SAYISAL ANALİZ DERSİNDEN ÖDEV SORULARI

1. Öğrencilerin ödev soruları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir;

a) Öğrenci numarasının sonu 0 ve 6 olan öğrenciler 1;6;11;16, ve 21 sayılı soruları;
b) Öğrenci numarasının sonu 1 ve 7 olan öğrenciler 2;7;12;17, ve 22 sayılı soruları;
c) Öğrenci numarasının sonu 2 ve 8 olan öğrenciler 3;8;13;18, ve 23 sayılı soruları;
ç) Öğrenci numarasının sonu 3 ve 9 olan öğrenciler 4;9;14;19, ve 24 sayılı soruları;
d) Öğrenci numarasının sonu 4 ve 5 olan öğrenciler 5;10;15;20, ve 25 sayılı soruları;
Ç Ö Z M E L İ D İ R!
2. Soruların çözümü formüller yardımıyla yapılmalı ve izahları yazılmalıdır.
3. Cevaplar okunaklı şeklide yazılmalı (Word’de yazılırsa daha iyi olur)
4. BAŞARILAR DİLİYORUM, KOLAY GELSİN

1. π = 3.14159265 sayısı için;

a) Sayının hata sınırını bulunuz.
b) Sayını üç ondalık doğrulukla yazınız, mutlak ve bağıl hatasını hesaplayınız.

2. 3021.25, 20.514, 0.01204, 0,001538 sayıları üzerinde aşağıdaki işlemleri yapınız:

a) Sayıları 3 anlamlı dijite yuvarlatınız, mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız,
b) Sayıları bilimsel gösterimde yazınız.

3. Odanın eni 5.71m , boyu 3.18m ve yüksekliği 2.87m -dir. Ölçümler 0.1dm doğrulukla yapılmış-
tır.
a) Odanın boyundaki oluşan mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız
b) Odanın tavanında oluşan mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız
c) Odanın hacminde oluşan mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız

4. x = 560 22′ açısı 5′′ doğrulukla ölçülmüştür. y ( x) = tan x + cot x + 2 x 2 fonksiyonu için mutlak ve
bağıl hataları bulunuz. 1′ = 0.000291rad olduğunu varsayınız.

5.= x 10.3, ∆
=x 0.2 ; y= 54, ∆y= 0.1 ve z= 2.4, ∆z= 0.1 sayıları için aşağıdaki işlemleri gerçekleş-
tirin.
a) Z = ( )
z 2 + ln x + y 3 fonksiyonunun mutlak ve bağıl hatalarını hesaplayınız.
x
b) S = 3 x 2 + − 2 yz cebirsel işleminin mutlak ve bağıl hatalarını bulunuz.
y
6. y = e3x fonksiyonunun x = 0.5,1.2,1.7, 2.0, 2.5 interpolasyon noktalarındaki değerlerinden hare-
ketle;
a) fark tablosunu oluşturunuz;
b) interpolasyon polinomunu Newton interpolasyonu yöntemiyle belirleyiniz
c) polinomun x = 1.75 noktasındaki değerini bulunuz, mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız.
d) fonksiyonunun türevinin x = 2.5 noktasındaki değerini bulunuz, mutlak ve bağıl hataları hesapla-
yınız.
e) interpolasyon polinomunun [ 0.5; 2.5] aralığındaki inteğralini hesaplayınız, mutlak ve bağıl hatala-
rı bulunuz
Tüm işlemleri üç ondalık hassasiyetle yapınız.
7. y = ln ( 3 x ) fonksiyonunun x = 0.5,1.2,1.7, 2.0, 2.5 interpolasyon noktalarındaki değerlerinden ha-
reketle;
a) interpolasyon polinomunu belirsiz katsayılar yöntemiyle belirleyiniz
b) polinomun x = 2.25 noktasındaki değerini bulunuz ve mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız.
c) fonksiyonunun türevinin x = 2.5 noktasındaki değerini bulunuz, mutlak ve bağıl hataları hesapla-
yınız.
d) interpolasyon polinomunun [ 0.5; 2.5] aralığındaki inteğralini hesaplayınız, mutlak ve bağıl hatala-
rı bulunuz
Tüm işlemleri üç ondalık hassasiyetle yapınız.

