მსოფლიოს გეოგრაფიული

ნომენკლატურა

ნაწილი პირველი
 კონტინენტები და ოკეანეები.
დედამიწის რელიეფის ყველაზე მსხვილ ფორმებს, სწორედ კონტინენტები და ოკეანეები წარმოადგენს.

• http://www.youtube.com/watch?v=WaUk94AdXPA
კონტინენტი - დედამიწის ქერქის ვრცელი მასივი, რომლის უდიდესი ნაწილი წარმოდგენილია აზიდული
ხმელეთის სახით, ხოლო პერიფერიული ნაწილი დაძირულია მსოფლიო ოკეანის წყლის დონეზე დაბლა.

7 სამხრეთ. ავსტრალია
აფრიკა ევროპა აზია ჩრდ.ამერიკა ანტარქტიდა
კონტინენტი ამერიკა და ოკეანეთი
 კონტინენტების
ფართობი, უკიდურესი წერტილები

მლნ.კაცი 2010 წ.
მლნ.კმ2

დასახელება

მოსახლეობა,
სიგრძე, ათასი კმ
სანაპირო ხაზის

აღმოსავლეთი
ჩრდილოეთი
კუნძულებთან

დასავლეთი
კუნძულების

სამხრეთი
გარეშე

ერთად
44,5 56,19 100 ჩელუსკინის პაიას კონცხი ურალის ქედის დეჟნევის 4179
აზია კონცხი დ.გ. 1 o 16 o აღმ. კალთებზე კონცხი
ჩ.გ. 77 o 43 o გამავალი დ.გ. 169 o 40 o
მერიდიანი

9,27 10,4 ნორლკინის მაროკოს როკას კონცხი ურალის 830,4

ევროპა კონცხი. კონცხი დ.გ. 9 o 34 o ქედის რუსეთის
ჩ.გ. 71 o 08 o ჩ.გ. აღმოსავლეთ ევროპული
ნაწილის
36o კალთებზე
ჩათვლით
გამავალი
მერიდიანი

29,22 30,32 30,5 ელ-აბიადის ნემსას ალმადის ხაფუნის 967

აფრიკა კონცხი კონცხი კონცხი კონცხი
ჩ.გ. 37 o 20 o ს.გ. 34 o 52 o დ.გ. 17 o 22 o ა.გ. 51o 23 o

20,36 24,25 60 მერჩისონის მარიატოს პრინც უელსის სენტ-ჩარლზის 528

ჩრდ. კონცხი კონცხი კონცხი კონცხი
ამერიკა ჩ.გ. 71 o 50 o ჩ.გ. 7 o 12 o დ.გ. 168 o 00 o დ.გ. 55 o 40 o

18,13 18,28 26 გალინასის ფროუერდის პარინიასის კაბუ-ბრანკუს 387

სამხრ. კონცხი კონცხი კონცხი კონცხი
ამერიკა ს.გ. 12 o 25 o ს.გ. 53 o 54 o დ.გ. 81 o 20 o დ.გ. 34 o 46 o

7,63 8,89 19,7 იორკის კონცხი სამხრთ. სტიპ-პოინტის ბაირონის 35

ავსტრალია ს.გ. 10 o 41 o აღმოს. კონცხი კონცხი
და ოკეანეთი კონცხი ა.გ. 113 o 05 o ა.გ. 153 o 39 o
ს.გ. 39 o 11 o

12,40 13,98 30 ანტარქტიკული -

ანტარქტიდა ნახევარკუნძული
ს.გ. 63 o 13 o
 სიმაღლე მეტრობით

კონტინენტების დასახელება
საშ. მაქს. მინ.

აზია 840 8848 -402 მკვდარი ზღვა

ჯომოლუნგმა
(ევერესტი)

ევროპა 300 5642 იალბუზი -27 კასპიის ზღვა

აფრიკა 750 5895 ვულკანი -153 ტბა ასელი

კილიმანჯარო

ჩრდ. 720 6194 მაკ-კინლი -86 სიკვდილის ველი

ამერიკა
სამხრ. 580 6960 აკონკაგუა -40 ვალდესის
ნახევარკუნძული
ამერიკა
ავსტრალია და ოკეანეთი 215 2228 -12 ტბა ეირის დონე
კოსციუშკო

ანტარქტიდა 2040 5140 ვინსონის ზღვის დონე

მასივი
 აზია

ევერესტი, ჯომოლუნგმა, საგარმატხა

— უმაღლესი მთა 8848 მეტრიანი
პიკით, ჰიმალაის მთებში, ნეპალისა
და ჩინეთის საზღვარზე.
სიმაღლე ზღვის დონიდან 8 848
მეტრს შეადგენს.

მკვდარი ზღვა — გაუდინარი მლაშე ტბა, რომელიც

მდებარეობს ისრაელისა და იორდანიის საზღვარზე. ფართობი
810 კმ², სიგრძე 67 კმ, სიგანე 18 კმ. მკვდარი ზღვა წარმოადგენს
ხმელეთის ყველაზე ღრმა დეპრესიას დედამიწაზე, რომლის
წყლის დონე ზღვის დონიდან — 423 მ-ზე მდებარეობს.
მაღალია მარილის შემცველობა (33.7%).
აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნაპირები ციცაბო და კლდოვანია,
ჩრდილოეთით და სამხრეთით ეკვრის სანაპირო ვაკე.
უმთავრესად საზრდოობს მდინარე იორდანეს წყლით. ჰავა
ცხელია, მშრალი. ნალექები 50-100 მმ წელიწადში. აორთქლება
ინტენსიურია.
მაღალი მარილიანობის გამო ტბა მოკლებულია ორგანულ
სიცოცხლეს. დამახასიათებელია დონის მნიშვნელოვანი რყევა.
სანაპიროებზე იღებენ მინერალურ მარილებს.
ბიბლიის მიხედვით, მკვდარი ზღვის ტერიტორიაზე
არსებობდა ორი ქალაქი: სოდომი და გომორი.
.
 ევროპა
იალბუზი (რუსულად - Эльбрус, ყაბარდოულად -
Ошхомахо, ბალყარულად - Мингитау) —
კავკასიონის მთათა სისტემის
უმაღლესი მწვერვალი, დაახლოებით 2000 წლის
წინ ჩამქრალი სტრატოვულკანია და
მდებარეობს გვერდით ქედზე, ყაბარდო-
ბალყარეთსა და ყარაჩაი-ჩერქეზეთში, რუსეთის
ფედერაციის ტერიტორიაზე.
კასპიის ზღვა —მსოფლიოს უდიდესი ხმელეთს
შორის მოქცეული წყლის აუზი; მისი ფართობია
371.000 კმ², მაქსიმალური სიღრმე 1025 მ.
შესაბამისად
მას ზღვისა და ტბისთვის დამახასიათებელი
ნიშნები აქვს. მას ხშირად ასევე მსოფლიოს
უდიდეს ტბადაც მოიხსენიებენ, თუმცა იგი
მტკნარი არ არის. მისი მარილიანობა დაახ. 1,2 %
შეადგენს, რაც ზღვის წყლის მარილიანობის
მესამედია.
კასპიის ზღვას სახელი ეწოდა მის სამხრეთ-
დასავლეთით მცხოვრები ტომის - კასპების გამო.
კასპიის ზღვაში მდებარეობს ყარა-ბოღაზ-
გოლის (შავი ხახის
ყურე)ყურე რომელიც თურქმენეთის ტერიტორია
ზეა შეჭრილი. მისი მოსაზღვრე
ქვეყნებია: აზერბაიჯანი, ყაზახეთი, რუსეთი, ირა
ნი, თურქმენეთი.
აფრიკა

