You are on page 1of 33

Πανεπιςτήμιο Κρήτησ

Σχολή Επιςτημών Αγωγήσ


Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικήσ Εκπαίδευςησ

Σίηινο καζήκαηνο: Α3 Μεζνδνινγία Έξεπλαο Ι

Γηδάζθσλ: Λ. Καξβνύλεο

Δξγαζία:
Η αμηνιόγεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢
Η Σειεδηάζθεςε ζην Γεκνηηθό ΢ρνιείν: από ηελ ζεσξία ζηελ πξάμε
΢πλεξγαδόκελα ΢ρνιεία:
Γεκνηηθό ΢ρνιείν Λενληείνπ ΢ρνιήο Παηεζηώλ - Γεκνηηθό ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο - ΢νύδα

Υαξίθιεηα Μαξθνπιάθε
Α.Μ. 01141
1

Ρέζπκλν, Ινύληνο 2020


Πεξηερόκελα
1. Δηζαγσγή .................................................................................................................. 6
2. Θεσξεηηθό Πιαίζην ................................................................................................. 6
2.1 Αμηνιφγεζε ζηελ εθπαίδεπζε ......................................................................................... 6
2.2 ΣΠΔ θαη ΢ρνιηθή Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε.............................................................. 7
2.3 Σειεδηάζθεςε θαη Γηαδξαζηηθή Σειεδηάζθεςε ............................................................. 8
2.4 Πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ ................................................................................................ 8
3. Μεζνδνινγία ηεο Έξεπλαο .................................................................................... 10
3.1 ΢θνπφο θαη ζηφρνη ηεο έξεπλαο ..................................................................................... 10
3.2 Δίδνο έξεπλαο ................................................................................................................ 11
3.3 Δξεπλεηηθά εξσηήκαηα ................................................................................................. 11
3.4 Πιεζπζκφο θαη δείγκα ηεο έξεπλαο .............................................................................. 11
3.5 Υξνλνδηάγξακκα θαη κέζα ζπιινγήο δεδνκέλσλ ......................................................... 11
3.6 Δπεμεξγαζία δεδνκέλσλ ................................................................................................ 12
3.7 Πίλαθεο θαη γξαθηθέο παξαζηάζεηο ............................................................................... 13
4. Αλάιπζε δεδνκέλσλ θαη απνηειέζκαηα ............................................................... 13
4.1 Σν θχιν ηνπ δείγκαηνο .................................................................................................. 13
4.1.1 Αξρηθή αμηνιφγεζε (EXANTE) ............................................................................. 13
4.1.2 Αληηπαξαβνιή αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο ............ 14
4.2 Σερλνινγηθφ πξνθίι ησλ καζεηψλ ................................................................................ 15
4.3 Δξεπλεηηθά εξσηήκαηα ................................................................................................. 18
4.3.1 Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα ................................................................................... 18
 ΢χγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο: εξσηήζεηο 1, 3
θαη 10 ............................................................................................................................... 18
 ΢πληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 1, 2, 3, 8 θαη 10 . 19
4.3.2 Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα................................................................................. 22
 ΢χγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο: εξσηήζεηο 2
θαη 4 ................................................................................................................................. 22
 ΢πληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7 ........... 23
4.3.3 Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα ..................................................................................... 25
 ΢χγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο: εξσηήζεηο 5, 6
θαη 7 ................................................................................................................................. 25
 ΢πληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 9, 12 θαη 13 ....... 25
4.3.4 Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα................................................................................. 28
 ΢χγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο: εξσηήζεηο 8
θαη 9 ................................................................................................................................. 28
 ΢πληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 4 θαη 11 ............. 28
5. ΢πκπεξάζκαηα........................................................................................................ 30
Βηβιηνγξαθία .............................................................................................................. 30

2
΢ρήκαηα
΢ρήκα 1: ΢ηάδηα Γηδαζθαιίαο - Η Ππξακίδα ηεο Γηαδξαζηηθήο Σειεδηάζθεςεο
(Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017) .............................................................................. 9
΢ρήκα 2: Σν πξνηεηλφκελν κνληέιν επηθνηλσλίαο (Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017)
................................................................................................................................................. 10

3
Πίλαθεο
Πίλαθαο 1: Φχιν θαη ζρνιείν θνίηεζεο [ΔΥΑΝΣΔ] .............................................................. 14
Πίλαθαο 2: Φχιν θαη ζρνιείν θνίηεζεο [ΔΥΑΝΣΔ-EXPOST] .............................................. 15
Πίλαθαο 3: Σερλνινγηθφ πξνθίι ησλ καζεηψλ ....................................................................... 16
Πίλαθαο 4: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE -EXPOST]: εξσηήζεηο 1, 3 θαη 10........ 18
Πίλαθαο 5: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 1........................................ 19
Πίλαθαο 6: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 2........................................ 20
Πίλαθαο 7: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 3........................................ 21
Πίλαθαο 8: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 8........................................ 21
Πίλαθαο 9: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 10...................................... 22
Πίλαθαο 10: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 2 θαη 4 .......... 22
Πίλαθαο 11: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 5 ................................... 23
Πίλαθαο 12: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 6 ................................... 24
Πίλαθαο 13: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 7 ................................... 24
Πίλαθαο 14: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7........... 25
Πίλαθαο 15: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 9........................................ 26
Πίλαθαο 16: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 12...................................... 26
Πίλαθαο 17: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 13...................................... 27
Πίλαθαο 18: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 8 θαη 9 .......... 28
Πίλαθαο 19: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 4 ................................... 29
Πίλαθαο 20: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 11 ................................. 29

4
Γξαθήκαηα
Γξάθεκα 1: Σν θχιν ησλ καζεηψλ [ΔΥΑΝΣΔ] ..................................................................... 14
Γξάθεκα 2: Σν θχιν ησλ καζεηψλ [ΔΥΑΝΣΔ-EXPOST] ..................................................... 15
Γξάθεκα 3: Δπίπεδν γλψζεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ ...................................................................... 16
Γξάθεκα 4: Γηαζεζηκφηεηα ηερλνινγηθψλ κέζσλ .................................................................. 17
Γξάθεκα 5: ΢πρλφηεηα ρξήζεο ΣΠΔ ...................................................................................... 17
Γξάθεκα 6: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE -EXPOST]: εξσηήζεηο 1, 3 θαη 10 ...... 19
Γξάθεκα 7: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 1 ...................................... 20
Γξάθεκα 8: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 2 ...................................... 20
Γξάθεκα 9: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 3 ...................................... 21
Γξάθεκα 10: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 8 .................................... 21
Γξάθεκα 11: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 10 .................................. 22
Γξάθεκα 12: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 2 θαη 4 ......... 23
Γξάθεκα 13: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 5 .................................. 23
Γξάθεκα 14: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 6 .................................. 24
Γξάθεκα 15: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 7 .................................. 24
Γξάθεκα 16: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7 ......... 25
Γξάθεκα 17: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 9 ...................................... 26
Γξάθεκα 18: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 12 .................................... 26
Γξάθεκα 19: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 13 .................................... 27
Γξάθεκα 20: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 8 θαη 9 ......... 28
Γξάθεκα 21: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 4 .................................. 29
Γξάθεκα 22: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 11 ................................ 29

5
1. Δηζαγσγή
Η αμηνιφγεζε ζηελ εθπαίδεπζε ζεσξείηαη απαξαίηεηε θαζψο κπνξεί λα ζηεξίμεη
θαη λα ελδπλακψζεη ηνλ ζθνπφ ηεο εθπαηδεπηηθήο πξαθηηθήο γηα ηελ νπνία επηηειείηαη
(Talbot-Smith et al., 2010).
Η εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο ζπλέβαιε ζηελ αλάπηπμε πιεζψξαο εξγαιείσλ πνπ
κπνξνχλ λα δηεπθνιχλνπλ ηηο εθπαηδεπηηθέο δηαδηθαζίεο. Φεθηαθά εξγαιεία, φπσο ηα
΢πζηήκαηα Γηαρείξηζεο Μάζεζεο (LMS), ηα MOOCs, νη ηειεδηαζθέςεηο, ζηνρεχνπλ
ζε κηα απνηειεζκαηηθή θαη πνηνηηθή κάζεζε (Ληνλαξάθεο θ.ά., 2018).
Σν πξφγξακκα «ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢» απνηειεί ηελ πξψηε ζπζηεκαηηθή πξνζπάζεηα
εηζαγσγήο ηεο ζπκπιεξσκαηηθήο ζρνιηθήο Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζεο ζηελ
πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε ζηελ Διιάδα (Αλαζηαζηάδεο, 2017).
Η παξνχζα εξγαζία βαζίζηεθε ζηε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε αμηνιφγεζεο ηνπ
πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ (Anastasiades, 2003) θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζηε
ζπλεξγαζία καζεηψλ κέζσ ηειεδηαζθέςεσλ απφ δχν ζρνιεία, ηνπ Γεκνηηθνχ
΢ρνιείνπ ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο Παηεζίσλ θαη ηνπ Ιδησηηθνχ Γεκνηηθνχ ΢ρνιείνπ
ΓΓΜΝ Ναπζηάζκνπ Κξήηεο - ΢νχδαο, θαηά ην ζρνιηθφ έηνο 2017-18.
΢θνπφο ηεο έξεπλαο είλαη λα δηεξεπλεζεί ν ξφινο ηεο ηειεδηάζθεςεο, αιιά θαη
θαηά πφζν ε ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ ζηηο ηειεδηαζθέςεηο ηνπ πξνγξάκκαηνο
ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ κπνξεί λα επεξεάζεη ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο.
Η εξγαζία δνκείηαη ζηα εμήο κέξε: κεηά ηελ εηζαγσγή αθνινπζεί ε δεχηεξε
ελφηεηα ζηελ νπνία αξρηθά απνζαθελίδνληαη νη φξνη: αμηνιφγεζε, ΣΠΔ, ΢ρνιηθή Δμ
Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε, ηειεδηάζθεςε θαη Γηαδξαζηηθή Σειεδηάζθεςε θαη έπεηηα
πεξηγξάθεηαη ην Πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢. ΢ηελ ηξίηε ελφηεηα αλαιχεηαη ε
κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο, ελψ ζηελ ηέηαξηε ελφηεηα παξνπζηάδνληαη ηα εξεπλεηηθά
δεδνκέλα θαη ηα απνηειέζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ απηήλ. Σέινο, ζηελ πέκπηε
ελφηεηα παξαηίζεληαη ηα ζπκπεξάζκαηα ησλ επξεκάησλ ηεο έξεπλαο.

2. Θεσξεηηθό Πιαίζην
2.1 Αμηνιόγεζε ζηελ εθπαίδεπζε
΢ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία, γηα ηελ αμηνιφγεζε ζηελ εθπαίδεπζε έρνπλ απνδνζεί
πνιινί νξηζκνί, αλάινγα κε ην αληηθείκελφ ηεο, ηνλ ζθνπφ, ηε δηάξθεηα, ην ππφβαζξν
ηνπ εξεπλεηή θαη ηε ρξήζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο (Γεκεηξφπνπινο, 2002). Μεξηθνί
απφ απηνχο νξίδνπλ ηελ αμηνιφγεζεο σο πξνζπάζεηα δηεξεχλεζεο ηεο επίηεπμεο ησλ
ζηφρσλ ελφο πξνγξάκκαηνο (Calder, 2013). ΢χκθσλα κε ηνπο Rossi et al. (2004),
«αμηνιφγεζε είλαη ε ζπζηεκαηηθή εθαξκνγή εξεπλεηηθψλ αμηνιφγεζεο ηεο ζεσξίαο,
ηνπ ζρεδηαζκνχ θαη ρξεζηκφηεηαο πξνγξακκάησλ θνηλσληθήο παξέκβαζεο ή ε
ζπζηεκαηηθή δηεξεχλεζε ησλ επηηεπγκάησλ θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ελφο
πξνγξάκκαηνο ή κηαο ππεξεζίαο».
Αλάινγα κε ηνλ ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ε αμηνιφγεζε, δηαθξίλεηαη
ζε: α) αξρηθή ή δηαγλσζηηθή, β) ζηαδηαθή, δηακνξθσηηθή ή ζπληξέρνπζα θαη γ)
ηειηθή ή ζπλνιηθή (Patton,1990; Βαθαινχδε, 2012). Η αξρηθή αμηνιφγεζε δηεμάγεηαη
πξηλ ηελ έλαξμε κηαο δηδαθηηθήο παξέκβαζεο. Κχξηνο ζηφρνο ηεο είλαη ν
πξνζδηνξηζκφο ησλ πξνυπάξρνπζσλ γλψζεσλ, δεμηνηήησλ ή ηθαλνηήησλ ζρεηηθά κε
ην αληηθείκελν πνπ ζθνπεχεη λα δηδάμεη ν εθπαηδεπηηθφο (Καςάιεο & Υαλησηάθεο,
2011). Η δηακνξθσηηθή αμηνιφγεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζε ηαθηά δηαζηήκαηα θαη
απνζθνπεί ζηελ παξαθνινχζεζε ηεο πνξείαο ησλ καζεηψλ αλαθνξηθά κε ηελ
θαηάθηεζε ησλ δηδαθηηθψλ ζηφρσλ πνπ είρε ζέζεη ν εθπαηδεπηηθφο, ψζηε λα πξνβεί
ζηηο απαξαίηεηεο αιιαγέο ή ηξνπνπνηήζεηο ζηε δηδαζθαιία ηνπ (Dixson & Worrell
2016). Η ηειηθή αμηνιφγεζε δηεμάγεηαη κεηά ηελ νινθιήξσζε κηαο δηδαθηηθήο

6
παξέκβαζεο θαη απνηειεί ηνλ απνινγηζκφ ηεο καζεζηαθήο πνξείαο (Κσλζηαληίλνπ,
2000).
Μηα αμηνιφγεζε ζα πξέπεη λα δηέπεηαη απφ αμηνπηζηία, εγθπξφηεηα,
αληηθεηκεληθφηεηα, δηαθξηηηθφηεηα θαη πξαθηηθφηεηα (Πεηξνπνχινπ θ.ά., 2015).
΢ην πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ δηεξεπλψληαη νη απφςεηο ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε ηηο
ηειεδηαζθέςεηο, ζηηο νπνίεο έιαβαλ κέξνο, ζχκθσλα κε ηε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε
ηεο αμηνιφγεζεο ζηελ νπνία πεξηιακβάλνληαη θαη ηα ηξία είδε πνπ αλαθέξζεθαλ.

