بﻪ‬ ‫ب‬ ‫ﺑ�ﺶ از �ﮏدﻫﻢ ﮐﺮەی‬
‫�‬ ‫ین‬
‫ﺟﻨﻮی ﺳﻔﺮ ﻧﮑﺮدە ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﮐﺮد�ﻢ اﻣﺎ آ�ﺎ‬ ‫ﭼن‪ ،‬اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ و ﮐﺮە ب‬
‫ﺣی کﻢاﻫﻤ�ﺖﺗ��ﻦ ﻣﻮارد‬ ‫ﻣﺒی ﺑﺮ آزﻣﺎ�ﺶ ت‬ ‫ﭼن ن‬‫ﻧ�ﺗﻮا�ﺴت�ﻢ از ﺗﺼﻤ�ﻢ ی ن‬
‫ﺗﺄﺧ� در اﻧﺠﺎم آزﻣﺎ�ﺶ �ﺸﺎن �دﻫﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا بﻪ ﻃﻮر‬ ‫ی‬ ‫بﮕ��ﻢ؟‬ ‫درس ی‬
‫��ﺘﺎﻧ�ﺎی‪،‬‬ ‫ف‬
‫ﻓﺰاﯾﻨﺪە �ﺴبﺖ بﻪ ا�ﻤی ﺧﻮد ﻧﮕﺮانا�ﻢ‪ :‬بﻪرﻏﻢ ﻣهﺎرت ﭘﺰﺷکﺎن ﺑ‬
‫ی‬
‫بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ ﮐﻪ دوﻟﺖ از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪە اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟهﺎی ـ و ﺑﺮﮔﺰاری اﺟﻼس »ﻣﺠﺎزی« ﮐﺸﻮرﻫﺎی‬ ‫ن‬ ‫ﻫﻤکﺎری‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ا�ﺪەی‬
‫�‬
‫ﻣﺒﺘی ﺑﺮ ﺷﻌﺎرﻫﺎی »اول آﻣ��کﺎ«‪،‬‬ ‫ﭘ��ﻮﻟ�ﺴی ن‬
‫ت‬ ‫ﻋﻀﻮﮔﺮوە ‪ ۲۰‬ـ بﺎ ﻣ�ﮔﺮ یای‬
‫�‬
‫ﭼن«‪» ،‬اول ﻫﻨﺪ« و »اول روﺳ�ﻪ« ﮐﻪ دﻧ�ﺎی ﻣﺎ را دﭼﺎر ﺗﻔﺮﻗﻪ‬ ‫»اول ی ن‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� در ﺳﺎل‬ ‫ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻮر درﻧ�آ�ﺪ‪ .‬از زﻣﺎن اوج ﻫﻤکﺎری ی ن‬
‫‪ ،۲۰۰۹‬ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﺖﻫﺎ روز�ﻪروز ﻗﻮیﺗﺮ ﺷﺪەاﻧﺪ ـ دﯾﻮار ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺮزﻫﺎ را �ﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﻣهﺎﺟﺮان را �ﮐﻮب ﮐﺮدەاﻧﺪ و ﺗﻌﺮﻓﻪ وﺿﻊ ﮐﺮدەاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻤﺎ�ﺖ از ﻣﺤﺼﻮﻻت داﺧ� ﺑﻮد بﻪ‬ ‫�‬ ‫ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ‬
‫ِ‬ ‫آنﭼﻪ اﺑﺘﺪا‬
‫ﺳﺘ�ەﺟ��ﺎﻧﻪی »ﻣﺎ ﻋﻠ�ﻪ آنﻫﺎ« ﺗبﺪ�ﻞ ﺷﺪە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫�‬ ‫ای ی‬ ‫ﻧﻮ� �ﮏﺟﺎﻧبﻪﮔﺮ ی �‬
‫ﺗﻤﺎ�ﻞ ﻣﺎ بﻪ ﻫﻤکﺎری دارد �ﺴبﺖ ﻣﻌﮑﻮ� بﺎ ﻧ�ﺎزﻣﺎن بﻪ ﻫﻤکﺎری ﭘ�ﺪا‬
‫ناﻟﻤﻠ�‬ ‫�ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻧﺰواﺟﻮی ﮐﻮﺗﻪﺑیﻨﺎﻧﻪ ﺳبﺐ ﺷﺪە ﺗﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﺑ ی ن‬
‫�‬ ‫ی�‬
‫ن‬ ‫ف‬
‫ﮔ� ﮐﻨﻮی ﻣﺤﺮوم بﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫از ﻣﻨﺎﺑﻊ کﺎ� ﺑﺮای ﻣبﺎرزە بﺎ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی �‬
‫ﺟهﺎی ﺻﺎدق اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ن‬ ‫اﻣﺮ بﻪو�ﮋە در ﻣﻮرد ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖﻫﺎ�ﺶ ﺑ�ﺶ از ﭘ�ﺶ اﻓﺰا�ﺶ �ﺎﻓﺘﻪ بی آنﮐﻪ از اﻣکﺎﻧﺎت ﻣﺎ�‬
‫ﺑﺮ�‬‫ﺑﺮای اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖﻫﺎ ﺑهﺮەﻣﻨﺪ بﺎﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬بﻪرﻏﻢ �‬
‫ﺳﺘﻮدی �ﺲ از اﺑﻮﻻ ـ از ﺟﻤﻠﻪ ا�ﺠﺎد ﺻﻨﺪوق ﺟﺪ�ﺪی ﺑﺮای‬ ‫ن‬ ‫ﻧﻮآوریﻫﺎی‬
‫ﺗه�ﻪی وا�ﺴﻦ ـ در ﺣﻮزەی ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪی ﭘﺰﺷ� و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪر�ﺰی ﺑﺮای‬
‫ﺣﻮادث اﺣﺘﻤﺎ� بﺎ ﮐ�ی ﺑﻮدﺟﻪای ‪ ۹‬ﻣ�ﻠ�ﺎرد دﻻری ﻣﻮاﺟﻪا�ﻢ‪.‬‬

‫‪١٠٠‬‬
‫ن‬
‫بﺎ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ ﻧ�ﺗﻮان ﺑﺮ بﺤﺮان ﺟﻬﺎی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﮐﺮد‬

‫رﻫ�ان �ﺎ ﻣﺜﻞ اﻻن ﻫﻮل �ﮐﻨﻨﺪ �ﺎ ﺗﺎ ﭘ�ﺶ از وﻗ�ع ﻓﺎﺟﻌﻪ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ب‬


‫بیﺗﻮﺟ� و ﻏﻔﻠﺖ �ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ »ﻣﺎ ﻋﻠ�ﻪ آنﻫﺎ« بﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖﮔ��ﺰی‬ ‫ِ‬ ‫اﻓﺰون ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫داﻣﻦ زدە اﺳﺖ و دوﻟﺖﻫﺎی ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر اﺷتبﺎﻫﺎت ﺧﻮد را بﻪ ﮔﺮدن‬
‫ا�ﺪﺋﻮﻟﻮژی »ﻫﺮ ﮐ� بﺎ�ﺪ‬
‫�‬ ‫د�ﮕﺮان �اﻧﺪازﻧﺪ و ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖ ﻧ�پﺬﯾﺮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﺳﻼﻣی ﻫﺮ �ﮏ از ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎر بﻪ‬ ‫ت‬ ‫بﻪ ﻓﮑﺮ ﺧﻮد بﺎﺷﺪ« ﻋﻤ� ﻧ�ﺴﺖ ز�ﺮا‬
‫�‬ ‫گ‬
‫ﺳﻼﻣی ﻫﻤﻪی ﻣﺎ �ﺴﺘ� دارد‪.‬‬ ‫ت‬
‫در بﺤﺮان ﻣﺎ�‪ ،‬دوﻟﺖﻫﺎ ـ بﺎ کﺎﻫﺶ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧ�خ ﺑهﺮە در دﻧ�ﺎ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻮقﻫﺎی ﻣﺎ�‪ ،‬ﻣبﺎدﻻت ارزی‪ ،‬و رﻓﻊ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﺗﺠﺎری ـ دﺳﺖ‬
‫ً‬
‫بﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ دادﻧﺪ‪� .‬ﮏ دﻫﻪی بﻌﺪ‪ ،‬ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ ﻓﺰاﯾﻨﺪە اﺣﺘﻤﺎ� از‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی‬
‫ی‬ ‫ﻫﻤکﺎری بﺎﻧﮏﻫﺎی ﻣﺮﮐﺰی و رﻓﻊ ﻣﺤﺪود�ﺖﻫﺎی ﺗﺠﺎری‬
‫پﺎﯾن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎی‬‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﻋﻼوە ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ا�ﻨﻮن ﻧ�خ ﺑهﺮە آن ﻗﺪر ی ن‬
‫ز�ﺎدی ﺑﺮای اﺗﺨﺎذ ﺳ�ﺎﺳﺖﻫﺎی ﭘﻮ� ت‬
‫بﺎ� ﻧﻤﺎﻧﺪە اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ دارد ﺑ�ﺶ‬
‫از ﭘ�ﺶ ﻣﻌﻠﻮم �ﺷﻮد ﮐﻪ بﺎﻧﮏﻫﺎی ﻣﺮﮐﺰی ﺟهﺎن ـ ﮐﻪ در ‪ ۱۰‬ﺳﺎل‬
‫�‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻘ��بﺎ ﻣهﻢﺗ��ﻦ بﺎز�ﮕﺮان دﻧ�ﺎ ﺑﻮدەاﻧﺪ ـ ﻫﻢﭼﻮن پﺎدﺷﺎ�‬
‫ﺑﺮﻫﻨﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫بﻪ ﻋﻘ�ﺪەی ﻣﻦ دوﻟﺖﻫﺎی ﺟهﺎن ﻫﻨﻮز �ﺗﻮاﻧﻨﺪ پﺎﺳ� ﺟهﺎی بﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫زﻧﺠ�ەی ﻋﺮﺿﻪی‬ ‫ﺗﮏﺗﮏ ﮐﺸﻮرﻫﺎ بﺎ�ﺪ �ﺴبﺖ بﻪ رﻓﻊ ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻮﺟﻮد در ی‬
‫کﺎﻻ ﻣﺘﻌهﺪ ﺷﻮﻧﺪ؛ آﻣﺎدە بﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎ را کﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ )ﻧﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ‬
‫ﭼ�ی ﮐﻪ ﺗﻌﺠ�ﻞ در ﺑﺮﮔ��ﺖ ﺷﺎ�ﺪ بﻪ آن‬ ‫ﺑﺮ آنﻫﺎ ﺑ�ﻔﺰاﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ی ف‬
‫ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ(‪ ،‬اﻋﺘبﺎرات را ﺗﻤﺪ�ﺪ ﮐﻨﻨﺪ و اﺟﺎزەی دﯾﺮﮐﺮد در ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺎﻟ�ﺎت‬
‫ت‬
‫درﺳی اﻧﺠﺎﻣﺶ را بﻪ‬ ‫ﻫﺎ را ﺻﺎدر ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن کﺎری ﮐﻪ دوﻟﺖ ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ بﻪ‬
‫ﺻﺎﺣبﺎن ﮐﺴﺐوکﺎرﻫﺎ وﻋﺪە دادە اﺳﺖ؛ و ﭘﺮداﺧﺖ ﭘ�ﺶ از ﻣﻮﻋﺪ‬
‫�ﺸن �ﺷﻮﻧﺪ �ﺎ ﺳﺎﻋﺖﻫﺎی‬ ‫کﻤﮏﻫﺎی ﻣﺎ� بﻪ کﺎرﮔﺮ نای را ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪ ی ن‬
‫بﻌ� از ﮐﺸﻮرﻫﺎ‬‫ﺗﻀﻤن ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و در ﻣﻮاردی ﮐﻪ ض‬ ‫یض‬ ‫کﺎریﺷﺎن کﺎﻫﺶ ��ﺎبﺪ‬

‫‪١٠١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫کﺎرﻫﺎی را ﻧﺪاﺷﺘﻪ بﺎﺷﻨﺪ بﺎ�ﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺳﺎل ‪،۲۰۰۹‬‬ ‫اﺳﺘﻄﺎﻋﺖ اﻧﺠﺎم ی ن‬


‫ﭼﻨن‬
‫ی‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� ﭘﻮل ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ بﻪ آنﻫﺎ کﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟهﺎی و ﺻﻨﺪوق ی ن‬‫ن‬ ‫از بﺎﻧﮏ‬
‫زﻧﺠ�ەی یﺑناﻟﻤﻠ� ﻋﺮﺿﻪی کﺎﻻ‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫اﻣﺎ ﺷﻮک اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﻨﻮی ـ ﮔﺴﺴﺖ در ی‬
‫کﺎری اﺟبﺎری ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻧﻔﺮ ـ ﺗﻔﮑﺮ ﻧﻮآوراﻧﻪای را �ﻃﻠبﺪ‬ ‫و‪ ،‬بﻪ زودی‪ ،‬دور �‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫ﮐﻪ بﺎ زﻣﺎﻧﻪی د�ﺠﯿﺘﺎ� ﻣﺎ ﺳﺎزگﺎرﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺳ�ﺎﺳی ﺻﻨﻌی‪ ،‬بﻪ �ﺸﺘﻮاﻧﻪی‬
‫ﻓﻌ� ﻣﺤ�ﻂ کﺎر را ��� ــﻊ ﮐﻨﺪ‪ :‬از اﺗﺨﺎذ‬ ‫�‬ ‫ﻗﺪرت ﻣﺎ�‪� ،‬ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﻘﻼب‬
‫ﺗﻠﻔی ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺗﻤه�ﺪ و ی ف‬
‫ﺗﺄﻣن‬ ‫ف‬ ‫ﺗﺼﻤ�ﻢﻫﺎی ﺗﺠﺎری از ﻃ��ﻖ ﮐﻨﻔﺮا�ﺲ‬
‫آﻣﻮزش‪ ،‬ﺑهﺪاﺷﺖ و د�ﮕﺮ ﺧﺪﻣﺎت آﻧﻼﯾﻦ‪ .‬بﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗ�ﺐ‪� ،‬ﺗﻮان بﻪ‬
‫گ‬
‫ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻧﻔﺮ اﺟﺎزە داد ﮐﻪ بﻪ کﺎر‪ ،‬ﺗﺤﺼ�ﻞ‪ ،‬ادارەی زﻧﺪ� و اﻣﺮار ﻣﻌﺎش‬
‫از ﺧﺎﻧﻪ اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻋﻼی ﺟﻤ� ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻋﻼین‬ ‫ن‬ ‫اﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﻧﻮآوری ﻓﺮدیای ﺟﺎ�ﮕ��ﻦ‬
‫ش‬
‫ﮐﻮﺷ� در� ــﻎ‬ ‫ﻣﺒی ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ دوﻟﺖﻫﺎی دﻧ�ﺎ بﺎ ﻫﻤکﺎری �ﮑﺪ�ﮕﺮ از ﻫﯿﭻ‬ ‫ن‬
‫ﮔ� ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻧﻪ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ .‬و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻧﻪ آﺧ��ﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﻣﻨهن ﺗﻮا�ﺴﺖ ﮔﺮو�‬ ‫تن‬ ‫بﺪﺗ��ﻦ آنﻫﺎ‪ .‬اﻣﺎ ا�ﺮ در دﻫﻪی ‪ ۱۹۴۰‬ﭘﺮوژەی‬ ‫�‬
‫�� دور ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫از ﻣﺮدم را ﺑﺮای ﺗﻮﻟ�ﺪ ﻣﺮﮔبﺎرﺗ��ﻦ ﺳﻼح در ﺗﺎر� ــﺦ ش‬
‫گ‬
‫بیﺗﺮد�ﺪ در ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺖ و �کﻢ �ﺗﻮاﻧ�ﻢ ﺑﺮای ﻧﺠﺎت زﻧﺪ� و اﻣﺮار ﻣﻌﺎش‬
‫روزوﻟﺖ‬‫�‬ ‫ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻧﻔﺮ بﺎ �ﮑﺪ�ﮕﺮ ﻣﺘﺤﺪ ﺷ��ﻢ‪ .‬در دوران »ﻃ�ح ﺗﺎزە«ی‬
‫�ﮔﻔﺘﻨﺪ ی ف‬
‫ﺧﻮد ﺗﺮس وﺟﻮد ﻧﺪارد؛ ﺷﺎ�ﺪ اﻣﺮوز‬ ‫ﭼ�ی ﺑﺮای ﺗﺮﺳ�ﺪن ﺟﺰ ِ‬
‫بﺎز�ﺎی اﻋﺘﻤﺎد بﻪ آﯾﻨﺪە ﺗﻨهﺎ بﺎ اﻗﺪاﻣﺎت‬ ‫ب‬ ‫ﻧﺘﻮان اﯾﻦ ﺣﺮف را ﺗﮑﺮار ﮐﺮد اﻣﺎ‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪای ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوز اﻋﺘﻤﺎد ﺑ�ﺎﻓ��ﻨﺪ‪.‬‬ ‫ین‬

‫‪١٠٢‬‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﺟهﺎی‬ ‫ﻫﻤبﺴﺘ�‬
‫�‬ ‫بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و‬
‫ﺑﺮ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‬
‫ﯾﻮوال ﻧ�ح ﻫﺮاری‬
‫‪١‬‬

‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬

‫ﺟهﺎیﺷﺪن �اﻧﺪازﻧﺪ‪،‬‬ ‫ن‬ ‫�ﺴ�ﺎری از ﻣﺮدم ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ را بﻪ ﮔﺮدن‬


‫زدای از دﻧ�ﺎ‬ ‫ف‬ ‫ت‬ ‫ﺟﻠﻮﮔ�ی از ﺗﮑﺮار ی ف‬
‫ﭼﻨن اﺗﻔﺎﻗﺎی ﺟهﺎی ی‬ ‫ی‬ ‫و �ﮔ��ﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻨهﺎ راە‬
‫اﺳﺖ‪ .‬دﯾﻮار �ﺴﺎز�ﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺎﻓﺮت را ﻣﺤﺪود ﮐﻨ�ﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺎرت را کﺎﻫﺶ دﻫ�ﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی از اﯾﻦ‬
‫ی‬ ‫بﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪی ﮐﻮﺗﺎەﻣﺪت ﺑﺮای‬
‫ش‬
‫ﮔ� ﻻزم اﺳﺖ‪ ،‬اﻧﺰوا�ﺮ یای بﻠﻨﺪﻣﺪت بﻪ ﻓﺮو�ﺎ� اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫�‬
‫ُ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ و در ﻋﻤﻞ ﻣﺎ را از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻣ�ی ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬
‫ً‬
‫واﻗ� ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬ ‫�‬ ‫ﮐﺮد‪ .‬ﻧت�ﺠﻪ کﺎﻣ� ﺑﺮﻋﮑﺲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬پﺎدزﻫﺮ‬
‫ﺟﺪای بﻠ�ﻪ ﻫﻤکﺎری اﺳﺖ‪.‬‬‫ی‬ ‫وا��دار ﻧﻪ‬
‫ی‬

‫‪ .١‬ﯾﻮوال ﻧ�ح ﻫﺮاری اﺳﺘﺎد ﺗﺎر� ــﺦ در دا�ﺸگﺎە ب‬


‫ﻋ�ی اورﺷﻠ�ﻢ در ا�اﺋ�ﻞ و ﻧ��ﺴﻨﺪەی‬
‫ﮐﺘﺎبﻫﺎی ﭘﺮﻓﺮوش ا�ﺴﺎن ﺧﺮدﻣﻨﺪ‪ ،‬ا�ﺴﺎن ﺧﺪا�ﻮﻧﻪ و ‪ ۲۱‬درس ﺑﺮای ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺖ و �کﻢ‬
‫اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫�‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او بﺎ ﻋﻨﻮان‬
‫‪Yuval Noah Harari, ‘In the Battle Against Coronavirus, Humanity‬‬
‫‪Lacks Leadership’, Time, 15 March 2020.‬‬

‫‪١٠٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺟهﺎیﺷﺪن ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫ﮔ� ﻣﺪتﻫﺎ ﭘ�ﺶ از دوران‬


‫ﮐﻨﻮی‬
‫�‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﮐﺸی ﺗﻔ��� ﻧﺒﻮد اﻣﺎ‬ ‫ت‬ ‫ﺧ�ی از ﻫﻮاﭘ�ﻤﺎ و‬ ‫ﻧﻔﺮ را ﮐﺸتﻨﺪ‪ .‬در ﻗﺮن ‪ ۱۴‬ب‬
‫ت‬ ‫ش ت‬
‫ﻏﺮی ﮔﺴ�ش‬ ‫ﻃﺎﻋﻮن در ک� ﺑ�ﺶ از �ﮏ دﻫﻪ از آﺳ�ﺎی �� ﺗﺎ ارو�ﺎی ب‬
‫�ﻌی ﺑ�ﺶ از �ﮏ ﭼهﺎرم از ﺟﻤﻌ�ﺖ‬ ‫ﺑن ‪ ۷۵‬ﺗﺎ ‪ ۲۰۰‬ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ‪ -‬ن‬ ‫�ﺎﻓﺖ و ی ف‬
‫ﺑن ﺑﺮد‪ .‬در اﻧگﻠﺴﺘﺎن ‪ ۴۰‬درﺻﺪ از ﻣﺮدم ﺟﺎن ﺧﻮد را‬ ‫ارو�ﺎ و آﺳ�ﺎ‪-‬را از ی ن‬
‫ﺑن رﻓﺖ‪.‬‬‫از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪ .‬ﻧ�� از ﺟﻤﻌ�ﺖ ﺻﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮی ﻓﻠﻮرا�ﺲ از ی ف‬
‫در ﻣﺎرس ‪� ۱۵۲۰‬ﮏ ﻓﺮد ﻧﺎﻗﻞ آبﻠﻪ‪ -‬ﻓﺮا�ﺴ�ﺴﮑﻮ دو ا�ﻮﺋ�ﺎ‪ -‬وارد ﻣﮑ��ﮏ‬
‫ﺣی ﺧﺮی در آﻣ��کﺎی ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬در آن زﻣﺎن‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﻗﻄﺎر‪ ،‬اﺗ��ﻮس �ﺎ ت‬
‫دﺳﺎﻣ� ﻫﻤﺎن ﺳﺎل آبﻠﻪ در �ا� آﻣ��کﺎی‬ ‫ب‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬بﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺗﺎ‬
‫ﺗﺨﻤنﻫﺎ ﻧﺰد�ﮏ بﻪ �ﮏ ﺳﻮم از‬ ‫یض‬ ‫بﻌ�‬ ‫ﻣﺮﮐﺰی ﺷﺎﯾﻊ ﺷﺪە ﺑﻮد و ﺑﻨﺎ بﻪ ض‬
‫ﺑن ﺑﺮد‪.‬‬‫ﺟﻤﻌ�ﺖ را از ی ن‬
‫در ﺳﺎل ‪ ۱۹۱۸‬ﻧﻮ� آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﻓﻮقاﻟﻌﺎدە ُﻣ�ی ﺗﻨهﺎ در ﭼﻨﺪ ﻣﺎە ﺗﺎ‬
‫ﮔﺴ�ش �ﺎﻓﺖ‪ .‬اﯾﻦ و�ﺮوس ﻧ�ﻢ ﻣ�ﻠ�ﺎرد ﻧﻔﺮ‪ -‬ﺑ�ﺶ از‬ ‫دورﺗ��ﻦ ﻧﻘﺎط دﻧ�ﺎ ت‬
‫ﺗﺨﻤن �زﻧﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس‬ ‫ین‬ ‫�ﮏ ﭼهﺎرم از ﺟﻤﻌ�ﺖ دﻧ�ﺎ‪ -‬را ﻣﺒﺘﻼ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺗﺎﻫﯿی ‪ ۱۴‬درﺻﺪ و‬ ‫ت‬ ‫ﺑن ﺑﺮد‪ .‬در ﺟ��ﺮەی‬ ‫‪ ۵‬درﺻﺪ از ﺟﻤﻌ�ﺖ ﻫﻨﺪ را از ی ن‬
‫در ﺳﺎﻣﻮا ‪ ۲۰‬درﺻﺪ از ﻣﺮدم ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺠﻤ�ع اﯾﻦ‬
‫کﻤ� از �ﮏ ﺳﺎل دەﻫﺎ ﻣ�ﻠﯿﻮن‪ -‬و ﺷﺎ�ﺪ ﻧﺰد�ﮏ‬ ‫ﻣﺪی ت‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪﮔ� در ت‬
‫ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫بﻪ ‪ ۱۰۰‬ﻣ�ﻠﯿﻮن‪ -‬ﻧﻔﺮ را از یﺑن ﺑﺮد‪ .‬بﻪ ﻋبﺎرت د�ﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﮐﺴﺎی ﮐﻪ ﺑﺮ‬
‫اﺛﺮ اﺑﺘﻼ بﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا ﺟﺎن بﺎﺧﺘﻨﺪ ﺑ�ﺶ از ﻣﻘﺘﻮﻻن دورەی ﭼهﺎر ﺳﺎﻟﻪی‬
‫ﺟهﺎی اول ﺑﻮد‪.‬‬‫ن‬ ‫ﺟﻨﮓ‬
‫آﻣ�ەای از رﺷﺪ ﺟﻤﻌ�ﺖ و ﺑهﺒﻮد ﺣﻤﻞ‬ ‫�‬ ‫در �ﮏ ﻗﺮن بﻌﺪ از ﺳﺎل ‪ ۱۹۱۸‬ی‬
‫ﮔ�‬‫�� ﺑ�ﺶ از ﭘ�ﺶ �ﺴبﺖ بﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬ ‫و ﻧﻘﻞ ﺳبﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ش‬
‫آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻘﺎ�ﺴﻪ بﺎ ﻓﻠﻮرا�ﺲ ﻗﺮون وﺳ�‪ ،‬کﻼنﺷهﺮﻫﺎی‬
‫ﺳﯿی ﻣﺤﻞ �ﺴ�ﺎر ﻣﺴﺎﻋﺪﺗﺮی ﺑﺮای ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﻣﺪری ﻣﺜﻞ ﺗﻮﮐﯿﻮ �ﺎ ﻣﮑ��ﮑﻮ ت‬ ‫ن‬
‫ﮐﻨﻮی �ﺴ�ﺎر �� ــﻊﺗﺮ از ﺳﺎل‬ ‫ن‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریزا ﻫﺴتﻨﺪ‪ ،‬و ﺷبﮑﻪی ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‬

‫‪١٠٤‬‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﻫﻤبﺴﺘ� ﺟﻬﺎی ﺑﺮ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‬
‫�‬ ‫بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و‬

‫کﻤ� از ‪ ۲۴‬ﺳﺎﻋﺖ از پﺎر�ﺲ بﻪ‬ ‫‪ ۱۹۱۸‬اﺳﺖ‪� .‬ﮏ و�ﺮوس �ﺗﻮاﻧﺪ در ت‬


‫ﺳﯿی ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬بﺎ�ﺪ اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻪ بﺎﺷ�ﻢ ﮐﻪ در‬‫ﺗﻮﮐﯿﻮ و ﻣﮑ��ﮑﻮ ت‬
‫گ‬
‫وا��دار زﻧﺪ� ﮐﻨ�ﻢ‪ ،‬و اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ ��‬‫ﺟهﻨ� آ�ﻨﺪە از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ی‬
‫�ﺲ از د�ﮕﺮی ﻣﺎ را ﻣﺒﺘﻼ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺄﺛ� ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬ ‫ﻣ�ان وﻗ�ع و ﻫﻢ ی ن‬
‫ﻣ�ان ی‬ ‫بﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ‪ ،‬در ﻋﻤﻞ ﻫﻢ ی ن‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬بﻪرﻏﻢ ﺷﯿ�ع‬ ‫ی‬ ‫ﮔ� بﻪ ﻃﺮز‬ ‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻣهﻠ� ﻣﺜﻞ ا�ﺪز و اﺑﻮﻻ‪ ،‬در ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺖ و �کﻢ درﺻﺪ ﮐﺴﺎین‬
‫ﮔ� ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ �دﻫﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ اﺑﺘﻼ بﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ش‬
‫کﻤ� از ﻫﺮ زﻣﺎن د�ﮕﺮی �ﺲ از ﻋ� ﺣﺠﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﺎ� از‬ ‫�ﺴ�ﺎر ت‬
‫ﺑه��ﻦ ﺳﺎزوکﺎر دﻓﺎ� ا�ﺴﺎن در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا ﻧﻪ‬ ‫آن اﺳﺖ ﮐﻪ ت‬
‫اﻧﺰوا بﻠ�ﻪ اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﺖ یﭘ�وزی ا�ﺴﺎن در بﻧ�د بﺎ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﺑ�ﻤﺎریزا اﯾﻦ ﺑﻮدە ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا ﺑﺮ ﺟهﺶﻫﺎی ﮐﻮرﮐﻮراﻧﻪ ﺗﮑ�ﻪ‬
‫�ﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﭘﺰﺷکﺎن از ﺗﺤﻠ�ﻞ ﻋﻠ� اﻃﻼﻋﺎت ﺑهﺮە �ﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫یﭘ�وزی در ﺟﻨﮓ ﻋﻠ�ﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا‬


