Chiński Nie Gryzie PDF

SPIS TREŚCI
WSTĘP 4
1. 0 języku i piśmie 5
2. Wymowa 15
3. Pierwsze kontakty 23
4. Kraje i narodowości 33
5. Liczby i czas 47
6. Człowiek i rodzina 59
7. Jedzenie 71
8. Zakupy 83
9. M ój dom 95
10. M ój dzień 109
11. Sport i czas wolny 121
12. Podróże 135
13. Praca 149
ODPOWIEDZI 16 1
SŁOWNICZEK CHIŃSKO-POLSKI 181
3
WSTĘP
”CHIŃSKI nie gryzie!” to innowacyjny kurs, który uczy języka chińskiego od podstaw. Jest to
praktyczna książka z ćwiczeniami z elementami podręcznika, przeznaczona dla osób rozpoczynają
cych przygodę z językiem chińskim. W łatwy i przyjemny sposób pozwala opanować podstawy ję
zyka od poziomu AO. Książka polecana jest wszystkim, którzy chcą rozpocząć przygodę z chińskim.
Książka podzielona jest na 13 działów tematycznych, które prezentują niezbędny zestaw zagadnień
leksykalnych (m.in. pierwsze kontakty, mój dom, praca, podróże) i gramatycznych na poziomie po
czątkującym. Ponadto dwa pierwsze rozdziały wprowadzają w tajniki chińskiej wymowy, gramatyki
i pisma.
Pozostałe rozdziały prezentują materiał leksykalny i gramatyczny w postaci:
1) krótkich dialogów lub tekstów z polskimi tłumaczeniami
2) przejrzyście wyjaśnionych zagadnień gramatycznych (sekcja Gramatyka w pigułce)
3) zestawu niezbędnych słówek (sekcja Słówka).
Dalsza część każdego działu (sekcja Ćwiczenia) zawiera serię różnorodnych ćwiczeń, które pozwa
lają ćwiczyć pisanie, utrwalić znajomość słówek i podstaw gramatyki oraz rozwijać umiejętność ro
zumienia tekstu czytanego. Uczą także tworzenia pierwszych zdań w języku chińskim. Wśród nich
znajdują się m.in.: ćwiczenia na dopasowywanie słówek lub zdań do obrazków, szukanie słówek
w diagramach, zdania z lukami, układanie kwestii dialogów w odpowiedniej kolejności i wiele in
nych. Dodatkowo w rozdziałach 3-13 zostały wprowadzone podstawowe znaki, a na końcu każde
go rozdziału w sekcji Sprawdź się! znajdują się ćwiczenia podsumowujące.
Ćwiczenia zostały opracowane specjalnie z myślą o osobach początkujących, dlatego na margine- i
sach znajdują się praktyczne minisłowniczki, zawierające nowe słówka z ćwiczeń, które nie pojawiły
się w prezentacji materiału. Marginesy można wykorzystywać również na własne notatki. Dodat
kowo w sekcji Ćwiczenia zostały umieszczone krótkie ciekawostki o Chinach i kulturze chińskiej,
które zachęcają do dalszego zdobywania wiedzy na ten temat.
W niniejszej książce nauka chińskich znaków przebiega stopniowo i systematycznie wraz z nauką
pisania. Ponadto w publikacji zastosowano transkrypcję znaków języka chińskiego zwaną pinyinyw
której chińskie znaki zapisuje się za pomocą alfabetu łacińskiego. Jako że tempo nauki znaków jest
sprawą indywidualną, wielu uczniów z pewnością będzie potrzebować więcej czasu na ich przyswo
jenie. Z tego względu zachęcamy do samodzielnej nauki pisania. Przydatne będą do tego kratki do
łączone na końcu książki. Warto korzystać także z rozbudowanego klucza odpowiedzi do ćwiczeń.
Znajdują się w nim tłumaczenia na język polski oraz zapis chińskich słów łacińskim alfabetem.
Dodatkową pomocą jest słowniczek chińsko - polski na końcu książki, w którym zebrane zostały
wszystkie słówka z minisłowniczków.______________________________________________________
Uwaga: Do niniejszej publikacji jest dołączona płyta audio CD z nagraniami rodowitego native
speakera. Nagrane partie materiału (dialogi, słówka i zdania) zostały oznaczone w książce ikon-
ką płyty. Dzięki płycie CD od samego początku nauki można kształcić umiejętność rozumienia ze
słuchu oraz osłuchać się z brzmieniem języka chińskiego. Z kolei powtarzanie słówek za lektorem
pozwoli przyswoić sobie wymowę.
Zapraszamy też do korzystania z innej publikacji naszego wydawnictwa: „Audio Kurs Chiński Kurs
Podstawowy". Pełną i aktualną ofertę naszego wydawnictwa można znaleźć na stronie interne
towej: www.jezykiobce.pl
Życzymy przyjemnej nauki - przekonaj się，że chiński nie gryzie!
4
0 JĘZYKU
1 PIŚMIE
- 学汉语还是不学汉语，这是个问题！
-Xue Hdnyu hdishi bu xue Hanyu, zhe shi ge wentU
Uczyć się czy nie uczyć chińskiego? Oto jest pytanie!
W tym rozdziale:
-podstawowe informacje o języku i piśmie
-wprowadzenie do wymowy
WSTĘP
W Chinach istnieje wiele języków i dialektów. To, co zwykle nazywamy językiem

chińskim (汉语 Hanyu 一„językiem Hanów”) jest w rzeczywistości grupą języków,
które mają wspólne korzenie historyczne. Różnice między licznymi dialektami
utrudniały komunikację mieszkańcom odległych prowincji Państwa Środka, więc
w 1956 r. rząd chiński wprowadził język ogólnonarodowy putonghua (普通话
Putónghua 一„powszechna mowa，，）jako język oficjalny. Został on opracowany
w oparciu o dialekty mandaryńskie, a zwłaszcza dialekt pekiński.
Tego języka oficjalnego, zwanego standardowym językiem chińskim, naucza się

dzisiaj w szkołach i słyszymy go w chińskich mediach. Posługuje się nim ponad
jedna piąta ludzi na świecie. Niniejsza publikacja służy właśnie do nmh.putonghua.
0 JĘZYKU
Język chiński jest językiem monosylabicznym - zasadniczo każda sylaba posia

da znaczenie. Obecnie większość chińskich wyrazów składa się z dwóch sylab.
Każdej sylabie odpowiada jeden znak pisma. Pismo chińskie nie jest więc alfa
betem. Aby dowiedzieć się, jak odczytać dany znak, posługujemy się oficjalną
transkrypcją języka ogólnonarodowego putonghua 一transkrypcją pinyin (拼音
pinyin). Transkrypcja wykorzystuje litery alfabetu łacińskiego. Posługujemy się
nią również na łamach tej książki.
Język chiński jest także językiem tonalnym. Oznacza to, że do każdej sylaby przy
pisany jest ton. W zależności od tonu znaczenie sylaby zmienia się. W standar
dowym języku chińskim występują cztery tony: równy, wznoszący, opadająco-
-wznoszący i opadający.
1 W TONY
ton pierwszy, równy - wysoki i równy, np.:妈 md (mama)
ton drugi, wznoszący - wysoki wznoszący; głos wznosi się, przypomina zadawa
nie pytania, np .:麻 md (konopie)
ton trzeci, opadająco-wznoszący —sylabę zaczynamy wypowiadać nisko, następ

nie głos schodzi jeszcze niżej, po czym się wznosi, np .:马 md (koń)
ton czwarty, opadający - wysoki opadający, głos gwałtownie opada, jak przy wy
dawaniu rozkazu, np .:骂 ma (przeklinać kogoś)
6 EDGARD
j ez yk i oi ce . pl
Przebieg wymawiania tonów możemy prześledzić na wykresie z pięciostopniową
skalą wysokości głosu:
W transkrypcji pinyin tony zaznaczane są za pomocą następujących znaków dia

krytycznych (czyli znaków graficznych używanych z literami) nad samogłoskami
w sylabach:
2
łon znak diakrytyczny przykład
ton pierwszy 搭 da (rozkładać)

r
ton drugi 答 da (odpowiadać)
w
ton trzeci 打 da (uderzać)
ton czwarty 大 dii (duży)
W języku chińskim niektóre sylaby występują w tzw. tonie lekkim czyli tak,
一
jak zwykle wymawia się wyrazy w języku polskim. W transkrypcji pinyin nie za
znaczamy nad sylabą znaku diakrytycznego, jak na przykład w wyrazie B马 ma
(partykuła pytaj na).
www.jezykiobce.pl 7
GRAMATYKA W PIGUłCE
W języku chińskim nie ma odmiany wyrazów ani czasów gramatycznych. Bar

dzo ważną rolę pełni natomiast składnia. Funkcję wyrazu wyznacza jego pozycja
w zdaniu - dlatego mówimy, że chiński jest językiem pozycyjnym. Z reguły w ję
zyku chińskim wyraz określający stoi przed wyrazem określanym. Na poniższym
przykładzie możemy zobaczyć, jak zmienia się znaczenie wyrażenia w zależności
od pozycji wyrazów:
wyraz partykuła wyraz znaczenie

określający 的de określany
父父 tata przyjaciela
朋友的巴巴
pengyou de baba
przyjaciel partykuła dzierżawcza tata
爸爸的朋友 przyjaciel taty
baba de pengyou
tata partykuła dzierżawcza przyjaciel
Inną ważną cechą gramatyki języka chińskiego jest tak zwana konwersja części
mowy. Oznacza to, że w zależności od kontekstu wyraz może pełnić funkcje róż
nych części mowy, np.: słowo 旅行 Mxing może oznaczać „podróż” (rzeczownik)
i „podróżować” (czasownik).
W języku chińskim występują te same części mowy, co w języku polskim. Wy

jątkiem są klasyfikatory, czyli słowa używane z rzeczownikami i czasownikami,
służące wyrażaniu ilości. Charakterystyczna dla języka chińskiego jest duża liczba
partykuł - części mowy, które nie występują samodzielnie i nie mają konkretnego
znaczenia, ale modyfikują znaczenie wyrazów lub zdań, a także tworzą relacje
gramatyczne pomiędzy wyrazami.
PISMO
W języku chińskim powszechnie używa się ok. 4000 znaków. Jako narzędzie do
ich nauki w 1956 r. stworzono pinyin - łacińską transkrypcję języka chińskiego.
W XX w. miała miejsce reforma pisma - część znaków została uproszczona, zre
dukowano ilość kresek, a niektóre znaki w ogóle wyszły z użycia. W Chińskiej
Republice Ludowej używa się pisma uproszczonego. W Hongkongu, Makao, na
Tajwanie i w Singapurze stosuje się znaki tradycyjne. W niniejszej książce konse
kwentnie zastosowano znaki uproszczone.
8 EDGARD
JE m io» c 丨
.pi
Przykłady znaków tradycyjnych i uproszczonych:
znak tradycyjny znak uproszczony

馬 md - koń 马 md —koń
青1 lóng- smok 龙 lóng - smok
Znaki zbudowane są z elementów. Każdy znak to jedna sylaba, a nie litera, jak
w językach europejskich. Wymowę znaku trzeba zapamiętać, np .:明 ming (jasny).
> Większość znaków to słowa, posiadają więc znaczenie, np.:
明 ming (jasny)
> Słowo może też składać się kilku znaków, np.:
文 wen (język) + ming (jasny) — 文明 wenming (cywilizacja)
> Sam znak może składać się z innych znaków, które są jego elementami, np.:
日 ri (słońce) + 月少“士(księżyc) — 明 ming (jasny)
> Cały znak może być również elementem innych znaków, np.:
明 ming (jasny) + 皿 min (talerz) — 盟 meng (sojusz, unia)
Czy wiesz, że... ?
W Chinach w putonghua mówi się w szkołach i w mediach, jednak nie wszyscy dobrze
znają język oficjalny. Zdarza się, że cudzoziemiec posługuje ńę putonghua lepiej niż
rodowici Chińczycy.
Przyszli dziennikarze i nauczyciele muszą podchodzić do egzaminu sprawdzającego
stopień opanowania języka standardowego i uzyskać z niego najwyższe noty. Bez dobrej
znajomości putonghua nie można też zrobić kariery w showbiznesie.
www.jezykiobce.pl 9
KATEGORIE ZNAKÓW
Wyróżniamy cztery główne kategorie znaków chińskich:
> Piktogramy proste - przedstawiające obiekt w formie uproszczonego rysunku,

np.:
山 shan - góra
目 mii - oko
> Ideogramy (piktogramy abstrakcyjne) - znaki w umowny sposób ukazują

ce abstrakcyjne idee. Ideogramami są na przykład oznaczenia matematyczne
i strzałki, wskazujące kierunki na znakach drogowych, a w piśmie chińskim
m.in. liczebniki, np.:
— yl - jeden
[H] ao - wklęsły
> Piktogramy złożone - złożone z innych znaków, których znaczenia naprowa

dzają na znaczenie całego znaku złożonego, np.:
dwa drzewa (czyli dwa 木 mii) to las, czyli:林 lin

woda (> shui) z oka ( § mu) to łza, czyli: /@ lei
> Znaki ideograficzno-fonetyczne —najczęstszy rodzaj znaków w piśmie chiń

skim. Składają się one z dwóch elementów, z których jeden sugeruje przybliżo
ną wymowę, a drugi naprowadza na znaczenie, np.:
讲 jiang (dyskutować) - po lewej element semantyczny i yan (mowa), po pra

wej element fonetyczny 井 jing (studnia)
虫马ma (mrówka) - po lewej element semantyczny 虫 chóng (robak), po prawej
element fonetyczny 马 md (koń)
10 EDGARD
丨CE PL
KLUCZE
Klucze (o [5首 bushdu) to podstawowe elementy znaków pisma chińskiego,

według których możemy szukać znaków w słownikach. Obecnie rozróżnia się
189 kluczy.
Przyjrzyj się poniższym znakom:
她妈姐妻
We wszystkich znajduje się element 女 nd - kobieta:
她 td - ona
妈 mó - mama
姐 jie - starsza siostra
妻 qt - żona
Element 女 nu jest w powyższych znakach kluczem semantycznym i naprowadza na

ich znaczenie.
SPOSOBY UCZENIA Sl^ ZNAKÓW
Chińskie znaki na pierwszy rzut oka mogą wydawać się trudne i skomplikowane.
Są jednak sposoby, które mogą pomóc w przyswajaniu sobie znaków:
> Dużo ćwicz. Nie musisz pisać na kartce, możesz rysować znaki w powietrzu.
Do pisania znaków najlepiej używać miękkiego ołówka i papieru w kratkę
一trzeba pamiętać o tym, że każdy znak wpisuje się w kwadrat. W niniejszej
publikacji zastosowaliśmy kwadrat z podziałem na wewnętrzne pola, co ułatwi
poprawne rozmieszczenie kresek w znaku：
> Pamiętaj o kolejności kresek. Jeśli jej przestrzegasz, twoja ręka ”zapamięta” znaki.
> Spróbuj kojarzyć z czymś znaki, które poznajesz. W ten sposób łatwiej ci będzie
je zapamiętać.
> Pisząc znaki, powtarzaj sobie ich wymowę.
www.jezykiobce.pl 11
ĆWICZENIA
1.1
Połącz piktogramy z obrazkami.
1.田
2 .女 … …
3. □
4. 雨 .....
5•曰
c)
1.2
W rozsypance znajdź i zakreśl znaki, które zawierają element 》 shuf -woda.
1.3
Połącz ideogramy z ich znaczeniami.
中二上下凸、旦
a) dwa
2
1.
b) poranek, wschód słońca

4
3.
c) wypukły
5.
Ó. d) dół, na dole
7.
8. e) góra, u góry
f) kropka
g) środek
h) jeden
i
12 EDGARD
JEZVKIORCE.Pt
1-4
W rozsypance znajdź znaki, które nie zawierają elementu \ ren - człowiek. Zapamiętaj:
W języku
chińskim niektóre
klucze mają
oboczności.
Oboczności
zazwyczaj
używane są tylko
jako elementy
innych znaków
i nie występują
samodzielnie.
Na przykład
element \ ren to
5
oboczność znaku
人 ren
Uporządkuj słówka w kolejności, w jakiej je usłyszałeś. - człowiek,
a > shui jest
wen ....... obocznością
znaku 水 shui
wen .......
- woda.
wen .......
wen .......
Po wysłuchaniu nagrań dopisz do podanych wyrazów brakujące tony.
1. ma 6. jie
2. la 7. wen
3. bu 8. ke
4. ye 9. ni Zapamiętaj:
W porównaniu do
5. san 10. he innych dialektów
języka chińskiego
putonghua, czyli
język oficjalny,
Po wysłuchaniu nagrań dopisz do podanych wyrazów brakujące tony. Uwaga - w ćwiczeniu wydaje się
stosunkowo mało
pojawiają się też słowa w łonie lekkim. skomplikowany.
W języku
1. shu 6. mi standardowym
2. leng 7. ne są tylko cztery
tony, natomiast
3. ban 8. wu w dialektach
4. si 9. hao Hakka i dialektach
południowych jest
5. le 10. de ich aż sześć.
1.8
Spróbuj napisać poniższe znaki, naśladując wzór.
słońce
ri
księżyc
yue
1.9
Znajdź znaki, w których pojawiają się znane ci już elementy:曰 ri (słońce) i 月 yue (księżyc]
14 EDGARD
JEZYKIOICC Pl
2 WYMOWA
_______________________
- 宝宝刚才说了第一句话！
-Baobao gangcdi shud le di yljii hua!
- Kochanie, dziecko właśnie powiedziało swoje pierwsze słowo!
W tym rozdziale:
-zasady wymowy
-podstawowe reguły zmiany tonów
TRANSKRYPCJA
W celu odczytania chińskiego pisma w latach 50. XX w. stworzono system trans-

krybowania, czyli zapisywania chińskich znaków za pomocą liter łacińskich
一pinyin.
WYMOWA
W standardowym chińskim nie ma podziału na głoski dźwięczne i bezdźwięczne

(jak np.: g i k)，
tylko na przydechowe i bezprzydechowe. Przydech polega na ener-
gicznym rozwarciu wcześniej zwartych narządów mowy. W efekcie po artykulacji
spółgłoski przydechowej następuje dźwięk [h], np.: słowo 她 ta (ona) wymawia-
my tha (posłuchaj ścieżki nr 8 na płycie 8 衫），podobnie jak w polskim wyrazie
tchnienie.
ZAPOZNAJ SIĘ Z PRZYBLIŻONYM SPOSOBEM WYMOWY LITER I DWUZNAKÓW

W TRANSKRYPCJI PINYIN.
9 鲁 WYMOWA SPÓŁGŁOSEK
> B wymawiamy jak bezdźwięczne b (pomiędzy polskim b i p) ，

np.: ba (osiem),
baba (tata), benzi (zeszyt)
> C wymawiamy jak polskie c + przydech -cK np.: can (posiłek), cóng (od), caise
de (kolorowy), caidan (jadłospis)
> CH wymawiamy jak polskie cz + przydech -czh， np.: che (pojazd), cha
(herbata), shichang (targ), chenshan (koszula)
> D wymawiamy jak bezdźwięczne d (pomiędzy polskim d i t), np.: duó (dużo),
dao (wyspa), da (duży), dao (dotrzeć, do)
> F wymawiamy jak polskie f, np.:fanqie (pomidor), fuwuyuan (kelner), fum u
(rodzice)
> G wymawiamy jak bezdźwięczne g (pomiędzy polskim g ik ), np.: galifen
(curry), guó (państwo), gu (starożytny), guke (klient)
> H wymawiamy jak polskie h ，
np.: huan (oddawać), hao (dobry), hóu (potem)
> J wymawiamy jak polskie dź， np.: jf (kurczak), guóji (narodowość), j/e/ze
(starsza siostra), jm (stary)
> K wymawiamy jak polskie k + przydech -kh，
np.: kafei (kawa), ku (gorzki),
ke (kwadrans)
EDGARD
16 jEzricioacE.pi
> L wymawiamy jak polskie 1，np.: la (ciągnąć), lanse (niebieski), leng (zimno),
liise (zielony)
> M wymawiamy jak polskie m, np.: ma (mama), men (drzwi), Meiguó (Stany
Zjednoczone), meimei (młodsza siostra)
> N wymawiamy jak polskie n, np.ifenzhóng (minuta), nian (rok), nainai
(babcia)
> P wymawiamy jak polskie p + przydech - ph, np .：
puchuang (ścielić łóżko), pa
(wspinać się),pao (biegać), pzifczi (wodospad)
> Q wymawiamy jak polskie ć z lekkim przydechem, np.: ąlng (lekki), ąiezi
(bakłażan), qi (wznosić się), ąiche (samochód)
> R wymawiamy podobnie do polskiego ż (na początku sylaby) lub podobnie
do amerykańskiego r (na końcu sylaby), np.: ren (człowiek), nar (gdzie), Riben
(Japonia)
> S wymawiamy jak polskie s，np.: suan (kwaśny), senhn (las), siinzi (wnuk),
simiao (świątynia)
> SH wymawiamy jak polskie sz, np.: shengcai (sałata), shenme (co), shao (mało),
shang (w górę, na)
> T wymawiamy jak polskie t + przydech - th，np.: ta (on), ting (słuchać), tu
(ziemia), tanxian (wyprawa)
> W wymawiamy jak polskie ł, np.: Taiwan (Tajwan), Zhóngwen (chiński), wan
(późno), wu (mgła)
> X wymawiamy jak polskie ś, np.: xm (nowy), xian (słony), xiao (mały), xia
(w dół ，pod)
> Z wymawiamy jak polskie dz ，np.: zóngse (brązowy), zuótian (wczoraj), zenme
(jak), zai (znajdować się, w)
> ZH wymawiamy jak polskie dż ，np.: Zhóngguó (Chiny), zhekóu (rabat), zhao
(szukać), zhangfu (mąż)
10 W YMOWA SAMOGŁOSEK
> A wymawiamy jak polskie a ，np.: san (trzy), nanren (mężczyzna)， Faguó
(Francja), di (kochać)
> E wymawiamy podobnie jak polskie e poprzedzone krótkim y, np.: he (pić),
Eluósi (Rosja), mei (piękny), zhe (to)
> I wymawiamy jak polskie i, np.: bing (lód), nm (Pan, Pani), m l (ryż),/m (blisko)
UWAGA! I po c,ch, r, s, sh, z, zh wymawia się podobnie do polskiego y, np.: chi
(jeść), shi (dziesięć), zise (fioletowy), si (cztery)
> O wymawiamy podobnie jak polskie o, np .：Bóldn (Polska), wó (ja)
> U wymawiamy jak polskie u, np.: shu (książka) huangse (żółty), wu (pięć), kuzi
(spodnie)
> U wymawiamy jak niemieckie ii, np.: nu (kobieta), nueji (malaria)
> Y wymawiamy jak polskie j, np.: yan (p a p ie ro s),^ (ryba ),少fzż (krzesło),
yaoshi (klucz)
DYFTONGIITRYFTONGI
Dyftong to pojedyncza samogłoska, składająca się z dwóch dźwięków, jak

np. eu w polskim słowie Europa. Tryftong zaś to grupa trzech samogłosek
wymawianych jako jedna, np.: iau w onomatopei mzaw. Poniżej prezentujemy
wymowę wybranych dyftongów i tryftongów:
> IU wymawiamy jak polskie jou, np .：xiuxi (odpoczywać), lanąiu (koszykówka),

pijiu (piwo), liii (sześć)
> U l wymawiamy jak polskie łej, np.: tul (pchać), suishen (osobiste), shui
(woda), dui (poprawnie, zgadza się)
> ANG wymawiamy jak ai)；końcówkę NG wymawiamy jak angielskie -ing [ii]],
g się nie wymawia, np.: dang (pracować jako), huangse (żółty), wang (sieć),
wang (zapomnieć)
> ONG wymawiamy jak ui), np.: gónggdngąiche (autobus), hóngse (czerwony),
shóudiantóng (latarka), zhóng (ciężki)
> IAN wymawiamy jak polskie jen, np.:yiqian (tysiąc), tian (słodki), jidnll (CV),
mian (twarz)
> IANG wymawiamy jak jai}, np.: xiangjiao (banan), liangxie (sandały), xiang
(chcieć), Hang (jasny)
> ING wymawiamy jak ii}, np.: ytngbang (funt brytyjski), mngmeng (cytryna),
lingdai (krawat), yuding (rezerwacja)
> UAI wymawiamy jak polskie łaj, np.: shuairuó (słaby), huaiyun (ciąża),
shuaimai (wyprzedaż), kuaizi (pałeczki)
> UAN wymawiamy jak polskie łan, np.: guan (zamykać),少wan (chiński juan),
nuanhuo (ciepło), huan (wymieniać)
> UANG wymawiamy jak łaq, np.: shuang (jedna para), huangyóu (masło),
guang (szeroki), kuang (rama)
18 EDGARD
jezYcioacE.pi
12 PODSTAWOWE REGUŁY ZMIANY TONÓW
W poprzednim rozdziale poznałeś już cztery tony języka chińskiego. W mowie

potocznej modyfikuje się sposób wymawiania szczególnie trudnych złożeń to
nów:
> W przypadku, gdy dwie lub więcej sylab w trzecim tonie należących do jednej
grupy znaczeniowej znajduje się obok siebie, tylko ostatnią sylabę wypowiada
my w tonie trzecim, natomiast poprzedzające ją sylaby —w tonie drugim. W ten
sposób dużo łatwiej jest wymówić takie złożenie. W zapisie pinyin oznaczenia
tonów nie zmieniają się. Przykłady:
zapis (znaki i pinyin): wymowa:

我姐姐 wójiejie (moja starsza siostra) wójiejie
你好！ (Dzień dobry!) M hao!
烤牙隹 kaoya (pieczona kaczka) kaoya
> Słowo 不 bu (nie) zwykle występuje w czwartym tonie, ale gdy znajduje się
przed inną sylabą w tonie czwartym, zmienia swój ton na drugi. W zapisie
pinyin tego nie oznaczamy, np.:

不对 bu dui (nie zgadza się, bu dui
niepoprawnie)
不是 bń shi (nie jest, nie) bu shi
不 f 音bu cud (niezły, nieźle) bu cud
> Znak 一 y l (jeden) wymawiamy w tonie pierwszym, jeśli występuje samodziel

nie, np. przy liczeniu. Jeśli następuje po nim sylaba w pierwszym, drugim lub
trzecim tonie, ton zmienia się na czwarty. Natomiast jeżeli stoi po nim sylaba
w tonie czwartym, znak — yl wymawiamy w drugim tonie. Zapis pozostaje taki
sam, np.:

— ylban (zwyczajny) yiban
一 S yizhi (prosto, zawsze) yizhi
一起 yląi (razem) y'w
—共 gong (w sumie) y^gong
CWICZENIA
13
Wysłuchaj słówek i powtórz je.
1.jiang 6.fdshao
2. xian 7. tóuteng
3. xue 8. yanjing
4 . liii 9. kudiji
5. me 10. de
14
Z podanych par wyrazów wybierz ten, który usłyszałeś.
1. jing - qing 6. xizhóu -xichóu

2. daozi - taozi 7. can - zan
3. chepiao 一chebiao 8.pu - bu
4. yangzóng - yangcóng 9. chazi - zhazi
5. tian - dian 10. gui 一kui
n
5
Z podanych par wyrazów wybierz ten, który usłyszałeś.
1. xing - xin 6. gui - gai

2. hangshan - hanshan 7. xiangyao - xiangyóu
3. zóngjiao - zunjiao 8. zhen - zheng
4. luxiang - luxian 9. guangshui - guanshui
5. weishengjian - weishenjian
Do podanych wyrazów dopasuj kolejność, w jakiej je usłyszałeś (ponumeruj nagrania

od 1 do 10).
a) Hu cha f ) wan
b) bu dui g) dóu
c) gege h) duó
d) wushi i) lanąiu
e) hushi j ) men
20 EDGARD
JEZYKI08CE.PL
Wysłuchaj nagrań i dopisz brakujące tony.
1. man 6. ganjing
2. lan 7. shou
3. kuai 8. haochi
4. mei 9. haohe
5. pang 10. yi
18
Wykreśl słówka, których nie usłyszałeś.
1. shi 11. hai

2. dong 12. dóu
3. tóng 13. diu
4. she 14. nar
5. chuang 15. nuren
6. cha 16. qńnzi
7. me 17. cM
8. shdng 18. cóngci
9. chang 19. ma
10. hdi 20. yigdng
2 .7
Do podanych zdań dopasuj kolejność, w jakiej je usłyszałeś (ponumeruj nagrania od 1 do 5).
a) Wo ^do % bei cha. b) Wo bii zhldao.

(Poproszę jedną filiżankę herbaty.) (Nie wiem.)
c) Wó hen lei.
(Jestem bardzo zmęczony.)
d) Ta bu zai.
e) M hao!
(Nie ma go.)
(Dzień dobry!)
1 • 2 ^
• • • • • • • • • • • • • 3
w* ••4 ........ 5. •
Oy wiesz, że.„!
Wysłuchaj słówek i zaznacz nad nimi odpowiednie tony.
W Chinachjest
bardzo wide 1.you 6. ke
dialektów, które 2. dou 7. qiao
można podzielić
3. san 8. tang
na siedem
Równych grię>. 4. ku 9. lou
Sąto dialekty 5. shui 10. xin
mandaryńskie
-guan, dialekty
kantońskie-yue
oraz dialekty
Wysłuchaj nagrań i uzupełnij brakujące tony.
wu,min,hakka,
ganixiang.
O tym,jak 1. Wó bu zhidao. 6. Wó yao yi bei cha.
bardzo się one 2. Liang dian sishiwufen. 7. Wó zhengzai chuchai.
różnią, można 3. Bu hao. 8. Wófangjia le.
się przekonać,
4. Ni mai xie shenme? 9. San ge xingqi.
porównując
brzmienie tfefm 5. Wó e le. 10. Xia xue.
dobrywiM^.
z nich:
Wykreśl zdania, których nie usłyszałeś.

>Dzień dobry
wjęzyku
1. Wójido Wang Lan.
standardowym 2. Wó shi Zhóngguóren.
brzmi: mftoo
>pokantońsku,
który zaliczany 3. Wo zhii zai Shanghai
jest do dialektów 4. Wo dang guanyuan.
yuc:leihou
> w dialekcie
szanghąskim, 5. Wó dangfuwuyuan.
należącym do 6. Wó yóu yl ge nil er.
grupy dialektów
wuitumghao 7.Tajiao Wang Chen.
8. Tajiao WangMeiyu.
9. Ta shi sui le.

10. Ta shist sui le.
22 EDGARD
JEZYKIO>CE.Pl
PIERWSZE
3 KONTAKTY
___________________________________________ ,
- 爸爸妈妈，这是我的未婚夫！结婚以后，我要住在他那儿。
- Baba m a m a ，zhe shi wó de weihunfu! Jiehun yihbu，wó yao zhii zai ta n a r . )
一Mamo, tato, oto mój narzeczony! Po ślubie zamieszkam u niego.
W tym rozdziale:
-słownictwo: przedstawianie się i nawiązywanie nowych znajomości,
-gramatyka: zaimki osobowe, czasownik 是 shi (być), partykuła pytaj na B马ma,
informacje o przymiotniku w roli orzeczenia
ZNAKI
Zapoznaj się z nowymi znakami i przećwicz ich pisanie w kratkach. Kierunek ry
sowania kresek zaznaczony jest zieloną strzałką. Pamiętaj o kolejności i kierunku
kresek. Zwróć uwagę, z jakich elementów składają się znaki (opisy w tabelkach).
ty
'
s
\ ren (wariant znaku 人 ren -człowiek) + /]\er (ty)
on
ta
\ ren (wariant znaku 人 ren -człowiek) + 也 ye (też)
ona
ta
女 nu (kobieta) + 也 ye (też)
dobry
hao
女 mi (kobieta) + 子 zi (syn, dziecko)
24 ^广
、 EDGARD
JEZYKIOtCE PL
partykuła
pytajna ”czy?”
ma
口 kóu (usta) + 马 (koń)
ja
wó
手 shóu (ręka) + 戈 gd (włócznia)
nie
bu
Piktogram - rysunek przedstawiający korzeń,

___________________ który wyrasta z ziemi.
być
shi
日 yue (mówić) + 正 zheng (właściwy)
ZAPOZNAJ SIĘ Z NOWYM MATERIAŁEM, A NASTĘPNIE WYKONAJ ĆWICZENIA.
DIALOGI:
- 你好！
N ihao!
(Dzień dobry!)
- 你好！
N i M o!
(Dzień dobry!)
- 你是 Anna 吗？
Ni shi Anna ma?
(Czy ty jesteś Anna?)
- 是，我是 Anna.
Shi, wó shi Anna.
(Tak, jestem Anna.)
GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Szyk zdania
Podstawowy szyk zdania w języku chińskim to:
podmiot (przeczenie) orzeczenie dopełnienie
你（不）是 Anna.
Ni (bu) shi Anna.
Zaimki osobowe
liczba pojedyncza liczba mnoga
我 wó - ja 我们 wómen - my
你 rd- ty 你们 nimen - wy
您 nin - Pan, Pani 您们 ninmen - Państwo
他 ta - on 他们 tdmen - oni
她 - ona 她们 tdmen - one
它 - ono 它们 tamen - one
26 EDGARD
JEZVItlOeCE.Pl
Przymiotnik w roli orzeczenia
W języku chińskim przymiotnik może pełnić w zdaniu funkcję orzeczenia, np.:
你好！N i hao! - Dzień dobry! (dosł. „Ty dobrze!”

