ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ
ΘΥΑΤΕΙΡΩΝ & Μ. ΒΡΕΤΑΝΝΙΑΣ
ΛΟΓΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
THE WORD OF OUR LORD
ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΛΟΥΚΑ
1 Νοεμβρίου 2020
Ἦχος δ΄. Ἀριθμ. 44
Κοσμᾶ & Δαμιανοῦ Ἀναργύρων (ἐξ Ἀσίας), Θεοδότης, Δαυῒδ ὁσίου
Cosmas & Damian from Asia Minor, David the Elder of Euboea
AΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ AΝΑΓΝΩΣΜΑ
Α΄ Κορ. ιβ ΄, 27-31 - ιγ ΄, 1-8
Ἀ δελφοί, ὑμεῖς ἐστε σῶμα Χριστοῦ, καὶ
μέλη ἐκ μέρους. Καὶ οὓς μὲν ἔθετο ὁ
θεὸς ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ πρῶτον ἀποστόλους,
δεύτερον προφήτας, τρίτον διδασκάλους,
ἔπειτα δυνάμεις, εἶτα χαρίσματα ἰαμάτων,
ἀντιλήψεις, κυβερνήσεις, γένη γλωσσῶν.
Μὴ πάντες ἀπόστολοι; Μὴ πάντες προφῆται;
Μὴ πάντες διδάσκαλοι; Μὴ πάντες δυνάμεις;
Μὴ πάντες χαρίσματα ἔχουσιν ἰαμάτων;
Μὴ πάντες γλώσσαις λαλοῦσιν; Μὴ πάντες
διερμηνεύουσιν; Ζηλοῦτε δὲ τὰ χαρίσματα
τὰ κρείττονα. Καὶ ἔτι καθʼ ὑπερβολὴν
ὁδὸν ὑμῖν δείκνυμι. Ἐὰν ταῖς γλώσσαις
τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων,
ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν
ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. Καὶ ἐὰν ἔχω προ-
φητείαν, καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ
πᾶσαν τὴν γνῶσιν, καὶ ἐὰν ἔχω πᾶσαν τὴν
πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ
ἔχω, οὐθέν εἰμι. Καὶ ἐὰν ψωμίσω πάντα τὰ
ὑπάρχοντά μου, καὶ ἐὰν παραδῶ τὸ σῶμά
μου ἵνα καυθήσωμαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω,
οὐδὲν ὠφελοῦμαι. Ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ,
χρηστεύεται· ἡ ἀγάπη οὐ ζηλοῖ· ἡ ἀγάπη οὐ
περπερεύεται, οὐ φυσιοῦται, οὐκ ἀσχημονεῖ,
οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς, οὐ παροξύνεται, οὐ λογί-
ζεται τὸ κακόν, οὐ χαίρει ἐπὶ τῇ ἀδικίᾳ, συγ-
χαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ, πάντα στέγει, πάντα
πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει. Ἡ
ἀγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει· εἴτε δὲ προφητεῖαι,
καταργηθήσονται· εἴτε γλῶσσαι, παύσονται·
εἴτε γνῶσις, καταργηθήσεται.
ECUMENICAL PATRIARCHATE
ARCHDIOCESE OF
THYATEIRA & GREAT BRITAIN
5th SUNDAY OF LUKE
1 November 2020
4th Mode. No. 44
EPISTLE READING
1 Cor. 12: 27-31 ; 13: 1-8
B rethren, you are the body of Christ
and individually members of it. And
God has appointed in the church first
apostles, second prophets, third teachers,
then workers of miracles, then healers,
helpers, administrators, speakers in
various kinds of tongues. Are all apostles?
Are all prophets? Are all teachers? Do
all work miracles? Do all possess gifts of
healing? Do all speak with tongues? Do all
interpret? But earnestly desire the higher
gifts. And I will show you a still more
excellent way. If I speak in the tongues of
men and of angels, but have not love, I am
a noisy gong or a clanging cymbal. And if I
have prophetic powers, and understand all
mysteries and all knowledge, and if I have
all faith, so as to remove mountains, but
have not love, I am nothing. If I give away
all I have, and if I deliver my body to be
burned, but have not love, I gain nothing.
Love is patient and kind; love is not jealous
or boastful; it is not arrogant or rude. Love
does not insist on its own way; it is not
irritable or resentful; it does not rejoice
at wrong, but rejoices in the right. Love
bears all things, believes all things, hopes
all things, endures all things. Love never
fails. But where there are prophecies, they
will cease; where there are tongues, they
will be stilled; where there is knowledge,
it will pass away.
 ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Λουκ. ιστ ΄, 19-31
Ε ἶπεν ὁ Κύριος· Ἄνθρωπός τις
ἦν πλούσιος, καὶ ἐνεδιδύσκετο
πορφύραν καὶ βύσσον εὐφραινόμενος
καθ᾿ ἡμέραν λαμπρῶς. πτωχὸς δέ τις ἦν
ὀνόματι Λάζαρος, ὃς ἐβέβλητο πρὸς τὸν
πυλῶνα αὐτοῦ ἡλκωμένος καὶ ἐπιθυμῶν
χορτασθῆναι ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν
πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τοῦ πλουσίου·
ἀλλὰ καὶ οἱ κύνες ἐρχόμενοι ἀπέλειχον
τὰ ἕλκη αὐτοῦ. ἐγένετο δὲ ἀποθανεῖν τὸν
πτωχὸν καὶ ἀπενεχθῆναι αὐτὸν ὑπὸ τῶν
ἀγγέλων εἰς τὸν κόλπον ᾿Αβραάμ· ἀπέθανε
δὲ καὶ ὁ πλούσιος καὶ ἐτάφη. καὶ ἐν τῷ ᾅδῃ
ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ, ὑπάρχων ἐν
βασάνοις, ὁρᾷ τὸν ᾿Αβραὰμ ἀπὸ μακρόθεν
καὶ Λάζαρον ἐν τοῖς κόλποις αὐτοῦ. καὶ
αὐτὸς φωνήσας εἶπε· πάτερ ᾿Αβραάμ,
ἐλέησόν με καὶ πέμψον Λάζαρον ἵνα βάψῃ
τὸ ἄκρον τοῦ δακτύλου αὐτοῦ ὕδατος καὶ
καταψύξῃ τὴν γλῶσσάν μου, ὅτι ὀδυνῶμαι
ἐν τῇ φλογὶ ταύτῃ. εἶπε δὲ ᾿Αβραάμ· τέκνον,
μνήσθητι ὅτι ἀπέλαβες σὺ τὰ ἀγαθά σου ἐν
τῇ ζωῇ σου, καὶ Λάζαρος ὁμοίως τὰ κακά·
νῦν δὲ ὧδε παρακαλεῖται, σὺ δὲ ὀδυνᾶσαι·
καὶ ἐπὶ πᾶσι τούτοις μεταξὺ ἡμῶν καὶ ὑμῶν
χάσμα μέγα ἐστήρικται, ὅπως οἱ θέλοντες
διαβῆναι ἔνθεν πρὸς ὑμᾶς μὴ δύνωνται,
μηδὲ οἱ ἐκεῖθεν πρὸς ἡμᾶς διαπερῶσιν. εἶπε
δέ· ἐρωτῶ οὖν σε, πάτερ, ἵνα πέμψῃς αὐτὸν
εἰς τὸν οἶκον τοῦ πατρός μου· ἔχω γὰρ πέντε
ἀδελφούς· ὅπως διαμαρτύρηται αὐτοῖς, ἵνα
μὴ καὶ αὐτοὶ ἔλθωσιν εἰς τὸν τόπον τοῦτον
τῆς βασάνου. λέγει αὐτῷ ᾿Αβραάμ· ἔχουσι
Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας· ἀκουσάτωσαν
αὐτῶν. ὁ δὲ εἶπεν· οὐχί, πάτερ ᾿Αβραάμ, ἀλλ᾿
ἐάν τις ἀπὸ νεκρῶν πορευθῇ πρὸς αὐτούς,
μετανοήσουσιν. εἶπε δὲ αὐτῷ· εἰ Μωϋσέως
καὶ τῶν προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν, οὐδὲ
ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ πεισθήσονται.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΟΣ
«Μεταξύ ἡμῶν καί ὑμῶν μέγα χάσμα ἐστήρικται»
Σ υγκλονιστική ἡ σημερινή Παραβολή τοῦ πλούσιου καί τοῦ φτωχοῦ! Ὁ Κύριος πρίν
διδάξει αὐτήν τήν παραβολή, κατακεραυνώνει τούς Φαρισαίους πού τόν εἰρωνεύοντο,
λέγοντας τους ὅτι, ὁ Θεός «γινώσκει τάς καρδίας ὑμῶν»! Ξεκάθαρα λέει ὁ Κύριος στούς
GOSPEL READING
Luke 16: 19-31
T he Lord said, «There was a rich man,
who was clothed in purple and fine
linen and who feasted sumptuously every
day. And at his gate lay a poor man named
Lazaros, full of sores, who desired to be
fed with what fell from the rich man’s
table; moreover the dogs came and
licked his sores. The poor man died and
was carried by the angels to Abraham’s
bosom. The rich man also died and was
buried; and in Hades, being in torment,
he lifted up his eyes, and saw Abraham
far off and Lazaros in his bosom. And he
called out, ‘Father Abraham, have mercy
upon me, and send Lazaros to dip the
end of his finger in water and cool my
tongue; for I am in anguish in this flame.’
