-1-

a) Σχεδιασμός διαγραμμάτων καμπύλης διατμητικής τάσης (q) συναρτήσει της

κατακόρυφης παραμόρφωσης (ε1) για τις δύο δοκιμές.

Δοκιμή #1 : Διαγράμμα q vs ε1
450.0
400.0
350.0
300.0
q (kPa)

250.0
200.0
150.0
100.0
50.0
0.0
0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00 12.00 14.00 16.00
ε1 (%)

Διάγραμμα 1 : Διάγραμμα καμπύλης διατμητικής τάσης (q) συναρτήσει κατακόρυφης παραμόρφωσης (ε1) για τη δοκιμή 1

Δοκιμή #2 : Διάγρμμα q vs ε1
600.0

500.0

400.0
q (kPa)

300.0

200.0

100.0

0.0
0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00 12.00 14.00 16.00 18.00
ε1 (%)

Διάγραμμα 2 : Διάγραμμα καμπύλης διατμητικής τάσης (q) συναρτήσει κατακόρυφης παραμόρφωσης (ε1) για τη δοκιμή 2

Η διατμητική τάση (q) υπολογίστηκε σύμφωνα με τη σύμβαση του Cambridge. Δηλαδή : q = σ1 – σ3.
Για παράδειγμα η διατμητική τάση για την πρώτη καταγραφόμενη τιμή, που αφορά τη δοκιμή 1
υπολογίζεται ως εξής : q = 808.180 – 801.000 = 7.18 kPa. Με ανάλογο τρόπο υπολογίζονται όλες οι
τιμές της διατμητικής τάσης (q) και για τις δύο δοκιμές, ώστε τελικά αυτές να αξιοποιηθούν για την
κατασκευή των διαγραμμάτων 1 και 2.

-2-
b) Σχεδιασμός διαγράμματος διαδρομών ενεργών τάσεων για τις δύο δοκιμές (q vs p’)

Διάγραμμα q vs p' και για τις δύο δοκιμές

600.0
Δοκιμή 1
Δοκιμή 2
500.0

400.0
q (kPa)

300.0

200.0

100.0

0.0
0.0 100.0 200.0 300.0 400.0 500.0 600.0 700.0
p' (kPa)

Διάγραμμα 3 : Διάγραμμα διαδρομών ενεργών τάσεων και για τις δυο δοκιμές

Αρχικά υπολογίστηκε η μέση τάση (p), σύμφωνα και πάλι με τη σύμβαση του Cambridge. Βάσει αυτής
1 1
ισχύει : p = 3 · (σ1 + σ2 + σ3 ), εφόσον σ2 = σ3, p = 3 · (σ1 + 2·σ3 ). Έτσι για παράδειγμα, για την πρώτη
1
καταγραφόμενη μέτρηση της πρώτης δοκιμής p = (808.180 +2·801.000) = 803.4 kPa. Προκειμένου
3

να κατασκευαστεί το διάγραμμα 3, υπολογίστηκε η ενεργός μέση τάση (p’). Αυτή είναι ίση με τη μέση
τάση (p) αφαιρούμενης την πίεσης των πόρων (u). Δηλαδή : p’ = p – u. Παραδείγματος χάριν, για την
πρώτη καταγραφόμενη μέτρηση της πρώτης δοκιμής ισχύει : p’ = 803.4 – 404.830 = 398.6 kPa.

c) Σχεδιασμός διαγράμματος Mohr των ενεργών και ολικών κύκλων σε κατάσταση

αστοχίας και για τις δύο δοκιμές

Για την κατασκευή του διαγράμματος ενεργών και ολικών κύκλων Mohr σε κατάσταση αστοχίας
επιλέγονται οι τιμές των ενεργών (σ1’ και σ3’) και ολικών (σ1 και σ2) τάσεων των δύο δοκιμών που έγιναν
κατά τη φάση τις αστοχίας. Ήτοι, το τελευταίο καταγραφόμενο ζεύγος τιμών (σ1’ και σ3’, σ1 και σ3), που
αντιστοιχεί σε κάθε δοκιμή. Η τιμή της σ1’ προκύπτει κάθε φορά, από την τιμή της σ1 αφαιρούμενης της
πίεσης των πόρων (u).

Για τη δοκιμή 1, σύμφωνα με τα δεδομένα καταγραφής, η αστοχία επέρχεται για ολικές τάσεις :
σ1 = 1173.6 kPa (για την ακρίβεια 1173.633 kPa) και σ3 = 799.0 kPa.
Συνεπώς οι ενεργές τάσεις αστοχίας για τη δοκιμή 1 ισοδυναμούν με :
σ1’ = 1173.633 –613.390 = 560.2 kPa και σ3’ = 799.000 – 613.390 = 185.6 kPa.

Για τη δοκιμή 2, η αστοχία επέρχεται για ολικές τάσεις :

σ1 = 1525.0 kPa (για την ακρίβεια 1524.957 kPa) και σ3 = 1001.0 kPa.
Συνεπώς οι ενεργές τάσεις αστοχίας για τη δοκιμή 1 ισοδυναμούν με :
σ1’ = 1524.957 – 722.510 = 802.4 kPa και σ3’ = 1001.000 – 722.510 = 278.5 kPa.

-3-
Για την κατασκευή του διαγράμματος κύκλων αστοχίας Mohr, τοποθετούνται στον οριζόντιο άξονα
(άξονας x) οι μέσες τάσεις (ολικές, σ και ενεργές, σ’). Η απόσταση μεταξύ των σ3 και σ1 και των σ3’ και
σ1’, αποτελεί τη διάμετρο του ολικού και ενεργού κύκλου αντίστοιχα, κάθε δοκιμής. Συνεπώς, για τη
χάραξη των κύκλων Mohr, δεν χρειάζεται κάποιο άλλο δεδομένο. Σημειώνεται ότι, εφόσον χαραχθεί
ένας κύκλος Mohr, δύναται να υπολογιστεί και η αντίστοιχη διατμητική τάση (τ), καθώς η τιμή αυτής
είναι ίση με την ακτίνα του κύκλου Mohr.

Κύκλοι αστοχίας Mohr (ενεργοί και ολικοί) για τις δύο δοκιμές
1600

1500

1400

1300

1200

1100

1000

900
τ (kPa)

800

700

600

500

400

300

200

100

0
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600
σ και σ' (kPa)

τ vs σ' (Δοκιμή 1) τ vs σ' (Δοκιμή 2) τ vs σ (Δοκιμή 1) τ vs σ (Δοκιμή 2)

Διάγραμμα 4 : Διάγραμμα Mohr ενεργών και ολικών κύκλων σε κατάσταση αστοχίας και για τις δύο δοκιμές (Δοκιμή 1 και 2)

d) Προσδιορισμός ενεργών τιμών συνοχής (c’ ) και γωνίας τριβής (φ’) του εδάφους.

Για τον προσδιορισμό των ενεργών τιμών συνοχής (c’) και γωνίας τριβής (φ’), από το διάγραμμα κύκλων
αστοχίας Mohr (Διάγραμμα 4), απομονώνονται οι κύκλοι που αφορούν σε ενεργές τάσεις (σ’). Επί του
νέου αυτού διαγράμματος (Διάγραμμα 5) χαράσσεται η περιβάλλουσα αστοχίας ως η εφαπτομένη των
ενεργών κύκλων Mohr που αντιστοιχούν σε κάθε δοκιμή.

-4-
H ενεργός συνοχή (c’) προκύπτει από το σημείο τομής της με τον κάθετο άξονα (άξονας των y), ενώ η
γωνία τριβής (φ’) προκύπτει από την κλίση της περιβάλλουσας αστοχίας.

Ενεργοί κύκλοι αστοχίας Mohr για τις δύο δοκιμές

900

800

700

600

500
τ (kPa)

(800.0, 419.0)
400

φ'419
300

200

100

(0, 26.3)
26.3
0
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900
σ' (kPa)

τ vs σ' (Δοκιμή 1) τ vs σ' (Δοκιμή 2) Περιβάλλουσα αστοχίας

Διάγραμμα 5 : Διάγραμμα ενεργών κύκλων Mohr σε κατάσταση αστοχίας και για τις δύο δοκιμές, για τον προσδιορισμό των
ενεργών τιμών συνοχής (c’) και γωνίας τριβής (φ’) του εδάφους

Σύμφωνα με το διάγραμμα 5 η ενεργός συνοχή (c’) είναι ίση με :

c’ = 26.3 kPa.

Η κλίση της περιβάλλουσας αστοχίας υπολογίζεται και πάλι από το διάγραμμα επιλέγοντας δύο
διαφορετικά σημεία της. Πχ. (0, 26.3) και (800, 419). Συνεπώς,

419.0 - 26.3 ο
tan φ' = = 0.491 φ ' = 26.1
800.0 - 0

-5-
e) Προσδιορισμός αστράγγιστης διατμητικής αντοχής su για κάθε δοκιμή.

Η αστράγγιστη διατμητική αντοχή (su), λαμβάνει την έννοια μιας συνοχής (δηλαδή c = su), ενώ
παράλληλα η γωνία τριβής θεωρείται ίση με μηδέν (φ = 0). Αυτό, πρακτικά σημαίνει ότι, η μέτρηση των
ολικών τάσεων επαρκεί για τη χάραξη ευθείας μηδενικής κλίσης, εφαπτόμενης του ολικού κύκλου Mohr
κάθε δοκιμής και κατ’ επέκταση τον προσδιορισμό της τιμής της αστράγγιστης διατμητικής αντοχής.

Παρόλα αυτά, εφόσον έχουν γίνει ήδη όλοι οι υπολογισμοί και για τις δύο δοκιμές, στα διαγράμματα
που ακολουθούν (διαγράμματα 6 και 7) συμπεριλαμβάνονται πέραν των ολικών και οι ενεργοί κύκλοι
κάθε δοκιμής.

Κύκλοι αστοχίας Mohr (ενεργός και ολικός) για τη δοκιμή 1

1600

1500

1400

1300

1200

1100

1000

900
τ (kPa)

800

700

600

500

400

300

200

100 187.3

0
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600
σ και σ' (kPa)

τ vs σ' (Δοκιμή 1) τ vs σ (Δοκιμή 1)

Διάγραμμα 6 : Ενεργός και ολικός κύκλος Mohr δοκιμής 1

Σύμφωνα με το διάγραμμα 6, su = 187.3 kPa.

-6-
 Κύκλοι αστοχίας Mohr (ενεργοί και ολικοί) για τη δοκιμή 2
1600

1500

1400

1300

1200

1100

1000

900
τ (kPa)

800

700

600

500

400

300

200
262.0
100

0
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600
σ και σ' (kPa)

τ vs σ' (Δοκιμή 2) τ vs σ (Δοκιμή 2)

Διάγραμμα 7 : Ενεργός και ολικός κύκλος Mohr δοκιμής 2

Σύμφωνα με το διάγραμμα 7, su = 262.0 kPa.

-7-