‫وﻗی در ﻗﺮن ‪ ۱۴‬ﻃﺎﻋﻮن ﺷﺎﯾﻊ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻧ�دا�ﺴتﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﻠتﺶ‬ ‫ت‬
‫ﭼ�ﺴﺖ و ﭼﻄﻮر �ﺗﻮان بﺎ آن ﻣﻘﺎبﻠﻪ ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎ ﭘ�ﺶ از دوران ﻣﺪرن‪،‬‬
‫ً‬
‫ا�ﺴﺎنﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮ� ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ را بﻪ ﮔﺮدن ﺧﺸﻢ ﺧﺪا�ﺎن‪ ،‬اﻫ��ﻤﻨﺎن �ﺎ ﻫﻮای‬
‫ﭼ�ی بﻪ اﺳﻢ‬ ‫بﺪ �اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و بﻪ ذﻫﻦﺷﺎن ﻫﻢ ﺧﻄﻮر ﻧ�ﮐﺮد ﮐﻪ ی �‬
‫بﺎ��ی �ﺎ و�ﺮوس وﺟﻮد داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮدم بﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ و ﭘﺮی ﻋﻘ�ﺪە‬ ‫ت‬
‫داﺷتﻨﺪ اﻣﺎ ﻓﮑﺮ ﻧ�ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ �ﮏ ﻗﻄﺮە آب ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺎوی ﻟﺸﮕﺮی‬
‫وﻗی ﻃﺎﻋﻮن �ﺎ آبﻠﻪ ﺷﺎﯾﻊ �ﺷﺪ‪،‬‬ ‫از ﻣهﺎﺟﻤﺎن ﺧﻮﻧ��ﺰ بﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ت‬
‫ﭼ�ی ﮐﻪ بﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﺴﺌﻮﻻن �رﺳ�ﺪ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺮاﺳﻢ دﻋﺎی‬ ‫ﺑه��ﻦ ی ف‬ ‫ت‬
‫دﺳﺘﻪﺟﻤ� ﺑﺮای ﺧﺪا�ﺎن �ﺎ ﻗﺪ�ﺴﺎن ﺑﺮﮔﺰار ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ کﺎر بیﻓﺎ�ﺪە ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪١٠٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫وﻗی ﻣﺮدم ﺑﺮای دﻋﺎی دﺳﺘﻪﺟﻤ� دور ﻫﻢ ﺟﻤﻊ �ﺷﺪﻧﺪ اﯾﻦ‬ ‫در واﻗﻊ‪ ،‬ت‬
‫اﻣﺮ اﻏﻠﺐ بﻪ ﺷﯿ�ع ﺑ�ﻤﺎری �اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ‪.‬‬
‫در ﻗﺮن ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬دا�ﺸﻤﻨﺪان‪ ،‬ﭘﺰﺷکﺎن و ﭘﺮﺳﺘﺎران در �ا� ﺟهﺎن‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮد را �ﮏکﺎﺳﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و بﺎ ﻫﻤکﺎری �ﮑﺪ�ﮕﺮ ﺗﻮا�ﺴتﻨﺪ بﻪ‬
‫ﮔ� و روشﻫﺎی ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ آﻧهﺎ پیﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻈ��ﻪی‬ ‫ﺳﺎزوکﺎر ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺗکﺎﻣﻞ ﺗﻮﺿﯿﺢ �داد ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺟﺪ�ﺪ ﭼﺮا و ﭼﮕﻮﻧﻪ بﻪ وﺟﻮد‬
‫�آﯾﻨﺪ و ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻗﺪ�� ﭼﺮا و ﭼﻄﻮر ﻣهﻠ�ﺗﺮ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ژﻧت�ﮏ بﻪ‬
‫دا�ﺸﻤﻨﺪان اﺟﺎزە داد ﮐﻪ از دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزا � درآورﻧﺪ‪.‬‬
‫آدمﻫﺎی ﻗﺮون وﺳ� ﻫﯿﭻوﻗﺖ بﻪ ﻋﻠﺖ ﻃﺎﻋﻮن پی بﻧ�دﻧﺪ اﻣﺎ ﺗﻨهﺎ دو‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎی ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ی‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ ﻃﻮل ﮐﺸ�ﺪ ﺗﺎ دا�ﺸﻤﻨﺪان و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎی ﺟﺪ�ﺪ را‬
‫ﻣﻄﻤﺌئ ﺑﺮای �ﺸﺨ�ﺺ ﻣﺒﺘﻼ�ﺎن ا�ﺠﺎد‬ ‫ن‬ ‫بﻪ ﺗﻮا� ژﻧﻮﻣﺶ پیﺑﺮﻧﺪ و آزﻣﺎ�ﺶ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔ� پیﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣبﺎرزە بﺎ آﻧهﺎ‬ ‫وﻗی دا�ﺸﻤﻨﺪان بﻪ ﻋﻠﻞ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ت‬
‫آﻧیﺑﯿﻮﺗ�ﮏﻫﺎ‪ ،‬ﺑهﺒﻮد ﺑهﺪاﺷﺖ و‬ ‫�ﺴ�ﺎر آﺳﺎنﺗﺮ ﺷﺪ‪ .‬وا�ﺴﻦﻫﺎ‪ ،‬ت‬
‫ئ‬
‫�� اﺟﺎزە دادە ﺗﺎ ﺑﺮ ﻣهﺎﺟﻤﺎن ﻧﺎﻣﺮئاش ﻏﻠبﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ز�ﺮﺳﺎﺧﺖ ﭘﺰﺷ� بﻪ ش‬
‫در ﺳﺎل ‪ ،۱۹۶۷‬آبﻠﻪ ﻫﻨﻮز ‪ ۱۵‬ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ را ﻣﺒﺘﻼ �ﮐﺮد و دو ﻣ�ﻠﯿﻮن‬
‫ﺟهﺎی وا�ﺴیﻨﺎﺳﯿﻮن‬ ‫ن‬ ‫ﻧﻔﺮ از آﻧهﺎ را �ﮐﺸﺖ‪ .‬اﻣﺎ در دﻫﻪی بﻌﺪ‪ ،‬کﺎرزار‬
‫ﺟهﺎی در ﺳﺎل ‪ ۱۹۷۹‬اﻋﻼم‬ ‫ن‬ ‫آبﻠﻪ ﭼﻨﺎن ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ‬
‫ت‬ ‫ً‬ ‫ﮐﺮد ﮐﻪ ش‬
‫�� یﭘ�وز و آبﻠﻪ کﺎﻣ� ﻧﺎﺑﻮد ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۱۹‬ﺣی‬
‫�ﮏ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ بﻪ آبﻠﻪ ﻣﺒﺘﻼ ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺮاﻗبﺖ از ﻣﺮزﻫﺎ‬
‫ﮔ� و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ ﻣﺎ ﭼﻪ �آﻣﻮزد؟‬
‫اﯾﻦ ﺗﺎر� ــﺦ در�ﺎرەی ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫�‬
‫اول اﯾﻦ ﮐﻪ ﺗﻠ��ﺤﺎ بﻪ ﻣﺎ �آﻣﻮزد ﮐﻪ ﻧ�ﺗﻮان بﺎ �ﺴن داﺋ� ﻣﺮزﻫﺎ از‬
‫ﺣی در‬ ‫ﮔ� ت‬
‫ﺧﻮد ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﻧبﺎ�ﺪ از �ﺎد ﺑﺮد ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬

‫‪١٠٦‬‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﻫﻤبﺴﺘ� ﺟﻬﺎی ﺑﺮ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‬
‫�‬ ‫بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و‬

‫ﺟهﺎیﺷﺪن‪ ،‬ﻫﻢ بﻪ �ﻋﺖ‬ ‫ن‬ ‫�ﻌی ﻣﺪتﻫﺎ ﭘ�ﺶ از دوران‬ ‫ﻗﺮون وﺳ�‪ ،‬ن‬
‫ن‬
‫ﺷﺎﯾﻊ �ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ا�ﺮ ارﺗبﺎﻃﺎت ﺟهﺎی ﺧﻮد را ﺗﺎ ﺳﻄﺢ اﻧگﻠﺴﺘﺎن‬
‫ف‬
‫ﺳﺎل ‪ ۱۳۴۸‬کﺎﻫﺶ دﻫ�ﺪ بﺎز ﻫﻢ کﺎ� ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻧﺰوا در ﺣﺪ ﻗﺮون‬
‫وﺳ� بﻪ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ واﻗ� کﻤﮏ ﻧ�ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻧﺰوا بﺎ�ﺪ بﻪ اﻧﺪازەی ﻋ�‬
‫ﺣﺠﺮ بﺎﺷﺪ‪ .‬آ�ﺎ �ﺗﻮاﻧ�ﺪ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺣﺪ ﺧﻮد را ن ن‬
‫ﻣ�وی ﮐﻨ�ﺪ؟‬
‫ﮔ��ﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ واﻗ� ﻣﻌﻠﻮل‬ ‫دوﻣن در� ﮐﻪ از ﺗﺎر� ــﺦ � ی‬ ‫ین‬
‫ﻣﻌﺘ� اﺳﺖ‪ .‬ت‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫گ‬
‫وﻗی‬ ‫ب‬ ‫ﮔﺬاﺷن اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻠ�‬ ‫ﻫﻤبﺴﺘ� ﺟهﺎی و در ﻣ�ﺎن‬
‫ﮔ� �ﺷﻮد‪ ،‬بﺎ�ﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣ��ﻮط بﻪ ﺷﯿ�ع‬ ‫ﮐﺸﻮری دﭼﺎر ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺑ�ﻤﺎری را ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و بﺪون ﺗﺮس از ﻓﺎﺟﻌﻪی اﻗﺘﺼﺎدی بﺎ د�ﮕﺮان در ﻣ�ﺎن‬
‫ﻧ� بﺎ�ﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ بﻪ اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﻨﺪ و‬ ‫بﮕﺬارد‪ -‬د�ﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ی ن‬
‫ﻗ��ﺎی را از ﺧﻮد ﺑﺮاﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوز‪ ،‬ی ن‬
‫ﭼن‬ ‫ن‬ ‫ﻣﺎ�ﻞ بﻪ کﻤﮏ بﺎﺷﻨﺪ ﻧﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ‬
‫�ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﻫﻤﻪی ﮐﺸﻮرﻫﺎی دﻧ�ﺎ درسﻫﺎی ﻣه� در�ﺎرەی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ�‬‫ﺑ�ﺎﻣﻮزد اﻣﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺳﻄﺢ بﺎﻻی از اﻋﺘﻤﺎد و ﻫﻤکﺎری ی ن‬
‫ی‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ و ﻣﻨﻊ‬ ‫ﻧ� ﻣﺤﺘﺎج ﻫﻤکﺎری ی ن‬ ‫ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪی ﻣﺆﺛﺮ ی ن‬
‫ﮔ� ض�وری‬ ‫ت‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی از ﮔﺴ�ش ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ی‬ ‫ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور ﺑﺮای‬
‫وﻗی ﮐﺸﻮرﻫﺎ بﻪ �ﮑﺪ�ﮕﺮ اﻋﺘﻤﺎد ﻧﺪارﻧﺪ و ﻫﺮ ﮐﺸﻮری اﺣﺴﺎس‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ت‬
‫�ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻨهﺎ بﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد رﻫﺎ ﺷﺪە اﺳﺖ‪ ،‬دوﻟﺖﻫﺎ از وﺿﻊ ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ‬
‫و ﻣﻨﻊ ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور ا�ﺮاە دارﻧﺪ‪ .‬ا�ﺮ ‪ ۱۰۰‬ﻣﻮرد اﺑﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ در‬
‫ﮐﺸﻮرﺗﺎن ﮐﺸﻒ ﮐﻨ�ﺪ آ�ﺎ بیدرﻧﮓ کﻞ ﺷهﺮﻫﺎ و ﻧﻮا� را ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ‬
‫گ‬
‫�ﮐﻨ�ﺪ؟ پﺎﺳﺦ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺗﺎ ﺣﺪ ز�ﺎدی بﻪ اﯾﻦ �ﺴﺘ� دارد ﮐﻪ از د�ﮕﺮ‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﭼﻪ اﻧﺘﻈﺎری دار�ﺪ‪ .‬ﻣﻨﻊ ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور در ﺷهﺮﻫﺎ �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ‬
‫ﻓﺮو�ﺎ� اﻗﺘﺼﺎدی ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ا�ﺮ ﻓﮑﺮ ﮐﻨ�ﺪ ﮐﻪ د�ﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ بﻪ کﻤﮏﺗﺎن‬ ‫ش‬
‫ﭼﻨن اﻗﺪام ﺷﺪ�ﺪی اﻧﺠﺎم دﻫ�ﺪ‪.‬‬ ‫ﺑ�ﺸ� اﺣﺘﻤﺎل دارد ﮐﻪ ی ن‬ ‫ت‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪ‬
‫اﻣﺎ ا�ﺮ ﻓﮑﺮ ﮐﻨ�ﺪ ﮐﻪ د�ﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺷﻤﺎ را بﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد رﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‬

‫‪١٠٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫در اﯾﻦ ﺻﻮرت بﻪ اﺣﺘﻤﺎل ز�ﺎد آن ﻗﺪر ﺗﻌﻠﻞ �ﮐﻨ�ﺪ ﮐﻪ کﺎر از کﺎر‬
‫�ﮔﺬرد‪.‬‬
‫ﭼ�ی ﮐﻪ ﻣﺮدم بﺎ�ﺪ در�ﺎرەی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪﮔ ی� بﻔهﻤﻨﺪ‬ ‫ن‬ ‫ﺷﺎ�ﺪ ﻣهﻢﺗ��ﻦ ی‬
‫ﮔ� در ﻫﺮ ﮐﺸﻮری کﻞ ﻧ�ع � ش� را بﻪ‬ ‫ت‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺴ�ش ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺧﻄﺮ �اﻧﺪازد‪ .‬ﻋﻠﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ و�ﺮوسﻫﺎ ﺗکﺎﻣﻞ ��ﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻗی اﯾﻦ‬‫ﺣﯿﻮاﻧﺎی ﻣﺜﻞ ﺧﻔﺎش اﺳﺖ‪ .‬ت‬ ‫ت‬ ‫ﻫﺎی ﻣﺜﻞ ﮐﺮوﻧﺎ‬ ‫ﻣنﺸﺎء و�ﺮوس ی‬
‫ن‬
‫ﻣ��ﺎنﻫﺎی ا�ﺴﺎی ﺧﻮد‬ ‫و�ﺮوسﻫﺎ بﻪ ا�ﺴﺎن ﻣﻨﺘﻘﻞ �ﺷﻮﻧﺪ در اﺑﺘﺪا بﺎ ی ن‬
‫ﺗﮑﺜ� در بﺪن ا�ﺴﺎن گﺎ� ﺟهﺶ‬ ‫ﺳﺎزگﺎر ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ و�ﺮوسﻫﺎ ﻫﻨگﺎم ی‬
‫ﺟه� و�ﺮوس را ﻣ�یﺗﺮ‬ ‫ا�� ﺟهﺶﻫﺎ ی ض�رﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ گﺎ� ش‬ ‫ﭘ�ﺪا �ﮐﻨﻨﺪ‪� .‬‬
‫ب‬
‫ا�ﻤی بﺪن ا�ﺴﺎن ﻣﻘﺎومﺗﺮ �ﮐﻨﺪ‪ -‬و اﯾﻦ و�ﺮوس‬ ‫�ﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ دﺳﺘگﺎە ن‬
‫ﮔﺴ�ش ��ﺎبﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ت‬ ‫ﺑن ﺟﻤﻌ�ﺖ‬ ‫ﺟهﺶ�ﺎﻓﺘﻪ بﻪ �ﻋﺖ در ی ف‬
‫ﺗﮑﺜ� ﻣﺪاوم وﺟﻮد‬ ‫اﺳﺖ در بﺪن ﻫﺮ ا�ﺴﺎن ﺗ��ﻠ�ﺎردﻫﺎ و�ﺮوس در ﺣﺎل ی‬
‫ﻣﺒﺘﻼی ﺗ��ﻠ�ﺎردﻫﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﺟﺪ�ﺪ در اﺧﺘ�ﺎر و�ﺮوس‬ ‫ی‬ ‫داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻓﺮد‬
‫ﻗﺮار �دﻫﺪ ﺗﺎ بﺎ ا�ﺴﺎنﻫﺎ ﺳﺎزگﺎرﺗﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ آدم ﻧﺎﻗ� ﻣﺜﻞ دﺳﺘگﺎە‬
‫آزﻣﺎی بﻪ و�ﺮوس �دﻫﺪ –‬ ‫ﻗﻤﺎر�ﺎزیای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗ��ﻠ�ﺎردﻫﺎ بﻠ�ﺖ بﺨﺖ ی‬
‫و و�ﺮوس ﺑﺮای رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﻓﻘﻂ بﻪ �ﮏ بﻠ�ﺖ ﺑﺮﻧﺪە اﺣﺘ�ﺎج دارد‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻓﻘﻂ ﺣﺪس و گﻤﺎن ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬ﮐﺘﺎب ر�ﭽﺎرد ﭘﺮﺳﺘﻮن بﺎ ﻋﻨﻮان »بﺤﺮان‬
‫ت‬ ‫�‬
‫دﻗ�ﻘﺎ بﻪ ی ف‬
‫اﺗﻔﺎﻗﺎی در ﺷﯿ�ع اﺑﻮﻻ در‬ ‫ﭼﻨن ﺳﻠﺴﻠﻪ‬ ‫در ﻣﻨﻄﻘﻪی ﺧﻄﺮ«‬
‫ت‬
‫ﺳﺎل ‪� ۲۰۱۴‬ﭘﺮدازد‪ .‬اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری وﻗی ﺷﺎﯾﻊ ﺷﺪ ﮐﻪ و�ﺮوس اﺑﻮﻻ از‬
‫ﺧﻔﺎش بﻪ ا�ﺴﺎن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ و�ﺮوس ا�ﺴﺎن را بﻪ ﺷﺪت ﺑ�ﻤﺎر �ﮐﺮد‬
‫اﻣﺎ ﻫﻨﻮز بﺎ بﺪن ﺧﻔﺎش �ﺴ�ﺎر ﺳﺎزگﺎرﺗﺮ از بﺪن ا�ﺴﺎن ﺑﻮد‪ .‬آنﭼﻪ اﺑﻮﻻ را‬
‫�‬
‫ﮔ� ﺗبﺪ�ﻞ ﮐﺮد ﺟهﺶ �ﮏ‬ ‫از �ﮏ ﺑ�ﻤﺎری �ﺴبﺘﺎ ﻧﺎدر بﻪ ﻧﻮ� ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ژن در �ﮏ و�ﺮوس اﺑﻮﻻ ﺑﻮد ﮐﻪ �ﮏ ﻧﻔﺮ را در ﻧﺎﺣ�ﻪی ﻣﺎ�ﻮﻧﺎ در ﻏﺮب‬
‫آﻓ��ﻘﺎ ﻣﺒﺘﻼ ﮐﺮدە ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺟهﺶ بﻪ اﯾﻦ ﻧ�ع ﺧﺎص از و�ﺮوس اﺑﻮﻻ‪-‬‬
‫کﻠﺴ�ول ﺳﻠﻮلﻫﺎی ا�ﺴﺎن‬ ‫ت‬ ‫ﻣﻮﺳﻮم بﻪ ﻣﺎ�ﻮﻧﺎ‪ -‬اﺟﺎزە داد ﺗﺎ بﻪ ﻧﺎﻗﻞﻫﺎی‬

‫‪١٠٨‬‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﻫﻤبﺴﺘ� ﺟﻬﺎی ﺑﺮ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‬
‫�‬ ‫بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و‬

‫کﻠﺴ�ول‪ ،‬اﺑﻮﻻ را بﻪ داﺧﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎ‬ ‫ت‬ ‫بﭽﺴبﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﯾﻦ ﻧﺎﻗﻞﻫﺎ بﻪ ﺟﺎی‬
‫�ﮐﺸﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧ�ع ﺟﺪ�ﺪ و�ﺮوس اﺑﻮﻻ ﭼهﺎر ﺑﺮاﺑﺮ ﻣ�یﺗﺮ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﮐﻪ �ﮔﺮم ﺧﻮاﻧﺪن اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪا�ﺪ ﺷﺎ�ﺪ ﺟهﺶ ﻣﺸﺎﺑ� در �ﮏ ژن‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ در بﺪن �ﮏ ﻓﺮد ﻣﺒﺘﻼ در ﺗهﺮان‪ ،‬ﻣ�ﻼن �ﺎ ووﻫﺎن در ﺣﺎل‬
‫وﺣﺎ� ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ اﯾﺮ ضایﻫﺎ‪،‬‬
‫ض‬ ‫ﺧﻄﺮ �‬‫�‬ ‫وﻗ�ع بﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﺮﻓن ی ف‬
‫ﭼﻨن‬ ‫ت‬
‫ﭼﯿیﻫﺎ بﻠ�ﻪ ﻫﻤﻪی ا�ﺴﺎنﻫﺎ را ﺗهﺪ�ﺪ �ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮔ ف‬ ‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎیﻫﺎ و ن‬
‫ی‬
‫ﻓﺮﺻی از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ ﻧﻔﻊ ﻫﻤﻪی ﻣﺮدم دﻧ�ﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬بﺎ�ﺪ از‬ ‫ت‬
‫ﺗﮏﺗﮏ آدمﻫﺎ در ﻫﻤﻪی ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬
‫�� ﺗﻮا�ﺴﺖ بﻪ ﻟﻄﻒ وا�ﺴیﻨﺎﺳﯿﻮن ﻫﻤﻪی اﻓﺮاد در‬ ‫در دﻫﻪی ‪ ،۱۹۷۰‬ش‬
‫ﺣی �ﮏ ﮐﺸﻮر اﺗبﺎﻋﺶ را‬ ‫ﻫﻤﻪی ﮐﺸﻮرﻫﺎ آبﻠﻪ را ﺷﮑﺴﺖ دﻫﺪ‪ .‬ا�ﺮ ت‬
‫وﻗی ﮐﻪ‬‫�� بﻪ ﺧﻄﺮ �اﻓﺘﺎد ز�ﺮا ﺗﺎ ت‬ ‫وا�ﺴیﻨﺎﺳﯿﻮن ﻧﮑﺮدە ﺑﻮد‪ ،‬کﻞ ﻧ�ع ش‬
‫و�ﺮوس آبﻠﻪ در ﺟ یﺎی وﺟﻮد داﺷﺖ و ﺗکﺎﻣﻞ ��ﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻫﻤ�ﺸﻪ �ﺗﻮا�ﺴﺖ‬
‫دو�ﺎرە بﻪ ﻫﻤﻪﺟﺎ �ا�ﺖ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫�� بﺎ�ﺪ بﻪ دﻗﺖ از ﻣﺮزﻫﺎ ﻣﺮاﻗبﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫در بﻧ�د ﻋﻠ�ﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ش‬
‫ن‬
‫ﻧﻪ از ﻣﺮزﻫﺎی ﻣ�ﺎن ﮐﺸﻮرﻫﺎ‪ .‬بﻠ�ﻪ از ﻣﺮز ﻣ�ﺎن دﻧ�ﺎی ا�ﺴﺎی و ﺣ�ﻄﻪی‬
‫�‬ ‫و�ﺮوسﻫﺎ‪ .‬ﮐﺮەی ی ن‬
‫زﻣن ﻣﻤﻠﻮ از و�ﺮوس اﺳﺖ‪ ،‬و و�ﺮوسﻫﺎی ﺟﺪ�ﺪ داﺋﻤﺎ‬
‫بﻪ ﻋﻠﺖ ﺟهﺶﻫﺎی ژﻧت�� ﺗکﺎﻣﻞ ��ﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮزی ﮐﻪ ﺣ�ﻄﻪی و�ﺮوسﻫﺎ‬
‫ا�ﺴﺎی ﺟﺪا �ﮐﻨﺪ در داﺧﻞ بﺪن ﺗﮏﺗﮏ آدمﻫﺎ ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫ن‬ ‫را از دﻧ�ﺎی‬
‫زﻣن از اﯾﻦ ﻣﺮز ﻋﺒﻮر ﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫ا�ﺮ و�ﺮوس ﺧﻄﺮﻧﺎ� ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪای از ی ن‬
‫کﻞ ﻧ�ع ا�ﺴﺎن بﻪ ﺧﻄﺮ �اﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫�� اﯾﻦ ﻣﺮز را ﺑ�ﺶ از ﭘ�ﺶ ﺗﻘ��ﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﻫﺪف از ا�ﺠﺎد‬ ‫در ﻗﺮن ﮔﺬﺷﺘﻪ ش‬
‫درﻣﺎی اﺳﺘﺤکﺎم اﯾﻦ ﻣﺮزﻫﺎ ﺑﻮدە‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫ﺑهﺪاﺷی و‬ ‫ﻣﺪرن ﻣﺮاﻗبﺖ‬ ‫ﻧﻈﺎمﻫﺎی‬
‫ِ‬
‫ن‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬و ﭘﺮﺳﺘﺎران‪ ،‬ﭘﺰﺷکﺎن‪ ،‬و دا�ﺸﻤﻨﺪان ﻧﮕهبﺎﻧﺎیاﻧﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺮزﻫﺎ‬
‫زی �ﮐﻨﻨﺪ و ﻣهﺎﺟﻤﺎن را بﻪ ﻋﻘﺐ �راﻧﻨﺪ‪ .‬بﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﮔﺸﺖ ن‬
‫ﺑﺰر� از اﯾﻦ ﻣﺮز بﻪ ﻃﻮر اﺳﻒ ی ن‬ ‫گ‬
‫اﻧﮕ�ی بیﺣﻔﺎظ بﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد‬ ‫بﺨﺶﻫﺎی‬

‫‪١٠٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫اﺑﺘﺪایﺗ��ﻦ ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ی‬ ‫رﻫﺎ ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬ﺻﺪﻫﺎ ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ از ﻣﺮدم دﻧ�ﺎ از‬
‫درﻣﺎی ﻣﺤﺮوماﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﻫﻤﻪی ﻣﺎ را بﻪ ﺧﻄﺮ �اﻧﺪازد‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫ﺑهﺪاﺷی و‬
‫ﻋﺎدت ﮐﺮدەا�ﻢ ﮐﻪ بﻪ ﺳﻼﻣﺖ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻣ� ﻓﮑﺮ ﮐﻨ�ﻢ اﻣﺎ اراﺋﻪی‬
‫ﭼﯿیﻫﺎ بﻪ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ‬ ‫ﺑه� بﻪ اﯾﺮ نایﻫﺎ و ن‬ ‫ن‬
‫درﻣﺎی ت‬ ‫ت‬
‫ﺑهﺪاﺷی و‬ ‫ﻣﺮاﻗبﺖﻫﺎی‬
‫�‬
‫ن‬
‫ﮔ� یﻧ� کﻤﮏ �ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫آﻣ��کﺎیﻫﺎ از ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ا�اﺋ��ﻫﺎ و‬
‫ی‬
‫ض‬ ‫ت‬
‫ﺣﻘ�ﻘﺖ ﺳﺎدە بﺎ�ﺪ ﺑﺮای ﻫﻤﻪ بﺪﯾ� بﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺣی بﻌ� از‬
‫ﻣهﻢﺗ��ﻦ آدمﻫﺎی دﻧ�ﺎ ﻫﻢ از اﯾﻦ واﻗﻌ�ﺖ ﻏﺎﻓﻞاﻧﺪ‪.‬‬

‫رﻫ�‬
‫دﻧ�ﺎی بی ب‬
‫ی‬
‫ا�ﻨﻮن �� بﺎ بﺤﺮان ﺣﺎدی رو�ﻪرو اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻠتﺶ ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬ ‫ش‬
‫ﮔ�‪ ،‬ﻣﺮدم‬‫بﻠ�ﻪ بیاﻋﺘﻤﺎدی ﻣ�ﺎن آدﻣ�ﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﻏﻠبﻪ ﺑﺮ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ت‬
‫دوﻟئ‬ ‫بﺎ�ﺪ بﻪ دا�ﺸﻤﻨﺪان اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺷهﺮوﻧﺪان بﺎ�ﺪ بﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻن‬
‫اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﮐﺸﻮرﻫﺎ بﺎ�ﺪ بﻪ �ﮑﺪ�ﮕﺮ اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل‬
‫�‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪاران بیﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖ ﻋﻤﺪا اﻋﺘﻤﺎد ﻣﺮدم بﻪ ﻋﻠﻢ‪،‬‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� را ﺗﻀﻌ�ﻒ ﮐﺮدەاﻧﺪ‪ .‬در ﻧت�ﺠﻪ‪،‬‬ ‫دوﻟئ و ﻫﻤکﺎری ی ن‬ ‫ت‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻻن‬
‫ن‬
‫رﻫ�ان ﺟهﺎی ﻣﺤﺮوما�ﻢ‪،‬‬ ‫ا�ﻨﻮن در ﺣﺎ� بﺎ اﯾﻦ بﺤﺮان ﻣﻮاﺟﻪا�ﻢ ﮐﻪ از ب‬
‫ﻫﻤکﺎری‬
‫�‬ ‫رﻫ� نای ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺸﻮق و ﺳﺎزﻣﺎند�ﮐﻨﻨﺪەی ﻧﻮ�‬ ‫ب‬
‫ن‬
‫ﺗﺄﻣن ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ن‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺟهﺎی بﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻮدﺟﻪی آن را ی‬
‫رﻫ�ی ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﭼﻨن ب‬ ‫در زﻣﺎن ﺷﯿ�ع اﺑﻮﻻ در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۱۴‬آﻣ��کﺎ در ﻧﻘﺶ ی ن‬
‫ﻧ� ﻧﻘﺶ ﻣﺸﺎﺑ� را‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺸﻮر در ﻫﻨگﺎم بﺤﺮان ﻣﺎ� ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۸‬ی ن‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی‬ ‫ن‬
‫ﺟهﺎی‬ ‫بﺎزی ﮐﺮد و ﭘ�ﺸﺎﭘ�ﺶ ﭼﻨﺪ ﮐﺸﻮر د�ﮕﺮ از ﻧﺎﺑﻮدی اﻗﺘﺼﺎد‬
‫ی‬
‫ﮔ�ی ﮐﺮدە اﺳﺖ‪.‬‬ ‫رﻫ�ی دﻧ�ﺎ ﮐﻨﺎرە ی‬ ‫ﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ در ﺳﺎلﻫﺎی ی‬
‫اﺧ� آﻣ��کﺎ از ب‬
‫ﻧﻈ� ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﺑناﻟﻤﻠ� ی‬ ‫دوﻟﺖ ﻓﻌ� آﻣ��کﺎ ﺣﻤﺎ�ﺖ از ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ی ن‬
‫روﺷی بﻪ ﻫﻤﻪ ﻓهﻤﺎﻧﺪە اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ف‬ ‫ف‬
‫ﺟهﺎی را کﺎﻫﺶ دادە و بﻪ‬ ‫ﺑهﺪاﺷﺖ‬
‫وﻗی بﺤﺮان‬‫آﻣ��کﺎ د�ﮕﺮ ﻫﯿﭻ دوﺳﺖ واﻗ�ای ﻧﺪارد‪ -‬ﻓﻘﻂ ﻣﻨﺎﻓﻊ دارد‪ .‬ت‬

‫‪١١٠‬‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﻫﻤبﺴﺘ� ﺟﻬﺎی ﺑﺮ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‬
‫�‬ ‫بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و‬

