You are on page 1of 78

lghL cfjf; k'glg{df{0f

k|fljlws lg/LIf0f sfo{ljlw, @)&#

कार्तिक २०७३
1
lghL cfjf; k'glg{df{0f k|fljlws lg/LIf0f sfo{ljlw, @)&#

k|:tfjgf
kl/efiffx?
cfjf; cg'bfg k|fKt u/L 3/ lgdf{0f z'?jft\ ubf{ cjnDag ul/g] k|lqmof
cg';"rLx?

2
k|:tfjgf

e"sDkaf6 Ifltu|:t lghL cfjf;x?sf] k'glg{df{0f, k|anLs/0f jf d/Ddt


ubf{ ;+/rgf clgjfo{ ?kdf e"sDk k|lt/f]wfTds agfpg' kg]{ s'/fnfO{
;'lglZrt ug{ o:tf] k'glg{df{0f sfo{sf] nflu l;kmfl/; ul/Psf] k|fljlws
9fFrf, :t/, ;f]sf] l8hfOg / lgdf{0fdf k|of]u x'g] lgdf{0f ;fdu|Lsf] u'0f:t/
;d]t olsg ug{ vl6Psf k|fljlwsx?sf nflu lg/LIf0fsf] Plss[t k|s[of
tf]Sg jfG5gLo ePsf]n],
e"sDkaf6 k|efljt ;+/rgfsfsf] k'glg{df{0f ug]{ ;DaGwL P]g, @)&@ sf] bkmf
#! adf]lhd k|flws/0fn] b]xfosf] sfo{ljlw agfPsf] 5 .

3
kl/efiffx?

k|fljlws ;xfotf 6f]nL (Technical Assistance Team)]

uf=lj=;= jf gu/kflnsfx?df 3/x?sf] k'glg{df{0f ubf{ e"sDkLo ;'/Iff


nufot cGo puo'St k4ltaf6 lgdf{0f ug{sf] nflu 3/wgL÷nfeu|fxLx?nfO{
tflnd nufot k|fljlws ;xfotf pknAw u/fpg zx/L ljsf;
dGqfno÷lhNnf cfof]hgf sfof{Gjog OsfO{ tyf cGo ;fem]bf/ ;+:yfx?
af6 vl6Psf Pshgf jf PshgfeGbf a9L Ol~hlgo/ jf ;a–
Ol~hlgo/ jf cl;i6]06 ;a–Ol~hlgo/ jf tflnd k|fKt 8sdL{x?sf]
6f]nLnfO{ a'em\g'kb{5 .

4
kl/efiffx?

k|fljlws lg/LIf0f 6f]nL ( Technical Inspection Team)

alg/x]sf] 3/x?sf] ljleGg cj:yfdf ;f] 3/ e"sDk k|lt/f]wL x'g] u/L /fli6«o
ejg lgdf{0f ;+lxtf cyjf :jLs[t Go"gtd dfkb08 cg'?k ag] gag]sf]
hfFr u/L k|dfl0ft ug{ zx/L ljsf; dGqfno÷lhNnf cfof]hgf sfof{Gjog
OsfO{af6 uf=lj=;= jf gu/kflnsfx? dfkm{t\ vl6Psf Ps jf PseGbf
a9L Ol~hlgo/ jf ;a–Ol~hlgo/ jf cl;:6]06 ;a–Ol~hlgo/sf]
jf ltgLx?sf] 6f]nLnfO{ a'em\g'kb{5

5
kl/efiffx?

k|fljlws ;'k/Lj]If0f 6f]nL (Technical Supervision Team)

k|fljlws lg/LIf0f 6f]nL nfO{ cfjZos lgb]{zg k|bfg ug]{ tyf


lg/LIf0f ePsf 3/x?df k'gMlg/LIf0f ug]{ k|of]hgsf nflu zx/L
ljsf; dGqfno÷lhNnf cfof]hgf sfof{Gjog OsfO{ af6 v6fOg]
;'k/Lj]Ifs Ol~hlgo/sf] 6f]nLnfO{ a'em\g' kb{5

6
kl/efiffx?

t];|f] kIf k|fljlws cg'udg 6f]nL (Third Party Technical


Monitoring Team)
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{sf] ;du| u'0f:t/ r]s hfFr ug{ Pj+
k|fljlws ;xfotf 6f]nL, k|fljlws lgl/If0f 6f]nL tyf k|fljlws
;'kl/j]If0f 6f]nLx?af6 ePsf sfo{x?sf] cg'udg ug{sf nflu
k|flws/0f cfk}m jf ;Da4 bft[ lgsfo ;+usf] ;dGjodf v6fO{Psf]
OlGhlgo/ jf k|fljlwsx?sf] 6f]nLnfO{ ;Demg' kb{5 .

7
kl/efiffx?

cg'bfg ;Demf}tf

cfjf; k'glg{df{0f cg'bfg ;xfotf k|fKt ug{sf] nflu e"sDkaf6


Ifltu|:t ePsf lghL cfjf; k'glg{df{0f cg'bfg ljt/0f ;DaGwL
sfo{ljlw, @)&@ adf]lhd nfeu|fxL / uf=lj=;= jf gu/kflnsfsf]
aLrdf ePsf] ;Demf}tfnfO{ ;+emg' k5{ .

8
kl/efiffx?

lKnGy Aof08

hu lgdf{0fsfo{ ;DkGg eO ;s]kl5 o;sf] dflykl§ k"/} uf/f]x?nfO{


9fSg] u/L /flvg] s+lqm6 9nfg, sf7 afF; jf cGo :jLs[t lgdf{0f
;fdu|Ln] ag]sf] k§L eGg] a'em\g' k5{ . o;nfO{ rngrNtLsf] efiffdf
l8=kL=;L= Aof08 klg eGg] ul/G5

o; txsf] lgdf{0f ;DkGg eP kZrft\ k|fljlws lg/LIf0f –! ul/G5 .

9
kl/efiffx?

5fgf 5fpg] tx
5fgf 5fpgsf] nflu lgbfn jf ladx? /fVg'eGbf cl3 3/sf] k"/}
uf/f]x?nfO{ 9fSg] u/L /flvg] s+lqm6 9nfg, sf7, afF; jf cGo
:jLs[t lgdf{0f ;fdu|Ln] ag]sf] k§L eGg] a'em\g' kb{5 . o;nfO{
c+u|]hLdf ?km n]jn elgG5 .

o:tf] k§L ag]kl5 k|fljlws lg/LIf0f –@ ug'{ kb{5 . Ps tn] 3/


ePdf 5fgf 5fpg] k§Lsf] lgdf{0f sfo{ ePkl5 k|fljlws lg/LIf0f –
@ u/LG5 . b'O{ jf b'O{eGbf a9L tn] 3/ ePdf klxnf] tnfsf] e'O{
5fpg' cl3sf] txdf k|fljlws lg/LIf0f –@ ug'{ kb{5 .
10
kl/efiffx?

lgdf{0f ;DkGg

:jLs[t gSzf l8hfOg adf]lhdsf] ;Dk"0f{ 3/sf] lgdf{0f sfo{


;lsPkl5sf] cj:yf lgdf{0f ;DkGg ePsf] cj:yf eGg] a'e\mg'kb{5
. xf] .

;Dk"0f{ lgdf{0f sfo{ ;DkGg eP kZrft\ k|fljlws lg/LIf0f –# u/L


lgdf{0f ;DkGg k|df0fkq lbOG5 .

11
kl/efiffx?

æe"sDk k|lt/f]wL ejgÆ

g]kfn /fli6«o ejg ;+lxtfsf k|fjwfgx? cg'?k ag]sf] jf k'glg{df{0f


k|of]hgsf nflu th'{df ePsf Go"gtd dfkb08 cg'?u ag]sf] jf
:jLs[t lgb]{lzsf tyf ;+lxtfsf k|fjwfg cg';f/ k|anLs/0f
ul/Psf 3/x?nfO{ e"sDk k|lt/f]wL 3/ egL a'em\g' kb{5 .

