«Ἐγενόμην ἐν Πνεύματι ἐν τῇ Κυριακῇ ἡμέρᾳ καὶ ἤκουσα φωνὴν ὀπίσω μου μεγάλην ὡς σάλπιγγος» (Ἀπ.
1,10)
Ἐκδίδεται ἀπὸ τὴν Κοινοβιακὴ Γυναικεία Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Αὐγουστίνου Φλωρίνης – 531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ – τηλ. 23850-28610 –imaaflo@yahoo.gr
Περίοδος Δ΄ - Ἔτος ΛΖ΄ Κυριακὴ Θ΄ Λουκᾶ (Λουκ. 12,16-21· 14,35)
Φλώρινα - ἀριθμ. φύλλου 2337 22 Νοεμβρίου 2020
Πάθος ἀκόρεστο (ἡ πλεονεξία)
«Τ ἐρώτημα, ποὺ ὑπάρχει σήμερα στὸ εὐ-
ί ποιήσω…;». Εἶνε, ἀγαπητοί μου, τὸ
αγγέλιο (Λουκ. 12,17). Εἶνε ἡ ἀπορία ἑνὸς ἀνθρώ-
που, ποὺ βρίσκεται σὲ δυσκολία, ἀμηχανία, ἀ-
διέξοδο. «Τί ποιήσω…;», τί νὰ κάνω;
Ποιός τὸ λέει αὐτό; Τεντῶστε τὸ αὐτί σας
καὶ θὰ τ᾽ ἀκούσετε ἀπὸ πολλὰ στόματα. «Τί
νὰ κάνω;» λέει ἐκεῖνο τὸ ὀρφανό, ποὺ ἔμεινε
στοὺς πέντε δρόμους καὶ ζητάει στοργὴ ἀπὸ
τὴν ἄσπλαχνη κοινωνία. «Τί νὰ κάνω;», τὸ λέ-
ει ἡ χήρα μὲ τὰ μικρά της, ποὺ ζητάει προ-
στασία. «Τί νὰ κάνω;», τὸ λέει ὁ ἄντρας, ποὺ
πέθανε ἡ ἀγαπημένη γυναίκα του κ᾽ ἔμεινε
δίχως ταίρι. «Τί νὰ κάνω;», τὸ λέει ὁ ἐργάτης,
ποὺ τὸν ἀπέλυσε ἡ ἑταιρεία ἢ τὸ κατάστημα
ἢ τὸ ἐργοστάσιο, καὶ τώρα τρέχει νὰ βρῇ δου-
λειὰ ἢ ἑτοιμάζεται νὰ πάρῃ διαβατήριο γιὰ τὰ
ξένα. «Τί νὰ κάνω;», τὸ λέει ὁ μικρέμπορος, ποὺ
τὸ γραμμάτιό του διαμαρτύρεται κι αὐτὸς τρέ-
χει νὰ δανειστῇ φοβούμενος τὴν κατάσχεσι.
«Τί νὰ κάνω;», τὸ λένε πλήθη φτωχῶν καὶ
δυστυχισμένων. Στὸ εὐαγγέλιο λοιπὸν ποιός
τὸ λέει σήμερα; Δὲν τὸ λέει οὔτε ὀρφανό, οὔ-
τε χήρα, οὔτε ἐργάτης, οὔτε μικρέμπορος, οὔ-
τε κάποιος ἄλλος ἄνθρωπος τῆς ἀνάγκης· τὸ
λέει – ποιός· ἕνας πλούσιος! Μὰ τί τοῦ συμ-
βαίνει; Τὸ λέει ἡ παραβολή (βλ. Λουκ. 12,16-21· 14,35).