）
她漂亮吗？ Tdpiaoliang ma? - Czy ona jest piękna?
W zdaniach twierdzących, gdy funkcję orzeczenia pełni jednosylabowy przy

miotnik, zwykle towarzyszy mu przysłówek 斤艮hen (bardzo). Przy tłumaczeniu
zdania można go pominąć.
我很好。 Wó hen hao. - Mam się dobrze.
我很忙 o Wó hen mang. - Jestem (bardzo) zajęta.
Tworzenie pytań - partykuła pytajna 吗 ma (czy?)
吗 ma jest partykułą, czyli niesamodzielną częścią mowy, która modyfikuje

znaczenie wypowiedzi. Partykuły zwykle nie posiadają tonu.
Aby utworzyć ze zdania oznajmującego pytanie, należy umieścić 吗 ma

na końcu zdania.
zdanie oznajmujące pytanie
你是 Anna. 你是 Anna 吗？
N i shi Anna. (Ty jesteś Anna.) N i shi Anna ma? (Czy ty jesteś Anna?)
Czasownik „być " - 是 sh)
是 shi oznacza tyle, co polski czasownik „to” - utożsamia ze sobą dwie rzeczy.
Można tłumaczyć go także jako „być”. Jeśli występuje samodzielnie, może ozna
czać ”tak” (dosłownie: „jest”）lub, jeśli przed nim znajduje się przeczenie 不 bił
- oznacza „nie5.
- 你是 Anna 吗？N i shi Anna ma? (Czy ty jesteś Anna?)
- 是。/ 不是。Shi. (Tak.) / Bu shi. (Nie.)
是 shi zasadniczo nie może stać w zdaniu przed przymiotnikiem, ponieważ utoż
samia ze sobą dwie części zdania. Nie można powiedzieć:
Przymiotnik sam pełni fukncję orzeczenia，

więc poprawne zdanie to:
我很好 o 勝 hen hao. (Ja mam się dobrze.)
i 26 SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
Podstawowe zwroty: Poznawanie innych:
是。 Shi. Tak.
- 你好！AŻTtóa, - Dzień dobry!
不是。Bii shi. - Nie. 我很好。 fVó hen hao. - Mam się dobrze.
是吗？Shi ma? - Tak? (Naprawdę…？
）你好吗？ Ni Mo ma? - Jak się masz?
是…？Shi...-T：
o… (np.:是他！Shi ta! 你是… 吗？NIshi.• ma? - Czyjesteś…？
- To on!) 我是… 勝施 ...-lestem...
好！//ao/-Dobrze!
很好！ Bardzo dobrze!
ĆWICZENIA
3.1
Zakreśl znaki i elementy znaków, które znasz. Czy rozpoznajesz kształt, w który układają się
zakreślone pola?
27t 3.2
W poniższych wypowiedziach brakuje tonów. Dopisz je i zastanów się, co oznaczają zdania.
1. Nimen h a o ! .............................................................................
2. Ni hao m a ? .............................................................................
3. Nin shi Anna m a ? ...................................................................
4. Bu s h i ! ....................................................................................
5. Shi m a ? ...................................................................................
28 EDGARD
JEZrKIOecE Pl
3.3 Zapamiętaj:
W języku
Przepisz znaki do odpowiednich kolumn tabeli. Uwaga: jeden znak zostanie umieszczony
chińskim zaimki
w dwóch kolumnach tabeli. 他 ta (on ),她 ta
(ona) i 它 (ono)
mają taką samą
wymowę, ale inną
pisownię.
znaki zawierające element znaki zawierające znaki zawierające Uwaga!

\ ren (człowiek) element 马 m a (koń) element 也少/ ( te ż ) W niniejszej
książce jednej
zielonej kratce
zawsze odpowiada
jeden znak.
W języku
chińskim
28 wyrazów nie
3.4
oddziela się spacją,
Wpisz znaki do odpowiednich kolumn tabeli. Ich wymowy znaków możesz wysłuchać na płycie ale w niniejszej
audio dołączonej do kursu. publikacji
w ćwiczeniach
dla ułatwienia
rozdzielono słowa
odstępami.
ton pierwszy łon trzeci łon czwarty łon lekki Zapamiętaj:

W złożeniach
z innymi
wyrazami
przeczenie 不 bu
zmienia swój ton!
(Patrz: Rozdział 2， |
3.5 Reguły zmiany
W poniższych znakach zaznacz kreski, które rysujemy ostatnie. tonów.)
Zapamiętaj:
Zw rot你紅吗？
N i hao ma? nie
1. 2. 3. 4. 5.
jest tradycyjnym
chińskim
3.6
pozdrowieniem,
Połącz rozsypane części znaków tak, aby utworzyły całe znaki. Wpisz je w ponumerowane chociaż obecnie
pola. Odczytane w kolejności utworzą zdanie - czy domyślasz się, co ono oznacza? jest używane
coraz częściej.
a) 马 Popularnym
pozdrowieniem
b) 子
jest natomiast:
c) 尔吃饭了没有？
ChTfan le
meiyóu?,
co dosłownie
oznacza: „Czy już
jadłeś?”
3.7
Zapamiętaj: Zapoznaj się z nowym znakiem, a następnie znajdź w diagramie znaki, odpowiadające
Chińczycy
na pierwszym słowom zapisanym w pinyinie. Przypomnij sobie ich znaczenie.
miejscu
umieszczają
nazwisko,
a dopiero po nim
imię. Jeśli ktoś
przedstawia się bardzo
jako Wang Lan,
oznacza to, że
hen
ma na nazwisko
Wang, a na imię
Lan.
1. hao 3. bii 5. hen

2.ye 4. ma
3.8
minisłowniczek: Uzupełnij znaki tak, aby zgadzały się z transkrypcją.
老师 IdoshT
- nauczyciel
1.你 Wang Lan 吗 ‘

N i shi Wang Lan ma?
2. 不是 Wang Lan.
Wó bii shi Wang Lan.
3 •我是老师。
Wó bu shi laoshl
30 EDGARD
JE2YH08CEH
3.9
Dopisz znaki do podanych czytań.
Przykład: > ma 一吗
1. n i 2 . shi 3. bu
4. hao 5. wó
3.10
Rozwiąż ćwiczenie zgodnie ze wskazówkami. minisłowniczek:
a) W każdym poniższym znaku znasz dwa elementy. Znajdź je i przepisz w kratki. 妈妈mdma
-m am a
仔z i-m łode
ma zi
(mama) 仔 (młode zwierzę)
zwierzę
b) Przepisz elementy znaków z poprzedniego punktu tego ćwiczenia do ponumerowanych

kratek. Następnie z każdego z nich stwórz i zapisz znak, który poznałeś w tym rozdziale.
c) Znaki, które są obok siebie układają się w wyrażenia. Przeczytaj je i zastanów się, co znaczą.
www_j ezyki obce.pl 31

SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, że...?
3.11
W Chinach Napisz po chińsku.
powszechnie
używa się tylko
stu nazwisk.
Najpopular 1. ja _____ 2. on ______ 3. być
niejsze z nich
to 李 Li i !h
- tak na 4. czy? ---- 5. bardzo
zywa się około
108 milionów 3.12
ludzi na świe Z podanych zdań twierdzących utwórz pytania i zapisz je w kratkach.
cie. Na drugim
miejscu pod
względem
?
popularności
znajduje się
工你好。
• ■
nazwisko 王
Wang rKról),
które nosi oko
2.是你！ 9
ło 98 milionów
?
Chińczyków. 3 .她不好。
3.13
Wybierz znaki w trzecim tonie.
他是她吗好你我很
3.14
Z rozsypanych znaków ułóż poprawne zdania i zapisz je w kratkach.
1. 吗 / 你 / 好
2.是 / 不 / 我 / Wang Lan Wang Lan c
3 .你 / 是
4 .好 / 我 / 很
32 EDGARD
KRAJE
4 I NARODOWOŚCI
他们都是欧洲人。
Tamen dóu shi Ouzhóuren.
Oni wszyscy są Europejczykami.
W tym rozdziale:
-słownictwo: kraje i narodowości
■gramatyka: partykuła strukturalna 的 de, zaimki wskazujące 这 zhe i 那 nfe
tworzenie pytań za pomocą zaimków pytajnych
ZNAKI
środek
zhóng
Piktogram przedstawiający tarczę przebitą strzałą.
画
państwo
口 wei (otaczać) + ^ y u (jadeit)
to
(wskazuje
na rzecz
znajdującą się
w pobliżu)
zhe
L chuó (biegnący człowiek) + 文 wen (pismo, literatura)
34
tamto
(wskazigenaiTecz,
zn^dającą siępoza
zasiîem naszydi rąk)
R-
n
•
s
a
1
、
)
na l
sab e
lik at ny (m
ra
partykuła
dzierżawcza
de
白 bói (biały) + 勺 shóo (łyżka)
przyjaciel
peng
月 yud (księżyc) + 月 (księżyc)
przyjaciel,
kompan
yóu
Ideogram przedstawiający uścisk dwóch rąk.
ZAPOZNAJ SIĘ Z NOWYM MATERIAŁEM, A NAS只PNIE WYKONAJ CWICZENIA.
29
分 DIALOG:
— 你是哪国人？
N i shi na guó ren?
(Skąd jesteś?)
- 我是中国人。
Wó shi Zhóngguóren.
(Jestem Chińczykiem.)
- 这是你的朋友吗？
Zhe shi n i de pengyou ma?
(Czy to jest twój przyjaciel?)
- 是，这是我的朋友。他是波兰人。
Shi, zhe shi wó de pengyou. Ta shi Bolanrenl
(Tak, to mój przyjaciel. On jest Polakiem.)
GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Partykuła 的 de
Partykuła 的 de pomiędzy dwoma słowami tworzy relację typu część określająca

- część określana. Partykuła 白
勺de stoi zawsze po części określającej.
część określająca partykuła 的 de część określana znaczenie

爸爸的朋友 przyjaciel taty
baba de pengyou
tata przyjaciel
Rolę części określającej mogą pełnić:
> rzeczowniki, np.:月月友白勺书pengyou de shu - książka przyjaciela

> zaimki osobowe, np.:他白勺书 ta de shu - jego książka
> przymiotniki, np.:红色白勺书 hóngse de shu 一 czerwona książka
> czasowniki, np.:借白勺书jie de shu - pożyczona książka
> frazy i zdania, np.:我昨天借的书 zuótian jie de shu - książka, którą
wczoraj pożyczyłem
36 EDGARD
JEZVKIOiCE.PL
Jeśli część określająca wyrażana jest za pomocą zaimka osobowego (na przykład
^ wó - ja), a wyraz określany jest rzeczą, osobą lub miejscem, z którym łączą ją
bliskie relacje, partykułę 白
勺de można pominąć, np.:
我国 guó 一mój kraj
我月月友 pengyou - mój przyjaciel
Zaimki wskazujące 这 zhe ( to ), 那 na (tamto)
这 zhe wskazuje na rzecz, która znajduje się w pobliżu.那 na natomiast wskazuje

na coś, co jest poza zasięgiem naszych rąk. Zaimki 这 zhe i 那 ztó w zależności od
kontekstu mogą wskazywać na przedmioty w liczbie mnogiej, np.:
这是我的朋友。他们是波兰人。
Zhe shi wó de pengyou. Tamen shi Bólanren.
(To są moi przyjaciele. Oni są Polakami.)
UWAGA! Zaimki wskazujące nie występują samodzielnie w roli dopełnienia i oko-

licznika.
Tworzenie pytań za pomocą zaimka pytajnego
Wiesz już, że w chińskim tworzymy pytania za pomocą partykuły 吗 ma. Kiedy

pytamy, aby uzyskać konkretną informację, używamy zaimków pytajnych. Po
niższe zdanie dosłownie znaczy „Jesteś człowiekiem z jakiego kraju?55, co można
przetłumaczyć po prostu jako „Skąd jesteś?>J.
你是哪国人？
N i shi na guó ren?
Zaimki pytaj ne w języku chińskim umieszczamy w tym miejscu zdania, w któ

rym znajdzie się konkretna odpowiedź na zadane przez zaimek pytanie, np.:
- 你的朋友是哪国人？ N i de pengyou shi na guó ren? Jakiej narodowości jest

twoja przyjaciółka?
-她是国人。 73 shi Zhóngguóren. Ona jest Chinką.
31C l SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
月月友 pengyou - przyjaciel

哪 tó-jaki?który?
kraje i narodowości:
kraj narodowość
波兰 Bd/ón —Polska 波兰人 - Polak, Polka

美国 Meiguó - Stany Zjednoczone 美国人 Meiguóren - Amerykanin, Amerykanka
中国 Zhóngguó - Chiny 中国人 Zhóngguóren - Chińczyk, Chinka
英国 Khggró-Anglia 英国人 Yingguóren - Anglik, Angielka
俄罗斯 Ńuós卜 Rosja 俄罗斯人 ŹIuósTrdn —Rosjanin, Rosjanka
法国 Faguó - Francja 法国人 Faguóren - Francuz, Francuzka
日本 7?沩而-Japonia 曰本人 Ribenren —Japończyk, Japonka
德国 Niemcy 德国人 Deguóren - Niemiec, Niemka
西班牙 Xibanya - Hiszpania 西班牙人 Xibanyaren - Hiszpan, Hiszpanka
意大利 Włochy 意大利人 YldMrćn - Włoch, Włoszka
Nazwy narodowości w języku chińskim tworzy się przez dodanie do nazwy kraju znaku
人 ren (człowiek), np.:
中国 Zhdngguó (Chiny) + 人 rćn (człowiek)= 中国人 Zhóngguórćn (Chińczyk)
człowiek
ren
Zapamiętaj:
Nazwy krajów z tej lekcji różnią się od nazw narodowości tylko jednym
znakiem:人 ren .
38 ^ 6 ) JEZVCIOICE
EDGARD Pl
ĆWICZENIA
4.1
Jszereguj znaki w kolejności od znaku o największej liczbie kresek do znaku o najmniejszej
iabie kresek.
a ) 那 b ) 中 c ) 是 d ) 的 e) 你
W rozsypance znajdź i zakreśl znaki, które znasz.
4.3
Znajdź i zakreśl znaki o podanym znaczeniu. Przepisz je do kratek.
1. państwo (guó), 2. tamto (na), 3. ty (m), 4. środek (zhóng), 5. człowiek (ren)
4.4
Dopasuj nazwy krajów do odpowiednich flag.
W tej lekcji
nauczyłeś się
pisać znak 男 P na
(tamto) i poznałeś
słówko P||5na
(jaki?, który?). 1. 2. 3.
Znak 哪 nó (jaki?,
który?) różni
się od znaku
那 na (tamto)
tylko jednym
elementem 4. 5. 6.
2IS
- po lewej ma
dodatkowo a) 中国 Zhóngguó d ) 德国 Dćguó
znak □ kóu
(usta). Przyjrzyj
b ) 西班牙 XTMnyó e ) 日本 7?丨
się kolejności c) 法国 Fóguó f ) 英国 Ylngguó
stawiania kresek
w tym znaku:
►• 4 • • • • • • 5
鲁 6
V/ • • • • • • •
4 .
5
jaki?
który?
sk
u
N
a
.5
sz p
o
na
-
Bolanren
2. Zhdngguóren
Deguóren
Yldallren
5. Ribenren
40 EDGARD
JtZTCIOiCE Pl
4.6 Zapamiętaj:
Połącz w pary znaki, tak aby utworzyły znane ci słowa. Słowa przepisz do kratek poniżej. Już wiesz, że
przynależność
wjęzyku chińskim
1.月
月peng a) 友 you wyrażamy za
2•中国 Zhdngguó b ) 国 guó pomocą partykuły
3. 中 Zhóng c) 人 rćn 的 de. Jeżeli
rzeczownik
określany jest
przez kilka
przydawek,白勺de
zazwyczaj stoi tuż
przed określanym
4.7 rzeczownikiem,
np.:
Wstaw wyrazy z ramki w odpowiednie miejsca w zdaniach.
他朋友的老师ta
pengyou de laoshi
- nauczyciel jego
这 zhd / 哪丨的 de I 好 M o / 吗 ma przyjaciela
她朋友妈妈的家
ta pengyou mama
de jia - dom
mamy jej
1.您是美国人 1______ I? przyjaciółki
Nin shi Meiguóren.....? Na powyższych
przykładach
widać, że zdania
wjęzyku chińskim
2 . 她是 | | 国人？ łatwiej jest
tłumaczyć
Ta s h i.....guó ren? na język polski
od końca.
3. |是我的朋友。
.....shi wó de pengyou.
4 . 这不是我老师 ! |朋友。
Zhe bu shi wó laoshi.....pengyou.
5 . 他是我的 | | 朋友。
Ta shi wó d e .....pengyou.
4.8
Wybierz zdanie chińskie odpowiadające zdaniu w języku polskim.
1. Ona nie jest Amerykanką. 4. Mój przyjaciel jest Hiszpanem.

a ) 他不是美国人。 a ) 我们的朋友是西班牙人。
Ta bu shi Meiguóren. Wómen depengyou shi XibanyareĄ
b ) 她不是美国人。 b ) 我的朋友是西班牙人。
Ta bii shi Meiguóren. Wó de pengyou shi Xibdnyaren.
2. Skąd jesteś? 5. To jest moje.

a ) 你是中国人吗？ a )这是我。
N i shi Zhóngguóren ma? Zhe shi wó.
b )你是哪国人？ b )这是我的。
N i shi na guó ren? Zhe shi wó de.
3. To jest moja przyjaciółka. 6 . On jest bardzo dobrym człowiekiem.

a )这是你的朋友。 a )他是很好的人。
Zhe shi n i de pengyou. Ta shi hen hao de ren.
b ) 那是我朋友。 b )他是很好。
Na shi wó pengyou. Ta shi hen hao ren.
minisłowniczek: 4.9
姐姐jiejie - starsza Wybierz prawidłową odpowiedź: a, b lub c.
siostra
漂亮piholiang 1. 她是 … 吗？ 73 s h i.....ma?
-ładny, piękny a) 俄罗斯人 ŹluósTrćn b ) 哪 nó c) 的 de
爸爸 Mba - tata
2 . 那不是我的朋友，是他们 … 。施 bu shi wó de pengyou,
shi tamen.......
a) 的 de b ) 吗 ma c) 是 shi
3 .我姐姐 … 漂完。 Wó jie jie ... piaoliang.

a) 的 de b ) 是 shi c) 很 hśn
4 .你含爸是 … 的朋友。 N i b&ba s h i.....de pengyou.

a) 哪 nd b) 我 wó c) 不 bh
5 . 我爸爸 … 是日本人，他是中国人。 Wó bóba.....shi
Ribenren, ta shi Zhóngguóren.
a) 很 hśn b ) 不 bił c) 的 de
42 EDGARD
JEZY«IO»C£.Pl
4.10
Połącz pytania z odpowiedziami.
1 . 这是你们的吗？ a ) 我很好。 Przyjrzyj się

znakom, które
Zhe shi nimen de ma? Wó hen hao. składają się na
słowo 妈妈 mdrna
2 . 他是波兰人吗？ b ) 不是，那是我老师的朋友。 (mama). Znak 妈
Ta shi Bólanren ma? Bu shi, na shi wó laoshi de md zawiera dwa
znane ci elementy:
pengyou.
3 . 你好吗？女 nu (kobieta)
i 马 ma (koń):
N i hao ma? c ) 不是，这是他们的。
Bu shi, zhe shi tamen de.
4 . 那是你爸爸的朋友吗？
Na shi n i baba de pengyou d ) 是，我们是美国人。
a
a
m
ma? Shi, wómen shi Meiguóren.
m(
5 . 你们是美国人吗？ e ) 不是，他是德国人。
Nimen shi Meiguóren ma? Bii shi, ta shi Deguóren.
2. 4. 5.
4.11
Przepisz znaki do odpowiednich kolumn tabeli. Uwaga: niektóre znaki pozosfaną
nieprzyporządkowane.
zawierające element
zawierające element zawierające element
文 wen
口 kdu (usta) 女 nii (kobieta)
(pismo, literatura)
4.12
Połącz rozsypane części znaków, tak, aby utworzyły jeden znany ci znak. Całe znaki wpisz
w ponumerowane kratki poniżej..
Zapamiętaj:
Z racji tej, że □ knu (11咖）
wjęzyku chińskim
nie ma odmiany
wyrazów, zaimki 2. 白 bói (biały) 4.女 nń (kobieta)
dzierżawcze
tworzymy
przez dodanie 5. chuó (biegnący człowiek)
do zaimków
osobowych
a ) 月 jwS (księżyc)
partykuły 的 de,
np.: b ) 那 nó (tamto)
禮的 wd de - mój, c) 文 wen (pismo, literatura)
moje, moja, itd.
你爸勺n i de - twój, d ) 勺 shóo (łyżka)
twoja, twoje, itd. e)子 z i (dziecko, syn)
他们的 tamen de
- ich
1.1---- 2.1_____ 3.1_____ 4.
4.13
Napisz po chińsku.
1. mój
2. Chińczyk
3. przyjaciel
4. jego
5. bardzo dobrze
44 EDGARD
JtZYIIOBCE.Pl
4.14
Uzupełnij zdania tak, aby znaki zgadzały się z transkrypcją. Zastanów się nad znaczeniem zdań. Czy wiesz, że... ?
Zapisz je poniżej po polsku.
Chińczycy
nazywają
cudzoziemców
老外 lóowói
中 9 (dosł.:
„szanowny
Ni shi gô ren m a? spoza” ）
lu b 外国人
waiguóren
(dosł.:
„człowiek
spoza kraju”).
JU L W Chinach
波 na pewno
często spotkasz
się z tym
Wó bu shi ren.
określeniem.
3.
shi na guó ren.
shi wó de peng
SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, że...
4.15
Chiny są trze
cim krajem Z rozsypanych słów ułóż zdania i przepisz je do kratek.
naświecie
pod względem i . 中国人 / 不 / 你 / 是
powierzchni, Zhóngguóren /b u / ni/shi
a według danych
z 2010 r.
-drugim pod
względem PKB.
To także najlud
niejsze państwo 2 . 是 / 妈妈 / 她 /我
świata, zamiesz shi / mama / t a / wó
kane przez 1,3
mld osób. Naj
większym
i jednym
z najbogatszych
miast jest Szan- 3 . 的 / 朋友/ 是 / 这 / 她
ghaj (上海 de / pengyou / shi / zhe / ta
Shanghai), który
ma ok. 23 min
mieszkańców.
Na drugim
miejscu znajduje
się Pekin (北京
BeijTng) z sied-
miomilionową 4.16
populacją. Inne
Przetłumacz podane zdania na język polski.
duże miasta to:
Hongkong (香港
Xianggdng\ 1 . 我是中国人。 fVó shi Zhóngguóren.
Tianjin (天津
Tianjm\ Wuhan
(武汉 WUhón),
2 . 这是我的朋友。 Zhb shi wó de pengyou.
Kanton (广州
Guangzhdu)
i Chongąing
3 . 你是哪国人？ N i shi na guó ren?
Przewiduje się,
że do 2025 r.
w Chinach po
wstanie dziesięć 4 . 这是我的。 Zhb shi wó de.
nowych miast
wielkości Nowe
go Jorku*
5 . 他不是你的朋友。 Ta bu shi m depengyou.
46 广、
EDGARD
JEZYKIOiCE H
- 银行总经理工作真不容易，但是我有办法！
—Yinhdng zóng jTngligóngzuó zhen bu róngyi, danshi wóyóu banfd!
- Praca dyrektora banku jest naprawdę niełatwa, ale mam na to sposób!
W tym rozdziale:
- słownictwo: liczby, dni tygodnia, miesiące
• gramatyka: partykuła 口尼 ne, klasyfikatory
ZNAKI
sowania kresek zaznaczony jest zieloną, strzałką. Pamiętaj o kolejności i kierunku
jeden
Ideogram przedstawiający liczebnik 1.
dwa
er
trzy
san
cztery
si
48 EDGARD
JEZVKIOICE.Pl
p
ię
ć l
yi
sześć
liu
siedem
osiem
ba
Czy wiesz, że... ?
Zero w języku chińskim powszechnie zapisuje się jako 〇 ling lub, rzadziej,
jako 零 ling (zero).〇 ling nie jest znakiem, który powstał według
tradycyjnych zasad rozwoju znaków chińskich.
ZAPOZNAJ SIĘ Z NOW YM MATERIAŁEM, A NASTĘPNIE W YKONAJ ĆWICZENIA.
DIALOGI:
- 你今年多大？
NijTnnian dud da? (Ile masz lat?)
- 我今年十九岁，你呢？
W ó jinnian shijiu sui，ni ne?
(Mam dziewiętnaście lat, a ty?)
- 我今年二十四岁。
W ó jinnian ershisi sui.
(Mam dwadzieścia cztery lata.)
请问，现在几点？
Q m g w e n rxianzaiji dian?
(Przepraszam, która jest teraz godzina?)
_ 现在八点。XUmzdi ba di&n. (Jest ósma.)
- 谢谢！Xi6xid! (Dziękuję!)
- 不用谢！所 r (Nie ma za co!)
33C l GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Partykuła 呢 ne
Poznałeś już dwa sposoby tworzenia pytań w języku chińskim: za pomocą party
kuły B马ma oraz za pomocą zaimków pytajnych. Kolejnym sposobem jest zada
wanie pytania przy użyciu partykuły P尼ne. Pytania z partykułą 呢 ne tłumaczymy
jako „A... V\n p .:，
，A ty?”. Partykułę stawiamy na końcu zdania lub wyrażenia, np .：
我很好，你呢？
W ó hen haotni ne?
Mam się dobrze, a ty?
他是中国人，他的朋友呢？
Ta shi Zhóngguóren, ta de pengyou ne?
On jest Chińczykiem, a jego przyjaciel?
我今年十九岁，你呢？
W ó jirmian shijiusui, ni ne?
Mam dziewiętnaście lat, a ty?
50 ^ O e dgard
Ji 2Y no »C E. n
Klasyfikatory
Klasyfikator jest częścią mowy, która nie występuje w języku polskim. Klasyfika
torów używamy przede wszystkim przy liczeniu przedmiotów, osób lub obiek
tów. Stawiamy je między liczebnikiem a rzeczownikiem. Klasyfikatorów używa
my również z zaimkami wskazującymi 这 zhe (ten),那 na (tamten), z zaimkami
pytajnymi, n p .: 明 na (który? jaki?),几 j i (ile?), z niektórymi przysłówkami, np.:
每 mei (każdy). Przykłady:
liczebnik klasyfikator rzeczownik

— y i (jeden) 个 ge 人 ren (człowiek)
两 " 如 g(dwa) 张 zhang 桌子 zhudzi (stół, czyli: dwa stoły)
那 na (tamta) 条 tiao J可hć (rzeka)
W języku chińskim istnieje wiele klasyfikatorów, n p .: 张 zhang to klasyfikator

do rzeczy płaskich;条 tiao to klasyfikator do rzeczy długich.个 ge jest klasyfi
katorem uniwersalnym, możemy go użyć do większości przedmiotów, ludzi czy
j obiektów, niezależnie od ich właściwości.
11
SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
Liczby
零 lub 〇 ling - 0 十 shi - 10

— y i- 1 H shiyT - 11
二 dr lub 两 lidng - 2 h 二 sh i，
— dr - 12 —~j~ershi 一20
三 san - 3 十三 shisan - 13 sanshi - 30
四 57' - 4 十四 shisi - 14 四十 sishi 一40
五 -5 十五 shiwu - 15 五十 wushi —50
六 liu - 6 十六 shiliii - 16 六十 M shi - 60
七 7 十七 shiąi - 17 七十 q!shi —70
八 tó - 8 十A shibd - 18 八十 bdshi - 80
九jiu - 9 十九 shijiii - 19 九十 jm shi - 90
UWAGA! W języku chińskim cyfrze „dwa” odpowiadają dwa znaki: 二 Sr i 两 Hang.

二 er używamy, gdy czytamy kolejno cyfry (np. podając rok lub numer telefonu),两 Hang
używamy razem z klasyfikatorem, gdy podajemy liczbę osób lub przedmiotów (np.两个人
Hang ge ren - dwoje ludzi).
£.d. 34C l SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
Dni tygodnia: Określenia wieku i czasu:
星期和-tydzień 你今年多大？Mjinnión dud dii?

星期一 xmgqiyi - poniedziêk - Ile masz lat? (dosł. Jak duży jesteś w tym
星期二纟
r - wtorek roku?)
星期三 xmgqJsan - środa 我今年十九岁。Wójńmión sMjiń sui.
星期四 - czwartek - Mam dziewiętnaście lat.
星期五 - piątek {dosł. Ja w tym roku dziewiętnaście lat.)
星期六 - sobota 请问，现在几点？Qingw&n，
xiiinz&i
星期天 zingąW n lu b 星期日 xTngqiri ji dian? —Przepraszam, która jest teraz
- niedziela godzina?
现在八点。Xi&nzm bd didn.
Miesiące: -Terazjest 8:00 / 20:00，
月 - miesiąc 现在十点二十分。Xianzai shi dian ershi
—月 - styczeń jen. - Terazjest 10:20 / 22:20.
二月知 3^ -luty 现在五点半 o Xianzai wii dian ban.
三月 sdn yue - marzec - Terazjest 5:30 /17:30.
四月 si yue - kwiecień 点 - godzina
五月分 jen - minuta
六月 czerwiec 今天几月几日？Jintiónjiyuejiń?
七月 lipiec 一 Który jest dzisiaj?
八月 sierpień 今天五月十八日。Jfntidnwuyueshibari
九月jińyud -wrzesień - Dzisiaj jest 18 maja.
十月 shiyue - październik 今天星期几？Jintidnxingqiji?
H— 月 shiyTyud - listopad - Jaki jest dzisiaj dzień tygodnia?
十二月 grudzień 今天星期三。Jintidn iTngąJsdn.