12
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–!M gSzf kf; k|lj|mof


kl/R5]b—@M lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b—#M lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b—$M 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b—%M k|anLs/0f÷dd{t ;Def/ sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b—^M t]>f] kIfaf6 k|fljlws cg'udg k|lj|mof
kl/R5]b—&M cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ePsf 3/x?sf] lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b—*M ;"rgf k|0ffnLsf] Joj:yfkg / k|of]u
kl/R5]b—(M sfo{ljlwdf ;+zf]wg

13
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–! . gSzf kf; k|lj|mof


#= lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf] gS;f kf; ug]{ /
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
$= lgdf{0f ug{ 5gf]6 u/]sf] gSzf l8hfOgsf] ljj/0f tf]lsPsf] 9fFrfdf eg'{ kg]{]
%= 3/sf] lgdf{0fsf] nflu gS;f kf;sf] k|lj|mof
^= :jLs[t gSzf l8hfOgsf] df]8]n eGbf km/s gSzf l8hfOg ePdf
k|df0fLs/0f ug'{ kg]{ .

14
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–! . gSzf kf; k|lj|mof


#= lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf] gS;f kf; ug]{ /
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
e"sDk k|lt/f]wL / 3/sf] gSzf l8hfOg e"sDk k|lt/f]wL /
ejg ;+lxtf cg'?k ;Demf}tf kqdf pNn]v ejg ;+lxtf cg'?k
x'g' kg]{ ug'{kg]{ . sf] x'g] u/L tof/
ul/Psf] cGo s'g}
:jLs[t ul/Psf] gSzf l8hfOgsf] s'g} Ps df]8]n gSzf, æsÆ, v, u,
3 ju{
15
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–! . gSzf kf; k|lj|mof


$= lgdf{0f ug{ 5gf]6 u/]sf] gSzf l8hfOgsf] ljj/0f tf]lsPsf] 9fFrfdf eg'{ kg]{

5gf]6 u/]sf] gSzf l8hfOgsf] ljj/0f cg';"rL–# sf] 9fFrfdf e/]sf]


x'g' kg]5
{ .

cg'bfg ;Demf}tf ubf{ k|fljlws lg/LIf0fsf] ;dodf s] s:tf] gSzf


o:tf] kmf/fd el/Psf] l8hfOg cg';f/ 3/ ag]sf] xf], ;f] sf] lj:t[t
5}g eg] ljj/0f lg/LIf0f kmf/fdx?df eg{' kb{5 .
16
gS;f kf; k|lqmof
gu/kflnsfsf] xsdf gS;fkf; sf] 5f]6f] k|lqmof

k|yd r/0f :

• घर नक्शा सहितको ननवेदन दताा गने।


• पहिलो हदन मा घरधनीले नक्शा एवं आवश्यक कागजात
सहित ननवेदन पेश गने।
• पेश गररएको ननबेदन लाइ नगरपाललकाले पहिलै हदन
नक्शा सहितको ननवेदन दताा गने ।

18
नक्सा पास प्रकिया

नगरपालिका को हकमा नक्सापास को छोटो प्रक्रिया

दोस्रो चरण :

• सजालमन को लागग सूचना टास गने


• नगरपाललका ले पहिलो हदन सचु ना तयार पारर
घरधनन/तोककएको कमाचारीलाइ हदने
• दताा भएको पहिलो हदन तोककएको कमाचारी/घरधननले
सच
ु ना टास गने र सगधयार लाइ जानकारी गराउने

19
नक्सा पास प्रकिया

नगरपालिका को हकमा नक्सापास को छोटो प्रक्रिया

तेस्रो चरण :

• प्राप्त घर नक्साको प्राबबगधक पक्षका सम्बन्धमा सम्बद्ध


परामशादाता संग छलफल गरर स्पस्ट िुने
• ननबेदन हदएको पहिलो हदन घरधनीले परामशा दाता
प्राववगधकलाई नगरपाललकाका प्राबबगधकसंग भेट गराउने
• नगरपाललकाले प्राप्त नक्शा सम्बन्धमा दतााको सातौ हदन
सम्म परामशादाता प्राबबधीकसााँग छलफल गरी घर
नक्शाको प्राबबगधक बबषय टुंगाउने/आवश्यक परे मा सध ु ार
गना लगाउने ।
20
नक्सा पास प्रकिया

नगरपालिका को हकमा नक्सापास को छोटो प्रक्रिया

चौथो चरण :

• घर ननमााण स्थलमा जग ननमााण सम्बन्धमा रे खाङ्कन सहित


सरजममन गने/गराउने तथा घर ननमााण सम्बन्धमा अनुमशक्षण
गने ।
• घरधनीले नगरपाललकामा ननवेदन हदएको पन्रौ हदन लभत्र
परामशादाता प्राबबगधकबाट रे खाङ्कन गराउने/संगधयार जट
ु ाउने र
सरजलमनको व्यवस्था लमलाउने ।
• नगरपाललकाले पन्रौ हदन लभत्र परामशादाता बाट भएको रे खांकन
चेकजाााँच गरी सरजलममन गररहदने तथा सम्बन्न्धत घरधनी,
डकमी एवं परामशादातालाइ अनलु शक्षण गने।

21
नक्सा पास प्रकिया

नगरपालिका को हकमा नक्सापास को छोटो प्रक्रिया

पाचौ चरण :

• नगरपाललकाले ननवेदनपेश भएको सत्रौ हदन लभत्र घर


नक्शा पास प्रमाणपत्र उपलब्ध गराउने ।
• घरधनी ले घर नक्शा पास प्रमाणपत्र ललन
नगरपाललकाको कायाालय मा सम्पका गने

22
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–! . gSzf kf; k|lj|mof


^=:jLs[t gSzf l8hfOgsf] df]8]n eGbf km/s gSzf l8hfOg ePdf k|df0fLs/0f
ug'{ kg]{ .

gSzf l8hfOg e"sDk k|lt/f]lw


:jLs[t gSzf l8hfOgsf] df]8]n /x]sf] s'/f uflj;df /x]sf]
eGbf km/s gSzf l8hfOg k|fljlws lgl/If0f 6f]nLn] lKnGy
n]ensf] lg/LIf0f ubf{ k|df0fLs/0f
u/]sf] x'g' kb{5 .

23
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


&= lgdf{0f:ynsf] ;'lglZrttf / husf] /]vf+sg ug'{kg]{ .
*= hu lgdf{0f sfo{sf nflu k|fljlws ;xfotf dfu ug{ ;lsg] .
(= bf]>f] ls:tf cg'bfg /sd pknAw u/fpg lgj]bg lbg'kg]{ .
!)=3/sf] hu tx ;Ddsf] lgdf{0fsfo{sf] r]shfFr / k|df0fLs/0f ug'{kg]{ .
!!= hu lgdf{0f sfo{df cfjZos ePdf ;'wf/sfo{ ug'{ kg]{ / ;f]sf] k|df0fLs/0f ug'{kg]{
!@= km/s gSzf l8hfOgcg';f/sf] 3/ lgdf{0f ug{sf nflu :jLs[lt lng' kg]{
!#= 3/sf] lgdf{0f sfo{df hu eGbf dflysf] sfo{ af/] 3/wgL :ki6 x'g'kg{]
!$= k|fljlws ;d:of k/]df k|fljlws ;'k/Lj]If0f 6f]nL / lghL cfjf; k'glg{df{0f dfkb08 lgwf{/0f
;ldltsf] k/fdz{ lng ;Sg] .
!%= hu lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f kmf/fd zx/L ljsf; dGqfno, lhNnf cfof]hgf sfof{Gjog OsfO{n]
l;kmfl/z ug'{ kg]{ .
!^= bf]>f] ls:tf afktsf] /sd lgsf;f / a}+s vftfdf hDdf ug]{ Joj:yf M