2.2 ΣΠΔ θαη ΢ρνιηθή Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε


Η εμέιημε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ δε ζα κπνξνχζε λα κε ζπκβάιιεη θαη ζηελ
αλάπηπμε εξγαιείσλ πνπ ζα δηεπθφιπλαλ ηελ εθπαίδεπζε. ΢χκθσλα κε ηνλ Ρεηάιε
(2005) ζηηο ςεθηαθέο ηερλνινγίεο ζηελ εθπαίδεπζε πεξηιακβάλνληαη ηα
πεξηβάιινληα κάζεζεο πνπ αλαπηχρζεθαλ κέζσ ππνινγηζηή, ηα εθπαηδεπηηθά
ινγηζκηθά θαη εξγαιεία θαη επηπιένλ νη πιαηθφξκεο εθπαίδεπζεο απφ απφζηαζε.
Η ρξήζε ησλ Σερλνινγηψλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσλίσλ (ΣΠΔ) ζηελ
ειιεληθή εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή μεθίλεζε απφ ηε δεθαεηία ηνπ 1990 (Πνιίηεο θ.ά,
2000) θαη κέρξη ζήκεξα βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε φιεο ηηο βαζκίδεο ηεο «Σππηθήο -
΢πκβαηηθήο εθπαίδεπζεο».
Οη Καξαηδά θ.ά (2005) σο «΢πκβαηηθή εθπαίδεπζε» νξίδνπλ ηελ εθπαίδεπζε πνπ
πξαγκαηνπνηείηαη ζε κηα αίζνπζα δηδαζθαιίαο θαη νη ζπκκεηέρνληεο ζε απηήλ,
εθπαηδεπηέο θαη εθπαηδεπφκελνη, παξεπξίζθνληαη ζηνλ ίδην ρψξν θαη ρξφλν.
Ο φξνο «Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε» άξρηζε λα ρξεζηκνπνηείηαη ηε δεθαεηία ηνπ
1980 (Ληνλαξάθεο, 2006). Πνιινί κειεηεηέο επηρείξεζαλ λα ηελ νξηνζεηήζνπλ κε
βάζε ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ ν θαζέλαο ηεο πξνζέδηδε. Ο Ληνλαξάθεο (2005) νξίδεη
ηελ Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε σο «ηελ εθπαίδεπζε πνπ δηδάζθεη θη ελεξγνπνηεί ην
καζεηή πψο λα καζαίλεη κφλνο ηνπ θαη πψο λα ιεηηνπξγεί απηφλνκα πξνο κία
επξεηηθή πνξεία απηνκάζεζεο».
Η Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε αλάινγα κε ηηο ΣΠΔ πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζεη γηα
ηελ παξνπζίαζε ηνπ πιηθνχ ηεο, δηαθξίλεηαη Αζχρξνλε, ΢χγρξνλε θαη Μεηθηή -
΢πλδπαζηηθή (Anastasiades 2012; Αλαζηαζηάδεο, 2014). Η δηαθνξά ησλ δχν πξψησλ
κνξθψλ Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε έγθεηηαη ζηνλ ρξφλν πξαγκαηνπνίεζήο ηνπο.
΢ηελ Αζχγρξνλε Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε νη ζπκκεηέρνληεο, εθπαηδεπηέο θαη
εθπαηδεπφκελνη, αιιειεπηδξνχλ ζε δηαθνξεηηθφ ρξφλν, ελψ ζηελ ΢χγρξνλε Δμ
Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε νη ζπκκεηέρνληεο, εθπαηδεπηέο θαη εθπαηδεπφκελνη,
αιιειεπηδξνχλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν, κέζσ εηθφλαο, ήρνπ θαη δεδνκέλσλ
(Αλαζηαζηάδεο, 2014). Η ηξίηε κνξθή Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε είλαη ν
ζπλδπαζκφο ησλ άιισλ δχν κνξθψλ.
Παξαδείγκαηα εξγαιείσλ ηεο Αζχγρξνλεο Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζεο
απνηεινχλ ηα εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά θαη νη εθπαηδεπηηθέο πιαηθφξκεο φπσο ηα
΢πζηήκαηα Γηαρείξηζεο Μάζεζεο (Learning Management Systems - LMS) θαη ηα
΢πζηήκαηα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ (Content Management Systems CMS).
Σερλνινγίεο κεηάδνζεο ΢χγρξνλεο Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζεο απνηεινχλ ε
ηειεδηάζθεςε θαη ε βηληενδηάιεμε (webcast) (Γεκεηξαθνπνχινπ, 1999).
Ο Αλαζηαζηάδεο (2014) αλαθέξεη φηη αλ θαη ζηελ Διιάδα ε ΢ρνιηθή Δμ
Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε δελ είλαη δηαδεδνκέλε, ππάξρνπλ καζεηέο απφ άιιεο ρψξεο
πνπ έρνπλ νινθιεξψζεη ηηο ζπνπδέο ηνπο ζηηο δχν πξψηεο βαζκίδεο Δθπαίδεπζεο.
Χο ΢ρνιηθή Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε λνείηαη «ε εθπαίδεπζε πνπ παξέρεηαη
απφ απφζηαζε ζε επίπεδν πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο,
θαζηζηψληαο δπλαηή ηελ θάιπςε ησλ ζχγρξνλσλ αλαγθψλ ησλ καζεηψλ, ζχκθσλα
κε ηα δεηνχκελα ηεο λέαο επνρήο ηεο θνηλσλίαο ηεο γλψζεο. Η εμ απνζηάζεσο

7
ζρνιηθή εθπαίδεπζε δηαθξίλεηαη ζε απηνδχλακε θαη ζπκπιεξσκαηηθή, κε ηελ πξψηε
λα αλαπηχζζεηαη αλεμάξηεηα απφ ηε ζπκβαηηθή ζρνιηθή εθπαίδεπζε θαη ηε δεχηεξε
λα ιεηηνπξγεί παξάιιεια πξνο ην ζπκβαηηθφ ζρνιείν» (Βαζάια, 2005).
Σν Πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ απνηειεί έλα απφ ηα πξνγξάκκαηα ΢χγρξνλεο Δμ
Απνζηάζεσο ζπκπιεξσκαηηθήο εθπαίδεπζεο ζηελ Διιάδα πνπ δίλεη έκθαζε ζηελ
Γηαδξαζηηθή Σειεδηάζθεςε.

2.3 Σειεδηάζθεςε θαη Γηαδξαζηηθή Σειεδηάζθεςε


Η εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο δηάδνζεο ηεο θηλνχκελεο εηθφλαο (βίληεν) ζπλέβαιε
ζηελ αλάπηπμε θαη ηελ αμηνπνίεζή ηεο, ηφζν γηα επηθνηλσληαθνχο, φζν θαη γηα
εθπαηδεπηηθνχο ιφγνπο (Alonso-Díaz & Yuste-Tosina, 2015).
Καηά ηνπο Γθηνχζην θαη Σδαλαβάξε (2009) νη πξψηεο εθαξκνγέο ηειεδηάζθεςεο
πξαγκαηνπνηήζεθαλ γχξσ ζηε δεθαεηία ηνπ 1970, ελψ ζηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ
1990, ε έκθαζε άξρηζε λα δίλεηαη ζηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζή ηεο (Mavroidis et
al., 2013).
Η ηειεδηάζθεςε (videoconference ή teleconference) αλαθέξεηαη ζηνλ ηξφπν
επηθνηλσλίαο, ζηνλ νπνίν νη ζπκκεηέρνληεο αλ θαη βξίζθνληαη ζε δχν ή πεξηζζφηεξεο
δηαθνξεηηθέο γεσγξαθηθέο ηνπνζεζίεο επηθνηλσλνχλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν θάλνληαο
ρξήζε ηνπ ήρνπ, ηνπ βίληεν ή ηνπ ζπλδπαζκνχ απηψλ, έρνληαο ηε δπλαηφηεηα
αληαιιαγήο δεδνκέλσλ θαη θνηλψλ εθαξκνγψλ (Αλαζηαζηάδεο θ.ά., 2009; 2011; Wu
et al., 2013). Όηαλ ππάξρεη ε δπλαηφηεηα ζπλεξγαηηθήο νηθνδφκεζεο ηεο γλψζεο
παξάιιεια κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ησλ ζπκκεηερφλησλ ζε έλα δπλακηθφ
πεξηβάιινλ αιιειεπίδξαζεο, λνείηαη σο Γηαδξαζηηθή Σειεδηάζθεςε (Interactive
Videoconference) (Αλαζηαζηάδεο θ.ά., 2009; 2011; Αλαζηαζηάδεο, 2017).
Η ηειεδηάζθεςε απνηειεί κνξθή δηδαζθαιίαο θνληηλή πξνο ηε δηα δψζεο, θαζψο
κεηψλεη ην ζπλαίζζεκα ηεο απνκφλσζεο ησλ εθπαηδεπνκέλσλ (Μειησξίηζαο &
Γεσξγηάδε, 2010), ρσξίο λα ζηνρεχεη ζηελ αληηθαηάζηαζε ηεο, αιιά λα ιεηηνπξγήζεη
ζπκπιεξσκαηηθά (Αλαζηαζηάδεο, 2017) πξνο απηήλ.
Η αλάπηπμε λέσλ δεμηνηήησλ, ε θηιηθφηεηα πξνο ηνπο εθπαηδεπφκελνπο
(Whittaker & O’Connail, 1997), αιιά θαη ν εκπινπηηζκφο ηεο δηδαζθαιίαο κε
ζπκκεηνρηθέο ηερληθέο θαη ζπλεξγαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζε νκάδεο ηφζν ζηηο ηνπηθέο
φζν θαη ζηηο απνκαθξπζκέλεο ηάμεηο (Anastasiades, 2007) απφ ηνπο εθπαηδεπηέο,
κπνξεί λα ζπκβάιεη ζηε βειηίσζε ηεο «θνηλσληθήο παξνπζίαο» κεηαμχ ησλ
εθπαηδεπνκέλσλ.
Σν παηδαγσγηθφ πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ πεξηιακβάλεη ηνλ
ζρεδηαζκφ, ηελ αλάπηπμε θαη ηελ πινπνίεζε ζπλεξγαηηθψλ δεκηνπξγηθψλ
δξαζηεξηνηήησλ κεηαμχ δεκνηηθψλ ζρνιείσλ, κέζσ ηειεδηαζθέςεσλ
(Αλαζηαζηάδεο, 2014).

2.4 Πξόγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢


Σν πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ θέηνο ζπκπιεξψλεη ηα 20 ρξφληα ζπλερνχο δξάζεο.
Ξεθίλεζε λα ζρεδηάδεηαη ην 2000 ζηελ Κχπξν θαη κεξηθά ρξφληα αξγφηεξα (ην 2004)
εληάζζνληαη ζε απηφ ηα πξψηα δεκνηηθά ζρνιεία απφ ηελ Διιάδα (Αλαζηαζηάδεο,
2017). Απνηειεί έλα νινθιεξσκέλν πξφγξακκα ΢ρνιηθήο Δμ Απνζηάζεσο
Δθπαίδεπζεο πνπ έρεη σο θχξην ζηφρν ηνπ ηε ζπλεξγαηηθή δηεξεχλεζε θαη ηελ
νηθνδφκεζε ηεο γλψζεο, αιιά θαη ηελ θαιιηέξγεηαο θνηλσληθψλ δεμηνηήησλ αλάκεζα
ζε καζεηέο δεκνηηθψλ ζρνιείσλ ζηελ Διιάδα θαη ηελ Κχπξν (Anastasiades, 2003).
Σν πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ εζηηάδεη ζηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζε ησλ ΣΠΔ θαη
πην ζπγθεθξηκέλα ζηελ ηειεδηάζθεςε θαη ζηηο εθαξκνγέο ηεο γεληάο Ιζηνχ 2.0 (Web
2.0) (Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017).

8
Γηα ηνλ ζρεδηαζκφ, αιιά θαη ηελ πινπνίεζε ησλ ηειεδηαζθέςεσλ ιακβάλνληαη
ππφςε νη παηδαγσγηθέο, ηερλνινγηθέο, νξγαλσηηθέο θαη νηθνλνκηθέο πξνυπνζέζεηο
(Anastasiades, 2009).
Σν πξνηεηλφκελν παηδαγσγηθφ πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο ζηεξίδεηαη ζε πέληε
θαίξηνπο άμνλεο (Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017): α) ζηελ δηαζεκαηηθή
πξνζέγγηζε ηεο γλψζεο, β) ζηηο ζεσξίεο νηθνδφκεζεο ηεο γλψζεο, γ) ζηελ
αμηνπνίεζε ηεο κεζφδνπ project, δ) ζηηο βαζηθέο αξρέο ηεο Δμ Απνζηάζεσο
Δθπαίδεπζεο ηεο American Distance Education Consortium (ADEC) θαη ε) ζηε
κεζνδνινγία αμηνιφγεζεο πνπ ζπλδπάδεη πνηνηηθέο θαη πνζνηηθέο κεζφδνπο.
Η κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε ηνπ πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ απνηειείηαη απφ
ηέζζεξα ζηάδηα (Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017), ηα νπνία
αλαπαξηζηψληαη κε ηε κνξθή ππξακίδαο, ηελ Ππξακίδα ηεο Γηαδξαζηηθήο
Σειεδηάζθεςεο (΢ρήκα 1).

