1

NOVA OTKRIĆA
Jovo Pavlović

Idetifikacija novih prirodni hemijskih elemenata

Na osnovu nalaza istražnih radova profesora Nikole Cndro, seizmoloških nalaza i geodiname,
identifikovani su pomoću prelaza protona u neutrone, prirodni hemijski elemeti kojima je dato ime:
Fo- Feosmijum 108, Ci-Coiridijum-109 i Np-Niplatinijum-110.

Nikola Cindro, profesor fizike. Institut „ Ruđer Bošković“, Zagreb. Autor je superteških hem.
elemenata.

Velike zasluge za otkriće superteških hemijskih elemenata pripada ovom naučniku.

Njegovi hemijski elementi, u Periodnom sistemu, zauzimaju nepopunjena mjesta predviđena u tabeli.
To nisu izotopi koji su proizvedeni veštačkim putem, nego su to prirodni hemijski elementi kao i svi
drugi, ali su, zbog specifičnih uslova njihovog postojanja, bili na posebnom ostrvu u lancu Periodnog
sistema elemenata. Oni formiraju jedan specijalan prirodni magnetni sloj u kojem se nalazi još
jedanaest hemijskih elemenata. Zahvaljujući njegovim nalazima i nalazima seizmologa, a putem
rekonstrukcije, identifikovani su hemijski elementi koji pripadaju osmoj grupi u kojoj se nalaze
željezo, nikl i platina, a koji imaju jaka magnetna svojstva.
 2

Na osnovu izloženog, a i drugih podataka koji su dobro poznati, kao na primer otkrića seizmologa,
otkriveno je slijedeće:
Superteški elementi čine zatvorenu posebnu skupinu elemenata u periodnom sistemu elemenata, koji
su formirali prirodni magnetni jastuk sačinjen od prirodnih magnetnih elemenata: 108X284, 109X289 i
294 302
110X , u čijem se torusu nalaze zarobljeni ostali superteški elementi od 111X do 118X316.
Na prikazanom dijagramu se vidi jedan vrlo važan podatak koji pokazuje to da bi postojali prirodni
superteški hemijski elementi, oni moraju imati više od 172 neutrona u svojoj jezgri.
Magnetni elementi u kojima se drže plazmasti elementi imaju najmanje vrijeme poluraspada koji
iznosi 1015 godina i 184 neutrona u svojoj jezgri. Ovo su suštinski podaci pomoću kojih je, putem
rekonstrukcije i seizmoloških nalaza o strukturi slojeva planete Zemlje, otkriveno je nalazište novih
hemijskih elemenata, a koje je opisao Nikola Cindro.

Kako su otkriveni novi prirodni hemijski elemenati

Poznato je da su mjesta u Periodnom sistemu prirodni hemijski elementi popunili do 107 elementa
koji pripada VII grupi i koji ima 107 protona, 107 neutrona i plus 65 protona koji su prešli u neutrone
nakon sažimanja prethodnih atoma sa ukupnim brojem nukleona 279. Slijedećoj VIII grupi elemenata
pripadaju prirodni hemijski elementi pod brojem: 108, 109 i 110.

108 109 110

Hs Mt Ds
(284) (289) (294)
 3

U četvrtoj periodi ove grupe nalaze se u svakoj po tri hemijska elementa: Fe, Co, Ni.
Zatim u petoj periodi su: Ru, Rh, Pd, pa u šestoj periodi su: Os, Ir, Pt, a u poslednjoj sedmoj periodi
su: Fo-108-Feosmijum, Ci-108-Coiridijum i Np-110-Niplatinijum.
Prema šematskom prikazu karakteristika pojedinih hemijskih elemenata koji imaju više od 172
neutrona u svojo jezgri, vidi se da je sažimanje u ovoj grupi elemenata veće, nego kod svih ostalih
grupa. Pored toga, ova grupa hemijskih elemenata u svakoj sledećoj većoj periodi počev od četvrte
imaju jača magnetna svojstva, tj. porastom broja periode rastu i jačaju magnetna svojstva .
Odatle proizilazi, da su u sedmoj poslednjoj periodi magnetna svojstva najača, to jest kod elemenata
108, 109 i 110. U vrijeme stvaranje hemijskih elemenata u utrobi Zemlje, elementi sa većim brojem
nukleona u jezgri su zauzeli centralne dijelove planete Zemlje. Idući od središta prema površini
Zemlje, formirali su se hemijski elementi sa sve manjim i manjim brojem nukleona u jezgri.
Iz tabele periodnog sistema se vidi da jedino VIII grupa ima tri elementa u grupi i da je po tome
jedinstvena u odnosu na druge grupe. Zbog svojih magnetnih osobina oni pripadaju magnetnim
hemijskim elementima.
U procesu stvaranja hemijskih elemenata koji čine zemljinu masu i oko nje, događale su se ogromne
promjene. Promjenom pritiska i temperature počelo je postepeno hlađenje počev od površine, pa sve
do jednog dijela zemljine utrobe koji nije nikad ni bio u užarenom ili u tekućem stanju. Taj se dio
zemljine mase nije mijenjao jer se on nije zagrijavao, a niti se hladio, ali je u svom centralnom dijelu,
istovremeno, zadržao neohlađenu masu.
Nije bilo moguće da se ta masa ohladi kao zemljina kora, jer ta tečna masa stvara jaku
električnu struju i proizvodi jako magnetno polje koje su fizičari nazvali geodinama.
Prvo su nastali teški metali, onda i ostali elementi, a na kraju su se formirali tekući i plinoviti
elementi. Granica između superteških i ostalih lakših elemenata je vrlo oštra i jasna.
Na primer, element 107 ima 172 neutrona u jezgri i život poluraspada kraći od 1gidine. On ne pripada
superteškim elementima jer se nalazi na granici ispred superteških elemenata, a podložan je
radioaktivnom raspadanju. Element 108 ima 176 neutrona u jezgri i život poluraspada mu je 1015
godinu. Obzirom da se ovaj element nalazi zajedno sa elementima 109 i 110 koji imaju 180 odnosno
184 neutrona u svojim jezgrama i rezultirajućim vremenom poluraspada za sva tri procesa 105
godina, oni čine granične elemente između dugoživeći i kratko živeće hemijskih elemenata.
To je i glavni razlog što postoje dvije vrlo različite skupine prirodnih hemijskih elemenata; tj.
superteški i ostali elementi.
Zahvaljujući prirodnim magnetnim osobinama, ova tri elementa imaju snažan i jak magnetni plašt koji
razdvaja superteške i stabilne elemente od ostalih elemenata koji su nam poznati.
Osim navedenih prirodnih tzv. superteških, postoje i vještački elementi ili izotopi.
Oni imaju manje od 172 neutrona u jezgri i imaju kratak život. Izotopi imaju ograničen broj neutrona
u jezgri, a prirodni hemijski elementi time nisu ograničeni.
Stvaranje zemljine mase je teklo vrlo brzo. Neutroni, koji su dospjeli u sunčevu galaksiju prije
beta-raspada, gravitacijskom silom su privukli oko sebe sve druge mase čestica naročito vodonika i
helijuma.