- Dzisiaj jest środa.
Chinach w codziennej komunikacji używa się zegara dwunastogodzin-

nego, co oznacza, że podaje się godziny za pomocą liczb od 1 do 12. Godzinę
można doprecyzować, podając porę dnia, np. ósma rano lub ósma wieczo
rem, itd.
52 EDGARD
jczrcioicEn
CWICZENIA
Zapoznaj się z nowymi znakami, a następnie przepisz podane poniżej znaki

do odpowiednich kolumn tabeli. Ich wymowy możesz wysłuchać na płycie audio dołączonej
do kursu.
dziewięć jiu dziesięć shi
ton pierwszy łon drugi ton trzeci ton czwarty
5 .2
Przepisz podane znaki do odpowiednich kolumn tabeli zgodnie z ilością kresek. Uwaga:
Zwróć uwagę
na ideogramy
— y T (l), H er
(2),三 san (3).
Ich budowa jest
tak prosta, że
na pewno nie
będziesz musiał
1 kreska 2 kreski 3 kreski 4 kreski 5 kresek długo się ich
uczyć.
5.3
Połącz znaki z transkrypcją.
1. 四 6. 九 a) q i f) san 1• … 6«• ••
2. 十 7. 八 b)wu g)shi 2 .... 7 ....
3. 一 8. 六 c) si h) ba 3 .... 8....
4. 七 9. 一 d)yi i) jiu 4.... 9....
5. 10. 五 e) er j) liu 5.... 10..
5.4
W rozsypance znajdź znaki, które poznałeś w tym rozdziale oraz we wcześniejszych lekcjach.
茶家五房爱
十中四国 _
Uwaga:
Zwróć uwagę na 间二杯七绿
ideogramy liczb Czy rozpoznajesz
parzystych: 二
er (2)，E3 Ą (4),
八件局钱九 kształt, w który
układają się zakreślone
六 liu (6)，八 ba
(8 )，十血 (10)，刷以课休息 pola? (Tworzą znany
ci już znak.)
czyli tych, które
dzielą się przez
dwa. Ich budowa 5.5
jest bardzo Zapoznaj się ze sposobem tworzenia liczebników złożonych i zapisz znakami podane niżej
symetryczna, co
liczebniki.
znaczy, że łatwo je
podzielić na dwie
równe części. Liczebniki złożone tworzymy, zestawiając ze sobą liczebniki proste, np.:
Ideogramy liczb
nieparzystych:— + shi + i 五 shiwu (15)
y I( l) ,E .s a n (3), 二知 x 十 shi + 二十 drshi (20)
五 (5),七如
(7)，九jiu (9) nie ZL er x shi + — yT^> 二 H— ershiyi (21)
są tak symetryczne. — er x-\- shi + — er ^ 二+ 二 ershier (22)
三 san x 十 shi + 九 jiii ■>三十九 sansMjiń (39)
1.25 3.63
2. 48 4. 74
54
5.6
Zapoznaj się z nowym materiałem, a następnie połącz ilustracje z odpowiednim
klasyfikatorem i dopisz właściwy liczebnik.
Klasyfikatory (c.d.):
Zapamiętaj:
本 ben - klasyfikator do książek i podobnych przedmiotów, np.: Gdy coś liczymy,
używamy
słowników, magazynów 两 lióng (2)
两本书 liang ben shii - dwie książki zamiast 二 er (2).
只 zhT- klasyfikator do niektórych zwierząt, np. kotów,
tygrysów, wilków
六只猫 liid zhi mao - sześć kotów
\
a
l
minisłowniczek:
个识
书遍 —książka
猫 m ao-hdi
鱼 yw-ryba
\
N
只
b
/
z/
?
Uwaga:
r
\— /
Wyraz 鱼 (ryba)
本
używanyjest
z klasyfikatorem
|
do rzeczy długich,
)
v\
czyli 条 tiao.
条： |
Przyporządkuj słówka do odpowiednich kategorii w tabelce.
星期六 + —曰 + 八七十四九十六
Jh{Tryue shiba 碑 si
星期天十二三月 qiyue
星期二
xmgqitian shi'er san yue 皿 gqi er
liczby dni tygodnia miesiące
5.8
minisłowniczek: Utwórz poprawne zdania.
今年jmnian
Przykład: > 现在 +三点。Xianzai + san dian.
-w tym roku
(Teraz jest trzecia.)
今天jintian
—dzisiaj 1. 你今年 N ijlnnian a ) 十 ,@半。shi dian ban.
现在 xianzai 2. 现在几 b ) 几日？j i rl?
-teraz 3. 今天星期 JUntidn xmgql c) H■臼。shi r l
岁似i-lata
4. 现在 d ) 点？dión?
5. 今天 Jintian e ) 三十四岁。sanshisl sul
Uwaga:
Znak, który już 6. 今天几月 JTntidn j i yue f ) 多大？ duddii?
poznałeś 月yue 7. 今天十二月 JTntim shU ryuŁ g ) 星期天。x:ngqTtidn.
(księżyc) oznacza
8. 我今年 W ójmnian h )几？ ji?
również „miesiąc",
natomiast znak
日 n' (słońce) 1•••"• 2•••••• 34•"••• 5••••••6••••" 7••••" 8•
oznacza również
j • m 5.9
„dzień.
Z rozsypanych elementów utwórz poprawne zdania i przetłumacz je na język polski.
1. 今年 / 我 / 岁 / 十九 jinnión I wó I sul / shijiu

Zapamiętaj:
W języku
chińskim datę
podajemy zawsze
w kolejności 2•月 / 今天 / 日 / 几 / 几 /jintian / ri /j i /j i
miesiąc - dzień,
np.：
今天八月十日。
Jintian ba yue
3 . 十 / 日 / 二十八 / 月 / 今天 shi / ri / ershiba / yue I jintian
shi r l Dziś jest
10 sierpnia.
4 . 十分 / 现在 / 三点 shifen / xianzai / san dian
5 . 几 / 今天 / 星期 j i /jintian / xingqi
6•日 / 今天 I 五 I 十八 / 月 ri 丨
jintian I wu I shiba / yue
56 Ê D J
G AK
EZT RIC
IO D-P
E l
5.10
Która jest godzina? Podpisz ilustracje. Uwaga:
W języku
Przykład: > 现在九点。 Xidnzói jiu dian. (Teraz jest 9:00.) chińskim,
podając godzinę
i datę używamy
liczebników
głównych.
p
i-f ll
Z
0
f
g
ta
.
z
2: ąc od
u h" 二 m 点 d d
ub)l
oyn
r
i .现在 am 4:
3.现在 ---- 点。
o
ka
IW
X ian zai...... dian. X ian zai...... dian. r(d1w
b
y'§ r
ów
i
gJ
(d
awna
i e l f ^
d
% ' ;)
r
e
(T a)
,
现油
.
a
2.现在点O 4.现在
X ianzai...... dian. X ian zai...... dian.
5.11
Wybierz zdanie polskie odpowiadające zdaniu w języku chińskim. Czy wiesz, że..,
1 . 他三十九岁。 Chiny są krajem
Ta sanshijiu s u i. o największej
liczbie ludności
a) Ona ma trzydzieści dziewięć lat.
na świecie.
b) On ma trzydzieści dziewięć lat. Populacja Chin
wynosi ponad
2 .现在四点。
1,3 nild lud
Xianzai si d ia n . ności.
a) Teraz jest czwarta.
b) Teraz jest dziesiąta.
3 .他今年十八岁。
Tajm nian shiba sul
a) On w tym roku kończy osiemnaście lat.
b) On w tym roku kończy osiemdziesiąt lat.
4 .今天几月几日？
Jintian j i yue j i ri?
a) Jaki jest dzisiaj dzień tygodnia?
b) Który jest dzisiaj?
SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, że...?
5.12
W Chinach
najszczęśliwszą
Uporządkuj podane liczebniki od najmniejszego do największego.
liczbąjest 8 (A
ba), natomiast a)三十六 1.
najbardziej b )九十二 2.
pechową 4 (四
c)八十 3.
si). Liczba osiem
uznawanajest d )十七 4.
za szczęśliwą, e) 四十五 5.
ponieważjej
wymowa brzmi
podobnie 5.13
do wymowy Wybierz właściwą odpowiedź.
pierwszej sylaby
zwrotu发财
jacai (bogacić
1 .我 . . . . . . 三十岁。 F ó . sanshi sui.
się), natomiast a) 今年 jm nian b ) 今天 jintian
czwórka przy
nosi pecha, 2.今天 ...... ？Jin tia n ....... ?
ponieważ brzmi a ) 几日几月 j i ri j i yue b ) 几月几日 j i yue j i ri
prawiejak 死 W
(umierać). 3........ 十月二十 7V日。 ........ shi yue ershiba r l
a) 今年 jlnnian b ) 今天 jintian
4...... 三点。 ........ san dian.
a) 现在 xianzai b ) 今年 jm nian
5........ 星其月三。 ........ xingqisdn.

a) 今天 jintian b ) 今年 jm nian
5.14
Zapisz cyframi podane liczebniki.
Przykład: > 二十三 23
Zapamiętaj: 1.八十六
W Chinach 2.五十二
używanyjest system 3.九十四
dziesiętny; podobnie 4 .三十 -
jak w Polsce.
5 .十三 -
58 EDGARD
JEZYKIOBCE PL
CZŁOWIEK
I RODZINA
- 亲爱的，啤酒已经被发明了吗？
一QTnrai de， p ijiu y ijln g beifdm ing le ma?
- Kochanie, wynaleziono już piwo?
W tym rozdziale:
-słownictwo: członkowie rodziny, opisywanie wyglądu
-gramatyka: zaimki pytajne i隹shei (kto?) i 什么 shenme (co?), czasownik 有 yóu
(mieć) i przeczenie 没 mei
ZNAKI
爸
tata
ba
starszy brat
ge
可 ke (móc) + 可 H (móc)
M 1
starsza
siostra
jie
女 nu (kobieta) + 且 qie (co więcej)
60 EDGARD
JEIKIOtCE.PL
弟
młodszy
brat
dl
弟 di (młodszy brat, ja)
妹
młodsza
siostra
mei
女 mi (kobieta) + 未 wei (jeszcze nie)
谁
kto?
shei
i yan (mowa) + 隹 zhuT (ptak)
mieć
yóu
大 yóu (ręka) + 月 rdu (mięso)
/ shui (woda) + S shu (dzida)
DIALOG:
这是谁？
Zhe shi shei?
(Kto to jest?)
这是我哥哥。
Zhe shi wó gege.
(To mój starszy brat.)
他叫什么名字？
Tajia o shenme mingzi?
(Jak on ma na imię?)
他叫王中。我有一个哥哥。我没有弟弟。
Tajia o Wang Zhdng. Wó yóu yTge gege. Wó meiyóu didi.
(On nazywa się Wang Zhong. Mam jednego starszego brata.
Nie mam młodszych braci.)
62
卜 GRAMATYKA W PIGUłCE:
Tworzenie pytań za pomocą zaimków pylajnych
Poznałeś już kilka zaimków pytajnych:
哪谁什么
na - jaki?, który? shei - kto? shenme - co?
W poprzednim rozdziale nauczyłeś się pytać o wiek. W poniższych pytaniach też

występują zaimki pytajne:多 dud (jak dużo?) i 几 j i (ile?).多 dud używamy za
zwyczaj, gdy pytamy o liczbę większą niż dziesięć.几j i stosujemy, pytając o liczbę
mniejszą niż dziesięć, np.:
- 你今年多大？NijTnnión dud da? (Ile masz lat? dosł.: Jak dużo lat masz
w tym roku?)
-我今年二十岁了。 jmni an ershi sui le. (Mam dwadzieścia lat.)
- 请问，现在几点？ xianzaij i dian? (Przepraszam, która jest teraz

godzina?)
- 现在五点。 wó (Jest piąta.)
Zaimek pytajny samodzielnie tworzy pytania. Zazwyczaj nie używamy go razem

z partykułą B马ma. Partykuła 呢 ne natomiast może występować razem z zaimka
mi pytaj nymi w jednym zdaniu, np.:
她是谁呢？Td shi shei ne? (A kim ona jest?)
Czasownik 有 yóu (mieć)
Za pomocą czasownika 有 yóu wyrażamy posiadanie, np.:

我有两个弟弟。阶 yóu liang ge didi. (Mam dwóch młodszych braci.)
她有一个女儿。 j ów jfg e nu'er. (Ona ma jedną córkę.)
你有几个朋友？N i yóu j i ge pengyou? (Ilu masz przyjaciół?)
Aby utworzyć formę przeczącą czasownika 有 yóu, należy umieścić przed nim
przeczenie 没 mei. Uwaga: nie wolno zaprzeczyć 有 yóu za pomocą partykuły 不
bil, np.:
他没有 JL 子 o Td meiyóu erzi. (On nie ma syna.)

我没有两个姐姐。Wó meiyóu liang ge jiejie. (Ja nie mam dwóch starszych
sióstr.)
38< # SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
Członkowie rodziny:
妈妈 mama - mama 您贵姓？ Nin gui xing? - Jak się Pan

爸爸 tóZ?a-tata nazywa? (dosł.: Jakie jest Pana drugie
女儿 nu'er - córka nazwisko?) (pytanie o nazwisko)
儿子 erzi - syn 我姓王，我叫王中。冊 xing Wang,
奶奶 nainai - babcia wójiao Wang Zhdng. - Na nazwisko
爷爷 yeye - dziadek mam Wang, nazywam się Wang Zhong.
姐姐 ji 句ie - starsza siostra {wjęzyku chińskim nazwisko zawsze
妹妹 meimei - młodsza siostra znajduje sięprzed imieniem)
哥哥 S^Se ~starszybrat
弟弟 młodszy brat Zaimki pytajne:
妻子 qizi - żona
哪 jaki/który
丈夫 zhangfu -mąż
谁咖 7-kto
什么 shćnme - co
Przedstawianie się:
多 d/ó-jak dużo
你叫什么名字？ M jiao shenme mingzi? (wpytaniach o liczbę większę niż 10)
- Jak masz na imię? 几 j i - ile
我叫王中。 JVójiao Wang Zhdng. (wpytaniach o liczbę mniejszą niż 10)
-Nazywam się Wang Zhong.
3l — ____________________________ __________
W Chinach do nieznajomych zwracamy się, używając nazw członków rodzi

ny. Do osób starszych zwracamy się 爷爷 yeye („dziadku”）lub 奶奶 nainai
(„babciu，，)，do osób w średnim wieku - 叔叔 shushu („wujku”）lub 阿姨 dyi
(„ciociu”). Do młodszych od siebie mówimy 弟弟 didi („młodszy bracie”) lub
妹妹 meimei („młodsza siostro”)，a do niewiele od nas starszych - 哥哥 gege
(„starszy bracie”）i 妲姐 jiejie („starsza siostro”).
64 °v/ JEDGARD
/™ £ZVICIO»CC.H
CWICZENIA Uwaga:
Zwróć uwagę na
6.1 budowę znaku
爷 ye (dziadek).
Dopasuj słowa do obrazków. Wpisz słowa w podane kratki.
Zawiera on ten
sam element, co
znak 爸 ba (tata):
夸
dziadek
a ) 妈妈 mama
b ) 女儿
c ) 爸爸 baba
40
>6.2
Przepisz podane znaki do odpowiednich kolumn tabeli. Ich wymowy możesz wysłuchać
na płycie audio dołączonej do kursu.
Zapamiętaj:
W Rozdziale 4
wspomniano,
że partykułę
白勺de można
pominąć, gdy
wyraz określający
ton pierwszy ton drugi łon trzeci łon czwarty jest wyrażany za
pomocą zaimka
osobowego
oraz łączą go
z wyrazem
określanym
bliskie relacje.
Gdy mówimy
0 czionKacn
rodziny,
6.3 przyjaciołach
W podanych słowach dopisz brakujące znaki.. 1znajomych,
zazwyczaj
pomijamy 白勺de,
np.:
妻子 wd qizi
1•爷 2. 妈 3.哥 4. 友 5.妹 - moja żona
他奶奶ta nainai
- jego babcia
6.4
Połącz znaki w pary tak, aby utworzyły znane ci słowa. Całe słowa przepisz do kratek.
Zapamiętaj:
Wiesz już, że znak
1 .妹 2 .哥 3 .弟 4 .爸 5.姐
女 nu oznacza
w piśmie a )弟 b )姐 c )妹 d )哥 e) 爸
chińskim kobietę.
Zapoznaj się
ze znakiem
„mężczyzna”
mężczyzna
nan 6.5
Przepisz znaki do odpowiednich kolumn tabeli.
1. zawierające 2. zawierające 3. zawierające 4. zawierające

element element element element
马 (koń) 女 nń (kobieta) 大 yóu (ręka) 可 kś (móc)
Wskazówka:
Znak 男 nan
składa się
z elementów
田 tión (pole)
i 力 li (siła). 6.6
Znajdź wdiagramie znaki, któreznasz. Czyrozpoznajesz kształt, wktóry układają się
zakreślone pola?
离知因所被
姐没有朋马奇
不打车你飞
是父巴人国火
到床里后前
66 EDGARD
JEZVC!OBCE.PŁ
6.7
Przepisz słówka i wyrażenia do odpowiednich miejscwzdaniach.
minisłowniczek:
男朋友
nanpengyou
- chłopak (osoba,
z którą jest się
o 75 shi wó de w związku)
女朋友 rśpćngyou
- dziewczyna
-•我丈夫是 Wó zhangfu shi (osoba, z którą jest
się w związku)
和 fe'-i,o raz
3 . 我有一个哥哥，我
Wó yóu yTge gege, wó
Ta shi wó de
6.8
Zapamiętaj:
Zaimek f f 么
1.他是你弟弟吗？ a ) 这是我弟弟的书。
shenme (co?)
Td shi n i didi ma? Zhe shi wó didi de shii. umieszczamy
przed
2 . 他是波兰人吗？ b ) 那是我奶奶。 rzeczownikiem,
Ta shi Bólanren ma? Na shi wó nainai. gdy chcemy
uzyskać
3 .这是什么？ c ) 不是，他是我哥哥。 szczegółowe
informacje na
Zhe shi shenme? Bu shi, td shi wó gege. jego temat, np .：
这是什么书？
4 .那是谁？ d ) 我们是美国人。 Zhe shi shenme
Na shi shei? Wómen shi Meiguóren. shii? - Co to za
książka?
5 . 你们是哪国人？ e ) 不是，他是德国人。这是日本书。
Nimen shi na guó ren? Bu shi, ta shi Deguóren. Zhe shi Rlben shń.
- To jest japońska
książka.
3. 4. 5.
6.9
Utwórz poprawne zdania.
Zapamiętaj: Przykład: > 这是 + 我妈妈。 Zhk shi 十wó mama.

W języku (To jest 十moja mama.)
chińskim
nazwisko to
姓 xingya imię: 1. 我妹妹 Wó meimei a ) 姓？xing?
名字 mingzi. 2 . 您贵 Nin gui b ) 吗？ma?
Nazwisko
zazwyczaj składa 3 . 我姓王， Wó xing Wóng， c ) 叫王兰。jia o WangLan.
się z jednego 4 .我没有如 d ) 哥哥。gćge.
znaku, a imię
z jednego lub 5 .你有弟弟 N i yóu didi e ) 我叫王中。wdjia o Wang Zhdng.
dwóch znaków.
Przykładowo, 4.
obecny prezydent
Chińskiej
Republiki
Ludowej 6.10
Hu Jintao ma na Wybierz prawidłową odpowiedź: a, b lub c.
imię 锦涛 Jintao
$锦 jin to „brokat”,
涛 tao znaczy 1 .她是 . . . . . . 吗？
„fala”)，a na Td s h i...... ma?
nazwisko 胡 Hu. a) 俄罗斯人 ŹluósTrćn b ) 谁 shći c) 的 de
2 . 她是 ......?
Td s h i...... ?
a ) 什么 shćnme b ) 哪 nó c ) 谁 shći
3 .她是我儿子 . . . . . . 朋友。
Ta shi wó e rzi...... pengyou.
a ) 的 de b ) 不 bń c ) 是 shi
4........ ，她是我姐妲。
...... ，ta shi wójiejie.
a )我 Wó b ) 是 Sh'i c ) 谁 Shći
5.我爸爸 ...... 波兰人，是英国人。
Wó b ab a...... Bólanren, shi Ymgguóren.
a ) 是 shi b) 不是 bił shi c ) 的 de
68 ^ E D JEZTtlO>CE.Pl
GARD
6.11
Z rozsypanych słów ułóż zdania i przepisz je do kratek. Zapamiętaj:
什么的 shćnme de
jest wyrażeniem
1 . 中国人 / 不 / 你 / 是 / 爷爷 idiomatycznym.
Zhdngguóren I bu I ni / yeye / shi Umieszczone na
końcu zdania
oznacza “i tym
podobne”, np.:
书，杂志，
什么的。 SM ，
2 .是 / 妹妹 / 她 / 我 zazhi, shenme de.
shi / meimei I ta I wó - książki, gazety，
itp.
minisłowniczek:
杂志 zazhi - gazeta
3 .的 / 男朋友 / 是 / 这 / 她
de / nanpengyou / shi / zhe / td
6.12
1. To jest moja córka. 3. Co to jest?

a )这是我女儿。 a )这是谁？
Zhe shi wó nu1er. Zhe shi shei?
b ) 那是我儿子。 b )这是什么？
Na shi wó erzi. Zhe shi shenme?
2. Mój chłopak jest Francuzem, 4. Czy masz dwie młodsze siostry:

a ) 我的男朋友是法国人。 a ) 你有两个妹妹吗？
Wó de nanpengyou shi N i yóu liang ge meimei
Faguóren. ma?
b)我的女朋友是法国人。 b ) 你有两个姐姐吗？
Wó de nupengyou shi N i yóu liang ge jiejie ma?
Faguóren.
S P R A W D Ź SIĘ!
Czy wiesz, ż e " .?
6.13
W Chinach
obowiązuje tzw. Napisz po chińsku.
politykajednego
dziecka
(计划生育政策 1. mój dziadek
jlhua shengyii
zhengce). Nie
oznacza to
jednak, że 2. Kim jesteś?
każda rodzina
w Chinach
może mieć tylko 3. jeden starszy brat
jedno dziecko.
W obszarach
wiejskich do
4. nie mieć
zwolone jest
posiadanie
dwójki dzieci,
jeśli pierwsze 5. mieć starszą siostrę
dzieckojest płci
żeńskiej. Przed
stawiciele licz
nych w Chinach 6.14
mniejszości et Uzupełnij zdania odpowiednimi wyrazami.
nicznych mogą
mieć kilkoro
dzieci. Polityka
jednego dziecka
realizowanajest 1.这是我男朋友。 4.我
rozmaicie Z h e ...... shi wó nanpengyou. W ó...... yóu didi.
w różnych pro
wincjach. Zależy
to w znacznym
stopniu od oko 2.那是 5.我爷爷八
liczności, np.: Na s h i...... ? Wó yeye b a ...... sui.
na obszarach
dotkniętych
klęskami żywio
3.
łowymi przepis
ten nie obowią .jia o Wang Zhdng.
zuje w ogóle.
70 EDGARD
JEZVKIOBCt PL
- 我喜欢在这样文明的地方吃饭 …
W óxihuan zai zheydng wenming de difang chTfdn...
- Lubię jeść w takich kulturalnych miejscach. •
W tym rozdziale:
-słownictwo: artykuły spożywcze, owoce, warzywa, napoje, posiłki
-gramatyka: spójnik 和 he，czasowniki modalne
ZNAKI
jeść
chi
口 kóu (usta) + 乞 qi (błagać)
pić
he
口 kóu (usta) + 易 (jak? dlaczego? kiedy?)
wcześnie,
wczesny
zao
日 ri (słońce) + 十 shi (dziesięć)
72 EDGARD
j e z yk i obce . pl
południe,
siódma gałąź
z 12 Gałęzi
Ziemskich
Ideogram przedstawia siódmą z 12 Gałęzi
Ziemskich. Gałęzie Ziemskie to chiński tradycyjny
system pomiaru czasu. Doba podzielona jest
na dwanaście części, każdej z Gałęzi Ziemskich
przyporządkowana jest jedna z tych części.
późno, późny
wan
B ń (słońce) + 免 mian (zwolnić)
jedzenie,
ugotowany ryż
fan
i shi (jedzenie) + 反 fan (odwracać)
ZAPOZNAJ S\\ Z N O W Y M MATERIAŁEM, A NASTĘPNIE W YKONAJ CW ICZENIA.
I 41C l DIALOGI:
你早饭吃什么？
Nizaofan chi shenme?
(Co jesz na śniadanie?)
我早饭吃面包和鸡蛋，你呢？
Wó zaofan chi mianbao hejidan, n i ne?
(Na śniadanie jem chleb i jajka, a ty?)
我早饭不吃面包，我吃米饭。米饭真好吃
Wó zaofan bu chi mianbao, wó chi mifan.
Mifan zhen haochi!
(Na śniadanie nie jem chleba, jem ryż.
Ryż jest naprawdę smaczny!)
您要吃什么？
Nin yao chi shenme?
(Co chce Pan zjeść?)
我要吃鱼和米饭。
Wó yao chiyu he mifan.
(Chcę zjeść rybę i ryż.)
您要喝什么？
Nin yao he shenme?
(Czego chce się Pan napić?)
我要喝可口可乐。
Wó yao he kekóukele.
(Chcę się napić coca-coli.)
Czy wiesz, ż e ...?
W Chinach wyróżnia się osiem Równych tradycji kulinarnych z ośmiu prowincji: Shandong,
Guangdong, Sichuan, Hunan, Jiangsu, Zhejiang, Fujian oraz AnhuL Dania tych kuchni bardzo się
od siebie różnią.
EDGARD
JEZTKIOBCE.PI
\| GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Spójnik 和 he
Spójnik 和 hć oznacza，，
i”. Służy tylko do łączenia rzeczowników. Nie można go
użyć do łączenia czasowników czy przymiotników. Przykłady:
我早饭吃面包和鸡蛋 Wó zaofan chi mianbao he jidan.
(Na śniadanie jem chleb i jajka.)
我有哥哥和姐姐。 Wó yóu gege hejiejie.
(Mam starszego brata i starszą siostrę.)
Czasowniki modalne
podstawowe czasowniki modalne wjęzyku chińskim

要 yiio 得 dći 应该 yTnggdi 可以 k^yi 能 nćng 会 hui
chcieć musieć powinno się móc, mieć móc, mieć potrafić
pozwolenie, pozwolenie,
potrafić potrafić
W języku chińskim bezpośrednio po czasowniku modalnym występuje drugi

czasownik, np.:
我要吃冰淇淋。
Wó yao chi bmgąilin.
Chcę zjeść lody.
你应该回家。
NiyTnggai hui jia .
Powinieneś wrócić do domu.
他不会游泳。
Ta bu hui yóuyóng.
On nie potrafi pływać.
Czasowniki 可以 keyi oraz 肯泛neng w zdaniach twierdzących mają bardzo po

dobne znaczenie, są używane wymiennie. Jednak w zdaniach przeczących wi
doczna jest różnica w znaczeniu.不可以 bil keyi oznacza „nie wolno, nie mieć
pozwolenia5 , natomiast 不育b bu neng oznacza „nie móc, nie potrafić”.
43
€ SŁÓWKA!KONSTRUKCJE:
Artykuły spożywcze:
大蒜 dasuan - czosnek
米饭 mifiin - ryż (ugotowany) 青菜 ąmgcai - warzywa o zielonych
面条 miantiao - makaron
liściach, sałata
面包 chleb
肉 róu - mięso
Napoje:
鱼 j^-ryba
汤伽 g —zupa 水 shui- woda
鸡蛋 j 了dó/i -jajka 牛奶 mleko
汉堡包 tówtóotóo - hamburger 茶 cha - herbata
薯条 shutiao - frytki 咖啡句海 -kawa
巧克力 czekolada 果汁 guózhi- sok owocowy
蛋糕 dangao - ciasto 可口可乐 k ś k ó m coca-coh
冰淇淋 bingqUin - lody 啤酒 p ijm - _ o
葡萄酒 pńtóojm-yńno
Owoce: 白酒沖 J-wódka
水果 shuiguó - owoct
Posiłki:
苹果 pmgguó-^biko
香蕉 xiangjiao - banan 早饭 zaofan - śniadanie
草莓 caomei - truskawka 午饭 —lunch, obiad (posiłek
樱桃 yżhgtóć) - wiśnia jedzony ok 12:00)
梨 //-gruszka 晚饭 wónfim - obiad, kolacja (posiłel
葡萄 / t ó 如 - w inogrona jedzony ok. 18:00)
橙子 chengzi - pomarańcza
łr ł 蒙 nmgmeng - cytryna Przydatne wyrażenia:
西瓜 xlgua-arbuz
吃 chi-jeść
喝 /^-pić
Warzywa:
好吃 Moc/zf- smaczny (o czymś
蔬菜 ^wca/-warzywa do jedzenia, dosł. dobry do jedzenia)
土豆 tiidóu - ziemniak 好喝 haohe - smaczny (o czymś do picia,
黄瓜 huanggua - ogórek dosł. dobry do picia)
番® janąie - pomidor 你早饭吃 / 喝什么？Mzdofhn cM/ hć
红萝卜 —marchewka shenme? - Co jesz / pijesz na śniadanie?
胡椒崎 /如 - papryka 你要吃 / 喝彳十么？My&ochT/hć
洋葱 yangcdng - cebula shenme? - Co chcesz zjeść / wypić?
76 EDGARD
t:Yl,OBCE r l
ĆWICZENIA
Przepisz podane poniżej znaki do odpowiednich kolumn tabeli. Ich wymowy możesz wysłuchac Zapamiętaj:
na płycie audio dołączonej do kursu. Znak 午 wu
przedstawia
吃午喝晚早
siódmą z
/又
饭 dwunastu Gałęzi
Ziemskich, które
według chińskiej
łon pierwszy ton drugi ton trzeci łon czwarty astronomii
dzieliły dzień
na dwanaście
części (po dwie
godziny każda).
Siódma Gałąź
przypada na okres
między godziną
11 a 13, dlatego
znak ten oznacza
„południe”.
chcieć
yao

曰 ri (słońce) 口 kóu (usta) 尔 shi (jedzenie) 女 n 益 (kobieta)
Zapamiętaj: 7.3
Znak 早 zao Połącz znaki w pary tak, aby utworzyły znane ci słowa. Całe słowa przepisz do kratek obok.
(wcześnie,
wczesny)
przedstawia
słońce, które 1.晚 a) 喝 1.
wznosi się nisko
nad horyzontem.
2.妈 b )国 2.
Zapoznaj się
z nowym
znakiem:
米 m i (ryż) 3•朋 C )饭 3.
przedstawiającym
ziarna ryżu:
4■好 d )友 4.
5.中 e) 妈 5.
ż f
y
r
s
7.4
Połącz znaki z transkrypcją.
^'
要
cl M
wf
b)
^T
吃
早 d)
d
CA
r
饭
o
i
米
喝 a
z
o
4.
Zapamiętaj:
W języku 2. 3.
chińskim
czasownik 吃 chi
(jeść) łączy się
z rzeczownikiem
7.5
饭 fan, tworząc Uzupełnij słowa brakującymi znakami.
złożenie 吃饭
chTfan. Dosłownie
oznacza ono „jeść
jedzeniejednak
1. 午 _____ 2. ______哥 3. 吃
jest używane w
znaczeniu „jeść”.
饭 fa n jest w tym
przypadku tzw. 4. 好 _____ 5. _____ 喝
dopełnieniem
pustym.
78 EDGARD
JEZYKI03CE.PL
7.6
Połącz chińskie słówka z ich polskimi odpowiednikami.
1•苹果 pmgguó a) marc!