***
Ἦταν, ἀδελφοί μου, μεγαλοκτηματίας, τσι-
φλικᾶς. Ἡ «εὐφορία τῶν καρπῶν τῆς γῆς», ποὺ
ζητοῦμε στὴν θεία Λειτουργία, στὰ ἀπέραντα
κτήματά του ἦταν ἐξαιρετική. Τὰ σπαρτὰ θά-
λασσα, τ᾽ ἀμπέλια φορτωμένα σταφύλια, τὰ
κλαδιὰ στὰ ἐλαιοστάσια λύγιζαν ἀπὸ τὸν καρ-
πό. Ἀλλὰ ἡ ἐξαιρετικὴ αὐτὴ εὐλογία, ἀντὶ νὰ
τὸν κάνῃ εὔθυμο, εὐγνώμονα στὸ Θεὸ καὶ πιὸ
εὔσπλαχνο, τὸν ἔκανε ἐσωστρεφῆ· συσπειρώ-
θηκε περισσότερο στὸ ἐγώ του. Τὰ μάζεψε ὅ-
λα, δὲν ἄφησε τίποτα ἔξω, οἱ ἀποθῆκες ὅμως
δὲν τὰ χωροῦσαν. Καὶ βρισκόταν σὲ μεγάλη
Συντάκτης (†) ἐπίσκοπος
Αὐγουστῖνος Ν. Καντιώτης
«Τί ποιήσω…;» (Λουκ. 12,17)
ἀγωνία· ἡ ἰδέα ὅτι τόννοι ἀγαθῶν θὰ μείνουν
ἐκτεθειμένοι καὶ ἀνασφάλιστοι δὲν τὸν ἄφη-
νε νὰ ἡσυχάσῃ. Γι᾽ αὐτὸ λέει «Τί νὰ κάνω…;»!
Δὲν εἶχε λοιπὸν ἀποθῆκες; Μὰ ὑπῆρχαν ἀ-
ποθῆκες. Ὄχι λίγες· πολλές, χιλιάδες ἀποθῆ-
κες, μικρὲς καὶ μὲ ἀσφάλεια ἑκατὸ τοῖς ἑκατό.
Ποιές εἶνε αὐτὲς οἱ ἀποθῆκες; Εἶνε τὰ στομά-
χια τῶν πεινασμένων ἀνθρώπων. Ἂν μοίραζε
ἀπὸ πέντε κιλὰ ἀλεύρι καὶ δυὸ κιλὰ λάδι στὸν
καθένα, ἀμέσως τὰ ἀγαθὰ αὐτὰ θὰ διωχετεύ-
οντο στὶς πιὸ ἀσφαλεῖς ἀποθῆκες, μέσα στὰ
στομάχια τῶν πεινασμένων, καὶ χίλια «Δόξα
σοι, ὁ Θεός» καὶ χίλιες εὐχαριστίες γι᾽ αὐτὸν
θ᾽ ἀκούοντο ἀπ᾽ τὰ στόματα τῶν φτωχῶν. Τώ-
ρα ὅμως τίποτε ἀπὸ αὐτά! Εἶνε κουφὸς καὶ
δὲν ἀκούει, τυφλὸς καὶ δὲν βλέπει τὴν ἀνθρώ-
πινη δυστυχία· ἡ καρδιά του ἔγινε σκληρὴ
σὰν τὸ χρυσάφι, δὲν συγκινεῖται. Ἐὰν φυτρώ-
νῃ στὸ γρανίτη ἄνθος, μπορεῖ καὶ σὲ τέτοιες
καρδιὲς νὰ φυτρώσῃ τὸ ἄνθος τῆς εὐσπλα-
χνίας. Τί νὰ κάνω; ἐξακολουθεῖ νὰ ἀπορῇ.
Βράδιασε. Ἐπιστρέφει ἀπὸ περιοδεία στὰ
κτήματα. Κι ὅσο ἔχει τὰ προϊόντα του ἐκτε-
θειμένα τὸν ζώνει ἀνησυχία. Νύχτωσε, τὸ σκο-
τάδι σκέπασε τὰ πάντα κι ὅλοι πέφτουν γιὰ
ὕπνο. Τὸ μικρὸ παιδάκι στὴν ἀγκαλιὰ τῆς μά-
νας, τὸ πουλάκι στὴ φωλιά του, ὁ φτωχὸς στὸ
καλύβι του, ὁ ἄρρωστος στὸ θάλαμο τοῦ νο-
σοκομείου γιὰ λίγα ἔστω λεπτά, κι αὐτὸς ἀκό-
μη ὁ κατάδικος πίσω ἀπ᾽ τὰ κάγκελλα τῆς φυ-
λακῆς, ὅλοι κοιμοῦνται. Ἕνας μόνο δὲν κοι-
μᾶται· ποιός; ὁ φιλάργυρος καὶ πλεονέκτης
πλούσιος! Στριφογυρίζει σὰν τὸ φίδι πάνω
στὸ κρεβάτι καὶ συλλογίζεται· «Τί νὰ κάνω;».