GEODINAMA ILI PRIRODNI TOKAMAK U ZEMLJI

Geodinama se formirala prirodnim putem pod uticajem sunca, uglavnom. Obzirom da postoji
geodinama na zemlji, koja liči na vještački tokamak, identifikovana su prirodni hemijski elementi na
osnovu iztražnih radova i proučavanja velikog broja naučnika fizičara. Ona bi morala, u principu,
imati iste tehničke isobine prirodnog Tokamaka, ili indukcione peći ili jednostavno da ima jednu
ogromnu metalnu užarenu masu kao zavojnicu koja proizvodi ogromno magnetno polje, ili još bolje
rečeno, koja proizvodi ogroman magnetni plašt oko zavojnice kao što imaju svi slični uređaji koje
poznajem u okruženju.. Na taj magnetni jastik naslanja se metalna masa ili zemljina kora koja
je takođe namagnetisana tako da im je polarite istorodan, pa se između njih stvara izolascini sloj i koji
razdvaja užarenu masu od hladne metalne mase.
Na slci dole prikazan je presjek zemljine kugle po ekvatoru i po njegovoj osovini. Užareni sloj je
idetifikovan pomoću oblast sjenke koja je prikazana na slici koju su izradili seuzmolozi na osnovu
seizmograma zemljotresnih talasa, a pomoću p i s talasa. Na osnovu toga je prikazana zemljina
maketa sa užarenim prstenom (crvena boja) u magnetnom torusu magnetnog zatvorenog cilindra
(plava boja). Ovakav cilinder imaju svi električni vodovi, dalekovodi i sdlično time.
 4

Sloj 1. Zemljina kora platinske mase. Sloj 2 su magnetne strune ili jastuk koji se nadovezuje na stub
sloj 4. Sloj 3 je tečna i usijana masa, kao električna zavojnica koja proizvodi magnetni jastuk
(poznata u fizici kao geodinama). Sloj 4 su magnetne strune osovinskog dijela magnetnog jastuk koji
čini stub zemlje.
 5

Slično ovom vještačkom uređaju formirao se prirodni uređaj u utrobi Zemlje kao prirodna
geodinama. Razlika između ovog vještačkog uređaja i geodiname je u tome što kod prirodnog
uređaja magnetno polje proizvodi užarena masa ili zavojnica, a kod vještačkog je obrnut slučaj.

Rt stabilnih hemijskih elemenata?

Nikola Cindro je superteške elemente nazvao Rtom stabilnosti, jer su oni nastali izolovano u procesu
formiranja prirodnih hemijskih elemenata koji pripadaju sledećim skupinama:

Željezo-osmijum Feosmijum 108, 108Fo284, 2, 8, 18, 32, 32, 14, 2, 1015god.

289
Cobalt-iridijum Coiridijum 109 109Ci , 2, 8, 18, 32, 32, 15, 2, 1015god.
294
Nikl-platinijum Nplatinujum 110. 110Nt , 2, 8, 18, 32, 32, 16, 2, 1015god.

Prema tome, superteški elementi 108, 109 i 110 mogu biti samo oni hemijski elementi koji imaju u
jezgri najmanje 178 neutrona i 108 protona i da bi imali dug život 10 15 godina, oni moraju biti u
posebnom i izolovanom dijelu periodnog sistema hemijskih elemenata, tj. na Rtu stabilnosti.
U svom torusu su zarobili ostale elemente 111 do 118.

Slika dole prikazuje poprečni presjek troatomske molekule ili magnetne strune u obliku beskonačne
zatvorene spirale kao jedne magnetne žice koju su formirali hemijski elementi br. 108, 109, 110.

Šematski prikaz magnetne strune koju formiraju prirodni magnetni elementi u obliku troelemntne
molekule od elemenata: 108-O, 109 -O, 110-O
 6

Ova vrsta elemenat obrazuju molekule koje se povezuju međusobno u nizove elektronski i polarno.
Jezgre atoma ovih molekula, kao i svi ostali hemijski spojevi, formiraju elastičnu nit i spiralnu
strukturnu rešetku tako da vanjske orbitale, sa svojim unutarnjim skrivenim elektronima, prolaze kroz
svoje jezgre (protone) jer im se elektroni nalaze unutar molekule, tj. u niti, a magnetni plaš ili omotač
se nalazi oko spiralne niti i bude u jednom zatvorenom nizu. Ovu vrstu tvorevina fizičari su navali
posebnom vrstom kvarkova. Vanjske orbitale ovih magnetnih struna ili nizova sa elektronima imaju
svoj jak spin koji prisiljava njihove jezgre protone u atoma da se oni obrću sami oko sebe umjesto da
se obrću njihovi plaštovi ili orbitale. Mnoštvo ovih struna čine kod svih elektroprovodnika magnetni
jastuk. Tako je i u središtu zemljine utrobe. U elektromotorima i transformatorima ovakve strune,
pod uticajem električne struje, formiraju magnetne plaštove oko kalema bakrene žice koji se šire
preko površina željeznih limova u jezgrama elektromotora i transformatora.

Tabela magnetnih hemijskih elemenata VIII grupe.

Perioda, grupa element, broj br. prelaznih el. sum. broj neutrona, atomska masa.
IV VIII 26-Fe, 27-Co, 28-Ni. 4, 5, 3. 30, 32, 31. 56, 59 59.
V VIII 44-Ru, 45-Rh, 46-Pd. 13, 13, 14. 57, 58, 60. 101, 103 106.
VI VIII 76-Os, 77-Ir, 78-Pt. 38, 38, 39. 114, 115, 117. 190, 192, 195.

VII VIII 108-Fo, 109-Ci, 110-Np. 68, 71, 74 176, 180, 184. 284, 289, 294.

Na osnovu iste zakonitosti formiranja periodnog sistema formirana je VII perioda hemijskih
elemenata. Feosmijum (Fo) je hemijski element grupe željeza i osmijuma. Coiridijum (Ci) je element
iz grupe cobalta i iridijuma, a Nplatinijum-Np je element iz grupe nikla i platine. Osobine ovih
hemijskih elemenata sedme periode osme grupe opisao je Nikola Cindro.

Nikola Cindro kaže:

Možemo očekivati da bi jezgra sa 110 protona i 184 neutrona, koju ćemo nazvati 110X294, morala
pokazivati naročitu stabilnost! To bi, dakle, morala biti slijedeća „dvostruko magična“ jezgra,
odnosno jezgra s dvostruko zatvorenom ljuskom. Treba naglasiti da ovo nije samo puka špekulacija
predskazivanja modela ljusaka u nuklearnoj strukturi i do sada su bila veoma pouzdana, pa nije
nerealno da će i ovog puta biti ispravna.
Najstabilnije su jezgre (s vremenom poluraspada iznad 105 godina) sa 110 protona i 182-184
neutrona. Nukleid elementa 110 atomske mase 294 (tj. sa 110 protona i 184 neutrona, 110X294 ) bio bi,
na primer, naročito stabilan. Svojstva ovih elemenata treba tražiti blisko svojstvima platine, paladija i
nikla. Element 114 je blizak svojstvima olova i kositra.

Izvorni materijal za identifikaciju hemijskih elemenata 108, 109 i 110

Izvorni materijali za identifikaciju i rekonstrukciju i istraživanje ovih hemijskih elemenata su ustvari
istražni radovi Nikole Cindro, Institut „Ruđer Bošković“, Zagreb.
Za istraživanje hemijskih elemenata 108, 109 i 110, korišteni su istražni radovi mnogih fizičara,
naučnika i istraživača. U fazi istraživanja korišteni su radovi koji su objavljeni u literaturi a kasnije i
na internetu, a koja opisuje ove hemijske elemente kao što je opisano u knjizi „Atom vodi igru -
Superteški elementi“, autor je Nikola Cindro.
Zatim, opis u knjizi „Materija, Zemlja i Nebo“, (Matter, Earth and Ski – George Gamov, University
of:Kolorado) i drugi.
Na osnovu istražnih rezultata i podataka pomenutih autora, identifikovani su superteški hemijski
elementi 108, 109 i 110. U tekstu stabilnost atomske jezgre; zatvorene ljuske, rekonstrukcijom opisa i
dijagrama pod nazivom Rt stabilnih nuklida, more : nestabilnosti i mogući otok stabilnih superteških
jezgri, otkriveni su putem rekonstrukcije prirodni magnetni superteški elementi koji su srodni
osobinama hemijskih elemenata iz osme grupe sedme periode: Ir, Ni, Pt, a po ovim skupinama su
uzeti i njihovi nazivi: Element broj 108 je dobio ime kao „Fo“ fero-osmijeva, 109 „Ci“ kobalt-
iridijeva, a 110 „Np“ nikl-platinijeva grupa. Njihove atomske mase su dobivene pomoću prelaza
protona u neutrone iz podljuske d.
 7