‫تف‬
‫ﺬﯾﺮﻓن‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ا�ﺠﺎد ﺷﺪ‪ ،‬آﻣ��کﺎ ﺧﻮد را ﮐﻨﺎر ﮐﺸ�ﺪ و ﺗﺎ ﮐﻨﻮن از پ‬
‫رﻫ�ی را‬ ‫ﺣی ا�ﺮ در ﻧهﺎ�ﺖ بﮑﻮﺷﺪ ب‬ ‫رﻫ�ی ﺧﻮدداری ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬ت‬ ‫ﻧﻘﺶ ب‬
‫ﮔ�د‪ ،‬اﻋﺘﻤﺎد بﻪ دوﻟﺖ ﻓﻌ� آﻣ��کﺎ آﻧﻘﺪر کﺎﻫﺶ �ﺎﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﺗﻨهﺎ‬ ‫ﺑﺮ ﻋهﺪە ی‬
‫رﻫ�ی ﮐﻪ ﺷﻌﺎرش‬ ‫اﻧﺪ� از ﮐﺸﻮرﻫﺎ از آن یﭘ�وی ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ .‬آ�ﺎ ﺷﻤﺎ از ب‬
‫»اول ﺧﻮدم« اﺳﺖ یﭘ�وی �ﮐﻨ�ﺪ؟‬
‫ً‬
‫ﻫﯿﭻ ﮐ� اﯾﻦ ﺧﻼء ﺑﺮ ﺟﺎی ﻣﺎﻧﺪە را ﭘﺮ ﻧﮑﺮدە اﺳﺖ‪ .‬کﺎﻣ� ﺑﺮﻋﮑﺲ‪.‬‬
‫ا�ﻨﻮن ﺑ�گﺎﻧﻪﻫﺮا�‪ ،‬اﻧﺰوا�ﺮ یای و بیاﻋﺘﻤﺎدی وﺟﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪی بﺨﺶ‬
‫ن‬ ‫گ‬ ‫ﻋﻤﺪەای از ﻧﻈﺎم ی ن‬
‫ﺟهﺎی ﺑﺮ‬ ‫ﺑناﻟﻤﻠ� اﺳﺖ‪ .‬بﺪون اﻋﺘﻤﺎد و ﻫﻤبﺴﺘ�‬
‫ً‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻏﻠبﻪ ﻧﺨﻮاﻫ�ﻢ ﮐﺮد‪ ،‬و اﺣﺘﻤﺎ� در آﯾﻨﺪە بﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬
‫ت‬
‫ﮔ� ﻓﻌ�‬ ‫ﮔ� ﺑ�ﺸ�ی ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫ�ﻢ ﺷﺪ‪ .‬اﻣ�ﺪوارم ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ﻫﻤﻪ ی‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫�� کﻤﮏ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ بﻪ ﺧﻄﺮ ﺷﺪ�ﺪ ﻧﺎ� از ﻋﺪم اﺗﺤﺎد ﺟهﺎی پیﺑﺮد‪.‬‬ ‫بﻪ ش‬
‫ﻃﻼی ﺑﺮای اﺗﺤﺎد�ﻪی ارو�ﺎ بﺎﺷﺪ ﺗﺎ‬ ‫ت‬
‫ﻓﺮﺻی‬ ‫ﮔ� �ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ی‬
‫اﺧ� را دو�ﺎرە ﺟﻠﺐ ﮐﻨﺪ‪ .‬ا�ﺮ‬ ‫ﻣﺮد� از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ در ﺳﺎلﻫﺎی ی‬ ‫�‬ ‫ﺣﻤﺎ�ﺖ‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺮﻓﻪ �ﺗﺮ اﺗﺤﺎد�ﻪی ارو�ﺎ بﻪ �ﻋﺖ و بﺎ ﺳﺨﺎوت ﭘﻮل‪،‬‬
‫ﺗﺠه�ات و ﮔﺮوەﻫﺎی ﭘﺰﺷ� را بﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎی آﺳ�ﺐد�ﺪەﺗﺮ ارﺳﺎل ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ی�‬
‫ﺳﺨ� نایای ﺛﺎبﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ آرﻣﺎن ارو�ﺎی واﺣﺪ‬ ‫ن‬ ‫ﺑه� از ﻫﺮ‬ ‫اﯾﻦ اﻣﺮ ت‬
‫ﭼﻘﺪر ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ا�ﺮ ﻫﺮ ﮐﺸﻮری بﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد رﻫﺎ ﺷﻮد ﺗﺎ بﻪ‬
‫ﮔ�‬ ‫ﺗﻨهﺎی گﻠ�ﻤﺶ را از آب یﺑ�ون بﮑﺸﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬ ‫ی‬
‫�ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎﻗﻮس ﻣﺮگ اﯾﻦ اﺗﺤﺎد�ﻪ را بﻪ ﺻﺪا درآورد‪.‬‬
‫�� در ﺟ��ﺎن‬ ‫ﺑن ﺧﻮد ش‬‫در اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪی بﺤﺮ نای‪ ،‬ﻣبﺎرزەی اﺻ� در ی ن‬
‫ﮔ� ﻋﺪم اﺗﺤﺎد و بیاﻋﺘﻤﺎدی ﻣ�ﺎن ا�ﺴﺎنﻫﺎ‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫�‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ا�ﺮ اﯾﻦ‬
‫ﻗی‬ ‫را اﻓﺰا�ﺶ دﻫﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺰرگﺗ��ﻦ یﭘ�وزی اﯾﻦ و�ﺮوس ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬و ت‬
‫آدمﻫﺎ بﮕﻮﻣﮕﻮ �ﮐﻨﻨﺪ و�ﺮوسﻫﺎ دو ﺑﺮاﺑﺮ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﻋﮑﺲ‪ ،‬ا�ﺮ اﯾﻦ‬
‫ﺟهﺎی را اﻓﺰا�ﺶ دﻫﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ یﭘ�وزی ﺑﺮ‬ ‫ف‬ ‫ﮔ� ﻫﻤکﺎری‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫�‬

‫‪١١١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻠ�ﻪ یﭘ�وزی ﺑﺮ ﻫﻤﻪی ﻋﻮاﻣﻞ ﺑ�ﻤﺎریزای آﯾﻨﺪە ﺧﻮاﻫﺪ‬


‫ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪١١٢‬‬
‫ن‬
‫ﺟهﺎئ ﮐﺮوﻧﺎ و رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ‬ ‫بﺤﺮان‬
‫‪١‬‬
‫ا�ﺎن ﺑﺮﻣﺮ‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ت‬
‫ﺛﺎﺑی‬

‫ﺳﻨی اﯾﻦ اﺳﺖ‪ :‬در�ﺎرەی رﮐﻮد ﺣﺮف ﻧﺰﻧ�ﺪ‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ین‬


‫اوﻟن ﻗﺎﻋﺪە ی رﮐﻮدﻫﺎی‬
‫ت‬
‫ﻣﻨﻄ� دارد؛ رﮐﻮدﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ ﺑﺮ‬ ‫بی ﺗﺮد�ﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﻮﺻ�ﻪ دﻟ�ﻞ و‬
‫ن‬
‫آﻣﺎر و ارﻗﺎم اﻗﺘﺼﺎدی بﻠ�ﻪ ﺑﺮ اﺣﺴﺎس ﻣ�ف ﮐﻨﻨﺪە ﻣﺒﺘی ﻫﺴتﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺮف زدن از رﮐﻮد ﻣﺮدم را ﻧﮕﺮان � ﮐﻨﺪ و اﺣﺘﻤﺎل وﻗ�ع رﮐﻮد را اﻓﺰا�ﺶ‬
‫ف‬
‫� دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ رﮐﻮد اﻧﻮاع د�ﮕﺮی ﻫﻢ دارد‪ ،‬ر‬
‫ﮐﻮدﻫﺎی ﮐﻪ بﻪ اﻧﺪازە ی کﺎ� از‬
‫ی‬
‫آنﻫﺎ ﺣﺮف ﻧ�زﻧ�ﻢ‪ .‬ﻗﻮاﻋﺪ اﯾﻦ رﮐﻮدﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻫﺮ ﻫﻔﺖ ﻫﺸﺖ ﺳﺎل �ﮏ بﺎر از ﻣﺮﺣﻠﻪ ی روﻧﻖ بﻪ‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ی رﮐﻮد وارد � ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ رﮐﻮد آنﻗﺪر ﻣﮑﺮر و ﻣﻨﻈﻢ رخ � دﻫﺪ‬

‫‪ .١‬ا�ﺎن ِﺑ �ﺮِﻣﺮ ﻧ��ﺴﻨﺪەی ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪی »ﺗﺎ�ﻢ«‪ ،‬ﻣﺪرس ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ کﺎر�ﺮدی در دا�ﺸگﺎە‬


‫ن‬ ‫کﻠﻤﺒ�ﺎ در ﻧﯿ��ﻮرک و ﻧ��ﺴﻨﺪەی ﮐﺘﺎب »ﻣﺎ ﻋﻠ�ﻪ آنﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻧﺎ�ﺎ� ﺟهﺎیﮔﺮ یای« اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ‬
‫�‬
‫اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫�‬ ‫�ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او بﺎ ﻋﻨﻮان‬
‫‪Ian Bremmer, ‘We Are in a Geopolitical Recession. That’s a Bad Time‬‬
‫‪for the Global Coronavirus Crisis.’, Time, 13 March 2020.‬‬

‫‪١١٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺗﻌ��� ﺗﺨﺼ� دارد‪ :‬دو دورە ی ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪی ﻣﺘﻮا� رﺷﺪ ف‬


‫ﻣﻨ�‪.‬‬ ‫ف‬ ‫ﮐﻪ‬
‫�‬
‫ﺷﺪت رﮐﻮد � ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻔﺎوت بﺎﺷﺪ اﻣﺎ بﺎزارﻫﺎی ﻣﺎ� از اﻟگﻮی ﻣﺸﺨ�‬
‫یﭘ�وی � ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ �ﻣﺎ�ﻪ ﮔﺬاران و ﺳ�ﺎﺳﺖ ﮔﺬاران � ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮای‬
‫ﮔ� �ی ﺧﻮد از آن ﺑهﺮە ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوە ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﻣﮑﺮر و ﻣﻨﻈﻢ ﺑﻮدن‬ ‫ﺗﺼﻤ�ﻢ ی‬
‫ﻫﺎی‬
‫رﮐﻮدﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی بﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن اﺟﺎزە دادە اﺳﺖ ﮐﻪ راە و روش ی‬
‫ﮐﻨ�ل ﻋﻮاﻗﺐ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب رﮐﻮدﻫﺎ ابﺪاع ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮای ت‬
‫ﻫﺎی دارد‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎ ﻧﻪ ﻫﻔﺖ �ﺎ ﻫﺸﺖ‬ ‫ن‬
‫ﺳ�ﺎﺳﺖ ﺟهﺎی ﻫﻢ ﭼﺮﺧﻪ ی‬
‫ﺳﺎل بﻠ�ﻪ ﭼﻨﺪ �ﺴﻞ ﻃﻮل �ﮐﺸﻨﺪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺗﻌ��ﻒ ﺗﺨﺼ� ای ﺑﺮای رﮐﻮد‬
‫ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ وﺟﻮد ﻧﺪارد؛ و اﯾﻦ رﮐﻮدﻫﺎ آنﻗﺪر بﻪ ﻧﺪرت رخ �دﻫﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻫﯿﭻ ﻗﺎﻋﺪە ی ﻣﺸﺨ� ﺑﺮای ﺗﻌ��ﻒ ﺷﺎن در دﺳﺖ ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬بﺎ ﻫﺮ‬
‫ﭼﺮﺧﻪ ی رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ بﺎ�ﺪ بﻪ ﺷﯿﻮە ی ﺧﺎص ﺧﻮد ﺑﺮﺧﻮرد ﮐﺮد ز�ﺮا‬
‫ﻣﻌﻠﻮل زﻣﺎﻧﻪ ای ﻣﺘﻔﺎوت و ﻣﺸکﻼت ﺧﺎص آن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸک� ﮐﻪ اﻣﺮوز‬
‫ﻫ�ی‬ ‫ف‬ ‫ش‬
‫رﻫ�ی آﻣ��کﺎ‪ ،‬و ﻓﻘﺪان ر ب‬
‫ﻓﺮو�ﺎ� ﻧﻈﻢ ﺟهﺎی بﻪ ب‬ ‫بﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪا�ﻢ‬
‫ﺟﺎ�ﺸن اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎ ]ﻧﻪ در دﻧ�ﺎی ﮐﺸﻮرﻫﺎی‬ ‫ن‬ ‫ﺟهﺎی اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ن‬
‫ی‬
‫ﻋﻀﻮ ﮔﺮوە ‪ ۲۰‬بﻠ�ﻪ[ در دﻧ�ﺎی ﮔﺮوە ﺻﻔﺮ بﻪ � � ﺑ��ﻢ ‪ ...‬و رﮐﻮد‬
‫ﻓﺮو�ﺎ� ﺳ�ﺎﺳﺖ‬ ‫ش‬ ‫ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ ﻣﻌﻠﻮل آن اﺳﺖ‪ .‬در رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ‪،‬‬
‫�‬
‫ﺟهﺎی کﻤﮏ ﻧ� ﮐﻨﺪ بﻠ�ﻪ بﻪ آنﻫﺎ داﻣﻦ‬ ‫ف‬ ‫ﺟهﺎی ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ بﻪ رﻓﻊ ﻣﺨﺎﻃﺮات‬ ‫ف‬
‫� زﻧﺪ‪.‬‬
‫�ﺴ�ﺎری از ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان اﻧﺘﺨﺎب دوﻧﺎﻟﺪ ﺗﺮاﻣﭗ بﻪ ر�ﺎﺳﺖ ﺟﻤهﻮری‬
‫ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎی ﻫﺎ بﻪ ﺧﺮوج از اﺗﺤﺎد�ﻪ ی ارو�ﺎ را دو ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ی‬ ‫آﻣ��کﺎ و رأی ﻣﺜبﺖ‬
‫ن‬
‫ورود بﻪ اﯾﻦ دوران ﺟﺪ�ﺪ ﺳ�ﺎﺳﺖ ﺟهﺎی � داﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ رو�ﺪادﻫﺎ ﻧﻪ‬
‫ﻣﺪی ﻗبﻞ بﺎ‬‫ﻣﻨﻄ� آناﻧﺪ‪ .‬دﻧ�ﺎ از ت‬
‫ق‬ ‫ﻋﻠﺖ رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ بﻠ�ﻪ ﻧت�ﺠﻪ ی‬
‫ن‬
‫ﺷﺘﺎب در ﺣﺎل ﺣﺮﮐﺖ بﻪ ﺳﻮی اﯾﻦ دوران ﻧﺎﺑهﻨﺠﺎر ﺳ�ﺎﺳﺖ ﺟهﺎی ﺑﻮدە‬
‫ﮔﻮﻧﺎ�ﻮی در اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣ�ﺎن‪ ،‬ﭼهﺎر‬ ‫ن‬ ‫اﺳﺖ و ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﻋﺎﻣﻞ از بﻘ�ﻪ ﻣهﻢﺗﺮﻧﺪ‪ ،‬و دﻧ�ﺎ بﺎ�ﺪ ﺑﺮای ﺧﺮوج از اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ بﻪ آنﻫﺎ‬
‫پﺑ�دازد‪.‬‬

‫‪١١٤‬‬
‫ن‬
‫بﺤﺮان ﺟﻬﺎی ﮐﺮوﻧﺎ و رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ‬

‫ﺳ�ﺎﺳﺖ داﺧ�‪ .‬ﻇهﻮر ﺳ�ﺎﺳﺖ »اول ﮐﺸﻮر ﺧﻮدم« در دﻣﻮﮐﺮا�ﻫﺎی‬


‫زدای داﺧ� از ﻧهﺎدﻫﺎی ﺳ�ﺎ�‬ ‫ش‬ ‫ت‬
‫ﺻﻨﻌی ﺗﻮﺳﻌﻪ �ﺎﻓﺘﻪ ی دﻧ�ﺎ بﺎ ﻣ�وﻋ�ﺖ ی �‬ ‫�‬
‫در ﮐﺸﻮرﻫﺎی دﻣﻮﮐﺮاﺗ�ﮏ ﻫﻤﺮاە ﺑﻮدە و ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی اﯾﻦ اﻣﺮ ﻋﺮﺻﻪ ی‬
‫اوای در�ﺎرە ی ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺑن اﻟﻤﻠ� را ﻫﻢ ﻣﺘﺄﺛﺮ ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺘﺎب ﻫﺎی ﻓﺮ ف‬ ‫ین‬
‫ﮐﺘﺎی‬ ‫ین‬
‫ﺧ�ش ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﻢ در �ا� دﻧ�ﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪە اﺳﺖ )ﻣﻦ ﻫﻢ ب‬
‫در�ﺎرەی اﯾﻦ ﻣﻮﺿ�ع ﻧﻮﺷﺘﻪ ام(‪ .‬پﺎﺳﺦ ﮐﻮﺗﺎە ﻋبﺎرت اﺳﺖ از ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی‬
‫ﺗﻘﺼ� را بﻪ ﮔﺮدن‬
‫ی‬ ‫ﺑﺮ�‬ ‫ﻓﺰاﯾﻨﺪە؛ پﺎﺳﺦ ﻣبﺴﻮط ﺗﺮ ﭘ�ﭽ�ﺪەﺗﺮ اﺳﺖ‪� .‬‬
‫بﻌ� د�ﮕﺮ‬ ‫ﻧﺎ� از آن �اﻧﺪازﻧﺪ؛ ض‬ ‫ﺟهﺎی ﺷﺪن و اﺧﺘﻼﻻت اﻗﺘﺼﺎدی ش‬ ‫ن‬
‫�‬
‫ﺑﺮ�‬ ‫ﻣهﺎﺟﺮت‪ ،‬ﭘﻨﺎﻫﺠ��ﺎن و ﺟﺎبﻪﺟﺎی آزاد ﻣﺮدم را ﻣﻘ� � ﺷﻤﺎرﻧﺪ؛ ن‬
‫ی‬
‫د�ﮕﺮ ﺷبﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎ� و ﺟﺎروﺟﻨﺠﺎل ﺳ�ﺎ� ﻫﻤﺮاە بﺎ آن را ﻣﺘهﻢ‬
‫ﺗﻌﺒ� دﻗﯿﻖﺗﺮ‪ ،‬ﻋﻠﻞ ـ اﯾﻦ اﻣﺮ بﺎ�ﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‬ ‫� ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﺎرغ از ﻋﻠﺖ ـ �ﺎ بﻪ ی‬
‫گ‬
‫اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ در ﻧهﺎ�ﺖ بﻪ دودﺳﺘ� ﺷﺪ�ﺪ ﺳ�ﺎ� در �ﺴ�ﺎری از‬
‫رﻫ�ی دﻧ�ﺎ را ﺑﺮ ﻋهﺪە داﺷتﻨﺪ‪.‬‬ ‫ن‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی اﻧﺠﺎﻣ�ﺪە اﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﺎی ب‬ ‫ی‬
‫ﻟﯿ�ال دﻣﻮﮐﺮا�‬ ‫ن‬
‫ﮐﻨﻮی اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ آﺷکﺎرا از کﻞ اﻟگﻮی ب‬ ‫�‬ ‫رﻫ�ان‬ ‫ب‬
‫ای ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻨﺪ ﺗﻮأم بﺎ آن اﻧﺘﻘﺎد � ﮐﻨﻨﺪ بﻠ�ﻪ اﻏﻠﺐ بﻪ‬ ‫و ﭼﻨﺪﺟﺎﻧبﻪﮔﺮ ی �‬
‫ﻟﯿ�ال دﻣﻮﮐﺮا� و ﭼﻨﺪﺟﺎﻧبﻪﮔﺮ یای را ﺗﻀﻌ�ﻒ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺪت � ﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ب‬
‫ﺑن اﻟﻤﻠ�‪ .‬ﭘ��ﻓﺘﻪ ﺗ��ﻦ و از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻮﻓﻖ ﺗ��ﻦ‬ ‫ش‬ ‫ﺳ�ﺎﺳﺖ ی ن‬
‫دﻣﻮﮐﺮا� ﻫﺎی ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺘﻢ بﺎ بﺤﺮان ﻫﺎی �ﺴ�ﺎر ﺷﺪ�ﺪی در ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺖ‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻫﺴتﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ‬ ‫ﻫﻤن ﺣﺎل‪،‬‬ ‫و �کﻢ دﺳﺖ در ﮔ��بﺎن اﻧﺪ‪ .‬در ی ف‬
‫ی‬
‫� ﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ اﯾﻦ دﻣﻮﮐﺮا� ﻫﺎ را ﺑ�ﺶ از ﭘ�ﺶ ﺗﻀﻌ�ﻒ ﮐﻨﻨﺪ ـ ﻣهﻢ ﺗ��ﻦ‬
‫آن ﻫﺎ روﺳ�ﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ ۳۰‬ﺳﺎل بﻌﺪ از پﺎ�ﺎن ﺟﻨﮓ �د در ی ت ف‬
‫�ﺎﻓن‬ ‫پ‬
‫ﻫﺎی ﺑﺮای بی ﺛبﺎت ﮐﺮدن ﻏﺮب و ﺑهﺒﻮد ﻣﻮﻗﻌ�ﺖ ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ ﺧﻮد‬ ‫راە ی‬
‫ﻣﺨﺮی داﺷﺘﻪ‬ ‫ب‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ بی ﺗﺮد�ﺪ روﺳ�ﻪ در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ی‬
‫اﺧ� ﻧﻘﺶ‬
‫واﻗ�‬ ‫ﭼن بﻪ ﻋﻨﻮان �ﮏ ﻗﺪرت‬ ‫ﺛبﺎی دﻧ�ﺎ ﻇهﻮر ی ن‬ ‫ت‬
‫�‬ ‫اﺻ� بی �‬ ‫�‬ ‫اﻣﺎ ﻋﻠﺖ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻮدە اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١١٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫رﻫ�ی آﻣ��کﺎ ﻗﺎﻧﻊ ﻧ�ﺴﺖ؛‬ ‫ن‬ ‫یف‬


‫ﺷﮑﻮﻓﺎی در ﻧﻈﻢ ﺟهﺎی بﻪ ب‬ ‫ی‬ ‫ﭼن بﻪ رﺷﺪ و‬
‫ﺗﻐﯿ� دﻫﺪ ﮐﻪ ﺟﺎ�گﺎە ﻣهﻢ ﺗﺮی در‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺸﻮر � ﺧﻮاﻫﺪ دﻧ�ﺎ را بﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ی‬
‫ﭼن ﺑﺮای رﻗﺎبﺖ بﺎ بﺎﻧﮏ‬ ‫ن‬ ‫آن ﮐﺴﺐ ﮐﻨﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ کﺎر را ش�وع ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬ی‬
‫ﺑن اﻟﻤﻠ� ﭘﻮل ﮐﻪ از ﺣﻤﺎ�ﺖ ﻏﺮب ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪» ،‬بﺎﻧﮏ‬ ‫ﺟهﺎی و ﺻﻨﺪوق ی ن‬ ‫ن‬
‫ﭼن بﺎ‬ ‫آﺳ�ﺎی �ﻣﺎ�ﻪ ﮔﺬاری در ز�ﺮﺳﺎﺧﺖ« را ﺗﺄﺳ�ﺲ ﮐﺮدە اﺳﺖ؛ ی ن‬
‫ی‬
‫ﺗﺄﻣن ﺑﻮدﺟﻪ ی ﻃ�ح »راە اﺑ��ﺸﻢ ﺟﺪ�ﺪ« بﻠﻨﺪﭘﺮوازاﻧﻪ ﺗ��ﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ی‬ ‫ین‬
‫ت‬
‫اﻟﻤﻠ� ﺗﺎر�ـ ــﺦ را ش�وع ﮐﺮدە و در پی ا�ﺠﺎد ﺷبﮑﻪ ی ﮔﺴ�دەای از‬ ‫ﺑن‬‫ین‬
‫�‬
‫ﺗﺄﻣن کﺎﻻﻫﺎ و اﺟﻨﺎس ﻣﻮردﻧ�ﺎز ﺧﻮد‬ ‫ﭘﺮوژە ﻫﺎی ز�ﺮﺳﺎﺧﺘﺎری بﻪ ﻣﻨﻈﻮر ی ن‬
‫اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ بﻪ رﺷﺪ‬ ‫ﻋن ﺣﺎل ﮔﺮە زدن آﯾﻨﺪە ی ﺳ�ﺎ� و‬ ‫و در ی ن‬
‫�‬
‫ﻣﺒﺘی ﺑﺮ بﺎزار آزاد ﻧ�ﺴﺖ؛‬ ‫ن‬ ‫ﭼن ﻧﻮ� دﻣﻮﮐﺮا�‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ی ن‬
‫ﺟهﺎی و‬ ‫ف‬ ‫اﻓﺰا�ﺶ ﻗﺪرت ﺳ�ﺎ� و اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﻦ ﮐﺸﻮر بﻪ بﺎزار آزاد‬
‫ذای در ﻧﻈﺎم‬ ‫ﻧهﺎدﻫﺎی ﺳ�ﺎ� ای ﻟﻄﻤﻪ � زﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای رﻓﻊ ﻫ�ج و ﻣ�ج ت‬
‫ﭼن ‪ ،‬ﺧﻮاە ﻧﺎﺧﻮاە‪ ،‬بﻪ ی ﺛ ت‬
‫بﺎی‬ ‫ﺧ�ش ی ن‬ ‫ﺑن اﻟﻤﻠ� ﺗﺄﺳ�ﺲ ﺷﺪەاﻧﺪ‪ .‬ی ن‬ ‫ین‬
‫ب‬
‫وﺿﻌ�ﺖ ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ دﻧ�ﺎ �اﻧﺠﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫ﺑن اﻟﻤﻠ�‪ .‬ﮐﻪ بﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ی ﻣﺮﺗب� �اﻧﺠﺎﻣﺪ ـ ﻧهﺎدﻫﺎی‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻈﺎم ی ن‬
‫ﮐﻨﻮی ﺟهﺎن ﮐﻪ ﻫﺪف از آن ﻫﺎ کﻤﮏ بﻪ ادارەی ﺳ�ﺎﺳﺖ‬ ‫ف‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﺎﻧبﻪ ی‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫‪.‬‬
‫دﻧ�ﺎ و ا�ﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨ� ﺟهﺎی ﺑﻮدە د�ﮕﺮ بﻪ درد ﻧ� ﺧﻮرﻧﺪ اﯾﻦ ﻧهﺎدﻫﺎ‬
‫ﺟهﺎی دوم ﺗﺄﺳ�ﺲ ﺷﺪﻧﺪ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺪرت‬ ‫ن‬ ‫اﻧﺪ� �ﺲ از پﺎ�ﺎن ﺟﻨﮓ‬
‫درﺳی ﻣﻨﻌﮑﺲ � ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ا�ﻨﻮن ‪ ۷۵‬ﺳﺎل از آن زﻣﺎن‬ ‫ت‬ ‫وﻗﺖ را بﻪ‬
‫ﺗﻐﯿ� ﮐﺮدە اﻣﺎ اﯾﻦ ﻧهﺎدﻫﺎ ﺗکﺎﻣﻞ ﻧ�ﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬بﻪ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ و دﻧ�ﺎ ی‬
‫ن‬
‫آﻟﻤﺎن و ژاﭘﻦ‪ ،‬بﺎزﻧﺪگﺎن ﺟﻨﮓ ﺟهﺎی دوم‪ ،‬در ﺷﻮرای اﻣﻨ�ﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ‬
‫رﻫ�ی ﺳ�ﺎ� و ﺛبﺎت‬ ‫ﮐﺮ� داﺋ� ﻧﺪادﻧﺪ؛ اﻣﺮوز‪ ،‬اﯾﻦ دو ﮐﺸﻮر از ﻧﻈﺮ ب‬
‫ت‬
‫�ﺴئ از د�ﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎی داﺋ� ﻋﻀﻮ ﺷﻮرای اﻣﻨ�ﺖ وﺿﻌ�ﺖ ﺑه�ی‬ ‫ب‬
‫دارﻧﺪ و ﻋﻀ��ﺖ داﺋ� آن ﻫﺎ در اﯾﻦ ﺷﻮرا � ﺗﻮا�ﺴﺖ �ﺴ�ﺎر ﻣﻔ�ﺪ بﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻤﺎﻫ� ﺷﻮروی ﺑﻮد؛‬ ‫ی‬ ‫ﻫﺪف از ﺗﺄﺳ�ﺲ ﻧﺎﺗﻮ ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ ﺗهﺪ�ﺪﻫﺎی اﺗﺤﺎد‬
‫ﺟﻤﺎﻫ� ﺷﻮروی د�ﮕﺮ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬و ﺧﻄﺮ ﻫﺴﺘﻪ ای روﺳ�ﻪ در‬ ‫ی‬ ‫اﺗﺤﺎد‬

‫‪١١٦‬‬
‫ن‬
‫بﺤﺮان ﺟﻬﺎی ﮐﺮوﻧﺎ و رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ‬