Αἴφνης βρίσκει σύμβουλο «κατάλληλο». Τὸ
πονηρὸ πνεῦμα τοῦ ὑποδεικνύει «πρόγραμ-
μα οἰκονομικῆς καὶ βιομηχανικῆς ἀναπτύξε-
ως» – γιὰ νὰ μιλήσουμε σὲ σύγχρονη γλῶσ-
σα. Καταλάβατε; Ὁ σατανᾶς τοῦ ὑπέδειξε
ἕνα σχέδιο ἐπεκτάσεως τῶν ἐγκαταστάσεων
 2
καὶ τοῦ εἶπε· Γκρέμισε τὶς παλιὲς ἀποθῆκες
καὶ χτίσε ἄλλες μεγαλύτερες! ἐκεῖ θὰ μαζέ-
ψῃς καὶ τὸ τελευταῖο σπυρὶ σιτάρι, καὶ τὴν τε-
λευταία ῥώγα σταφυλιοῦ, καὶ τὴν τελευταία
σταγόνα γάλα, τὰ πάντα· δὲν θὰ μείνῃ ἔξω τί-
ποτα. Καὶ μετὰ θὰ στρωθῇς σὲ μιὰ πολυθρόνα,
θ᾽ ἀνάψῃς τσιγάρο καὶ θὰ πῇς· «Ψυχή, ἔχεις
πολλὰ ἀγαθά…· φάγε, πίε, εὐφραίνου» (ἔ.ἀ. 12,19).
Ἀπὸ αὐτὰ τὰ «θά…» ὅμως τοῦ πλεονέκτου
οὔτε ἕνα δὲν πραγματοποιήθηκε. Ἔτσι καὶ ἀ-
πὸ τὰ σημερινὰ «θά…», τὰ πενταετῆ προγράμ-
ματα οἰκονομικῆς ἀναπτύξεως ποὺ συντάσ-
σουν οἱ οἰκονομολόγοι καὶ ἀκοῦμε συνήθως
νὰ ἐξαγγέλλωνται, ἐρωτῶ, τί τελικῶς πραγμα-
τοποιεῖται; Ταλαίπωρη ἀνθρωπότητα, ποὺ δὲν
γνωρίζεις τὸ μέλλον τοῦ πλανήτου καὶ δὲν ξέ-
ρεις τί θὰ μείνῃ ἀπὸ τὰ μεγάλα ἔργα τῶν πλα-
νηταρχῶν σου, τὶς γέφυρες, τοὺς οὐρανοξύ-
στες, τὶς καμινάδες, τὰ τάνκερ!… Ἀφοῦ βου-
λιάζεις στὴ διαφθορά, τί ἄλλο μπορεῖ νὰ σὲ
περιμένῃ παρὰ ἡ τύχη τῶν Σοδόμων.
Ὁ πλούσιος «λογάριαζε χωρὶς τὸν ξενοδό-
χο» ποὺ λέει ἡ παροιμία. Καὶ ξαφνικὰ κάποιος,
χωρὶς προειδοποίησι, τοῦ χτυπάει τὴν πόρτα.