Pomoću šeme Periodnog sistema elemenata D. I. Mendeljeva i prelaza po grupama i podljuskama

8d 1, 2*6d 2, 6d 3, dobiven je broj neutrona u jezgri atoma br.105.
Na osnovu ovako definisanih prelaza formirana je tabela prelaznih protona u neutrone koja izgleda
ovako:
Element br. Prelazi protona u neutrone
n +n + p = np
105 8*1d¹+ 2*6d² +1*6d³ = 50 ..................................... 50+105+105 =260
106 " = 50+1*3d4 = 62 62+106++106 = 274
107 " = 50+ 1*3d5= 65 65+107+107 = 279
Superteški hemijski elementi na „ Rtu stabilnosti“novootkriveni hemijski elementi
108 " = 50 +1*3d6= 68 68+108+108 = 284
109 " = 50 +1*3d7= 71 71+109+109 = 289
110 " = 50 +1*3d8= 74 74+110+110 = 294
Zarobljeni hemijski elementi u torusu elemenata 108, 109, 110
111 " = 50 +1*3d9 +1*3d¹ = 80 80+111+111 =302
112 " " = 80 80+112+112 =304
113 " " = 80 80+113+113 = 306
114 " " = 80 80+114+114 =308
115 " " = 80 80+115+115 = 310
116 " " = 80 80+116+116 =312
117 " " = 80 80+117+117 =314
118 " " = 80 80+118+118 =316

Elementi: 105,106 i 107 se nalaze ispred superteških elemenata. Oni imaju kratak život i raspadaju se,
jer se ne nalaze na Rtu stabilnih superteških hemijskih elemenata i nisu u torusu magnetnih elemenata
108,109,110. tj. oni se nalaze u zemljinoj kori, a imaju najviše 172 neutrоna u jezgri i svi su ispred
superteških elemenata jer su radioaktivni i nemaju dovoljno neutrona i masu u jezgri da bi na taj
način privukli vanjske orbitale, odnosno njihove elektrone.
Elementi 108,109,110 su tzv. magnetne nizovi ili strune, tj. magnetni elementi sa posebnim vezama.
Njihovi elektroni jednim dijelom se međusobno povezuju u tro-atom koje poznajemo kod
transformatora elektromotora i slično njima. Oni se povezuju u nizove i ne jedine se tj. oni formiraju
zatvorene šuplje cilindrične jastuke, praveći magnetni zatvoreni jastuk, u kojem je magnetni torus.
U njemu se nalaze i ostali superteški hemijski elementi 111 do 118.
Elementi: 111, 112, 113, 114 su tečni metali, a nalaze u magnetnom cilindru-torusu i ne mogu iz
njega izaći zbog jakog i gustog magnetnog jastuka u obliku kružnog cilindra.
Elementi: 115,116, 117 su jonizovani i metali u usijanom stanju i zarobljeni su u torusu.
Element 118 je plemeniti element ili gas u plinovitom agregatnom stanju koji se nalazi u zemlji
zajedno sa tekućoj i plinovitoj plazmi.
Elementi: 108,109,110 su mikro magnetići koji formiraju magnetne jastuke, slični su čeličnim nitima
prečnika koji imaju najveću specifičnu težinu ili gustinu.
Elementi 111,112,113,114,115,116,117 imaju veću atomsku masu od magnetnih, ali imaju manju
specifičnu težinu tj. manju gustinu. Oni predstavljaju kalem od samo jedne jako velikog i debelog
užarenog prstena. Element 118 ima najveću atomsku masu, a najmanju specifičnu težinu tj. gustinu
od svih navedenih elemenata. Čitav ovaj sistem hemijskih elemenata liči na Tokamak ili na
indukcionu peć sa samo jednom zavojnicom.
Moglo bi se još dadati da svi termički uređaji imaju slične male indukcione peći ili Tokamake.

Rt stabilnih hemijskih elemenata?

Nikola Cindro je superteške elemente nazvao Rtom stabilnosti, jer su oni nastali izolovano u procesu
formiranja prirodnih magnetnih hemijskih elemenata koji pripadaju sledećim skupinama:

Željezo-osmijum Feosmijum 108, 108 Fo284, 2, 8, 18, 32, 32, 14, 2, 1015god.
289
Cobalt-iridijum Coiridijum 109 109Ci , 2, 8, 18, 32, 32, 15, 2, 1015god.
294
Nikl-platinijum Niplatinujum 110. 110Nt , 2, 8, 18, 32, 32, 16, 2, 1015god.
 8

Prema tome, superteški elementi 108, 109 i 110 mogu biti samo oni hemijski elementi koji imaju u
jezgri najmanje 178 neutrona i 108 protona i da bi imali dug život 10 15 godina, oni moraju biti u
posebnom i izolovanom dijelu periodnog sistema hemijskih elemenata, tj. na Rtu stabilnosti.

IZVOD IZ FIZIKE
Os,Hs Ir,Mt Pt,Ds
Važniji podaci
Ime, simbol:Hasijum,Hs, Majtnerijum, Mt, 109. Darmštatijum, Ds,
atomski broj 108, 161N 109, 159N 110, 161N
Pripadnost skupu prelaznih metala
grupa, perioda, VIIIB, 7 VIIIB, 7 VIIIB, 7
prelazni metal prelazni metal prelazni metal
atomska masa, 269 u 268 u 264 u
elektron. konfig: [Rn]5f146d67s2. [Rn]]</nowiki>5f146d77s2, [Rn]5f146d87s2
e- na energetskim nivoima
2, 8, 18, 32, 32, 14, 2. 2, 8, 18, 32, 32, 15, 2. 2, 8, 18, 32, 32, 16, 2
oksidacioni broj, agregatno stanje, elektronegativnost
bez podataka
265 267 269 266
izotopi, Hs, Hs, Hs, Mt, 268Mt, 271
Ds, 273Ds.
zast. (veš.) (veš.) (veš.)
v.p.r. 1,8 ms, 0,05 s, 13 s. 3,4 ms, 0,70 s, 1,1 ms, 0,170 s
n.r. α α α
e.r. MeV, 10,820, 10,11, 9,73, 11,269, 10,700, 10,900, 11,670
p.r. 261Sg, 263Sg, 265Sg. 262
Bh. 264Bh. 267
Hs. 269Hs.
Tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi
Objašnjenja skraćenica:
zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energijaraspada,
p.r.=proizvod raspada, z.e=zarobljavanje elektrona.

Hasijum (Hs, latinski - hassium), prethodno je nosio ime Unniloctium (Uno) - je prelazni metal.
Naziv je dobio po jednoj od Nemačkih saveznih država – Hesiji
Prvi put je dobijen 1984 godine od strane nemačkog tima istraživača koji su vodili Peter Armbruster i
Gottfried Münzenberg.
Majtnerijum (Mt, latinski - meitnerium), prethodno je nosio ime unilenijum (Unnilennium, Une) -
je prelazni metal. Ime je dobio po nemačkoj fizičarki Lizi Majtner

Darmštatijum (Ds, latinski - darmstadtium), do 16 avgusta 2003 godine nosio je naziv Ununnilium
(Uun), kada je na 42 generalnom saboru IUPACa u Otavi dato novo ime. Darmštatijum je prelazni
metal. Ime je dobio po nemačkom gradu Darmštatu.Do sada je dobijeno samo nekoliko njegovih
atoma usled fuzije izotopa olova i nikla.

Novi hemijski elementi

-----------------------------------------------------------------------------------------
Elementi: 108, 176N 109, 180N 110, 184N
atomska masa: 284 289 294
-----------------------------------------------------------------------------------------
 9

OMOTAČ ATOMA ILI NEUTRINO

Jovo Pavlović

Neutrino
O ovoj čestici je već bilo dosta rečeno, ali će ovdje biti opisana i šematski prikazana
struktura i oblik magnetnog niza kojeg čine čestice neutrino. Kod beta-raspada se mora uzeti da se pri
tom procesu jedan neutron transformisao u proton, uz emisiju elektrona neutrino. Obzirom da su
elektron i proton povezani u magnetni niz, onda pored elektrona u emisiji učestvuje i neutrino.
Teorija i eksperimenti su dokazali da se pri tome zrači jedna neutralna čestica neznatne mase, tzv.
antineutrino elektronski Ve. Česticu neutrino otkrio je Pauli 1931 godine.