‫ﺳﺎﯾ�ی ی ن‬
‫ﻧﺎﭼ�‬ ‫ﭼن و ﺗﺮور�ﺴﻢ‬ ‫ﺧ�ش ی ن‬ ‫ﻧﺎ� از ی ن‬ ‫ﻣﻘﺎ�ﺴﻪ بﺎ ی ت‬
‫ﺛبﺎی اﺣﺘﻤﺎ� ث‬
‫ب‬ ‫ب‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻫﺎ و �ﺴ�ﺎری از د�ﮕﺮ ﻣﺜﺎل ﻫﺎ ﻣﺎ را بﻪ ﻧت�ﺠﻪ ی واﺣﺪی رﻫﻨﻤﻮن‬
‫ف‬ ‫ن‬
‫ﮐﻨﻮی بﻪ اﻧﺪازە ی کﺎ� ﺑﺮای ﻣﻮاﺟهﻪ بﺎ‬ ‫� ﺷﻮﻧﺪ ـ ﻧهﺎدﻫﺎی ﭼﻨﺪﺟﺎﻧبﻪ ی‬
‫ﻣﺸکﻼت ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺖ و �کﻢ ﻣﻨﻌﻄﻒ ﻧ�ﺴتﻨﺪ‪ .‬در ﻏ�ﺎب اﺻﻼﺣﺎت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎری و ﺟﺪی‪ ،‬وﺿﻌ�ﺖ وﺧ�ﻢ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔ�ی‬ ‫ن‬
‫اﻋﺘﻨﺎی آﻣ��کﺎ‪� .‬اﻧﺠﺎم‪ ،‬از اﻫﻤ�ﺖ ﺗﺼﻤ�ﻢ آﻣ��کﺎ ﻣﺒی ﺑﺮ ﮐﻨﺎرە ی‬ ‫بی‬
‫ی‬
‫رﻫ�ی دﻧ�ﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ بﮕ���ﻢ کﻢ ﮔﻔﺘﻪ ا�ﻢ‪ .‬بﺎ ﻧگﺎ� بﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ � ﺗﻮان‬ ‫از ب‬
‫ش‬
‫ﻓهﻤ�ﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ از ﻣﺪت ﻫﺎ ﭘ�ﺶ �وع ﺷﺪە ﺑﻮد ـ بﺎ اﻓﺰا�ﺶ‬
‫آﻣ��کﺎی ﻫﺎ بﻪ ﺷکﻞ‬ ‫ی‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی ﺟﻨﮓ ﻫﺎی ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم‪،‬‬ ‫�‬ ‫ﻫ��ﻨﻪ ﻫﺎی ﺳ�ﺎ� و‬
‫ﻓﺰاﯾﻨﺪە ای اﺣﺴﺎس �ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑ�ﺶ از ﺣﺪ بﺎر ﻣﺴﺌﻮﻟ�ﺖ ﻧﻈﺎ� و‬
‫ﻏ�ﻧﻈﺎ� د�ﮕﺮان را ﺑﺮ دوش ﮐﺸ�ﺪەاﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺘﺪﻻل ﻫﻤ�ﺸﻪ‬ ‫ی‬
‫آﻣ�‪ ،‬ﺑﻮدە اﺳﺖ؛ بﻠﻪ‪ ،‬آﻣ��کﺎ ﭘﻮل ز�ﺎدی‬ ‫�‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ ﮐﻨﻨﺪە‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ی‬
‫داﺷن ﻧﻈﺎم یﺑن اﻟﻤﻠ� ﺧ�ج � ﮐﻨﺪ اﻣﺎ اﯾﻦ ﻧﻈﺎم‬ ‫ن‬ ‫تن‬ ‫ﺑﺮای � پﺎ ﻧﮕﻪ‬
‫ﺑن اﻟﻤﻠ� بﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﻃﺮا� ﺷﺪە ﮐﻪ بﻪ ﺳﻮد ﻣﻨﺎﻓﻊ آﻣ��کﺎ اﺳﺖ و بﻪ‬ ‫ین‬
‫ﻣﻨﺎﻓﻊ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر اوﻟ��ﺖ � دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ واﻗﻌ�ﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻣ��کﺎ در‬
‫رﻫ�ی دﻧ�ﺎ را آﻏﺎز ﮐﺮدە ﺑﻮد‪ ،‬اﻗﺪا� ﮐﻪ‬ ‫ﮔ�ی از ب‬ ‫دوران بﺎرا� او�ﺎﻣﺎ ﮐﻨﺎرە ی‬
‫آﻣ��کﺎی ﻫﺎ‬
‫ی‬ ‫‪.‬‬
‫در دوران ﺗﺮاﻣﭗ �ﻋﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻧبﺎ�ﺪ اﺷتبﺎە ﮐﺮد ـ‬
‫ﺟهﺎی ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎ� ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ن‬ ‫پﺎﺳﺨﮕﻮی بﻪ ﻣﺸکﻼت‬ ‫� ﺗﻮا�ﺴتﻨﺪ از ﻫﺪا�ﺖ‬
‫ی‬
‫ﻏﺬای و اﻧﺮژی‪ ،‬و ﻗﺪرت ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژ�ﮏ ﺧﻮد‬ ‫ی‬ ‫ز�ﺮا بﻪ ﻟﻄﻒ ﭘﻮل‪ ،‬اﺳﺘﻘﻼل‬
‫گ‬
‫ﺑ�ﺶ از د�ﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ از اﯾﻦ ﻣﺸکﻼت در اﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ )ﻫﻤﺴﺎ�� بﺎ کﺎﻧﺎدا‬
‫و ﻣﮑ��ﮏ و دو اﻗ�ﺎﻧﻮس ﻫﻢ بﻪ ﻧﻔﻊ آن ﻫﺎ ﺑﻮد(‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺤﺎﺳبﻪ دﺳﺖ کﻢ ﺗﺎ ﭘ�ﺶ از ورود و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ آﻣ��کﺎ درﺳﺖ‬
‫�‬ ‫ن‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ ت‬
‫آﻣ��کﺎی ﻫﺎ‬
‫ی‬ ‫ﺟهﺎی �ﺴبﺘﺎ در اﻣﺎن ﺑﻮد‪،‬‬ ‫وﻗی ﮐﻪ آﻣ��کﺎ از ﻣﺸکﻼت‬
‫رﻫ�ان ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺷﺎن � ﺗﻮا�ﺴتﻨﺪ بﮕ��ﻨﺪ ﮐﻪ آن ﭼﻪ بﻪ ﻧﻔﻊ دﻧ�ﺎﺳﺖ‬ ‫و ب‬
‫�‬
‫ض�ورﺗﺎ بﻪ ﻧﻔﻊ آﻣ��کﺎ ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ آﻣ��کﺎ یﻧ� در وﺿﻌﯿی ﻣﺸﺎبﻪ بﺎ د�ﮕﺮ‬
‫ت‬ ‫ض‬
‫ﺟهﺎی‬‫ف‬ ‫رﻫ�ی‬ ‫ت‬ ‫ﮐﺸﻮرﻫﺎ بﻪ � � ﺑﺮد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫�‬ ‫ﻓﺮﺻی ﺑﺮای آﻣ��کﺎﺳﺖ ﺗﺎ ب‬

‫‪١١٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺑه��ﻦ دا�ﺸﻤﻨﺪان و‬‫واﻗ� را �ﺸﺎن دﻫﺪ ز�ﺮا اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ت‬


‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ��ﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ را در اﺧﺘ�ﺎر دارد‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺷﻮاﻫﺪ و ﻗﺮاﺋﻦ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﺣﺎ�‬
‫از ﻋﮑﺲ اﯾﻦ ﻗﻀ�ﻪ ﺑﻮدە اﺳﺖ‪ .‬و رﮐﻮد ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ ﻋﻤﯿﻖ ﺗﺮ از ﻗبﻞ ﺷﺪە‬
‫اﺳﺖ‪ .‬دﺳﺖ کﻢ ﺣﺎﻻ � ﺗﻮاﻧ�ﻢ در�ﺎرە ی آن ﺣﺮف ﺑﺰﻧ�ﻢ‪.‬‬

‫‪١١٨‬‬
‫ﻗﺪرت ﻣ�ی ﺗﺮس؛ ﭼﺮا ن‬
‫ﺑﺮ� ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫گ‬
‫وﺣﺸﺖزد� �ﮏ و�ﺮوس اﺳﺖ‬
‫‪١‬‬
‫راﺑﺮت پکﻢ‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﺳپ�ﺪە ﺟﺪﯾﺮی‬

‫گ‬ ‫ن‬
‫ﺟهﺎی ﮐﻮو�ﺪ‪ ۱۹-‬ﻣﻮﺟﺐ اﺣﺴﺎس وﺣﺸﺖزد� ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﺷﯿ�ع‬
‫گ‬
‫وﺣﺸﺖزد� ﭼ�ﺴﺖ؟ آ�ﺎ ﻣ�ی اﺳﺖ‪ ،‬و ا�ﺮ ﻫﺴﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ بﻪ ﻣﺎ‬
‫�ﻌی ﻗبﻞ از آن ﮐﻪ‬ ‫ف‬
‫ﻋﻄ� وﺟﻮد دارد؟ ف‬ ‫�ا�ﺖ �ﮐﻨﺪ؟ آ�ﺎ ﻧﻘﻄﻪی‬
‫گ‬
‫وﺣﺸﺖزد� بﻪ �ﮏبﺎرە ﺑﺮوز ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از اﺗﻔﺎﻗﺎت ﮐﻮﭼﮏ در‬
‫ﮐﻨﺎر ﻫﻢ آﺳﺘﺎﻧﻪای ﻫﺮاس ی ن‬
‫اﻧﮕ� بﻪ وﺟﻮد �آورد‪.‬‬

‫ا�ﺴﺎی ﭘﺰﺷ� در دا�ﺸگﺎە ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ و ﻧ��ﺴﻨﺪەی ﮐﺘﺎب‬ ‫ن‬ ‫‪ .١‬راﺑﺮت پکﻢ اﺳﺘﺎد ﻋﻠﻮم‬
‫ﮐ�ﻤ�� ــﺞ( اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ‬
‫ب‬ ‫ﮔ� در آﺳ�ﺎی ﻣﺪرن« )اﻧتﺸﺎرات دا�ﺸگﺎە‬ ‫»ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫�ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او بﺎ ﻋﻨﻮان اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Robert Peckham, ‘The contagious power of fear: why some believe‬‬
‫‪that panic is a virus’, New Statesman, 11 March 2020.‬‬

‫‪١١٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ف‬ ‫گ‬
‫ﻧﺎ�هﺎی ﺗﻌ��ﻒ‬ ‫در ﻗﺮن ﻫﻔﺪﻫﻢ وﺣﺸﺖزد� بﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮ� ﺣﺎﻟﺖ رﻋﺐ‬
‫ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺮدم را بﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺧﺮدﮔ��ﺰاﻧﻪ وا�دارد‪ .‬بﻪ دﻧبﺎل ﻃﺎﻋﻮن ﺑﺰرگ‬
‫ﻣﺎر� در ﺳﺎل ‪ ۱۷۲۰‬ﮐﻪ آﺧ��ﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪی ﻋﻤﺪە از ﻃﺎﻋﻮن گﺎوی در ارو�ﺎ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺮا�ﺴﻮا ﺷ�ﮑﻮاﻧﻮی ﭘﺰﺷﮏ اﯾﻦ بﺤﺚ را ﻣﻄ�ح ﮐﺮد ﮐﻪ »ﺗﺮس و‬
‫�‬ ‫گ‬
‫ﮔ� �ﺷﻮد‪ .‬او �ﮏ رابﻄﻪی ﻋ�‬ ‫وﺣﺸﺖزد�« بﺎﻋﺚ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ذﻫی را بﻪ ﻫﻢ �ر�ﺰد و اﯾﻦ اﻣﺮ ی ن‬
‫ﻧ�‬ ‫را �ﺸﺎن داد ﮐﻪ در آن ﺗﺮس ﺗﻌﺎدل ن‬
‫�‬
‫ﻣﺘﻌﺎﻗبﺎ ﺳبﺐ ﻃﺎﻋﻮن �ﺷﻮد‪.‬‬
‫گ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻈﺮات ﺷ�ﮑﻮاﻧﻮ در�ﺎرەی »ﺑ�ﻤﺎریز یای وﺣﺸﺖزد�« در آن‬
‫ﭼﻨﺪای را بﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻧﮑﺮد اﻣﺎ در ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ اﯾﻦ اﻧﺪ�ﺸﻪ‬ ‫ن‬ ‫زﻣﺎن ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ن‬
‫ﺗﺄﺛ�ات ﺟﺴﻤﺎی داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ و‬ ‫بﺎر د�ﮕﺮ رواج �ﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺗﺮس �ﺗﻮاﻧﺪ ی‬
‫ت‬ ‫ﻧ� بﻪ ﻫﻤﺎن ی ن‬ ‫گ‬
‫زد� ی ن‬
‫ﮔ� �ﺗﻮاﻧﺪ �� ــﻊ ﮔﺴ�ش‬ ‫ﻣ�ان ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬ ‫وﺣﺸﺖ‬
‫ﭘ�ﺪا ﮐﻨﺪ و ﺧﻄﺮﻧﺎ� بﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫ﺷﯿﻮەﻫﺎی زﻧﺪ� ﺟﺪ�ﺪ ﺗﻮأم بﺎ ﻓﻨﺎوری در ﻃﻮل اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌی ﺳبﺐﺳﺎز‬
‫آﻣ� ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻮﺳﺘﺎو ﻟ��ﻮن‪،‬‬ ‫ﺷکﻞﻫﺎی بﺪ�� از رﻓﺘﺎرﻫﺎی آﺳ�ﻤﻪ� و ﺟﻨﻮن ی ن‬
‫وﻗی ﻣﺮدم ﮔﺮد ﻫﻢ‬ ‫ﭘﺰﺷﮏ ﻓﺮا�ﺴﻮی‪ ،‬در دﻫﻪی ‪ ۱۸۹۰‬ﻣﺘﺬﮐﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ت‬
‫ازدﺣﺎم �ﮐﻨﻨﺪ‪» ،‬ﻫ�ﺠﺎﻧﺎتﺷﺎن �ﺴ�ﺎر ﻣ�ی �ﺷﻮد و �� ــﻊ اﻧﺘﻘﺎل‬
‫گ‬ ‫ن‬ ‫��ﺎبﺪ ﮐﻪ ی ن‬
‫ﻧﺎ�هﺎی ﺑﻮدن وﺣﺸﺖزد� را ﺗﻮﺿﯿﺢ �دﻫﺪ‪«.‬‬ ‫ﻫﻤن اﻣﺮ‬
‫بﺎ��یﺷﻨﺎ� ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی‬ ‫ﭘ��ﻓﺖﻫﺎی ﻣهﻢ در ت‬ ‫ﻟ��ﻮن بﺎ ﻋﻨﺎ�ﺖ بﻪ ش‬
‫ﻧﺎ� از ﻣ�ﮑﺮوارگﺎﻧ�ﺴﻢﻫﺎی ﺧﺎص �دا�ﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺖ‪» :‬ﻗﺪرت‬ ‫ﺧﺎص را ش‬
‫ﻧﻈﺮات‪ ،‬اﺣﺴﺎﺳﺎت‪ ،‬ﻫ�ﺠﺎﻧﺎت و اﻋﺘﻘﺎدات در ﻣ�ﺎن ﺟﻤﻊﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻣ�ﮑﺮوبﻫﺎ و بﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﺪت ﻣ�ی اﺳﺖ‪«.‬‬
‫گ‬
‫ﮔ� و ﻣ�ی �داﻧﻨﺪ ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ‬ ‫وﺣﺸﺖزد� را ا�ﻨﻮن اﻣﺮی ﻫﻤﻪ ی‬
‫�ﻋﺖ ﺷﯿ�ع �ﺎبﺪ و بﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﯿﻮەی ﺑ�ﻤﺎری بﻪ د�ﮕﺮان ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭼﻨن ﺗﺼﻮر �ﺷﻮد ﮐﻪ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷهﺮ ﻣﺪرن ﭼﻪ ﺑﺮای ﻣ�ﮑﺮوبﻫﺎی‬ ‫ین‬

‫‪١٢٠‬‬
‫گ‬ ‫ﻗﺪرت ﻣ�ی ﺗﺮس؛ ﭼﺮا �‬
‫ﺑﺮ� ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ وﺣﺸﺖزد� �ﮏ و�ﺮوس اﺳﺖ‬

‫�‬
‫ﺑ�ﻤﺎریزا و ﭼﻪ ﺑﺮای ﺧﻮف و وﺣﺸﺖ ﻣ�ی ﻣﺜﻞ ا َﺑﺮدﺳﺘگﺎەﻫﺎی‬
‫اﻧﮑ��ﺎﺗﻮر �ﻣﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ت‬
‫ﮔ� از روﺳ�ﻪ بﻪ ارو�ﺎ ﮔﺴ�ش �ﺎﻓﺖ و‬ ‫ﺳﺎل ‪ ۱۸۸۹‬ﮐﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﻫﻤﻪ ی‬
‫گ‬
‫ﻇﺮف ﭼهﺎر ﻣﺎە ﻫﻤﻪی ﺟهﺎن را ﻓﺮا�ﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ وﺣﺸﺖزد�‬
‫ﻧ��ی �ﺗﻮاﻧﺪ آﺷﻮب ا�ﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪ .‬روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﮐﻪ ﺷﯿ�ع اﯾﻦ‬ ‫ن‬ ‫از راەﻫﺎی‬
‫ﺑ�ﻤﺎری را از ﻃ��ﻖ ﺗﻠگﺮاف دﻧبﺎل �ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬داﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻧﻔﺲﮔ ی�ی‬
‫�ﺴی ﺗﺤﺖ ﺑﺮر�ﻫﺎی و�ﮋە ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ز�ﺮا اﯾﻦ‬ ‫ت‬ ‫ﻣﻨت� ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﻈﺎم‬ ‫ش‬
‫ﺗﺮس وﺟﻮد داﺷﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ آﻟﻮدە بﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا بﺎﺷﻨﺪ و اﯾﻦ اﻣﺮ ﻫﻢ‬
‫ﮔ�ﻧﺪگﺎن ﻧﺎﻣﻪ را بﻪ ﺧﻄﺮ �اﻧﺪاﺧﺖ و ﻫﻢ کﺎرﮐﻨﺎن ادارەی �ﺴﺖ را‪.‬‬ ‫ی‬
‫گ‬
‫وﻗ�ع ﻫﻤﺰﻣﺎن وﺣﺸﺖزد� در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟهﺎن بﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ داﻣﻦ‬
‫زد� اﻣﺮی ﺟهﺎنﺷﻤﻮل اﺳﺖ و ﭼﺮا �‬ ‫گ‬
‫ﺑﺮ� رﺧﺪادﻫﺎ‬ ‫زد ﮐﻪ آ�ﺎ وﺣﺸﺖ‬
‫گ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ وﺣﺸﺖزد� �ﺷﻮد و ن‬
‫ﺑﺮ� د�ﮕﺮ ﻧﻪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف‬
‫ﮔﺴ�دەای‬ ‫ﺑ�ﻤﺎری ﺟهﺎنﮔ� ﻃﺎﻋﻮن گﺎوی در اواﺧﺮ ﻧﻮزدﻫﻢ ﮐﻪ بﻪ ﻫﺮاس ت‬
‫ی‬
‫ﮔ� آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا در ﺳﺎلﻫﺎی‬ ‫در ﺷبﻪﻗﺎرەی ﻫﻨﺪ داﻣﻦ زد‪ ،‬ﺑ�ﻤﺎری ﺟهﺎن ی‬
‫گ‬
‫‪ ۱۹۱۸-۱۹۱۹‬وﺣﺸﺖزد� اﻧﺪ� در ﻫﻨﺪ ا�ﺠﺎد ﮐﺮد‪ ،‬ﺣﺎل آنﮐﻪ ﺑﺮآورد‬
‫�ﺷﻮد ﺑ�ﺶ از ‪ ۱۲‬ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ ﺑﺮ اﺛﺮ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا در آﻧﺠﺎ ﺟﺎن بﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎنﮐﻪ دﯾ��ﺪ آرﻧﻮﻟﺪ‪ ،‬ﺗﺎر� ــﺦﻧگﺎر‪ ،‬ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ دوﻟﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎرﮔﺮ ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ‬
‫ض‬
‫اﺿﺎ� و اﺣﺴﺎ� �ﺸﺎن ﻧﺪاد اﻣﺎ‬ ‫در ﻣﻮاﺟهﻪ بﺎ اﯾﻦ رﺧﺪاد وا�نﺶ‬
‫ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬بﺤﺮان ﻃﺎﻋﻮن ﺳﻮم‪ ،‬ﺳ�ﺎﺳﺖ ﻣﺪاﺧﻠﻪی ﺷﺪ�ﺪ در ﺳﻼﻣﺖ بﻪ‬
‫گ‬
‫وﺣﺸﺖزد� ﻣﺮدم اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ‪.‬‬
‫گ‬
‫ﮔ� ﻗﺮن ﺑ�ﺴﺖ و �کﻢ �ﺸﺎن دادە ﮐﻪ وﺣﺸﺖزد�‬ ‫ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬
‫�ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻠهﻢ از ﺗﺎر� ــﺦ ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺳنﺖﻫﺎی آن بﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪۲۰۰۳‬‬
‫ﮐﻪ ﺑ�ﻤﺎری ﺳﺎرس در ﻫﻨﮓ ﮐﻨﮓ ﺷﯿ�ع �ﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻣکﺎن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ یی ﮐﻪ‬
‫گ‬
‫ﻗ��ﺎﻧ�ﺎن ﺳﺎرس در آن زﻧﺪ� �ﮐﺮدﻧﺪ بﻪ ﺻﻮرت آﻧﻼﯾﻦ اﻋﻼم ﺷﺪ‪ ،‬و‬
‫اﯾﻦ اﻣﺮ بﻪ ﻧﮕﺮ نایﻫﺎ در�ﺎرەی ﺣﻮزەی ﺷﺨ� آدمﻫﺎ و اﻧﮓ زدن بﻪ آنﻫﺎ‬

‫‪١٢١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫داﻣﻦ زد‪ .‬اﯾﻦ ﻓهﺮﺳﺖﻫﺎی ﻣ��ﻮط بﻪ ﺳﺎرس �ﺎدآور ﻓهﺮﺳﺖﻫﺎی‬


‫ﻣﻨت�‬ ‫ش‬ ‫»ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ارواح« ﺑﻮد ﮐﻪ در و�ﺴﺎ�ﺖﻫﺎی ﺧ��ﺪ و ﻓﺮوش ﻣﻠ�‬
‫�ﺷﺪ و بﻪ ﺧ��ﺪاران در�ﺎرەی ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ و آپﺎرﺗﻤﺎنﻫﺎی بﺪﺷﮕﻮین‬
‫ﺧﻮدﮐ�‬ ‫ث‬ ‫ﻫﺸﺪار �داد ﮐﻪ ﺳﺎ�ﻨﺎ�ﺸﺎن ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﺼﺎدف ﻣﺮدە ﺑﻮدﻧﺪ �ﺎ‬
‫ﮐﺮدە �ﺎ بﻪ ﻗﺘﻞ رﺳ�ﺪە ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدی‪ ،‬اﻋﺘﻘﺎدات و ﺗﺮس از‬
‫ﭘﻮﺷﺎی داﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ و ﺷکﻞ ﺧﺎ� از‬ ‫ن‬ ‫اﺑﺘﻼ �ﺗﻮاﻧﺪ بﺎ �ﮑﺪ�ﮕﺮ ﻫﻢ‬
‫گ‬
‫وﺣﺸﺖزد� از ش� را در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ بﻪ ﻧﻤﺎ�ﺶ بﮕﺬارد‪.‬‬
‫زد� ش‬ ‫گ‬
‫ﻧﺎ� از ﺷﯿ�ع اﺑﻮﻻ � ﺳﺎلﻫﺎی ‪ ۲۰۱۴‬ﺗﺎ ‪ ۲۰۱۶‬در‬ ‫وﺣﺸﺖ‬
‫گ‬
‫ﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨ� داﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در‬ ‫ﻏﺮی ﺟﻨبﻪ ی‬‫آﻓ��ﻘﺎی ب‬
‫ﮔ� ﺗﻼش‬ ‫ن‬
‫ﺣﺎ� ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی یﺑناﻟﻤﻠ� ﺑﺮای ﻣهﺎر اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﺷﺎ�ﻌﺎی در ﻣﻨﻄﻘﻪ داﻣﻦ �زد از ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ت‬ ‫�ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺮس و بیاﻋﺘﻤﺎدی بﻪ‬
‫اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺄﻣﻮران ﺑهﺪاﺷﺖ ﻋﺎﻣﻞ ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﺴتﻨﺪ �ﺎ اﺑﻮﻻ ﺑﺮ اﺛﺮ‬
‫گ‬
‫ﺳﻮی در ﻫﻤﺎن زﻣﺎن وﺣﺸﺖزد�‬
‫گ‬ ‫ﺳﺤﺮ و ﺟﺎدو پﺪ�ﺪ آﻣﺪە اﺳﺖ‪ .‬از ی‬
‫ﻓﺮﻫﻨ� ﻣﻮروی�‬ ‫ﻧﺎ� از اﺑﻮﻻ در ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە ﭘ�ﺶداوریﻫﺎی ﻧﮋادی و‬ ‫ش‬
‫را ﺗﻘ��ﺖ ﮐﺮد؛ �ﺴبﺖ دادن ﺑ�ﻤﺎری بﻪ د�ﮕﺮی ﮐﻪ �ﺎدآور ﭘ�ﺶداوریﻫﺎی‬
‫گ‬
‫ﻧﮋادی در زﻣﺎن ﺷﯿ�ع و�ﺮوس اچآیوی در دﻫﻪی ‪ ۱۹۸۰‬و وﺣﺸﺖزد�‬
‫ﻧﺎ� از آن ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ش‬
‫گ‬
‫وﺣﺸﺖزد�‪ ،‬ﮔﺬﺷﺘﻪ را زﻧﺪە �ﮐﻨﺪ و از آﯾﻨﺪە ﺗﺼ��ﺮی کﺎﺑﻮسوار‬
‫گ‬
‫�ﺳﺎزد‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ۱۹۷۶‬ﮐﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ� بﺎﻋﺚ وﺣﺸﺖزد� در‬
‫ﭘ�ﺸﮕ�ی ﺑ�ﻤﺎری« در ﺑ�ﺎن‬ ‫ا�ﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪە ﺷﺪە ﺑﻮد‪» ،‬ﻣﺮﮐﺰ ت‬
‫ﮐﻨ�ل و‬
‫ی‬
‫ﮔ� ﺳﺎل ‪ ۱۹۱۸‬ﻧﺎم ﺑﺮد ﮐﻪ‬ ‫بﺪﺗ��ﻦ ﺳﻨﺎر�ﻮی ﻣﻤﮑﻦ از آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ش‬
‫�ﺴی ﺷﺪ ﮐﻪ ز�ﺎن ﻧﺎ�‬ ‫ﻫﻤن اﻣﺮ بﺎﻋﺚ ﺷﺘﺎب و ﻋﺠﻠﻪای ﺑﺮای ﺗﻮﻟ�ﺪ وا ن‬ ‫ین‬
‫ﺑ�ﺸ� از ﺧﻮد و�ﺮوس ﺑﻮد؛ ﮔﻔﺘﻪ �ﺷﻮد ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ‬ ‫ت‬ ‫ﺟﺎﻧی آن‬‫از ﻋﻮارض ب‬
‫ﻋﺼی‬ ‫ﮐﺴﺎی ﮐﻪ اﯾﻦ وا�ﺴﻦ را در�ﺎﻓﺖ ﮐﺮدﻧﺪ دﭼﺎر اﺧﺘﻼل‬ ‫ف‬ ‫از‬
‫ب‬
‫»ﮔ�ﻠﻦبﺎرە« ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٢٢‬‬
‫گ‬ ‫ﻗﺪرت ﻣ�ی ﺗﺮس؛ ﭼﺮا �‬
‫ﺑﺮ� ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ وﺣﺸﺖزد� �ﮏ و�ﺮوس اﺳﺖ‬

‫ت‬ ‫گ‬ ‫در ی ن‬


‫ﻣﺼیﺒی‬ ‫ﻋن ﺣﺎل وﺣﺸﺖزد� �ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز‬
‫ت‬
‫ﻧﻈ� اﺗﻔﺎ� ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۵‬رخ داد؛ آن زﻣﺎن‬ ‫ﻗ��ﺐاﻟﻮﻗ�ع ی ف‬
‫ﻧ� بﺎﺷﺪ‪ ،‬ی‬
‫�‬
‫ﮔ� آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﻣﺮ�‬‫بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳ�ﺪ ﮐﻪ ﺟهﺎن در آﺳﺘﺎﻧﻪی ﺑ�ﻤﺎری ﻋﺎﻟﻢ ی‬
‫ﻗﺮار دارد اﻣﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻫﺮﮔﺰ رخ ﻧﺪاد‪.‬‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﮔ�‬‫ﺗﺎر�� دور و دراز و ارﺗبﺎ� ﻧﺰد�ﮏ بﺎ ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﻫﻤﻪ ی‬ ‫وﺣﺸﺖزد�‪،‬‬
‫گ‬ ‫ت‬ ‫گ‬
‫ﻣﺸ�ک و ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ وﺣﺸﺖزد� در زﻣﺎنﻫﺎی‬ ‫دارد‪� .‬ﺸﺨ�ﺺ و�ﮋ�ﻫﺎی‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ در ﻫﻨگﺎ� ﮐﻪ ﻣﺮدم �ا� ﺟهﺎن ش�وع بﻪ اﻧبﺎر ﮐﺮدن ﻏﺬا‬
‫ﺧﻮی بﺎﺷﺪ‬
‫�ﮐﻨﻨﺪ و از اﻣﺎ�ﻦ ﻋﻤﻮ� ﻧﺎپﺪ�ﺪ �ﺷﻮﻧﺪ‪� ،‬ﺗﻮاﻧﺪ گﺎم اول ب‬
‫ﺗﺎ در�ﺎرەی ﻣﺎﻫ�ﺖ �ا�ﺖپﺬﯾﺮی ﺗﺮس‪ ،‬یﻧ�وﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از آن و اﺷکﺎل‬
‫ﭼﻨﺪگﺎﻧﻪی اﻧﺘﻘﺎل آن در ﺟهﺎن‪ ،‬بﻪﻃﻮر ﻣﻨﻈﻢﺗﺮی ﻓﮑﺮ ﮐﻨ�ﻢ‪.‬‬

‫‪١٢٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫‪١٢٤‬‬
‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ� و د�ﮕﺮ ﻋﻠﻞ وﺣﺸﺖ‬
‫‪١‬‬
‫ز�گﻤﻮﻧﺖ بﺎوﻣﻦ‬
‫ت‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ﺛﺎﺑی‬

‫اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫ﺗﺼﻮر‬ ‫وﻗی اﯾﻦ کﻠﻤﺎت را �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ از‬ ‫ﻧ�داﻧﻢ آ�ﺎ ت‬
‫ِ‬ ‫�‬
‫در ﺧﺎﻧﻪی ﺧﻮد‬ ‫و�ﺮوس »آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ�« از ﻣﮑ��ﮏ ﺗﺎ �ﺸﺖ �‬
‫وﺣﺸﺖزدەا�ﺪ �ﺎ ﻧﻪ؛ ا�ﻨﻮن ﮐﻪ اﯾﻦ کﻠﻤﺎت را �ﻧ��ﺴﻢ‪ ،‬اﻃﺮاﻓ�ﺎﻧﻢ از اﯾﻦ‬
‫دورﻧﻤﺎ وﺣﺸﺖزدەاﻧﺪ )�ﺎ آنﻫﺎ را ﺗﺮﺳﺎﻧﺪەاﻧﺪ( اﻣﺎ ﻧ�داﻧﻢ آ�ﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺣی ﻧ�داﻧﻢ آ�ﺎ ﺧﺎﻃﺮەی‬ ‫بﻪ اﻧﺪازەی آنﻫﺎ از اﯾﻦ اﻣﺮ ﻫﺮاﺳﺎنا�ﺪ �ﺎ ﻧﻪ‪ .‬ت‬
‫اﺻ�‬
‫�‬ ‫وﻇﺎ�ﻒ‬
‫ِ‬ ‫اﯾﻦ وﺣﺸﺖ را بﻪ �ﺎد �آور�ﺪ �ﺎ ﻧﻪ‪ .‬بﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ �� ،‬از‬
‫درﺷﺖ ﻫﻔﺘﻪی ﻗبﻞ را‬ ‫ﺗﯿ�ﻫﺎی درﺷﺖ روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ت‬
‫ﺗﯿ�ﻫﺎی‬ ‫ت‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺗﯿ�ﻫﺎی درﺷﺖ‬ ‫از ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺰداﯾﻨﺪ ـ و بﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗ�ﺐ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮدم را بﻪ ت‬
‫ﻫﻔﺘﻪی بﻌﺪ ﺟﻠﺐ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ وﺣﺸﺖ ﻫﺮاﺳﻨﺎ�ﺗﺮ و ﺷﺪ�ﺪﺗﺮ بﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫ن‬
‫ﻟﻬﺴﺘﺎی و ﻧﻈ��ﻪﭘﺮداز »ﻣﺪرﻧیﺘﻪی ﺳ�ﺎل« اﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ‬ ‫‪ .١‬ز�گﻤﻮﻧﺖ بﺎوﻣﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎس‬
‫ﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او اﺳﺖ‪:‬‬
‫�ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮ ِ‬
‫‪Zygmunt Bauman (2010), ‘Swine flu and other reasons to panic’, in‬‬
‫‪44 Letters from the Liquid Modern World, Cambridge: Polity Press,‬‬
‫‪pp.78-82.‬‬

‫‪١٢٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺗﻦ ﮐ� راﺳﺖ �ﺎ اﻋﺼﺎب‬ ‫�� ــﻊﺗﺮ از ﺗﺐ و ﺗﺎب �اﻓﺘﺪ و د�ﮕﺮ ﻣﻮ ﺑﺮ �‬