Ὤ τὸν ἀναιδέστατο! εἶνε ὁ πιὸ ἀνεπιθύμητος
ἐπισκέπτης. Ποιός εἶνε; Μὴ «χτυπᾶτε ξύλο»,
δὲν ὠφελεῖ. Εἶνε ὁ χάρος! «Ἄφρον, ταύτῃ τῇ
νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ
δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;» (ἔ.ἀ. 12,20). Ἔμπρός, τοῦ
λέει, σήκω! σὲ παίρνω, φεύγεις γιὰ τὸν ἄλλο
κόσμο! Ματαίως ἐκλιπαρεῖ καὶ παρακαλεῖ γιὰ
μιὰ ἀναβολή· ἡ ἀπόφασι εἶνε ἀμετάκλητη, κ᾽
ἔτσι ὁ πλούσιος φεύγει ἐσπευσμένα ἀπὸ τὴ
ζωὴ αὐτή. Ὁ πονηρὸς τὸν ὡδήγησε πάνω στὸ
βράχο τῆς πλεονεξίας, κι ἀπὸ ᾽κεῖ τοῦ ᾽δωσε
μιὰ σπρωξιὰ καὶ τὸν ἔρριξε στὸ χάος· ὅπως
λέει ὁ Δάντης, ἔκανε βουτιὰ στὰ κύματα τοῦ
ᾅδου, στὸ πέλαγος τῆς κολάσεως.
Ὦ Εὐαγγέλιο, εἶσαι αἰώνιο, εἶσαι ἡ πιστὴ εἰ-
κόνα τῆς ἀνθρωπότητος! Αὐτὸ τὸ «Τί ποιή-
σω;» τ᾽ ἀκοῦς καὶ σήμερα, σὲ ἐποχὴ ποὺ ἀρι-
στεροὶ καὶ δεξιοὶ δικαιώνουν τὸν Μάρξ, ἀφοῦ
θεωροῦν ὅτι ἄξονας γύρω ἀπ᾽ τὸν ὁποῖο στρέ-
φονται ὅλα εἶνε ὁ οἰκονομικὸς παράγων. Δὲν
τὸ λένε ὅμως τόσο οἱ φτωχοί μας, τὰ φτωχαδά-
κια τῆς ὑπαίθρου – κάθομαι κοντά τους κι ἀ-
ναπαύεται ἡ ψυχή μου. Αὐτοὶ σηκώνονται τὸ
πρωί, πᾶνε στὰ λιβάδια, βόσκουν τὰ πρόβατά
τους, ἀκοῦνε τὴν καμπάνα, κάνουν τὸ σταυρό
τους καὶ λένε· Ἔχει ὁ Θεός! Ποιοί τὸ λένε;
Κυρίως οἱ μεγάλοι καὶ ἰσχυροὶ τοῦ πλούτου.
«Τί ποιήσω;». Ἔκανε χίλιες λίρες; Θέλει νὰ
τὶς κάνῃ δυὸ χιλιάδες, τὶς δύο νὰ τὶς κάνῃ
τέσσερις; τὶς τέσσερις ὀχτώ… Τὸ πάθος τῆς
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἀθανασίου Ἄνω Κυψέλης - Ἀθηνῶν τὴν 19-11-1972. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 14-10-2020.
φιλαργυρίας εἶνε ἀκόρεστο, ἀχόρταγο. Ἡ θά-
λασσα μπορεῖ νὰ πῇ στὰ ποτάμια, Σταματῆ-
στε δὲν θέλω ἄλλα νερά, μὰ ἡ πλεονεξία καὶ
φιλαργυρία δὲν λέει ποτέ, Φτάνει. Ὑπάρχει,
λένε οἱ γιατροί, μία ἀσθένεια ποὺ λέγεται ὑ-
δρωπικία. Ὅποιος πάσχει ἀπ᾽ αὐτήν, ὅσο πίνει
νερὸ τόσο καὶ περισσότερο διψᾷ. Καὶ ἡ φιλαρ-
γυρία λοιπὸν καὶ ἡ πλεονεξία εἶνε μία πνευμα-
τικὴ ὑδρωπικία· αὐτοὶ ποὺ πάσχουν ἀπὸ αὐ-
τὴν δὲν ἡσυχάζουν· θέλοντας ν᾽ ἀποκτήσουν
κι ἄλλα κι ἄλλα, ἔχουν τὸ βλέμμα συνεχῶς
κάτω καὶ ποτέ δὲν τὸ στρέφουν στὸν οὐρανό.