კილიმანჯარო — ვულკანური წარმოშობის მთა ჩრდილო–აღმოსავლეთ ტანზანიაში,

მოიცავს აფრიკის უმაღლეს პიკს (უჰურუს/კიბოს პიკი, 5.895 მ)
 ჩრდ. ამერიკა
მაკ-კინლი (ინგლ. McKinley; ზოგჯერ დენალი) — ორთავიანი მწვერვალი აშშ-
ში, ალასკაში. ჩრდილოეთ ამერიკის უმაღლესი მწვერვალი, ალასკის ქედზე.

სიკვდილის ველი (ინგლ. Death Valley) —

მთათაშორისი ღრმული აშშ-ში, კალიფორნიის
შტატში, მოჰავეს უდაბნოსა და დიდი
აუზის რაიონებს შორის, სიერა-ნევადას მთათა
სისტემის სამხრეთ-აღმოსავლეთით. ველის
ტერიტორიაზე მდებარეობს ჩრდილოეთ
ამერიკის ყველაზე დაბალი წერტილი (სიმაღლე
ზღვის დონიდან -86 მეტრი). სიკვდილის ველის
ტერიტორიაზე 1913 წელს დაფიქსირდა დასავლეთ
ნახევარსფეროს ყველაზე მაღალი ტემპერატურა
+56.7 °C
 აკონკაგუა — მწვერვალი სამხრეთ
სამხრ. ამერიკა
ამერიკაში, არგენტინაში, სამხრეთ ამერიკის
ანდებში. სიმაღლე 6960 მ (უმაღლესი ვალდესი
მწვერვალი დასავლეთ დასამხრეთ ნახევარკუნძული არგენტინის ატლანტიკურ
ნახევარსფეროში). სანაპიროზე. ფართობი – 3625 კმ². კუნძულის
დიდი ტერიტორია დაუსახლებელია.
კუნძულზე რამდენიმე მარილიანი ტბაა,
რომელთაგანაც უდიდესი მდებარეობს ზღვის
დონიდან 40 მეტრით ქვემოთ. ესაა სამხრეთ
ამერიკაში ყველაზე დაბალი წერტილი.
1999 წელს ნახევარკუნძული
შეიტანეს იუნესკოს მსოფლიო
მემკვიდრეობის ძეგლების სიაში, თავისი
განუმეორებელი და მდიდარი ფაუნის გამო.
კუნძულის სანაპიროზე მდებარეობს ზღვის
ძუძუმწოვრების კოლონიები,
როგორიცაა სამხრეთის ზღვის სპილო (Mirounga
leonina) და ყურებიანი სელაპი (Otariidae).
ნუევოს ყურეში გვხვდება სამხრეთის
ვეშაპი (Eubalaena australis)
ავსტრალია და ოკეანეთი
კოსციუშკო (ინგლ. Mount Kosciuszko) — მწვერვალი ავსტრალიის ალპებში.
მდებარეობს კოსციუშკოს ეროვნულ პარკის ტერიტორიაზე. წარმოადგენს ავსტრალიის
(არ ითვლება მისი საგარეო ტერიტორიები) უმაღლეს მწვერვალს, რომლის სიმაღლე ზღვის
დონიდან 2228 მეტრია. სახელი უწოდა პაველ ედმუნდ სტშელეცკიმ 1840 წელს, პოლონელი
ეროვნული გმირის, გენერალ ტადეუშ კოსტიუშკოს პატივსაცემად.

ეირის ტბა, კატი-თანდა — შრობადი

ტბა ავსტრალიაში. მდებარეობს სამხრეთ
ავსტრალიის შტატში. წარმოადგენს ავსტრალიის
უდიდეს გაუდინარ მლაშე ტბას. მოქცეულია
დიდი არტეზიული აუზის სამხრეთ-დასავლეთ
ნაწილში, დეპრესიაში, ზღვის დონიდან–9-დან –15
მ-ით დაბლა. ზედაპირის ფართობი 9500 კმ².
შედგება ჩრდილო და სამხრეთი ნაწილისაგან;
პირველის სიგრძე 144 კმ-ია, სიგანე 65 კმ. ვიწრო
გოიდერის არხით შეერთებულია ეირის ტბის
სამხრეთ ნაწილთან, რომლის სიგრძეა
დაახლოებით 65 კმ, სიგანე 24 კმ. მშრალ სეზონში
დეპრესიაში მაინც რჩება წყალი. იკვებება
პერიოდული მდინარეების წყლებით, რომლებიც
ტბამდე მხოლოდ წყალმოვარდნის პერიოდში
აღწევენ. ტბის ქვაბული წყლით მაქსიმალურად
ივსება საშუალოდ, საუკუნეში 2-ჯერ, ცალკეულ
წლებში შრება. ტბის სამხრეთ ნაწილში
ჩამოყალიბებულია მარილის მთლიანი ქერქი,
რომლის სისქე 46 სმ აღწევს.
სახელი ეწოდა ინგლისელი მოგზაურის ედვარდ
ჯონ ეირის პატივსაცემად, რომელმაც 1840 წელს
აღმოაჩინა ტბა.
ანტარქტიდა