΢ηάδην Γ: Παξνπζίαζε
΢πλεξγαηηθώλ Γεκηνπξγηώλ ζε
ζεκαληηθνύο άιινπο
4ε Σειεδηάζθεςε
Γηαδξαζηηθέο παξνπζηάζεηο
Γηάινγνο - επηρεηξεκαηνινγία
΢ηάδην Γ: ΢πλεξγαζία νκάδσλ από απόζηαζε
3ε Σειεδηάζθεςε
΢πλεξγαηηθή νηθνδφκεζε ηεο γλψζεο - δεκηνπξγία
ζελαξίσλ
΢ηάδην Β: Δηθνληθή (Γπλεηηθή) ηάμε
2ε Σειεδηάζθεςε
΢πλεξγαηηθή δηεξεχλεζε ηνπ ζέκαηνο
Αλάδεημε Τπνελνηήησλ

΢ηάδην Α: Δηζαγσγηθέο δξαζηεξηόηεηεο


1ε Σειεδηάζθεςε
Γλσξηκία ηάμεσλ - Αλάδεημε ηνπ ζέκαηνο πξνο δηεξεχλεζε
΢ρήκα 1: ΢ηάδηα Γηδαζθαιίαο - Η Ππξακίδα ηεο Γηαδξαζηηθήο Σειεδηάζθεςεο (Anastasiades, 2003;
Αλαζηαζηάδεο, 2017)

Σα ζηαδία ηεο κεζνδνινγηθήο πξνζέγγηζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢


πεξηγξάθνληαη ζπλνπηηθά (Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017):
o ΢ην πξψην ζηάδην δηεμάγεηαη ε 1ε ηειεδηάζθεςε, θαηά ηελ νπνία
πξαγκαηνπνηνχληαη νη εηζαγσγηθέο δξαζηεξηφηεηεο, ψζηε λα γλσξηζηνχλ νη
καζεηέο ησλ απνκαθξπζκέλσλ ηάμεσλ θαη λα αλαδεηρζεί ην ππφ δηεξεχλεζε
ζέκα.
o ΢ην δεχηεξν ζηάδην δηεμάγεηαη ε 2ε ηειεδηάζθεςε, θαηά ηελ νπνία
πξαγκαηνπνηνχληαη νη εηδηθά ζρεδηαζκέλεο δξαζηεξηφηεηεο, πνπ ζηφρν έρνπλ ηε
ζπλεξγαηηθή δηεξεχλεζε ηνπ ζέκαηνο θαη ηελ αλάδεημε ησλ ππνελνηήησλ.
o ΢ην ηξίην ζηάδην δηεμάγεηαη ε 3ε ηειεδηάζθεςε, θαηά ηελ νπνία μεθηλά ε
ζπλεξγαζία ησλ νκάδσλ απφ απφζηαζε, κε ζηφρν ηε ζπλδηακφξθσζε ησλ
ζεκάησλ θαη ηελ αληαιιαγή απφςεσλ.

9
o ΢ην ηέηαξην ζηάδην δηεμάγεηαη ε 4ε ηειεδηάζθεςε, θαηά ηελ νπνία
παξνπζηάδνληαη νη ζπλεξγαηηθέο δεκηνπξγίεο θαη ζηε ζπλέρεηα
πξαγκαηνπνηείηαη δηάινγνο θαη επηρεηξεκαηνινγία επί ηνπ ζέκαηνο.
΢χκθσλα κε ην κνληέιν επηθνηλσλίαο ηνπ πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢
(Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017) νη ηειεδηαζθέςεηο πξνηείλεηαη λα γίλνληαη
αλά δχν ηάμεηο. Καζψο νη καζεηέο βξίζθνληαη ζην θέληξν ηεο καζεζηαθήο
δηαδηθαζίαο, ν ξφινο ησλ εθπαηδεπηηθψλ νθείιεη λα είλαη ηξηπιφο: ζπληνληζηηθφο,
ζπκβνπιεπηηθφο θαη ππνζηεξηθηηθφο, ψζηε νη πξψηνη λα κπνξέζνπλ λα ζρεδηάζνπλ,
δηεξεπλήζνπλ, αλαθαιχςνπλ θαη νηθνδνκήζνπλ ηηο γλψζεηο πνπ απαηηείηαη γηα λα
πινπνηήζνπλ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ πξνγξάκκαηνο. Η επηθνηλσληαθή ζχλδεζε
γίλεηαη κε IP ζπλδέζεηο, ελψ νη ηειεδηαζθέςεηο πξαγκαηνπνηνχληαη κε δηαδηθηπαθέο
εθαξκνγέο (΢ρήκα 2).

Videoconferencing
Room

Teacher Teacher
Students Students

Classroom A IP Classroom B

Video - Audio - Data -Educational Multimedia

΢ρήκα 2: Σν πξνηεηλφκελν κνληέιν επηθνηλσλίαο (Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017)

Σέινο, ην εθπαηδεπηηθφ πιηθφ ηνπ πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ ζεσξείηαη απφ ηηο


ζεκαληηθφηεξεο πξνηεξαηφηεηέο ηνπ (Αλαζηαζηάδεο, 2017) θαη δνκείηαη κε βάζε ηηο
ρξνληθέο πεξηφδνπο δηεμαγσγήο ηνπ:
 Καηά ηελ πεξίνδν 2000-2003, ην πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ επηθεληξψλεηαη ζην
αλαιπηηθφ πξφγξακκα ζπνπδψλ. Γηα ηε δηακφξθσζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ
εκπιέθνληαη κφλν νη εθπαηδεπηηθνί.
 Καηά ηελ πεξίνδν 2004-2010, ην πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ εζηηάδεη ζηε
δηαζεκαηηθή πξνζέγγηζε ηεο γλψζεο, ζηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε θαη ζηηο
θνηλσληθέο δεμηφηεηεο. Γηα ηε δηακφξθσζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ
εκπιέθνληαη νη εθπαηδεπηηθνί, αιιά θαη εηδηθνί ζηελ Δμ Απνζηάζεσο
Δθπαίδεπζε (Μαλνχζνπ, 2009).
 Καηά ηελ πεξίνδν 2011-2020, ην πξφγξακκα ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ εζηηάδεη ζηε
ζπλεξγαηηθή νηθνδφκεζε ηεο γλψζεο, ζηε δεκηνπξγηθφηεηα θαη ηελ θξηηηθή
ζθέςε. Η δηακφξθσζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ δελ είλαη πιένλ αξκνδηφηεηα
κφλν ησλ εθπαηδεπηηθψλ, αιιά εκπιέθνληαη θαη νη καζεηέο (Αλαζηαζηάδεο,
2017).

3. Μεζνδνινγία ηεο Έξεπλαο


3.1 ΢θνπόο θαη ζηόρνη ηεο έξεπλαο
΢θνπφο ηεο παξνχζαο έξεπλαο είλαη λα δηεξεπλεζεί ν ξφινο ηεο ηειεδηάζθεςεο
θαη θαηά πφζν ε ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ ζηηο ηειεδηαζθέςεηο κπνξεί λα επεξεάζεη
ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο ζην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢.
Με βάζε ηε ζπγθεθξηκέλε ζθνπνζεζία παξαηίζεληαη νη ζηφρνη ηεο έξεπλαο:

10
 Πξψηνο ζηφρνο είλαη λα δηεξεπλεζεί αλ ε ηειεδηάζθεςε κπνξεί λα επηηειέζεη
κέζν επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ δαζθάισλ θαη ησλ καζεηψλ.
 Γεχηεξνο ζηφρνο είλαη λα δηεξεπλεζεί αλ ε ηειεδηάζθεςε κπνξεί λα ζπκβάιεη
ζηε ζπλεξγαζία ησλ καζεηψλ κε καζεηέο κηαο απνκαθξπζκέλεο ηάμεο.
 Σξίηνο ζηφρνο είλαη λα δηεξεπλεζεί αλ ε ηειεδηάζθεςε κπνξεί λα
αληηθαηαζηήζεη ηε πξφζσπν κε πξφζσπν δηδαζθαιία.
 Σέηαξηνο ζηφρνο είλαη λα δηεξεπλεζεί αλ ε ηειεδηάζθεςε κπνξεί λα ζπκβάιεη
ζηελ θνηλσληθνπνίεζε ησλ καζεηψλ.

3.2 Δίδνο έξεπλαο


Πξφθεηηαη γηα κηα πνζνηηθή έξεπλα πνπ ραξαθηεξίδεηαη σο εθαξκνζκέλε έξεπλα
δξάζεο, φζνλ αθνξά ηε δπλαηφηεηα πξαθηηθήο αμηνπνίεζεο ησλ απνηειεζκάησλ,
επηηφπηα θαη ζπγρξνληθή φζνλ αθνξά αληίζηνηρα ηνλ ρψξν θαη ηνλ ρξφλν δηεμαγσγήο
ηεο (Παξαζθεπφπνπινο, 1993).

3.3 Δξεπλεηηθά εξσηήκαηα


Σα εξεπλεηηθά εξσηήκαηα πνπ απνξξένπλ απφ ηνλ ζθνπφ θαη ηνπο ζηφρνπο ηεο
έξεπλαο είλαη:
1. Πψο αληηκεησπίδνπλ νη καζεηέο ην ελδερφκελν φηη κπνξνχλ λα επηθνηλσλνχλ
θαη λα θάλνπλ κάζεκα κε ηνλ δάζθαιφ ηνπο κέζσ ηειεδηάζθεςεο; Καηά πφζν ε
ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο επεξέαζε ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο;
2. Πνηεο είλαη νη απφςεηο ησλ καζεηψλ αλαθνξηθά κε ην ελδερφκελν φηη κπνξνχλ
λα επηθνηλσλήζνπλ θαη ζπλεξγαζηνχλ απφ απφζηαζε κε άιινπο καζεηέο κηαο
απνκαθξπζκέλεο ηάμεο κέζσ ηειεδηάζθεςεο; Καηά πφζν ε ζπκκεηνρή ηνπο
ζηηο ηειεδηαζθέςεηο επεξέαζε ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο;
3. Με πνην ηξφπν νη καζεηέο αληηκεηψπηζαλ ηελ πηζαλφηεηα λα αληηθαηαζηαζεί ε
πξφζσπν κε πξφζσπν δηδαζθαιία κε καζήκαηα κέζσ ηειεδηάζθεςεο
απνθιεηζηηθά απφ ην ζπίηη ηνπο; Καηά πφζν ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο
ηειεδηαζθέςεηο επεξέαζε ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο;
4. Καηά πφζν νη ηειεδηαζθέςεηο επεξεάδνπλ ηηο απφςεηο ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε
ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζρνιείνπ σο θνξέα θνηλσληθνπνίεζεο;

3.4 Πιεζπζκόο θαη δείγκα ηεο έξεπλαο


Η έξεπλα εζηίαζε ζηε ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ ζηηο ηειεδηαζθέςεηο ηνπ
πξνγξάκκαηνο «ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2018», ζην πιαίζην ηνπ νπνίνπ ζπκκεηείραλ 300
καζεηέο θαη 24 εθπαηδεπηηθνί απφ 20 δεκνηηθά ζρνιεία (edivea.org). ΢ηελ παξνχζα
έξεπλα δηεξεπλψληαη νη απφςεηο 53 καζεηψλ, ηεο ΢η΄ ηάμεο, απφ δχν ζρνιεία, ην
Γεκνηηθφ ΢ρνιείνπ ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο Παηεζίσλ θαη ην Ιδησηηθφ Γεκνηηθφ
΢ρνιείν ΓΓΜΝ Ναπζηάζκνπ Κξήηεο - ΢νχδαο, πνπ θνηηνχζαλ ζε απηά θαηά ην
ζρνιηθφ έηνο 2017-2018.
Γηα ηε ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ ζην πξφγξακκα «ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2018» είρε ιεθζεί
ζρεηηθή άδεηα απφ φινπο ηνπο γνλείο φηη ζπλαηλνχλ λα ζπκκεηέρνπλ ηα παηδηά ηνπο
ζηηο ηειεδηαζθέςεηο θαη ηηο εθπαηδεπηηθέο δξάζεηο πνπ ζα ιάκβαλαλ ρψξα θαζ’ φιε
ηε δηάξθεηά ηνπ.

3.5 Υξνλνδηάγξακκα θαη κέζα ζπιινγήο δεδνκέλσλ


Η έξεπλα πξαγκαηνπνηήζεθε απφ ηνλ Φεβξνπάξην κέρξη ηνλ Μάην ηνπ 2018. Η
ζπιινγή ησλ εξεπλεηηθψλ δεδνκέλσλ έγηλε κε ηε ρξήζε εξσηεκαηνινγίσλ θιεηζηνχ
ηχπνπ, ηα νπνία πεξηγξάθνληαη ζπλνπηηθά:

11
 ην εξσηεκαηνιφγην ΔΥΑΝΣΔ, ην νπνίν δηεξεπλά ην θχιν, ην ηερλνινγηθφ
πξνθίι ησλ καζεηψλ, θαζψο θαη ηηο πξνζδνθίεο ηνπο ζρεηηθά κε ηηο
ηειεδηαζθέςεηο πξηλ αθφκα ζπκκεηάζρνπλ ζε απηέο. Σν ζπγθεθξηκέλν
εξσηεκαηνιφγην ρξεζηκνπνηείηαη θαηά ηελ αξρηθή αμηνιφγεζε θαη δίλεηαη
ζηνπο καζεηέο πξνο ζπκπιήξσζε πεξίπνπ κηα βδνκάδα πξηλ απφ ηελ έλαξμε
ησλ ηειεδηαζθέςεσλ.
 ην εξσηεκαηνιφγην ONGOING, ην νπνίν δηεξεπλά ηηο απφςεηο ησλ καζεηψλ
ζρεηηθά κε ηελ εκπεηξία πνπ απνθφκηζαλ κεηά απφ θάζε ηειεδηάζθεςε. Σν
ζπγθεθξηκέλν εξσηεκαηνιφγην δίλεηαη ζηνπο καζεηέο πξνο ζπκπιήξσζε κεηά
ην ηέινο θαζεκηάο απφ ηηο ηέζζεξηο ηειεδηαζθέςεηο, γηα απηφ απαξηζκείηαη
αληηζηνίρσο σο ONGOING 1, 2, 3 θαη 4.
 ην εξσηεκαηνιφγην ΔΥΡΟSΣ, ην νπνίν δηεξεπλά ηηο απφςεηο ησλ καζεηψλ
ζρεηηθά κε ηηο ηειεδηαζθέςεηο κεηά ηελ νινθιήξσζή ηνπο. Σν ζπγθεθξηκέλν
εξσηεκαηνιφγην ρξεζηκνπνηείηαη θαηά ηελ ηειηθή αμηνιφγεζε, δίλεηαη δειαδή
ζηνπο καζεηέο πξνο ζπκπιήξσζε θάπνηεο κέξεο κεηά ην ηέινο φισλ ησλ
ηειεδηαζθέςεσλ.
Σα εξσηεκαηνιφγηα ζπκπιεξψζεθαλ αλψλπκα, εληνχηνηο ζε θάζε καζεηή
αληηζηνηρνχζε έλαο αχμσλ αξηζκφο, ρσξίο φκσο λα ηαπηίδεηαη πνηνο καζεηήο/ξηα
ήηαλ.