24
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


&=lgdf{0f:ynsf] ;'lglZrttf / husf] /]vf+sg ug'{kg]{ .
3/ lgdf{0f ug]{ :yfg ef}uf]lns Pj+ ef}ule{s lx;fan] ;'/lIft /x]sf]
lKnGy tx;Ddsf] lg/LIf0fsf] qmddf ;+ej eP;Dd 3/sf] hu lgdf{0f
ug'{ cufj}]
k|fljlws ;xfotf 6f]nLn]
uflj; jf gu/kflnsf sfof{nodf
cg';"rL–( cg';f/sf]
;+nUg cg';"rL– % cg';f/sf] lgj]bg
k|dfl0fs/0f
;'/lIft / pko'Qm /x]sf] s'/f ;'lglZrt u/fpg'sf ;fy} hu lgdf{0f
ug{sf nflu /]vfÍg ;d]t u/fpg 25
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


*= hu lgdf{0f sfo{sf nflu k|fljlws ;xfotf dfu ug{ ;lsg] .
uflj; jf gu/kflnsf k|fyldstf qmdsf cfwf/df k|fljlws
sfof{nodf ;+nUg ;xfotf 6f]nL k7fpg]
cg';"rL– % cg';f/sf] k7fpg] ldlt tf]ls lgh 3/wgLnfO{
lgj]bg hfgsf/L
klxn]s} 3/sf] hudf 3/
hu lgdf{0f ;DalGw sfo{df s'g} ;'wf/
agfpg rfx]df ;'emfj
ug'{kg]{ b]v]df ;f]sf] nflu cg';"rL– * sf]
lnO{ k|fljlws lg/LIf0f
9fFrfdf ;'wf/sf] nflu lgb]{zg
6f]nLaf6 k|df0fLs/0f
26
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


(=bf]>f] ls:tf cg'bfg /sd pknAw u/fpg lgj]bg lbg'kg]{ .

k|fljlws r]shfFr ;lxt bf]>f] ls:tf cg'bfg /sd pknAw u/fpg


cg';"rL–^ cg';f/sf] lgj]bg

27
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!)=3/sf] hu tx ;Ddsf] lgdf{0fsfo{sf] r]shfFr / k|df0fLs/0f ug'{kg]{ .
r]shfFrsf nflu ldlt tf]sL ;f]xL
cg'?k k|fyldstf qmdsf cg';"rL–!) cg';f/sf] pko'St
cfwf/df k|fljlws lg/LIf0f 6f]nL kmf/d k|of]u
v6fOg]

Ps k|lt ;DalGwt nfeu|fxL 3/wgLnfO{ Pj+ csf]{ Ps k|lt


;DalGwt uflj; jf gu/kflnsf sfof{nodf a'emfpg' kg]5
{ .
28
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!!= hu lgdf{0f sfo{df cfjZos ePdf ;'wf/sfo{ ug'{ kg]{ / ;f]sf] k|df0fLs/0f
ug'{kg]{ .
3/wgLn] cfjZostfg';f/
3/sf] hu :jLs[t gSzf l8hfOg
k|fljlws ;xfotf 6f]nLsf] ;xof]u
cg';f/ jf e"sDk k|lt/f]lw 9+un]
lnO{ tf]lsP cg';f/sf] ;'wf/
lgdf{0f gePsf] kfPdf
ug'{kg]{
;'wf/ ug'{kg]{ s'/fx? pNn]v u/L ;'wf/sfo{ ul/;s] kl5 k|fljlws
;+nUg cg';"rL –!! cg';f/sf] lg/LIf0f 6f]nLåf/f k|df0fLs/0f
kmf/d u/fpg' kg]{
29
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!@= km/s gSzf l8hfOg cg';f/sf] 3/ lgdf{0f ug{ nflu :jLs[lt lng' kg]{
cg'bfg ;Demf}tfsf avt pNn]lvt eGbf km/s gSzf l8hfOg
cg';"rL–& cg';f/sf] lgj]bg sf/0fjz o:tf] lgj]bg glbOsg
sfof{nodf btf{ hu lgdf{0f ;DkGg u/]sf] /x]5
a"Fbf g+= -$_ df pNn]lvt eg] dfly aF"bf g+= -(_ -!)_ -!!_
cg';f/sf cfjZos kg]{ ;DalGwt df pNn]lvt k|s[of ckgfO{
k|s[of k'/f u/L 3/ gSzf l8hfOg ;DalGwt k|fljlws lgl/If0f
:jLs[t ul/lbg' kg]5
{ . 6f]nLåf/f k|df0fLs/0f ug'{kg]{ .
30
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!#= 3/sf] lgdf{0f sfo{df hu eGbf dflysf] sfo{ af/] 3/wgL :ki6 x'g'kg{] .

hu lgdf{0f sfo{sf] k|fljlws lg/LIf0f 6f]nLn] ;+a4 nfeu|fxL


k|df0fLs/0f ubf{ 3/wgLnfO{ e"sDk k|lt/f]wL l8hfOg ;DaGwdf
hu eGbf dfly hfgsf/L u/fpg' kg]5{
;Dk"0f{ 3/sf]
lgdf{0f s:tf] x'G5 k|fKt lgb]{zg cg'?k lgdf{0f sfo{ ug{sf nflu
eGg] af/]df :ki6 k|fljlws ;xfotf 6f]nLsf] ;xof]u klg lng
x'g' kg]{ ;Sg]
31
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!$=k|fljlws ;d:of k/]df k|fljlws ;'k/Lj]If0f 6f]nL / lghL cfjf; k'glg{df{0f
dfkb08 lgwf{/0f ;ldltsf] k/fdz{ lng ;Sg] .
k|df0fLs/0f ug{ ;lsg] ePdf cg';"rL–!) kmf/d e/L k|df0fLs/0f
k|fljlws lg/LIf0f cg';"rL–!) kmf/d ;+nUg ;'wf/ ug'{kg]{
6f]nLåf/f k|dfl0ft ug{ u/L k|fljlws ;'kl/j]If0f ePdf cg';"rL–
g;Sg] cj:yfdf 6f]nLnfO{ pknAw u/fpg' !! kmf/d e/L
lghL cfjf; k|df0fLs/0f ug{ g;Sg] 3/x? k|fljlws ;'emfj
k'glg{df{0f dfkb08 ePdf MoUD-DLPIU af6 pknAw u/fpg'
lgwf{/0f ;ldlt (MoUD-CLPIU) kg]{
32
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!%= hu lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f kmf/fd zx/L ljsf; dGqfno, lhNnf
cfof]hgf sfof{Gjog OsfO{ MoUD-DLPIU n] l;kmfl/; ug'{ kg]{ .
k|df0fLs/0f ePsf] kmf/d cg';"rL–!) cg';f/ MoUD-DLPIU n]
k|fljlws :jLs[ltsf nflu k|df0fLs/0f eO{ cfjZostf cg';f/
Ps k|lt ;DalGwt cfPsf] ljj/0f pk/ u'0f:t/ / sfo{
MoUD-DLPIU r]shfFr k|ultsf] cj:yfsf
(MoFALD-DLPIU) df cg';"rL–!$ ;DaGwdf k|fljlws
cg';f/sf] bf]>f] ls:tf k|fKt ug 3/wgLx?sf] ;'kl/j]If0f 6f]nL
;"rL ;+nUg u/L{ k|df0fLs/0f / l;kmfl/; v6fO{ ;'kl/j]If0f
33
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–@ . lKnGy tx;Ddsf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!^= bf]>f] ls:tf afktsf] /sd lgsf;f / a}+s vftfdf hDdf ug]{ Joj:yf .
MoFALD-DLPIU n] 3/wgLsf] a}+s
vftfdf bf]>f] ls:tf /sd lgsf;fsf nflu 3/wgLn] 3/ lgdf{0f
sf]nl] gsfnfO{ e'StfgL cfb]z n]vL k7fpg] sfo{sf] nflu cfkm\gf]
cfjZostf cg';f/
sf]nl] gsfsf] l;kmfl/; cg';f/ ;DalGwt
lgsfNg ;Sg]
a}s
+ df /x]sf] nfeu|fxL 3/wgLsf] vftfdf
/sd hDdf x'g]
34
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!&= k|df0fLs/0fsf cfwf/df lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{ ug{ ;lsg] .
!*= lKnGy txeGbf dflysf] lgdf{0f sfo{df k|fljlws ;xof]u lng ;lsg]
!(= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg' cufl8 jf ax'tNn] 3/sf] klxnf] tNnfsf] e'O{+ tof/ ug'{
cufl8sf] lgdf{0f sfo{sf] k|fljlws lg/LIf0f / k|df0fLs/0f ug]{ .
@)= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg' cufl8 jf ax'tNn] 3/sf] klxnf] tNnfsf] e'O{+sf] lgdf{0f
sfo{ ug'{ cufl8sf] lgdf{0f sfo{df ;'wf/ / k|df0fLs/0f sfo{sf nflu lgb]{zg lbg ;lsg] .
@!= t]>f] ls:tfsf] e'StfgLsf nflu k|df0fLs/0f, l;kmfl/z / /sd lgsf;f
Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg' cufl8 jf ax'tNn] 3/sf] klxnf] tNnfsf] e'O{+ lgdf{0f sfo{sf]
lkmN8 r]shfFr u/fpg ;Sg]
@#= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg] cyjf ax'tNn] 3/sf] tNnf lgdf{0f ug]{ sfo{ cufl8
a9fpg ;lsg]
35
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!&= k|df0fLs/0fsf cfwf/df lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{ ug{ ;lsg] .
3/wgLn] cg';"rL–
k|df0fLs/0fsf] kq k|df0fLs/0f kq k|fKt
!) cg';f/ ul/g]
k|fKt gubf{ ;Dd u/] kZrft\ bf]>f]
k|df0fLs/0fsf
s'g} klg 3/wgLn] ls:tf /sd k|fKt
cfwf/df lKnGy tx
lKnGy tx eGbf gul/sg] 3/ lgdf{0f
eGbf dflysf] 3/
dflysf] 3/ lgdf{0f sfo{ ug{df o;n]
lgdf{0f sfo{ ug{
ug'{ x'b}g afwf k'¥ofpg] 5}g .
;Sg]
36
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!*= lKnGy txeGbf dflysf] lgdf{0f sfo{df k|fljlws ;xof]u lng ;lsg] .
lgdf{0f sfo{ ubf{ k|fljlws
uflj; jf gu/kflnsfn] klg
;xof]u cfjZos k/]df uflj;
k|fyldstf qmd cg';f/ ldlt
jf gu/kflnsf sfof{nodf k]z
tf]sL k|fljlws ;xfotf 6f]nL
;+nUg cg';"rL–% cg';f/sf]
k7fpg]
lgj]bg
3/wgLn] hu jf hu dflysf] lgdf{0f sfo{ ubf{ tflnd k|fKt 8sdL{
l;sdL{x?sf] k|of]u ug'{ kg]5
{ .
37
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