ვინსონის მასივი — ანტარქტიდის უმაღლესი მთები, ელსუორთის მთების ნაწილი. მასივის

სიგრძეა 21 კმ, სიგანე 13 კმ. (მთა ვინსონი, ანტარქტიდის უმაღლესი მთა). აღმოჩენილი იქნა 1957
წელს ამერიკელი მფრინავების მიერ. დამახასიათებელია მკაცრი კლიმატური პირობები.
მსოფლიო ოკეანე ეს არის წყლის უწყვეტი მასივი, რომელიც გარს აკრავს
კონტინენტებს. მსოფლიო ოკეანე, როგორც ერთიანი სისტემა, ხუთი ოკეანით
არის წარმოდგენილი, ესენია: წყნარი, ატლანტის, ინდოეთის, ჩრდილო
ყინულოვანი და სამხრეთის ოკეანეები. ხმელეთზე მოდის დედამიწის
ზედაპირის ფართობის 29%, დანარჩენი 71% კი მსოფლიო ოკეანეს უჭირავს.
 ოკეანეები

დასახელება ფართობი, სიღრმე, მ წყლის უმთავრესი დინებები

მლნ.კმ2 ზედაპირის ფენის
საშ მაქს საშ.
ტემპერატურა,
წყნარი 178.62 3980 11034 +18.1 ჩრდ.პასატური, სამხრთ.
მარიანის პასატური, კურო-სიო, ჩრდ.
ღრმული წყნაროკეანური,
კალიფორნიის, პერუს,
დასავლეთი ქარების
ატლანტის 91.56 3600 8742 +16.5 ჩრდ.პასატური, სამხრთ.
პუერტორიკოს პასატური, გოლფსრიმის,
ღრმული ჩრდლ. ატლანტიკური,
ბრაზილიის, ლაბრადორის,
კანარის, ბენგალის,
დასავლეთი ქარების
ინდოეთის 76.17 3710 7729 +17 სამხრ. პასატური, მუსონური,
ზონდის მოზამბიკის, სომალის,
ღრმული დასავლეთი ქარების
ჩრდ. 14.75 1220 5527 -1,-2
ყინულოვანი გრენლანდიის
ზღვა
სამხრეთის 20.33 3500 8428 -2
სამხრეთ
სანდვიჩის
ღრმული
მარიანას ღრმული, 11034 მ, წყნარი ოკეანე

მარიანას ღარი, მარიანას ღრმული – ვიწრო

დეპრესია წყნარი ოკეანის დასავლეთ
ნაწილში, ფილიპინის ზღვაში. გადაჭიმულია
დაახლოებით 1500 კმ–ზე მარიანას
კუნძულების გასწვრივ.
პუერტორიკოს ღრმული,
8742 მ,
ატლანტის ოკეანე
პუერტორიკოს ღრმული,
ატლანტის ოკეანე
გრენლანდიის ზღვა — ჩრდილოეთ ყინულოვანი ოკეანის განაპირა
ზღვა გრენლანდიის, ისლანდიის, იან‐მაიენის,დათვისა და შპიცბერგენის კუნძულებს შორის.
ფართობი 1,195,000 კმ². მაქსიმალური სიღრმე 4846 მ, საშუალო სიღრმე 1444 მ. წყლის მოცულობა
1,747,250 კმ³. სახმელეთო საზღვრები არც თუ ისე დიდია და თავისუფლად უკავშირდება მეზობლად
მდებარე ნორვეგიის ზღვას. შპიცბერგენსა და დათვის კუნძულებს შორის არსებული სრუტე
გრენლანდიის ზღვას აკავშირებს ბარენცის ზღვასთან; გრენლანდიასა და შპიცბერგენს შორის
მდებარე სრუტე — ჩრდილოეთის ყინულოვან ოკეანესთან, ხოლო დანიის სრუტე — ატლანტის
ოკეანესთან.
სამხრეთ სანდვიჩის ღრმული, 8428 მ, სამხრეთის ოკეანე
 ყურე – ოკეანის, ზღვის ან ტბის ნაწილი, რომელიც ხმელეთშია შეჭრილი

დასახელება
დასახელება

ინდოეთის ოკეანე
წყნარი ოკეანე

ადენის
კალიფორნიის

ბენგალის
ალასკის
დიდი
ავსტრალიის
ატლანტის ოკეანე

ბისკაის კარპენტარიის

გვინეის
სპარსეთის
მექსიკის
ომანის
ფინეთის
ჩრდილოეთ ყინულოვანი ოკეანე
აგრეთვე: რიგის, ფანდის, ბოტნიის,
წმ. ლავრენტის ჰუდსონის
დ
 ევროპა

ფართობი ( კმ2) 10,180,000

მოსახლეობა (მლნ. ადამიანი) 731,000,000

უკიდურესი წერტილები ჩრდილოეთით - ნორდკინის კონცხი (სკანდინავიის ნ-კ);

სამხრეთით - ბაბას კონცხი (მცირე აზიის ნ-კ); დასავლეთით -
როკას კონცხი; (პირენეის ნ-კ); აღმოსავლეთით - პოლარული
ურალის დასავლეთი მთისწინეთი.
ზღვები ხმელთაშუა, ადრიატიკის, ეგეოსის, იონიის, ლიგურიის,
ტირენის, მარმარილოს, შავი, აზოვის, ჩრდილოეთის,
ბალტიის, ნორვეგიის, გრენლანდიის, ირლანდიის, ბარენცის,
თეთრი.
სრუტეები გიბრალტარის, ლა-მანშის, პა-დე-კალეს, სკაგერატის,
კატეგატის, ბოსფორის, დარდანელის, ქერჩის, მესინის,
ბონიფაჩოს.
ყურეები ბისკაის, ბოტნიის, ფინეთის, რიგის, კოლის.

ნახევარკუნძულები პირენეის, აპენინის, ბალკანეთის, კორნუელის, კატანტენის,

იუტლანდიის, სკანდინავიის, კოლის, კანინის, ყირიმის,
ტამანის, პელოპონესის.
კუნძულები დიდი ბრიტანეთი, ირლანდია, ისლანდია, ზელანდია,
სარდინია, კორსიკა, სიცილია, კრეტა, კვიპროსი,
შპიცბერგენის არქიპელაგი, ფრანც იოსების არქიპელაგი,
ახალი მიწა, ბალეარის კ-ები, ფარერის კ-ები.
უმაღლესი მწვერვალები იალბუზი - 5642 მ. (კავკასია), მონბლანი - 4808 მ. (ალპები).

