ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ - ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ

 Ο όρος εθελοντής είναι γνωστός, αναφέρεται σε εκείνο το άτομο που

θεληματικά προσφέρεται να πράξει. Στην εποχή μας ο όρος έχει
αποκτήσει και μια συναφή απόχρωση, αυτή του ακτιβιστή. Οι
εθελοντές είναι δηλαδή άτομα αντικομφορμιστικά, τα οποία εφαρμόζουν
μια ηθική της δράσης, οργανωμένα σε "μη-κυβερνητικά" σχήματα.

 Η εθελοντική βοήθεια δεν είναι μια επινόηση της εποχής μας. Οι ρίζες
της πρέπει να αναζητηθούν στο αίσθημα της κοινοτικής αλληλεγγύης
των πρώτων ανθρώπινων κοινωνιών. Η ηθική της ανταπόδοσης που
κυριαρχεί σε αυτές, με στόχο την επιβίωση της κοινότητας,
μετουσιώνεται σε ηθική της προσφοράς κατά τους πρώτους
χριστιανικούς αιώνες. Από τότε η χριστιανική ηθική φαίνεται να
λειτουργεί ως εκκολαπτήριο εθελοντών (ιεραποστολές, έρανοι αγάπης
κλπ). Η εκκοσμίκευση του εθελοντικού κινήματος, που παρατηρείται
ήδη από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα (πχ. Σώμα Φιλελλήνων
Εθελοντών...) έχει αυξητικό χαρακτήρα, με αποτέλεσμα στον αιώνα
μας οι εθελοντές να υπηρετούν όχι μόνο κοινωνικούς αλλά και
πολιτικούς, με τη στενή αλλά και ευρεία έννοια, σκοπούς.

Σήμερα οι λόγοι που οδηγούν τους ανθρώπους σε πράξεις εθελοντικής

βοήθειας σχετίζονται με:

 το αυξημένο τους βιοτικό επίπεδο

 το αίσθημα κοινωνικής αλληλεγγύης
 τη προβολή της ανθρώπινης δυστυχίας από τις τηλεοπτικές οθόνες
 την αναζήτηση ενός ανώτερου νοήματος στη ζωή
 τη διάθεση για εμπειρίες έξω από την καθημερινότητα
 την προσπάθεια πλήρωσης του εσωτερικού κενού του ανθρώπου της
κατανάλωσης και του κέρδους
 την πίστη στη χαρά της προσφοράς
 τον κορεσμό στο χώρο των επαγγελμάτων
 τη διάθεση αντίδρασης στην επιβαλλόμενη παθητικότητα του πολίτη
 την ψυχική αντίδραση για δημιουργία, προσφορά και συμπόνια έναντι
ενός κόσμου βίας, οικονομικού υπολογισμού και ανθρώπινης
εκμετάλλευσης
 την πίστη στον ’νθρωπο και τη Ζωή
 τη διάθεση για ψυχική επαφή ως αντίδοτο στη μοναξιά της ιδιώτευσης
  την αναζήτηση της κοινωνικής αναγνώρισης
 την οικονομική, γνωστική και τεχνική ικανότητα του μέσου πολίτη να
οργανώνεται συγκροτώντας και "μη-κυβερνητικούς" πόλους εξουσίας
 τα αισθήματα ενοχής των ηθικά ευαίσθητων συνειδήσεων για τα
προβλήματα που προκαλούν οι ανισότητες και οι αδικίες του κυρίαρχου
πολιτικοοικονομικού συστήματος

Οι εθελοντές αποτελούν σήμερα "σημείο αμφιλεγόμενο" τόσο για τις

προθέσεις τους όσο και για το πραγματικό αποτέλεσμα των πράξεών τους.

Οι επικρίσεις:
 τυχοδιωκτισμός
 μηχανισμός κατευνασμού της πολιτικής και κοινωνικής δυσαρέσκειας
 ιδιοτέλεια (οικονομικές και πολιτικές βλέψεις)
 δονκιχωτισμός
 σύγχρονες σταυροφορίες / νεοαποικιακή νοοτροπία

Οι επιδοκιμασίες:
 το ηθικό μεγαλείο του ανθρώπου
 η επιβεβαίωση της χριστιανικής ηθικής
 λίγο καλό ισοσταθμίζει το γενικό κακό
 γνώμονας η κρίση του ευεργετημένου: και ζωές σώθηκαν και χαμόγελα
έλαμψαν...

Το βασικό όμως ερώτημα παραμένει: Ο εθελοντισμός είναι το αντίδοτο στην

ανθρώπινη δυστυχία;

Η εθελοντική προσφορά βοήθειας μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα στην

προσπάθεια άμεσης ανακούφισης των ανθρώπων από τον πόνο και τη
δυστυχία. Αλλά δε μπορεί παρά να είναι η αρχή. Τα μεγάλα προβλήματα
της εποχής μας (πείνα, εξαθλίωση, πόλεμος ανεργία,...) πρέπει να
αντιμετωπιστούν στη ρίζα τους. Αυτό απαιτεί όμως και έναν άλλο εθελοντισμό:
τη διάθεση όλων μας να αρθούν οι αντιφάσεις και οι αδικίες των σύγχρονων
κοινωνιών, διάθεση που θα καταξιώσει την ανθρωπιστική θέρμη των
ακτιβιστών εθελοντών..