2 . 早饭 z&ofim b) sok owocowy
3 .西瓜
c) CZekolada
4 . 红萝卜 hónghóbo d)jabłko
5 . 巧克力 qióokdli e) arbuz f) śniadanie
6 . 果汁 guózM
4. 5• • • • •
7.7
Dopasuj zdania do obrazków. minisłowniczek:
喜欢 xihuan
1 .我们妈妈喜欢香蕉、苹果、葡萄和梨。 -lubić
Wómen mama xihuan xiangjiaoypingguó, putao he //•
2 . 我不吃洋葱。 Zapamiętaj:
Interpunkcja
Wó bu chi yangcdng.
chińska czasami
他女朋友 4 1饭吃蛋糕，也喝咖啡。 różni się od
Ta nupengyou wufan chi dangao, ye he kafei. interpunkcji
w języku polskim,
4• 我们星期天午饭吃香蕉、苹果、柠檬、梨和巧克力。 np. przy
Wómen xingqJtian wufan chi xiangjiao, pingguó, nmgmeng, wyliczaniu
przedmiotów
li he ąiaokeli.
używamy
5 . 我弟弟不喜欢胡椒、红萝卜、番茄和青菜。 tzw. przecinka
Wó didi bu xihuan hńjmo，hóngluóbo, janąie he ąmgcai. wyliczającego、.
Zwróć też uwagę
na chińską
kropkę:。
7.8
Zapamiętaj:
Poznaj dwa nowe Połącz chińskie czasowniki modalne z ich polskimi odpowiednikami.
znaki, którymi
zapisywany jest 1 . 应该 )ńnggdi a) chcieć musieć
zaimek pytajny
什么 shenme 2.会 hui
(co?).
c) powinno się
Znak 什 shćn
3.得 dśi
olenie, p0'•trafić
składa się z 4.要如 d.) itioc，
elementów, które
już znasz： \ ren 5 . 可以 kśyi
(człowiek) i 十
shi (10):
2. 3. 4. 5.
7.9
Przepisz słówka i wyrażenia do odpowiednich miejsc w zdaniach.
Znak me
zbudowany jest
1.我们晚饭 ---- 米饭和蔬菜。
tylko z trzech
kresek: Wómen w anfan...... mifan he shucai.
2.你 ---- 喝什么？
N i...... he shenme?
3.你 ---- 饭吃什么？
N i...... fan chi shenme?
4.1---- 不吃肉。
...... bil chi róu.
5.我要 ---- 咖啡。
Wó yao...... kajei.
80 EDGARD
JEZyKIOtCE.PL
7.10
Zapamiętaj:
Wybierz zdanie polskie odpowiadające zdaniu w języku chińskim.
W języku
chińskim
mówimy喂汤
1.他午饭喝余。 4 . 我们午饭吃水果和蔬菜。 he tang (pić
Ta wufan he cha. Wómen wufan chi shuiguó zupę), a nie
jeść zupę.
a) On na śniadanie pije herbatę. he shucai.
b) On na lunch pije herbatę. a) Na lunch jemy warzywa.
b) Na lunch jemy owoce
2 . 他们要吃什么？ i warzywa.
Tamen yao chi shenme?
a) Co oni chcą zjeść? 5 . 我爸爸不喝咖啡。
Zapamiętaj:
b) Czego oni chcą się napić? Wó baba bu he kafei. Zapoznaj się
a) Mój tata nie pije kawy. z nowym
znakiem:
3 . 我晚饭不吃面包。 b) Ja nie piję kawy.
Znak 汤 tang
Wó wanfan bu chi mianbao. (zupa) zbudowany
a) Na kolację jem chleb. jest z elementów
/ shui (woda) i 易
b) Na kolację nie jem chleba.
ydng (promienie
słońca).
7.11
zupa
tang
1 . 你们午饭喝什么？ a ) 妈妈不吃面条。
Nimen wufan he shenme? Mama bu chi miantiao.
2 . 你妹妹晚饭吃什么？ b ) 我们午饭喝水。
Ni meimei wanfan Wómen wufan he shui.
chi shenme? c )我不喝啤酒。
3 . 她们要喝什么？ Wó bu he pijiu.
Tamen yao he shenme? d) 她晚饭吃面包和鸡蛋。
4 .谁不吃面条？ Ta wanfan chi mianbao
Shei bu chi miantiao? he jidan.
5 . 你喝啤酒吗？ e ) 她们要喝汤。
N i he pijiu ma? Tamen yao he tang.
2. 4. 5.
Czy wiesz, że... ?
7.12
Nazwy
chińskich dań
Napisz po chińsku.
często sąbardzo
skomplikowane
a ich wymowa 1. smaczny (o czymś do p i c i a ) ___________
przysparza
obcokrajowcom
wiele trudności.
Zamawiając 2. chcieć jeść ___________
coś w restau
racji, nigdy nie
można być do 3. pić zupę ___________
końca pewnym,
co właściwie
znajdzie się na 4. ugotowany ryż ___________
talerza Dlatego
warto poznać
nazwy dwóch
najpopularniej 5. jeść kolację ___________
szych potraw,
które można
zjeść w całych 7.13
Chinach: Z rozsypanych słów utwórz poprawne zdania.
麻婆豆腐
Mapó dóufił
-tofu w pikant 1 . 吃 / 中国人 / 什么 / 早饭 /?
nym sosie (dosł. c h i/ Zhdngguóren / shenme / zaofan?
tofu przyrządzo
ne przez kobietę
o bliznowatej 2 .和 / 晚饭 / 米饭 / 蔬菜 / 吃 / 得 / 我。
twarzy) he / wanfan / m ifan / shucai / chi / dei / wó.
宫保鸡丁
Gdngbao
jiding - kawałki 3 .什么 / 午饭 / 吃 / 要 / 你们？
kurczaka w shenme / wufan / ch i/ yao / nimen?
sosie z orzesz
kami ziemnymi
4 .喝 / 他 / 啤酒 / 可以。
{dosł. kawdki
kurczaka straży he I ta I pij iii / keyi.
pałacowej)
5 . 不 / 肉 / 我 / 朋友 / 吃 / 的。
bu / róu I wó I pengyou / chi / de.
82 EDGARD
JEZTtlOBCE.Pl
ZAKUPY
~ 妈，我的同学已经都有小胳驼了！我也要！
Ma, wd de tóngxue yijTng dóuyóu xiao ludtuo le! W óyeyaol
Mamo, wszyscy w mojej klasie mają już wielbłądy, ja też chcę!
W tym rozdziale:
-słownictwo: ubrania, kolory, podstawowe przymiotniki
-gramatyka: spójnik 还是 haishi (albo, lub), klasyfikatory (c.d.)
ZNAKI
klasyfikator
uniwersalny
ge
人 ren (człowiek) + I gun (kreska)
klasyfikator
do rzeczy
długich i ubrań
poniżej pasa
tiao
夂 zhi (klucz o znaczeniu "iść") + 木 mu (drzewo)
件 //
klasyfikator
do ubrań
powyżej pasa
jia n
ren (człowiek) + 牛 niu (krowa)
duży
d
Piktogram przedstawiający człowieka z rozłożonymi rękami.
84 EDGARD
jiZTKioicc.n
mały
xiao
)\ ba (osiem) + J jue (haczyk)
patrzeć,
widzieć,
czytać
kan
手 shóu (ręka) + 目 (oko)
kupować
mai
(element niesamodzielny,
nie posiada wymowy ani znaczenia) + 头 tóu (głowa)
jeszcze
hai
L chuó (iść) + 不 bu (nie)
ZAPOZNAJ SIĘ Z N O W Y M MATERIAŁEM, A NASTĘPNIE WYKONAJ ĆW ICZENIA.
~ 您要买什么？
Nin yao mai shenme?
(Co chce Pani kupić?)
- 我要买一条裤子。
Wó yao mdi y i tiao kuzi.
(Chcę kupić jedną parę spodni.)
- 您要 ł 十么颜色的？
Nin yao mai shenme yanse de?
(Jakiego koloru?)
- 我要蓝色的。
Wó yao lanse de.
你好。我要买一件衬衫。 (Niebieskie.)
N i hao. Wó yao mai yTjia n chenshan. - 您看一下这条。这条很好看。
(Dzień dobry. Chciałabym kupić bluzkę.) Nin kan yixia zhe tiao.
白色的还是绿色的？ Zhe tiao hen haokan.
Baise de haishi liise de? (Proszę zobaczyć tę parę.
(Białą czy zieloną?) Te spodnie są ładne.)
绿色的 … … 这件衬衫太大了，
没有小一点的吗？
Luse de... Zhe jia n chenshan tai da le,
meiyóu xiao yidian de ma?
(Zieloną…Ta bluzka jest zbyt duża,
czy nie ma trochę mniejszej?)
有。您试穿一下这件衬衫。合适吗？
Yóu. Nin shichuan yixia zhe jia n
chenshan. Heshi ma?
(Jest. Niech Pani przymierzy tę bluzkę.
Pasuje?)
合适。多少钱？
Heshi. Dudshao qian?
(Tak. Ile ona kosztuje?)
五十块钱。
Wushi kuai qian.
(Pięćdziesiąt juanów.)
86 EDGARD
jeiY«io«ce.Pi
C l GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Klasyfikatory
Zapoznaj się z nowymi klasyfikatorami.
klasyfikator użycie przykład

件 ji&n ubrania wierzchnie — 件夕卜衣y ijia n waiyi
(powyżej pasa) i (jeden płaszcz)
niektóre przedmioty 一件礼物 y ijia n liwu (jeden prezent)
一件事情 yfjia n shląing
(jedna sprawa)
条 tiao ubrania poniżej pasa, —条裤子 yi tiao kuzi (para spodni)
długie przedmioty 三条裙子 san tiao qunzi
(trzy spódnice)
双 shudng para, 一双革圭子少ż shuang xiezi
klasyfikator do rzeczy, (para butów)
które składają się 一双抹子 y i shuang wazi
z dwóch oddzielnych (para skarpet)
sztuk 一双後子 }^shuang kuaizi
(jedna para pałeczek)
Spójnik 还是 haishi
Spójnik 还是 haishi oznacza „albo”. Używany jest tylko w zdaniach pytających.

Wyrażamy za jego pomocą wybór pomiędzy dwoma możliwościami, dlatego też
należy on do spójników alternatywnych, np.:
你要咖啡还是茶？
N i yao kafei haishi cha?
Chcesz kawę czy herbatę?
你要这件衣服还是那件衣服？
Ni yao zhe jian y jfu haishi na jia n yifu?
Chcesz to czy tamto ubranie?
你穿黑色的鞋子还是棕色的鞋子？
N i chuan heise de xiezi haishi zdngse de xiezi?
Nosisz czarne buty czy brązowe buty?
47
◎ SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
Ubrania i dodatki: Podstawowe przymiotniki:
衬衫 chenshan - koszula, bluzka 大 da-duży

毛衣 maoyi-sweter 小 xiao - mały
裤子 tóz/-spodnie 好看 haokan - ładny
夹克力淑 -kurtka 难看 ncmkan-brzYÓki
裙子 qunzi - spódnica 便宜 tani
大衣 dayi- płaszcz 贵 gz/z-drogi
$ 月
6 yTfu- ubranie
连衣裙 lidnyiąun - sukienka Przydatne słówka i wyrażenia:
鞋子 xiezi-buty
穿 chuan - nosić, zakładać
巾冒子 maoz/-czapka
试穿 shichuan - przymierzać
看 kan - patrzeć, widzieć, czytać
Kolor 》
买 maz-kupować
黑色 heise-czdiny 合适 tó/zz-pasować
& 色 baise-biabf _ 点 yidian - trochę
红色 hóngse - czerwony —下 yma - trochę (sufiks czasownikowyy
绿色 liise - zielony łagodzący wydźwięk wypowiedzi)
黄色 huangse —żółty 太……了！K i…le! - (Tojest) zbyt"
itt'&
nu C3 niebieski ......多少钱？••• dudshao qión?
棕色 zdngse - brązowy - Ile kosztuje?
灰色 hulse-szary ……块钱。... kuai qian.
橙色 chengse —pomarańczowy - (podając cenę) •••juanów.
Zapamiętaj:
W poprzednich rozdziałach poznałeś słowo 月月友 pengyou (przyjaciel).
W tym rozdziale nauczyłeś się słowa 小 xiao (mały). W Chinach dorośli
zwracają się do dzieci, używając wyrażenia ,j 、
月月友xiao pengyou (dosłownie:
，
mał), przyjaciel”
）
88 EDGARD
JEzrrioicEpi
ĆWICZENIA
Zapamiętaj:
Przymiotniki 好看
8.1 haokan (ładny)
Połącz znaki w pary tak, aby utworzyły znane ci słowa. Całe słowa przepisz do kratek obok. i 难看 nankan
(brzydki) znaczą
dosłownie: „dobry
do patrzenia”
1. 好 a) 朋友 ^ i „trudny do
patrzenia”.
W Rozdziale 8
poznałeś słowo
2. 还 b) 看 2. 好吃 haochi
(smaczny).
Na tej samej
zasadzie tworzy
3. 什 c) 十 3, się przymiotnik
难吃 nónchT
(niesmaczny,
4. 男 d) 么 4 dosł. trudny
dojedzenia).
5. 五 e) 是 5
W Rozdziale 7
poznałeś spójnik
和 he (i). Na
% 8.2 osobnej kartce
przećwicz pisanie
Przepisz podane znaki do odpowiednich kolumn tabeli. Ich wymowy możesz wysłuchać
znaku 禾口hć:
na płycie audio dołączonej do kursu.
和
he
łon pierwszy ton drugi łon trzeci łon czwarty
8.3
Zapamiętaj: Dopasuj słowa do obrazków.
太 tai znaczy
„zbyt”. Zauważ， że
znak 太 tai jest 1.衬衫
bardzo podobny
do znaku 大 da chenshan
(duży). Różni się 2 .连衣裙
od niego tylko lidnyiąun
jedną kreską.
Na osobnej kartce 3 .鞋子
przećwicz pisanie xiezi
tego znaku:
4 .裙子
qunzi
zbyt
tai
8.4
Dopasuj do obrazków właściwe wyrażenia.
1. 一条裤子
y i tiao kuzi
2 . 七条连衣裙
qi tiao lidnyiąun
3 . 蓝色的鞋子
lanse de xiezi
4 . 黄色的帽子
huangse de maozi
90 ■<£) JEZYICIOBCE.rL
EDGARD
8.5
Przepisz podane znaki do odpowiednich kolumn tabeli.

\ ren chuó 木 mu 头 tóu
(człowiek) (biegnący (drzewo) (głowa)
człowiek)
8.6
Połącz przymiotniki o przeciwstawnym znaczeniu. Zapamiętaj:
Poznałeś już słowa
好
看宜吃色
\ 便\
大 da (duży)
a b
)/ N
1.大 i 小 xiao (mały).

难
2.黑色的
/ 白 n
Razem tworzą
słowo大小
\/
3.难看
~\
dcociao, które
的
c
4.贵
v
znaczy „rozmiar”,
d
5.绿色的 e) 红色的 np.：

你的鞋子大小是
6.好吃 f)小多少？
N i de xiezi daxiao
shi dudshao?
—Jaki masz
8 .7 rozmiar buta?
Połącz chińskie słówka z polskimi odpowiednikami.
1. 外衣 waiyi a) nosie,
2. 夹克 jiókŁ b) po:marańczowy
3. 合适 hćshi
4. 蓝色 lónsb
c) płaszcz
5. 胃 chuan d) niebieski
6 . 授色 chćngs会 e) pasować kurtka
f)
4. 6.
Zapamiętaj: 8.8
Wyrażenie Zapoznaj się z nowym znakiem, a następnie przepisz podane poniżej znaki do odpowiednich
多少钱 dudshao
ąian oznacza
miejsc w zdaniach.
„Ile kosztuje?”.
多少 dudshao Przećwicz pisanie znaku 双 shuang —para. Składa się on z dwóch
to zaimek znanych ci już elementów 又 yóu (piktogramów przedstawiających
pytajny „jak rękę).
dużo?， ;钱 ąian
to „pieniądze'
To wyrażenie
dosłownie
oznacza więc: „Jak
dużo pieniędzy?，， para
shuang
1 .这条裙子 _ _ _ _ _ 大了，没有小一点的吗？
Zhe tiao q u n zi ....... da le, meiyóu xiao yidian de ma?
2.这件衬衫很好 I。
Zhe jian chenshan hen hao
3 .我要买一 _ _ _ _ _ 鞋子。
Wó yao mdi y i ....... xiezi.
4 .你要这 _ _ _ _ _ 裤子吗？
Ni yao z h e ....... kuzi ma?
5 .我没 _ _ _ _ _ 黑色的夹克。
Wó m e i ....... heise de jiake.
92 EDGARD
JEZTKIOBCE.Pl
8.9
1 .这条裙子多少钱？ a )可以。
Zhe tiao qunzi dudshao qian? Keyi.
2 . 我可以试穿这件衬衫吗？ b ) 我要吃苹果。
Wó keyi shi chuan zhe jia n Wó yao chi pingguó.
chenshan ma? c ) 她今年二十四岁了。
3 . 没有小一点的裤子吗？ Tajm nian ershisi
Meiyóu xiao yidian de kuzi ma? sui le.
4 . 你要吃苹果还是橙子？ d ) 五十八块钱。
Ni yao chi pingguó haishi chengzi? Wushiba kuai qian.
5 . 你姐姐今年多大了？ e )没有。
N ijiejie jlnnian duo da le? Meiyóu.
2. 3. 6.
8.10
Wpisz właściwy klasyfikator w brakujące miejsca w zdaniach. Zapamiętaj:
—下 yJxia i —
^ yidian znaczą
„trochę”.
一T y ixia jest
1•这
przysłówkiem,
Z h e ...... ren shi shei? który zawsze
określa czasownik,
za którym stoi.
Jego rola polega
2.我要买一裤子。 na łagodzeniu
Wó yao mdi yT...... kuzi. tonu wypowiedzi,
np.：看一下 kan
yixia znaczy
„popatrzeć”.
3•这一双红色的鞋子。 —^ yidian
natomiast jest
Z h e ...... y i shuang hóngse de xiezi. rzeczownikiem,
np.：
我可以吃一
点吗？W ó 蝴
4•这衬衫多少钱' chi yidian ma?
Z h e ...... chenshan dudshao qian? - Czy mogę zjeść
troszkę?
SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, że... ?
8.11
W Chinach
Napisz po chińsku.
taigowaniesię
jestpowszechne.
Jeîprzy
produkcie nie
ma ceny, oznacza 1. nie kupować
to, żemożna się
targować Ceny
dla zachodniego 2. trzy pary
turystysą zwykle
zawyżone, więc
warto spróbować 3. za mały
przekonać
sprzedawcę,
żebyjeobniżyt 4. albo
Oto kilka
zwrotów, które
mogąprzydać 5. ładny
siępodczas
targowania:
8.12
Uzupełnij zdania odpowiednimi wyrazami.
Targowaniesię
太贵了！
Taigul le!
(Za drogo!) i .你要喝红茶绿茶？ N i yao he hóngchó
你太过分了。
Ni tai guójen le.
(Przesadzasz.) 2. 贵了 gul le!
我给你十
钱。
Wógeinishi 3. 不是我白勺丰君子。 ...... bu shi wó de qunzi.
kuaiąian.
(Dam d zato
dziesięćjuanów.) 4•你一下我的帽子。 ,ylxia wó de maozi.
5.今天我女朋友要衣服。
Jintian wó nupengyou y a o ...... yTfu.
94 EDGARD
JEZł UOCI PL
MÓJ DOM
- 这是我打扫房子的方法。
- Zhe shi wd ddsao fdngzi de fa n g fd .
一Oto mój sposób na posprzątanie mieszkania.
W tym rozdziale:
-słownictwo: dom, pokoje, meble i sprzęty
-gramatyka:在 zai w funkcji czasownika i przyimka, okolicznik miejsca
ZNAKI
znajdować się,
w
zai 土 tu (ziemia) + 才 cdi (talent)
dom, rodzina
^ mian (dach) + 豕 sM (Świnia)
przed
qian
^ cao (trawa) + 月 yu& (księżyc) + lj dao (nóż)
96 EDGARD
j Ezycioł CE.n.
twarz,
powierzchnia
mian
Piktogram głowy i oka.
łóżko
chuang
木 mu (drzewo) + 广 guang (schronienie)
krzesło
yi
木 mu (drzewo) + 奇 qi (dziwny)
szafa, szafka
gui
木 mu (drzewo) + 巨 ju (ogromy)
dziecko; sufiks
zi; zi^ Piktogram głowy, ramion i tułowia dziecka.
*Uw aga! Znak 子 w znaczeniu „dziecko” wymawiany jest w trzecim

tonie 一zi, jeśli występuje w innych wyrazach w funkcji
sufiksu (np. ł 奇子 yizi „krzesło”)，wymawiany jest w tonie
lekkim - zL
ZAPOZNAJ SIĘ Z N O W Y M MATERIAŁEM, A NASTĘPNIE WYKONAJ ĆW ICZENIA.
% 我的卧室
Wó de wóshi
(Moja sypialnia)
这是我的卧室。我的卧室不大，
但是很舒服。床在卧室中间。
桌子在床旁边。椅子在桌子前面。
电脑在桌子上面。我的小猫呢？
我的小猫不在卧室。
Zhe shi wó de wóshi. Wó de wóshi bu da, danshl hen shufu. Chuang zai wósM
zhóngjian. Zhudzi zai chuang pangbian. Y izi zai zhudzi ąianmian. Diannao zm
zhudzi shangmian. Wó de xiao mao ne? Wó de xiao mao bu zai wóshi.
(To jest moja sypialnia. Moja sypialnia nie jest duża, ale jest bardzo wygodna.
Łóżko znajduje się na środku sypialni. Biurko znajduje się obok łóżka. Krzesło
znajduje się przed biurkiem. Komputer znajduje się na biurku. A mój mały
kotek? Mojego kotka nie ma w sypialni.)
98 EDGARD
JEZY«TO>CE.Pl
51| | GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Czasownik i przyimek 在 zai
在 zai może pełnić funkcję czasownika „być, znajdować się”, jak również przyim
ka „w”. Gdy chcemy określić pozycję, używamy 在 zai w znaczeniu czasowniko
wym „być, znajdować się”, np.:
我在家。 Wó zaijia . - Jestem / Znajduję się w domu.

床在臣卜室中间 o Chuang zai wóshi zhóngjian- Łóżko znajduje się na środku
sypialni.
W zdaniach z orzeczeniem imiennym nie możemy użyć czasownika 在 zai w zna

czeniu „być55.W takich zdaniach używamy czasownika 是 shi, np.:
他是老师 o 73 shi laoshL —On jest nauczycielem.
Gdy chcemy wyrazić, że czynność odbywa się w jakimś miejscu, używamy 在 zai
w znaczeniu przyimkowym ”w”. Wyrażenie przyimkowe z 在 zai zazwyczaj znaj
duje się przed czasownikiem, np.:
我在家工作。 Wó zaijia góngzuó. - Pracuję w domu.

我在华沙上大学。灰 zai Huasha shang daxue. —Studiuj ę w Warszawie.
Gdy chcemy zaprzeczyć zdanie, w którym występuje 在 zai, stawiamy przed nim
partykułę przeczącą 不 bil, np.:
我不在家。Wó bu zaijia . 一Nie ma mnie w domu.

我不在家 IL 作。 Wó bu zai jia góngzuó. —Nie pracuję w domu.
Okolicznik miejsca
W języku chińskim okolicznik miejsca zazwyczaj znajduje się przed orzecze

niem, np.:
podmiot okolicznik miejsca orzeczenie

我在家工作。
Wó (ja) zai jia (w domu) góngzuó. (pracować)
Pracuję w domu.
他们在北京上大学。
Tamen (oni) zai BeijTng (w Pekinie) shang daxue. (studiować)
Oni studiują w Pekinie.
W języku chińskim okolicznik miejsca jest wyrażony za pomocą wyrażenia
przyimkowego, czyli przyimka z rzeczownikiem, lokalizatorem lub wyrażeniem
wskazującym na miejsce lub pozycję.
Lokalizator jest to słowo wskazujące na miejsce lub pozycję, np.:
podstawowe lokalizatory
中间旁边前面后面上面下面
zhóngjian pangbian ąianmian hóumian shangmian xiamian
pośrodku obok przed za na pod
Uwaga! W języku chińskim te wyrazy nie są przyimkami.
Lokalizatory mogą samodzielnie pełnić funkcję okolicznika miejsca, np.:

他的卧室在旁边。 Td de wóshi zai pangbian. - Jego sypialnia jest obok.
W wyrażeniu wskazującym miejsce lub pozycję lokalizator występuje razem z rze
czownikiem. W takim wyrażeniu lokalizator stoi za rzeczownikiem, np.:
wyrażenie wskazujące miejsce lub pozycję znaczenie

rzeczownik lokalizator
桌子上面 na stole
zhudzi (stół) shangmian (na)
学校后面 za szkołą
xuexiao (szkoła) hóumian (za)
W zdaniu wyrażenie wskazujące miejsce lub pozycję występuje za 在 zai, nieza

leżnie od funkcji jaką 在 zai pełni w danym zdaniu, np.:
> zdania z 在 zai w funkcji czasownika, np.:

桌子在床旁边。 Zhudzi zai chuang pangbian. - Stół znajduje się obok łóżka.
> zdania z 在 zai w funkcji przyimka, np.:
我在床上面躺着。 Wó zói chuang shangmian tangzhe. - Leżę na łóżku.
100
S2U SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
Dom: M eble i sprzęty dom ow e:

家 jia - dom / rodzina 家具 j.i研 - meble
房子 fangzi - dom, budynek, mieszkanie 桌子 zhuózi-stół
房间 fóng/ión —pokój 床 chuang-lóiko
厨房 kuchnia 椅子 yizi - krzesło
客厅紀 /żhg-salon 木巨 guizi - szafa
臣卜室 wdy/zz'-sypialnia 沙发 shafa- kanapa
洗手间 xishóujidn- łazienka 电视 dianshi - telewizor
电月囟 dicmnao - komputer
电话 diónhud —telefon
冰箱 bmgxiang - lodówka
洗衣机 xiyiji- pralka
灯血 g —lampa
CWICZENIA
53^ 9 .1
Zapoznaj się nowym znakiem, następnie przepisz podane poniżej znaki do odpowiednich kolumn
tabeli. Wymowy podanych poniżej znaków możesz wysłuchać na płycie audio dołączonej do kursu.
Zapam iętaj:
Drewno jest
podstawowym
budulcem
w produkcji
mebli, dlatego s tó ł
większość znaków zhuó
odnoszących się
do mebli zawiera
element 木 mu
(drzewo, drewno).
łon pierw szy ton drugi ton trzeci łon czwarty
9.2
Przyjrzyj się poniższym zbiorom znaków i zapisz wspólny elem ent znaków w każdyn
podpunkcie. Co ten elem ent oznacza?
吃吗喝
床柜条桌
妈好要妹
4. 你什他件
102 EDGARD
J£2TlCiO»CE-Pt
9.3
Połącz elementy w znane ci znaki i przepisz je do kratek poniżej.
a )可
日
口
木白
b )勺
c) 玉
d)豕
e)反
f) 十
Uwaga!
Zapoznaj się
4. z nowym
znakiem:
后 hóu (za, po):
9.4
Dopasuj słowa do obrazków.
后
1 .电脑 diiinnóo za, po
2 .床 chuang hóu
3.灯 dćng
4. yizi b)
5 . 洗衣机 xiyi]i
6 •桌子 zhuózi
1 ........ 2 ........
3........ 4.........
5........ 6 .........
9.5
Zapoznaj się z nowymi znakami, następnie przepisz słówka i wyrażenia do odpowiednich miejsc
w zdaniach.
na, nad
shang
pod
xia
在
在家下 zai 桌子
zaijia
xia 前面 zhuózi
ąianmian
minisłowniczek:
杂志zazhi
- magazyn i .书和杂志在 _上面。
火车站 Shu he zazhi z a i...... shangmian.
huóchezhan
—dworzec
kolejowy 2 .鞋子在床 _____ 面。
火车huóchć
Xiezi zai chuang...... mian.
—pociąg
公园góngyuan
妒
我
-park 3.
大学ddxuć
- uniwersytet
4.我在火车站 _____
Wó zai huóchezhan
5.公园 _____ 大学后面。

Góngyuan...... daxue hóumian.
104 EDGARD
jezynotCE.n
9.6
Połącz znaki w pary, aby utworzyły znane ci wyrazy. Całe słowa przepisz do kratek poniżej.
好什桌朋后
友面么吃子
L
\
l
a/b\
H
.
2 3
/ \
J
. 4
c d
/ \
l
.
v \
e/
uS
—■
2.
4. 5.
9.7
Za pomocą strzałek przyporządkuj słówka do pomieszczeń domowych przedstawionych
na obrazku.
卧室 m inisłowniczek:
wóshi
洗手间书架镜子 ijngzi - lustro
厨房 xishóujian
shiijia
书架 sMjiii - półka
na książki
chufang
浴盆 yiipćn
-wanna
床
冰箱 chuang
bmgxiang
镜子
jingzi 椅子
yizi
桌子浴盆
zhuózi
yiipen
9.8
Połącz chińskie słówka z polskimi odpowiednikami.
1.前面 qiónmian a) a b) pośrodku

2•下面 xiamian
3.旁边 pangbian C)przed d)pod
4•后面 hóumian
5.中间 zhdngjian e) obok
1........ 2......... 3 4........ 5.........
9.9
Dopasuj zdania do obrazków.
4.
a ) 猫在桌子上面。
Mao zai zhuózi shangmian.
b ) 猫在桌子下面。
Mao zai zhuózi xiamian.
c ) 猫在沙发上面。
Mao zai shafa shangmian.
d ) 猫在电脑前面。
Mao zai diannao ąianmian.
106 EDGARD
JEZY«IO»CE PI
9.10
1. Plecak jest pod krzesłem. minisłowniczek:

a ) 书包在椅子下面。SMbdo zai yizi xiamian. 书包 sMMo
b ) 书包在椅子上面。ShńMo zai yizi shangmian. - plecak
收音机
2. Radio jest na stole.
—radio
a ) 桌子在收音机上面。Zhuózi zai shóuymji shangmian. 由P局少0响
b ) 收苜机在桌子上面。Sh5uyńnjTzai zhuózi shangmian. -poczta
3. Poczta jest obok banku. yinhang
-bank
a ) 邮局在银行旁边。Yóujń zaiyinhangpangbian.
学校 xuexiao
b ) 银行在邮局旁边。Yinhóng zai yóujń pangbian.
- szkolą
4. Park jest za moją szkołą.
a ) 公园在我的学校后面。
Góngyuan zai wó de xuexiao hóumian.
b ) 公园在我的学校前面。
Góngyuan zai wó de xuexiao hóąidnmian.
5. Moja sypialnia jest obok sypialni starszej siostry.
a ) 我姐姐的卧室在我的卧室旁边。
Wójiejie de wóshi zai wó de wóshi pangbian.
b ) 我的卧室在我姐姐的卧室旁边。
Wó de wóshi zai wójiejie de wóshi pangbian.
9.11
1 . 派出所在哪儿？ a ) 不，剧场不在公园后面。 minisłowniczek:

Paichusuó zai nar? Bu, juchang bu zai góngyuan 派出所pdichUsuó
2 . 你去电影院吗？ hóumian. -posterunek
N i qił dianyingyuan ma? b ) 鞋子在这儿。 policji
哪儿 mJr-gdzie?
3 . 剧场在公园后面吗？ Xiezi zai zher.
电影院
Juchang zai góngyuan c ) 不，椅子在客厅。 dianyingyuan
hóumian ma? Bu, yizi zai keting. -kino
4 . 鞋子在哪儿？ d ) 派出所在银行旁边。剧场jiichóng
T7"» r • 、 • v- r\
Xiezi zai nar/ Paichusuó zai yinhang pangbian. - teatr
5 . 椅子在厨房吗？ e ) 我不去。这儿 z/tór—tu
Yizi zai chufang ma? Wó bu qu.
SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, że ...?
W Chinach 9.12
centralne Z rozsypanych wyrazów utwórz poprawne zdania.
ogrzewanie
montowane jest 1 . 在 / 弟弟 / 家 / 不 / 。zai / didi /jia / bu
t)dko w domach
na terenach
płożonych 2 . 在 / 银行 / 这儿 / 。ziii I yinhang / zher
nafK^nocod
Rzeki Zdlej 3 . 旁边 / 客厅 / 厨房 / 在 / 。póngbian / keting / chufang i zai
(黄河M/蝴
//e). Nie oznacza
to,żenapdudnie 4 . 床 / 裤子 / 上面 / 在 / 。 chuóng / kuzi / shangmian / zai
od Rzeki Żdtq
zawszejest 5 . 在 / 桌子 / 电脑/ 上面 / 不 / 。
depło. Zimą
zai / zhuózi / diannao / shangmian / bu
w niektórych
miejscach
temperatura
powietrzawynosi 9.13
t)dkD0°C, wtedy Wybierz prawidłową odpowiedź: a, b lub c.
wdomubez
ogrzewaniajest
zimno.
1. 我在家。 W ó ....... zai jia .
a) 不 bu b )在 zai c ) 不在 t ó zai
2. 公园在学校 o Góngyuan zai xuexiao .........

a ) 面 mian b ) 下面 xiamian c ) 前面 ąianmian
3. 少& 后 ® 。Y izi................. shafa hóumian.

a )不 b )在 zói c ) 是 shi
4 . 她妈妈不 - - - - - - - - 英国。Td móma b ił .......... YTngguó.