3.6 Δπεμεξγαζία δεδνκέλσλ


Γηα ηελ επεμεξγαζία ησλ εξεπλεηηθψλ δεδνκέλσλ ρξεζηκνπνηήζεθε ην πξφγξακκα
ζηαηηζηηθήο επεμεξγαζίαο IBM SPSS 18.0 Microsoft Windows, θαζψο ε έξεπλα
βαζίζηεθε ζηελ πνζνηηθή αλάιπζε ηνπο.
Αξρηθά, έγηλε επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα ραξαθηεξηζηηθά
ηνπ δείγκαηνο σο πξνο ην θχιν θαη ην ηερλνινγηθφ πξνθίι ησλ καζεηψλ.
Όζνλ αθνξά ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ δείγκαηνο ππνινγίζηεθε ν αξηζκφο ησλ
καζεηψλ πνπ ζπκκεηείραλ ζην Πξφγξακκα ζπλνιηθά θαη έπεηηα αλά ζρνιείν θαη
θχιν.
Σν ηερλνινγηθφ πξνθίι ησλ καζεηψλ δηεξεπλήζεθε βάζεη ηξηψλ παξακέηξσλ /
κεηαβιεηψλ: α) ην επίπεδφ ηνπο ζρεηηθά κε ηε γλψζε ρξήζεο ησλ ΣΠΔ, β) ηε
δηαζεζηκφηεηα ηερλνινγηθψλ κέζσλ ή / θαη επηθνηλσληαθψλ ππνδνκψλ ζην ζπίηη ή
ζην ζρνιείν ηνπο θαη γ) ηε ζπρλφηεηα ρξήζεο ζπζθεπψλ θαη ππεξεζηψλ λέσλ
ηερλνινγηψλ.
Γηα θαζεκία απφ ηηο παξακέηξνπο / κεηαβιεηέο ζπλππνινγίζηεθαλ ηα δεδνκέλα
πνπ πξνέθπςαλ απφ ζπγθεθξηκέλεο εξσηήζεηο, νη νπνίεο εμέηαδαλ ηα παξφκνηα
ραξαθηεξηζηηθά θαη δεκηνπξγήζεθε κηα λέα κεηαβιεηή, ψζηε λα κεηξεζνχλ
ζπγθεληξσηηθά απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά. Σέινο, αθνινχζεζε ε αλαθσδηθνπνίεζε ησλ
δεδνκέλσλ, θαζψο δεκηνπξγήζεθε κηα λέα κεηαβιεηή ρσξηζκέλε ζε ηξεηο ίζεο
(ζρεδφλ) θιάζεηο.
Κάζε εξεπλεηηθφ εξψηεκα δηεξεπλήζεθε ζε δχν ζηάδηα. Σν πξψην ζηάδην,
αθνξνχζε ηε ζχγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο θαη
ην δεχηεξν ηε ζπληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4).
Η ζχγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο
πξαγκαηνπνηήζεθε σο εμήο: πξψηα, πνζνηηθνπνηήζεθαλ νη απφςεηο ησλ καζεηψλ
κέζσ κηαο πεληαβάζκηαο θιίκαθαο Likert (απφ ην 1 «Διαθυνώ» κέρξη ην 5
«Σςμθυνώ») θαη ελ ζπλερεία, ππνινγίζηεθαλ νη κέζνη φξνη θάζε εξψηεζεο. Οη
εξσηήζεηο ήηαλ νκαδνπνηεκέλεο αλά εξεπλεηηθφ εξψηεκα. Δπηπιένλ, αθνινχζεζε ε
ζχγθξηζε ησλ κέζσλ φξσλ ησλ δεδνκέλσλ, ζχκθσλα κε ηνλ δείθηε ζπζρέηηζεο T-

12
Test, ψζηε λα εμεηαζηεί ε ίδηα κεηαβιεηή ζηνπο ίδηνπο ζπκκεηέρνληεο ζηηο δχν
κεηξήζεηο - ρξνληθέο πεξηφδνπο, πξηλ θαη κεηά, δειαδή, ηηο ηειεδηαζθέςεηο.
Γηα ηε ζπληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4) αθνινπζήζεθε ε ίδηα
δηαδηθαζία πνζνηηθνπνίεζεο ησλ απφςεσλ ησλ καζεηψλ θαη ππνινγηζκνχ ησλ κέζσλ
φξσλ θάζε εξψηεζεο, εθηφο κηαο εξψηεζεο, ηεο 13εο, πνπ πεξηείρε πέληε δηρνηνκηθέο
θαηεγνξηθέο απφςεηο / κεηαβιεηέο, νη νπνίεο ππνινγίζηεθαλ μερσξηζηά θαη
θαηαγξάθεθαλ κφλν νη ζεηηθέο. Η ζχγθξηζε ησλ κέζσλ φξσλ ησλ δεδνκέλσλ
πξαγκαηνπνηήζεθε ζχκθσλα κε ηνλ δείθηε ζπζρέηηζεο ANOVA, ψζηε λα εμεηαζηεί
ε ίδηα κεηαβιεηή ζηνπο ίδηνπο ζπκκεηέρνληεο ζηηο ηέζζεξηο κεηξήζεηο - ρξνληθέο
πεξηφδνπο, κεηά ην ηέινο θαζεκίαο απφ ηηο αληίζηνηρεο ηέζζεξηο ηειεδηαζθέςεηο.
Καηά ηε δηεξεχλεζε ησλ εξεπλεηηθψλ εξσηεκάησλ ειέγρζεθε αλ ππάξρεη
δηαθνξνπνίεζε ζηνπο κέζνπο φξνπο ησλ απφςεσλ ησλ καζεηψλ θαη αλ ε κεηαβνιή
ηνπο νθείιεηαη ζηηο ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο ηνπ πξνγξάκκαηνο
«ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2018». Έηζη, γηα θάζε εξψηεζε ηεο ζχγθξηζεο αξρηθήο - ηειηθήο
(EXANTE - EXPOST) θαη ζπληξέρνπζαο (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4) αμηνιφγεζεο
νξίζηεθε ε κεδεληθή ππφζεζε (Η0), ε νπνία δηαηππψζεθε σο εμήο: «Η μεηαβολή ηυν
απότευν ηυν μαθηηών δεν οθείλεηαι ζηη ζςμμεηοσή ηοςρ ζηιρ ηηλεδιαζκέτειρ ηος
ππογπάμμαηορ ΟΔΥΣΣΕΑΣ».
Σν επίπεδν ζηαηηζηηθήο ζεκαληηθφηεηαο νξίζηεθε σο sig. < 0,05.

3.7 Πίλαθεο θαη γξαθηθέο παξαζηάζεηο


Μεηά ηελ επεμεξγαζία ηνπο, ηα εξεπλεηηθά δεδνκέλα παξνπζηάδνληαη ζε πίλαθεο
πνπ απνηππψλνπλ ηνλ αξηζκφ (N), ην πνζνζηφ επί ηνηο εθαηφ (%), ηνλ κέζν φξν
(Mean), ηελ ηππηθή απφθιηζε (S.D.) θαη ηε ζηαηηζηηθή ζεκαληηθφηεηα (Sig.) ησλ
αληίζηνηρσλ ηηκψλ / δεδνκέλσλ, δειαδή ησλ απαληήζεσλ ηεο εξψηεζεο πνπ ηηο
αθνξνχλ.
Σελ παξάζεζε ησλ πηλάθσλ αθνινπζνχλ νη αληίζηνηρεο γξαθηθέο παξαζηάζεηο
ηνπο. Πην ζπγθεθξηκέλα, γηα ηελ απνηχπσζε ηεο θαηαλνκήο ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ
ηνπ δείγκαηνο ζρεηηθά κε ην θχιν θαη ην ηερλνινγηθφ πξνθίι ησλ καζεηψλ, ηα
δεδνκέλα παξνπζηάδνληαη πνζνζηηαία κε γξαθήκαηα ηξηζδηάζηαηεο (3D) πίηαο, ελψ
ζρεηηθά κε ηα εξεπλεηηθά εξσηήκαηα, γηα ηελ απνηχπσζε ηεο θαηαλνκήο ησλ κέζσλ
φξσλ ησλ απφςεσλ ησλ καζεηψλ ηεο ζχγθξηζεο ηεο αξρηθήο θαη ηεο ηειηθήο
(EXANTE-EXPOST) αμηνιφγεζεο, ηα δεδνκέλα παξνπζηάδνληαη κε γξαθήκαηα
ηξηζδηάζηαησλ (3D) ζηειψλ θαη γηα ηελ απνηχπσζε ηεο θαηαλνκήο ησλ κέζσλ φξσλ
ησλ απφςεσλ ησλ καζεηψλ ηεο ζπληξέρνπζαο αμηνιφγεζεο (ONGOING 1, 2, 3 θαη
4), ηα δεδνκέλα παξνπζηάδνληαη κε γξαθήκαηα γξακκψλ.

4. Αλάιπζε δεδνκέλσλ θαη απνηειέζκαηα


4.1 Σν θύιν ηνπ δείγκαηνο

4.1.1 Αξρηθή αμηνιόγεζε (EXANTE)


Σα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ δείγκαηνο, σο πξνο ην θχιν ησλ καζεηψλ, πξνθχπηνπλ
απφ ηελ αξρηθή αμηνιφγεζε (EXANTE) θαη παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 1 πνπ
αθνινπζεί:

13
Υαξαθηεξηζηηθά Ν % Ν % Ν %
΢ύλνιν Λεόληεηνο Ναύζηαζκνο
Φύιν
Αγόξηα 24 46,2 13 50,0 11 42,3
Κνξίηζηα 19 36,5 11 42,3 8 30,8
Γελ δήισζαλ 9 17,3 2 7,7 7 26,9
΢ύλνιν 52 100 26 100 26 100
Πίλαθαο 1: Φχιν θαη ζρνιείν θνίηεζεο [ΔΥΑΝΣΔ]

Όπσο πξνθχπηεη απφ ηα δεδνκέλα ηεο αξρηθήο αμηνιφγεζεο (EXANTΔ) θαη


θαίλεηαη ζηνλ Πίλαθα 1, ζηελ έξεπλα ζπκκεηείραλ ζπλνιηθά 52 καζεηέο, κε θάζε
ζρνιείν λα έρεη ίδην αξηζκφ ζπκκεηνρψλ, δειαδή 26, απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείνπ ηεο
Λενληείνπ ΢ρνιήο Παηεζίσλ θαη ην Ιδησηηθφ Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ΓΓΜΝ Ναπζηάζκνπ
Κξήηεο- ΢νχδαο. Όζνλ αθνξά ην θχιν ηνπο, ηα αγφξηα ήηαλ 24, ηα 13 ήηαλ απφ ην
Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη ηα 11 ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν
Ναπζηάζκνπ Κξήηεο, ελψ ηα θνξίηζηα ήηαλ 19, ηα 11 ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν
ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 8 ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο.
Τπήξραλ, επίζεο, 9 καζεηέο/ξηεο πνπ δελ δήισζαλ ην θχιν ηνπο, εθ ησλ νπνίσλ νη 2
ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη νη ππφινηπνη 7 ήηαλ απφ ην
Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο.
΢ην Γξάθεκα 1 απνηππψλεηαη ν θαηακεξηζκφο ηνπ θχινπ ησλ δχν ζρνιείσλ
πνζνζηηαία.

Φύιν

17,3%

46,2% Αγφξηα
36,5% Κνξίηζηα
Γελ δήισζαλ

Γξάθεκα 1: Σν θχιν ησλ καζεηψλ [ΔΥΑΝΣΔ]

΢χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 1 θαη ην αληίζηνηρν Γξάθεκα, ην 46,2% ηνπ ζπλφινπ ησλ
καζεηψλ είλαη αγφξηα θαη ην 36,5% είλαη θνξίηζηα, ελψ ην 17,3% παξνπζηάδεη ηνπο
καζεηέο πνπ δελ δήισζαλ ην θχιν ηνπο.

4.1.2 Αληηπαξαβνιή αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιόγεζεο


Μεηά απφ αληηπαξαβνιή ησλ δεδνκέλσλ ησλ αληίζηνηρσλ εξσηεκαηνινγίσλ ηεο
αξρηθήο (EXANTE) θαη ηεο ηειηθήο (EXPOST) αμηνιφγεζεο, πξνθχπηεη φηη ππάξρεη
δηαθνξνπνίεζε ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ δείγκαηνο, φπσο θαίλεηαη ζηνλ Πίλαθα 2.
Πην ζπγθεθξηκέλα, δηαπηζηψζεθε φηη 2 καζεηέο θαη 3 καζήηξηεο απφ ην Γεκνηηθφ
΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο ελψ αξρηθά ζηα εξσηεκαηνιφγηα EXANTE δελ είραλ
δειψζεη ην θχιν ηνπο, ζηα εξσηεκαηνιφγηα EXPOST ην δήισζαλ. Δπηπιένλ,
ππάξρεη έλαο/κηα αθφκα καζεηήο/ξηα απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ
΢ρνιήο, πνπ απνπζίαδε θαηά ηελ αξρηθή αμηνιφγεζε (EXANTE), ελψ ζπκκεηείρε

14
ζρεδφλ ζε φιεο ηηο ππφινηπεο, φπσο θαη ζηελ ηειηθή αμηνιφγεζε (EXPOST), ρσξίο λα
δειψζεη, φκσο, ην θχιν ηνπ/ηεο. Σέινο, ππάξρνπλ 4 καζεηέο/ξηεο, 2 απφ ην Γεκνηηθφ
΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 2 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο,
νη νπνίνη/εο δελ δήισζαλ ζε θακηά απφ ηηο δχν αμηνινγήζεηο ην θχιν ηνπο.

Υαξαθηεξηζηηθά Ν % Ν % Ν %
΢ύλνιν Λεόληεηνο Ναύζηαζκνο
Φύιν
Αγόξηα 26 49,1 13 48,1 13 50,0
Κνξίηζηα 22 41,5 11 40,7 11 42,3
Γελ δήισζαλ 5 9,4 3 11,1 2 7,7
99,9 –
΢ύλνιν 53 100 27 26 100
100
Πίλαθαο 2: Φχιν θαη ζρνιείν θνίηεζεο [ΔΥΑΝΣΔ-EXPOST]

΢χκθσλα κε ηα παξαπάλσ θαη ηνλ Πίλαθα 2, νη καζεηέο ηνπ δείγκαηνο πξνθχπηεη


φηη ήηαλ ηειηθά 53, νη 27 ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη νη
26 ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο. Όζνλ αθνξά ην θχιν ηνπο,
ηα δχν ζρνιεία θαίλεηαη λα ζπκκεηείραλ κε 26 αγφξηα, κε ηνλ ίδην αξηζκφ απφ θάζε
ζρνιείν, δειαδή 13 θαη ηα θνξίηζηα ήηαλ 22, πνπ αληηζηνίρσο ήηαλ 11 απφ θάζε
ζρνιείν. Όπσο, φκσο, πξναλαθέξζεθε, ππήξραλ ζπλνιηθά 5 καζεηέο/ξηεο πνπ δελ
δήισζαλ ην θχιν ηνπο, εθ ησλ νπνίσλ νη 3 ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο
Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη νη 2 ήηαλ απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο.
Η δηαθνξνπνίεζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ δείγκαηνο σο πξνο θχιν πνζνζηηαία
απνηππψλεηαη ζην Γξάθεκα 2.

