ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ – ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Καρκίνο ονομάζουμε τις ασθένειες εκείνες που χαρακτηρίζονται από ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό
κυττάρων. Τα κύτταρα που πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα δημιουργούν έναν όγκο, ο οποίος είτε απλώς
μεγεθύνεται (διήθηση), είτε τα κύτταρά του περνούν στο αίμα και μεταφέρονται σε άλλα σημεία του
σώματος (μετάσταση).
Υπάρχουν 3 τρόποι αντιμετώπισης του καρκίνου: α) χειρουργική αφαίρεση του όγκου, β) ακτινοβόληση
του όγκου και γ) αντικαρκινική χημειοθεραπεία. Εντούτοις λίγοι τύποι καρκίνων μπορούν να θεραπευτούν
εντελώς, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις πετυχαίνουμε την επιμήκυνση της επιβίωσης ή απλά την
ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο λόγος που τα αντικαρκινικά φάρμακα σπανίως καταφέρνουν να
θεραπεύσουν πλήρως τον καρκίνο είναι ακριβώς το γεγονός ότι στον καρκίνο, μάς επιτίθεται το ίδιο μας το
σώμα. Τα καρκινικά κύτταρα είναι κύτταρα του σώματός μας και άρα μοιάζουν πάρα πολύ με τα υπόλοιπα
υγιή κύτταρά μας. Είναι συνεπώς πολύ δύσκολο να σχεδιαστεί ένα όπλο (φάρμακο) που θα διακρίνει τις
μικρές διαφορές μεταξύ καρκινικών και υγιών κυττάρων και θα χτυπάει μόνο τα πρώτα. Έτσι τα αντικαρκινικά
φάρμακα βλάπτουν τον όγκο, αλλά προκαλούν βλάβες και στο σώμα μας με αποτέλεσμα να μη μπορούμε να
αυξήσουμε πολύ τη δόση και να «χτυπήσουμε αποτελεσματικά» τον όγκο.
Τα περισσότερα αντικαρκινικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα εμποδίζουν τα κύτταρά μας να
πολλαπλασιαστούν με το να μη τα αφήνουν να διπλασιάσουν το DNA τους ή να μοιράσουν το διπλασιασμένο
DNA στα κύτταρα που προκύπτουν. Πολλά αντικαρκινικά φάρμακα μάλιστα συνδέονται στο DNA και
καταστρέφουν τμήματα αυτού.
Αυτές οι ενέργειες βλάπτουν και τα υγιή μας κύτταρα, τα οποία επιβιώνουν μόνο και μόνο επειδή είναι
λιγότερο απαιτητικά από τα καρκινικά και «προλαβαίνουν» να επιδιορθώνουν τις ζημιές. Είναι σαν να βάζεις
τρικλοποδιά σε κάποιον. Αν αυτός τρέχει είναι πιο πιθανό να πέσει από αυτόν που βαδίζει αργά και σταθερά.
Δυστυχώς τελικά «την πληρώνουν» τα κύτταρά μας εκείνα που πολλαπλασιάζονται πιο γρήγορα, όπως
είναι οι θύλακες των τριχών, τα κύτταρα των τοιχωμάτων του γαστρεντερικού μας συστήματος και τα
κύτταρα του μυελού των οστών που παράγουν τα κύτταρα του αίματος. Συνεπώς τα περισσότερα
αντικαρκινικά φάρμακα προκαλούν παρενέργειες όπως έμετο, διάρροια, στοματίτιδα, αλωπεκία (φαλάκρα),
ανοσοκαταστολή (με αποτέλεσμα αύξηση των λοιμώξεων), αναιμία, στείρωση και καρκινογένεση.
Κάποιοι τύποι καρκίνου, κυρίως αυτοί που εδρεύουν σε όργανα χαρακτηριστικά για κάθε φύλο πχ.
μαστού, προστάτη, ωοθηκών κτλ μπορούν να αντιμετωπιστούν με χορήγηση ορμονών ή ανταγωνιστών
ορμονών. Οι καρκίνοι αυτοί λέγονται ορμονοεξαρτώμενοι.
ΟΡΜΟΝΕΣ
Οι ορμόνες είναι ουσίες που παράγονται από κάποια όργανα του σώματος, που λέγονται ενδοκρινείς
αδένες, περνούν στην κυκλοφορία του αίματος και μεταφέρονται σε όλο το σώμα και ασκούν τη δράση τους
στα σημεία εκείνα όπου υπάρχουν οι αντίστοιχοι υποδοχείς της κάθε ορμόνης. Δηλαδή ορμόνη είναι μια
ουσία που παράγεται σε ένα σημείο, μεταφέρεται μέσω του αίματος και δρα σε ένα άλλο σημείο του
σώματος.
Οι ορμόνες δίνουν εντολές στα όργανα (θυμηθείτε: με παρόμοιο τρόπο δρουν τα φάρμακα) με στόχο να
ρυθμίσουν λειτουργίες σχετικές με την ανάπτυξη, το μεταβολισμό, τη διαμόρφωση και την ωρίμανση των
ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του φύλου, την αναπαραγωγή, το ισοζύγιο των υγρών και ηλεκτρολυτών.
Πολλές φορές όταν ο οργανισμός έχει ανεπάρκεια κάποιας ορμόνης, τη χορηγούμε εμείς στον ασθενή ως
φάρμακο. Οι ορμόνες χρησιμοποιούνται επίσης φαρμακευτικά για τη θεραπεία κάποιων νοσημάτων όπως ο
καρκίνος, οι φλεγμονές, η ανοσοκαταστολή και για την αντισύλληψη.
Παραδείγματα ορμονών που χρησιμοποιούνται φαρμακευτικά είναι: η αυξητική ορμόνη, οι
γοναδοτροπίνες, η ωκυτοκίνη, η θυροξίνη(Τ4), η ινσουλίνη, η γλυκαγόνη, η τεστοστερόνη, τα οιστρογόνα, η
προγεστερόνη και η κορτιζόνη.