Šematski prikaz magnetnog niza

Neutrino elektronsdki Ve i neutrino mionski Vm

p e‾

r = 0,53x10‾8 cm.

Rotacija ili spin magnetnog niza povećava magnetna svojstva čestica.

Elipsasti oblik čestice nastaje zbog sažimanja magnetnog niza po osovini niza.
Izduženi oblik niza čestice nastaje zbog istezanja po osovini magnetnog niza zbog pojave
centrifugalne sile i većih brzna kruženja oko protona zajedno sa elektronom. Prilikom rotacije djeluju
sile koje balansiraju između rotacije elektrona oko protona i spina magnetnog niza.
Na taj način se održava promjenljivo elipsasto kretanje elektrona oko protona.

Neutrino postoji samo kao niz čestica, a ne jedna čestica. Ova čestica se može transformisati na drugo
mjesto u toku neke vremenske jedinice usled promjene uslova života.
To je potvrdio Jukava na osnovu principu neodređenosti gdje je energija, masa, vrijeme i brzina
jednaka Plankovoj konstanti. Na osnovu teorije velikog ujedinjenjas, izveli su je: Š.Glešou, A. Solem,
i S. Vojnberg i naveli su kao prvu ijedinjenu teoriju za procese u mikro svijetu koja je ujedinila slabu
i elektromagnetnu interakciju. Između ostalog je rečeno; da princip neodređenosti dozvoljava da se
naruši zakon održanja energije je samo za vrijeme ∆t ∆E = h/∆t,
h= 6,625x10‾27 erg sec. ∆t = 4,6x10‾9 sec
∆E = 1,44x10‾18 erg.
 10

Evo šta o česticama kažu naučnici širom svijeta i kao što kaže Džordž. Gamov.
U svojoj knjizi „Materija ,Zemlja i Nebo“ Koja je štampana u Beogradu 1971godine.

O neutrino u pod naslovu knjige (str. 335-336) piše:

Već prva proučavanja radioaktivnog ß raspada (emisija elektrona od strane nestabilnih atomskih
jezgara) dovela su do zaključka da nešto nije uredu sa energetskim bilansom u ovom procesu. Dok α
čestice koje emituju dati radioaktivni element uvek nose jednu određenu količinu energije koja je
karakteristična za dati element.
Energija ß čestica se kreću u širokom rasponu od nule, pa sve do prilično visokih vrijednosti. Pošto
ukupna energija koja se oslobađa prilikom transformacije jednog u drugo mora biti ista kod svih
jezgara iste vrste, došlo se zaključka da se prilikom ß emisije mora, osim elektrona, emitovati još
neka čestica koja odnosi jedan dio energije. Ova hipotetična čestica, koja mora biti bez naelektrisanja
i čija masa mora biti još manja od mase elektrona (mi još uvek ne znamo kolika je njena masa), dobila
je ime neutrino, što na italijanskom znači„mali neutralan“. Zbog odsustva naelektrisanja i male mase
neutrino je u stanju da sa velikom lakoćom prolazi debele slojeve materije; debeo betonski zid je
nemoćan da zaustavi snop neutrino kao što je ograda od žičane mreže koja sprečava prolaz živini
nemoćna je da zaustavi roj komaraca. Neutrino koji u procesu proizvodnje nuklearne energije nastaju
u centru sunca, prodiru kroz njegovu masu i odlijeću u prostor kao da im ništa ne stoji na putu.
Teorijski je bilo izračunato da je za uspješno zaustavljanje snopa neutrino potreban zaštitni sloj
materijala debeo nekoliko svjetlosnih godina!
Uprkos ovoj skoro neverovatnoj sposobnosti neutrino čestice da „pobjegnu“, fizičari su ipak uspjeli
1955 godine da zaustave nekoliko neutrino čestica i na taj način dobiju nesumnjiv dokaz njihovog
postojanja . Da bi to postigli, F. Rajns (Reines) i C. Konen (Cowean) iz Los Almasa laboratorije su
iskoristili činjenicu da pri sudaru neutrino sa jezgrama atoma vodonika (protonima) nastaju neutrino i
pozitivni elektroni. p+ neutrino → n + e+
Ova dva naučnika su izgradili džinovski brojač čestica koji bi bio u stanju da registruje neutrone i
pozitivne elektrone i postavili ga u blizini jednog od nuklearnih reaktora
Sovana River Projekta za nuklearnu energiju.
Nuklearne reakcije koje se odigravaju u reaktoru i proizvode ogromnu količinu neutrino čestica koje
struje napolje kroz debeli zaštitni zid koji zaustavlja ostala nuklearna zračenja. Mada verovatnoća da
se neutrino sudari sa protonom i izazove gore navedenu reakciju iznosi 1: 1030 , ipak se nekoliko
takvih reakcija dogodi, usled čega se istovremeno pojave neutron i pozitivni elektron.
Na taj način je neuhvatljivi neutrino najzad ipak bio uhvaćen i svrstan u društvo ostalih dobro
proučenih elementarnih čestica. Važno je ovde reći da čestice neutrino ne postoje kao pojedinačne
čestice, nego su uvijek u nizu sa još dvije fundamentalne čestice, tj čestice i anti čestice. To i jest
razlog što do sada nije adekvatno definisana ova čestica.

Wikoni, ujedinjenje međudjelovanja

U izgradnji teorije slabog međudjelovanja bilo je nužno shvatiti elektromagnetnu i slabu interakciju
kao kao različito ispoljavanje jednog osnovnog , elektroslabog međudjelovanja. Čestice koje prenose
slabo međudjelovanje nazivaju se wikoni (engleski weak – slab). Za razliku od fotona i gluona koji nemaju
masu (misli se mirnu masu), wikoni imaju ogromne mase (80-90 masa protona). Tako velika masa je
uzrok kratkog dosega slabog međudjelovanja. Čestice stupaju u slabo međudjelovanje kada se približe
na rastojanje 10‾15 cm.
Postoje tri vrste vikona W+ , W‾ i Z0 . Dok gluoni mijenjaju „boju“ kvarkova, vikoni mijenjaju jedan
kvark u drugi ili jedan lepton u drugi. (U žargonu fizičara kaže se da vikoni mijenjaju „miris“
kvarkova i leptona.)
Evo nekoliko karakterističnih procesa: e→Ve + W‾ (elektron emitira vikon i pretvara se u neutrino);
Ve→ e + W+ (neutrino emitira vikon i pretvara se u elektron), ili drugačije rečeno; W → e+ Ve .
Prema beta-raspadu e i Ve čine omotač ili magnetni niz oko atoma. Odatle proizlazi da je vikon W
magnetni niz od čestica neutrino Ve sa elektronom e ). Plus i minus vikoni zavise od toga da li se oni
trenutno nalaze kao omotač u oplošju neutrona ili omotač protona.
 11