Φύιν

9,4%

49,1% Αγφξηα
41,5%
Κνξίηζηα
Γελ δήισζαλ

Γξάθεκα 2: Σν θχιν ησλ καζεηψλ [ΔΥΑΝΣΔ-EXPOST]

΢χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 2 θαη ην αληίζηνηρν Γξάθεκα, ην 49,1% ηνπ ζπλφινπ ησλ
καζεηψλ είλαη αγφξηα θαη ην 41,5% είλαη θνξίηζηα, ελψ ην 9,4% παξνπζηάδεη ηνπο
καζεηέο πνπ δελ δήισζαλ ην θχιν ηνπο.

4.2 Σερλνινγηθό πξνθίι ησλ καζεηώλ


΢ηνλ Πίλαθα 3 απνηππψλεηαη ην ηερλνινγηθφ πξνθίι ησλ καζεηψλ.

15
Υαξαθηεξηζηηθά Ν % Ν % Ν %
΢ύλνιν Λεόληεηνο Ναύζηαζκνο
Δπίπεδν γλώζεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ
Αξράξηνο 0 0 0 0 0 0
Μέηξηνο 20 38,5 4 15,4 16 61,5
Άξηζηνο 30 57,7 21 80,8 9 34,6
Γελ δήισζαλ 2 3,8 1 3,8 1 3,8
Γηαζεζηκόηεηα ηερλνινγηθώλ κέζσλ
Καζόινπ - κηθξή 0 0 0 0 0 0
Μέηξηα 29 55,8 9 34,6 20 76,9
Τςειή 23 44,2 17 65,4 6 23,1
Γελ δήισζαλ 0 0 0 0 0 0
΢πρλόηεηα ρξήζεο ΣΠΔ
Μηθξή 3 5,8 2 7,7 1 3,8
Μεζαία 41 78,8 20 76,9 21 80,8
Μεγάιε 8 15,4 4 15,4 4 15,4
Γελ δήισζαλ 0 0 0 0 0 0
Πίλαθαο 3: Σερλνινγηθφ πξνθίι ησλ καζεηψλ

Απφ ηνλ Πίλαθα 3 πξνθχπηεη, φζνλ αθνξά ην επίπεδν γλψζεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ,
φηη θαλέλαο καζεηήο θαη απφ ηα δπν ζρνιεία δε ζεσξεί φηη είλαη αξράξηνο, δειαδή
δελ ππάξρεη καζεηήο πνπ πηζηεχεη φηη έρεη ρακειφ επίπεδν γλψζεο θαη ηθαλφηεηαο
ρξήζεο βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ησλ ΣΠΔ, 20 καζεηέο (4 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο
Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 16 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο) ζεσξνχλ
φηη έρνπλ κέηξην επίπεδν γλψζεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ, 30 καζεηέο (21 απφ ην Γεκνηηθφ
΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 9 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο)
ζεσξνχλ ηνπο εαπηνχο ηνπο άξηζηνπο, ελψ 2 καζεηέο (1 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο
Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 1 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο) δελ
δήισζαλ ην επίπεδν γλψζεο ηνπο ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ησλ ΣΠΔ.

Δπίπεδν γλώζεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ


3,8% 0

38,5% Αξράξηνο
57,7% Μέηξηνο
Άξηζηνο
Γελ δήισζαλ

Γξάθεκα 3: Δπίπεδν γλψζεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ

΢χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 3 θαη ην Γξάθεκα 3 ην πνζνζηφ ησλ καζεηψλ πνπ


πηζηεχνπλ φηη είλαη αξράξηνη φζνλ αθνξά ηε γλψζε ρξήζεο ησλ ΣΠΔ είλαη κεδεληθφ,
ην 38,5% ηνπ ζπλφινπ ησλ καζεηψλ ζεσξνχλ φηη έρνπλ κέηξην επίπεδν, ην 57,7% φηη

16
έρνπλ άξηζην επίπεδν, ελψ ππάξρεη θαη έλα πνζνζηφ 3,8% πνπ δελ δήισζαλ ζε πνην
επίπεδν θαηαηάζζνπλ ηνλ εαπηφ ηνπο.
Όζνλ αθνξά ηε δηαζεζηκφηεηα ηερλνινγηθψλ κέζσλ ή / θαη επηθνηλσληαθψλ
ππνδνκψλ ζην ζπίηη ή ζην ζρνιείν ηνπο, θαίλεηαη φηη θαλέλαο καζεηήο δελ έρεη
θαζφινπ ή έζησ έρεη κηθξή δηαζεζηκφηεηα ζε απηά θαη ζηα δχν ζρνιεία, 29 καζεηέο
(9 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 20 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν
Ναπζηάζκνπ Κξήηεο) δήισζαλ φηη έρνπλ κέηξηα δηαζεζηκφηεηα, 23 καζεηέο (17 απφ
ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 6 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν
Ναπζηάζκνπ Κξήηεο) δήισζαλ φηη έρνπλ πςειή δηαζεζηκφηεηα.

Γηαζεζηκόηεηα ηερλνινγηθώλ κέζσλ

0 0

Καζφινπ - κηθξή
44,2% 55,8%
Μέηξηα
Τςειή
Γελ δήισζαλ

Γξάθεκα 4: Γηαζεζηκφηεηα ηερλνινγηθψλ κέζσλ

΢χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 3 θαη ην Γξάθεκα 4 ην πνζνζηφ ησλ καζεηψλ πνπ δελ
έρνπλ ή έρνπλ κηθξή δηαζεζηκφηεηα ηερλνινγηθψλ κέζσλ ζην ζπίηη ή ζην ζρνιείν
ηνπο είλαη κεδεληθφ, ην 55,8% ηνπ ζπλφινπ ησλ καζεηψλ έρνπλ κέηξηα
δηαζεζηκφηεηα θαη ην 44,2% έρνπλ πςειή δηαζεζηκφηεηα.
Σέινο, φζνλ αθνξά ηε ζπρλφηεηα ρξήζεο ζπζθεπψλ θαη ππεξεζηψλ λέσλ
ηερλνινγηψλ, θαίλεηαη φηη 3 καζεηέο (2 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ
΢ρνιήο θαη 1 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο) δήισζαλ φηη
ρξεζηκνπνηνχλ ζπάληα (κηθξή ρξήζε) ηέηνηεο ζπζθεπέο θαη ππεξεζίεο, 41 καζεηέο
(20 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 21 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν
Ναπζηάζκνπ Κξήηεο) δήισζαλ λα έρνπλ κέηξηα (κεζαία) ζπρλφηεηα ρξήζεο, 8
καζεηέο (4 απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν ηεο Λενληείνπ ΢ρνιήο θαη 4 απφ ην Γεκνηηθφ
΢ρνιείν Ναπζηάζκνπ Κξήηεο) δήισζαλ φηη ρξεζηκνπνηνχλ ζε κεγάιν βαζκφ
ζπζθεπέο θαη ππεξεζίεο λέσλ ηερλνινγηψλ.

΢πρλόηεηα ρξήζεο ΣΠΔ


0

15,4% 5,8%
Μηθξή
Μεζαία
78,8%
Μεγάιε
Γελ δήισζαλ

Γξάθεκα 5: ΢πρλφηεηα ρξήζεο ΣΠΔ

17
΢χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 3 θαη ην Γξάθεκα 5 ην πνζνζηφ ησλ καζεηψλ πνπ
ρξεζηκνπνηνχλ ζπάληα ζπζθεπέο θαη ππεξεζίεο λέσλ ηερλνινγηψλ είλαη 5,8%, ην
78,8% ηνπ ζπλφινπ ησλ καζεηψλ έρνπλ κεζαία ζπρλφηεηα ρξήζεο θαη ην 15,4%
έρνπλ κεγάιε ζπρλφηεηα ρξήζεο ηέηνησλ ζπζθεπψλ.

4.3 Δξεπλεηηθά εξσηήκαηα


Με βάζε ηελ πξνηεηλφκελε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε εηζαγσγήο ηεο
ηειεδηάζθεςεο ζηε ζρνιηθή ηάμε (Anastasiades, 2003; Αλαζηαζηάδεο, 2017), ζηε
ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο επεμεξγαζίαο ησλ εξεπλεηηθψλ
δεδνκέλσλ γηα θαζέλα απφ ηα ηέζζεξα εξεπλεηηθά εξσηήκαηα πνπ ηέζεθαλ,
ζχκθσλα κε ηνλ κέζν φξν ησλ απφςεσλ ησλ καζεηψλ πνπ έιαβαλ κέξνο ζηηο
ηειεδηαζθέςεηο. Κάζε εξεπλεηηθφ εξψηεκα κειεηήζεθε μερσξηζηά, ελψ νη εξσηήζεηο
πνπ ην δηεξεπλνχλ νκαδνπνηήζεθαλ αληηζηνίρσο. Πξψηα παξαηίζεληαη εθείλεο ηεο
ζχγθξηζεο ηεο αξρηθήο θαη ηεο ηειηθήο αμηνιφγεζεο (EXANTE-EXPOST) θαη έπεηηα
απηέο ηεο ζπληξέρνπζαο αμηνιφγεζεο (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4).
Σα εξεπλεηηθά δεδνκέλα, πνπ πξνθχπηνπλ, αλαιχνληαη βάζεη ηεο πεληαβάζκηαο
θιίκαθαο Likert: ΢πκθσλψ (5), Μάιινλ ζπκθσλψ (4), Οχηε ζπκθσλψ, νχηε
δηαθσλψ (3), Μάιινλ δηαθσλψ (2), Γηαθσλψ (1). Δμαίξεζε απνηειεί ε εξψηεζε 13
ηεο ζπληξέρνπζαο αμηνιφγεζεο (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4), ζηελ νπνία αλαιχνληαη
πνηα απφ ηα δεδνκέλα / απφςεηο επηθξαηνχλ.

4.3.1 Πξώην εξεπλεηηθό εξώηεκα


Πψο αληηκεησπίδνπλ νη καζεηέο ην ελδερφκελν φηη κπνξνχλ λα επηθνηλσλνχλ θαη
λα θάλνπλ κάζεκα κε ηνλ δάζθαιφ ηνπο κέζσ ηειεδηάζθεςεο; Καηά πφζν ε
ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο επεξέαζε ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο;

 ΢ύγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιόγεζεο: εξσηήζεηο 1, 3


θαη 10
Καηά ηε ζχγθξηζε ηεο αξρηθήο (EXANTE) θαη ηεο ηειηθήο (EXPOST)
αμηνιφγεζεο ην 1ν εξεπλεηηθφ εξψηεκα δηεξεπλάηαη απφ ηηο εξσηήζεηο 1, 3 θαη 10.

Δξσηήζεηο Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


1. Θα ήηαλ ζεηηθφ ην γεγνλφο λα κπνξψ λα EXANTE 51 2,92 1,197
επηθνηλσλψ κε ηνλ/ηε δάζθαιφ/ά κνπ κέζσ
κηαο νζφλεο ή ελφο Η/Τ. EXPOST 51 2,55 1,301
3. Θα ήηαλ ζεηηθφ ην γεγνλφο λα EXANTE 52 2,40 1,209
παξαθνινπζψ ηνλ/ηε δάζθαιφ/ά κνπ, λα κνπ
θάλεη κάζεκα κέζσ κηαο νζφλεο ή ελφο Η/Τ. EXPOST 51 2,20 1,281
10. Σν λα κηιψ κε ηνλ/ηε δάζθαιφ/ά κνπ απφ EXANTE 51 1,90 1,082
θνληά (ζηελ ηάμε), είλαη γηα ‘κέλα ην ίδην
αθξηβψο πξάγκα κε ην λα ηνλ/ηελ βιέπσ απφ EXPOST 51 2,00 1,249
ηελ νζφλε ηνπ Η/Τ.
Πίλαθαο 4: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE -EXPOST]: εξσηήζεηο 1, 3 θαη 10

18
5

3 EXANTE

2 EXPOST

0
1 3 10

Γξάθεκα 6: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE -EXPOST]: εξσηήζεηο 1, 3 θαη 10

Όπσο πξνθχπηεη απφ ηνλ Πίλαθα 4 θαη αλαπαξηζηάηαη ζην Γξάθεκα 6, νη καζεηέο
αξρηθά αληηκεησπίδνπλ κε νπδεηεξφηεηα (2,92) ηελ πηζαλφηεηα λα επηθνηλσλνχλ κε
ηνλ δάζθαιφ ηνπο κέζσ κηαο νζφλεο ή ελφο Η/Τ, ελψ ζην ηέινο ησλ ηειεδηαζθέςεσλ,
ζρεηηθά κε απηφ ην ζέκα, θαίλεηαη νη απφςεηο ηνπο λα γίλνληαη κάιινλ αξλεηηθέο
(2,55).
Οη καζεηέο βιέπνπλ εμαξρήο κάιινλ αξλεηηθά ην ελδερφκελν λα θάλνπλ κάζεκα
(2,40) κε ηνλ δάζθαιφ ηνπο κέζσ κηαο νζφλεο ή ελφο Η/Τ θαη ην ίδην ηζρχεη θαη κεηά
ην ηέινο ησλ ηειεδηαζθέςεσλ, έρνληαο ειαθξψο πησηηθή ηάζε ζηηο απφςεηο ηνπο
(2,20).
Δπηπιένλ, νη καζεηέο κάιινλ δε ζπκθσλνχλ κε ηελ ηδέα φηη είλαη ην ίδην λα
βιέπνπλ ηνλ δάζθαιφ ηνπο κέζα απφ κηα νζφλε Η/Τ απφ ην λα βξίζθνληαη καδί ηνπ
ζηελ ηάμε (1,90), αιιά νχηε ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηελ ηειεδηάζθεςε θαίλεηαη λα
αιιάδεη ηδηαίηεξα ηηο απφςεηο ηνπο (2,00).

 ΢πληξέρνπζα αμηνιόγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 1, 2, 3, 8 θαη 10


Καηά ηε ζπληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4) ην 1ν εξεπλεηηθφ
εξψηεκα δηεξεπλνχλ νη εξσηήζεηο 1, 2, 3, 8 θαη 10.