a ) 不在 zai b ) 是 shi c )在 zdii
5. 我爸爸老师。 Wó M ba ...... Idoshl

a) 在 ziii b ) 是 shi c) 不 bil
108 EDGAR匚
JCZTCIOBCE.PI
MÓJ DZIEŃ
- 黑色的仙药，请赐给我力量！
H e ise d e x ia n y a o ， ą in g c i g e i w ó lilia n g !
- Czarny eliksirze, błagam, daj mi siłę!
W ty m ro z d z ia le :
-słownictwo: czynności codzienne, wyrażanie czasu
-gramatyka: określanie czasu： przysłówki 以后 yihóu (po, potem) i 以前
yiąian (przed, przedtem), konstrukcja 每天…都 meitian ... ddu
(codziennie)
ZNAKI
ro b ić
zuó
\ ren (człowiek) +古
夂gh (starożytny)
zm ęczony
lei
田 tian (pole) + 糸 (jedwab)
110 EDGARD
JEZrKIOICE.H
w szy scy ,
b e z w y ją tk u
dóu
者 zhe (ten，
który) + P yi (miasto)
każdy
mei
母 mu (matka) + 卜 (element niesamodzielny,

nie posiada wymowy ani znaczenia)
często
chang
尚 shang (wciąż, jeszcze) + 巾jfn (kawałek tkaniny)
le k c ja
ke
i yan (mowa) + 果 guó (owoc)
d ru ż y n a
ban
王 wang (król) + 丨
j dao (nóż) + 王 wang (król)
p o d n o s ić ,
w s ta w a ć
走 zóu (iść) + 己 /f (samemu, siebie)
112 EDGARD
JEZTKIOłCE.PL
ZAPOZNAJ SIĘ Z NOWYM MATERIAŁEM, A NASTĘPNIE WYKONAJ CWICZENIA.
54i DIALOG:
- 你每天都做什么？N i meitian dou zuó shenme?
(Co robisz każdego dnia?)
- 我每天都早上九点起床。起床以后我穿衣服，
吃早饭，刷牙。星期一和星期三我十点上课。
星期二和星期五我四点上课。
Wó meitian dou zaoshang jiń dian ąichuang.
Qichuang yihóu wó chuan yffu, chi zaofan, shua
ya. Xingqiyi he xingqisan wó shi dian shangke.
XingąVer he xmgqTwu wó si dian shangke.
(Codziennie wstaję rano o dziewiątej, po wstaniu z łóżka ubieram się,
jem śniadanie i myję zęby. W poniedziałki i środy mam zajęcia o godzinie
dziesiątej. We wtorki i piątki mam zajęcia o czwartej.)
- 你下课以后做什么？Nixi&kd yihóu zuó shenme? (Co robisz po zajęciach?)
~ 晚上我常常看书。我 H点睡觉。Wónshóng wó changchang kanshu.
-
Wó shiyi dian shuijiao. (Wieczorami często czytam książki. Chodzę spać

o godzinie jedenastej.)
55_ GRAMATYKAW PIGUŁCE:
Przysłówki 以后 yihóu (po, p o t e m ) , 以前 (przed, przedtem )
以后 Witów i ]^w\yiqian umieszczamy po określanym przez nie słowie lub wyra

żeniu. Przysłówki te mogą też występować samodzielnie. Przykłady zdań z przy
słówkami:
下课以后，我们吃晚饭。以前，她是我的好朋友。
Xiake yihóu, wómen chi wanfan. Yiqian} ta shi wó de M o pengyóu.
Po zajęciach zjedliśmy kolację. Przedtem ona była moją dobrą
przyjaciółką.
四点以前，我不在家。以后，我们休息。
Si dian yiąian, wó bu zaijia . Yihóu, wómen xiuxi.
Przed godziną czwartą nie ma mnie Potem odpoczniemy.
w domu.
www. j ezykiobce. p I 113

Konstrukcja 每天 •••者m eitian ... dou (codziennie)
每 mei jest zaimkiem wskazującym i oznacza „każdy，

，np.:
每个人 mei ge ren (każdy człowiek)
每个星期四 mźi ge xmgqisi (każdy czwartek)
Rzeczownik określany przez zaimek wskazujący 每 mei zwykle przyjmuje klasy

fikator (więcej na temat klasyfikatorów znajdziesz w Rozdziale 5). Wyjątkami są
między innymi:
每年 meinian (co roku)
每天 meitian (codziennie)
Gdy część zdania (podmiot, dopełnienie lub okolicznik) określana jest przez 每
mei, przed orzeczeniem zazwyczaj umieszczamy przysłówek 者Pdou (wszyscy, bez
wyjątku). Obecność 者[i ddu w zdaniu nie jest obligatoryjna. Przykłady:
每个房间都很大。Mśigefangjian ddu hen da. Wszystkie pokoje są bardzo duże.
每个老师都喜欢他。M śi ge laoshTddu xihuan ta. Każdy nauczyciel go lubi.
56
Czynności codzienne: 上班 shangbdn —pracować, zaczynać

pracę
起床 ąichuang - wstawać
下班 xiaban - kończyć pracę
胃& 月
E chuan yljii - ubierać się
刷牙 shua ya - myć zęby
Określenia czasu:
看电视 kan dianshi - oglądać telewizję
看书 - czytać książki 每天 meitian - codziennie
吃饭 cfńfiin - jeść 以后少沩如― po,potem
学习 uczyć się 以前 yiąian —przed, przedtem
睡觉 shuijióo - spać 常常 chóngchóng - czpto
梳头 shutóu - czesać się 有时候 yóu shihou - czasem
休息 xiuxi - odpoczywać 现在 xianzai - teraz
洗漂 x/zao-myć się 早上 zaoshang-r^no
淋浴 linyii - brać prysznic 上午 shangwu—przed południem
上课 shangke - mieć / zaczynać lekcje / 下午 xiawu - po południu
zajęcia 晚上 wanshang - wieczorem
下课 xiake - kończyć lekcje / zajęcia
114 EDGARD
JEZYKiOBCE.Pl
CWICZENIA Uwaga:
Zapoznaj
57 się z nowym
O io .i
znakiem, który
Przepisz podane znaki do odpowiednich kolumn tabeli. Ich wymowy możesz wysłuchać jest elementem
na płycie audio dołączonej do kursu. wyrazów:以后
yihóu (po, potem)
i 以前 yiąian
(przed, przedtem):
używać
ton pierwszy ton drugi ton trzeci łon czwarty yi
Zapam iętaj:
10.2 Słowo i寸候
shihou oznacza
Połącz elementy w znane ci znaki i przepisz je do kratek obok. „czas, moment
故糸
w czasie”.
N
)
axb\
l.i Zapamiętaj nowe

N
wyrażenia, które
/ \— /
2A je zawierają:
3.
c d \
3.田
果
i_ 的时候 de shihou
反
)
4.不 - w czasie, gdy,

v \
np.:
l
e
y
5.1： 4. 我睡觉的时候，
妈妈看电视。
Wó shuijiao de
shihou, m am a kan
10.3 dianshi.
(Gdy spałem,
Połącz wyrazy o przeciwstawnym znaczeniu. mama oglądała
telewizję.)
a b
1.以后晚上什么时候 shćnm e

小以睡下
shihou - kiedy?
.早上
前觉课
2
(zaimek pytaj ny),
c d
3.上课 np.：
4.大你什么时候回家？
N i shenm e shihou
5.起床 hui jia ?
(Kiedy wracasz
2 do domu?)
10.4
Dopasuj do obrazków właściwe wyrażenia.
1 .梳头 shutóu
2 .淋浴 linyii
3 . 穿$ 月
艮chuan yifu
4.刷牙 shud yó
5 .走 ąichnang
6 .吃饭 chlfiin
1 ........ 2 ........
3........ 4........
5 6 ........
10.5
minisłowniczek: Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami.
听音乐 tfngyinyi^
-słuchać muzyki 的时候以后时候每天
学生xuesheng de shihou y ^ ou M hnu
-uczeń
汉语Hdnyii
-chiński
你什么吃早饭 '
N i shenme...... chi zaofan?
2 .下课，我在家看电视。
X iake...... wó zai jia kan dianshi.
做饭，我妈妈听音乐。
Zuó f a n ........ , wó mama tmgyinyue.
4.这个学生都学习汉语。
Zhe ge xuesheng.........dou xuexi Hanyu.
5. ，我在饭馆儿吃晚饭。
，wó zai fanguanr chi wanfan.
116 广、 EDGARD
JcrnoecEci
10.6
Dopasuj zdania do obrazków. minisłowniczek:
宝贝 MobSi
1. 这个女孩子现在休息。Zhb ge niihaizi xianzai xiibci - niemowlę
2 . 她现在学习。 Ta xianzai xuexL 女孩子 nuhaizi
3 . 妈妈现在看书。Mama xianzai kanshu. —dziewczyna
4 . 宝贝现在睡觉。Bdobki xianzai shuijiao.
10.7
Wybierz prawidłową odpowiedź: a lub b.
1 . 早上他跑步。 Zóoshang .......paobu.

a) 常常 chóngchóng b ) 的时候 de shihou
2 . 我弟弟每天 _____ 客厅看电视。
Wó didi m eitian...... keting kan dianshi.
a) 在 ziii b ) 的 de
3. 上课不能吃饭。 Shrngkd...... bu rieng chifan.

a) 以后 yihóu b ) 的时候 de shihou
4. 1970年 _____ ，我奶奶是老师。

1970 n ia n ...... . wó nainai shi laoshl
a ) 的时候 de shihou b )以前 • 如
5. 你每天 _____ 学习汉语吗？
Ni m eitian...... xuexi Hanyu ma?
a) 都 ddu b ) 是 shi
Zapoznaj się 10.8
z nowymi
znakami, Z rozsypanych wyrazów utwórz poprawne zdania.
składającymi
się na słówko
休息 xiiixi
1. 早饭 / 我 / 吃 / 现在
(odpoczywać). zaofan / wó / chi / xianzai
Zwróć uwagę,
z jakich
elementów 2 . 喜欢 / 苜乐/ 哥哥 / 听 /我
składają się te
znaki: xihuan / yinyue / gege / ting / wó
3 . 做 / 现在 / 你 /什么
zuó / xianzai / n i / shenme
odpoczywać
xiii
4 .你 / 几 / 上课 / 今天 / 点
n i /j i / shangke / jintian / dian
5 .以后/ 我 / 下班 / 家 / 休息 / 在
yihóu / wó / xiaban /jia / xiuxi / zai
10.9
Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami.
w ia d o m o ś c i,
lin te r e s o w a n i 1 .我
oddech
xi
2 . 吃饭 C hifan...... yao xishóu.
3. 我现在休 ? Wó x ianzai...... xi?
4. 我今天很 Wójintian hen
5. 我想休 Wó xiang xiii
118 EDGARD
JEZY 丨
IOtCE.Pl
10.10 m inisłowniczek:
W poniższych wyrażeniach dopisz brakujące znaki. 洗手xishóu- myć
ręce
1.每天都七点床 meitian doił q i d ia n ...... chuang
2.下课 /n xiake...... hóu
3.明 m ing...... bu shangbdn
4.吃晚 chi wan
5. 茶 cha
10.11
1. 一年以前，他每天做什么？
Yi nian yiąian, ta meitian zuó shenme?
2 . 十五岁的时候，他学习汉语。
Shiwii sul de shihou, ta xuexi Hanyu.
3 . 这个女孩子现在刷牙。
Zhe ge nuhaizi xianzai shuaya.
4 . 起床以后，我在洗手间梳头。
Qichuang yihóu, wó zai xishóujian shutóu.
星期四我妻子八点下班。
XTngqisi wó qTzi ba dian xiaban.
SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, ż e " . ?
W Chinach
10.12
między godziną Napisz po chińsku.
12:00 a 14:30
zamiera żyde 1. Dzisiaj jestem bardzo zmęczony.
i wszyscy
udają się
napopdu-
dniową drzemkę
2. Co robisz potem?
zwaną午觉
wujiao. W tym
czasie nie ma
lekcji w szkołach
ani zajęć 3. O której godzinie wstajesz?
na uniwersytecie
i zamknięte
sąwszystkie
urzędy. Sklepy 4. Czy chcesz odpocząć?
i restauracje są
jednak czynne
do późna, także
w niedziele.
10.13
Uzupełnij dialog brakującymi słowami.
- 你现在做 _____ 么？
N i xianzai z u ó ...... me?
- 我现在 _____ 书。
Wó xianzai...... shii
- 以 _____ I，你想做什么？
Y i...... ，ni xiang zuó shenme?
J 后，我要吃晚饭。
hóu, wó yao chi wanfan.
120
SPORT
I CZAS WOLNY
- 我家人都喜欢运动。
一 Wó jiaren dou xihuan yundong.
W naszym domu wszyscy lubią sport.
-słownictwo: sport i hobby
-gramatyka: użycie przysłówków 更 geng (bardziej) i 最 zui (najbardziej),
konstrukcja 正在…呢 zhengzai... ne (właśnie teraz)
ZNAKI
s z c z ę ś liw y
xi
直 zhu (bęben) + □ kóu (usta)
s z c z ę ś liw y
huan
又 yóu (znowu) + 欠 ąian (oddech, ziewać)
b a rd z ie j
geng
Etymologia niejasna
122
I Ib r ^ > EDGARD
JEZYCIOtCt . FI
n a jb a rd z ie j
zui
日 ń (słońce) + Ęl qu (brać)
kochać
ai
爪 zhao (pazury) + 鬥 mi (przykrycie) + 友 yóu (przyjaciel)
s to p a
zu
Piktogram stopy
kopać
tJ
足 zń (stopa) + 易％ (łatwy)
p iłk a
qiu
玉 yii (jadeit) + 求 qiu (prosić)
Czy wiesz, ż e . . . ?
W Chinach wynaleziono wiele gier, które do dziś cieszą się ogromną popularnością.
W chińskich miastach na ulicach i skwerach można spotkać ludzi grających
w chińskie szachy - 象棋 xiangqi Chińskie szachy różnią się od zachodnich
niektórymi figurami, a także tym, że na szachownicy jest rzeka oraz pałace,
w których przebywają królowie.
Także w Chinach wymyślono słynną strategiczną grę 围棋 weiqi, która funkcjonuje
w Polsce pod japońską nazwą go.
Inną popularną w Chinach grą jest madżong (po chińsku 麻将 niajiang).
124 EDGARD
J sz vieio_ c 丨
. pi
58
DIALOGI:
你喜欢运动吗？Nixihuan yundong ma?
(Czy lubisz sport?)
当然！我很喜欢运动。 Ddngrón! Wó hen
xihuan yimddng. (Oczywiście! Bardzo lubię sport.)
你喜欢什么运动？M xihuan shenme
yundong? (Jaki lubisz sport?)
我喜欢踢足球，打网球，游泳，
但是我最喜滑雪。
Wó xihuan ti zńqiń，da wangqiuf yóuyóng,
danshi wó zui xihuan huaxue.
(Lubię piłkę nożną, tenis, pływanie,
ale najbardziej lubię jeździć na nartach.)
- 你的爱好是什么？
N i de aihao shi shenme?
(Jakie jest twoje hobby?)
- 我的爱好是下棋。
Wó de aihao shi xia qi.
(Moim hobby jest gra w szachy.)
590 GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Przysłówki 更 geng (bardziej),最 zui (najbardziej)
Przysłówki 更 geng (bardziej) i 最 zui (najbardziej) tworzą stopień wyższy i naj

wyższy przymiotnika:
stopień równy stopień wyższy stopień najwyższy
大更大最大
da (duży) geng da (większy) zui da (największy)
虫
贝更贵
曰
由
取贝
gul (drogi) geng gui (droższy) zui gul (najdroższy)
有意思更有意思最有意思
yóuyisi (interesujący) geng yóu yisi zui yóu yisi
(bardziej interesujący) (najbardziej interesujący)
Przysłówków 更 geng (bardziej) i 取 zui (najbardziej) możemy również używać
z czasownikami opisującymi uczucia, np.:
> 他怕妈妈，但是他更怕爸爸。Td pa mama, danshi ta geng pa baba.
On się boi mamy, ale jeszcze bardziej boi się taty.
> 我最喜欢睡觉。冊 zui xihuan shuijiao. Najbardziej lubię spać.
> 我们最爱我们老师。 Wómen zui ai wómen laoshl
Najbardziej kochamy naszego nauczyciela.
Konstrukcja I E i Ł • • • PjS zhengzai ... ne (w łaśnie teraz)
Konstrukcji 正在•“呢 zhengzai ... ne (właśnie teraz) używamy, gdy chcemy wy
razić, że czynność ma miejsce w tym momencie, w danej chwili. Przysłówek 正在
zhengzai (właśnie teraz) stawiamy przed orzeczeniem, natomiast partykułę Bjb ne,
która podkreśla kontynuację czynności, stawiamy na końcu zdania, np.：
> 我正在看电视呢。勝 zhengzai kan dianshi ne. Właśnie oglądam telewizję.
> 他们正在踢足球呢。Tómen zMngzM tizńqiń ne. Oni właśnie grają w piłkę nożną.
Partykułę Pjt ne można pominąć bez zmiany znaczenia zdania, np.:

> 我们正在游泳。奶5舰 w 寧 ^g . Właśnie pływamy.
60 SłÓWKA I KONSTRUKCJE:
Sport: 骑自行车 / 马 qizbdngchć/ mó

- jeździć na rowerze / jeździć konno
运动 sport
滑雪 huaxue-jeździć na nartach
足球 zuqiu - piłka nożna
滑冰 huabmg -jeździć na łyżwach
31 足i 求 tizuqiu —grać w piłkę nożną
跑步 paobu - bieganie, jogging
排球 paiąiu - siatkówka
篮球 lanąiu - koszykówka
Hobby:
网球 wangąiu - tenis
pingpangąiu - ping-pong 爱好 iiiMo - hobby
打排球 / 篮球 / 网球 / 乒乓球下棋 xia qi- grać w szachy
da paiąiu / lanąiu / wangąiu /pingpangąiu 麻将 majiang—madżong (pochodząca
—grać w siatkówkę / koszykówkę / tenisa / z Chin gra dla czterech graczy)
ping-ponga 打麻将 da. majiang—grać w madżonga
太极拳 tóijiqudn-1ińchi 跳舞 tańczyć
打太极拳必 /妨/(押如-uprawiać tai chi 散步 rówtó - spacerować
游泳 pływać 无聊 wuliao - nudny
有意思 yóuyisi - interesujący
126 名
CWICZENIA
% ”.】
Zapoznaj się nowymi znakam i, następnie przepisz podane poniżej znaki Zapam iętaj:
do odpowiednich kolumn tabeli. Ich wymowy możesz wysłuchać na płycie audio Zwróć uwagę,
dołączonej do kursu. że potrafisz już
napisać znakami
wyrażenie打排球
da paiąiu (grać
w siatkówkę).
u d e rz a ć / g ra ć
da
rząd I u s ta w ia ć
pói
łon pierwszy ton drugi łon trzeci ton czwarty
11.2
Połącz elementy w znane ci znaki i przepisz je do kratek poniżej.
又王
口取求欠丁
\
a—/
1.
A
bM
2.
/ \
3. ł
)
c d
/ \ V
4.
直
日
5.
)e\
/
3.
5.
11.3
Uwaga: Zapoznaj się nowym znakiem, następnie przepisz podane poniżej znaki do odpowiednich
呢 ne - partykuła kolumn tabeli.
(występuje m.in.
w konstrukcji 正
在…呢 zhengzai
ne - właśnie coś
robić)
p a rty k u ła
ne
1. zaw ierające 2. zaw ierające 3. zaw ierające 4. zaw ierające

elem en t elem ent elem en t elem ent
日 ri (słońce) 口 kóu (usta) fi / 足 zzź 手 / 手 shóu
(stopa) (ręka)
128 EDGARD
JEZYIIO tCE PL
11.4
Zapoznaj się nowym znakiem , następnie przepisz podane poniżej znaki
do odpowiednich miejsc w zdaniach.
IE zheng - w łaśn ie (elem en t konstrukcji 正在 … 口

尼 zh e g za i... ne)
Zapam iętaj:
Poznałeś już
znak 好 hao
(dobry). Zauważ,
że występuje on
w ła ś n ie również w wyrazie
zheng 爱好 hihiio
(hobby), jednak
jest wymawiany
w tonie czwartym
(a nie trzecim).
i .妈妈正在做饭 _ _ _ _ _
Mama zhengzai zuó fan
2 .我 _ _ _ _ _ 爱我爸爸。
W ó ....... ai wó baba.
3 .我们 _ _ _ _ _ 在踢足球呢。
Wómen....... zai tizuqiu ne.
4 .他们正 _ _ _ _ _ 打排球呢。
Tamen zheng ....... da paiąiu ne.
5 .你们的 _ _ _ _ _ 好是什么？
Nimen d e ....... hao shi shenme?
6 .我 _ _ _ _ _ 欢下棋。
W ó ....... huan xia qi.
Czy wiesz, ż e .. .? 11.5
Przepisz podane zdania, używając konstrukcji 正在 . . . 呢 zh e n g zai... ne.
W Chinach
Przykład: > 他吃午饭。Td chiw iifan.—> 他正在吃午饭呢。
ping-pong
i badminton Ta zhengzai chi wiifan ne.
są jednymi On je lunch. —> On właśnie je lunch.
z najbardziej
popularnych
sportów wśród
1 . 我们学习。
młodych ludzi.
Stoły ping
pongowe oraz
boiska do gry
w badmintona 2 . 爸爸做饭。
znajdują się
na każdym
kampusie
uniwersyteckim.
3 . 谁踢足球？
4 . 他打排球。
5 . 我姐姐吃早饭。
minisłowniczek: 11.6
爬山pó shdn Połącz znaki, aby utworzyły znane ci wyrazy i wyrażenia.
踢骑爬打下
- chodzić po górach
1
. 2. 4
打羽毛球dd a) llj shan

^
yumaoąiu - grać b ) 棋 qi
^
w badmintona 3. c ) 足球 zuąiu
. 5
d ) 自{亍车 zhingche
.
zx e ) 羽毛球 yumaoąiu
a
1 .
130 EDGARD
iEZYKIOiCE.ri
11.7
Dopasuj zdania do obrazków. Zapam iętaj:
W wyrażeniu 3易
足球 tTzńqiń
(grać w piłkę
nożną) występuje
czasownik S易ti
(dosł. kopać).
Z kolei
w wyrażeniu
打排球 dó
paiąiu występuje
1 ............ 2 ............ 3............ 4, czasownik 打 da
(dosŁ uderzać).
Czasownik ten
a ) 我的爱好是打网球。 jest stosowany
Wó de aihao shi da wangąiu. również w innych
b ) 你喜欢游泳吗？ wyrażeniach
związanych
N i xihuan yótcyóng ma? ze sportami,
c ) 波兰人很喜欢足球。 w których używa
się rąk (np.
Bólanren hen xihuan zuąiu.
koszykówka,
d )他每天早上跑步。 tenis, ping-pong).
Ta meitian zaoshangpaobu.
11.8
Połącz pytania z odpowiedziami. minisłowniczek:
lljllj 儿 Awó/K/dr
1. 你的爱好是什么？ a ) 很喜欢。 —rysować, malować
N i de aihao shi shenme? Hen xihuan. 打扑克 ddpńk^
2 . 你正在做什么呢？ b ) 我喜欢游泳。 -graćwkarty
N i zhengzai zuó shenme ne? Wó xihuan yóuyóng.
3 . 你喜欢打扑克吗？ c ) 我的爱好是画画儿。
Nixihuan da puke ma? Wó de aihao shi hua huar.
4 . 你喜欢什么运动？ d ) 我不会。
Nixihuan shenme yundong? Wó bu hui.
5 . 你会游泳吗？ e ) 我正在看杂志呢。
N i hui yóuyóng ma? Wó zhengzai kan zazhi ne.
1........ 2........ 3........ 4. . . 5 ..........................
11.9
m inisłow niczek: Połącz zdania z ilustracjami i przetłum acz je na język polski.
觉得juede
-uważać
每年 meinian
- co roku
a ) 她觉得骑自行车很无聊。73juede qizhingche hen wuliao.
b ) 他们每年去滑雪。Tamen meinian qu huaxue.
c ) 我妹妹不会滑冰。 Wó meimei bu hui huabmg.
d ) 他们正在打网球呢。Tdmen zhengzai da wangąiu ne.
11.10
m inisłowniczek: Wsław znaki z nawiasów w odpowiednie miejsca w zdaniach: A, B lub C. Przepisz
popraw ne zdania.
孩子们 haizimen
- dzieci 1. a Q 我 8 口喜欢 (：□ 吃米饭。（
最）
东西 ddngń A w ó B xihuan C chi mifan. (zui)
-rzecz
对…感兴趣如 ...
gan xingqu 2 . 孩子们 A O 打乒乓球 b □ 呢 C O 。（
正在）
- interesować się Haizimen A da pingpangąiu B ne C. (zhengzai)
czymś
我对汉语感
3 . 谁八口正在 B O 听音乐 C [ ] ? ( 呢）
兴趣。 Wódui
Hanyu gan xingqu.
Shei A zhengzai B ting yinyue C ? (ne)
-Interesuję się
językiem chińskim. 4. A D 这个B O 东西C O
A zhe ge B ddngxi C pidnyi. (geng) »
5. A D 我丑口中国（
：□ 感兴趣。（
对）
A w ó B Zhóngguó C gan xingqii. (dui)
132 EDGARD
j e z y k i o i c e . pl
11.11
Uzupełnij tabelkę brakującymi wyrazami.
stopień równy stopień wyższy stopień najwyższy

przym iotnika przym iotnika przym iotnika
Czy wiesz, ż e .. .?
Nazwa „ping-
pong” pochodzi
od chińskiego
słowa
pingpangąiu.
Natomiast
chińskie
pmgpdng to
nic innego jak
onomatopeja,
11.12 naśladująca
Wybierz zdanie chińskie odpowiadające zdaniu w języku polskim. dźwięk piłeczki,
odbijającej się
po stole ping
1. On jest wyższy.
pongowym.
a ) 他最高。ra zui gao.
b ) 他更高。715geng gao.
2. Bardzo lubię spacerować.

a ) 我不喜欢散步。 Wd bu xihuan sanbu.
b ) 我很喜欢散步。奶5 hen xihuan sanbu.
3. Czy lubicie grać w ping-ponga?

a ) 你们喜欢打兵兵球吗？Nimen xihuan da pingpangąiu ma?
b ) 你们会打兵兵球吗？ Nimen hui da pingpangąiu ma?
4. Jaki lubisz sport?

a ) 你喜欢运动吗？Nixihuan yundong ma?
b ) 你喜欢什么运动？Nixihuan shenme yundong?
5. Tai chi jest najbardziej interesujące.

a ) 太极拳最 ‘ 意思。Tiiijiquón zui yóu yisi.
b ) 太极拳最无聊。T&ijiquón zui wuliao.
SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, że … ?
11.13
Tai chi (太极拳
taijiąuań) jest Napisz po chińsku.
w Chinach
1. Lubię grać w piłkę nożną.
bardzo
popularnym
sportem. Ćwiczą
go zarówno
ludzie młodzi 2 . On właśnie się uczy.
jak i starsi.
Codziennie
wczesnym
rankiem 3. Co jest twoim hobby?
w miejskich
parkach
Chińczycy
(głównie
emeryci) 4. Czy lubisz jeść ryż?
spotykają się,
aby wspólnie
ćwiczyć tai chi.
11.14
Wybierz prawidłową odpowiedź: a, b lub c.
1. 你正在做什么 ...... ？Ni zhengzai zuó shenme........ ?

a) 吗 ma b ) 呢 ne c) 哪 na
2 . 他喜欢 ...... 篮球。Td xihuan........ lanqiu.

a )骑 # b ) 踢斤 c)打而
3. 我们的爱好 ...... 跳舞。 Wómen de a ih a o ........tiaowu.

a) 是 shi b ) 在 ziti c) 有 yóu
4. 你喜欢 ......... 运动？N ix ih u an .......yundong?

a)谁 shći b ) 哪儿 nór c)什么 sMnme
' ...... 害欢窗觉。沙0 .......xihuan shuijiao.

a) 取 zui b ) 每 mći c) 没 mći
飞 34 EDGARD
JEI l KIOt CI »,
PODRÓŻE
- 一！二！三！一 ^t* 都不能少。
- YT! Er! San! YTge dou bu neng shdo.
Raz! Dwa! Trzy! Nie może zabraknąć ani jednego!
-słownictwo: środki transportu, czasowniki ruchu, wakacje
-gramatyka: partykuła aspektu 了 /e，konstrukcja 要…了 yao.. Je
ZNAKI
p o ja z d , w ó z
che
Uproszczona wersja znaku 車 che (pojazd, wóz)
一piktogramu przedstawiającego wóz.
p a ra w o d n a,
p a ra
qi
气 qi (gaz) + > shui (woda)
o g ie ń
huó
Piktogram przedstawiający płomienie.
136 EDGARD
JEZTEIOICE H
la ta ć
Uproszczona forma znaku 飛 fei (latać)
Jei
piktogramu przedstawiającego ptaka, który wznosi się
na swoich skrzydłach (升 sheng - wznosić się).
• r r
1SC
qu
土 tu (ziemia) + /\ sT(prywatny)
p rz y c h o d z ić
lai
Piktogram, przedstawiający kłos jęczmienny. Znak

zapożyczony do reprezentowania znaczenia „przychodzić”.
Jego pierwotne znaczenie to ”jęczmień”.
s ie d z ie ć ,
je c h a ć c z y m ś
zuó
Dwoje ludzi 人 ren, siedzących na ziemi 土 tu.
d o je c h a ć ;
do
dao
至 zhi (dojechać, dotrzeć) + 丨

J dao (nóż)
62
* DIALOGI:
今年夏天我和我朋友去了意大利旅游。
我们观光了很多有名的地方。
Jinnian xiatian wó he wó pengyou qu le Tidali luyćni
Wómen guanguang le hen dud yóummg de dijang. I
(W tym roku latem pojechałam z przyjaciółką
w podróż do Włoch. Zwiedziłyśmy wiele sławnyd(
miejsc.)
明年我也到意大利去旅游。
Mingnian wóye dao Yidali qu luyón.
(W przyszłym roku ja też jadę do Włoch.)
今年暑假你去了哪儿呢？
JJnnian shujia n i qu le nar ne?
(A gdzie pojechałaś w te wakacje?)
今年夏天我去了海边。我每天在沙滩晒太阳。
Jinnian xiatian wó qu le haibian. Wó meitian zai
shatan shai taiyang.
(W tym roku latem pojechałam nad morze.
Codziennie opalałam się na plaży.)
138 EDGARD
j E2 Yn o « c e pi
630 GRAMATYKA W PIGUŁCE:
P artykuła aspektu 了 le
Partykuła 了 le pełni w języku chińskim wiele funkcji. Jedną z nich jest wyrażanie
aspektu dokonanego czynności, np.:
今年暑假我去了美国。 JTnnión shujia wó qu le Meiguó.
W tegoroczne wakacje pojechałam do Stanów Zjednoczonych.
Aspekt dokonany nie jest tym samym co czas przeszły, może bowiem dotyczyć
także przyszłości i teraźniejszości, np.:
明天下班了，我要去看电影。 Mingtidn xiaban le，wó yao qu kan dianying.
Jutro, gdy skończę pracę, chcę obejrzeć film.
Partykuła aspektu T lew zdaniu zazwyczaj stoi po czasowniku, np.:

下午五点半我们到了火车站。 wił dian ban wómen dao le huóchezhan.
Dojechaliśmy na dworzec kolejowy o godzinie siedemnastej trzydzieści.
今天我的朋友来了我家里。 JTntidn wó de pengyou lai le wó jia li.
Mój przyjaciel przyszedł dziś do mojego domu.
Zdanie z partykułą aspektu 了 le zaprzeczamy za pomocą partykuły 没 mei lub

partykuły 没 mei razem z czasownikiem 有 yóu, które zajmują miejsce przed
orzeczeniem. W formach przeczących nie występuje partykuła aspektu 了 le, np.:
她没买火车票。Td mei mdi huóchepiao.
Ona nie kupiła biletów na pociąg.
我哥哥今天没有去上课。 Wó gege jintian meiyóu qu shangke.
Mój starszy brat nie poszedł dzisiaj na zajęcia.
Przyim ek 到 dao (do)
至lj dao jako przyimek wraz z rzeczownikiem lub zaimkiem tworzy wyrażenie
przyimkowe, które w języku chińskim zazwyczaj wysuwane jest w zdaniu przed
orzeczenie. 3\ dao łączy się z określeniami czasu i miejsca. Wskazuje na to, że
czynność została lub będzie zakończona w danym miejscu lub czasie, np.:
上海到北京的火车票多少钱？
Shanghai dao Beijing de huóchepiao dudshao qian?
Ile kosztują bilety na pociąg z Szanghaju do Pekinu?
我每天早上八点到下午五点都工作。
Wó meitian zaoshang ba dian dao xiawu wu dian ddu gdngzuó.
Codziennie pracuję od ósmej rano do piątej po południu.
StÓWKAI KONSTRUKCJE:
Środki tran sp o rtu : 山 shan - góry