‫ﮐ� را ﺧﺮاب ﻧ�ﮐﻨﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺮای اﻓﺰا�ﺶ یﺗ� �اژ روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و ﺗﻌﺪاد‬
‫ﺗﺮﺳﻨﺎ�‬ ‫درﺷﺖ ﺟﺎﻟﺐ و‬ ‫ﺑیﻨﻨﺪگﺎن ﺗﻠ����ﻮن بﺎ�ﺪ بﻪ �ﻋﺖ ت‬
‫ﺗﯿ�ﻫﺎی‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺟﺪ�ﺪی آﻓ��ﺪ بﻪ اﯾﻦ دﻟ�ﻞ و �ﺴ�ﺎری از دﻻ�ﻞ د�ﮕﺮ‪ ،‬ﻧ�داﻧﻢ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ‬ ‫‪.‬‬
‫ﭼ�ی وﺣﺸﺖزدەا�ﺪ‪ .‬ﺣﺪس �زﻧﻢ ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ کﻠﻤﺎت را �ﺧﻮاﻧ�ﺪ از ﭼﻪ ی ن‬
‫اﺣﺴﺎس �ﮐﻨ�ﺪ از ﻣﺎﺟﺮ یای ﻗﺪ�� ﺣﺮف �زﻧﻢ‪ ،‬از ﭘﺮوﻧﺪەای ﮐﻪ ﻣﺪتﻫﺎ‬
‫اﺻ� بﺎز ﺷﺪە بﺎﺷﺪ(‪ ،‬ی ف‬ ‫ً‬
‫ارزش وﻗﺖ ﺗﻠﻒ‬ ‫�‬ ‫ﭼ�ی ﮐﻪ‬ ‫ﭘ�ﺶ �ﺴﺘﻪ ﺷﺪە ) ا�ﺮ‬
‫ﮐﺮدن ﻧﺪارد‪ .‬ﺷﺎ�ﺪ ﺣﺎﻻ بﻪ ﻋﻠﻞ د�ﮕﺮی ﻫﺮاﺳﺎنا�ﺪ و در ﻧت�ﺠﻪ ﺑﺮای‬
‫ﭘﺮداﺧن بﻪ ﺗﺮسﻫﺎی ﻗﺪ�� وﻗﺖ ﻧﺪار�ﺪ‪.‬‬ ‫تن‬
‫�‬
‫ﻧﺨﺴﺖ روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ُﭘﺮ از‬
‫ِ‬ ‫اﻻن ﮐﻪ اﯾﻦ کﻠﻤﺎت را �ﻧ��ﺴﻢ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎ ﺻﻔﺤﻪی‬
‫درﺷﺖ ﻫﺸﺪار ی ن‬ ‫ت‬
‫ﺧ� ﺷﯿ�ع‬ ‫آﻣ�‪ ،‬ﻧﮕﺮانﮐﻨﻨﺪە و ﻫﺮاﺳﻨﺎ� اﺳﺖ‪ .‬ب �‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﯿ�ﻫﺎی‬
‫ﺻﻔﺤﺎت کﻢاﻫﻤ�ﺖ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪە‪ ،‬و ﺗﻨهﺎ گﺎە و بیگﺎە‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ� بﻪ‬
‫آن ﻫﻢ بﺎ ﺣﺮوف ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ‪ ،‬ﭼﺎپ �ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺎزە آن وﻗﺖ ﻫﻢ )ﺑﺮﺧﻼف‬
‫ﻟﺤی آﻣ�ﺨﺘﻪ بﺎ ﺗﻌﺠﺐ‪ ،‬ﺗﺮد�ﺪ و ﻃﻌﻨﻪ دارد‪ .‬ﺑﺮای ﻧﻤﻮﻧﻪ‪،‬‬ ‫ﭼﻨﺪ روز ﻗبﻞ( ن‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻻن ﭘﺰﺷ� در ﻣﺮﮐﺰ ﭘﺰﺷ� ﺗﺎﻓتﺲ در ﺑﻮﺳﺘﻮن‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫بﺎرت ﻻوز‪ �� ،‬از‬
‫ﮔ�‬ ‫ن‬
‫بﺎ ﺗﺄﺳﻒ �ﮔ��ﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻئ ﮐﻪ �ﺴبﺖ بﻪ ﺷﯿ�ع �ﮏ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﻫﺸﺪار دادەاﻧﺪ »ﻓﻘﻂ ﻫﻤﺎن کﺎری را ﮐﺮدەاﻧﺪ ﮐﻪ د�ﮕﺮان از آﻧهﺎ اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ً‬
‫داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﺻ� اﺣﺘﻤﺎﻟﺶ ز�ﺎد ﻧ�ﺴﺖ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس‬
‫ﻣﺸکﻼت ﺧﺎرقاﻟﻌﺎدەای ا�ﺠﺎد ﮐﻨﺪ«‪ -‬اﻣﺎ او بیدرﻧﮓ �اﻓﺰا�ﺪ ﮐﻪ »بﻪ‬
‫ﺑ�ﺸ� ]اﯾﻦ وﺣﺸﺖ[ در �� دو ﻫﻔﺘﻪی آﯾﻨﺪە زاﺋﻞ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل �ﺴ�ﺎر ت‬
‫�‬
‫رﻓﺘﺎر‬
‫�‬ ‫ﺳ�ی ﺷﺪە و ﻫﯿﭻ ﻣﺪر� دال ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺼﻞ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا ﺗﻘ��بﺎ پ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﺪ ز�ﺮا‬
‫ﻨﮑﯿ�‪،‬‬ ‫ن‬
‫ﻏ�ﻋﺎدی اﯾﻦ و�ﺮوس وﺟﻮد ﻧﺪارد«‪ .‬ش�ح ﻣﻮﺟﺰ ﺳﺎ�ﻤﻮن ﺟ ن‬
‫ِ‬ ‫�‬ ‫ی‬
‫اﺧ� بﺪﺑیﻨﺎﻧﻪﺗﺮ و‬ ‫ی‬ ‫ﻧ��ﺴﻨﺪەی روزﻧﺎﻣﻪی گﺎردﯾﻦ‪ ،‬از رو�ﺪادﻫﺎی‬
‫اﺻﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﻧﺰد�ﮏﺗﺮ �ﺷﻮد‪» :‬ﺟهﺶ ]اﯾﻦ‬ ‫آﻣ�ﺗﺮ اﺳﺖ و بﻪ‬ ‫ﻃﻌﻨﻪ ی ن‬
‫ِ‬

‫‪١٢٦‬‬
‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ� و د�ﮕﺮ ﻋﻠﻞ وﺣﺸﺖ‬

‫و�ﺮوس[ وﺟﻮە ﻧﮕﺮانﮐﻨﻨﺪەای داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ بﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﺟﺎر و‬
‫ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎی را ﺗﻮﺟ�ﻪ ﻧ� ﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ﺟﻨﺠﺎل ﻣﻘﺎﻣﺎت و رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی‬ ‫ِ‬
‫ﺟﺪ�ﺪ و�ﺮوس‬ ‫ﺟهﺶ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﮑ��ﮏ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ن‬
‫ﮐﺴﺎی‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﻧ�ﻢ‬ ‫�‬
‫ِ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻗ��ﺎﻧ�ﺎن ﺳﺎﻻﻧﻪی آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا ﺗﺠﺎوز‬ ‫ِ‬ ‫یف‬
‫ﻣ�ﺎﻧﮕن‬ ‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا ﺟﺎن ِﺳ پ�دﻧﺪ از‬
‫گ‬ ‫�‬
‫ت‬
‫ﻧ�ﮐﺮد‪ ،‬و از ﺷﻤﺎر ﻗ��ﺎﻧ�ﺎن ﺳﺎﻻﻧﻪی ﺣﻮادث راﻧﻨﺪ� �ﺴ�ﺎر کﻤ� ﺑﻮد‬
‫)ﻫﺮ ﺳﺎل ﺣﺪود ‪ ۱۲۰۰۰‬ﻧﻔﺮ در �ا� ﺟهﺎن بﻪ ﻋﻠﺖ اﺑﺘﻼ بﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا‬
‫ﺟﺎن‬
‫ﻣ�ﻧﺪ؛ در آﻣ��کﺎ‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﺎل ﺣﺪود ‪ ۱۵۰‬ﮐﻮدک ﺑﺮ اﺛﺮ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا ِ‬ ‫� ی‬
‫ﺧﻮد را از دﺳﺖ �دﻫﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎ� ﮐﻪ ﺗﻨهﺎ در ﺳﺎل ‪ ۷۶۷۷ ،۲۰۰۳‬ﮐﻮدک‬
‫ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﺼﺎدف در ﺑﺰرﮔﺮاەﻫﺎ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ‪ ۳۰۰۱‬ﮐﻮدک د�ﮕﺮ بﻪ ﻗﺘﻞ‬
‫ﺟهﺶ ﺟﺪ�ﺪ در‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎی اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺴﺎی ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻨگﺎم‬ ‫ن‬ ‫رﺳ�ﺪﻧﺪ(‪.‬‬
‫�‬ ‫ی‬
‫ﮐﺸﻮر ﺧﻮد بﺎ ﺳﺆﻇﻦ و‬ ‫�‬ ‫ﻣﮑ��ﮏ بﻪ � �ﺑﺮدﻧﺪ و �ﺲ از بﺎزﮔﺸﺖ بﻪ‬
‫ﻧﺎﻗﻞ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری‬ ‫ِ‬ ‫اس د�ﮕﺮان رو�ﺮو ﺷﺪﻧﺪ ﭼﻮن ﻓﮑﺮ �ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ �‬
‫ن‬
‫ﻣ�ﺎن آنﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﮐﺴﺎی ﮐﻪ دﭼﺎر ﻣﺴﻤﻮﻣ�ﺖ‬ ‫ن‬
‫ﮔ� ﺟهﺎیاﻧﺪ‪ -‬در ِ‬ ‫ﻫﻤﻪ ی �‬
‫ت‬
‫اﯾﺞ ﻣﺴﺎﻓﺮ ِان ﻣﮑ��ﮏ( �ﺴ�ﺎر ﺑ�ﺸ� از‬ ‫ﻏﺬای ﺷﺪﻧﺪ )�� از ﻣﺸکﻼت ر �‬ ‫ی‬
‫ﻋن ﺣﺎل �داﻧ�ﻢ ﮐﻪ دوﻟﺖ‬ ‫ف‬ ‫ﻫﺎی ﺑﻮد ﮐﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰا ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ی‬ ‫آن ی‬
‫ذﺧ�ە ﺷﺪ‪،‬‬‫ی‬ ‫ﻫﺎی ﮐﻪ‬ ‫ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ ‪ ۳۲‬ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻣﺎﺳﮏ ﺳﻔﺎرش داد )ﻣﺎﺳﮏ ی‬
‫�‬
‫بیﻣ�ف ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬و ﺣﺘﻤﺎ بﻪ زودی از اﻧبﺎرﻫﺎ دور اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮی‬‫روز ﻣبﺎدا« بﺎز ﺷﻮد(‪ .‬دوﻟﺖ ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ بﻪ ب‬ ‫ﻣﺎ�ﺤﺘﺎج » �‬‫�‬ ‫ﺟﺎ ﺑﺮای د�ﮕﺮ‬
‫�دا�ﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ دوﻟی ﮐﻪ بﺨﻮاﻫﺪ در اﻧﺘﺨﺎبﺎت بﻌﺪی یﭘ�وز ﺷﻮد‪ ،‬بﻪ‬ ‫ت‬
‫بﮕ�د ﮐﻪ »کﺎر از ﻣﺤکﻢ کﺎری‬ ‫ُ‬
‫ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﺣکﻢ را ﻧﺎد�ﺪە ی‬
‫ﻻزم‬ ‫ش‬ ‫ین‬
‫ﻫﻤﭽﻨن �دا�ﺴﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوزە �ط ِ‬ ‫ﻋ�ﺐ ﻧ�ﮐﻨﺪ«؛ اﯾﻦ دوﻟﺖ‬
‫ن‬
‫دور�ن ﺗﻠ����ﻮی ﺑﺮ ﻣ�ﻠﯿﻮنﻫﺎ‬ ‫ین‬ ‫دوﻟی اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺰاران‬ ‫ت‬ ‫بﻘﺎی ﻫﺮ‬
‫�‬
‫ﻧﻤﺎ�ﺸﮕﺮ ﺗﻠ����ﻮی �ﺸﺎن دﻫﻨﺪ ﮐﻪ بﺎ ﺟﺪ�ﺖ »ﻣﺸﻐﻮل ﻓﻌﺎﻟ�ﺖ« اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ن‬
‫�‬
‫ﻧﺎﻣﺮئ را ﮐﺸﻒ‪ ،‬و‬ ‫ئ‬ ‫ﺗﻮﻃﺌﻪﻫﺎی ﭘﻨهﺎئف ‪ ،‬ﺗهﺪ�ﺪﻫﺎی ﺧﺰﻧﺪە و ﺧﻄﺮات‬
‫ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ بﺎ آنﻫﺎ ﻣبﺎرزە �ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٢٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫�‬
‫ذﺧ�ە ﮐﺮدن ا ِﺳﻠﺘﺎﻣﯿ��ﺮ در‬ ‫ی‬ ‫�ف‬ ‫ِ‬ ‫ﭘﻮﻧﺪ د�ﮕﺮ‬ ‫ِ‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣ�ﻠﯿﻮن‬
‫�‬
‫داروی ﻣﺤﺼﻮل ش�ﮐﺖ‬ ‫ی‬ ‫ﺑ�ﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ و ﻣﻄﺐﻫﺎ ﺷﺪ؛ ا ِﺳﻠﺘﺎﻣﯿ��ﺮ‪،‬‬
‫ﻧﺎم ﺗﺎ� ﻓﻠﻮ بﻪ بﺎزار ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﻋﻈ�ﻢ ﻫﺎﻓﻤﻦ‪-‬ﻻروش ﺑﻮد ﮐﻪ بﺎ ِ‬ ‫ِ‬ ‫داروﺳﺎزی‬
‫دﺑ� ﻋﻠ� روزﻧﺎﻣﻪی گﺎردﯾﻦ‪،‬‬ ‫َ‬ ‫ﺳپﺘﺎﻣ� ‪ ،۲۰۰۹‬ر ی ن‬ ‫�ﺷﺪ‪ .‬در ‪۶‬‬
‫اﺑن ﻣ�‪ ،‬ی‬ ‫ب‬
‫ُ‬
‫ﺧ� داد ﮐﻪ »اﻧبﺎر ﮐﺮدن ﻣ�ﻠ�ﺎردﻫﺎ دز از داروﻫﺎی ض�وری بﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ب‬
‫گ‬
‫ﮔ� �ی آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ�«‪ ،‬ﺳﻮدی دەﻫﺎ ﻣ�ﻠﯿﻮن ﭘﻮﻧﺪی‬ ‫آﻣﺎد� ﺑﺮای ﻫﻤﻪ ی‬
‫ت‬
‫دارویای ﮐﺮدە ﮐﻪ ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪەاﻧﺪ ﺗﺎ در ﺻﻮری ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺼ�ﺐ ش�ﮐﺖﻫﺎی‬
‫ی‬ ‫ِ‬
‫داروی ﮐﺸﻮر را ﺗﻌﻄ�ﻞ ﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ـﻊ‬
‫�‬ ‫ـ‬ ‫�‬
‫ﺗﻮز‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮﻟ�ﺪ‬ ‫ی‬ ‫ﺷبﮑﻪ‬ ‫ا‬
‫ﺰ‬ ‫آﻧﻔﻠﻮاﻧ‬ ‫ﺷﯿ�ع‬
‫‪.‬‬
‫ﺗﺄﻣن ﮐﻨﻨﺪ اﯾﻦ ﺗﺼﻤ�ﻢ‬ ‫ف‬ ‫ا�ﺴﻮﻟن را ی‬ ‫ف‬ ‫ی‬ ‫ﺮﻓن‪ ،‬د�ﺎز�ﺎم‪ ،‬و‬ ‫ﺳ�ﻠن‪ُ ،‬ﻣ ی ف‬ ‫ذﺧﺎﯾﺮ نﭘی ی ف‬
‫�‬
‫ﻣﻘﺎم‬
‫اﺧ�ا ﻋﺎ�رﺗبﻪﺗ��ﻦ ِ‬ ‫ﮐﺮدن داروﻫﺎ در ﺣﺎ� ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪە ﮐﻪ ی‬ ‫ِ‬ ‫بﻪ اﻧبﺎر‬
‫دوم آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ� آن ﻗﺪرﻫﺎ ﮐﻪ ﺑ�ﻢ‬ ‫ﻣ�ج ِ‬ ‫ﭘﺰﺷ� دوﻟﺖ اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ �‬
‫�رﻓﺖ‪ ،‬بﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﭘﻮل از ﺧﺰاﻧﻪی ﻋﻤﻮ� ﭘﺮداﺧﺖ ﺷﺪە‪ ،‬ﭘﻮ� ﺑﻮدە ﮐﻪ از ﻃ��ﻖ ﻣﺎﻟ�ﺎت‬
‫در ﺳﺎ�ﻪی ﺗهﺪ�ﺪ بﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﺗنﺒﯿ� از ﻫﺮ دو ﮔﺮوە ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫آﻓ��ی ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬‫آنﻫﺎی ﮐﻪ ﺗﺮﺳ�ﺪە ﺑﻮدﻧﺪ و آنﻫﺎی ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ وﺣﺸﺖ ف‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ﻫﻤﺪﺳی ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪاران و ﺗﺎﺟﺮان؟ ﺷﺎ�ﺪ ـ اﻣﺎ ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪاران‬ ‫ت‬ ‫ﮐﺮدە ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫�‬
‫ﭼﻨن ﮔ��ﻨﻪای آزاد ﻧﺒﻮدەاﻧﺪ‪ .‬بﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬دوﻟﺖﻫﺎ‬ ‫ورﺗﺎ در اﻧﺘﺨﺎب ی ض‬ ‫ض�‬
‫ﻓﺠﺎﯾﻊ ﺗﻮﺻ�ﻒ‬
‫�‬ ‫دﻫﻨﺪگﺎن ﺧﻮد ﺛﺎبﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ روز در ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ِ‬ ‫بﺎ�ﺪ بﻪ رأی‬
‫گ‬ ‫ن‬
‫آﺳﺎ�ﺶ آنﻫﺎ‬
‫�‬ ‫ﻧﺎپﺬﯾﺮ ـ اﻧﻮاع ﮔﻮﻧﺎ�ﻮی از ﺗهﺪ�ﺪات ﻣﺮﮔبﺎر ـ از زﻧﺪ� و‬
‫ارﺷﺪ‬
‫ِ‬ ‫ﻫﻤن ﻋﻠﺖ‪ �ِ ،‬ﻟ�ﺎم داﻧﺎﻟﺪﺳﻮن‪ ،‬ﻣﺸﺎور‬ ‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬بﻪ ی ن‬
‫دوﻟﺖ ﺑ��ﺘﺎﻧ�ﺎ در اﻣﻮر ﭘﺰﺷ�‪ ،‬بﻪ ﻣﺮدم ﻫﺸﺪار داد ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﺮای‬
‫ﺑﯿی زود اﺳﺖ و »�ﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ« ﮐﻪ آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ�‪،‬‬ ‫ﺧﻮش ن‬
‫ﻫﻤن ﺣﺎل‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻻن در �ﺴ�ﺎری از‬ ‫زﻣﺴﺘﺎن آﯾﻨﺪە »ﻋﻮد ﮐﻨﺪ«؛ در ی ن‬ ‫ِ‬
‫ﺳﻼﻣی ﻋﻤﻮ�«‬ ‫ت‬ ‫اﻋﻼم »وﺿﻌ�ﺖ اﺿﻄﺮاری‬ ‫آﻣ��کﺎ‪،‬‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ا�ﺎﻟﺖ‬
‫ِ‬
‫ﻣﻌﺎون رﺋ�ﺲ ﺟﻤهﻮر آﻣ��کﺎ‪ ،‬از‬ ‫ِ‬ ‫ﻫﻤن ﻋﻠﺖ‪ ،‬ﺟﻮ بﺎ�ﺪن‪،‬‬ ‫ﮐﺮدەاﻧﺪ‪ .‬بﻪ ی ن‬

‫‪١٢٨‬‬
‫آﻧﻔﻠﻮاﻧﺰای ﺧﻮ� و د�ﮕﺮ ﻋﻠﻞ وﺣﺸﺖ‬

‫ﻣ�و اﺳﺘﻔﺎدە ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻮاﭘ�ﻤﺎ ﺳﻮار �ﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬و بﻪ‬ ‫ﻣﺮدم ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮐﻪ از ت‬
‫ﺗﺎر�ﮏﺗ��ﻦ و ﺗﺮﺳﻨﺎ�ﺗ��ﻦ ﺷکﻞ‪ ،‬ﻓﺎﺟﻌﻪای ﻗ��ﺐاﻟﻮﻗ�ع را ﺗﺮﺳ�ﻢ ﮐﺮدە‬
‫ﻨﮑﯿ�‪» ،‬ﻣﺎ�ﻪی‬ ‫آﻓ��ی‪ ،‬بﻪ ﻗﻮل ﺟ فف‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬بﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ا�ﻨﻮن وﺣﺸﺖ ف‬
‫ِ‬
‫ا�ﻤی"‬ ‫ن‬ ‫"ﺳﻼﻣی و‬‫ت‬ ‫ﺮروﻧﻖ ﺿﺪﺗﺮور�ﺴﻢ و‬ ‫ِ‬ ‫اﻣ�اﺗﻮریﻫﺎی ُﭘ‬ ‫ﺣ�ﺎت پ‬
‫ن‬
‫ﻫﺸﺪار دروغ در�ﺎرەی ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎی ﺟهﺎی ﭼﻨﺎن در ﺗﺎر و‬ ‫اﺳﺖ‪...‬ا�ﻨﻮن‬
‫�‬
‫ﺷﺨﺺ ﻋﺎﻗ�‬ ‫ت‬
‫ﭘﻮد ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎی ﭘﺰﺷ�‪/‬ﺻﻨﻌی ﺗن�ﺪە ﺷﺪە ﮐﻪ ﻫﯿﭻ‬
‫�‬ ‫ِ‬
‫ﺗﻤ� دﻫﺪ«‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬ﻫﻤﻪی ﻣﺎ از ﺗﺮﺳ�ﺪن‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ راﺳﺖ را از دروغ ی‬
‫�ﺗﺮﺳ�ﻢ‪ .‬ﭼﻪ ﮐ� آن ﻗﺪر ﺟﺴﻮر و ﮔﺴﺘﺎخ‪ ،‬اﺣﻤﻖ و بیﭘﺮوا اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻨﺎد�ﺎن ُﭘﺮﻫ�ﺎﻫﻮی ﺗبﺎ� ﻗﺪ ﺑﺮاﻓﺮازد‪ُ ،‬ﻣﺸﺖ آﻧهﺎ را بﺎز و ﺗﺄﯾ�ﺪ‬ ‫ِ‬ ‫در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫آﻣ� ﺑﻮدە ـ و ﺑﺘﻮان بﺎ‬ ‫ن‬ ‫ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻄﺮ‪ ،‬در کﻞ‪ ،‬ﺟﻌ� �ﺎ بﻪ ﺷﺪت اﻏﺮاق ی‬
‫ﺧ�ﺎل راﺣﺖ او را ﻧﺎد�ﺪە ﮔﺮﻓﺖ؟‬ ‫ِ‬
‫ﻓﺮوﺧﻮابﺎﻧﺪن ﺻﺪای اﻋ�اض و ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ﻧﺪای ﻋﻘﻞ‬ ‫ت‬ ‫ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ بﻪ‬
‫ِ‬
‫ئ‬
‫ﻣ��ﻮط �ﺷﻮد‪ ،‬ﻣ��ﺖ ﻋﻤﺪەی اﯾﻦ و�ﺮوس‪ ،‬ﻧﺎﻣﺮئ ﺑﻮد�ﺶ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﻮای‬
‫ﻃﻮری ﮐﻪ ﻗﻮیﺗ��ﻦ ﻋﺪ� ﻫﻢ ﻧ�ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﻣﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎن دﻫﺪ ﮐﻪ ی‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺒنن‬
‫ی‬ ‫ﮐﻪ در آن ﻧﻔﺲ �ﮐﺸ�ﻢ‪ ،‬ﻋﺎری از اﯾﻦ و�ﺮوس اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ‪،‬‬
‫گ‬ ‫ﻫﺸﺪارﻫﺎ‪ ،‬ﮐﻪ بﻪ ﺗﺮﺳ�ﺪن ﺗﺮﻏ�ﺐ �ﺷ��ﻢ )اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮد ی ن‬
‫ﻧ� آﻣﺎد� دار�ﻢ‬
‫ﮐﻪ تﺑ�ﺳ�ﻢ(‪ ،‬ﺣﻖ ﻧﺪار�ﻢ ﮐﻪ بﻪ آزﻣﺎ�ﺸگﺎەﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪای ﮐﻪ‬
‫ﻣﻨت� ﮐﺮدەاﻧﺪ‪ ،‬وارد ﺷ��ﻢ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب بﺎ ﻣﺎ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻣ� را ش‬ ‫ﺧ� اﯾﻦ ﺟهﺶ ض‬
‫�‬ ‫ب�‬
‫�‬
‫ﺧ�گﺎن« اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨ�ﻢ �ﺎ‪...‬دﻗ�ﻘﺎ ﺳﺆال ی ن‬ ‫ین‬
‫ﻫﻤن اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺼن و » ب‬ ‫بﻪ‬
‫�ﺎ ﭼﻪ؟‬
‫ن‬ ‫ئ‬
‫ﻣﻮﺟﺰ ﺧﻮد �ﮔ��ﺪ ﻣﻄﻤن اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫پﺎ�ﺎن ﻣﻘﺎﻟﻪی‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫�‬ ‫ﺳﺎ�ﻤﻮن ِﺟﻨﮑﯿ� در ِ‬
‫�‬ ‫» ت‬
‫ﺴﺖ‬‫وﻗی ﻫﺮاس ﻓﺮو �ﺸیﻨﺪ و اوﺿﺎع آرام ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎ در�ﺎرەی اﯾﻦ ﺷﮑ ِ‬
‫ﻣﻔﺘﻀﺤﺎﻧﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪ .‬اﻣﺎ ﻓﮑﺮ ﻧ�ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ از‬
‫ﺟﻠﻮﮔ�ی ﮐﻨﺪ‪ .‬او �ﮔ��ﺪ ﮐﻪ بﺎ�ﺪ بﻪ‬ ‫ی‬ ‫وﻗ�ع د�ﮕﺮ وﺣﺸﺖﻫﺎی ُﭘﺮﻫ��ﻨﻪ‬ ‫�‬
‫وﻟ� ﮔﻮش دﻫ�ﻢ و گﺎە و بیگﺎە بﻪ �ﮏ و�ﺮوسﺷﻨﺎس‬ ‫ﻧﺼ�ﺤﺖ ﻗﺪ�� ت‬
‫�‬

‫‪١٢٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ددﻣن� ﻣﺤﺾ ی ض‬
‫ﭼﻨن‬ ‫ش‬ ‫بﮕ�ﻧﺪ‪...‬ﻓﺎرغ از‬
‫ﻋ�ت ی‬ ‫ﺷﻠ�ﮏ ﮐﻨ�ﻢ ﺗﺎ بﻘ�ﻪ ب‬
‫�‬ ‫�‬
‫ﻨﺎﺳﺎن‬ ‫ﻧﺼ�ﺤی‪ ،‬گﻤﺎن ﻧ�ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻋﻤﻞ بﻪ آن ﻣﻔ�ﺪ بﺎﺷﺪ‪ .‬و�ﺮوسﺷ‬ ‫ت‬
‫ِ‬
‫ﻣﺘﻮاﺿﻊ کﺎرﺷﺎن را اﻧﺠﺎم �دﻫﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻓﺮاد د�ﮕﺮی ـ ﻋﺎ�رﺗبگﺎن و‬
‫ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪان ـ ﻫﺴتﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ را از �ﺎﻓﺘﻪﻫﺎی و�ﺮوسﺷﻨﺎﺳﺎن �ﺎ از ﻧﻈﺮات‬
‫آنﻫﺎ در�ﺎرەی �ﺎﻓﺘﻪﻫﺎ�ﺸﺎن �ﺗﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬و بﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗ�ﺐ‪ ،‬ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺳ�ﺎ�‬
‫�ﺎ ﺗﺠﺎری ﮐﺴﺐ �ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و ﺳﻮد و اﻋﺘبﺎر ﻓﺮ ف‬
‫اوای ﺑﺮای ﺧﻮد �اﻧﺪوزﻧﺪ‪...‬‬ ‫�‬

‫‪١٣٠‬‬
‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوسﮔﻮﻧﻪ‪:‬‬
‫�‬
‫گ‬
‫ﮐﻮو�ﺪ ‪ ۱۹‬در ز�ﺴﺖﺑﻮم اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫‪١‬‬
‫ﮐﺮﮐﻮ و پﺎﺗ��ﮏ ﺳ�ﭽﺮل‬ ‫ت‬
‫ﭘﯿ� �‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﻫﺎﻣﻮن ﻧ�ﺸﺎﺑﻮری‬

‫ﻣﻨ� ﺷﯿ�ع ﭘ�ﺪا‬‫ﻧﻈ��ﻪﻫﺎی ﺗﻮﻃﺌﻪ و ﺷﺎ�ﻌﺎت اﻏﻠﺐ بﻪ دﻧبﺎل وﻗﺎﯾﻊ ف‬


‫�ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬بﻪ و�ﮋە ا�ﺮ اﯾﻦ وﻗﺎﯾﻊ ﺟﺪ�ﺪ و ﺗﺎ اﻧﺪازەای ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ بﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ت‬ ‫�‬
‫اﺗﻔﺎ� اﺳﺖ ﮐﻪ در رابﻄﻪ بﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ روی داد‪.‬‬ ‫دﻗ�ﻘﺎ ﻫﻤﺎن‬
‫گ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ی ف‬
‫ﭼ�ی ﻓﺮاﺗﺮ از ﺳﺎ�ﺖﻫﺎی اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� و ﺗﻠﻪکﻠ�ﮏ‬
‫ﺑﺮ� از ﺳﺎ�ﺖﻫﺎی اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﺎ� ﮐﻪ پﻠ�ﺲ ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن بﺎ ن‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫ﺳﺨی داﺷﺖ اﻣﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن‪ ،‬بﻪ و�ﮋە‬ ‫ﺳﺎﺧﺘ� ﺑﺮﺧﻮرد ﺳﻔﺖ و‬
‫ﺗﻼ� ﺳﺨﺖ ﺑﺮای‬ ‫ﮔ�ی‪ ،‬در ش‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪی ﻧﺨﺴﺖ ﺷﯿ�ع اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ی‬
‫اﻣ�اﺗﻮری رﺳﺎﻧﻪای ﺧﻮد ﺑﺮای اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر‬ ‫ﻣﻘ��ﺎی و ﻓﺮ ف‬
‫اﻓﮑی‪ ،‬از پ‬ ‫گ ب‬
‫ﺳﺎﺧﺘ� در�ﺎرەی ﻣنﺸﺄ و ﻋﻠﻞ اﯾﻦ بﺤﺮان اﺳﺘﻔﺎدە �ﮐﺮد‪.‬‬

