MP005

RISK PAGES
23.10.2018
MANAGEMENT 1 OF 7
PLAN PUBLISH REVISION:
NO: 01 00

1.0 PENGENALAN

Pengurusan Risiko adalah bertujuan untuk mengurangkan perkara-perkara yang

boleh memberi kesan negatif kepada organisasi dengan kaedah mengenalpasti,
menaksir dan merawat/mengawal risiko-risiko tersebut bagi membantu untuk
mencapai objektif dan matlamat organisasi. Secara prinsipnya terdapat tiga jenis
risiko iaitu:

1. Risiko berdasarkan peluang (Opportunity-based risk)

Risiko berasaskan peluang merupakan keuntungan yang berpotensi atau kesan
positif kepada objektif syarikat. Ianya boleh :
i. boleh menjadi ketara dan atau tidak ketara
ii. sering diukur dari segi kewangan
iii. boleh mempunyai hasil yang positif atau negatif. Contoh risiko
berdasarkan peluang adalah:
a. pengembangan perniagaan dan / atau perolehan harta
b. perubahan dalam lokasi perniagaan
c. lantikan sub-kontraktor / sub-letting.

2. Risiko berdasarkan ketidakpastian (Uncertainty-based risk)

Risiko yang berkaitan dengan peristiwa-peristiwa yang tidak diketahui dan tidak
dijangka. Peristiwa-peristiwa ini biasanya bencana dalam alam semula jadi dan
termasuk kemalangan dan 'bencana alam'.
i. Peristiwa yang tidak diketahui waktu kejadian akan berlaku atau amat
sukar untuk mengukur.
ii. Adalah bencana atau bencana dalam alam semula jadi.
iii. Boleh menjadi sangat mahal
iv. Dikaitkan dengan hasil yang negative (kerugian)
v. Berada di luar bidang kawalan atau pengaruh pengurusan. Contoh risiko
berdasarkan ketidaktentuan adalah:
a. kerosakan bangunan oleh banjir kilat
b. kebakaran
c. perbuatan sabotaj atau keganasan.
 MP005
RISK PAGES
23.10.2018
MANAGEMENT 2 OF 7
PLAN PUBLISH REVISION:
NO: 01 00

3. Risiko berdasarkan hazad (Hazard-based risk)

Risiko yang berkaitan dengan sumber bahaya yang mungkin berlaku atau situasi
yang berpotensi untuk menyebabkan kemudarata. Hazad biasanya dikumpulkan
ke dalam kategori berikut:
i. Bahaya fizikal:
Ini termasuk bunyi, radiasi, panas, sejuk, getaran dan tekanan
ii. Bahaya kimia:
Antara kesan-kesan bahaya kimia letupan, kemudahbakaran, kakisan,
keracunan, keracunan dan kekarsinogenan.
iii. Bahaya biologi:
Ini termasuk virus, bakteria, kulat dan organisma lain
iv. Bahaya ergonomik
Bahaya yang berkaitan dengan ruang kerja yang mempunyai
ketidaksesuian reka bentuk, susun atur atau aktiviti dan penggunaan
peralatan.
v. Bahaya psikologi
Punca tekanan psikologi yang boleh menyebabkan fizikal atau psikologi
bahaya.

3.1 Risiko berdasarkan hazad :

a. Biasanya dikenali
b. Sedia diukur
c. Adalah ketara
d. Memberi kesan terutamanya pada keselamatan.

3.2 Contoh risiko berdasarkan bahaya-adalah:

a. Wabak legionella daripada penyaman udara
b. Pengurusan dan penggunaan bahan kimia berbahaya
c. Entri ruang terkurung
d. Pengendalian manual.

Setiap jenis risiko mempunyai ciri-ciri yang berbeza yang memerlukan kaedah
analisis dan pendekatan pengurusan risiko yang berbeza.
 MP005
RISK PAGES
23.10.2018
MANAGEMENT 3 OF 7
PLAN PUBLISH REVISION:
NO: 01 00

2.0 OBJEKTIF

Mengenalpasti risiko-risiko yang terhasil daripada operasi perkhidmatan pengurusan

fasiliti serta menganalisa risiko yang telah dikenalpasti dan menilai tahap risiko yang
wujud seterusnya melaksanakan kaedah kawalan/rawatan yang sesuai supaya risiko
dapat dihapuskan atau dikurangkan ke paras magnitud yang terendah dengan
menggunakan kaedah standard.