海边 haibian - nad morzem
汽车 qiche- samochód
大海 dahai - ocean, morze
火车 huóche —pociąg
沙滩 plaża
公共汽车 gónggóngqiche- autobus
机场 jichang-lotnisko
自行车 zhingche-rower
二占 —dworzec kolejowy
摩托车 - motor
汽车立占 _ dworzec autobusowy
电云力车 diandóngche - skuter
票尸如 - bilet
卡车 kache- ciężarówka
行李 xz«g//-bagaż
出租车 chuzuche - taksówka
手提箱 walizka
地铁命 /丨- metro
背包 plecak
船 chuan - statek, łódź
太阳目艮镜 taiyangyanjing - okulary
飞机俾ji- samolot
przeciwsłoneczne
W akacje:
Czasowniki w y rażające ruch:
旅游 luyóu - podróż, podróżować
去扣 —iść, jechać w stronę od mówiącego
观光 guanguang - zwiedzać
来 lai —iść, jechać w stronę do mówiącego
地方 difang-miejsce
至(I dao - dotrzeć
有名 yóummg - sławny
上车 shangche - wsiadać
暑假 wakacje letnie
下车 xiache - wysiadać
寒假 ferie zimowe
开车 kaiche - prowadzić samochód
度假兩 spędzać wakacje
坐 zwo-jechać, np. samochodem,
日西太P日sMi taiyang - opalać się
pociągiem
lHElil pa shan —chodzić po górach,
骑 ^/-jechać, np. rowerem, motorem,
wspinać się
konno
6V
Z apam iętaj:
Czasownik 去 ąu oznacza，
，
iść” i wskazuje na ruch w stronę przeciwną
do mówiącego, np.:
他去哪儿？ Td qii nar? - Dokąd on idzie?
来 lai natomiast można przetłumaczyć jako „przychodzić”. Za jego pomocą

wyrażamy ruch w kierunku mówiącego, np.:
他来了。Ta lai le. - On przyszedł.
140 EDGARD
Jt ZTI l Oł CE PI
CWICZENIA
12.1 Zapam iętaj:

Połącz wyrazy o przeciwstawnym znaczeniu. Podstawowe
znaczenie
czasownika 坐
1. hóu a )下车 xiache ，
zuó to „siedzieć”
2 .暑假 sMjUi b )前 qian ale oznacza on
także „jechać,
3 .上车 shiingchć c )大海 diiM i podróżować
4.山 shan d )来 lai jakimś środkiem
5 .去 qu e )寒假 hónjiii transportu”.
Używamy go
2. m.in., gdy mowa
0 podróżowaniu
samolotem,
12.2 samochodem,
Połącz elementy w znane ci znaki i przepisz je do kratek poniżej. pociągiem,
autobusem
至气人直彳土
1.
1łodzią, np.:
坐火车zW
2. huóche 一jechać
人
3. pociągiem
4. 坐飞机zwdje iji
6
5.
.
- lecieć
samolotem
Czasownika
骑 qi używamy
w odniesieniu
do jazdy konno,
motorem
i rowerem, np.：
骑自行车
qi zhingche
4. 6. - jechać rowerem
骑马 qi ma
12.3
Przepisz podane poniżej znaki do odpowiednich kolumn tabeli.
ton pierw szy ton drugi łon trzeci ton czwarty
12.4
Dopasuj słowa do obrazków.
1 .地铁票 d'itiśpiao
2 . 太阳眼镜 t&iyóng yónjing
3 . 手提箱 shóutixiang
4 . 照相机 ztóodóng/T
5 . 背包 Mibdo
12.5
Zapam iętaj: Połącz elementy w znane ci znaki i przepisz je do kratek poniżej.
Poznałeś już
słowo SEM: haishi 1.火 a) 上班
车汽来好
b c d e
\
(czy). Sam wyraz

M/\
.爱
车
还 hai oznacza 2
中
|/\ V
„jeszcze”, np.: 3.今年

国
他还没起床。
4.坐
Ta hai mei
|/\
ąichuang. 5•去
(On jeszcze
nie wstał.)
我还要买一条裤
子。
Wó hai yao mdi y i
tiao kuzi.
(Chcę jeszcze
kupić spodnie.)
3.
4.
5.
142 Ê D G A R D
12.6
Zapoznaj się z nowym znakiem , a następnie uzupełnij zdania odpowiednimi słowami.
p a rty k u ła
le
去了
到
dao 来坐 le
qu
lai zuó 爱
ai
你汽车去还是骑摩托车去？
N i...... qiche qu haishi qi mótudche qu?
2 .妈妈向店去。M drna...... shangdian qu.
3.为什么他还没 ? Weishenme ta hai m e i...... ?
4 . 再见，我现在上课。
Zaijian, wó xianzai...... shangke.
5.今天我买 — 条裤子。
Jm tian wó m d i........y i tiao kuzi.
6 .我爬山。
W ó...... pashan.
12.7
minisłowniczek:
i . 今年寒假我们没有去爬山。
海南Hóinón
Jinnian hanjia wómen meiyóu qu pashan.
- prowincja Hajnan,
chińska tropikalna
wyspa na Morzu 2 . 你买了火车票吗？
Południowo- N i mdi le huóchepiao ma?
chińskim
3 . 我朋友骑电动车去上班。
Wópengyou qi diandóngche qu shangbdn.
4 . 我家里来了六个朋友。
Wójia li lai le liu ge pengyou.
5 . 你什么时候去海南旅游？
Ni shenme shihou qh Hainan luyóu?
12.8
Zapoznaj się z nowym znakiem, a następnie z podanych zdań twierdzących utwórz
一，
zdania przeczące.
_ H EEB0S
mśHHBHSSD
□ □ □ □ □ □
□ □ □ □ □ □
144 EDGARD
JEZYHlOtCE.pl
1 . 他买了汽车。Td mdi le qichŁ Zapam iętaj:
辆 Hang to
klasyfikator do
pojazdów, służący
do ich liczenia,
2 . 她们去了中国。Tdmen qii le Zhdngguó. np.:
一辆卡车# liang
kache (jedna
ciężarówka)
三辆汽车Mn
3 . 火车到了。HuócM d&o le.
liang qlche (trzy
samochody)
Zapoznaj się
z jego pisownią:
4 . 她来了。Tdlói le.
k la s y fik a to r
5 . 我七点起了床。 Wó qTdidn qile chuóng. d o p o ja z d ó w
Hang
12.9
Uzupełnij podpisy pod obrazkami odpowiednimi znakami.
」飞机 _ _ _ _ _ I火车 _ _ _ _ _ I摩托车
fe iji ..... huóche ...... mótuóche
自行车 _ _ _ _ _ _ I船
zixingche ..... chuan
12.10
Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami.
1•你 _____ 哪儿去？N i...... nar ąut
2 .今年暑假我 _____ 去中国旅游。
Jinnian shujia w ó ...... qu Zhdngguó luyóu.
3.我爸爸有一红色的汽车。
Wó baba yóu y i ...... hóngse de qiche.
4 . 请问，火车站哪儿？@ngwSn，huóchćzM n...... nar?
5.我觉得火票不太贵。 Wójuede hu ó....... piao bu tai gul
12.11
m inisłow niczek: Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami.
桂林Guilin
- Guilin, miasto 很每了
w południowych hen
mei le
Chinach w
prowincji Guaiigxi
美 we/-piękny
名胜古迹今年暑假我和我弟弟去桂林。
mmgshengguji
Jinnian shujia wó he wó didi q u .....Guilin
,,,, Guilin.
—zabytki
八月十号，我们飞机到了桂林。
Bayue shi haoywómen.......feijT dao le Guilin.
桂林美。G u ilin .....mei.
桂林山很有名。Guilin shan hen yóummg.
我 ---- 天都去爬山。 W ó........tian dou ąu pashan.
146
12.12
Wsław znaki z nawiasów w odpowiednie miejsca w zdaniach: A, B, C lub D.
Przepisz popraw ne zdania.
1. A □ 我 B □ 海 C □ 中 D □ 游泳。(在 Mi)
A w ó B hai C zhdng D yóuyóng.
2 . A □ 多 B □ 人 C □ 在八月 D □ 度假。（
很 /7而)
A dud B ren C zai bayue D dujia.
3. A □ 他们 B □ 今年 C □ 去海边 D □ 旅游。(； S mei)
A tamen B jinnian C qu haibian D luyóu.
4 . 星期六 A|□ 请 B □ 我家 C □ 来 D □ 吃饭吧。（

到沿 o)
xmgqiliii A qmg B wójia C lai D chifan ba.
5 . 我要 A □ 到 B □ 中国 C □ 学习 D □ 汉语。（
去扣)
wó yao A dao B Zhdngguó C xuexi D Hanyu.
Czy wiesz, ż e .. .?
12.13
Wybierz prawidłową odpowiedź: a, b lub c. W Chinach są
cztery rodzaje
1. 妈妈，我今天不想 ...... 上课。Mdma，wójTntidn bit xióng biletów na
....... shangke. pociąg. Miejsca
twarde siedzące
a)去 qii b ) 来 lói c) 到 dîo
są najtańsze, ale
2 . 他还 ...... 来。 T d h ó i ......... lai. niewygodne
a) 没 mći b ) 是 shi c) 不 bh podczas dłuższej
3 . 这 ....... 自行车不是我的，是我哥哥的。 Z h b .......... zhingche podróży.
Miejsca miękkie
bu shi wó de, shi wó gege de. siedzące
a)俩 lid b ) 辆 M ng c) 两 M ng kosztują nieco
4 . 坐汽车 ....... 人都是我的朋友。Zud q ich ć .......... ren ddu shi więcej. Są też
wygodniejsze.
wó de pengyou.
Oprócz nich
a)很多 hśn dud b ) 的de c) 了 le można również
5 . 你们好，我 .了。 Nrnen hao, w ó ......... le. kupić bilety na
a) 好 M o b )去qił c) 来 lói miękkie i twarde
kuszetki.
12.14
Czy wiesz, że... ? Dopisz znaki tak, aby powstały znane ci słowa.
W filozofii
chińskiej
wyszczególnia
się pięć
żywiołów,
z których składa
车
się wszechświat
Są to: drewno:
木 mu, ogień:
che
火 huó, ziemia:
土 tu, metal:金
jin i woda: 7K
shui. Wszystkie
te znaki są
kluczami
i często
pojawiają się 12.15
jako elementy Napisz po chińsku.
wielu innych
znaków.
1. Pociąg przyjechał.
2. Nie chcę jechać.
3. Kupiłem ten samochód.
4. Mój przyjaciel jeszcze nie przyszedł
5. Chcę jechać do Chin pociągiem.
148 EDGARD
JEI YmOł Ct . Pl
PRACA
- 她今天又加班！
T d jin tia n y ó u jid b a n !
—Dzisiaj znów ma nadgodziny!
-słownictwo: zawody
-gramatyka: partykuła aspektu 过 guo, pytania przez zaprzeczenie
ZNAKI
p ra c a
gong
Piktogram jednego z narzędzi stolarskich.
ro b ić
zuó
\ ren (człowiek) + 乍 zha (najpierw)
p ra c o w a ć ja k o
dang
xl/(element niesamodzielny, nie posiada wymowy

ani znaczenia) + 3 j i (głowa świni)
150 / f ) EDGARD
j £2 y « i o » c e . p i
p a rty k u ła
a s p e k tu
guo 寸 cun (cal) + chuó (biegnący człowiek)
m edycyna,
le k a rz
yi
匚 fang (kosz) + 矢 shi (strzała)
ro d z ić
sheng
Piktogram rosnącej rośliny.
s ta ry
lao
夹 (element niesamodzielny, nie ma wymowy

ani znaczenia) + 匕 bi (łyżka, sztylet)
m is trz ,
n a u c z y c ie l
shi
丨
J/刀 dao (nóż) + 币 zd (iść dookoła)
6V d ia lo g ：
- 你做什么工作？N i zuó shenme gdngzuó?
(Kim jesteś z zawodu?)
- 我不工作，我是大学生。奶5 t ó w d |
shi daxuesheng. (Nie pracuję, jestem studentką.)
- 毕业以后你要做什么工作？Biydyfhóu n fy ^
zuó shenme gdngzuó? (Jaką chcesz wykonywać
pracę po ukończeniu studiów?)
- 我以前要当医生，但是现在要当商人。
Wó yiąian yao dangyisheng, danshi xianzai
yao dang shangren. (Wcześniej chciałam być
lekarzem, teraz chcę zostać bizneswoman.)
67r GRAMATYKA W PIGUŁCE:
Partykuła iS guo
Partykuła 过 guo użyta wraz z czasownikiem wskazuje, że czynność wyrażana

przez czasownik miała miejsce w przeszłości. Jest również używana przy opisie
doświadczeń życiowych. W zdaniu zawsze zajmuje miejsce po czasowniku, np.:
我们讨论过这件事儿。 Wómen tdoliin guo zhe jia n shir.
Dyskutowaliśmy na ten temat, (czynność miała miejsce w przeszłości)
我吃过中餐。 Wó chTguo zhongcan. Jadłem chińskie jedzenie.
(czynność miała miejsce w przeszłości oraz mowa o doświadczeniu)
他当过老师。Td dangguo laoshl. On pracował jako nauczyciel.
(czynność miała miejsce w przeszłości oraz mowa o doświadczeniu)
152 EDGARD
jEzr (iobcc .pi
Zdanie z partykułą 过 guo zaprzeczamy za pomocą partykuły przeczącej 没 meU
którą stawiamy przed czasownikiem, np.:
他没去过上;、
每o Td mei ąiiguo Shanghai. On nie był w Szanghaju.
(dosł. On nie pojechał do Szanghaju. — brak doświadczenia)
我们没学过法语。Wómen mei xueguo Fayu. Nie uczyliśmy się francuskiego,
(brak doświadczenia)
我没当过月艮务员。 Wó mei dangguo fuwiiynan. Nie pracowałem jako kelner,
(brak doświadczenia)
Pytania przez zaprzeczenie
Pytania przez zaprzeczenie, podobnie jak pytania z partykułą B马ma，są pytania

mi o rozstrzygnięcie, na które można odpowiedzieć ”tak” lub „nie”. Tworzy się je
poprzez zestawienie formy twierdzącej i przeczącej orzeczenia. Forma twierdząca
zawsze poprzedza formę przeczącą, np.:
你去不去？N iqu bu qu? Czy idziesz?
他是不是 f尔哥哥？Ta shi bu shi n i gege? Czy on jest twoim bratem?
你们有没有时间？Nimen yóu meiyóu shijian? Czy macie czas?
68^ SŁÓWKA I KONSTRUKCJE:
W pracy:
lij 家 huajia-mdlzri
厨师 ctóAf-kucharz 翻译 tłumacz
老师 /細放 - nauczyciel 售货员 shóuhudyuan - sprzedawca
律师 prawnik 月艮 I M fuwuyuan - kelner
工程师 inżynier 老板 Idobón-szd
司机 sijl- kierowca 公司gó卿 f-firma
警察 yfwgctó - policjant
医生 yisheng - lekarz Czasowniki:
护士 hushi - pielęgniarka
农民 nóngmin - rolnik 工作 gdngzuó - praca, pracować
工人 góngren - robotnik fizyczny 当必 wg-pracować jako
间人 shangren - biznesmen 上班 shangbdn - zaczynać pracę
mishii - sekretarka
下班 xiaban - kończyć pracę
苜乐家 muzyk
CWICZENIA
13.1
Połącz części znaków tak, aby utworzyły znane ci znaki. Całe znaki przepisz do kratek poniżej.
彐矢乍帀
^? ""CT^? CT --
b)
d)
J匕
|----
1 |1
3.
6.
5.
13.2
Znajdź w diagramie podane nazwy zawodów.
Zapam iętaj:
医学
to po chińsku rob otn ik
„medycyna”. nauczyciel
1 lekarz,
uczeń
Zauważ, że znasz
już znaki,
z których składa
się ten wyraz.
这过学生
工人在我
作医生了
老师当来
154 EDGARD
13.3
Zapoznaj się z nowym znakiem, następnie dopisz znaki tak, aby powstały znane ci nazwy minisłowniczek:
zawodów. 作家 zuójid
-pisarz
科学家 kixućjid
- naukowiec
职员 zhiyuan
członek, - pracownik
pracownik 演员 yanyuan
yuan -aktor
Zauważ,
że w nazwach
zawodów
pojawiają się te
same elementy,
np.:
i sheng —•医生
yisheng (lekarz),
学生 xuesheng
(uczeń),
人 — 工人
góngren
(robotnik),
胃入 shangren
(biznesmen),
家jid — 画家
huajia (malarz),
作家 zuójid
(pisarz),
i)币shi 老师
laoshl (nauczyciel),
律师 liishi
(prawnik),
^y u a n — 演员
yanyuan (aktor),
月 fuwuyuan
(kelner)
www.j ezykiobce. p I 155

13.4
Połącz znaki, tak aby utworzyły znane ci wyrazy. Następnie przepisz wyrazy do kratek obok.
作班师家生人
作工工医上老
L 2
ab
- 3* 4^
\/
1.
C~d e f —-
3.
nv \
5.
1
/ \/
4.
^
6.
13.5
m inisłow niczek: Połącz znaki w pary o przeciwstawnym znaczeniu.
商店 shangdian
-sklep 1. 上班 sM ngbdn a )有意思 yó u yisi 1
饭馆儿 jbngu^nr 2 .无聊 wńlióo b ) 寒假 hónjiii 2

- restauracja 3•以前 yiqión c )来 lói 3
农村 nóngcun 4 .去 q ii d ) 下班 xi& M n 4
-wieś
5 •暑假 s M jih e ) 以后 y{hóu 5
13.6
Połącz zdania z ilustracjami i przetłumacz je na język polski.
a ) 我在派出所工作。 Wó zai paichusuó gdngzuó.
b ) 我 l i l i i ] 儿。 Wóhud huór.
Z apam iętaj:
W języku
chińskim nie c ) 我在商店工作。 fVó za i shangdian gdngzuó.
ma rozróżnienia
na rodzaj męski
i żeński, więc d ) 我在饭馆儿工作。 JVó za ifanguanr gdngzuó.
wszystkie podane
nazwy zawodów
mają taką samą e ) 我在农村工作。 Wó za i nóngcun gdngzuó.
formę dla obydwu
płci.
156 EDGARD
JE2V«IO »CE PI
13.7
Uzupełnij zdania odpowiednimi wyrazami.
i .我爸爸警察。勝 baba...... jingcha.

Z apam iętaj:
W zdaniu,
2 .他早上八点 Ta zaoshang ba dian w którym
podajemy
informację
3.你要做什么工作？M ......yaozuó shenmegóngzuó\ o wykonywanym
zawodzie,
zamiast 当 ddng
(pracować jako)
4.你朋友做什么 N i pengyou zuó shenme , możemy użyć 是
shi (być), np.:
我是秘未 o
5.他们都当过工人。Tamen ddu.....dangguo Wó shi mishu.
góngren. - Jestem
sekretarką.
13.8
Do podanych odpowiedzi ułóż pytania przez zaprzeczenie. Zapam iętaj:
Przykład:〉他是中国人。Td shi Zhóngguóren. W pytaniach
przez
— 他是不是中国人？Ta shi bu sh'i Zhóngguóren? zaprzeczenie
Czy on jest Chińczykiem? nie występuje
partykuła pytajna
吗 ma.
1. 他是你哥哥。Td shi n i gege.
2 . 你有妹妹。N Iyóu meimei.
3 . 她是护士。Ta shi hushi.
4 . 他今天来。Tdjm tian lai.
5 . 她去中国。Ta qu Zhóngguó.
www.jezykiobce.pj 157
13.9
Wstaw znaki z nawiasów w odpowiednie miejsca w zdaniach: A, B lub C. Przepisz poprawne zdania.
1. A D 你妈妈 B O 做 c o 工作？（
什么)
A ni mama B zuó C gdngzuó? (shenme)
2 . 我们都A □ 当 8 口服务员 C []。（
过)
Wómen ddu A dang B fuwuyuan C. (guo)
3 . 他 A D 不 B □ 是 <：□ 翻译？（
是)
Ta A buB shi Cfanyi? (shi)
4 .她入口要当 8 口厨师 C []。（
以后)
Ta A yao dang B chushi C (yihóu)
5 .你们 A □ 有 B □ 有（
：□ 时间？（
没)
Nimen A yóu B yóu C shijian? (mei)
13.10
minisłowniczek: Wybierz zdanie polskie odpowiadające zdaniu w języku chińskim.
记者jizhś
1. 我当过记者。 Wó dangguo jlzhe.
-dziennikarz
a) Pracuję jako dziennikarz.
b) Pracowałem jako dziennikarz.
2 . 你要做什么工作？Niy&o zuó shenme gdngzuó?
a) Jaką pracę chcesz wykonywać?
b) Jaką pracę wykonujesz?
3 . 他不要当工人。Td bii yao dang góngren.
a) On nie chce pracować jako robotnik.
b) On nie pracuje jako robotnik.
4 . 我们的工作很有意思。 Wómen de gdngzuó hen yóuyisi.
a) Nasza praca jest nudna.
b) Nasza praca jest ciekawa.
5 . 你是不是售货员？ N i shi bu shi shduhuóyuón?
a) Czy ty jesteś sprzedawcą?
b) Czy ty jesteś kelnerem?、
158 EDGARD
JćZYKIOBCEPl
13.11
1. 你当秘书吗？ a ) 我要当翻译。
N i dang mishii ma? Wó yao dang fanyi.
2 . 你喜欢你的工作吗？ b ) 不是，我们是 _ 家。
Nixihuan n i de gdngzuó ma? Bu shi, wómen shi huajia.
3 . 你爸爸做什么工作？ c ) 不喜欢，我的工作很无聊。
N i baba zuó shenme gdngzuó? Bu xihuan, wó de gdngzuó
hen wuliao.
4 . 你要做什么工作？
N iyao zuó shenme gdngzuó? d ) 他当老师。75 dang laoshl.
5 . 你们是不是音乐家。 e ) 对，我当秘书。
Nimen shi bu shi yinyuejia? Dul, wó dang mishii.
2. 5.
minisłowniczek:
模特móte - model,
13.12 modelka
Uzupełnij zdania odpowiednimi znakami.
1 .我工作很有蒽思。脚 ...... gdngzuó hen yóuyisi. Zapamiętaj:

Wyraz 辦寺 móte
(model, modelka)
2 .我朋友模特。 Wó pengyou.....móte. jest fonetyczną
transkrypcją
angielskiego słowa
„model” (model,
3.他们以前当厨师 o Tdmen yiąian dang.....chushi modelka).
W języku
chińskim jest
4.我下午四点下 Wó xiawu si dian xia . wiele takich słów,
niektóre z nich już
znasz, np.:咖_
kafei (kawa),
5.你是是工程师？Ni s h i.....shi gdngchengshT?
a także
波兰 Bćlón
(Polska).
SPRAWDŹ SIĘ!
Czy wiesz, ż e . " ?
13.13
Chińczycy
są bardzo Uzupełnij podane wyrażenia odpowiednimi w yrazam i.
pracowici.
Pracują przez
cały tydzień
(łącznie z
weekendami),
a urlop mają
jedynie w 1. 当
trakcie świąt
narodowych:
na przełomie 2 . ---- 下班
stycznia i lutego,
w trakcie
Święta Wiosny 老师
春节 Chunjie
(Chiński Nowy
Rok) oraz 4.早上
na przełomie
września
i października
-w trakcie
13.14
Święta Środka Z rozsypanych wyrazów utwórz poprawne zdania.
Jesieni中秋节
Zhdngąiujie. 1. 是 / 朋友 / 我 / 司机 / 出租车。
W tym czasie
shi / pengyou I wó I sTjT/ chiizuche
większość
sklepów
i zakładów 2 . 商人/ 当/ 要 / 他。
usługowych jest shangren / dang / yao / ta
zamknięta.
3 . 很 / 的 / 工作 / 我 / 无聊。
hen I de I gdngzuó I wó I wuliao
4 .什么 / 你们 / 工作 / 做 / 要？
shenme / nimen / gdngzuó / zuó / yao
5 .妈妈 / 当 / 律师 / 过 / 他。
mama / dang / liishi / guo / ta
160
ODPOWIEDZI
10 JĘZYKUI PIŚMIE 1.9
目眼多早昊你胺人
l.l 她泪里煮霸塑黑少
1 . e) 田 tian (pole)，
2 . b) 女 nu (kobieta), 喂鹏膑昨板胖间就
3. a) 口 kóu (usta), 4. c) 雨 yw (deszcz), 晚本国但是时点八
5. d) 日 ri (słońce)
2 WYMOWA
»
1.2
2.2
他爸渴什很早
1. qTng, 2. daozi, 3. chepiao,
你河没汉土火 4. yóngcóng, 5. tian, 6 . xichóu, 7. cdn,
这哪那们了活 8 . bu, 9. zhdzi, 10. gui
1.3 2.3
1. 2 . a) 二 er
g) 中 zhóng (środek)， 1. xin, 2. hanshan, 3. zdngjiao, 4. luxian,
(dwa), 3. e) 上 shang (góra, u góry), 5. weishengjian, 6 . ga/?7. xiangyóu,
4. d)下 xia (dół, na dole), 5. c) 凸 tii 8 . zMn, 9. guanshui
(wypukły), 6 . f) 、 dian (kropka)，7. b)

旦 dan (poranek, wschód słońca), 8 . h) 2.4
— yi (jeden) 1. wushi, 2. dóu, 3. liu cha, 4. mew,
5. lanqiuy6 . bu dui, 7. hushi, 8 . gege,
9. dud, 10. waw
1.4
我你低似了吗好使
2.5
伍伊仲夜十借例伢
1. mim, 2. Idn, 3. kum, 4. mśi， 5.pang,
傍多僳偏仙件累仇 6 . ganjing, 7. shóu, 8 . haochT, 9. haohe, 10.7 /
1.5 2.6
1. wen, 2. wen, 3. wen, 4. wen 3. tóng, 4. shd, 8 . shang, 9. chóng, 10. hói,
13. diii, 14. nór， 18. cóngci, 19. mó
1.6
1. md, 2. la, 3. bu, 4. ye, 5. san, 6.jie, 2.7
7. wen, 8 . ke, 9. ni, 10. he 1. Tabu zai. (Nie ma go.), 2. Wóyaoyibei
cha. (Poproszęjedną filiżankę herbaty.),
1.7 3. Wó hen lei. (Jestembardzo zmęczony.),
4. N ihao! (Dzień dobry!), 5.冊 bii zhidao.
1. shu, 2. leng, 3. bang, 4. si, 5. le, 6 . mi,
(Nie wiem.)
7. ne, 8 . wu, 9. M o, 10. de
2.8 3 . 您是Anna吗？ Nin shi Anna ma?
1. yóu, 2. dóu, 3. san, 4. M , 5. shui, —Czy pani to Anna?，
4 . 不是！ Bii
6 . ke, 7. qióo, 8 . tang, 9. lóu, 10. xin shi! —Nie!，
5 . 是吗？ Shi ma? 一Tak?
(wyraża zaskoczenie)
2.9
1. Wó bu zhidao. (Nie wiem.),
3.3
2. Liang dian sishiwu Jen. (Godzina
1 . znaki zawierające element \ren
druga czterdzieści pięć.), 3. Bu hao.
(Niedobrze.), 4. M mdi xie shenme? (człowiek):他 ta (on),你 n i (ty),
(Co kupujesz?)， 5. Wó e le. (Jestem 2 . znaki zawierające element 马 md
głodny.), 6 . Wó yao yi bei cha. (Chcę (koń): B马 ma (partykuła pytajna),
filiżankę herbaty.), 7. Wó zhengzai 3. znaki zawierające element 也 ye
chuchai. (Jestem w podróży służbowej.), (też):他 ta (on),她 ta (ona)
8 . Wófangjia le. (Mam wolne.), 9. San
ge xingqi (trzy tygodnie), 10. Xia xue.

3.4
(Pada śnieg.)
1 . ton pierwszy: 他 tó (on),她 td
(ona), 2 . ton trze c i: 我 wó (ja),你 ni
2.10
5. Wó dangfuwuyuan. (Jestem (ty), 3. ton czwarty: 不 bu (nie), 4. ton
kelnerką.), 7. Tdjiao Wang Chen. (Ona lekki: B马 ma (partykuła pytajna)
nazywa się Wang Chen.), 9. Ta shi sui
le. (Ona ma dziesięć lat.) 3.5
3 PERWSZEKONTAKTY
3.1
3.6
妈修提字吧 1. c, 2. b, 3. a; znaki tworzą zdanie:你好
a a
则可池非吗? N i hao ma? —Jak się masz?
也心否勾唱
3.7
少龙哦张忙
老越女五九女人越明不土十马
Zakreślone pola układają się w znak 不妈子好它她你尔多
bu (nie).
跟很喝叫老所看木
□ □
3.2 玛也哦吗五九颗
1 .你们好！ Nimen hao! - Dzień dobry! 1 •好 hao —dobry, 2 .也 - też， 3.不
(zwracając się do kilku osób), 2 .你好 bu 一nie, 4. B马ma —partykuła pytajna
吗？ N i hao ma? - Jak się masz?， ,，
czy?，’，
5.很 hen —bardzo
162 EDGARD
JI2YHOBCI n
3.8 3.13
1.你是Wang Lan吗？N i shi Wang Lan
| 他是她丨吗丨好丨你丨我|很丨
| |
ma? (Czy ty jesteś Wang Lan?)，

2.我
不是Wang Lan. Wó bii shi Wang Lan.
3.14
(Ja nie jestem Wang Lan.), 3.我不是
1.你好吗？ N i hao ma? (Jak się
老师。JVó bu shi laoshl (Nie jestem
masz?)，
2 . 我不是Wang Lan. Wó bu shi
nauczycielem.)
Wang Lan. (Ja nie jestem Wang Lan.),
3 . 是你。 Shi ni. (To ty.)，
4.我很
3.9
好。冊 hen hao. (Mam się dobrze.)
1. m -你（
ty)，
2 . shi —是（
być)，3.bu-
不（
nie)，
4. hao - 好 (dobry), 5. wó - 我
4 KRAJEI NARODOWOŚCI
(ja)
4.1
3.10
1. b ) 中 - cztery kreski, 2 . a) 那
a) 妈 md 仔 zi - sześć kresek, 3. e ) 你 - siedem
(mama) (dziecko)
kresek, 4. d ) 的一 osiem kresek, 5. c)
是 - dziewięć kresek
女 nń 马 ma \ ren 子 zi
(kobieta) (koń) (człowiek) (syn,
dziecko)
4.2
b) 女 nH 马 ma 1 ren 仔 zi
(kobieta) (koń) (człowiek) (dziecko) 喝那鹏棚朋又
由、冲虫中仲
友必
好 Mo 吗 ma 你 rd 好 hóo
(dobrze)(partykuła (ty) (dobrze) 玉国王根艮哏
pytajna)
Razem znaki tworzą wyrażenia: 狠很拫马啦哪
好吗？Hóo ma? - Dobrze? W porządku?
吗妈找子哈豕
你好丨 N i hao! - Dzień dobry!
4.3
3.11 玉冲有中你从尔娜皮入串
1. 我 2 . 他 3 . 是 4 . 吗 5.很那挪哪任认恨匡人困国
3.12 4.4
1. 你好吗？ M hao ma? (Jak się masz? 1• e) 日本 Ribśn - Japonia, 2. c)法国
dosł.: Czy masz się dobrze?)，2.是你 Faguó - Francja, 3. a) 中国 Zhdngguó
吗？ Shi ni ma? (Czy to ty?), 3.她不 - Chiny，4. b) 西班牙 XIbanyó
好吗？ bu hao ma? (Czy ona ma się - Hiszpania, 5. d)德国 Deguó -
niedobrze?) Niemcy, 6 . f) 英国 - Anglia
4.5 不是日本人，他是中国人。 Wó bóba
1 . 波兰人如 - Polak, 2 .中国人 bu shi Rlbenren, td shi Zhóngguóren.
Zhóngguóren - Chińczyk, 3.德国 (Mój tata nie jest Japończykiem, jest
人 Dćguórćn - Niemiec， 4.意大利人 Chińczykiem.)
Yidaliren - Wioch, 5. 日本人 Ribśnrćn
- Japończyk 4.10
1 . c ) 这是你们的吗？ Zhb shi nimen de
4.6 ma? (Czy to jest wasze?)不是，这是他
1 . a) 朋友 pćngyou (przyjaciel), 2 . c) 们的。 Bii shi, zhe shi tdmen de. (Nie, to
中国人 (Chińczyk)， 3. b) jest ich.)，
2 . e) 他是波兰人吗？ Td shi
中国 Zhdngguó (Chiny) Bólanren ma? (Czy on jest Polakiem?)
不是，他是德国人。 Bii shi, td shi
4.7
Deguóren. (Nie, on jest Niemcem.)，
1 .您是美国人吗？Nin shi Meiguóren
3. a ) 你好吗？ Nf hao ma? (Jak się
ma? (Czy jest pan Amerykaninem?),
masz?)我很好。JVó hen hao. (Mam
2 . 她是哪国人？ T5 shi na guó ren?
się dobrze.), 4. b) 那是你爸爸的朋友
(Skąd ona jest?)，
3.这是我的朋
B马？施 shi n i baba depengyou ma? (Czy
友 o Zhk shi wó de pengyou. (To jest
to jest przyjaciel twojego taty?)不是，
mój przyjaciel), 4 .这不是我老师
那是我老师的朋友。Bii shi，m shi wó
的朋友。Zhe bu shi wó laoshl de
laoshi depengyou. (Nie, to jest przyjaciel
pengyou. (To nie jest przyjaciel mojego
mojego nauczyciela.), 5. d)你们是美国
nauczyciela.), 5 . 他是我的好朋友。
人吗？Nimen shi Meiguóren ma? (Czy
Ta shi wó de hao pengyou. (On jest
jesteście Amerykanami?)是，我 ]是美
moim dobrym przyjacielem.)
国人 o Shi, wómen shi Meiguóren. (Tak,
4.8 jesteśmy Amerykanami.)
1. b，
2. b, 3. a, 4. b, 5. b, 6 . a
4.11
4.9 1 . zawierające element 口 kdu (usta):
1 . a ) 她是俄罗斯人吗？ Td shi 吗 ma (partykuła pytajna),明|5 na (jaki?