!(= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg' cl3 jf ax'tNn] 3/sf] klxnf] tNnfsf] e'O{+
(Floor) tof/ u/L yk lgdf{0f sfo{ ug'{ cuf8Lsf] lgdf{0f sfo{sf] k|fljlws
lg/LIf0f / k|dfl0fs/0f ug]{ .
lg/LIf0f kZrft\ Ps tNn] 3/sf] ax'tNn] lgl/If0f u/fpg
e"sDk k|lt/f]wL / 5fgf k§L tof/ 3/sf] klxnf] / t]>f] ls:tf
pko'Qm 9+un] lgdf{0f u/L 5fgf tNnfsf] e'O{+ cg'bfg /sd
ePsf] kfPdf ;+nUg 5fpg' cl3 tof/ u/L dfu ug{sf nflu
cg';"rL–!# k|fyldstf qmdsf] ldlt tf]sL
;+nUg cg';"rL–^
cg';f/sf] kmf/d e/L hfgsf/L u/fO{ ;f]xL cg'?k
cg';f/sf] lgj]bg
k|df0fLs/0f ug'{ kg]{ lg/LIf0f ug]{ Joj:yf 38
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


@)= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg' cl3 jf ax'tNn] 3/sf] klxnf] tNnfsf] e'O{+
(Floor) sf] lgdf{0f sfo{ ug'{ cuf8Lsf] lgdf{0f sfo{df ;'wf/ / k|df0fLs/0f
sfo{sf nflu lgb]{zg lbg ;lsg] .
lgl/If0f ubf{ ;'wf/ ;'wf/ ug'{kg]{ ljj/0f k|fljlws ;xfotf
ug'{kg]{ b]lvPdf pNn]v u/L 3/wgLnfO{ 6f]nLsf] ;xof]u lnO{
k|fljlws ;xfotf pknAw u/fpg' kg]{ tf]lsP cg';f/ ;'wf/
6f]nLn] ;+nUg tf]lsPsf] ldltdf lg/LIf0f u/L k'gM cg';"rL–^
cg';"rL– !! pko"Qm b]lvPdf cg';"rL–!# sf] kmf/d e/L
cg';f/sf] kmf/d cg';f/sf] k|df0fLs/0f lgj]bg lbg' kg]{
39
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


@)= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg' cl3 jf ax'tNn] 3/sf] klxnf] tNnfsf] e'O{+
(Floor) sf] lgdf{0f sfo{ ug'{ cuf8Lsf] lgdf{0f sfo{df ;'wf/ / k|df0fLs/0f
sfo{sf nflu lgb]{zg lbg ;lsg] .
tTsfn lg0f{o lbg g;Sg] / lgdf{0f sfo{df ;'wf/ ug'{kg]{
låljwf /x]sf] cj:yfdf cg';"rL–!! cg';f/ lgdf{0f
cfkm"eGbf Ps tx dflysf] sfo{df ;'wf/ ug'{kg]{ ljifo
k|fljlws ;'kl/j]If0f 6f]nLaf6 pNn]v u/L ;DalGwt nfeu|fxL
;'kl/j]If0f u/fO{ cg';"rL–!# 3/wgLnfO{ hfgsf/L u/fpg'
cg';f/ k|dfl0fs/0f kg]{
40
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


@!= t]>f] ls:tfsf] e'StfgLsf nflu k|df0fLs/0f, l;kmfl/; / /sd lgsf;f
cg';"rL–!# cg';f/sf] kmf/d k|df0fLs/0f eO{ cfPsf] cg';"rL–!#
Ps k|lt 3/wgLnfO{ / Ps cg' ; f/sf] kmf/d ;lxt cfjZos ljj/0f
k|lt uflj; jf gu/kflnsf e/L Ps k| l t MoUD-DLPIU df

MoFALD-DLPIU n] k|fljlws :jLs[ltsf] nflu k7fpg' kg]{


MoUD-DLPIU cfjZos r]shfFr u/L]
l;kmfl/; u/L
sf]nl] gsf dfkm{t cg' ; r
" L–!$ cg' ; f/sf] t] > f] ls:tf k| f Kt ug{
nfeu|fxLsf] tf]lsPsf] k| d f0fLs/0f u/L l;kmfl/; ul/Psf
a}+s vftfdf /sd 3/wgLx?sf] ;" r L ;DaGwL kmf/d ;+ n Ug u/L
lgsf;f l;kmfl/; ;lxt MoFALD-DLPIU df k7fpg 41
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


