Wątroba- hepar/ jekur

- produkuje żółć, która jest transportowana do dwunastnicy,

- przemiana składników pokarmowych dostających się do wątroby z prądem krwi przez ż. wrotną (v. portae),
- przemiany białek i tłuszczów,
- końcowe produkty przemiany białek- mocznik, kwas moczowy- trafiają do nerek i są wydalane,
- budowa płatowa/zrazikowa- lobuli hepatis,
* środek zrazika- ż. środkowa- v. centralis (zlewisko krwi z ż. wrotnej i t. wątrobowej),
* skład zrazika: komórki gruczołowe, kanaliki żółciowe (canaliculi biliferi), naczynia krwionośne, włókna
srebrochłonne,
* żółć- feli
- prąd żółci w kanalikach odśrodkowo ( w przeciwieństwie do n. krwionośnych),
* przewodziki żółciowe- ductulii biliferi- po opuszczeniu zrazika,
* przewodziki międzyzrazikowe- ductuli interlobulares- zbierają żołć z p. żółciowych,
* przewodziki żółciowe,
* przewód wątrobowy prawy i lewy- ductus hepaticus dexter et sinister
* przewód wątrobowy wspólny- ductus hepaticus communis- opuszcza wątrobę przez wrota (porta hepatis),
* łączy się z przewodem pęcherzykowym (ductus cysticus) w przewód żółciowy (ductus choledochus), który uchodzi
do dwunastnicy,
- ż. wrotna wchodzi do wątroby przez wrota/wnękę, w obrębie wątroby ulega rozgałęzieniu:
* żż. międzyzrazikowe- vv. interlobares,
* żż. śródpłatowe- vv. intralobares,
* żż. międzyzrazikowe- vv. interlobulares,
* żż. okołozrazikowe- vv. perilobulares,
* żż. śródzrazikowe- vv. intralobulares,
* uchodzą do ż. ośrodkowej opuszcza zrazik u podstawy,
* żż. przedzrazikowe,
* żż. wątrobowe,
* ż. główna doogonowa,
- sieć dziwna żylna- rete mirabile veno-venosum,
- t. wątrobowa wkracza do wątroby przez wrota,
* dzieli się na mniejsze naczynia, wchodzi w skład triady jako tt. międzyzrazikowe,
* odchodzą na obwód i wpadają do żż. śródzrazikowych,
- triada wątrobowa (trias hepatica)- przewodzik żółciowy międzyzrazikowy, t. międzyzrazikowa, ż.
międzyzrazikowa
- krew z żyły wrotnej obdarzona składnikami pokarmowymi- krew czynnościowa,
- krew z t. wątrobowej- a. hepatica- krew odżywcza,
- okryta otrzewną trzewną,
- powierzchnie:
* powierzchnia przeponowa- facies diaphragmatica,
* powierzchnia trzewna- facies visceralis
wycisk przełyku- impressio esophagea
wycisk żołądkowy- impressio gastrica
wycisk czepcowy- impressio reticularis
wycisk księgowy- impressio omasica
wycisk dwunastniczy- impressio duodenalis
wycisk okrężniczy- impressio colica
wycisk nerkowy- impressio renalis
koń- wycisk jelita ślepego- impressio cecalis
- wrota wątroby na powierzchni trzewnej- wchodzą przez nie naczynia i nerwy i wychodzą naczynia chłonne i drogi
żółciowe z wyjątkiem żż. wątrobowych,
* żż. wątrobowe opuszczają wątrobę na brzegu dogrzbietowym- margo dorsalis-> ż. główna doogonowa,
* pola nagie- area nuda- obszar pozbawiony okrywy otrzewnowej, tam gdzie wrota,
- wątroba okryta otrzewną trzewną (błona surowicza), pod nią błona podsurowicza,
* następna powłoka- błona włóknista (tunica fibrosa)/ torebka włóknista (capsula fibrosa),
* błona włóknista wysyła w głąb tkankę łączną międzyzrazikową,
- brzeg lewy, prawy, dobrzuszny,
- brzegi ostro zarysowane i brzeg tępy- dogrzbietowy (lewo wycisk przełykowy, prawy wycisk ż. gł. doogonowej),
Płaty
- płat ogoniasty- lobus caudatus,
* wyrostek ogoniasty- processus caudatus,
* wyrostek brodawkowy- processus papillaris (brak u konia i świni)
- płat czworoboczny- lobus quadratus,
- płat wątroby lewy- lobus hepatis sinister,
* su, eq, ca- podział na:
* płat wątroby lewy boczny- lobus hepatis sinister lateralis,
* płat wątroby lewy przyśrodkowy- lobus hepatis sinister meialis,
- płat wątroby prawy- libus hepatis dexter,
* brak podziału u konia:
* płat wątroby prawy przyśrodkowy
* płat wątroby prawy boczny

Pęcherzyk żółciowy- vesica fellea

- brak u konia,
- magazyn żółci,
- leży w dole pęcherzyka żółciowego- fossa vesicae felleae w obrębie płata prawego wątroby, obok płata
czworobocznego na powierzchni trzewnej,
- kontaktuje się z wątrobą przez tkankę łączną, pozostały obszar okryty błoną surowiczą,
- żółć przez przewód pęcherzykowy- ductus cysticus trafia do przewodu wątrobowego wspólnego,
- Ru- krótkie przewody wątrobowo- pęcherzykowe (ductus hepatocystici)- miejsce zespolenia ściany pęcherzyka z
wątrobą, bezpośrednio uchodzą do światła pęcherzyka,
- dno pęcherzyka- fundus vesicae fellae,
- trzon- corpus vesicae fellae,
- szyjka- collum vesicae fellae,
- przewód pęcherzykowy- ductus cysticus,
- ductus choledochus uchodzi do dwunastnicy na brodawce- papilla duodeni.

Stosunki otrzewnowe i więzadła wątroby

- dwa więzadła wywodzące się z sieci mniejszej:
* więzadło wątrobowo- żołądkowe- ligamentum hepatogastricum,
* łączy wątrobę z krzywizną mniejszą żołądka
* więzadło wątrobowo- dwunastnicze- ligamentum hepatoduodenale,
- ż. wrotna stabilizuje wątrobę przez jej związanie z doczaszkowym korzeniem krezki,
- powierzchnia przednia/przeponowa umocowana przez pień żyły głównej doogonowej (uchodzą żż. wątrobowe) i
więzadło wieńcowe (ligamentum coronarium), które zespala wątrobę z przeponą,
- więzadła trójkątne prawe i lewe (ligamentum triangulare dextrum et sinistrum)- przejście otrzewnej wątroby w
sąsiedztwie brzegu dogrzbietowego, przymocowują płat wątroby prawy lub lewy do przepony,
- więzadło sierpowate- ligamentum falciforme- fałd otrzewnowy powstający przez zejście otrzewnej ściennej dolnej
ściany jamy brzusznej i przyległej do niej części przepony, przechodzi na powierzchnie przeponową wątroby,
* na wolnym brzegu więzadła sierpowatego- ż. pępkowa (v. umbilicalis),
- więzadło obłe wątroby (ligamentum teres hepatis),
* przyczep na wątrobie- incisura ligamenti teretis, między płatem lewym a czworobocznym.

Unaczynienie i unerwienie
- oprócz wcześniej opisanych elementów,
- wychodzą naczynia limfatyczne z wątroby do węzłów chłonnych wrotnych / wątrobowych(lnn. portales/hepatici),
- przywspółczulne odgałęzienia n. błędnego i gałęzie współczulne wywodzące się ze zwojów trzewnych (ganglia
celiaca)