8. y = ln ( 3 x ) fonksiyonunun x = 0.5,1.2,1.7, 2.0, 2.5 interpolasyon noktalarındaki değerlerinden ha-

reketle;
a) interpolasyon polinomunu Lagrange yöntemiyle belirleyiniz.
b) polinomun x = 2.25 noktasındaki değerini bulunuz ve mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız.
c) fonksiyonunun türevinin x = 1.7 noktasındaki değerini bulunuz, mutlak ve bağıl hataları hesapla-
yınız.
d) interpolasyon polinomunun [ 0.5; 2.5] aralığındaki inteğralini hesaplayınız, mutlak ve bağıl hatala-
rı bulunuz
Tüm işlemleri iki ondalık hassasiyetle yapınız.

9. x = 1.2,1.3,1.4,1.5,1.6 değerleri için y ( x) = cos(4 x) fonksiyonunun değerlerinden hareket ederek,

a) fark tablosunu oluşturunuz;
b) interpolasyon polinomunu Gregory-Newton yöntemiyle belirleyiniz
c) polinomun x = 1.5 noktasındaki değerini bulunuz ve mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız.
d) fonksiyonunun türevinin x = 1.5 noktasındaki değerini bulunuz, mutlak ve bağıl hataları hesapla-
yınız.
e) interpolasyon polinomunun [1.2;1.6] aralığındaki inteğralini hesaplayınız, mutlak ve bağıl hataları
bulunuz
Tüm işlemleri dört ondalık hassasiyetle yapınız.

10. x = 1.2,1.3,1.4,1.5,1.6 değerleri için y ( x) = sin( x) fonksiyonunun değerlerinden hareket ederek,

a) fark tablosunu oluşturunuz;
b) interpolasyon polinomunu Gregory-Newton yöntemiyle belirleyiniz
c) polinomun x = 1.3 noktasındaki değerini bulunuz ve mutlak ve bağıl hataları hesaplayınız.
d) fonksiyonunun türevinin x = 1.3 noktasındaki değerini bulunuz, mutlak ve bağıl hataları hesapla-
yınız.
e) interpolasyon polinomunun [1.2;1.6] aralığındaki inteğralini hesaplayınız, mutlak ve bağıl hataları
bulunuz
Tüm işlemleri dört ondalık hassasiyetle yapınız.

11. y = ln x fonksiyonunun x =1.0,1.5, 2.0, 2.5,3.0,3.5, 4.0 noktalarındaki değerlerinden hareketle,

a) fark tablosunu oluşturunuz;
b) türev ve eşit aralıklı fark operatörleri arasındaki bağıntıyı kullanarak ilk terime göre y′ (1.5) ve
y′′(1.5) ’yi bulunuz. Fonksiyonun türevinin kesin değerini alarak, mutlak ve bağıl hataları bulunuz.
c) türev ve eşit aralıklı fark operatörleri arasındaki bağıntıyı kullanarak ilk iki terime göre y′ (1.0) ve
y′′(1.0) ’yi bulunuz. Fonksiyonun türevinin kesin değerini alarak, mutlak ve bağıl hataları bulunuz.
Tüm işlemleri dört ondalık hassasiyetle yapınız.

2
12. y = cot x fonksiyonunun x =1.0,1.5, 2.0, 2.5,3.0,3.5, 4.0 noktalarındaki değerlerinden hareketle,
a) fark tablosunu oluşturunuz;
b) türev ve eşit aralıklı fark operatörleri arasındaki bağıntıyı kullanarak ilk terime göre y′ (3.5) ve
y′′(3.5) ’yi bulunuz. Fonksiyonun türevinin kesin değerini alarak, mutlak ve bağıl hataları bulunuz.
c) türev ve eşit aralıklı fark operatörleri arasındaki bağıntıyı kullanarak ilk iki terime göre y′ (4.0) ve
y′′(4.0) ’yi bulunuz. Fonksiyonun türevinin kesin değerini alarak, mutlak ve bağıl hataları bulunuz.
Tüm işlemleri üç ondalık hassasiyetle yapınız.

