You are on page 1of 54
DENIS DIDEROT emt LA PARADOJA DEL COMEDIANTE Un concepto clevado del papel dei actor se aso- cia, 1 Diderot, a la nobilisima idea que éste sus- tenta acerca del teatro, EI erte del actor —dice— oxige “gran ntimero lidades cue la naturaleza retine tan pocas veces en una misma persona, que abundan mas los grandes autores que fos gra (Dictionnaire Ene ‘No cone: de ndes _comediantes", fique. Article Comédien) 2co estado alguno que exija formas més costumbres mas honestas que el tea- ga ¢ del artista mismo. Porque iinicamente sus obras a hom- 88 respetables, tendria que respetarios, primera mente, Asi ganaria en pureza, en delicadeza, en ele- cia ganando el p io al ver cémo honra tu selecto, a los servidores de la essen giendo previamente de ellos una nobleza que les acionas, apenas dirige la mirada a ta cond a su caracter, Diderot descie: pes extremo, Para tan hermo- 9 “se poorer mmnansin eta Ir {89 ou anb aj sas ® pepizaouts esannsuow ns 29) anb 84 ‘eysaszodiy e| coodwey, ‘eueSu9 ou anbiod ‘oysfua [2 ¢9 ony “aauetar ou q3 anb oysand ‘exuaus PL $9 OW ‘vise Ta wa ‘eiqtsI0y vyINSBs Nb oT] shonjsuojy *esqejed gjos wun oF siguanupe “0 ‘eangeu vs 2 esasdxa wR OLUSHY [eX s[qusoy sa enb 9 $8 BUBIPSWOD Jap v2ajsznqeu BL end (I Puecsa gf ov9y JepuLpr) ao1p osvodsoxxeyg ug}seaaja as ® ‘pepisoqu! ns & ‘euscuny ouosad e] v spur ere “ate eprssa{a Orato [a opuena —aoarede opuens ap “wes Spur OIE; A— ose SELL OTE: Sa ‘oIDOAS UR, 0182 s0 siquioy asa anb SOIT aquoso— Bys1q “18 UBs3 EN op opuajer [2 suse BRP uD ODuay, eyoousjour uco osuard — oneal [2 sowe ns apucwd se dome, hs ua ‘owod opeuoisede wei sy ‘orsinf arse ua 309 just soluesquo.U "eySHIe ap epEiaia BaeMIEH of @P vsneo = kouspeosp Ue uDLoUNy ET © exe[I9p and ours ‘osazoid adnnsur yoxapiq anb uoisuny e sod epiduross09 weojeinzeu ej eso ou x ‘sonbeae ons eBip 1p snb soe jp wzapemien ve} v OWNS 709 81 8 BA 59 ONY “,Z9]4!9UI0D ap wanype ef B ossouRp sos ered owoa suiiy ue} 33s vUNTe un epond “era “weiowl ©] op opres 9 ofeq eperqose ‘ond som 298 uBpand oquarwursapiaue onunuo> wey ap soTany Se1 anb sigai? —oo1p— + + -sopelinuooxe ueieg, pula eied ‘A ‘ewyE un vasod s[qeuapsap at 7u08 esa enb ap epnq “aja ‘ sosonzunsasd ‘sosprp “JAus ‘soquD}osu! ‘sosopmeA Sopunqedea ‘copepste gp iad or ‘sopesaiczur ‘sozopygistp ‘sopedisip ‘sosomees ‘6 & soonsnys ‘soposps, eqessprsuos soy tos9pIq, ‘oanyyuresp are J9P so®woUd sesoad soy exeus8 B[Bas aod ‘uysos OW ‘pept[euosiad ns ep onftiq ya oneay Je wersord uaiq 18 SOpmBunsyp spur sozoyoe soy ‘oust o] 10d 4s A Sepmasta Seite; A wuatyorUT wyoI9 v osroAUE ugZ -B1 U2 F489 OU SaI0P ssa ap PepIsUszUT Bf Is 9810) -unfaad eipog “soppiop souad so] ‘opnuaur e ‘arg -ue} Uos euLdresip ze} & seplaqex souaue sot ‘oaRI9 ~59 9328 9p sajUBIPNyse so] ax ‘souCTORadse seULS © sosuadosd spt sol anb seas vipod torepIq {“SA[BINIEU SoIOyN} SHS ap OyLerUT;TESUOD 4 oysn8 sod 0 ugiooa1 wdord sod ‘esayBr Bf v ‘oe ved [p tases 8 ueoIpap as ooo [e} BUBdSa & SOPRA “ei A pepatoos B] ap serrwey se] sepoa op oruatuas -osd 93408 tod ‘sepeprunutos sewap se] owos ‘epeut -30} ugiesodsea pun ‘(azasaur ugroung J} anb ses -uedwiovar & ssxouoy ‘eioueroduy 2 409 ‘soptiass +09 ‘soptustaiqus ‘sopmujsut ses vied sopefaiBuco seiquioy Sof B seIqey ap uoIUNy ETB eseBIOI0 os enb Yj ua pepruniues aun Us O[Jes BsIq—ap oLIOD) s@ ow jenea3 eyeduos eun anbiod so !pnqueant B| us epezueUCD UOTeONpA sun eyuEIpauN uesedosd a8 ou so3s9 onbsod so fonwer [e sofiy sns UEUTsep ou sesofuaBosd soy anb e opiqap s9 —so1p— saz -o108 sepues8 sovod ue} sow9a 1g, reusstUE Is sod sonpord ou ezopesnieu 2 anb ojjanbe seyredsap ex -ed eayjogsd ua wysend wes etqupnyes eujz90p Buna sunr anb eio[dag “,efeunseaty fe ‘euesne Bl ‘ugisz9 “mp ep exe3 ef, Ha souo|oEsoA ay ay ¥ menos atin « expresar Jo que no siente, sino @ sen- tir lo imaginario. | Lo que trastorna al fildsofo Hamlet, lo mismo que a sus otras apariciones infernales, es que, en un ser humano, las facultades naturales sean Lleva- das a un uso fantastico. El comediante se expone a perder su rostro, y a perder su era si Ima. Los encuentra falseados 0 no los nel inomento en que los necesita para mismo, Sus rasgos no se componen, su ncia y su verba permanecen demasiado Ti- bores, desligados, como separados del alma, El al- ma misma, a menudo desconcertada en la represe xoeso por tacién, demasiado ejercitada, gastada mas alla de lo normal por imaginarias pasiones, defor- mada por costumbres ficticies, pisa en falso en la vida real. El set entero del actor conserva, en este do humano, los estigmas de un comercio ex- trafio. Al volver de la escena parece salir de otro jo det actor tiende a desnaturalizarlo. Es- té en la concecuencia de un instinto que ieapulsa al re a desertar de si mismo para vivir bajo otras pariencias. Es, por lo tanto, profesién que los hom- bres clesprecian. La encuentran peligrosa, Le acha- can inmoraiided y la condenan por misteriosa. Esta actitud farisaica, que las tolerancias sociales mas ex- tremadas no han suprimido, refleja una idea pro- funda. La de que el comediante hace algo prohi 12 Sus senticdos y su razén, su cuerpo y su alma in- mortal no le han sido otorgades paca que disponga de ellos como de un instrumento, forzindolos y ha- ciéndolos girar en todas direcciones. Si el actor es éptimo, es, entre todos los arcis- tas, el que més sacrifica su persona en el minis- terio que ejerce. Nada puede damos que no ofrez- ca en si mismo, no en efigie, sino en cuerpo y a me y sin intermediarios, Sujeto y objeto al mismo tiempo, causa y finalidad, materia ¢ instrumento, él mismo es su propia creacion Abi reside el misterio: el que wn ser bur pueda considerarse y tratarse a si mismo como a Ja materia de su arte, actuar sobre si como sobre un instrumento al cual esta obligado a identificar- se, sin dejar por eso de distinguirse de é sobre si mismo y ser el actuant marioneta wane 5 actvar hombre com! Esto es i9 que hace decir a cierta gente, para quien sélo es visible el mecanismo del actor, que Jas contersiones y los trucos que éste emplea nada tienen que ver con los procedimintus del urte crea- der, Resuelven el problema disociando el espiritu de la mecaniea y, rechazando al actor, prefierer marioneta, 13 esnbsesal ap wisnse jp yedrownad peynsey ey axnqn -suoa ou [9 sod eL9sep Uatdar ,pepousiazus, e] end seusoWEp sp JoIpIq wed ‘sond ‘uorsond DI? shuouap ‘oysnfur 498 © ‘o[19q O| @P_£ ouang oO] ap ‘osapepiea Oo} ap alsow esiroxd vapt epor rapad @ X Ueuapsap ‘rEI9 -sidsep ‘surefexa “rodanbojue ‘sey “yny ‘19120008 © ‘opaues J sapsod ¥ ‘ser0]| B “ugisnstioa ua sou “Mums © "30W9} B “UEsLUIpE e 'soULD0USIISa F ‘sou sopeide e Baal] Sou anb ‘sorasau so] op peprtssosy ¥] ep ‘ugreuifeun ej ap pepioeata vy ap ‘etudesyoip TeP PepINGap eB ep voUansasuod ‘sourFig so] ap PEPHIGaP BL ep esoyedutod upIa;sodsIp wso ‘eased aur ‘sa ** “peprigisuas ey, :opnuas cusstut [a 21 ~ehep ‘viuoard ese asieajuejd je yosopict -p8s0 pepriqap eum anb seu sa ou aonb —soraney @IP— pepigisuas vBea ap amadsa wun aspvg, PLuaiqisues,, soweupwousp ‘squalls -onyedsaaa} ‘soujosou anb A ,seBina, eqeute|] yanss -og enb .e1musa1 ap ‘pepayd op ~ue]unjuas, So] BBY pepH/oey BAK 'epINS OUrsTU 19 aub pepyiqydeosns ‘,saj2iour seso> sv} ap uoisaad “UH Pf 2 pepiqndaosns,, visas anb esos e220 | sop seidusazutoo, |8 U2 ‘Dap ayea ‘eysTIIe Ja Ua sezeyDas vasep ou anb osuaid ',sajgreues souaut soses soy uos veayEangeU BL Bp sosopeyiLt sapLes’ so] sopo} jeIaN -98 ue zaa [ey A sasoqse sapueds soy ‘seisod sapuesd Fequi9s? JoISpiq] opuend “esse [2p or yuu UOp [9 OWIOD Inbe reuivjos: soWe}Ipod anb A ‘sQuopetien sana] spur sej,, 2201pU! ep soedeo sojOpUyttIoS ‘sowwsuMysuE soIIa[9 B ‘eDIS; J US ‘ang Ha hones vr Ae es enb uopspasd,, uesB eye une souaus ea -¥poy, \diquas ap peptrena, ajduts ey se ont “pep ayjqjsuas, 8p saquiou [2 uvo yosepict euBisep enb sowoeges bu anb ndury pop Anus viseafnsas SON “spur oypnum anp ou anb aseyy ‘,soumqns ses0308 sot ¥ ezedasd onb eI, :opout 018d ep eB -09 v] A ‘puprunous ey widea ‘efopereg Bf ue vpstqe -suesi 9p CluawOUT Je UD oFg (jnItfds9 ns a2enb -ojus enb ‘opeusoeiny oquara js o1uoD sq!) -oMrsels -nyua opunjoid ap sosepiq & seueT] gIqap ‘v089 308 JE “seJ] EIS “,SoUIGNS sosoIae guy anb of so Pepricystas sp eyey ery, :enb sourslay ry sou “ed suqas seuoiseasasqo Se] UO ealsasde spur BUOY ns qiuinse anb efopeseg ‘opo? y1a2i03 anb ‘efopesed, vy] Ibe oH *,pepiyqisues eunBunr 4, refesBe yosep AC 019g ‘Ig, ‘uo}esjeuad vasod anb oftxa ‘a9 -uondastio? By, :embuezaf ap eyspze opor vesod anb peanoes wun aiepaguos expURIs os “vIsHIe UeLd je west ag," ‘opmbuwas A oy sopeyvadsa wn o1 ~B5900U $9 aIqUIOY esa UG, “MaLIdse jap seuo!UNy seqe sel uO eiguedwoou! ofopuysepistica oF1O onsen sefeqas uepssanb anb soyenbe ap equo3 ua '[g ues opesB usnq ep sowepscoUoD ‘oy2adsa1 exse Y ‘oquetweuozer, olfont soIse jap eBixg “oquolUIpuayue uNtwOD [ep ‘“Javesed ns enFurisrp anb ojjanbe sefopesed op euizoy uo sejojdxe op eu svur esa & 'DEPI{Iqap NS adnzyst09 anb oqwararesuad ep Yeplosep 95a seipaur ou ‘sajqeuozer sauojsnso “B02 O}9s Opvdes Bssiqny ‘seas eC ‘SEIS! LOS Tp ¥ 0} -sedsa to 2224 onb seuoyseAsesqo sv] ap BLIOAEUT eT] e20u09 oF] ‘053223 ap vystIs0 yr Bydase JoI9PIC en particular del gran actor de teatro? Si en eso Teside toda su paradoja, hermosa paradojal Sino se tratara mas que de una confusién en el sentido, a eso podria limitarse la discusién. Porque gs ovidente que los manejos del juego escénico exi- gen, por el contrario, érganos resistentes, y que una blendura excesiva de por si, la facilided hacia las emociones desbordantes ofrecén un material dema- Sjado tierno e informe como para grabar en él esas fuertes imagenes que el arte del comediante trata ° lar. we oes gn més de une ocasién, Diderot contradijo ou propia tesis, petmitiendo que el sentido comt explayara sobre el tere. i eee ja senorita Jodin: “El actor que séio pose sentido coma y Taciosinio, 3 frio; el que sélo posce labia y sensibilidad, esta loco, Lo due torna sublime al hombre es cierto temperamen- fo, mezcla de sentido comtin y de ardor. No tratsis pues nunca de ir mas alld de vuestra propia sensi sd; tratad de que sea exact” Excelente procepto, en el que se equilibran el respets hacia el don’ natural y la consideracién justa de ia ensetiznza, La frase que subrayo debe- 2 seit de regia para soda iniciacién dramatica, En el Deuxiéme Entretien sur le Fils naterel, jeemos: “Una actriz de poca inteligencia, no muy penctrante, pero de gran sensibilidad, comprende sin dificultad una situacién moral, y encuentra, s pensarlo, el acento que conviene a Varios sentimien- tos diferentes que se funden juntos”. 16 Pareciera aqui que la palebra “sensibilidad” sea tomada como sinénimo dé “exactitud”. ¥ he aqui que el espiritu tornadizo de Diderot toma otra di- recciéin, Se apodera de algo verdadero. ¥ se apresta @ exagerarlo No es el precepto, sino algo mas inmediato, mas intimo, mas oscuro, y mas cierta lo que fos guta (a los actores de teatro) y Los ilumine”. Llegamos a los dominios del misterio. Diderot to percibe. Peto, sin renunciar por ello a su antagohis- mo formal entre lo sensible y lo razonable, sin ana- izar ese “otro algo”, ese tertium quid que tanto nos interesa, hilvana una ligera explicacién sin pro- fundizarla, pasa de largo ante ese misterio sin apor- tar la menor claridad, y lo contemplamos a punto de otorgar plenos poderes a Ia sensibilidad, tal co- mo los atribuyera al raciocinio “Abandonad la técnica boni— escribe a Mine. Ricco- Es la muerte del genio”. Sin embargo, al hablar de la misma Mme. Ricco- boni, Diderot afirmaba que ella fue victima de su sensibilided, “por sobre la cual no supo elevarse ja- Lo cual parece implicar que todo nace de ibilidad, pero que no se desliga y eleva sino a través de Ja inteligencia, tal como Diderot, Jo re- conoce en su apéstrofe a Garrick: “Roscias! in- glés, célebre Garrick... No me has dicho, aeaso, que aunque sintieras hondamente, tu trabajo seris 1 Ro 6 AD) 1 actor romano, emigo de Sila y de Cleerén; murié on 17 6t ; st sousapou saioye sounde ap Ivjqvy 1B ‘wepseP OV cyofg go, ejsap atx ‘ayenuur ns op sayuw odussy O° “od vioualo}yy Ua erHODTA Bp uOTsEDD BI eand Wo v ‘iwtajeg ofaia 1a] ‘Crepepsen soWe wn ap oyaWeS -eduiay [2 anBunsip anb oyjenbe 63 on yppssdns se opnuau: 8 ‘wprpenyzip Anus psa anb “ugiseR ©P peynoe) wand ery “ojapour [9 Undas wopIDy ‘sofeuor Syed ge 8 Jey nb ws0d eso WHEY syuief $970} oe SoUnB]y “OWISILE OT UEIyLUSIS OU SSO SOP SET ven wosoumusad ‘wpla BL ua ‘sauguioy SOuNALY saeernpua as ofr] “BuH0y a8 J9}09389 19 nD vegans asquoy 2 ab epypaur v "esoymbuy eS FAN Sonsuy PENNE op EULOF wo ‘OuTE 1? VP ansix a RouSpICL OP ‘OPO TEWUIE OP HP 1” -suyuat op zed py 8 o1ed ‘upysesdxe vupeyus TS & Joaott B sepnce pend ayse 19 anb vf B ‘vers POET aaa ian eq ‘ashc] 2] OUND ZTE BUN w ‘SEPA SES “emBunsip "woods wzrsane ue ‘and [9 $2 o8ly osg PD vavoid ajduns ns sod ‘waqeyed seppunuosd @P SOE wGasssa ua aoaseds enb apsep A ‘araqisod pusyoied wets zon ng OP eaquuly 12 Jod sosjosou ap PSHE? se ond tpeponuayne ns BaByseye ond ‘ees 269 nb Sr ap epusdep anb sowe je u2 Fle ‘sand ‘APEL Bsomsja seuspepar wazojsed eb ‘O1Is yo 200 epepestap “eppoeyiaus zefnus Pun oP AT Kiet Wiooep safnux Bun ep ‘Busse wo “wORETIO® OL anys crime ogap Prswoseyp qenily tequais ow anb OT SNP Say eyeyos um ap eL A ‘oysouoy esquzod Un 2 OP sponsota By aruda wxluyjur woussayyp pun eX on09 yer, saquanaso2 seuetq’ 9092 oP sand PeIsLn rurpof B3soues EI fg sudo oun ap afesed oxo axse wo ‘elede 3029PICT Bab eusstar eus{e Te 59 ‘DEpHIGssues St 2P FILP SPNE csquiog Top opunyosd put of B se ‘OIVaEL oquenues ep eyes ou en 09 {ap a1se 19 opox O89 U9 394 spusyaud OIAPICL sojaded & sesayoes89 9p odyy opoy sied pagde euisiws cun ‘yendy 52 