Ovi procesi se mogu i drugačije nazvati, odnosno umjesto da se kaže vikon, može se reći da je to
magnetni niz neutrino sa elektronom koji emitira kvant hv.
To se može napisati kao proces koji se može ovako formulisati: e +Ve → hv je proces apsorpcija
neutrino čestica, hv → e + Ve proces emisije neutrino čestica.
Postojanje vikona eksperimentalno je dokazano 1983. godine u laboratorijama CERN-a (Evropski
centar za nuklearna istraživanja). U sudarima protona i antiprotona, od kojih je svaki imao energiju
270 GeV, nastajali su vikoni koji su se odmah raspadali ili na par kvark – antikvark ili na par lepton –
antilepton. Izolirani kvarkovi i antikvarkovi ne mogu postojati u slobodnom stanju. Oni formiraju
nizove hadrona. Prisustvo vikona W‾ i W+ je traženo preko pojavljivanja visokoenergetskih parova
( Ve‾ , e‾ ) i ( Ve+, e+ ), a Z0 preko (e-, e+ ).
Izmjerene mase vikona su odgovarale predviđanjima teorije.
Uz pomoć vikona je moguće steći potpuniji uvid u suštinu raspada neutrona na proton, elektron i
elektronski antineutrino. Radi se o slijedećim procesima na nivou kvarkova, vikona i leptona.
Da bi neutron „postao“ proton, mora se jedan od njegovih d-kvarkova pretvoriti u u-kvark
d →u + W ‾. Nastali vikon se raspada na elektron i elektronski antineutrino:
W ‾ → e‾ + Ve‾.
Raspad neutrona prikazan je na crtežu,
e‾
w‾
Ve‾

d u

neutron d d neutron
u u

Iz ovog crteža se vidi da se neutron oslobodio elektrostatskog omotača od kojega se formirao

magnetni niz od neutrino čestica sa jednim elektronom. Ovaj magnetni omotač atoma formira
magnetni obruč u kojem se nalazi elektron koji, opet, stvara zatvoreni niz u čijem prostoru nastaje
magnetni torus. To je prirodna zakonitost fizike atoma, pa se na taj način stvara stabilna čestica ili
atom. Dakle, neutron i proton su iste čestice koje imaju omotače na različitim rastojanjima između
čestica i njihovih omotača. Kod neutrona je ovaj plaš na samoj njegovoj površini, dok je kod protona
ovaj niz odmaknut od njega 1,38 106 puta više nego što njegov prečnik.
Ukoliko je u jezgri višak protona, dio protona će se konvergirati u neutrone, neutrino čestice i
pozitrone (pozitivne elektrone). Novonastali neutron će ostati u atomu i održati atomsku masu atoma
kao što je bili ranije. No, kako je novonastali atom s jednim protonom manje, redni atomski broj
novonastalog atoma će biti manji za 1. Neutrino i beta plus (pozitron) će napustiti atom u sklopu beta
plus zračenja.

Slučajno tkriće čestica neutrino

Neonsko svjetlo kojeg nose neutrinski talasi mogu nesmetanu proći kroz svaku materiju, a da se pri
tome ne mijenja njihove fizičke osobine. Jedino neutrini mogu proći kroz svaku materiju, a da se pri
tome ne mijenjaju njegove fizičke osobine. Zato se događa da neonska sjena osvijetljena sijaličinim
svjetlom može imati spektar boja, a to druga svjetla nisu u stanju napraviti, jer ne mogu da prođu
kroz materiju kao što može neonsko svjetlo koje nosi neutrino čestice. Priroda neutrino se ne mijenja
kada on prolazi kroz željezo i bilo koju drugu materiju jer su te magnetne linije srodnog porijekla kao
što je željezo, pa su prilikom prolaza kroz metalnu ogradu prošli samo neutrini, a ostali svjetlosni
talasi nisu mogli proći kroz metalnu ogradu.
 12

Beta-raspad
Proces prelaza neutrona u proton i stvaranje atoma vodonika
n→p+ e‾+ ve, vμ→ e‾+ ve.
Vμ + Ve
∆m→nhν
e‾ Vm + Ve
196 segmenata
u magn. obruču.

n p Lr

Crveno–neutron, Žuto–proton, plavo–elektron, plave crte magnetni niz-obruč Ve, Plavi krug
Vμ

Beta raspad neutrona je proces koji se može ovako opisati:

Neutron je nestabilna čestica zbog djelovanja unutarnjih sila. U prvom redu radi se o tome
što se neutron ne raspada , nego se samo oslobađa elektrostatskog naboja koji se nalazi na njegovoj
površini, princip poznat kao kod šuplje metalne kugle. Na taj način je neutron postao proton.
Neutron i proton su iste čestice sa tom razlikom što je neutron bio onda dok se nije oslobodio
elektrostskog naboja sa svije površine. Kada se oslobodio elektrostatskog naboja sa svoje površine
koja se odmakla na rastojanje, postao je proton. Ovaj proces teče obrnutim smjerom kod prelaza
protona u neutrone iz podljuske d.
Od neutrona se odvaja njegov omotač i nastaje atom vodonika sa jednim protonom, elektronom i
nizom od para neutrino čestica. Proton →neutron + elektron + niz od parova neutrino čestica.
-
Defekt mase čine neutrino čestice: ∆m = mn0- (mp+ + me )
∆m = 16748 10‾28 g. - (16725 10‾28 g. + 9,109 10‾28 g.)
∆m = 13,891 10‾28 g.
Ovaj defekt masa (∆m) kao obruč ima prečnik ili radijus r koji se zove radijus elektrona.
r = 2πe2/ hc*nč
e – elektrostatski naboj na površini neutrona,
2

h – Plankova konstanta dejstva,

c – brzina svjetlosti,
nč – broj čestica u magnetnom nizu ili obruču koji prolazi kroz proton i elektron i čini
Kruženje elektrona oko jezgre atoma vrši se na bazi uravnoteženja izbalansiranih privlačno-odbojnih
sila. Sile koje djeluju na elektron u procesu kruženja su:
Spin magnetnog obruča koji prolazi kroz elektron i proton je pokretačka sila obrtanje elektrona koje
nastaje zbog toga što proton ima veću masu od elektrona, pa se proton ponaša kao oslonac
magnetnom obruču i da se obrće oko svoje osovine kao osovina sa mnoštvom “kardanskih
zglobova.” Obzirom da je masa magnetnog obruča veća od mase elektrona onda je elektron prisiljen
da se i on obrće oko svoje osovine zajedno kao i niz obruča. Elipsasto kruženje oko protona je
uslovljeno drugim silama koje su prikazane na slici.
 13

Sila Ft zavisi od brzine kretanja elektrona oko protona i bitno utiče na tromost njegove mase.

Ft
mo

o Vn c

Zakonitost kruženja elektrona oko protona

Prema šemi kruženja elektrona oko protona vidi se da elipsasti i ekscentrični položaj
protona u elipsi kruženja elektrona uslovljava njegovo kruženje oko protona uz pomoć
promjenljivih sila koje uzrokuju ovo kretanje.

Kruženje elektrona oko protona

А

B D

C
Ova kretanja je opisao Ruđer Bošković i nazvao ih „Repluzivne i atraktivne sile",
a prikazane su u fizici u obliku sinusoidne krivulje.
Na ovoj šemi prikazan je oblik položaja protona i elektrona kada se zavisno od njihovih međusobnih
trenutnih stanja ponašaju tri glavne sile čija je rezultanta elipsa, a to je privlačenja sila, inercijalna
inercijalna, a masa koja kruži menja se zavisno od trenutne brzine kruženja porastom brzine poveća
njenu tromost. Svi ovi zakoni poznati su fizici.

Na putanji A-B na elektron djeluje sile privlačenja tj. vrši se ubrzanje kretanja elektrona
zbog djelovanja privlačne sile protona. Povećana brzina elektrona povećava inercijalnu silu koja teži
da održi isti pravac kretanja. Zbog ove dvije sile različitog pravca dolazi do toga da
rezultanta kretanja olektrona zajedno sa omotačem opisuje zakrivljenu putanju koja liči na
elipsu.

Na putanji B-C pravac kretanja elektrona rezultiraju privlačna i inercijalna sila. Povećanjem
inercijalne sile raste inertnost ili tromost mase, odnosno povećava se masa elektrona koja
raste zbog povećane brzine kruženja oko protona.
Zato se povećava se inercijalna sila, a smanjuje se zakrivljena putanja, pa elektron
postepeno prelazi u pravac.