But Abraham said, ‘Son, remember that
you in your lifetime received your good
things, and Lazaros in like manner evil
things; but now he is comforted here,
and you are in anguish. And besides all
this, between us and you a great chasm
has been fixed, in order that those who
would pass from here to you may not be
able, and none may cross from there to
us.’ And he said, ‘Then I beg you, father,
to send him to my father’s house, for I
have five brothers, so that he may warn
them, lest they also come into this place
of torment.’ But Abraham said, ‘They have
Moses, and the prophets; let them hear
them.’ And he said, ‘No, father Abraham;
but if some one goes to them from the
dead, they will repent.’ He said to them, ‘If
they do not hear Moses and the prophets,
neither will they be convinced if some
one should rise from the dead’».
Φαρισαίους, καί κατ᾽ ἐπέκτασιν σ´ ὅλους μας: Μήν κοροϊδεύετε τόν ἑαυτό σας καί τούς
ἄλλους. Ὁ Θεός γνωρίζει τί κρύβεται μέσα στήν καρδιά σας. Αὐτήν χρειάζεται νά ἀλλάξετε.
Ταπεινωθεῖτε ὅσο μπορεῖτε σέ αὐτήν τήν ζωή καί παλέψτε γιά τήν σωτηρία σας, διότι
«πᾶς ὁ εἰσερχόμενος εἰς τήν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν βιάζεται», εἰσέρχεται δηλαδή μέ ἀγῶνα
καί θυσίες, μέ καθημερινή μάχη μέ τά πάθη καί τίς ἐπιθέσεις τῶν δαιμόνων καί τοῦ Δια-
βόλου, τοῦ ἄρχοντός τους. Δέν ὑπάρχει ὁ λεγόμενος Χριστιανισμός τῆς πολυθρόνας, τῆς
τηλεόρασης, ἤ τῆς καλοπέρασης. Δέν ὑπάρχει σωτηρία ὅταν χαϊδεύουμε τά πάθη μας καί
τίς ἀδυναμίες μας. «Ταῦτα πάντα ᾠκονόμησε ὁ Θεός ἐν σοφίᾳ διά τήν ἰδικήν σου ὠφέλειαν,
ὅπως κρούῃς ἐπιμόνως τήν θύραν τοῦ ἐλέους αὐτοῦ» (Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος).
Καί ἀμέσως ξεκινᾶ τήν παραβολή τοῦ πλούσιου καί τοῦ φτωχοῦ. Ὁ πλούσιος εἶχε
ὅλα τά ὑλικά ἀγαθά στή ζωή του καί χαιρόταν. Ἦταν ντυμένος μέ «πορφύραν καί βύσ-
σον» σημαίνοντας μέ τό πρῶτο τήν ἐξουσία μέ τήν ὁποίαν ἦταν περιβεβλημένος καί
μέ τό δεύτερο τήν λαγνεία τοῦ σώματος πού ἀπολάμβανε. Ὄνομα ὡστόσο ἐνώπιον τοῦ
Θεοῦ δέν εἶχε ὁ δύστυχος, σύμφωνα μέ τόν Εὐαγγελιστή, γιατί εἶχε ἀπορρίψει τόν Πατέρα
του, τόν Θεό του, καί εἶχε προσκολληθεῖ σέ ἄλλον θεό, τόν ἑαυτό του. Ἦταν ἐπομένως
ἀγενεαλόγητος ὁ πλούσιος. Ἒξω ἀπό τήν πόρτα τοῦ πλουσίου σέ ἄθλια κατάσταση ὁ
δύστυχος Λάζαρος στόν δρόμο ζητιάνευε ψίχουλα, γεμάτος πληγές, τόσο τρομακτικές
πού καί τά σκυλιά ἀκόμη τόν λυπόντουσαν.