@@= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg' cl3 jf ax'tNn] 3/sf] klxnf] tNnfsf] e'O{+
(Floor) lgdf{0f sfo{sf] lkmN8 r]shfFr u/fpg ;Sg] .
MoUD-DLPIU n] k|fljlws ;'kl/j]If0f 6f]nLn]
l;kmfl/; eO{ cfPsf] ;'kl/j]If0fsf qmddf :jLs[t gSzf
cg';"rL–!$ cg';f/sf] l8hfOg Pj+ dfkb08 cg';f/ lgdf{0f
ljj/0fdf lkmN8 r]shfFr sfo{ gePsf 3/x?sf] klg k|fljlws
u/fpg' cfjZos 7fg]df ;f] lgl/If0f 6f]nLåf/f l;kmfl/; ePsf]
k|fljlws ;'kl/j]If0f kfPdf ;f] nfO{ /4 u/L cg'bfg
6f]nLåf/f u/fpg ;Sg]5 ;xof]u /f]Ssf ug{ ;Sg]5 .
42
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

kl/R5]b–# . lKnGy tx eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof


@#= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fpg] cyjf ax'tNn] 3/sf] tNnf lgdf{0f ug]{ sfo{
cl3 a9fpg ;lsg]
k|df0fLs/0f kq k|fKt u/] kZrft\ lgdf{0f sfo{ k|df0fLs/0f kqsf
5fgf 5fpg jf] tNnf lgdf{0f ug{ cfwf/df t]>f] ls:tf cg'bfg
;Sg] kfpg' cufj} klg ug{ ;lsg]5 .
;'kl/j]If0f 6f]nL jf t]>f] kIf cg'udg 6f]nLn] ug]{ ;'kl/j]If0f jf
cg'udgsf qmddf s'g} 3/wgLsf] 3/ lgdf{0f ;'/lIft 9+un] / :jLs[t
gSzf l8hfOg cg'?k gePsf] kfOPdf cg'bfg /sd /f]Ssf /fVg ;lsg]
/ 3/wgLn] ;d]t pSt 6f]nLn] tf]s] cg';f/ lgdf{0f sfo{df ;'wf/ 43
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–$ . 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
@$= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fP kZrft\ 3/ lgdf{0f sfo{ ;DkGgtfsf] k|df0fkq
lngsf nflu lgj]bg lbg'kg]{ .
@%= Ps tNn] 3/sf] lgdf{0f sfo{ ;DkGg eP kZrft\ k|df0fLs/0f ug{'kg]{ / 3/
k'glg{df{0f ;DkGgtfsf] k|df0f kq lbg'kg]{ .
@^= Ps tNn] 3/sf] lgdf{0f sfo{ ;DkGg u/]sf]df ;'wf/ ug'{kg]{ ePdf ;'wf/
cfb]z lbg ;lsg]
@&= ax'tNn] 3/sf] e'O{tNnfsf] lgdf{0f k"/f u/L klxnf] tNnfsf] e'O{+sf] lgdf{0f
;DkGg ePkl5 k|fljlws lg/LIf0f / k|df0fLs/0fsf nflu lgj]bg lbgkg]{ .
@*= ax'tNn] 3/sf] lgdf{0f sfo{ ;DkGg eP kZrft\ k|df0fLs/0f / 3/
k'glg{df{0f ;DkGgtfsf] k|df0f kq lbg'kg]{
44
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–$ . 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
@$= Ps tNn] 3/sf] 5fgf 5fP kZrft\ 3/ lgdf{0f sfo{ ;DkGgtfsf] k|df0fkq
lngsf nflu lgj]bg lbg'kg]{ .

5fgf 5fP kZrft\ ;+nUg


k|fyldstf qmd cg';f/
cg';"rL–^ df pNn]lvt kmf/d
k|fljlws lg/LIf0f 6f]nLsf]
e/L 3/ lgdf{0f sfo{ ;DkGgtfsf]
ldlt tf]sL 3/wgLnfO{
k|df0fkq k|flKtsf nflu ;DalGwt
hfgsf/L u/fO{ ;f]xL cg'?k
uflj; jf gu/kflnsf sfof{nodf
lg/LIf0f ug]{ Joj:yf
lgj]bg
45
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–$ . 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
@%= Ps tNn] 3/sf] lgdf{0f sfo{ ;DkGgtf eP kZrft\ k|dfl0fs/0f / 3/
k'glg{df{0f ;DkGgtfsf] k|df0f kq lbg'kg]{ .
k|fljlws lg/LIf0f 6f]nLn] tf]lsPsf] pko'Qm 9+un] 3/ ;DkGg ePsf]
ldltdf lg/LIf0f u/L cg';"rL–!% kfPdf …3/ k'glg{df{0f ;DkGgtfsf]
kmf/d k|df0f kqÚ sf nflu l;kmfl/;
lgdf{0f ;DkGg ePsf 3/x?sf] pQm l;kmfl/; cg'?k k|fljlws
cg';"rL–!& cg';f/sf] kmf/fddf ;'kl/j]If0f 6f]nLn]
nut tof/ u/L uf=lj=; jf g=kf= cfjZostfg';f/ ;'kl/j]If0f u/L
n] lgoldt ?kdf s]GbL|o cfof]hgf 3/wgLnfO{ cg';"rL–!^ …3/
sfof{Gjog OsfO{df k|ltj]bg k'glg{df{0f ;DkGgtfsf] k|df0fkqÚ46
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–$ . 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
@^= Ps tNn] 3/sf] lgdf{0f sfo{ ;DkGg u/]sf]df ;'wf/ ug'{kg]{ ePdf ;'wf/
cfb]z lbg ;lsg] .
k|fljlws lg/LIf0f 6f]nL jf k|fljlws 6f] n Ln] cg' ;r
" L–!! cg'; f/sf]
;'kl/j]If0f 6f]nLåf/f lg/LIf0f ubf{ kmf/d e/L ;' w f/ ug' k
{ g] {
:jLs[t gSzf l8hfOg cg'?k 3/ s' / fx? pNn] v u/L
k'glg{df{0f gePsf] kfPdf 3/wgLnfO{ pknAw u/fpg
lg/LIf0f ubf{ tf]lsP adf]lhd k|fljlws 6f]nLsf] ;xof]u lnO{
;'wf/ ul/Psf] kfOPdf cg';"rL– ;'wf/ u/L cg';"rL–^ kmf/d e/L
!^ cg';f/sf] …3/ k'glg{df{0f uflj; jf gu/kflnsfdf k]z
;DkGgtfsf] k|df0f kqÚ pknAw ug'{kg]{ 47
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–$ . 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
@&= ax'tNn] 3/sf] e'FO{tNnfsf] lgdf{0f k"/f u/L klxnf] tNnfsf] e'O{+sf] lgdf{0f
;DkGg ePkl5 k|fljlws lg/LIf0f / k|df0fLs/0fsf nflu lgj]bg
k|fljlws lg/LIf0f / k|df0fLs/0fsf nflu tyf ;f] eGbf uflj; jf
dflysf] lgdf{0f sfo{ ug{sf nflu :jLs[lt k|bfg ul/lbg gu/kflnsf
uflj; jf gu/kflnsf df cg';"rL–^ cg';f/sf] lgj]bg sfof{non]
gSzf l8hfOg k|fljlws lg/LIf0f 6f]nLn] ;d]t ;d]t
cg';f/ gePdf lg/LIf0f u/L gSzf l8hfOg cg';f/ k|fyldstfsf
cg';"rL–!! lgdf{0f ePsf]df cg';"rL–!# cg';f/ cfwf/df
cg';f/sf] kmf/d ;f] eGbf dflysf] lgdf{0f sfo{ ug{ lg/LIf0f ug]{
e/L ;'wf/ k|df0fLs/0f Joj:yf 48
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–$ . 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
@*= ax'tNn] 3/sf] lgdf{0f sfo{ ;DkGgtf eP kZrft\ k|df0fLs/0f / 3/
k'glg{df{0f ;DkGgtfsf] k|df0f kq lbg'kg]{ .
eF'O{ tNnf eGbf dfly yk tNnfx? lgdf{0f ug'{kbf{ hlt tNnfx?sf] yk
lgdf{0f ub}{ hfg' kg]{ xf], ;f]xL cg'?k dfly a"Fb' f g+= -@$_ k|s[of
dfly yk tNnfx? ;DkGg ePsf]
k|fyldstfsf qmdsf
lgdf{0f ug]{ l;nl;nfdf cj:yfdf dfly bkmf
cfwf/df k|fljlws
s'g} k|fljlws ;xfotf @& k|s[of cjnDag
;xfotf 6f]nL k7fpg]
cfjZos ePdf ;+nUg u/L 3/ k'glg{df{0f
ldlt tf]sL
cg';"rL– % cg';f/sf] ;DkGgtfsf]
3/wgLnfO{ hfgsf/L
lgj]bg k|df0fkq
49
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–$ . 3/ k'glg{df{0f sfo{ ;DkGgtfsf] lg/LIf0f k|lj|mof
@*= ax'tNn] 3/sf] lgdf{0f sfo{ ;DkGgtf eP kZrft\ k|df0fLs/0f / 3/
k'glg{df{0f ;DkGgtfsf] k|df0f kq lbg'kg]{ .

