a.

Hala’o atendementu ba surtu

Karik investigasaun kazu ne’e hatudu ona fakta konaba kauza fontes no maneira transmisaun,
maka etapa kontrolu tenke hala’o lalais, la presija hala’o estudu analitiku ne’ebe mak formal liu.
Prinsipal mak lalais liu ba iha responde kontrolu, oportunidade bo’ot kontrolu bele susesu. Karik
responde kontrolu ne’e tarde maka kontrolu ne’e difisil atu susesu, kazu foun oituan liu maka
bele prevene. (Chandra, Budiman. 2007).

b. Estabelese terminasaun ba surtu

Iha etapa ida ne’e fase ne’ebe hala’o hanesan ho fase ba halo identifikasaun surtu. Iha etapa ida
ne’e hala’o ho buka informasaun konaba akontesimentu surtu baibain mai husi komunidade,
ne’ebe maka keisa husi pasiente, familia pasiente, servisu saude, ka komunidade. Informasaun
mos bele mai husi ema ne’ebe servisu iha saude, kazu mortalidade, resultadu esaminasaun
laboratorium ou media lokal hanesan jornal, televizaun. Buat hirak ne’e atu halo analijasaun
karik programa kontrolu surtu bele hamenus kazu ne’ebe akontese (Chandra Budiman 2007).

c. Relatoriu surtu

Peskija surtu fo kazu hakerek iha formatu ne’ebe baibain, kompostu husi : introdusaun,
antesedente, metode, resultadu, desenvolvimentu, konkluzaun, no rekomendasaun. Dadus ne’e
inklui fase prevensaun no kontrolu dokumentasaun saude, dokumentu ka objetivu ba justisa,
dokumentu transferensia importante karik akontese iha situasaun hanesan iha futuru. (Chandra
Budiman 2007).

Peskija surtu persija hala’o evaluasaun kritia atu halo identifikasaun ba programa no defisiensia
infrastruktur ne’ebe mak frakeja iha sistema saude. Evaluasaun ne’e posivelmente hala’o
mudansa ba iha base atu haforsa esforsu programa sistema saude inklui surveilansia ne’e rasik.
(Chandra Budiman 2007).