Καί ἔφτασε ἡ ὥρα τῆς ἀναχώρησης καί τῶν δύο ἀπό αὐτή τήν πρόσκαιρη αὐτή ζωή.
Τόν μέν Λάζαρο, τόν πήγανε οἱ ἄγγελοι στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ. Γιά τόν πλούσιο, θλιβερά
λέει ὁ Εὐαγγελιστης, ὅτι πέθανε καί τόν θάψανε. Μακριά ἀπό τήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ, στόν
τόπον τῆς βασάνου, σηκώνει τά μάτια ὁ πλούσιος καί βλέπει τόν Θεό καί τόν Λάζαρο στήν
ἀγκαλιά Του. Νά τό προσέξουμε αὐτό πολύ ἀδελφοί μου. Καί ὁ Λάζαρος καί ὁ πλούσιος
βλέπουν τόν Κύριο μας καί Θεό μας μετά τόν θάνατο. Ὁ μέν Λάζαρος εὐφραίνεται, ὁ δέ
πλούσιος «ὀδύνεται ἐν τῇ φλογῇ ταύτῃ». Ὅλοι μας θά βρεθοῦμε μπροστά στόν Χριστό μας
καί ἐκεῖ κατά τά ἔργα, τά λόγια καί τίς σκέψεις μας μας θά ἀπολαύουμε εἴτε τήν αἰώνιο
ζωή ἐν Χριστῷ εἴτε τήν αἰώνιο κόλαση χωρίς Χριστό. Τήν ὥρα τῆς κρίσεως ὅμως δέν
θά μποροῦμε πλέον νά ἀλλάξουμε τίποτε. Ὄχι διότι ὁ Πανάγαθος Θεός μᾶς ἐκδικεῖται,
μακριά ἀπό μᾶς τέτοια βλασφημία! Ἀλλά ἀκριβῶς ἐπειδή μᾶς ἀγαπᾶ πολύ καί σέβεται
ἀπόλυτα τίς ἐπιλογές πού ἐλεύθερα κάναμε στή ζωή μας. Πῶς θά μποροῦσε ὁ ὅλος ἀγάπη
Θεός νά ἐξαναγκάσει στήν ἀγκαλία Του κάποιον πού δέν Τόν θέλησε ποτέ στή ζωή του;
Αὐτή τήν ἀλήθεια ἐκφράζει ὑπέροχα ὁ Εὐαγγελιστής λέγοντας, «μεταξύ ἡμῶν καί ὑμῶν
χάσμα μέγα ἐστήρικται, ὃπως οἱ θέλοντες διαβεῖναι ἔνθεν πρός ἡμᾶς μή δύνωνται»!
Ὁ Θεός μᾶς χάρησε τή ζωή ἀπό ἀγάπη γιά νά θελήσουμε νά ἑνωθοῦμε μέ Αὐτόν, τόν
Δημιουργό μας. Νά ἀφήσουμε τόν παλαιό ἄνθρωπο μέ τίς κακίες, τίς ἔχθρες, τίς ζήλιες,
τίς πονηριές, τά μικροσυμφέροντα καί μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ «νά γίνουμε ὅμοιοι μέ τόν
Χριστό μας στήν ἀλήθεια, τήν πραότητα, τήν δικαιοσύνη, τήν ταπείνωση καί τήν φιλαν-
θρωπία» (Συμεών Νέος Θεολόγος). Πῶς θά τό καταφέρουμε αὐτό; «Ἔχουσιν Μωϋσέα καί
τούς προφήτας». Ἄς ἀκούσουν αὐτούς, μᾶς λέει ὁ Χριστός, δηλαδή ἄς ἀκολουθήσουμε τίς
ἐντολές Του στά λόγια, τίς σκέψεις καί τίς πράξεις μας. «Ἄς ἁγιάσωμεν καί καθαρίσωμε
τόν ναόν τοῦτον (τό σῶμα καί τήν ψυχή μας) καθόσον ὁ ἴδιος ὁ Θεός εἶναι καθαρός καί ἅγιος
ἵνα ἐπιθυμήσῃ νά κατοικήσῃ ἐν αὐτῷ» (Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος).