enb of 9 ‘qox9pIC SVIP— Oper SOIT op ee 19 snogqoquy ‘aezz yyy sesnoegussojbyeno eshte & ton seen vreqtuy ‘seuoroemuopsues set ep A eoeeus BL 9p ‘8 vodesap Jp ‘eousplaue ¥L ap jaded ye uevodw “sep ‘ugised vo] wa soprums £ sopisenfeoua soveseE Sao sol arta ‘serpauiod set us ‘safeuossed sous81D reno ; ‘onae8 x] un wsqos so] aiduatg ‘oper [ap vount UoUEIT col Sa uextope anb seape se] “Gapuasd as ond woo sauoised se] ‘uejuoutsedxa ond SoyuaHNNUes so] ‘oyant esnp ow an’ ‘ouaTA anb wiqwsd ef ep wes __-spode_ag“audosd_pepiiaouis eun ‘oura v2 ‘uendis Jog 'sopo) sapspqUasaicar esed sozde waveved K afer sossad 18 Ua WaoHPosIUt a3 ON ‘seiqruodsip ‘sequEo yee Jo 00-eprenajsBsa}GNS_ OU Top anf ** “worsed By eseng end ‘gsamnbjans 1P modiante su cuerpo, su sangre, sus extremidades, su boca y todos sus érganos Imaging a un comediante ante ef fibreto de un papel que le gusta y que comprende, cuyo cordcter esta de acuerda con su modo de ser, y cuyo estilo se adapta a sus medios. La satisfaccién hace aso- mar a sus labios una sonrisa, Rste papel, fo inter preta sin esfuerzo. En la primera lecture, sorpren- de por su precisién. Todo est magistraimente in dicado, no solamente el espiritu general de la obra. sino hasta los matices. ¥ el autor se regocija haber encontrado ef intérprete ideal que llevaré 88 obra a las nubes: "Espere —le dice el actor-— tor davia no fo he conseguids", Porque el actor no se engaita con respecto a esta primera toma de pose sién, en que sélo reinaba el espiritu. ; He aqui el momento en que el ctor comienza su trabajo. Ensaya en voz baja, con precaucién, co qo preso eal temor de amedrenta’ a algo, en su interior. Esas ensaycs confidenciales conservan atin Ja calided de la lectura. Los matices de la emocion son ain perceptibles para algunos oyentes privite giados. Et actor, aliora, posee sui papel, de memoria, Esto es el momento en que comitnza @ poseer un poco menos a su personaje. El «artista ve lo que quiere hacer. Compone y desenvuelve, Cotoca las Tigeduras, is pausas, Razona su anevimientos, cla sifica sus gestos, repite sus entenaciones. Se mi 24 y se oye, Se aleja de si. Se juzga. Pareciera que ya no puede dar nada inds de si mismo. A veces se interrumpe en su trabajo para decir: esto yo no Io siento. Propone, a menudo con razén, una modi- Sicaciér: del texto, una inversién de la frase, un re- toque de la mise en scéne que le permitiria, asi lo cree, sentir mejor, Busca cémo Megar a la postu- ta debida, al estado de sentir: un punto de parti- da, que a veces estaré en la mimica, o en el diapa- s6n de la voz, en un relajamiento facial particular. en una simple respiracién. .. Trata de obtener-ar- monia, Tiende sus redes. Organiza la captura de al- go que 61 ha comprendido y presentido hace tiem- Po, Pero que se mantiene exterior a él, algo que aGn no ha penetrado en él, ni morado en él... Es- cucha con animo distraido las indicaciones esencia- les impartidas por el director, sobre las emociones del personaje, sus méviles, su mecanismo psicolé- gico entero. ¥ sin embargo, su atancién parece ab- sorbida por detalles irrisorios. Es entoncas cuando el autor, con cortesia exce- siva, toma del brazo a au ilustre inérprete y le ha- bla al oido: “Pero, quetido amigo, ;por qué no con- tinda su actuacién del primer dis? Era perfecta. Sea usted mismo”, El actor ya no es él mismo, Y todavia no es “el otro”. Lo que hacia el primer dia, Ic olvida a medi- da que se pone en condiciones de representar su papel. Se ha visto obligado a renunciar a Ia espon- taneidad, a lo natural, a los matices, 7 4 todo el pla- cer que le proporcionaba su trabajo, para cumplir 25 Le EE 22 ‘oho ep olsepuasdaios ¢ opasiounues ‘uarg Sas Memuspe soueqap og? gust orp ns seusde ous wet Nbsod ‘sopifiyj uos sozojjos sosa anb f uezsap 98 aub seunsBey sesa mQ? cuiomoure ns ee "Ades enbsod epew eavats ou o}3e ja anb To “Peptasouls oy wild epipece von age ey souagap ‘poaiua[d eutstat eso 0 ce ued on 8a] “spuas sp opeses ckvy ou a1 b sciueiuodag ‘0194J0 Ns a20u02 snbsod 2wia s13ues B aMOUIBAaRU DuaAp so8HI9A soso @ s9 osusdosd spre “Litas spur onteNd snb 019 0 ab vganad sajany soyus Uc tsnyu09 EY an BID9p a} retpasorde Te : satior A eyehEe Te Osoet ‘so39b un so ate A edad ns vnuas ou prose so:> 0d epeoonead HE OHO 138 sp0U09 sna pi niednoos os enb osuisig “sausuuepunjond cateos osade op osund un ease -epeme? " dag ‘onde ep ¥3 AIsq ag uy, wus) 9p tfep ‘aqusssus un sog “eyec,t09 us ap ejumd PI -3010324 03a O7 ‘oprunsep eysa "28° - pelUnjoa BS Unto Isea opiBins wey seiqepd sesoanid sus wpussdios 0] ug}a1 ja sez[e ap o4u: aut seyqns & sepayoid souoies ae 2 outad |e] ‘IIs3ns apand ent o1ed ‘eoueysns ne U2 opeas9 eqey ond efouosiel yap ofraiedas 4 ‘ol qess opeSuojosd un squzipau: oppuntop 294, =P E119 10398 J9 anb ofjenbe ap o 4 mu ® ap 0}, 2asodsap apand 300 trembleng ‘opest peur o waiiq ep serussaad aq p anb jaded jo £ ‘s9 e2o18.ub of Ise fs sez 30] 81-od ppelt anb wy w "pepisaou s ns estue asset vodlsayet opand opoy ‘ormurour epr> @ fopor opp Teuep i qap ‘ofos Js sod ‘vaInb ‘19 exu0D B]NqejuCD jetuoU |g, shes cit 9% 25 opoy ‘ezeuause Of Opo} ‘TEA EzsENy NS ap osuEd ‘sap osfesed un ‘ugioemnorie ap snsdey un ‘eyou ‘esojani fur ‘eyexBur “YOHIP Bare E] OD mirable instinto, ese don natural y de razén que, hace unos instantes, ponia al actor turbado en la pista de Ja sensibilidad y que ahora previene a su emocién de no descomponer su actuacién? Seme- jante actuacion necesita una cabeza “de hierro", co- jno lo expresa Diderot, pero no “de hielo”, como habia escrito al princip:a. Se necesitan también unos nervios flexibles y resistentes, y unas opere- ciones interiores rapidisimas y muy delicadtas. Poner on duda Ja sensibilidad del actor, a causa de su presencia de Animo, es negaria a todo artis. ta que respeta las leyes de su arte, no permitiendo nunca que el tumulte emotive paralice su alma. El artista reine, con un corazén trariquilo, sobre el des- orden de su rincén de trabajo y de sus herramien- tas, Cuanto mas lo invade y excita una emocién, tento mas su cerebro se torna iticido, Esa zalma y esta excitacién son compatibles, como sucede con la fiebre y la embriaguez “abarcer toda la extensién de un gran papel, sus ascuros, lo dulce y io dé regular sus claros y 5 mostrarce igual en las partes tranguilas que en I agitadas, ser variado en los detalles, ar:nonioso & indivisible en conjunto, y adquisir un sistema s0s- tenido de declamacién. . . eso es obra de un cere bro frio, de un juicio profundo, de un gusto exqui- , de perrosos estudios, de larga experiencia y de cna tenacidad de memoria poco comin”, Diderot tiene razén: “Todo ha sido medido, combinado, aprendide, ordenado” en ef cerebro del comedian sito, 28 : i i te. Pero si su juego escenico no es mas que ia ex Presién de sti maestria y coma la exposicién de un métode excelente, o bien se adermece en Ja rutina, ose Gisipa en los manejos del virtuosismo. Lo ab- surdo de la “paradoja” consiste en oponer los proce- dimientos propios del oficio a la libertad del sen- imiento, y negar, en el artista, simulteneidad, Lo esencial del comediante, es entregarse. Para darse, es neces: : cesario que primeramente se posea a si mismo. Nuestro eficio, con Ia disciplina que pre~ supone, con los reflejos que fijara y a los que di- tige, es trama propia de nuestro arte, junto con [a lbertad que éste exige y les encandilemientos que encuentra a su paso. La expresién emativa se des- prende de Ia expresién adecuada. No solamente la técnica no excluye la sensibilidad: sino que la auto- tiza y la pone en libertad. Es su soporte y su guar- dian. Es gracias al oficio que podemos abandonar- Ros, porque gracias a él sabren:os volver a encen- tramos. El estudio y cbservarcia de los principio un mecazismo infalible, una memoria segura, wa diccién obediente, la respiracién regular y los ner- vios en reposo, ja cabeza y el estémago livianos, nos proporcionan tal seg La reg coexistencia y sit idad que nos inspira audacia, tided on las inflexiones de la voz, en las Posiciones y los movimientos conserva la vivacidad, la clari la idad, la variedad, ta ivencién, la igualdad, renovacién, Nos permite improvisar. 29 Te “08019 opreueused esa; Une ‘osuapuzjuasesd BA Bia HAM SO}EIqe sofo sop woo th fod opunur jo yu ue opeaa! ou —s1p— of 1g, :stna0y ap Py we ~sendse1 eum 1993330 sourapod ‘equndesd eioa y a gepisiised £ osonyses UY ‘odipa ep seysipsop sey ap o 1ajwepy odiound [hp Soausuzs0} so] ap vsng]s e} e 20298 je eD0]09 and SoloouiBewy eun 9p oyos00s Jo episez anb ug? PNP sod sewrzey stumssop jenbe enb esd ‘eqnoery mised jp 0 ip Bued qnayy 29 9nd a? eoqnoayy esed ‘epeu wed ose opoy s---3 ‘PeNeqy & peprpangeu + ersiyuoo se A sesisty souorovar an ‘ezejeenzeu ep: B 2uens0% ‘pepiioane unSas BUN OWIOS BNIB enb w0: souepod ab op sp ‘epiusigo “epmanaues peace ~ruiodse eun ipepiioouy wun gases eee eee 28 onb ofeqen jap winge visa w sq -ueuerdns of sepeau ef ‘aioe jap bene fo ee espa eS “cu eanos wa Spuauagead one seen os eae “puss sof 700 ns v weinanee eee 2 sme ap po Paw 8 "pepipunz 9 ‘uptsfoerd wa ‘weusye as sours £ odsano jep uesapode os anb ept oid. 2 ‘o3ua0e ut og sose anb epipow y **-yesuos spy op suror yy Fupms “30198 jap ONuap uweyRe as anb sowayuy “ues So] ap ezeTeINIeL B] ysad0uIOVeL JoperDadsa Je anb so} ua sajqisuey sougis soj ap ‘sersesovau sour ~10f Sef ap —euiseuey un :ewe|l Jorapicy anb oj — vabt B[ 2quauersexe spur zea wped pusanas enb ‘sap -epLeinonied £ sepueasunosp ap ase[p epol 8 I -aWWOS ‘epie2add ‘esouaysHU upIoesedo BUN op SayUT so] Ue £ ‘rolrayu, ns Uy “Zo[e> Ep sa] A BUNTUE sey PEP -Iiqisues ey “seperrea € sayussayoo seapr eroqela ‘oyuaweuozes je A eiouajiedxe vj sod epezsoyen ‘e19 -weBioqut er] “ye0u09 aio spy of * “jos spy 99103 roydevuod ose us ‘emye ns ‘wzteny ey] tod ‘onpom “ut ap sapod Ja iaesod ‘siueurepindes ‘sq “oxdeouoo un aszeuiios sy -requesardar e eA 9s anb of ap 0} -vaKUIDOUOS Jo Uo essEZySep ue squsuIEreuMId ast -vod ‘seyesds0qU] © * * orseu/Seusr ofeuossed un v sara opuaisey owsiut Js egos enyoe enb arquroy fap wy -anpuod ef ‘50338 UN oUtlod ‘aquiosap asvadsaxjeyg (ar sues ‘> ony ‘uarawva) g2ep! ns @ saquojuaau0s seunzo] se] opurrdepe uproesedo esa spor 4 'epeiqanb 20a By ‘ojsarqnosep je uoioowe ef ‘seustsf 31 ap soua}t sofo sor fopoy 023801) rns sasepyod eFey vouanyup ns anb opund 73) @ ‘oidosd oxteoueo un ua} ‘eieny Bf 0 "ewe ns 493349 s28y op Jopod [8 wBLe: ‘epeuiouy ugised wun U9 ‘upfoolp fdas eun wo ‘10198 38 enb osonsjsuow vynser oN? SE (x te -w) “sfeqenn eves LP eerae Sanin un easqessaus uque ‘eosojPuy e210j30 #073 0 yBIBWD ¥ asDl;es OS aquopnad £ oysopour exe Joye ng ‘oURWIE A eAns e3go BUN ap ow 1 asonsise ou sub ‘opriouwus eqrisa wand | ap uofnur eun e sep ap equaydns.enb ‘oj oprouss “tone un y golueutoW ase ua eplanoas au: uginb B oqeg? -oppusauos Sorsq ‘oannoag 82 xing) “onsvIMI, epmulursip eysples ou ‘sayeousse spc sepepyena us epepumy ‘soqure sod peysitue ua 'esong Ise 1S osad "s]s3ND0 OL OSG ‘OaNADSS gytr ep avai enb 8] @ 19 ap au Jo euanq ef yse opuefeqas ‘oor us © oqua[e: ns seisardsoueur sp eanundsip Bj Ua pay sit 8 apz2ued ap aq gub og? -oysnyy ‘osanisg geyodun 90? “oannoas yoSiue ns ep ego el sy owanITa ceub Jog? ‘wornootwaiNy oaxnosg ™ oqunse ep spur sowaiqey ON MOL NIOTURENT BAG -at enb uy insptaba depeuidieca de st merito liceario. 2 parece ridicule? ci let See do, saimado, diet ‘PRIMERO. Mas lo babria sido st hubiesen silba ta obra SEGUNDO. No lo dudo. io PRIMERO. Pero yo persiste en nti opinior pero camo no so; Secunne. Persista, si quiere, pero como no soy una mujer, me ageadaria su explicacién. Primero. ¢De verdad? Sequnno, Si, de verdad 4s facil call isimutar PRIMERO. Seria mas facil callar que disim mi pensamiento, SeGuNDo. Lo creo. Primero. Sere severo. il SEGUNDO. Es fo que exigiria mi amigo PRIMRRO, Puss bien, ya que uated se emipefa, le 3 ‘a esta escrita en un estilo atormen: diré que la obr tado, oscure, reto tes frases remanid comedii te dejaria de ser menos mediocre. A Ia na rresponcle dotar de cualidades 36 foreido, declamatorio, con abundan- Jas, Finalizara su lectura, un stan nte no seria mejor, ni un actor mediocre ier ai turaleza Co- Figura, voz, refle- ae xidn, agudezs; al estudio de les grandes modelos, al conocimiento del corazén humano, a la frecuen- tacién del mundo, al trabajo asiduo, a la experien- cia y al habito del teatro, tocan perfecciouar el don de la naturaleza. El comediante imitador puede Ile- gar al punto de representarlo todo pasablemente, in que haya nada que reprender o alabar en su ejo- cucién. SEGUNDO. O criticarlo todo. Primero. Como quiera. El comediante de tem- Peramento es muchas veces detestable; a veces ex- celente, Pero desconfie de una mediania constante, ya sea en un género 0 en otro, Por mal que.se juzgue a un principiante, es f4cil presentir sus triunfos ve- nideros. Les silbatinas s6lo matan a les ineptos. ¢Como podria la naturaleza sin el arte formar a um gran comediante, puesto que nada ocurre en la escena del mismo modo que en Ja realidad, y que los posmas draméticos estan compuestos con arre- glo a un sistema determinado de principios? ¢¥ cémo podria un papel ser representado del mis- ho medo por des aciores diferentes, ya que en elesctitor mas claro, mas preciso, mas enérgico, las palabras no son ni pueden ser sino signos aproxi- mados de un pensamiento, de un sentimiento, de una idea; signos cuyo valor han de completar ol movimiento, el gesto, la entonacisn, ef rostro, la mi- rada, fas circunstancias del momento? Cuando ha Sido estas palabras oe se enb prt ied aw ose sod & sauozes sux usig opeuspeoua at ou brAepoy, “euNnBuly -oxaTUREg ipepmaisues eunBary! -oannoag, 'saj aded ap asct> wpo3 ezed A sa. ll atopa wpoy eved A soso3oese 2p oxeue® opo vied ayuefauses pminde eeniiaan 3 ‘opo} Opsey wy vans 9 9 P eu [2 ‘sa ose ‘pepytqisuas Bund SBE & Moyen fod expt ofpra 2) "eouenoasUOD 9 s A of} opeysedse un vas anb ‘oquarsuse0 “SIP OYsNU ]9

