13a Nia medio, la naturo

1. Nia medio: bestoj, plantoj:

Mi amas la bestojn kaj la plantojn. Mi havas ankaŭ katon, kaj eĉ hundon. Mia kato
estas griza, sia nomo estas Bendegúz. Mia hundo estas orkolora reporthundo, sia
nomo estas Kira. Ni havas grandan ĝardenon, kie miaj bestoj vivas. En la ĝardeno
estas multaj floroj, arboj, kaj arbedoj. Estas ankaŭ en la domo multaj plantoj, ĉar ili
estas belaj kaj ili faras naturan ĉirkaŭaĵon.

2. La vetero laŭsezone, klimato:

Hungario havas kontinenan klimaton, do la temperaturoj de la monatoj estas
diferencaj. Sur la supro de la monto la temperaturo estas pli malvarma. La nombro de
la sunplenaj horoj estas tre altaj en Hungario. La plej varma monato estas julio kaj la
plej malvarma monato estas januaro. Somere povas esti tridek ses celsiaj gradoj, kaj
vintre povas esti dek minusgradoj. Kelkfoje la varmaj tagoj estas sekvataj per
pluvego. La aŭtuno komenciĝas septembre, la folioj de la arboj iĝas koloraj, kaj la
arboj estas plenaj da fruktoj. Oktobre kaj novembre estas ofte; pluvo kaj nebulo. La
vintro estas malvarma, sed ne estas tre multe da neĝo.

3. Pureco kaj prizorgo de nia medio:

Minacoj kontraŭ la medio, ĉiutaga mediprotektado: apartiga rubaĵkolektado,
energiŝparo, recikligo:
Ni havas tre belan planedon, sed la moderna mondo ruinigas ĝin. Oni ne devus uzi
tro multajn aŭtojn, ĉar ili faras fumnebulon. Oni ne devus uzi malbonfarajn aferojn
kaj oni ne devus fumi. Oni devus uzi naturajn energiojn, ĉar ili ne poluas la naturon.
Ni devus planti multajn arbojn kaj florojn, ĉar ili purigas la aeron. Oni devus selekti la
malpuraĵon. Oni ne devus pereigi la ĝangalojn kaj la praarbarojn, ĉar ne estos aferoj
kiuj povas plurigi la aeron.

4. Nuna vetero:
Hodiaŭ la Suno brilas do ne estas nuboj sur la ĉielo. Ne pluvas. La ĉielo estas pura. Ne
ventas, do estas tre bela tago. La temperaturo estas ĉirkaŭ 28 Celsiaj gradoj, do estas
verma vetero. Septembre la Suno ĝenerale brilas, sed kelkfoje estas grandaj
tempestoj.

KIFEJEZÉSEK:

neĝo – hó neĝas – havazik

pluvo – eső pluvas – esik
vento – szél ventas – fúj a szél
Suno – nap sunas – süt a nap aŭ La Suno brilas.
 tondro – mennydörés tondras – dörög az ég
fulmo – villám fulmas – villámlik
mateno – reggel mateniĝas – pirkad
vespero – este vesperiĝas – esteledik

varma- malvarma meleg - hideg

varmega - frosta forró - fagyos
Celsia grado Celziusz-fok
orkolora reporthundo golden retriever
kontinenan klimaton kontinentális éghajlat
supro teteje
malvarma hideg
sunplena napos
Celsia grado Celsius fok
minus mínusz
minusgrado mínuszfok
sekvi követ
pluvego zivatar
folio falevél
plena de/je tele van vmivel
nebulo köd
neĝo hó
minaca fenyegető
planedo bolygó
ruinigi tönkretesz
fumnebulo szmog
malbonfara káros
afero dolog
fumi dohányzik
polui szennyez
planti ültet
purigi megtisztít
pereigi destroy*
ĝangalo dzsungel
arbaro erdő
selekti szelektál
malpuraĵo szemét
ĉiutaga mindennapi
medioprotekto környezetvédelem
laŭspeca rubkolektado szelektív hulladékgyűjtés
reuzo újrahasznosítás