13. Aşağıdaki işlemleri yapınız:

a) ∆5 y = y5 − 5 y4 + 10 y3 − 10 y2 + 5 y1 − y0 olduğunu gösteriniz.
b) yk =( k − 1) (k − 2)(k − 3) özel fonksiyonu için ∆yk = 3k 2 − 9k + 6 olduğunu ispatlayınız.
c). S 253 ikinci çeşit Sterling sayılarını bulunuz.
4
d) ∑ ∆yk = y5 − y0 olduğunu gösteriniz.
k =0

14. Aşağıdaki işlemleri yapınız:

a) yk = k (k − 1)(k − 2) özel fonksiyonu için ∆ 2 yk = 6k − 3 olduğunu ispatlayınız
b) S153 birinci çeşit Sterling sayılarını bulunuz.
c) h = 2 olmak üzere P( x (3) = 2 x(3) + 7 x( 2) − 6 x(1) + 7 faktöriyel polinomunu adi polinom olarak ifade
ediniz.
d) h = 1 olmak üzere 2 x3 − 11x 2 + 5 x + 7 adi polinomunu faktöriyel polinom olarak ifade ediniz.

15. y = cos x fonksiyonunun x =100 , 200 ,300 , 400 ,500 , 600 , 700 noktalarındaki değerlerinden hare-
ketle,
a) fark tablosunu oluşturunuz;
b) türev ve eşit aralıklı fark operatörleri arasındaki bağıntıyı kullanarak ilk terime göre y′ (200 ) ve
y′′(200 ) ’yi bulunuz. Fonksiyonun türevinin kesin değerini alarak, mutlak ve bağıl hataları bulunuz.
c) türev ve eşit aralıklı fark operatörleri arasındaki bağıntıyı kullanarak ilk iki terime göre y′ (700 ) ve
y′′(700 ) ’yi bulunuz. Fonksiyonun türevinin kesin değerini alarak, mutlak ve bağıl hataları bulunuz.
Tüm işlemleri beş ondalık hassasiyetle yapınız.

4
16. ∫x 20 + x 2 dx integralini;
2
a) n = 10 alarak Dikdörtgen yöntemiyle hesaplayın. Mutlak ve bağıl hataları bulun.
1
b) m = 4 alarak Simpson yöntemiyle hesaplayınız. Mutlak ve bağıl hataları bulun.
3
Tüm işlemleri dört ondalık hassasiyetle yapınız.

4
17. ∫x 20 + x 2 dx integralini;
2
a) n = 10 alarak Yamuk yöntemiyle hesaplayın. Mutlak ve bağıl hataları bulun.

3
b) m = 4 alarak Simpson yöntemiyle hesaplayınız. Mutlak ve bağıl hataları bulun.
8
Tüm işlemleri beş ondalık hassasiyetle yapınız.
3
 5
∫ ( 2x )
2
18. − 3 x3 dx integralini;
1
a) n = 10 alarak Yamuk yöntemiyle hesaplayın. Mutlak ve bağıl hataları bulun.

3
b) m = 4 alarak Simpson yöntemiyle hesaplayınız. Mutlak ve bağıl hataları bulun.
8
Tüm işlemleri üç ondalık hassasiyetle yapınız.

5
∫ ( 2x )
2
19. − 3 x3 dx integralini;
1
a) n = 10 alarak Dikdörtgen yöntemiyle hesaplayın. Mutlak ve bağıl hataları bulun.
1
b) m = 4 alarak Simpson yöntemiyle hesaplayınız. Mutlak ve bağıl hataları bulun.
3
Tüm işlemleri dört ondalık hassasiyetle yapınız.