ojsend ‘opeues “ue ey 28 oB}t2e ns onb ‘sopnuss sop sosa aquau 218}9 UBy UEZU ysezd SOURIS sosa an’ A oxmTMg ea g8}ivq Us O10 fo ‘saupuoTy ue un Jo ‘sauo|sercxe seutsiey se] ue Ropesie0UD tq “We ‘SoqULISIp Loplaues sop ded 'eIs UB opo3 aiqos & ao 8po} us cnb e919 paysn enb sy? -oaNayag “ossepuaiua Soin js anbydxa 8 ONL, /BUNXBAT Ef B NL, 1BUUXBET ef B OJORpe sacsuvUNIed ‘send ‘ou ge -aqauop “s1suapiaa B] ap zy vf HL Je2OU0Ia3 HeA20. geqsondo ayraipenaiuerp seuoturdo op ‘sovsues coiquioy anb exed sjqeipisucs auerseq pepens cea Bun & puutqey BUR 017283 Jap afenSuet jo wo Ae anbiod ‘ssiapuajue wesAo] ou “ojnB us Jod soper ues soldisutid so] ap Pepsad vj UO SoUsTUPUN TaLtEE “uo9 atibune ‘s9fBu1 2078 jo £ sgauedy zy" Je onb piouspiaa 10Aou Bj Woo eonpap as :prssoq!t NS BP oy phopied ugree ns ‘soueut sns v A sousoyd sts god sns v ‘ezaquo ns & sepsososue soyuardsas SPITE seno 10d oWo> oWTID alse Op SosoTUoUITE sosze4 so] sod opereyua {& eurgeyy 9p etredsa BUT ep YO “eweppap e] 8p ojveDe sousd ja ya Jose00 apend gu eiodsaxjeyg 2p BuAOSe Eun ayweurozveTesarq vos eqerdsaqtit uamnb sya12en ordord 12 ayes enb e& tepues ua semod soysP VssIqHAsa op EIeUEUT OT & eyayepBuy ve erpases; ej A erpauso> ey 241080 ap wiouow ey 2u7U9 UNUIOD ap EpE Avy OU ‘ORIEG ia Wg “~PuOTES FL Op olfeBueAe OPESOIIES |e Se dnb ‘eui09 Eun ajesseyinb apond ou enb pop sq queinf A sptfur ojuerpauios un & srunBosd vussTu EL eieyy ‘oyso19 so 201p amb oj opox onb wroasyye A elie ap eurde anb of sgoussy aquBpewoo un e apunBerd ‘ofwue ns ap wuTsIL exqo B] $9 :o1RIpord ap eyseNs eum se epiep & fon anb ojduwiofa 1q ‘seueraytp OP Tor [ap $250 ueBip A wosuaid ‘saucrsesdxe Seuss Gel opuvajdura ‘sezoynaojsaqut sop enb s9 yoRy A 3 cGongosg nena giepuosdwod A ‘anys onb of vars ese eyo) eo)s wun So fofesy onys0nA sedied— gaunur 9j8ena yy o3ey 9nOP— vaya exponiendo segiin me ocurran, siguiendo en su desorcen Ja obra de su amigo. Si el comediante fuera sensible, de buena fe, cle seria posible representar dos 0 mis veces seguidas el mismo papel con el misme calor y ef mismo éxi- to? Muy ardoroso en la primera representacién, es. tarfa agotado y frio como un marmol en la terce- ra. Si, al contrario, en lugar de ser un hombre do- tado de sensibilidad, fuer- un observador atento, un esmerado imitador, un disciputo aplicado de la na- turaleza, Ja primera ver que s2 presentase en la escena con el nombre de Augusto, Cinna, Agame- nén, Orosmanes, Mahomet, copista riguroso de st mismo o de sus estudios y observador perseveran- te de nuestras sensaciones, su arte, entonces, lejos de debilitarse, se fortaleceria con sus nuevas re- flexiones; se exaltatia o se templacia, y cada vez quedariamos mas satisfechos de su interpretacién. Si es él cuando representa, gcdmo podria dejar de serio? ¥ si quiere dejar de serta, gcémo hallaria el punto justo en que debe situarse y detenerse? Lo que me confirma en mi opinién es la dosi- guatded do ios actores que interpretan con alma sus papeles. No espere de elfos {a menor unidad. Su estilo es alternativamente fuerte y endeble, calido y frio, chato y sublime. Fracasaran majiona en’ pasaje en que hoy sobresalieron, o se distinguiran donde Ia vispera se deslucieron, Pero el comedian- te reflexive, estudiosa de la naturaleza humana, que imita de manera constante cualquier modelo ideal, por-imaginaciin y por memoria, sera siempre el 40 mismo en todas las representaciones, y siempre per- fecto, En su mente todo ha sido ordenada, c ldo, combinado, aprendido; no hay en eu decla- macién ni monotenia ni disonancias, El fuego de su expresién tiene su progresién, sus impulsos, sus remisiones, su comienzo, su medio, su extrem. En las mismas escenas, siempre los mismos acentos, las mismas actitudes, los mismos gestos; si hay dife- rencia de una a otra representacion, ser general- mente con ventaja de la ditima, No se dira de él que “tiene sus dias", sera un espejo siempre dis. puesto a reflejar fos objetos y a mostrarlos con la misma precision, la misma fuerza, la misma ver: dad. Al igual que el poeta, va a inspirarse en el fon- do inagotable de la naturaleza, porque si no muy pronto veria agoteda su propia riqueze, ¢Hay, acaso, arte mas perfecto que el de Ia Clai- ron? No obstante, si se la sigue y estudia, tendre- mos Ia prueba de que a la sexta tepresentacién ya sabe de memoria todos los detalles de la obre y Jas trases de su papel. Sin duda, Is artista se ha for- jaclo un modelo al cual se ajusta; sin duda, su mo- dele ¢s cl més alto, el mas grande, el mAs perfecto que Je fue posible concebir, pero ese modelo toma- do de la historia 0 creado por su imaginacién, co- mo un gran fantasma, no es ella. Si ese modelo fue- ra de su altura, su accién seria muy endeble y pe- quefia. Cuando a fuerza de trabajo se ha acercado al limite del modeio ideal, todo esta hecho. No le queda sino sostenerse alli, no abandonar Ia posi ion conquistada, lo cual es una mera cuestién de 4h eb 2p sopmiop ezajesmeu vy ep ses0pezuy soy So] ‘[#g9ua% we A ‘gas0j9" sapudss so; ‘suya0d sapues® SOT SBjeWANO ss soy] sp eWo} oT 9p saquroN, 19 ep wezo8 ou 159 Bp K ‘ueUO!d99[03 0] ‘euOISAd -wW say eb of opoy ep uesapode ag ‘ovalidel ‘o]08 oUN 59 and) ‘CUNNDSg z qerout opunut ja a & ost] opunu 9 ua 'soj[@ ap owsoy ua apsons "p1se Ssi0pe}280se ‘Opo} atte ‘wos SOD" -guitip sejaod sopuesB sory] “eustuop as anb aiquioy, B upeasasos pys2 vfeyuaA esq “sonCsoU ap auod “Sip Ua ys ap esany A ozudjara exquioy (9 $3 ON ‘ouiseisnjua [ap ofsyjap ja resed Qe aqep Pepluazes vj Olag -seprisda:d seisussE 899 So] ab O21 spur Op UN ap A OsNBas SPU OL ~5a39 GN 8p UOS ‘sotUsrUE soI{e B apuardsos S9y LOIN ~ede eqs end & seago sns ua uaouedsa enb sora ~103 soses so] ‘uolendsur @ ap se2a/I9q Sv] fos30 Sun v ajusWeaneusayle UesIUE somal Sosa ‘ozOgse 1 & ezajemieu vy enue sopipuadsng -uoiesds ®p sopiosu wadarede enb ‘soZse2 sosa uapaoaid ep ~UOP 8p 9Ges 95 ON ‘Sopesadsaut aquaurEIa]duI09 ‘so] -inbuen ‘Sofsy somteuou so] Ua OMS ‘Soansts9qINIe9 soBsea soy uequeserd es epuop enbueise sowsd BIN} Ue $B ON govsnur jap ‘Yopero jap ‘oyutd Jp ‘eid Jap Aas ap vy s0We [9 gnb Jog? “au _H1gns oqaurow un 283yj sed fonp ab of aqas ou odwar [ap PryfUr By {ep anb o| saqes uls opelqar a we We eqns &| by ‘uoste;{9 ef vod enb owsne of YH ssowinc] Of WOd a1sH90 ON “uOzes BuaL], “OMAWUE “saquyes esi Sol 8 oper sep ezed sev0a sosqn3y] opuep ‘pyaied eum esqos sefopugiueac] o ‘seuEqys sus ua ssopustaloaua ‘sopaywalus> soy Ue SeUISeIURZ So] e upianf aysou eB] ua opuend sounz so] amb ‘soAvsus sus U2 0 Bude B[ UO 1O}De UN P OPN vPloWOsE ag BpeU ‘souo!xaljar sus sod redanf y ‘oaNnogs BULdL By apuar’ e] A woseID vuanbed BI s@ 10s lop tm avy oNaMTOW |Is9 UGE "BsBIdAOIG anb uoisosduy vf seBznf & eszeB2n/ ‘essen ‘asso ‘eap ‘ou ns ua «id BLOWStY op sinZas apand ‘sopess99 sofo so] woo“ sopeznis sozerq sof uO? “agusut ‘sdeu -eo un Ua PoUDBr|Set UOT UPIPUAL, “OIPMISe [ap 0 -n939 10d veya B Oplsaype ‘eajanaue ef enb inbruew [BP PUNE [9 Sa fayuoz]I0y [ep seUTFUOI soy TeasNg 8 UBA SoUBUE sns ‘saqnu sel E PBaI[ eyuasz Ng “OW -ousua [a uod s20an B apaons OWOD “UOTIOWE UIs 2 ~jdaz as oya{dwi09 10d wURWOP as ‘eUseIUR Ns ep eimye Yl B Openaya ey as OpuENd ‘eyon| vj Bpesed ‘ouad ‘ousand ary ap oywaur0} Jo sokvsuo sorts sns ue opequawadxe vy toutsig e] nb opnp ont o&isied onb o} ‘ourgeurt anb o] wea ou orad —op Jeiseyxs topaoquca je ‘opuEsteD ep operode ‘eIsE sie ja vqeoyder— oBey enb of wea o108, 4" * OP -o7 spied © [e499 UoD OpEpINa rouNNg of ap ovr -aua $0 sofaur or] (usu, BID ‘ouseng ey anb opows oust [sp J *,sopesoainba uzisg,, :yepuod sar-sou.eyje-oiad (aisig Saya, 153996 SBUDNUE Sold ~p a] ‘soxesus sts 8 opusnstsy ‘o1oissefe A eroureur buena imaginacién, juicio cabal, tacto fino y exqui- sito gusto, son los seres menos sensibles. Sirven a Ja vez paca demasiedus cosas: se ocupan demasia~ do en mirar, reconocer e imitar, como para senticse vivariente afectados en su interior. Los veo conti nuamente con el cvaderno de apuntes y el l4piz en las munos. a Nosotros senttias, ellos observan, estuctian, p tan, gLo dies? ¢¥ por qué no? La sensibilided *e stigle acompafiar al verdadero genio. Este amaré la justicia, pero practicar& esta virtuci sin gustar su dulzura. No es su corazén sino su cabeza la que hace todo, A la menor circunstancia jnopinada el ihre sensible pierde la cabeza. No seria, pues, en ningdn caso. ni gran rey, ni gran ministro, ni gran capitan, ni gran abogada, ni gran médico. A los llorones hay que sentarlos en las butoces del ae tre, pero nunca ponertos en el escenario. Vea si a Jas mujeres; nos superan con creces en materia de sensibilidad, No existe comparacién entre elas y nosotros en los instentes de pasion. peas n alidad peru sto en Ja interpretacion, Es ce Ia senubilded sapone sieapee debiidas @flageos3 de organizacion. La lagrima que se escapa de un hombre verdadero nos conmueve mucho mAs que el Hante de una mujer. En la gran comedia, la co media del mundo, a fa que siempre vuelvo, seas las almas ardientes tienen su lugac, pero los ham- bres de genio estan en el escenario. Los primeros se Haman locos; los segundos, ccupades en imitar sus Jocuras, se aman cuerdos. La mirada del disereto - 44 j t : es la que sorprende e! ridiculo de tanta gente, des- cribiéndola y hace reic con esos ridicules origina- les de que todos somos victimas. El discreto ob- serva y traza ia imitacién cémica del original y de vuestro supiicio, Aunque estas verdades se demostraran, los gran- des comediantes no convendrian en ellas: es su se- creto. Los actores medianos o noveles tal vez las rechacen; de algunos pudiera decirse que creen sen- tir, como se ha dicho del supersticioso, que cree creer, y que no hay salvacién para éste sin la fe, y para el otro, sin la sensibilidad. Pero —se dir&é— los acentos plaflideros, los gri- tos de dolor que arranca esa madre del fondo de sus entrajias, agitando violentamente las mias, gno son producicios por et sentimiento?, ¢no son inspi- tados por la desesperacién? De ningiin modo, y la Prueba es que estan medidos, que forman parte de unt sistema de declamacién, que, una vigésima de cuarto de tonos m4s bajns o més agudos, y ya son falsos; que estén sormeticos a una ley de unidad; que, como en la armonia, estén preparados y te. sueltos, y s6lo mediante un largo estudio 1 tegar a satisfacer todas fas condiciones requeridas; que, por Ultimo, concurren a la solucién de un problema for- mulado. Para ser justos, esto ha sido reiverado cien veces, y a pesar de estas repeticiones frecuentes, 1- davia no se logran, Antes de exclamar: “ZLloras, Zaida?” o “Estaras alli, hija mia”, el actor se ha escuchado a si mismo durante mucho tiempo. Se escuicha en el momento en que conmueve, y todo 45 lp -woo 98 aqusueeuuEYsUL ruapUNJuOD as oYDeze Je A ugrzestras ey ‘ovafgo Ja ‘ooBen ayuapioae un 93 -ue ‘ores u09 J9 Jog ‘seuMBy] se] Vassoy ‘ueaanul ~Woo 98 seuwsjua sel ‘oI0d B GD0d esas]e es vzEqQuO ET A osowssy o3}e 2eyejas 960 ag zoongIed oper uN ap sendsap uaysaza as anb seq £ 02182 osaons un sod sepeziosns sete} sv] asqua ayspxa anb eouar “oP BL Us zaA Bune paysn opeuorayyar ey? sozB1q SO] asIUA EALUSOp es osad ‘epew squats au anb euvsazio9 Gun awod 0 ‘33 -ourtio> ap eradsasap e& opuens eynsur anb ‘eisai vun ep viend ef & 0 ay]e9 By ua Gzasoipiod un oUF -09 UeuBEue asemb onb osed ‘eure ou vain v Jafnus Bun ap said soy eB sojoNpas un owes ‘ugiseg 8] 3B2 ~ipaid | ofpgious sopexrpasd un wos esol] ‘seu ~Bs]U9 SHS B OIESAIqOS ena] UN Sadan e EDMUND AI -welpawios tep ezaqeo ej ‘eiqisuas asqiuoY Jap ezeq -B9 Bf squautepIpoursep uapnoes seuerUa sey] ‘uOZ -P102 NS ap ‘]qisuas asquioy [=p sey fosqj=329 ns op ueiosq auepatiod Jap seUILIBe] ser] “,SOMNYTQNS sa -0198 So] B ‘PEpIiqisuas ap EMosqe eIey BI ‘sas01 -98 sopetu op Sey ab pepriues uead ef e ‘s0rpauts, PePI[iqistes &] fs0220/poUr sao}De asey Pepryqisuas BUIEAXS BL, ToURYe € oysisuy “OIUN Opoy uN seWI s10} avd uazileur Oo UeZII0HA as O ‘uENUEZe as anb ‘uosederp owsiur Te senjoe ep uryen enb ‘eiqisod oraz JoXsur jo seuago vsed rs enue weyer>UOD a8 anb sapepriq@siias sesreatp sej ap or aus OK 20}28 Te vounu ozad ‘soperadsa je BuWop upIsH ey “out shu afeuossad yo sod euioy ey os anb orejied wer SS oF opous ep eypsy ‘ouspu jep ugioeruasesdas By OWS ‘eleuosied 12 se ou JOy9e [9 O1aq ‘sepo3 ep Bsouad SgUI BL BII5 BUEIPawOD op UgIIIpUOD eI "Ise aseny OU Ig “edges urs Osad opriues ey vsg 4 ‘epeu sp | -wes us oSqez os jenbe ‘ezorsts2 vy uoo sopeyedse 19 & e827 ET Uoo epanb soya" 1x ‘souorsardut seso uod EES ef PuopuLge sopezsadsa 9 Ogg “ud!saidep Tu ‘eyooUe[aur Ju “OJOp tu ‘ugIeqaNy tr CUTE Ns US cpand ou org ‘asavysooe vo edor ap sepnur & eA 3s A eS ne} euanixa eun aquars ‘Sede es zoa ns ‘oun -09 [9 © ooanz [9 opez|easep zea wun ‘odsena Jep veiany ej 8p ‘sorsiasafa spwiap so] ue Owod ‘eatd as ais 4 ‘12 A sopeisadsa ja ‘wya0d jo eied ayuourzyay ‘oyidse ep perreqy e] eismbucs sy “ugioeyerdray “Ur Uy ap oIWEWOL [2 Ue EIIUE!UOD aueH end svi ep & sepieipnasa ap sgndsep Joye [9 wasasuoo opsona -83 Ong ‘eungns UoHOY ‘eoHared eoanu ‘oueuIay -ue ep epipuaide woot ‘eind ugyoenwy enb esca beijo Wos OU ‘SasOny Sose ‘SoABUISEP s0S0 ‘SEII!POE ans ap UO}ELIeA ef ‘souquIatUE sns op oyoTUNDeWEN -59 [9 ‘SOpes ses O SOpeDOJOS sopHios soyse ‘sepey -s0vai1u seaqejed SeqS9 “ZO” ET ap JO[quIar aISy, ‘ouesduray syus [u apsey spus ju ‘equys e7se ue ‘eq -sjed e388 us up:pue, ‘seuNsBy] sms zez209 grefep & ojanued jo grees osjoasd oywaurour gnb ua oqus xoye {9 A ‘ofadse jap aywelap sopecesua opis wep eyoWduL Ns ua ‘upIdexadsasep Ns ep soIse sof fopj0 NS Ua SOPeJOUR UEYse JO[Op ns ap sOYIB