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


1. Ο λένο ηξφπνο κε ηνλ νπνίν έγηλε ε δηδαζθαιία OG 1 51 3,78 1,064
ήηαλ εχθνινο λα ηνλ παξαθνινπζήζσ. OG 2 51 3,80 1,020
OG 3 53 3,89 0,847
OG 4 52 3,54 1,128
Πίλαθαο 5: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 1

19
Δξώηεζε 1
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 7: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 1

Όπσο πξνθχπηεη απφ ηνλ Πίλαθα 5 θαη αλαπαξηζηάηαη ζην Γξάθεκα 7, νη καζεηέο
αξρηθά κάιινλ ζπκθσλνχλ ζην γεγνλφο φηη ήηαλ εχθνιν λα παξαθνινπζήζνπλ ηνλ
λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο θαη παξφιν πνπ ε ζηάζε ηνπο σο πξνο ην ζέκα απηφ θαίλεηαη
λα ζηαζεξνπνηείηαη, ζην ηέινο ησλ ηειεδηαζθέςεσλ έγηλε νπδέηεξε (3,78, 3,80, 3,89,
3,54).

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


2. Ο λένο ηξφπνο δηδαζθαιίαο κε έθεξε αθφκα πην OG 1 51 2,92 1,181
θνληά ζηνλ/ζηε δάζθαιφ/α κνπ. OG 2 51 2,90 1,153
OG 3 53 3,13 1,225
OG 4 52 3,06 1,227
Πίλαθαο 6: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 2

Δξώηεζε 2
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 8: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 2

Οη καζεηέο θαίλεηαη νχηε λα ζπκθσλνχλ νχηε λα δηαθσλνχλ κε ην φηη ν λένο


ηξφπνο ηνπο θέξλεη πην θνληά ζηνλ δάζθαιφ ηνπο θαη ε άπνςή ηνπο ηείλεη λα
ηζρπξνπνηείηαη αθφκα πεξηζζφηεξν εηδηθά ζηηο δχν ηειεπηαίεο ηειεδηαζθέςεηο (2,92,
2,90, 3,13, 3,06).

20
Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.
3. Αηζζάλνκαη ηνλ/ηε δάζθαιν/α ηεο άιιεο ηάμεο, OG 1 51 2,27 1,201
πνπ βιέπσ απφ ηελ νζφλε ζαλ ηνλ/ηε δηθφ/ή κνπ OG 2 51 2,08 1,146
δάζθαιν/α.
OG 3 53 2,02 1,263
OG 4 52 2,04 1,236
Πίλαθαο 7: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 3

Δξώηεζε 3
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 9: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 3

Οη καζεηέο κάιινλ δε ζπκθσλνχλ σο πξνο ην φηη αηζζάλνληαη ηνλ δάζθαιν ηεο


άιιεο ηάμεο πνπ βιέπνπλ ζηελ νζφλε ζαλ ηνλ δηθφ ηνπο, ζεκεηψλνληαο κηθξή πηψζε
ζηηο απφςεηο ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ ηειεδηαζθέςεσλ (2,27, 2,08, 2,02, 2,04).

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


8. Ο λένο ηξφπνο δηδαζθαιίαο είλαη πνιχ OG 1 51 3,92 1,093
επράξηζηνο. OG 2 50 4,04 0,880
OG 3 53 3,92 0,874
OG 4 49 3,76 1,090
Πίλαθαο 8: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 8

Δξώηεζε 8
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 10: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 8

Οη καζεηέο κάιινλ ζπκθσλνχλ ζην φηη ν λένο ηξφπνο δηδαζθαιίαο είλαη πνιχ
επράξηζηνο, αλ θαη ε άπνςή ηνπο θαίλεηαη λα δηαθνξνπνηείηαη ειάρηζηα θαη λα ηείλεη
πξνο ηελ νπδεηεξφηεηα ζην ηέινο ησλ ηειεδηαζθέςεσλ (3,92, 4,04, 3,92, 3,76).

21
Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.
10. Με ηνλ λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο καζαίλσ OG 1 51 2,61 1,401
επθνιφηεξα απηά πνπ καο ιέεη ν/ε δάζθαιφο/α OG 2 51 3,06 1,302
κνπ.
OG 3 51 2,92 1,230
OG 4 52 2,92 1,250
Πίλαθαο 9: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 10

Δξώηεζε 10
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 11: Πξψην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 10

Οη καζεηέο αξρηθά ηείλνπλ κάιινλ λα κε ζπκθσλνχλ ζην φηη καζαίλνπλ


επθνιφηεξα φζα ηνπο ιέεη ν δάζθαιφο ηνπο κε ην λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο, φκσο θαηά
ηε δηάξθεηα ησλ ηειεδηαζθέςεσλ ε ζηάζε ηνπο είλαη θαη παξακέλεη ζηαζεξά
νπδέηεξε (2,61, 3,06, 2,92, 2,92).

4.3.2 Γεύηεξν εξεπλεηηθό εξώηεκα


Πνηεο είλαη νη απφςεηο ησλ καζεηψλ αλαθνξηθά κε ην ελδερφκελν φηη κπνξνχλ λα
επηθνηλσλήζνπλ θαη ζπλεξγαζηνχλ απφ απφζηαζε κε άιινπο καζεηέο κηαο
απνκαθξπζκέλεο ηάμεο κέζσ ηειεδηάζθεςεο; Καηά πφζν ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο
ηειεδηαζθέςεηο επεξέαζε ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο;

 ΢ύγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιόγεζεο: εξσηήζεηο 2


θαη 4
Καηά ηε ζχγθξηζε ηεο αξρηθήο (EXANTE) θαη ηεο ηειηθήο (EXPOST)
αμηνιφγεζεο ην 2ν εξεπλεηηθφ εξψηεκα δηεξεπλάηαη απφ ηηο εξσηήζεηο 2 θαη 10.

Δξσηήζεηο Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


2. Θα ήηαλ ζεηηθφ ην γεγνλφο λα κπνξψ λα EXANTE 51 3,14 1,217
επηθνηλσλψ κε ηνπο ζπκκαζεηέο κνπ κέζσ
κηαο νζφλεο ή ελφο Η/Τ. EXPOST 51 2,71 1,460
4. Θα ήηαλ ζεηηθφ ην γεγνλφο λα κπνξψ λα EXANTE 52 3,02 1,393
ζπλεξγάδνκαη κε ηνπο ζπκκαζεηέο κνπ κέζσ 0,028
κηαο νζφλεο ή ελφο Η/Τ. EXPOST 51 2,41 1,374
Πίλαθαο 10: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 2 θαη 4

22
5

3 EXANTE
2 EXPOST

0
2 4

Γξάθεκα 12: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 2 θαη 4

Οη καζεηέο αξρηθά αληηκεησπίδνπλ κε νπδεηεξφηεηα (3,14) ην ελδερφκελν λα


επηθνηλσλήζνπλ κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο κέζσ κηαο νζφλεο Η/Τ, ελψ, ζρεηηθά κε ην
ίδην ζέκα, ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο θαίλεηαη λα κεηαβάιιεη ηηο απφςεηο
ηνπο ηείλνληαο λα γίλνληαη κάιινλ αξλεηηθέο (2,71).
Δπηπιένλ, νη καζεηέο ελψ αξρηθά θξαηνχλ νπδέηεξε ζηάζε (3,02) σο πξνο ηελ
πηζαλφηεηα λα ζπλεξγάδνληαη κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο κέζσ κηαο νζφλεο Η/Τ, κεηά
ην ηέινο ησλ ηειεδηαζθέςεσλ κάιινλ δε ζπκθσλνχλ κε θάηη ηέηνην (2,41) θαη
κάιηζηα ε ζηαηηζηηθή ζεκαληηθφηεηα πνπ πξνθχπηεη είλαη sig. = 0,028.
 ΢πληξέρνπζα αμηνιόγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7
Καηά ηε ζπληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4) ην 2ν εξεπλεηηθφ
εξψηεκα δηεξεπλνχλ νη εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7.

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


5. Ο λένο ηξφπνο δηδαζθαιίαο κνπ έδσζε ηε OG 1 51 3,63 1,356
δπλαηφηεηα λα γλσξίζσ ηα παηδηά ηεο άιιεο OG 2 51 3,12 1,366
ηάμεο.
OG 3 52 3,13 1,268
OG 4 52 2,94 1,420
Πίλαθαο 11: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 5

Δξώηεζε 5
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 13: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 5

Οη καζεηέο αξρηθά ηείλνπλ κάιινλ λα ζπκθσλνχλ κε ην γεγνλφο φηη ν λένο ηξφπνο


δηδαζθαιίαο ηνπο έδσζε ηε δπλαηφηεηα λα γλσξίζνπλ καζεηέο απφ άιιε ηάμε, φκσο

23
ε άπνςή ηνπο ζηε ζπλέρεηα γίλεηαη φιν θαη πην νπδέηεξε έσο ην ηέινο ησλ
ηειεδηαζθέςεσλ (3,63, 3,12, 3,13, 2,94).

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


6. Αηζζάλνκαη ηα παηδηά ηεο ηάμεο πνπ βιέπσ OG 1 51 2,12 1,125
ζηελ νζφλε, φπσο ηνπο ζπκκαζεηέο ηεο ηάμεο OG 2 51 2,22 1,390
κνπ.
OG 3 53 2,04 1,143
OG 4 52 2,00 1,221
Πίλαθαο 12: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 6

Δξώηεζε 6
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 14: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 6

Οη καζεηέο κάιινλ δε ζπκθσλνχλ κε ην φηη κπνξνχλ λα αηζζαλζνχλ ηνπο καζεηέο


ηεο άιιεο ηάμεο φπσο ηνπο δηθνχο ηνπο ζπκκαζεηέο, έρνληαο ζρεδφλ ζηαζεξή άπνςε
σο πξνο απηφ ην ζέκα (2,12, 2,22, 2,04, 2,00).

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


7. Με θάπνηα απφ ηα παηδηά ηεο άιιεο ηάμεο ζα OG 1 51 3,61 1,097
ήζεια λα γίλσ θίινο/ε. OG 2 50 3,50 1,389
OG 3 53 3,57 1,394
OG 4 52 3,71 1,319
Πίλαθαο 13: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 7

Δξώηεζε 7
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 15: Γεχηεξν εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 7

24
Οη καζεηέο ακθηηαιαληεχνληαη θαη ηείλνπλ κάιινλ λα ζπκθσλνχλ, αιιά θαη λα
είλαη νπδέηεξνη σο πξνο ην γεγνλφο λα γίλνπλ θίινη κε καζεηέο απφ άιιε ηάμε (3,61,
3,50, 3,57, 3,71).

4.3.3 Σξίην εξεπλεηηθό εξώηεκα


Με πνην ηξφπν νη καζεηέο αληηκεηψπηζαλ ηελ πηζαλφηεηα λα αληηθαηαζηαζεί ε
πξφζσπν κε πξφζσπν δηδαζθαιία κε καζήκαηα κέζσ ηειεδηάζθεςεο απνθιεηζηηθά
απφ ην ζπίηη ηνπο; Καηά πφζν ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο επεξέαζε ηηο
αξρηθέο ηνπο απφςεηο;

 ΢ύγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιόγεζεο: εξσηήζεηο 5, 6


θαη 7
Καηά ηε ζχγθξηζε ηεο αξρηθήο (EXANTE) θαη ηεο ηειηθήο (EXPOST)
αμηνιφγεζεο ην 3ν εξεπλεηηθφ εξψηεκα δηεξεπλάηαη απφ ηηο εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7.

Δξσηήζεηο Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


5. Αλ είρα ηε δπλαηφηεηα λα παξαθνινπζψ ηα EXANTE 51 2,27 1,429
καζήκαηα απφ ηελ νζφλε ηνπ Η/Τ, δελ ζα
ππήξρε ιφγνο λα πάσ ζην ζρνιείν. EXPOST 50 2,02 1,378
6. Θα ήζεια λα κελ έξρνκαη ζην ζρνιείν θαη EXANTE 52 1,98 1,244
λα παξαθνινπζψ ηα καζήκαηα ησλ δαζθάισλ
απφ ηνλ Η/Τ ηνπ ζπηηηνχ κνπ. EXPOST 51 2,04 1,442
7. Θα ήζεια λα κελ έξρνκαη ζην ζρνιείν θαη EXANTE 52 1,90 1,192
λα επηθνηλσλψ κε ηνπο ζπκκαζεηέο κνπ απφ
ηνλ Η/Τ ηνπ ζπηηηνχ κνπ. EXPOST 50 1,88 1,172
Πίλαθαο 14: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7

3 EXANTE

2 EXPOST

0
5 6 7

Γξάθεκα 16: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 5, 6 θαη 7

Οη καζεηέο κάιινλ δε ζπκθσλνχλ κε θακία πηζαλφηεηα, νχηε λα παξαθνινπζνχλ


καζήκαηα κέζσ νζφλεο Η/Τ (2,27), νχηε λα παξαθνινπζνχλ ηνπο δαζθάινπο ηνπο
κέζσ νζφλεο Η/Τ (1,98), νχηε λα επηθνηλσλνχλ κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο κέζσ
νζφλεο Η/Τ (1,90). Χζηφζν, ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο δελ κπφξεζε λα
αιιάμεη ηηο απφςεηο ηνπο, παξά ηηο κηθξέο δηαθπκάλζεηο, κηθξή πηψζε (2,02),
ακειεηέα άλνδνο (2,04) θαη ακειεηέα πηψζε (1,98) αληηζηνίρσο.

 ΢πληξέρνπζα αμηνιόγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 9, 12 θαη 13


Καηά ηε ζπληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4) ην 3ν εξεπλεηηθφ
εξψηεκα δηεξεπλνχλ νη εξσηήζεηο 9, 12 θαη 13.
25
Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.
9. Ο λένο ηξφπνο δηδαζθαιίαο κνπ αξέζεη OG 1 51 3,22 1,316
πεξηζζφηεξν απφ ηε δηδαζθαιία ζηελ ηάμε κφλν OG 2 51 2,80 1,265
κε ηνλ/ηε δάζθαιφ/α κνπ.
OG 3 53 3,17 1,438
OG 4 52 2,92 1,412
Πίλαθαο 15: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 9

Δξώηεζε 9
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 17: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 9

Οη καζεηέο έρνπλ νπδέηεξε άπνςε, αιιά έρνπλ θαη κηα κηθξή ηάζε κάιινλ λα
δηαθσλνχλ σο πξνο ην γεγνλφο φηη ν λένο ηξφπνο ηνπο αξέζεη πεξηζζφηεξν απφ ηε
δηδαζθαιία ζηελ ηάμε κφλν κε ηνλ δάζθαιφ ηνπο (3,22, 2,80, 3,17, 2,92).