Eluósiren ma? (Czy ona jest Rosjanką?)， który?), 2 . zawierające element 女 nu
2 . a ) 不是我的朋友，是他们的。 Bił (kobieta):好 Mo (dobry),她 td (ona)，
shi wó de pengyou, shi tamen de. (To nie 妈 ma (mama), 3. zawierające element
jest mój przyjaciel, to ich przyjaciel.), 文 wen (pismo, literatura):这 zhe (to)
3. c ) 我姐姐很漂亮。奶5jiejie hen
piao liang. (Moja starsza siostra jest 4.12
piękna.)， 4. b ) 你爸爸是我的朋友。 1.b ) 哪 nó (jaki?， który?)，2 . d) 的 de
N i baba shi wó de pengyou. (Twój tata (partykuła), 3. a) 朋 (przyjaciel)，

jest moim przyjacielem.), 5. b) 我爸爸 4. e) 好 hao (dobry), 5. c)这 zhe (to)
164 EDGARD
JEZYEIOBCE PL
4.13 (10)，
3. ton trzeci:五 wó (5),九 jiu (9)，
1 . 我的 wcJ☆ (mój)， 2 .中国人 4. ton czwarty: 二 śr (2)，
四 si (4)，
六 liii (6 )
Zhóngguóren (Chińczyk), 3.朋友
pengyou (przyjaciel), 4.他的 de 5.2
(jego), 5.很好 hen hao (bardzo dobrze) 1 . 1 kreska: — yi{\\2 . 2 kreski: 二 er
(2)，七 qi{l\ A b d (8 )，九jiu (9)，十 shi

4.14 (10), 3. 3 kreski:三 sdn (3), 4. 4 kreski:
1.你是中国人吗？ N i shi Zhóngguóren 五 (5)，六 M (6 )， 5. 5 kresek:四 si (4)
ma? (Czy jesteś Chińczykiem?), 2.我不
是波兰人。 Wó bu shi Bólanren. (Nie 5.3
jestem Polakiem.)， 3 . 她是哪国人？ Td 1. c 四 si (4)， 2. g 十 shi (10)， 3. d — y i
shi na guó ren? (Skąd ona jest?)，
4.她是 (1), 4. a 七 # (7 ) ，5. f 三 sdn (3), 6 . i 九
我的朋友。Tći shi wó de pengyou. (Ona jiu (9)， 7. h 八 M (8 )， 8 . j 六 liu (6 )，
9. e
jest moją przyjaciółką.) — er (2)，10. b) 五 wu (5)
4.15 5.4
1 . 你不是中国人。N i bii
shi Zhóngguóren. (Nie jesteś 茶家五房爱

Chińczykiem.), 2 . 她是我妈妈。7^ shi
wó mama. (Ona jest moją mamą.)，
3.这十中四国 —
是她的朋友。Zhb shi ta de pengyou. 间 — 杯七绿

(To jest jej przyjaciółka.)
八件局钱九
4.16
刷以课休息
1 .我是中国人。 Wó shi Zhóngguóren.
Zakreślonepola uldadająsię w znak 六 liu (6 ).
(Jestem Chińczykiem / Chinką.), 2. 这
是我的朋友。 Zhk shi wó de pengyou.
5.5
(To jest mój przyjaciel.), 3.你是哪国
1 . 二十五 Srshimi, 2 .四十八 sishiM,
人？ N i shi na guó ren? (Skąd jesteś?),
3 . 六十三 liidshisdn，
4.七十四 qTshisi
4 . 这是我的。ZM shi wó de. (To jest
moje.)， 5 . 他不是你的朋友。Ta bii
5.6
shi ni de pengyou. (On nie jest twoim
1. b 四成 2. d _ yi, 3. a H san, 4. c 六 liu
przyjacielem.)
5.7
5 LICZBYI CZAS
1. liczby:九十六 jiUsMliii (96)，十
二 shi， dr (12),七十四 ąishisi (74 )，十
5.1
八 shiba{\?>), 2 . dni tygodnia:星期六
yf (1)，
1. ton pierwszy: —■ 三 san (3)， xmgqiliu (sobota)，星期天例
七q i(7)，)\ ba (8 )，
2. ton drugi:十 shi (niedziela),星期二 xlngql,er (wtorek),
3. miesiące:十二月 shiêryue 5.12
(grudzień),三月 (marzec),七月 1. d) H 匕shiqJ{\l), 2 . a) 三十六
qTyue (lipiec) sanshUiu (36), 3. e) 四十五 sishiwu
(45)， 4. c)八十 bashi(80)， 5. b) 九十二
5.8 jiu sh i^r (92)
1. f) 你今年多大？N ijinnian duoda?
(Ile masz lat?)， 2. d ) 现在几点？XiMz&i 5.13
j i dian? (Która jest teraz godzina?)， 1.a ) 我今年三十岁。Wójinnian sanshi
3. h ) 今天星期几？Jintidn iTngąTji? su i. (W tym roku kończę trzydzieści
(Jaki jest dziś dzień tygodnia?), 4. a) 现 lat.)， 2. b ) 今天几月几日？Jintian j i
Xianzai shi dian ban. (Teraz yue j i ri? (Który dziś jest?)，
3. b)今天
jest 10:30.)， 5. g ) 今天星期天。Jintian
十月二十乂V日。JTnti5n shi yue ershiba
xingqTtian. (Dziś jest niedziela.)，
ri. (Dziś jest 28 października.), 4. a) IJfl
6 . b ) 今天几月几日？JTntidn jiyue j i
在三点。Xianzai san dian. (Teraz jest
ri? (Który dzisiaj jest?)， 7. c) 今天十二
trzecia.)， 5. a ) 今天星期三。JTntidn
月十曰。JTntidn shVeryue shi ri. (Dziś
xingqisan. (Dziś jest środa.)
jest 1 0 grudnia.), 8 . e) 我今年三十四
岁。 jinnian sanshisl sui. (Mam 34
5.14
lata.)
1.86, 2. 52,3. 94，
4. 30，
5. 13
5.9
6 CZtOWIEKI RODZINA
1. 我今年十九岁。Wójinnian shijiu
su i. (Mam 19 lat.)，2•今天几月
6.1
几日？JTntidnjiyue j i ri? (Który
1 . c? 2 . a，3. b
dzisiaj jest?), 3.今天十月二十八
曰o JTntidn shiyue ershiba ri. (Dzisiaj
jest 28 października.)，
4.现在三点十 6.2
分。Xiónziii san dian shijen. (Teraz jest 1 . tonpierwszy:妈 ma (mama),哥
3.10.)， 5 . 今天星期几？JTntimiTngąT ge (starszy brat)，
2 . ton drugi:没 mei
ji? (Jaki jest dzisiaj dzień tygodnia?), (przeczenie),谁 shei (kto?)， 3. ton trzeci:
6 . 今天五月十八日。Jintian wu yue 有少(51/ (mieć),姐jie (starsza siostra),
shiba ri. (Dzisiaj jest 18 maja.)， 4. ton czwarty:爸 ba (tata),弟 di
(młodszy brat),妹 mei (młodsza siostra)
5.10
1 . 四W — 4 ，
2 •十 sh i —1 0 ，
3 . — y i —1 ， 6.3
4.七 g?- 7 1 .爷爷 yeye (dziadek), 2 .妈妈 mama
(mama), 3.哥哥 gege (starszy brat),

5.11 4.朋友 pćngyou (przyjaciel), 5.妹妹
1. b ，2. a ，3. a ，
4. b, meimei (młodsza siostra)
166 EDGARD
JEZTIIOSCE.PI
6.4 6.8
1. c ) 妹妹 meimei (młodsza siostra), 1. c ) 他是你弟弟吗？ Td shi nf didi
2 . d) 哥哥 gćge (starszy brat), 3. a) 弟 ma? (Czy on jest twoim młodszym
弟 didi (młodszy brat), 4. e) 爸爸 Mba bratem?)不是，他是我哥哥。 Bit
(tata), 5. b) 姐姐 jiejie (starsza siostra) shi, td shi wó gege. (Nie, on jest moim
starszym bratem.), 2 . e) 他是波兰人
吗？ shi Bdlanren ma? (Czy on
6.5
jest Polakiem?)不是，他是德国人。
1 . zawierające element 马 md (koń): B马
Bu shit ta shi Deguóren. (Nie, on jest
ma (partykuła pytajna), ma (mama),
Niemcem.)， 3. a ) 这是什么？ Zh6 shi
2 . zawierające element 女n u (kobieta): shenme? (Co to jest?)这是我弟弟的
妹 m6i (młodsza siostra),她 ta (ona),姐书 o Zhe shi wó didi de shu. (To książka
jie (starsza siostra),妈 ma (mama), 3. mojego młodszego brata.)， 4. b) 那是
zawierające element 少you (ręka):有yóu 谁？ Nii shi shei? (Kto to jest?),那是我
(mieć),友 yóu (przyjaciel), 4. zawierające 奶奶。Nil shi wó nainai. (To jest moja
element 可 ke (móc):哥 ge (starszy brat) babcia.), 5. d)你们是美你们是哪国
人 ? Nimen shi na guó ren? (Z jakiego
6.6 kraju jesteście?)我们是美国人。Wómen
shi Meiguóren. (Jesteśmy Amerykanami.)
离知因所被
姐没有朋骑 6.9
1 . c ) 我妹妹叫王兰。Wó meimeijiao
不打车你飞
Wang Lan. (Moja młodsza siostra nazywa
是爸人国火
się Wang Lan.)，2. a ) 您贵姓？ Nin gul
到床里后前 xing? (Jak ma pan na nazwisko?), 3. e)
Zakreślone pola układają się w znak □ 我姓王，我叫王中。Wó xing Wang,
kóu (usta). wójiao Wang Zhóng. (Na nazwisko
mam Wang, nazywam się Wang Zhong.)，
6.7 4. d ) 我没有哥哥。Wó meiyóu gege.
1. 她是我的女朋友。Td shi wódę (Nie mam starszych braci.), 5. b)你有
弟弟吗？ M yóu didi ma? (Czy masz
nupengyou. (Ona jest moją dziewczyną.),
młodszych braci?)
2 . 我丈夫是中国人。Wózhangfu shi
Zhóngguóren. (Mój mąż jest Chińczykiem.),
6.10
3.我有一个哥哥，我没有弟弟。冊
1 . a ) 她是俄罗斯人吗？ Td sh'i
yóu yige gege, wó meiyóu didi. (Mam Eluósiren ma? (Czy ona jest Rosjanką?),
jednego starszego brata, nie mam młodszych 2. c ) 她是谁？ Td shi shei? (Kim
braci.), 4.他是我的男朋友。Tdshi wódę ona jest?), 3. a ) 她是我儿子的朋友。
nanpengyou. (On jest moini chłopakiem.) Td shi wó erzi de pengyou. (Ona jest
ww w. j ezyki obce.pl 167

przyjaciółką mojego syna.)，
4. b ) 是， 7.2
她是我姐姐。 Shi，td shi wójiejie. (Tak, 1 . zawierające element 日 ri (słońce):
ona jest moją starszą siostrą.)，晚 wan (późno, późny)，早 zao
5. b ) 我爸爸不是波兰人，他是英国 (wcześnie, wczesny), 2 . zawierające
人。Wó baba bu shi Bólanren, ta shi element 口 kóu (usta):喝 he (pić),吗
Ymgguóren. (Mój tata nie jest Polakiem, ma (partykuła pytajna),吃 chi (jeść)，
jest Anglikiem.) 3. zawierające element ^ shi
(jedzenie):饭 fan (jedzenie, ugotowany
6.11 ryż), 4. zawierające element 女 nu
1 . 你爷爷不是中国人。Nfyćye bii shi (kobieta):姐 jiś (starsza siostra),要
Zhóngguóren. (Twój dziadek nie jest yao (chcieć),好 hao (dobry)
Chińczykiem.)， 2 . 她是我妹妹。Td
shi wó meimei. (Ona jest moją młodszą 7.3

1 . c) 晚饭 wónfón (obiad, kolacja),
siostrą.)， 3 . 这是她的男朋友。ZM shi
td de nanpengyou. (To jest jej chłopak.) 2. e) 妈妈 mama (mama), 3. d) 朋友
pengyou (przyjaciel), 4. a) $子[1曷haohe
6.12 (smaczny —o czymś do picia)， 5. b) 中
国 Zhóngguó (Chiny)
1. a? 2. a，
3. b, 4. a
7.4
6.13
1 . e) Wycio (chcieć), 2 . d) 吃 chi (jeść),
1 .我爷爷 wóyćye, 2 . 你是谁？N i shi
3. f) 早 zao (wcześnie, wczesny)， 4. b)
shći?, 3. 一个哥哥 yfge gege, 4.没有
饭fan (jedzenie, ugotowany ryż), 5. a)
meiyóu, 5.有姐姐 yóu jiejie
米 mi (ugotowany ryż), 6 . c) 喝 he (pić)
6.14
7.5
1.不 bń (nie), 2 .谁 shći (kto?)，
3.他 Td
1.午饭 wńfón (lunch, obiad), 2 .哥哥
(on), 4.没 mei (przeczenie), 5.十 shi
gege (starszy brat), 3.吃饭 chifan (jeść)，
(dziesięć) 4. $子吃 haochi (smaczny - o czymś
dojedzenia) lub$?B^ haohe (smaczny
7 JEDZENIE - o czymś do picia), 5. $子喝 haohe
(smaczny - o czymś do picia)
7.1
1. ton pierwszy:吃 chi (jeść),喝 he 7.6
(pić)，2. ton drugi:没 mei (nie), 3. ton 1. d, 2. f，
3. e, 4. a, 5. c，6.b
trzeci:早 zao (wcześnie, wczesny),午
wu (południe), wan (późno, późny), 7.7
4. ton czwarty:饭 fan (jedzenie, l . c ) 我们妈妈喜欢香蕉、苹果、
ugotowany ryż) 葡萄和梨。Wómen mama xihuan
168 ^ < 0 JEZYCIOiCE

EDGARD PI
xidngjiao, pingguó, putao he U. (Nasza he shenme? (Co pijecie na lunch?)我
mama lubi banany, jabłka, winogrona i 们午饭喝水。Wómen wufan he shui.
gruszki.)， 2 . e ) 我不吃洋葱。Wó bu chi (Na lunch pijemy wodę.)，
2. d) 你妹妹
yóngcóng. (Nie jem cebuli.), 3. d)他的晚饭吃什么？N i meimei wanfan chi
女朋友午饭吃蛋糕，也喝咖啡。7^ shenme? (Co twoja młodsza siostra je
de nupengyou wufan chi dangao, ye na kolację?)她晚饭吃面包和鸡蛋。Td
he kajei. (Jego dziewczyna na lunch je
wanfan chi mianbao hejidan. (Ona
ciastko, a także pije kawę.), 4. a)我们
na kolację je chleb i jajka.)，
3. e) 她们
星期天午饭吃香蕉、苹果、柠檬、
要喝什么？Tdmen yao he shenme?
梨和巧克力。Wómen xmgqitian wiifan
(Czego one chcą się napić?)她们要喝
chi xidngjiaof pingguó, ningmeng,
U he ąidokell (W niedzielę na lunch
汤o Tamen yao he tang. (One chcą się
jemy banany, jabłka, cytryny, gruszki i napić zupy.), 4. a ) 谁不吃面条？Shći bu
czekoladę.)，5. b ) 我弟弟不喜欢胡椒、 chi miantiao? (Kto nie je makaronu?)妈
红萝卜、番前和青菜。 JVó didi bił 妈不吃面条。Mdma bii chi miantiao.
xihuan hujiao, hóngluóbo， fanąie he (Mama nie je makaronu.), 5. c) 你喝
ąmgcai. (Mój młodszy brat nie lubi 啤酒吗？N i he p ijiii ma? (Czy pijesz
papryki, marchewki, pomidora i sałaty.) piwo?)我不喝啤酒。JVó bu hepijiu.
(Nie piję piwa.)
7.8
1 . c?2 . e，
3. b，
4. a，5. d 7.12
1.好喝 Mohć, 2 . 要吃少如chi, 3.喝汤
7.9 he tang, 4.米饭 mifim, 5.吃晚饭 chi
1. 我们晚饭吃米饭和蔬菜。Wómen wanfan
wanfan chi mifan he shucai. (Na
kolację jemy ryż i warzywa.), 2 .你要
7.13
喝什么？N i yao he shenme? (Czego
1 . 中国人早饭吃什么？Zhdngguórćn
chcesz się napić?), 3.你早饭吃什
zaofan chi shenme? (Co Chińczycy
么？N i zaofan chi shenme? (Co jesz na
jedzą na śniadanie?), 2 .我晚饭得
śniadanie?), 4 . 她不吃肉。Ta bii chi
吃蔬菜和米饭。奶5 wanfan dei chi
róu. (Ona nie je mięsa.), 5.我要喝咖
啡。fFóyóć) he kajei. (Chcę się napić shucai he mifan. (Na kolację muszę jeść
kawy.) warzywa i ryż.), 3.你们午饭要吃什
么? Nimen wufan yao chi shenme? (Co
7.10 chcecie zjeść na lunch?), 4.他可以喝
1. b, 2. a，
3. b, 4. b，5. a 啤酒。73 keyi he pijiu. (On może pić
piwo.)，5 . 我的朋友不吃肉。Wódę
7.11 pengyou bii chi róu. (Mój kolega nie je
1.b) 你们午饭喝什么？Mmen wiifan mięsa.)
8 ZAKUPY 8.6
1. f ) 大 dii (duży)- 小 xiao (mały),
8.1 2 . d)黑色的 hćisk de (czarny)-白色
1 . b) 好看 Mokdn (ładny), 2 . e) 还是的 bóisk de (biały)， 3. a)难看 nónMn

haishi (albo), 3. d)什么 shenme (co?), (brzydki)- 好看 hóokńn (ładny)， 4. b)
4. a) 男朋友 nónpćngyou (chłopak, 贵 gui (drogi)- 便宜 pidnyi (tani), 5.
osoba, z którą jesteśmy w związku), e ) 绿色的 Uisb de (zielony)- 红色的
5. c) 五十 wushi (pięćdziesiąt) hóngse de (czerwony), 6 . c) $子吃 haochi
(smaczny)- 难吃 nanchi (niesmaczny)
8.2
1 . ton pierwszy: 哥 ge (starszy brat)， 8.7
2 . ton drugi:条 tiao (klasyfikator), 1. c, 2. f, 3. e, 4. d，
5. a, 6 . b
谁 shći (kto?), 3. ton trzeci: 买 mói
(kupować),小 xiao (mały)明|5 na 8.8
(jaki?, który?), 4. ton czwarty: 要 yóo 1 . 这条裙子太大了，没有小一点的
(chcieć),看 kan (widzieć, patrzeć, 吗？ ZM tiao qunzi tai da le, meiyóu

czytać)，件 jiiin (klasyfikator) xiao yidian de ma? (Ta spódnica jest za
duża, czy nie ma mniejszych?)， 2 .这件
8.3 衬衫很好看。Zheji&nch》nshanMn
1. c?2. a, 3. b，
4. d haokan. (Ta bluzka jest bardzo ładna.),
3 . 我要买一双鞋子。勝少如 mdi yi
8.4 shuang xiezi. (Chcę kupić jedną parę
1 . d) —条裤子 yi tiao kuzi (jedna butów.), 4 . 你要这条裤子吗？ N i
para spodni)， 2 . a) 七条连衣裙如 tiao yao zhe tiao kuzi ma? (Czy chcesz te
lianyląun (siedem sukienek), 3. c) 你白勺 spodnie?)， 5 . 我没有黑色的夹克。Wó
革圭子 ni de xiezi (twoje buty), 4. b) $子 meiyóu heise dejiake. (Nie mam czarnej
看白勺巾冒子haokan de de maozi (ładna kurtki.)
czapka)
8.9
8.5 l.d
1 . zawierające element \ ren - 这条裙子多少钱？ ZM tióo
(człowiek):件 ji&n (klasyfikator),你 qunzi dudshao qian? (Ile kosztuje ta
ni (ty), 2 . zawierające element L. chuo spódnica?)
(iść) : 还 hai (jeszcze),这 zhe (to), - 五十八块钱。WUshiM kum qión.
3. zawierające element 木 mii (Pięćdziesiąt osiem juanów.)
(drzewo) : 条 tióo (klasyfikator), 2. a
4. zawierające element 头 tóu (głowa): - 我可以试穿这件衬衫吗？ Wó keyf
买 mdi (kupować) shlchnan zhejian chenshan ma? (Czy
mogę przymierzyć tę bluzkę?)
170 EDGARD
JtZYKIOICE.fi
- 可以。Kśyf. (Tak, możesz.) 太贵了！Tai gui le! (Za drogo!)，
3. e 3 . 这不是我的裙子。 Zhb bu shi wó de
- 没有小一点的裤子吗？ Mśiyóu qunzi. (To nie jest moja spódnica.)，
xiao yidian de kuzi ma? (Czy nie ma 4 . 你看下我的帽子。N ik d n y H
m niejszych spodni?) wó de maozi. (Popatrz na moją czapkę.),
- 没有。Mćiyóu. (Nie ma.) 5 . 今天我女朋友要头衣服。Jintian
4 .b wó nupengyou yao mdi yifu. (Dziś moja
— 你要吃苹果还是橙子？ Niyiio chT dziewczyna chce kupować ubrania.)
pingguó haishi chengzi? (Czy chcesz
zjeść jabłko czy pomarańczę? 9 MÓJ DOM
- 我要吃苹果。Wó yao chipingguó.
(Chcę zjeść jabłko.) 9.1
5. c 1 . ton pierwszy:家jia (dom, rodzina),
- 你姐姐今年多大了？ M jiśjie 桌 zhuó (stół, biurko), 2 . ton drugi:前

jinnian dud da le? (Ile lat w tym roku qian (przed)，床 chuang (łóżko), 3. ton
kończy twoja starsza siostra?) trzeci:椅 y i (krzesło),子 zi (dziecko),
— 她今年二十四岁了。Tdfinnión 4.ton czwarty:在 zai (znajdować się，
ershisi sui le. (Ona w tym roku kończy w),柜 gui (szafa， szafka)
dwadzieścia cztery lata.)
9.2
8.10 1 . 口 kóu (usta), 2 . 木 mii (drzewo,
1 . 这个人是谁？ ZM ge ren shi shei? drewno), 3 . 女 (kobieta), 4. \/人

(Kim jest ten człowiek?), 2.我要买一 ren (człowiek)
条裤子。Wó yao mai y i tiao kuzi. (Chcę
kupić te spodnie.)， 3.这是一双红色 9.3
白勺革圭子。Zhb shi y i shuang hóngse de 1 . d) 家jia (dom, rodzina), 2 . f) 早
xiezi. (To jest para czerwonych butów.), zao (wcześnie, wczesny), 3. e) 饭 fan
4 . 这件衬衫多少钱？Zhbjian chenshan (posiłek), 4. c) 国 guó (kraj), 5. a) 椅 y i
dudshao qian? (Ile kosztuje ta bluzka?) (krzesło), 6 . b) 的 de (partykuła)
8.11 9.4
1.不买 bu mai, 2 .三双 san shuang, 1. d, 2. e，
3. f ，
4. a, 5. b, 6 . c
3.太小 taixidoy4.还是 hóishi, 5.好看
haokan 9.5
1 .书和杂志在桌子上面。Shń hćzózhi
8.12 zai zhuózi shangmian. (Książki

1. 你要喝红茶还是绿茶？My&o M i magazyny znajdują się na stole.),
hóngcha haishi liicha? (Czy chcesz pić 2 . 鞋子在床下面。Xićzi zai chuang
czarną herbatę czy zieloną herbatę?), 2 . xiamian. (Buty znajdują się pod
łóżkiem.)，3 . 我在家。fVó zai jia. 9.11
(Jestem w domu.), 4.我在火车站前 1. d ) 派出所在哪儿？Póichiisuó zai
® o 1Vó zai huóchezhan ąianm ian. nar? (Gdzie jest posterunek policji?)
(Jestem przed dworcem kolejowym.)，派出所在银行旁边。PMchUsiid zai
5 . 公园在大学后面。Gdngyuón z&i yinhang pangbian. (Posterunek policji
dcaue hóumian. (Park znajduje się za jest obok banku.), 2 . e) 你去电影院
uniwersytetem.) 吗？N i qii dianyingyuan ma? (Czy
idziesz do kina?)我不去。Wó bu
9.6 qu. (Nie idę.), 3. a)剧场在公园后面
1 . d) 好吃 haochi (smaczny), 2 . c) 什么吗？JucM ng zai góngyuan hóumian
shenme (co?)，3. e) 桌子 zhuózi (stół), ma? (Czy teatr jest za parkiem?)不，居ij
4. a) 朋友 pengyou (przyjaciel)， 5. b) 后场不在公园后面。Bii， jiichóng bił zdi
® hóumian (za) góngyuan hóumian. (Nie, teatr nie jest
za parkiem.)， 4. b ) 鞋子在哪儿？Xićzi
9.7 zai nar? Gdzie są buty? 革圭子在这
厨房 chńfóng (kuchnia):冰箱 ) Lo Xićzi zai zher. (Buty są tutaj •)，
5. c)
bingxidng (lodówka),桌子 zhuózi (stół), 椅子在厨房吗？YTzi zai chufang ma?
椅子 yizi (krzesło) (Czy krzesła są w kuchni?)不，椅子在
洗手间 xishduji汪 n (łazienka):镜子客厅。BU，yizi zai keting. (Nie, krzesła
jingzi (lustro),浴盆 yupen (wanna) są w salonie.)
卧室 i (sypialnia) : 书架 shujia
(półka na książki),床 chuang (łóżko), 9.12
木巨子guizi (szafa) 1 . 弟弟不在家。Didi bu zaijia.
(Młodszego brata nie ma w domu.)，

9.8 2.韦艮f亍在这儿。Yinhóng zai zher.
1. c，
2. d，
3. e，
4. a, 5. b (Bank jest tutaj.), 3. a) 客厅在厨房
旁边。KdtTng zai chufang pangbian.
9.9 (Salon jest obok kuchni.) b)厨房在客
1 . d ) 猫在电脑前面。Mdo zai diannao 厅旁边。Chufang zai keting pangbian.
ąianmian. (Kot jest przed komputerem.)， (Kuchnia jest obok salonu.), 4.裤子在
2 . c ) 猫在沙发上面。Mdo zai shafa J i® o Kuzi zai chuang shangmian.
shangmian. (Kot jest na kanapie.)， (Spodnie są na łóżku.), 5.电月囟不在
3. a ) 猫在桌子上面。Mdo zai zhuózi 桌子上面。Di&nn&o bu zai zhuózi
shangmian. (Kot jest na stole.)，
4. b)猫 shangmian. (Komputer nie znajduje się
在桌子下面。Mao zai zhuózi xiamian. na stole.)
(Kot jest pod stołem.)
9.13
9.10 1. a ) 我不在家。Wó bił zaijia . (Nie ma
1. a， 2. b，3. a, 4. a, 5. b mnie w domu.)， 2 . c) 公园在学校前
172 EDGARD
JCZVKIOICE.PI
面 o Góngyuan zai xuexiao ąianmian. 苜乐。Zuó fan de shihou, wó mama ting
(Park jest przed szkołą.)， 3. b)椅子在 yinyue. (Mama słucha muzyki podczas
沙发后面。Yizi zai shafa hóumian. gotowania.)，
4.这个学生每天都学习汉
(Krzesło znajduje się za kanapą.)， 4. i吾o Zhe ge xuesheng meitian dou xuexi
c ) 她妈妈不在英国。73 mama bu zai Hanyu. (Ten uczeń codziennie uczy się
YTngguó. (Jej mama nie jest w Anglii.)，
chińskiego.)，5 . 有时候，我在饭馆儿
5. b ) 我爸爸是老师。Wó bdba shi
吃晚饭。 Yóu shihou, wó zaifanguanr
laoshi. (Mój tata jest nauczycielem.)
chi wanfan. (Czasami jem obiad w
10 MÓJ DZIEŃ restauracji.)
10.1 10.6
1 . tonpierwszy:者[5dóu (wszyscy, 1. b ) 这个女孩子现在休息。Zhdge
bez wyjątku),王妊ban (drużyna), 2 . ton nuhaizi xianzai xiuxi. (Ta dziewczyna
drugi:前 qian (przód, z przodu),常 teraz odpoczywa.), 2 . d)她现在学
chóng (często), 3. ton trzeci:每 mei >} o Td xianzai xuexL (Ona teraz się
(każdy),起 qi (podnosić, wstawać), 4. uczy.), 3. c ) 妈妈现在看书。
ton czwarty:后 hóu (tył, z tyłu),下 xia
xianzai kanshu. (Mama teraz czyta
(na dole, pod),上 shang (u góry, nad)，
książkę.)，
4. a ) 宝贝现在睡觉。Baobei
课 (lekcja)
xianzai shuijiao. (Niemowlę teraz śpi.)
10.2
1 . d)课 ke (lekcja) ， 2 a)做 zuó (robić)，
10.7
3. b) 累 lei (zmęczony), 4. c) 还 hai 1 . a ) 早上他常常跑步。Z&oshang td
(jeszcze), 5. e) 饭fan (ryż) changchang paobu. (Rano on często

biega.)， 2 . a) 我弟弟每天在客厅看
10.3 电视。Wó didi meitian zai keting kan

1. c, 2. a, 3. e, 4. b, 5. d dianshi. (Mój młodszy brat codziennie
ogląda telewizję w salonie.), 3. b)上课
10.4
的时候不能吃饭。SMngkd de shihou
1. a, 2. c，
3. e，
4. d, 5. f, 6 . b
bu neng chifan. (Nie można jeść w
czasie lekcji.), 4. b) 1970年以前，我奶
10.5
奶是老师。1970 nian yiąian, wó nainai
1 . 你什么时候吃早饭？ M shenme
shihou chi zaofan? (Kiedy jesz shi laoshl. (Przed 1970 rokiem moja
śniadanie?), 2 . 下课以后，我在家 babcia była nauczycielką.), 5. a) 你每天
看电视。Xi&k&yihóu, wó zaijia kan 都学习汉语吗？N i meitian dou xuexi
dianshi. (Po lekcjach oglądam w domu Hanyu ma? (Czy codziennie uczysz się
telewizję.), 3 . 做饭的时候，我妈妈听 chińskiego?)
10.8 10.12
1.我现在吃早饭 Wóxianzai chi
。今天我很累。Jintidn wó hen lei., 2 .以
1.
zaofan. (Teraz jem śniadanie.), 2.我哥后，你做什么？YThóu，ni zuó shćnme?,