sor] “OI 18 soureupBue epend enb oyermmuas jep saso1e3 “x sous soy opow jet ap sesesdxa ua ous ‘uauod “ns sapaistt owo9 “UES ue ou ‘Bys}sUOD O]UE}EI NS mueve el ser intime, se exhala un sito, ve pierde Ye tabers, y broten les lgrimas, Estos climes sur gen repentinamente, las otras s2 desencadenan gr ne Sobre una escena de mera elocuencia, eta fer ma brusca de provoser la emosisn, cungue sea ms itil de retizar, porque co Seitan con és face Had los acentos que tor movintientos y el més pe- quefio desajuste en éstos, destruye la ilusién bus oS) date el fundamento de una ley que creo no tiene excepeién so pena de frialdad lever al dee enince por medio de ta accién y no por ef resita Ya veo su obvecién, Usted cuenta algo en won reunién social, s@ siente hondamente conmovido sus palabras se entrecortan y llega incivso a lorax No habla en verso, no ha tenido preparacién tea: tral previn, y sin embargo logre comunicar a los demAs su emocion, produciendo un gran efecto, Eee ro Jleve al teatro su aire familiar, su expresion se cilla y domestica, su gesto natural y verd qué pov bre y endeble resulta, Por ras lagrimas que 7 rramie, guedara en ridicule y provocard le risa. Su 4 rodia, zCree que las agedia resulterd una triste perodia, gCrae qu las ee nas de Corneille, de Racine, de Moliére, de Shin eespearets pueden dectarnar con tone ca- kespeare mismo, se pueden esta Bene den contarse las historias caseras con ol éafasis y a amplitud que requiere el teatro, ae ‘ ceaunne ;No sera porque Corneille y Racine, 48 ET | i i RTE 4 pesar de ser grandes hombres, nada hen hecho que valga la pena? PRIMERO. jQué blasfemia! ;Quién se atreveré a proferiria y quisn la podria apleudir? ¥ a propé- sito, ni las mismas cosas famniliares escritas por Cor- neille pueden decirse en tono familiar, Hay una experiencia que cien voces y es q in duda habré hecho ute si final de su recitado y en me- dio atin del efecto y la emocién provocada en el Pequefio auditorio de salén, llegue aiguien cuya cu Hlosidad deba de nuevo satisfacer. Le resultaré im posible rehacer el relato parque su alma quedé ago- tada; no le quedan sensibilidad, calor, ni lagrimas, éPor qué no le cucede lo mismo al actor? ‘9 est sujeto a los mismos desfallecimientos? Es que hay gran diferencia entre el interés que é{ se toma por un cuanto hecho a capricho y el interés que a usted le inspiran las desgeacias del préjimo. cEs usted Cinna? zAlguna vez ha sido Cleopatra Merope o Agrivina? La Cleopatra, ia Merope, la Agripina, el Cinra del teatro, gson, siauiera, per- sonajes histéricos? Ne, Son imeginerios fantasmas de ls poesis. Ni aan eso, Son los espectros de ja forma particular de tal o cual posta. Si se dejase en Ia escena a esa especie de hipogrifos, librados a Sus propios movimientos, gesticulaciones y gritos, harian bastante mal papel en la Historia, y ante una reunion de cualquier clase de nuestra socie- dad provocarian las carcajadas. Seguramente se Preguntarian los unos a los otros: “zEsta delican- Por qué 49 Ts “89 SwArSODx0 sevoysed se] anb sgf ‘ozas0s8 £ e[qouur vozazed a sojop ns enb savey apand 99 oIUEIUNAOLE O10 reINdjenD ‘s he ug euansip ond oyusoe ns ua pepuel ‘3101 wsey 9| amnBysap ey anb 03508 ouady un ‘ene soad ‘easntutuoa as pais sab uis 2eJ0[{ opend epero “SsESep ajusweispopsed ‘epezoesBsap sali eu) PHB Sour OYSNUE PLEL0 ET Of ‘eyLOUEg, ‘squauteaugiuodse afip 2} ‘ese ns ua uoelS ey ja onb 29a eseusad wy -aypeo ey ua erscouoga7 of 33 -uaw ‘seiqea se] ue eyusuuzonm 3st BATE oF ueind “euassa P| us ayueIpewoo [ap o1ulisip Anus af “suosiad un vas alje0 e ve azUvIPoWOD jo anb aqap as 959 y “Sepnagoe A ojsadse ns vorjpou enb ours ‘ous je we auowejes axnyjur ou ospoU 1H “osoT] lawreUl OL $8 osy “azuEIpalucD J eJaBexs opnuot B onb 4 eyeod [a euiZeunt anb jeapr ajepow un wos ‘ose [ap ‘2oa e] ap ‘einiy e| ap ‘ossnostp Jap ‘sour 201998 Se] 2P cIouepucdsesios ej UY geusase vy us nuuysoza0 0} eys}suoo anb we? ‘sang union of anb S9uu P1298 Ou jrusysoI9A Of ‘ISB Osan 1g ‘ON epepifwar B[ Ue wos oud sesoD Sey reIasoId sq? ZovapEpsea 298 BLUEIT 98 os3eaT [a Ue anb of $9 aN}? “O19 [a Ua PHAHAYSOI9A"E] VIqos OUaLIOW UN aUOIKe|Jory "oaigod cuss ua A seo “Heed seo0q sod ouss opeiqey ru ‘sopizoucasap soles tod outs optetduwra 10s spend ow osoduiod 2as sod x sysaod B sp efenBuay jo ‘eusey ‘osauoyy ap [2 sq uguaweBy ep qu AT enbuug ap IN OMNIA ugusuiesy op cuspepsen afenSuaj [2 asp ves spzind oaNnosg os «°° “SonoigT upjse sons Fo] 4 solo soxsanA o[os 219 eur A esquunje so onuay zn in enuady: toine Uf w epous jv) ep somsaxjape ory 60 Pupjsansu ojumpivoide end? gross ‘owsus soa Hog), sepuodsas Aying anb saaey & 80] ® eure] onb zoA | so0uCseL ‘ua, teyeidsep 22 wand ‘dos m) fondue 50‘ enbisugy Act 18 ap aj3220q Bred opmsqe ajzoweitoryns Of eyed essqey nb poysn e019? -oFiue £ onetette OS “AIMS @P vysend Ef e aeWNE|] v BA A epURAS] as ‘ousttunuasead oasaumy jo 10d aypou 8] to operusut “so18 ‘vase! ‘uow opeizeuBsep 4 spuesd fanbe “eiquioy, swusjaoxe Jenbe anb eSuodng ,zuesejeur au omnsoe ‘ugseyeur ey?,, :sasmyUeZ sns 9 wep ‘sopepuny 9 So40s203 sod oppanborus epuens Ay enbrug, ap bi and ‘eiuaziyr ep exeurtad euansa e] ua uguout “PSY 9p ¥] ¥ oyuefamos spur Uo!oENaIs e20N05? ‘syed ns © & 0838 ne 9 eozaoe es anb epipeur v 49 op vuede oo oun anb s8 ‘98 enb of opoy, ‘osou8: orf -owarurr g9[0303 oid 95 upe oduray oyonur esenq? -oananag Soue [Wu se; exe anb opoooroid un sq onmbsge Ofeta {9 sod epep enuios By oa opsende =p ugia “BANOS OPO so O332a1 [9 UB anbrog ‘oumDT goxeai jo ua op our jen} op uejoqas a8 ou enb sod A? -oananay di8e Pigey 28 eieuxjd anb ug? zsojuone sosa Uspoo NS epuoC? goiofme uoq as9 sjes opugp aqq? gop 7 al actor de: raueces que el An casi siempre sujetas a sau a i isto de gusto copia servilmante, pero ave gran artista evita, Porgce nosotros queremo® ee ei hombre somstido a Jos mas iuertes satilidad de entcafias adquirida o ficticia, pero si se me vide opinion diré que ‘a creo tan peligrosa co- no la sensibilidad natural y que conduce al actor al amaneramienzo y fa monotonia, Es un elemento dignidad de su contcario @ ia diversidad de funciones de un gran nerve su condicién humara, la dignida je este heroic esfuer- comediante, obligado a menudo a desprenderse de especie. ¢Cual es el efecto Oe tarles Queremot que ella, no sicado posible este renunciamiento de si 0? Distragr dal dolor ¥ trees suaves y cOmpUES- nisin més que @ wna cabeza de hiors0. tal mujer ceaiga con ademanes staves y cOmpGS Mejor seria, para facilidad y éxito de los estudios, tos, que ese Héroe muern come el antique Eos la universalidad de los talentos y 1a perfeceion de dor, en mitec del ruedo, entre fos eplausos Sel 51° Ja actuacién, no tener que somieterze a esta incom- co, con gracia y nobleza, en aetitud elegante ¥ PAY prensible distraccién de si consigo mismo, cuya dix toresce. ¢Quién Menaria mejor HERTS Toto por stt ficultad maxima, limitando @ cada actor 2 un solo atleta vencido por el dolor, ese iey conoce- Papel, condera & las campaiiias a sor muy nume- sensibilided, o el atleta que Cull chicas no deja rosas y a casi todas las obras @ ser mal representa- dor de las raglas gimnasticts eee nD El gladia- das. A menos que se invierta el orden de coses y de practicarlas en el momento C6 Win ate, y ef no se hagan las comedias para los actores, que por dot antigua al igual due aa eee antigua, el contrario, y a mi parecer, deberian hacerse para gan comedian’ i mnuere en al lech; est ob! Jas comedias, Be eeetters eomplacernos, e reprosentar ofta f° sie ds Brusrte y eb eapectaor 6 SEGUNDO. Pero si una muchedumbre reunida en ‘a calle por una catéstrofe, desplegase sibitamente, ada uno en sit forma natural, su sensibilidad, sit cado comprende- “a, la accion, dezprovista de |r que la verdad desmucca, fa accién desp 4 y ep contraste con [a a ponerse de acuerdo, crearian indudablemente un | todo arreglo, seria mezquina y €p ey maravilloso especticulo, hecho de mil modelos pre- conservar su sublimidad, secé sin Re de sorprender y conservar 9 midad, sof sin duda aque! que habiéndoles presentide por © n serenided clon 0 genio, los exprese © represente con sere Primeno. Es cierto, pero, gpodria compararse ese sspectéiculo con el que resuitase de un inteli- gente acuerdo, de esa armonia introducida por el artista al transi lienzo? ae plantarlo de la calf Yee niege tampoco que haya wha especie de ver le a la es ue haya w ‘No niego tampoco au a 52 53 ss -t09 10398 OJOS UN ap B}OUB[ 99K BY ANB ores sq “ep sq aga anb oassas fap oyueupap ua aidusas 59 ‘piuoute 6380 & eBalu as o[nBio od soya ap ou -n]v opens sond ‘epeurproce persue ugrase eum syinser anb eusoy ap ‘5930392 Sol ap oszaayp ous] -0] 13 suU OFqyinbs un seoaiqersg esodesua so] ap wormadar ¥} ap oafgo 1a s8 {pnd aqeg? ‘jearm us B ysepuaosap ‘eprawazuerosuoe ‘anb owls ‘esn4[e Rs B [lggp [2 ereaops aziany {9 ojuaWeTEs eIUEUOS|P eisa ieses Bied £ ‘yq2p Cperseuep o ayany opels ~BWAD 0 139s SC {La ap OU TEND oF js “OpEroI09 ey 5a} vyood 2 enb ue sesueysunosto se] B uetetation anb upieurpreqas e| o pepiendy ef ‘sauopsiodoid sepiq -ap Sey opurpieus ‘uattal sojepour sono safeuosiad sod gtiatiersos 2s ayuaurenimu anb saiuzipauics sop ‘sand ‘uos gnQ? “cunegys ef e savan & e}uod “x9 9] ‘eyesoidas ua ‘eyo A ‘aquawosoIpsus o [eur sepenb oforue ns # ep ey ef ‘pepyeur Jod ‘uyeyary anb ‘giro esaynb opuena ‘gsIp af woweLD eT “seyy orayudwor nS 9p ez9s959p ¥] Wo seyU09 epend ou Is BzaNsep ns 9p aysed grapied sopeBnf ja apuop siya jap 03 -onf Ja Ua OlNOD apaons ‘uoWereduI09 BIO azatyaud 38 O ‘JoMIO}IaIUs Ns op ou} qa Esepow BIqey end j@ feseo wa 0 oes ey ua aoey as anb of ajueuoAR suyysut eavy as opreudosa Js ug “sELMIs]p A seypnysa ap saquoyus epurpserg “euaasa 2] suedures wainb ucd ogerp asgod yep jearu # essouod exed qeapt ojepow ns & sersunual e opeArqo yreA as :apucs us UgIseNyIE Ns Opiqesues exer arp amb pryguy ay -ueIpauied aywajaoxa un arqos asoipeui osayeduso3 slesgiegra sea arc M +S seoisfe epend soroe owos enb viowanisur uply 19d ef a1qos 1ejqey ep oyuswWou je BIOYE sa A sopezitaya seaquioy 9p vojqurese eun g sofeajes ap Bpzot Bun ‘owo2 eaneueip euadse ¥ © $9 9][e9 EI ap vuEIse NS Bp} Bzaqed ap ajuelpowsod jo omyea3 Jo ua orsnf 83q “WOW [9 9595 PEpa}OS 8] UY “OU sIEUIEIALD goon -puzy 1a? ceiseisnqua 7? goroypiaes asa ap epIP -ur vf Solow prejsasde uginQ? “apoy [ap vpuowsS e| ep A spurep So] ap oF Yauaq us soyDazep sns op ayed uayises oun Epe> :epeuspio wal pepatsos epor we enb of epaans jesrvar omogqedse ye woD ‘opuvuel apes os os £ 1eIMeU Pepyigisuas ns sy[py Ter9Uad OAssue UN B Sojzigios ‘o}29yap ase Ie:Aqo weg ‘vINsAI anb ery -ojoova ByEsyXe ¥] BuaA A ‘soyuaTUIAaLU sordosd sms © sojeuopuege ‘sexe $91} 0 ‘sop U2 SOP ep ‘soj03 aig ‘squaUeA|ssons Sofopr:yaysOUL ‘OsIBaI [9 UO OID aj[e> 2] Sp eusose vf elven eBay & sayuRnzre sosa ap oun epes © auoy, ‘ugIEINp epsusuerap A osex8 -osd ns auet anb ‘pepmur oo wos ‘epeyacosd 2338 ap vigo BUN ap-ojqey od .t ezoqBsNyeU BY OP a1}! -np aqueysuy un w azsiser os ugtoeyuN Eun ap of & Jeet Bs09 BUN ap ¥IquYy au. ‘syed eNO 10g ZoDRSET -ues eoaued anb oft vaun + 'efested osoussay un ep vpusseid ug? gleeeay ep veya von owod PIjoq gue anb opusioip softs wei B OQeIe EOUNN? ¢eza] -eInyeU ef © Jeoa{fequia epand oe 72 anb eda? e212 anb zofsu: ousey wersyey oxmyioy uepso un & vig Bzajesnyeu Bf anb of 12m3;js9p v sanpes 98 Is ‘aye [ap BIBeU gf ‘OWI! ne B ‘saoUO}UD 9 TNO? ence la mediocridad de los otros; por et contac Coutribuye a destacaila, He visto 2 gana ver cat Gada Ia personelidad de un gran actor Por un Bt biieo qt ba neciamente que estaba exa sieo que dictaminaba neciamente que estabn e%- gerado, en loger de comprender que todos 2 ta inferioridad de los que le scompabatans Supongamos que usted es poeta y See onere ee por representar, y que debe clegic er Seunentae i io profundo y actores de sensibili a - oe deciditlo, pesmitame otra pregunta: of gst ota oes un gran comediante? 4A la edad en que s ft Heno de entusiasme, cuando Ia sangre eve eros vanaso emis pasta choo perturba Non ames gre se inflama a la menor damente y la sangre oe ata e no. Aquel que la natural e Bee coe arte has- ralauietaacuiets periencia, cuando el Fae acre oiue patones Gecao, la cabeza se fuego de sus propias pas vor - ee aciae siny ee vena y es duefio de su espiritu. or vino es fate 1 ve generaso. Cicerén, Séneca ba el que lo vuelve gen cert, Séness # Siutaseo tepresonten a mi entender [as tres ed feo, no casino ue fuego de paiot gue aesea Gh eambio, si remuevo les cenizas del viojo Plu bajo ellas los encendidos cacbones de co, descviora bajo elas fo adi un brasero que calienta suav i oun Barén, a los sesenta afios cumplides, represe! E: anico y los repre- ba al conde de Essex, Sifares, Britanico y los rep: a al conde de Es 56 | | Sentaba bien. La Gaussin encantaba en el Ordculo ¥ Le Pupila a los cincuenta afics, SEGUNDO. Sin embar, Be no tenia el rostro que corespondia a su papel Primero. Es cierto. ¥ acaso sea éste uno de los obstéculos insuperables para la excelencia de un es: pectaculo. Es preciso haber pasado mucl bre la escena y el papel exige a veces la primera javentud. Si ha podide encontrarse una actrir de diccisicte afios ca paz de desempefiar ef papel de Ménica, de Dido, de Puiqueria, de Hermione es on prodigio que ro se volvera a ver. En cambio, un comeciiante viejo no resulta ridiculo mas que cuan. do las fuerzas le abandonan del todo o cuando una actuacién inferior no salva el contraste entre su ve- J22 y su papel. Sucede en el teatro lo que en a socie. dad: no se reprochan tas liviandades de una mun Jer cuando tiene suficieate talento u otras virtudes que encubren sus vicios, enemnos como ejemplo presente a la Clairon y Moté. Al comienzo de su carrer ra actuaban casi co- mo autématas, después se revelaron verdaderos iofes. 