ქვეყნების რაოდენობა 50
 უმთავრესი მდინარეები (ევროპა)

დასახელება სიგრძე, კმ ქვეყანა

ვოლგა 3531 რუსეთი

დუნაი 2850 გერმანია, ავსტრია, სლოვაკეთი, უნგრეთი,

ხორვატია, სერბეთი, რუმინეთი, ბულგარეთი,
უკრაინა, მოლდოვა
ურალი 2428 რუსეთი, ყაზახეთი

დნეპრი 2201 რუსეთი, ბელორუსია, უკრაინა

დონი 1870 რუსეთი

პეჩორა 1809 რუსეთი

მტკვარი 1360 თურქეთი, საქართველო, აზერბაიჯანი

რეინი 1360 შვეიცარია, ავსტრია, ლიხტენშტეინი, გერმანია,

ჰოლანდია
ჩრდ. დვინა 1318 რუსეთი

ელბა 1110 ჩეხეთი, გერმანია

 უმთავრესი მდინარეები (ევროპა)

დასახელება სიგრძე, კმ ქვეყანა

ვისლა 1090 პოლონეთი

დაუგავა( დასავლეთ დვინა) 1020 რუსეთი, ბელორუსია, ლატვია

ნემანი 937 ბელორუსია, რუსეთი, ლიტვა

ოდერი (ოდრა) 907 ჩეხეთი, პოლონეთი, გერმანია

რონა 810 შვეიცარია, საფრანგეთი

პო 650 იტალია

ნევა 74 რუსეთი
 ტბები (ევროპა)

დასახელება ფართობი, მაქსიმალური წარმოშობა ძირითადი გამომდინარე ქვეყნები

ათასი კმ2 სიღრმე, მ ჩამდინარე მდინარეები
მდინარეები
ჟენევის 0,58 310 ტექტონიკური რონა რონა საფრანგეთი,
შვეიცარია
ლადოგის 17,7 230 მყინვარულ- სვირი, ნევა რუსეთი
ტექტონიკური ვოლხოვი,
ვოუსკა
ონეგის 9,7 127 მყინვარულ- შუი, ვიტეგრა, სვირი რუსეთი
ტექტონიკური შუნა

ვენერნი 5,58 100 მყინვარულ- კლარელვერნი - შვედეთი

ტექტონიკური
ჩუდის 3,55 15 მყინვარულ- ველიკაია ნარვა რუსეთი
ტექტონიკური
ვეტერნი 1,9 119 მყინვარულ- ფინსლანდი ლაგანი შვედეთი
ტექტონიკური
საიმა 1,8 58 ტექტონიკური - - ფინეთი

სევანი 1,36 86 ტექტონიკური - რაზდანი სომხეთი

ბალატონი 0,6 12 ტექტონიკური - პაკში უნგრეთი

ბოდენი 0,54 252 ტექტონიკური - რაინი გერმანია,

შვეიცარია
 აზია
ფართობი ( მლნ. კმ2) 44,2

მოსახლეობა (მლრდ. 4,2

ადამიანი)
უკიდურესი წერტილები ჩრდილოეთით - ჩელუსკინის კონცხი; სამხრეთით - პიაის
კონცხი; დასავლეთით - პოლარული ურალის აღმოსავლეთი
მთისწინეთი.
ზღვები კარის, ლაპტევების, აღმოსავლეთ ციმბირის, ჩუკოტკის,
ბერინგის, ოხოტის, იაპონიის, ყვითელი, აღმოსავლეთ ჩინეთის,
სამხრეთ ჩინეთის, ბანდის, ფილიპინის, სულუს, სულავესის,
არაფურის, ტომორის, ანდამანიის, იავის, წითელიხმელთაშუა.
სრუტეები ბოსფორის, დარდანელის, ბერინგის, ლაპერუზის, კორეის,
მალაკის, ტორესის, პოლკის, ორმუზის, ბაბ-ელ-მანდების.
ყურეები ხატანგის, ანადირის, სიამის, ბანგალის, ადენის, სპარსეთის.

ნახევარკუნძულები იამალის, გიდანის, ტაიმირის, ჩუკოტკის, კამჩატკის, კორეის,

ლიაოდუნის, ინდოჩინეთის, მალაკის, ინდოსტანის, არაბეთის,
მცირე აზიის, სინას.
კუნძულები ჩრდილოეთის მიწა, ახალი ციმბირის, ვრანგელი, კურილიის,
იაპონიის, ტაივანი, ხაინანი, ფილიპინის, მალაის არქიპელაგი
(კალიმანტანი, სუმატრა, იავა, სულავესი, ბალი, ტიმორი), შრი-
ლანკა
უმაღლესი მწვერვალები ჯომოლუნგმა (ევერესტი) – 8848 მ.

ქვეყნების რაოდენობა 48
 უმთავრესი მდინარეები (აზია)

დასახელება სიგრძე, კმ ქვეყანა

იანძი 5800 ჩინეთი

ობი ირტიშით 5410 რუსეთი

ხუანხე 4845 ჩინეთი

მეკონგი 4500 ჩინეთი, ტაილანდი, ლაოსი, კამბოჯა, ვიეტნამი

ნემანი 937 ბელორუსი, რუსეთი, ლიტვა

ამური 4440 რუსეთი, ჩინეთი

ლენა 4440 რუსეთი

ენისეი 4102 რუსეთი

სალუინი 3200 ჩინეთი, მიანმა, ტაილანდი

ინდი 3180 ჩინეთი, ინდოეთი, პაკისტანი

 უმთავრესი მდინარეები (აზია)

დასახელება სიგრძე, კმ ქვეყანა

ევფრატი 3065 თურქეთი, სირია, ერაყი

განგი 2700 ინდოეთი, ბანგლადეში

ამუდარია 2540 ტაჯიკეთი, ავღანეთი, უზბეკეთი, თურქმენეთი

სირდარია 2212 ყირგიზეთი, უზბეკეთი, ყაზახეთი

ირავადი 2150 ჩინეთი, მიანმა

ტიგროსი 1850 თურქეთი, სირია, ერაყი

 ტბები (აზია)

დასახელება ფართობი, მაქს. წარმოშობა ძირითადი ჩამდინარე გამომდინარე ქვეყნები

ათასი კმ2 სიღრმე, მ მდინარეები მდინარეები
არალის 51,1 61 ნარჩენი ამუდარია, სირდარია - ყაზახეთი,
ზღვა უზბეკეთი
ბაიკალი 31,5 1620 ტექტონიკური სელენგა, ბარგუზინი, ანგარა რუსეთი
ზემო ანგარა
ბალხაში 17-22 26 ტექტონიკური ილი, აკსუ, კარატალი - ყაზახეთი