‫ت‬
‫ﮐﺮﮐﻮ و پﺎﺗ��ﮏ ﺳ�ﭽﺮل ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ‪ Political Capital Institute‬ﻫﺴتﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .١‬ﭘﯿ� �‬
‫اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫�‬ ‫آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی آنﻫﺎ بﺎ ﻋﻨﻮان‬
‫‪Péter Krekó, Patrik Szicherle, ‘Gone viral: COVID-19 in the‬‬
‫‪disinformation ecosystem,’ Eurozine, 17 March 2020.‬‬

‫‪١٣١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫گ‬
‫ﮐﺮوﻧﺎ ـ ﺳﻠﻄﺎن اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫ا�� ﺷﺪن ﺗﺮس از و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ در ﺟهﺎن‪ ،‬کﺎرزارﻫﺎی اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر‬ ‫بﺎ ﻓﺮ ی‬
‫گ‬
‫ﺳﺎﺧﺘ� روزبﻪروز کﺎرآﻣﺪﺗﺮ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوە ﺑﺮ ﺳﺎ�ﺖﻫﺎی ﺗﻠﻪکﻠ�ﮏ ﮐﻪ‬
‫بﺎ اﻧتﺸﺎر اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺎدرﺳﺖ و ﺟﻨﺠﺎ� در�ﺎرەی اﯾﻦ و�ﺮوس بﻪ دﻧبﺎل‬
‫ﺟهﺎی ی ن‬
‫ﻧ� ﮐﻪ از‬ ‫ن‬ ‫ﺑهﺮەﺑﺮداریاﻧﺪ‪ ،‬آن دﺳﺘﻪ از بﺎز�ﮕﺮان ﻋﺮﺻﻪی ﺳ�ﺎﺳﺖ‬
‫اﻃﻼﻋﺎی ﺳﻮد �ﺑﺮﻧﺪ وارد ﻣ�ﺪان ﺷﺪەاﻧﺪ‪ �� .‬از ﻣﺴﺌﻮﻻن‬ ‫ت‬ ‫آﺷﻮب‬
‫ﭼﻨن ﺧﻼﺻﻪ ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺎ بﺎ‬ ‫ن‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺑهﺪاﺷﺖ ﺟهﺎی وﺿﻌ�ﺖ را ی ض‬
‫گ‬
‫ﮔ�ی اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�« ﻣﻮاﺟﻪا�ﻢ‪ ،‬ﮐﻪ دﺳﺖکﻢ بﻪ اﻧﺪازەی ﺧﻮد‬ ‫»ﻫﻤﻪ ی‬
‫گ‬
‫اﯾﻦ و�ﺮوس ﺧﻄﺮﻧﺎ� اﺳﺖ ز�ﺮا اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� �� ــﻊﺗﺮ و راﺣﺖﺗﺮ ش‬
‫ﻣﻨت�‬
‫�ﺷﻮﻧﺪ و آﺳ�ﺐ ز�ﺎدی بﻪ بﺎر �آورﻧﺪ‪.‬‬
‫ف‬ ‫ت‬ ‫گ‬
‫اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� ﻧﻪ ﺗﻨهﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺷکﻞﮔﺮﻓن بﺎورﻫﺎی ﻧﺎدرﺳﺖ �ﺷﻮﻧﺪ‬
‫بﻠ�ﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ بﻪ ﻗ�ﻤﺖ ﺟﺎن اﻓﺮاد ﺗﻤﺎم ﺷﺪە و ﻧﺎآرا� اﺟﺘﻤﺎ� بﻪ‬
‫گ‬
‫بﺎر آورﻧﺪ‪ .‬دو راە ﺧﻄﺮﻧﺎ� ﺑﺮای اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� در�ﺎرەی اﯾﻦ‬
‫و�ﺮوس �� ﭘ�ﺶپﺎاﻓﺘﺎدە ﺟﻠﻮە دادن ‪/‬اﻧکﺎر و د�ﮕﺮی ﻣبﺎﻟﻐﻪ‪/‬ﻫﺮاس ف‬
‫اﻓﮑی‬
‫ﺟﻨﻮی بﺎ ﻣﻮرد ﻧﺨﺴﺖ ﻣﻮاﺟﻪ‬ ‫ب‬ ‫در بﺎرەی آن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬در ﮐﺮەی‬
‫ﻣﺨ� بﺎ ‪۲۰۰‬ﻫﺰار ﻋﻀﻮ ﻣﻨﮑﺮ وﺟﻮد و�ﺮوس‬ ‫ف‬ ‫ﺑﻮد�ﻢ‪ ،‬در آﻧﺠﺎ ﻓﺮﻗﻪای‬
‫�‬
‫ﮐﺮوﻧﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و بﺎور داﺷتﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ �ﮏ دروغﭘﺮدازی و �ﻓﺎ ﻧﻘﺸﻪ و‬
‫ﺗﻮﻃﺌﻪی ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﻧت�ﺠﻪی آن ﻣﺮگ ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻓﮑی را �ﺗﻮان در اوﮐﺮاﯾﻦ �ﺎﻓﺖ‪ .‬ﻧﺎﻣﻪای ﺟﻌ�‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪی ﻣﻮﻓﻖ ﻫﺮاس ف‬
‫ﻣﻨت� ﺷﺪ ﮐﻪ در آن اﻋﻼم ﺷﺪە ﺑﻮد و�ﺮوس‬ ‫ش‬ ‫بﻪ ﻧﺎم وزارت ﺑهﺪاﺷﺖ‬
‫ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ اوﮐﺮاﯾﻦ رﺳ�ﺪە اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪی ﺟﻌ� بﻪ دﺳﺖ ﺗﻌﺪاد ز�ﺎدی‬
‫ﺑﺮ� ﺑﺮﺧﻮردﻫﺎی‬ ‫اﺿﺎی ﮐﻮﭼﮏ و ض‬ ‫اﻋ� ت‬‫از ﻣﺮدم رﺳ�ﺪ و ﻣﻨﺠﺮ بﻪ ت‬
‫ﭼن آﻣﺪە‬ ‫ﺣی بﻪ ﺳﻤﺖ اﺗ��ﻮ� ﮐﻪ از ی ض‬ ‫ﻣﻌ�ﺿﺎن ت‬ ‫آﻣ� ﺷﺪ‪ ،‬ت‬ ‫ﺧﺸﻮﻧﺖ ی ض‬
‫گ‬ ‫ﺑﻮد ﯾﻮرش ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ن‬
‫ﻇی ﻗﻮی وﺟﻮد دارد ﮐﻪ اﯾﻦ اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� بﺎ کﻤﮏ‬
‫روﺳ�ﻪ اﻧتﺸﺎر �ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٣٢‬‬
‫گ‬
‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوسﮔﻮﻧﻪ‪ :‬ﮐﻮو�ﺪ ‪ ١٩‬در ز�ﺴﺖﺑﻮم اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫�‬

‫ﻧ� وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ :‬ﻣﻨﺎﺑﻊ رو� روا�ﺖﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد‬ ‫ﻣﻮارد آﺷکﺎرﺗﺮی ی ن‬


‫ﻣﻨت� ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ‬ ‫ش‬ ‫ﺿﺪوﻧﻘ�� در�ﺎرەی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬ ‫ض‬ ‫ﻧﺎدرﺳﺖ و‬
‫روا�ﺎت ﻫﻢ ﻣﻨﮑﺮ وﺟﻮد آن ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﻢ ادﻋﺎ داﺷتﻨﺪ اﯾﻦ و�ﺮوس �� از‬
‫ز�ﺴی ﻏﺮب اﺳﺖ‪ .‬ﻓ�ﻠ�ﭗ ر�ﮑﺮ‪ ،‬ﻣﻌﺎون وز�ﺮ ﺧﺎرﺟﻪی آﻣ��کﺎ‬ ‫ت‬ ‫ﺳﻼحﻫﺎی‬
‫گ‬
‫در اﻣﻮر آﺳ�ﺎ و اوراﺳ�ﺎ‪ ،‬روﺳ�ﻪ را �� از ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫در�ﺎرەی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﺧﻮاﻧﺪ‪.‬‬
‫گ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ رژ�ﻢﻫﺎی ﺧﻮدکﺎﻣﻪ ی ن‬
‫ﻧ� در اﻧتﺸﺎر اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ روا�ﺖﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫ﺟﺎی ﮐﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس‬ ‫�ﺴ�ﺎر ﻓﻌﺎل ﺑﻮدەاﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐﺗ��ﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ی ن‬
‫ﭼن اﺳﺖ‪ ،‬ی‬
‫ﭼن بﺎ اﻧتﺸﺎر ﺗﻌﺪادی اﺧبﺎر‬‫از آﻧﺠﺎ آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا‪ ،‬روﺳ�ﻪ و ی ن‬
‫گ‬
‫ﺳﺎﺧﺘ� ﻗﺼﺪ داﺷتﻨﺪ آﻣ��کﺎ را ﻣﺴﺌﻮل اﯾﻦ و�ﺮوس ﻣﻌﺮف ﮐﻨﻨﺪ و ادﻋﺎ‬
‫ت‬
‫ز�ﺴی ﺗﻮﻟ�ﺪ ﮐﺮدەاﻧﺪ‪.‬‬ ‫داﺷتﻨﺪ ﮐﻪ آﻧﺎن اﯾﻦ و�ﺮوس را بﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻼ�‬
‫ﭼن ی ن‬‫اﺧ�ا ﻣﺴﺌﻮﻻن ﻋﺎ�رﺗبﻪی ی ن‬ ‫�‬ ‫ت‬
‫ﻧ� اﯾﻦ روا�ﺖ را ﺗﮑﺮار ﮐﺮدە و ��‬ ‫ﺣئ ی‬
‫ﭼﯿی آﻣ��کﺎ را ﻣنﺸﺄ اﯾﻦ و�ﺮوس ﺧﻮاﻧﺪە و ﺳﺨﻨﮕﻮی‬ ‫از دﯾپﻠﻤﺎتﻫﺎی ن‬
‫ﭼن ادﻋﺎ ﮐﺮدە اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ادارەی اﻃﻼﻋﺎت وزارت اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪی ی ن‬
‫ً‬
‫ﮔ� را بﻪ ووﻫﺎن آوردە اﺳﺖ‪«.‬‬ ‫»اﺣﺘﻤﺎ� ار�ﺶ آﻣ��کﺎ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﭼن ـ‬ ‫ﻫﺪف از اﯾﻦ دروغ آﺷکﺎر آن اﺳﺖ ﮐﻪ بﻪ ﺟﺎی ﺣﺰب کﻤﻮﻧ�ﺴﺖ ی ف‬
‫ﺟهﺎی اﯾﻦ و�ﺮوس ﺑﻮدە اﺳﺖ ـ‬ ‫ن‬ ‫ﮐﻪ از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا ﻣﺴﺌﻮل اﺻ� اﻧتﺸﺎر‬
‫ﻣﻌﺮ� ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ف‬
‫ﮔﺮوە د�ﮕﺮی را بﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻘ�‬
‫ً‬
‫اﺣﺘﻤﺎ� اﯾﺮان ﻣهﻢﺗ��ﻦ ﻣﺜﺎ�ﺳﺖ ﮐﻪ �ﺸﺎن �دﻫﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ وا�نﺶﻫﺎی‬
‫زیﻫﺎی ﻣﻮرد ﺣﻤﺎ�ﺖ دوﻟﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻤﻮل رژ�ﻢﻫﺎی ﺧﻮدکﺎﻣﻪ‪ ،‬اﻧکﺎر و اﺗهﺎم ن‬
‫وﺿﻌﯿی ﻣﺮگبﺎرﺗﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ﺧﻮد بﺤﺮان �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ‬ ‫و ﻧﺎآ�ﺎ� از‬
‫ِ‬
‫ﺣﮑﻮﻣی ﺑﺮای بﺎﻻﺑﺮدن ﺗﻌﺪاد رأیدﻫﻨﺪگﺎن بﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ت‬ ‫دﺳﺘگﺎە ﺗبﻠ�ﻐﺎت‬
‫ﻣ�وﻋ�ﺖ ﺑﺮای رژ�ﻢ‪ ،‬در ﻋﻤﻞ وﺟﻮد و�ﺮوس را اﻧکﺎر ﮐﺮد و ﻣﺪ�‬ ‫ﮐﺴﺐ ش‬
‫�‬
‫ﺧ�ی آﻣ��کﺎﺳﺖ ﺗﺎ از ﺗﻌﺪاد رأیدﻫﻨﺪگﺎن بکﺎﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻮد اﯾﻦ �ﻓﺎ ﻣبﺎﻟﻐﻪی ب‬
‫آﻧﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﻦ ﻧﻈ��ﻪی ﺗﻮﻃﺌﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷهﺮوﻧﺪان و رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ‬

‫‪١٣٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ا�ﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﻧت�ﺠﻪ را ﻫﻤﻪ �داﻧﻨﺪ‪ :‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮ آﻣﺎر رﺳ�‪ ،‬اﺑﺘﻼی ‪۱۴‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ‬
‫بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و ﻣﺮگ ﺣﺪود ‪ ۸۰۰‬ﻧﻔﺮ ـ آﻣﺎر واﻗ� بﺎ�ﺪ ﭼﻨﺪﯾﻦ‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ� بﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬

‫ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن‪ :‬ﻋﺮﺻﻪی اﺧبﺎر ﺟﻌ� دوگﺎﻧﻪ‬


‫گ‬
‫در ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن بﺎ دو ﻧ�ع اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� ﻣﻮاﺟﻪا�ﻢ‪ .‬در ﺣﺎﺷ�ﻪ‪ ،‬ﺳﺎ�ﺖﻫﺎی‬
‫کﻠ�ﮏ اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺟﻌ� وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻣﻊ دﻣﻮﮐﺮاﺗ�ﮏ‬‫ﺗﻠﻪ ِ‬
‫ﻓﻌﺎلاﻧﺪ و بﺎ ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎدە از آزادی ﺑ�ﺎن روا�ﺖﻫﺎی ﺟ��ﺎن اﺻ� را بﻪ‬
‫گ‬ ‫ﭼﺎﻟﺶ �ﮐﺸﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی ﺟ��ﺎن اﺻ� ی ن‬
‫ﻧ� در اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫ﺣﮑﻮﻣی و ﻃﺮﻓﺪار ﺣﮑﻮﻣﺖ در ﻧﻘﺶ‬ ‫ت‬ ‫دﺳﺖ دارﻧﺪ‪ :‬رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی‬
‫ا�ﺎی ﺑﺮای ﺑ�ﺎﻧﻪﻫﺎی رﺳ� ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻇﺎﻫﺮ �ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﺮوە از‬ ‫ﻫﻤ� ن‬
‫گ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘ� ﺷبﺎﻫﺖﻫﺎی بﺎ ش‬ ‫گ‬ ‫ش‬
‫ﻧﺎ�ان اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� در‬ ‫ی‬ ‫ﻧﺎ�ان اﺧبﺎر‬
‫دوﻟﺖﻫﺎی ﺧﻮدکﺎﻣﻪ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫گ‬
‫اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� در ﺳﺎ�ﺖﻫﺎی ﺗﻠﻪکﻠ�ﮏ‬
‫گ‬
‫ﻣﺘهﻤﺎن اﺻ� اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� در�ﺎرەی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ در اﺑﺘﺪای کﺎر‬
‫آﻧﻼﯾی ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ �ﺧﻮاﺳتﻨﺪ از اﯾﻦ وﺿﻌ�ﺖ ﺳﻮد ﻣﺎ� ﮐﺴﺐ‬ ‫ن‬ ‫درگﺎەﻫﺎی‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﺒﻊ اﺻ� درآﻣﺪ آنﻫﺎ ﺗبﻠ�ﻐﺎت اﺳﺖ‪ .‬اﻏﻠﺐ در اﯾﻦ ﺳﺎ�ﺖﻫﺎ‬
‫ت‬
‫ﭼﻨﺪﻣﻠﯿی ﺑﺰرگ را �ﺗﻮان د�ﺪ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬از‬ ‫ﺗبﻠ�ﻐﺎت ش�ﮐﺖﻫﺎی‬
‫ﻃ��ﻖ ‪ Google Ads‬در آنﻫﺎ ﻧﻤﺎ�ﺶ دادە �ﺷﻮد‪.‬‬
‫گ‬
‫‪ ۱۲‬ﺻﻔﺤﻪی ﻓ�ﺴﺒﻮ� ﭘﺮﻧﻔﻮذ اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن را ﮐﻪ در‬
‫ﻣﺠﻤ�ع ﺑ�ﺶ از �ﮏ ﻣ�ﻠﯿﻮن دﻧبﺎلﮐﻨﻨﺪە داﺷتﻨﺪ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮد�ﻢ و بﺎ‬
‫کﻤﮏ ‪ SentiOne‬ﻣﺤﺘﻮا و داﯾﺮەی اﻧتﺸﺎر ﭘ�ﺎمﻫﺎ�ﺸﺎن را ز�ﺮ ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘ�ﻢ‪.‬‬

‫‪١٣٤‬‬
‫گ‬
‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوسﮔﻮﻧﻪ‪ :‬ﮐﻮو�ﺪ ‪ ١٩‬در ز�ﺴﺖﺑﻮم اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫�‬

‫ﭼﺸﻤﮕ�ی ﺗﻮﺟﻪﻫﺎ را بﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ‬


‫ی‬ ‫�ﺴﺖﻫﺎی اﯾﻦ ‪ ۱۲‬ﺻﻔﺤﻪ بﻪ ﺷک�‬
‫�ﮐﺮد‪� ۲۰۰ .‬ﺴﺖ ﻣﻨﺠﺮ بﻪ ‪ ۲۱‬ﻫﺰار ﺗﻌﺎﻣﻞ‪ ۳۷۰۰ ،‬اﻇهﺎر ﻧﻈﺮ‪ ،‬و ‪۲۲‬‬
‫اﺷ�ا�ﮔﺬاری )ﺗﺎ ‪ ۲۷‬ﻓﻮر�ﻪ( ﺷﺪە ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻌﺪاد بﺎﻻی بﻪ‬ ‫ﻫﺰار بﻪ ت‬
‫ً‬ ‫ت‬
‫اﺷ�ا�ﮔﺬاری ﻧﮕﺮانﮐﻨﻨﺪە ﺑﻮد ز�ﺮا اﺣﺘﻤﺎ� بﺎﻋﺚ �ﺷﺪ اﯾﻦ روا�ﺖﻫﺎ‬
‫ﺑ�ﺸ�ی از کﺎر�ﺮان ﺷبﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎ� ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﺪاد‬‫ت‬ ‫بﻪ ﺗﻌﺪاد‬
‫دﻧبﺎلﮐﻨﻨﺪگﺎن اﯾﻦ ﺻﻔﺤﺎت و دادەﻫﺎی ﻣ��ﻮط بﻪ ﺗﻌﺎﻣﻼت‪ ،‬دﻻ��‬
‫ً‬ ‫گ‬
‫وﺟﻮد دارد ﮐﻪ �ﺸﺎن �دﻫﺪ اﯾﻦ روا�ﺖﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘ� اﺣﺘﻤﺎ� بﻪ دﺳﺖ‬
‫ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار کﺎر�ﺮ ﻣﺠﺎریز�ﺎن رﺳ�ﺪە اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺎ اﯾﻦ روا�ﺖﻫﺎ ﭼﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؟‬


‫گ‬
‫اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� در�ﺎرەی ﺷﯿ�ع و�ﺮوس ﮐﻮو�ﺪ ‪ ۱۹‬در ﭼهﺎر دﺳﺘﻪی ک�‬
‫ﮔ�ﻧﺪ‪.‬‬‫ﻗﺮار � ی‬
‫ش‬
‫ﮔﺮوە ﻧﺨﺴﺖ ﺷﺎﻣﻞ »ﻧﻈ��ﻪﻫﺎی �ﺴﻞﮐ�« �ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ آنﻫﺎ‬
‫ف‬
‫ﻫﺪ� ﺧﺎص‬ ‫ﻓﺮدی ﻋﺎﻣﺪاﻧﻪ بﻪ دﻧبﺎل اﻧتﺸﺎر اﯾﻦ و�ﺮوس اﺳﺖ ﺗﺎ بﻪ‬
‫ن‬
‫دﺳﺖ ﺑ�ﺎبﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﻊﺗ��ﻦ روا�ﺖ اﯾﻦ ﮔﺮوە ادﻋﺎ دارد ﮐﻪ »ﻧﺨبگﺎن ﺟهﺎی«‬
‫ﺣی‬‫زﻣناﻧﺪ‪ .‬ت‬‫کﺎﺳن از ﺟﻤﻌ�ﺖ ی ن‬ ‫تن‬ ‫ـ از ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﺑ�ﻞ ﮔﯿتﺲ ـ بﻪ دﻧبﺎل‬
‫ﻧ� »ﻧﻈ��ﻪی ﺑ�ﻞ‬ ‫درگﺎە ‪ ،Demokrata‬از ﺳﺎ�ﺖﻫﺎی ﻃﺮﻓﺪار ﺣﮑﻮﻣﺖ‪ ،‬ی ف‬
‫ﺑ�ﺸ� در ﺳﺎ�ﺖﻫﺎی ﺗﻠﻪکﻠ�ﮏ ﻣﻄ�ح‬ ‫ت‬ ‫ﮔﯿتﺲ« را ﻣﻄ�ح ﮐﺮد اﻣﺎ اﯾﻦ ﻧﻈ��ﻪ‬
‫ت‬
‫ﭘ��ﻮﻟ�ﺴی دارد‪.‬‬ ‫ت‬
‫رواﯾی‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻈ��ﻪ‬
‫ز�ﺴی« اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘ�ﺶﺗﺮ ﻫﻢ بﻪ آن‬ ‫ت‬ ‫ﮔﺮوە دوم ﺷﺎﻣﻞ »ﻧﻈ��ﻪﻫﺎی ﺳﻼح‬
‫اﺷﺎرە ﮐﺮد�ﻢ‪ .‬ﻧﻈ��ﻪﻫﺎی ﺷﺎﯾﻊ در اﯾﻦ ﮔﺮوە ادﻋﺎ �ﮐﻨﻨﺪ در »ﺟﻨﮓ‬
‫ز�ﺴی بﻪ کﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪە اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای‬ ‫ت‬ ‫ﭼن ﺳﻼح‬ ‫ﺟهﺎی ﺳﻮم« ﻋﻠ�ﻪ ی ف‬‫ن‬
‫ﻣﺜﺎل‪ �� ،‬از اﯾﻦ ﻧﻈ��ﻪﻫﺎ ادﻋﺎ �ﮐﻨﺪ ﻋﺎﻣﻞ ﺷﯿ�ع اﯾﻦ و�ﺮوس‬
‫آﻣ��کﺎﺳﺖ و بﺎ اﯾﻦ کﺎر �ﺧﻮاﻫﺪ »اﻗﺘﺼﺎد ی ن‬
‫ﭼن را بﻪ زاﻧﻮ درآورد‪ «.‬اﯾﻦ‬
‫ﭼن آن‬‫روا�ﺖ بﺎ روا�ﺖ ژﺋ��ﻠﯿت�ﮏ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪەای ﮐﻪ اﻏﻠﺐ روﺳ�ﻪ و ی ن‬

‫‪١٣٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ن‬ ‫کﺎﻣ� ﻫﻢ ن‬ ‫ً‬


‫ﮐﺴﺎی‬ ‫ﺧﻮای دارد‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻧﻈ��ﻪ آﻣ��کﺎ بﺎ‬ ‫را اﻧتﺸﺎر �دﻫﻨﺪ‬
‫ﺣی ا�ﺮ ﻻزم بﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ آنﻫﺎ را رﻗ�ﺐ ﺧﻮد بﺪاﻧﺪ رﻓﺘﺎری ﺧﺼﻤﺎﻧﻪ دارد و ت‬
‫ﻋن ﺣﺎل‪ ،‬ﻧﻈ��ﻪﻫﺎی‬ ‫ﺑناﻟﻤﻠ� را ز�ﺮ پﺎ �ﮔﺬارد‪ .‬در ی ن‬ ‫ﻣﻌﺎﻫﺪات ی ن‬
‫ﭼن ﻋﺎﻣﻞ اﻧتﺸﺎر اﯾﻦ و�ﺮوس ﺑﻮدە و آن‬ ‫ﻧ� ﮐﻪ ادﻋﺎ �ﮐﻨﻨﺪ ی ن‬ ‫ﺗﻮﻃﺌﻪای ی ن‬
‫ز�ﺴی ﺗﻮﻟ�ﺪ ﮐﺮدە‬ ‫ت‬ ‫ﭼن بﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻼ�‬ ‫را در آزﻣﺎ�ﺸگﺎ� ﻧﻈﺎ� در ی ن‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫ﻣﺸ�ک اﯾﻦ ﻧﻈ��ﻪﻫﺎ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ادﻋﺎ دارﻧﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺎﯾﻊاﻧﺪ‪ .‬و�ﮋ�‬
‫ﭼ�ی ﻧ�ﺴﺖ ﮐﻪ بﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒ�� روی دﻫﺪ بﻠ�ﻪ‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ی ن‬
‫ﺳﺎﺧن ﮔﺮو� از ﻣﺮدم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫تن‬ ‫ﻣﻌن ﺑﺮای ﻧﺎﺑﻮد‬ ‫ﻧت�ﺠﻪی ﻧﻘﺸﻪای ی ن‬
‫ﺳﺎﺧﺘ� روا�ﺖﻫﺎی آﺧﺮ ن‬ ‫گ‬
‫اﻟﺰﻣﺎی »پﺎ�ﺎن ﺟهﺎن« اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫�‬ ‫اﺧبﺎر‬
‫�‬ ‫ﺳﻮم‬
‫ﮔﺮوە ِ‬
‫ادﻋﺎﻫﺎی ﮐﻪ بﻪ ﻫﺮاس ﻣﺮدم داﻣﻦ �زﻧﺪ �ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺟﻨﺠﺎل بﻪ پﺎ‬ ‫ی‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺐ بﺎ‬
‫گ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ادﻋﺎ �ﺷﺪ در ووﻫﺎن ﺟﻨ� داﺧ� در ﺟ��ﺎن اﺳﺖ و ﺻﺪﻫﺎ ﻓﺮد‬
‫ﺣی‬ ‫ﻣﺒﺘﻼ‪� ،‬ﺴﺖﻫﺎی بﺎزر� ﺑﺮ � راەﻫﺎی ﺧﺮوج را »ﻣﺤﺎ�ە« ﮐﺮدە و ت‬
‫�‬
‫ﺗﻘ��بﺎ ‪ ۵‬ﻣ�ﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ ووﻫﺎن را ﺗﺮک ﮐﺮدەاﻧﺪ و در ﻧت�ﺠﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس در ﺟهﺎن‬
‫گ‬
‫اﻧتﺸﺎر �ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻧ�ع اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‪ ،‬در ﺣﺎ� ﮐﻪ بﻪ ﻃﻮر رﺳ�‬
‫ﻫﯿﭻ ﻣﻮردی از اﺑﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس در ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن ﺗﺄﯾ�ﺪ �ﺸﺪە ﺑﻮد‪ ،‬در�ﺎرەی‬
‫ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس وﮐﺸﺘﻪﺷﺪگﺎن بﺤﺚ �ﺷﺪ‪.‬‬
‫آﺧ��ﻦ و ﮐﻮﭼﮏﺗ��ﻦ ﮔﺮوە ﻣﻄﺎﻟﺐ بﻪ »درﻣﺎنﻫﺎ« ﻣ��ﻮط �ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫گ‬
‫اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� ﻣﺘﻮﻫﻤﺎﻧﻪ اﻋﻼم �ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ پﺎدزﻫﺮی ﺑﺮای اﯾﻦ و�ﺮوس‬ ‫�‬
‫ﭼﯿی اﯾﻦ و�ﺮوس را »ﻣﺘﻮﻗﻒ« �ﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﻨی ن‬ ‫ﭘ�ﺪا ﺷﺪە اﺳﺖ‪ ،‬داروﻫﺎی ت‬
‫و�ﺘﺎﻣن ث ﺧ�ﺎلﭘﺮدازی �ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ین‬ ‫و در�ﺎرەی درﻣﺎن بﺎ‬
‫گ‬ ‫�‬
‫ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن از ا�� اﯾﻦ روا�ﺖﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘ� آ�ﺎ� داﺷتﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺎ� اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫�دﺑ�ان درگﺎەﻫﺎی ش‬ ‫ﺗﺤﻘ�ﻘﺎی را در�ﺎرەی ﺗﻌﺪادی از‬ ‫ت‬ ‫آنﻫﺎ‬
‫ی‬
‫ﻧﺎدرﺳﺖ در�ﺎرەی و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ درگﺎەﻫﺎ �ﺴﺘﻪ ﺷﺪە و‬
‫ین‬
‫ﻫﻤﭽﻨن پﻠ�ﺲ‬ ‫�دﺑ�ان آنﻫﺎ اﻗﺎﻣﻪی دﻋﻮی ﮐﺮدەاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻋﻠ�ﻪ‬

‫‪١٣٦‬‬
‫گ‬
‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوسﮔﻮﻧﻪ‪ :‬ﮐﻮو�ﺪ ‪ ١٩‬در ز�ﺴﺖﺑﻮم اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫�‬

‫�ﮏ و�ﺪﺋ��ﻼ�ﺮ را ﮐﻪ بﺎ اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎری ﻧﺎدرﺳﺖ ادﻋﺎ ﮐﺮدە ﺑﻮد در‬