2Céino sucedié aso? eAdquirieroa nlina, sen. idad y corazén a medida que avanzabon on hos afios s0- edad? Hace muy poco, después de diez afios de ausen- cia del teatro, cuando la Clairon quiso reander su SEite, tabajé mediocremente. gts que habia per. dido su alma, su sensibilidad, su corazon? De nin. guna manera; le que habia perdido era [a memoria de sus papeles, Si no, el futuro lo dird 57 6s SPPUSIBUOS wisa eX “steat9] epoy— ‘eproy. Bs0 sod oduser ofsey os5ues ewye tur ‘ejuajer ond eanio 8] ep sesed w snb srgicod Amur say iPLes vwnsey!— Sagi] Stu184 Bysey gresed seu pus}O Une 'ol2ese;N09 ogap x ‘OPuslsunttt swasq “on[ey $9 osy— $04 Jod 0798 Brain 0.4 OPIPURA siaceY sey seIEIEG sey — (01789 unfunt sod seusp 0 SwrolfiaeieE ue) operqies reigny out opesiut saqey Bp eIEy 40d vies 0; ‘80170 SounFuR us uorepueoUe eoumu and sozsyosy Se189RA 90] te uBtaA sOfo six ‘gsas—}1109 ory “sosoi0ue8 sop e -ad sapuejerg ‘o, "OPO? egos 'sajq/suUe5 uos opunyosd sew jq— cresdsep jap sop TEP S01 0D sonniyscuiep ap vy of 4 Isiouo1ap “UE Buie0NA SeIB se] B UsIq Jaa yoy By pt vouoy cies OF ey so ont geusapuaje so? — Esu2j0 SUH 8p Baquttos By 20d 8juBjst09 LeF so9ves U7 siaeser so anb of ap seyy— ’oZeI09 exsEnAa Le opeiss Puqos ep fousiesn9 osaing, ‘oradsa of sy ‘opmjouos ey opoy “SUES snzrydsa so} w 24 enb oved oF as on atantnemrmeranners ope RA sg squawersaed see waa vy ‘uo}sed 2 ap sosejqey & oaanu ep oajena onb ‘eiouss ‘Spaz oN “aLNVIGZWOD TR siusIpatos jep seins & opseig ap opsmus “p-1]5 “AT S)1977 ep squewe ‘Orsyeg auEIpsu09 )4 copunea £ “S1SHOWN 8D ‘oscsowe cyosdsacy ap 0198 Ouene [ap 8190503 F] Sx “soda zeIp uoLardwnssaqur NOLPIHUPE 8p soysB $0] £ seujed ep neq Ja onb suaasa ‘searing & soojed soj ep oougnd ap osnejde 18 Uoswiesap onb ey ua euaosa ‘saaded sug uo eo june en soprensqy seur uossrored sop so, anb &} eua0se ‘une sofaur seeimb 0 oien e] as owes We) 043¥a) un ua equsuesngnd vpeyueseudar cuss 362 Sowian & sopouoisede sajueure op uroey anb | os? ‘ueqaisazep as anb safnur ns & 30198 un S842 vuS2s9 wun szezoqs0 op seUBE UENuS apy ésepereund svi asreS:posd » euessa & RES eg2p end ue osuawour jo so anb ajopagn, 9049} uh |» Sepesapowur sesys sey sidusnay = Bewny ep ciouoles [a wysey tH Ua O sede ng Se1 @P S01 oo aeiqey ua solja sopoy 1889 ‘sasop seq ioey syestos ua BNO vy ‘so2]ed so] Epes ts uN seyo9 us OLA fa Risestied? ‘sopiagutuos oy “WouIEPUNIOIM uassraysa 1098 103 0 zUNO8 11 1g etorsed ues3 sun 4 ooygnd fsp Sosne[de soy assezejdursa: uepend and cosy gnb wp? ‘oquopuninas ap estsour 28 Q oNamrne soAvur ns outa, Te pisa}oa wpe onb 0x19? owen? -oannosy ¥ que tibre de un yuo que era toda mi ven- fura, fuerza serd que me decida a no qu ya nada, —Seréis correspondide. ieee Pero, en fin, no importa; ¥ ya que vuestro ogio aliuyenta fantas veces a un corazén que ef (or a vos (orna, Ssta es fa tiftima die mis opor idadtas. ‘ oe bn Moyen pet COMEDIANTE, Mas generoso de- biérais haber sido, y también esta dltima me fx briais evitado. qe ci Ex ComEnIANTE. Vida mia, sois una inso! tire lo. ‘ ya 0s arrepentiréis de el ate “EL CoMEDIANTE, Puss bien, seflors, gu a satistecha, Rompo con vos y rompo ava siempre: pues fo queréis, pierda [a vida si alguna ver vu vo a sentir deseas de hablaros. ei La Musen. Tente mejor, muy agradecide, | Ex Comsprante, No, no, no tengdis ER. {No faltaba mast i ee fe falte a mi palabra. Por flaco que {ue fe no poder r corazén, hasta el punto de no poder Uieancar de al vuestra imagen, no credle que tone reis ta satistaccién —La desgracia, queréis decir. de verme tornar @ vos, AwyER. Seria bien en vano. nte, La Ex, COMEDIANTE. Hija mia, sois una perdida, a quien ya ensefiaré a hablar. EL Comenianre. Yo ladas. mo me daria de putia 60 mos esta noche? — Yo mo escaparme? La Muyer. ;Ojata! si alguna vez cayese en Ia insigee bajeza.. —Una mas, zqué importa? de volver a miraros despuds de tan indig- no trate, La Mujen. Como querdis; no hablemos més del ¥ asi sucesivamente, Después de esta doble es Cena, una de emantes, otra, de esposos, cuando Eras, to Hevaba a su amente Lucila entre bastidores, e gsttujsba el brazo hasta rompérselo y respondia 2 aus alaridos con tas palabres mas insultantes amargas, SEGUNDO. Si hubie: se oido esas dos escenas en forma simuttanea, me parece que en la vide habvin vuelto a poner los pies en un teatro, Primero. Si pretende han sentido, fe preguntaré § amantes o en la escena otra, Be mia str: le ese actor y esa actriz fue en la escene de los de los espascs, o en una y > escuche la escena siguiente entre fa imi ¥ otro actor, su amante, Mientras ef amant Fido Es un indigno, me ha llamado. dria repetir, 'e habla, ella dice de su ma. lo que no po- Su amante Je replica, ‘tras ella dice su par- cAcaso no estas acostumbrada? — 2No cena. Bien quisiera; pero, ged- Eso es cosa vuestra, — 2 Si él te 61 ab €9 a) uaa Sod jeuNd un ap ovMwes 12 sue [9 UD sINB9s B ours sajaqsed sns op epyeo ey Jod aesoj] e oysend “Sip Ge} ‘TOLLEY ap vuD2s9 BUN seyusseLdes v ‘op “ped ono aque ‘pique, ‘syuswezerpouiu: oysend sip ‘eqexezdseiuy vj ‘ersisodar ap ozou jap eussce ¥| Prequososdar ond ‘oydes ‘uejpad aj 1s ‘e1jeyy © af ~P1A un ussaratY Buoy 9 seUINA so] OOD ‘exIOzE{A “ur & afeia un asajayy as snb 9p ojos 1s sod soposer -8t 23 “Joye weIB ase e UL!pad 9] Ig ‘OjJea19 ap. cand pojsh 1 ‘0939 of ON ¢eure8 esa Epo ‘onsou ns uo Fpuspuodsazs09 ue ‘reyeidsa1uy a solualulrjuas 5082 sopoy seyusussedxe opnd ewe ns oseay? “opi Ua ‘osssneya eT op soueuOIoNIA syLU se] ap wuN ua ‘sand ce1s3 equjeosequr as eusesa gnb ua aqes A? "Bz011¥> E1)89NA pesjav 4 epsnsqe wut Bsa SOUL -eAnjoUOD ‘aisisul EIj9 Osed ‘osorual{s aauEWIed IG ceyoou eyse soustaP :eBes3e ofan, K -wropeu Bun sod vfous 99 enb opeunsinjus je usd :opuols -¥os s:p a] ‘wiouasosd ng sesoye wis A “orajjeqea 18 94 ‘euopresn &] aoaiede £ vsgo vf Bzordury “ong ~hd [op sujsteizes sey v e[rouodxa £ Bpieqing ‘seagoad “sap Sepostur sns 4 viouesard ns uo jorfur oj B02 qe0vodsap oysendosd vy os sefiny ayse apsacy “sefeq sian me ti ; Seu SEpeIA sv ua ‘pesoze; e19]VB ef Ue BseaqN 3g “sed wigey anb ep eyesuasuy eysBop8 ve] 2 ‘Guup ap | ezueBuen uesS Bun eypaur ‘squsWIE os10 ns ap soz sopeysa sowstut Sof ap sgavsy @ ‘sandsap eusojyar £ 4 ita baa Boeke tie tele ‘ugrsuiedsasep B] 2 10304 [ap “sossoY |v onsedisa [ap ‘ ~#81 UN UoD 2389 BA 1. 09 40: ‘onuedsa je oyuanumeqe jap ‘oquaruege [e ezarsiN 4 ce Hep eenea Ne eusia aoe bane eT SL ep "ezaist1} Be Osquiose jp 'oLquose je ose 4 woRselWE|IXe ss op wISs OUT Of K ',sau 405 &{ op ‘esasdsos @] v pepinbuesy 2 ap ‘pepiind i “uuoo speu peprigisues eun & einuE eUN “UolsuaIe -weny 2] ® oon ‘epesopous syiBaye vy w bysdale veer | bun ‘erous8 yz bun “e988 wun vod ByaIdiazu on’ -ANx@ 8] 9p sjuaureajsoons Bsed ossor ns ‘sopun3 q & e1]2 owod seyanosa aqes oipeu enb ‘eiopeueaua -28 CuI & ON}BND Bp O|BaragUL JO UD ‘A Eyond eun | 2128 Bun sa safnut esa bias aranhoahdcee anb AE, Bzaqeo NS BUOSE 3; BqeutD}xe payst saauosua & ‘B10 as ou anb suas @p sefoy sop se| aujua ezaqe ns cutose yarnrED : r p sofo sod q “8 2] U2 UeqE3Se Of PepraA Wa aptIENd ‘ef as onb -od Siu UOD O35 ay OF e[EzE[92 B fon anb oY a Buagsa 3UEUOSTTE eI Uo soprEssqe arauuTeyefdui0 uejooied solqisutas ue saros sosa oor s@ ISy “ugzes uoo sesaranjse of anb wied ‘onvay 18 ar cued yy BPA ou ‘seuEZEy saez ap zedeo asainj ou 93028 esa 1g ganb Jog? ‘owarng conver o€ { — cous}jeqra [2 ap os0[20 zeys9 cued soanour i erouvUsndar efsesqoo esed cur0> sq ‘oaNnDZy opuartsy £04 onb saqeg? — -sog1 ap so enb ose] ‘Depsea eyexa e] 93 72989 [8 'opo} ojuy —"sexoinb aub sor] — yupiaz enb oumye aj ued ‘epunuos a] o3sa oseoy “equau: <8 sauzinO? — s1qepesBe eyoou eun soweriesed ~eBseUUe JeI0[] wIey sou A eqLzo[{0s z1N398 B] nb Sonosou A ‘epeu gusinz0 ou feng — gesesua as tura, gse puede retry Iorar « discrecién? No. Se fin ge el llanto o la risa con mayor o menor fidelidad, n se sea u no Garrick, Yo i burlo a veces de los hombres de mundo, fingiendo ante ellos afliccién por la simulada muer- te de mi hermana en la escena con el abogado nor- mando, o cuando en una escena con ef empleade de marina me declaro padre del nifio de la viuda de un capitan de navio, y aparents sentir dolor y ver- giienza. Pero, estoy afligido? ‘Bojgaa na inbe A ,- ~~ pars eqeg?, — +95 07, 99 — ‘,g08yur03 oprpasord ey ot99 aqeg?,, —opuod -s1— ,,0819 Of Jsy,, — *,goueulLay fur B a20u0D?, rep ‘pee ewopugjonsede ‘o¥ent A ‘reques ved “1q0 our & oueur vun ep ewOy sur syUDWESSTIE “OU -ewiay ns ap reiqey ap oasap nu asndxa ay ayurens sew rg “gsed A ‘uoseUNUE atu eseD ns & JeBeI] Ty ‘9H 0] 186 £ ‘o80]923 12 Jaa B BT enb saquoqUE slip 97] .49 uo teut opeyod oy aur of anbiog,, :91P -todsas 9ut A ‘21330908 0] o oueuLeYy ns gud 1od 9 -unaid 97] ‘oot: £ offo}g93 ata anb ouewey un eft -a eouel|puy soAew Bf we Opyed BIqUEy gue] [ED a1q -wiou oAno ‘oyesant] wh ap vyesy og “yay oLBuEs ef sod epeuyuop any pepyrqiswas ey opuens ‘eyuand “JS OjUsttioW! Je ua aUUHGNs OBsequIE UIs A ‘Pepi -iqisuas ns rod operiiedina £ opeztpidnse afeuos sod un ep osteo [2 guezeyas df :oBses ono va Ky, ssesozuoSiea sazzed sus o}U03y vaysonu woo eseinbis sez0s uIs soxjosoU souresiesed seusaid seAt.o aja osed ‘opidynosa syuoure2soy ‘our =JOJUF OSoIOD ‘BUIEG-SHON BP [SATISUD weg Te OLS ‘aoa ep ssuasgAT Je 1 ‘OouRUY Te fe LOpEPELD 19 JU ‘esopanjag [ep o[ody JB seredwo9 © Soa au anb aivadsayeyg eso ap ‘eseadsageyg ap saquapues -Sap $0] 8p oun OW109 O1ap!sUOD Oj OA “soTJOSOU OWIOI apap ¥ oprpiasde eseiqny af 13 ows sea sgusel soUlasqes OU SoNOSON ZONDBL 4 seuarsoweg ‘tos -201 ‘oss onpSarA ‘orauiopy & seypout £ sa] us ‘soxjosou £ ane[o owoD ‘odurs13 33s9 oper opead -uia asarqny ‘espa opusaid & [29 opusseure epi ns ep sous ona A eiufen sesed ep zea ue 1s ‘op -eales spe A sopesecy 1g ‘optages UIs ofosop 7 OP tal instante ce 12 plenitud de su tatento, oie oa das, csado Ta et i yea, porque la cetastrote esti lejos, eee & culo ewobra su eng eons : s5lo enone pes suf, ui 8 MET Gorn la imaxinacion, ¥ antae tes panae Se seeaie we lar, oer eadegice, Se acer una consonant speide 0 se busca Ja aners de redondear un ver fo y hacerlo mas armonioso. Si tae agrimas cov wren, la pluma se escape de la mano y hay que eh trecarse al sentimiento dejando el poeme para me jor ocasiéa oe Jer acere fo mismo con Tos placeres violentos dae cee ea ane aot ormigo despues de lr y RMiusencia; éste se presenta de un modo inespe- Heda, y aquel, al verlo, se turba, 2 nena frablat, y no lo consigu2; tartamudea palabras ef: trevartadas, y soo sobe fo aus dice ni entiende lo eee tra te responde; si pudiera observar que st inosion no 28 zomspertid, c6mo padeceria. Se de- be jurgar por Ia verdad de esa pintura de fo fol: edad tora clo exes antrevatag en ae ea ee cemuestian tanto ingenio ¥ se dontinan dew ae nee vigabal, Que diria de ciertas insipidas y modo 2 ds 3 eiocuentes disputas, si ese tema, con ef cial ne Scahoria, no nos alejara def asunto? Ya he dicho ‘ wien gusto. Lo que pe tastante para Las geates de Buen g| que pe diera akadit no caseftatia nada a los otros. Pero, 6s equién evitard estas absurdos tan frecuentes en el teatro? El comediar te. Pero, ¢qué comediante? Existen mil circunstancies contra una en las que ia sensibilidad es tan perjudicial en la sociedad co- xno en Ia escena. Supangamos dos chicos enamora- dos. ;Cuat de ellos Io hard mejor? No seria yo, de seguro, por lo que me acuerdo todavia, Yo me acer- caba al objeto de mi amor, temblando. El corazéa me latia, lan ideas se me cmbrollaban, Mi voz iem- Diorosa estropeaba Ic que yo decia. Dije que no cuando debi decir si, y cometi mil torpezas. Estave ridiculo de los pies « la cabeza; al notarlo, me puse més en ridiculo, Entre tanto, y a mi propia vista, un rival alegre y desenvuelto, con completo do- minio de si, feliz consigo mismo, no perdia la oca- sién de lisonjear, divertia, gustaba y era dichoso. Pedia una mano que se le entregaba, e incluso se apoderaba de ella sin pedirla, beséndola una y cien veces, mientras yo estaba metido en un rinc6a, aper- tando los ojos de un especticulo que me irritaba, ahogando mis suspiras, apreténdome los puiios, cu- bierto de frio suder, dominado por la melancolia, sin querer mostrar mi pena y sin poder ocultarla Se ha dicho que el amor quita el entendimiento a los que lo tienen, y se lo da a los que no fo tienen. ‘Mas claro, hace a los unos sensibles y timidos, y a Jos otros serenos y esados. El hombre sensible obedece a impulsos de la na- turaleza y dice lo que sale de su corazén. Desde el momento en que atentia o violenta sus dictados, es un comediante reprasentando su papel. 