ისისკ- 6,2 702 ტექტონიკური ჯერგალანი, ტიუპი - ყირგიზეთი

ყული
კასპიის 368 1025 ნარჩენი ვოლგა, ურალი, - რუსეთი,
ზღვა მტკვარი, თერგი ირანი,
აზერბაიჯანი
ყაზახეთი,
თურქმენეთი
ტაიმირი 4,56 26 მყინვარულ- ზემო ტაიმირი, ქვემო რუსეთი
ტექტონიკური მალახაიტარი ტაიმირი
ხანკა 4,2 11 ნარჩენი კამენ-რიბალოე უგლავოე რუსეთი,
ჩინეთი
კუკუ- 4,2 38 ტექტონიკური - - ჩინეთი
ნორი
ვანი 3,6 145 ვულკანური 40-მდე მდინარე - თურქეთი

მკვდარი 1,05 356 ნარჩენი იორდანე - ისრაელი

ზღვა
 აფრიკა

ფართობი ( კმ2) 30,221,532

მოსახლეობა (მლნ. ადამიანი) 1,000,010,000

უკიდურესი წერტილები ჩრდილოეთით - რას-ენგელას კონცხი;

სამხრეთით - ნემსას კონცხი, დასავლეთით -
ალმადის კონცხი; აღმოსავლეთით - რას-
ჰაფუნის კონცხი.
ზღვები ხმელთაშუა, წითელი, არაბეთის.

სრუტეები გიბრალტარის, ბოსფორის, დარდანელის,

ყურეები გვინეის, ადენის,

ნახევარკუნძულები სომალის, სინას.

კუნძულები მადაგასკარი, პემბა, ზანზიბარი, მაფია,

უმაღლესი მწვერვალები
სოკოტრა, მასკარენის, ამირანტის, სეიშელის,
კომორის, მადეირა, მწვანე კონცხის, კანარის,
პრინსიპი, სან-ტომე, ანობონი, ფერნანდო-პო,
ამაღლების, წმ. ელენეს, ტრისტან-და-კუნია.
კილიმანჯარო - 5895 მ., კენია - 5199 მ.

ქვეყნების რაოდენობა 53
 უმთავრესი მდინარეები (აფრიკა)

დასახელება სიგრძე, კმ ქვეყანა

ნილოსი (კაგერათი) 6671 ბურუნდი, ტანზანია, რუანდა, უგანდა, სუდანი,

ეგვიპტე
კონგო (ზაირი, 4320 ზაირი, კონგო, ანგოლა
ლუალაბათით
ნიგერი 4160 გვინეა, მალი, ნიგერი, ბენინი, ნიგერია

ზამბეზი 2660 ანგოლა, ზამბია, ნამიბია, ზიმბაბვე, მოზამბიკი

 ტბები (აფრიკა)

დასახელება ფართობი, მაქს. წარმოშობა ძირითადი ჩამდინარე გამომდინარე ქვეყნები

ათასი კმ2 სიღრმე, მდინარეები მდინარეები
მ
ვიქტორია 69 892 ტექტონიკური კაგერა ვიქტორია, კენია,
ნილოსი უგუნდა,
ტანზანია
ტანგანიკა 34 1435 ტექტონიკური მალაგარასი, რუზიზი ლუკუგა ბურუნდი,
ზაირი,
ზამბია,
ტანზანია
ნიასა 30,8 706 ტექტონიკური რუკურუ, დვანგვა, ბვა შირე მალავი,
მოზამბიკი,
ტანზანია
ჩადი 10-26 16 ნარჩენი შარი - კამერუნი,
ჩადი,
ნიგერი,
ნიგერია
რუდოლფი 8,5 73 ტექტონიკური ილიუ - კენია
(ტურკანა)
ტანა 3,2 70 ტექტონიკური ცისფერი ეთიოპია
ნილოსი
 ჩრდილოეთი ამერიკა

ფართობი (კმ2) 24 247 000

მოსახლეობა (მლნ. ადამიანი) 529

უკიდურესი წერტილები ჩრდილოეთით - მერჩისონის კონცხი, 71.833333,-94.75 /

სამხრეთით - მარიატოს კონცხი, 7.2,-80.866667
დასავლეთით - უელსის პრინცის კონცხი, 65.583333,-168.083333
/ აღმოსავლეთით - სენტ-ჩარლზის კონცხი.
ზღვები კარიბის, ბოფორტის, ბაფინის, სარგასის.

სრუტეები ბერინგის, დევისის, ფლორიდის.

ყურეები მექსიკის, ალასკის, ჰუძონის, წმინდა ლავრენტის, ფანდის.

ნახევარკუნძულები ალასკის, ფლორიდის, ლაბრადორის, კალიფორნიის,

იუკატანის, ბუტიას.
კუნძულები გრენლანდია, კანადის არქტიკული არქიპელაგი, ბაფინის მიწა,
ვიქტორია, ბანქსი.
უმაღლესი მწვერვალები მაკ-კინლი - 6194 მ.

ქვეყნების რაოდენობა 23
 უმთავრესი მდინარეები (ჩრდილოეთ ამერიკა)

დასახელება სიგრძე, ქვეყანა

კმ
მისისიპი 6420 აშშ
მისურით
მაკენზი 4250 კანადა

იუკონი 3700 კანადა, აშშ

კოლორადო 2740 აშშ, მექსიკა

კოლუმბია 2250 კანადა, აშშ

წმინდა 1200 აშშ, კანადა

ლავრენტი
 ტბები (ჩრდილოეთ ამერიკა)

დასახელება ფართობი, მაქს. წარმოშობა ძირითადი ჩამდინარე გამომდინარე ქვეყნები

ათასი კმ2 სიღრმე, მდინარეები მდინარეები
მ
ზემო 82,7 406 მყინვარულ- სენთ-ლუისი სენთ-მერი კანადა, აშშ
ტექტონიკური
ჰურონი 59,6 208 მყინვარულ- საგინო, სენთ-მერისი, სენთ-კლერი კანადა, აშშ
ტექტონიკური მისსირაგი
მიჩიგანი 58 281 მყინვარულ- მენომინი, გრანდ- - აშშ
ტექტონიკური რივერი
დიდი 30,2 137 მყინვარულ- - - კანადა
დათვის ტექტონიკური
დიდი 27,2 156 მყინვარულ- მონების, ტოლსინი მაკენზი კანადა
მონების ტექტონიკური
ერი 25,7 64 მყინვარულ- დეტროიტი, მომი, ნიაგარა კანადა, აშშ
ტექტონიკური გრანდრივერი
ვინიპეგი 24,6 19 მყინვარული რედრივერი, ნელსონი კანადა
სასკაჩევანი, ბერენსი
ონტარიო 19,5 236 მყინვარულ- ნიაგარა, ბლექრივერი წმ. კანადა, აშშ
ტექტონიკური ლავრენტი
დიდი 2,5-6 15 ნარჩენი ბერი, უტბერი, - აშშ
მლაშე ჯორდანი
 სამხრეთი ამერიკა

ფართობი (კმ2) 17 834 000

მოსახლეობა (მლნ. ადამიანი) 382

უკიდურესი წერტილები უკიდურესი წერტილები: ჩრდილოეთით —

პუნტა-გალინასის კონცხი, სამხრეთით —
ფროუორდის კონცხი, აღმოსავლეთით — კაბუ-
ბრანკუს კონცხი და დასავლეთით — პარინიასის
კონცხი.
ზღვები კარიბის

სრუტეები დრეიკის, მაგელანის.