哥喜欢听音乐。1Vó gege xihuan tmg 3 .你几点起床？N ijidian ąichuang?,
yinyue. (Mój starszy brat lubi słuchać 4 . 你想休息吗？Mxióngxiibci ma?，
muzyki.)， 3 . 你现在做什么？ Nixianzai 5 .你要休息吗？NIy&o xiibd ma?
zuó shenme? (Co teraz robisz?)， 4.你
今天几点上课？ Nijm tian j i dian 10.13
shangke? (O której dzisiaj zaczynasz - 你现在做什么？Nixianzai zuó
lekcje?), 5 . 下班以后，我在家休 shenme? (Co teraz robisz?)
A 。Xiiiban yihóu, wó zaijia xiuxi. (Po - 我现在看书。Wó xianzai kanshu.
pracy odpoczywam w domu.) (Teraz czytam książkę.)
- 以后，你想做什么？ Yihóu， m xiang
10.9 zuó shenme? (Co chcesz robić potem?)
1.我看电视。Wó kan dianshi. (Oglądam - 以后，我要吃晚饭。 Yihóu， wóyóo
telewizję.), 2 . 吃饭以前要洗手。Ońfiin chi wanfan. (Potem chcę zjeść obiad.)
yiąian yao xishóu. (Przed jedzeniem
trzeba umyć ręce.)， 3 . 我现在休息。Wó 11 SPORTI CZASWOLNY
xianzai xiuxL (Teraz odpoczywam.), 4.
我今天很累。Wójintian hen lei. (Dziś 11.1
jestem bardzo zmęczona.), 5. 我想休 I . ton pierwszy:欢 huan (szczęśliwy),
息。 Wó xiang xiuxi. (Chcę odpocząć.) 踢 ti (kopać), 2 . ton drug i:排 pai (rząd,
ustawiać),球 qiu (piłka), 3. ton trzeci:
10.10 喜 xi (szczęśliwy),打 da (uderzać,
1 .每天都起点起床 mś臟 n dou qJ grać)， 4. ton czwarty: 更 geng
dian ąichuang (wstawać codziennie o (bardziej)，爱 ai (kochać)
godzinie siódmej)， 2 •下课以后 xi&kd
yihóu (po lekcjach), 3.明天不上班 II.2

mingtidn bu shangbdn (jutro nie iść I . d) 欢 huan (szczęśliwy), 2 . c) 球
do pracy), 4.吃晚饭 cM wanfan (jeść qiu (piłka), 3. e)打 da (uderzać, grać),

obiad), 5. he cha (pić herbatę) 4. a) 喜 x i(szczęśliwy), 5. b) 最 zui
(najbardziej)
10.11
1. Co on robił codziennie rok temu?, II.3
2. Kiedy miał piętnaście lat, uczył się 1 . zawierające element 日 ri (słońce):
chińskiego., 3. Ta dziewczyna teraz 最 zui (najbardziej),晚 wan (późno,

myje zęby., 4. Po wstaniu z łóżka czeszę późny), 2 . zawierające element 口
włosy w łazience.， 5. W czwartki moja kóu (usta):呢 ne (partykuła),喜
żona kończy pracę o ósmej. (szczęśliwy), 3. zawierające element fi
174 ^<£) EDGARD

. i z - t o t c t fi
/ 足 zri (stopa): S易ti (kopać), 棋 xia qi (grać w szachy)
4. zawierające element f /手 shóu
(ręka):排 pai (rząd, ustawiać),打 da 11.7
(uderzać, grać) l . b ) 你喜欢游泳吗？Nixihuan
yóuyóng ma? (Czy lubisz pływać?), 2. d)
11.4 他每天早上跑步。 meitian zaoshang
1 . 妈妈正在做饭呢。Mdrna zhengzai paobu. (On codziennie rano biega.), 3.
zuó fan ne. (Mama właśnie przygotowuje a ) 我的爱好是打网球。Wó de aihao
jedzenie.), 2 .找取宏找爸 b 。 zui ai shi da wangąiu. (Moim hobby jest
wó baba. (Najbardziej kocham mojego gra w tenisa.), 4. c)波兰人很喜欢足
tatę.)，3 . 我们正在踢足球呢。Wómen 球 o Bdlónrćn hen xihuan zuąiu. (Polacy
zhengzai ti zuąiu ne. (Właśnie gramy bardzo lubią piłkę nożną.)
w piłkę nożną.), 4.他们正在打排球
呢o Tdmen zhengzai da paiąiu ne. (Oni 11.8
właśnie grają w siatkówkę.)， 5.你们的爱 1. c ) 你的爱好是什么？M de aihao shi
好是什么？Nimen de aihao shi shenme? shenme? (Co jest twoim hobby?)我的
(Jakie jest wasze hobby?), 6 .我喜欢下爱好是 lii llj 儿。Wó de aihao shi hua
棋。 Wó xihuan xia qi. (Lubię grać huar. (Moim hobby jest rysowanie.)，
w szachy.) 2. e ) 你正在做什么呢？Nizhdngzdizuó
shenme ne? (Co właśnie robisz?)我正
11.5 在看杂志呢。Wó zhengzai kan zazhi
1 . 我们正在学习呢。Wómen zhengzai ne. (Właśnie czytam magazyn.), 3. a)
xuexi ne. (My właśnie się uczymy.), 你喜欢打扑克吗？Nixihuan da puke
2 . 爸爸正在做饭呢。B&bazMngziii ma? (Czy lubisz grać w karty?) {艮喜
zuófan ne. (Tata właśnie przygotowuje 欢。H^n xihuan. (Bardzo lubię.), 4. b)
jedzenie.)，3 . 谁正在踢足球呢？Shei 你喜欢什么运动？M xihuan shenme
zhengzai ti zuąiu ne? (Kto właśnie gra yundong? (Jaki lubisz sport?)我喜欢
w piłkę nożną?, 4 . 他正在打排球呢。Td 游泳。Wó xihuan yóuyóng. (Lubię
zhengzai da paiąiu ne. (Oni właśnie grają pływanie.), 5. d ) 你会游泳吗？N i hui
w siatkówkę.), 5.我姐姐正在吃早饭 yóuyóng ma? (Czy umiesz pływać?)
Pjt。Wójiejie zhengzai chizaofan ne. 我不会。 fVó bu hui. (Nie umiem.)
(Moja starsza siostra właśnie je śniadanie.)
11.9
11.6 l . c ) 我妹妹不会滑冰。Wó mdimei
1 . c) 踢足球 ti zuąiu (grać w piłkę bii hui huabing. (Moja młodsza siostra
nożną), 2 . d)马奇自夺亍车qi zixingche nie umie jeździć na łyżwach.), 2 . d)他
(jeździć na rowerze), 3. a)爬山 pa shan 们正在打网球呢。Tamen zhengzai
(chodzić po górach)， 4. e) 打羽毛球 da da wangąiu ne. (On właśnie gra w
yumaoąiu (grać w badmintona), 5. b) 下 tenisa.), 3. a) 她觉得骑自行车很无
®Po Tdjuede qi zixingche hen wuliao.
(Ona uważa, że jazda na rowerze jest 11.14
nudna.)， 4. b ) 他们每年去滑雪。Tamen 1. b ) 你正在做什么呢？N i zhengzai
meinian qu huaxue. (Oni co roku jeżdżą zuó shenme ne? (Co teraz robisz?), 2. c)
na narty.) 他喜欢打篮球。 xihuan da lanąiu.
(On lubi grać w koszykówkę.), 3. a) 我
11.10 们的宏好是跳舞。fVómen de aihao shi
1. B ) 我最喜欢吃米饭。Wó zui xihuan tiaowu. (Naszym hobby jest taniec.),
chi mifan. (Najbardziej lubię jeść ryż.), 4. c ) 你喜欢什么运动？Nixilman
2. A ) 孩子们正在打兵兵球。Hóizimen shenme yundong? (Jaki lubisz sport?),
zhengzai da pingpdngąiu. (Dzieci 5. a ) 我最喜欢睡觉。Wó zui xihuan
właśnie grają w ping-ponga.), 3. C) 谁正 shuijiao. (Najbardziej lubię spać.)
在听苜乐呢？Shći zhengzai tmg yinyue
ne? (Kto właśnie słucha muzyki?), 4. C) 12 PODRÓŻE
这个东西更便宜。ZM ge dongxi geng
pidnyi. (Ta rzecz jest tańsza.)，5. B) 我 12.1
对中国感兴趣。Wó dui Zhdngguó gan 1. b, 2. e, 3. a，
4. c，5. d
xingqu. (Interesuję się Chinami.)
12.2
11.11 1. f) 到 d&o (dojechać; do), 2 . c) 汽
stopień równy stopień wyższy stopień najwyższy qi (para wodna, para), 3. d)坐 zuó
przymiotnika przymiotnika przymiotnika (siedzieć, jechać czymś), 4. a) 喜 xi
好 Mo 更好 g&ng 最好 zui hao (szczęśliwy), 5. b ) 休x极(odpoczywać),
(dobry) hao (lepszy) (najlepszy) 6 . e) 去 qu (iść)
更小
最小 zui xiao
小 xiao (mały) geng xiao
(najmniejszy) 12.3
(niniejszy)
t-ł—
更累 g&ng 取系 zui lei
t '7 、 . Ton pierwszy:飞je i (latać)
累 lei
lei (bardziej (najbardziej Ton drugi:来 lai (przychodzić)
(zmęczony)
zmęczony) zmęczony) Ton trzeci:火 huó (ogień)
Ton czwarty:汽 qi (para wodna),坐
11.12 zuó (siedzieć, jechać czymś)
I. b, 2. b, 3. a, 4. b, 5. a
12.4
II.13 1. e， 2. b, 3. d, 4. a，5. c
1. 我喜欢踢足球。Wóxihuan ti zuąiu.,
2 . 他正在学习呢。Jg zhengzai xuexi
12.5
ne., 3 . 你的爱好是什么？N i de aihao 1 . b) 火车 huóchć (pociąg), 2 . e)爱好
Mz'sWwwe?， 4 . 你喜欢吃米饭吗？N i aihao (hobby), 3. d)今年来中国 jmnión

xihuan chi mifan ma? lai Zhdngguó (przyjechać do Chin
176 EDGARD
JEZT>IO>CE.ri
w tym roku), 4. c) 气车 zuó qiche 4 . 她没来。 / 她没有来。 Td mći lói.
(jechać samochodem), 5. a)去上班 qii / Td meiyóu lai. (Ona nie przyszła.)
shangbdn (iść do pracy) 5 . 我七点没起床。 / 我七点没有起
床。 Wó qTdian mei ąichuang. / Wó
12.6 ąidian meiyóu ąichuang. (Nie wstałem
o siódmej.)
1 .你坐汽车去还是骑摩托车去？ N i
zuó qiche qu haishi qi mótuóche qu?
12.9
(Jedziesz samochodem czy motorem?),
2 . 妈妈到商店去。Mdrna diio
1 .坐飞机 zuó je iji (lecieć samolotem),
2 坐火车 ZU() huóche (jechać
shangdian qu. (Mama idzie do sklepu.),
pociągiem), 3.骑摩托车 qimótuóche
3 . 为什么他还没来？ W&ishćnme td
(jechać motorem), 4.马奇自f亍车 qi
hai mei lai? (Dlaczego on jeszcze nie
zhingche (jechać rowerem), 5.坐船 zuó
przyszedł?), 4 . 再见，我现在去上
chuan (płynąć łodzią)
课 o Z&ijiiin，wó xianzai qii shangke.
(Do widzenia, idę teraz na zajęcia.)，
12.10
5 . 今天我买了一条裤子。 JTntidn wó
1.你到哪儿去？ N i dao nar qu?
mai le yTtiao kuzi. (Kupiłam dziś jedną
(Dokąd idziesz?)， 2.今年暑假我想去
parę spodni.) 6 . 我爱爬山。勝 ai
pashan. (Uwielbiam się wspinać.)
中国旅游。JDmidn shujia wó xiang qu
Zhdngguó luyóu. (W te wakacje chcę
12.7 pojechać w podróż do Chin.)
1. W tym roku w ferie zimowe nie 今年暑假我要去中国旅游。Jńmión
shujia wó yao qu Zhóngguó luyóu.
pojechaliśmy w góry., 2. Czy kupiłeś
(W te wakacje chcę pojechać w podróż
bilety na pociąg?, 3. Mój przyjaciel
do Chin.)， 3.我爸爸有一辆红色的汽
jeździ do pracy na skuterze.,
4.
车。Wó baba yóu y i liang hóngse de
Do mojego domu przyszło sześciu
qiche. (Mój tata ma jeden czerwony
przyjaciół., 5. Kiedy jedziesz w podróż
na Hajnan? samochód.), 4 . 请问，火车站在哪
A ? Qingwen, huóchezhan zai nar?
(Przepraszam, gdzie jest dworzec?)，
12.8 5 . 我觉得火车票不太贵。 Wójućde
1 . 他没买汽车。 / 他没有买汽车。
huóche piao bu tai gui. (Uważam, że
Ta mei mai qlche. / Td meiyóu mai
bilety na pociąg nie są zbyt drogie.)
qiche. (On nie kupił samochodu.)
2 . 她们没去中国。 / 她们没有去
12.11
中IH 。 Tdmen mei qu Zhdngguó. /
Tamen meiyóu ąu Zhóngguó. (One nie 今年暑假我和我弟弟去了桂
pojechały do Chin.) 林。Jńmión shujia wó he wó didi qu le
3 . 火车没到。 / 火车没有到。 Guilin. (W te wakacje pojechałam
Huóche mei dao. / Huóche meiyóu dao. z moim młodszym bratem do Guilinu.)
(Pociąg nie przyjechał.) 八月十号，我们坐飞机到了桂
林。Bóyub shi hao, wómen zuó je iji ren ddu shi wó de pengyou. (Wszyscy
dao le Guilin. (Dziesiątego sierpnia ludzie, którzy jadą samochodem, to
polecieliśmy samolotem do Guilinu.) moi przyjaciele.), 5. c ) 你们好，我来
桂林很美。Gtdlin hen mei. (Guilin jest T o Nimen hao, wó lai le. (Dzień dobry,
piękny.) przyjechałem.)
桂林山很有名。Guilin shan hen
yóuming. (Góry Guilinu są bardzo 12.14
sławne.)
汽车 qichć (samochód),火车 huóchć
我每天都去爬山。Wó meitian dou qu
(pociąg), _b 车 shangche (wsiadać), T
pashan. (Codziennie chodziłam wspinać
$ xiache (wysiadać)
się w góry.)
12.15
12.12
1.火车到了。HuócM d&o le.火车来
1. B 我在海中游泳o Wó zai hai zhóng
yóuyóng. (Pływam w morzu.), 2. A 很
了。Hudchć lói le., 2 . 我不想去。 Wó
多人在7V月度假。Hśn dud ren zai bii xiang q u .我不要去。Wó bu yao
bayue dujia. (Wielu ludzi ma wakacje 扣 3 . 我买了这辆汽车。Wó mói le
w sierpniu.), 3. C 他们今年没去海边 zhe liang qlche.y4 . 我朋友还没来。Wó
旅游o Tdmenjinnian mei qii haibian pengyou hai mei lói” 5.我想坐火车
luyóu. (Oni w tym roku nie pojechali w 去中国。Wd xiang zuó huóche qu
podróż nad morze.), 4. B 星期六请到 ZtówggW.我要坐火车去中国。Wó
我家来吃晚饭。 XlngqTliii qing dao wó yao zuó huóche qu Zhóngguó.
jia lai chi wanfan. (W sobotę przyjdź do
mnie do domu na obiad.)， 13 PRACA
5. C 我要到中国去学习汉语。奶5 如
dao Zhdngguó qii xuexi Hanyu. (Chcę 13.1
pojechać do Chin uczyć się chińskiego.) 1. c)作 zuó (robić), 2 . e) 过 guo
(partykuła aspektu), 3. f ) 老 (stary),
12.13
4. b) 医 y i (medycyna, lekarz), 5. a)
l . a ) 妈妈，我今天不想去上
当 ddng (pracować jako), 6 . d) 师 shi
课 o Mdma，wójintian bu xiang ąii
(mistrz, nauczyciel)
shangke. (Mamo, dzisiaj nie chcę iść do
szkoły.)，2 . a ) 他还没来。 Td hai mei
13.2
lai. (On jeszcze nie przyszedł.),
3. b ) 这辆自行车不是我的，是我哥哥这过学生
白勺o ZM liang zixingche bii shi wó de, 工人在我
shi wó gege de. (Ten rower nie jest mój,
作医生了
a mojego starszego brata.), 4. b)坐汽
车的人都是我的朋友。Zuó ąiche de 老师当来
178 EDGARD
j jzrieiołce fi
13.3 jingcha. (Mój tata pracował jako
师 shń 工程师 gdngchćngshT policjant.), 2 • 他早上八点上班。Td
(inżynier),律师 UishT (prawnik),老 zaoshang ba dian shangbdn. (On zaczyna
师 l&oshT (nauczyciel),厨师 chńshi pracę o 8 rano.)， 3.你以后要做什么工
(kucharz)，家 jid : 作家 (pisarz)，作 ? N iyihóu yao zuó shenme gdngzuó ?
_ 家如 4//(5 (malarz)，音乐家 yinyuĄjid (Jaką chcesz później wykonywać pracę?)，
(muzyk),科学家 Mraey/d (naukowiec), 4 . 你朋友做什么工作？N ipengyou zuó
员 yudn: 售货员 shóuhudyuan shenme gdngzuó? (Jaką pracę wykonuje
(sprzedawca),耳只员 zhiyuan twój kolega?)， 5.他们都以前当过工
(pracownik),演员 yanyuan (aktor), 人。Tdmen ddu yiąian dangguo góngren.
月艮务员 fuwuyuan (kelner) (Oni wszyscy wcześniej pracowali jako
robotnicy.)
13.4
1. d) 作家 zuójid (pisarz), 2 . a) lub 13.8
f )工作 gdngzuó (praca, pracować) 1.他是你哥哥。Td shi n i gege. On jest
lub 工人 góngren (robotnik)， 3. f) 1 moim bratem.他是不是你哥哥？Td
ub a) 工人 góngren (robotnik) lub shi bu shi ni gege? (Czy on jest twoim
工作 góngzuó (praca, pracować), bratem?), 2 . 你有妹妹。N i yóu meimei.
4. e) 医生 yTshćng (lekarz), 5. b) 上班 Mam młodszą siostrę.你有没有妹
shangbdn (zaczynać pracę), 6 . c)老师妹？N iyóu meiyóu meimei? (Czy masz
laoshi (nauczyciel) młodszą siostrę?), 3• 她是护士。Ta shi
hushi. Ona jest pielęgniarką.她是不是
13.5 护士。7S shi bu shi hushi? (Czy ona
1. d, 2. a, 3. e， 4. c，5. b jest pielęgniarką?)， 4 . 他今天来。Tći
jintian lai. On dziś przychodzi.他今天
13.6 来不来？73jintian lai bu lai? (Czy on
1 • b ) 我Lij lij 儿。Wó hua huar. (Maluję dziś przychodzi?), 5• 她去中国。Taqii
obrazy.), 2 . e ) 我在农村工作。Wó zai Zhdngguó. Ona jedzie do Chin.她去不
nóngcun góngzuó. (Pracuję na wsi.), 去中国？Td qh bu qii Zhóngguó? (Czy
3. d ) 我在饭馆儿工作。Wózdi ona jedzie do Chin?)
fanguanr gdngzuó. (Pracuję w
restauracji.)， 4. a) 我在派出所工 13.9
o 1Vó zai paichusuó gdngzuó. 1. c)你妈妈做什么工作？N i mama zuó
(Pracuję na posterunku policji.)， shenme gdngzuó? (Jaką pracę wykonuje
5. c ) 我在商店工作。Wó zai shangdian twoja mama?)， 2 . b)我们都当过服务
gdngzuó. (Pracuję w sklepie.) 员 Wómen dóu dangguofuwuyuan. (My

。
wszyscy pracowaliśmy jako kelnerzy.), 3.

13.7 a) 他是不是翻译？ shi bu shifanyi?
1 . 我爸爸当过警察。賜 baba dangguo (Czy on jest tłumaczem?)， 4. a)她以后要
当厨师。Tdyihóu yao dang chushi. (On ciekawa.), 2 . 我朋友当模特。Wó
później chce pracować jako kucharz.), 5. pengyou dang móte. (Mój przyjaciel
b ) 你们有没有时间？Nimen yóu meiyóu pracuje jako model.) LUB 我朋友是
shijian? (Czy macie czas?) 模特。Wó pengyou shi móte. (Mój
przyjaciel jest modelem.), 3.他们以前当
13.10 过厨师。Tdmen yiąian dangguo chushi.
1. b, 2. a, 3. a, 4. b, 5. a (Oni wcześniej pracowali jako kucharze.),
4 . 我下午四点下班。Wó xiawu si dian
13.11 xiaban. (Kończę pracę o 4 po południu.)
1. e ) 你当秘书吗？N i dang mishii LU B 我下午四点下课。JFó xiawu
ma? (Czy pracujesz jako sekretarka?) si dian xiake. (Kończę lekcje o 4 po
对，我当秘书。Dui, wó dang mishii. południu.), 5 . 你是不是工程师？Ni
(Zgadza się， pracuję jako sekretarka.)， shi bii shi góngchengshT? (Czy jesteś
2. c) 你喜欢你的工作吗？NixUman inżynierem?)
n i de gdngzuó ma? (Czy lubisz swoją
pracę?)不喜欢，我的工作很无 13.13
W o Bu xihuan, wó de gdngzuó hen 1 .当医生 dangyisheng (pracować jako
wuliao. (Nie lubię, moja praca jest lekarz), 2 . 晚_h~F王
!!I wanshang xiaban
bardzo nudna.), 3. d) 你爸爸做什么工 (wieczorem kończyć pracę), 3.当过老师
? N i baba zuó shenme góngzuó? dangguo laoshi (w przeszłości pracować
(Jaką pracę wykonuje twój tata?)他当 jako nauczyciel), 4.早上上班 zaoshang
老师。7S dang laoshi. (On pracuje jako shangban (rano zaczynać pracę)
nauczyciel), 4. a ) 你要做什么工作？Ni
yao zuó shenme góngzuó? (Jaką pracę 13.14
chcesz wykonywać?)我要当翻译。职5 1 . 我朋友是出租车司机。Wópćngyou
yao dangfanyi. (Chcę pracować jako shi chiizuche sijl (Mój przyjaciel jest
tłumacz.), 5. b) 你们是不是音乐 kierowcątaksówki.)， 2 . 他要当商人。Td
家o Nimen shi bu shi yinyuejid? (Czy yao dang shdngrćn. (On chce pracować
wy jesteście muzykami?)不是，我们是 jako biznesmen.), 3.我的工作很无
lii 家。Bii shi, wómen shi huajia. (Nie 耶P。 Wó de gdngzuó hen wuliao. (Moja
jesteśmy， jesteśmy malarzami.) pracajest bardzo nudna.), 4.你们要做什
么工作? Nimen yao zuó shenme gdngzuó?
13.12 (Jakąpracę chcecie wykonywać?), 5.他妈
1 . 我的工作很有意思。1Vó de góngzuó 妈当过律师。T5 mama dangguo liishi
hen yóuyisi. (Moja praca jest bardzo (Jego mama pracowała jako prawnik.)
is n .ó d EDGARD
SŁOWNICZEK CHIŃSKO - POLSKI
S łow n iczek zaw iera słów k a ż m in isłow n iczk ew tim ieszczm y ęh n a marginesach
w sekcjach ćw iczeń .
爸爸 b&ba - tata 今年 jinnian - w tym roku 跑步 paobu - biegać

宝贝 Mob6i - niemowlę 今天 jintian —dzisiaj 漂亮 pmoUang - ładny,
打扑克 (Mpiik& 记者 jlzhe - dziennikarz piękny
一grać w karty 居1J场juchang - teatr 日 W-dzień
打羽毛球 (M yitmóoqiń 觉得jućde —uważać 商店 sMngdión - sklep
- grać w badmintona 科学家 k吞 xućjid 4夂音机 shduylnjT- radio
大学 daxue - uniwersytet —naukowiec
4S shubao —plecak
电影院 dianyingyuan 老师 laoshi-nauczyciel
- kino 书架 sM jiii —półka
龙 lóng - smok
东西 dóngxi - rzecz na książki
绿 lu —zielony
对 …感兴趣 dui ... gan 岁 sui - lata
Ęj ma- koń
xingqu —interesować 妈妈 mama - mama T恤 Txii- T-shirt
się czymś 美 mei - piękny B斤苜乐 fing yńnyuS
饭馆儿 fónguónr 每年 meinian —co roku - słuchać muzyki
- restauracja 围巾 wćijTn - szalik,
门 men - brama
风 ~ wiatr apaszka
名月生古迹mmgsheng guji
哪儿 ndr? - gdzie?
- zabytki 现在 xianzai - teraz
公园 góngyuan - park
模特 mótb - model, modelka 喜欢 xihuan - lubić
桂林 Guilin - Guilin,
男月月友nanpengyou }5t-¥- xishóu - myć ręce
miasto w pdudniowych
- chłopak (osoba, xuesheng - uczeń
Chinach w prowincji
z którąjest się 学校 xuexiao —szkoła
Guangxi
孩子们 haizimen - dzieci w związku) 演员 yanyuan —aktor
汉语 // 知yó-język 年 nian —rok f 艮f亍yinhóng - bank
chiński 农才寸nóngcun - wieś
有 yóu - 1) mieć,
禾口hć 一i，oraz 女孩子 nuhaizi
2) znajdować się
lljllj 儿 hud hu&r - dziewczyna
由P局 yóujń —poczta
- rysować, malować nupengyou
- dziewczyna (osoba,
月 yu会—miesiąc
huóche - pociąg
z którąjest się 浴盆 yupen —wanna
火车站 huóchezhan
—dworzec kolejowy w związku) 杂志 zazhi - magazyn
姐姐 jiejie - starsza siostra 爬山 shan —chodzić 这儿 zher - tu
警察局 jingchójń po górach 耳只员 zhiyuan - pracownik
- komisariat policji 派出所pmaMûd 仔 zi- dziecko
镜子 jingzi —lustro - poênunek policji 作家 zuójia —pisarz
www.jezykiobce.pl łS l

Chiński Nie Gryzie PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chiński Nie Gryzie PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SPIS TREŚCI

SŁOWNICZEK CHIŃSKO-POLSKI 181

Uczyć się czy nie uczyć chińskiego? Oto jest pytanie!

W Chinach istnieje wiele języków i dialektów. To, co zwykle nazywamy językiem

Tego języka oficjalnego, zwanego standardowym językiem chińskim, naucza się

Język chiński jest językiem monosylabicznym - zasadniczo każda sylaba posia­

ton pierwszy, równy - wysoki i równy, np.:妈 md (mama)

ton trzeci, opadająco-wznoszący —sylabę zaczynamy wypowiadać nisko, następ­

W transkrypcji pinyin tony zaznaczane są za pomocą następujących znaków dia­

ton pierwszy 搭 da (rozkładać)

ton czwarty 大 dii (duży)

W języku chińskim nie ma odmiany wyrazów ani czasów gramatycznych. Bar­

wyraz partykuła wyraz znaczenie

W języku chińskim występują te same części mowy, co w języku polskim. Wy­

znak tradycyjny znak uproszczony

> Większość znaków to słowa, posiadają więc znaczenie, np.:

> Słowo może też składać się kilku znaków, np.:

文 wen (język) + ming (jasny) — 文 明 wenming (cywilizacja)

日 ri (słońce) + 月少“士(księżyc) — 明 ming (jasny)

明 ming (jasny) + 皿 min (talerz) — 盟 meng (sojusz, unia)

Czy wiesz, że... ?

Wyróżniamy cztery główne kategorie znaków chińskich:

> Piktogramy proste - przedstawiające obiekt w formie uproszczonego rysunku,

> Ideogramy (piktogramy abstrakcyjne) - znaki w umowny sposób ukazują­

> Piktogramy złożone - złożone z innych znaków, których znaczenia naprowa­

dwa drzewa (czyli dwa 木 mii) to las, czyli:林 lin

> Znaki ideograficzno-fonetyczne —najczęstszy rodzaj znaków w piśmie chiń­

讲 jiang (dyskutować) - po lewej element semantyczny i yan (mowa), po pra­

Klucze (o [5首 bushdu) to podstawowe elementy znaków pisma chińskiego,

Przyjrzyj się poniższym znakom:

We wszystkich znajduje się element 女 nd - kobieta:

Element 女 nu jest w powyższych znakach kluczem semantycznym i naprowadza na

SPOSOBY UCZENIA Sl^ ZNAKÓW

> Pisząc znaki, powtarzaj sobie ich wymowę.

b) poranek, wschód słońca

Po wysłuchaniu nagrań dopisz do podanych wyrazów brakujące tony.

- Kochanie, dziecko właśnie powiedziało swoje pierwsze słowo!

W celu odczytania chińskiego pisma w latach 50. XX w. stworzono system trans-

W standardowym chińskim nie ma podziału na głoski dźwięczne i bezdźwięczne

ZAPOZNAJ SIĘ Z PRZYBLIŻONYM SPOSOBEM WYMOWY LITER I DWUZNAKÓW

> B wymawiamy jak bezdźwięczne b (pomiędzy polskim b i p) ，

Dyftong to pojedyncza samogłoska, składająca się z dwóch dźwięków, jak

> IU wymawiamy jak polskie jou, np .：xiuxi (odpoczywać), lanąiu (koszykówka),

W poprzednim rozdziale poznałeś już cztery tony języka chińskiego. W mowie

zapis (znaki i pinyin): wymowa:

zapis (znaki i pinyin): wymowa:

> Znak 一 y l (jeden) wymawiamy w tonie pierwszym, jeśli występuje samodziel­

zapis (znaki i pinyin): wymowa:

Wysłuchaj słówek i powtórz je.

1. jing - qing 6. xizhóu -xichóu

Z podanych par wyrazów wybierz ten, który usłyszałeś.

1. xing - xin 6. gui - gai

Do podanych wyrazów dopasuj kolejność, w jakiej je usłyszałeś (ponumeruj nagrania

Wykreśl słówka, których nie usłyszałeś.

1. shi 11. hai

a) Wo ^do % bei cha. b) Wo bii zhldao.

Wykreśl zdania, których nie usłyszałeś.

9. Ta shi sui le.

一Mamo, tato, oto mój narzeczony! Po ślubie zamieszkam u niego.

\ ren (wariant znaku 人 ren -człowiek) + /]\er (ty)

\ ren (wariant znaku 人 ren -człowiek) + 也 ye (też)

女 mi (kobieta) + 子 zi (syn, dziecko)

手 shóu (ręka) + 戈 gd (włócznia)

Język chiński jest językiem monosylabicznym - zasadniczo każda sylaba posia

ton trzeci, opadająco-wznoszący —sylabę zaczynamy wypowiadać nisko, następ

W transkrypcji pinyin tony zaznaczane są za pomocą następujących znaków dia

W języku chińskim nie ma odmiany wyrazów ani czasów gramatycznych. Bar

W języku chińskim występują te same części mowy, co w języku polskim. Wy

文 wen (język) + ming (jasny) — 文明 wenming (cywilizacja)

> Ideogramy (piktogramy abstrakcyjne) - znaki w umowny sposób ukazują

> Piktogramy złożone - złożone z innych znaków, których znaczenia naprowa

> Znaki ideograficzno-fonetyczne —najczęstszy rodzaj znaków w piśmie chiń

讲 jiang (dyskutować) - po lewej element semantyczny i yan (mowa), po pra

> Znak 一 y l (jeden) wymawiamy w tonie pierwszym, jeśli występuje samodziel

你好！N i hao! - Dzień dobry! (dosł. „Ty dobrze!”

W zdaniach twierdzących, gdy funkcję orzeczenia pełni jednosylabowy przy

Zaimki pytaj ne w języku chińskim umieszczamy w tym miejscu zdania, w któ

- 你的朋友是哪国人？ N i de pengyou shi na guó ren? Jakiej narodowości jest

3 .我姐姐 … 漂完。 Wó jie jie ... piaoliang.

4 .你含爸是 … 的朋友。 N i b&ba s h i.....de pengyou.

1.1---- 2.1_ 3.1_ 4.

星期和-tydzień 你今年多大？Mjinnión dud dii?