3.0 SKOP

Pengurusan risiko boleh digunakan di pelbagai peringkat dalam organisasi.

ianya boleh digunakan pada peringkat strategik, pada tahap taktikal dan operasi.
Pengurusan risiko juga boleh digunakan untuk projek-projek tertentu, untuk
membantu dengan keputusan tertentu atau untuk menguruskan risiko yang telah
dikenalpasti secara spesifik.

4.0 DEFINISI DAN SINGKATAN

4.1 Risiko – perubahan sesuatu yang berlaku yang akan memberi kesan kepada
objektif.
Nota 1: risiko yang sering spesified dari segi sesuatu peristiwa atau keadaan
dan akibat yang mungkin mengalir daripadanya.
Nota 2: risiko yang berpandukan kepada gabungan akibat satu peristiwa
(consequences) dan kebarangkalian (Likelihood).
Nota 3: Risiko mungkin mempunyai kesan yang positif dan negative
Nota 4: Rujuk Garispanduan HIRARC bagi yang berkaitan keselamatan
(Safety)
4.2 Pengurusan risiko – bermakna sesuatu budaya, proses dan struktur yang
diarahkan untuk merealisasikan potensi peluang serta menguruskan kesan
buruk yang dikenalpasti.
4.3 Penilaian Risiko (Risk assessment)
 MP005
RISK PAGES
23.10.2018
MANAGEMENT 4 OF 7
PLAN PUBLISH REVISION:
NO: 01 00

Keselutuhan proses yang melibatkan Pengenalpastian Risiko (Risk

Identification), Analisa Risiko (Risk Analysis) dan Penilian Risiko (Evaluation
Risk)
4.4 Pengenalpastian Risiko – bermakna proses menentukan; apa (what), dimana
(where). bila (when), mengapa (why) dan bagaimana (how) sesuatu itu boleh
berlaku
4.5 Analisa Risiko – bermakna proses yang sistematik untuk memahami sifat dan
menentukan tahap risiko.
4.6 Rawatan/Kawalan Risiko (Risk treatment) – adalah proses pemulihan dan
pelaksanaan langkah-langkah untuk mengubahsuai risiko.

5.0 PELAN PENGURUSAN

5.1 Pengurusan Kos

Kos bagi projek Pengurusan Risiko ini adalah mengikut norma kos tertentu
dan dirunding dengan pihak Kerajaan seperti rujukan yang terkandung dalam
cadangan projek pengurusan fasiliti berkaitan, melibatkan aktiviti
menguruskan risiko.

5.2 Pengurusan Masa

5.2.1 Tempoh untuk melaksanakan Pengurusan Risiko adalah berterusan
sepanjang tempoh kontrak. MSB membangunkan dan melaksanakan
Pengurusan Risiko yang meliputi proses seperti berikut :-

(i) Mewujudkan Kontek (Establish the context)

(ii) Mengenalpasti Risiko (Identify Risks).
(iii) Analisa Risiko (Analyse Risks)
(iv) Menilai Risiko (Evaluate Risks)
(v) Merawat Risiko (Treats Risks)

5.3 Pengurusan Kualiti

5.3.1 Pengurusan kualiti adalah berdasarkan kehendak kontrak,

garispanduan atau standard sistem pengurusan kualiti ISO 9001:2008,
 MP005
RISK PAGES
23.10.2018
MANAGEMENT 5 OF 7
PLAN PUBLISH REVISION:
NO: 01 00

Sistem Pengurusan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (OHSAS

18001) danSistem Pengurusan Alam Sekitar (EMS) (ISO 14001)

5.4 Pengurusan Risiko

Risiko berpunca dari ketidaktentuan dalam pasaran kewangan, kegagalan
projek (pada sebarang fasa, seperti reka bentuk, pembangunan, penghasilan,
atau pengekalan kitaran hayat), liabiliti perundangan, risiko kredit,
kemalangan, takdir (“kejadian alam dan malapetaka”) termasuk juga serangan
sengaja dari musuh, atau peristiwa yang tidak pasti atau punca tidak dijangka.
Ianya boleh dikategorikan seperti berikut :

5.4.1 Risiko berdasarkan peluang (Opportunity-based risk)

Risiko yang dikaitkan dengan tidak mengambil peluang dan dengan
mengambil peluang. Keputusan untuk menerima risiko yang dikenal
pasti berkaitan dengan peluang dan kemudian untuk melaksanakan
proses bertujuan mengurangkan sebarang impak negatif dan
memaksimumkan keuntungan

5.4.2 Risiko berdasarkan ketidakpastian (Uncertainty-based risk)

Risiko yang tidak diketahui atau amat sukar untuk mengukur; bencana
atau bencana dalam alam semula jadi; berkaitan dengan hasil yang
negatif; dan tidak mungkin untuk mengawal.