69 Tk -s9 UN ep ENgeIse eT Ua Key e] CWOD ‘ONAN ‘ wagey yeinyeu pepraa eund[e ‘oBsequia urs -oannoag soANS So] ap UpIIIMIUXS euN scUade ‘soaBgnt K sosojndure sois2 so, sejopugioesed ‘101 © ueHEYs. a5 'Soouez sms uasearssuoD |s anb se ‘unwos eps BI Bysety UeLefeqas as zUNDe e] A J0I3e [a soQuOTA enb ap eqanid eug ‘osoja9 un ap erus3 ab auiriqns A [wapt ofapour je ou A owsts je 408 & ysINpar os sond ‘auuipewos syuauerapepsan sa 1s viapred A asDoypaur s2 10j9e Ja 1s BIEURE eUadsa eT “sola ep euagsa Bun us ease [9 ue pepifenseo ap euyor sol Bago Bun iziN}De BUN ap esoINeUA as 30198 UN) So10pl3seq so} BpDety aattepued un aid 19 wad op -uetndius ‘oreuesse [2 Ue seis ‘UaIq Seqes Of OY, :21 -spucdsa1 9] 0 anb ‘zdozs9 apugg? e1omnb ojuRND seuigiaxa epeng “iojiadns euro} Bun ap pepylqis ~uias ej Binuns anb osed ‘epeu suas ou and 0155 214 swoy Up) gsefuUEp[-ULesJaT] 959 SadUTRLe $8 eng? “O81 0] 04 OX gi0j9e jou UN so anb pays esuaig? aq “Sod $2 ON gs0308 asa aquaIg? “71928 euN ap ¥fai0 eI 2p opipuaidsep saquewerp op siurpuad un saz -optiseg so] e:ey aid je uoo elndus seruIN-UIEs|e°] oquejesquq “9 OW0D Oproenbolus ‘opsz1s0I3e78 ‘op -ELYO[eISe OUN stAIS ag “ezaqED MS Ua asJeZTIa UaD ~aied sojtaque soj ‘Sofo so] We}ABsyNe a as ‘Odsana ns Opor BIqUIaN “OLOY ap ouet] EISy “seperuarBuEs “ua SoUBUE Set UoD ajes ‘azpeUl ns & IIe eIfenSep ‘arp sed ns ap equim) e[ & apudrsep serUIN-UeyeT ‘opour 959 ap exes -seur ¥] aszeuod f asieyinb epand ‘epousteoxe sod oe aqucIpawos 19 ‘seINBuUIS sOI98 [9 eID of OWS 18 Bp oyenp uel sa snb 10338 Je aquauesqUA ‘ou anb o8 BP OA ayReuNd syoWEPIde: ver oJjona vIeIqNY 93 ‘orsaag eyuatujear opis esaiqny 9 1g jofeq seus ‘sezouss ‘soxjosoa 4! :¥ysaiu0d [3 A joze sEpyl faey “28 3) eaje1d BI apseq “efeq zoa Ua BISIDIY a5 ‘epIA 8] oseze X peyiagiy vy ‘sumo; ns ‘peprufip ne ‘dio “uid Jep sone; [a 9323509 wrpod anb ‘esuapruco 8159 onb erBiK@ uNLtOD apnuss Ig “vperuuNyED we: “228 e369 a2qoS OBstIE ns v SoyasD08 sopLATWUI;DE sme opuelju0> visq “souersp9 so] v aindosiad wzed O19 “8C Jopesaduts fo aod opwrAua auara ‘ojmtjoy ua o3 “nag ep jaded je vyuasosdes ousouyngy yaeuind ‘Opeinwis zojop Ja & je1 ssn} sojoncr e] ap uoMeEBIEUE vt anb uel Anur oqiaus> org “oq}ouse of ON Zs0I0p [@ uOIeE -Bipur kL ap ‘upeuziput vy v sojop jep ‘opunjord awweWLENB! ono e opunjo:d oyoIUNUES UN‘ ap 27 ~wstTDe] Ue} resed & aajena as A Bsed os anb B1ag? geub A? sopeiedss jep sey owoa vsiqurey wozan ro seutiey sns A jeded ns & ofs[oa zuIse BY] “OAny “woo a5 & oo B] omgnd 1g, “,2sqo el ep of1aq spit Of uo ‘opeu cojand ‘ary, sepeuBipur oftp ‘seuy 9p broey enb ‘solange ‘s1as 8 gYpe es ooqnd Je ‘wey suesaid as sequejur sot enb ue owsnu ojund 9 ua ‘euse9 ep spur op uoequerasdes esowpd Bf Uy “soypay, euozes se] ap spuropy ‘onvsozou asesed 2] amb of V2 ojepous Jo worpjow K BuoIKezer ‘ered “uo ‘ep ur fofapour ep ears = eiqisues exquioy Ie ‘souswcusy sor exzosqo siueIpamca weld [gy sol ugisa + ges ha copiado fieimente un ma! modelo. Se ain esas verdades, pero se encuentra el con- junto y despreciable, mediociemente, es tener que iaterpretar el caréc- ter de uno mismo, Suponga usted que es un ta - 4 odra representar fufo, un avaro, un micéntropo, podra representa Bian esos papeles pero no hard nada de Jo que el poeta hizo, Porque lo que ét hizo fue el Tartufo, el Avaro, el Misdrérope SEGUNDO. ¥ qué diferencia encuentra entre un artufo? tartufo y el Tartuto: ae PrinfeRo. Fl empleado Billard es xn tactufo, ot abate Grizel es un fartufo, pero ellos ao on el Tes ufo, Bi financiero Toinard era un avaro, pero era ol Avaro. El Avero y el Tartufo, ban sido chos a imagen de ellos, de todos los Toinard Grizel del mundo, tienen sus rasgos més general pero no son el retrato exacto de ninguno; por es natlie se reconoce en ellos, etter Ls comedias ligeras y aun los de cardcter so exageradas. Lac bromas de sociedad son como 25: punta Ligera que se desvanece an las tablas, ei chit de teatro es un arma cortante que iastimaria en sociadadl, No se tiene con Ios seres imaginarios los rramientos que s2 deber a Ios seres reales. 2 e2 para un tartufo, la comedia es del i vicioso, la comedia a Tartufo, La satira persigue al vicioso, Vicio. Si no hubiese habido mas que una o dos Pre- ciosas ridiculas, habria podido hacerse una sAtira. pero no una comedia etn Ata le aeReNtae Vaya al estudio de La Grenée, solicitele la Pin- tara, y él crera haber satisfecho su deseo cuando haya pintado sobre el lienzo una mujer delante de un cabaliete, con la palete al pulger y el pincel en la mano. Pidale Ja Filosofie y creer haberla hecho cuando, sobre una mesa y a la luz de «tia lampara, haya colecado, apoyada sabre los cedos, una mu Jeren bata, desmelenada y pensativa, que lee o me- dita. Pidale le Poesia, y pintaré la’ misma mujer con la cabeza cefiida de laureles y en cuyas manos colocara un rollo de pergamino. La Musica, sera igualmente la nisma mujer con una lira en lugar del solo. Pidate la Belfeza 0 pidasela si quiere a otro mas capaz que él, 0 yo me equivoco mucho, o tam. n éste estard convencido que sélo pide a su arte fa figura de una mujer hermosa. Su actor y el pin- tor de que hablames caen los dos en e{ mismo de- fecto, y yo les ditia: Su cuadro, su interpretacién, son s6lo retratcs de individuos muy por debajo de la idea general configurada por el poeta delo y del mo- ideal del que yo esperaba 1a copie, Su veciia puede ser bella, muy bella, de acuerdo, pero no es la Belleza. Hay tanta distancia de su obra a su mo- delo, como de su modelo al ideal, SEGUNDO. Pero, lo ideal? PRIMERO. No, eho ser una quimera ese mocie- SEGUNDO. Pero si es ideal, no existe, porque na- da hay en el entendimiento que antes no Haya es- tedo en ta sensacién PRIMERO, Es verdad. Pero tomemos un arte en 73 SL Py Sansa esa poy SP Unuie® s4ped “Beg a+ ap oft 1g “oe, Knoag uu MOLY ‘vourtag; ES 8P sg ap ‘seit yD ap 2 or eT TP ouBussay 19 ‘oivadse ‘ouot 12 “e1UO Nos, so] ap oun ‘s oprorafe wey anb sor sopoi anug seidope anb 2ua3 anb ses 5309 Ot 4 Vopoy sa epeu sas ou tod peu 0 paasn ab of uos opsanoe 8 seui0} ed eutio} ns ise and fem} ouaruag °q oa “idso1u1 Of pepzea eauena woo ‘e; HEISGO ON “ON SPeH Bl © orsmferg yep aiquioy js vig? eladed uo wrezeidines of A 9} 201 ey a} ua ound, ON eseuwwisay <0 ausasyngpainou O° ieuetip ‘oueienug esuad us Pzol[aq ele oalep sub osuauiSexg 3 389) ofasuose paz BT souojeg SUS PUpHETD roLoU! uod eaxjdxs op OuaBuRg opuariue aj Knog, es0}anosa sauazay Hp sey u 08 ayruaty PSP! C1184 Of ap Teas otjaq o} es apy 989 8 ouwaz99 AnuF Osorio; Sou ey ou vzat cemeu ef gab 10g? cous ® eqeiesdiaiar as anb suodns anb s0%? “oy Sd “Peplaa sq OuaMATy ‘oso1ouey tewesaides ‘ezoesngeu ussNgaNeLN’ -oaxaaag ef It auewEDBIUsEED Eg sod osopiopsewen is we Sesofe ovuey uN seuoHsana znasIp anb prysta °1 +2qP LP osetserd onbune ‘opsanse eq “owawheg sway onsonu & soureajoa org “oaxnoag “OPEN vious wT OMEN oasn ep vanuyy of {vhaiBe opand ysoye8ue ewsie un ap ezeimd vf ab Sl ope gesod anb sofm Bun a x “oaNnoag ‘preng s0ues If -ouaniag OpeoHap nysdse A ou o3snd SP Svautoy un sp oBo19 ns opio ayy “oaNnoas Seuores star esvysesd a] ‘sue osqos Spaueinaedso soidioursd 80359 ap svur soqes a:omb {8 019g Tea} UN shsaf’ our Ja ‘jeer safnur eun ud TA BT aeBina suqmuoy un se 9sof weg jo 7 vurey FO 22 PLY S191, touas yep epiape3 vt ap opesed Sil onb teerea ep oxpens un ual qeapy se ‘ouser [op Se fe OBP90109 "soy 19 foesI91 un so OUI. op Purl rT 'seleN¥ azusuea[duos voog e] ap seins ‘St09 Sop se] Pu onb vies vu FIENUOSUS OW A *Oisoaw SEI Ueual{ anb sasofnur sey sepo3 uo asaliy 321; SP EID osouuoy un soosirg soduieD sop vo Pu Sel ® PABA, “te[nRes was ‘euue odiano jo § owoo epeoi|dwos wez euinbeu wun ap owen sod se ou enbiog ‘owawiag eanb sod 4? -oanapag Pzojeinyeu e[ usa ou eA anb ein8y eun #163 Opnd ‘sofeqes: 97 s1135 eBze wun squeipsun ond Rise ‘Soss018 seu .sossazap sus g1Btgs03 “viouer SARE OID Sel A ‘soyo.zsadeuy sousur sorepour viged anb ola spines ug “uiussasd 9] as anb ofspour see “HG 19 oxclon) ‘ojdwafe sod wanyinose vp ‘sauady10 sng PRIMERO. Con igual & papel de Arice to en La Pupils, el Tartufo en te comedia de ese nombre, el abogado o el sefior Guillermo en la farsa 0. Lo recuerdo. ail asombro podia vérsele paiizgo. ¥ con gran asombro podia v 7 Jag mascaras de esos distintos zostros, No lo hacia nattralmente, porque Je naturaleza no fe habla da do mas que el suyo; los otros los debia a su arte Hay acaso una sensibilided astificial? Pero sea ee nterviene en insieta 0 adquirida, ia sensbiliad no interviene en todos Tos papeles: e wang uN sod operountond of {BI esinseip ease is une J08d A! jzouI0y an! ison Zot SOL opueyinoo ‘uepiemefoxs serainty seaygone Sbo% “wOliGa! Woo see sns opuareg solo sot wy iva cer eo DARE? M3 8 ous0 us sepramod ‘esosd op one Srl Con GA teazan ue oprpuey can 93 ef ‘ospetu ma op aosed Soucy Sot wounu sesiqises ou gy ssopeys {LESe? Seaped 50} ep softy so] opo19 Jo vIaud wareb'o eee ake 0088 ON? eztequy ‘sea epugpy? ror “SWOHL Uoe sjsssap v anane as ig @puyqtos ou osad ‘elvoles ns epuarpid sousu: se] ue ezsqes ns uoo iPad ns ep exBues 2 us opsdedwe ofiy iy. s91sensour v seal opang soy Fee eUEPuep saus8yun sojsequasoid ap uotq as Teen D seedsaxeus ap setsooruzes sey ap uedeoce Siu9]014 sepipnoes set awiodos ap seocdeou! ues SC uSRP Settle Se fouseyt ap serBo[9 sosopenouitics A S2wan ‘sesojuounre 59] us esanigioug eeuy 4 aq “Isues ‘epsouep ugiseu pun ‘eyaod Ouro "easaq? e vacile en efectuar ue le dio la vida; que poe sere io de ot honor, vomo ee 10 &x ee ue caer incettiduimbre, alaje de si a su novio y cle 2 ineertidumbre, aleje a novio y css ors oldos a los discursos do su gat ule ob: tenga el permiso de ver a su padre en ta céreels que Mitta; que se prostituya; que, mientras ella 86 pro: See dae nten ef padre; due se ignore si proat tuclie hasta el momento 1e su novio, enc fon has smento en que vio, encon stable desperate por la snuerte del padre, ae Seae ceeee ae enteea por ella del sacrificio gu Faspcaho para saivasie; que, entonces, el jerife, per- hha hecho para satvarle; seguido por el pueblo, llegue para morit a manos blo, le} a 7 did novio, He ahi una parte de los detalles de novio. He amento. argume Pee Srcunno. {Una parte: Eg que los novios no Paimero. $i, una parte. ¢ fo la aldea? eEs que ‘an ta fuga al sefior de la a al jerife Behan tal REO ee caer eeteerminarcel 0 Te sugeriré antes 5 A un sacerdote jos habitantes no Ie § eno habed wn sacerd y a sus secuaces? “Es que no on medio de defensor de la ete ental ee saat oe ber si sel now io ae Ja hija del sefior de ae seer Bes que to vuelve cou el alma sedinta de ven. ae eel padre que é ha echado del luga se del asunto mas st sise tiene la paciencia asunto mas sencillo, si se tiene 2 ° 60 de meditar! ;Q, 1ué color puede darseles cuando se es elocuente! No se es posta cuente. ¢¥ supone usted q: téculo? Este interrogatorio é todo su aparato. Déjeme dis dramatico sin ser elo- ue careceré de espec- | lo Hevara a cabo con poner mi local y pon- gamos fin 2 este aparte. iTe tomo por testigo, Roscio inglés, célebre Ga- trick, a t gue por undnime consentimi das las naciones pasas por dos les tiempos, verdad! ¢No me h: tensamente, tu ac iento de to- el primer actor de to- para que rindas homenaje @ le ‘as dicho ti que aun sintiendo in- cidn seria pobre, si, fuese cual fue- 2 1a pasion o sl cardcter que tienes que represen, tar 20 supieras elevarte con el pensamiento a ta Eroniiera de un fantasma homérico, con el que tra, tas de identificarte? ¥ cuando te hice la objecion ante Segiin esas palabras, no te tomabas ati mismo por mocelo, cho respondiste que te guardabas bien Ge hacerlo, y que si parecias tan extraordinario cee Precisamente porque mostcabas al espectador un ser imaginario que no eras ti? SEGUNDO. El alma de un gran mada por ese clemento sutil q filosofo, tlena el espacio y ni pesado ni ligero, no af minada, y siendo suscept ninguna PRIMERO. Un gran actor, aeonde ate Clavicordio, violin 9 violonceio: no hay Bcorde que le pertenezca, sino que toma el aconte ¥ el tono conveniente a su paste; sabe acomoderse actor ha sido for ue segtin nuestro HO €s ni frio ni caliente, ecta ninguna forma deter. ible de todas, no conserva nO es ni un piano, ni 81 eg [94 02 "seaquanysoo sey uo seavynsessy ‘Sapues’ soy SP uapso vt e sopm RqeBea ‘sopyiy wonsied wins USAv buen 9p ugioeas Bf a0 te e1Des859p cun sp ey soos S8HDUT 1585 seyoipsap sereomns 2nb spel lbH Sensane © sonuaye spur ‘sopmcnic, ‘502 “SpeUISIP ‘sosonases ‘soxsy ‘sooreugs ‘sours oxjuana “49 $0) ‘sou0;Ng Uo ow opens “osso9) [ep vsang “saseqep sns uo> syduino Yeprdtury say seas seaod ‘ugisajoud ng ap oistosato woo te setae ssuo9 spur seyomu & sonosoe cies ou sey ould ued seiuepungy ues “epia el ap semicon oo abd "uawedy ap se onb seuad seo set ses cto ine nb 9 0 'ay21 ap seuss eyspuoy oo anb AS Solienbe syur soyonur uvtiag “sosod tree 020g, csoulelieo%ax vied wejzepanb 3] seip soruens? “use SagnBIBAR sou sooan Bank ‘eye jo ueauvSsep sou Seno ‘uenendue sou saaza soun ont ‘ueyenaeu sou ReswetuG09 £ opi Bua uapaons ee ate saz0q vag PEPUBUE PT sod sonosou ovsos opines jedi 02d HS op erSuessun2G19 vlavsoewe ee & Festourtd & wiepisuoa as anb pepisucuse musinbxa &9 ©P opeiop vsstanisa Ig gseriva’o pyanb Run SCPIOUUGD ‘sofiwe ‘svuetnisy sourwzay ‘softy ‘vsodsa ‘espeur ‘auped suey ou? ‘s3ue:pauios up sega aeeD 50] S0poy seyoIdN0 ered say TOR Wos atogiva unSuit usuan ou ‘pepones en coe sal, eNOS ON safeuosted soaier9 v sonetnas Fae, 281 8002 enb A seordioursd sopiiee 2p so} soidsap & sojoaysy ‘Tes9ua8 OL od “ues uorsajord a eae auO2a £01 @hb ‘sapepriens sopuned ur score SP opunsh uous OW SeiEs|e J0d sepioouos see Zod $61 onb 290 eed sopassep uo epost van xeysa wend dodo SOeSHOSUE 50] & & sopeaten sol v sabi FB ropeoucg uot 19 24218 es anb ep o81y01 ‘sapmauta sey & zepeauoy ef sp saiuenooja sexopeipasd ‘olnorpir tp & Tept84 =P & Duo ow ojuatey un ep sauquioy esq 708 Olpesdsousur ap viquios eun uesefone ‘sepeyaad Zeiur Tu 'ssuorsearasgo six anb oysner BEnvag Si sfPewos Hep el owod ‘Ouse £ owae onb ugjsay ord Pan se}uurny2> s9 ot upiouerur py onapuiag 893221) so] “FW Sop 388 op eounu Upresed ow ‘eas anbroquesora; “Rig Bll2d dod ‘ewoy oun ueunse oi9s anb ‘aquerp veuoa un € ougsayc9 un ‘sand ‘yey Oaxnoag teuroy sp ey anb euros ef Pag LSE P2081 ePe0 w anb ‘wra0d jo $9 a4) Tp ea an Out jo ood ‘ootaewwur azay one ‘ovaunar un uptawes s3 eyuerpewos ues3 Up) ouawrg voure ns B oot anb SUN ISP Pewunion 8 ‘sarqisod soussoy se sepoy ne “SF losoittazseur ooagnts ap jaded je eindsar og ap “SOP epesquins026 ‘oueseas09 ues un, oaxnoag ‘3uBIpawos URLS UN ‘ues vi0d uniS un enbosseip WEIS WA Feu sop ca SB Oswoe 0 cues usr sq “equerpautos ues }P cise) [ep usrurdo wes8 wun oBuay, ‘sopoy a bbe eeee eons joguna de esas relaciones os amigos y sin casi ninguna cones grias de otro que comparte las nuestras, Com fre Suencia he visto reir a un comediante fuera de eveena, pero no seeuerdo