20. Aşağıdaki integralleri hesaplayınız.

x 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5
a) tablo yardımıyla
y 2.450 2.692 3.000 3.354 3.742 4.153 4.583 5.025 5.477 5.781
5.5 1
verilen y = f ( x) fonksiyonunun değerlerinden hareket ederek, ∫ f ( x)dx integralini Simpson
1 3
formülü ile hesaplayınız.
6
5x2
b) ∫ x3 + 1 dx integralini Gauss formülü ile n = 3 için hesaplayınız. n = 3 için t1 = −0.774596679,
2
t2 = 0, t3 = 0.774596679 ve A= 1 A= 2 0.88888889 dir. İntegralin kesin değerini
3 0.55555556, A=
bulup, mutlak ve bağıl hataları bulunuz.
Hesabı 9 ondalıklı olarak yapınız.

2 1 2 1 2 0 3 −1 5
 2 −3 0 −1 1   −4 1 3 3 
  1 1 1 2 0 2 6 
21. A=  5 −1 −4 2  ; B =  ; C = ; D = 1 4 3  ;
2 1 1 1 3 2 1 −3 0
 −1 0 0 3      1 3 4 
1 2 1 2 4 3 −1 2 1

 28 25 38
E =  42 38 65 matrisleri veriliyor.
56 47 83
a) Aşağıdaki işlemlerden mümkün olanlarını yapınız.
A + B;  3D – 4 E;  E + D AB;  AC ;  BC ; CB
b) B matrisinin determinantını Gauss indirgeme yöntemini kullanarak hesaplayınız.
c) C matrisinin inversini Gauss-Jordan indirgeme yöntemini kullanarak hesaplayınız

4
 2 1 2 1 2 0 3 −1 5
 2 −3 0 −1 1   −4
1 1 1 2 0 2 6 
22. A=  5 −1 −4 2  ; B =  ; C = ;;
2 1 1 1 3 2 1 −3 0
 −1 0 0 3     
1 2 1 2 4 3 −1 2 1

matrisleri veriliyor.
a) A matrisini, iki satırlı-iki sütunlu blok matrisler biçiminde yazınız.
b) B matrisinin determinantını Chio yöntemini kullanarak hesaplayınız.
c) C matrisinin inversini parçalama yöntemini kullanarak kullanarak hesaplayınız

2 1 2 1 2 0 3 −1 5
1 1 3 3 
1 1 1   −4 2 0 2 6   28 25 38
23. B =  ; C = ; D = 1 4 3  ; E =  42 38 65 matrisleri veri-
2 1 1 1 3 2 1 −3 0  
    1 3 4  56 47 83
1 2 1 2 4 3 −1 2 1
liyor.
a) ( C + D )
T
=C T + DT eşitliğinin sağlandığını gösteriniz.
b) C matrisinin determinantını Chio yöntemini kullanarak hesaplayınız.
c) B matrisinin inversini direkt invers bulma yöntemini kullanarak hesaplayınız

2 1 2 1 2 0 3 −1 5
 2 −3 0 −1 1   −4 1 3 3 
  1 1 1 2 0 2 6 
24. A= 5 −1 −4 2 ; B =  ;C=  ; D = 1 4 3  ;
  2 1 1 1 3 2 1 −3 0  
 −1 0 0 3      
1 3 4 
1 2 1 2 4 3 −1 2 1

 28 25 38
E =  42 38 65 matrisleri veriliyor.
56 47 83
a) ( ED ) = DT E T eşitliğinin sağlandığını gösteriniz.
T

b) C matrisinin determinantını Laplace teoremini kullanarak hesaplayınız.

c) B matrisinin inversini parçalama yöntemini kullanarak hesaplayınız

2 1 2 1  2 0 3 −1 5 
1 1 1 1   −4 2 0 2 6  1 3 3   28 25 38
25. B =  ; C =  ; D = 1 4 3  ; E =  42 38 65 matrisleri veri-
2 1 1 1  3 2 1 −3 0     
    1 3 4  56 47 83
1 2 1 2   4 3 −1 2 1 
liyor.
a) ( CD ) = DT C T eşitliğinin sağlandığını gösteriniz.
T

b) C matrisinin determinantını Laplace teoremini kullanarak hesaplayınız.

c) C matrisinin inversini tanım formülünü kullanarak hesaplayınız