3/ k'glgdf{0f ;DkGgtfsf] k|df0fkqsf cfwf/df dfq ;DalGwt


3/wgLn] ;DalGwt uflj; jf gu/kflnsf jf cGo ;DalGwt
;/sf/L lgsfoaf6 pknAw u/fOg] l;kmfl/; jf cGo yk ;xof]u
k|fKt ug{ ;Sg]5g\ .

50
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–% . k|anLs/0f÷dd{t ;Def/ sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof
@(= k|anLs/0f ÷dd{t ;Def/sf nflu lgj]bg, k|fljlws lg/LIf0f /
;DkGgtfsf] k|dfl0fs/0fsf nflu ul/Psf] Joj:yf .
#)= k|anLs/0f ÷dd{tdf ;'wf/sf nflu lgb]{zg lbg ;lsg]
#!= k|anLs/0f ÷dd{t ;Def/sf nflu k|fljlws ;xfotf lng ;lsg]

51
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–% . k|anLs/0f÷dd{t ;Def/ sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof
@(= k|anLs/0f ÷dd{t ;Def/sf nflu lgj]bg, k|fljlws lg/LIf0f /
;DkGgtfsf] k|dfl0fs/0fsf nflu ul/Psf] Joj:yf .
cg';"rL–^ kmf/d e/L k|fyldstfsf cfwf/df lg/LIf0f ldlt tf]sL
k|fljlws lg/LIf0fsf k|fljlws lg/LIf0f 6f]nL v6fO{ lg/LIf0f ug]{
lglDt uflj; jf tf]lsPsf] ldltdf
gu/kflnsfdf lgj]bg lg/LIf0f u/L
k|anLs/0f ÷ dd{t
k|fljlws ;'kl/j]If0f 6f]nLn] ;'kl/j]If0f
;Def/ ;DkGgtfsf]
ul/ cg';"rL–!) k|anLs/0f ÷ dd{t
k|df0fkq pknAw
;Def/ ;DkGgtfsf] k|df0fkq
u/fOlbg l;kmfl/; ug]{ 52
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–% . k|anLs/0f÷dd{t ;Def/ sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof
#)= k|anLs/0f ÷dd{tdf ;'wf/sf nflu lgb]{zg lbg ;lsg] .
3/ :jLs[t dfkb08 MoUD-DLPIU sf] k|fljlws lg/Lif0f
cg'?k k|anLs/0f ÷dd{t 6f]nL jf k|fljlws ;'kl/j]If0f 6f]nLn]
;Def/ ePsf] /x]g5 eg] ;+nUg cg';"rL–!! e/L cfjZos
k|df0fkqsf cfwf/df dfq ;' w f/sf lglDt lgb] z
{ g
g]kfn ;/sf/sf ;DalGwt k|anLs/0f jf dd{t ;Def/ ÷;'wf/
lgsfon] ug]{ l;kmf/Lz jf u/L k'gM bkmf @( s} k|s[of cg';f/
pknAw u/fpg] ;]jf k|anLs/0f÷dd{t ;Def/ ;DkGgtfsf]
;'ljwf k|fKt ug{ ;Sg]5g\ k|df0f kq 53
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–% . k|anLs/0f÷dd{t ;Def/ sfo{sf] lg/LIf0f k|lj|mof
#!= k|anLs/0f ÷dd{t ;Def/sf nflu k|fljlws ;xfotf lng ;lsg] .
6f]nLn] lbPsf] k|fljlws
uflj; jf gu/kflnsfdf lgj]bg lbPdf
;'emfj cg';f/
;DalGwt uflj; jf gu/kflnsfn]
k|anLs/0f÷ dd{t ;Def/
cfjZostfg';f/ k|fljlws ;xfotf 6f]nL
u/L cg';"rL–^ cg';f/
v6fO{ k|fljlws ;xof]u / ;'emfj
lgj]bg
bkmf #) df pNn]lvt k|s[of k"/f u/L k|anLs/0f ÷dd{t ;Def/
;DkGgtf k|df0f kq
54
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–^ . t]>f] kIfaf6 k|fljlws cg'udg k|lj|mof
#@= t]>f] kIf k|fljlws cg'udg 6f]nL åf/f k'glg{df{0f ÷ k|anLs/0f / dd{t
;Def/sf] cg'udg ug]{ Joj:yf . k'glg{df{0f ÷ k|anLs/0f jf dd{t
u'0f:t/Lo 9+un] lgwf{l/t
;Def/ ug'{kg]{ slDtdf bz kfFr
;dofjlw leq} lghL cfjf;x?sf]
k|ltzt 3/x?sf] r/0fa4 cg'udg
k'glg{df{0f ÷ k|anLs/0f jf dd{t Ps k|ltzt 3/x? hu lgdf{0f
;Def/ eP gePsf] cg'udg t]>f] sfo{b]lv lgdf{0f ;DkGgtfsf]
kIf k|fljlws cg'udg 6f]nL u7g k|df0fkq pknAw u/fpFbf ;Dd ;f]xL
s'g} klg ;dodf s'g} klg 3/sf] 3/x?sf] cg'udg x'g] / afFsL rf/
k'glg{df{0f ÷ k|anLs/0f jf dd{t k|ltzt 3/x? gd"gfsf ?kdf
;Def/ sfo{sf] cg'udg ug]{ (Random Sampling)
55
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

t]>f] kIf k|fljlws cg'udg 6f]nL

p2]Zo
!= k|flalws 6f]lnsf] sfo{ sf] u'0f:t/ gfk / elaio df x'g] sfo{ sf]
;DalGwt lgsfo ;+u ;dGjo

@= lg/LIf0f k|df0fkq sf] la:jl:gotf / hjfkmb]lxtf nfO phfu/


ug{' sf ;fy;fy} lg/LIf0f sf] u'0f:t/ ;'lglZrt ug{'

56
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof

t]>f] kIf k|fljlws cg'udg 6f]nL


t];|f] kIfsf] cg'udg ubf{ oL unt sfo{ u/]sf] kfOPdf g]kfn
;/sf/ sf] sfg'g cg';f/ ;hfo x'g]5

!= lg/LIf0f / k|df0fLs/0f sf] k|lta]bg df unt l/kf]l6{+u u/]df


@= lg/LIf0f sf] kl/0ffd nfO cfkm' v'l; x]/km]/ ul/Psf] kfOPdf
#= e|:6frf/ lgjf/0f P]g, clVtof/ b'?kof]u cg';Gwfg cfof]u P]g,
lgodfjfln Pad g]kfn ;/sf/ sf] c? s'g} sfg'g lakl/t sfo{
u/]df
$= OdfGbf/L k'a{s cfˆgf] sfo{ u/]sf] gkfOPdf 57
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–^ . t]>f] kIfaf6 k|fljlws cg'udg k|lj|mof
#@= t]>f] kIf k|fljlws cg'udg 6f]nL åf/f k'glg{df{0f ÷ k|anLs/0f / dd{t
;Def/sf] cg'udg ug]{ Joj:yf . pQm 6f]nLn] u/]sf] l;kmfl/;
k|fljlws cg'udg 6f]nLsf] u7g ljlw cg'?k k|fljlws ;xfotf 6f]nL,
/ cg'udg k|s[of k|flws/0fn] tf]s] k|fljlws lgl/If0f 6f]nL, k|fljlws
adf]lhd ;'kl/j]If0f 6f]nL tyf ;+a4
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{df lgsfo Pj+ JolStn] lghL cfjf;
;xof]u pknAw u/fpg] bft[ lgsfo k'glg{df{0f sfo{df cfjZos ;'wf/
jf ;+:yf;Fu ;dGjo u/L lghL cfjf; ;+:yfn] cfkm\gf] ;xof]u
k'glg{df{0f sfo{sf] cg'udgsf nflu kl/rfngsf] cj:yfsf ;DaGwdf
t]>f] kIf cg'udg 6f]nLsf] Joj:yf cg'udg ug{ ;Sg] 58
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–& . cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ePsf 3/x?sf] lg/LIf0f k|lj|mof
##= lghL cfjf; k'glg{df{0f cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ul/Psf 3/x?sf]
lg/LIf0f ug]{ Joj:yf .
#$= cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ul/Psf 3/x?sf] lg/LIf0f u/L
k|df0fLs/0f jf ;'wf/ ug'{kg]{ .
#%= cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ul/Psf 3/x?sf] txut k|df0fLs/0fsf
cfwf/df tf]lsP adf]lhdsf] cg'bfg pknAw u/fOg] .