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


12. Αλ είρα ηε δπλαηφηεηα λα παξαθνινπζήζσ ην OG 1 51 2,08 1,339
κάζεκα απφ κηα νζφλε ζην ζπίηη κνπ, ζα ην OG 2 50 1,90 1,199
πξνηηκνχζα απφ ην λα πεγαίλσ θάζε κέξα ζην
ζρνιείν. OG 3 53 1,98 1,434
OG 4 48 1,96 1,352
Πίλαθαο 16: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 12

Δξώηεζε 12
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 18: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 12

26
Οη καζεηέο κάιινλ δε ζπκθσλνχλ κε ην ελδερφκελν λα παξαθνινπζνχλ ηα
καζήκαηά ηνπο απφ κηα νζφλε θαη λα κελ πεγαίλνπλ ζην ζρνιείν (2,08, 1,90, 1,98,
1,96).

Δξώηεζε 13. Θα ήζεια: Φάζε Ν %


Α. φια ηα καζήκαηα λα γίλνληαη φπσο κέρξη ζήκεξα ζηελ OG 1 15 29,4
ηάμε κνπ, κφλν κε ηνλ/ηε δάζθαιφ/α κνπ. OG 2 14 27,5
OG 3 11 20,8
OG 4 10 19,2
Β. πεξηζζφηεξα καζήκαηα λα γίλνληαη ζην ζρνιείν κνπ OG 1 8 15,7
κε ηνλ λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο κέζσ ηειεδηάζθεςεο. OG 2 7 13,7
OG 3 14 26,4
OG 4 11 21,2
Γ. φια ηα καζήκαηα λα γίλνληαη ζην ζρνιείν κνπ κε ηνλ OG 1 7 13,7
λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο κέζσ ηειεδηάζθεςεο. OG 2 3 5,9
OG 3 4 7,5
OG 4 2 3,8
Γ. ηα καζήκαηα λα ζπλδπάδνπλ ηφζν ηε δηδαζθαιία κε OG 1 28 54,9
ηνλ/ηελ δάζθαιφ/α κνπ ζηελ ηάμε, φζν θαη ηε OG 2 28 54,9
δηδαζθαιία κε ηνλ λέν ηξφπν κέζσ ηειεδηάζθεςεο. OG 3 25 47,2
OG 4 26 50,0
Δ. Γελ έρσ άπνςε. OG 1 6 11,8
OG 2 9 17,6
OG 3 8 15,1
OG 4 9 17,3
Πίλαθαο 17: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 13

Δξώηεζε 13
30

25
A
20
Β
15
Γ
10 Δ

5 Ε

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 19: Σξίην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 13

Οη καζεηέο δειψλνπλ ζε κεγάιν βαζκφ φηη ζα ήζειαλ ηα καζήκαηά ηνπο λα


ζπλδπάδνπλ ηφζν ηε δηδαζθαιία κφλν κε ηνλ δάζθαιφ ηνπο ζηελ ηάμε φζν θαη ηε
δηδαζθαιία κε ην λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο, δειαδή κέζσ ηειεδηάζθεςεο.
Χο δεχηεξε επηινγή, θαίλεηαη λα επηζπκνχλ φια ηα καζήκαηα λα γίλνληαη φπσο
κέρξη ζήκεξα ζηελ ηάμε ηνπο κφλν κε ην/ηε δάζθαιφ/α ηνπο αλ θαη ππάξρεη κηα κηθξή
27
κείσζε, ελψ ππάξρεη κηα απμεηηθή ηάζε ζην αλ ζα ήζειαλ πεξηζζφηεξα καζήκαηα λα
γίλνληαη ζην ζρνιείν ηνπο απνθιεηζηηθά κε ηνλ λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο. Σέινο,
ππάξρνπλ κεξηθνί καζεηέο πνπ δελ πήξαλ ζέζε ζε απηφ ην εξψηεκα θαη ειάρηζηνη
πνπ ζα επηζπκνχζαλ φια ηα καζήκαηα λα γίλνληαη ζην ζρνιείν κέζσ ηειεδηάζθεςεο.

4.3.4 Σέηαξην εξεπλεηηθό εξώηεκα


Καηά πφζν νη ηειεδηαζθέςεηο επεξεάδνπλ ηηο απφςεηο ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε ηε
ιεηηνπξγία ηνπ ζρνιείνπ σο θνξέα θνηλσληθνπνίεζεο;

 ΢ύγθξηζε αξρηθήο (EXANTE) θαη ηειηθήο (EXPOST) αμηνιόγεζεο: εξσηήζεηο 8


θαη 9
Καηά ηε ζχγθξηζε ηεο αξρηθήο (EXANTE) θαη ηεο ηειηθήο (EXPOST)
αμηνιφγεζεο ην 4ν εξεπλεηηθφ εξψηεκα δηεξεπλάηαη απφ ηηο εξσηήζεηο 8 θαη 9.

Δξσηήζεηο Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


8. Σν παηρλίδη ζην ζρνιείν θαη ε EXANTE 51 4,59 0,698
ζπλαλαζηξνθή κε ηνπο ζπκκαζεηέο κνπ είλαη
πνιχ ζεκαληηθή ππφζεζε γηα εκέλα. EXPOST 51 4,53 0,833
9. Οη θαιχηεξνη θίινη κνπ είλαη ζην ζρνιείν. EXANTE 51 4,37 1,296
EXPOST 51 4,33 1,033
Πίλαθαο 18: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 8 θαη 9

3 EXANTE

2 EXPOST

0
8 9

Γξάθεκα 20: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [EXANTE-EXPOST]: εξσηήζεηο 8 θαη 9

Πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη ησλ ηειεδηαζθέςεσλ νη καζεηέο
ζπκθσλνχζαλ (4,59) φηη ην παηρλίδη θαη ε ζπλαλαζηξνθή ηνπο κε ηνπο ζπκκαζεηέο
ηνπο ζην ζρνιείν ήηαλ πνιχ ζεκαληηθή ππφζεζε γηα εθείλνπο θαη νη απφςεηο ηνπο
θαίλνληαη λα παξέκεηλαλ ίδηεο (4,53) σο πξνο ην ίδην ζέκα θαη κεηά απφ ηε
ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο.
Κάηη αληίζηνηρν ζπλέβε σο πξνο ηελ άπνςε φηη ζεσξνχλ πσο νη θαιχηεξνη ηνπο
θίινη είλαη ζην ζρνιείν, πνπ έβξηζθαλ ηνπο καζεηέο κάιινλ ζχκθσλνπο, ηφζν πξηλ
ηελ ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο (4,37), φζν θαη κεηά ηηο ηειεδηαζθέςεηο
(4,33).

 ΢πληξέρνπζα αμηνιόγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4): εξσηήζεηο 4 θαη 11


Καηά ηε ζπληξέρνπζα αμηνιφγεζε (ONGOING 1, 2, 3 θαη 4) ην 4ν εξεπλεηηθφ
εξψηεκα δηεξεπλνχλ νη εξσηήζεηο 4 θαη 11.

28
Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.
4. Ο λένο ηξφπνο δηδαζθαιίαο κε έθεξε πην θνληά OG 1 50 3,14 1,143
κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηεο ηάμεο κνπ. OG 2 51 3,31 1,393
OG 3 53 3,36 1,302
OG 4 51 3,29 1,301
Πίλαθαο 19: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 4

Δξώηεζε 4
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 21: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 4

Οη καζεηέο είλαη νπδέηεξνη κε ηελ άπνςε φηη ν λένο ηξφπνο δηδαζθαιίαο ηνπο
έθεξε πην θνληά κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηεο ηάμεο ηνπο, παξά ηε κηθξή άλνδν απφ ηελ
αξρή ησλ ηειεδηαζθέςεσλ (3,14, 3,31, 3,36, 3,29).

Δξώηεζε Φάζε Ν Mean S.D. Sig.


11. Δπηζπκψ λα γλσξίζσ απφ θνληά ηα παηδηά θαη OG 1 51 4,14 1,096
ηνλ/ηε δάζθαιν/α ηεο άιιεο ηάμεο πνπ βιέπσ OG 2 51 4,00 1,249
ζηελ νζφλε.
OG 3 53 4,08 1,328
OG 4 52 3,98 1,291
Πίλαθαο 20: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 11

Δξώηεζε 11
5

2 M.O.

0
OG 1 OG 2 OG 3 OG 4
Γξάθεκα 22: Σέηαξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα [ONGOING]: εξψηεζε 11

Οη καζεηέο κάιινλ ζπκθσλνχλ λα γλσξίζνπλ απφ θνληά ηνπο καζεηέο θαη ηνλ
δάζθαιν ηεο άιιεο ηάμεο, αθφκα θη αλ ε άπνςή ηνπο έρεη κηα ακειεηέα
δηαθνξνπνίεζε κε ηελ πάξνδν ησλ ηειεδηαζθέςεσλ (4,14, 4,00, 4,08, 3,98).

29
5. ΢πκπεξάζκαηα
΢ηελ παξνχζα εξγαζία παξνπζηάζηεθε ε κεζνδνινγία ηεο αμηνιφγεζεο ηνπ
πξνγξάκκαηνο «ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2018» θαη επηρεηξήζεθε ε θαηαγξαθή ησλ απφςεσλ
καζεηψλ απφ δχν ζρνιεία, πνπ ζπκκεηείραλ ζηηο ηειεδηαζθέςεηο ηνπ. Πην
ζπγθεθξηκέλα, δηεξεπλήζεθε θαηά πφζν ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο ηνπ
πξνγξάκκαηνο επεξέαζε ηηο αξρηθέο ηνπο απφςεηο, ζρεηηθά κε ηελ επηθνηλσλία κε
ηνπο δαζθάινπο ηνπο, ηε ζπλεξγαζία κε καζεηέο απφ άιιε ηάμε, ηελ αληηθαηάζηαζε
ηεο πξφζσπν κε πξφζσπν δηδαζθαιίαο κε καζήκαηα κέζσ ηειεδηάζθεςεο θαη ηε
ιεηηνπξγία ηνπ ζρνιείνπ σο θνξέα θνηλσληθνπνίεζεο.
΢ρεηηθά κε ηα επξήκαηα ηνπ πξψηνπ εξεπλεηηθνχ εξσηήκαηνο παξαηεξείηαη φηη νη
καζεηέο αλ θαη βξήθαλ επράξηζην ηνλ λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο, πξνηηκνχλ ηελ
πξφζσπν κε πξφζσπν επηθνηλσλία κε ηνλ δάζθαιν ηνπο, ελψ δελ αηζζάλνληαη ηελ
ίδηα εγγχηεηα κε ηνλ δάζθαιν ηεο άιιεο ηάμεο, πνπ έβιεπαλ ζηελ νζφλε.
΢χκθσλα κε ηα επξήκαηα ηνπ δεχηεξνπ εξεπλεηηθνχ εξσηήκαηνο παξαηεξείηαη φηη
νη καζεηέο πξνηηκνχλ ηε δηα δψζεο επηθνηλσλία κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηεο ηάμεο ηνπο
θαη δελ αηζζάλζεθαλ φηη έρνπλ ηελ ίδηα ζρέζε κε ηνπο καζεηέο ηεο άιιεο ηάμεο, πνπ
έβιεπαλ ζηελ νζφλε. Η κεηαβνιή ησλ απφςεψλ ηνπο ζρεηηθά κε ηε ζπλεξγαζία κε
ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο θάλεθε λα νθείιεηαη ζηε ζπκκεηνρή ηνπο ζηηο ηειεδηαζθέςεηο
ηνπ πξνγξάκκαηνο «ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2018» θαζψο ε ζηαηηζηηθή ζεκαληηθφηεηα είλαη
θάησ απφ ην 0,05 (0,028).
Σα επξήκαηα ηνπ ηξίηνπ εξεπλεηηθνχ εξσηήκαηνο παξνπζηάδνπλ φηη νη καζεηέο
πξνηηκνχλ λα πεγαίλνπλ ζην ζρνιείν απφ ην λα βξίζθνληαη ζην ζπίηη θαη λα
ζπκκεηέρνπλ κε ηνλ λέν ηξφπν δηδαζθαιίαο, δειαδή, κέζσ ηειεδηάζθεςεο. Χζηφζν,
επηζπκνχλ λα ζπλδπάδνληαη νη ηειεδηαζθέςεηο κε ηε θπζηθή παξνπζία ηνπ δαζθάινπ
ηνπο ζηελ ηάμε ηνπο.
΢ρεηηθά κε ηα επξήκαηα ηνπο ηέηαξηνπ εξεπλεηηθνχ εξσηήκαηνο παξαηεξείηαη φηη
νη καζεηέο ζεσξνχλ ην ζρνιείν σο ρψξν θνηλσληθνπνίεζεο, παηρληδηνχ θαη
ζπλαλαζηξνθή, δηαηεξψληαο ζηαζεξέο ηηο απφςεηο. Χζηφζν, εθθξάδνπλ ηελ επηζπκία
λα γλσξίζνπλ απφ θνληά ηνπο καζεηέο θαη ηνλ δάζθαιν ηεο απνκαθξπζκέλεο ηάμεο.
΢πλνςίδνληαο, παξαηεξείηαη φηη νη καζεηέο επηζπκνχλ: α) λα δηαηεξήζνπλ ηελ
επηθνηλσλία κε ηνπο δαζθάινπο θαη ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο ζηνλ ρψξν ηνπ ζρνιείνπ,
β) ηα καζήκαηά ηνπο λα γίλνληαη κε ηνλ ζπκβαηηθφ ηξφπν δηδαζθαιίαο, παξά ηελ
επραξίζηεζε πνπ ληψζνπλ θαηά ηελ ηειεδηάζθεςε θαη γ) λα γλσξίζνπλ ηνλ δάζθαιν
θαη ηνπο καζεηέο ηεο άιιεο ηάμεο, αιιά ζεσξνχλ ην ζρνιείν ηνπο σο θνξέα ηεο
θνηλσληθνπνίεζεο ηνπο, θαζψο εθεί βξίζθνληαη νη θαιχηεξνη ηνπο θίινη, πνπ κπνξνχλ
λα παίδνπλ καδί ηνπο.
Καηαιήγνληαο, ζα κπνξνχζε λα ιερζεί φηη νη φπνηεο κεηαβνιέο ζηηο αξρηθέο
απφςεηο ησλ καζεηψλ δελ νθείινληαη ζηηο ηειεδηαζθέςεηο ηνπ πξνγξάκκαηνο
«ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2018» ζρεδφλ ζε φια ηηο εξσηήζεηο πνπ ηέζεθαλ, κε εμαίξεζε ηελ
ηέηαξηε εξψηεζε ηεο ζχγθξηζεο ηεο αξρηθήο θαη ηειηθήο αμηνιφγεζεο (EXANTE-
EXPOST), φπσο επηζεκάλζεθε πην πάλσ.