Na putanji C-D pravac kretanja elektrona rezultira sila inercije i sila privlačenja koja opada
zbog povećanja radijusa kruženja. Pošto se smanjuje obodna brzina ( Keplerov zakon )
magnetni niz, koji povezuje elektron sa protonom, trenutno je malo više istegnut ili
razvučen tj. više je elipsast, pa teži smanjiti istezanje. Tada počinje snažno privlačenje
elektrona protonu zbog njegove smanjene inercije i brzine .
 14

Na putanji D-A pravac kretanja elektrona rezultiraju inercijalna i privlačna sila, uz pomoć povratka iz
istegnutog u normalno stanje magnetnog niza ili obruča .

(Peregrinusovih magneti se sastoji od velikog broja malih, elementarnih magneta koji tvore
nizove, a na krajevima imaju slobodne polove N i S).

Osim toga, obruč koji prolazi kroz osovinu vrši precesiono gibanje u obliku lijevka i na taj način se
smanjuje povećanje brzine obruča sa elektronom i prirast akceleracije. Na ovaj način se objašnjava
položaj atoma i njegovog omotača. Talasna dužina λ je kružna putanja elektrona oko atoma.
Prema Borovom radijusu r koji je izračunat na osnovu kruženja elektrona oko protona i na osnovu
Kulonovog obrasca ravnoteže privlačno odbojnih sila u atomu, proizilazi da je, r =0,53x10‾8cm.
mv2 /r = e2 /4πε0 r2…………….(1)
mvr = nh/2π……………….. (2)
Na osnovu ove dva izraza Bor je dobio vrijednost radijusa r gdje je n redni broj
kružne staze elektrona. Iz (1) i (2) izlazi,
ν = e2/2ε0h n, tj. ν ~ 1/n
r = ε0 h2n2/π me2, tj. r ~ n2.
r =0,53x10‾8cm
Ovaj radijus se može izračunati na osnovu broja čestica nč u obruču Lr i faktora kojim se redukuje
pravolinijsko kretanje na kružnu brzinu. U fizici je poznat kao faktor α koji je izražen formulom:
α = 2πe2/ hc, a radijus kruženja je izračunat pomoću formul: r = α/nč
Magnetni obruč ili kružnica Lr je Lr = rπ. Dužina staze obilaska elektrona oko protona je:
λ = 2π r. λ = 3,33x10‾8cm,
Brzina kruženja elektrona, Vn = 2,19x108cm /sec, onda je masa elektrona
me = h/v λ
me = 9,08x10‾28g.
Vrlo važnu ulogu pojednostavljenja pojmova u fizici je „princip neodređenosti“, pa je ovaj princip
primenjen kod istraživanja u kvantnoj mehanici.

Struktura omotača atoma vodonika

Dosada se smatralo da omotač kod svih atoma, pa i kod vodonika, čine samo
elektroni. Sam pojam „omotač“ ne može biti jedna čestica. Omotač mora biti skup čestica u
nekakvom obliku kao površinski sloj ili u obliku plašta. Obzirom da elektron kruži oko protona
zajedno sa nizom antineutrino elektronskim, onda je jasno da to liči na neku vrstu opne koja, osim
elektrona , mora imati još nešto. Na osnovu svega toga može se zaključiti da je ta opna, ustvari,
rotirajući magnetni niz sastavljen od tri vrste čestica i to od protona, elektrona i većeg broja neutrino
čestica. Ovakvo objašnjenje zadovoljava sve ono što su naučnici davno prihvatili kao moguću
strukturu, oblik i fizičke osobine atoma. Dakle, omotač atoma sačinjava elektrostatska masa koja je
bila omotač neutrona kao (esj) sa nabojem koji je bio na neutronu prije njegove transformacije u
proton. Energija omotača atoma se može prestaviti i energijom veze i izrazom;
Ev=e2p/r
Energija i masa omotača atoma
Masa omotača vodonikova atoma se može lako izračunati jer su poznate mase
produkata nastalih iz mase omotača neutrona. Radijus staze kruženja elektrona oko
protona je Borov radijus. Brzina kružnog kretanja Vn je redukovana brzina
svijetlosti c koja se redukuje faktorom α, a to se zove se hiperfina struktura spektralnih
linija vodonika. α=2πe2 / hc
Na osnovu teorije velikog ujedinjenja, izveli su je: Š. Glešou, A. Solem i S. Vojnberg i naveli su kao
prvu ujedinjenu teoriju za procese u mikro svijetu, koja je ujedinila slabu i elektromagnetnu
interakciju. Između ostalog je rečeno; da princip neodređenosti dozvoljava da se naruši zakon
održanja energije je samo za vrijeme ∆t, ∆t = h/E,
Gdje je h Plankova konstanta dejstva, ili energija kvanta kvantiziranih čestica.
Za to vrijeme kvant može da pređe rastojanje R,
R ≈ c ∆t ≤ hc/ E
Gdje je c brzina svjetla, tj. c ≈ R/∆t je konstanto.
 15

Bor je na osnovu Kulonove sile izračunao talasnu dužinu λ, a to je kružnica Ln radijusa r.

λ = hc/∆E.

Fina i hiperfina struktura spektralnih linija vodonika

Fina i hiperfina struktura spektralnih linija vodonika objašnjava se pomoću kvantnih
svojstava elektrona u atomu opisanih s kvantnim brojevima n. Konstanta fine strukture je
α = 2p e2/hc.
Kaže se: Energija kvanta ε mora pasti u okvir neodređenosti energije koju daje relacija
neodređenost (Jukava). ε ≈ΔE ≈ h/Δt.
Vrijeme Δt, očevidno, nije ništa drugo, nego vrijeme koje čestice - prenosioci
međudjelovanja provedu u putu za vrijeme prelaska od emisije „A“ do apsorpcije
„B“ kvanta, a to je interval između momenta ispuštanja kvanta hv i momenta
apsorpcije u vremenu međudjelovanja.
γ

A↑ ↓B
Feynmanov dijagram isuštanja čestica

Šema prikazuje virtualni proces raspada neutrinskog niza mase čestica mVe.
Dakle, to nije pređeni put radijusa dejstva sile jezgra (l=10ˉ13cm) kako je naveo
H. Jukava, nego je to put koji su čestice prešle od emisije do apsorpcije kvanta hv u
vremenu Δt. Taj odnos puta i vremena je konstantan kao što je i brzina svjetlosti c
konstantna, c=l/Δt, ili c=R/Δt.
Put l ili R je pređena relacija brzinom V za vrijeme Δt. To vrijeme je Δt = l/c=1/c α,
Δt = 1cm/ 3,0x1010 cm secˉ¹. 0,73x10‾2 = 4,566x10ˉ9 sec.
Δ t = 4,566x 10ˉ9 sec.
U istom vremenskom intervalu Δt, konstanta α češće puta redukuje pravac putanje što je radijus
kružnice manji. Kako je α=2πe²/hc=∆λ/λ=Vn/c=Δt/t=0,729x10‾2, promjena valne dužine data je ovim
izrazom; α=∆λ/λ
U kvantnoj mehanici konstanta h je kvantizirana količina dejstva, frekvencija je broj promjena, a
brzina Vn = 2,19x108cm/sec, broj obrtaja u vremenu Δt, pa je za n=1
Ob=6,6x1015sec‾1.
hv = hob,
hv=4,37x10‾11erg.
me= 9,1x 10‾28g.
∆me = α me
∆me=0,73x10‾2 9,1x10‾28cm/sec,
∆me = mVμ = 6,643x10‾30g.
U Fizici (tabela elementarnih čestica ) stoji podatak da je antineutrino mionski,
mνμ = 7,28x10‾30g., a da je antineutrino elektronski 20 puta lakši, mνe = 3,64x10‾31g.
Kada se uzme De Broljieva masa koju je izračunao 1924 godine i nazvao je fotonom, tom
prilikom je još iz teorije kvanta izlazilo i putem proučavanja sudara
fotona s elektronima bilo eksperimentalno potvrđeno da svaki elektromagnetni talas
ima istovremeno osobine čestica i korpuskula. To јe prema De Broljijevim odnosom između
energije i jednog fotona i energije pobuđivanja oka dobio broj fotona žuto-zelene boje,
n=Ep/Ef
(Ep-energija pobude 1x10‾11erg, Ef – energija fotona 0,3584x1011erg.)
n=2,79≈3 fotona
Dakle, energija fotona žutozelene svjetlosti je E1=3,578x10‾12erg, a energija pobude oka
Ep=1x10‾11erg, onda je masa tri fotona, 3mf=3,578x10‾12erg/ 9x1020cm2sec‾2,
3mf=3,9756x10‾33g.
mf=1,325x10‾33g.
 16

Prilikom isijavanja fotona iz niza Lr u vremenu Δt, na bazi Plankove konstante h.