‫دﺳﺘﮕ� ﮐﺮد‪.‬‬
‫ی‬ ‫ﺑﻮدا�ﺴﺖ ﻣﻨﻊ آﻣﺪوﺷﺪ ﺑﺮﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻮﺷ�ﺎری ﻣﻘﺎﻣﺎت در ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ اﯾﻦ ﺳﺎ�ﺖﻫﺎ دﻟگﺮمﮐﻨﻨﺪە اﺳﺖ و‬
‫ﻧ� ﻣﻮﺟﻪ بﻪ ﻧﻈﺮ �رﺳﺪ‬ ‫اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪە ﻋﻠ�ﻪ اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎ�ﺖﻫﺎ ی ن‬
‫ﭼﻨن ش�ا�� �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﺑهﺎی ﺟﺎن ا�ﺴﺎنﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ز�ﺮا ﻫﺮاس در ی ن‬
‫گ‬
‫درگﺎەﻫﺎی اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� ﻣﺘﻌﺪدی ﻣﺸﻐﻮل ش‬
‫ﺧ�ﻫﺎی‬ ‫�� ب‬
‫اﻧﮕ�ﻧﺪ و اﯾﻦ اﺧبﺎر بﻪ دﺳﺖ ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ‬ ‫گﻤﺮاەﮐﻨﻨﺪە و �ﺸ��ﺶﺑﺮ ی ن‬
‫�‬
‫�رﺳﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎﻻت ﻋﻮامﻓ��بﺎﻧﻪ در�ﺎرەی ﮐﻮو�ﺪ ‪� ۱۹‬ﻓﺎ ﺗﻌﺪاد‬
‫گ‬
‫بﺎزد�ﺪﮐﻨﻨﺪگﺎن اﯾﻦ ﺳﺎ�ﺖﻫﺎ را بﺎﻻ �ﺑﺮد و بﻪ اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫ﻏ�ﻣﺆﺛﺮ کﻤﮏ �ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ت‬
‫ﺑهﺪاﺷی و »درﻣﺎنﻫﺎی« ی‬ ‫در�ﺎرەی ﻣﺮاﻗبﺖﻫﺎ‬
‫ش‬ ‫گ‬
‫ﺳﺎ�ﺖﻫﺎ اﺧبﺎری ﺳﺎﺧﺘ� در�ﺎرەی »ﻃﺐ ﺟﺎ�ﮕ��ﻦ« ﻣﻨت� �ﮐﻨﻨﺪ؛‬
‫آﺳﯿی‬ ‫ب‬ ‫آنﻫﺎ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺮوج ﺟ��ﺎن ﺿﺪ�ﺖ بﺎ وا�ﺴیﻨﺎﺳﯿﻮن بﺎﺷﻨﺪ و‬
‫ف‬ ‫ﺳﺎﺧﺘ� رﻗﻢ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ در ی ف‬‫گ‬ ‫ت‬
‫ﻋن ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮ�‬ ‫ﺑ�ﺸ� از بﺤﺮان اﺧبﺎر‬
‫گ‬
‫ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻋﺎ�رﺗبﻪی ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن بﺎ اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� ﻣبﺎرزە ﻧ�ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﻧ� دﺳﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎبﻪ بﺎ ﻣﻮرد اﯾﺮان‪ ،‬ﻫﺪف‬ ‫ﮔﺴ�ش آن ی ف‬‫بﻠ�ﻪ در ﺗﻮﻟ�ﺪ و ت‬
‫گ‬
‫ﻋﺪم آﻣﺎد� ﻣﻘﺎﻣﺎت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺻ� آﻧﺎن �ز�ﺶ د�ﮕﺮان و ﭘﻨهﺎن ﮐﺮدن ِ‬
‫گ‬
‫اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� ﻣﻮرد ﺣﻤﺎ�ﺖ دوﻟﺖ‬
‫ً‬
‫ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن ﺗﻨهﺎ ﮐﺸﻮری ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﻘﺎبﻠﻪ بﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﺻ�‬
‫گ‬ ‫ﺣی در ﻣ�ﺎن ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ�ﺎﻓﺘﻪ ی ف‬ ‫گ‬
‫آﻣﺎد� ﻧﺪاﺷﺖ ـ ت‬
‫ﻧ� اﯾﻦ آﻣﺎد�‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در ‪ ۲۸‬ﻓﻮر�ﻪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﯿﭻ ﻣﻮرد ﺗﺄﯾ�ﺪﺷﺪەای از اﺑﺘﻼ‬
‫بﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس در ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬و�ﮑﺘﻮر اور�ﺎن‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖوز�ﺮ‬
‫ﮐﺸﻮر‪ ،‬بﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎن اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ ﭼﺎﻟﺶ اﺻ� ﺑﺮای ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن ﻧﻪ‬
‫ﻗﺎﻧﻮی اﺳﺖ‪ .‬ﮐﻮﭼﮏ ﺷﻤﺮدن اﻫﻤ�ﺖ‬ ‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻠ�ﻪ ﻣهﺎﺟﺮت ﻏ� ن‬
‫ی‬
‫ﭘﺮو�ﺎ�ﺎﻧﺪای داد ﮐﻪ ﻣﻮﺿ�ع ﻣﺤﺒﻮب‬
‫ی‬ ‫اﯾﻦ و�ﺮوس بﻌﺪ ﺟﺎی ﺧﻮد را بﻪ‬

‫‪١٣٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫�ﻌی ﻣهﺎﺟﺮت ﻏ� ن‬
‫ﻗﺎﻧﻮی ـ را بﻪ اﯾﻦ و�ﺮوس ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن ـ ن‬
‫ی‬
‫�داد‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘن بﺎر اﯾﻦ ﻣﺸﺎور اﻣﻨ�ﺖ داﺧ� ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮ‪ ،‬ﮔﺌﻮرگ بﺎ�ﻮﻧﺪی‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ روا�ﺖ اﺻ� را در�ﺎرەی ﭘﯿﻮﻧﺪ یﺑن و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و ﻣهﺎﺟﺮت‬
‫ﺑن و�ﺮوس‬‫ﻗﺎﻧﻮی ﻣﻄ�ح ﮐﺮد‪ .‬او در اوا�ﻞ ﻣﺎە ﻣﺎرس اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ » ی ن‬ ‫ﻏ� ن‬
‫ی‬
‫ﻏ�ﻗﺎﻧﻮی ارﺗبﺎ� وﺟﻮد دارد‪ «.‬او اﻓﺰود ﮐﻪ اﻏﻠﺐ‬ ‫ن‬
‫ﮐﺮوﻧﺎ و ﻣهﺎﺟﺮت ی‬
‫ﻗﺎﻧﻮی از اﻓﻐﺎ�ﺴﺘﺎن‪ ،‬پﺎ�ﺴﺘﺎن �ﺎ اﯾﺮان �آﯾﻨﺪ و در ﻧت�ﺠﻪ‬ ‫ﻣهﺎﺟﺮان ﻏ� ف‬
‫ی‬
‫ﮔ� آﻣﺪەاﻧﺪ �ﺎ از آنﻫﺎ ﻋﺒﻮر‬ ‫اﻏﻠﺐ آﻧﺎن �ﺎ از �� از ﻣﺮا�ﺰ اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪ ی‬
‫ورود« بﺪﻧﺎم بﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدکﺎر اﻋﻼم‬ ‫ِ‬ ‫ﮐﺮدەاﻧﺪ‪ .‬در ﻧت�ﺠﻪ‪» ،‬ﻣکﺎنﻫﺎی‬
‫ین‬
‫ﻧﺨﺴﺘن �ﺸﺎﻧﻪی‬ ‫ﺟﻨﻮی را رد �ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻣهﺎﺟﺮان از ﻣﺮز‬
‫ب‬
‫ﻣه� ﺑﻮد ﮐﻪ �ﺸﺎن �داد ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻗﺼﺪ دارد از اﯾﻦ ﺑ�ﻤﺎری ﻫﻤﻪﮔ ی�‬
‫�‬
‫ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺳ�ﺎ� ﺧﻮد ﺑهﺮەﺑﺮداری ﮐﻨﺪ‪ .‬بﻌﺪا‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وز�ﺮ ﺷ�ﻔﺘﻪی‬
‫اﯾﻦ ﻃ�ح و داﺳﺘﺎن ﺷﺪ و ش�وع ﮐﺮد بﻪ ﺗﺮو� ــﺞ آن در داﺧﻞ و ﺧﺎرج‬
‫ﻫﻤن اﺳﺘﺪﻻل‪ ،‬ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن اﻧﮕﺸﺖ اﺗهﺎم را‬ ‫ﮐﺸﻮر‪ .‬در راﺳﺘﺎی ی ن‬
‫بﻪ ﺳﻤﺖ ﺑ�ﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ در کﻤﭗﻫﺎی ﻣهﺎﺟﺮان �ﺸﺎﻧﻪ‬
‫ﻧﺨﺴﺘن ﻣﻮارد اﻋﻼم ﻋﻤﻮ� اﺑﺘﻼ بﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬ ‫ین‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در ي ن‬
‫ﻋنﺣﺎل‪،‬‬
‫دا�ﺸﺠ��ﺎن اﯾﺮ نائ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺴﺌﻮل و ﺣﺰب‬
‫ﻣﺤﺎﻓﻈﻪکﺎر ﻓ�ﺪس بﻪ ﺷک� زﻧﻨﺪە آﻧﺎن را بﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﺪم ﻫﻤکﺎری در‬
‫دوران ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ �ز�ﺶ ﮐﺮدﻧﺪ ـ ﭘ�ﺎ� ﮐﻪ ﻋﺎﻣﺪاﻧﻪ بﻪ دﻧبﺎل ﺗﺤﮑ�ﻢ ﺗﺼﻮر‬
‫ﺑن و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و ﻣهﺎﺟﺮان ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ ی ن‬
‫اﻧ�ﺎی ﮐﻪ در ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن �ﺴﺖ ﮐﺮوﻧﺎی آﻧﺎن‬ ‫اﯾﻦ ﭘ�ﺎمﻫﺎ ﻣﻀﺤﮏ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﺮ ض‬
‫ن‬
‫دا�ﺸﺠ��ﺎی ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ در‬ ‫ﻗﺎﻧﻮی ﻧﺒﻮدﻧﺪ بﻠ�ﻪ‬‫ﻣﺜبﺖ ﺑﻮد ﻣهﺎﺟﺮان ﻏ� ن‬
‫ی‬
‫ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن و در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﻣﻮرد ﺣﻤﺎ�ﺖ دوﻟﺖ ﻣﺸﻐﻮل بﻪ ﺗﺤﺼ�ﻞ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ �ﺗﻮان ﻣهﺎﺟﺮان ﻏ� ن‬
‫ﻗﺎﻧﻮی را بﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ی‬
‫ﻣﺴ� ﭘﺮواز ﻧﺨبگﺎن در �ا�‬ ‫ی‬ ‫ﮔ�ی ﺑ�ﻤﺎریای �ز�ﺶ ﮐﺮد ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ي‬

‫‪١٣٨‬‬
‫گ‬
‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوسﮔﻮﻧﻪ‪ :‬ﮐﻮو�ﺪ ‪ ١٩‬در ز�ﺴﺖﺑﻮم اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ�‬
‫�‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷهﺮدار ﻣ�ﺎ�‪ ،‬ﻫﻤ� ﻧﺨﺴﺖوز�ﺮ‬ ‫ت‬ ‫ﺟهﺎن را دﻧبﺎل ﮐﺮدە و‬
‫کﺎﻧﺎدا‪ ،‬ﺳﺨﻨﮕﻮی ر��ﺲﺟﻤهﻮر ﺑﺮز�ﻞ‪ ،‬و ﺗﺎم ﻫﻨﮑﺲ را ﻣﺒﺘﻼ ﮐﺮدە اﺳﺖ؟‬
‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ�‬ ‫کﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻫﻮادار ﺣﮑﻮﻣﺖ اﯾﻦ ﭘ�ﺎم را ﮐﻪ »ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣهﺎﺟﺮ‬
‫ﺗﺄﺛ� اﯾﻦ بﺤﺮان ﻗﺮار دارﻧﺪ« ـ ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧ�ﺴﺖ ﻋبﺎرت »ﮐﺸﻮرﻫﺎی‬ ‫ﺗﺤﺖ ی‬
‫ﺗﻘﺼ� را‬
‫ی‬ ‫ﻣﻌﻨﺎی دارد ـ ﻃﻮ�وار ﺗﮑﺮار �ﮐﻨﻨﺪ و‬ ‫ی‬ ‫ﻣهﺎﺟﺮ« در آن ﭼﻪ‬
‫ﻏﺮی‪ ،‬و اﻟﺒﺘﻪ ﺟ�ج ﺳﻮروس و ﻧﻈ��ﻪی ﺟﺎﻣﻌﻪی بﺎز او‪،‬‬ ‫ﮔﺮدن ارو�ﺎی ب‬
‫�اﻧﺪازﻧﺪ‪ .‬در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل‪ ،‬در ﺳﻄﺢ ﻣﻘﺎﻣﺎت رﺳ� ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﺣﮑﻮﻣﺖ‬
‫ً‬ ‫ﭼن‪ ،‬ف‬
‫یف‬
‫�ﻌی ﻣنﺸﺄ و�ﺮوس‪ ،‬را ﻣﻘ� ﻧﺨﻮاﻧﺪە اﺳﺖ ـ اﺣﺘﻤﺎ� ﺑﺮای ﺣﻔﻆ‬
‫ﭼن‪ .‬ﺳﺨﻨﮕﻮی ﺣﮑﻮﻣﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎی ﺳ�ﺎ� و اﻗﺘﺼﺎدیﺷﺎن بﺎ ی ن‬
‫آزﻣﺎی ﻧﮑﺮدن ﻣﻄﺎﻟﺐ �ز�ﺶ‬ ‫ت‬
‫ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت را بﻪ ﺧﺎﻃﺮ راﺳی ی‬
‫�‬
‫و روزﻧﺎﻣﻪﻧگﺎران را ﺗﻠ��ﺤﺎ ﺗﻬﺪ�ﺪ �ﮐﻨﺪ و ﻣﺪ�ﺳﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ دﺳﺖ بﻪ‬
‫گ‬
‫ﻫﺮ اﻗﺪا� ﺧﻮاﻫﺪ زد ﺗﺎ ﺳ�ﻞ اﺧبﺎر ﺳﺎﺧﺘ� و ﺷﺎ�ﻌﺎت را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺄﺧ� در وا�نﺶ‪ ،‬ﻋﺎﻗبﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ‬ ‫ﻫﻔﺘﻪی ﭘ�ﺶ‪� ،‬ﺲ از �ﮏ دورە اﻧکﺎر و ی‬
‫ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪەی ﻣﺘﻌﺪدی را بﻪ اﺟﺮا درآورد ﺗﺎ از‬
‫ﭼﺎﻟ�ﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ش‬ ‫�ﻋﺖ اﻧتﺸﺎر اﯾﻦ و�ﺮوس بکﺎﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ بﺤﺮان ﺑﺰرگﺗ��ﻦ‬
‫اور�ﺎن در دوران ‪ ۱۰‬ﺳﺎﻟﻪی ﻧﺨﺴﺖوز�ﺮی ﺧﻮد بﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮدە اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻟ�ﻞ آن ﺗﻨهﺎ اﻓﺖ اﻗﺘﺼﺎدی و ﺗﻌﺪاد ز�ﺎد ﻗ��ﺎﻧ�ﺎن‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋ� ﮐﻪ ﺳﺎﯾﺮ‬
‫ﻧ� بﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴتﻨﺪ‪ ،‬ﻧ�ﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦ بﺤﺮان ﺑ�ﺸ ت��ﻦ‬ ‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی ارو�ﺎی ی ن‬
‫ی‬
‫�ﻌی ﺧﺪﻣﺎت ﺑهﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن‬ ‫ﻟﻄﻤﻪ را بﻪ بﺨﺶﻫﺎی وارد آوردە اﺳﺖ ـ ن‬
‫ی‬
‫و آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ـ ﮐﻪ ﭘ�ﺶﺗﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن بﺎ ﺳ�ﺎﺳﺖﻫﺎی ﻣﺎ�‬
‫ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪەی ﺧﻮد ﻟﻄﻤﻪی ﺷﺪ�ﺪی بﻪ آنﻫﺎ وارد آوردە ﺑﻮد‪ ،‬آن ﻫﻢ‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ي‬ ‫در دور ناي ﮐﻪ در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎی د�ﮕﺮ رﺷﺪ‬
‫دوﻟﺖ اور�ﺎن از ﭘ�ﺎﻣﺪﻫﺎی ﺳ�ﺎ� اﯾﻦ بﺤﺮان بﻪ وﺣﺸﺖ اﻓﺘﺎدە اﺳﺖ و‬
‫ت‬
‫ﻧﺎرﺿﺎﯾیﻫﺎ را بﻪ ﺳﻤﺖ‬ ‫�ﺎی‪،‬‬‫�ﺧﻮاﻫﺪ بﺎ کﺎرزار اﻧتﺸﺎر اﺧبﺎر ﺟﻌ� و ﻣﻘ� ب‬
‫د�ﮕﺮی ﻫﺪا�ﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬اور�ﺎن بﻪ ﺷک� از ﺣﮑﻮﻣﺖداری ﻋﺎدت ﮐﺮدە اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫‪١٣٩‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫�‬
‫�ﻓﺎ بﺎ ﺗﻮﺳﻞ بﻪ اﻃﻼع ن‬
‫رﺳﺎی‬ ‫بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ ﺑن�ﺎن اﻗﺘﺼﺎدی ﻗﻮی �ﺗﻮا�ﺴﺖ‬
‫�‬ ‫ت‬
‫اﻣ�اﺗﻮری رﺳﺎﻧﻪای ﮔﺴ�دە و ﺷﺪ�ﺪا‬
‫ﺳ�ﺎ� و ﺳ�ﺎﺳﺖ ﻧﻤﺎدﯾﻦ و بﺎ ﺗﮑ�ﻪ ﺑﺮ پ‬
‫ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ‪ ،‬دﺳﺖ بﻪ ﻫﺮ کﺎری ﺑﺰﻧﺪ بﺪون اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﮕﺮان ﻋﻮاﻗﺐاش بﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ن‬
‫ﺟهﺎی �ﺸﺎن �دﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﮔ�ی‬ ‫یف‬
‫ﻧﺨﺴﺘن ﻫﻔﺘﻪﻫﺎی ﻣﻮاﺟهﻪ بﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ی‬
‫ﭼﻨن ﺗﺮﻓﻨﺪی �ﺴ�ﺎر دﺷﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫بﺎر اﺳﺘﻔﺎدە از ی ف‬

‫‪١٤٠‬‬
‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ﺟﻬﺎیﺷﺪن«‬ ‫ﻓﺮو�ﺎ� »‬
‫�‬ ‫و اﺣﺘﻤﺎل‬
‫‪١‬‬
‫اﺳتﯿﻮن ارﻻﻧﮕﺮ‬
‫ﺑﺮﮔﺮدان‪ :‬ﭘ�ﺎم ﯾﺰداﻧﺠﻮ‬

‫ﻫﺎی در�ﺎرەی‬
‫ﺣﺎ� ﮐﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ارو�ﺎ را در �ﻧﻮردد‪ ،‬ﭘﺮﺳﺶ ی‬ ‫در‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﺗﻐﯿ�ات‬
‫ی‬ ‫ﻫﻮای‪،‬‬
‫ی‬ ‫ﭼن‪ ،‬ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺳﻔﺮﻫﺎی‬ ‫وا�ﺴﺘ� اﻗﺘﺼﺎدی بﻪ ی‬
‫ت‬
‫ﮔ�ی ﻧ�ع ﺗﺎزەای از ﻧﮋادﭘﺮﺳی در ﺳ�ﺎﺳﺖورزی‬ ‫اﻗﻠ��‪ ،‬و ﺷکﻞ ی‬
‫ت‬
‫ﭘ��ﻮﻟ�ﺴی ﻣﻄ�ح ﺷﺪە اﺳﺖ‪.‬‬
‫گ‬ ‫ا�� اﻣﺎ یﻇﺮ ت‬ ‫ن‬
‫اﻓی ﮐﻪ در اﺷﺎرە بﻪ ﭘﯿﻮﺳﺘ� و‬ ‫ب‬ ‫ﺗﻌﺒ� ﻓﺮ ی‬
‫»ﺟﻬﺎیﺷﺪن«‪ ،‬ی‬
‫گ‬
‫وا�ﺴﺘ� �ا�ی بﻪ �ﮑﺪ�ﮕﺮ بﻪ کﺎر �ﺑ��ﻢ‪ ،‬ﭘ�ﺶ از اﯾﻦﻫﺎ ﻫﺪف ﺣﻤﻠﻪی‬
‫ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮور�ﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺮوﺟﺎن ﺟﻨﮓﻫﺎی ﺗﺠﺎری‪ ،‬و ﮐنﺸﮕﺮان‬
‫�ﺎی بﺪل ﺷﺪە اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﺪەی‬ ‫اﻗﻠ�� ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬و بﻪ ﻫﺪف آﺳﺎن ب‬
‫ﻣﺼﺎﺋﺐ ﺧﻮد را بﻪ ﮔﺮدن آن �اﻧﺪاز�ﻢ‪ .‬و ﺣﺎﻻ بﺎ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻣﻮاﺟﻪ‬

‫‪ .١‬اﺳتﯿﻮن ارﻻﻧﮕﺮ ﺳﺎ�ﻦ ﺑﺮوﮐﺴﻞ و روزﻧﺎﻣﻪﻧگﺎر ارﺷﺪ ش‬


‫���ﻪی ﻧﯿ��ﻮرک ﺗﺎ�ﻤﺰ در ﺣﻮزە‬ ‫�‬
‫ی ارو�ﺎﺳﺖ‪ .‬آنﭼﻪ �ﺧﻮاﻧ�ﺪ ﺑﺮﮔﺮدان اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪی او بﺎ ﻋﻨﻮان اﺻ� ز�ﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Steven Erlanger, ‘Spread of Virus Could Hasten the Great Coming‬‬
‫‪Apart of Globalization,’ The New York Times, 25 February 2020.‬‬

‫‪١٤١‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺷﺪەا�ﻢ‪ .‬ﺗﺤﻠ�ﻠگﺮان و ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن �ﮔ��ﻨﺪ ﮐﻪ اﻧتﺸﺎر اﯾﻦ و�ﺮوس‬


‫ﺗﻌﯿنﮐﻨﻨﺪەای در بﺤﺚوﺟﺪلﻫﺎی داغ ﺑﺮ � داﻣﻨﻪی‬ ‫�ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮﻫﻪی ی ن‬
‫گ‬
‫داری ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻧ�ﺎ بﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫درﻫﻢﺗن�ﺪ� �ﺎ ﺟﺪاﻧﮕﻪ �‬
‫ﺗﻐﯿ�ات اﻗﻠ��‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ﺣی ﭘ�ﺶ از آن ﮐﻪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ ارو�ﺎ ﺑﺮﺳﺪ‪،‬‬ ‫ت‬
‫اﻋ�اضﻫﺎ بﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی ﺗﺠﺎری ﻧﺎﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ بﻪ‬ ‫اﻣﻨﯿی‪ ،‬و ت‬ ‫ت‬ ‫ﻧﮕﺮ نایﻫﺎی‬
‫زﻧﺠ�ەﻫﺎی ی ن‬
‫ﺗﺄﻣن‬ ‫ف‬
‫ﻫﻮای در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎی و ی‬ ‫دﻟﻮا��ﻫﺎ در�ﺎرەی ﺳﻔﺮﻫﺎی ی‬
‫ﭼن بﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎیﺷﺪە داﻣﻦ زدە ﺑﻮد و اﺗکﺎپﺬﯾﺮی ی ن‬ ‫ن‬ ‫و ﻋﺮﺿﻪی کﺎﻻ در دﻧ�ﺎی‬
‫ﻫﻤنن‬ ‫ﻋﻨﻮان �ﮏ ش��ﮏ اﻗﺘﺼﺎدی را ز�ﺮ ﺳﺆال ﺑﺮدە ﺑﻮد‪ .‬اﻧتﺸﺎر ﮐﺮوﻧﺎ ﺗﺎ ی‬
‫ﺳﻨﮕن د�ﮕﺮی بﻪ اﻗﺘﺼﺎدﻫﺎی در ﺣﺎل اﻓﻮل زدە‪ ،‬و‬ ‫یف‬ ‫ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ض��ﻪی‬
‫ﮐﻨ�ل ﺷﺪ�ﺪﺗﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮان‪،‬‬ ‫ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﺖﻫﺎ را در ﺗﮑﺮار ﻓﺮاﺧﻮانﺷﺎن ﺑﺮای ت‬
‫ﭼﻨﺪﻣﻠﯿی ﺟﺴﻮرﺗﺮ ﮐﺮدە اﺳﺖ ـ‬ ‫ت‬ ‫ﺣی ش�ﮐﺖﻫﺎی ﺑﺰرگ‬ ‫ﮔﺮدﺷﮕﺮان‪ ،‬و ت‬
‫ﻧ� بﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ادﭘﺮﺳی و ﺑ�گﺎﻧﻪﻫﺮا� ی ن‬
‫ت‬ ‫رو�ﮑﺮدی ﮐﻪ ﺗﺎ ﺣﺪودی رﻧﮓ ﻧﮋ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ن‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ ﭘ�ﺶ روی ﺟﻬﺎیﺷﺪن ﻗﺮار دارد‪ ،‬و‬ ‫در ﻣ�ﺎن ﻫﻤﻪی ﭼﺎﻟﺶ ی‬
‫ﭼﺎﻟﺶ‬
‫�‬ ‫�ﺴ�ﺎری از آنﻫﺎ ﺳ�ﺎ� �ﺎ ا�ﺪﺋﻮﻟﻮژ�ﮏ اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ و�ﺮوس ﺷﺎ�ﺪ‬
‫ن‬
‫ﻣﺘﻔﺎوی بﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻮان �و�ﻮودا‪ ،‬از ﻫﻤکﺎران »ﻣﺆﺳﺴﻪی ﻋﻠﻮم ا�ﺴﺎی« در‬ ‫ت‬
‫و�ﻦ‪� ،‬ﮔ��ﺪ‪» :‬ﻫﻤ�ﺸﻪ ﻓﺮاﻣﻮش �ﮐﻨ�ﻢ ﮐﻪ ﻣﺎ در ﺑﻨﺪ ارادەی‬
‫ﻃﺒ�ﻌﺖا�ﻢ؛ دورەﻫﺎی ﻣﺼیبﺖ ﮐﻪ �ﮔﺬرد‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻮش �ﮐﻨ�ﻢ و بﻪ روال‬
‫گ‬
‫زﻧﺪ� ﺧﻮد اداﻣﻪ �دﻫ�ﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ و�ﺮوس ﻣﺎ را بﺎ ﻫﻤﻪی اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ‬
‫گ‬ ‫گ‬
‫دﻧ�ﺎی ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪا�ﻢ ﻣﻮاﺟﻪ ﮐﺮدە‬ ‫ی‬ ‫ا��‬
‫در�ﺎرەی ﭘﯿﻮﺳﺘ� و وا�ﺴﺘ� ﻓﺮ ی‬
‫ﺗﺄﻣن و ﻋﺮﺿﻪی کﺎﻻ در ﺳﻄﺢ‬ ‫زﻧﺠ�ەﻫﺎی ی ض‬ ‫ی‬ ‫ﻫﻮای‪،‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻔﺮﻫﺎی‬
‫ی‬
‫ﺟﻬﺎی‪ :‬اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ بﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺧﻮردەاﻧﺪ‪ «.‬بﻪ ﮔﻔﺘﻪی آﻗﺎی و�ﻮودا‪ ،‬در‬ ‫ن‬
‫ﺣﺎ� ﮐﻪ ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ ارو�ﺎ و ﻓﺮاﺳﻮی آن رﺳ�ﺪە‪» ،‬اﯾﻦ ﺳبﺐ �ﺷﻮد ﮐﻪ‬
‫گ‬ ‫ین‬
‫ﭼن آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮﺗﺮ‪ ،‬و وا�ﺴﺘ� بﻪ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر بﻪ ﻋﻨﻮان "کﺎرﺧﺎﻧﻪی دﻧ�ﺎ"‬
‫ﻣﺸﮑﻮکﺗﺮ و ﺷﮑﻨﻨﺪەﺗﺮ بﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪«.‬‬

‫‪١٤٢‬‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ﻓﺮو�ﺎ� »ﺟﻬﺎیﺷﺪن«‬
‫�‬ ‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و اﺣﺘﻤﺎل‬

‫اﺑن ﻧیبﻠﺖ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ اﻧﺪ�ﺸﮑﺪەی »ﭼﺘﻢ ﻫﺎوس« در ﻟﻨﺪن‪� ،‬ﮔ��ﺪ ﮐﻪ‬ ‫ر ین‬
‫اﻧتﺸﺎر �� ــﻊ اﯾﻦ و�ﺮوس از آﺳ�ﺎ بﻪ د�ﮕﺮ ﻧﻘﺎط دﻧ�ﺎ »بﺎر د�ﮕﺮی ﺑﺮ دوش‬
‫ﺟﻬﺎیﺷﺪن ﻧﻬﺎدە اﺳﺖ ﮐﻪ �ﺗﻮاﻧﺪ کﻤﺮش را �ﺸﮑﻨﺪ‪ «.‬بﻪ ﮔﻔﺘﻪی او‪،‬‬ ‫ن‬
‫ﻫﻤﭽﻨن ﻧﮕﺮ نایﻫﺎ‬
‫ین‬ ‫ﭼن ﺑﺮ � ﺗﺠﺎرت‪ ،‬و‬ ‫ﺑن آﻣ��کﺎ و ی ن‬
‫ﺗنﺶﻫﺎی ﺳ�ﺎ� ی ن‬
‫ﻣﻨﻄ�‬‫ق‬ ‫ﺳﺆاﻻی در�ﺎرەی‬ ‫ت‬ ‫ﺗﻐﯿ�ات اﻗﻠ��‪ ،‬ﭘ�ﺶ از اﯾﻦﻫﺎ بﻪ ﻃ�ح‬ ‫در ﻣﻮرد ی‬
‫ﺑﻮدن و ﻫ��ﻨﻪی اﻧﺘﻘﺎل کﺎﻻﻫﺎی اوﻟ�ﻪ از �ﮏ ﮐﺸﻮر بﻪ ﮐﺸﻮر د�ﮕﺮ و‬
‫اﺣﺘﻤﺎل وﺿﻊ ﮐﺮدن »ﻣﺎﻟ�ﺎت ﮐ��ﻦ« در ﻣﺮزﻫﺎ و ﻣبﺎدی ورودی ﮐﺸﻮرﻫﺎ‬
‫اﻧﺠﺎﻣ�ﺪە ﺑﻮد‪ .‬آﻗﺎی ﻧیبﻠﺖ �ﮔ��ﺪ‪ ،‬بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮەی اﺗکﺎ بﻪ‬
‫ﺗﺄﻣن و ﻋﺮﺿﻪای ﮐﻪ در ﻣﻘﺎبﻞ ﺷﯿ�ع ﮐﺮوﻧﺎی بﻌﺪی آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮ‬ ‫زﻧﺠ�ەی ی ض‬ ‫ی‬
‫ﭼن بﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺸﻮری ﮐﻪ‬ ‫ن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬و بﺎ ﺗﻮﺟﻪ بﻪ آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮیﻫﺎی ی‬
‫ﺑ�ﺶ از ﭘ�ﺶ اﻗﺘﺪارﮔﺮا ﺷﺪە اﺳﺖ‪» ،‬ا�ﺮ ﮐﺴﺐوکﺎر ﺗﺠﺎری دار�ﺪ‪ ،‬بﺎ�ﺪ‬
‫ﭘ�ﺶ از ﻗﺮار دادن ﺧﻮد در ﻣﻌﺮض اﯾﻦ ﻣﺨﺎﻃﺮات بﻪ دﻗﺖ ﻓﮑﺮ ﮐﻨ�ﺪ«‪:‬‬
‫گ‬ ‫ت‬
‫ﺑ�ﺸ�ی از ﺗﺤ��ﻢﻫﺎ و وا�ﺴﺘ�‬ ‫بﻪو�ﮋە ا�ﻨﻮن‪ ،‬در ﺣﺎ� ﮐﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎی‬
‫ﻣﺘﻘﺎبﻞ اﻗﺘﺼﺎدی »بﻪ ﻋﻨﻮان ﺷکﻞ ﺟﺪ�ﺪی از دﯾپﻠﻤﺎ� ﻓﺸﺎر« اﺳﺘﻔﺎدە‬
‫ﺟﻬﺎیﺷﺪن داﻣﻦ �زﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ن‬ ‫�ﮐﻨﻨﺪ و »اﯾﻦ بﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮەﮔ��ﺰی در ﻗبﺎل‬
‫ﮔﻮﻧ�ام وﻟﻒ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪەی اﻗﺘﺼﺎدی »ﺑﺮوگﻞ« در ﺑﺮوﮐﺴﻞ‪،‬‬ ‫ت‬
‫ﺷﺪن ﺑ�ﻤﺎریﻫﺎ پﺪ�ﺪەی ﭼﻨﺪان ﺗﺎزەای ﻧ�ﺴﺖ‪ ،‬و بﻪ‬ ‫ن‬
‫ﺟﻬﺎی‬ ‫�ﮔ��ﺪ ﮐﻪ‬
‫ِ‬
‫ارو�ﺎیﻫﺎ بﻪ‬ ‫ا�ﺴﺎی ﮔﺴ�دەای اﺷﺎرە �ﮐﻨﺪ ﮐﻪ بﻪ دﻧبﺎل ورود‬ ‫ت‬ ‫ف‬ ‫ﺗﻠﻔﺎت‬
‫ی‬ ‫�‬
‫وﻧ� ـ ﮐﻪ ا�ﻨﻮن ﻟﻐﻮ‬ ‫ن‬ ‫ﻗﺎرەی آﻣ��کﺎ رخ دادە‪� ،‬ﺎ ﺷﯿ�ع ﻃﺎﻋﻮن ﮐﻪ کﺎرﻧﺎوال ی‬
‫ﺟﻬﺎی بﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮاﺳﻢ �ﺎدﺑﻮد آن واﻗﻌﻪ ﺑﺮﮔﺰار �ﺷﻮد‪ .‬او‬ ‫ت‬ ‫ﺷﺪە ـ از‬
‫ف‬ ‫ت‬
‫ﭼ�ﻫﺎ بﺎ وﺟﻮد‬ ‫�ﮔ��ﺪ‪» :‬ﺗﻔﺎوی ﮐﻪ اﻻن وﺟﻮد دارد اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ی‬
‫وا�ن� ﮐﻪ بیدرﻧﮓ‬ ‫ش‬ ‫ﻫﻮاﭘ�ﻤﺎﻫﺎ �ﺗﻮاﻧﻨﺪ �ﺴ�ﺎر �� ــﻊ اﻧتﺸﺎر ﭘ�ﺪا ﮐﻨﻨﺪ‪«.‬‬
‫�ﺸﺴن‪ ،‬و ا�ﺠﺎد ﻣﻮاﻧﻊ و ﻣﺮزﻫﺎ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫تن‬ ‫ﮔ�د ﺗﻼش ﺑﺮای وا�ﺲ‬ ‫ﺷکﻞ � ی‬
‫ﻫﻮاﭘ�ﻤﺎی ﭼﻪ کﺎﻫﺶ‬ ‫ﻫﻤن ﺣﺎﻻ ﻫﻢ د�ﺪەا�ﻢ ﮐﻪ ﭘﺮوازﻫﺎی‬ ‫ین‬ ‫»ﺗﺎ‬
‫ی‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ی‬