Καί ὅσο πλησιάζουμε τόν Θεό μέ τήν ἐργασία τῶν ἐντολῶν Του τόσο γεμίζουμε μέ
ἀγάπη γιά Αὐτόν καί τόν συνάνθρωπό μας. Μέ τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ πού μᾶς μιλάει ὁ
Παύλος στόν σημερινό Ἀπόστολο. Αὐτή πού «οὐδέποτε ἐκπίπτει»! Δέν ἐννοεῖ τήν συναι-
σθηματική ἀγάπη πού ἀλλάζει μαζί μέ μᾶς, ἤ τήν ἀγάπη πού ζητάει κάτι ἀπό τόν ἄλλο.
Ὂχι! Τέτοια ἀγάπη εἶναι ἡ ἀγάπη αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Ἡ δική μας ἡ ἀγάπη «οὐ ζητεῖ τά
ἑαυτῆς». Προσφέρεται δῶρο στόν Θεό καί μέσῳ αὐτῆς ἀνοίγει ἡ καρδιά μας πρός τόν
συνάνθρωπό μας ὡς «εἰκόνα Θεοῦ». Γι᾽ αὐτό ἀληθινή ἀγάπη ἔξω ἀπό τήν Ὀρθόδοξη πίστη
μας, δέν λογίζεται. Ἄς ἐντείνουμε λοιπόν τήν πάλη μας ἐνάντια στά πάθη μας, μέ ζῆλο
καί εἰλικρίνια, κρούοντες κάθε μέρα τήν θύραν τοῦ ἐλέους Του, γιά νά μήν μᾶς βρεθοῦμε
τήν ἡμέρα τῆς κρίσεως πνευματικά κενοί, ὡς «χαλκός ἠχῶν ἤ κύμβαλον ἀλαλάζον».
Πρωτοπρεσβ. Παναγιώτης-Φωκᾶς Σακελλαρίου

SERMON ON THE GOSPEL READING

I n Israel of the first century, in the time of Our Lord, and when this Gospel was recorded
by St Luke, there was no middle class with which we identify, just rich and poor. Within
the frame of that background we must understand the story Our Lord tells of the Rich Man
and of Lazarus, the indigent. He was not just poor like most workmen and labourers; he
was homeless, and unemployed (lying at the gate of the rich man) and he was repulsively
unhealthy (the dogs licked his sores). He longed to be given what they didn’t even want,
but nobody let him have that. So he died in misery, and was then carried to Abraham’s
bosom; the place where the righteous dwell with God. Later the rich man died, and went
to hell and torment.
As St Paul writes to the Corinthians in the passage which was read at Liturgy today,
charity never fails, even though faith and teaching and knowledge will pass away. The
once rich man is concerned for the inevitable fate of his brothers, who live as he did, and
asks that they be warned by Lazarus (for they all saw him at the gate, and ignored him on
their way to and from feasting). We see that his love for them endures, even in hell, yet
it is powerless, since it bore no fruit on earth. The rich man sees now, that his brothers
must repent of the way of life he shared with them, to avoid his fate.
But Abraham denies this request saying that they have Moses, who was the greatest
teacher of the people of God until John the Baptist, and the other Prophets. If they will
not listen to them, neither will they give heed to one who is risen from the dead. This year,
we were not permitted to celebrate Pascha, because our authorities have long despised
Him Who is Risen from the dead. All our faith is in Christ, whose followers are called
Christians. The authorities and teachers of this world, boast this a post-Christian, even
“post-truth,” age. Many believe marxist theories of class war, conflict, and the need for
an overturning (revolution) of the Christian civilisation developed over two thousand
years. Love is completely absent from their materialist worldview. And this has been the
everyday teaching and diet of our schools and universities for at least fifty years.
We and our children are promised by these authorities: housing, food and healthcare
for our bodies, in a socialist order of government control. But our souls and those of our
children, are left starved of nourishment, and diseased by foul and perverse ideas, with
not even crumbs of liberty being permitted them. Abraham reminds us that God is just.
Christians cannot fear death. But we must live as Christ teaches in the Gospel; repent our
passion for physical safety; feed our souls by active repentance; receive worthily the Holy
Gifts of Christ - The Truth and Life, now and for eternity, Amen.

Archdiocese of Thyateira & Great Britain, 5 Craven Hill, London W2 3EN

Tel.: 020 7723 4787. Fax: 020 7224 9301. E-mail: mail@thyateira.org.uk . Website: www.thyateira.org.uk
Printed by Athina Press