Energija: E=h/Δt=6,62x10‾27erg./4,566x10ˉ9sec
E =1,445x10‾18erg.
mf = E/c2 =1,445x10‾18erg./ 9x1020cm2sec‾2, pa je masa jedne čestice fotona
mf = 1,6x10‾39g.
Zato se uzima energija niza na bazi frekvencije vidljivog spektra svjetlosti jer je to kvantizirana
energija. Plankova hipoteza je izražena formulom
∆E = hv
mVe ~ ∆m/n
Dužina obruča koji čini niz čestica Ve i Vm u nizu Lr je određena formulom Lr = rπ.
Obzirom da je masa čestica u nizu Lr u opni čestica, onda se masa tih čestica može izračunati na
osnovu odnosa defekta mase i broja čestica nč u nizu Lr.
mVe ~ ∆m/nč.

Rad, sila i defekt mase

Naboj se izražava u elektrostatskim jedinicama (esj.). Jedna esj. je količina naboja koja na udaljenosti
od 1cm. vrši na jednaku količinu naboja silu od jednog dina tj.
1 din =gcm/sec2
→
Vektor sile čestice Fr je skalarna veličina. Kulonova sila F je proizvod naboja:
e= 4,8x10‾10 esj. i Loschmidtova broja L=6, 0225x1023,
F = Le= 2,89x1014 esj.
∆mi = ∆m /∆t (∆mi – ozračena masa)
∆mi = 13,9x10‾28 g / 4,6x10‾9 sec.
∆mi = 3,02x10‾19 g/sec.
Odatle je frekvencija f = ∆mi /∆m,
f = 2,174x108 sec‾1 .
Energija kvanta ove frekvencije je
hv = 1,43x10‾18 erg.
Kvantiziranu uzajamnu zavisnost između talasanih i korpuskalnih (tj. odgovarajućih
čestica) osobina materije daje jednačina De Broljijeva:
λ=h/mv
Pomoću ove formule može se izračunati masa kvanta izračene energije koja odgovara ma kojoj
talasanoj dužini. Ujedno se može izračunati dužina talasa koji je karakterističan za čestice materije ma
koje date mase i brzine. Na primjer; neutrino Vμ koji odgovara liniji Hβ Balmerova serija. Svaki
elektron ima samo jedan svoj niz čestica koje mogu da se povećavaju ili smanjuju, odnosno, izdužuju
ili skraćuju. Na taj način prelaze iz jednog nivoa u drugi koje nazivamo orbitale.
Prilikom formiranja nove orbitale magnetni nizovi se redukuju tako da nova orbitala ima prostor da
se formira. Zakonitost odnosa mase i energije omotača atoma ili nizova zavise od energetskih nivoa ili
dužina nizova orbitale. Ovim načinom se prikazuje uravnoteženo stanje ili život stabilnih atoma sa
kompletiranom elektronskom strukturom.

Energetski nivoi i zračenje atoma.

Kada se emisija svjetlosti tumači samo energetski, sa stanovništva kvantne mehanike, umesto kružnih
staza uzimaju se kvantni nivoi energije. Razlika između dva bliska energetska nivoa sve je manja što
se ide dalje od jezgra. To je zbog toga što su radijusi nivoa orbitala sve gušći, pa su staze Ln sve gušće
i što je atomska masa veća. Zato su i magnetni nizovi bliži jedan drugom bliži jezgri. Razlika između
pojedinih nivoa izgleda ovako:(n 1/ n2=4), (n 2/n3=2,25), (n3/n4=1,8), (n 4/n5=1,56), (n5/n6=1,44).
Lajmanova, Balmerova i Pašenova serija, na bazi osnovnog stanja je;
E= 13,6 eV- 3,4 eV=10,2eV, ili 21,76x10‾19- 5,44x10‾19=1,632x10‾18erg.
E=10,2 eV- 6,8 eV= 3,4 eV, ili 16,32x10‾19- 10,88x10‾19=0,544x10‾18erg.
E=3,4 eV – 1,51eV= 1,9 eV, ili 5,44x10‾19- 2,416x10‾19= 0,304x10‾18erg.
 17

Na osnovu elektrostatskog uticaja i inercijalnih sila masa čestica iz unutrašnjeg dijela prelazi u opnu
čestice (princip ili zakon metalne šuplje kugle). Taj se rad vrši pod uticajem naboja i inercijalne sile.
Jedna elektrostatska jedinica (esj ) je količina naboja koji na udaljenosti 1cm. vrši na jednaku
količinu naboja silu od jednog dina (1din=g cm/sec2 ).
Masa čestice u nizu Lr se može dobiti iz razlike energetskih nivoa
En =13,6eV-3,4eV=10,2eV. Energija 10,2eV odgovara energiji En =1,632x10‾18erg.
Ovu energiju imaju čestice niza dužine Lr =1,662x10‾8cm.

Elektronske orbitale
Nivoi
n n2 e ∑e ∆m ev _______ ev/n2
x10-28g ∆m / n ev Serije
1 1 2 2 13,9 13,6 13,90 13,6 Lajmerova
2 4 8 10 13,9 13,6 6,95 3,4 Balmerova
3 9 8 18 13,9 13,6 4,63 1,5 Pašenova
4 16 18 36 13,9 13,6 3,47 0,85 Brekerova
5 25 18 54 13,9 13,6 2,78 0,54 Fondova
6 36 32 86 13,9 13,6 2,31 0,38 -
7 49 32 118 13,9 13,6 1,98 0,28 -

Dijagram odnosa mase (∆m) i energije (eV) po n i n2.

Plava linija; ev=f(ev/n), Crvena linija; ∆m =f(∆m /n2)

15

10

0
0 2 4 6 8

Ljubičasta – neutron, Žuta – proton, crvena – elektron, plave crte magnetni niz-obruč.

Zapremina i gustina opne čestice u magnetnom nizu ili obruču

Obruč je niz neutrino čestica u kojem se nalaze još proton i nasuprot njemu elektron.
Ovaj obruč je u fizici poznat kao balon i prikazan je kao (Schredingerova jednačina).
Volumen ovakvog balona je V=4p∫r²dr. Volumen kugle je
V=4pr3/ 3.
Vektorski ili elektrostatski prikazano zapremina kugle koja prelazi u balon je;
V = 4p r² (r/3esj ),
r/3esj = dr
Funkcija zapremine V=f (r) ima najveću zapreminu kada elektrostatska vrijednost kulminira tj. kada
je prvi izvod od (r-3dr esj )'=0 esj,
dr = 3 cm .
dV = 4pr²dr = 4p ( 0,6x10¯14cm)2 3 cm
dV = 13,6x10¯28 cm³
q = ∆m/dV = 13,9x10¯28g./13,6x10¯28 cm³ . Ova gustina je
q = 1,022g. /cm3. koja odgovara radijusu
r = 0,6x10‾14 cm.
 18

Da bi se potvrdila teoretska postavka o veličini, obliku i fizičkom stanju čestica u

magnetnom nizu oko atoma, uzeta je još jedna u fizici poznata veličina, a to je
gustina minimalnog kvantuma naelektrisanja čestice,
e = 4,80286x10‾10esj.
Ova vrijednost je izražena u gram-atomima svake mase i Loschmidtova broja
L=6,0225 1023 daje silu F(esj ). Najmanja količina naboja odgovara elektronu,
e = 4,8x10‾10g1/2cm3/2sec‾1,
a sadrži u sebi umnožak brzine cm/sec i masu u gramima g.
Kada se iz količine e=4,8x10‾10g½cm3/2sec‾1 eliminišu produkti, tj., njeni umnošci,
dobije se masa čestica nosioca elektriciteta na površini čestice.
Na osnovu toga slijedi; m1/2r1/ 3= 4,8x10‾10 g½cm3/2sec‾1/3x1010cm /sec,
m1/2 r1/3=1,6x10‾20g1/2cm1/ 2,
m r = 2,58x10‾40gcmr, r -radijus elektrona
m=2,58x10‾40gcm /2,8178x10‾13cm.
m e= 9,156x10‾28g,
me*α =mVm
α= 0,73x10‾2
mVm = 6,64x10‾30g.