Βηβιηνγξαθία
Alonso-Díaz, L., & Yuste-Tosina, R. (2015). Constructing a Grounded Theory of E-
Learning Assessment. Journal of Educational Computing Research, 53(3), 315-
344. Doi: 10.1177/0735633115597868.
Anastasiades, P. (2003). Distance learning in Elementary Schools in Cyprus: The
Evaluation Methodology and Results. Computers & Education, 40(1), 17-40.

30
Anastasiades, P. (2007). Interactive VideoConferencing (IVC) as a Crucial Factor in
Distance Education: Towards a Constructivism IVC Pedagogy Model under a
cross curricular thematic approach. Focus on Distance Education Developments,
107-134.
Anastasiades, P. (2009). Interactive Videoconferencing and Collaborative Distance
Learning for Κ-12 Students and Teachers: Theory and Practice. NY: Nova
Science Publishers.
Anastasiades, P. (2012). Design of a Blended Learning Environment for the Training
of Greek Teachers: Results of the Survey on Educational Needs. In P.
Anastasiades (ed.), Blended learning environments for adults: Evaluations and
frameworks (pp. 230-256). Hershey, PA: Information Science Reference.
Calder, J., (2013). Programme Evaluation and Quality: A comprehensive guide to
setting up an evaluation system. London: Routledge.
Dixson, D.D. & Worrell F.C. (2016) Formative and Summative Assessment in the
Classroom. Theory into Practice, 55 (2), 153-159. Doi:
10.1080/00405841.2016.1148989.
Mavroidis, I., Karatrantou, A., Koutsouba, M., Giossos, Y., & Papadakis, S. (2013).
Technology Acceptance and Social Presence in Distance Education-A Case
Study on the Use of Teleconference at a Postgraduate Course of the Hellenic
Open University. European Journal of Open, Distance and e-Learning, 16(2),
76-96. Αλαθηήζεθε 28 Μαΐνπ, 2020, απφ
http://www.eurodl.org/materials/contrib/2013/Mavroidis_et_al.pdf.
Patton, M. Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods. London: Sage
Publications.
Rossi, P. H., Lipsey, M. W. & Freeman, H. E., (2004). Evaluation: A Systematic
Approach. Thousand Oaks: Sage Publications.
Talbot-Smith M., Abell, S. K., Appleton, K., Hanuscin D. L. (2010) Handbook of
Research on Science Education. NY: Routledge Taylor and Francis Group.
Whittaker, S. & O’Connail, B. (1997). The role of vision in face-to-face and video-
mediated communication. In K. E. Finn, A. J. Sellen and S. B. Wilbur (ed.),
Video-Mediated Communication. Mahwah, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
Wu, E., Lin, W. C., & Yang, S. C. (2013). An experimental study of cyber face-to-
face vs. cyber textbased English tutorial programs for low-achieving university
students. Computers & Education, 63, 52-61. Doi:
10.1016/J.COMPEDU.2012.11.018.
Αλαζηαζηάδεο, Π. (2014). Η έξεπλα γηα ηελ ΔμΑΔ κε ηε ρξήζε ησλ ΣΠΔ (e-learning)
ζην Διιεληθφ Σππηθφ Δθπαηδεπηηθφ ΢χζηεκα. Αλαζθφπεζε θαη πξννπηηθέο γηα
ηελ Πξσηνβάζκηα, Γεπηεξνβάζκηα θαη Σξηηνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Ανοικηή
Εκπαίδεςζη: ηο πεπιοδικό για ηην Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζη και ηην
Εκπαιδεςηική Τεσνολογία, 10(1), 5-32. Doi: 10.12681/jode.9809.
Αλαζηαζηάδεο, Π. (2017). "ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2000-2015": ΢ρνιηθή Δμ Απνζηάζεσο
Δθπαίδεπζε κε ηελ ρξήζε ησλ ΣΠΔ ζηελ πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε. Μηα
απνηίκεζε ηεο εξεπλεηηθήο ζπλεηζθνξάο. Ανοικηή Εκπαίδεςζη: ηο πεπιοδικό για
ηην Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζη και ηην Εκπαιδεςηική Τεσνολογία,
13(1), 88-128. Doi: 10.12681/jode.14057.
Αλαζηαζηάδεο, Π., Μαλνχζνπ, Δ., Φηιηππνχζεο, Γ., ΢ηάθαο, ΢., Κνπθνχιεο, Ν.,
Σνκαδηλάθεο, Α., Γθίδα, Π., Μαζηνξάθε, Δ., ΢παλνπδάθεο, Α., Καξαγηάλλε, Γ.
& Καξβνχλεο, Λ. (2009). Η Σειεδηάζθεςε ζηελ ππεξεζία ηεο ζπλεξγαηηθήο
νηθνδφκεζεο ηεο γλψζεο θαη ηεο δηαζεκαηηθήο πξνζέγγηζεο. Απφ ηε Θεσξία
ζηελ Πξάμε: «ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2009: Πεξηβάιινλ - Μεζφγεηνο Θάιαζζα -

31
Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο». ΢ην Α. Ληνλαξάθεο (Δπηκ.), 5ο Διεθνέρ
Σςνέδπιο για ηην Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζη. Η Ανοικηή και εξ
Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζη για ηην Παγκόζμια Σςνεπγαζία και Εκπαιδεςηική
Ανάπηςξη, Αθήνα 27-29 Νοεμβπίος 2009 (ζζ. 111-124). Doi: 10.12681/icodl.503.
Αλαζηαζηάδεο, Π., Μαλνχζνπ, Δ., ΢ηάθαο, ΢., Φηιηππνχζεο, Γ., Κνπθνχιεο, Ν.,
Σνκαδηλάθεο, Α., Γθίδα, Π., Μαζηνξάθε, Δ., ΢παλνπδάθεο, Α., Υαριάθεο, Γ. &
Καξβνχλεο, Λ. (2011). Η Σειεδηάζθεςε ζηελ ππεξεζία ηεο ζπλεξγαηηθήο
νηθνδφκεζεο ηεο γλψζεο θαη ηεο δηαζεκαηηθήο πξνζέγγηζεο. Απφ ηε Θεσξία
ζηελ Πξάμε: «ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢ 2011: Πεξηβάιινλ – Μεζφγεηνο Θάιαζζα
Δλεξγεηαθή επαλάζηαζε - Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο». ΢ην Α. Ληνλαξάθεο
(Δπηκ.), 6ο Διεθνέρ Σςνέδπιο για ηην Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζη.
Εναλλακηικέρ Τεσνικέρ Εκπαίδεςζηρ, Λοςηπάκι 4-6 Νοεμβπίος 2011 (ζζ. 669-
684). Doi: 10.12681/icodl.685.
Βαθαινχδε, Α. Γ. (2012). Μέζνδνη δηδαθηηθήο θαη αμηνιφγεζεο ζην ζχγρξνλν
ζρνιείν. Θεζζαινλίθε: Δθδφζεηο ΢ηακνχιε.
Βαζάια, Π. (2005). Δμ Απνζηάζεσο ΢ρνιηθή Δθπαίδεπζε. ΢ην Α. Ληνλαξάθεο,
(Δπηκ.), Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζηρ: Παιδαγυγικέρ και
Τεσνολογικέρ εθαπμογέρ. Πάηξα: ΔΑΠ.
Γθηνχζηνο, Υ., & Σδαλαβάξε, Μ. (2009). Δθαξκνγέο ησλ ηερλνινγηψλ ηεο
ηειεδηάζθεςεο ζηελ παηδαγσγηθή δηαδηθαζία ηεο εθκάζεζεο γισζζψλ. ΢ην Α.
Ληνλαξάθεο (Δπηκ.), 5ο Διεθνέρ Σςνέδπιο για ηην Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ
Εκπαίδεςζη. Η Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζη για ηην Παγκόζμια
Σςνεπγαζία και Εκπαιδεςηική Ανάπηςξη, Αθήνα 27-29 Νοεμβπίος 2009 (ζζ. 317-
328). Doi: 10.12681/icodl.452.
Γεκεηξαθνπνχινπ, Α. (1999). Η εθπαηδεπηηθή αμηνπνίεζε ηνπ ειεθηξνληθνχ
ηαρπδξνκείνπ: Πψο πφηε θαη γηαηί; Γλυζζικόρ Υπολογιζηήρ,1(1), 131-145.
Γεκεηξφπνπινο, Δ. (2002), Δθπαηδεπηηθή Αμηνιφγεζε: Η αμηνιφγεζε ηεο
εθπαίδεπζεο θαη ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ, Αζήλα: Δθδφζεηο Γξεγφξε.
Καξαηδά, Μ., Πηεξξάθνπ, Υ., Σδηθφπνπινο, Α., & Απνζηνιάθεο, Ι. (2005). Οη
αλαπαξαζηάζεηο καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ ηεο Πξσηνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο
γηα ηνπο ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο θαη ηε ρξήζε ηνπο. ΢ην Ππακηικά ηος 3ος
Σςνεδπίος «Τ.Π.Ε. ζηην Εκπαίδεςζη». ΢χξνο.
Καςάιεο, Α., Υαλησηάθεο, Ν. (2011). Δθπαηδεπηηθή αμηνιφγεζε. Θεζζαινλίθε:
Δθδφζεηο Κπξηαθίδε.
Κσλζηαληίλνπ, Υ. (2000). Η αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ σο θνηλσληθή,
παηδαγσγηθή, θαη επαγγεικαηηθή αλαγθαηφηεηα: αηηηνινγεκέλε πξφηαζε απφ κηα
ζεσξεηηθή θαη πξαθηηθή ζθνπηά. Επιζηημονική Επεηηπίδα Π.Τ.Δ.Ε. Ιυαννίνυν,
13, 75-87.
Ληνλαξάθεο, Α. (2005). Αλνηθηή θαη εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε θαη δηαδηθαζία
κάζεζεο. ΢ην Α. Ληνλαξάθεο, (Δπηκ.), Ανοικηή και εξ αποζηάζευρ εκπαίδεςζη:
Παιδαγυγικέρ και Τεσνολογικέρ εθαπμογέρ. Πάηξα: ΔΑΠ.
Ληνλαξάθεο, Α. (2006). Η ζεσξία ηεο εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζεο θαη ε
πνιππινθφηεηα ηεο πνιπκνξθηθήο ηεο δηάζηαζεο. ΢ην Α. Ληνλαξάθεο (Δπηκ.),
Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζηρ - Σηοισεία θευπίαρ και ππάξηρ. Αζήλα:
Πξνπνκπφο.
Ληνλαξάθεο, Α., Παπαδεκεηξίνπ, ΢., Υαξηνθχιαθα, Α., Αγγειή, Α. & Σδήινπ, Γ.
(2018). Η ζπκβνιή ησλ ςεθηαθψλ εξγαιείσλ ζηελ ππνζηήξημε ηεο καζεζηαθήο
πνξείαο ησλ θνηηεηψλ/θνηηεηξηψλ ηεο εμΑΔ: Μέξνο Α: Υξήζε ςεθηαθψλ
εξγαιείσλ γηα ηε δεκηνπξγία ςεθηαθνχ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ. Ανοικηή

32
Εκπαίδεςζη: ηο πεπιοδικό για ηην Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ Εκπαίδεςζη και ηην
Εκπαιδεςηική Τεσνολογία, 14(1), 104-117. Doi: 10.12681/jode.18533.
Μαλνχζνπ, Δ. (2009). ΢ρεδηαζκφο θαη Γεκηνπξγία Παηδαγσγηθνχ Τιηθνχ γηα εμ
απνζηάζεσο εθπαίδεπζε θαη Γηαδξαζηηθέο Σειεδηαζθέςεηο. ΢ην Π. Πνιίηεο
(Eπηκ.), Ππακηικά ηος 1ος Εκπαιδεςηικού Σςνεδπίος για ηην «Ένηαξη και σπήζη
ηυν ΤΠΕ ζηην εκπαιδεςηική διαδικαζία» ΔΣΠΔ - ΠΣΓΔ Παλεπηζηήκηνπ
Θεζζαιίαο. Βφινο, 24-26 Απξηιίνπ 2009.
Μειησξίηζαο, Δ., & Γεσξγηάδε, Δ. (2010). Δπίδξαζε ηεο ηειεδηάζθεςεο ζηε
καζεζηαθή δηαδηθαζία ηνπ Δ.Α.Π. Απφςεηο θνηηεηψλ θαη ΢ΔΠ ησλ ΘΔ ΔΚΠ 65 -
ΔΚΔ 50. Ανοικηή Εκπαίδεςζη: ηο πεπιοδικό για ηην Ανοικηή και εξ Αποζηάζευρ
Εκπαίδεςζη και ηην Εκπαιδεςηική Τεσνολογία, 6(1,2), 152-167. Doi:
10.12681/jode.9757.
Παξαζθεπφπνπινο, Ι. Ν., (1993). Μεζνδνινγία Δπηζηεκνληθήο Έξεπλαο. Αζήλα:
Ιδησηηθή έθδνζε.
Πεηξνπνχινπ, Ο., Καζηκάηε, Α., Ρεηάιεο, ΢. (2015). Σύγσπονερ Μοπθέρ
Εκπαιδεςηικήρ Αξιολόγηζηρ με Αξιοποίηζη Εκπαιδεςηικών Τεσνολογιών. [ειεθηξ.
βηβι.] Αζήλα: ΢χλδεζκνο Διιεληθψλ Αθαδεκατθψλ Βηβιηνζεθψλ. Αλαθηήζεθε
28 Μαΐνπ, 2020, απφ http://hdl.handle.net/11419/232.
Πνιίηεο, Π., Ρνχζζνο, Π., Σζανχζεο, Γ. & Καξακάλεο, Μ. (2000). Αμηνιφγεζε ηεο
επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηα πιαίζηα ηνπ έξγνπ ΟΓΤ΢΢ΔΑ΢. ΢ην Β.
Κφκεο (Δπηκ.), Πξαθηηθά Δηζεγήζεσλ ηνπ 2νπ ΢πλεδξίνπ κε δηεζλή ζπκκεηνρή:
«Οι Τεσνολογίερ ηηρ Πληποθοπίαρ και ηηρ Επικοινυνίαρ ζηην Εκπαίδεςζη».
Αζήλα: Δθδφζεηο Νέσλ Σερλνινγηψλ.
Ρεηάιεο, ΢. (2005). Οι πποηγμένερ ηεσνολογίερ διαδικηύος ζηην ςπηπεζία ηηρ μάθηζηρ.
Αζήλα: Καζηαληψηεο.

33

You might also like