haber visto Llorat a alu ho. {Qué hacen, pues, de esa decantada sensitilicad te 82 atribuyen 7 que se les concede? ¢ba dejan fen Ins tablos ctiando acaba la funcién para re maria cusnda en elas se vuelven a presentar? {ul es lo que les calza el zueco cel cotarno? La falta ce educacion, Ie miseria y ef bbersinaje. Et teatro es tim £22050, jamas une eleccién. Nunca se hizo nedia comediante por amor a ta virtud, por wceo de ser uitil on la sociedad o deseo de se gai e au fori, por ingano de e808 Bor- a su pais o a su familia, r e208 Hee Tosos motives que podrlan arrastrer a un spite teeta, a un corazén entusiasta, « ua alma serisib hacia ton hermosa profesién, en poet nisino, sande joven, Gud entce a Sorbons tna y en io mas ervte fa Cornedia, Iba en invierno y vecuel de Ta estacion a recitar en voz alta papeles se Malis g iq Coenectle en los soitarios paseos al Lust ‘busyor gCual era nui plan? {Ser aplaudite? H fie set, 2Vivie en intimidad con Tas mujeres de tea ro, qite-menpare: finitamente amebles y_te- ae ee féclles, Segueamente. No sé lo que hubiera hegko pare agresias a ia Gaussia, que debe ae em tonces y era;tacheligza en persona, 0 la Dange up. tnnlosateatigpa demostraba en escona, woe havdicho qugulpsesomediantes no tenen 3 gun gaséetari,porauensnterpretandolos todos, 84 el que Ia naturaleza les ha dado, y se hacen falsos, como ol médico, ef cirujano y el carnicero se hacen duros. Yo creo que se ha tomado Ja causa por el efecto, y que si pueden interpretarlos todos es porque no tenen ninguna. Szaunno, No for ser verdugo se hace uno cruel, ino que, por ser cruel, se hace verdugo PRIMERO. En veno he examinado a {os actores, ela en ellos he visto que los aistinga cei resio de Jos ciudadanos, excepto, quizd, cierta vanidad que se podria Hamar insolencia, y una rivalidad que lle- na de rencillas y odios su corporacion. De todas las asaciaciones conocidas, quizé ninguna haya en que interés comin de todos y el superior del publica sean mds constante y evidentemente sacrificados a miserables celos, vanos prejuicios y pequefias pre- tensiones. La envidia es peor entre ellos que en- tré fos autores. Es mucho decir, pero es verdad, Un poets perdena con més facilidad a otro poeta el sito de una obra, que una actriz a otra los aplau sos que [a sefialan a cualquier ilustre o rico cala- vera, Se los ve grandes en la escena, porque tienen a, tice usted. Pero yo ios veo pequefios y mez- nos en sociedad porque no tienen alma. Con fas ares y el acento de Camille y del viejo Hora- cio, sus costumbres no dejan de ser las de Rosin y Sganerelie. Para jvzgar el iondo de su coraz6n, gdebo referirme a discursos aprendidos y expresa- dos adimicablemente, o = la naturaleza de sus actos yal tenor de su vida? SEGUNDO. Pero antaiio Motigre, los Quinault, 85 48 -o4siy sofia, seu sot ap jaa je uafeqas as souepep youod Sozsant anb vyoduy enb A? “owavaa ‘pepalsos ua soweytesasdas anb se] equouesizesd uos ‘oLiopiedas ns ap uejnpoxa soyseuoy soqusIpaw -09 sns ab ‘senBgue owoo seusepous oyuey ‘sesqo se] anb o1sejafqo wppod as zaa jez, ‘oaNnDaS eteuoreu mysidse ya wa ering ut asa anh paysn 2929 oN? “usuodns sojja onb o] ap sofa] seer vjazpor ueljeiy as anb sp] sp ‘eroueeje mn ‘ezapeotap bun ‘ezaind wun aeZuED]e ua SOK, BUeIp FYsOINE soxyseMU UeLepze; ON gseoy [ep ojosoas ja wa sejopuado uerezioqna sup and sesey svpeiuoy seater ap e20q Ua aoued @ BIa9AeZ3B 28 gid)? ¢80s98018 o sopeazidap sosinosip ayusurey[q -nd_uatuejep enb sopiseu uaiq saquioy v soUed ~oxd ap zedeo vysod fo 9s9 epuoq]? “sojsvo1yTUsID rund opsayosd us ereiuoy as £ uaiq ap 9398 ues “Buy Sajute!Ziatuod sof 1s ‘oysnd [9 sesofaur & seaquany -509 $8] JeUsI03 Bled OuI¥a} fe Byraasela anb voUaN|y wf €] We ostivig, ‘sap! woud wu Og “ows copuesued g1sa gub ug? ~eyonssa aut ov perzn cs anb x35 apand 'sesoo se] ep wasn sew Bapr sual ag BA anb ‘Koy exepuny as osnva2 [2 1g “caNADAg ‘0959 OLUSIUE OT “ONIN songtue saywerpawiod soy opelep wey sa] anb vfsuarey epemparpsap gun aoazed soup -our S9J0}98 So} ap oiTenLDayaus tg ‘OaNNOAS, Sa]esnjew saxon} shs ep OWUsTUIUASUOD 12 woo £ uoioviijour eidoad sod :eysa/8t eB ‘ean HPsISIBEUK BT eB 'IeNALT orstares Je ow eusDsa EL 8 sopeaa|y £ sojetzos seijgemes sey sepoy 9p sopresy 98 -xa ‘SOMplAIput ap sauo}serodio> seusep se] sepor owos epeuz0} uOIesodyo> euN ‘IDap sq “edaIeUL anb sesusdwoves sej ‘sesouoy soy ‘euejodw ef ‘sopiBoss09 ‘sopaueatp ‘sopmaysur sos vied sopedos3 -aoo saquiO] So] 2 JeIgeY ap UOLUN ef B aseIp -e0u03 a8 anb ua ojgand un wa 2s exaqep sueuT -exepepsan anb o] se ow saquerpougs ap eyueduzo9 pun anbrod tpnquean{ e] ue epezuantos Teuorsey -osd uproeonpa bun ayuerpaus ueiedaad 9s Ou $9I0390 so] anbiod ‘os3ea7 ye softy sne ueunsap ou soxped so] anbiod sa ‘sapiter8 ajusurezapepraa sasoqe 502 sod wei © sowed Is A [B}908 B}oBeye E270 Esa “end w onb souaur {U syut avouoyred se] ON ‘OID ls op osuq vj Tu 1a}g1e9 Ns ap cJUEMIEpLENy To adn} -qsuoo ow \—euacsa Bf ua £ peperos e] We [endl sod epeujuop so sruay ap anb— pepyiqisues er nb x “pepaiqysues & ap yetsadse onertand tap sovanp Uos ou anb slonpep souepod apuop 3q $0103 UP} SouaUOUaY Lees ‘epeIUOY sofnuE zyqoe eun ‘ogord aiquioy Res anb soye un ‘sen sequey @p epungey A esorsesd aquany 'peprtend vun ap ‘optsse 10d ‘so1seyatdosd sos esque anb 50 ouats anb 07] “weozoi9u Oo] © opisasou UeAey Oo] enb sox -uerpauod sp oraummu soXeur 1719 sYO OU s8 OTeUT -6j anb of :oper9Sexe sa ou o1Boys asq ‘oun ~ + saeype Top osjsturu 0 2409 ¥] ep oxeuBeus Jeno o Te} woO enb vfry ns ep o sof “nuts ns 9p Jovy Je omnBos spur vII90I9 Paysn ued woo ‘esjoq B| A soya1295 So] touIe} WIS seLtIOD sOLELIp -od wsinb & ‘sousnbad sor A sepues® soy eave ot -sta waig oUED A prezug erp ua Loy ‘ugunwoyT EES iteebeercaatenctiaos, ciudadano que se presenta @ ‘a entrada de fa co- : Aitil, menos deseable 7 : tlones? Seria por eso menos said TEs eenale i — Piedia, deja allf todos sus vicios hasta la salida, En que nuestros comediantes se eleveran : la sala, se siente Justo, imparcial, buen padre, buen ién de bonestos ciudadanos? aissnerres : amigo, amante de la virtu, fee La metamorfosis no me. parece facil, id. He’ visto en el 7 mas de una vez a hombres perv. arnnno. Cuando yo estrené El pace de Fa 4 te indignados 0 nila, el magisttado de fa policia me aconse]é + iif, eb mazist eatro er8"S profundemen- contra acciones qu: © ellos seguramen- Glteiesen cometido de encontrarse oy iguales cir- avigra cultivando el género, Gnite seas Que €l personaje ahorrecid, Sine tuve SEGUNDO. zPor qué ne a: cere eee Suto Suando Ie obra se estrens, fie porque ef ge. Bee cra tetae fe oabienge Slade ll Gsi) podia resultar etree aoe ¥ no esperanlo ya hace: mas extrafo a i tores. Fue también por para cual ho Lens testo satiate los especta- que habiase dores y a Los ac: afirmado un pr jieza, que ahora Ilena E que Haman comedia lacrimoen género llordn, 05. Fue, ademés, por legion de enemigos ¢ necesitan en la corte, en | mediantes Sevan a escena cada ver que tre los magistcados, que yo tenta cibida en su es- q mil escudos, fue tan tibiamente recibida en su la ciudad, en- entse los clériges, y entro Ins F escritoros: treno? dijensr Gua auettee viele : SEGUNDO. ePor qué se habia hecho de tantos PRIMERO. Alguiios dijer eo enemigos es y harto ficticioe p: ; . sont demasiado convencionales See REIMERO. A ciencia cierta, no Jo sé, pues jamais pene ieee ea anes att céndido, | abla hecho satiras contra los geen de ni contra los Pld para acomodarse a génefo tan cid equerio Ti nunca he estorbado @ fortuna y de tos honotes, Ee Bae aecia al nimero cle tos qua llaman filésof0s”, que eran miradas ento; lanos peli: Brosos y hombres temi ales habia Soltade el gobierno do ha demos- da de } miRciR0. No obstante, Ia experiencia ha dey 7 que hayamos Negado a ser mejores. Po: ofa parte, “1b verdadero, lo honredo, tiene bales stiente son bre nosotros, que sila obra de un poeta retine A nadie en fa sen. SO tres pi cates cubsiterne ee eens mos netitos, sin victudes, sin eapacided Pero deje, dos caractsres y el autor tiene tale age He Bites verdadero, Cuando tede se halla corrompido, e: CIEE m7 Contar que esos filésofos t hecho més dific: ando se prefieren las obras mas depuradas. El habian “il Ia labor de los poctas y o a1 gene~ 89 88 | Té bye sod wased as £ pusose ey] ua oplsINbpE siseyud fe peperses ua epsend as jena, asquinjsoo eBay] ap cia sod opuzng “ojoap ¥ Ql ‘oy So] ap apves3 spur jo veos ‘oyue:pawion uvs3 jsp uorowinSeiuy vj @ souaut afap anb Jo x “oaNaDag ‘syueIpattos sofaus ja eras ‘opyqaqueD sofaua JeapY ofepou! [2 woo opionay ap saiolia}xa souls sousip 1 £ eazoucs sofa anb 1p (0709) Ug] gsourioU3! of anb [p} uod ‘wuyueIS OW syuaweys9yz0d 9 usquafs enb eysodu sou pnb x? vozapuesue of sezoqro sns ue woo oad ‘seuroruss 5: nb ugiverty jenbe op u -ues BT ¥ asopugiBiup “eynuy as anb sue NgINB sou end ugzesoo fo ‘ugEI as ‘ezajeamqeu Jod owsnu | vied oXns jap vfodsep os anb aiquioy ye 0 sajavsea ordord us sod opeuwop aiquioy (gq? ua vAvposs ENSUE E[ CUFOD ‘UOSTEID BI @P BSL e] uo wip Un eyuasaid as ‘ourse3309 ofeq ep worsENaIS wypadqe e] ua sata ep epesues fepiowour ap sajaded sojueno soun apuarde as oyposasep J2 4 o1orA [9 ua epeieusoua vinqeuo epersesEsep BU “SHE U2 OF -esquoo un azedap a] asians e{ anb eysey sounues soj zod opuepas ‘enfay e[ ep eyyeduioa eum ue Opes -8squ09 H19A 0] BX ‘SULIPEUIOD s@ UaIq O OPEPIOS sa uatq O geBey anb asotnb an? sosundes us & pepe -edoo UIs souR aura op Pepe P| & eNUaNIUE as 4 ‘epia ns ap soso}pasd seus sous sol apsaid ‘opeidope by oj anb esque [ep ‘sorwrd jep sojjea 12 auourENp -ise nsise ep sen] ua ‘omnfosip weaol up) “ose sour -ofap ored ‘pAngiu0s upiquiey osy ‘ONANIEE ‘sousosqa sovsiea soun © [eSizpeur un rouoduto> 1eqes ap ‘arsnit esse0ey paed ‘Equ3Us3 95 0% BA “so;EsOBI] SO] SOPOS ep [BE més vil, si el comediante insolenie o ef autor que lo toler, SEGUNDO, El autor quiere que su obra se repre- sente, PRIMERO. Si, a toda costa. Los comediantes es- tén cansedos de su oficio y nada Jes importa vues~ tra presencia ni yuestzo aplauso, lo que ie: importa es el dinezo, Han estado a punto de decidir que el antor debe renunciar a su parte so pena de no acep- tar ou ob-a ; SecunDO, Ese proyecto acabaria con el g dramético. : PRIMERO, ¢¥ qué les importa a ellos: SEGUNDO. Pienso que bien paco le queda par de- Pruncpro, Se engaita, Tengo aue servirle de guia y Hevarle a la casa de la Clairon, esa incomparable hechicera, att Secunpo, Esa, por lo menos, estaba orgullosa de sti profesién. ce ii PRIMERO. Como lo estarén todas las que sobre- salgan. Desprecian el teatro sélo los ectores echa- ides. Fs preciso que le muestre fa Cla ron en sus arrebetos de célera. Si par casualidact conservase en medio de su fuiria Ie actitud, el acon- to y la accién teatral, con todo st aparato, gps- dria contener la risa? No, Esto prueba que la vei dadera sensibilidad y la representada son dos cos3 distintas, De to contraric, no podria reise en sit casa de lo que en escena habria admirado. La cé- fera teal de la Clairan parece simutada porque la £0 92 ee a nan a Bruto, Cinna; Mit: lates, Covnelio, Metope, Pom- Peyo, esabe lo que ocurre? Se une a un alma, pe- quefia o grande, segiin la medida que ia naturaleza le dio, Io: 8 signos exteriores de un alma exagerada ¥ gigentesca que no se tiene, y de ahi nace af ri. ‘culo, Secunpo. Es una sdtira cruel la que hace, ino- sente o malignamente, de actores y autores PRIMER. ¢Por qué? SeGumo. Porque cree que a todo el mundo le permitido tener un alma grande y fuerte; co- mo creo que es licito también poseer la apariencia, fa dignidad y los ademanes del alma que se tiene: ¥ considero que Ia imagen de la verdadera gran. deza jamds puede ser zidicula PRIMERO. ¢Qué deduce de esto? Stcunno. jAh, traidor! No se atieve a decirlo y quiere que sea yo quien incurra general, Lo que se deduce es que la verdadera tra- gedia no ha sido encontrada atin, y que ios anti- aulos, con todos sus defectos, se hallaban probable. mente mas cerca de ella que nosotros, Primero, Es v en la indignacisn erdad que a ini me encanta oit 2 Filoctetes decic tan sencilla y vigorosamente a Neptolemo, cuando le devuelve las flechas de Hér- cules, que habia robado por instigacién de Ulises Mira la accién que cometiste: sin darte cuenta n infeliz a perecr de dolor y de ham- bre. Tu robo es ei crimen de otro; tu arrepenti. iento es tuyo, No, ti no hubieras pensado nunca en cometer semejante villania si hubieras estado so- 93 86 ‘OaroNsap Ns & soajon aytunied ‘zauodord op zedeo vio 19 o19s anb upisioap Bun ep sszopeuas so] 2 stpensiad vysey soBiue sis 9p seur8e| se] eyepsap ‘exsan we vfiy ‘easoy epesiur *{ GOD ‘oAeI>52 Ifa UN OUIOD sEII9 9p OUFIDU! asop wupAo19 ‘solhy sns ap A safnur ns ap seisiieo se] ox “PHBEY ‘O8uNdSIp NS 8 g;/puodsosioD vynpuES ng ay as zuendsen Ensen S084 9} BAR A apuesd wens ‘oBysND ‘yo! sez}AL{s “$9 9f@p 28 aout opusspnd anb jep epstt sigsadsa ON "Spur s4janA ou “eploopaus eue uN ep any 1A 2[ opueny “eruuoUR EY e epIpsed wun star AWeUE O19g ESosor9]eA spur UgIeUAOT 28 OLOUIP UOD Sopeieosss opis zaqvy sod enb sigaso A? “opescase sourergey enb seyrdures sy opustqna seygaso> mt A spusaige seysend sey uoo sopepnia sup ‘peag UPL ap Oplsyo Je O34 apy ‘sope® sozesq so] Loa Souepepnyo & o3sta ayy “asBues ap e308 BUN Jod sep vive) Opis werqey ou anb ‘sowie sus sp opelodsap ouputor OpEpjos je oIsta apy ‘ofayIe ap sozdua, FO] US sersoNdKe seIURiSuy suysoNU O}StA ay OK, 1188 aayp loo ~es4 CBojquow un anb upierSexe spus £ eqisn yur ‘ofleny sgur auodns anb ‘exizod un ‘opo eun Sa jsoasimes 9p afueo yop oueuros ojqand je A opeu “88 If Opumpensip omfagy ap ossnosip jap o1aisu. 1p & zayiiouas ef epsanoax os opuens ssuojeuseyo SP sus weysnBsip owg9 x! jsoonewesp saloine sos pout usvased our