ყურეები ლა-პლატის, სან-მატიასის.

კუნძულები გალაპაგოსის, ფოლკლენდის, ახალი მიწის

არქიპელაგი.
უმაღლესი მწვერვალები კოსციუშკო - 2230 მ. (ავსტრალია), ჯაია - 5029 მ.
(კ. ახალი გვინეა)
ქვეყნების რაოდენობა 12 (3 კოლონია)
 ავსტრალია და ოკეანეთი
ფართობი (კმ2) 7 700 000 (ავსტრალია); 1 300 000 (ოკეანეთი)

მოსახლეობა (მლნ. ადამიანი) 22

უკიდურესი წერტილები ჩრდილოეთით - იორკის კონცხი, სამხრეთით -

სამხრეთ-აღმოსავლეთის კონცხი, დასავლეთით
- სტიპ-პოინტის კონცხი, აღმოსავლეთით -
ბაირონის კონცხი.
ზღვები მარჯნის, ტასმანიის, ტიმორის, არაფურის.

სრუტეები ტორესის, ბასის.

ყურეები კარპენტარიის, დიდი ავსტრალიის.

ნახევარკუნძულები კეიპ-იორკის, არნემლენდის

კუნძულები ტასმანია, სოლომონის, ახალი ზელანდიის,

უმაღლესი მწვერვალები
ქვეყნების რაოდენობა
ტუამოტუს, მარშალის, ახალი კალედონიის,
ტონგას, ტუვალუს, ნაურუს, დასავლეთ სამოას,
აღმოსავლეთ სამოას, ჰავაის, ახალი ჰებრიდის,
ჰილბერტის, კუკის.
კოსციუშკო - 2230 მ. (ავსტრალია), ჯაია - 5029 მ.
(კ. ახალი გვინეა)
14
 უმთავრესი მდინარეები (სამხრეთ ამერიკა)

დასახელება სიგრძე, კმ ქვეყანა

ამაზონი 6400 პერუ, კოლუმბია, ბრაზილია
(მარინიონით)
პარანა 4700 ბრაზილია, პარაგვაი, არგენტინა
ორინოკო 2730 ვენესუელა, კოლუმბია

უმთავრესი მდინარეები (ავსტრალია)

დასახელება სიგრძე, კმ ქვეყანა

მურეი 2570 ავსტრალია
დარლინგით
 ტბები (სამხრეთ ამერიკა)

დასახელება ფართობი, მაქს. წარმოშობა ძირითადი ჩამდინარე გამომდინარე ქვეყნები

ათასი კმ2 სიღრმე, მდინარეები მდინარეები
მ
მარაკაიბო 13,3 35 ტექტონიკური, - - ვენესუელა
ნარჩენი
ტიტიკაკა 8,3 304 ტექტონიკური რამისი დესა- ბოლივია,
გუადერო პერუ
პოოპო 2,53 3 ტექტონიკური - - ბოლივია

ტბები (ავსტრალია)

დასახელება ფართობი, მაქს. წარმოშობა ძირითადი ჩამდინარე გამომდინარე ქვეყნები

ათასი კმ2 სიღრმე, მდინარეები მდინარეები
მ
ეირი 15 20 ნარჩენი მაკამბა, უორბერტაინი - ავსტრალია
არქიპელაგები და კუნძულები
 არქიპელაგები და კუნძულები, ევროპა
ფართობი ქვეყნები
ათასი კმ2
ბრიტანეთის კუნძულები, მათ შორის: 325.0 დიდი ბრიტანეთი (ინგლისი,
დიდი ბრიტანეთი, ირლანდია 230.0 შოტლანდია, უელსი, ჩრდ.ირლანდია)
84.0 ირლანდია
ისლანდია 103 ისლანდია

შპიცბერგენის არქპ 62 ნორვეგია

ახალი მიწა, მათ შორის: ჩრდილოეთის, სამხრეთის 82.6 რუსეთი

48.9
33.3
ფრანც-იოსების კ-ბი, მათ შორის: 16.1 დასახელება
გეორგის მიწა ვილჩეკის მიწა 2.9
2.0
სიცილია 25.7 იტალია

სარდინია 23.8 იტალია

კორსიკა 8.7 საფრანგეთი

კრეტა 8.3 საბერძნეთი

მალტა 0.25 მალტა

ზელანდია 7.03 დანია

კოლგუევი 5.2 რუსეთი

ბალეარის კ-ბი; მათ შორის: მალიორკა 5.01 ესპანეთი

3.4
ვაიგაჩი 3.4 რუსეთი

გოტლანდი 3.0 შვედეთი

 არქიპელაგები და კუნძულები, აზია
დასახელება ფართობიათასი კმ2 ქვეყნები

დიდი ზონდის კუნძულები, მათ შორის 1500 ინდონეზია,

კალიმანტანი მალაიზია,
734.0 ბრუნეი,
სუმატრა
სულავესი 435.0 ინდონეზია,
იავა 170.0 მალაიზია, ბრუნეი
126.0
ინდონეზია,
ინდონეზია,
ინდონეზია
იაპონიის კუნძულები, მათ შორის: 370.0 იაპონია
ჰონსიუ 230.4 იაპონია
ჰოკაიდო 77.7 იაპონია
კიუსიუ 42.0 იაპონია
სიკოკუ 17.8 იაპონია
ფილიპინების კუნძულები, მათ შორის: 300.0 ფილიპინები
ლუსონი 105.6 ფილიპინები
მანდანაო 94.6 ფილიპინები
სამარი 13.4 ფილიპინები
პალავანი 11.8 ფილიპინები
პატარა ზონდის კუნძულები, მათ შორის 128.0
ტიმორი 34.0 ინდონეზია, მალაიზია
ფლორესი 15.6 ინდონეზია
სუმბავა 13.3 ინდონეზია
სუმა 11.2 ინდონეზია
მოლუკის კუნძულები, მათ შორის: 83.7 ინდონეზია
სერამი 17.1 ინდონეზია
ხალმახერა 18.0 ინდონეზია
ახალციმბირის კუნძულები, მათ შორის 38.4 რუსეთი
კოტელნი 11.7
ახალი ციმბირი 6.2
დიდი ლიახოვსკი 5.3
 არქიპელაგები და კუნძულები, აზია