5.4.3 Risiko berdasarkan hazad (Hazard-based risk)

Risiko yang berkaitan dengan bahaya yang mungkin berlaku atau
situasi yang berpotensi untuk menyebabkan kemudaratan.
Ini adalah berkaitan dengan pengurusan risiko yang, ditangani oleh
program kesihatan dan keselamatan pekerjaan

5.5 Pengurusan Komunikasi

Berkomunikasi dan rundingan dengan pihak berkepentingan (dalaman dan
luaran) pada setiap peringkat proses pengurusan risiko secara
keseluruhannya.
 MP005
RISK PAGES
23.10.2018
MANAGEMENT 6 OF 7
PLAN PUBLISH REVISION:
NO: 01 00

Media (tools medium) komunikasi yang digunakan adalah mesyuarat, tool

box, papan kenyataan, safety awareness dan Standard Operation Procedure
(SOP).
Kumpulan sasaran termasuk pelanggan (Bangunan Sultan Iskandar), JKR FM
dan kakitangan MSB.

5.6 Pengurusan Sumber Manusia.

5.6.1 Ketua jabatan berkewajipan untuk menasihati majikan atau mana-
mana orang yang bertanggungjawab bagi sesuatu jabatan/tempat
kerja/situasi mengenai langkah-langkah yang perlu diambil bagi
mengenalpasti risiko, menaksir dan membuat rawatan/kawalan
terhadap risiko berkenaan untuk kepentingan kerajaan dan prestasi
syarikat.
5.6.2 Pengambilan pekerja yang kompeten dan berpengalaman serta
perlantikan perunding adalah menjadi keutamaan untuk menguruskan
risiko
5.6.3 Semua jabatan terlibat secara langsung dengan pengurusan risiko
sebagaimana Lampiran Carta Organisasi Pengurusan Risiko.

5.7 Pengurusan Perolehan

Tidak berkenaan

5.8 Pengurusan Integrasi

5.8.1 Pelan-pelan perancangan berkaitan dengan Pengurusan Risiko adalah
termasuk:
i. Business Plan
ii. Operation Plan
iii. Project Plan OHSAS 18001:2007- Sistem Pengurusan Keselamatan
dan Kesihatan Pekerjaan.
iv. Project Plan ISO 14001:2008- Sistem Pengurusan Alam Sekitar.
v. Pelan Tindakan Emergency Respon Preparedness

6.0 OUTPUT
 MP005
RISK PAGES
23.10.2018
MANAGEMENT 7 OF 7
PLAN PUBLISH REVISION:
NO: 01 00

6.1 Senarai Daftar Risiko

6.2 Mengurangkan perkara yang boleh memberi kesan negatif kepada organisasi
6.3 mengenal pasti dan memanfaatkan perkara-perkara yang akan membantu
untuk mencapai matlamat dan objektif syarikat.

7.0 RUJUKAN

7.1 Dokumen Kontrak ”Pengurusan Fasiliti Bangunan Sultan Iskandar Bukit

Chagar Johor Bahru” (No. Kontrak :XXXXXXXXXXXXXXXXX)
7.2 Manual Sistem Pengurusan Bersepadu MSB
7.3 A Guide to The Project Management Body of Knowledge 3rd Edition (PMBOK
3rd Edition, 2004), An American National Standard, Project Management
Institute Pennyslvania, 2004.
7.4 MS ISO 31000 : 2010 Risk Management - Principles And Guidelines On
Implementation
7.5 MS ISO GUIDE 73 : 2010 Risk Management – Vocabulary
7.6 MS IEC/ISO 31010 : 2011 Risk Management - Risk Assessment Techniques
7.7 AS/NZS 4360:2004 Risk Management Standards
7.8 ISO 14001 : 2004 Sistem Pengurusan Alam Sekitar
7.9 OHSAS 18001:2007- Sistem Pengurusan Keselamatan dan Kesihatan
Pekerjaan.
7.10 Arahan 20 Majlis Keselamatan Negara

8.0 LAMPIRAN

8.1 Format Laporan Pengurusan Risiko