sosojiduse gn! oony 7 ugse ‘O ®P SB41v9 set op emyoaj e] ap sandsop ouss ay] +6 eWIOD @p vueWor ezaid wun ap upIoEMAsescas ef 2 31 OF ofesuose 27 ‘osaiy] opeisewap A j13n) Opes “PUISP S9 OqUISSuOEp Osan ONSANE X “ONS oBoiwip [2 eied s[qou opers “BulaP Se ouLpuefaye oszea onsenNy “oaNnosg waid9 usnus ej sp ofenSu9j jo uoa ea:dysy es “UE Ef BP OUOR |9 OpuaIpuNjuco £ ‘BwORt Bp oLISIOs “et [9 400 prpepy ap seyeaesq se] opusuoy sopind "88 SOUB U219 Opersa sowedvy enb owe] ores {Pe Jt se apuci3 spur ‘sosqujed se] seyfisuss sou & so12e sof uos soaiSsgue seu oywend -ousvisg ‘opow unum aq ‘oanaoag 20} P2108 uD ouo} asa A “ONAN ‘0919 of oN -oaNnoag. PEpsioes ue operounuord Byres 2 18P siuareyIp sas erpod “wusase v] ua OssnOSIp a8 ap ouOI Je A “ONAN susie “caxnDag ‘osowsoy se sa ‘Siege Ug ‘ONZE ON ‘oannozg <0Ans |e se(asuoae exerpnd ou of anb o ofty tas HEP Ou paish anb o8fe osimoap isa ua Key? <7" €898119 woo esata 33 Js erp anb? ‘ousssfe jap saleuosied soxeyoasd spur so] @ olgs ies) enb ‘oubtp ues asped un, coBrue £ oso, “op “noipis esas? ‘pe; anb uaa o opersunuos SEGUNDO. Hay sencillez y belieza, pero el mento en que el héroe se muestra es el PRIMERO, Tiene usted razon SEGUNDO, No ignotando el suplicio que le pre Caspr einige feroz, recobra toda su calins + sé Gesprende de los suyos, que procuran aiferin su par. Sida, con la misma libertad que antes mostsas, al desprenderse de 1a multitad de sus cliontec pan Vane cetcansar en sus posesiones de Tarento, ode Vanatra, PRIMERO. Muy bien. Ahora digame en concien- cia si hay en nuestros postas muchos Pasajes en Aue Se ven el tono apropiado de una virtud tan ele Pasa, tan familiar, ¥ digame también qué parece. tian en aquella boca nuestras tietnas Jersmiadas y lp mayor parte de nuestras fanfarronadas © [a Cor- neil, mo- que sigue. \Gudntas cosas hay que sélo a usted me atrevo a confiarle! Me desollarian en la calle culpable de semejante blasfemia, fa palma del martirio, Si aparece algon dia un home de genio que so Fereva @ dar a sus personajes el tono sencilia del heroismo clésico, el aste del comediante sere mucho mas dificil, pues la declamacion dejar de ec especie de canto, sime supieran ¥ yO no aspiro a For lo demas, cuando he sostenido que ta cen. bilidad es la catacteristica de ia bondad det ah Haig, l@ mediania del genio, he hecho una com. fesiGa que no me favorece y que muy poces ha- 96 El hombre sensible esiq cemasiado a merced de Su diaftagma para ser un gran ey, un gran politica, ao Guten magistrado, un Aorbre Justo, un profun. do observadar, y Sonsecuentemente un itnitador si blime de ia naturaleza, » meres que pueda dis. faerse, desprenderse de sf mismo, ayudedo por ung imaginacion poderosa y une gran fijeza para es- pidge Tes tipos ideales que le sirven de modelos SS uh ee: Pero en tal caso no es at quien obra. Es un espiritu ajeno que Io domina, Pebiera detenerme agit, mejor una reflexién fuera de Ga Le habra sucedido alsun consultado por aigsia Principiante, actor 0 actriz, le haya usted concedido de buen fe que tiene alma, celidad y entrakas, colmandole de elogios y dejandolo con la esperanza de ua éxito, Puss bien, £88 sucede? Que se presenta yas silbado y debe. due ponfesarios que los sitbides tienes Fazén. :De Beto eth? 18 constadiccion? gHates Perdido ef Hants 8 1 matiana a fa tarde sf alma, su sensibi- Hded? No. Pero en su casa ge estaba a ras del sue- {0 con ella, se la escuchaba sin exigencias, frente a frente y sin gue hubiera 1 ingiin modelo de compa. ny SUL Voz, su gesto, todo estaba en oropareigs, aS veces que, af ser Facién, Todo causaba satistaccion Su expresisn, da reque- “8h En las tablas todo ha camnbicds 66 aued vizeno Bj v vavzueaye anb oqsapey ap botany ts oysnut ef Plea amb ‘osnp A e008 ‘opipiosp ‘squBsorie of pasatuoy 959 sib osusig oaxnoas 1° ®P parsn vsuajd amb rages ears 7 OUSIP ay OX ‘sussBs0IUa ap oqvoe anb 2| ep £ equioug and ejop2—ue eun sq -erur 'sIep sisLIPSUIOD {2 !pepiqisuas v] op eones SaieP oruaHy 1s suoqoaoray ‘s1UP:paLios yess 1m a0 A “euaiy ares 9p puowoar ‘orsroun sioeiy at bn sod a wun epesiusrd ang ex ‘enon once F $9 ou opezpunjoid ay of anb ugnsans eq, EPSPIEGISUES vy ap C819 18 3198 spond? ‘uolsequasaiday eiauuntsel Pl ua roe og utTY I U2 Bseped ue) “epageoe ues ugine ore WUREIP “eos A Tene ugenn of ep sume, spand anb seserd soxeur tap uss 435IP SoupATs sns 4 oueseqos (9 anh cued sosaw sa S030 @p o1sedsa Jod seuorejuasesdar SE wezadwa ‘omtoiafa osou Ze wet sp sendsaq “afeuosiad ns uo orsjdtuos soy GaUBWSP! 88 Cun BPE “Soquapuasciios sossszond cre SPzUaIWO® sosuCsuaT "eGo B} ap sezailaq sel soene Laltiauest: ‘sodesue ap sozsey ‘eiiey ep sone SPP BR? S310308 so epuend copitine ustooesicd 2p onend To oes esseanzeous b ‘sssapuayue eons Giasaidos 8 ezoidusa ezedwoo ef anb past vurdong opuend A? vsoqunt sandsop ‘sWuowepelsie orustid: ‘Ses0Wd sies siuemp s01[9 wos eaesuR “Ker Je mee P 8p #2813 25 anbiod ugrsezadooo ns ayefau e Beaane 8s ou ‘exuanoue se] ‘eosng se] sezaid SMS 9p safeuosiad soy & ‘cuBeun anb sajaded sop 86 © sopenzepe ser992e9 4 zoa ‘embis ‘pepe ap seuos cred pepatces e ua spiyuosue sa opepmo jediound nS “Ousyjodeu syne [e souseajoa oag -opraeldutos Anut opanb ojgand 1g -souoruny cuios sasuasasip Suzejd s0yuea ep ep ueiy es [eno EL unBee ‘O00 ef sp eianbye &] ep enuos us ‘Sex jop aquelep sepind "98 s00aa OuneN9 UOrBUDsaides eT “Ig -OMATEEG ‘ouxp Wes un sojodey 09 an ‘eye @p supeg [2 “eaqo ng ‘ouNADag Bago ns 2euodwos $9 ou opepins tedioutzd ofa oorpusDsp Sieod un Avy ‘soquie ap eijed ‘sajodgN ua istry ¥P S81O0EN OP topelequie ‘yojs9eJuq ap sanbseus 19 foqweFu: Jousut ou sp A ze1en aqususfen%t o230 20d oBeny opetusyuo> 4ueIleD apeqe je ottiad oTua3

    BT ou anb semBese op end ¥{ Up}oogqa ns sa vs9 Ig copeyuasaidar LaIg ac! erimape ea ott sed un sea 2 ojuniy ap oyuowou: usng un ezarjesd osu0e cig? ‘oquawour wang un paysn efesed snb oszouoves oysandns 3389 uD ‘1g **+oD0f oyna ey a8 anb e1np as jeno of wis ‘eszosedesop ou pepjun ¥1 € ugpetwepep ap vuarsis ns ap eSjes ou anb ep ugtipuod & ord ‘eqisodmr ss oN — ‘ores “ipe @p eyzeyiodsuen son; — -yzing — -pesessq “we sou ‘pepI{igisuss ns 30d ‘ugzei09 ns 10d seueS ‘sensi e1efop as onb ‘ezaqes ef uoa seyuesaide: ap eiesaz amb ‘opeumsuoa s0y98 up, ‘ono upBas epyedso =A ojapour un unas speynoafe sopsaque sed ef © sequase}Ep sojysa sop esedas enb wauyy wy enyRysa bun us s1uqnssap zeBes eysiz38 un e enb sepMBunsIp opp sgur Bas 9] epsorap sopersedsa un e ‘sotto! WANUy se3s@ sepipung upisa onb uoo pepiiqey ey> Mw Jog ‘owstus 1s Jod aysed ‘ofepow un tod ayied ‘orpngse tod azied ‘ezajeimgeu sod oysed ‘eyuesasdan anb [9 enb peptun spus uo2 ‘exysana of sou eueIp *HO® PLous|radx9 e] oto je} ejras ‘uoIKOLJas £ orpN “$9 sod osdwats opueiuasaidas £ owstur 1s ep ovenp Squausejoajied ‘oun Je ‘oynjosqe ua apispeou0D op ~snd ou eub esa ‘sazseng ayuacujendr uaseyinses seid -09 SB] 20ze od ys 0 ‘etiany pres 0330 9p UOTEyUN PT ‘ovenbed ezseny tod pres ‘iensou: our ezayvs “nyvu Jed efqisuas afeuosiad ja anb of -eBuay ou anb ugised e230 Jemnbyena ep ‘ons ya eas ou anb 103092 729 ono sainbiens ap & peproydnp ef ‘esaxodgy ep ‘BPLEAL B 9p owod peprGisuas ¥] ap ZOpERULE of ~sejied ue ‘equspuazdsos wey ‘epuei3 uz} piss ‘our bilidad mediocre, y ése es su tinica mérito, gno lo considerara wn hombre mediocre? Tenga culdado, es otra trampa que le tiendo. — Y si estuviera dotado de una extraordinaria sensibilidad, ¢qué ucurritic? — 2Qué? — 9 bien no representara en absoluto, 0 bien representard ridiculamente. Si, ridicutamen- te y Ja prucba podria verla en mi mismo, Siempre que tengo que hacer un relato patético, me siento conmovide, tanto an el corezén como er Ja cabeza; mi lengua se atasca, sa descomponen mis ideas, bal- buceo, Ins Ingrimas corren por mis majillas, y en- lonces me caile. — Peso eso le queda muy bien. — En privado. En el teatro me silbarian. — Por ud? — Porque no se va a ver lagcimas, sino a oir palabras que tas artanquen, porque hay una disc- nancia entre la verded de la naturaleza y la verdad de la convenciin. Trataré de explicarme: quiero decir que ni el cistema dramético, ai la accién, ni los discursos del poeta se avendrian con mi decla- maciéa ahogada, interrumpida, sollozada. Coma Podré verlo, ni siquiora esté permitido imitar de muy cerca a la naturaleza, la hermosa naturaleza, a veread, y que ay limites en los crates es sier encerrarse. — ¥ esas { mites, equién los jaclo? — El buen sentido, que no quiere que un talento perjudique a otro talento, aunque a ve- ces es preciso que el actor se sacrifique al poeta. — Pero, gy si la composicién del poeta se presia a ollo? — Pues bien, tendria otra especie de tragedia completamente distinta a Ia suys. — ¢¥ eso qué id See inconveniente piaatea? — No sé exactamente ‘lo exe ganaria, perc si lo que saldria perdiendo, + Aqui, el hombre pazadéjico se acered por segun- da o ter cera ver z su antagonista para decirle Ta frase es de mal gusto, pero divertids. Es de una actriz cuyo talento se reconoce universalmente Corre pereja cen Is frase y la situacion de la Gaus, sin, Desplomeda tan:bién sobre el pecho de Pilot - Polux, esta agonizando, 0 al menos Io hace creer, Sendo le murmura a él en voz muy queda: ;A‘!, Pillot, eémo hiedes. Uste resgo es de la Acould haciendo de Telaira, En ese momento, la Arnould, ges fealmente Telaira? No, es la Arnould, siempre Ja Arnould, Nunca conseguird hacerme elogiar los grados intermedios de una cualidad que lo esteopes. ria todo, si, Nevada a su extremo, el comediante se viese dominado por ella. Pero supongamos que el Pocta hubiese escrito la escena pata ser declamada en el teatro coma yo la recitaria en la sociedad equién representaria esa escena? Nadie; no, nadie ai siduiera el actor mas dusiio de si misino, porque saldria bien de ta empresa una ver, pera vencida en mil. iE! éxito depende de tat pocol... 2Le ps Tece poco sclico est» ultima rezonamiento? Pues bien, puede que asi sea, Pero, por un poeta de genio ue alcanzase esa prodigiosa verdad na! varia una nube de No esta permitido, detestable, sencillez Secu: tural, se ele- insipidos y vulgares imitadores a tiesgo de ser insipido, tosco, descender un punto més abajo de Ia atural. eComparte usted mi opinion? ©. Ne pienso nada, No lo he entendido, 113 Str BA “soutay [9 eA ‘ea a] BA aBuiy as ‘sotutUg so] seu -op azainb as anb ua sons sor sopo3 ue ‘seaiquunse SeL_ Ua ‘sayeumqr soy ug som je suaue;saped valluyy opueno outs ‘sosorsny uyisa apueno ou ‘oan, -pd 8 usuorsazdur saqueipauios sory “wan ey ‘tgised By ‘voterpexa ef pyr opuens oso yiag -ofsiu of OU OX “SY231 @8 opusns ‘eucisedy 26 opuems ‘yIexa 98 SHU OWUEND spur sfen enb sopes0 fap oaIp ag ceod ue & oyuerpauios ues3 wn sp vpia B[ euunsa eqD “HU US UsjUR} SoUELOS sor] “OpNp OT “OMA “ony ayusUuEINas OWW0D “CaNNOAS veded 2 upinSas us setaue oiqap ounqin 2 n BIg OE [2 we OBaTUL Ofap Of anb ‘ougur e] ua 23033 anb ones je woo ajusiass 18 Pzoqvo BT us adjo® [23 op of ‘ezusSu9A ep sos tuesued soidosd ens sod X oanyy Aer [ep voted BL Onla of @ eqzjuasaides onb uo aopse Ja tod 3s ap vseny ‘odosg ope] ns & opuaizsoo osed aqustasis un opuens ‘soyse,y outssy ns ap oszeZu9A ouL> 13 ered equsued ‘oany ap jeded [a 0129} ouztd ua vip cusp opuejuasosdas, anb esayjas osremjg. van ap odosy jonbe anb oust of ‘ox.0:pau aquap -auiod un asenz pzinb ogg asq ‘oft ordosd ns op Bywsouny Bun BT SewsAg, sns LoD opueyeq a1ped UN ep oN2x;0ads9 [2 ous “Horse [ap UofseUIE|29p BL 8 tu sapidimg op sosiea sol v iu opiqap any ou ‘pap ua o8uod © anb ‘osorrposd oyx9 ng “ON! “Us 729 RS wa ody esDIGIMY| O| CUUOD eUAdSE I UE O1Gey ‘owauiow yanbe ua ‘oigeg enb 800 A oumWEg “HE, B01 v anb oyesuas ¥IT sopiuad & soyuauiey ue gidwnsuoid 013389 09) 19 send ‘osye01 sp Jojop un ‘ugpequeseicier wueA bun any ou oyjenbe enb € tsopied ep equqvoe nb 1 ‘ofty orcord ns ap sezyuay sb] eqepsen3 anb euin BI Opuezeage gIys ‘seyse1Q ep euIN Ef UOD BUDD *S9 Ua ssiejuasesd opuatqep ‘ofqeg ous! onb ‘seo “PY SeyooNy sns ue asaxjox ‘0119 o|nY ‘aaNADAS "98 OT ‘ONaINIad, gsasoyoe we}Iey so] Jefnur ap sajaded So] Sitawensnue anb eqeg? ojos opeyos ay Of anb epnp UIs odway Jo oper, “ses speng ‘oannoag gojos tur vied ody, ewer opeiqey ey? ‘saouojue ‘og -oumTere rouar guid 8p StU e] GOD ooo soWeS UPS Je UO e}198 -X} 1389 BuN UD se[so9q pend Pepiso}ino aua! 1g ssepipnejde wosony & seuanq uossysored anb ss o1ed ‘osndxe onb seuozes sej op eX opsanse aut on “soli ~pn{sed vos af ‘vieod fap ugiowsdsur ey e £ oTuad [© Gjopusnatuos ‘SyueIpeui0d Je UeNAgns anb sou -arsexdum sey anb seso3 se30 an3u9 oftp A ‘yraqoeyy ue Jaded enb 9s ou yausep ep sandsap sequasasdos wird vuses9 us oszezuasesd ue elasisuos anb ‘pep valllay ns ep ooygNA Jo azUB gsnox9 3s (OMeAL Ja UA vip [anbe eqe3se 04} 30308 aso ‘Tour opsondes ou Is PEIN OpeWe, 'spyFur ose un ug ‘oaNAOSS nb ug? owas “seyog ‘oannoag ge0ey sojquip enb? ‘sang ‘omasuing “oN ‘oannpag 389 By sw OUP ‘olag ‘OuaNTIEG cope Ja piedad, para producir en el auditorio esos tos sat an ieutos. Lo que no logra una pasiin efec- tiva lo consigue una pasién bien imitada Cuando se dice de un hombre que es un gran comediante, no entiende nadie que tal hombre sien- te, sino todo lo contrario; que sabe simular el senti- miento sin sentir absolutamente nada; papel mas dificil que ef dei actor, pues aquel hombre ha de buscar él mismo stt discurso, ha de tleaar des f Ciones, la de poete y la de comediante. El poeta en la escena puede ser més habil que ef comed social eu la realidad. Pero, cqu H ! podria creer q lo escena el actor sea mas profundo, mi la alegcia, la tristeza, Ja sensibilidad, la © un Viejo corte- Pero se hace tarde. Vamos a cenar, INDICE Pag, es de un comediante sobre “La paradoja” 8 paradoja" de Diderot, por Jacques Copean 7 1a paraduja det comediante 33

You might also like