17.

04

Koncepcja panowania legalnego opiera się na systemie praw stosowanych w działalności

prawnej i administracyjnej, gdzie posłuszeństwo obowiązuje wobec ustanowionej zasady,
która określa komu i w jakim stopniu jest ono należne. Również rozkazujący jest posłuszny
zasadzie czyli abstrakcyjnej normie prawnej. Pod pojęciem panowania legalnego Weber
rozumiał władzę sprawowaną przez hierarchicznie zorganizowaną biurokrację czyli
administracje.

Inne koncepcje legitymizacji i legitymacji

Legitymizacja - uprawomocnienie

1. Legitymacja - (prawomocność ideologiczna) opiera się na wartościach i pryncypiach, do

których odwołuje się władza polityczna. Celem tej legitymacji jest akceptacja dla głównych
zasad, według których władza jest zorganizowana w systemie politycznym, a także dla
zakresu tej władzy. Źródłem tej legitymacji jest ideologia oraz praktyczne działania
państwowe.

2. Legitymacja (prawomocność strukturalna ) - opiera się na przekonaniu o praworządnym

charakterze norm regulujących wzajemne stosunki między władzą, a społeczeństwem.
Chodzi tu o normy, które zapewniają społeczeństwu wpływ na decyzję władzy (np.
Referendum), a także przyznają społeczeństwu prawo do powoływania odpowiednich władz
w drodze wyboru. Akceptacja społeczna dla porządku prawnego sprawia, że jeżeli istniejący
system polityczny działa zgodnie z normami jest uważany za prawomocny.

3. Legitymacja (prawomocność personalna)- jej źródłem jest osobisty stosunek do osób

pełniących władzę. W tym rodzaju legitymacji podstawową rolę spełniają zachowania
autorytetów, a także ich osobowość.

Legitymizacja władzy państwowej

Pojęcie organu państwowego - wyróżniamy dwa podejścia definicyjne

1). Organ państwowy - to część aparatu państwowego, który wyodrębnia się od pozostałych
części tego aparatu tym, że w ramach działania całości wypełnia określone zadania i
stosownie do tych zadań jest w szczególny sposób zorganizowany.
2). Organem państwa jest osoba lub grupa osób która według .... Działania władcze
uważane za działania państwa.

Cechy charakterystyczne organu państwowego:

1. Organy państwowe podejmują działania władcze w drodze stanowienia wiążących decyzji
w postaci aktów prawnuch.
2. Organy państwowe posiadają wyodrębnioną strukturę organizacyjną.
3. Organy państwowe mają określone zakresy kompetencyjne.
4. Organy państwowe działają w imieniu państwa i na rachunek państwa oraz wykonują
funkcję państwowe.

•Pojecie aparat państwowy-

1. Według kryterium podmiotowego aparat państwowy to zespół ludzi w szczególny sposób
zorganizowany spełniający w określonym trybie zadania państwowe i wyposażony w tym
celu w specyficzne środki stosowania przymusu.
2. Kryterium przedmiotowe - aparat państwowy to ogół odpowiednio ze sobą powiązanych
organizacyjnie organów państwowych wraz z obsługującymi je urzędami i oddanymi do ich
dyspozycji formacjami zbrojnymi oraz ogół zakładów i przedsiębiorstw państwowych.

Modele funkcjonowania aparatu państwowego:

1. Model centralistyczny polega na tym, że centralne organy państwowe zastrzegają sobie
maksymalną liczbę spraw zależnych od ich decyzji. W aparacie tym organy niższe od
aparatu państwowego pełnią jedynie rolę wykonawczą w stosunku do decyzji podjętych
przez organy centralne.
2. Model zdecentralizowany jest strukturą, w której organy usytuowane poniżej centralnych
posiadają maksimum uprawnień do podejmowania decyzji, a organy centralne mają
uprawnienia do kontroli i nadzoru organów niżej usytuowanych, a także zajmowania się
ogólnymi sprawami zarządzania państwem.