დასახელება ფართობიათასი კმ2 ქვეყნები

ჩრდილოეთის მიწის არქიპელაგი, მათ შორის: 37.6 რუსეთი

ოქტომბრის რევოლუციის 14.2
ბოლშევიკი 11.3
კომკავშირელი 9.6
პიონერი 1.6
კურილიის კუნძულები, მათ შორის: 15.6 რუსეთი
იტურუპი 6.7
პარამუშირი 2.0
სახალინი 76.4 რუსეთი

შრი-ლანკა (ცეილონი) 65.6 შრი-ლანკა

ტაივანი 36.0 ჩინეთი

ხაინანი 34.0 ჩინეთი

კვიპროსი 9.6 კვიპროსი

ვრანგელი 7.3 რუსეთი

 არქიპელაგები და კუნძულები, აფრიკა

დასახელება ფართობი ათასი კმ2 ქვეყნები

მადაგასკარი 590 მადაგასკარი

კანარის კუნძულები 7.3 ესპანეთი

მწვანე კონცხის კუნძულები 4.0 კაბო-ვერდე

მასკარენის კუნძულები, მათ შორის: 4.5

რეიუნიონი 2.5 საფრანგეთი
მავრიკია 1.9 მავრიკი
სეიშელის კუნძულები 0.46 სეიშელის კუნძულები

მადეირას კუნძულები პორტუგალია

აზორის კუნძულები 2.3 პორტუგალია

კომორის კუნძულები 1.2 კომორის კუნძულები

ამაღლების დიდი ბრიტანეთის

ზინზიბარი 1.7

სოკორტა 3.6 იემენი

წმინდა ელენეს დიდი ბრიტანეთი

 არქიპელაგები და კუნძულები, ჩრდილოეთ ამერიკა

დასახელება ფართობი ქვეყნები

ათასი კმ2

გრენლანდია 2176.0 დანია

კანადის არქტიკული არქიპელაგი, მათ შორის: 1335.0 კანადა

ბაფინის მიწა 476.0 კანადა
ვიქტორია 213.0 კანადა
ელსმირი 203.0 კანადა
მელვილი 41.8 კანადა
დიდი ანტილიის კუნძულები, მათ შორის 209.0
კუბა 105.0 კუბა
ჰაიტი 77.0 ჰაიტი, დომინიკას რესპუბლიკა
იამაიკა 11.5 იამაიკა
პუერტო-რიკო 8.6 აშშ
ნიუფაუნდლენდი 111.0 კანადა

საუთჰემპტონი 44.1 კანადა

ალეუტის კუნძულები 37.8 აშშ

მცირე ანტალიის კუნძულები 14.0 დომინიკა, სენთ-ლუსია, ბარბადოსი,

სენტ-ვინსენტი
ბაჰამის კუნძულები 13.9 ბაჰამის კუნძულები

ბერმუდის კუნძულები - დიდი ბრიტანეთი

დედოფალ შარლოტას კუნძულები 10.3 კანადა

 არქიპელაგები და კუნძულები,  სამხრეთ ამერიკა

დასახელება ფართობიათასი კმ2 ქვეყნები

ცეცხლოვანი მიწის არქიპელაგი, მათ შორის: 72.0 არგენტინა, ჩილე

ცეცხლოვანი მიწა 48.0
ფოლკლენდის კუნძულები 12.2 დიდი ბრიტანეთი,
არგენტინა
გალაპაგოსის კუნძულები 7.8 ეკვადორი

ტრინიდადი 4.9 ტრინიდადი და

ტობაგო
 არქიპელაგები და კუნძულები,  ავსტრალია და ოკეანეთი
დასახელება ფართობიათასი კმ2 ქვეყნები

ახალი გვინეა 829.0 ინდონეზია, პაპუა-ახალი გვინეა

ახალი ზელანდიის კუნძულები 268.7 ახალი ზელანდია

მათ შორის:
ჩრდილოეთის 150.6
სამხრეთის 114.7
ტასმანია 68.4 ავსტრალია
ბისმარკის არქიპელაგი 50.5 პაპუა ახალი გვინეა
მათ შორის:
ახალი ბრიტანეთი 36.6 პაპუა ახალი გვინეა
ახალი ირლანდია 8.6 პაპუა ახალი გვინეა
სოლომონის კუნძულები, 40.4 სოლომინის კუნძულები
მათ შორის: პაპუა ახალი გვინეა
ბუგენვილი 10.0 პაპუა ახალი გვინეა
გუადალკანალი 5.3 სოლომონის კუნძულები
ახალი კალედონია 19.0 საფრანგეთის კოლონია
ფიჯის კუნძულები, 18.3 ფიჯი
მათ შორის:
ვიტი-ლევუ 10.5 ფიჯი
ვანუა-ლევუ 5.5 ფიჯი
ჰავაის კუნძულები 16.7 აშშ
კაროლინას კუნძულები 1.3 აშშ

მარშალის კუნძულები 0.18 მარსალის კუნძულები

ახალი ჰებრიდის კუნძულები 12.1 ვანუატუ
ტუვალუს კუნძულები 0.02 ტუვალუ

ტონგას კუნძულები 0.75 ტონგა

ტაიტი 1.2 საფრანგეთის კოლონია
სამოას კუნძულები 3.0 დას.სამოა, აღმ.სამოა
 არქიპელაგები და კუნძულები,  ანტარქტიდა

დასახელება ფართობი
ათასი კმ2

კარგელენი 7.0

სამხრეთ გეორგია 4.2

სამხეთ შეტლანდის კუნძულები 4.3

სამხრეთ ორკნეის კუნძულები 1.2

სამხრეთ სანდვიჩის კუნძულები 0.37

კუნძულების მდებარეობის შესახებ ტესტი შეგიძლიათ იხილოთ ვებ გვერძზე

http://online.seterra.net/en/ex/129
 ნახევარკუნძული - წყლის სივრცეში შეჭრილი ხმელეთის ნაწილი, რომელიც სამი
მხრიდან წყლითაა შემოსაზღვრული, ერთი მხრიდანკი ხმელეთს უერთდება

ევროპა აზია აფრიკა ამერიკა ავსტრალია ანტარქტიდა

სკანდინავიის არაბეთის სომალის ალასკის არმენლენდის დას.