59
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–& . cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ePsf 3/x?sf] lg/LIf0f k|lj|mof
##= lghL cfjf; k'glg{df{0f cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ul/Psf 3/x?sf]
lg/LIf0f ug]{ Joj:yf .

cg'bfg ;Demf}tf cufj}


3/wgLn] ;f]xL txsf nflu o;
k'glg{df{0f ul/Psf 3/x?sf]
sfo{ljlwdf tf]lsP adf]lhdsf] kmf/d e/L
lg/LIf0f h'g tx;Dd
lg/LIf0fsf lglDt ;DalGwt uflj; jf
k'glg{df{0f ul/Psf] 5, ;f]xL
gu/kflnsf sfof{nodf lgj]bg lbg' kg]5{
txaf6 ul/g]
60
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–& . cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ePsf 3/x?sf] lg/LIf0f k|lj|m
#$= cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ul/Psf 3/x?sf]] lg/LIf0f u/L
k|df0fLs/0f / ;'wf/ .
#%= cg'bfg ;Demf}tf cufj} k'glg{df{0f ul/Psf 3/x?sf]] txut tf]lsPk|df0fLs/0fsf
adf]lhdsf]
lg/LIf0f
cfwf/df u/L
tf]lsP;f]adf]tx eGbfcg'cufl8sf
lhdsf] bfg pknAw;a} txsf]
u/fOg] . kmf/fd e/L
lgdf{0f sfo{sf] cj:yfsf] lg/LIf0f / k|df0fLs/0f ;'wf/sf nflu
;'wf/ u/] kZrft\ lbPsf] lgj]bg cg';f/ lg/LIf0f ;DalGwt nfeu|fxL
Pj +;'kl/j]If0f ubf{ ;'wf/ u/]sf] kfOPdf pQm 3/wgLnfO{ lgb]{zg
tx;Ddsf] sfo{sf] k|df0fLs/0f lbg' kg]{.
;DalGwt tx;Ddsf nflu ePsf] k|df0fLs/0fsf cfwf/df pQm tx
;Ddsf nflu tf]lsP adf]lhdsf] cg'bfg 61
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–* . ;"rgf k|0ffnLsf] Joj:yfkg / k|of]u
#^= ;"rgf k|ljlwsf] k|of]u / ;"rgf Joj:yfkg k|0ffnLsf] ljsf; .
;Dej eP;Dd ;"rgf
k|fljlws ;xfotf pknAw u/fpg jf
k|ljlwsf] k|of]u ul/g]5 /
k|fljlws lg/LIf0f, ;'kl/j]If0f / cg'udg ug{
;f] sf nflu ;"rgf
u/fpg jf ljQLo ;xof]u pknAw u/fpg
Joj:yfkg k|0ffnL (MIS)
t/ To;/L ;"rgf k|ljlw / ;"rgf Joj:yfkg sf] ljsf; ul/g]5
k|0ffnLsf] k|of]u ug{ ;Dej gePsf] k|0ffnL cg'?k ul/g]
cj:yfdf sfuhL k|s[of (Hard Copy) kqfrf/ / l;kmfl/;nfO{
dfkm{t sfo{ ;Dkfbg ;d]t dfGotf 62
lghL cfjf; k'glg{df{0f sfo{j|md cGtu{t aGg] 3/x?sf]
lgdf{0f lg/LIf0f k|lj|mof
kl/R5]b–( . sfo{ljlwdf ;+zf]wg

#&= sfo{ljlwsf] ;+zf]wg ug{ ;lsg] .

o; sfo{ljlwsf] sfof{Gjogsf] l;nl;nfdf s'g} ;+zf]wg ug'{ kg]{ ePdf /fli6«o


k'glg{df{0f k|flws/0fsf] sfo{sf/L ;ldltn] cfjZos ;+zf]wg ug{ ;Sg]5 .

63
लाभग्रािी / गाबबस / प्राबबगधक ननरीक्षण टोलल ननरीक्षण मापदण्ड ननधाारण स्था बब मा को लो नन बैंक प्राबबगधक
घरधनी नगरपाललका सुपररवेक्षण टोलल सलमनत न्ज आ का ई का सिायता टोलल
साझेदार संस्था
अनुदान सम्झौता
नक्सा पास प्रककया (नगरपाललकाको िकमा )
घरको डडजाइन छान्ने

पहिलो ककस्ता को
रकम

अनुदान सम्झौतामा
भन्दा फरक डडजाइन
भएमा ननबेदन हदनुपने

जग्गा र जगको
ननरीक्षण को लागग प्राबबगधक सिायता
ननबेदन फारम (प्रबललकरण/ममात
प्राबबगधक सिायता )
टोलल खटाउने
प्राबबगधक सिायता को
लागग
जग्गा र जग को
प्राबबगधक सिायता
प्रमाणणकरण
टोलल खटाउने
न्प्लन्थ ति सम्म को
ननमााण सम्पन्न
प्राबबगधक सिायता
दोस्रो ककस्ताको लागग
ननरीक्षण /पुन: ननरीक्षण प्राबबगधक ननरीक्षण
गराउन टोलल खटाउने

प्रकिया “क”
ननणाय गना नसकेको ननणाय गना नसकेको
ननरीक्षण/ पुनः ननरीक्षण अवस्था अवस्था
फेल
पास

7. प्रबललकरण/सुधार
प्रबललकरण / आदे श 7. प्रबललकरण/सुधार आदे श

प्रककया “ख”
सुधार/प्रबललकरण प्रमाणीकरण सध ु ार आदे श

लाभाग्रािी को सुची

गाबबस/नगरपाललका ले bf];|f] ls:tfsf] /sd


तयार गरे को सच ु ी लाइ
चेकजांच गरर
lgsf;fsf] nflu sf] nf] lg
आवश्यकता अनस ु ार sf nfO cfb]z lbg]
बैंक लाइ रकम
प्राबबगधक सुपररवेक्षण
जम्मा गना
टोलल खटाउने
लसफाररस गने

दोस्रो ककस्ता ललने दोस्रो ककस्ता


हदने
लाभाग्रािी/ घरधनी गाबबस/नगरपाललका प्राबबगधक ननरीक्षण टोलल ननरीक्षण मापदण्ड ननधाारण स्था बब मा को लो नन बैंक प्राबबगधक
सुपररवेक्षण टोलल सलमनत जी आ का ई का सिायता टोलल
(साझेदार
संस्था)
दोस्रो ककस्ता को रकम
ललने

प्राबबगधक सिायता को
लागग ननबेदन
प्राबबगधक सिायता प्राबबगधक सियोग
टोलल खटाउने
एक तल्ले घर को छत
र बिुतल्ले घर को
पहिलो तल्ल सम्म
ननमााण

तेस्रो ककस्ता र
ननरीक्षण को लागग
ननबेदन प्राबबगधक ननरीक्षण
टोलल खटाउने

प्रककया “क” दोिोयााउने तेस्रो ककस्ता को


रकम हदने

तेस्रो ककस्ता को रकम


प्राप्त

प्राबबगधक सिायताको
लागग ननबेदन
प्राबबगधक ननरीक्षण प्राबबगधक सियोग
टोलल खटाउने

घरको ननमााण सम्पन्न

ननरीक्षण र
प्रमाणीकरण को लागग
ननबेदन प्राबबगधक ननरीक्षण
टोलल खटाउने

प्रकिया “ख” दोिोयााउने

ननमााण सम्पन्न
“ननमााण सम्पन्न “ प्रमाणपत्र प्रदान गने
प्रमाणपत्र ललने
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
• 3/wgL
• ufla;
• gu/kflnsf
• k|flalws ;xfos 6f]ln
• k|flalws lg/LIf0f 6f]ln
• lg/LIf0f ;'kl/j]If0f 6f]nL
• t];|f] kIf k|flalws cg'udg 6f]ln
• ;x/L ljsf; dGqnfo -lhNnf cfof]hgf sfof{Gog OsfO{_
• ;+l3o dfldnf tyf :yfgLo lasf; dGqfno -lhNnf cfof]hgf sfof{Gjog OsfO{ _
• dfkb08 lgwf{/0f ;ldlt
• sf]if tyf n]vf lgoq0f sfof{no
• a}+s
• bfqL lgsfo
• ;fem]bf/ ;+:yf

