Conservatorio di Musica "G.

Rossini" di Pesaro
Dipartimento di Didattica della Musica - prof.ssa Mazia Zingarelli

Esempi di progressioni al pianoforte

1) per salto di 4a asc. o 5a discendente (magg e min)
˙ ˙ ˙ b b b ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ n ˙˙ ˙˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
& c ˙˙ ˙˙ ˙˙˙ ˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙ ˙˙˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙
˙
5 5 etc 5 5 etc

?c ˙ ˙ ˙ ˙ bbb ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙
3 3 3 3

˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙
I IV VII III VI II V I etc I IV VII III
Si può iniziare dal VI se la frase precedente finisce col I
per evitare di ricominciare con l' accordo di tonica
e provocare una sincope armonica.
Se la frase precedente finisce col V si può partire con il I.
Si eviti di terminare con il V in battere ed il I in levare.
1a) idem con le 7e diatoniche:
w ˙˙˙ ˙˙ ˙˙˙ ˙˙ b b b www ˙˙˙ ˙˙ ˙˙˙ ˙˙
& ww ˙˙˙ ˙˙ ˙˙˙ n ˙˙ ww
15

˙ ˙ ˙˙˙ ˙˙ ˙˙˙ ˙˙ ˙ ˙ w
˙ ˙ ˙ ˙
7 7 etc
7 7 etc

?w ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ bbb w
˙ ˙ ˙ ˙ w
˙ ˙ ˙ ˙ ˙
I IV I IV
2) per grado congiunto discendente:

wẇ wẇ
(...volendo continua

w wẇ ww b b b www wẇ n www

& ww ww ww
27 ...fino ad un V...)

˙ ˙ w w ˙ ˙ w
4 6 4 6

? w ˙ 5˙ w ˙ ˙5
4 6 4 4 6 4
˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙
2 2 7
2 5 2 2 5 2

w bbb w
I II V I IV VII V I I II V I IV VII V I

3) per grado congiunto discendente con altra numerica:

(...volendo continua (...volendo continua

w ˙w ˙ ˙w ˙ b b b www ˙w ˙ ˙w ˙
& ww ˙w ˙ ww ˙w n ˙ ww
39 ...fino ad un V...) ...fino ad un V...)

w w w w w w w w
4 7 4 7 4 4 7 4 7 4
w ˙ ˙ w ˙ ˙
7 7

?
3
˙ ˙
3
˙ ˙
3 3
˙ ˙
3
˙ ˙
3

w bbb w
IV VII III VI II V I IV VII III VI II V I
I I

4) per terza discendente:

˙ ˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ b b b ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙˙ ˙˙ ˙˙
& ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ww ˙˙ ˙˙ ww
53

˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙˙ ˙˙˙ w ˙ ˙ ˙ ˙ n ˙˙ n ˙˙˙ w
˙ ˙
6 6 6 6 6 6 6 6 6 6

?˙ bbb ˙ ˙ ˙ ˙
3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙
I IV IV III VI II V I etc
w I IV IV III VI II V I etc
w

© 2009 Marzia Zingarelli