ანტარქტიდის
იუტლანდიის ინდოჩინეთის კალიფორნიის კეიპ-იორკის

ბრეტანის ინდოსტანის ლაბრადორის

პირინეის მცირე აზიის ფლორიდის

აპენინის ტაიმირის იუკატანის

ბალკანეთის კამჩატკის ბუტიას

კანინის ჩუკოტკის მელვილის

კოლის იამალის ვალდეს

ყირიმის გიდანის

ქერჩის კორეის

მალაკის

მანგილშლაყის

სინაის

აფშერონის

ლიაოტუნის
• მთები და ვაკეები, კონტინენტებისა და ოკეანეების მსგავსად, დედამიწის ძირითადი
რელიეფის ფორმებია.

• ვაკეები – ეს დედამიწის ზედაპირის ვრცელი უბნებია, რომლებიც წარმოდგენილია

მოსწორებული, ან ბორცვიანი ზედაპირით. ისინი ერთმანეთისაგან გამოირჩევიან
აბსოლუტური სიმაღლის მიხედვით. დაბლობის მაგალითად გამოდგება ამაზონის
დაბლობი, რომელიც ყველაზე დიდია ფართობის მიხედვით დედამიწაზე. არის
შემთხვევები, როდესაც დაბლობები მდებარეობს მსოფლიო ოკეანის დონეზე დაბლაც. ეს
ღრმულებია, მაგ: კასპიისპირა დაბლობი განფენილია 28 მეტრით ქვემოთ მსოფლიო
ოკეანის დონიდან. დედამიწის ყველაზე დაბალი წერტილია მკვდარი ზღვის ნაპირი
არაბეთის ნახევარკუნძულზე, რომელიც მსოფლიო ოკეანის დონეზე 400 მეტრით
დაბლაა განფენილი. 200 – 500 მეტრის სიმაღლეზე ზღვის დონიდან ვრცელდება
მაღლობები. მაგ: შუა რუსეთის მაღლობი, წმინდა ლავრენტის მაღლობი. 500 მეტრის
ზემოთ ზღვის დონიდან გავრცელებულია ზეგნები. ამის მაგალითებად გამოდგება შუა
ციმბირის ზეგანი, ბრაზილიის ზეგანი.

• მთები – დედამიწის ზედაპირის ისეთი მონაკვეთებია, რომლებიც გავრცელებულია

ზღვის დონიდან 1000 მეტრის ზემოთ. 1000 მეტრიდან 2000 მეტრამდე ვრცელდება
დაბალი მთები. 2000 მეტრიდან 3000 მეტრამდე _ საშუალო სიმაღლის მთები, ხოლო 3000
მეტრს ზემოთ _ მაღალი მთები. დედამიწის ზედაპირზე ყველაზე მაღალი მთაა
ჯომულუნგმა (ევერესტი), რომლის სიმაღლე ზღვის დონიდან 8848 მეტრია.
ვაკეები
 ვაკეები

დასახელება სიმაღლე, მ. უდიდესი მდინარეები

ევროპა
აღმოსავლეთ ევროპის ვაკე 100-300 ვოლგა, დნეპრი, პეჩორა,
(რუსეთის ვაკე) ჩრდ.დვინა, დას. დვინა,
დონი, ურალი
შუა ევროპის ვაკე 100 ოდრა, ელბა, ვეზერი,
(გერმანია პოლონეთის რეინი, მაასი
დაბლობი)
აგრეთვე: შუა და ქვემო დუნაის დაბლობი, დნეპრისპირა, ოკა-დონის, ჩრდილოეთ
საფრანგეთის, კასპიისპირა, შავიზღვისპირა, ლომბარდიის, კოლხეთის, მესეტის
 ვაკეები

დასახელება სიმაღლე, მ. უდიდესი მდინარეები

აზია
დიდი ჩინეთის ვაკე 100 ხუანხე
დეკანის ზეგანი 300-600 ნარბადა, მაჰანადი,
გოდოვარი, კრიშნა, კავერი
დასავლეთ ციმბირის 50-100 ობი, ირტიში, ენისეი
დაბლობი
შუა ციმბირის ზეგანი 500-800 ანგარა, ტუნგუსკა, ქვემო
ტუნგუსკა, ვილუი, ლენა,
ხატანგა
ინდ-განგის დაბლობი 100-200 ინდი, განგი
მესოპოტამიის დაბლობი 100-200 ტიგროსი, ევფრატი
ტიბეტის ზეგანი 4000-5000 ბრაჰმაპუტრა, ინდი,
სალუინი, მეკონგი, იანძი,
ხუანხე
თურანის დაბლობი 100-200 ამუდარია, სირდარია
აგრეთვე: არაბეთის ზეგანი, ანატოლიის ზეგანი, ირანის ზეგანი, გობის ზეგანი
 ვაკეები

დასახელება სიმაღლე, მ. უდიდესი მდინარეები

აფრიკა
აღმოსავლეთ აფრიკის 1000-2000 თეთრი ნილოსი, პანგანი,
ზეგანი რუფიჯი, რუვუმა, ტანა,
გალანა
ეთიოპიის მთიანეთი 2000-3000 ცისფერი ნილოსი, ატბარა,
სობატი
აგრეთვე: სენეგალის დაბლობი, ხმელთაშუაზღვისპირა დაბლობი, მოზამბიკის დაბლობი,
სომალის დაბლობი

ავსტრალია
ცენტრალური დაბლობი 100 კუპერს-კრიკი,
დაიამანდანა,
დარლინგი
 ვაკეები
დასახელება სიმაღლე, მ. უდიდესი მდინარეები

ჩრდილოეთ ამერიკა

დიდი ვაკეები 600-800 მისური,

არკანზასი,
პლატი,
კოლორადო
ცენტრალური ვაკეები 150-500 მისისიპი თავისი შენაკადებით

აგრეთვე: მისისიპის დაბლობი, მექსიკისპირა დაბლობი, ატლანტისპირა დაბლობი, ჰუძონისპირა

დაბლობი, ლავრენტის მაღლობი
სამხრეთ ამერიკა

ამაზონის დაბლობი 100 ამაზონი

ბრაზილიის ზეგანი 300-800 სან-ფრანცისკუ, შინგუ,

პარანაიბა, კაურა
გვიანის ზეგანი 150-400 რიუ-ბრანკუ, ორინოკო,
კარონა, კაურა
ლა-პლატის დაბლობი 100-200 პარანა, რიო-სალადო, პარაგვაი

ორინოკოს დაბლობი 200 ორინოკო, აპურე, მეტო

აგრეთვე: პატაგონიის ზეგანი

გმადლობთ ყურადღებისათვის!