***
Προτοῦ νὰ τελειώσω, ἀδελφοί μου, ἐπιτρέ-
ψτε μου νὰ ὑπενθυμίσω ἕνα σχετικὸ μὲ τὸ θέ-
μα αὐτὸ θλιβερὸ γεγονός. Τὸ 1922 ἔγινε ἡ με-
γαλύτερη καταστροφὴ τῆς πατρίδος μας, σο-
βαρώτερη καὶ ἀπὸ τὴν Ἅλωσι τῆς Κωνσταντι-
νουπόλεως· ἡ Μικρασιατικὴ καταστροφή. Ἤμα-
σταν παιδιὰ ὅταν ἀκούσαμε τὶς καμπάνες νὰ
χτυποῦν πένθιμα, καὶ βγήκαμε ἔξω νὰ προϋπαν-
τήσουμε τοὺς πρόσφυγες ἀδελφούς μας. Ἕ-
νας ἀκμαῖος ἑλληνικὸς πολιτισμὸς (ἑνάμισυ
ἑκατομμύριο Ἕλληνες πρόσφυγες) ξερριζώ-
θηκε καὶ ἦρθε στὴν πατρίδα μας. Ἀπὸ τὴν φλε-
γόμενη Σμύρνη βγῆκε τότε πάμπτωχο στὸ μου-
ράγιο τῆς Θεσσαλονίκης καὶ ἕνα ζωηρὸ παιδὶ
16 ἐτῶν. Δούλευε, ἀλλὰ ἀνήσυχος δὲν μποροῦ-
σε νὰ περιοριστῇ στὸ φτωχὸ ψωμάκι· ἤθελε
νὰ πετάξῃ, νὰ φύγῃ μακριά, ἀλλὰ λεφτὰ δὲν εἶ-
χε. Τότε οἱ ἀχθοφόροι τοῦ λιμανιοῦ, εὐγενικὲς
ψυχές, τὸν εἶδαν λυπημένο κ᾽ ἔκαναν ἔρανο,
γιὰ νὰ τοῦ δώσουν τὰ χρήματα γιὰ τὸ εἰσιτή-
ριο. Ἔτσι ἔφυγε καὶ πέταξε μακριά… Κατόπιν
ὁ κύριος αὐτός, τοῦ ὁποίου ἀπαξιῶ ν᾽ ἀναφέ-
ρω τὸ ὄνομα, ἦρθε μέσα στὴν πρώτη δεκάδα
τῶν ἐφοπλιστῶν τοῦ κόσμου· τὸ φτωχαδάκι
ἐκεῖνο πήκτωσε τὴ θάλασσα μὲ τὰ πλοῖα του!
Ἐρωτῶ· τί ἔκανε τὰ πλούτη του, τί ἔδωσε γιὰ
ἱεροὺς σκοπούς αὐτὸς ποὺ μποροῦσε νὰ γίνῃ
ὁ μεγαλύτερος εὐεργέτης;
Ὄχι, ἀδέρφια μου! Πέφτω καὶ φιλῶ τὰ πό-
δια ἑνὸς ἀγρότου τῶν Πρεσπῶν, τιμίου οἰκο-
γενειάρχου ποὺ μοιράζεται τὸ ψωμάκι του μ᾽ ἕ-
ναν ἄλλο φτωχό, μὰ ποτέ τέτοιους πλουσίους,
ποὺ εἶνε ὄνειδος καὶ ὄχι τιμὴ γιὰ τὴν πατρίδα.
Πίστευε στὸ Εὐαγγέλιο, σκόρπα τὰ ἀγαθά
σου, δίνε ὅπου μπορεῖς, γιατὶ τὸ τέλος ἐγγίζει·
ὁ δίκαιος «ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν·
ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ
αἰῶνος» (Β΄ Κορ. 9,9=Ψαλμ. 111,9). «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν
καὶ ἐπείνασαν, οἱ δὲ ἐκζητοῦντες τὸν Κύριον
οὐκ ἐλαττωθήσονται παντὸς ἀγαθοῦ» (Ψαλμ. 33,11).
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος