Ang bahagi ng pananalita/panalita (sa Ingles: part of
speech), o kauriang panleksiko, ay isang lingguwistikong kaurian ng mga salita (o mas tumpak sabihing bahaging panleksiko) na pangkalahatang binibigyang kahulugan sa pamamagitan ng sintaktiko at morpolohikong asal ng bahaging panleksikong tinutukoy.
Sa aklat na Balarila ng Wikang Pambansa (1939;1944)
ni Lope K. Santos (kilala rin sa tawag na Balarilang Tagalog at Matandang Balarila) ay may sampung bahagi ng pananalita. Ang mga ito ay pangngalan, panghalip, pandiwa, pang-uri, pang-abay, pant ukoy, pangatnig, pang-ukol, pang-angkop at pandamdam.
Mga salitang pangnilalaman (mga content word)
Mga nominal Pangngalan (noun) - mga salitang nagsasaad ng pangalan ng tao, hayop, bagay, pook, katangian, pangyayari, atbp.
Panghalip (pronoun) - mga salitáng pánghalilí sa
pangngalan.
Pandiwa (verb) - mga salitang nagsasaad ng kilos o
nagbibigay-buhay sa isang lipon ng mga salita
Mga panuring (mga modifier)
Pang-uri (adjective) - mga salitang nagbibigay-turing
o naglalarawan sa pangngalan at panghalip
Pang-abay (adverb) - mga salitang nagbibigay-turing
o naglalarawan sa pandiwa, pang-uri at kapwa nito pang- abay
Mga Salitang Pangkayarian (Function Words)
Mga Pang-ugnay (Connectives)
Pangatnig (conjunction) - mga salitang nag-uugnay ng dalawang salita, parirala o sugnay
Pang-angkop (ligature) - mga katagang nag-uugnay
sa panuring at salitang tinuturingan
Pang-ukol (preposition) - mga salitang nag-uugnay
sa isang pangngalan sa iba pang salita
Mga Pananda (Markers)
Pantukoy (article/determiner) - mga salitang laging
nangunguna sa pangngalan o panghalip
Pangawing o Pangawil (linking o copulative) - salitang nagkakawing ng paksa (o simuno) at panaguri