66
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
3/wgLsf] lhDd]jf/L

• k|yd lg/LIf0f, bf];|f] lg/LIf0f, t];|f] lg/LIf0f / k'g: lg/LIf0f sf]


sf] nflu cfj]bg lbg]
• k|flalws lg/LIf0f 6f]nLnfO{ lgdf{0ff:yn sf] hfgsf/L u/fpg]
• k|flalws ;xfotf 6f]nLnfO{ lgdf{0ff:yn sf] hfgsf/L u/fpg]
• k|flalws hf+r kf; k|df0fkq lng]
• ;'emfa cg';f/ lgdf{0f ;'wf/ jf k|alns/0f ug]{
• k|flalws lg/LIf0f 6f]nLnfO{ lgdf{0fsf] hfgsf/L u/fpg]
• k|flalws hfrkf; / k|df0fkq lng]
• cg'bfg ;xfotf sf] bf];|f] / t];|f] ls:tf /sd k|fKt ug]{
67
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
ufla; / gu/kflnsfsf] lhDd]jf/L

• k|yd lg/LIf0f, bf];|f] lg/LIf0f, t];|f] lg/LIf0f / k'g: lg/LIf0f sf]


sf] nflu cfj]bg lng]
• k|flalws lg/LIf0f 6f]nLnfO{ lgdf{0ff:yn df v6fpg]
• k|flalws ;xfotf 6f]nLnfO{ lgdf{0ff:yn df v6fpg]
• cg'bfg /sd e'QmfgLsf] nflu MOUD-DLPIU df tf]lsPsf]
9frf df l;kmfl/; ul/ k7fpg]

68
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
k|flalws ;xfotf 6f]nL sf] lhDd]jf/L

• ufla; gkf sf] cfb]z cg';f/ k|flalws ;xfotf k|bfg ug]{


• 3/wgLsf] lgj]bg cg'?k k|flalws ;xof]u k|bfg ug]{
• j8f/j8fdf e}/x]sf] k'glg{df{0f sf] hfgsf/L ufla;/gkf df
hfgsf/L u/fpg]
• k|flalws lg/LIf0f ul/ lgdf{0f:ynsf] ;'lgl:rttf / husf]
/]vf+sg ul/lbO{ yk lgdf{0fsfo{ cl3 a9fpg l;kmfl/; ug]{ jf
cfjZos lgb]{zg lbg]
• hf+r kf; k|df0fkq lbg]

69
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
k|flalws lg/LIf0f 6f]nL sf] lhDd]jf/L

• 3/wgLsf] lgj]bg cg'?k k|flalws lg/LIf0f ug]{


• k|flalws lg/LIf0f ul/ k|df0fkq jf cfjZos lgb]{zg lbg]
• hf+r kf; k|df0fkq lbg]
• ;'wf/ jf k|df0fLs/0f cfb]z lbg]
• la:t[t k|flalws ljj/0f ;Íng ul/ MOUD-DLPIU df
k7fpg]
• 3/wgL nfO k|alns/0f jf ;'wf/ cfb]z lbg]
• hf+r kf; ePsf] k|df0f tyf cf}+bfg cfb]z ufla;/ gkf df lbg]
• k|ltj]bg tof/ kfg]{ / ufla; gkf df k7fpg]
70
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
k|flalws ;'kl/j]If0f 6f]nL sf] lhDd]jf/L

• k|flalws lg/LIf0f 6f]nL nfO cfjZos lgb]{zg k|bfg ug]{


• lg/LIf0f ePsf 3/df cfjZostf cg';f/ k'g lg/LIf0f
ug]{
• MOUD-DLPIU sf] lgb]{zg cg';f/ sfd ug]{
u/fpg]

71
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
t];|f] kIf k|flalws cg'udg 6f]nL sf] lhDd]jf/L

• lghL cfjf; k'glg{df0f sfo{sf] ;du| u'0f:t/ r]s hf+r


ug]{
• k|flalws ;xfotf 6f]ln, k|flalws lg/LIf0f 6f]ln tyf
k|flalws ;'kl/j]If0f 6f]ln af6 ePsf sfo{ x?sf] cg'udg
ug]{
• k|flws/0fsf] lgb]{zg cg';f/ sfo{ ug]{
• cfkm' ;Da4 bfqL lgsfo sf] lgb]{zg cg';f/ sfo{ ug]{

72
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
dfkb08 lgwf{/0f ;ldltsf] lhDd]jf/L

MOUD-CLPIU af6 cfPsf k|flalws ;'kl/j]If0f 6f]ln


n] k|dfl0fs/0f ug{ lg0f{o ug{ g;Sg] k|s[ltsf 3/x?sf] laifo
df ;ldltdf ;f] k]; ul/ lg0f{o lng]

73
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
;x/L ljsf; dGqnfo -lhNnf cfof]hgf sfof{Gog OsfO{_ sf]
lhDd]jf/L

• gLl/If0f 6f]ln sf] Aoa:yf ug]{


• hl6n k|flalws laifodf lg/LIf0f 6f]lnnfO d2t ug]{
• k|flalws lgs{\of}n ul/ ;'wf/ ug{ dful{\gb]{zg ug]{
• cg'bfg /sd e'QmfgLsf] nflu MOFALD-DLPIU df
tf]lsPsf] 9frfdf l;kmfl/; ul/ k7fpg]
• k|flalws lg/LIf0f 6f]nLnfO{ dfu{bz{g ug]{
• k|ltj]bg tof/Lsf] ;+of]hg ug]{ / k|lta]bg MOFALD-
CLPIU / MOUD-CLPIU df a'emfpg]
74
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
;+l3o dfldnf tyf :yfgLo lasf; dGqfno -lhNnf cfof]hgf
sfof{Gjog OsfO{ _

• MOUD-CLPIU af6 cfPsf] l;kmfl/;nfO{ r]s hf+r ul/


sf]nf]gLsf k7fpg] Aoa:yf ug]{
• /sd e'QmfgLsf nflu l;kmfl/; ug]{
• ufla; ;lra/cWoIfnfO ;/sf/sf gLltlgodsf] hfgsf/L u/fpg]

75
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
sf]if tyf n]vf lgo{+q0f sfof{no

• MOFALD-CLPIU af6 cfPsf] l;kmfl/; nfO a}s df


/sd hDdf ul/lbg]
• MOFALD-CLPIU / a}s
+ ;+u /sd e'QmfgLsf] nflu
;dGjo ug]{

76
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
a}+s

sf]nf]gLsfaf6 hDdf ePsf] /sd 3/wlgsf] vftf df xflnlbg]


3/wgLnfO /sd sf] hfgsf/L u/fpg]
lglZrt ldlt tf]sL 3/wgL sf] cfjZostf cg';f/ /sd lbg]

77
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
bfqL lgsfo

• t];|f] kIf cg'udg 6f]ln sf] Aoa:yf ug{ ;xof]u ug]{


• k|flws/0fnfO cfjZos ;'emfa / ;xof]u k|bfg ug]{

78
lgdf{0f lg/LIf0fsf ;/f]sf/jfnfx?
;fem]bf/ ;+:yf

• ufla; gkf ;+u ;dGjo ul/ k|flalws ;xfotf 6f]ln nfO


kl/rfnfg ug]{
• 3/wgL nfO{ k'glg{df0f, lg/LIf0f gLlt sf] hfgsf/L u/fpg]

79

You might also like