Određivanje radijusa nivoploha elementarnih čestica.

Čestice u nizu koje rotiraju oko svoje osovine, spinska rotacija, prilikom kruženja
oko protona, formiraju rotirajući obruč kao prolaznu zavjesu ili elektrostatski i
elektromagnetni plašt, koji ima oblik šuplje kugle.
Poznato je iz fizike da se elektrostatski naboj razmiče na rastojanje koje je manje
od 1 fermija, ili r <1,4x10¯13cm, a najmanje rastojanje r =10¯14 cm.
Računskim putem je dobivena vrijednost za radijus čestice niza Lr, r = 0,6x10¯14 cm.
R=2r, R= 1,2x10¯14 cm.
Radijus vektor r i elektrostatski naboj F međusobno pomnoženi ( Fr→ ) daju
→

vrijednost koja zavisi od radijusa r→. To je uravnotežena elektrostatska skalarna

veličina, pa je Fr→= 1esj dr→,
→
Fr = 1esj. 3esj.cm
Fr→ = 3esj2cm
r→= ( 3esj ²)1/2cm / F
r = 1,732 esj cm./ 2,8925x1014esj.
r = 0,6x10¯14cm.
dr = r/3 = 0,6x10¯14 cm./ 3 =0,2x10¯14cm.
r0 = r-dr =0,4x10¯14 cm. ( r0- radijus šupljine kugle čestice ).

Ovaj isječak iz kugle sa elektrostatskim nivoima gustine elektriciteta q prikazan je na slici.

cm2

dr

r
ro
 19

Šema prikazuje raspored elektrostatske gustine naboja po nivoplohama u opni čestice. Prečnik
čestice u nizu Lr uslovljen je količinom elektrostatska gustine q, koja je izražena u esj.

Prema podacima iz literature, ova gustina opada rastom +radijusa, pa je za

r = 1,4 fermija gustina q=0, a za r→0, q →1.
Širenje ili sažimanje volumena mora biti integralno, obzirom na radijus i gustina u
volumenu, čestice utiču na njihov volumen. (Schredingerova jednačina )
V=4p∫r²dr
koja zavisi od gustine q, q = 1,022g./cm3

Opis procesa kruženja elektrona oko protona

Da bi se pojednostavilo objašnjenje koje je naprijed izloženo možemo sebi pretpostaviti ili nacrtati
jedan obruč tako da povučemo dvije paralelne linije koje tangiraju rubove obruča i koje su paralelne
sa ravnima obruča.
Jedna linija koja tangira obruč prolazi kroz jednu česticu u nizu, ( proton), a druga linija koja tangira
obruč na suprotnoj strani prolazi kroz česticu u nizu, ( elektron). Neka je proton tačka "a", a elektron
je tačka "b".Između ovih tačaka sa jedne i druge strane obruča su nizovi čestice "c" koji se zovu
neutrino.
Kad se zarotira obruč tačka "b" oko tačke "a", onda cijeli obruč rotirati oko tačke "a".
Prostor unutar obruča ima oblik šupljeg kružnog cilindra koji se zove magnetni torus. Sve čestice koje
čine obruč su u obliku kardanskih zglobova, pa se one obrću i same oko sebe i time uzrokuju rotaciju
oko protona, koju zovemo magnetni spin.
Obzirom da proton, tačka "a". ima veću masu, a može da bude i ukrućena, pretežno i jest takav, onda
sve čestice, kardanski zglobovi "c", moraju da se rotiraju oko protona, tj. oko osovine "a", ili obruča.
Obruč može da bude obliku elipse, što i jest čest slučaj, jer se niz isteže ili steže, a može da bude u
obliku kruga.

Slika oblika rotacije elektrona oko protona

c

b' a b

Kretanje elektrona uslovljen je djelovanju privlačno-odbojnim sila naboja elektrona i jezgre uz pomoć
inercijalnih sila kojima se suprotstavlja tromost mase zbog uticaja brzine mase. Radijus, brzina i spin
elektrona održavaju impuls vrtnje oko jezgra atoma, pa je moguće lako objasniti planetarni model
atoma na vodoniku.
Dakle, nije teško objasniti, ali je potrebno, na bazi sastava masa u atomu, odrediti koja je čestica
nosilac nedostajuće mase (defekta mase), energije, impulsa i momenta impulsa.

Postojanje neutrino čestica, nosioca defekta mase ∆m, koji je izveden iz poznate formule defekta
mase pri beta-raspadu po imenu neutrino, a otkrio ju je Pauli 1931 godine.
Ove čestice se nalaze svugde u atomima i etru, jer da ih nema svugdje nebi ni sa sunčana
svjetlost mogla doći do Zemlje, a pogotovo sa zvijezda.
Postoje četiri vrste neutrino čestica: neutrino i antineutrino mionski Vμ, neutrino i antineutrino
elektronski Ve. Ove čestice u eteru imaju ta svojstva da mogu prenositi sve vrste talasa u kroz etar i to
isključivo putem impulsa.
Kada elektron rotira oko protona, stvara se „čelična“ prolazna zavjesa oko protona, kao propeler koji
se okreće velikom brzinom. Elektron, prilikom kruženja oko protona, opisuje jednake površine u
 20

istim vremenskim intervalom (Keplerov zakon), sa nabojem e=4,8x10¯10 esj (apsolutnih

elektrostatičkih jedinica), i radijusom r koji se stalno mijenja jer je kruženje elektrona elipsasto i
ekscentrično.
r = 2p e2 /∆m*Vn2 = 23x10¯20gcm³/sec2/13,9x10¯28gr .4,84x1016cm2sec‾2.
r = 0,34187x10¯8 cm.
E = 2p e2/r.
Е = 1,445x10¯18 erg cm /0,34187x10‾8cm.
Е =4,21x10‾10 erg,
mc = E, m=E/c =4,21x10‾10 erg,/ 9 1020 cm2 /sec2. m = 4,68x10‾31g.
2 2

m=Ve,
Ve =4,68x10‾31g.
Ova masa zavisi od dužine magnetnog niza Lr = rp.

Fizičke osobine neutrino

Omotač atoma vodonika čini rotirajući zatvoreni magnetni obruč, zavjesa ili niz parova čestica
Ve i Vm u kojem se nalazi jedan elektron i jedan proton.

To reform 2007 by Jovo Pavlović

Mass mVe 4,68 10‾31 g.
Mass mVm 6,628 10‾30 g.
Energi level, n =nm + n e= 7+7=14. n2 =196,
∆m=n2(mVe + mVm ) = 196 ( 0,468+6,628) 10‾30g.
∆m=13,91 10‾28g.
∆m =mn0 - (mp++ me‾ )=13,9 10‾28 g.

Izvod iz fizike
Composition Elementary particle
Family Fermion
Group Lepton
Interaction weak interaction and gravitation
Antiparticle Antineutrino (possibly identical to the neutrino)
Theorized 1930 by Wolfgang Pauli
Discovered 1956 by Clyde Cowan, Frederick Reines,
F. B. Harrison, H. W. Kruse, and A. D. F. B.
Discovered Harrison, H. W. Kruse, and A. D. McGuire.
Symbol νe, νμ and ντ
No. of types 3 - electron, muon and tau
Electric charge 0
Color charge 0
Spin ½
This box: view • talk • edit