‫‪١٤٣‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫ﺗﻐﯿ�ات اﻗﻠ�� ﭘ�ﺶ از اﯾﻦ بﻪ ﺗبﻠﯿﻎ کﺎﻫﺶ‬ ‫ی‬ ‫ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺣﺴﺎس بﻪ‬ ‫ِ‬
‫ﻏ��وری ‪ ،‬و ﺗﺮو� ــﺞ ﻓﻨﺎوریﻫﺎی د�ﺠﯿﺘﺎ� ﮐﻪ اﻣکﺎن اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫ض‬ ‫ﭘﺮوازﻫﺎی ی‬
‫اﻃﻼﻋﺎت و ﻣﺸﺎرﮐﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ از راە دور را ﻓﺮاﻫﻢ �ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ‬
‫ً‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻗﺎی وﻟﻒ �ﮔ��ﺪ‪» :‬آدم ﻓﮑﺮ �ﮐﻨﺪ ﺷﺎ�ﺪ اﺻ� ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﺷﮑﻮﻓﺎیاش را �ﺸﺖ � ﮔﺬاﺷﺘﻪ بﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧ��ﻫﺎ‬ ‫ف‬
‫ﺟﻬﺎی اوج‬ ‫ﻫﻮاﭘ�ﻤﺎی‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫�‬
‫ﻫﻮای روزﻣﺮە بﻪ ﻫﻤﻪی ﻧﻘﺎط‬ ‫ی‬ ‫ﺳﻔﺮﻫﺎی‬ ‫ﻧ�ع‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫بﻪ‬ ‫واﻗﻌﺎ‬ ‫آ�ﺎ‬ ‫‪:‬‬‫ﭘﺮﺳﻨﺪ‬ ‫�‬
‫دﻧ�ﺎ ﻧ�ﺎز دار�ﻢ؟«‬
‫ن‬
‫از �ﮏ ﺟﻬﺖ‪ ،‬و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻋﺪمﺗﻮازن در پﺪ�ﺪەی ﺟﻬﺎیﺷﺪن را‬
‫ﺗﺄﻣن و ﻋﺮﺿﻪی کﺎﻻ در بﺨﺶ ﺧﺼﻮ�‬ ‫زﻧﺠ�ەﻫﺎی ی ض‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺗﺮ �ﮐﻨﺪ‪ .‬ی‬
‫ا�� درآﻣﺪە و ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺘﻮﻗﻒ‬ ‫ﻫﻮای بﻪ ﺷکﻞ ﻓﺮ ی‬ ‫�ﺴ�ﺎر کﺎرآﻣﺪ ﺷﺪەاﻧﺪ‪ .‬ﺳﻔﺮ ی‬
‫ﻧ�ﺷﻮد‪ .‬بﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗ�ﺐ‪ ،‬بﺨﺶ ﺧﺼﻮ� بیوﻗﻔﻪ در ﺣﺎل ﮔﺮدش بﻪ دور‬
‫دﻧ�ﺎ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ وا�نﺶ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ از ﺟﺎﻧﺐ دوﻟﺖﻫﺎ ﻫﻢ اﻏﻠﺐ‬
‫ﺗﻐﯿ�ات اﻗﻠ�� و ﭼﻪ در ﻗبﺎل‬ ‫ﺳﺴﺖ و بیﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻮدە ـ ﭼﻪ در ﻗبﺎل ی‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ �ﺎ ﺗﺠﺎرت‪ .‬اﻓﺰون ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟ�ﺴﺖﻫﺎ و ﭘ��ﻮﻟ�ﺴﺖﻫﺎ بﻪ‬
‫ﺟﻬﺎی ﺣﻤﻠﻪ‬ ‫ن‬ ‫ﻫﻤگﺎی در ﺳﻄﺢ‬ ‫ن‬ ‫ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻼش ﺑﺮای ﺗﻘ��ﺖ اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫زﻧﺠ�ەﻫﺎی‬ ‫ی‬ ‫�ﮐﻨﻨﺪ و آن را »ﻧﻘﺾ ﺣﺎ�ﻤ�ﺖ ﻣ�« �ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد‬
‫ﭼﻨﺪای از دوﻟﺖﻫﺎ ﺑﺮ ﻧ�آ�ﺪ؛ و ﻓﻘﻂ ﺗﻌﺪاد‬ ‫ن‬ ‫ﺗﺄﻣن و ﻋﺮﺿﻪی کﺎﻻ‪ ،‬کﺎر‬ ‫یض‬
‫گ‬
‫اﻧﺪ� از دوﻟﺖﻫﺎ در ارو�ﺎ آﻧﻘﺪر اﻧﻌﻄﺎفپﺬﯾﺮی ﻣﺎ� دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻘﺪﯾﻨ�‬
‫کﻼن را بﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺧﻮد ﺗﺰر�ﻖ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫بﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﺮزا ﻓﺎﻟﻮن‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ »ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت روﺳ�ﻪ‪ ،‬ارو�ﺎ‪ ،‬و آﺳ�ﺎ«‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫گ‬ ‫�‬
‫ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ی ف‬ ‫وا�ﺲ ن‬
‫ﭼن بﺎﺷﺪ‪ .‬ﻓﺎﻟﻮن ﮐﻪ بﻪ ﺗﺎز�‬ ‫�ﺸﯿی �ﺗﻮاﻧﺪ ا�ﻨﻮن‬
‫ﮔ�ی‬ ‫از ﻣ�ﻼن در اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ‪� ،‬ﮔ��ﺪ آنﺟﺎ ﻣﺄﻣﻮران در ﺣﺎل اﻧﺪازە ی‬
‫دﻣﺎی بﺪن ﻣﺴﺎﻓﺮاناﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺰﺷکﺎن در ﻣﻮرد ﺣﻀﻮر در ﻣﻄﺐ اﺣﺘ�ﺎط بﻪ‬
‫ﻋﻠﻨﺎ از ﮔﺮدﺷﮕﺮان ف‬ ‫�‬
‫ﭼﯿی ﻓﺎﺻﻠﻪ �ﮔ ی�ﻧﺪ‪ .‬او‬ ‫ﺧ�ج �دﻫﻨﺪ‪ ،‬و ﺷﻬﺮوﻧﺪان‬
‫ﭼن داﻣﻨﻪدار و پﺎ�ﺪار ﺑﻮدە اﻣﺎ اﻻن وﺧﺎﻣﺖ‬ ‫�ﮔ��ﺪ‪» :‬رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ی ن‬

‫‪١٤٤‬‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ﻓﺮو�ﺎ� »ﺟﻬﺎیﺷﺪن«‬
‫�‬ ‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و اﺣﺘﻤﺎل‬

‫اوﺿﺎع اﺛﺮش را ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ «.‬بﻪ ﮔﻔﺘﻪی او‪ ،‬و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫روﺷئ �ﺸﺎن �دﻫﺪ‬ ‫ن‬ ‫اﺳتﺜﻨﺎئ � ﺑﺮ آوردە‪ ،‬بﻪ‬ ‫ئ‬ ‫ﺑﯿی�ﺸﺪە و‬ ‫پﺪ�ﺪەای ﭘ�ﺶ ن‬
‫ﻣﺘﻔﺎوی ﻗﺮار دارد‪� :‬ﺴ�ﺎری از ش�ﮐﺖﻫﺎ »در‬ ‫ت‬ ‫ﭼن در ﭼﻪ وﺿﻌ�ﺖ‬ ‫ﮐﻪ ی ض‬
‫ﭼن بﮕﺬارﻧﺪ دﭼﺎر ﺗﺮد�ﺪ‬ ‫اﯾﻦ بﺎرە ﮐﻪ ﻫﻤﻪی ﺗﺨﻢﻣ�غﻫﺎ�ﺸﺎن را در ﺳبﺪ ی ن‬
‫ﭼن ﺷب�ﻪ ﻏﺮب ﺷﻮد‬ ‫ﺷﺪەاﻧﺪ«‪ ،‬بﻪو�ﮋە در ش�ا�� ﮐﻪ اﻣ�ﺪﻫﺎ بﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ی ن‬
‫در ﺣﺎل ﻣﺤﻮ ﺷﺪن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ت‬
‫ﭼن ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺮﮐﺰﮔﺮ یای ﺑ�ﺸ� و بیاﻋﺘﻤﺎدی‪ ،‬بﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﻓﺎﻟﻮن �ﮔ��ﺪ ﮐﻪ در ی ن‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺪﯾ��ﺖ بﺤﺮان‪،‬‬ ‫ی‬ ‫آﻣﺎرﻫﺎئ ﮐﻪ اراﺋﻪ �ﮐﻨﺪ و بﻪ ﻟﺤﺎظ‬ ‫ی‬ ‫ﻟﺤﺎظ‬
‫ﭼن در ﺻﺪد اﻋﻤﺎل ﻧﻔﻮذ ﺑﺮ‬ ‫رﻫ�ان ی ف‬‫ﻫﺴت�ﻢ‪ .‬و اﯾﻦ در ﺣﺎ� اﺳﺖ ﮐﻪ ب‬
‫ﺗﻌﺒ� ﺧﻮدﺷﺎن‪ ،‬و اﺛﺮﮔﺬاری ﺑﺮ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎی‬ ‫ف‬
‫»ﻣﺪﯾ��ﺖ ﮔﻔﺘﻤﺎی«‪ ،‬بﻪ ی‬
‫ﺟﻬﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺖ« ﺑﻮدەاﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ن‬ ‫ﻧﻈ� »ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﭼن بﺎ ﻧﻬﺎدﻫﺎی ی ن‬ ‫ین‬
‫ﺑناﻟﻤﻠ� ی‬
‫ابﻌﺎد اﭘ�ﺪ� را ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺟﻠﻮە دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎ�ﻤﻮن ﺗ�ﻠﻔﻮرد‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ‬
‫ﻟن‪� ،‬ﮔ��ﺪ داﻣﻨﻪی بﺤﺮان‬ ‫ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪەی »ﻣﺠﻤﻊ اﻗﺘﺼﺎد ﻧ��ﻦ« در ﺑﺮ ی ن‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﺮای دﺳﺖو�ﻨﺠﻪ ﮐﺮدن بﺎ‬ ‫یاﻋﺘﻤﺎدی در ی ن‬
‫ﭼن از‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ ﻓﺮاﺗﺮ �رود‪.‬‬
‫آﻗﺎی ﺗ�ﻠﻔﻮرد �ﮔ��ﺪ‪ ،‬اﯾﻦ بیاﻋﺘﻤﺎدی »ﮔﺮا�ﺶ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣ�ﺎن‬
‫گ‬
‫ﮔﺮداﻧﻨﺪگﺎن ﮐﺴﺐوکﺎرﻫﺎ ﺑﺮای کﺎﻫﺶ وا�ﺴﺘ� و کﺎﻫﺶ ﻣﺨﺎﻃﺮات را بﺎز‬
‫ﻫﻤن ﺣﺎل‪ ،‬بﻪ ﮔﻔﺘﻪی او‪ ،‬اﻧتﺸﺎر ﮐﺮوﻧﺎ در‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻘ��ﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ «.‬در ی ف‬
‫ً‬
‫ﭼﺸﻤﮕ�ی ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ و اﺣﺘﻤﺎ�‬ ‫ی‬ ‫ﺗﺄﺛ�‬ ‫ارو�ﺎ ﺑﺮ ﺻﺤﻨﻪی ﺳ�ﺎ� ﻫﻢ ی‬
‫بﻪ اﻓﺰا�ﺶ ﺣﻤﺎ�ﺖ از ﺟﻨﺎح راﺳﺖ اﻓﺮا� و ﺳ�ﺎﺳﺖﻫﺎی ﺿﺪﻣﻬﺎﺟﺮیت‬
‫ﻫﻤن ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ﺿﺪﺟﻬﺎیﺷﺪن ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺠﺎﻣ�ﺪ‪ .‬او �ﮔ��ﺪ‪» :‬ﺗﺎ ی ن‬ ‫ض‬ ‫و‬
‫ﭘ��ﻮﻟ�ﺴی در اﯾﻦ بﺎرە ﺑﻮدەا�ﻢ ﮐﻪ ﻣﺰا�ﺎی ﺟﻬﺎین‬ ‫ت‬ ‫ن‬
‫ﻣﻮ� از اﺑﺮاز ﻧﮕﺮایﻫﺎی‬ ‫�‬
‫ت‬
‫ﺷﺪن بﻪ ﺳﻮد �ﮐﺖﻫﺎی ﺑﺰرگ ﭼﻨﺪﻣﻠﯿی‪ ،‬ﻧﺨبگﺎن‪ ،‬و ﺑ�گﺎﻧگﺎن‪ ،‬و بﻪ‬ ‫ش‬
‫ز�ﺎن ﺷﻬﺮوﻧﺪان و ش�ﮐﺖﻫﺎی داﺧ� اﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪١٤٥‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫آﺳﺎی از ﻣﺮزﻫﺎ ﻋﺒﻮر �ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻮﺿﻊ‬ ‫ن‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ‬
‫ﮐﻨ�ل ﻣﺮزﻫﺎ و ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﻣﻬﺎﺟﺮت ا�ار‬ ‫ﺳ�ﺎﺳﺘﻤﺪار نای ﮐﻪ ﺑﺮ ت‬
‫�ﮐﻨﻨﺪ ﺗﻘ��ﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬آﻗﺎی ﺗ�ﻠﻔﻮرد �ﮔ��ﺪ‪» :‬اﺳﺘﺪﻻل آنﻫﺎ اﯾﻦ‬
‫ﮐﻨﻮی ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻬﺪ�ﺪات اﻗﺘﺼﺎدی بﻪ ﻫﻤﺮاە دارد‬ ‫ف‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳ�ﺴﺘﻢ‬
‫بﻠ�ﻪ از ﻧﻈﺮ ﺳﻼﻣﺖ و اﻣﻨ�ﺖ ﻫﻢ ﺗﻬﺪ�ﺪﮐﻨﻨﺪە اﺳﺖ‪ ،‬و اﯾﻦﻫﺎ ﺧﻄﺮایت‬
‫ﻫﺴتﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﻮد�ﺖ ﻣﺎ را ﺗﻬﺪ�ﺪ �ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﺎ ﻧ�ﺗﻮاﻧ�ﻢ ﻓﻘﻂ بﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬
‫آﻣﺪ ﮐﺴﺐوکﺎرﻫﺎی ﺑﺰرگ اﯾﻦﻗﺪر دﺳﺖودلبﺎز بﺎﺷ�ﻢ‪ «.‬اﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮش ِ‬
‫دﻫﻨﺪگﺎی ﺑیﻨﺠﺎﻣﺪ ﮐﻪ »از ﻧﮋادﭘﺮﺳیت‬ ‫ن‬ ‫اﺳﺘﺪﻻل �ﺗﻮاﻧﺪ بﻪ ﺟﺬب رأی‬
‫�‬
‫ﮐﻨ�ل و آﺳ�ﺐپﺬﯾﺮی ﺳ�ﺴﺘﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ‬ ‫ﺑ�ارﻧﺪ اﻣﺎ از ﻋﺪم ت‬ ‫آﺷکﺎر ی ن‬
‫ادی اﯾﻦ‬ ‫دوردﺳﺖ دﻧ�ﺎ ﺑ�ﻢ دارﻧﺪ‪ «.‬ﻫﻤﻪ اﺗﻔﺎق ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ ﮐﻪ ی‬
‫ﺗﺄﺛ� ﻧﮋ �‬
‫�‬ ‫�‬
‫و�ﺮوس در ﺣﺎل اﻧتﺸﺎر ﻋﻠﻨﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻧ�ﺴﺖ اﻣﺎ واﻗﻌﺎ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫�‬
‫ت‬ ‫‪:‬‬
‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎی‪� ،‬ﮔ��ﺪ »ﻫﻤ�ﺸﻪ وﻗی در‬ ‫ف‬
‫اﺳﺘﻔﺎﻧﻮ اﺳﺘﻔﺎﻧﯿی‪ ،‬دﯾپﻠﻤﺎت ﺳﺎﺑﻖ‬
‫ی‬ ‫گ‬
‫ت‬
‫ﻫﺎی ﻣﺜﻞ ﺧﻮدﺗﺎن‪ ،‬اﺗﻔﺎ� �اﻓﺘﺪ ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫ﻣﺤ�ﻂ زﻧﺪ� ﺧﻮدﺗﺎن‪ ،‬ﺑﺮای آدم ی‬
‫ت‬ ‫ت‬ ‫ﻓﺮق �ﮐﻨﺪ‪ .‬ت‬
‫ﺑ�ﺸ�‬ ‫اﺗﻔﺎ� �اﻓﺘﺪ‪،‬‬ ‫وﻗی در داﻧﻤﺎرک �ﺎ اﺳپﺎﻧ�ﺎ �ﺎ اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ‬
‫ﻫﺎی اﻓﺘﺎدە اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن‬ ‫�ﮐﻨ�ﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺮای آدم ی‬ ‫اﺣﺴﺎس‬
‫ن‬ ‫گ‬
‫ﻫﻤن ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮای ﺷﻤﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﺷﯿﻮەی زﻧﺪ� ﺷﻤﺎ را دارﻧﺪ ـ و بﻪ ی‬
‫ﻏﺮیﻫﺎ‬ ‫اﺗﻔﺎق ﺑ�ﻔﺘﺪ‪ «.‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬بﻪ ﻋﻘ�ﺪەی آﻗﺎی ﺗ�ﻠﻔﻮرد‪ ،‬و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ بﻪ ب‬
‫ً‬
‫ﺧﺼﻮﻣی را �ﺴبﺖ بﻪ ﭼﯿ نیﻫﺎ �ﺸﺎن دﻫﻨﺪ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎ�‬ ‫ت‬ ‫ﻣﺠﺎل �دﻫﺪ ﮐﻪ‬
‫آن را اﺣﺴﺎس �ﮐﺮدەاﻧﺪ اﻣﺎ از اﺑﺮاز ﮐﺮد�ﺶ ا�ﺮاە داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬او �ﮔ��ﺪ‪:‬‬
‫ﭼﯿیﻫﺎ ﭘ�ﺸﺎﭘ�ﺶ در ارو�ﺎ و آﻣ��کﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﺑﻮد‬ ‫ز���ﻮﺳی از ن‬
‫ت‬ ‫»ﺗﺮس‬
‫ز�ﺮا آنﻫﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪەی ﭼﺎﻟ� در ﺑﺮاﺑﺮ اﺳت�ﻼی ﻏﺮباﻧﺪ‪ «.‬کﺎرزار دوﻟﺖ‬ ‫ش‬
‫ﭼﯿی ﻓﻌﺎل در ﺣﻮزەی ﻓﻨﺎوری ارﺗبﺎ�‪ ،‬و‬ ‫ﺗﺮاﻣﭗ ﻋﻠ�ﻪ ﻫﻮاوی‪ ،‬ش�ﮐﺖ ف‬
‫ﭼﯿیﻫﺎ ﺑﺮای �ﮐﻮب‬ ‫ﻣﻨت�ﺷﺪە در�ﺎرەی اﻗﺪاﻣﺎت ن‬ ‫ﻫﻤﭽﻨن ﮔﺰارشﻫﺎی ش‬ ‫ین‬
‫ﭘ��ﻓﺘﻪ بﻪ اﯾﻦ ﻫﺮاس داﻣﻦ زدە‬ ‫و ﺳﺎ�ﺴﻮر بﻪ وﺳ�ﻠﻪی ﻓﻨﺎوریﻫﺎی ش‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٤٦‬‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ﻓﺮو�ﺎ� »ﺟﻬﺎیﺷﺪن«‬
‫�‬ ‫اﻧتﺸﺎر و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و اﺣﺘﻤﺎل‬

‫گ‬ ‫ن‬
‫ﻫﺎی ﮐﻪ در ﻏﺮب زﻧﺪ� �ﺎ بﻪ ﻏﺮب ﺳﻔﺮ �ﮐﻨﻨﺪ از‬ ‫�ﺴ�ﺎری از ﭼﯿی ی‬
‫ﮔ�ی از آنﻫﺎ در‬ ‫اﻓﺰا�ﺶ �� ــﻊ و ﺷﺪ�ﺪ بﺪرﻓﺘﺎری بﺎ ﺧﻮد و ﻓﺎﺻﻠﻪ ی‬
‫ﺧ� دادەاﻧﺪ‪ .‬آﻗﺎی ﺗ�ﻠﻔﻮرد‬ ‫ﻣﺴ�ﻫﺎی ﺗﺮدد ب‬ ‫ی‬ ‫ﻣکﺎنﻫﺎی ﻋﻤﻮ� و در‬
‫ت‬
‫ﭼﻨن اﺣﺴﺎﺳﺎی ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازە بﻪ ﺳﻄﺢ‬ ‫�ﮔ��ﺪ‪» :‬اﯾﻦ �ﺸﺎن �دﻫﺪ ﮐﻪ ی ن‬
‫اﺳﺘﻔﺎﻧﯿی و آﻗﺎی ﺗ�ﻠﻔﻮرد ﻫﺮدو ﻋﻘ�ﺪە دارﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ف‬ ‫آﻣﺪە اﺳﺖ‪ «.‬آﻗﺎی‬
‫گ‬
‫رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻫﻢ اﯾﻦ اﺣﺴﺎس ﻓﺎﺻﻠﻪ و ﺗﻔﺎوت ﻓﺮﻫﻨ� را بﻪ ﻧﻤﺎ�ﺶ‬
‫اﺳﺘﻔﺎﻧﯿی بﺤﺚﻫﺎ و اﺧﺘﻼفﻧﻈﺮﻫﺎ در وزارت اﻣﻮر‬ ‫ف‬ ‫�ﮔﺬارﻧﺪ‪ .‬آﻗﺎی‬
‫ﺧﺎرﺟﻪی اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ ﺑﺮ � ﻓﺮﺳﺘﺎدن �ﺎ ﻧﻔﺮﺳﺘﺎدن ﭘ�ﺎمﻫﺎی �ﺴﻠ�ﺖ را بﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ دارد ـ �ﺴﺘﻪ بﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ در �ﮏ ﺣﺎدﺛﻪ ﺟﺎن بﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ و‬
‫ﻣکﺎن ﺣﺎدﺛﻪ در ﭼﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪای ﻗﺮار داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻗﺎی ﺗ�ﻠﻔﻮرد �ﮔ��ﺪ‪:‬‬
‫ﮔ�د‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�‬
‫»ﺣﻮادی ﮐﻪ در اﺳ�اﻟ�ﺎ اﺗﻔﺎق �اﻓﺘﺪ ﭘﻮﺷﺶ �ﺴ�ﺎر ﮔﺴ�دەای � ی‬
‫�‬ ‫ت‬
‫ﮔﺴ�دە در ﺑﻨگﻼدش ﺗﻘ��بﺎ ﺗﻮﺟ�‬ ‫اﻣﺎ بﻪ ﺳ�ﻼب وﺳﯿﻊ و ﺗﻠﻔﺎت‬
‫ﻧ�ﺷﻮد‪ «.‬بﻪ ﮔﻔﺘﻪی او‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﻣﺎ در ﻣﻮرد اﻧتﺸﺎر و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ در‬
‫گ‬ ‫ین‬
‫اﻓ�ﺎی و ﻓﺮﻫﻨ�‬‫ﭼن از اﯾﻦ ﻗﺮار ﺑﻮدە ﮐﻪ اﯾﻦ پﺪ�ﺪەای »بﻪ ﻟﺤﺎظ ﺟﻐﺮ ی‬
‫ت‬
‫ادﭘﺮﺳی ﻫﻢ دارد‪ ،‬اﻧگﺎر ﮐﻪ‬ ‫دور« اﺳﺖ‪ ،‬و اﺣﺴﺎس ﻣﺎ »ﺗﻪﻣﺎ�ﻪای از ﻧﮋ‬
‫ﻣﺘﻔﺎوی ﻣﺤﺎﺳبﻪ �ﮐﻨ�ﻢ‪«.‬‬ ‫ت‬ ‫وﻣ� اﯾﻦ آدمﻫﺎ را بﻪ ﺷﯿﻮەی‬ ‫ﻣﺮگ ی‬
‫ف‬
‫ای ﻓﻠﺴ�ﺗﺮی دارد‪ .‬آﻗﺎی‬ ‫ف‬ ‫د�ﺎﻣﺎﻧی‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎس‬ ‫ت‬ ‫ا�ﻠﻮو‬
‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎی‪ ،‬ﻧﮕﺮ �‬ ‫ی‬
‫د�ﺎﻣﺎﻧی در روزﻧﺎﻣﻪی ﻻر���ﻠ�کﺎ �ﻧ��ﺴﺪ ﮐﻪ اﻧتﺸﺎر اﯾﻦ و�ﺮوس در‬ ‫ت‬
‫ﻣ�ﻟﺰل ﮐﺮدە« ﭼﻮن »ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی دﻓﺎ� ﻣﺎ را در‬ ‫�ﻘنﻫﺎی ﻣﺎ را ت �‬‫اﯾﺘﺎﻟ�ﺎ » ی ن‬
‫ً‬ ‫ت‬
‫اﻣﻨﯿی‪ ،‬ا�ﺮ ﻧﮕ���ﻢ کﺎﻣ� از کﺎر اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ ،‬دﺳﺖکﻤبﺎ‬ ‫ﻣﻮاﺟﻬﻪ بﺎ ﺗﻬﺪ�ﺪات‬
‫ﻣﺮزﻫﺎی ﻧﺪارد ﮐﻪ ﻧﺘﻮان در آنﻫﺎ‬ ‫ی‬ ‫ﻣﺸکﻞ رو�ﻪرو ﮐﺮدە اﺳﺖ‪ .‬دﻧ�ﺎ د�ﮕﺮ‬
‫د�ﺎﻣﺎﻧی �ﻧ��ﺴﺪ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺮای دﻓﺎع از ﺧﻮد در ﻣﻘﺎبﻞ اﯾﻦ‬ ‫ت‬ ‫ﻧﻔﻮذ ﮐﺮد‪ «.‬آﻗﺎی‬
‫و�ﺮوس‪» ،‬آدم بﺎ�ﺪ از ﺧﻮد در ﻣﻘﺎبﻞ دﻧ�ﺎ دﻓﺎع ﮐﻨﺪ«‪ ،‬در ﺧﺎﻧﻪ ﭘﻨﻬﺎن‬
‫اﯾﻨ�ﻧﺖ را ﺧﺎﻣﻮش ﮐﻨﺪ‪» :‬ﺑﺮای اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬و ﺗﻠ����ﻮن و رادﯾﻮ و ت‬
‫ﻧﻤ��ﻢ‪ ،‬و ﺧﻮدﻣﺎن ﻫﻢ پﺨﺶﮐﻨﻨﺪەی‬ ‫ﺗﻤﺎس بﺎ د�ﮕﺮان آﻟﻮدە �ﺸ��ﻢ و ی‬

‫‪١٤٧‬‬
‫ﻣﺎ و ﮐﺮوﻧﺎ؛ ﺻﻌﺐ روزی‪ ،‬ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ کﺎری‪ ،‬ﭘ��ﺸﺎن ﻋﺎﻟ�‬

‫بﻤ��ﻢ‪ «.‬بﻪ‬
‫ﺗﻨﻬﺎی ﺧﻮدﻣﺎن ی‬
‫اﯾﻦ و�ﺮوس �ﺸ��ﻢ‪ ،‬ﻣﺠﺒﻮر �ﺷ��ﻢ ﮐﻪ در ی �‬
‫ﻋﻘ�ﺪەی او‪ ،‬اﯾﻦ »ﻣﺨﺎﻃﺮەای وﺧ�ﻢﺗﺮ از ﺧﻮد و�ﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ اﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪١٤٨‬‬

You might also like